Herhaling onderzoek kunstkopers Nederlandse Galerie Associatie TEFAF 2014
Rapportage | Auteurs: Esther Cachet en Selina Kroesemeijer | Project Z3707
21-5-2014
Inhoudsopgave
Achtergrond, doel- en probleemstelling
Pagina 3
Methode en opzet
Pagina 5
Overkoepelende conclusies
Pagina 8
Resultaten
Pagina 10
Bijlage
Pagina 57
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
2
Achtergrond Op verzoek van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA), in naam van Guus Broos en Karine Verloren van Themaat, heeft Motivaction International B.V. een herhalingsonderzoek naar de vraag naar beeldende kunst in Nederland uitgevoerd. Het onderzoek is tot stand gekomen met steun van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Mondriaan Fonds. Motivaction heeft in 2006 en 2010 in opdracht van de NGA onderzoek uitgevoerd naar de aankoop van beeldende kunst. In 2006 is door middel van kwalitatief en kwantitatief onderzoek de kunstcarrière van kunstleners en -kopers inzichtelijk gemaakt. In 2010 lag de focus alleen op kunstkopers en -verzamelaars en is ingezoomd op culturele en economische ontwikkelingen die de omgang met beeldende kunst beïnvloeden. In 2014 ligt de focus opnieuw op kunstkopers en kunstverzamelaars en op de belangrijkste ontwikkelingen die hun (koop)gedrag beïnvloeden. De doelgroep voor het onderzoek bestaat uit particuliere kunstkopers en verzamelaars die in de afgelopen 3 jaar kunst gekocht hebben. Potentiële kunstkopers zijn in dit onderzoek niet meegenomen. Binnen de groep kunstkopers maken we onderscheid naar: 1) Koopfrequentie: Incidentele kunstkopers: in de afgelopen 3 jaar hebben zij 1 tot 2 keer kunst gekocht (n=139, 39% van het totaal) Frequente kunstkopers: in de afgelopen 3 jaar hebben zij 3 keer of vaker kunst gekocht (n=219, 61% van het totaal). 2) Kunst kopen, al dan niet om een verzameling op te bouwen: Verzamelaars: kopen kunst met als doel een collectie op te bouwen (n=131, 37% van het totaal) Niet-verzamelaars: kopen kunst, niet met als doel een collectie op te bouwen (n=227, 63% van het totaal). Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
3
Doel- en probleemstelling De doelstelling voor het onderzoek luidt: Inzicht bieden in de effecten van de huidige maatschappelijke, culturele en economische ontwikkelingen op de vraag naar beeldende kunst van particulieren en verzamelaars, teneinde de NGA, het Mondriaan Fonds en het ministerie van OCW in staat te stellen vraag en aanbod optimaal op elkaar af te stemmen. De afgeleide probleemstellingen zijn: Op welke wijze beïnvloeden maatschappelijke en culturele ontwikkelingen het aankoopgedrag van beeldende kunst door particulieren en verzamelaars? Op welke wijze beïnvloeden economische ontwikkelingen (financiële crisis) het aankoopgedrag van beeldende kunst door particulieren en verzamelaars? Welke ontwikkelingen zijn er waar te nemen op het gebied van de aankoop van beeldende kunst door particulieren en verzamelaars in vergelijking met de metingen van 2006 en 2010?
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
4
Methode en opzet Methode • Motivaction heeft, net als in 2006 en 2010, een kwantitatief online onderzoek uitgevoerd. De vragenlijst bestond uit 45 vragen en is in nauw overleg met de NGA opgesteld. • Om de juiste doelgroep (kunstkopers) te selecteren was in de vragenlijst een selectie ingebouwd waardoor alleen kunstkopers en -verzamelaars de vragenlijst konden invullen. • De resultaten uit deze fase kunnen deels vergeleken worden met resultaten uit de meting van 2006 en 2010. Om de vergelijkbaarheid te optimaliseren is de gebruikte vragenlijst zo veel mogelijk hetzelfde als in 2010. Alleen vragen die op dezelfde wijze zijn gesteld in 2006 en/of 2010 zijn goed vergelijkbaar. Steekproef en veldwerk • In totaal hebben n=358 respondenten deelgenomen aan het onderzoek in maart/april 2014. Een steekproefgrootte van n=358 is voldoende groot om betrouwbare uitspraken over te doen. Onderzoeksresultaten moeten altijd met inachtneming van bepaalde waarschijnlijkheidsmarges worden geïnterpreteerd. De mogelijkheid is namelijk aanwezig dat de in de steekproef gevonden uitkomsten afwijken van de uitkomsten die zouden zijn verkregen indien de gehele populatie zou zijn ondervraagd. Bij een steekproef van n=358 bedraagt de 95%-betrouwbaarheidsmarge voor een uitkomst van 50% 5,2%. Dit wil zeggen dat het interval tussen de 44,8% en 52,2% met een waarschijnlijkheid van 95% de werkelijke (populatie)waarde omsluit. • Op de volgende pagina staat beschreven hoe de respondenten zijn geworven. • Het veldwerk heeft gelopen van 14 maart tot en met 15 april 2014. • Overige onderzoekstechnische informatie staat beschreven in bijlage 1. Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
5
Responsverantwoording Voor de meting van 2014 is gebruikgemaakt van de volgende bronnen en adresbestanden voor de werving van respondenten (zie onderstaande grafiek): - Aanschrijven van klanten via galeries; - Oproep in online nieuwsbrief en magazine Kunstbeeld ; - Aankondiging en link op website www.galeries.nl; - Oproep op Facebook door de NGA en galeries; - Motivaction heeft op de kunstbeurzen Art Rotterdam en RAW Art Fair e-mailadressen van bezoekers verzameld.
Hoe bent u bij dit onderzoek terecht gekomen? (Basis: allen in 2014, n=358) 3% 3% 4% 14%
16%
7%
53%
Uitnodiging via galerie Uitnodiging n.a.v. bezoek Art Rotterdam Uitnodiging n.a.v. bezoek RAW Art Fair Via een oproep in de Kunstbeeld nieuwsbrief Via een oproep in Kunstbeeld Via een oproep op www.galeries.nl Anders, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
Bij de categorie ‘Anders, namelijk’ werd genoemd: • Oproep op Facebook NGA • Oproep op Facebook galerie • Twitter
21-5-2014
6
Leeswijzer Deze rapportage start met de overkoepelende conclusies. Daarna worden de resultaten met de volgende hoofdstukindeling behandeld: • Resultaten - Aankoopgedrag pagina 10 • Resultaten - KunstKoop pagina 25 • Resultaten - Oriëntatie pagina 39 • Resultaten - Toekomst pagina 50 In de figuren worden de resultaten van 2010 en 2014 tegen elkaar afgezet. In tekst wordt indien mogelijk een vergelijking gemaakt met 2006. Significante verschillen op basis van de indeling verzamelaars versus niet-verzamelaars en incidentele versus frequente kunstkopers worden ook in tekst beschreven. Met kleuren worden de verschillende metingen aangeduid: 2010 2014 In enkele grafieken tellen de percentages niet op tot honderd procent. In dit geval gaat het om (kleine) afrondingsverschillen. In verband met de leesbaarheid van de figuren zijn lage percentages die buiten de lay-out van de grafiek vallen, niet weergegeven. Significante verschillen tussen de metingen 2010 en 2014 worden met een asterisk (*) aangeduid (betrouwbaarheidsinterval: 95%).
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
7
Overkoepelende conclusies Ontwikkelingen in het aankoopgedrag • De frequentie van het kopen van kunst is weinig veranderd in de afgelopen 3 jaar. Het lenen van kunst is wel toegenomen in frequentie. 1 op de 3 kunstkopers is minder kunst gaan kopen in de afgelopen 3 jaar. Kleinere budgetten en de economische crisis zijn voor velen de reden daarvan. Er is een ongeveer even grote groep die meer kunst is gaan kopen. Bij hen wordt de verandering in aankoopgedrag teweeggebracht door de beschikbaarheid van een groter budget en meer tijd om zich te oriënteren. • De economische crisis heeft invloed gehad op het aankoopgedrag van kunstkopers, zowel van frequente als incidentele kunstkopers. Incidentele kunstkopers lijken minder aankopen te doen en vaker te kiezen voor aankopen in een lagere prijsklasse. Een deel van de verzamelaars houdt het aantal kunstaankopen tegen de trend in op peil en besteedt soms zelfs meer aan kunst. Omdat dit onderzoek zich niet richt op de effecten van de economische crisis onder potentiële kunstkopers, kunnen over deze groep geen uitspraken worden gedaan. • Kunstkopers zien ook een rol weggelegd voor de overheid om het kopen van kunst in de samenleving te bevorderen. Velen zijn van mening dat er meer aandacht voor kunst in het onderwijs en in de media moet komen, en dat de overheid kunst meer moet promoten. • De galerie blijft het belangrijke verkooppunt voor beeldende kunst. Er is echter wel een neerwaartse trend te zien in het aantal mensen dat kunst heeft gekocht bij een galerie. Het kopen van kunst via online platforms is in opkomst. In totaal heeft een derde van de kunstkopers weleens online kunst gekocht. In 2010 was dat nog 13% en in 2006 9%. Toekomstperspectief • Het toekomstperspectief is onveranderd ten opzichte van 2010. De meeste kunstkopers verwachten geen verandering in hun aankoopgedrag in de komende 3 jaar. • Galeries kunnen kunstkopers stimuleren om kunst te kopen door ook kunst in lagere prijsklassen aan te bieden en door zowel in de galerie als op de website duidelijk de prijzen te vermelden.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
8
Overkoepelende conclusies KunstKoop • De KunstKoop regeling is in vergelijking met de meting van 2010 bekender geworden onder kunstkopers. Slechts 1 op de 10 kunstkopers is niet bekend met de regeling. • Nog altijd wordt de KunstKoop regeling zeer aantrekkelijk gevonden en veel gebruikt. Twee derde overweegt in de toekomst gebruik te maken van de KunstKoop regeling. Dat is echter een daling ten opzichte van de meting van 2010. Redenen om geen gebruik te maken van de regeling zijn dat men liever geen geld leent en/of dat men geen financiële ondersteuning nodig heeft. De kunstmarkt heeft te lijden onder de economische laagconjunctuur en dat heeft ook zijn weerslag op het gebruiken en overwegen van financiële regelingen zoals de KunstKoop regeling. • Over het algemeen heeft men in de afgelopen 3 jaar minder gebruikgemaakt van financiële regelingen om kunst aan te kopen. De verwachting voor de toekomst is dat men daar nog minder gebruik van zal gaan maken. • De KunstKoop regeling kan aantrekkelijker gemaakt worden door het leenbedrag te verruimen, zowel het minimale als het maximale leenbedrag. Ook is men van mening dat het ideële karakter van de KunstKoop regeling meer benadrukt moet worden. Daarnaast is er nog steeds een vrij grote groep kunstkopers die graag bij nog meer galeries gebruik willen maken van de regeling. Oriëntatie • In de oriëntatiefase zijn galeries, beurzen en evenementen nog altijd een belangrijke informatiebron. Hier is echter ook een verschuiving naar online te zien. Veel van de offline kanalen (bijv. bezoek aan galeries, tips van kennissen) worden minder gebruikt om te zoeken naar informatie over beeldende kunst. Diverse online kanalen nemen toe in populariteit. Ook zoeken steeds meer kunstkopers informatie online nadat ze een galerie hebben bezocht. • Passief komt de meeste informatie over beeldende kunst naar de kunstkopers toe via de media en via e-mail. Ongeveer een tiende van de kunstkopers blijft op de hoogte via sociale media.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
9
Resultaten
Resultaten - Aankoopgedrag
pagina 10
Resultaten - KunstKoop
pagina 25
Resultaten - Oriëntatie
pagina 39
Resultaten - Toekomst
pagina 50
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
10
Resultaten – aankoopgedrag Verhouding leners en kopers gelijk gebleven In 2014 is de verhouding van het aantal aankopen (93%) en het aantal leningen én aankopen (7%) gelijk gebleven aan 2010. Er zijn geen verschillen tussen verzamelaars en niet-verzamelaars of tussen incidentele en frequente kopers. Heeft u de afgelopen drie jaar beeldende kunst geleend of gekocht?
Basis: 2014, n=358
Basis: 2010, n=326 7%
7%
Ja, gekocht
Ja, geleend én gekocht 93%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
93%
21-5-2014
11
Resultaten – aankoopgedrag Het aantal keren dat de afgelopen drie jaar kunstwerken zijn gekocht, vertoont weinig verschil ten opzichte van 2010. In 2014 geeft een kwart aan 6 keer of vaker een kunstwerk te kopen. 36% heeft de afgelopen drie jaar 3 tot 5 kunstwerken gekocht, 39% heeft er 1 à 2 gekocht. Verzamelaars kopen bovengemiddeld vaak kunst. 44% van hen kocht in de afgelopen 3 jaar 6 keer of vaker een kunstwerk (44%).
Hoe vaak heeft u de afgelopen drie jaar een kunstwerk gekocht? (Basis: allen)
2010 (n=326)
38%
35%
27%
2014 (n=358)
39%
36%
25%
1 - 2 keer
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
3 - 5 keer
6 keer of vaker
21-5-2014
12
Resultaten – aankoopgedrag Frequentie kunst lenen gestegen Het aantal kunstleners is gelijk gebleven ten opzichte van 2010, de frequentie van het aantal geleende kunstwerken is echter gestegen. Ruim een kwart (28%) heeft de afgelopen drie jaar 6 keer of vaker een kunstwerk geleend. In 2010 was dit nog 13%, een stijging van 15%. In 2014 heeft 40% 1 tot 2 keer een kunstwerk geleend, dit was in 2010 nog 57%. N.B. Vanwege de kleine steekproefomvang dienen de resultaten op deze pagina als indicatief beschouwd te worden.
Hoe vaak heeft u de afgelopen drie jaar een kunstwerk geleend? (Basis: kunstleners)
2010 (n=23)
57%
30%
-17% *
2014 (n=25)
40%
1 - 2 keer
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
13%
+15% *
32%
3 - 5 keer
28%
6 keer of vaker
21-5-2014
13
Resultaten – aankoopgedrag De verhouding van het aantal respondenten dat meer of minder beeldende kunst heeft gekocht de afgelopen jaren, is ten opzichte van 2010 niet veranderd.
Is uw aankoopgedrag van beeldende kunst de afgelopen jaren veranderd? (Basis: allen)
2010 (n=326)
44%
29%
26%
2014 (n=358)
44%
29%
27%
Ruim een kwart (27%) is meer kunst gaan kopen, bijna 3 op de 10 (29%) is dit juist minder vaak gaan doen. Incidentele kopers zijn de afgelopen jaren minder kunst gaan kopen (38%) dan frequente kopers. Frequente kopers zijn juist meer kunst gaan kopen de afgelopen jaren (36%).
Nee Ja, ik ben minder kunst gaan kopen Ja, ik ben meer kunst gaan kopen
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
14
Resultaten – aankoopgedrag De belangrijkste reden om minder beeldende kunst te kopen, is nog steeds het beschikbare budget (61%). Ook waren ruimte in huis (45%) en veranderde economische omstandigheden (35%) net als in 2010 weer belangrijk. In 2014 zijn minder beschikbaar budget en veranderde economische omstandigheden vaker factoren die leiden tot minder kunstaankopen dan in 2010. Deze verschillen zijn echter niet significant. Voor frequente kopers speelt beschikbaar budget minder vaak een rol.
Kunt u aangeven waarom u minder beeldende kunst bent gaan kopen? (Basis: is minder beeldende kunst gaan kopen) 54%
Minder budget beschikbaar 61% 42%
Minder ruimte in mijn huis 45% 29%
Door de veranderde economische omstandigheden
Minder tijd beschikbaar om me te oriënteren
35% 8% 7% 6%
Het aanbod spreekt me minder aan 5%
12% Andere reden, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
10%
2010 (n=96) 2014 (n=104)
21-5-2014
15
Resultaten – aankoopgedrag Redenen om meer beeldende kunst te kopen, zijn meer beschikbaar budget (52%) en meer beschikbare tijd om zicht te oriënteren (35%). Dit is onveranderd sinds 2010.
Kunt u aangeven waarom u meer beeldende kunst bent gaan kopen? (Basis: is meer beeldende kunst gaan kopen) 50% Meer budget beschikbaar 52% 35% Meer tijd beschikbaar om me te oriënteren 35%
In vergelijking met 2010 geeft in 2014 een grotere groep aan via websites beter op de hoogte te zijn, waardoor zij meer beeldende kunst hebben gekocht. Dit is echter geen significante stijging.
10% Via websites ben ik beter op de hoogte 17% 15% Het aanbod spreekt me meer aan 12% 6% Omdat het een waardevaste belegging is
Overige genoemde redenen zijn o.a. het gunstig kunnen aanschaffen van kunst via de KunstKoop regeling en meer interesse in kunst.
2% 29%
2010 (n=86)
Andere reden, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
32%
2014 (n=98)
21-5-2014
16
Resultaten – aankoopgedrag 1 op de 3 kunstkopers heeft last van economische recessie Ten opzichte van 2010 geeft in 2014 een iets grotere groep aan dat de economische recessie invloed heeft gehad op het gedrag ten aanzien van het kopen en lenen van beeldende kunst. Deze stijging is echter niet significant. Onder 37% van de verzamelaars heeft de recessie invloed gehad op het koop- en leengedrag van beeldende kunst. Incidentele kopers (40%) worden meer beïnvloed door de economische crisis dan frequente kopers (31%). Heeft de economische recessie invloed gehad op uw koop/leengedrag van beeldende kunst? (Basis: allen) Basis: 2014, n=358 Basis: 2010, n=326
31%
34%
Nee Ja 69%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
66%
21-5-2014
17
Resultaten – aankoopgedrag Als gevraagd wordt naar de toelichting op de invloed die de economische recessie heeft op het koop- en leengedrag van beeldende kunst worden minder budget (35%) en minder aankopen (27%) vaak genoemd.
Kunt u uw antwoord toelichten? Spontaan (Basis: economische crisis heeft koopgedrag beïnvloed) 21%
Ik verdien minder/heb minder te besteden *
35% 24%
Recessie is niet van invloed geweest *
34% 14%
Ben minder gaan kopen *
Een derde (34%) geeft aan dat de recessie toch niet van invloed is geweest. 8% is juist meer beeldende kunst gaan kopen tijdens de economische recessie.
27% 15%
Ik verzamel kunst/kunst is belangrijk voor mij
18% 10%
Budget voor kunst is gelijk gebleven * Ben meer gaan kopen * Overige antwoorden * Alles wordt duurder/prijzen van kunst zijn gestegen
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
16% 3%
8% 4% 8% 2% 2%
2010 (n=326) 2014 (n=271)
21-5-2014
18
Resultaten – aankoopgedrag In 2014 geven, vergeleken met 2010, meer mensen aan beeldende kunst in de laagste prijscategorie (€ 0 - € 499,-) te hebben gekocht.
Hoeveel euro besteedt u ongeveer gemiddeld per jaar aan beeldende kunst? (Basis: allen) 15%
0 - 499
21% 18% 17%
500 - 999
Frequente kopers en verzamelaars geven gemiddeld meer geld uit aan beeldende kunst dan incidentele kopers en kunstkopers die geen collectie opbouwen.
23% 22%
1.000 - 2.499
18% 18%
2.500 - 4.999 10% 8%
5.000 - 9.999
8% 8%
10.000 - 49.999 50.000 of meer Weet niet/geen antwoord
2% 3% 4% 4%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
19
Resultaten – aankoopgedrag Als gevraagd wordt of het jaarlijks aan beeldende kunst uitgegeven bedrag is toegenomen, gelijk gebleven of is verminderd, geven meer mensen dan in 2010 aan dat dit bedrag is verminderd. 34% van de respondenten geeft aan dat het bestede bedrag aan beeldende kunst de afgelopen jaren verminderd is. Dit is gelijk aan het percentage dat aangeeft dat de economische recessie invloed heeft gehad op het koop/leengedrag. Onder frequente kopers is het bedrag dat de afgelopen jaren aan beeldende kunst is besteed, vaker toegenomen (24%).
Is het bedrag dat u gemiddeld per jaar aan beeldende kunst besteedt de afgelopen jaren toegenomen, gelijk gebleven of juist verminderd? (Basis: allen)
2010 (n=326)
26%
51%
23%
+8% *
2014 (n=358)
Bedrag is verminderd
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
34%
47%
Bedrag is gelijk gebleven
19%
Bedrag is toegenomen
21-5-2014
20
Resultaten – aankoopgedrag Er wordt vooral teken-, schilderen grafische kunst aangeschaft (87%). Daarnaast worden beeldhouwkunst, sculptuur en installatiekunst (45%) en fotografie (34%) ook relatief vaak gekocht.
In 2010 was de indeling van de typen beeldende kunst anders opgenomen in de vragenlijst, daarom kunnen resultaten niet één op één vertaald worden. In 2010 zijn vooral schilderijen (77%), tekeningen (23%), fotografie (23%) en grafiek (21%) gekocht.
Wat voor type beeldende kunst koopt u vooral? (Basis: allen in meting 2014)
Teken-, schilder- en grafische kunst
87%
Beeldhouwkunst, sculptuur en installatiekunst
45%
Fotografie
34%
Overige vormen van hedendaagse beeldende kunst
15%
Audiovisuele, digitale en mediakunst
3%
Kunst in de openbare ruimte
2%
Anders, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
11%
21-5-2014
21
Resultaten – aankoopgedrag De locatie waar de meeste beeldende kunst is gekocht, is net als in 2010 een galerie. In 2014 is wel minder beeldende kunst in galeries gekocht dan in 2010.
Waar heeft u ooit wel eens beeldende kunst gekocht? (Basis: allen) 88% 82%
Galerie * 68% 69%
Atelier van kunstenaar 52% 56%
Kunstbeurs 32% 34% 29% 23% 17% 23% 21% 22%
Veiling
Ook in ateliers van kunstenaars en kunstbeurzen wordt relatief vaak beeldende kunst gekocht.
Kunsthandel Kunstuitleen * Kunst- en antiekmarkt Online kunstveiling
Online kunst kopen lijkt in opkomst te zijn. In 2010 kocht 13% weleens beeldende kunst online en in 2006 was dat 9%. In 2014 wordt alleen al via online kunstveilingen door 16% beeldende kunst gekocht. In totaal heeft 33% van de kunstkopers weleens online kunst gekocht.
N/A 0%
Antiekwinkel Website van een kunstenaar
N/A 0%
Online galerie / website van galerie
N/A 0%
Andere veilingwebsite
N/A 0%
16% 10% 11% 9% 8% 8%
0% Online kunstplatform N/A 6% N/A Online kunstbeurs 0% 2%
Andere website, namelijk:
N/A 0%
2%
13% Via internet N/A 0% 5% Anders, namelijk: 8%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
22
Resultaten – aankoopgedrag Ook de afgelopen drie jaar is de meeste kunst gekocht in galeries (74%), ateliers van kunstenaars (51%) en op kunstbeurzen (43%).
Waar heeft u de afgelopen drie jaar wel eens beeldende kunst gekocht? (Basis: allen) Galerie *
74% 55% 51%
Atelier van kunstenaar 45% 43%
Kunstbeurs
In 2014 heeft een kleinere groep aangegeven de afgelopen drie jaar beeldende kunst in een galerie te hebben gekocht, ten opzichte van 2010. Dit is een daling van 8%. In totaal heeft 27% de afgelopen 3 jaar kunst via een online kanaal gekocht. Met name online kunstveilingen zijn populair (12%).
20%
Veiling
Kunst- en antiekmarkt
26%
17% 13%
Kunsthandel 0% Online kunstveiling N/A
82%
12% 11% 10% 8% 8%
Kunstuitleen 0% Online galerie / website van galerie N/A 7% 4% Antiekwinkel 6% 0% Website van een kunstenaar N/A 6% N/A Online kunstplatform 0% 6% 0% Andere veilingwebsite N/A 6% N/A Online kunstbeurs 0%3%
N/A 0% 1% 5% Via google (of andere zoekmachine) N/A 0% 6% Via internet op marktplaats.nl N/A 0% 4% Anders, namelijk: 6%
Andere website, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
23
Samenvatting aankoopgedrag Economische recessie Wanneer de trends over de afgelopen acht jaar geanalyseerd worden, blijkt dat kunstkopers niet minder vaak beeldende kunstwerken zijn gaan kopen, maar wel minder vaak dure kunstwerken zijn gaan kopen. Het aantal aankopen is ongeveer gelijk gebleven, het budget is echter verminderd. Een derde geeft aan dat de economische recessie van invloed is geweest op het koop/leen gedrag van beeldende kunst. De economische recessie lijkt vooral de incidentele kopers te treffen. Zij zijn minder uit gaan geven aan kunst. De frequente kunstkopers kopen nog steeds vaker duurdere kunstwerken en onder deze groep is vaker het bestede bedrag voor kunst toegenomen. Leengedrag Het aantal kunstleners is niet gestegen door de jaren heen, maar de frequentie waarmee deze groep kunst leent is wel gestegen. Verkoopkanalen Galeries zijn nog steeds het belangrijkste verkoopkanaal voor beeldende kunst. Er is echter wel een licht dalende trend zichtbaar. De online verkoopkanalen lijken daarentegen te groeien.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
24
Resultaten
Resultaten - Aankoopgedrag
pagina 10
Resultaten - KunstKoop
pagina 25
Resultaten - Oriëntatie
pagina 39
Resultaten - Toekomst
pagina 50
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
25
Resultaten – KunstKoop Bekendheid met de KunstKoop regeling is gestegen Bent u bekend met de KunstKoop regeling?
Basis: 2010, n=326
Basis: 2014, n=358
+6% *
16%
10%
Ja Nee 84%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
90%
21-5-2014
26
Resultaten – KunstKoop Net als in 2010 raken de meeste mensen bekend met de KunstKoop regeling via galeries (80%). Daarnaast worden ook kunstbeurzen (35%) en folders van de KunstKoop regeling (29%) relatief vaak genoemd in 2014.
Hoe bent u bekend geraakt met de KunstKoop regeling? (Basis: bekend met KunstKoop) 80% 81%
Galeries 30% 35%
Kunstbeurzen
27% 29%
Folder van de KunstKoop regeling 13%
Vrienden/familie/kennissen
2% heeft over de KunstKoop regeling gehoord via ABN AMRO.
9% 7% 9%
Werk/collega's Website van het Mondriaan Fonds Advertenties Website KunstKoop regeling ABN AMRO Sociale media Anders, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
5% 8% 5% 7%
4% 6% 2% 2% 6% 5%
2010 (n=275) 2014 (n=321)
21-5-2014
27
Resultaten – KunstKoop De aantrekkelijkheid van de KunstKoop regeling is de afgelopen acht jaar (sinds 2006) stabiel gebleven. Bijna drie kwart (73%) vindt de regeling aantrekkelijk.
Wat vindt u van de KunstKoop regeling? (Basis: allen)
2010 (n=326)
23%
36%
36%
Slechts 3% vindt de KunstKoop regeling (zeer) onaantrekkelijk. Verzamelaars vinden de KunstKoop regeling vaker aantrekkelijk (80%) dan nietverzamelaars (68%).
2014 (n=358)
24%
34%
39%
Zeer onaantrekkelijk Onaantrekkelijk Noch onaantrekkelijk noch aantrekkelijk Aantrekkelijk Zeer aantrekkelijk
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
28
Resultaten – KunstKoop De belangrijkste toelichting op de aantrekkelijkheid van de KunstKoop regeling is dat het een goede stimulans is om kunst te kopen (39%). Ook het kunnen spreiden van kosten tegen een renteloze lening is belangrijk (17% noemt dit). De groep die dit noemt is echter wel significant kleiner dan in 2010.
Kunt u uw antwoord toelichten? <Spontaan> (Basis: allen) 37% 39%
Maakt kunst kopen gemakkelijk/ goede stimulans 28%
Kosten spreiden met renteloze lening * Ik leen liever geen geld/ betaal liever meteen
17% 12% 12%
Goed initiatief
7% 6%
Respondent is negatief in het antwoord (algemeen) *
7% 2%
Overige antwoorden Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
11% 30% 12% 21%
2010 (n=326) 2014 (n=347)
21-5-2014
29
Resultaten – KunstKoop In 2014 geven minder mensen (26% t.o.v. 33% in 2010) aan dat het aantal galeries dat de KunstKoop regeling aanbiedt, vergroot moet worden. Ondanks deze daling wordt het nog relatief vaak genoemd. Een hoger leenbedrag wordt in 2014 het meest genoemd als manier om de KunstKoop regeling aantrekkelijker te maken. 22% geeft juist aan dat een lager minimaal aankoopbedrag de KunstKoop regeling aantrekkelijker maakt. Voor jongeren met een CJPpas geldt echter al een lager leenbedrag (€150,-). 32% van de frequente kopers en 34% van de verzamelaars geeft aan een hoger maximaal leenbedrag te prefereren.
Hoe kan de KunstKoop regeling volgens u aantrekkelijker worden gemaakt? (Basis: allen) 25% 28%
Een hoger maximaal leenbedrag (nu EUR 7.000) in te stellen
27% 26%
Benadrukken van het ideële karakter van de regeling Méér galeries in Nederland de KunstKoop regeling aan te laten bieden *
33% 26%
Een lager minimaal aankoopbedrag (nu EUR 450) in te stellen *
14% 22% 21% 20%
De leenaanvraag makkelijker te maken
Benadrukken dat de KunstKoop regeling wordt aangeboden in de beste galeries van Nederland
19% 19% 18% 17%
De maximale leentijd van de lening (nu drie jaar) te verlengen
12% 15%
Het gemakkelijker te maken een galerie binnen te stappen Een betere spreiding van galeries in Nederland die de KunstKoop regeling aanbieden Een strengere selectie van galeries die de KunstKoop regeling aanbieden Anders, namelijk: Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
11% 10% 7% 6% 14% 12% 21% 25%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
30
Resultaten – KunstKoop Helft heeft weleens gebruikgemaakt van KunstKoop regeling In 2014 geven 3% minder respondenten aan gebruikt te hebben gemaakt van de KunstKoop regeling (van 54% in 2010 naar 51% in 2014). In 2006 maakte 36% gebruik van de KunstKoop regeling. Verzamelaars (63%) en frequente kopers (61%) hebben vaker gebruikgemaakt van de KunstKoop regeling dan niet-verzamelaars (44%) en incidentele kopers (34%). Heeft u voor zover u zich kunt herinneren weleens gebruikgemaakt van de KunstKoop regeling? Basis: 2014, n=358
Basis: 2010, n=326
Ja, meerdere keren
46%
36%
Ja, één keer
34% 49%
Nee, nog nooit
18%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
17%
21-5-2014
31
Resultaten – KunstKoop In 2014 zouden minder mensen de KunstKoop regeling overwegen dan in 2010 en 2006. In totaal zou 69% van de respondenten de KunstKoop regeling bij de volgende aankoop (misschien) overwegen, een daling van 5% ten opzichte van 2010. Verzamelaars en nietverzamelaars verschillen niet in het overwegen van de KunstKoop regeling bij een volgende aankoop. Ook incidentele kopers en frequente kopers verschillen niet.
Zou u de KunstKoop regeling bij een volgende aankoop overwegen? (Basis: allen)
2010 (n=326)
26%
2014 (n=358)
31%
Nee
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
29%
32%
Misschien
44%
37%
Ja
21-5-2014
32
Resultaten – KunstKoop De belangrijkste reden om de KunstKoop regeling te overwegen is de mogelijkheid om in termijnen te kunnen afbetalen (39%).
Kunt u hieronder aangeven waarom u wel de KunstKoop zou overwegen? (Basis: overweegt KunstKoop bij een volgende aankoop) 48%
Afbetalen in termijnen/gespreide betaling
Een andere vaak genoemde reden om de KunstKoop regeling te overwegen is dat deze regeling een goede stimulans is om kunst kopen gemakkelijk te maken (33%).
39% 30% 33%
Maakt kunst kopen gemakkelijk/goede stimulans Aantrekkelijke regeling *
Renteloos
Hoge prijs/laag budget
Overige antwoorden
Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21% 9% 9% 8% 7% 7%
7% 9%
2010 (n=145) 2014 (n=133)
21-5-2014
33
Resultaten – KunstKoop De belangrijkste factor om de KunstKoop regeling te overwegen is de prijs en het beschikbare budget (38%). Dit wordt vaker genoemd dan in 2010.
Kunt u hieronder aangeven waarom u de KunstKoop misschien zou overwegen? (Basis: overweegt KunstKoop misschien bij een volgende aankoop) 20%
Afhankelijk van prijs/budget *
38% 29%
Afbetalen in termijnen/gespreide betaling
Daarnaast spelen ook gespreide betaling (19%) en het gemakkelijk kunnen aanschaffen van kunstwerken (10%) een belangrijke rol.
19% 28%
Maakt kunst kopen gemakkelijk/goede stimulans *
10%
Afhankelijk hoe graag ik het stuk wil Ligt aan de procedure/ niet teveel rompslomp
10% 4% 19% 17%
Overige antwoorden
Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
5% 9%
2010 (n=95) 2014 (n=115)
21-5-2014
34
Resultaten – KunstKoop Ruim één derde overweegt de KunstKoop regeling niet omdat men liever geen geld leent. Voor een kwart van de respondenten is het financieel niet nodig om te lenen.
Kunt u hieronder aangeven waarom u de KunstKoop niet zou overwegen? (Basis: overweegt KunstKoop niet bij een volgende aankoop) 37% 34%
Ik leen liever geen geld/betaal liever meteen Ik heb het (financieel) niet nodig
In 2010 gaf 19% aan de KunstKoop regeling niet aantrekkelijk te vinden. In 2014 is dit nog maar 2%, een significante daling.
25% 14%
Ik wil niet lenen voor kunst Teveel administratieve rompslomp
Ik ben er te oud voor Niet aantrekkelijk * Overige antwoorden Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
7% 6% 7% 5% 2%
19% 2% 8% 11% 17% 13%
2010 (n=86) 2014 (n=110)
21-5-2014
35
Resultaten – KunstKoop Ruim een vijfde (21%) heeft weleens gebruikgemaakt van een regeling met de galerij voor de aanschaf van kunst.
Heeft u wel eens gebruik gemaakt van andere regelingen voor het aanschaffen van kunst? (Basis: allen) 67%
70%
O.a. sparen bij Kunstuitleen (SBK), regeling direct met kunstenaar en geld lenen van familie
Overige genoemde regelingen zijn onder andere: sparen bij Kunstuitleen (een regeling van SBK), direct met de kunstenaar een regeling treffen of geld van familie lenen. 24%
21%
2014 (n=358) 6% 0%
10%
2010 (n=326)
0%
Ja, van een Ja, van een regeling met de regeling via mijn galerie werkgever
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
Ja, anders:
Nee
21-5-2014
36
Resultaten – KunstKoop In 2014 geeft een grotere groep aan de afgelopen drie jaar minder vaak gebruik te hebben gemaakt van de KunstKoop regeling, dan in 2010. De helft (51%) geeft in 2014 aan minder vaak gebruik te hebben gemaakt van de regeling, ten opzichte van 41% in 2010. Als gevraagd wordt naar de verwachting voor de toekomst, geeft de meerderheid (60%) aan even vaak gebruik te zullen maken van de financieringsregeling om kunst te kopen. De afgelopen drie jaar was dit 40% (in 2014).
Als u terugkijkt naar de afgelopen drie jaar, heeft u dan vaker, even vaak of juist minder vaak gebruik gemaakt van een financieringsregeling om kunst te kopen? (Basis: Heeft weleens KunstKoop of andere regelingen gebruikt)
2010 (n=204)
14%
45%
41%
+10% *
2014 (n=215)
9%
40%
Vaker gebruik van gemaakt
51%
Even vaak
Minder vaak
Verwacht u de komende drie jaar vaker of minder vaak gebruik te zullen maken van een financieringsregeling om kunst te kopen? (Basis: Heeft weleens KunstKoop of andere regelingen gebruikt)
2014 (n=215)
4% Vaker
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
60% Even vaak
36% Minder vaak
21-5-2014
37
Samenvatting KunstKoop Bekendheid en aantrekkelijkheid KunstKoop regeling De bekendheid met de KunstKoop regeling is de afgelopen acht jaar gestegen tot 90%. De meeste kunstkopers zijn met de KunstKoop regeling bekend via galeries of kunstbeurzen. De aantrekkelijkheid van de KunstKoop regeling is de afgelopen acht jaar stabiel gebleven, bijna drie op de vier vindt de regeling aantrekkelijk. De KunstKoop regeling is vooral aantrekkelijk vanwege de stimulans om gemakkelijk kunst te kunnen kopen en het kunnen spreiden van kosten. Een reden om minder positief te staan tegenover de KunstKoop regeling is dat niet iedereen geld wil lenen. De KunstKoop regeling kan nóg aantrekkelijker gemaakt worden door een hoger maximaal bedrag of een lager minimum bedrag in te voeren. Ook het benadrukken van het ideële karakter van de regeling kan de aantrekkelijkheid verhogen. Gebruik KunstKoop regeling Ongeveer de helft van de kunstkopers heeft gebruikgemaakt van de KunstKoop regeling, een derde zelfs meerdere keren. Na een stijging tussen 2006 en 2010 is het aantal gebruikers van de KunstKoop regeling nu stabiel gebleven. Frequente kopers en verzamelaars maken vaker dan gemiddeld gebruik van de regeling. Ruim twee derde van alle kunstkopers overweegt de KunstKoop regeling bij een volgende aankoop. Dit is een lichte daling ten opzichte van 2010. Men is de afgelopen jaren iets minder vaak gebruik gaan maken van een financieringsregeling om kunst te kopen. Voor de toekomst verwacht men ongeveer even vaak gebruik te gaan maken van een financieringsregeling. Er is echter ook een vrij grote groep (36%) die verwacht minder gebruik te gaan maken van financieringsregelingen.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
38
Resultaten
Resultaten - Aankoopgedrag
pagina 10
Resultaten - KunstKoop
pagina 25
Resultaten - Oriëntatie
pagina 39
Resultaten - Toekomst
pagina 50
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
39
Resultaten – oriëntatie Informatie zoeken offline Het bezoeken van galeries (82%), beurzen/evenementen in Nederland (77%) en musea (75%) zijn net als in 2010 de meest gebruikte manieren om informatie over beeldende kunst te zoeken.
Hoe gaat u zelf actief op zoek naar (informatie over) beeldende kunst?
(Basis: allen) Bezoek aan expositieruimte(s) van galerie(s) *
82%
Bezoek aan Beurzen/evenementen in Nederland
82% 77%
91%
75% 75%
Bezoek aan Musea Bezoek aan beurzen/evenementen buiten Nederland
36% 39%
26%
Bezoek aan kunstenaarsinitiatieven *
Verzamelaars bezoeken vaker expositieruimtes van galeries (87%) en beurzen/evenementen buiten Nederland (49%) dan gemiddeld (respectievelijk 82% en 39%).
34%
Bezoek aan open galerie-routes (georganiseerd)
21% 24%
Bezoek aan open atelier-routes (georganiseerd)
26% 24% 25% 21%
Bezoek aan Kunstveiling(en) 11% 12%
Bij Kunstuitlenen
7% 9%
Anders, namelijk: Weet niet/geen antwoord
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2% 1%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
40
Resultaten – oriëntatie Informatie zoeken online Het zoeken naar (informatie over) beeldende kunst gebeurt in 2014 steeds vaker online (vergeleken met 2010).
Hoe gaat u zelf actief op zoek naar (informatie over) beeldende kunst? (Basis: allen) Via het Internet
59% 54%
Website(s) van galerie(s) Via websites van kunstenaars Algemene internationale kunst/cultuur websites
Kunstkopers bezoeken het meest websites van galeries (54%) en van kunstenaars (42%). Ook internationale (21%) en Nederlandse (16%) algemene kunst/cultuurwebsites en kunstblogs (18%) worden relatief vaak bezocht.
34% 0% N/A
Kunstblogs Algemene Nederlandse kunst/cultuurwebsites Via online kunstplatforms Via sociale media
Via online kunstveilingen Algemene nieuwswebsites Via online galeries
Via andere veilingwebsites Via online kunstbeurzen
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
N/A 0% 42%
N/A 0% 21%
N/A 0% 18%
N/A 0% 16%
N/A 0% 14%
N/A 0% 14%
N/A 0% 13%
N/A 0% 11%
N/A 0% 9%
N/A 0% 8%
N/A 0% 5%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
41
Resultaten – oriëntatie De belangrijkste manier om passief aan informatie over beeldende kunst te komen is via de media. Bijna een derde (32%) noemt dit het belangrijkste informatiekanaal. Via de e-mail volgt op de tweede plaats en via vrienden en kennissen is derde.
Als het gaat om de informatie over beeldende kunst die bij u terecht komt (passief), hoe belangrijk zijn dan onderstaande informatiekanalen? (Basis: allen in 2014, n=358)
#
Informatiekanaal
Gemiddelde
Percentage #1
1
Media
2,81
32%
2
E-mail
3,10
18%
3
Vrienden en kennissen
3,25
12%
4
Post
3,58
14%
5
Werk en collega's
3,84
13%
6
Sociale media
4,41
11%
N.B. Deze vraag was een rangordeningsvraag waarbij men alle 6 de kanalen moest plaatsen op een volgorde van 1 t/m 6, waarbij 1 het belangrijkste kanaal was. Gemiddelde: Hoe lager de score, hoe hoger het in de rangordening is geplaatst. Percentage #1: Het percentage respondenten dat dit informatiekanaal op de eerste positie heeft gezet.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
42
Resultaten – oriëntatie De frequentie waarin men de plekken waar kunst te zien is bezocht heeft, is stabiel gebleven ten opzichte van 2010. Voor bijna alle plekken geldt dat ze ongeveer evenveel bezocht zijn sinds 2010. Alleen expositieruimtes van galeries worden iets minder vaak bezocht. Dit is echter geen significant verschil.
Kunt u voor onderstaande plekken waar u kunst kunt zien en aanschaffen, aangeven of u deze minder vaak, even vaak of vaker heeft bezocht in de afgelopen drie jaar? (Basis: allen)
Websites van galeries
2010 (n=326) 2014 (n=358)
2010 (n=326)
Beurzen 2014 (n=358)
Expositieruimtes 2010 (n=326) van galeries 2014 (n=358)
19%
43%
15%
38%
50%
20%
34%
47%
17%
33%
52%
11%
30%
57%
16%
32%
56%
28%
Open atelierroutes
2010 (n=326) 2014 (n=358)
54%
41%
Open galerieroutes
2010 (n=326)
55%
38%
2014 (n=358)
56%
51%
Minder vaak
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
36%
8% 5%
7%
43%
Ongeveer even vaak
5%
Vaker
21-5-2014
43
Resultaten – oriëntatie Oriëntatie (1/2) - Online Een meerderheid (62%) van de respondenten geeft aan dat galeriehouders extra kennis hebben die niet op Internet te vinden is.
58% is bereid verder te reizen naar een galerie voor een kunstwerk dat ze op de website van de galerie hebben gezien. 60% zoekt na een bezoek aan een galerie informatie op via het Internet.
Kunt u voor onderstaande stellingen aangeven in hoeverre deze op u van toepassing zijn? <1/2> (Basis: allen in 2014, n=358)
De galeriehouder heeft veel kennis van zaken die ik niet op het internet vind
9%
Ik ben bereid verder te reizen naar een galerie voor een kunstwerk dat ik eerst op de website van de betreffende galerie gezien heb
16%
Ik ga vaak verder zoeken op internet na het bezoek aan een galerie
Helemaal mee oneens
Mee oneens
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21%
35%
4%
51%
22%
16%
Ik ga vaker naar een galerie omdat ik me vooraf oriënteer op internet
Ik kom meestal op het idee om een galerie te bezoeken door het internet
27%
39%
Niet mee eens, niet mee oneens
49%
9%
52%
8%
35%
24%
33%
Mee eens
12%
21%
3%
3%
Helemaal mee eens
21-5-2014
44
Resultaten – oriëntatie Oriëntatie (2/2) - Aankoop Het lijkt erop dat Internet voornamelijk wordt gebruikt als informatiekanaal voor beeldende kunst (69%). De (oriëntatie voor) aankoop gebeurt bij voorkeur niet online. Men koopt liever geen kunst via Internet, voordat het werk eerst in het echt is gezien (86%). Ook heeft tijdens het aankoopproces, zoals in de oriëntatiefase, persoonlijk contact de voorkeur (72%).
Kunt u voor onderstaande stellingen aangeven in hoeverre deze op u van toepassing zijn? <2/2> (Basis: allen in 2014, n=358)
Ik koop liever geen kunst via het internet, omdat ik het eerst in het echt wil zien
Persoonlijk contact vind ik belangrijk bij de oriëntatie op beeldende kunst Internet in het algemeen is voor mij steeds belangrijker geworden als informatiekanaal voor beeldende kunst
6% 7%
10%
40%
17%
14%
De galerie is meestal de eerste plek om me te oriënteren
22%
Websites van galeries zijn voor mij steeds belangrijker geworden als informatiekanaal voor beeldende kunst
19%
Nadat ik een kunstwerk in het echt gezien heb zou ik het online aanschaffen Helemaal mee oneens
Mee oneens
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
13%
46%
52%
16%
20%
49%
26%
40%
23%
35%
Niet mee eens, niet mee oneens
20%
11%
45%
22%
Mee eens
9%
27%
3%
Helemaal mee eens
21-5-2014
45
Resultaten – oriëntatie 2010 (n=326)
2014 (n=358)
Verschil
Ik koop liever geen kunst via het Internet, omdat ik het eerst in het echt wil zien
89%
85%
-3%
Persoonlijk contact vind ik belangrijk bij de oriëntatie op beeldende kunst
71%
72%
2%
Internet in het algemeen is voor mij steeds belangrijker geworden als informatiekanaal voor beeldende kunst
65%
68%
3%
De galeriehouder heeft veel kennis van zaken die ik niet op het Internet vind
61%
62%
1%
Ik ga vaak verder zoeken op Internet na het bezoek aan een galerie
53%
60%
7%
59%
58%
-1%
59%
54%
-5%
De galerie is meestal de eerste plek om me te oriënteren
54%
51%
-3%
Nadat ik een kunstwerk in het echt gezien heb zou ik het online aanschaffen
N/A
30%
Ik ga vaker naar een galerie omdat ik me vooraf oriënteer op Internet
31%
27%
-4%
Ik kom meestal op het idee om een galerie te bezoeken door het Internet
25%
23%
-1%
Ik ben bereid verder te reizen naar een galerie voor een kunstwerk dat ik eerst op de website van de betreffende galerie gezien heb Websites van galeries zijn voor mij steeds belangrijker geworden als informatiekanaal voor beeldende kunst
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
46
Resultaten – oriëntatie De meest aantrekkelijke aspecten van een galerie voor het kopen van kunst zijn de kwaliteit (75%) en het aanbod (57%) van de kunstwerken.
Welke aspecten van een galerie maken het voor u aantrekkelijk om kunst te kopen? (Basis: heeft beeldende kunst bij een galerie gekocht) 62%
De kwaliteit van de kunstwerken is goed * Aansprekend aanbod
57% 51% 48% 49% 46% 44% 44%
Vrij toegankelijk Ik kan veel achtergrondinformatie krijgen over de kunstwerken
Het lijkt erop dat de sfeer in de galerie moet aansluiten bij kunstkopers. Zo zijn ‘ik voel me er thuis’ (44%), ‘ontmoeten van de kunstenaar’ (43%) en ‘prettige tijdsbesteding’ (42%) veel genoemde aspecten.
Overzichtelijke presentatie 32%
Ik voel me er thuis *
Ontmoeten van de kunstenaar Prettige tijdsbesteding 24%
Veel kennis bij het personeel *
Openingen Ik krijg goed advies
Hoog serviceniveau
15% 20% 17% 20%
Goed bereikbaar Aanwezigheid van gelijkgezinden
Anders, namelijk:
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
36%
27% 29% 30% 28% 26% 28% 24% 26%
Goede prijs-kwaliteit verhouding
Rondleiding
44% 40% 43% 42% 42%
33% 37%
Kennisuitwisseling
Duidelijke website
75%
0% 3% 6% 6% 2%
17%
2010 (n=267) 2014 (n=265)
21-5-2014
47
Resultaten – oriëntatie Bijna 3 op de 4 kunstkopers bezoekt kunstevenementen Meer dan de helft (57%) van de respondenten heeft de afgelopen drie jaar één of meerdere lezing(en) gevolgd op het gebied van kunst en cultuur.
Heeft u de afgelopen drie jaar één of meerdere van onderstaande evenementen op gebied van kunst en cultuur bijgewoond? (Basis: allen in 2014)
57% 46%
Bijna de helft (46%) heeft netwerkevenementen bezocht en bijna één vijfde (19%) volgde een cursus op het gebied van kunst en cultuur. Verzamelaars (56%) gaan vaker naar netwerkevenementen dan niet-verzamelaars (40%).
27% 19%
Lezing(en)
Netwerkevenement(en)
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
Cursus(sen)
Geen van deze
21-5-2014
48
Samenvatting oriëntatie Oriëntatiekanalen De belangrijkste kanalen voor het zoeken van informatie zijn ook in 2014 nog het bezoeken van galeries, beurzen/evenementen in Nederland en musea. Men lijkt steeds meer informatie over kunst online te vinden. Ook zoeken veel kunstkopers na een bezoek aan een galerie online naar meer informatie. Vooral websites van galeries en kunstenaars worden vaak bezocht. Als men zich daadwerkelijk wil gaan oriënteren voor een aankoop geeft men echter de voorkeur aan persoonlijk contact. De aankoop zelf zal minder vaak online gebeuren, of zal pas plaatsvinden nadat men het kunstwerk in het echt heeft gezien.
Verdieping in kunst Drie kwart van de respondenten zoekt meer informatie over kunst door middel van lezingen, netwerkevenementen of cursussen. Het lijkt erop dat kunstkopers erg actief zijn in het zoeken van verdieping in kunst en contacten. Naast actief op zoek zijn naar kunst, ontvangt men ook veel informatie over kunst, voornamelijk via de media en via e-mail.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
49
Resultaten
Resultaten - Aankoopgedrag
pagina 10
Resultaten - KunstKoop
pagina 25
Resultaten - Oriëntatie
pagina 39
Resultaten - Toekomst
pagina 50
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
50
Resultaten – toekomst Toekomstperspectief onveranderd t.o.v. 2010 Het toekomstperspectief is onveranderd ten opzichte van 2010. De meerderheid verwacht dat zij de komende drie jaar dezelfde hoeveelheid kunst blijft kopen (61%). Dit is vergelijkbaar met 2010. Het aandeel dat verwacht minder kunst te gaan kopen is 4% kleiner dan in 2010.
Verwacht u dat u de komende drie jaar meer of minder kunst gaat kopen? (Basis: allen)
2010 (n=326)
29%
2014 (n=358)
58%
25%
Minder
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
13%
61%
Hetzelfde
14%
Meer
21-5-2014
51
Resultaten – toekomst Wat kan een galerie doen zodat u daar (vaker) beeldende kunst gaat kopen? (Basis: allen) 2010 (n=326) Persoonlijke benadering van u middels een uitnodiging voor een opening of bijeenkomst Het galerie aanbod uitgebreid presenteren op 2 eigen website 3 Meer aanbod van jonge kunstenaars 1
2014 (n=358) 37%
1 Lagere prijzen
28%
30%
2 Duidelijkere prijsvermeldingen in de galerie
26%
26%
3 Duidelijkere prijsvermeldingen op de website Niets, ik ben tevreden over de galeries die ik 4 bezoek 5 Meer aanbod van jonge kunstenaars
26%
4 Meer achtergrondinformatie over de kunstenaar
25%
5 De KunstKoop regeling promoten
25%
23% 20%
In 2014 lijkt vooral de prijs een belangrijke rol te spelen bij aankopen van beeldende kunst. Ook duidelijkere prijsvermeldingen in galeries en op de website wordt relatief vaak genoemd. Net als in 2010 komt de behoefte van meer aanbod van jonge kunstenaars terug in de top 5. In 2010 werden verder een persoonlijke benadering en het galerie aanbod op de website vaak genoemd.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
52
Resultaten – toekomst Wat kan een galerie doen zodat u daar (vaker) beeldende kunst gaat kopen? (Basis: allen)
2010 2014 (n=326) (n=358)
Wat kan een galerie doen zodat u daar (vaker) beeldende kunst gaat kopen? (Basis: allen)
2010 2014 (n=326) (n=358)
1 Lagere prijzen
24%
28%
2 Duidelijkere prijsvermeldingen in de galerie
N/A
26%
3 Duidelijkere prijsvermeldingen op de website 4 Niets, ik ben tevreden over de galeries die ik bezoek 5 Meer aanbod van jonge kunstenaars 6 Organiseren van evenementen Persoonlijke benadering van u middels een 7 uitnodiging voor een opening of bijeenkomst Het galerie aanbod uitgebreid presenteren op eigen 8 website
N/A 16% 26% 18%
26% 23% * 20% * 19%
Meer aanbod van internationaal bekende kunstenaars Organiseren van laagdrempelige bijeenkomsten 18 voor groepen 19 Iets extra bieden zoals koffie of leestafel 20 Meer aanbod van nationaal bekende kunstenaars 21 Vaker informeren via sociale media 22 Gevarieerder aanbod
37%
18% *
30%
18% *
9 Meer achtergrondinformatie over de kunstwerken
24%
18%
10 Meer interesse tonen in de klant/bezoeker Vaker de mogelijkheid om de kunstenaar te 11 ontmoeten 12 Meer achtergrondinformatie over de kunstenaar 13 De KunstKoop regeling promoten 14 Andere openingstijden 15 De kwaliteit van de kunstwerken verhogen Duidelijker informeren over de beschikbaarheid van 16 een kunstwerk op de website
21%
17%
Het aanbod beter bekend maken via algemene zoeksites 26 Hoger serviceniveau
17%
17%
25% 25% 17% 19%
16% * 15% * 15% 15%
N/A
14%
17
18%
11% *
9%
11%
11% 13% N/A 8%
10% 9% 9% 8%
23 Beter zichtbaar zijn in de media
20%
8% *
24 Meer kennis van kunst bij het personeel
12%
8%
12%
7% *
7%
6%
27 Meer parkeermogelijkheid
5%
6%
28 Beter aangeven waar galeries zijn gevestigd 29 Betere bereikbaarheid 30 Duidelijkere prijsvermeldingen 31 Niets, ik ga er zeker niet (vaker) kopen
7% 3% 23% 2%
5% 4% N/A 1%
25
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
53
Resultaten – toekomst Meer aandacht voor beeldende kunst in het onderwijsprogramma (70%) en in de media (66%) zijn de meest genoemde suggesties om de belangstelling voor kunst te vergroten. Ook vindt men dat de overheid hier een rol in moet spelen (52%).
Wat vindt u dat er in het algemeen moet gebeuren om de belangstelling voor kunst bij u of anderen te vergroten? (Basis: allen) Meer aandacht voor beeldende kunst in onderwijsprogramma
64% 70% 72% 66%
Meer aandacht voor beeldende kunst in de media Meer promotie voor kunst vanuit de overheid
52% 28%
Groter aanbod aan kunstevenementen *
19% 25% 19%
Groter aanbod aan cursussen over beeldende kunst
Er is een daling te zien in het aantal kunstkopers dat vindt dat er een groter aanbod aan websites met actuele informatie over beeldende kunst moet komen (16% versus 31% in 210). Het aanbod aan dergelijke websites lijkt momenteel naar wens.
Groter aanbod aan websites met actuele informatie over beeldende kunst *
31% 16% 19% 15%
Door meer uitnodigingen voor exposities te sturen
13% 15%
Meer aandacht voor kunst via sociale media Door informatie zoals een brochure te sturen
10% 8%
Anders, namelijk:
11% 11%
Weet niet
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
7% 7%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
54
Resultaten – toekomst Bijna alle respondenten verwachten het komende jaar een galerie binnen te stappen (97%). De helft van de respondenten ziet zichzelf als verzamelaar (54%). In 2014 zijn er meer respondenten die een mooi kunstwerk kopen als ze dat toevallig zijn tegengekomen dan in 2010.
Kunt u voor onderstaande stellingen aangeven in hoeverre deze op u van toepassing zijn? (Basis: allen) Ik verwacht in het komende jaar een galerie binnen te stappen
98%
97%
Beeldende kunst neemt een belangrijke plaats in mijn leven in
92%
97%
Ik vind dat kunst een onderdeel moet zijn van lesprogramma's op scholen
90% 96%
Ik heb het gevoel dat ik de afgelopen jaren een ontwikkeling heb doorgemaakt op het gebied van beeldende kunst
70% 75%
Als ik een financiële meevaller heb, zal ik zeker een deel in beeldende kunst investeren
75% 70% 52%
Ik zie mezelf als verzamelaar van beeldende kunst
54%
Als ik toevallig ergens een mooi kunstwerk zie dan koop ik dat
32% 53%
Ik vind dat musea een informatieve functie hebben ten aanzien van kopen en/of lenen van beeldende kunst
50% 51%
40%
Ik koop kunst met als doel een collectie op te bouwen Ik verwacht de komende vijf jaar meer geld aan beeldende kunst te besteden dan de afgelopen vijf jaar
Ik verwacht in het komende jaar een kunstuitleen binnen te stappen
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
37% 24%
25% 28%
24%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
21-5-2014
55
Samenvatting toekomst Toekomstperspectief voor kunstaankopen De verwachting voor de komende drie jaar qua kunstaankopen is gelijk gebleven aan 2010. Als gevraagd wordt wat galeries beter kunnen doen zodat men daar vaker kunst koopt, lijkt in 2014 de prijs een belangrijkere rol te spelen dan in 2010. Ook is een duidelijke prijsvermelding in galeries en op de website van galeries gewenst. Belangstelling voor kunst Dat kunstkopers hun belangstelling voor kunst willen delen blijkt uit het feit dat zij graag meer aandacht zien voor beeldende kunst in onderwijsprogramma´s en in de media. Ook ziet een grote groep graag een groter aanbod van kunstevenementen, cursussen en websites met actuele informatie.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
56
Bijlage
Bijlage
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
57
Bijlage 1 Onderzoekstechnische informatie - kwantitatief • Veldwerkperiode – Het veldwerk is uitgevoerd in de periode 14/03/2014 tot 15/04/2014 • Methode respondentenselectie – Aanschrijven van klanten via galeries; – Oproep in online nieuwsbrief en magazine Kunstbeeld ; – Aankondiging en link op website www.galeries.nl; – Oproep op Facebook door de NGA en galeries; – Motivaction heeft op de kunstbeurzen Art Rotterdam en RAW Art Fair e-mailadressen van bezoekers verzameld. • Incentives – De respondenten maakten als dank voor deelname aan het onderzoek kans op diverse prijzen • Weging – De onderzoeksdata zijn niet gewogen • Bewaartermijn primaire onderzoeksbestanden – Primaire onderzoeksbestanden, zoals ingevulde schriftelijke vragenlijsten, notulen, beeld - en geluidsopnames worden door Motivaction tot 12 maanden na het afronden van het onderzoek bewaard • Overige onderzoekstechnische informatie – Overige onderzoekstechnische informatie en een exemplaar van de bij dit onderzoek gehanteerde vragenlijst is op aanvraag beschikbaar voor de opdrachtgever
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
58
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – sociodemografie 1/2 Opleidingsniveau (Basis: allen)
Geslacht (Basis: allen)
82%
58%
Hoog
Man
85%
53% 17%
42%
Midden
2010 (n=326)
Vrouw
47%
15%
2014 (n=358)
2010 (n=326)
1% 2014 (n=358)
Laag 0%
Uit hoeveel mensen bestaat uw huishouden, inclusief uzelf? (Basis: allen) 1
19%
4
5
20 t/m 40
11%
10%
54%
2
3
Leeftijd (Basis: allen)
25%
57%
18%
41 t/m 50
18%
7%
29%
51 t/m 60
10%
30%
10%
33%
61 t/m 70
11% 3%
2010 (n=323)
3%
2014 (n=358)
Ouder dan 70
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
32% 9%
2010 (n=278)
10%
2014 (n=358)
21-5-2014
59
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – sociodemografie 2/2
Nielsen regio (Basis: allen)
Inkomen (Basis: allen) Minder dan 1000 euro 1001 tot 2000 euro 2001 tot 3000 euro 3001 tot 4000 euro 4001 tot 5000 euro 5001 tot 6000 euro 6.001 tot 7.000 euro 7.001 tot 8.000 euro 8.001 tot 9.000 euro Meer dan 10.000 euro Weet niet/wil niet zeggen
2% 3%
38%
3 grote gemeenten: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
11% 9% 15% 15% 10% 10% 10% 12% 8% 8% 4% 5% 2% 3% 3% 2% 5% 4%
43% 30%
West (Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland excl. 3 grote gemeenten en randgemeenten)
Noord (Groningen, Friesland, Drenthe)
26% 5% 4%
Oost (Overijssel, Gelderland, Flevoland)
10% 9%
Zuid (Zeeland, Noord-Brabant, Limburg)
11% 14%
31% 30%
2010 (n=326) 2014 (n=358)
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
Randgemeenten
6%
2010 (n=326)
5%
2014 (n=358)
21-5-2014
60
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – mediagebruik 1/3
Welke kunstbladen leest u regelmatig? (Basis: allen)
Welke Lifestyle en modebladen leest u regelmatig? (Basis: allen) 53% 55%
Kunstbeeld 28% 29%
Museumtijdschrift 20%
Metropolis M 12%
De Witte Raaf
Tubelight Boekman Origine Kunstlicht The Optimist Geen van deze
20%
15%
4%
8% 11%
24%
10% 8%
Vtwonen
15% 15% 13%
Kunstschrift
16%
18%
Tableau Fine Arts Magazine Collect
23%
Villa d Arte
26%
Elle
6%
Mister Motley
25% 23%
Eigen Huis en Interieur
More than Classic
10%
Elegance
6% 3% 3%
Libelle
3%
Margriet
2%
2010 (n=326) 23% 27%
2014 (n=358)
7% 5% 10% 4%
3% 2% 2% 1%
Geen van deze
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2010 (n=326)
51% 65%
21-5-2014
2014 (n=358)
61
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – mediagebruik 2/3
Welke weekbladen leest u regelmatig? (Basis: allen)
Welke van onderstaande sociale netwerksites gebruikt u? (Basis: allen in 2014, n=358) LinkedIn
13%
58%
De Groene Amsterdammer 24%
Facebook
24%
52%
Twitter
Vrij Nederland
19%
20% Pinterest
12%
19% Google+
Elsevier
11%
9%
Flickr
9%
12% HP/De Tijd
Instagram
9% 54%
2010 (n=326)
Anders, namelijk:
2014 (n=358)
Geen van deze
7% 4%
Geen van deze 58%
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
22%
21-5-2014
62
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – mediagebruik 3/3 Welke dagbladen leest u regelmatig? (Basis: allen in 2014, n=358)
NRC De Volkskrant
29%
40% 42%
72%
Een regionaal dagblad
72%
10%
8%
20%
9%
10%
82%
6% 5% 3%
13%
78%
Trouw Dagblad
11%
13%
76%
Het Parool
17%
37%
Het Financieele Dagblad
Nrc.next
13%
8% 12%
3% 4%
4%
Telegraaf
89%
3% 7%
Algemeen Dagblad
90%
7%
Nederlands Dagblad Lees ik niet
99% Lees ik op papier
Lees ik digitaal
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
Lees ik zowel op papier als digitaal
21-5-2014
63
Bijlage 2 Achtergrondgegevens – koopgedrag
Verzamelaars (Basis: allen)
Incidentele versus frequente kopers (Basis: allen)
40%
Incidentele kopers
Verzamelaars
38%
39%
37%
60% Niet-verzamelaars
2010 (n=326)
Frequente kopers
62% 2010 (n=326) 61%
63% 2014 (n=358)
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
2014 (n=358)
21-5-2014
64
Bijlage 2: Samenvatting profiel respondenten Profiel respondenten 2014 Onder de respondenten bevonden zich iets meer mannen dan vrouwen. De ruime meerderheid van de kunstkopers is hoog opgeleid en heeft een hoog inkomen (deze gegevens hangen doorgaans sterk met elkaar samen). De kunstkopers lezen graag kunstbladen en verdiepen zich daarnaast ook in maatschappelijke onderwerpen door bladen als De Groene Amsterdammer en Vrij Nederland te lezen. De meest gelezen dagbladen zijn het NRC Handelsblad en de Volkskrant. Men heeft een voorkeur voor een papieren krant, maar er is ook een groep die online de krant leest. De meerderheid van hen is actief op sociale media, daarbij zijn LinkedIn en Facebook favoriet. De steekproef bestond voor het grootste deel uit kunstkopers die geen verzameling opbouwen (63%). Het zijn voornamelijk frequente kunstkopers (61%). Verschillen met steekproef van onderzoek 2010 Ten opzichte van 2010 zijn er enkele kleine verschillen te zien in het profiel van de respondenten. Deze verschillen worden voornamelijk veroorzaakt door verschillen in de werving van de respondenten. • In 2014 zijn er meer respondenten woonachtig in de 3 grote steden (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag). Dat heeft te maken met de werving op de kunstbeurzen, beide beurzen werden namelijk in Rotterdam gehouden. Dit verschil is niet significant. • Er zijn iets meer vrouwen in de steekproef van 2014 vergeleken met 2010. Dit verschil is niet significant.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
65
Auteursrecht Auteursrecht Het auteursrecht op dit rapport ligt bij de opdrachtgever. Voor het vermelden van de naam Motivaction in publicaties op basis van deze rapportage – anders dan integrale publicatie – is echter schriftelijke toestemming vereist van Motivaction International B.V.
Beeldmateriaal Motivaction heeft datgene gedaan wat redelijkerwijs van ons verwacht kan worden om de rechthebbenden op beeldmateriaal te achterhalen. Mocht u desondanks menen recht te kunnen doen gelden op gebruikt beeldmateriaal, neem dan contact op met Motivaction.
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
66
Motivaction International B.V. Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam Postbus 15262 1001 MG Amsterdam T +31 (0)20 589 83 83 M [email protected] www.motivaction.nl www.facebook.com/stempunt
Herhaling onderzoek kunstkopers | Nederlandse Galerie Associatie | Project Z3707
21-5-2014
67