Herhaalmedicatie in de apotheek - een handleiding -

Herhaalmedicatie in de apotheek

- een handleiding -

Juli 2013 K.C. Cheung, N. van Horssen KNMP, Den Haag


© KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, mikrofilm, of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

2


Inhoudsopgave Vooraf

Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 2

Hoofdstuk 3

Bijlagen

4

Herhaalmedicatie in de apotheek: waarom? 5 Knelpunten rond herhaalmedicatie 5 Voor- en nadelen van “Herhaalmedicatie in de apotheek” 6 Invulling van de rol van de apotheek bij herhaalmedicatie 6 Hoe verder? 6 Literatuur 7 Herhaalmedicatie in de apotheek: wat? 8 Definitie van herhaalmedicatie 8 Probleemstelling 8 Doelstelling 9 Te verwachten resultaten 9 Knelpunten 9 Autorisatie van herhaalrecepten 9 ICT, computersysteem 9 Financiën 10 Betrokkenen 10 Patiënten 10 Huisartsenpraktijk 10 Apotheken 10 Implementatie en tijdschema 11 Pilot 11 Evaluatie 11 Literatuur 11

Herhaalmedicatie in de apotheek: hoe? Ontwerp van het project Verzoek voor een herhaalrecept Aanmaken van een voorstel voor een herhaalrecept Uitvoering farmaceutische zorg Autorisatie en overleg Verwerking herhaalrecept Aflevering Vastlegging Implementatie van het project Communicatieplan

12 12 12 14 15 17 18 19 19 19 19

Bijlage I. Voorbeeld lijst om de aanvragen te noteren Bijlage II. ATC-groepen Bijlage III. Uitvoering farmaceutische zorg: specifieke zorg Bijlage IV. Voorbeeld overlegformulier Bijlage V. Voorbeeld brief aan de patiënt Bijlage VI. Voorbeeld tijdschema publiciteitscampagne

22 23 24 25 26 27

3


Vooraf Herhaalmedicatie blijft volop in de belangstelling staan. De KNMP heeft in 2003 een enquête gehouden onder openbare apothekers over herhaalmedicatie. De respons was hoog (bijna 50%). Een groot deel (> 50%) van de apothekers die geen of een beperkte regeling hadden met de huisartsen rond herhaalmedicatie, gaf aan op korte termijn (binnen 3 jaar) deze regeling te willen opzetten respectievelijk uitbreiden. In het kader van de MeerJarenAfspraken Farmacie heeft het SIR Institute for Pharmacy Practice and Policy in opdracht van en in samenwerking met de KNMP in 2004 deze handleiding opgesteld. De SIR heeft hiervoor gebruik gemaakt van: • de ervaringen en documenten van Apotheek Stevenshof te Leiden (met dank aan collegae H.F. Kwint en J.M. Krijger-Dijkema); • de gegevens uit bovengenoemde KNMP-enquête van 2003. In 2010 is er wederom veel aandacht voor herhaalmedicatie. Veranderingen in de gezondheidszorg maken samenwerking rondom herhaalmedicatie voor zowel huisarts als apotheker aantrekkelijk. De eerste versie van deze handleiding verscheen in 2004, gevolgd door updates in 2006, in 2010, en in 2013. Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit document, neemt u dan contact op via e-mail: [email protected] of [email protected]

4


I Herhaalmedicatie in de apotheek: waarom? De apotheek heeft dagelijks te maken met herhaalmedicatie. Steeds vaker gebruiken patiënten medicatie voor een langere periode. In de Nederlandse huisartsenpraktijken is 55% van de uitgeschreven recepten een herhaalrecept waarbij er géén contact is geweest tussen huisarts en patiënt [1]. Volgens onderzoek van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) levert de apotheek meer dan 70% van de receptgeneesmiddelen af via herhaalrecepten, waarbij er al dan niet contact is geweest met de huisarts [2]. Naar verwachting zal de omvang van de herhaalmedicatie in de toekomst verder toenemen door vergrijzing en door ontwikkelingen in de preventieve zorg. Knelpunten rond herhaalmedicatie De huidige vorm van herhaalmedicatie (aanvraag via doktersassistente) kan zowel voor de huisartsenpraktijk als in de apotheek een probleem vormen: • In de huisartsenpraktijk is sprake van een toenemende werkdruk. Dientengevolge is er nauwelijks tijd om iedere aanvraag voor een herhaalrecept goed te beoordelen, waardoor de kwaliteit van zorg rond de herhaalmedicatie in het gedrang kan komen. Uit onderzoek van het Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) blijkt datde arts en de assistente alleen mondelinge afspraken maken over herhaalmedicatie [3]. Het is voor de assistente niet altijd duidelijk hoe zij de herhaalrecepten moet afhandelen. Een gezamenlijk onderzoek van huisartsen en apothekers in een gezondheidscentrum laat zien dat bij ongeveer één op de vijf herhaalrecepten potentiële problemen wordengeconstateerd [4]. • In de apotheek is de druk op logistiek de laatste jaren alleen maar toegenomen door nieuwe regelgeving en door preferentiebeleid. Het huidige proces rond herhaalmedicatie kan bijdragen aan dit logistieke probleem. De apotheek werkt bij herhaalmedicatie in het verlengde van de huisartsenpraktijk; de apotheek komt in actie als de huisartsenpraktijk de herhaalrecepten heeft vrijgegeven en naar de apotheek heeft doorgestuurd. Dit kan een piekbelasting veroorzaken, waarbij de tijdspanne tussen het ontvangen van de herhaalrecepten en het afleveren van de geneesmiddelen soms erg klein is. Om bovenstaande knelpunten op te lossen zou het proces rond herhaalmedicatie opnieuw gestructureerd moeten worden. In deze nieuwe opzet zou de apotheek een centrale rol kunnen spelen in herhaalmedicatie. Deze herstructurering sluit aan op: • Het CVZ-rapport Polyfarmacie en herhaalreceptuur (2001), waarin het versterken van de rol van de apotheker als medicatiebewaker genoemd wordt als één van de interventies om de kwaliteit van de herhaalreceptuur (waaronder terugdringen van ongewenste herhaalreceptuur) te verbeteren [5]. • Het RVZ-advies Taakherschikking in de gezondheidszorg (2003), waarin aanbevelingen worden gedaan om de problemen die taakherschikking in de weg staan, op te lossen [6]. • De samenwerking tussen het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de KNMP voor het ontwikkelen van Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraken (LESA’s). In 2006 is de LESA ‘Chronische medicatie bij astma/COPD en diabetes mellitus type 2’ verschenen. Het streven is door het ontwikkelen van deze LESA’s overeenstemming te bereiken over de verdeling van de verantwoordelijkheden en taken en de onderlinge afstemming tussen huisarts en apotheker. De aanbevelingen in de LESA dienen als uitgangspunt voor besprekingen in de regio van huisartsen en apothekers om werkafspraken te maken. De LESA ‘Chronische medicatie bij astma/COPD en diabetes mellitus type 2’ (2006) is opgenomen op de KNMP-website. In de lijn van deze ontwikkelingen heeft de KNMP een handleiding opgesteld ter ondersteuning van herhaalmedicatie in de apotheek.

5


Voor- en nadelen van “Herhaalmedicatie in de apotheek” Een herstructurering van herhaalmedicatie kan voor- en nadelen hebben. De KNMP heeft in 2003 een enquête gehouden onder openbare apothekers over herhaalmedicatie. Hierin is onder andere gevraagd naar de voor- en nadelen voor de apotheek. Uit deze enquête blijkt dat apothekers als belangrijkste voordelen voor de apotheek zien: • Verbetering van de relatie met de patiënt en/of arts: de samenwerking met huisartsen wordt intensiever, meer solide; imagoverbetering; verhoging van de klantvriendelijkheid. • Verbetering van de therapie. • Verbetering van het logistieke proces en tijdwinst. De apotheek heeft de regie in het logistieke proces en is hierdoor minder afhankelijk van de huisartsen. Er is een betere planning van de personeelsbezetting (werkdruk) in de apotheek mogelijk. Door een verbeterd logistiek proces komt meer tijd beschikbaar voor andere zorgactiviteiten in de apotheek. • Een toename in werk/tijd/kosten werd als belangrijkste nadeel voor de apotheek genoemd in de enquête. Invulling van de rol van de apotheek bij herhaalmedicatie Het regelen van de herhaalmedicatie heeft een organisatorische component én een zorginhoudelijke component. Organisatorisch kan de apotheek bijdragen door het aantal handelingen te beperken dat nodig is voor patiënten om medicatie te herhalen. Als extra service kan de apotheek bijvoorbeeld de uitgiftes van diverse geneesmiddelen zo veel mogelijk synchroniseren (zie het dossier synchronisatie op de KNMP-website), proactief herhalen en sturen in de patiëntenstroom; dit laatste maakt het mogelijk een bepaalde patiëntengroep op een bepaald tijdstip extra zorg te bieden (bijv. door de aanwezigheid van een diëtiste of diabetesverpleegkundige in de apotheek op het moment dat veel diabetespatiënten hun herhaalmedicatie komen halen). Zorginhoudelijk kan de apotheek bijdragen door afspraken te maken met de patiënt over het juist en veilig gebruik van de chronische medicatie. De apotheek kan in het gesprek met de patiënt de therapietrouw en het optreden van gebruiksproblemen aan de orde stellen. Tegelijkertijd fungeert de apotheek als aanspreekpunt bij een veranderde werkzaamheid van de medicatie en het optreden van bijwerkingen. Aangezien er sprake is van een behandelingsovereenkomst eist de WGBO dat de apotheek de patiënt duidelijk informeert over de rol van de apotheek, wat er gaat gebeuren en waarom. Maar ook de patiënt heeft een rol: de patiënt moet de apotheek informeren over alle wijzigingen in het medicatiegebruik of andere zaken die van belang kunnen zijn voor de medicatie en het gebruik. Zo’n overeenkomst is alleen mogelijk bij een wederzijds vertrouwen, waarbij de apotheker weet wat de houding van de patiënt is ten opzichte van zijn farmacotherapeutische behandeling. Ook met de huisarts moeten afspraken worden gemaakt. Doordat bij een aanvraag van herhaalmedicatie via de apotheek de patiënt een mogelijk contactmoment met de huisarts mist, is extra alertheid vanuit de apotheek op signalen van de patiënt nodig en dienen er afspraken met de huisarts te zijn over eventuele tussentijdse terugverwijzing naar de huisarts. Hoe verder? Dit document begeleidt de apotheek bij het uitwerken van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Deel II “Herhaalmedicatie in de apotheek: wat?” geeft informatie over de verkenning, voorbereiding en documentatie van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Deel III “Herhaalmedicatie in de apotheek: hoe?” is het praktische document om herhaalmedicatie in de praktijk te kunnen brengen. Stapsgewijs wordt uitgelegd welke punten besproken en vastgelegd moeten worden. Literatuur

6


1. Coffie D, Dijk L van, Dijkers FW, Bakker DH de. Mag blijvend herhaald worden. Een voorstudie naar herhaalreceptuur in Nederland. Nivel – Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. Utrecht, 2000, p63. 2. Stichting Farmaceutische Kengetallen. Weer meer herhaalreceptuur. Pharm Weekbl 2006;141(35):1078. 3. Dijk L van, Dijkers F, Schellevis F. Gecontroleerd voorschrijven. Monitoring herhaalreceptuur verdient meer aandacht. Medisch Contact 2003;58(35):1306-9. 4. Kwint HF, Luchtman T, Krijger-Dijkema JM, Eekhof J, De Kanter J. Arts en apotheker houden samen toezicht. Controle van herhaalreceptuur op geneesmiddelgerelateerde problemen. Pharm Weekbl 2003;138(49):1732-7. 5. College voor zorgverzekeringen. Polyfarmacie en herhaalreceptuur. Amstelveen 2001. 6. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). Taakherschikking in de gezondheidszorg. Zoetermeer. 2003.

7


II Herhaalmedicatie in de apotheek: wat? Wat verstaan we precies onder “Herhaalmedicatie in de apotheek” en wat willen/moeten we daarvoor regelen? Dit deel geeft informatie over de verkenning, voorbereiding en documentatie van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Het is belangrijk om het totale project goed te documenteren. Dit is zowel van belang als handleiding voor de medewerkers van de apotheek, als voor een evaluatie door externe partijen. Het proces kan worden verankerd door het op te nemen in het kwaliteitszorgsysteem in de apotheek. De documentatie is gebaseerd op de DEMING-cirkel en het AGREE-instrument. De DEMING-cirkel wordt in de openbare apotheek gebruikt om zorgprojecten op een gestructureerde wijze op te zetten. Het AGREE-instrument wordt gebruikt om het consensus niveau en de bruikbaarheid van medische richtlijnen te beoordelen. Voor de documentatie dienen de volgende onderwerpen beschreven te worden: • Definitie van herhaalmedicatie • Probleemstelling • Doelstelling • Te verwachten resultaten • Knelpunten • Betrokkenen • Implementatie en tijdschema • Pilot • Evaluatie In dit deel worden de fundamenten gelegd voor deel III. Definitie van herhaalmedicatie Herhaalmedicatie is een voortzetting van de medicamenteuze therapie bij een patiënt met een chronische aandoening. Kortweg:

Herhaalmedicatie = chronische medicatie Een probleem bij de definiëring is dat huisartsen en apothekers voorheen verschillende definities hanteerden voor het begrip herhaalreceptuur/herhaalmedicatie: • Huisartsen definieerden herhaalreceptuur als recepten die worden verstrekt als voortzetting van een medicamenteuze therapie zonder dat daarbij een direct arts-patiënt contact tot stand komt [1]. • In de apotheek werd gesteld dat alle tweede en volgende recepten als een herhaling worden gezien ongeacht of er al dan niet contact is geweest met de huisarts. Een beduidend deel (meer dan 70%) van de recepten in de apotheek betreft herhaalmedicatie volgens deze laatste definitie: een herhaalde verstrekking van hetzelfde geneesmiddel via dezelfde apotheek aan dezelfde patiënt [2]. Als in dit document gesproken wordt over herhaalmedicatie worden bedoeld de recepten die uitgeschreven worden als de therapie gecontinueerd wordt bij een chronische aandoening. In dit document wordt beschreven hoe deze vorm van herhaalmedicatie geregeld kan worden voor de apotheek en huisarts. Probleemstelling Er moet duidelijk gemaakt worden waarom de huidige gang van zaken rondom herhaalmedicatie kan worden verbeterd. Beschrijving van de problematiek geeft een aanleiding om de situatie te veranderen. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik heeft FTO-materiaal ontwikkeld om knelpunten rond herhaalmedicatie in kaart te brengen en aan te pakken [3]. Wanneer het probleem omschreven is, is het tevens voor de interne en externe partijen duidelijk waarom actie nodig is.

8


Doelstelling De volgende stap is het formuleren van een doelstelling. De huidige situatie is al beschreven en er is aangegeven wat het probleem is (onder probleemstelling). Nu wordt beschreven welke aspecten van de herhaalmedicatie verbeterd moeten worden. Voor de verschillende partijen (patiënt, huisarts, apotheek) kunnen andere ‘subdoelen’ vooropstaan. Doelstellingen moeten ‘SMART’ zijn geformuleerd, om haalbaar te zijn: • Specifiek • Meetbaar • Acceptabel • Realistisch • Tijdsgebonden Te verwachten resultaten Het formuleren van de te verwachten resultaten is nodig om te beoordelen of de doelstelling gehaald wordt. Knelpunten Ieder project leidt tot veranderingen die weerstand kunnen oproepen bij patiënten, huisartsen, doktersassistenten en apotheekmedewerkers. Tevoren moet in kaart gebracht worden welke knelpunten het project kunnen belemmeren. Deze knelpunten zijn afhankelijk van interne en/of externe factoren. Deze knelpunten worden uitgewerkt en er wordt geanalyseerd wat de achterliggende oorzaak is. Indien mogelijk wordt aangegeven hoe de knelpunten het beste worden opgelost.

Autorisatie van herhaalrecepten Ongeacht van wie een voorstel voor herhaalmedicatie komt (arts, doktersassistent of apotheker), de arts is eindverantwoordelijk voor het recept. Bij een herstructurering van de herhaalmedicatie is de verantwoordelijkheid van de arts onveranderd; de apotheek verzorgt de continuïteit. Dit kan op een aantal manieren ingevuld worden: 1. Autorisatie van het herhaalrecept vóór aflevering van de geneesmiddelen. 2. Autorisatie van het herhaalrecept ná aflevering van de geneesmiddelen, bij voortzetting van de bestaande medicatie én volgens een vooraf gemaakte afspraak met de arts. De autorisatie dient plaats te vinden binnen een “redelijke termijn”; doorgaans wordt binnen 1 dag na aflevering geautoriseerd. 3. Autorisatie vooraf: voor een bepaalde tijdsperiode mag door de apotheek herhaald worden, daarna terug naar de arts (“iter-recept”). De arts geeft aan hoe vaak de patiënt het recept zonder zijn tussenkomst mag herhalen (de start- en stopmomenten). Zorgvuldigheid is nodig met betrekking tot periodieke controles, bijvoorbeeld bij hypertensie, diabetes, schildklieraandoeningen. In overleg met de arts kan de apotheker afspreken hoe de patiënt wordt ingelicht over de periodieke controles. ICT, computersysteem De volgende mogelijkheden zijn beschikbaar om herhaalrecepten aan te maken: • een aparte herhaalmodule in het apotheek-informatie-systeem (AIS) • een los aan te schaffen softwarepakket welke te koppelen is met elk AIS • het herhalen van bestaande receptregels in het AIS: het systeem gaat ervan uit dat een receptregel wordt herhaald naar aanleiding van een herhaalrecept. Er moet bekeken worden welke computersystemen de huisartsenpraktijken en de apotheken gebruiken. Indien mogelijk wordt aangegeven in hoeverre de computersystemen gebruikt kunnen worden in een samenwerkingsverband. Zo nodig wordt de systeembeheerder en/of softwareleverancier geraadpleegd voor mogelijkheden en advies.

9


Financiën “Herhaalmedicatie in de apotheek” brengt kosten met zich mee. Een begroting maakt deze kosten inzichtelijk. Betrokkenen In het proces van herhaalmedicatie komen drie partijen voor: de patiënt, de voorschrijvende arts en de apotheker. In de meeste gevallen initieert de patiënt het proces van herhaalmedicatie en de andere twee partijen spelen een rol in de afhandeling tot de aflevering van het geneesmiddel. De apotheek kan ook een actieve rol spelen bij de aanvraag: hij kan het bijna op-zijn van geneesmiddelen signaleren en actie ondernemen richting patiënt/huisarts. In de huisartsenpraktijken bestaat herhaalmedicatie uit twee delen. In eerste instantie verwerkt de doktersassistente de aanvragen van patiënten. De patiënten bellen hiervoor de huisartsenpraktijken op - steeds vaker gaat dit via een inspreeklijn -, ze leveren een leeg medicijndoosje in bij de huisarts, ze mailen of vragen aan via de balie. Na het aanmaken van deze herhaalrecepten komen de recepten bij de huisarts voor autorisatie. Vervolgens komen de recepten in de apotheek terecht via de patiënt of rechtstreeks (verzameld en verstuurd via fax, netwerk, bezorger). In de bovenstaande situatie komt de apotheker pas in beeld bij het verwerken van de herhaalrecepten in de apotheek. De huisarts en apotheker werken in elkaars verlengde. Voor “Herhaalmedicatie in de apotheek” is een samenwerking tussen huisartsen en apothekers belangrijk. Beide partijen moeten bereid zijn om samen te werken. Vastgesteld wordt wie exact betrokken zijn bij “Herhaalmedicatie in de apotheek”: • Wie zijn de ontwerpers of samenstellers van het project? • Wie zijn de uitvoerders of gebruikers van het project? • Welke patiënten maken gebruik van dit project? Eventueel worden de mening en de voorkeuren van de betrokkenen onderzocht. De resultaten worden meegenomen in het ontwerp van het project (deel III). De afspraken die met de huisarts worden gemaakt worden bij voorkeur vastgelegd in een contract; de in deel III vastgelegde afspraken vormen hiervan de kern.

Patiënten • Voor welke patiënten is dit project bedoeld? De groep patiënten is afhankelijk van de huisartsenpraktijken die samenwerken met de apotheek. In eerste instantie is het beter om een niet al te grote groep patiënten te nemen. • Wat verwacht de patiënt van dit project? • Wat zijn de voorkeuren van de patiënt? De mening van de patiënt kan worden gepeild aan de hand van interviews of enquêtes. (Bijvoorbeeld: Hoe wil de patiënt het liefst een herhaalrecept aanvragen?) Huisartsenpraktijken • Voor welke huisartsen is dit project bedoeld? Het aantal huisartsen en apotheken dat kan deelnemen is afhankelijk van het aantal patiënten, samenwerkingsniveau, en bereidheid tot samenwerken. • Wat verwachten de huisartsen van dit project? • Wat zijn de voorkeuren van de huisartsen? • Wat verwachten de doktersassistenten van dit project? • Wat zijn de voorkeuren van de doktersassistenten? Apotheken • Voor welke apotheken is dit project bedoeld? Het aantal huisartsen en apotheken dat kan deelnemen is afhankelijk van het aantal patiënten, samenwerkingsniveau, en bereidheid tot samenwerken.

10


• • • •

Wat verwachten de apothekers van dit project? Wat zijn de voorkeuren van de apothekers? Wat verwachten de apothekersassistenten van dit project? Wat zijn de voorkeuren van de apothekersassistenten?

Implementatie en tijdschema Van tevoren wordt aangegeven hoeveel tijd nodig is voor de voorbereiding, het ontwerp, de implementatie en de uitvoering van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Dit is een eenmalige investering in de ontwikkeling. Daarnaast moet duidelijk zijn wie verantwoordelijk is voor bepaalde taken. In het ontwikkelen van het tijdschema wordt hier rekening mee gehouden door het toekennen van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Na de implementatie ontstaan nieuwe taken voor de huisartsenpraktijk en de apotheek. Dit betekent dat huisartsen en apothekers hun tijdindeling structureel zullen moeten herzien. Om een indruk te krijgen hoeveel tijd “Herhaalmedicatie in de apotheek” in beslag gaat nemen, kan een inventarisatie worden uitgevoerd. Geïnventariseerd wordt hoeveel herhaalrecepten per dag verwerkt worden en hoe vaak contact opgenomen moet worden met de huisarts naar aanleiding van zo’n recept. Het resultaat kunnen apothekers en huisartsen gebruiken voor het opstellen van de nieuwe tijdindeling. De totale tijdbelasting bestaat uit de noodzakelijke geïnvesteerde tijd en de tijdwinst voortvloeiend uit het structureren van herhaalmedicatie. Een tijdschema is een belangrijk onderdeel in het opzetten en uitvoeren van een project en wordt al in het begin van het project ontwikkeld. Een tijdschema geeft voor iedereen een duidelijk beeld over planning en uitvoering. Het tijdschema moet realistisch en uitvoerbaar zijn. Pilot Voordat het project daadwerkelijk uitgevoerd wordt, is een pilot aan te bevelen. In deze proefperiode kunnen mogelijke startproblemen ontdekt worden. Daarnaast kunnen uitvoerders van het project kennismaken met het project. De pilot kan bijvoorbeeld worden beperkt tot één huisarts. In de documentatie wordt beschreven hoe de pilot is uitgevoerd en tot welke aanpassingen van het project de pilot heeft geleid. Evaluatie Evaluaties zijn nodig om de kwaliteit van het project op de lange termijn te waarborgen. Het is dan ook aan te bevelen het project periodiek te evalueren, eventueel door een externe partij. De resultaten kunnen gebruikt worden om het ontwerp en de uitvoering aan te passen. In de documentatie wordt beschreven op welke manier de evaluatie wordt uitgevoerd, wie verantwoordelijk is voor de evaluatie en wanneer de evaluatie wordt uitgevoerd. Literatuur 1. Dijkers FW. Repeat prescriptions. A study in general practice in the Netherlands (Herhalingsvoorschriften. Een studie in de huisartsenpraktijk in Nederland). Proefschrift. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, 1997. 2. Stichting Farmaceutische Kengetallen. Weer meer herhaalreceptuur. Pharm Weekbl 2006;141(35):1078. 3. Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik. FTO-module Herhaalreceptuur. Herhaalreceptuur, een oriëntatie. Optimalisatie van herhaalreceptuur. 2007.

11


III Herhaalmedicatie in de apotheek: hoe? Hoe wordt invulling gegeven aan de praktische zaken van “Herhaalmedicatie in de apotheek”? Dit deel begeleidt stapsgewijs het ontwerpen van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Bij ieder punt wordt een keuze gemaakt zodat uiteindelijk voor iedereen duidelijk is hoe herhaalmedicatie in de apotheek uitgevoerd gaat worden. Het is mogelijk per onderwerp meer dan één keuze te maken. In sommige gevallen zijn aandachtspunten opgenomen, waarin staat wat er eventueel nog moet worden geregeld. De relevantie van het aandachtspunt is afhankelijk van de gemaakte keuze. De onderwerpen kunnen ook een toelichting bevatten. De punten zijn op chronologische volgorde gerangschikt (van verzoek voor een herhaalrecept tot het afleveren van het geneesmiddel). Als volgorde wordt gehanteerd: • Verzoek voor een herhaalrecept • Aanmaken van een voorstel voor een herhaalrecept • Uitvoering farmaceutische zorg • Autorisatie en overleg • Verwerking herhaalrecept • Aflevering • Vastlegging Deel III eindigt met informatie over het communicatieplan als onderdeel van de implementatie. Ontwerp van het project Verzoek voor een herhaalrecept Bepaal wie het initiatief neemt voor de aanvraag van een herhaalrecept: de apotheek de patiënt Toelichting: in de meeste gevallen initieert de patiënt het proces van herhaalmedicatie en de apotheek en huisarts spelen een rol in de afhandelingtot de aflevering van het geneesmiddel. De apotheek kan ook een actieve rol spelen bij de aanvraag: hij kan het bijna op-zijn van geneesmiddelen signaleren en actie ondernemen richting patiënt/huisarts. Desgewenst kunnen de geneesmiddelen ook thuisbezorgd worden. Bij initiatief apotheek Bepaal wanneer contact wordt opgenomen met de patiënt om navraag te doen naar de wens voor een herhaalrecept: 14 dagen voor de theoretische einddatum 7 dagen voor de theoretische einddatum …………………………………………… …………………………………………… Bepaal hoe contact wordt opgenomen met de patiënt om navraag te doen naar de wens voor een herhaalrecept: telefonisch schriftelijk via e-mail ……………………………………………

12


Bij initiatief patiënt Bepaal wanneer de patiënt een herhaalrecept kan aanvragen: 7 dagen van de week alleen op werkdagen de gehele dag van………… uur tot en met………. uur ………………………………………………… Toelichting: voor de patiënt heeft een ruime mogelijkheid tot aanvragen waarschijnlijk de voorkeur. Voor huisarts en apotheker is dit echter moeilijker te realiseren. Bepaal wie het verzoek voor een herhaalrecept aanneemt: apotheker apothekerassistente ………………………………………………… Toelichting: de apotheker heeft een grotere kennis van geneesmiddelen. Deze zou hij/zij direct kunnen toepassen bij vragen van de patiënt. Bepaal hoe de patiënt een aanvraag voor een herhaalrecept gaat indienen: via de telefoon o telefoonlijn van de huisartspraktijk o telefoonlijn van de apotheek o speciale telefoonlijn via het antwoordapparaat via de balie via de balie met een (etiket van) leeg medicijndoosje via de postbus met een (etiket van) leeg medicijndoosje via e-mail via sms via de veilige website van de apotheek ………………………………………………… Toelichting: de telefoonlijn, e-mail en website hebben als voordeel dat de patiënt vanuit iedere plaats een herhaalrecept kan aanvragen. Gegevens via de website dienen via een beveiligde verbinding te worden verstuurd. Zo nodig wordt de systeembeheerder en/of softwareleverancier geraadpleegd voor mogelijkheden en advies. Bij direct contact kunnen onduidelijkheden direct worden nagevraagd. Via een antwoordapparaat, e-mail en website bestaat deze mogelijkheid niet. Patiëntenkunnen een onduidelijke boodschap achterlaten waardoor de apotheek geen herhaalrecept kan aanmaken. Aandachtspunten: → regel een aparte telefoonaansluiting → schaf een telefoontoestel aan → schaf een antwoordapparaat met voldoende opnamecapaciteit aan → schaf een afluisterapparaat aan → creëer een werkplek om het antwoordapparaat af te luisteren → schaf een brievenbus aan → creëer een e-mailadres → creëer mogelijkheden op de veilige website van de apotheek

13


De overige punten gelden zowel als het initiatief bij de apotheek ligt, als wanneer het initiatief van de patiënt uitgaat. Bepaal hoe het verzoek voor een herhaalrecept wordt genoteerd: notitie op lijst (zie bijlage I) verzameling van ingeleverde lege medicijndoosjes verzameling van ingeleverde etiketten via (aparte module van) apotheek-informatie-systeem (AIS) via los aan te schaffen software specifiek voor herhaalmedicatie ………………………………………………… Toelichting: voordat u de herhaalrecepten aanmaakt kunt u het verzoek noteren. Later kunt u de verzoeken verwerken en de herhaalrecepten aanmaken. U kunt natuurlijk ook de verzoeken meteen verwerken en de herhaalrecepten aanmaken. Aandachtspunten: → neem contact op met uw systeembeheerder en/of systeemleverancier voor de technische mogelijkheden → ontwikkel een lijst voor de notities of de afleveretiketten. In bijlage I is een voorbeeld opgenomen Aanmaken van een voorstel voor een herhaalrecept Bepaal hoe u de herhaalrecepten gaat aanmaken (produceren): vanuit (aparte module van) apotheek-informatie-systeem (AIS) handmatig noteren op een lijst afleveretiketten op een lijst via een los aan te schaffen software specifiek voor herhaalmedicatie ………………………………………………… Aandachtspunten: → neem contact op met uw systeembeheerder en/of systeemleverancier voor de technische mogelijkheden → ontwikkel een lijst voor de notities of de afleveretiketten Bepaal wie het voorstel voor een herhaalrecept aanmaakt: apotheker apothekerassistente ………………………………………………… Aandachtspunten: → spreek af als de assistente het voorstel aanmaakt, in welke gevallen met de apotheker moet worden overlegd Bepaal welke geneesmiddelen mogen worden herhaald via de apotheek: opiumwetgeneesmiddelen recepten van specialisten/ziekenhuis of andere artsen geneesmiddelen die meer dan één jaar geleden zijn afgeleverd tweede uitgifte geneesmiddelen alle medicatie wanneer de huisarts afwezig is (vakantie) zie bijlage II, ATC-groepen ………………………………………………… ………………………………………………… …………………………………………………

14


Toelichting: u kunt per groep bespreken of het mag worden herhaald. De voorwaarden van herhaling zijn afhankelijk van het medicijn, het effect en de patiënt. Bij het herhalen van opiumwetgeneesmiddelen heeft u een recept nodig dat voldoet aan de opiumweteisen. Het komt voor dat geneesmiddelen die geïnitieerd zijn door specialisten via de huisarts worden herhaald. De huisarts is vanaf dat moment verantwoordelijk. In de toekomst kunt u mogelijk ook met specialisten afspraken maken over herhaalmedicatie. Voor de patiënt moet de regeling duidelijk zijn: wat mag wel (chronische medicatie), wat mag niet (incidentele medicatie). De patiënt moet doorverwezen worden naar het spreekuur van de arts als niet (meer) herhaald mag worden.

Bepaal welke geneesmiddelen zeker niet herhaald mogen worden via de apotheek: opiumwetgeneesmiddelen recepten van specialisten/ziekenhuis of andere artsen geneesmiddelen die meer dan één jaar geleden zijn afgeleverd tweede uitgifte geneesmiddelen alle medicatie wanneer de huisarts afwezig is (vakantie) zie bijlage II, ATC-groepen ………………………………………………… ………………………………………………… …………………………………………………

Uitvoering farmaceutische zorg Geef aan welke farmaceutische zorg u uitvoert: algemene controles (deze zijn toepasbaar op alle geneesmiddelen.) specifieke zorg die gerelateerd is aan geneesmiddelengroepen specifieke zorg die gerelateerd is aan klinische waarden ………………………………………………… Algemene controles De uitwerking (toelichting) van de algemene controles is afkomstig van Gezondheidscentrum Stevenshof te Leiden. Beschouw het als een voorbeeld. Bespreek in detail welke algemene controles u uitvoert: naam van het geneesmiddel Toelichting: de naam van het geneesmiddel wordt gecontroleerd en de patiënt bevestigt dit. hoeveelheid geneesmiddel ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Toelichting: de hoeveelheid voor herhaling is afgeleid van de Wet op de Zorgverzekering. Een aantal voorbeelden van te herhalen hoeveelheden: • Chronische medicatie wordt voor drie maanden herhaald. • Hypnotica en anxiolytica worden voor één maand herhaald.Eventueel zou u nog afspraken kunnen maken voor bepaalde geneesmiddelengroepen. • Psychiatrische medicatie wordt herhaald voor een hoeveelheid volgens het laatste recept. • Medicatie met een smalle therapeutische breedte, voorgeschreven door een specialist, wordt herhaald voor een hoeveelheid tot het volgende controleconsult.

therapietrouw, te laat of te vroeg ………………………………………….. ………………………………………….. Toelichting: vraag naar het gebruik wanneer de patiënt de afgesproken termijn overschrijdt of wanneer de patiënt te vroeg komt. De patiënt kan namelijk een ander gebruiksvoorschrift hebben in overleg met

15


de voorschrijver of zonder dat de voorschrijver op de hoogte is. Afgesproken termijnen (als indicatie voor therapie(on)trouw): • 30 dagen voor medicijnen die voor 3 maanden worden afgeleverd; • 10 dagen voor medicijnen die voor minder dan 1 maand worden afgeleverd. toestemming voor herhaling …………………………………………… …………………………………………… Toelichting: van de aangevraagde geneesmiddelen wordt beoordeeld of het mag worden herhaald: valt de aanvraag onder deze regeling of onder een andere afspraak?

status van het geneesmiddelengebruik ……………………………………………… Toelichting: de patiënt kan alleen een herhaling aanvragen voor geneesmiddelen die de status chronisch of periodiek gebruik hebben.

aantal keren voor herhaling …………………………………………… ..………………………………………….. Toelichting: de arts geeft van tevoren aan hoeveel keer een geneesmiddel herhaald mag worden, alvorens hij de patiënt weer wil zien. …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………

Specifieke zorg In 2005 is gestart met het opstellen van LESA’s (Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraken) (zie deel I “Herhaalmedicatie in de apotheek: waarom?”). Op basis van een LESA kunnen regionaal per aandoening en per onderwerp afspraken worden gemaakt tussen zorgverleners. De LESA ‘Chronische medicatie bij astma/COPD en diabetes mellitus type 2’ (2006) is opgenomen op de KNMP-site. Een voorbeeld van een dergelijke uitwerking is de invulling van de specifieke zorg, afkomstig van Gezondheidscentrum Stevenshof te Leiden. De geneesmiddelgroepen waar specifieke aandacht aan besteed kan worden staan hieronder aangegeven; een voorbeeld voor de uitwerking is opgenomen in bijlage III. Beschouw het als een voorbeeld. Bespreek in detail welke specifieke zorg u uitvoert: Inhalatiemedicatie Benzodiazepinen Antidepressiva Anticonceptie Maagmedicatie Triptanen/ergotamine NSAID’s/paracetamol Antihypertensiva Cholesterol-syntheseremmers Anti-diabetica Thyreomimetica/-statica Hormoonsubstitutiepreparaten Dermatica ……………………………..

16


Autorisatie en overleg In deel II “Herhaalmedicatie in de apotheek: wat?” vindt u informatie over autorisatie van herhaalrecepten. Overleg met de huisartsen over de mogelijkheden van autoriseren en kies voor: autoriseren vóór aflevering van het geneesmiddel autoriseren ná aflevering van het geneesmiddel, binnen .. dagen na aflevering autorisatie vooraf (“iter-recept”). Aandachtspunten: → overleg met de arts hoe de patiënt met een iter-recept wordt ingelicht over eventuele periodieke controles. Bepaal bij autoriseren voor/na afleveren het tijdstip waarop de huisartsen de herhaalrecepten autoriseren: Voor aflevering van het geneesmiddel: om ………… uur voor ……….. uur tussen ……… uur en ……….. uur ………………………………………… Na aflevering van het geneesmiddel: binnen .. uur binnen .. dagen ………………………………………… Toeliching: indien is afgesproken te autoriseren voor afleveren, bepaalt het tijdstip van autorisatie wanneer de geneesmiddelen kunnen worden afgeleverd. Bepaal hoe/waar de huisartsen de herhaalrecepten autoriseren: de arts autoriseert in de apotheek de arts autoriseert in de huisartsenpraktijk via de fax ………………………………………………… Toeliching: wanneer de artsen in de apotheek autoriseren dan heeft de apotheker tevens gelegenheid om te overleggen. Aandachtspunten: → creëer een plaats waar de artsen de herhaalrecepten autoriseren → ontwikkel een faxformulier → noteer op het faxformulier hoe laat de artsen het formulier uiterlijk moeten terugfaxen Bepaal wanneer de huisartsen en apotheker overleg hebben over de herhaalrecepten: alleen bij problemen en direct alleen bij problemen om ……….. uur altijd om ………… uur …………………………………………… Toelichting: indien is afgesproken te autoriseren voor afleveren, kan het overleg plaatsvinden tijdens het autoriseren van de herhaalrecepten.

17


Bepaal hoe het overleg wordt uitgevoerd: mondeling via de telefoon mondeling in de apotheek mondeling in de huisartsenpraktijk schriftelijk via de fax schriftelijk via e-mail ………………………………………………… Aandachtspunten: → ontwikkel een faxformulier Kies de documenten die nodig zijn voor overleg tussen huisartsen en apothekers: print van het herhaalrecept print van een lijst met alle herhaalregels een verzamellijst met afleveretiketten apart formulier met notities over problemen en interventies (gesorteerd per recept) ………………………………………………… Aandachtspunten: → ontwikkel een lijst voor de afleveretiketten → ontwikkel een formulier voor de notities van problemen en interventies (zie voorbeeld van gezondheidscentrum Stevenshof te Leiden, bijlage IV) Kies een manier van afhandeling bij afgekeurde herhaalrecepten: de arts neemt contact op met de patiënt de arts vult een brief in. De patiënt krijgt deze brief in de apotheek (i.p.v. het aangevraagde geneesmiddel). de apotheker neemt contact op met de patiënt de afhandeling is afhankelijk van het recept ………………………………………………… Aandachtspunten: → ontwikkel een brief waarin de afhandeling schriftelijk aan de patiënt kan worden meegedeeld (zie voorbeeld van gezondheidscentrum Stevenshof te Leiden, bijlage V) Bepaal wie de waarneming van de artsen m.b.t. herhaalmedicatie doet: → de arts regelt zelf van tevoren een waarnemend arts → …………………………………………………

Verwerking herhaalrecept Bepaal het moment waarop de herhaalrecepten in de apotheek worden verwerkt: direct na aanmaken na …………. uur na autorisatie van de huisartsen ………………………………………………… Bepaal hoe de apotheek de herhaalrecepten verwerkt: zoals alle andere recepten gescheiden van balierecepten …………………………………………………

18


Aflevering Bepaal het tijdstip waarop de patiënt het geneesmiddel kan ophalen: ……… uur na de aanvraag na het autoriseren van de herhaalrecepten om…….... uur de volgende dag na ……….. uur ………………………………………………… Vastlegging Bewaar de volgende documenten: print van een lijst met alle herhaalregels een verzamellijst met afleveretiketten apart formulier met notities over problemen en interventies (gesorteerd per recept) geautoriseerde herhaalrecepten ………………………………………………… Aandachtspunten: → creëer ruimte om recepten en formulieren te bewaren → houd rekening met de bewaartermijn Implementatie van het project Na het ontwerpen van “Herhaalmedicatie in de apotheek” wordt het project in de praktijk geïmplementeerd. Dit is een belangrijke fase van het project. In deel II is al rekening gehouden met de implementatie in het opstellen van het tijdschema. In dit deel wordt het communicatieplan behandeld. In het communicatieplan staat hoe de patiënten op de hoogte gebracht/gehouden worden van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. In bijlage VI is een voorbeeld van een tijdschema opgenomen voor het communicatieplan. Een tijdschema geeft voor iedereen een duidelijk beeld van planning en uitvoering.

Communicatieplan “Herhaalmedicatie in de apotheek” geeft een verandering in de huidige situatie. Het is belangrijk om patiënten en andere zorgverleners vooraf in te lichten wat er gaat veranderen. Er zijn verschillende manieren om patiënten en andere zorgverleners in te lichten. In het communicatieplan geeft u ook aan wie verantwoordelijk is voor bepaalde activiteiten. Het is aan te bevelen om de taken te verdelen en één communicatieplan voor de huisartsenpraktijk en apotheek te gebruiken. U kunt zelf bepalen wanneer u wilt beginnen met de publiciteitscampagne. Wanneer te vroeg gestart wordt kunnen patiënten vergeten wanneer “Herhaalmedicatie in de apotheek” wordt ingevoerd. Bij een te korte periode is het mogelijk dat niet alle patiënten op de hoogte zijn van de verandering. Hierdoor gaan ze alsnog via de oude situatie een herhaalrecept aanvragen. Ook de tijdsduur van de publiciteitscampagne is belangrijk. De tijdsduur is afhankelijk van de start van de publiciteitscampagne. Om zoveel mogelijk patiënten in te kunnen lichten is het beter om de publiciteitscampagne voort te zetten na de start van “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Niet alle patiënten maken gelijk gebruik van “Herhaalmedicatie in de apotheek” en met de publiciteitscampagne wordt de verandering continu onder de aandacht gebracht. De publiciteitscampagne is op te delen in drie perioden: • startfase • aandachtsfase • continufase In de startfase wordt een zo groot mogelijke aandacht gecreëerd voor “Herhaalmedicatie in de apotheek”. Hiermee worden veel patiënten bereikt. In deze fase worden verschillende manieren van publiciteit gebruikt. Vervolgens komt een fase waarin de aandacht minder wordt. In deze aandachtsfase wacht u op het moment om “Herhaalmedicatie in de apotheek” uit te voeren. De publiciteitscampagne hoeft niet zo intensief te zijn als in de startfase.

19


De publiciteit is nog wel nodig omdat er patiënten zijn die nog niet bereikt zijn in de startfase. Verder herinnert u de patiënten in deze fase dat “Herhaalmedicatie in de apotheek” er bijna aankomt. De laatste fase is de continufase. Deze fase is vooral bedoeld voor patiënten die een nieuwe huisarts of een nieuwe apotheek krijgen. In deze fase is de publiciteitscampagne minder intensief dan in de startfase en de aandachtsfase. Er zijn verschillende manieren om “Herhaalmedicatie in de apotheek” onder de aandacht te brengen. Over het algemeen heeft u twee vormen van publiciteit: • tijdelijke publiciteitsactiviteiten • continue publiciteitsactiviteiten In de startfase en aandachtsfase gebruikt u vooral tijdelijke publiciteitsactiviteiten zoals: interview in de regionale krant (persbericht) interview in een huis-aan-huis blad (persbericht) advertentie in de regionale krant advertentie in een huis-aan-huis blad advertentie op de regionale televisie advertentie op de regionale radio flyers in de huisartsenpraktijk flyers in de apotheek poster in de apotheek bij aflevering van medicijnen wordt “Herhaalmedicatie in de apotheek” extra benadrukt (actief promoten in de apotheek) brief aan bepaalde patiëntgroepen informatie op de website van de apotheek lichtkrant attentieregel op iter-recepten van de apotheek folder en/of flyer toevoegen bij de medicijnen (actief promoten in de apotheek) De continue publiciteitsactiviteiten kunnen in alle fasen van de publiciteitscampagne worden gebruikt: folder in de huisartsenpraktijk folder in de apotheek poster in de apotheek lichtkrant informatie op de website In een publiciteitscampagne behoren de volgende onderwerpen zeker te worden benadrukt in de advertentie, folder, enzovoort: • samenwerking tussen de huisartsen en apothekers • voordelen voor de patiënt • welke huisartsenpraktijken • welke apotheken • gang van zaken in de nieuwe situatie • ingangsdatum • wie is bereikbaar voor vragen Tijdschema In bijlage VI wordt een voorbeeld gegeven van een tijdschema voor het communicatieplan.

20


Bijlagen

21


Bijlage I.

Voorbeeld lijst om de aanvragen te noteren

Datum: Huisarts Apotheker: No.: Naam patiënt, geboortedatum:

Geneesmiddel: (naam,

Aantal: Opmerking:

Akkoord:

sterkte, toedieningsvorm) Gebruik eventueel een etiket.

22


Bijlage II.

ATC-groepen

ATC-groep A

Mag worden herhaald Mag zeker niet worden herhaald

Maagdarmkanaal en metabolisme

B

Bloed en bloedvormende organen

C

Hartvaatstelsel

D

Dermatologie

G

Urogenitale stelsel en geslachtshormomen

H

Systemische hormoonpreparaten, excl. geslachtshormonen en insulines.

J

Antimicrobiële middelen voor systemisch gebruik

L

Oncolytica en immunomodulantia

M

Skeletspierstelsel

N

Zenuwstelsel

P

Antiparasitica, insecticiden en insectenwerende middelen

R

Ademhalingsstelsel

S

Zintuigelijke organen

23


Bijlage III.

Uitvoering farmaceutische zorg: specifieke zorg

Dit is een voorbeeld voor een afspraak met de huisarts(en), gebaseerd op de procedure in apotheek Stevenshof.  Geneesmiddelgroep

Inhalatiemedicatie indicatie

Medicatie gerelateerd

Mogelijke acties/interventies

aandachtspunt Inhalatiemedicatie: Kortwerkende

Astma

Bronchusverwijders (KWV)

Verschillende inhalatortype’s

Synchroniseer

Inhalatortype minder geschikt

Pas type aan i.o.m. patiënt/arts

Bij > 2 inhalaties per week

Overleg arts over ICS

gedurende langere periode COPD

> 4 inhalaties per dag van

[monotherapie]

Overweeg LWV

KWV

KWV + ICS

Astma

(inhalatiecortico-steroïd) [combinatietherapie]

Dubbelmedicatie van KWV

Naar spreekuur verwijzen (evt.

(> 4 inhalaties/dag):

kleine hoeveelheid

overgebruik en/of

voorschrijven):

ondergebruik (< 2

Benadruk werking medicijnen

inhalaties/dag) van ICS

Overweeg LWV

gemiddeld COPD

> 4 inhalaties per dag van

Overweeg LWV

KWV Ondergebruik ICS

Overweeg staken ICS bij < 3 exacerbaties/jaar

KWV /ICS + LWV

Astma /

ICS-ondergebruik

Overweeg combinatie-

[combinatietherapie]

COPD

ICS [monotherapie]

Hyper-

Therapie is niet volgens NHG-

Bespreek gebruiksduur/

Reactiviteit

standaard

wanneer terug op spreekuur

Preparaat ICS/LWV

KWV = kortwerkende bronchusverwijders LWV = langwerkende brochusverwijders ICS = inhalatiecorticosteroïd

 Geneesmiddelgroep

Anti-diabetica Indicatie

Medicatie gerelateerd

Mogelijke acties/interventies

aandachtspunt Anti-diabetica (oraal)

Diabetes

3-maandelijkse controle suiker

Vraag na

Mellitus

Therapietrouw

Vraag gebruik na en benadruk belang dagelijks gebruik

Bron: Apotheek Stevenshof oktober 2004; niet onder verantwoordelijkheid KNMP. 24

+ geboortedatum

Aanvraag geneesmiddel Aandachtspunt

(Medicatie-gerelateerd)

AANTAL RECEPTREGELS:

AANTAL RECEPTEN:

Voorbeeld overlegformulier

Naam patiënt + geslacht

Datum:

Bijlage IV.

apotheker

Actie/interventie voorstel of vraag

Apotheker:

huisarts

Commentaar/(re)aktie

Huisarts, die tekent:


25


Bijlage V.

Voorbeeld brief aan de patiënt

Datum: Betreft: Geachte heer/mevrouw,  In overleg met de huisarts is

uw medicatie gewijzigd.  In overleg met de huisarts is

de dosering gewijzigd.  De huisarts wil graag dat u bij

de volgende aanvraag voor een recept naar het spreekuur komt.  De huisarts wil graag telefonisch

met u overleggen op ………..dag tussen …………. en ………….. uur.  Anders:

Met vriendelijke groet,

26

week 5

plaatsen

week 7

plaatsen

lichtkrant informatie op de website doorverwijzing van de huisartsenpraktijk

pilot

gebruiksklaar uitvoeren

tekst plaatsen

gebruiksklaar gebruiksklaar

plaatsen

week 11

Tekst opstellen Tekst opstellen tekst plaatsen

promoten

plaatsen

week 10

CONTINUFASE

Laatste versie gebruiksklaar gebruiksklaar gebruiksklaar gebruiksklaar


ontwerpen

ontwerpen

pilot

ontwerpen

ontwerpen

promoten

poster in de apotheek

regelen

promoten


week 6

Laatste versie versturen

voorbereiden voorbereiden pilot

plaatsen

week 4

voorbereiden voorbereiden voorbereiden

Week 3 plaatsen

week 2

voorbereiden voorbereiden Uitvoeren

week 1

AANDACHTSFASE Start "Herhaalmedicatie in de apotheek" week 8 week 9

voorbereiden voorbereiden pilot

Uitvoerder

STARTFASE

Voorbeeld tijdschema publiciteitscampagne

brief aan bepaalde patiëntgroepen attentieregel op recepten van de apotheek folder en/of flyer toevoegen bij de medicijnen (actief promoten in de apotheek) folder in de huisartsenpraktijk folder in de apotheek

flyers in de apotheek bij aflevering van medicijnen wordt “herhaalmedicatie in de apotheek” extra benadrukt (actief promoten in de apotheek)

interview in de regionale krant (persbericht) interview in een huis-aanhuis blad (persbericht) advertentie in de regionale krant advertentie in een huis-aanhuis blad advertentie op de regionale televisie advertentie op de regionale radio flyers in de huisartsenpraktijk

Bijlage VI.


27

Herhaalmedicatie in de apotheek - een handleiding -

Recommend Documents