GrundtvigScoop
nr. 14 - jaargang 8 juni 2012
[Groendtvie skoep] Beste Lezer, Ja, je hebt het goed gezien: ik kreeg een nieuw kleedje ! Inhoudelijk verander ik niet: ik blijf je nieuws brengen over het Grundtvigprogramma en de -projecten waaraan Vlamingen deelnemen. Het Grundtvig-team is momenteel druk bezig met de selectierondes van het voorjaar 2012. We ontvingen heel wat aanvragen: voor de Leerpartnerschappen stegen we met 31 % ! Midden juni zullen de meeste selectieprocedures afgerond worden en ontvangen de aanvragers informatie over goed- of afkeuring. In 2013 zullen er voor de laatste keer
IN DIT NUMMER Interview met María Rodriguez Suarez-Valgrande, Grundtvig assistente in CVO Leuven-Landen
Grundtvig-aanvragen kunnen worden ingediend zoals dat sinds 2009 het geval was want normaal gezien start er in 2014 een nieuw Europees programma voor onderwijs en vorming. Hoe dat programma er concreet zal uitzien, is voorlopig nog niet duidelijk. De Europese Commissie wil met de naam ‘Erasmus for All (EfA)’, de acties zo veel mogelijk stroomlijnen en samen brengen onder 3 grote ‘delen’: mobiliteit, samenwerkingsprojecten en beleidsinitiatieven. De Raad van Ministers heeft het voorstel van de EC besproken en nu is het Europees Parlement (EP) aan zet. Het EP hield op 27 maart een hoorzitting over EfA; er waren kritische bedenkingen bij het Commissie-voorstel (zoals het gebrek aan
Sheherazade, 1001 stories for adult learning: kick-off meeting In Alden Biesen Nature for Care – Care for Nature
WORDSBRIDGES: woorden die bruggen bouwen Het zou de naam van een film kunnen zijn waarin verschillende volkeren door elkaars taal te leren en met elkaar te praten een brug tussen hun landen, culturen kunnen slaan. Maar nee, het is de naam van ons Grundtvig-Leerpartnerschap dat in 2010 van start ging en in juli 2012 ten einde loopt. Deze idee van bruggen slaan, probeerden we weer te geven in het logo van Wordsbridges. Hier zijn het niet de woorden maar wel de vlaggen van de verscheidene partnerlanden die de brug symboliseren. Elk land heeft te maken met mensen die om uiteenlopende redenen naar een nieuw land migreren. Voor ons centrum is de samenwerking met onze partnerlanden - Frankrijk, Italië (Sicilië), Spanje (Catalonië) en Roemenië - interessant omdat we op deze manier een kijkje kunnen nemen over de grenzen heen,
aandacht voor het informeel en non-formeel leren enz). De verwachtingen naar de besprekingen in het Europees Parlement zijn hoog gespannen ! Want we hopen dat zij o.a. een lans zullen breken voor de kleinschalige en ‘bottom up’ aanpak die we nu in LLP kennen. Verdwijnt de naam Grundtvig met de komst van EfA ? Momenteel moeilijk te voorspellen. In elk geval zullen we nog tot en met 2015 kunnen spreken van Grundtvig-projecten – want diegene die in 2013 worden goedgekeurd, zullen zeker lopen tot en met augustus 2015. Ik wens je veel leesgenot en een mooie zomer ! Geniet ervan !
MAKE ABLE: een LLP Grundtvig Learning Partnership voor lerende volwassenen met een verstandelijke beperking en / of motorische handicap
WORDBRIDGES - woorden die bruggen bouwen Overzicht contactseminaries
Birgit Vets
zonder als voyeurs bestempeld te worden. Op 6 december 2010 ontmoetten we onze partners voor het eerst in Sicilië, waar we de doelstellingen van ons project ‘Wordsbridges’ verder uitwerkten. In ‘Wordsbridges’ ligt de klemtoon op de manier waarop migranten de nationale, of in het geval van onze Catalaanse partner de regionale taal van hun nieuw land leren en verwerven. Uniek aan de situatie is dat het doelpubliek de nieuwe taal in het land zelf leert en niet in hun thuisland. Dit is een groot verschil met het vreemde talenonderwijs in onze scholen, waar de cursisten meestal enkel in de klas met de vreemde taal in contact komen. Een van de belangrijkste doelstellingen van het project is
dan ook de kennismaking met de voorzieningen die in elk van de partnerlanden voorhanden zijn om de taal van het land aan te leren. Daarnaast bekijken we welke didactische methodes er gebruikt worden en hoe de cursisten geëvalueerd worden. Lees verder op pag. 2
1
GRUNDTVIG ‘BEZOEKEN EN UITWISSELINGEN’ Via de actie Grundtvig-‘Bezoeken en Uitwisselingen’ kan je nonformeel leren door het volgen van een conferentie, het ondernemen van een studie of schaduwstage in het buitenland. EPOS vzw geeft je elke maand de kans om hiervoor een aanvraag in te dienen ! Zo kregen 2 Vlamingen een Grundtvig-beurs voor de conferentie “Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling” op 9-10/05/2011 in Utrecht. Het bleek een zeer zinvolle en leerrijke ervaring… “De Nederlandse aanpak inzake huishoudelijk geweld en kindermishandeling toont een aantal gelijkenissen, maar zeker ook frappante verschillen met de Belgische aanpak. Het was dan ook uitermate zinvol om 2 dagen ondergedompeld te worden in het Nederlandse gedachtengoed. Deze inzichten zou ik tijdens een gelijkaardige studiedag in mijn eigen land niet hebben verkregen. Alle sprekers en deelnemers waren heel bereid om contactgegevens uit te wisselen. Zo heb ik nu heel wat interessante artikels en powerpointpresentaties die ik op mijn beurt kan gebruiken in mijn lessen.”
CONTACTSEMINARIES De Grundtvig-Nationale Agentschappen organiseren contactseminaries waarop je partners kan vinden voor het opzetten van Grundtvig-projecten of –Leerpartnerschappen. Tot nog toe ziet de kalender van deze contactseminaries er als volgt uit: n
Duitsland, 29/11 tot 02/12/2012: Thema: Cultural Education in Wolfenbüttel en in samenwerking met de Duitse “Federal Academy for Cultural Education”, n Estland, 30:09 – 04 2012: Thema: “Adult education and lifelong learning in museums (and in other informal learning places)”, n Spanje, October 2012: Thema: “Employability: Development of the entrepreneurship competence” n Turkije, 26-30 September 2012: Thema (vermoedelijk): “Active Ageing and Solidarity between Generations” . Voorlopig kan je nog geen aanvragen indienen om deel te nemen aan deze contactseminaries; EPOS zal de deadlines bepalen zo gauw er meer informatie beschikbaar is !
Nadine MANON van CVO VSPW uit Gent
WORDSBRIDGES: woorden die bruggen bouwen (Vervolg van pagina 1) Naast het didactische aspect besteden we veel aandacht aan het onthaal van migranten. Tijdens de werksessie in België brachten we met onze partners een bezoek aan het Huis van het Nederlands in Mol. De educatief consulente gaf hen informatie over de manier waarop migranten doorverwezen worden naar een Centrum voor Basiseducatie, een CVO, VDAB of een Universitair Talencentrum. Dit bezoek was heel verhelderend voor onze partners. Tijdens de Belgische sessie werkten we eveneens aan het didactische aspect en gingen we dieper in op de gebruikte handboeken. Aan de hand van zelfgemaakte filmpjes toonden we de lespraktijk in de betrokken partnerlanden aan de groep en als kers op de taart kregen onze partners hun eerste Nederlandse les, zodat ze zelf konden ondervinden hoe het voelt om een taal te leren zonder enige voorkennis.
op het spreken en het luisteren ligt. Na het beëindigen van deze module krijgt zowel de Catalaanse als de Belgische cursist hetzelfde attest, nl. niveau A1. In Catalonië zitten er veel migranten uit Zuid-Amerika op de banken naast Span-
deren van woordjes en zinnen, maar ook door in contact te komen met de cultuur van het land zelf. In Frankrijk (Dijon) werden we wegwijs gemaakt in het Franse systeem van ‘le réseau GRETA’ en konden we kennis maken met
Allemaal landen van de Europese Unie maar net dat beetje anders Onze partners behoren allen tot de Europese Unie en gebruiken het Europees Referentiekader Talen (ERK) als maatstaf; de praktijk leert ons dat uniformiteit tussen de landen soms ver te zoeken is, niet alleen inzake methodiek maar ook wat het onthaal van migranten en certificaten betreft. Een niveau A1 bijvoorbeeld duurt in België 120 lesuren en hier worden alle vaardigheden (lezen, schrijven, luisteren en spreken) geëvalueerd, terwijl dezelfde module in Catalonië slechts 90 lesuren in beslag neemt en het accent vooral
2
Meeting in Dijon (FR)
jaarden die al 40 jaar in Catalonië wonen en na hun pensioen het Catalaans komen studeren omdat hun kleinkinderen naar een Catalaanse school gaan. In Frankrijk is er een oververtegenwoordiging van nationaliteiten uit de Franse ex-kolonies. Bij ons bezoek aan Barcelona kropen we letterlijk in de huid van een cursist en werden we ondergedompeld in de Catalaanse geschiedenis en cultuur. Hieraan zouden we in ons centrum zelf ook meer tijd willen besteden, want een taal leer je niet enkel door het stu-
enkele innoverende lespraktijken. Onze laatste conferentie vindt plaats in Roemenië waar we al onze bevindingen nog eens netjes op een rij zullen zetten en onze website met het nodige materiaal zullen stofferen. Benieuwd naar meer? Neem dan zeker een kijkje op onze website www.wordsbridges.com Birgit Vets Coördinator NT2 CVO Kempen
NATURE FOR CARE - CARE FOR NATURE Griet Dewitte januari 2011 - december 2012 ‘Nature for Care – Care for Nature’ is een GRUNDTVIG-Leerpartnerschap (LP), dat activiteiten organiseert met ouderen en jongeren om het groeiende gebrek aan sociale cohesie aan te pakken. Ouderen worden meer en meer geïsoleerd en komen nauwelijks meer in contact met jongere generaties. De combinatie van jong en oud tijdens natuurbelevingsactiviteiten blijkt een bijzondere meerwaarde te hebben: naast het leren van de natuur bevordert ze het welzijn van de ouderen en de opvoedkundige doelen voor de jeugd. In dit LP organiseerden de 6 projectpartners (UK, BG, CZ, HU, NL en BE) ook in eigen land activiteiten in verband met het project. In België worden de activiteiten ‘getrokken’ door Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzw en werken er 5 rusthuizen en 7 scholen mee: Home Sint-Petrus met VBS Kruishoutem, Home Vijvens met VBS Huise,
WZC Haagwinde met GBS Maarke-Kerkem, Home Sint-Fransiscus met GBS Ruien en Berchem, Huize Roborst met VBS Zwalm en Sint-Blasius-Boekel.
Per seizoen wordt er een thematische activiteit georganiseerd waarbinnen verschillende kleinere activiteiten worden uitgewerkt.
De activiteiten worden telkens opnieuw zeer warm onthaald, zowel door de ouderen als de kinderen.
Alle ervaringen en kennis die we tijdens het project opdeden, zullen voorgesteld worden op een studiedag op 20 september 2012, in het centrum TIO3 te 9600 Ronse. Op deze dag zal de zorg- en onderwijssector (basisscholen en leerkrachten in opleiding) uit Vlaanderen uitgenodigd worden.
Reminisceren blijkt voor ouderen een belangrijke factor te zijn. Door hen terug in de natuur te brengen in samenwerking met kinderen komen heel wat herinneringen uit hun jeugd weer naar boven. Kinderen luisteren gretig naar de verhalen van toen en steken op hun beurt veel op van de ouderen en de activiteiten. Het blijkt een magische wisselwerking met positieve en emotionele momenten... Een positief gevolg uit die activiteiten is dat ouderen en jongeren na de activiteiten elkaar ook nog opzoeken.
Meer info op: http://www.natureforcare.eu Contact:
[email protected] http://www.rlva.be – 055/20 72 65 Griet Dewitte Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen
: WINTERKOU! VOORBEELD ACTIVITEIT
bont, pels,…. voelzakken met een stuk Voelspel: elk groepje krijgt kijken mag niet! schrijven wat ze voelen, Kinderen en ouderen om zijn. kan k dier het afkomstig Er wordt geraden van wel
Kennismakingsmoment waar kinderen en ouderen elkaar beter leren kennen (in kleine groepjes)
ren en jongeren gaan saDe winterkou vastleggen op beeld: oude che winterbeelden vast typis ier man hun op men naar buiten om l. te leggen met een digitaal fototoeste
De inhoud van de voelzakken wordt besp roken en bekeken a.d.h.v. foto’s en voorwerpen gemaakt uit de pelsen. Dialectwoorden komen veelzijdig aan bod en ze leren nieuw e dieren kennen.
3
INTERVIEW MET MARÍA RODRIGUEZ SUAREZ-VALGRANDE, GRUNDTVIG ASSISTENTE IN CVO LEUVEN-LANDEN Op 29 maart 2012 ontmoetten we María, die sinds september 2011 als Grundtvig assistente werkt in het CVO Leuven-Landen. Via een paar vragen wilden we vernemen welke invloed een dergelijk assistentschap heeft op de persoonlijke en professionele ontwikkeling van een leerkracht.
me van bij het begin zeer goed opgevangen en begeleid. Ze hielp me zelfs om een appartement te vinden in Brussel. Ook de directie deed alles om het me in CVO Leuven aangenaam te maken.
Ideaal dus om hierover te praten met de studenten en hun ook te laten zien hoe wij dat vieren, tot in de kleinste Spaanse dorpjes. Ik heb hetzelfde gedaan voor carnaval en ook tijdens de kerstperiode.
Wie ben je, Maria? Mijn naam is María Rodriguez Suarez-Valgrande. Ik ben 31 jaar en ben afkomstig van Noord-Spanje, meer bepaald van Asturias. Ik woon in Oviedo, een stad met zo’n 200 000 inwoners. Wat heb je gestudeerd? Ik heb rechten gestudeerd, maar meteen na mijn studies wist ik dat ik leerkracht wilde worden. Sinds vijf jaar geef ik Spaans aan migranten en anderzijds sta ik ook in de beroepsopleiding voor volwassenen. Mijn taak bestaat erin hun allerlei zeer praktische dingen bij te brengen, gericht op het dagelijkse beroepsleven, zoals bijvoorbeeld een CV opstellen. Wat heeft je ertoe aangezet als Grundtvig assistente te gaan werken in het buitenland en waarom koos je België? Was België je eerste keuze? Eigenlijk nieuwsgierigheid. Ik wilde ontdekken hoe er in het buitenland onderwezen wordt. Mijn voorkeur ging inderdaad uit naar België omdat jullie land me altijd al heeft aangetrokken. Ik weet niet echt waarom; misschien deels omwille van het feit dat er ook Frans gesproken wordt, wat het voor mij iets gemakkelijker maakt. Maar ook omdat het zo “internationaal” is. Waar werk je nu? Via de onderlinge contacten tussen het Spaanse en het Vlaamse Nationale Agentschap (EPOS) vernam ik dat CVO LeuvenLanden op zoek was naar een geschikte Grundtvig-assistent. Na wat mailen en telefoneren, was ik ervan overtuigd dat dit CVO de gastorganisatie was die ik zocht en blijkbaar was ik ook de Grundtvig-assistent die zij graag wilden ontvangen ! Het onthaal was geweldig: Dorinda, mijn coach, heeft
4
María in CVO Leuven
Kan je je job als Grundtvig assistente even omschrijven? Aanvankelijk werd ik ingeschakeld voor de lessen Engels en Spaans. Ik nam telkens van beide groepen een halve klas voor mijn rekening, afwisselend met de leerkracht van het CVO. Voor Spaans werd mij gevraagd om als native speaker in te staan voor de conversatielessen: ik probeer de cursisten aan het spreken te krijgen en leg daarbij de nadruk op de uitspraak. Maar ik probeer hun natuurlijk ook wat Spaanse cultuur bij te brengen. Sinds het tweede semester geef ik alleen nog Spaans, met dezelfde taken als tijdens het eerste semester, maar daarbovenop geef ik ook nog toneellessen. Mijn keuze ging uit naar twee stukken, aangepast aan het niveau van mijn studenten, en in juni sluiten we de toneellessen af met een “Noche Española”. Hopelijk krijgen we ook wat publiek! Je zei net al dat je je cursisten ook wat cultuur wil bijbrengen? Hoe doe je dat concreet? Wel, het is nu bijna Pasen en in Spanje is dat een zeer belangrijke periode. Overal zijn er feestelijkheden tijdens de “Semana Santa”.
Zijn er verschillen tussen Spanje en België op professioneel (onderwijskundig) vlak? Ik kan beide situaties moeilijk vergelijken omdat ik in Spanje voor een totaal ander publiek sta. Wat me wel opvalt hier in België is de flexibiliteit van de leerkrachten en het zeer goede niveau van de cursisten. Hier spreken taalleerkrachten ook de vreemde taal tijdens hun lessen, wat bij ons helemaal niet het geval is. In Spanje wordt Engels onderwezen in het Spaans! De studenten hebben geen kans om te oefenen. Zijn er dingen waar je het moeilijk mee hebt gehad of nog steeds hebt? (professioneel, cultureel) Eigenlijk niet, neen. Alles verloopt zeer vlot, zoals ik al zei, dankzij de steun die ik hier van bij het begin kreeg. En zelfs het weer is geen probleem. Het klimaat is ongeveer hetzelfde als in mijn streek: wij hebben ook veel regen en koude periodes, net zoals hier. Het enige moeilijke is de taal. Ik ben Nederlands aan het leren en ik begrijp nu bijna alles. Nederlands lijkt in mijn ogen zeer sterk op het Engels…Maar vermits ik in Brussel woon, gaan de mensen met wie ik contact heb zeer vlug over op Frans en Engels, of
zelfs Spaans. Ik heb dus niet echt de kans om te oefenen. Wat is tot nu toe je meest positieve en je meest negatieve ervaring? Dat is een moeilijke vraag, want ik heb nog niets negatiefs meegemaakt. Het meest positieve… misschien de cursisten. Vooral hun motivatie en de vooruitgang van de beginners tijdens de toneelklas: de studenten van niveau 2 hebben zo’n evolutie doorgemaakt dat ze nu praktisch gelijk staan met een niveau 6. Ik kan echt niets negatiefs bedenken. Hoewel… één ding mis ik wel, hier in Vlaanderen: in Spanje hebben we de gewoonte om tijdens de lange pauzes met alle leerkrachten samen naar een bar te gaan om iets te drinken. Dat gebeurt hier nooit en dat vind ik wel een beetje spijtig. Maar of je dat negatief kunt noemen… persoonlijk vind ik van niet, het zijn gewoon cultuurverschillen.
gezien en ervaren hoe anderen lesgeven, nieuwe methodologieën ontdekt… en ik beschik nu ook over veel meer materiaal dat in mijn eigen lessen in Spanje zeker zeer nuttig zal zijn. Ik denk dat ik niet meer op dezelfde manier zal lesgeven als voor mijn vertrek. Ook op professioneel vlak heeft het me veel bijgebracht. Ik had ik nog nooit in het buitenland “geleefd” en dit heeft mijn blik enorm verruimd! Hier in België hebben jullie zoveel nationaliteiten, talen en klassen… Leuven is een “internationale” stad met een uiterst open geest. In mijn stad, Oviedo, leven zo’n 200 000 mensen die allemaal afkomstig zijn van Asturias. Deze ervaring heeft me ervan bewust gemaakt dat de wereld veel groter is!
Als je één enkele raad kon geven aan toekomstige Grundtvig assistenten, wat zou dat zijn? (María denkt lang na) Dit is moeilijk, want aangezien alles voor mij uiterst vlot verlopen is, kan ik niet echt op dingen wijzen waaraan je speciale aandacht moet besteden. De enige echte raad die ik zou kunnen geven is zoveel mogelijk te genieten van de ervaring, van de contacten… Daar kan je zoveel uit leren! Ja, GENIETEN want het is zo vlug voorbij. Ik ben hier in september toegekomen voor negen maanden en kijk, binnen een paar maanden moet ik alweer vertrekken! Bedankt, María, dat je tijd voor ons vrij maakte en voor je enthousiasme!
Hoe denk je de ervaringen die je hier hebt opgedaan te gebruiken als je terug in Spanje bent? Wat ik hier heb geleerd is zonder twijfel een enorme verrijking als leerkracht en bruikbaar in mijn beide jobs in Spanje. Ik heb nu
GRUNDTVIG LEIDT TOT INTERESSANTE KUNSTWERKEN… In 2008-2010 was Art27 vzw uit Heusden-Zolder partner in het Grundtvig-
Leerpartnerschap “ReThink it!”. In dit LP gingen senioren uit Vlaanderen, Finland en Duitsland via creatieve kunstvormen in gesprek met elkaar en met het publiek – o.a. over Europese thema’s. Door dit LP leerde één van de Vlamingen, Karel Van Gerven, de Estse Vivian Majevski uit Finland kennen. Karel is een niet-alledaagse fotograaf: hij gebruikt technieken als gom- en zoutdruk en callitypie. Vivian
studeerde calligrafie; zij schept beelden met letters en teksten – maar ook zij doet dit op een zeer unieke en originele wijze. Hun kennismaking via het GrundtvigLeerpartnerschap leidde tot een intense samenwerking: nu nog wisselen ze ideeën uit, ze proberen allerlei dingen gezamenlijk en zoeken ze evenwichten. In het raam van Manifesta9 konden ze een heuse tentoonstelling opzetten ! Karel stuurde een aantal foto’s naar Forssa (Finland); Vivian ‘bewerkte’ ze op haar manier. Het resultaat kan je bewonderen in de tentoonstelling “Vennen, Traces in the Marshes” tot 29/09/2012 in de GALLERIET – Vennestraat 187 in Genk. Toch een origineel resultaat van een Grundtvig-Leerpartnerschap, niet ?
5
MAKE ABLE: EEN GRUNDTVIG LEERPARTNERSCHAP VOOR LERENDE VOLWASSENEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING Walter Baeten EN / OF MOTORISCHE HANDICAP 2009: het Europese jaar van de creativiteit en innovatie wil het belang hiervan voor persoonlijke, sociale en economische ontwikkeling in de kijker zetten. 2010: het Europese jaar tegen armoede en sociale uitsluiting stelt o.a. de vraag of je volwassenen met een functiebeperking mag uitsluiten van het levenslang leren? 2011:
vorming en persoonlijke ontwikkeling. Deze activiteiten worden verzorgd door een professioneel kader dat ook een beroep kan doen op vele vrijwilligers voor specifieke of aanvullende activiteiten en begeleiding. In die context besloten wij met enkele jonge senioren verenigd in Senaedin vzw ons in te zetten
elkaar tijdens een contactseminarie dat georganiseerd werd door het Spaanse Nationale Agentschap en zij besloten van en met elkaar te leren hoe zij de sociale en culture competenties van “hun” volwassen lerenden kunnen ontwikkelen zodat hun zelfvertrouwen versterkt wordt en zij zich verder ontplooien als actieve leden van de maatschappij. In die zin sluit het leerpartnerschap perfect aan bij hetgeen waarvoor het Dagcentrum in Geel staat en waarover wij als vrijwilligers van Senaedin vzw willen leren en kennis delen.
Enkele indrukken en ervaringen
Dagcentrum Geel
6
het Europese jaar van de vrijwilliger daagt uit om het engagement hiervoor waar te maken. Met drie thema’s van drie Europese jaren kan je het concept van het leerpartnerschap “Make Able” verwoorden. We willen je graag informeren over wat dit in de praktijk betekent.
voor het verzorgen van leeractiviteiten rond woord en taal en bij uitbreiding met een groep deelnemers van het Dagcentrum te leren van en over Europa.
Het dagcentrum van de stad Geel biedt dagopvang aan volwassenen met een lichte of ernstige verstandelijke beperking. Ook mensen met een motorische handicap kunnen er terecht. Deze mensen kunnen niet tewerkgesteld worden in een gewone arbeidsvoorziening of een beschutte werkplaats. De deelnemers in het dagcentrum zijn volwassenen en hebben dus een eigen persoonlijkheid ontwikkeld. Uitgaande van deze specifieke eigenheid, wordt getracht een milieu te creëren, waar een maximale zelfontplooiing mogelijk is. Een ruim activiteitenaanbod stimuleert de zelf- en sociale redzaamheid en de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemers: handambachtelijke activiteiten; huishoudelijke activiteiten; sport en beweging; muziektherapie; activiteiten gericht op
Het Grundtvig-LP “Make Able” bestaat uit een consortium van vier gelijkaardige centra voor volwassenen met een functiebeperking en twee instellingen die deze personen tot een van hun doelgroepen rekenen. De coördinator van het leerpartnerschap is Dr. Tom Jones, die zich als vrijwilliger inzet in het Cerebral Palsy Midlands (Birmingham, UK). Daarnaast zijn er het centrum Impulz (Bratislava, SK) en Mentalia Puerto (Valencia, ES), waar naast het dagaanbod ook een deel van de volwassenen permanent verblijven. In Italië gaat het om een universiteit van de vrije tijd voor senioren, de Universita Senza Eta Citta del Trattato (Udine, IT) en tenslotte is er de educatieve dienst van het museum van Usti nad Labem (CZ) dat de ambitieuze doelstelling “museum for all” wil realiseren. Vijf van de zes partners vonden
Het leerpartnerschap (LP)
Het LP loopt ondertussen anderhalf jaar en wij hebben reeds vier “learning exchange meetings” gehouden in respectievelijk Spanje, Italië, België en Tsjechië. De ”kickoff” in Valencia (ES) zette meteen de toon omdat drie van de zes partners hun lerenden – volwassenen met een verstandelijke beperking of motorische handicap – actief laten participeren in de uitgaande mobiliteit. Dit zorgt vanzelfsprekend voor een volkomen andere leersituatie dan leren tijdens een uitwisseling met mensen zonder functiebeperking. De klemtoon ligt enerzijds op al doende leren en anderzijds op participerende observatie om zo te leren leren van elkaar. Zo werd het voor de bewoners van Mentalia Puerto een bijzondere ervaring te ontdekken dat er in Europa nog mensen zijn zoals zij. Tijdens de vergadering in Campo-Formio / Udine (IT) rondden de senioren van de Università senza Età de workshops af met een gemeenschappelijke maaltijd waarbij “la famiglia tradizionale italania” een “famiglia europea” werd. Daarnaast werden wij tijdens de conferentie “voor een Europa zonder psychiatrische hospitalen” geconfronteerd met de problematiek van “wat is normaal zijn”. Het fijne en bijzondere aan de bijeenkomst in Geel (BE) was dat onze Britse partner vier lerende volwassenen in een rolstoel meebracht. De leerervaring dat enkele van de rolstoelgebruikers van het Dagcentrum gelijkaardige communicatieboeken gebruiken, zorgde voor een grote, wederzijdse herkenbaarheid. Tijdens een rondrit door de Noorderkempen leerden wij hoe “zorg” doorheen de tijd vele vormen heeft aange-
GINCO-CONFERENTIE IN HASSELT Het Grundtvig-netwerk GINCO houdt zijn derde en laatste internationale conferentie van 26 tot 29 september 2012 in Hasselt (BE). Het thema is ‘Grundtvig IST course provision’ of hoe het aanbod van Grundtvig-cursussen aangevuld en verbeterd kan worden. Net zoals vele Europeanen nemen jaarlijks heel wat Vlamingen deel aan nascholingscursussen via Grundtvig in het buitenland; de conferentie wil nagaan of er in het aanbod van deze cursussen thema’s en doelgroepen ontbreken en op welke manier deze aangevuld kunnen worden.
Dagcentrum Geel
nomen, van abdij over begijnhof tot landloperskolonie en zorg voor zwakzinnigen. De meeting in Tsjechië startte in Brno waar een workshop van “Make Able” als voorbeeld van goede praktijk werd onthaald tijdens de conferentie “Museums for Everyone: People with Disabilities and Volunteers in Czech Cultural Institutions”. Nadien trok het hele gezelschap naar Usti nab Labem, waar de partner van het project is gehuisvest. Terwijl de educatieve dienst van het
plaatselijke museum leert hoe zij personen met een functiebeperking kan bereiken, leren de vrijwilligers actief in de dagcentra hoe zij meer uit een museumbezoek kunnen halen. Voor deze mensen een mooie illustratie van hetgeen waarvoor “Make Able” staat. Walter Baeten SENAEDIN Zulte - Oost-Vlaanderen
GRUNDTVIG SELECTIE 2012 In februari-maart waren er weer heel wat deadlines voor het indienen van projectvoorstellen. De sterkste stijging zagen we in het aantal Leerpartnerschappen: van 61 in 2011 naar 77 of een stijging van 26 %. Het aantal LP’s dat door Vlaamse coördinatoren ingediend werd, steeg eveneens, nl van 12 naar 18. Het LP-type met 12 mobiliteitsactiviteiten blijft het meest populair (vorig jaar 40 aanvragen, dit jaar 53). Het LP-type gevolgd met 24 mobiliteitsactiviteiten zit duidelijk in de lift: in 2012 waren er 18 aanvragen voor; vorig jaar 9. De non-formele volwasseneneducatie blijft ook in 2012 het sterkst vertegenwoordigd: 53 aanvragen kwamen uit deze sector; het formele volwassenenonderwijs diende 24 aanvragen in. Voor de Senior Vrijwilligers Projecten ontvingen we 3 aanvragen (vorig jaar 4), voor de Workshops 4 (vorig jaar 3), voor de Grundtvig-Assistentschappen 12 (vorig jaar 9).
EPOS vzw zal de meeste aanvragers midden à eind juni kunnen laten weten of hun aanvraag al of niet werd goedgekeurd. Dank aan alle aanvragers voor hun interesse in het Grundtvig-programma en Grundtvig-Scoop wenst hen veel succes !
GRUNDTVIG: je kan nog aanvragen indienen! 17 september 2012 : deadline voor de Grundtvig-beurzen voor nascholingsactiviteiten die ten vroegste starten op 1/01/2013 (en ten laatste op 30/04/2013).
Tijdens de conferentie wordt een GINCOaward uitgereikt aan cursussen die uitblinken in het gebruik van ICT, kwaliteitszorg en het valideren van leerresultaten. Vlaamse organisaties die nascholing voor actoren uit de volwasseneneducatie aanbieden of dit in de toekomst zouden willen doen en geïnteresseerd zijn om aan deze conferentie deel te nemen, kunnen hiervoor bij EPOS (Grundtvig) een aanvraag indienen.
COLOFON Verantwoordelijke uitgever: Annemie Dewael, Algemeen Directeur EPOS vzw Redactie: EPOS vzw - LLP/Grundtvig Hendrik Consciencegebouw, lokaal 6A05 Koning Albert-II-laan 15 1210 Brussel tel. 02 553 97 46 fax: 02 553 97 50 e-mail:
[email protected] dep. Cultuur, Jeugd, Media en Sport Landcommanderij Alden Biesen e-mail:
[email protected] Grafische vormgeving: COMMiX graphic solutions, Hoeselt
Elke 30ste van de maand kan je een aanvraag indienen voor de Grundtvig-actie ‘Bezoeken en Uitwisselingen’; je activiteit (studieperiode, schaduwstage, conferentie…) start ten vroegste 8 weken na deze deadline.
7
SHEHERAZADE, 1001 STORIES FOR ADULT LEARNING: KICK-OFF MEETING IN ALDEN BIESEN Op 9 januari 2012 werd in de Landcommanderij Alden Biesen het startsein gegeven van Sheherazade, 1001 stories for adult learning, een GrundtvigMulitlateraal Project dat eind 2011 werd goedgekeurd door de Europese Commissie en door de Landcommanderij gecoördineerd wordt. 4 dagen lang werkten de negen partners uit BE, UK, FR, BG, AT, IE, NO en SE rond de te volgen strategieën, de taakverdelingen en de concrete werkafspraken. . Het Sheherazade-project wil storytelling en de storytellingtechnieken aanwenden als leerstrategie en als motiverend pedagogisch leermiddel in het formeel en non-formeel volwassenenonderwijs. Het doel is de verwerving van de transversale sleutelcompetenties te bevorderen bij kansarme burgers en de taalvaardigheid van lerende volwassenen te verhogen. Om dit doel te bereiken zullen de projectpartners nieuwe methodologieën en materialen ontwikkelen voor het gebruik van verhalen en storytelling in de volwasseneneducatie. De klemtoon zal zowel liggen op het taalkundig aspect als op de dramatiek en alle andere aspecten (het interactieve, sociale, intergenerationele, culturele en multiculturele) van verhalen en storytelling. De eerstvolgende stappen in het project zijn het onderzoek van het gebruik van storytel-
De projectgroep in Alden
lingtechnieken in de curricula van de lerarenopleiding en in de schoolcurricula in de verscheidene partnerlanden, de vergelijking van methodologieën en het vergaren van goede praktijkvoorbeelden. Op grond hiervan zullen pilootprojecten worden opgestart in een brede waaier van socio-culturele instellingen. Al het materiaal zal worden samengebracht in een zeventalig handboek, inclusief videomateriaal en andere hulpmiddelen. Bovendien wordt dit alles verwerkt in nationale en internationale nascholingen voor educatoren uit de (non)formele volwasseneneducatie, zowel, in Grundtvig cursussen als in Grundtvig leerpartnerschappen.
INSCHRIJVINGSSTROOK Mr.
Mevr. voornaam
naam privé-adres e-mailadres onderwijs/vormingsinstelling adres
Biesen
Grundtvig-Scoop houdt je zeker op de hoogte ! Partners: • Landcommanderij Alden Biesen (BE) Superact CIC (UK) • CVO Leuven-Landen (BE) • ELAN Interculturel (FR) • Sofia University St. KI. Ohridski (BG) • Caritas der Erzdiözese Wien (AT) • Meath Community Rural & Social Development Partnership Limited (IE • Fabula Storytelling (SE) • Oslo and Akershus University College of Applied Sciences (NO)
Grundtvig-Scoop / Grundtvig-Talk Ik wil graag Grundtvig-Scoop gratis blijven ontvangen. ja
neen
Ik wil graag gratis opgenomen worden in Grundtvig-Talk* ja
neen
*vzw EPOS / Grundtvig gebruikt GrundtvigTalk, een gratis e-mail-list, om snelle aankondigingen (uitnodigingen voor contactseminaries, conferenties e.d.) te verspreiden.
e-mailadres
8
Deze publicatie kwam tot stand met de steun van de Europese Comissie. De inhoud van deze publicatie behoort tot de volledige verantwoordelijkheid van de redactie en de uitgever.