Haarlem 6 maart 2014
Het beïnvloeden van eenzaamheid en weerbaarheid bij ouderen met lage SES
Mathieu de Greef www.galm.nl
Menukaart sportimpuls
Doelstelling en doelgroep Sociaal Vitaal Het bevorderen van de zelfredzaamheid, sociale participatie en kwaliteit van leven van ouderen met een lage sociaal economische status Ouderen (65-80 jaar) die onvoldoende lichamelijk actief zijn, eenzaam zijn en onvoldoende weerbaar zijn
Opzet en onderbouwing Sociaal Vitaal Onderbouwing: Active Ageing, Resilience theory, Reserve capacity model, Ecological theory Doelgroep en wijk afbakenen (buurtscan)
Inclusie criteria
Werven ouderen
Voormeting -
NNGB Fitheid Eenzaamheid Weerbaarheid Cognitie
programma Bewegen
Fysieke fitheid
Weerbaarheid
Sociale & emotionele veerkracht
Vaardigheden
Sociale contacten
Voorlichting
Inzicht in een gezonde leefstijl
Gedragsbehoud Lokale projectgroep: afspraken financiering, planning en uitvoering
Sociale participatie
Aanleiding sociaal vitaal Ongezonde leefstijl
Samenhang kwetsbaarheid en SES Leefstijl kenmerken naar sociaal economische Verschil in levensverwachting status Verschil is 7,3 jaar
Hoger overlijdensrisico
Meer kwetsbaar *
* GFI= Groningen Frailty Indicator Domeinen:fysiek, psycho-sociaal, veroudering
Verschil is 6,4 jaar
Afname cognitie bij veroudering
Veroudering, MCI en Dementie
Learning Reasoning Making decisions Problems with language
Bewegen vermindert kans op dementie
Effecten sociaal vitaal Effect op gedragsbehoud en sociale Effect op weerbaarheid eenzaamheid Invloed op fysieke fitheid Respons de Bilt en Baarn participatie Bereik doelgroep Effect op fitheid
Effect op eenzaamheid Effect op weerbaarheid Effect op gedragsbehoud
Invloed bewegen op behoud van cognitieve functies
Ervaringen met uitvoering Sociaal Vitaal in Baarn
Pieter Brandjes Gemeente Baarn
Samenvatting Sociaal Vitaal - Multifactorieel programma voor specifieke groep kwetsbare ouderen - sociale ongelijkheid heeft invloed op leefstijlkenmerken, mortaliteit en -22% van de doelgroep bereikt, invloed op fitheid, eenzaamheid, weerbaarheid, gedragsbehoud en sociale participatie
Haarlem 6 maart 2014
G-ADL ADL stimuleringsprogramma voor bewoners woonzorgcentra en zelfstandig wonende kwetsbare ouderen Mathieu de Greef www.galm.nl
Doelstellingen G-ADL programma 1. Behoud en bevorderen uitvoering ADL activiteiten 2. Behoud fysieke capaciteit bewoners verzorgingshuizen 3. Bevorderen coping gedrag ouderen om te leren omgaan met fysieke beperkingen
Opzet G-ADL beweegprogramma 1. Individuele ADL en fitheidsscreening (ADL taken, beenkracht, loopsnelheid en aantal stappen) 2. Samen met bewoners opstellen van een individueel beweegplan op basis van de ADL en fitheidsscreening en de ADL wensen en behoeften van de deelnemers. 3. Maken individueel en groeps oefenprogramma ter bevordering en het behoud van kracht en uithoudingsvermogen (kracht, lenigheid, loopsnelheid ter ondersteuning ADL). 4. Driemaandelijkse evaluatie en bijstelling van het individuele beweegplan 5. Inbedding van de ondersteuning in de zorg : verzorgende bespreekt dagelijks ADL activiteiten, team volgt de ontwikkeling per bewoner, reguliere bijstelling zorgleefplan
ADL activiteiten Bewo Meting bij 30 bewoners de Friese Wouden
Afname energieverbruik bij bewoners verzorgings- en verpleeghuizen Dagelijks energieverbruik Kcal
Volwassenen Lichamelijke activiteit Energieverbruik spijsvertering
Energieverbruik in rust
Ouderen tehuizen Afname 90%
Lichamelijke activiteit Energieverbruik spijsvertering
Afname 66%
Effecten afname spierkracht op uitvoering ADL taken
% MVC
Benodigde spierkracht voor uitvoering ADL taken
Afname wandelsnelheid Mannen: - 50%
vrouwen: -90%
Oversteken zebrapad 1,25 meter/sec Wandelsnelheid Friese Wouden 0,91 meter/sec
4.5 km/uur 3,3 km/uur
Kenmerken deelnemers aan ADL project Friese Wouden Gemiddelde leeftijd 85 (sd 6.2); gemiddeld aantal stappen 1569/per dag
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
alleen
vrouw
ja
nee
man
geslacht
samen
burg staat
kwetsbaar
onder de norm
onder de norm
boven de norm
beenkracht
loopsnelheid
80 70 60 50 40 30 20 10 0
wel laag normaal
niet
normaal niet
wel
verhoogd
Effecten deelname De Friese Wouden beweegt 65%
65%
50%
48%
50%
15 P<.05
P<.05
10 5 0
-5
toe- of afname(%)
50%
Percentage van de bewoners die baat hebben van het project
Ervaren toename van ADL activiteiten na deelname aan de Friese Wouden beweegt in Haersmahiem (n=25)* 70
64
60 50 40
36
30 20 10 0 ja * Gebaseerd op 8 ADL activiteiten
weet niet
Samenvatting resultaten G-ADL Toename ADL taken en meer bewegen in dagelijks leven (stappen) Significante toename beenkracht en loopsnelheid verbetering zelfwaardering, toename zelfvertrouwen en afname stress www.galm.nl
Positieve ervaringen deelnemers