Revalidatie
Het Afasieteam
Denken
Spraak
Afasie
Communicatie
Taal
Het Afasieteam
Afasie is een taalstoornis die veroorzaakt wordt door een hersenbeschadiging. De beschadiging treedt op door een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding), een
denken taal spraak
2
Het Afasieteam onderzoekt de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel op de communicatie. Communicatie is complexer dan we denken. Er zijn diverse hersenfuncties bij betrokken: taal-, spraaken denkfuncties. Denkfuncties, zoals het geheugen en de concentratie, hebben we nodig om een idee te formuleren en vast te houden. Taalfuncties hebben we nodig voor het vinden van woorden en het maken van zinnen en spraakfuncties voor het werkelijk uitspreken van onze gedachten. Door niet-aangeboren hersenletsel kunnen één of meerdere functies zijn aangetast. De gevolgen voor de dagelijkse communicatie zijn voor iedereen anders. ongeluk (traumatisch hersenletsel), een infectie of een hersentumor. Deze oorzaken vatten we samen als ‘niet-aangeboren hersenletsel’.
communicatie in het dagelijks leven
In ons dagelijks leven maken we veel gebruik van communicatie, zoals bij een telefoongesprek, het lezen van de krant, het kopen van brood bij de bakker, het opstellen van een e-mail of een gesprek over de hypotheek bij de bank. Als er sprake is van afasie, zijn alle activiteiten waarbij je moet praten, begrijpen, lezen of schrijven plotseling niet meer zo vanzelfsprekend. De omgeving heeft ook invloed op de communicatie, denk aan omgevingslawaai of de manier waarop de gesprekspartner omgaat met afasie.
Afasieteam Het Afasieteam van Rijndam is gespecialiseerd in diagnostiek en therapieadvies bij communicatieproblemen als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel, zoals een beroerte of traumatisch hersen letsel.
Denkfuncties Bijvoorbeeld: iets kunnen onthouden
Taalfuncties Bijvoorbeeld: het vinden van woorden
Spraakfuncties Bijvoorbeeld: het uitspreken van de woorden
3
Werkwijze Afasieteam Het team doet onderzoek naar stoornissen in taal, spraak en denken en bekijkt wat dit voor gevolgen heeft voor de communicatie. Ook kan de communicatie met de partner in kaart worden gebracht.
Het team Het team bestaat uit een logopedist/ afasietherapeut, klinisch linguïst (taalkundige), neuropsycholoog en een revalidatiearts. De teamleden hebben verschillende taken:
Om een therapieadvies op maat te kunnen opstellen, werkt het Afasieteam volgens de onderstaande stappen.
• De logopedist/afasietherapeut onderzoekt de communicatie en inventariseert met patiënt en partner de belangrijkste problemen in de communicatie en bekijkt welke mogelijkheden er zijn om de communicatie te optimaliseren.
Aanmelding
Neurolinguïstisch onderzoek
en/of
Communicatie onderzoek
en/of
Spraakonderzoek
Teamoverleg
Team adviseert patiënt, partner en verwijzer
4
en/of
Neuropsychologisch onderzoek
• De klinisch linguïst onderzoekt de aard en ernst van de taalstoornis en bekijkt welke mogelijkheden er nog zijn om taalfuncties te oefenen. • De neuropsycholoog onderzoekt de denkfuncties (cognitie), zoals concentratie, geheugen en visuele waarneming aan de hand van een aangepast onderzoek, rekening houdend met de communicatieproblemen. • De revalidatiearts beoordeelt de medische voorwaarden voor een goede communicatie, bijvoorbeeld de invloed van medicatie en coördineert de revalidatiebehandeling.
5
Onderzoeken • Neurolinguïstisch onderzoek Doel: onderzoeken van de taalproblemen in spreken, begrijpen, lezen en schrijven • Communicatieonderzoek Doel: in kaart brengen van communicatieve mogelijkheden • Spraakonderzoek Doel: onderzoeken van specifieke spraakproblemen • Neuropsychologisch onderzoek Doel: onderzoeken van het denkvermogen (cognitie) bij mensen met communicatieproblemen
Afhankelijk van de vraag bekijkt het Afasie team Rijndam welke van bovengenoemde onderzoeken moeten worden afgenomen. Een onderzoek duurt tussen de 60 minuten en 90 minuten per keer. Vaak zijn er meerdere sessies nodig. De resultaten van de onderzoeken en de bijbehorende therapieadviezen worden door het Afasieteam met de behandelend logopedist en met de patiënt en zijn/haar naaste(n) besproken. De behandelend logopedist gaat op basis van de adviezen aan de slag. Het is mogelijk om na enkele maanden een herhalingsonderzoek te verrichten.
6
Aanmelden
Ontwikkeling, Scholing & onderzoek
Als u al in behandeling bent bij Rijndam zorgt de revalidatiearts of uw logopedist voor uw aanmelding.
Het Afasieteam vervult een voortrekkersrol in de ontwikkeling van afasierevalidatie door het geven van scholing, het ontwikkelen van therapie- en testmateriaal en een nauwe betrokkenheid bij wetenschappelijk onderzoek. De expertise vanuit onderzoek en ontwikkeling wordt direct toegepast en vertaald naar de klinische praktijk. Het Afasieteam biedt een uitgebreid pakket aan nascholingsactiviteiten aan. Op deze manier worden ervaringen en expertise met een breed publiek gedeeld.
Om het Afasieteam in te schakelen, is er een verwijzing nodig van een arts. Een logopedist, patiënt met communicatieproblemen of een familielid kan een verzoek indienen. De (huis) arts kan digitaal verwijzen via de website www.rijndam.nl/aanmelden. Of de verwijzing per post naar Rijndam Revalidatie sturen, Postbus 23181, 3001 KD Rotterdam, onder vermelding van ‘Afasieteam’.
Kinderafasie Afasie komt meestal voor bij volwassenen. Er zijn ook kinderen die taal- of communicatieproblemen hebben als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel. In Rijndam kunnen deze kinderen terecht bij het Taalexpertiseteam Verworven Kinderafasie. Dit team richt zich op diagnostiek en behandeladvies bij kinderafasie. Voor meer informatie kunt u de website van Rijndam raadplegen: www.rijndam.nl/revalidatie/kinderrevalidatie/afasie-en-taalontwikkelingsstoornissen 7
Revalidatie
Meer informatie Voor meer informatie over afasie kunt u de volgende websites raadplegen: www.rijndam.nl/afasieteam www.afasie.nl www.afasienet.com U kunt ook terecht op www.zorgportaalrijnmond.nl/rijndam-revalidatie. Hier vindt u verschillende presentaties over afasie, verzorgd door het Afasieteam Rijndam.
Contact Westersingel 300 3015 LJ Rotterdam T 010 - 241 24 02 E
[email protected]
www.rijndam.nl juni 2015
Rijndam is thuis in complexe revalidatievraagstukken. We volgen de ontwikkelingen in de revalidatiezorg op de voet, voeren zelf onderzoeken uit en zijn een kweekvijver voor talent. De balans tussen opleiding, onderzoek en behandeling leidt tot de beste zorg voor patiënten.
