HET GEHEIM VAN UTRECHT Meest competitieve regio van Europa
TWEEMAAL WINNAAR EU Regional Competitiveness Index 2013
ONTDEK DE KRACHT VAN UTRECHT
Kennisinstellingen met een wereldwijde reputatie, een uitzonderlijk hoog opleidingsniveau, de centrale ligging in het hart van Holland, uitstekende bedrijfslocaties. Dat alles bepaalt de economische kracht van Utrecht. Om deze redenen hebben al ruim 900 buitenlandse bedrijven besloten zich in Utrecht te vestigen. Ondernemingen die actief zijn in sectoren als life sciences, gaming, financiële en zakelijke dienstverlening, ICT en duurzame economie.
Utrecht, van harte aanbevolen!
“
Met onze internationale populatie (R&D) zitten wij prima in Utrecht. Veel faciliteiten zijn beschikbaar, zoals de International School. Verder zijn wij in een half uur op Schiphol, waar vandaan vele rechtstreekse wereldwijde vluchten vertrekken. Op ons parkachtige terrein in Nieuwegein krijgt iedereen het campusgevoel. Ook de 10.000 (internationale) bezoekers die wij elk jaar mogen ontvangen.
”
Hannie Kroes, company director SKF B.V.
“
Utrecht is de meest competitieve regio van Europa. Een geweldige steun in de rug voor alle ondernemers, kennisinstellingen en overheden die daaraan hebben bijgedragen. De uitdaging is om deze positie vast te houden want koploper zijn is niet vanzelfsprekend. Zeker niet in een tijd dat de wereld om ons heen in rap tempo verandert. Maatschappelijke uitdagingen zoals betaalbaarheid van de zorg en oprakende grondstoffen vragen om een andere, nieuwe aanpak. De Economic Board Utrecht heeft als missie om maatschappelijke uitdagingen om te buigen in kansen voor ondernemers. Daarmee willen wij bijdragen aan de versterking van de regionale economie. We doen dat op drie terreinen: gezond leven, groene economie en slimme toepassing van technologie. Wij steunen initiatieven die bijdragen aan deze doelstellingen. Een voorbeeld is de toepassing van games in de zorg. Dit is dermate kansrijk dat investeringsfondsen daarin willen investeren. Een nieuwe toppositie ligt dan binnen handbereik!
”
Henk Broeders, voorzitter Economic Board Utrecht
een brede basis voor succes
In september 2013 verraste de Europese Unie velen met de bekendmaking dat Utrecht voor de tweede keer op een rij koploper is als de regio in Europa met de meeste concurrentiekracht. Dat blijkt uit de EU Regional Competitiveness Index (RCI), een gezaghebbend onderzoek in opdracht van de Europese Commissie onder 262 Europese regio’s. Hoe is het mogelijk dat Utrecht, de kleinste regio van Nederland, zo krachtig uit deze Europese benchmark tevoorschijn komt?
WAT IS HET GEHEIM VAN UTRECHT?
Top Tien regio’s EU op basis van RCI 2013
Conclusies De RCI 2013 laat zien:
4Een sterk en evenwichtig
economisch profiel: door een hoge, gemiddelde score op alle onderdelen van deze Europese ranking steekt Utrecht uit boven bekende regio’s als Londen, Frankfurt en Parijs. Het is deze bijzondere combinatie die zorgt voor de concurrentiekracht van Utrecht.
Score (0-100)
Rang 1
Utrecht
2
Londen en omgeving
94
3
Berkshire, Buckinghamshire and Oxfordshire
94
4
Stockholm regio
93
5
Surrey, Oost en West Sussex
91
6
Regio Amsterdam (Noord-Holland en Flevoland)
90
7
Frankfurt regio
89
8
Regio Parijs (Ile de France)
89
9
Regio Kopenhagen
89
Zuid-Holland
88
10
100
Bron: EU Regional Competitiveness Index 2013
4Excellente scores binnen de Europese Top Tien op ‘arbeidsmarkt/efficiency’ (no. 2), ‘hoger onderwijs’ (no. 5), ‘marktomvang’ (no. 8) en ‘infrastructuur/ ligging’ (no. 8).
4Vergeleken met 2010 is
deze regionale positie van Utrecht versterkt op met name ‘gezondheid’ en ‘hoger onderwijs’.
Totale score als percentage van hoogste score, Utrecht = 100 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
INSTITUTIES Instituties als percentage hoogste score Hoe stabiel is het bestuurlijke en politieke klimaat van een regio? Op basis van een combinatie van landelijke en regionale gegevens laat de RCI 2013 zien dat Utrecht goed scoort. De regio haalt als het gaat om bestuurlijk samenwerkingsvermogen op de Europese eindlijst positie 18.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Door de hoogopgeleide en jonge bevolking, de ligging, de leefomgeving en de zeer gevarieerde en daardoor sterke economie heeft Utrecht een brede basis. Dat is niet in de laatste plaats door creatieve en ondernemende inwoners die plannen tot ontwikkeling brengen. Dat is voor mij de kracht van Utrecht!
”
Mirjam de Rijk, wethouder economie gemeente Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
De bekendmaking dat Utrecht de regio is met de meeste concurrentiekracht is een geweldige erkenning van de positie die Utrecht inneemt in Europees perspectief! En nu weer hard aan de slag om die positie met onze Economic Board Utrecht te verzilveren en verder uit te bouwen. Remco van Lunteren, gedeputeerde economische ontwikkeling provincie Utrecht
”
MACRO ECONOMISCHE STABILITEIT Macro economische stabiliteit als percentage hoogste score De economische stabiliteit van de regio Utrecht is in de RCI 2013 afgeleid van landelijke indicatoren. Daarbij is gekeken naar aspecten als besparingen door de rijksoverheid, obligatierendementen en de financiële positie van de landelijke overheidsbegroting. Utrecht komt op basis daarvan uit op een 10de plek in de eindscore.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
LIGGING EN INFRASTRUCTUUR Infrastructuur als percentage hoogste score De bereikbaarheid van een regio is vanzelfsprekend een belangrijke concurrentiefactor. RCI 2013 heeft Utrecht getoetst aan zaken als reistijden van en naar de regio, zowel per auto als openbaar vervoer. Ook de nabijheid van landelijke luchthavens was een belangrijk criterium. Utrecht, centraal gelegen in het hart van Nederland, is goed uit deze test gekomen en kwam in de Europese eindlijst binnen op de 8ste positie.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Begin 2013 hebben we besloten om de medewerkers van zes vestigingen in één kantoorpand onder te gaan brengen. De keuze is gevallen op Pand Zuid van WTC Papendorp in Utrecht. Het kantorenpark ademt een zeer professionele en zakelijke sfeer uit. Daarnaast is de locatie uitstekend bereikbaar: met de auto en het openbaar vervoer. Niet onbelangrijk is de goede bereikbaarheid vanaf Schiphol. We hebben vestigingen in 26 landen en activiteiten in ruim 100 landen. Omdat ons hoofdkantoor in Nederland staat en onze internationale activiteiten toenemen, is er regelmatig bezoek uit andere landen. Ons kantoor in Utrecht is uitermate geschikt om ook onze (internationale) gasten te ontvangen. Alex Rossen, managing director Unit4
”
BASIS OPLEIDINGEN Basis opleidingen als percentage hoogste score De aansluiting van jongeren op de arbeidsmarkt beïnvloedt in sterke mate de concurrentiekracht van een regio. RCI 2013 heeft daarom bijzondere aandacht besteed aan de positie van leerlingen die een kwetsbare plek innemen binnen het onderwijs en de speciale aandacht die aan hen wordt besteed. Op basis van landelijke cijfers neemt Utrecht in de eindscore de 3de plek op de Europese lijst in.
“
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
De kracht van de regio is dat we goed opgeleide mensen hebben op alle niveaus, doordat scholen met elkaar en met bedrijven en instellingen samenwerken voor een goede ontwikkeling van medewerkers. De twaalf branchegerichte colleges van ROC Midden Nederland zijn de belangrijkste opleiders op mbo-niveau van jongeren voor een groot aantal sectoren van de arbeidsmarkt. Co-design hanteren we daarbij als uitgangspunt, zodat de verbinding met de branche zichtbaar wordt in ons beroepsonderwijs. Onze twaalf colleges trekken samen op met een groot aantal bedrijven en instellingen waaronder Ballast Nedam, FC Utrecht, gemeente Utrecht, Ikea, KPN, Lego World, Rabobank en UMC Utrecht. Vier van onze colleges zijn betrokken bij de Incubator in Nieuwegein, een broedplaats voor nieuw innovatief en excellent ondernemerschap op het snijvlak van techniek en zorg. Hierdoor heeft Utrecht een hoog opgeleide bevolking op alle benodigde niveaus. Dankzij de Economic Board Utrecht werken scholen en de universiteit samen met bedrijven en overheden aan het versterken van de economische ontwikkelingen en aan de toekomst van onze (regionale) economie, die zijn rol als meest concurrerende regio in Europa alleen kan waarmaken met goed opgeleide en flexibele werknemers. Leonard Geluk, voorzitter College van Bestuur ROC Midden Nederland
”
GEZONDHEID Gezondheid als percentage hoogste score Wat is de levensverwachting van inwoners? Hoe gezond leven zij? Wat zijn de risico’s van levensbedreigende ziektes of de kans op een verkeersongeval? Inwoners van Utrecht behoren tot de meest gezonde burgers van Europa. RCI 2013 plaatst Utrecht op dit aspect op de 12de positie van de Europese eindscore.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Utrecht begint steeds meer een Health Valley te worden. Er zijn veel organisaties gevestigd die actief zijn in de gezondheidszorg. Dat biedt een vruchtbare bodem voor mooie samenwerkingsinitiatieven. Ook op de gebieden waarin het St. Antonius gespecialiseerd is: hart & vaatziekten, longenaandoeningen en kanker. Zo loopt er nu een pilot waarin specialisten naar de huisartsenpraktijk gaan om samen het behandelingstraject van deze patiënten te bespreken. Een goede samenwerking tussen eersteen tweedelijn is namelijk cruciaal voor een optimale patiëntenzorg.
”
Prof. Dr. Douwe Biesma, voorzitter Raad van Bestuur van het St. Antonius Ziekenhuis
Hoger onderwijs Hoger onderwijs / lifelong learning als percentage hoogste score Utrecht neemt een bijzondere positie in, als het gaat om de kenniskracht als Europese regio. Het percentage inwoners met een HBO opleiding of academisch diploma ligt buitengewoon hoog. Ook het aanbod van de diverse opleidingsinstituten is bijzonder. In de RCI 2013 haalt Utrecht op dit aspect positie 5 van de Europese eindlijst.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Deze uitslag is een prachtige bevestiging van de intensieve samenwerking met kennisinstellingen en bedrijfsleven in deze regio! De Universiteit Utrecht is een internationaal vooraanstaande researchuniversiteit die onderzoek verricht binnen een breed scala van wetenschapsgebieden, van infectieziekten tot mensenrechten en van klimaatonderzoek tot cultuurgeschiedenis. De universiteit bekleedt ook een hoge positie in internationale rankings zoals de Shanghai- en de CHE-ranking. Een goede internationale positie trekt talent aan. Voor ons als research universiteit geeft dat een positieve impuls aan de hoge kwaliteit van zowel onderzoek als onderwijs. Immers, studenten krijgen les van toponderzoekers en leveren op hun beurt in onderzoekstages en onderzoeksmasters zelf een bijdrage aan het onderzoek. Zo zijn we een platform voor verdere groei in de toekomst. Marjan Oudeman, voorzitter College van Bestuur Universiteit Utrecht
”
ARBEIDSMARKT Arbeidsmarkt als percentage hoogste score Van alle 262 Europese regio’s die in de RCI 2013 zijn onderzocht, staat Utrecht op nummer 2 als het gaat om de concurrentiekracht van de arbeidsmarkt. Daarbij is gekeken naar criteria als arbeidsparticipatie, arbeidsproductiviteit, deelname van vrouwen en jongeren aan de arbeidsmarkt en de ontwikkeling van de werkloosheid.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Ziggo is een relatief jong bedrijf, gevestigd in Utrecht en heeft afgelopen jaren een turbulente en enerverende ontwikkeling doorgemaakt. Van een organisatie oorspronkelijk gericht op de infrastructuur is de nadruk meer een meer komen te liggen op het aanbieden van communicatie diensten en entertainment. Innovatie en techniek zijn dus voor ons cruciaal en om onze ambities te verwezenlijken hebben we de juiste mensen nodig. De regio Utrecht speelt voor ons een cruciale rol in het aantrekken van juist deze groep mensen voor ons bedrijf.
”
Dedi Veldhuis, vice president human resources Ziggo
MARKTOMVANG Marktomvang als percentage hoogste score Wat is het gemiddeld besteedbaar inkomen van de inwoners? Hoe is het gesteld met de demografische ontwikkeling en de groeimogelijkheden van de regionale afzetmarkt? Gemeten naar deze criteria komt de regionale marktpotentie van Utrecht uit op een 6de positie in de eindlijst van de RCI 2013.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Utrecht heeft een jonge, hoogopgeleide bevolking. Door het grote aanbod aan hoger onderwijs is de stad verzekerd van een grote jaarlijkse toestroom van nieuwe studenten. Door de centrale positie in Nederland, de aantrekkelijke woonomgeving én de aanwezigheid van veel werkgelegenheid in de kennis en dienstensector is het voor de grote groepen afgestudeerden aantrekkelijk om in de regio te blijven. Utrecht was de afgelopen jaren de snelst groeiende stad van Nederland. Ook de komende jaren zal de stad nog verder groeien. Dit zorgt voor een kapitaalkrachtige bevolking, die er ook in deze tijd voor zorgt dat we vol vertrouwen blijven investeren in het winkelcentrum Hoog Catharijne. Menno Overtoom, managing director Hoog Catharijne bij Corio
”
TECHNOLOGIE Technologie als percentage hoogste score Hoe is het gesteld met de technologische kracht van het Utrechtse bedrijfsleven? Welke nieuwe technieken zijn niet alleen beschikbaar maar worden ook daadwerkelijk toegepast door ondernemers? En hoe is het gesteld met de ICT aansluiting op breedband Internet en verkopen online? Op basis van landelijke cijfers neemt Utrecht in de eindscore van RCI 2013 een 13de plek in op de eindlijst.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Innovatie is in Utrecht altijd een middel tot een hoger doel. Als we ons niet aanpassen aan technologische veranderingen als de komst van nieuwe digitale distributiekanalen, crowd funding en sociale media zou de gaming industrie in Utrecht ten onder gaan. Daarom voelen we ons vereerd, maar waren we niet verrast dat de Europese Unie de Utrechtse manier van werken op deze manier heeft geprezen. Viktor Wijnen, managing director Dutch Game Garden
”
ZAKELIJKE DIENSTVERLENING Zakelijke dienstverlening als percentage hoogste score Zakelijke dienstverlening is traditiegetrouw de motor waarop de Utrechtse economie draait. Dat Utrecht daarin ruimschoots ervaring in heeft opgebouwd, blijkt ook uit de resultaten van de RCI 2013. De regio neemt in de Europese eindlijst op dit aspect de 8ste positie in.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Capgemini Nederland heeft al meer dan 40 jaar een sterke band met de stad Utrecht. Bereikbaarheid van het hoofdkantoor is erg belangrijk voor onze consultants. Utrecht ligt op het knooppunt van de belangrijkste snelwegen en spoorwegverbindingen in Nederland. Daarom is het zowel per auto als per trein optimaal bereikbaar. Bij het aantrekken van jong talent speelt Utrecht voor ons een cruciale rol. Met een eigen universiteit en een aantal hogescholen in combinatie met een goed en veilig woonklimaat is Utrecht erg aantrekkelijk voor de hoogopgeleide jongeren die wij zoeken. Dat Schiphol en de Randstad binnen 30 minuten bereikbaar zijn maakt de keuze voor Utrecht voor ons als multinational eenvoudig. Hans Scholten, corporate real estate director North & West Europe Capgemini
”
INNOVATIE Innovatie als percentage hoogste score Om de innovatiepotentie van een regio als Utrecht te meten, heeft RCI 2013 gekeken naar indicatoren als werkgelegenheid in kennisintensieve sectoren, investeringen in R&D, patenten en wetenschappelijke publicaties. Utrecht komt op positie 14 van de Europese eindscorelijst uit. Recente ontwikkelingen als nieuwe vestigingen op het Utrecht Science Park door gerenommeerde bedrijven als Danone dragen bij aan de versterking van deze internationale koppositie.
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Utrecht
“
Londen
Stockholm
Frankfurt
Parijs
Brussel
Het Utrecht Science Park biedt een hoogwaardige wetenschappelijke en medische omgeving voor innovaties in de gezondheidszorg. Diverse partijen in het veld van life sciences en medische toepassingen vinden elkaar op deze plek die de geest uitstraalt van echt ondernemerschap. Door expertise en faciliteiten te delen, ontstaat er publiek private samenwerking, met een sterke synergie bij de ontwikkeling van nieuwe oplossingen in de gezondheidszorg. Deze combinatie van wetenschappelijk onderzoek op wereldwijd topniveau en de openheid voor vernieuwingen maakt Utrecht Science Park zo bijzonder voor ons!
”
Hanno Cappon, PhD vice president R&D Nutricia Advanced Medical Nutrition Nutricia Research, Danone
Meer WETEN Deze uitgave is een co-productie van de gemeente Utrecht en provincie Utrecht, in samenwerking met de Economic Board Utrecht (EBU) en partners. September 2013
Voor meer informatie over de Regional Competitiveness Index 2013 ga naar: www.ec.europa.eu Voor vragen of advies bij uw investeringsprojecten neem contact op met: Invest Utrecht - (buitenlandse investeringen in regio Utrecht) Jan Zuidema www.investutrecht.com (+31) 30 - 258 2082
[email protected] Gemeente Utrecht - Afdeling Economische Zaken Klaas Beerda (+31) 30 - 286 3766
[email protected] Om op de hoogte te blijven van nieuwe economische impulsen in Utrecht: www.economicboardutrecht.nl
Utrecht