Afasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen

9-10-2013

Voorlichting RST Zorgverleners

Inhoud Spraak- en taalproblemen bij ouderen Afasie Dysartrie Verbale apraxie

Dysfagie

Datum, Instelling Plaats Door Baukje Dijk, logopedist

Logopediepraktijk Nouwels

Doel voorlichting


Afasie

Na deze bijeenkomst heeft u kennis opgedaan over spraak-

en taalproblemen bij ouderen. Na deze bijeenkomst herkent u signalen van

dysfagie/slikproblemen bij ouderen en weet u wat u kunt doen om een cliënt met dysfagie te helpen.

Afasie is een taalstoornis ten gevolge van een lokaal

hersenletsel. Beroerte Hersenbloeding Tumor


Voorbeeld 1


Voorbeeld 2

Heeft u nog plannen voor Sinterklaas?

Heeft u nog plannen voor Sinterklaas?

Nee Sinterklaas winkelbusiness … mijn portemonnee altijd leeg … toekomst … nee verleden.

Nee Sinterklaas winkelbusiness … mijn portemonnee altijd leeg … toekomst … nee verleden.

Gaan jullie nog cadeautjes geven? Nee absoluut niet … in de pan lekkers … hapjes lekker.

Gaan jullie nog cadeautjes geven? Nee absoluut niet … in de pan lekkers … hapjes lekker.



1

9-10-2013

Het taalsysteem

Communicatieadvies Algemeen • Zorg voor een rustige omgeving • Gebruik het communicatieschrift • Neem tijd voor een gesprek


Communicatieadvies

Communicatieadvies

Helpen bij het uiten

Hulpvragen

• Geef de cliënt de tijd

• Wie?

• Stel ja/ nee vragen

• Wat?

Verzorging, activiteiten, hobby’s etc.

• Onderbreek woordenstroom, door te zeggen “ik begrijp u niet”,

• Waar?

Binnen, buiten, etc.

• Wanneer?

Agenda, gespreksboek

• Hoe?

Eigenschappen

stel dan een vraag (evt. op papier) • Vraag de cliënt of hij het kan aanwijzen of kan laten zien

Over wie gaat het? (zoek evt. foto’s)

(bijv. in de kamer, de agenda, etc.) • Ga na of u het goed begrepen heeft



Communicatieadvies • Ondanks al deze tips kan het voorkomen dat de communicatie

soms niet lukt. • Geef dit aan, het is beter om eerlijk te zijn dan te doen alsof je

het begrijpt. • Contact hebben is meer dan praten, samen dingen doen, voor

vol worden aangezien is erg belangrijk.


2

9-10-2013

Dysartrie Spraakstoornis die het gevolg is van een aandoening in het

zenuwstelsel. De werking van één of meer spieren, die bij het spreken

betrokken zijn, is verstoord. De cliënt kan de woorden en zinnen wel vinden, maar

worden niet goed en duidelijk uitgesproken.


Overzicht

Verbale apraxie Articulatiestoornis die het gevolg is van een hersenlaesie. Het programmeren van de spieren, die betrokken zijn bij de

Proces

Stoornis

Gedachte/idee

o.a. dementie

Taal Woorden, zinnen Verhaal

Afasie (RH- stoornis)

Programmeren van het spreken

Verbale apraxie

Spreken

Dysartrie

spraak is aangedaan.


3

9-10-2013

Dysfagie

Dysfagie

Hoe brengt u het drinken in de mond?

Slikken Hoe vaak slikken we gemiddeld per dag?

Wat doet de tong?

Normaal slikken: •

Wat doen de lippen?

tussen de 800 en de 2400 keer per dag, ook tijdens de slaap.

Wat doen de wangen?

Slikken zonder lipsluiting

Slikken gaat voor een groot deel onbewust!

Slikken met het hoofd ver voorover Slikken met het hoofd achterover


Dysfagie


Van invloed op het slikken • Neurologische aandoeningen • Verminderde aandacht/alertheid • Houding

Bron: http://medicaldictionary.thefreedictionary.com/deglutition


Van invloed op het slikken

Houding

Gebitsprothese Bord / bestek Drinkgerei Tempo Consistentie



4

9-10-2013

Signalen van slikproblemen

Signalen van slikproblemen

Kauwen gaat zeer traag

Voedsel blijft lang in de mond (slikapraxie)

Zichtbare pijn bij het kauwen

Vertraagde slikinzet

Kaakspieren werken onvoldoende

Verminderde larynxheffing

Verminderde zijwaartse tongbeweging

Veelvuldig verslikken

Inactieve wangspieren

Veel knoeien tijdens het eten Speekselverlies Logopediepraktijk Nouwels

Kauw- en slikstoornissen bij dementie Cliënten met dementie krijgen vaak ook te maken met kauw-

en slikstoornissen Voeding wordt niet als eten herkend Apraxie voor het eten Vertraagde slikinzet Slikapraxie Geur en smaak veranderen Verslikken


Kauw- en slikstoornissen bij dementie Gevolgen van kauwen slikstoornissen Aspiratiepneumonie Ongewenst gewichtsverlies


Werkwijze bij kauwen slikstoornissen


Dank voor uw aandacht!

Het verzorgend en verplegend personeel observeert de cliënt

nauwlettend en bij signaleren van kauwen slikstoornissen wordt de logopedist ingeschakeld, zodat er een juist advies passend bij de cliënt gesteld kan worden.



5

9-10-2013

Literatuurlijst

Afasie Vereniging Nederland (2013). Afasie. Geraadpleegd op 7 augustus 2013, http://www.afasie.nl/new/?cat=afasie. Arcares. (2001). Multidisciplinaire richtlijn verantwoorde vocht- en voedselvoorziening voor verpleeghuisgeïndiceerden.Utrecht: Arcares, brancheorganisatie verpleging & verzorging. Bastiaanse, R. (2010). Afasie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Cup, E., Dicke, H., Kalf, H., Olde Rikkert, M., Poelstra, W., Richt, A., Swart, B. de, Verstraten, P. & Vogel, H. (2003). Voedingsrichtlijn Geriatrie. UMC St. Radboud, Kenniscentrum Geriatrie. Dharmaperwira- Prins, R. (2009). Dysartrie en verbale apraxie. Beschrijving onderzoek behandeling. Amsterdam: Pearson Assessment and Information B.V. Kalf, H. Rood, B., Dicke, H. & Keeken, P., van. (2008). Slikstoornissen bij volwassenen: Een interdisciplinaire benadering. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Keller, H., Chambers, L, Niezgoda, H. & Duizer, L. (2012). Issues associated with the use of modified texture foods. The Journal of Nutrition, Health & Ageing, 16(3), 195-200. Logemann, J. (2002). Slikstoornissen: Onderzoek en behandeling. Lisse: Swets & Zeitlinger B.V. Somer, M. (2006). Handboek stem-spraak- en taalpathologie - Slikproblemen en voedingsinterventie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Suh, M.K., Kim, H., & Na, D.L. (2009). Dysphagia in patients with dementia: Alzheimer versus vascular. Alzheimer Disease and Associated Disorders, 23 (2), 178-184.


6

Afasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen

Recommend Documents