Het drieveldensysteem bij vreemdetalenonderwijs.
01
doelgroep
BaKO
BaLO
BaSO
SLO
tijdperspectief
week
maand semester opleiding
traject
regulier
werk
opleidingsonderdeel
Uitdaging
Doel
Aanpak/oplossing
vak ped stage Elke hogeschool staat voor dezelfde uitdagingen:
Diversiteit in de instroom. Vroeger werden voornamelijk studenten uit het algemeen vormend onderwijs (ASO) aangetrokken. Momenteel is er een duidelijke verschuiving richting technisch secundair onderwijs (TSO), beroepssecundair (BSO) en ook kunstsecundair onderwijs (KSO).
Het risico op een te hoge dropout-rate is reëel. Jammer genoeg haakt een te groot deel van de instromers onderweg af.
Meer instromers en besparingen. Wat betekent lesgeven aan grote groepen en grotere planlast.
Er moet een nieuwe pedagogische methode ingevoerd worden die rekening houdt met boven vermelde uitdagingen. Het pedagogisch 3-veldensysteem is een oplossing. Het werkt volgens de split-classes aanpak waarbij studenten in kleine groepjes werken aan hun vier vaardigheden (lezen, schrijven, luisteren en spreken). Sinds het academiejaar 2009-2010 wordt er geëxperimenteerd met een pedagogisch 3-veldensysteem (3-field system) waarbij de 65 studenten 1AV Engels, die dit vak respectievelijk 8u per week hebben in semester 1 en 7u in semester 2, vijf uur plenair les krijgen in een aula in blokken van 3u en 2 uur elk en 3 uur na elkaar volgens het 3-veldensysteem op een ander moment in
dezelfde lesweek. Tijdens de split-classes sessies (de 3-uur sessies op woensdagNM met 3-veldensysteem) probeert de lector tegemoet te komen aan ieders specifieke noden en wensen. De groep van 65 studenten wordt dan „at random‟ opgedeeld in 3 groepen van elk een twintigtal studenten. In de ene groep wordt actief gecommuniceerd onder leiding van de lector (CLT), groep 2 oefent op eigen niveau grammaticale vaardigheden en woordenschat (Focus on Form), groep 3 werkt aan een vorm van zelfbegeleid leren met webquests (SSL – self sustained learning).
Elke groep gaat door het 3-veldensysteem waarbij bij aanvang van het lesmoment, groep 1 een les bijwoont bij de vaklector die extra aandacht geeft aan het toelichten van de leerstof en het traject uittekent zowel voor de praktijk als voor de theorie. Van de 4 skills die aan bod komen tijdens deze sessies wordt vooral de nadruk gelegd op de oral skills (listening and speaking) en dit in een authentieke en activerende communicatieve language setting. Groep 2 werkt in het Open Leercentrum voornamelijk rond vormelijke aspecten (focus on form) waarbij grammaticale componenten en woordenschat worden ingeoefend. Vertrekpunt hierbij zijn de resultaten van de voorkennistoets die aan het begin van het academiejaar worden afgenomen. De student werkt zich zelfregulerend door het traject en kan hierbij een beroep doen op tussentijdse elektronische evaluaties via het Blackboard leerplatform. Het Open Leercentrum en de elektronische leeromgeving voorzien in remediëringstrajecten waarbij studenten zelfregulerend hun hiaten kunnen wegwerken en extra kunnen oefenen voor grammatica en woordenschat. Groep 3 werkt in de ICT-ruimtes van de bibliotheek opdrachten uit in de vorm van begeleid zelfstandig leren (BZL – self sustained learning) met als didactische vorm het WebQuestmodel. Deze authentieke, gestructureerde opdrachten zetten studenten aan om samen opdrachten op te lossen, waarbij ze meer leren dan dat ze dit individueel zouden doen. Studenten worden aangemoedigd om samen te werken.
Thema’s hierbij zijn - In het eerste semester o Succesvol lesgeven o Voedingsgewoonte - In het tweede semester o De sixties Er wordt ongeveer drie tot vier weken aan één webquest gewerkt. De groepsindeling is dynamisch. De studenten krijgen tijdens plenaire lessen of lessen in groep 1 instructies of feedback over hun webquest. Ze moeten hierover ook in groep rapporteren. Praktisch gaat het als volgt: slechts een kleine groep (1/3) volgt de les met de lector. Na één uur schuiven de studenten door naar groep 2 (Open Leercentrum ), groep 3 (BZL in bibliotheek) of groep 1 (4-vaardigheden). Belangrijk is dat in alle velden van het systeem technologie als leerstimulator wordt gezien. Er wordt dus een mix nagestreefd van drie basiscomponenten - Communicatie (CLT) - Focus on form (FonF) - Self-sustained learning skills (SSL)
Bijkomende info
Internetlinks
http://www.artesis.be/ Equipe/instelling/persoon Artesis hogeschool Antwerpen Stephen Hargreaves Contact:
[email protected]
TPACK-analyse
Vakinhoudelijke kennis Taalbeheersing en degelijke vakkennis zijn uiteraard basisvoorwaarden. Technische kennis De organisatie van de elektronische leeromgeving is kapitaal. Hierbij moet aandacht besteed worden aan digitale toetsen en oefeningen, bescheiden portfolio en assignments. De vertaalslag van de klassieke oefeningen naar online-oefeningen is bijzonder tijdsintensief. Het digitaal presenteren van de webquests vereist van de lector minimale ICT-vaardigheden. Didactische kennis Focus in dit initiatief is de pedagogisch-didactische visie die men wil realiseren. De visie van de vakgroep gaat ervan uit dat enkel dan een krachtige leeromgeving gecreëerd wordt wanneer theorie en praktijk geïntegreerd zijn, de studenten actief aan de slag zijn, vrijheid krijgen om hun eigen leren vorm te geven, ruimte krijgen tot (zelf)reflectie, afwisseling krijgen in het aanbod en ook soms in groep kunnen samenwerken. Centraal staan de communicatieve vaardigheden (CLT) de Focus on Form (FonF) met een accent op vormelijke aspecten (grammatica, woordenschat, zinsbouw, uitspraak…) het begeleid zelfstandig leren (BZL) a.d.h.v. WebQuests de zelfregulerende vaardigheden (leren reflecteren, e-portfolio, zelfevaluatie,…) meta-cognitieve vaardigheden (toepassen van leesstrategieën, een taak grondig analyseren: het stellen van doelen, het plannen, het evalueren tijdens en na een taak.) collaboratief en coöperatief werken (samen werken aan dezelfde opdrachten, samen werken aan verschillende opdrachten) kleine, overzichtelijke groepjes mogelijk gemaakt door de gedifferentieerde aanpak in groepsgrootte en aangeboden opdrachten levensechte opdrachten met een mix van theorie en praktijk. Ze vertegenwoordigen problemen die de studenten moeten oplossen.
De organisatievorm en het gebruik van computers zijn slechts hulpmiddelen om deze visie op efficiënt en effectief leren te realiseren. De computer is ook niet het enige medium in de leersituatie. ICT is slechts een middel om -
de studieresultaten bij te houden de studenten te oriënteren naar de juiste leerroute informatie op te zoeken, te verwerken en te presenteren.
Leerprocesanalyse Actief De studenten zijn voortdurend aan de slag. Uiteraard tijdens het oefenen op de computers en tijdens het uitvoeren van de webquest. De kleinere groepsgrootte van de communicatiegroep biedt optimale gesprekskansen aan elke student. Betekenisvol en contextgebonden De thema’s van de webquests maken integrerend deel uit van de opleiding en van de lessen die de studenten later moeten geven. Constructief en cumulatief De opbouw van de grammaticale vaardigheden en van de woordenschatkennis kan stapsgewijze gebeuren. Collaboratief De webquest is niet zomaar een werkje maar impliceert een presentatie naar de lector en de medestudenten toe. Studenten kunnen ook elkaar helpen en feedback geven hierover. Zelfregulerend Kapitaal in een webquest zijn de metacognitieve vaardigheden. Elke webquest is voorzien van een glasheldere checklist die als leidraad geldt en door de student zelf wordt ingevuld.
Individueel verschillend Omdat bij het oefenen vetrokken wordt van de scores op een instaptoets kunnen studenten instappen voor hun lessen grammatica en woordenschat op hun niveau. Ze kunnen ook op hun eigen tempo de oefeningen doormaken.
SWOT -analyse Sterktes: De studenten ervaren deze aanpak als positief; werken wordt “fun”. Deze werkwijze creëert tegelijkertijd een synchrone (via de lesmomenten) , a-synchrone (via de ELO en WebQuest-opdrachten) en collaboratieve leeromgeving (iedereen werkt samen rond dezelfde problematieken mogelijk op verschillende tijdstippen). Iedereen heeft bij deze opdrachten een deeltje van de oplossing van de puzzel in handen waardoor de motivatie en betrokkenheid wordt geoptimaliseerd. Er is een evenwichtige mix tussen klassikale lessen, groepsmomenten en individueel leren. Het rendement van de lessen grammatica en woordenschat verbetert o.m. omdat elke student op zijn niveau kan oefenen in het open leercentrum. Kleine groepjes verhogen de activiteitsgraad en het engagement van de studenten; Niemand kan zich nog “verstoppen”, “verdwijnen” of “onzichtbaar maken in de grote klasgroep. Het feit dat deze methodiek wekelijks herhaald wordt maakt de aanpak herkenbaar voor de studenten en geeft structuur aan het gebeuren. Het assessment gebeurt continu. De studenten krijgen voortdurend feedback over hun prestaties rond communiceren, oefenen van woordenschat en grammatica en uitwerken van webquest. Kansen Als een spin-off van de aanpak voor het vak Engels is nu ook gestart met een gelijkaardige aanpak voor vakdidactiek Engels. Hierbij wordt als volgt gewerkt. De studenten volgen één contactuur met de ganse groep. Tijdens een activerend hoorcollege krijgen de studenten een opdrachtblad (een Assignment op Toledo). De volgende week werken de studenten aan dit Assignment. Ze zijn verplicht na één week het antwoord op de opdracht te posten op Toledo. Binnen het Toledo-forum wordt dit besproken en gedeeld met de collega-studenten. De student moet zijn opdracht samenvatten in een “statement of relevance”. De ondersteuning vanuit een PWO geeft het initiatief extra zuurstof om te overleven. Er komen extra man-uren vrij enerzijds om het project nog steviger uit te werken, anderzijds om het binnen de instelling met wetenschappelijke onderzoeksresultaten te onderbouwen. Dit kan andere collega’s van andere vakken misschien over de brug helpen om ook met die methodiek van start te gaan. Voor het veralgemenen van de aanpak is dit vrij essentieel. De meerwaarde van de aanpak kan immers daadwerkelijk bewezen worden. Dit onderzoek met als centrale vraag: “Leidt de lesaanpak van het 3veldensysteem aan een heterogene groep studenten professionele bachelor Engels tot hogere slaagkansen in vergelijking met de cohorten die vóór de introductie van deze methodiek afstudeerden in deze opleiding?” is momenteel aan de gang. Bedreigingen
Dit project is echt teamwerk van drie collega’s. Werken in groep empowert. Uiteraard impliceert dit ook een engagement. Wekelijks is er een teamvergadering om de violen gelijk te stemmen en bij te sturen. Tijdsdruk weegt ook voor de studenten op het succes van het initiatief. Sommige studenten hebben net iets te veel te doen op korte termijn. In de loop van het experiment is ook meer structuur aangebracht aan het opdrachtenpakket. Nu wordt er met strakke templates voor opdrachten en antwoordenbladen gewerkt binnen een vrij strak tijdschema; dit is een enorme steun voor de studenten. De information overload bij studenten is een kaap die omzichtig moet omzeild worden.