Herfst
09
Opdrachtrelatie: de praktijk een handleiding voor mondhygiënisten en tandartsen
Opdrachtrelatie voorbehouden handelingen: de praktijk Voorbehouden handelingen in opdracht Mondhygiënisten kunnen, mits bekwaam, in opdracht van tandartsen voorbehouden handelingen uitvoeren. Sommige voorbehouden handelingen (het geven van injecties voor anesthesie en het behandelen van primaire cariës) kunnen mondhygiënisten in opdracht van de tandarts functioneel zelfstandig uitvoeren, dus zonder direct toezicht door of tussenkomst van de tandarts. Het toepassen van röntgenstraling is een voorbehouden handeling die mondhygiënisten niet functioneel zelfstandig mogen uitvoeren (dus alleen onder toezicht met de mogelijkheid tot tussenkomst van de tandarts). Omdat het in opdracht van een tandarts uitvoeren van tandheelkundig beeldvormend diagnostisch onderzoek wel onderdeel uitmaakt van het deskundigheidsgebied van mondhygiënisten, is deze handeling ook opgenomen in deze handleiding. Goede afspraken tussen tandarts en mondhygiënist noodzakelijk Voor een verantwoorde uitvoering van deze voorbehouden handelingen zijn goede afspraken nodig. Er zijn documenten nodig met een algemeen karakter, zoals informatie over de opdrachtgever (de tandarts) en de opdrachtnemer (de mondhygiënist) en een overeenkomst opdrachtrelatie. Deze documenten, die periodiek onderhoud verdienen, vormen de basis voor de opdrachten per patiënt. Hoe zorgvuldiger de algemene afspraken zijn vastgelegd, hoe eenvoudiger de individuele opdracht kan worden ingevuld.
ALGEMENE DOCUMENTEN 1. De tandarts kent de mondhygiënist De tandarts moet relevante informatie hebben over de mondhygiënist voordat hij opdrachten kan geven voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen. De tandarts moet weten of de mondhygiënist bekwaam is in opdracht voorbehouden handelingen op verantwoorde wijze uit te voeren. Het is belangrijk dat de tandarts beschikt over de praktijk- en bereikbaarheidsgegevens van de mondhygiënist. Dit document maakt op papier of digitaal vastgelegd, onderdeel uit van de algemene praktijkadministratie van de tandarts en vraagt om periodiek onderhoud tijdens bijvoorbeeld een jaarlijks evaluatief gesprek.
2. De mondhygiënist kent de tandarts De mondhygiënist moet beschikken over relevante informatie over de tandarts voordat hij opdrachten kan accepteren voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen. De mondhygiënist moet weten of de tandarts bevoegd is opdrachten voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen te geven. Het is belangrijk dat praktijk- en bereikbaarheidsgegevens beschikbaar zijn. Van de tandarts als opdrachtgever mag worden verwacht (telefonisch) bereikbaar te zijn (of waarneming te hebben geregeld).
Dit document maakt op papier of digitaal vastgelegd onderdeel uit van de algemene praktijkadministratie van de mondhygiënist en vraagt om periodiek onderhoud tijdens bijvoorbeeld een jaarlijks evaluatief gesprek.
3. Overeenkomst opdrachtrelatie: vertrouwen en respect Tandarts en mondhygiënist sluiten een overeenkomst inzake de opdrachtrelatie waarin in elk geval afspraken worden vastgelegd over: -
intentie
-
duur van de overeenkomst
-
begrippen
-
opdrachtprocedure
-
communicatie, overleg
-
bijzondere situaties
-
bereikbaarheid
-
spoedgevallenzorg
-
klachtenregeling
-
verantwoordelijkheden
-
informatie aan en documentatie over patiënten
-
rapportage en evaluatie
Tandarts en mondhygiënist ondertekenen deze schriftelijke overeenkomst opdrachtrelatie. Deze overeenkomst beoogt een optimale zorgverlening te bevorderen en de kwaliteit van de opdrachtrelatie voor een langere tijdsperiode te borgen. Wanneer sprake is van een arbeidsrelatie tussen tandarts en mondhygiënist, kan deze overeenkomst opdrachtrelatie een addendum daarvan zijn.
SPECIFIEK DOCUMENT 4. De opdracht per patiënt: de kern De tandarts legt een opdracht aan een mondhygiënist schriftelijk of digitaal vast. In deze opdracht staat in elk geval: -
gegevens van de patiënt
-
de opdracht (voorgestelde behandeling)
-
documentatie (zoals röntgenfoto’s, statussen)
-
bijzonderheden, belangrijke aandachtspunten
Bronnen -
Richtlijn opdrachtrelatie voorbehouden handelingen tandarts-mondhygiënist (2009)
-
Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG)
-
Besluit diëtist, ergotherapeut, logopedist, mondhygiënist, oefentherapeut, orthoptist en podotherapeut
-
Wet Geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO)
-
Gedragscode voor mondhygiënisten (NVM, 2008)
-
Gedragsregels voor tandartsen (NMT, 2000)
Actuele wetteksten zijn te vinden op http://wetten.overheid.nl/
1/4
MONDHYGIËNIST Jaar en plaats afstuderen1 Diplomaregister
nummer:
Deelnemer KRM
nee / ja, nummer:
Bekwaam inzake o geven anesthesie1 o behandelen primaire cariës1 o toepassen röntgenstraling
PRAKTIJKGEGEVENS Praktijkadres Woonplaats Telefoonnummer algemeen Telefoonnummer direct E-mailadres AGB-code
/ niet van toepassing
Openingstijden Loondienst - zelfstandig Klachtenregeling (via) Bijzonderheden (evt. bijlagen)
PRIVÉ GEGEVENS Privé adres Woonplaats Telefoon E-mailadres BEREIKBAARHEID MONDHYGIËNIST Praktijk Privé Mobiel
06-
startdatum / /
revisiedatum / /
revisiedatum / /
revisiedatum / /
paraaf tandarts
paraaf tandarts
paraaf tandarts
paraaf tandarts
1
nee / ja nee / ja nee / ja
Differentiaties (evt. bijlagen)
OPDRACHTRELATIE: DOCUMENTATIE OVER MONDHYGIËNIST
Naam mondhygiënist
Relevante documenten eventueel als bijlage in dossier
2/4
OPDRACHTRELATIE: DOCUMENTATIE OVER TANDARTS
TANDARTS Naam tandarts Jaar en plaats afstuderen BIG-registratie (nummer) Deelnemer KRT
nee / ja, nummer
Specialisaties / differentiaties
PRAKTIJKGEGEVENS Praktijkadres Woonplaats Telefoonnummer algemeen Telefoonnummer direct E-mailadres Openingstijden Contactpersoon administratie AGB-code Klachtenregeling (via) Waarnemend tandarts Bijzonderheden (evt. bijlagen)
PRIVÉ GEGEVENS Privé adres Woonplaats Telefoon E-mailadres BEREIKBAARHEID TANDARTS Praktijk Privé Mobiel
06-
Anders startdatum /
/
paraaf mondhygiënist
revisiedatum /
/
paraaf mondhygiënist
revisiedatum /
/
paraaf mondhygiënist
revisiedatum /
/
paraaf mondhygiënist
3/4 Modelovereenkomst opdrachtrelatie tandarts -‐ mondhygiënist
OPDRACHTRELATIE: OVEREENKOMST OPDRACHTRELATIE
in het kader van opdrachten tot uitvoeren van voorbehouden handelingen
Naam tandarts
:
Praktijkadres
:
Postcode en plaats
:
Geboortedatum
:
BSN
:
Inschrijfnummer BIG-register : hierna te noemen ‘ de tandarts’ Naam mondhygiënist
:
Praktijkadres
:
Postcode en plaats
:
Geboortedatum
:
BSN
:
Mondhygiënistendiploma
: hierna te noemen ‘de mondhygiënist’
verklaren deze overeenkomst inzake opdrachten voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen aan te gaan voor de periode van één jaar. Na periodieke evaluatie van de opdrachtrelatie zal de overeenkomst jaarlijks stilzwijgend worden verlengd.
1. Intentie 1.1. Deze overeenkomst opdrachtrelatie beoogt een optimale zorgverlening te bevorderen en de kwaliteit van de opdrachtrelatie voor een langere tijdsperiode te borgen.
2. Begrippen 2.1. Voorbehouden handelingen Voorbehouden handelingen zijn handelingen waarvan de wetgever meent dat bij ondeskundig handelen onaanvaardbare risico’s voor de patiënt ontstaan. Die handelingen zijn in de wet opgenomen in een limitatieve lijst en mogen alleen worden uitgevoerd door beroepsgroepen die bevoegd zijn verklaard. De wet maakt een onderscheid tussen zorgverleners die zelfstandig bevoegd zijn, die niet zelfstandig bevoegd zijn en zorgverleners die functioneel zelfstandig bevoegd zijn om voorbehouden handelingen uit te voeren. Wie niet zelfstandig bevoegd is, mag in opdracht van een zelfstandig bevoegde en onder bepaalde voorwaarden een voorbehouden handeling uitvoeren. 2.2. Functionele zelfstandigheid Niet zelfstandig bevoegden kunnen in bepaalde situaties toch zelfstandig voorbehouden handelingen uitvoeren. Voor die situaties is vastgesteld dat toezicht en tussenkomst van een zelfstandig bevoegde niet nodig is.
1
We spreken dan van ‘functionele zelfstandigheid’. Mondhygiënisten mogen zonder toezicht door en tussenkomst van een opdrachtgevende tandarts de volgende handelingen uitvoeren: -
het toepassen van lokale anesthesie door het geven van een injectie,
-
het behandelen van primaire caviteiten door middel van preparatie ten behoeve van restauratie met plastische vulmaterialen.
Voor het vervaardigen van röntgenfoto’s zijn mondhygiënisten niet functioneel zelfstandig. Bij het uitvoeren van een opdracht daartoe is toezicht door en mogelijke tussenkomst van de opdrachtgevende tandarts een vereiste.
3. Opdrachten 3.1. De tandarts en de mondhygiënist zijn op de hoogte van de relevante wetgeving met betrekking tot het geven en accepteren van opdrachten voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen (Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). 3.2. De tandarts heeft zich ervan vergewist dat de mondhygiënist bekwaam is voor het verantwoord uitvoeren van de opdracht. 3.3. De mondhygiënist heeft de tandarts geïnformeerd over zijn deskundigheid in het algemeen en ten aanzien van voorbehouden handelingen in het bijzonder. 3.4. De tandarts geeft geen opdracht aan de mondhygiënist tot het uitvoeren van voorbehouden handelingen waartoe de mondhygiënist niet bekwaam is. 3.5. De mondhygiënist accepteert geen opdrachten tot het uitvoeren van voorbehouden handelingen waartoe hij zich niet bekwaam acht. 3.6. De tandarts accepteert en respecteert de weigering van een opdracht wanneer de mondhygiënist zich niet bekwaam acht.
4. Communicatie tussen tandarts en mondhygiënist 4.1. De tandarts verschaft bij een opdracht alle relevante informatie aan de mondhygiënist (algemene, tandheelkundige en medische gegevens) en voert indien gewenst vooraf mondeling overleg. 4.2. De tandarts geeft de mondhygiënist zonodig algemene aanwijzingen voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen. 4.3. De tandarts en mondhygiënist maken afspraken voor de invulling van ‘het toezicht en mogelijke tussenkomst’ bij de uitvoering van die opdrachten waarbij zulks is vereist. 4.4. De mondhygiënist treedt met de tandarts in overleg wanneer zich complicaties voordoen die leiden tot afwijken van de verleende opdracht. 4.5. De mondhygiënist zorgt voor een adequate rapportage over de uitgevoerde opdracht(en). 4.6. De tandarts en de mondhygiënist hebben tenminste eenmaal per jaar overleg om de gang van zaken rond de opdrachtrelatie te evalueren en afspraken zo nodig aan te passen. 4.7. De tandarts en de mondhygiënist informeren elkaar bij wijzigingen in hun praktijk of van hun deskundigheid.
5. Verantwoordelijkheid 5.1. De tandarts en de mondhygiënist hebben hun eigen professionele verantwoordelijkheid voor de door hen persoonlijk verleende zorg. 5.2. Zowel de tandarts als de mondhygiënist hebben een regeling voor de behandeling van klachten conform de Wet klachtrecht cliënten zorgsector.
2
6. Patiënteninformatie 6.1. De tandarts en de mondhygiënist hebben afspraken gemaakt over het informeren van de patiënt. De tandarts informeert de patiënt in elk geval over de reden van de opdracht en de gang van zaken bij en na uitvoering van de opdracht. De mondhygiënist informeert de patiënt in elk geval over de feitelijke behandeling, de effectiviteit en de mogelijke neveneffecten. 6.2. De patiënt moet toestemming verlenen voor een uit te voeren behandeling en zich daarbij kunnen baseren op adequate informatie.
7. Bereikbaarheid 7.1. De tandarts zorgt voor een goede bereikbaarheid of waarneming. 7.2. De tandarts en de mondhygiënist hebben afspraken gemaakt over de opvang van spoedgevallen en informeren de patiënt hier over.
8. Declaratieverkeer 1 De tandarts en de mondhygiënist hebben een afspraken gemaakt over de wijze van declareren van de verleende zorg.
9. Beëindiging overeenkomst 1 Beëindiging van de overeenkomst kan niet plaats vinden als een verantwoorde zorgverlening van patiënten daardoor in gevaar kan komen. Eenzijdige beëindiging is voor beide partijen mogelijk. Deze beëindiging dient schriftelijk te geschieden met in achtneming van een vooraf overeengekomen opzegtermijn van …. weken. Indien zich een situatie voordoet waarin van de ene partij in redelijkheid niet kan worden gevergd dat hij de overeenkomst laat voortduren, kan de overeenkomst met inachtneming van de waarborg voor een verantwoorde zorgverlening en de continuïteit van de zorg, met directe ingang worden beëindigd.
10. Status overeenkomst 1 Deze overeenkomst is geen arbeidsovereenkomst in de zin van het Burgerlijk Wetboek of de Ziektewet en in die zin kunnen er geen rechten aan worden ontleend. Deze overeenkomst is in tweevoud opgemaakt en door partijen ondertekend,
Datum
:
Plaats
:
De tandarts
De mondhygiënist
1
Wanneer sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen tandarts en mondhygiënist, kunnen punt 8 en 9 vervallen en kan punt 10 worden aangepast zodat deze overeenkomst opdrachtrelatie een addendum van de arbeidsovereenkomst is.
3
4/4
PATIËNTENGEGEVENS Naam patiënt Adresgegevens Geboortedatum
/
/
Telefoon BSN Zorgverzekering Opdracht
eerste opdracht / volgende opdracht
OPDRACHTGEGEVENS Omschrijving opdracht (uit te voeren behandeling)
Röntgenfoto's?
ja / nee
Mondfoto’s?
ja / nee
Gebitsstatus?
ja / nee
Pocket- / parodontiumstatus?
ja / nee
Overige documentatie Telefonisch overleg geweest?
ja / nee
Anesthesie akkoord?
ja / nee
Bijzonderheden (evt. bijlagen)
OPDRACHTRELATIE: OPDRACHTFORMULIER
Bijzonderheden
MEDISCHE / TANDHEELKUNDIGE INFORMATIE Medische anamnese uitgevoerd
ja / nee
Belangrijke aandachtspunten (evt. bijlagen)
NAAM TANDARTS
NAAM MONDHYGIËNIST
opdrachtdatum + paraaf / /
rapportagedatum + paraaf / /
