Hepatitis C risicotest

    Hepatitis C risicotest  GGD Amsterdam, september 2009                              Deze hepatitis C risicotest is in 2007 ontwikkeld in het kader van het hepatitis C  internetproject van de GGD Amsterdam en de GGD Zuid‐Limburg, gefinancierd door  ZonMw. Het doel van de risicotest is om een inschatting van het persoonlijke risico  op hepatitis C te maken. Mensen waarbij sprake is van risico op hepatitis C, wordt  geadviseerd om zich te laten testen.     Deze test is op internet in werking te zien op www.heptest.nl, en daar ook  beschikbaar in het Engels, Frans, Spaans, Turks en standaard Arabisch. In het  hepatitis C internetproject kregen mensen die risico hadden gelopen op hepatitis C,  na het invullen van de risicotest een gratis bloedtest aangeboden.     De risicotest is geëvalueerd in een groep patiënten met een bekende hepatitis C  status. Hieruit bleek dat de risicotest ongeveer 85% van de mensen met een  hepatitis C infectie adviseert om zich te laten testen. Een groot deel van de hepatitis  C patiënten zou dus geïdentificeerd kunnen worden met deze test. Echter een  relatief kleine groep van mensen met hepatitis C (15%) zal niet door deze risicotest  worden.    In de vragenlijst wordt soms verwezen naar medium tot hoog risicolanden voor  hepatitis C. Een overzicht van deze landen is te vinden op www.hebikhepatitis.nl.  Voor meer informatie over het hepatitis C internetproject en/of deze risicotest:  Freke Zuure ([email protected]) of Udi Davidovich  ([email protected]). 

Introductietekst:      Heeft u risico gelopen?    Het hepatitis C virus wordt overgedragen door contact met besmet bloed. U kunt het  virus daardoor op veel verschillende manieren hebben opgelopen.     Op deze website kunt u nu eenvoudig en snel bepalen of u in het verleden risico  heeft gelopen op een hepatitis C infectie. U vult hiervoor de risicotest (korte  vragenlijst) in en krijgt meteen op uw scherm te zien of u risico heeft gelopen.     Risico  Als uit de risicotest blijkt dat u risico heeft gelopen op een hepatitis C infectie, dan  betekent dit niet meteen dat u ook een hepatitis C infectie heeft. Om te bepalen of u  werkelijk in aanraking bent gekomen met het hepatitis C virus is een bloedtest nodig.     Geen risico  Als uit de risicotest blijkt dat u geen risico op een hepatitis C infectie heeft gelopen,  dan krijgt u informatie over hoe u een hepatitis C infectie in de toekomst kunt  voorkomen. Er is dan geen bloedtest nodig.   

2

De risicotest    Hepatitis C wordt overgedragen door besmet bloed, maar dit bloed hoeft niet altijd  met het oog zichtbaar te zijn. Daarom worden in de risicotest (vragenlijst) veel  verschillende vragen gesteld over diverse gebeurtenissen.     Denk aan uw hele leven  U vult de risicotest in 1 keer in. Er zijn geen goede of foute antwoorden. Het gaat  erom dat u bij elke vraag het antwoord kiest dat zo goed mogelijk aansluit op wat u  heeft meegemaakt. Denk bij het beantwoorden van de vragen terug aan uw hele  leven. Het kan zijn dat u in uw jeugd iets heeft meegemaakt waardoor u risico heeft  gelopen op hepatitis C. Het invullen van de risicotest duurt over het algemeen niet  langer dan 10 minuten. 

3

‐ Heeft u een ziektekostenverzekering?    Extra informatie  Deze hepatitis C risicotest en een eventuele bloedtest zijn binnen dit project gratis.  Echter om u met een hepatitis C infectie naar het ziekenhuis te kunnen  doorverwijzen voor eventuele behandeling, is wel een ziektekostenverzekering  nodig. Deze vraag wordt nu gesteld om hierover vooraf goed te informeren.      * bij geen verzekering:    U heeft aangegeven dat u niet verzekerd bent tegen ziektekosten. U kunt deze  risicotest invullen en zo uw risico op hepatitis C bepalen. Als blijkt dat u risico heeft  gelopen op hepatitis C en u woont in de regio Amsterdam, dan kunt u gratis en  anoniem uw bloed laten onderzoeken. Echter als blijkt dat u hepatitis C heeft, dan  heeft u een ziektekostenverzekering nodig om naar het ziekenhuis te kunnen voor  eventuele behandeling.    Wilt u doorgaan met de risicotest?    O Ja, ik wil doorgaan met de risicotest, ook al weet ik dat ik zonder verzekering niet  naar het ziekenhuis kan wanneer blijkt dat ik hepatitis C zou hebben.    O Nee, ik wil stoppen met deze hepatitis C risicotest.   

4

‐ In welk land bent u geboren?     Extra informatie  Risico op een hepatitis C infectie verschilt per land en is met name in landen buiten  West Europa hoger dan in Westerse landen. Als u bent geboren in een land waar  hepatitis C meer voorkomt, loopt u meer risico op een hepatitis C infectie dan  wanneer u in Nederland bent geboren.    * indien geboren in Egypte, Mongolië, Guinee, Rwanda, Burundi, Kameroen of Bolivia  leidt dit tot een HCV testadvies. 

5

‐ Heeft u ooit nierdialyse ondergaan?     Toelichting  Nierdialyse (kunstnierbehandeling of hemodialyse) is een behandeling voor mensen  met een nierziekte. Bij deze mensen werken de nieren niet meer goed genoeg om de  afvalstoffen uit het bloed te kunnen filteren. Daarom wordt het bloed van deze  mensen buiten het lichaam gefilterd met behulp van een kunstnier. Dit heet  nierdialyse.    Extra informatie  Bij sommige ziekten worden patiënten regelmatig behandeld met bloedproducten.  Daarom wordt het bloed van deze patiënten regelmatig gecontroleerd op  bloedoverdraagbare aandoeningen zoals hepatitis C. Er is namelijk een kans dat deze  patiënten geïnfecteerd raken tijdens de behandeling.        ‐ Heeft u vóór 1992 een hemofiliebehandeling (met stollingsfactoren) gehad?    Toelichting  Hemofilie (bloederziekte) is een aangeboren ziekte waarbij het bloed minder snel  stolt. Het duurt bij deze patiënten langer voordat het bloeden ophoudt. Mensen met  hemofilie krijgen vaak bloedproducten toegediend of dienen dit zichzelf toe.      ‐ Heeft u ooit een donororgaan ontvangen?      * is één van de antwoorden op de vragen van deze pagina ‘ja’, dan wordt iemand  verwezen naar zijn/haar specialist om HCV testen te bespreken.     

6

‐ Heeft u ooit bloedproducten toegediend gekregen?     Toelichting  Bloedproducten zijn producten met daarin bloed, die via een bloedtransfusie of  soms met een injectie worden toegediend. Er zijn verschillende soorten  bloedproducten, zoals stollingsfactoren, rode bloedcellen, plasma of bijvoorbeeld  bloedplaatjes. Een bloedtransfusie wordt soms gegeven bij een operatie of ongeval  waarbij sprake is van veel bloedverlies, bij bloedafwijkingen en bij vrouwen die  tijdens de zwangerschap of bevalling veel bloed verliezen.    Extra informatie   Vanaf 1992 worden bloedproducten van donoren in Nederland en vele andere  landen op hepatitis C gecontroleerd. Mensen die bloedproducten toegediend  hebben gekregen vóór 1992 hebben mogelijk een risico om met het hepatitis C virus  geïnfecteerd te zijn. In niet‐westerse landen worden bloedproducten soms nog  steeds niet standaard gecontroleerd op virussen.    Zo ja:    ‐ Heeft u vóór 1992 (dus in 1991 of eerder) bloedproducten toegediend gekregen?    * is het antwoord op deze vraag ja, dan volgt een testadvies.        ‐ Heeft u vanaf 1992 (dus in 1992 of later) bloedproducten toegediend gekregen?    - Zo ja, in welk(e) land(en)?      * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies.     

7

‐ Heeft u vanuit uw geloof of cultuur ooit een ingreep ondergaan waarbij in de huid  werd gesneden of door de huid werd geprikt?     Toelichting  Bijvoorbeeld een besnijdenis of rituele littekens (inkerving van de huid).    Extra informatie   Rituele of culturele ingrepen zoals besnijdenissen of traditionele behandelingen  kunnen een risico vormen voor hepatitis C. Dit is mogelijk als dezelfde mesjes,  spuiten of naalden bij meerdere mensen zijn gebruikt en er met hepatitis C besmet  bloed op deze materialen zit. Omdat de kans hierop in sommige landen groter is dan  in andere landen, is het belangrijk u hier een vraag over te stellen.      - Zo ja, in welk(e) land(en)?    * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies. 

8

‐ Bent u wel eens geopereerd?     Toelichting  Hieronder vallen ook operaties aan het gebit, keizersneden, cosmetische operaties  (zoals een facelift of liposuctie) of kijkoperaties waarbij in de huid wordt gesneden.    Extra informatie   Chirurgische operaties kunnen een risico vormen voor hepatitis C. Dit geldt alleen als  er resten van met hepatitis C besmet bloed op de gebruikte instrumenten zit,  bijvoorbeeld doordat de materialen niet goed zijn schoongemaakt. Omdat de kans  hierop in sommige landen groter is dan in andere landen, is het belangrijk u hier een  vraag over te stellen.    - Zo ja, in welk(e) land(en)?      * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies.   

9

‐ Heeft u zich ooit laten tatoeëren?     Toelichting  Ook permanente make‐up, zoals getatoeëerde wenkbrauwen of eyeliners zijn  tatoeages.    Extra informatie  Bij het zetten van een tatoeage of piercing met niet gesteriliseerde materialen, kan  men in aanraking komen met bloed(resten) van andere mensen. Als dit bloed  besmet is met hepatitis C, kunt u zo besmet worden met hepatitis C. In landen waar  hepatitis C meer voorkomt is de kans hierop groter.      - Zo ja, in welk(e) land(en)?    * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies.   

10

‐ Heeft u ooit een piercing laten zetten?     Gaatjes in uw oren tellen niet mee.    Extra informatie  Bij het zetten van een tatoeage of piercing met niet gesteriliseerde materialen, kan  men in aanraking komen met bloed(resten) van andere mensen. Als dit bloed  besmet is met hepatitis C, kunt u zo besmet worden met hepatitis C. In landen waar  hepatitis C meer voorkomt is de kans hierop groter.      - Zo ja, in welk(e) land(en)?    * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies.     

11

‐ Heeft u ooit drugs gebruikt?     Toelichting  Onder drugs verstaan wij stimulerende, verdovende of hallucinerende middelen,  bijvoorbeeld ecstasy, speed, cocaïne, heroïne, etcetera.    Zo ja:    ‐ Heeft u ooit regelmatig een van onderstaande drugs gebruikt?     Met regelmatig bedoelen we tenminste 3 dagen per week, gedurende tenminste 3  maanden.     ‐ cocaïne / basecoke / crack  ‐ heroïne  ‐ amphetamine (ecstasy, speed, pep, crystalmeth)  ‐ LSD  ‐ GHB  ‐ poppers  ‐ explosion    Extra informatie   Hepatitis C komt vaker voor bij mensen die aangeven dat zij een periode regelmatig  harddrugs hebben gebruikt. Het virus kan worden overgedragen door gezamenlijk  gebruik van materialen, zoals rietjes bij het snuiven van cocaïne.    * zo ja, dan volgt een testadvies.    ‐ Heeft u ooit wel eens drugs gespoten?    Extra informatie   Drugs kunnen op verschillende manieren worden gebruikt, bijvoorbeeld door te  roken, te slikken of te spuiten (injecteren).     Bij het spuiten van drugs met naalden die niet nieuw uit de verpakking komen kan  hepatitis C worden overgedragen. Ook door andere materialen (zoals watjes of de  spuit zelf) bij het spuiten te gebruiken die al door iemand anders zijn gebruikt, kan  men besmet raken met hepatitis C. Hier kunnen namelijk bloedresten van anderen  op zitten.     Ook door maar één keer drugs te spuiten kan hepatitis C worden overgedragen.    Zo ja:    Spuit u nu nog steeds drugs?    Zo nee: testadvies  Zo ja:    12

Komt u tenminste 1 keer per maand bij een verslavingszorginstelling, een  methadonpost, of uw huisarts voor methadon of een ander vervangend middel?     * zo ja, dan wordt iemand doorverwezen naar zijn/haar arts in de verslavingszorg om  HCV testen te bespreken.  * zo nee, dan testadvies 

13

‐ Heeft uw biologische moeder ooit drugs gespoten, voor zover u weet?     Extra informatie  Mensen die ooit drugs hebben gespoten (geïnjecteerd) hebben een groot risico om  besmet te zijn met het hepatitis C virus. Het hepatitis C virus kan van moeder op kind  worden overgedragen. Daarom is het van belang om vragen over uw moeder te  stellen.    * zo ja, dan volgt testadvies   

14

‐ Is of was uw biologische moeder besmet met hepatitis C, voor zover u weet?     * zo ja, dan volgt testadvies   

15

‐ Heeft u ooit in een huis gewoond met iemand waarvan u wist dat deze persoon  hepatitis C had of ooit drugs had gespoten?     Extra informatie  Hepatitis C is een virus dat overgedragen wordt door bloed‐bloed contact. Het kan  voorkomen dat er kleine bloeddeeltjes zitten op tandenborstels, scheermes‐ jes,  nagelschaartjes of andere badkamerspullen die mogelijk worden gedeeld door  mensen in hetzelfde huis. Gezamenlijk gebruik van deze voorwerpen met iemand  met een hepatitis C infectie vormt een risico op besmetting.    * zo ja:    ‐ Deelde u met deze persoon wel eens scheermesjes, tandenborstels,  nagelschaartjes of andere voorwerpen waar mogelijk bloed op zat?     * zo ja:    ‐ Hoe lang woonde u met deze persoon in één huis?     * indien >1 jaar, testadvies   

16

‐ Bent u ooit op hiv getest?     Extra informatie  Mensen die besmet zijn met het hiv‐virus (human immunodeficiency virus) lopen  meer risico om ook besmet te zijn met het hepatitis C virus. Net als het hepatitis C  virus, kan het hiv‐virus door bloed‐bloed contact worden overgedragen. Het hiv‐virus  kan ook worden overgedragen door onbeschermd seksueel contact met iemand die  besmet is met het hiv‐virus.       * zo ja:    ‐ Wat is uw hiv‐status?     O ik ben hiv positief (wel hiv)   O ik ben hiv negatief (geen hiv)   O weet ik niet, ik heb mijn uitslag nooit opgevraagd/gekregen     * indien hiv positief, volgt testadvies maar ook de volgende tekst:      U heeft mogelijk risico gelopen op een hepatitis C infectie, maar u komt  waarschijnlijk regelmatig bij een internist/behandelaar voor hiv. Vermoedelijk is hier  uw bloed al op hepatitis C getest. U kunt uw arts vragen naar de uitslag. Indien u niet  getest bent, kunt u uw arts vragen om een hepatitis C bloedtest. Wij raden u aan om  de hepatitis C bloedtest bij uw internist/hiv‐behandelaar te laten doen, aangezien  een eventuele behandeling voor hepatitis C in nauw overleg gaat met deze specialist.     Als u liever deze website wilt gebruiken om een bloedtest voor hepatitis C te regelen,  dan kan dat echter ook. U moet dan nog wel eerst de rest van de vragenlijst invullen.      

17

‐ Heeft u zich ooit geprikt aan een gebruikte injectienaald van iemand anders?    Extra informatie  Mensen die zich prikken aan een gebruikte naald van iemand die besmet is met het  hepatitis C virus, lopen het risico om ook besmet te raken. Aan de gebruikte naald  kunnen namelijk bloedresten zitten waarmee het virus kan worden overdragen. Het  gaat hier niet om het krijgen van injecties (vaccinaties), maar wanneer u zich per  ongeluk prikt aan een gebruikte naald. Dit heet een prikongeval. We spreken ook van  een prikongeval wanneer iemand u met opzet prikt met een gebruikte naald.      - Zo ja, in welk(e) land(en)?    * indien in een medium/hoogrisicoland, dan volgt testadvies mits de laatste vraag op  deze pagina met ‘nee’ wordt beantwoord. 1  * indien niet in een medium/hoogrisicoland, dan hangt het testadvies af van de  volgende vraag:    Was de injectienaald vermoedelijk van een druggebruiker, een hemofilie‐ of  hemodialysepatiënt of iemand bekend met een hepatitis C infectie?     Toelichting  Een injectienaald die op straat ligt is zeer waarschijnlijk afkomstig van een  druggebruiker.     * zo ja, dan volgt testadvies mits de volgende vraag met ‘nee’ wordt beantwoord.      Is uw bloed na dit prikongeval onderzocht op ziekten zoals hepatitis C?    Toelichting  Het gaat hier om een prikongeval met een injectienaald van een druggebruiker, een  hepatitis C‐patiënt of hemofilie‐ of hemodialysepatiënt. Elk prikongeval brengt  opnieuw risico met zich mee. Als u meer dan één prikongeval met injectienaalden  van deze risicogroepen heeft meegemaakt, denk dan aan de laatste keer dat dit  gebeurde. Is uw bloed na dit meest recente prikongeval onderzocht op ziekten zoals  hepatitis C?     * zo nee, dan volgt testadvies 

1

 Let op, in de geëvalueerde risicotest volgde alleen een testadvies indien het prikaccident had  plaatsgevonden in een hoogrisicoland voor HCV.  18

‐ Bent u ooit werkzaam geweest in de gezondheidszorg?     Extra informatie  Mensen die in de gezondheidszorg werken in landen waar hepatitis C veel voorkomt,  lopen een risico op hepatitis C infectie. Dit kan ook zonder een prikongeval  gebeuren, bijvoorbeeld wanneer met hepatitis C besmet bloed in wondjes komt.    * zo ja:      ‐ Was u tijdens uw werk in de gezondheidszorg in direct contact met (bloed)resten?     ‐ Zo ja, in welk(e) land(en)?      * indien in medium/hoogrisicolanden, dan volgt testadvies.   

19

* indien iemand op basis van de risico’s een testadvies zou krijgen, volgt:    ‐ Bent u ooit op hepatitis C getest?     Extra informatie  Er zijn verschillende soorten hepatitis, zoals hepatitis A (ook wel geelzucht of gele  verf genoemd), hepatitis B en hepatitis C. Deze infectieziekten van de lever  verschillen veel van elkaar. Voor hepatitis C is bijvoorbeeld geen vaccinatie mogelijk,  voor hepatitis A en B wel.    Informatie voor bloeddonoren  Als u na 1992 bloed heeft gegeven als bloeddonor, dan is uw bloed na de  bloeddonatie getest op hepatitis C. Als u hierover toen niets heeft gehoord, dan was  u niet besmet met hepatitis C.       * zo ja, dan wordt uitgevraagd of iemand na de laatste negatieve HCV test nog risico  heeft gelopen op HCV.  * zo ja, en iemand is reeds HCV positief, dan volgt geen testadvies.  * zo nee, dan volgt een testadvies.   

20

Tekst van het testadvies    Uit uw antwoorden op de risicotest blijkt dat u in het verleden risico heeft gelopen  op een hepatitis C infectie.     U bent mogelijk in aanraking gekomen met hepatitis C doordat:     ‐ u bloedproducten toegediend heeft gekregen vóór 1992. Het hepatitis C virus kan  overgedragen worden door het toegediend krijgen van bloedproducten die besmet  zijn met het hepatitis C virus. Vóór 1992 waren er nog geen testen om het  donorbloed te testen op hepatitis C. Daarom kunnen mensen die vóór 1992  bloedproducten toegediend hebben gekregen, besmet zijn geraakt met het hepatitis  C virus.    ‐ u bloedproducten toegediend heeft gekregen in een land waar hepatitis C vaak  voorkomt. Het hepatitis C virus kan overgedragen worden door het toegediend  krijgen van bloedproducten die besmet zijn met het hepatitis C virus. Vanaf 1992  worden de bloedproducten in Nederland en in veel andere Westerse landen getest  op het hepatitis C virus. In niet‐Westerse landen wordt het donorbloed soms niet of  niet goed getest op hepatitis C. Mensen die in deze landen bloedproducten  toegediend hebben gekregen, hebben daarom een risico om besmet te zijn geraakt  met hepatitis C.     ‐ u ooit drugs heeft gespoten; ook door één keer spuiten met een gebruikte naald of  ander spuitmateriaal (zoals watjes of water) kunt u al besmet zijn geraakt met het  hepatitis C virus.   uw biologische moeder besmet is/was met hepatitis C. Het hepatitis C virus kan van  moeder op kind worden overgedragen. Als uw biologische moeder besmet zou zijn  met het hepatitis C virus, is het mogelijk dat u via uw moeder besmet bent geraakt  met hepatitis C.     ‐ uw moeder ooit drugs heeft gespoten. Het hepatitis C virus kan van moeder op kind  worden overgedragen. Mensen die drugs spuiten lopen een groter risico op hepatitis  C infectie dan mensen die geen drugs spuiten. Als uw biologische moeder besmet  zou zijn met het hepatitis C virus, is het mogelijk dat u via uw moeder besmet bent  geraakt met hepatitis C.     ‐ u geboren bent in een land waar hepatitis C relatief vaak voorkomt onder de  bevolking. Risico op een hepatitis C infectie verschilt per land en is met name in  landen buiten West Europa hoger dan in West‐Europese landen. Dat betekent dat als  u geboren bent in een land waar hepatitis C vaak voorkomt, u meer risico loopt op  een hepatitis C infectie dan wanneer u in Nederland bent geboren.     ‐ u in een land waar hepatitis C relatief vaak voorkomt een tatoeage heeft laten  zetten. De kans op besmetting met hepatitis C is groter wanneer hepatitis C onder de  bevolking vaker voorkomt. Ook wanneer de materialen die gebruikt zijn bij het  zetten van de tatoeage (bijvoorbeeld de naald, de inkt of het water) niet steriel zijn  kan hepatitis C worden overgedragen.     21

‐ u in een land waar hepatitis C relatief vaak voorkomt een piercing heeft laten  zetten. De kans op besmetting met hepatitis C is groter wanneer hepatitis C onder de  bevolking vaker voorkomt. Ook wanneer de materialen die gebruikt worden bij het  zetten van de piercing (bijvoorbeeld de naald of watjes) niet steriel zijn kan hepatitis  C worden overgedragen.     ‐ u in een land waar hepatitis C relatief vaak voorkomt een operatie heeft  ondergaan. De kans op besmetting met hepatitis C is groter wanneer hepatitis C  onder de bevolking vaker voorkomt. Ook wanneer de materialen die gebruikt  worden bij een operatie niet steriel zijn kan hepatitis C worden overgedragen.     ‐ u in een land waar hepatitis C relatief vaak voorkomt vanuit uw cultuur of geloof  een ingreep heeft ondergaan. De kans op besmetting met hepatitis C is groter  wanneer hepatitis C onder de bevolking vaker voorkomt. Ook wanneer de  materialen die gebruikt worden bij de rituele of culturele ingreep niet steriel zijn kan  hepatitis C worden overgedragen.     ‐ u in direct contact bent geweest met bloed(resten) tijdens uw werk in een land  waar hepatitis C relatief vaak voorkomt. Hepatitis C is een virus dat overgedragen  wordt door bloed‐bloed contact. Als u werkzaam bent geweest in de  gezondheidszorg in een land waar hepatitis C vaak voorkomt en in direct contact  bent geweest met bloed(resten), vormt dit een risico op een hepatitis C infectie.     ‐ u een prikongeval heeft meegemaakt met (vermoedelijk) een gebruikte naald van  iemand die besmet was met hepatitis C. Hepatitis C is een virus dat overgedragen  wordt door bloed‐bloed contact. Gebruikte naalden bevatten vaak bloeddeeltjes. Als  de naald gebruikt is door iemand die (vermoedelijk) besmet was met hepatitis C, kan  men door een prikongeval met deze naald besmet raken.     ‐ u een prikongeval heeft meegemaakt in een land waar hepatitis C relatief vaak  voorkomt. Hepatitis C is een virus dat overgedragen wordt door bloed‐bloed contact.  Gebruikte naalden bevatten vaak bloeddeeltjes. In landen waar hepatitis C vaak  voorkomt onder de bevolking, is de kans om door een prikongeval besmet te raken  met hepatitis C groter dan in Nederland.     ‐ u voor langere tijd in een huis heeft gewoond met iemand die besmet was met  hepatitis C of met iemand die ooit drugs had gespoten. U deelde met deze persoon  badkamerspullen (zoals tandenborstels, scheermesjes en nagelschaartjes). Bij het  delen van zulke badkamerspullen waar mogelijk met hepatitis C besmette  bloeddeeltjes op zitten, kan het hepatitis C virus worden overgedragen.     ‐ u heeft aangegeven dat u hiv‐positief bent (wel hiv). Mensen die besmet zijn met  het hiv‐virus lopen meer risico om ook besmet te zijn met het hepatitis C virus.     ‐ u ooit regelmatig harddrugs heeft gebruikt. Hepatitis C komt vaker voor bij mensen  die aangeven dat zij een periode regelmatig harddrugs hebben gebruikt. Het virus  kan worden overgedragen door gezamenlijk gebruik van materialen, zoals rietjes bij  het snuiven van cocaïne.     22

U loopt daarom risico om besmet te zijn met het hepatitis C virus. Hepatitis C geeft  aanvankelijk vrijwel geen lichamelijke klachten; veel mensen zijn besmet maar  voelen daar niets van. Toch kan het hepatitis C virus, zonder dat u het in de gaten  heeft, uw lever ernstig aantasten en leiden tot leverkanker.     Er bestaat nu een goede behandeling tegen hepatitis C die erge schade aan uw lever  kan voorkomen. Ook kunt u voorkomen dat u andere mensen in uw omgeving  besmet. Het is daarom heel belangrijk dat u nu laat uitzoeken of u besmet bent met  het hepatitis C virus. Hiervoor kunt u een afspraak maken met uw huisarts, maar het  kan ook op een makkelijke manier en gratis via deze website.                

23