Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid Remko Ybema
Lezing Den Bosch 12 oktober 2010
www.ecn.nl
Inhoud
• Noodzaak van duurzame energie • Een duurzame energievoorziening in 2050 • Doelen van het energiebeleid en rol van • •
2
hernieuwbare energie Regeerakkoord Resumé
Waarom duurzame energie?
Fossil fuel reserves-to-production (R/P) ratios
Bron: BP, 2010
Waarom duurzame energie?
Scenario van wereld energiegebruik (IEA, 2008)
4
Visies op energiehuishouding in 2050 met 80% CO2 reductie – hun boodschappen
• Combinatie van oplossingen: besparing, • • •
5
duurzaam, kern, CCS en gedragsverandering Energie-infrastructuur veranderen: o.a. elektriciteitsnet Hogere kosten, maar wel betaalbaar Nu beginnen i.v.m. inertheden
Kanttekeningen bij visiedocumenten
• Veronderstellingen over voorspoedige technische • •
6
innovaties Weinig aandacht voor andere belangen, voorkeuren en weerstand tegen verandering Grote mate van optimaliteit bij de realisatie verondersteld
Sankey Nederlandse energiegebruik 2010 aardgas
aardolie
Sankey: 80% CO2 reductie in 2050, voorbeeld besparingen aardgas Wind, zon biomassa
aardolie
Terug naar nu: doelen van het energiebeleid Schoon
Economie / betaalbaar
Zeker
Beleid maakt wisselende afwegingen
9
Ontwikkeling van uitgaven (Meuro per jaar) 5000 4500
?
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500
20 09 20 10 20 11 20 12 20 13 20 14 20 15 20 16 20 17 20 18 20 19 20 20
0
10
SDE en MEP Overige instrumenten EIA, VAMIL en MIA
“Two-component” leercurves: kostendaling neemt af door gedeelte dat niet “leert”
Source: Ferioli et al., 2009.
Traditional versus component-learning. 11
Oct-10
Rol van de overheid: R&D en stimuleren marktintroductie Marktaandeel
Overheid en bedrijven willen er zicht op dat dit komt
Kosteneffectief of verplicht
Subsidies, fiscale stimulering Praktijkexperimenten R&D
Tijd 12
Externe ontwikkelingen DE-beleid • 2006-2009: hoge prijzen en hoge ambities
- Ambitieuze doelen (NL+EC) - Toegenomen energieprijzen en zorgen over voorzieningszekerheid - Veel vertrouwen in vrijwillige instrumenten en subsidies - Bij innovatie vele sporen gelijktijdig
Focus on 2020
-
Focus on 2050
• 2010-2012: “new realities”
13
19-102010
Economische en financiele crisis Klimaatverandering: minder aandacht en meer scepsis Energie en klimaatbeleid moet ook bedrijvigheid geven Scherpere keuzes innovatie en kosteneffectiviteit Verschuiving naar meer regelgeving en verplichtingen?
Regeerakkoord VVD-CDA: energie • Motieven: verminderen afhankelijkheid van andere landen en • • • • •
14
verdienpotentieel “Meer kernenergie is nodig” Opslag CO2 pas na vergunning kerncentrale Europese doelen zijn leidend (14% duurzaam; 20% CO2) Opwekking van duurzame energie moet z.s.m. concurrerend worden Green deal; versterking energiebesparing en eenvoudiger vergunningen eenvoudiger
Regeerakkoord: duurzame energie
• SDE geleidelijk omgevormd in een SDE+ regeling • De totale uitgaven voor MEP/SDE en SDE+ • • • 15
bedragen in 2015 en verdere jaren maximaal 1,4 mld. In 2014 een evaluatie: actuele kostenraming, de mogelijke import en de optie van een verplicht aandeel duurzaam Energietransitie Bevordering onderzoek naar en toepassing van nieuwe energiebronnen
19-102010
Ruwe interpretatie: hernieuwbare energie
• In beginsel beleidscontinuïteit, financiering nu via • • •
16
een opslag op elektriciteitsrekening 14% doel meer realistisch, toch nog zeer ambitieus Structureel 1,4 miljard euro beschikbaar gesteld voor de SDE-regeling is goed voor 9% in 2020 Na 2014 forsere veranderingen mogelijk
19-102010
Resumé • Hernieuwbare energie heeft een grote rol bij • • • •
17
verduurzaming energiehuishouding; nog een lange weg te gaan Pas op voor overschatting van technologische vooruitgang, rol van markt en effect van beleid Ontwikkeling hernieuwbare energie is gebaat bij stabiliteit dus geleidelijk loskomen van subsidies Verandering van instrumenten moet zorgvuldig gebeuren Nieuwe kabinet in lijn met “new realities”, moderniseert SDE en sorteert voor op grotere veranderingen
Dank voor uw aandacht !
18
19-102010