Hennen gezond houden tot 100 weken en langer? Robert Pottgüter, nutritionist bij Lohmann Tierzucht
LOHMANN TIERZUCHT The specialist for layer breeding. 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 “Hoe voer ik legkippen tot 100 weken?” 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 Robert 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 Pottgueter – LTZ technisch service team e-mail: 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
[email protected]
Lopend genetisch werk … LSL Classic - 2002
100
LSL Classic - 2011
90
Laying Rate (%)
80 70 60 50 40 30 20 10 0 20
30
40
50
60
Weeks of Age
70
80
90
Prestaties van LSL ouderdieren
Prestaties van LB ouderdieren
Average Standard
Prestaties in leg % - en in totale eimassa/week 100
P r o d u c t i o n
%
90 80
70 60 50 40
LB %prod
LB EM/wk
30
LSL %prod
LSL Em/wk
20 10
Leeftijd in weken
0 20
24
28
32
36
40
44
48
52
56
60
64
68
72
76
80
De gemiddelde hen of de hoog productieve hen? Lopend genetisch werk Waarnaar streeft een leggeneticus voor de toekomst? de “500 eieren hen” – over hoeveel tijd? Commercieel! in een cyclus – zonder rui – met Lohmann kippen genetische selectie versnelt de prestatieverbetering levensvatbaarheid wordt steeds belangrijker in de fokindex
nutritionele onderwerpen kunnen/zullen veranderen bijdragen aan de kwaliteit van de eischaal aan het eind van de productieperiode – wordt (weer) steeds belangrijker
Eetvaardigheden aanleren - een urgente basis voor optimale legprestaties
Dip na piek, door te lage voerinname => tekort aan voedingsstoffen !!
Opfok – als basisvoorwaarde voor optimale prestatie
bron: Ysilevitz 2007 Israel
Pre-leg - 2% Calcium ter ondersteuning van de medullaire botontwikkeling
tijdens transitieperiode van opfok naar leg om voeropname te behouden tijdens overgang gunstig voor weinig uniforme koppels max. 10 dagen lang max. 1 kg/kip te gebruiken
Medullair bot – als calciumreservoir
Folegatti, 2008
16 weken
20 weken
67 weken
Hoe gebruikt u pre-leg voer – op verschillende leeftijden? Age of transfer week 15 16 17 18 after 18
days 105 112 119 126 after 126
Feeding program Developer feed followed by Pre lay feed kg feed kg feed 1.0 1.0 0.5 1.0 1.0 0.5 immediately: start lay feed - or layer phase 1
Is het niet mogelijk om pre-leg voer op de juiste manier te gebruiken – dan is het beter om geen pre-leg voer te gebruiken! gebruik opfokvoer „tot het eind van de opfok“ en start onmiddellijk met een legvoer!
Houd rekening met een gewichtstoename na overgang Groei en lichaamsgewicht (g) ontwikkelingslijn van LSL - CLASSIC Ongoing genetic work
Vergeet nooit dat opfok niet stopt na de overgang!
Optimale “sterke” eierschaalkwaliteit is nodig!
Voeren op levergezondheid de leghen produceert dagelijks een bepaalde hoeveelheid dooiervet bij een tekort wordt vet opgebouwd uit koolhydraten => van de lever vet/olie zijn licht verteerbare energiebronnen – produceren minder metabole warmte (zeer belangrijk bij hittestress) een hoger ruw vetgehalte en lager zetmeelgehalte ontlast het levermetabolisme! (samen met toegevoegd CCL - altijd) de lever raakt vaak beschadigd door mycotoxinen
Eierschaalstructuur Eierschaal is circa 10% van het totale eigewicht: CALCIUMCARBONAAT MAGNESIUMCARBONAAT CALCIUMFOSFAAT EIWIT VET %
94,7 % 1,0 % 1,0 % 3,0 % 1,0
Eierschaalvorming & het belang van (gezonde) lever Darmen
Schaalklier
Calcium
Carbonaat Kleur membraan Calcium Proteine haren Bevestigingspunten Schaalmembraan
feed
Eiwit Lever bron: provimi
Voeren op levergezondheid rantsoenen verrijkt met ruw vet => die altijd een minimale hoeveelheid toegevoegd olie/vet in de samenstelling hebben Choline: moet aan de premix worden toegevoegd => meest efficiënt met lage kosten; - zal altijd de basis zijn van vervette lever rantsoenen/supplementen Vitamines: K3, E, B12, B1, foliumzuur Methionine / Betaine Mycotoxinebinder moet indien nodig gebruikt worden - met een leverbeschermer, indien mogelijk
Goede levergezondheid – goede prestaties – goede eierschaalkwaliteit
Relatie tussen calciuminname en calciumretentie (Steve Leeson Ph.D. Canada):
Calciumretentie gemiddeld 50 % legrantsoenen
Hen calciumbehoefte afhankelijk van eiformaat en calcium absorptiepercentage
Source: Coelho
Groter eiformaat => meer Ca nodig voor eierschaal => lagere benutting => hogere dagelijkse behoefte aan Ca (afkomstig uit voer met de juiste samenstelling)
Effect van partikelgrootte calcium op opgenomen calcium
Source: Coelho
+ 16% Ca opgenomen – van „klein“ naar „grote“ kalksteendeeltjes
Kalksteen – de bron van calcium >>verwijzend naar meerfasevoeding<< Als er geen twee kalksteenbronnen beschikbaar zijn => gebruik dan in legvoer alleen ruwe kalksteen!!
de calciumbehoefte stijgt wanneer leghennen ouder worden en het calciummetabolisme verslechtert Gebruik in opfokvoer fijn kalksteen
Ruwe kalksteen – hoe dit eruit moet zien Ruwe kalksteen in mengvoer? werkt overal ter wereld – ter bevordering van de schaalkwaliteit goedkoopste manier om bij te dragen aan eierschalen! hoe dit te realiseren in legkorrels?
Ruwe kalksteen – hoe dit eruit moet zien Ruwe kalksteen toevoegen „bovenop“ mengvoer: werkt overal ter wereld – ter bevordering van de schaalkwaliteit heeft vaak een positief effect op hengedrag – makker & minder angstig
Calcium – aan de dagelijkse behoefte voldoen Fase 1
Fase 2
Fase 3
Dagelijkse behoefte g/hen/dag
4,10
4,40
4,50
90 g voeropname per dag, Ca % in voer
4,55
4,88
5,00
110 g voeropname per dag, Ca % in voer
3,73
4,00
4,09
120 g voeropname per dag, Ca % in voer
3,42
3,67
3,75
Ca-gehalte van samenstelling moet met oog op dagelijkse voeropname worden aangepast!
Grotere eieren lager % eierschaal dan kleinere eieren
Calcium voeren – wanneer de hen het nodig heeft ons voer is altijd aangepast aan de dagelijkse calciumbehoefte - maar de behoefte varieert gedurende de dag idee ochtendvoer – en avondvoer? wetenschappelijk een zeer goed idee - in de praktijk riskant Daarom een meer praktische aanbeveling: ochtendvoer standaardvoer, mag met “iets minder” Ca avondvoer 1% ruwe kalksteen bovenop voer
Praktijkvoorbeeld uit Spanje – “gesplitst voeren” Fase 2, leeftijd 36 – 55 weken - Voer volgens vermelding ochtendvoer Eiwit % 17.8 Ruw vet % 5.5 Ruwe vezel % 4.9 As % 9.8 Calcium % 2.50 Fosfor % 0.58 Sodium % 0.16 Methionine % 0.45 Lysine % 0.83 Mix de sterk verschillende voertypes nooit Dit kan resulteren in ruien
middagvoer 15.8 5.3 3.4 14.5 4.50 0.54 0.16 0.40 0.73
Een idee - om eigewicht in theorie te bepalen
EiGewicht g
Moment in legperiode
Variatie in eigewicht bij veldomstandigheden Databron: LOHMANN BROWN, Frankrijk 75 70 65 60 55
circa 30 koppels LB classic, zelfde genetica
50 45 40
Alle koppels van één GP-koppel = vergelijkbare genetica 35 19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
Age (weeks)
Gemiddeld +/- 2.5 g variatie !!
49
51
53
55
57
59
61
63
65
67
Het eigewicht beïnvloeden Eiformaat sturen kwalitatieve beperking Energie intensiteit
tijd
Eigewicht beïnvloeden Eiformaat sturen? voerinname neemt toe en werkt tegen
intensitei t
tijd
Voeren op darmgezondheid voerstructuur – homogeen & wat ruwe legmeel!! gebruik van antibiotic groeibevorderaars – indien nog toegestaan (in Europa niet) Enzymen – NSP, Proteasen, Fytase, … Kruiden en essentiële oiliën, sec. plantaardige bestanddelen
Zuurteregelaars & organische zuren Probiotica Prebiotica (MOS) medium & korte vetzuurproducten niet-verteerbare vezels (Lignine)
Fijne versus ruwe deeltjes voeren - opbrengst spiermaag
Fijn gemalen
Ruw gemalen Een actief „werkende“ spiermaag is hard nodig voor een gezonde vertering – en draagt bij aan schone eieren en droog strooisel!!
Norgesfor Feed, Norwegen, 05-2010
Belangrijke punten – om 500 eieren per hen te behalen! verbeter de opfok => het is een investering!
verbeter “condities” tijdens overgang benadruk het pre-leg idee ondersteun dagelijkse voer-/ nutriënteninname aan het begin van de productie benadruk het idee van “voeren op darmgezondheid” verbeter Ca-metabolism (partikelgrootte, …) zorg voor goede levergezondheid let bij ouder wordende koppels op eigewicht sluit nooit “slechte” compromissen bij het voeren van hoog productieve koppels
Lopend genetisch werk Wat kunt u verwachten van Lohmann?
Langere legcyclus Open communicatie met klanten Heel sterke nadruk op eikwaliteit en eimassa
Meer verkoopbare eieren per gehouden hen Alternatief geteste fokdieren Nieuwe innovatieve ideeën
Nieuwe selectiemethoden
Lopend genetisch werk Wat kunt u verwachten van Lohmann kippen?
„Vitale en makke leghennen met stabiel verenkleed, sterke botten en prestatiegerichte voerconsumptie – die ELKE DAG een ei met een robuuste schaal leggen “
LOHMANN TIERZUCHT The specialist for layer breeding. 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 “Hoe voer ik leghennen tot 100 weken?” 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 - een praktische aanpak” 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 Hartelijk dank voor uw aandacht! 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 Robert Pottgueter – LTZ technisch service team 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 e-mail:
[email protected]