Mark
H Redactioneel Het redactioneel, het stukje tekst dat verplicht ergens voorin de Bode geplaatst wordt en een inleiding vormt voor de rest van de Bode. Een inleiding. Wie kent het niet? 'Enthousiast' aan een tentamenopgve beginnen en er halverwege achter komen dat in de inleiding van die opgave een piepklein detail genoemd wordt waardoor de hele opgave verandert en je opnieuw kan beginnen. Wie leest er nou inleidingen? Dus vandaar: Beste nieuwe voorzitter van de mediacie, jij bent waarschijnlijk de eerste die dit redactioneel leest. Oude Bodes doorspittend op zoek naar ideeën voor het redactioneel dat je moet gaan schrijven. Allereerst kun je verwijzen naar het thema van de Bode. In dit geval wordt dat helaas moeilijk, gezien er geen thema is. Dan kun je nog een opsomming geven van de artikelen die in de Bode staan, maak je de inhoudsopgave ook meteen overbodig. Natuurlijk zou je ook iets kunnen zeggen over andere bijzonderheden, een nieuw formaat bijvoorbeeld. Al is de kans groot dat mensen dat zelf al opmerken en als ze het niet opmerken, zou het ze dan interesseren? Eigenlijk maakt het niet uit wat je in het redactioneel zet, zolang je in je achterhoofd houdt dat het redactioneel de inleiding is waar bijna iedereen overheen leest, dus wat er in staat is niet bepaald belangrijk. Als je er gewoon voor zorgt dat er genoeg woorden in staan om iedereen de indruk te geven dat het een echte tekst is, zit je wel goed. Met vriendelijke groet, Koen
2 Da Vinci Bode
et eerste kwartaal is snel gegaan: heb je voor een vak nog geen college gevolgd, is het alweer tentamen. Ook voor Leonardo is de tijd snel gegaan, maar we hebben toch het nodige bereikt: Er is een algemene ledenvergadering geweest, we zijn zusjes geworden met Helix, het nieuwsbriefsysteem is herzien en ook de constitutieborrel is inmiddels achter de rug. In sommige commissies zijn de bestuursleden inmiddels toehoorder geworden, in andere commissies wordt het toehoorderssysteem op langere termijn ingevoerd. Maar Leonardo da Vinci is natuurlijk niks zonder haar commissies, die ook zeker niet stil hebben gezeten. De Accie heeft al de nodige activiteiten op haar naam staan. De Educacie heeft een lunchlezing georganiseerd en heeft contact gehad met stagebemiddelaar Integrand (zie de site). Voor de studiereis zijn de 19 contracten officieel binnen bij de Reiscie, de Sponsorcie heeft de eerste bedragen ook al binnen en dat je dit stukje leest, getuigt ervan dat ook de Mediacie niet stil heeft gezeten. Zoals je ongetwijfeld is opgevallen, heeft de Bode een nieuw formaat. Ook de thema’s behoren tot het verleden: álle interessante artikelen zijn welkom, er wordt niet gediscrimineerd. In essentie blijft de Bode natuurlijk dezelfde vertrouwde Da Vinci Bode, vol interessante en amusante artikelen, geschreven door je medenatuurwetenschappers, over je favoriete vereniging en wetenschapsgebieden. Het ene stuk nog leuker dan het ander en allemaal leuker dan het voorwoord! Geniet ervan! Mark Verleg Voorzitter Leonardo, 2009-2010
De nieuwe bestuur van Leonardo: Imma Six (Secretaris), Mark Verleg (Voorzitter) en Hai Yin Hu (Penningmeester)
jr.#4 ed.#1
Inhoud... IN DEZE BODE Agenda Post-it Activiteiten Centerfold Colofon
INTRO 2009
Door de ogen van een slachtoffer
NATUURLIJK
Pyrolyse-olie, de verslaving van de 21e eeuw?
KEUZEVAKRECENSIE
Vliegen als een vogel, zwemmen als een vis en lopen over water!
MYSTERY GUEST
Die advocaat wilde worden
PASS DIE PEN DAN Het studentenleven in Delft
SINTERKLAAS PEDELSTAF LEONIE SJAAK AFHAAK CRYPTO
# 4 4 5 12 23
6 8 11 14 17 18 19 20 21 22
Da Vinci Bode
3
Agenda ..................................................... Week 50 P-uitreiking 09-12 Filmnacht 10-12 ..................................................... Week 51 Schaatsen 17-12 Kerstlunch 18-12 ..................................................... Week 01 Sushi-cursus 05-01 ..................................................... Week 02 Dieslunch 13-01 Pitcher Party 14-01 .....................................................
Post-it Propedeuse Bas van Oorschot Ellis Balder Frank de Graaf Gijs Rikken Iris van Leeuwen Jan Pieter Boersma Janneke Dickhout Jos Deurloo Koen van Benthem Marlou Snelleman Oliver Rusche Romy van den Hoven Ruud Meulenbroeks Henk Griffioen Mark Verleg Joey Kampman Remco Zegers Mirjam van den Eijkel Bart Gips
Master Jeroen Heldens Koen Timmers Barbara Janssen Tim Smit Erik de Graaf Arno Janssen
4
Da Vinci Bode
Bachelor Koen Timmers Yvonne Fonken Frank van Wamel Martijn Verwegen Nan Eshuis Merel van Wijk
Activiteiten Bowlen (24 september) Op 24 september heeft iedereen een balletje kunnen gooien in bowlingcentrum Olround. Een uur lang bowlplezier waar menige strike is gevallen. Maar ook degenen die de goot beter wisten te vinden dan de pionnen, hebben het prima naar hun zin gehad! Een zeer geslaagde middag die volgend jaar zeker herhaald zal worden!
Leo-pooltoernooi (06 oktober) Het was weer zover, de voorbereidingen voor het Sigma-Leonardo-pooltoernooi moesten getroffen worden. Om de leden te trainen en goed voor te bereiden was daar het Leonardo-pooltoernooi. Om 8 uur, aan-
vangstijd, bleken er pas 7 mensen te zijn, waaronder de accie zelf. Gelukkig hielden de deelnemers ons niet langer in spanning en konden we om kwart over 8 alsnog beginnen. Het begon al gelijk spannend en de 8 teams waren goed tegen elkaar opgewassen. Toch ontstond er een tweedeling. Er waren 5 teams die gedeeld eerste stonden en 3 teams stonden op een gedeelde laatste plaats, hoe is dat mogelijk?! Na een moeilijke finale waarin Jeroen opeens een engel op zijn schouder had die voor hem de ballen erin stootte, waren het Jeroen en Mark die wonnen. Hopelijk kunnen zij de titel later dit jaar verdedigen tegen Sigma! Maar ach, wat maakt het ook uit, het was een geslaagde avond!
Da Vinci Bode
5
Intro 09 Door: Sjors Bakels
A
l weken keek ik zenuwachtig uit naar de dag dat de introductie van Natuurwetenschappen zou beginnen, zondag 16 augustus. Nog nooit eerder was ik zondag, één dag zonder mensen die ik al kende geweest. En de introductie duurde maar liefst tien dagen! Uiteindelijk
brak de dag toch aan. Ik ging al mijn tassen bij elkaar zoeken en de uren, en uiteindelijk minuten, begon ik af te tellen. Eenmaal in de auto naar Nijmegen kon ik verder gaan met aftellen, dit keer de minuten tot de tijd, die aangegeven stond op de tomtom, was verstreken… Maar na 50 minuutjes in de auto was ik er dan toch: bij Joep, die later door enkele ingewijde eerstejaars ‘Joep 1’
6 Da Vinci Bode
genoemd zou gaan worden. Het welkom was gelukkig erg hartelijk, en een last viel gedeeltelijk van mijn schouders. Een snelle kennismaking met Joeps ouders, mijn tijdelijke kamer, badkamer en keuken en toen op weg naar het Cultuurcafé om onze mentoren te ontmoeten. Het eerste wat ik van de NW-groep zag was een beetje overweldigend: een stuk of 12 studenten, in het blauw of paars
konden we terug naar de tafel om onze rode shirtjes nog eens te showen. Nog steeds waren we de enige eerstejaars, en ik begon me steeds meer af te vragen wie mijn medestudenten zouden zijn. Daarna hebben we gegeten bij papa Frank thuis. Joep ging bij papa Koen eten en moest wachten, ik ging in mijn eentje met papa's Frank en Jos mee. En pas toen we er even waren, kwamen
gekleed, zaten rond een tafel op de eerste eerstejaars te wachten, want ja, we waren de eersten die verwelkomd konden worden door de mentoren en de leden van de introcie (-cie bleek later voor commissie te staan). Meteen hup in de rij gaan staan, en hup meteen snel terug naar mijn fiets (want die was ik vergeten op slot te doen) en hup terug naar de rij, betalen en toen
de eerstejaars een voor een binnengelopen (of buiten, want we aten buiten): Guus, Joost, Julia, Phillip, Renske en Suzanne. Ook mama Ellis was aanwezig. We deden een spelletje waarbij je op de rug van anderen moest schrijven wat je dacht dat zijn/haar interesses waren.
Bij mij stonden er bij het onderdeel sport wel vijf sporten die ik nog nooit had gedaan en ik scheen eruit te zien als iemand die heel vaak en graag uit zou gaan. Maar ik was nog nooit uit geweest. Een eerste indruk zegt blijkbaar ook niet alles! Later, bij de spelletjesdag leerde ik ook de andere leden van de groep kennen: Danny, Eileen, Jan, Ludger, Renate en Tine. Ik heb in de intro behoorlijk veel meegemaakt, zoals het opblazen van een condoom, mijn hoofd dopen in een bak vla, een biercantus die ik en een paar anderen oversloegen, tot één uur 's nachts op een veld in het pikdonker liggen op en onder allemaal doeken tijdens de hiervoor genoemde cantus, een kledinglijn waarbij (bijna)
iedereen uit de kleren ging, proberen op een beschuit te fluiten waarbij ik nét niet als laatste was overgebleven, in de knoop zitten, sneeuwwitje moeten drinken van mama Ellis, eten bij de Dromaai, op de schouders van mama Ilse staan, geblinddoekt zwemmen, een auto optillen en verplaatsen, alle kaarsjes op een terras uitblazen, al die kaarsjes weer aansteken, bier moeten drinken van mama Ilse, een levende piramide op de straat bouwen, een grotere levende piramide proberen te bouwen die mooi omviel, water serveren in het water, eten bij Sjiek, kanoën, kennismaken met de twee latere eerstejaars Anniek en Joep (die we hierna dus ‘Joep 2’ noemden), barbecueën (drie keer),
alle aanwezige mannen in een café halfnaakt laten poseren, de mentormama's en -papa's onderkalken, sporten, eten bij Pinoccio wat we toch niet hebben gedaan, bij een vuurkorffestijn langs de Waalkade zitten, een geweldige bètaquiz houden voor een dronken alfapubliek, een Beestfeest meemaken, een slotfeest meemaken, heel veel nieuwe leuke interessante mensen ontmoeten en vooral ook een hele gezellige tijd hebben! Dus was het achteraf gezien helemaal niet nodig geweest om zo zenuwachtig te zijn...
Da Vinci Bode
7
Natuurlijk
pyrolyse-olie, de verslaving van de 21e eeuw? Door Esra te Brinke
M
iljoenen jaren hebben fossiele brandstoffen verscholen in de aarde liggen wachten. Niet voor niets, want inmiddels bewijzen ze dienst door ons, mensen, van energie te voorzien. En daar maken we dankbaar gebruik van. Door de jaren heen zijn we steeds afhankelijker geworden van energie. Je zou kunnen zeggen dat we zelfs zwaar verslaafd geraakt zijn aan de mogelijkheden. Gelukkig een verslaving die over het algemeen niet slecht is voor de gezondheid. Er is maar één probleem: het duurt waarschijnlijk niet lang meer tot we door onze fossiele brandstoffen heen zijn. Dan zijn er twee opties: afkicken of een alternatief verzinnen. De eerste mogelijkheid zal een zware dobber worden. Voor de tweede denken we slim genoeg te zijn. Dus we gaan ertegenaan. Biomassa wordt al jaren als eventueel bruikbaar beschouwd voor onze energievoorziening, daar
8 Da Vinci Bode
het een bijna onuitputtelijke en bovendien CO2-neutrale bron is. De meest voor de hand liggende methode om biomassa te verwerken was lange tijd een technologie waarbij onder zeer hoge temperatuur (~1200 °C) en toevoer van zuiver zuurstof zogenaamd synthesegas ontstaat, dat bestaat uit waterstofgas en koolstofmono-oxide. Het synthesegas kan vervolgens relatief eenvoudig worden omgezet in brandstoffen of andere bruikbare verbindingen. De methode biedt echter weinig vooruitzichten, omdat hij door het gebruik van de hoge temperaturen alleen op zeer grote schaal efficiënt kan worden uitgevoerd en er dus transport van de geproduceerde brandstoffen plaats zou moeten vinden over grote afstanden. Deze vereiste doet de winst aan energie weer teniet. Meer lokaal zou biomassa verwerkt kunnen worden via pyrolyse, waarbij de uitgangsstoffen slechts verhit worden tot 400-600 °C [1]. Tijdens dit proces ontstaat een brandbaar gas, dat tijdens afkoeling gedeeltelijk condenseert tot een olie. Het voordeel van de olie is dat haar energiedichtheid tot vijf maal hoger is dan die van ruwe biomassa, waardoor transport veel minder energie zal kosten. Bovendien is een dergelijke vloeistof ook veel gemakkelijker op te slaan en te vervoeren. Daarnaast is de olie zuiverder dan ruwe biomassa, omdat mineralen en metalen tijdens het verwerkingsproces niet verdampen en het grootste gedeelte van deze verontreinigingen dus achterblijft. Dit zijn grote voordelen, maar pyrolyse-olie is niet direct bruikbaar als brandstof en zal dus verder verwerkt moeten worden. Guus van Rossum, onlangs gepromoveerd aan de Universiteit Twente, heeft met zijn onder zoeksgroep een efficiënte methode
ontwikkeld om pyrolyse-olie om te zetten in synthesegas. Van Rossum maakt gebruik van een nikkelkatalysator om rvoor te zorgen dat tijdens verhiting van de olie het gebruikelijke proces van thermische kraking, waarbij ongewenste alkanen en alkenen ontstaan, wordt voorkomen. Hierdoor ontstaat synthesegas waarin zich als bijproduct enkel CO2 bevindt. Tijdens het zogenaamde ‘steam-reforming’proces wordt aan de pyrolyse-olie stoom en zuurstof toegevoegd. Tijdens de evaporatie (atomisatie) wordt het mengsel verder verhit en verdampt de olie. Aan de katalysator reageert het gasmengsel tot H2 CO en CO2, waarbij alle koolstofketens dus volledig afgebroken worden. Het idee van eenikkelkatalysator is niet nieuw, maar bracht voorheen weinig resultaat doordat de katalysatoren na korte tijd vervuild raakten en hun activiteit verloren. Hoewel de katalysatoren schoon te branden zijn, blijft dit een zwak punt omdat het schoonbranden energie en tijd kost. Dit is precies het punt waar Van Rossum zijn vooruitgang heeft geboekt. Zijn reactievat bestaat uit twee delen, waarbij de vaste katalysator, waarin de reactie moet plaatsvinden, in ruimte gescheiden wordt van de evaporatie van de pyrolyse-olie, die nu grotendeels plaatsvindt in een vloeistof [2]. Voordeel van dit nieuwe concept is dat vervuilingen zich nu nauwelijks aan de katalysator hechten en de katalysator dus minder snel blokkeren, omdat het overgrote deel van de vervuilingen gedurende de evaporatiestap ontstaat of vrijkomt, vanwege de temperatuursverhoging. Deze vervuilingen worden ‘char’ genoemd, een gezamenlijke naam voor alle onbruikbare bestanddelen die zich al in de olie bevinden of ontstaan door ongewenste processen als thermische kraking in het reactievat.
Figuur 1. Schema van de katalysator. tief lage temperatuur, zo’n 800 Door evaporatie in de speciaal ontwikkelde vloeistof worden deze ongewenste processen en dus de vorming van char tegengegaan. De hoeveelheid char die toch aanwezig is, zal daarnaast achterblijven of zich over de vloeistof verdelen en kan zo niet bij de katalysator komen die zich boven de vloeistof bevindt (figuur 1). De katalysator blijft hierdoor langer intact. Van Rossum maakt dus slim gebruik van de noodzaak om de pyrolyse-olie te verdampen, door het mengsel tijdens dit proces op eenvoudige wijze van vervuiling te ontdoen, zodat het de katalysator niet kan bereiken. Verder onderzoek aan de katalysemethode heeft uitgewezen dat de reactie bij rela-
°C, kan plaatsvinden. Dit is zeer energiezuinig vergeleken met de gangbare verwerking bij 1200 °C. Bovendien zijn manieren gevonden om de verhouding van waterstofgas en koolstofmono-oxide in het synthesegas te beïnvloeden. Door de temperatuur en de hoeveelheid stoom die toegevoerd wordt aan het reactiemengsel te reguleren, kan de samenstelling van het geproduceerde synthesegas aangepast worden aan het beoogde eindproduct [3]. Daarnaast is de hoeveelheid toegevoerde stoom ten opzichte van de hoeveelheid pyrolyse-olie geoptimaliseerd, waardoor de activiteit van de katalysator zo goed mogelijk gewaarborgd blijft. Al met al betekent dit dat de ef-
ficiëntie van het steam-reformingproces flink is verbeterd door het concept van Van Rossum, hoewel het geheel nog sterk geoptimaliseerd en verder uitgewerkt zal moeten worden. De geboekte resultaten zijn een stimulans om met dit onderzoek verder te gaan. Nu bekend is hoe pyrolyse-olie in synthesegas omgezet kan worden, zijn alle stappen om brandstof te produceren uit biomassa uitvoerbaar, via een methode waarbij biomassa eerst ter plekke verwerkt wordt tot prolyseolie. Vanwege zijn grote dichtheid kan deze olie op efficiënte wijze vervoerd worden naar de plaats van verdere verwerking. Er lijkt dus een effectieve manier in zicht om bio-
Da Vinci Bode
9
massa in brandstof om te zetten en als energiebron te gebruiken. Dankzij Van Rossum en zijn groep wordt biomassa mogelijk het eerste bruikbare en milieuvriendelijke alternatief voor fossiele brandstoffen en kunnen wij spoedig met een gerust hart verder leven op onze verslaving, hoewel we moeten hopen dat bomen hard genoeg groeien om de hele wereld in de toekomst in haar behoefte te kunnen voorzien…
10 Da Vinci Bode
[1] Guus van Rossum, Sascha R. A. Kersten, and Wim P. M. van Swaaij, Catalytic and Noncatalytic Gasification of Pyrolysis Oil, Ind. Eng. Chem. Res. 46, p. 3959-3967, 2007 [2] G. van Rossum, B. Potic, S.R.A. Kersten, W.P.M. van Swaaij, Catalytic gasification of dry and wet biomass, Catalysis Today 145, p.1018, 2009
[3] Guus van Rossum, Sascha R. A. Kersten, and Wim P. M. van Swaaij, Staged Catalytic Gasification/ Steam Reforming of Pyrolysis Oil, Ind. Eng. Chem. Res. 48, p. 5857– 5866, 2009
Keuzevakrecensie
Vliegen als een vogel, zwemmen als een vis en lopen over water! LET OP: VANAF NU IN ELKE BODE EEN KEUZEVAKRECENSIE. EEN LEUKE EN SNELLE HULP BIJ HET MAKEN VAN JE KEUZE! BART ALBERTS HEEFT IN ZIJN TWEEDE JAAR BIOLOGISCHE STROMINGSLEER GEVOLGD. ZIE HIER ZIJN ERVARINGEN.
Door Bart Alberts
M
et het vertrouwen dat ze geput hebben uit een lange traditie, meten biologen al sinds jaar en dag het effect van de temperatuur op zowat iedere parameter van het leven. Erg verfijnd wordt dit niet gedaan: warmteopslag en -uitwisseling worden genegeerd of Arrhenius wordt misbruikt. Maar dat maakt niet uit, want de temperatuur blijft toch telkens weer de favoriete variabele. Je hoeft niet veel kunde te bezitten om een thermometer te gebruiken. Er zijn daarentegen slechts weinigen die de snelheid waarmee vloeistoffen stromen meten, laat staan krachtig beschrijven wat de invloed van stroming op systemen is. Vloeistofdynamica is intimiderend, met formules en teksten alleen handelbaar door ervaringsdeskundigen en genieën in vectorrekening en andere niet te snappen vakken voor natuurwetenschappers. Daarnaast bestaat er eigenlijk helemaal geen methode om de invloed van de stroming van vloeistoffen onder biologisch interessante omstandigheden te meten. Daardoor worden de ef-
fecten van stroming veel te vaak genegeerd, dan wel gespeculeerd. Leven aanwezig in een medium, lucht of water, is niets nieuws voor
de fysische berekeningen aan deze biologische concepten. Voor natuurwetenschappers met een voorkeur voor de biofysica is dit vak zeer interessant, maar ook
“Er was een punt waar je ophield met kijken omdat het niet-lineair werd. Nu weet je hoe je ernaar moet kijken, en dus begin je opnieuw”. natuurwetenschappers. Net zo bekend is dat een bepaald organisme en het medium waarin dat organisme leeft met elkaar rekening houden door verplaatsing. Denk aan wind of water dat langs een organisme afstroomt. Klaarblijkelijk is de beweging van het medium een factor waarmee ieder organisme rekening moet houden en waaraan het zichzelf desnoods moet aanpassen. En dit is het punt waar het vak biologische stromingsleer om de hoek komt kijken. Biologisc he stromingsleer behandelt voorbeelden van de invloed van stromingen op organismes vanuit een fysische achtergrond, gecombineerd met biologisch begrip. Vogels, bacteriën en insecten die over water lopen en nog veel en veel meer wordt behandeld tijdens de colleges. Uitdagend zijn
voor andere richtingen is dit meer dan gewoon een keuzevak. Tijdens de colleges realiseer je je ineens dat er ooit een punt was waar je ophield met kijken naar bepaalde stromingen, omdat deze niet lineair waren (turbulentie, complexe stromingen). Na afloop weet je hoe je naar deze stromingen moet kijken en kun je opnieuw beginnen met de voorbeelden die je eerst altijd genegeerd hebt. Een echte aanrader dus!
Da Vinci Bode
11
Mystery Guest Door Koen van Benthem en Sjors Bakels DE MYSTERY GUEST WAS DIT KEER ECHT EEN MYSTERY GUEST: EEN VAN DE BEIDEN INTERVIEWERS HAD VOOR HET INTERVIEW NOG NOOIT EERDER VAN HEM OF HAAR GEHOORD. DEZE INTERVIEWER HEEFT DUS EEN HOOP OPGESTOKEN OVER DE MYSTERY GUEST. HOPELIJK STAAN ER IN HET INTERVIEW OOK EEN AANTAL DINGEN DIE JULLIE NOG NIET WISTEN. Hoe zou u uzelf omschrijven? Gebalanceerd en evenwichtig. Ik probeer goed te luisteren naar mensen en niet te veel van mijn eigen mening uit te gaan. Daarnaast heb ik een rustig karakter en raak ik niet snel in paniek. Op mijn colleges krijg ik vaak als feedback dat ik enthousiast en helder ben in mijn uitleg. Ik weet niet of ik het van mezelf mag zeggen, maar (korte pauze) ik ben ook best bescheiden en treed niet graag op de voorgrond. Wat en waar hebt u gestudeerd? Ik heb scheikundige technologie gestudeerd aan de Technische Universiteit in Eindhoven. In de jaren ’80 heette deze nog de Technische Hogeschool Eindhoven, en al ben ik in ’86 begonnen, ik heb wel nog een dictaat met het logo van de Technische Hogeschool erop. Op mijn opleiding kreeg ik slechts beperkt biochemie, maar wel weer meer procestechnologie. Uiteindelijk ben ik afgestudeerd, als ingenieur, in de richting ‘polymeren’. Andere landen kennen de scheiding tussen technische universiteiten en algemene universiteiten niet, een ingenieurstitel komt daar overeen met ‘master of science’.
14 Da Vinci Bode
Wat is voor u het hoogtepunt uit uw carrière tot nu toe? Goh, dat is een moeilijke vraag, even denken. (denkt na) Ik denk toch mijn benoeming tot hoogleraar en mijn toenmalige oratie. Ik ben al vrij jong hoogleraar geworden, normaal worden mensen eerst universitair hoofddocent, maar die stap heb ik overgeslagen. Dat is niet altijd makkelijk, want de verwachtingen zijn dan meteen heel hoog. Het schrijven van artikelen vind ik natuurlijk ook een erg leuk onderdeel van mijn carrière. Maar
-wat vindt u leuker: uw onderwijstaken of het doen van eigen onderzoek? Ik vind beide erg leuk. Als docent is het erg leuk om te zien hoe de vonk tussen student en wetenschapsgebied overslaat. Werken met promovendi maakt de onderwijstaken ook extra leuk. Ik denk dat onderwijstaken en onderzoek elkaar goed aanvullen, het is niet zo dat ik zo ongelofelijk veel tijd bezig ben met onderwijs dat ik geen tijd meer over heb voor onderzoek. Het is goed uitgebalanceerd. In het onderwijs probeer ik
Mijn vriendin en ik woonden al lange tijd samen, we gingen ook vaak samen op vakantie en nu zijn we dus getrouwd! het startpunt van mijn carrière, de benoeming tot hoogleraar is voor mij toch echt specialer. En het hoogtepunt uit uw leven? Nou, (glimlachend) Ik ben 11 september getrouwd! Mijn vriendin en ik woonden al lange tijd samen, we gingen ook vaak samen op vakantie en nu zijn we dus getrouwd! We zijn op huwelijksreis geweest naar Kreta, dat was een heerlijk ontspannen vakantie. Normaal houden we actieve vakanties, bijvoorbeeld rondtrekken met de tent, maar met een groot huwelijksfeest voor de boeg wilden we liever even uitrusten. Waarom lesgeven? Het is sowieso iets wat ik wilde, anders had ik de baan als hoogleraar niet geaccepteerd. De baan is heel gevariëerd: aan de ene kant het onderzoeken, waarmee ik mijn kennis verruim, en aan de andere kant het lesgeven, waar ik kennis over kan dragen. Als docent is het ook erg leuk om te zien dat studenten zich uiteindelijk ontwikkelen tot zelfdenkende, kritische mensen.
de dingen altijd op een leuke manier over te brengen. Al is het zeker wel zo, dat als ik 25 jaar lang hetzelfde vak zou geven, de sleur erin zou komen. Maar dat is het mooie: de vakken veranderen elk jaar wel weer, zo wordt een van de vakken die ik vorig jaar gaf dit jaar door iemand anders gegeven. Deze manier van uitwisseling zorgt dat alle vakgebieden actueel blijven en er geen sleur in komt. Wat is het vervelendste tijdstip om college te geven? Nou, ik twijfel. Dat is of de maandag- of de vrijdagochtend. Of misschien ook wel heel laat in de middag... Maandagochtend is er altijd heel veel bij te praten over het weekend en is het dus altijd heel rumoerig. De vrijdagochtend daarentegen is iedereen juist heel erg duf. Het laatste college ‘s middags letten ook nog maar weinig mensen op.
Wat doet u in uw vrije tijd? Doordat mijn vrouw en ik beide drukke banen hebben, houden we het in de weekenden vaak rustig. Zo lees ik veel boeken buiten de wetenschap, met name Engelse literatuur. Ook ga ik graag naar de film.
Vooral het 'Luxp r o gramma' spreekt me aan. Regisseurs die ik echt goed vind zijn Tarantino, the Coen Brothers en David Lynch, hun films hebben gegarandeerd een goed verhaal. Ook houd ik erg van lekker eten, ik ga dan ook regelmatig uit eten. De ene keer naar een wat duurder restaurant, de ander keer naar een wat meer informele eetgelegenheid. Eigenlijk kan ik overal wel terecht gezien ik bijna alles wel lekker vind. Mijn favoriete restaurant is 'Het Heimwee' aan de Waalkade. Daar hebben ze de perfecte combinatie van lekker eten en een informele sfeer. Op vakantie houden we het trouwens minder rustig: we houden wel van een actieve vakantie, waarin we veel van de wereld kunnen zien. - En al veel gezien van de wereld? Ja, ik ben alleen nog niet in ZuidAmerika geweest, de rest van de continenten heb ik wel al bezocht. Ik kom ook wel eens ergens voor mijn
werk, al zie je dan niet altijd even veel. Zo gaf ik een keer een lezing op Hawaii, maar ik ben daar minder dan een dag geweest: het vliegtuig uit, lezing, het vliegtuig weer in en terug naar huis. Gelukkig ben ik ook wel eens ergens langer geweest, onder andere in Cambodja, Singapore, ZuidAfrika e n
Maleisië. Het leuke aan reizen en al die landen vind ik de verschillende culturen. Wat is uw oorspronkelijke haarkleur? Uhm... volgens mij bruin ofzo, even kijken op een foto... (kijkt op een oude foto) Ja, inderdaad, donkerblond, tegen het bruine aan! Zijn nw’ers mensen die uiteindelijk alles net niet kunnen? Dat denk ik niet, nw’ers zijn extra gemotiveerd, omdat ze zich willen verdiepen in meerdere disciplines. Breed dus, maar zeker ook met diepgang. Ik ben trouwens zelf ook voorzitter van de opleidingscommisie van natuurwetenschappen geweest. Na de bachelor specialiseren de natuurwetenschappers zich in een van de overlapgebieden. Voor nw’ers zijn er trouwens ook perfecte onderzoeksafdelingen hier aan de faculteit: neuroweten-
schappen en nanowetenschappen zijn zeer geschikt. Ik vind dat je nw’ers dus tekort doet door te zeggen dat ze alles net niet zouden kunnen. Daarnaast leren ook zij academische vaardigheden. Wat vond u vroeger het verschrikkelijkste vak? Thermo, het werd veel te droog gegeven en ik ben sowieso meer van de organische chemie. Het is overigens niet zo dat ik niet van de wiskundige vakken hield, want wiskunde zelf vond ik wel weer leuk, al vond ik natuurkunde weer minder omdat dat te speels werd gegeven. Wat doet u in uw vrije tijd? Doordat mijn vrouw en ik beide drukke banen hebben, houden we het in de weekenden vaak rustig. Zo lees ik veel boeken buiten de wetenschap, met name Engelse literatuur. Ook ga ik graag naar de film. Vooral het ‘Lux-programma’ spreekt me aan. Regisseurs die ik echt goed vind zijn Tarantino, the Coen Brothers en David Lynch, hun films hebben gegarandeerd een goed verhaal. Ook houd ik erg van lekker eten, ik ga dan ook regelmatig uit eten. De ene keer naar een wat duurder restaurant, de ander keer naar een wat meer informele eetgelegenheid. Eigenlijk kan ik overal wel terecht gezien ik bijna alles wel lekker vind. Mijn favoriete restaurant is ‘Het Heimwee’ aan de Waalkade. Daar hebben ze de perfecte combinatie van lekker eten en een informele sfeer. Op vakantie houden we het trouwens minder rustig: we houden wel van een actieve vakantie, waarin we veel van de wereld kunnen zien.
Da Vinci Bode
15
- En al veel gezien van de wereld? Ja, ik ben alleen nog niet in Zuid-Amerika geweest, de rest van de continenten heb ik wel al bezocht. Ik kom ook wel eens ergens voor mijn werk, al zie je dan niet altijd even veel. Zo gaf ik een keer een lezing op Hawaii, maar ik ben daar minder dan een dag geweest: het vliegtuig uit, lezing, het vliegtuig weer in en terug naar huis. Gelukkig ben ik ook wel eens ergens langer geweest, onder andere in Cambodja, Singapore, Zuid-Afrika en Maleisië. Het leuke aan reizen en al die landen vind ik de verschillende culturen.
wiskundige vakken hield, want wiskunde zelf vond ik wel weer leuk, al vond ik natuurkunde weer minder omdat dat te speels werd gegeven.
Wat is uw oorspronkelijke haarkleur? Uhm... volgens mij bruin ofzo, even kijken op een foto... (kijkt op een oude foto) Ja, inderdaad, donkerblond, tegen het bruine aan! Zijn nw’ers mensen die uiteindelijk alles net niet kunnen? Dat denk ik niet, nw’ers zijn extra gemotiveerd, omdat ze zich willen verdiepen in meerdere disciplines. Breed dus, maar zeker ook met diepgang. Ik ben trouwens zelf ook voorzitter van de opleidingscommisie van natuurwetenschappen geweest. Na de bachelor specialiseren de natuurwetenschappers zich in een van de overlapgebieden. Voor nw’ers zijn er trouwens ook perfecte onderzoeksafdelingen hier aan de faculteit: neurowetenschappen en nanowetenschappen zijn zeer geschikt. Ik vind dat je nw’ers dus tekort doet door te zeggen dat ze alles net niet zouden kunnen. Daarnaast leren ook zij academische vaardigheden. Wat vond u vroeger het verschrikkelijkste vak? Thermo, het werd veel te droog gegeven en ik ben sowieso meer van de organische chemie. Het is overigens niet zo dat ik niet van de
16 Da Vinci Bode
te verdedigen. Persoonlijk houd ik ook meer van het conceptueel denken, in grote lijnen. Dat vind ik leuker dan naar hele kleine dingetjes kijken, zoals de komma's in teksten, waar advocaten dus ook mee te maken hebben. Pa t e n t e n schrijven lijkt me bijvoorbeeld verschrikkelijk, daar ben ik gewoon niet voor aangelegd.
We leggen de mystery guest een aantal 'dilemma's' voor: Waarom bent u ooit bèta gaan doen? Op de middelbare school was het eerste bètavak dat ik kreeg biologie, dat vond ik meteen al interessant. Toen ik een jaar later ook nog scheikunde kreeg wist ik eigenlijk al zeker dat ik door wilde gaan met bèta. Eigenlijk ligt bèta me gewoon beter dan alfa, al vind ik talen ook wel leuk. Wat was uw droombaan toen u nog kind was? Advocaat. Geen flauw idee waarom, maar ik vond het toen erg leuk om te praten, en dus kwam ik bij advocaat uit. Het leek me een heel inspirerend vak. Is uw huidige baan toch leuker dan de advocatuur? Ik denk van wel. Ik zou denk ik ook een slechte advocaat zijn geweest, je moet namelijk echt sec naar zaken kijken en het lijkt me heel erg moeilijk om objectief, volgens de rechtsnormen, mensen
- kat of hond ? 'Kat. We hebben zelf 2 katten' - bungeejumpen of abseilen ? 'Abseilen heb ik al eens gedaan, maar bungeejumpen wil ik absoluut nog eens doen!' - nw of sk? ‘mlw’ - dammen of schaken? ‘schaken’ - thee of koffie ? 'Koffie. Absoluut!' - pizza of friet ? ‘pizza’ - experiment of theorie? ‘experiment’
Pass die Pen dan: There and back again. Door Joep Verhoeven IN ELKE BODE KRIJGT EEN VAN JE MEDESTUDENTEN DE PEN OM HEM LATER WEER DOOR TE GEVEN. DE ULTIEME MANIER OM JE- WAARMEE DAN OOK- BEKEND TE MAKEN ONDER ALLE NW’ERS. JOEP VERHOEVEN HEEFT ZIJN KANS DIT MAAL GEGREPEN: EEN VERHAAL OVER STUDEREN IN DELFT.
E
r is mij gevraagd dit stukje te schrijven en het onderwerp mocht ik zelf weten. Nou zijn er niet heel veel interessante dingen waar ik een pagina vol over kan schrijven, maar ik heb wel al in 2 steden gestudeerd. Namelijk eerst 2 jaar in Delft (elektrotechniek) en nu hier in Nijmegen (nw natuurlijk). Aangezien ik oorspronkelijk Nijmegenaar ben heb ik een voorkeur voor Nijmegen. Ik zal daarom niet vertellen welke stad leuker is om in te studeren, maar zal gewoon vertellen hoe het er daar in de Randstad aan toe gaat. Het eerste grote punt waar je meteen over valt is dat er in Delft nauwelijks vrouwen studeren. Exacte cijfers heb ik niet, maar op mijn studie was de verhouding 5 op 45 in het eerste jaar en 1 op 60 in het laatste jaar dat ik daar was. Natuurlijk zijn er studies die meer in trek zijn bij het vrouwelijk geslacht, zoals IO (industrieel ontwerpen) en bouwkunde. Daar zijn vrouwen misschien iets in de meerderheid, maar dat zijn maar 2 studies van de talloze aan de TU Delft. Het andere grote verschil met Nijmegen is dat in Delft er een grote nadruk ligt op de studentenverenigingen. De grootste verenigingen zijn net zo oud als de TU zelf en zijn niet weg te denken uit het studentenleven. Ook het aantal verenigingen is veel hoger dan hier, ik kan zo al een stuk of 20 studentenverenigingen opnoemen uit Delft, waar ik hier niet veel verder kom dan 5. Nou ben ik zelf niet zo’n fan van studentenverenigingen en
was Delft achteraf misschien niet zo’n goede keuze, maar als het je wel wat lijkt ergens bij te horen dan kan je in Delft prima terecht. Het enige wat je dan nog te doen staat is het vinden van de vereniging die bij jou past. Ik zal proberen een beeld te geven van de grootste en meest opmerkelijke verenigingen. Het Corps, ballen heb je overal, ook in Delft. Het Corps (of DSC) is samen met Virgiel de grootste. Ze hebben talloze sportverenigingen onder zich, van voetbal tot lacrosse. DSC staat ook bekend om (of is berucht door) hun ontgroening, deze duurt 2 weken en veel mensen vallen gedurende die tijd af. Hoe het er precies aan toe gaat zal ik je besparen, maar veel doorzettingsvermogen heb je er in ieder geval wel voor nodig. Dan Sanctus Vigilious, ook wel Virgiel. De grootte rivaal van het DSC, ze pretenderen niet zo stoffig te zijn als het Corps, maar zijn voor een groot deel vergelijkbaar: ook een zware ontgroening, ook veel te doen. Verder heb je 2 roeiverenigingen, Proteus-eretes en Laga. De laatste was ooit een onderdeel van DSC en probeert nog steeds van het ballenimago af te komen. Proteus is de grotere en heeft veel prijzen op zijn naam staan, als je echt wilt wedstrijdroeien moet je bij hen zijn. Ook zijn er veel alternatieve verenigingen die ik even kort noem. De Zwervers zijn eigenlijk gewoon padvinders, maar dan technisch en op studentenleeftijd. Een tip: neem een snijbrander mee voor het openen van je Sinterklaassurprise. Wolbodo: alto’s op hun best. Verwacht veel wiet en een losse organisatie. De Bolk: aan de ene kant zijn ze vooral druk met hun bootje, aan de
andere kant zijn ze een gezelligheidsvereniging. Dan nog een aantal christelijke verenigingen, het CSR en CSFR zijn de grootste. Als je dat leuk vindt kan je bij hen je spirituele ei kwijt. Er is een Homo/Lesbo vereniging, Outsite waar theoretisch ook hetero’s bij mogen. Ik kan zo nog wel een paar pagina’s doorgaan, maar het idee is duidelijk: er is een vereniging voor jou. Dat roept de vraag op: “kan het ook zonder?” Ja dat kan, maar naar mijn ervaring moet je behoorlijk sterk in je schoenen staan wil je het redden zonder je bij een vereniging aan te sluiten. Er zijn studieverenigingen die van alles organiseren en als je bij een kleine studie zit leer je daar ook veel vrienden kennen. De studieverenigingen zijn een stuk groter dan hier in Nijmegen, een jaar “bestuur doen” is een fulltime baan. Verder wil ik ook nog kwijt dat een studentenvereniging in Delft je studievertraging gaat opleveren maar je wel een grotere kans geeft je studie af te maken. Als laatst zal ik uit de doeken doen waarom ik terug ben gekomen naar Nijmegen. Het was een combinatie van een aantal factoren. De studie was naast interessant ook heel moeilijk: schijnbaar samen met Lucht- en Ruimtevaarttechniek de moeilijkste studie aan de TUD. Verder ben ik niet van de verenigingen en dus was het moeilijk een draai te krijgen in de vreemde stad. Ik zeg stad, maar zonder de studenten is Delft eigenlijk een historisch dorp. Ook is een kamer vinden daar behoorlijk moeilijk als je geen meisje bent, kijkavonden met 30+ mensen voor een klein hokje zijn geen uitzondering. En natuurlijk is Nijmegen gewoon veel beter, maar dat spreekt voor zich!
Da Vinci Bode
17
Sinterklaas Door: Luuk Janssen
O
p 5 december vier ik Sinterklaas. Omdat het gezellig is, maar ook vanwege de traditie: Sinterklaas is iets Nederlands. Ik reken Vlaanderen dan voor het gemak ook bij Nederland, aangezien samenvoeging er waarschijnlijk toch nog eens van komt. Maar waarom kent de rest van de wereld dit mooie feest niet en hebben wij wel? Zo’n 1600 jaar geleden was een zekere Nicolaas de bisschop van Myra. Deze stad stond onder Romeins bestuur. Onder het volk was Nicolaas zeer geliefd vanwege zijn gulheid jegens de armen en zijn liefde voor kinderen. Na zijn dood is hij patroon geworden voor vele beroepen en menig kerk draagt tot op heden zijn naam. Hij kwam bekend te staan als een bebaarde man te schimmel, die de kinderen op 6 december cadeautjes gaf. Dat is de traditie die we nu nog steeds kennen als Sinterklaas. Maar het feest van Sinterklaas bestaat alleen nog in Nederland en Vlaanderen. In bijna alle andere (christelijke) landen is Sinterklaas vervangen door Santa Claus. Het allermooiste is dat wijzelf hiervan de schuld hebben. Enkele eeuwen geleden waren de Nederlanders een belangrijk volk in de wereld: handel en koloniën maakten ons rijk en overal op de wereld lieten we onze voetafdruk achter. Zo ook in Amerika, het land van de stad Nieuw Amsterdam, tegenwoordig bekend als New York. De Nederlandse kolonisten (met als beschermheilige Nicolaas) droegen bij binnenkomst in de stad
18 Da Vinci Bode
een beeld van een pijprokende Sint-Nicolaas met zich mee. Tijdens de jaarlijkse kerstoptochten droegen de Nederlanders altijd sinterklaaspoppen mee. In 1809 schetste een Amerikaanse schrijver een pijprokende Santa Claus die op zijn kar langs de hemel reed. Veertien jaar later werd dat de basis voor het populaire gedicht ‘It was the night before Christmas’: een gedicht over een roodwangige man op een arrenslee, voortgetrokken door acht vliegende rendieren. Wat hetzelfde bleef, waren de c a -
uitgevoerd, maar wij het hebben laten afweten hem te beschermen. En zo is, in 54 jaar tijd, een zeer geprezen en vereerde heilige omgedoopt tot een dikzak met een wollen kraag die zich al zittend door acht rendieren laat rondvliegen door de lucht. Laten we er daarom met zijn allen voor zorgen dat Sinterklaas het belangrijkste blijft in december en dat Kerst niet steeds meer terrein wint: vroeger hebben we Nicolaas al in de steek gelaten, laten we dat geen tweede keer doen
Dank u Sinterklaasje
deautjes, die door de schoorsteen kwamen en het snoepgoed dat in sokken gestopt werd. Dit in tegenstelling tot de schoenen waar Sinterklaas gebruik van maakte. In 1863 (45 jaar later!) verscheen in het blad Harper’s een cartoon van Santa Claus zoals iedereen hem nu kent. Door de introductie van Nicolaas in Amerika hebben wij Nederlanders dus bijgedragen aan de metamorfose naar Kerstman. Grappig dat deze man wel zijn beschermende rol over de Nederlanders heeft
Pedelstaf Door: Imma Six en Mark Verleg
Geacht 8e bestuur der Studievereniging voor Natuurwetenschappen te Nijmegen Leonardo da Vinci,
Onlangs is mij ter ore gekomen dat op 9 november aanstaande uw constitutieborrel plaatsvindt, en dat zowel de functie van pedel als de functie van pedelstaf vacant zijn. Het is mij een eer en een waar genoegen mij kandidaat te stellen voor de functie van pedelstaf. Er zijn een aantal redenen waarom ik geschikt denk te zijn voor deze functie. Gezien mijn houten structuur ben ik in staat geluid in de juiste sterkte en klankkleur te produceren. Ook ben ik vandalismebestendig. Er zijn geen spijkers in mij geslagen. Hoewel in de vacature stond dat een felle kleur gewenst is, ben ik gewoon in de kleur van donker hout. Het is echter mogelijk mij te beschilderen of te beplakken met stickers voor ik in functie treed. In de buurt bevinden zich wat verfresten die hierbij van nut kunnen zijn. Bijgevoegd vindt u een foto van mij en mijn curriculum vitae. Hopelijk zal deze brief aanleiding zijn tot een nadere kennismaking. Met vriendelijke groet, Een hekpaaltje Curriculum Vitae hekpaaltje 1976 - 2001 2001 - 2009
Deel van de omheining van een schapenweide. Werkzaamheden: het vasthouden en ondersteunen van isolatoren en schrikdraad. Inactief, opslag op een droge plaats.
Geachte heer/mevrouw hekpaaltje, Hartelijk dank voor uw interesse in de momenteel vacante functie van pedelstaf. Zoals u misschien zult weten kan het er bij constitutieborrels soms enigszins wild aan toe gaan, vandaar dat veiligheid voor ons erg belangrijk is. Mocht u de functie willen vervullen dan zal het waarschijnlijk nodig zijn uw scherpe bovenkant te verwijderen. Mogelijk is een kleurverandering ook wenselijk. Mocht er nog een geschikte kleur verf te vinden zijn, dan zullen we u graag een volledig betaalde makeover aanbieden. Wanneer u aan deze aanpassingen zou kunnen voldoen zouden wij graag in overweging nemen u in dienst te nemen tijdens onze constitutieborrel. Echter neemt de pedel soms ook zelf een staf mee, waardoor wij niet kunnen garanderen dat u ook daadwerkelijk gebruikt zult worden. Met vriendelijke groet, Mark Verleg
Leonie LEONIE IS DE OPLOSSING VOOR AL JE PROBLEMEN: KLIMAATVERANDERINGEN, MEXICAANSE GRIEP, DE AFWAS, DE DERDE WERELDPROBLEMATIEK, VERSTOPTE WC’S, DE LIEFDE, PLASTERK EN MATLAB. STUUR JE LIEVE, WANHOPIGE OF JE
VRAGEN NAAR L.LAARHOVEN@SCI... EEEH... [email protected] MET ALS ONDERWERP LEONIE.
Hallo Leonie,
Er is iemand die ik al een hele tijd leuk vind maar ik weet niet of ze mij ook leuk vindt. Misschien weet ze het zelf ook nog niet helemaal; we hebben elkaar nog niet zo vaak ontmoet. Twee weken geleden heb ik haar voor het laatst gezien in de bus, ze zat toen drie rijen voor mij. We hebben niet echt gepraat maar ik had wel het gevoel dat het klikte tussen ons. Tenminste toen ze hoogst erotisch op het stopknopje drukte. Eigenlijk was dat ook de eerste keer dat ik haar gezien heb. Denk je dat ze me leuk vindt? een anoniem bestuurslid
Lief anoniem bestuurslid,
De liefde is een gebied dat zich hult in mysteriën. Nooit zul je zeker kunnen weten of iemand je écht leuk vindt. Liefde is een kwestie van vertrouwen. Gelukkig kun je aan daden en woorden wel enigszins aflezen wat de ander voor je voelt, de interpretatie van deze woorden en daden blijft echter moeilijk. Gelukkig is hier wetenschappelijk onderzoek naar gedaan en dit onderzoek heeft geleid tot een algoritme waarmee bepaald kan worden hoe leuk de ander jou vindt. De betrouwbaarheid van dit algoritme neemt echter toe met het aantal keren dat je hem of haar gesproken hebt. De betrouwbaarheid wordt gegeven door vergelijking 1. p = (tsp2 + tz )/(4 + tsp2 + tz ) (1) met tsp de tijdsduur waarin je hem of haar gesproken hebt en tz de tijdsduur waarin je met hem of haar oogcontact hebt gehad. Beide tijdsduren uitgedrukt in uren. Probeer de volgende keer dus meer contact met haar te maken, wellicht kun je daarna onderstaand algoritme uitvoeren om antwoord op je prangende vraag te krijgen. Liefs Leonie ze staarde
Toen ze in je richting keek, keek ze toen naar je of staarde ze naar ∞ ?
ja
Staarde ze omdat ze onder invloed was van drugs of alcohol? (had ze een joint in haar hand?)
ze keek
Had je iets bijzonders waardoor ze keek? (etensresten, poep of tandpasta in je gezicht)
ja
nee
Heeft ze het van je gezicht gelikt?
ja
Wiens naam roept ze tijdens de seks?
nee nee
cos(½π) %
20 Da Vinci Bode
nee, maar haar hond wel
<<
<<
die van de buschauffeur
eln(50) %
die van de hond
<<
<<
de mijne
-(10i)2 %
Sjaak Afhaak: Met Tom van Deurzen
Door: Imma Six DE AFGEHAAKTE NATUURWETEN-SCHAPPER TOM VAN DEURZEN IS TERUGGEVONDEN OP ATLETIEK-BAAN BRAKKENSTEIN. VOOR AANVANG VAN DE TRAINING VAN N.S.A.V. ’T HAASJE WORDEN HEM EEN AANTAL VRAGEN GESTELD. Wanneer en hoe lang heb je nw gestudeerd? (Denkt diep na) Van 20052007, twee jaar lang. In 2003 begon ik met sterrenkunde. Dat heb ik twee jaar gedaan, daarna twee jaar nw en vervolgens de lerarenopleiding natuurkunde.
Heb je bij je nieuwe studie nog iets aan je natuurweten-schappelijke kennis? Tuurlijk! Daar heb ik meer geleerd dan op mijn huidige opleiding. Voor mijn gevoel heb ik op de HAN weinig geleerd.
wist toen al dat ik leraar wilde worden.
Wat beviel je aan nw? Eigenlijk alles. Achteraf gezien was ik liever doorgegaan. Toentertijd was ik een beetje lui. Ik heb mijn P gehaald en een paar tweedejaarsvakken.
En de vakken? Ik volgde zo m’n lessen, dat was het wel. Natuurkunde vond ik leuk en daar was ik ook wel goed in. Ik had vooral moeite met Matlab.
Hoe kijk je terug op je tijd als natuurwetenschapper? Ik vond het heel gezellig. Het was een hele leuke groep.
Wat beviel je niet aan nw? Sommige dingen waren moeilijk. Ik ben geen onderzoeks-type en
Da Vinci Bode
21
Crypto 1
2
3
4
5
6 7 8
9
10
11
12
Horizontaal
Verticaal
4. Vijand die magisch zonder Zwitserland is 5. Magnetische hondenvriend 6. Vochtig dagdeel 7. Deze schatkistbeheerder spoort de paarden aan 8. Jongen in slee met muzieknoot 9. Mysterieus persoon 11. Liefde voor het vak 12. Deze jongen is ingesloten door lidwoorden
1. Is deze zonnegod een oude lengtemaat? 2. De seceretaris opgedragen aan moeder 3. Deze incomplete laars vindt men in tuinen 9. Deze buitenlandse eierproductie is de baas 10. De uitvinder van het nieuwe gewicht
22 Da Vinci Bode
Colofon Uitgave Leonardo da Vinci December 2009 Jaargang 4, Editie 1, Uitgave 10 Hoofdredactie Koen van Benthem Eindredactie Koen van Benthem, Esra te Brinke, Imma Six Redactie Koen van Benthem, Esra te Brinke, Imma Six, Sjors Bakels, Luuk Janssen, Anja Busemann Omslag en centerfold Anja Busemann Medewerkers aan dit nummer Bart Alberts, Joep Verhoeven, Nan Eshuis, Mark Verleg, Jan van Hest, Tom van Deurzen, Andres Lamont Contact- en redactie-adres t.n.v. Leonardo da Vinci Postbus 9010 6500 GL Nijmegen E-mail: [email protected] Website: www.leoserver.science.ru.nl MysteryGuest: Prof. dr. ir. Jan C.M. van Hest
Oplossingen crypto V e r t i c a a l 1. Israel 2. Imma 3. Laarhoven 9. Verleg 10. Newton Horizontaal 4. Sigma 5. Gauss 6. Natuur 7. Hu 8. Leonardo 9. van Hest 11. Chemie 12. De Bode
Da Vinci Bode
23
