helemaal thuis magazine Interview met Sas van Rouveroij Over procedures, richtlijnen en protocollen WAT ALS HET EEN DRIELING IS?

helemaal thuismagazine

WAT ALS HET EEN DRIELING IS?

Interview met Sas van Rouveroij Over procedures, richtlijnen en protocollen

Helemaal Thuis is een magazine van Solidariteit voor het Gezin Jaargang 1 | Editie 1 | April 2014

SOLIDARITEIT.BE

2

In dit nummer BELEID Protocol 3-project 7 De weg naar een nieuw zorgmodel in Vlaanderen 8 Procedures, richtlijnen en protocollen 12 Interview met Sas Van Rouveroij 22

KLANTEN Kinderen grootbrengen betekent vooral leren loslaten 4 Een hart voor dieren en de kinderen die er van houden 18 Een spannend 2014 voor de dienstencheques 20 Vrijwilligerswerk, een hart hebben voor anderen 28

PERSONEEL Onthaalouders doen aan Crime Control tijdens vormingsmoment 10 Keukenprinsessen in opleiding 16 Afdeling Lokeren kijkt uit naar een nieuwe start 25 Solidariteit in Solidariteit 32 Lentekriebels! 33

PRIKBORD Voor personeel en klanten 34

V O O R W O O R D Voor u ligt een splinternieuw magazine!

Foto: Ushua Goeminne

Helemaal Thuis is een magazine van Solidariteit voor het Gezin en zal voortaan twee keer per jaar verschijnen: in april en in oktober. Het is er gekomen als hopelijk waardige opvolger van de oude personeelskrant. Voor de medewerkers zal het wel even wennen zijn aan de nieuwe look en feel van het blad, maar niet getreurd want het magazine zal voor hen minstens even interessant zijn als voorheen. Hun inzendingen voor publicatie blijven ook even welkom als vroeger! De medewerkers zullen – voor zover dat nodig is natuurlijk – inspiratie kunnen opdoen voor een onderwerp van gesprek met hun klanten want die zullen nu ook mee zijn. Wat interessant en leerrijk is voor de medewerker kan het ook zijn voor de klant of sympathisant. Dat laatste is in elk geval het uitgangspunt van dit tijdschrift: iedereen die ook maar van ver of van dichtbij betrokken is bij Solidariteit voor het Gezin informeren over waar het mee bezig is en welke plannen er zijn voor de nabije en de verdere toekomst. Leuke en ontroerende verhalen willen we brengen van medewerkers én van klanten. En als het even kan willen we ook beleidsmensen aan het woord laten. In onze zorg stellen we de mens centraal. Het is vanzelfsprekend dat we dit ook doen in Helemaal Thuis. Hopelijk ervaart u als klant dit als een aangename, boeiende manier om Solidariteit voor

het Gezin beter te leren kennen. Misschien zal u verbaasd zijn over de diversiteit aan zorg- en dienstverlening en over de nieuwe initiatieven waarmee we mensen van alle leeftijden van dienst willen zijn. Of een mooi verhaal kan u mogelijks inspireren om zelf in de pen te kruipen. Dat zouden wij fijn vinden want voor onze klanten willen we werken. Van hen willen we vernemen hoe zij Solidariteit voor het Gezin ervaren. Communiceren gaat in twee richtingen. Wij informeren u en u mag ons laten weten wat u ervan vindt! Erwin Devriendt afgevaardigd bestuurder

Blijft u graag op de hoogte van nieuws over en door Solidariteit voor het Gezin? Op www.Facebook.com/solidariteitvhgezin posten we dagelijks berichten, wordt al eens een wedstrijd of een kwisje gelanceerd en kan u zelf ook uw mening kwijt. Word snel fan en u bent meteen mee!

SOLIDARITEIT.BE

2014

3

Kinderen grootbrengen betekent vooral leren loslaten...

Foto: Ushua Goeminne

DRIELING

4

Foto vlnr: De Neef Nathalie met Timéo, De Waegeneer Cindy met Victor, De Vleesschauwer Veronique, De Boeck Cindy met Alixe en Van Impe Marleen met Gaspar

HT: Wat ging er allemaal door je heen toen je te horen kreeg: we zien niet één hartje maar we zien er drie? Dana: het was niet echt een verrassing want er zijn al wat tweelingen in mijn familie. Bovendien voelde ik al na 2 dagen dat ik zwanger was en een test van bij de apotheker bevestigde mijn vermoeden. Mijn lichaam veranderde zo fel dat ik wel vermoedde dat ik zwanger was van een tweeling, dus daar was ik op voorbereid. Toen heb ik testen laten doen en zag ik al dat het een drieling was nog vóór die onderzoeker het zag. HT: Je trok helemaal alleen naar het onderzoek? Dana: Ja. Ik lag daar en zei: “oh nee dat zijn er drie.” Die onderzoeker, een jong baaske, antwoordde: “neen, neen we zijn nog niet begonnen” maar kon vervolgens niet anders dan mij gelijk

geven.” Op mijn vraag of het er toch geen vier waren stelde hij mij gerust dat het er ‘maar’ drie waren. Dan ben ik toch maar even in mijn wagen gaan zitten, direct naar Céline en mijn mama gebeld en dan ben ik gaan sporten. Op de vierde en vijfde maand zwangerschap na ben ik eigenlijk heel de tijd ziek en misselijk geweest. De meeste drielingen worden geboren op 30 weken. Ik heb het volgehouden tot 36 weken! HT: Je hebt dus eigenlijk alle records gebroken hé? Dana: Neen, er zijn nog dames hoor! Elke week was wel fysiek en mentaal zwaar maar gelukkig kon ik de tools van de basket, mijn vorig beroep, gebruiken. Die kon ik gebruiken om mij mentaal op te krikken en telkens een weekje te winnen. Het was altijd vooruit kijken: wat hebben de kindjes nog niet, wat moeten ze nog ontwikkelen en dat was mijn motivatie om nog een week rond te waggelen of te gaan liggen. HT: Elke week een nieuwe goal stellen… Dana: Het ultieme doel was gezonde kindjes op de wereld zetten, zo ver mogelijk geraken en dan elke week kleine overwinningen boeken. Op 36 weken heb ik gezegd dat het niet meer ging. Er werd een keizersnede gepland omdat de eerste baby in stuit lag. Op keizerlijke wijze zijn ze geboren, mijn drie prinsjes. HT: Hoe reageerde je omgeving? Dana: Céline vond de komst van een drieling direct oké. Cool! Zij neemt alles zen op

en dat gaf mij rust. Ik ben zelf ook een rustig type maar de hormonen nemen het soms wel eens over. Céline was de hele tijd optimistisch en positief. Mijn mama had wel schrik, ze vond het vooral gevaarlijk voor mij. De dokters vonden dat ook en probeerden ons de eerste drie maanden te overtuigen er eentje weg te stippen maar dat konden wij echt niet over ons hart krijgen. Ik geloofde in het feit dat ik 1m95 ben en dat er dus genoeg ruimte was voor 3 kinderen. Ik geloof er ook sterk in dat kinderen ouders kiezen en if it’s meant to be… Als er één ding is dat ik nog moest leren en nog altijd mee bezig ben dan is het wel ‘loslaten’. Die controle, dat overzicht… Met een drieling is dat het eerste wat je moet doen. Je kunt geen drie kindjes voeden op hetzelfde moment, dus je laat los naar de verzorgende toe. Dat was voor mij een hele oefening. HT: Heb je je in het begin van de zwangerschap gerealiseerd dat je hulp zou nodig hebben? Dana: Eigenlijk hadden we de hulp al nodig aan het begin van de zwangerschap want dat was heel zwaar voor onze relatie en voor ons dochtertje. Ik kon echt niets meer, was totaal uitgeput, dus eigenlijk zou het fijn geweest zijn moest de hulp al een maand of twee vroeger hebben kunnen starten. Financieel konden wij dit echter niet aan. Dit ligt natuurlijk niet aan Solidariteit voor het Gezin maar aan de overheid die gezinszorg zo duur maakt. Wij hebben die periode zo goed mogelijk proberen oplossen met hulp van de familie. In het begin hebben we heel veel Kind & Gezin opgetrommeld om vragen te stellen en verder heb ik heel veel forums bezocht om van alles te weten te komen.

5 DRIELING

Dana, Céline en dochtertje Alixe kregen vorig jaar te horen dat hun gezin zou uitbreiden met een drieling. De geboorte van een drieling betekent uiteraard een extra grote belasting. Voor de hulp bij de verzorging van de kinderen kunnen de ouders beroep doen op een dienst voor gezinszorg. Dana en Céline kozen voor Solidariteit voor het Gezin. De hulp loopt intussen al enkele maanden. Wij vroegen Dana naar haar ervaringen als mama van een dochtertje van 2,5 en een drieling van 6 maanden.

DRIELING

6

HT: Je hebt zelf gezocht naar hulp, naar informatie of werd de informatie je aangeboden?

HT: Het zal voor hen wel moeilijk zijn om jullie te lossen na al die tijd dat ze je geholpen hebben.

Dana: Nee, ik heb zelf gezocht. Eens je op Kind & Gezin komt dan sturen ze je wel door maar dat is heel vermoeiend als je van een drieling zwanger bent. Je verplaatsen, het zoeken,… Een crèche zoeken voor drie kindjes was ook een hele stress. Je moet kiezen tussen zeven verschillende diensten en je moet ze zelf ook allemaal vergelijken. Ik heb gekozen voor Solidariteit voor het Gezin omdat ik ze kende via andere diensten en ook omdat mijn mama daar werkt. De keuze was dan ook snel gemaakt!

Dana: Dat loslaten is niet voor meteen. We hebben beslist om drie jaar gebruik te maken van de diensten van Solidariteit voor het Gezin. Toch zeker tot de jongens naar school gaan. Het is fijn om na drie à vier maanden te bekijken hoe de hulp kan herverdeeld worden. Ik dank Solidariteit voor het Gezin en de meisjes voor de flexibiliteit hierin want alles evolueert: de jongens, mijn werk…

HT: Hoe is het nu georganiseerd? Hoe vaak komen de verzorgenden en poetshulp langs? Dana: Er is een voltijds verzorgende en er was 20u poetshulp aanwezig. De verzorgenden komen ook ‘s avonds als Céline voor haar werk weg is. Hiervoor zijn we heel dankbaar omdat ik anders alleen vier kindjes moet te eten geven en in bed stoppen. Sinds kort zitten de jongens op hetzelfde schema en doen ze vaker een dutje. Ze eten nu ook fruit- en groentepapjes. Zowel de jongens als de verzorgenden moeten zich aan elke verandering aanpassen, wat heel veel tijd in beslag neemt. De poetshulp is nu wel minder nodig dan in het begin.

HT: Hoe reageert je oudste dochtertje op al dat vreemde volk hier in huis? Dana: Ze kent alle verzorgenden bij naam, voelt zich op haar gemak en vindt ze allemaal even leuk. Als ze van de crèche komt wil ze wel wat tijd met ons alleen. Wij voelen het ook soms zo aan maar een kind zal dit toch rapper en eerlijker zeggen dan een volwassene.

“Ik merk dat ik een betere mama, partner en betere vriendin voor de verzorgenden en poetshulp ben geworden door voor mezelf ook wat tijd te maken.”

HT: Telkens vreemden in huis hebben, hoe is dat? Heb je hen vooraf ontmoet? Dana: ik heb het volle vertrouwen gelegd in Solidariteit voor het Gezin. Ik heb wel een juist beeld geschept van wie wij zijn en wat wij graag hebben. Ik denk dat wij er goed in geslaagd zijn om de juiste balans te vinden tussen wat wij belangrijk vinden en hen toch vrijheid te geven in hun taken. Ik heb echt geprobeerd om die ruimte te creëren voor hen. De eerste weken was het vooral een beetje bijsturen voor mij. Ik denk dat de verzorgenden telkens heel vermoeid naar huis gingen.

HT: Zijn er tips die je kan geven aan mama’s die zwanger of bevallen zijn van een drieling?

Dana: Zelfs bij één kindje is dit vooral het leren loslaten. Als mama heb je dat natuurlijke moedergevoel en moet je loslaten naar partner en familie toe. Loslaten brengt rust. Waar ik het moeilijkst mee heb, is dat al je tijd naar de kinderen gaat en je zelf vergeet om te eten, zelfs om naar het toilet te gaan. Ik heb twee weken geleden een gesprek gehad met de verantwoordelijke, Els, omdat ik het zo letterlijk had genomen dat ik steeds thuis moest zijn als de verzorgende er is. Daardoor was ik 24/24u bij de kinderen. Ik merk dat ik een betere mama, partner en betere vriendin voor de verzorgenden en poetshulp ben geworden door voor mezelf ook wat tijd te maken. Gaan wandelen, joggen, werken voor mijn bedrijf, ... De tip die ik dus kan meegeven aan alle mama’s is dat een kind pas je liefde kan merken als je jezelf lief hebt. Ruth De Maere vroedvrouw

7

pry Foto: @Olivier Cou

Enkele maanden geleden startte de Koning Boudewijnstichting, samen met La Caixa Foundation, UniCredit Foundation en Erste Stiftung een zoektocht naar succesvolle sociale innovatieprojecten rond het thema “active and healthy ageing” in Europa. Niet minder dan 220 projecten, verspreid over zowat alle Europese landen, dienden hun kandidatuur in. Een internationale jury, met specialisten van de belangrijkste Europese onderzoeksinstellingen rond dit thema (Centre for Social Innovation (AT), Ashoka (DE), het Netwell Centre (IE), het Centre of Socio-economic Gerontological Research (IT), het Ageing Research Centre (SE) en het AGE platform Europe), beoordeelde alle ingediende projecten en selecteertde 20 finalisten. Een integraal zorgpakket houdt mensen langer thuis

Bij de 20 finalisten werd één Belgische/Vlaamse inzending weerhouden: het Protocol 3-project “Thuiszorgzekerheid door een gecoördineerd en integraal zorgpakket” van Solidariteit voor het Gezin, dat sinds 2010 succesvol geïmplementeerd wordt in Gent en Destelbergen. Dit innovatieproject zorgt voor een 24/7-zorg op jaarbasis voor ongeveer honderd zwaar zorgbehoevende patiënten, waarbij het integrale zorgpakket (met thuisverpleging, flexibele gezinszorg, nachtcontrole, ergotherapie aan huis, professionele alarmopvolging, crisisopvang en dagopvang) samengesteld en gecoördineerd wordt door een zorgcoach, in samenspraak met de individuele patiënt en zijn/haar mantelzorgers. Bedoeling is om de opname van de patiënt in een woonzorgcentrum met enkele maanden uit te stellen. Momenteel slaagt Solidariteit voor het Gezin er in om patiënten gemiddeld acht maanden langer thuis te houden dan in normale omstandigheden. De twintig finalisten werden in het voorjaar van 2014 allemaal individueel bezocht door een internationale

jury die de projecten meer in detail bestudeerde en beoordeelde. Zo mocht Solidariteit voor het Gezin in januari een onderzoekster van het Netwell Centre uit Ierland verwelkomen voor een driedaags evaluatieen beoordelingsbezoek. Zij sprak enerzijds met de initiatiefnemers (management) en ging anderzijds mee “op het terrein” met enkele verzorgenden/verpleegkundigen en sprak met hulpverleners, patiënten en mantelzorgers over hun ervaringen met het project. Solidariteit voor het Gezin in de top 3!

Op 25 maart, na de beoordeling van alle 20 finalisten, reikte de Koning Boudewij Stichting de European Award uit aan het beste project en aan 2 runners up rond “active & healthy ageing in Europe” tijdens een feestelijke bijeenkomst van alle initiatiefnemers in Brussel. De eerste plaats ging naar een Zweeds project, de tweede naar een Italiaans en jawel, de derde plaats was voor de Belgische finalist Solidariteit voor het Gezin en haar Protocol 3-project! Aan alle medewerkers die actief zijn in dit project: congratulations!

SOLIDARITEIT.BE

Protocol 3-project van Solidariteit voor het Gezin wint één van de European Awards “Social Innovation in Ageing”

De weg naar een nieuw zorgmodel in Vlaanderen BELEID

8

Soms is het verrassend hoe een ‘flow’ van ideeën een eigen weg begint te vinden. Toen we in 2011 de aanzet gaven onze eigen zorgorganisatie in vraag te stellen en dit te koppelen aan een toekomstperspectief dat werd ingegeven door de splijtende analyse van het Itinera Instituut (“Het grijze goud”)1, hadden wij nooit gedacht dat we heden reeds het veranderingstraject in gang konden zetten. Het interne ‘Boost 2019’-verhaal, waarover verder meer, begint te leven en krijgt vorm. Het inhoudelijk cahier ‘De mens centraal’ (dat onlosmakelijk moet gelezen worden met ‘Humane zorg in een toekomstperspectief’) heeft de toon gezet. De enige bezwarende elementen die onze toekomstvisie nog zouden kunnen vertroebelen zijn de consequenties van de verkiezingen van mei 2014 en een conservatieve politieke invulling van de zesde staatshervorming in onze sectoren. Met een publiek gemaakte visietekst en een actieve participatie bij diverse werkgeversorganisaties, hopen wij wat invloed te kunnen uitoefenen op de uiteindelijke politieke besluitvorming. Wat als een paal boven water staat, is het feit dat de huidige welzijns-en zorgorganisaties in Vlaanderen aan verandering toe zijn. Enkel het scenario ontbreekt. De visie van Solidariteit voor het Gezin is duidelijk en is onderbouwd vanuit verschillende invalshoeken. Dit was hoofdzakelijk de oefening die we in 2013 hebben gemaakt vanuit een theoretisch model (De mens centraal) en vanuit een praktisch model (geïntegreerde zorg via nieuwe zorggarantiemodellen). Nu komt het erop aan dit alles een bedrijfsverankering te geven en op sommige vlakken al structurele wijzigingen door te voeren. De eerste aanzet zal in 2014 moeten gebeuren. Tijdens de daarop volgende jaren zal alles praktisch worden uitgerold. Het symbolisch jaar 2019 is aldus niet fictief gekozen.

1

Want ook het overheidsbeleid heeft niet stilgezeten. In de sectoren van WVG (Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) zijn diverse grote transitieprojecten op sporen gezet. Veel van deze transitieprojecten moeten nog hun concrete invulling krijgen en vragen nog een reeks uitvoeringsbesluiten. Daarmee zal de volgende coalitie zwaar belast worden, maar het is nu al duidelijk dat men verder wil investeren ‘in een warme samenleving’ met groeipaden binnen de beschikbare kredieten in de sector voor personen met een handicap, in de thuiszorg en in kinderopvang. Meer dan ooit is de trendbreuk van aanbod- naar vraagsturing vertaald in diverse teksten, en dit zal mogelijks de aanzet worden voor veel meer. Deze beleidskeuze (die blijkbaar door de voltallige Vlaamse Regering wordt gedragen) van Minister Jo Vandeurzen prikt volledig in onze beleidsvisie, waardoor we gesterkt worden in de door ons ingeslagen weg. Mede daarom gaan we overtuigd verder met het vernieuwen van Solidariteit voor het Gezin. Grote uitdagingen komen op ons af. Zichzelf in vraag stellen in de socio-profit-sector is een noodzaak en nieuwe Het grijze goud - Hoe de babyboomers van de ouderenzorg een succesverhaal kunnen maken (Brieuc Van Damme - 2010)

1

3

antwoorden geven op de gewijzigde sociologische omgeving is een verplichting. Een echt geïntegreerd en ontschot zorgmodel met lokale verankeringen zal de toekomst bepalen. En daarom moet ons zorgbedrijf zich aanpassen aan deze nieuwe realiteit. De langzame afbouw van een denken per dienstverlening moet resulteren in een vernieuwde dynamiek van een geïntegreerd zorgmodel. In deze optiek zal Solidariteit voor het Gezin er werk van maken om op verschillende niveaus de ‘reset-knop’ in te drukken. Dit jaar staan vijf trendbreuken op de agenda die we met veel overtuiging en met medewerking van al onze medewerkers zullen doorvoeren. Van een volledig herdenken van de informatica-omgeving tot een complete infrastructurele reset. Van het herschrijven van nieuwe processen rond de geïntegreerde zorg tot herzien van de volledige ‘branding’ van Solidariteit voor het Gezin. Nieuwe afdelingen, het introduceren van het ‘nieuwe werken’, het flexibiliseren van zorg en nieuwe samenwerkingsmodellen zullen de essentie vormen voor de eerste fase van het veranderingstraject dat de naam ‘Boost 2019’ heeft meegekregen. Zowel van binnenin, als van buitenaf zal Solidariteit voor het Gezin er eind 2014 enigszins anders uitzien. Het feit dat we dit magazine uitbrengen is daar trouwens een mooi voorbeeld van. Wat vroeger een interactief magazine was voor onze medewerkers, zal nu evolueren naar een heus tijdschrift voor iedereen die iets met Solidariteit voor het Gezin te maken heeft.

2

Uiteindelijk moet het doel zijn om de klanten, patiënten en zorgconsumenten een nog betere dienstverlening te geven, waarbij zorg op maat de ultieme drijfveer wordt. We gaan geen enkele inspanning uit de weg om deze doelstelling te kunnen realiseren, waarbij wij als onafhankelijk zorgbedrijf open staan voor alle Vlamingen en Brusselaars. Erwin Devriendt afgevaardigd bestuurder FOTO’S 1. Tomas, systeembeheerder bij Solidariteit voor het Gezin , 2. ‘De mens centraal’, 3. maquette kantooromgeving: ‘het nieuwe werken’ toegepast INTERESSE? Lees meer over de beleidsvisie van Solidariteit voor het Gezin in ‘De mens centraal’ en in ‘Humane zorg in een toekomstperspectief’ op www.solidariteit.be/Pers.aspx

BELEID

9

Agenda

sdag voor ont19/9/2014: Vorming l: haalouders in Brusse pvang ro de - Wennen in de kin n – koorts te ek rzi - EHBO – kinde ent) 23/9/2014: CPR (G met taalproblean ga Om : 14 20 14/10/ (Wachtebeke) eid gh ali rst de An . en m

ONTHAALOUDERS

10

Onthaalouders doen aan Crime Control tijdens vormingsmoment 7:30 Opstaan

Vormingsdagen zijn werkdagen maar toch helemaal anders dan anders! Voor de onthaalouders zijn er die dag eens geen wenende kindjes te troosten, moesten we niet knuffelen, spelen noch ravotten, geen vuile pampers verversen of knutselwerkjes afwerken, … . Bovendien moest ik pas om 7.30 uur opstaan in plaats van om 5.45 uur, wat een luxe! 8:00 Onderweg

Het is heel druk op de weg. Gelukkig hoef ik dat niet elke dag te doorstaan. 8:30 Aankomst en begroeting

Na aankomst begint de dag met een kop koffie, een lekkere boterkoek en het begroeten van de collega’s. Dat is altijd leuk want we zien elkaar niet zo heel vaak en we hebben veel te vertellen. 9:00 Voormiddagactiviteit

Tijdens de voormiddag ging het over “Omgaan met verbale agressie” door de organisatie Crime Control. Het was heel boeiend. Verschillende situaties zoals die regelmatig voorkomen in onze praktijk, werden nagespeeld. Een acteur nam de plaats in van een ouder, een collega-onthaalouder die van onthaalouder. 12:00 Broodjeslunch

Voor we het beseften was het al tijd om de innerlijke mens te versterken. Iedereen kreeg zijn vooraf besteld broodje

met een kop koffie of een frisdrank. Er werd heel wat bijgepraat. Ik zat aan een tafel met nieuwe collega’s. Daar hoorde ik dat zij, voor ze aan de job van onthaalmoeder konden beginnen, zeer goed opgeleid werden. Dit was 25 jaar geleden wel heel anders. Toen was het veeleer leren met vallen en opstaan. 13:00 Namiddagactiviteit

Na de pauze begon de namiddagvorming. Het thema was voeding. We werden verdeeld in groepjes om vragen te beantwoorden. Dit maakte het leuk en interactief. Opnieuw hebben we veel bijgeleerd. We kregen onder andere extra uitleg over vegetarische voeding. Bij mij in de opvang zitten twee kindjes die vegetariër zijn. Ik had zo mijn twijfels of ze wel genoeg variatie in voedingsstoffen binnenkrijgen. De lesgevers hebben mij verschillende tips gegeven waar ik moet op letten. Zo was ik gerustgesteld. Daarnaast werden ook veel tips uitgewisseld onder collega’s in verband met voedingsgewoontes uit verschillende culturen. 16:00 Einde vormingsdag

Om 16.00 uur zat onze vormingsdag er op. ‘t Was een leuke en vooral leerrijke dag. Ik kijk al uit naar de volgende dit najaar. Martina David onthaalouder

VORMINGSDAG DIENST VOOR ONTHAALOUDERS --------------------tten Onthaalouders zi tafel. De samen rond de oraan is dame rechts vo Martina David ---------------------

ONTHAALOUDERS

11

Procedures, richtlijnen en protocollen

Foto: Karien D’Hollander

INTERVIEW

12

Dit leverde alvast een boeiend interview op.

13 INTERVIEW

De woorden ‘procedures’, ‘richtlijnen’ en ‘protocollen’ roepen bij velen weerstand op. Vaak worden deze geassocieerd met onoverzichtelijke documenten, checklists, … waar velen tegenop zien om ze door te nemen. Toch zijn protocollen, richtlijnen en procedures in een zorginstelling onmisbaar bij integrale kwaliteitszorg. Wanneer we ons niet aan die procedure of dat protocol zouden houden, wordt het een chaos. Elke procedure of elk protocol zou een evidentie moeten zijn, net zoals we koken, wassen, strijken, boodschappen doen… Dit zijn allemaal werkzaamheden met een min of meer vaste volgorde. Waarom? 0mdat ze op die manier het beste werken. Dat zijn de procedures/protocollen die een bijdrage leveren aan integrale kwaliteitszorg. Maar hoe weten we dat een procedure/protocol wel die kwaliteit van zorg oplevert die we beogen? Hoe kunnen we die kwaliteit van zorg meten en bijsturen? Al onze vragen legden we voor aan een expert ter zake, Prof. dr. Dimitri Beeckman, verpleegkundige met doctoraat in de sociale gezondheidswetenschappen en docent in de opleiding “Master in de Verpleegkunde en de Vroedkunde” aan het Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde, Universiteit Gent.

HT: Wat is het verschil tussen een procedure, een richtlijn en een protocol? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Procedures, richtlijnen en protocollen zijn voorbeelden van het ‘formaliseren’ van zorg. We merken dat deze termen zeer vaak als synoniem voor elkaar gebruikt worden. Dit is niet correct. Een procedure is de beschrijving van een proces, een reeks instructies die op volgorde moet worden uitgevoerd. Denk hierbij aan de procedure voor het uitvoeren van een blaascatheterisatie. Elke stap in het proces dient uitgevoerd te worden zoals beschreven, er is dus geen mogelijkheid voor aanpassingen. Elke stap is noodzakelijk om tot goede zorg te komen.” “In een protocol daarentegen wordt een goed overwogen selectie gemaakt uit de aanbevelingen van een richtlijn. Een richtlijn is een document met aanbevelingen ter ondersteuning van de

besluitvorming van zorgverleners en patiënten, steunend op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Richtlijnen hebben een meer algemeen karakter, wat er staat geldt voor iedereen. In een protocol daarentegen worden deze aanbevelingen veel meer afgestemd op de eigen patiëntengroep, wordt rekening gehouden met organisatorische en financiële mogelijkheden, met aanwezigheid van zorgverleners en mantelzorgers, met beschikbaarheid van materiaal, met voorkeuren, met efficiëntie en gebruiksgemak. Variatie en aanpassing naar de specifieke patiënt is belangrijk.” HT: Waarom is het zo belangrijk om te werken met procedures, richtlijnen en protocollen? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Het doel van werken met procedures en protocollen is om zorg meer te

INTERVIEW

14

standaardiseren en om “ongewenste” variatie in zorg weg te werken. Standaardisatie heeft natuurlijk ook het nadeel dat je de indruk zou krijgen dat we voor iedere patiënt hetzelfde en op dezelfde manier zouden moeten doen. Dit is zeker niet correct. Aanpassingen aan de zorg zijn steeds noodzakelijk. Procedures, richtlijnen en protocollen kunnen ook geen alternatief zijn voor goede kennis bij verpleegkundigen. Deze kennis is noodzakelijk om op een verantwoorde manier om te gaan met bijvoorbeeld een protocol.” HT: Wanneer je als zorginstelling je procedures en je protocollen hebt verzameld in een kwaliteitshandboek. Hoe zorg je er voor dat de procedures en de protocollen ook uitgevoerd worden? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Hier gaat het over de complexiteit van implementatie. Dit is zo complex dat het een wetenschap op zich geworden is. Het organiseren van bijscholing kan één aspect zijn, maar dit is zeker niet voldoende. Algemeen wordt aangenomen (en ook aangetoond door onderzoek) dat implementatie van bijvoorbeeld een nieuw protocol gepaard dient te gaan met een goede analyse van barrières (zoeken naar redenen waarom een protocol niet gebruikt zou worden) en facilitatoren (zoeken naar argumenten waarom een protocol wel gebruikt zou kunnen worden) en dit op niveau van de zorgverleners, het directe management en de organisatie. Strategieën kunnen dan ontwikkeld worden op basis van deze grondige analyse. Voorbeelden van strategieën zijn het ontwikkelen van posters/flyers, feedback geven, educatie, monitoring… Welke strategieën je gebruikt en hoe je deze vorm geeft, dient in belangrijke mate af te hangen van de analyse die vooraf gebeurd is. Bezin eer je begint. We dienen ons ook te realiseren dat richtlijnen kennis niet kunnen vervangen. Het vraagt juist goede kennis om richtlijnen goed te kunnen interpreteren en gebruiken.” HT: Wat zijn de voorwaarden van een goede procedure? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Een procedure dient vooral helder te zijn. Elke stap dient duidelijk omschreven te worden en dient onderbouwd te zijn. Het is belangrijk voor de zorgverlener die de procedure gebruikt, dat iedere stap een betekenis heeft.. Waarom dient dit zo te gebeuren en niet anders? Wat is de reden hiervoor? Onderzoek toont aan dat dit de mate van compliance in sterke mate doet toenemen.“

Prof. dr. Dimitri Beeckman

HT: Hoe houd je de procedures en de protocollen up-to-date en voorkom je dat het enkel een statisch gegeven blijft? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Dat is een goede vraag. Er wordt aangenomen dat een protocol gemiddeld 3,6 jaar accuraat en up-to-date blijft. Nadien is er een update nodig. Bij de opmaak van een procedure/protocol dient duidelijk afgesproken te worden wanneer de update zal plaatsvinden en wie hiervoor verantwoordelijk is. Kleine veranderingen (die toch wel een belangrijke impact hebben op de zorg) kunnen dan doorgaans aangevuld te worden. Duidelijke communicatie over aanpassingen (en de redenen hiervoor) is belangrijk. Het bijhouden van procedures, richtlijnen, protocollen in papieren formaat is geen goede strategie. Het online beschikbaar stellen (en het mogelijk maken om feedback van gebruikers te vragen) laat toe om snel in te spelen op veranderingen.” HT: Heldere procedures en protocollen leiden tot betere kwaliteit van zorg maar wat is dat precies ‘kwaliteit van zorg’? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Dit is een zeer complex begrip. De betekenis die we aan dit begrip geven is ook afhankelijk vanuit welk perspectief we het begrip bekijken. Een patiënt zal op een andere manier naar kwaliteit van zorg kijken dan een zorgverlener. De wet op de ‘rechten van de patiënt’ (2002) stelt dat de patiënt recht heeft op kwaliteitsvolle gezondheidszorg die beant-

liteit van een aspect van de gezondheidszorg.” HT: Hoe kan je er als zorginstelling voor zorgen dat procedures en protocollen gedragen worden door alle medewerkers?

Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Betrokkenheid creëren is de hoeksteen van gedragenheid. Het is belangrijk om als organisatie een duidelijk en herkenbaar credo te hebben als het komt op kwaliteitsbeleid. Dit beleid dient dan concreet vorm te krijHT: Hoe kunnen we die kwaliteit van gen door input van velen, dit op alle zorg meten en bijsturen? (relevante) niveaus in de organisatie. Een duidelijke communicatie tussen Prof. dr. Dimitri Beeckman: het beleid en de mensen die dagdage“Gezien de lijks de kwaliteit complexiteit van zorg moeten “Up-to-date houden van de definitie leveren, is heel van procedures en is deze vraag belangrijk!” protocollen vraagt nog complexer. Het gebruik van HT: Hoe ineen duidelijke ‘indicatoren’ om formeer je de communicatie. Het de kwaliteit van patiënt/de online beschikbaar zorg te meten doorverwijzer is momenteel hierover? stellen laat toe om goed ingebursnel in te spelen op Prof. dr. Dimitri gerd geraakt. veranderingen.” Beeckman: Een kwaliteitsin“Het kwaliteitsdicator is een meetbaar aspect van de zorg dat een beleid en de krijtlijnen in dit beleid aanwijzing geeft over de kwaliteit dienen duidelijk naar patiënten en van zorg. Om een oordeel te kunnen doorverwijzers gecommuniceerd te geven over de kwaliteit van zorg is worden. Deze krijtlijnen dienen verinformatie nodig. En om informastevigd te worden met duidelijke en herkenbare acties die de organisatie tie te verkrijgen moeten gegevens onderneemt om het kwaliteitsbeleid verzameld worden. De gegevens vorm te geven en te integreren. De worden verkregen door te meten. mogelijkheid krijgen om feedback te Een indicator geeft betekenis aan een geven en een open debat te voeren meting, heeft een signaalfunctie. Een over kwaliteit en de operationalisering indicator krijgt echter pas betekenis, zullen betrokkenheid en gedragenheid als er ook een norm is bepaald. Wordt bij deze groep versterken.” er afgeweken van de norm, dan is er bijsturing nodig. Indicatoren geven HT: In de extramurale zorg worden dus informatie over de mate van kwa-

vaak andere procedures/protocollen gehanteerd dan in de intramurale zorg. Hoe kan je de procedures/protocollen het best op elkaar afstemmen zonder hierin aan kwaliteit in te boeten? Prof. dr. Dimitri Beeckman: “Zoals reeds gezegd dient een protocol gebaseerd te zijn op evidentie die uit richtlijnen komen. Deze aanbevelingen dienen dan in een protocol vertaald te worden naar de context waarin ze gebruikt worden. Variaties en verschillen bij protocollen zijn niet zo erg. De intramurale en extramurale context zijn immers verschillend. Afstemming is evenwel niet onbelangrijk. Structureel overleg op continue basis is dan ook onontbeerlijk.“ -------------------------------------------------Met dank aan Prof. dr. Dimitri Beeckman --------------------------------------------------

Karien D’Hollander coördinator zorgbeleid

15 INTERVIEW

woordt aan zijn behoeften. Volgens het Institute of Medicine (USA) is gezondheidszorg kwaliteitsvol wanneer de zorg de kans verhoogt om gewenste gezondheidsresultaten te bekomen en wanneer deze zorg overeenstemt met de huidige professionele kennis. Volgens het Vlaams Patiëntenplatform kunnen volgende elementen het begrip ‘kwaliteit van zorg’ beschrijven: veiligheid, effectiviteit, efficiëntie, patiëntgerichtheid, tijdigheid, continuïteit, integraliteit en gelijkwaardigheid.”

Keukenprinsessen in opleiding

--------------------je op Opleidingen vind .be > Compewww.solidariteit leidingen tentiezorg > Op ---------------------

OPLEIDINGSCENTRUM

16

Een leven lang leren is een slogan waar niemand tegen kan zijn. Het in de praktijk brengen is al iets moeilijker want leren kost tijd en geld en soms is het lastig of saai, Vraag maar aan de studenten in uw omgeving. Investeren in leren houdt ook in dat men later moet toepassen wat werd aangeleerd. Ook dat kan lastig zijn want het is vaak gemakkelijker het te houden bij het oude vertrouwde.

evolueert mee met zijn noden. Vraaggestuurde zorg betekent ook dat de verzorgenden een actievere rol krijgen. Het wordt zeer belangrijk dat wij regelmatig feedback geven aan de leidinggevende zodat het zorgplan continu kan aangepast worden.

De verzorgenden van regio Brugge waren alvast zeer enthousiast over hun laatste bijscholing. In de voormiddag kreeg het onderwerp de aantrekkelijke titel ‘keukenprins(es)’. De inhoud was een opfrissing van veronderstelde kennis. Er werd herhaald waar men moet op letten bij suikervrij koken voor patiënten met diabetes, bij natriumvrij, licht verteerbaar en cholesterolarm koken. Eerst werd een goede theoretische uitleg gegeven met een leuke kwis en vervolgens konden ik en mijn collega’s aan de slag in de keuken. In groepjes van vier personen konden wij onze creativiteit botvieren.

Autonomie en erkenning van de klant: De klant neemt de regie in handen van haar/zijn zorg.

In de namiddag stond een totaal ander thema op het programma: vernieuwde zorg in de toekomst. Ik heb onthouden dat het de bedoeling is integrale zorg te bieden vanuit een vraaggestuurd perspectief (zowel ‘s avonds als ‘s nachts). De klant moet centraal staan en de zorgverlening is geen statisch gegeven maar

Het was een aangename en sfeervolle bijscholing, met dank aan de directie dat we die kans krijgen om ons geheugen eens op te frissen en in de vernieuwde zorg kunnen stappen. Alsook een woordje van dank aan de lesgevers die er elke keer weer een boeiende en leerrijke bijscholing van maken!

De waarden van Solidariteit voor het Gezin vinden we in deze aanpak terug:

Participatie en verbondenheid van de zorgverleners: Goed kunnen samenwerken. Deskundigheid van alle medewerkers: Zorgt voor kwaliteit van zorg. Motivatie en erkenning: Aan alle leidinggevenden, collega’s en klanten: een schouderklopje of een complimentje kan deugd doen!

Rosanne Lambert verzorgende afdeling Brugge

Iedereen keukenprinses met dit recept! Een belangrijk onderdeel van de cursus polyvalent verzorgende / zorgkundige is ‘woon- en leefklimaat’ waarin de cursisten de dagelijkse keuken en de diëten leren kennen.

Dit recept van een frisse groentesalade met feta, gerookte kip en pasta werd al talrijke keren bereid en lekker bevonden!

INGREDIËNTEN (VOOR 4 PERSONEN) • 1 gerookte (dubbele) kipfilet • 300 g fetakaas • 250 g pastaschelpen • 3 eieren • 200 g kleine (tros)tomaten • 1 komkommer, 1 kropsla, 1 rode ui • 6 halve (gegrilde) artisjokharten op olie • Peper en zout • Walnoten voor de afwerking VINAIGRETTE • 4 eetlepels witte wijnazijn • 3 eetlepels walnotenolie • 3 eetlepels olijfolie • 2 eetlepels honing • 1 eetlepel scherpe mosterd • 40 g walnoten • Peper en zout BEREIDING • Kook de pasta beetgaar in de tijd die de verpakking vermeldt, minus één minuut, spoel nadien onder koud water, laat goed uitlekken en volledig afkoelen. • Kook de eieren hard, laat ze nadien afkoelen in koud water, snij ze in grove stukken. • Pel de rode ui en snipper hem fijn • Snij de komkommer in kleine blokjes, de kleine trostomaten in kwartjes, de gegrilde (halve) artisjokharten in grove stukken en de Griekse feta in kleine dobbelstenen. • De gerookte kipfilet snij je eerst in plakjes van een halve centimeter breed. Snij in de lengte en pluk het kippenwit daarna los, tot je onregelmatige strips kippenvlees krijgt. • Verzamel de stukjes hagelwitte kaas, de reepjes kipfilet, de stukjes tomaat, rode ui en komkommer én de versneden

artisjokharten in een ruime mengschaal. • Pluk de binnenste blaadjes van de krop los, spoel ze schoon in ruim water. Snij de uitgelekte, knapperige sla in grove stukken en doe ze in de mengschaal. • Schep er tenslotte de pasta over.

DE VINAIGRETTE Meng de witte wijnazijn en de honing. Schep er de scherpe mosterd bij en roer met de garde. Voeg de notenolie en de olijfolie in delen toe. Blijf roeren met de garde tot je een gebonden vinaigrette krijgt. Kruid naar smaak met zout en peper en maak ze zoeter of zuurder met extra honing of azijn. AFWERKING • Voeg de vinaigrette pas toe vlak voor je de salade wil serveren. • Schep (een deel van) het sausje over de salade en meng alles voorzichtig. • Verbrokkel de walnoten en strooi ze over de grote kom gezond.

Gezond eten kan in Gent en Zelzate ook dankzij de dienst maaltijden. In die regio brengt Solidariteit voor het Gezin dagelijks vers gemaakte maaltijden bij de klanten aan huis!

OPLEIDINGSCENTRUM

17

Een hart voor dieren

en de kinderen die er van houden

Foto: Robin Vanheuverswyn

WERELDDIERENDAG

18

--------------------n de basisDe kinderen va deinzen niet school te Ruien vogelspin. terug voor deze ---------------------

Verder hadden we het voorrecht een hele collectie opgezette insecten uit het Museum te kunnen bewonderen. Dat is een hele eer want veel soorten zijn intussen uitgestorven en dus is die collectie heel waardevol. We mochten zelfs een heuse termietenheuvel lenen. En ik mocht de kennis, die de wetenschappers mij bij het ophalen van de dieren in Tervuren hadden bijgebracht, in een snel-cursus-tempo delen met de kinderen.

Ik vond vrij vlot medewerking van het Koninklijk Museum van Midden-Afrika te Tervuren, van een lokale imker André, van de compostmeester van Ilva en van Peter van Centrum Lietenberg. De kinderen gingen van heel dichtbij kennis kunnen maken met vogelspinnen, uiterst giftige duizendpoten, de mooiste vlinders, schorpioenen en veel uitzonderlijke soorten insecten uit Midden-Afrika. Toen ik ook nog de lokale bakker Bjorn over de streep kon trekken om cakejes te bakken met insecten in kleurstoffen erop gedrukt, kon het niet anders dan dat dit een succes zou worden.

Een beet van een vogelspin is voor een mens, zelfs een kind, niet vervelender dan een muggenbeet.

Zo dacht ik, tot ik geconfronteerd werd met ernstige gezondheidsproblemen. Plots kwam alles op de helling te staan en moest ik er rekening mee houden dat ‘mijn’ werelddierendag misschien niet ging kunnen doorgaan! Paniek van mijn kant, want ik leef er een heel jaar naar toe en stop er heel wat tijd, kosten en energie in. Maar ik kreeg hulp uit onverwachte hoek: Stichting Solidariteit nam het leeuwendeel van de kosten op zich zodat de 150 kinderen en hun leerkrachten niet teleurgesteld zouden worden! Mijn artsen hielden mij op de been en zo kon de mooiste Werelddierendag van de reeks dan toch doorgaan. Ik kan niet zeggen hoe dankbaar ik Stichting Solidariteit daar voor was. En toen was het zo ver …. 16 oktober 2013 om 8 uur ’s morgens: een speelplaats waar al de helft van de leerlingen aanwezig was en ons gespannen en ongeduldig stond op te wachten. Hun verwachtingen waren zo hoog gespannen. Gingen we hen kunnen verrassen met de kleine wezentjes die we mee hadden? En hoe gingen de kleinsten onder hen reageren op een griezelige vogelspin? Wel, de kinderen verrasten ons: ze gingen helemaal op in de wereld van de insecten die ze koppelden aan films die ze kennen zoals ‘Bee movie’ en ‘Een luizenleven’ en ‘Maya de bij’. Wat ook opvallend was, is dat geen van de kleinere kinderen bang was van de spinnen! Voor mij hét bewijs dat het echt aangeleerd gedrag is om er bang van te zijn.

Het was een superdag! In 2011 waren de kinderen blij met de vier honden die we meebrachten naar school en alles wat we erover te vertellen hadden. Vorig jaar waren ze heel lovend over de boerderijdieren en vooral over de geboorte van een kalfje dat ze ‘live’ mochten meemaken, maar dit jaar waren ze allemaal ‘in de ban’ van de zes- en achtpotigen. En ik? Ik ben intussen geopereerd aan mijn hart en stel het goed en ben al plannen aan het smeden voor volgend jaar, voor een vierde Werelddierendag! Liliane De Muynck huishoudhulp regio Oudenaarde

WIL JIJ MEER WETEN OVER STICHTING SOLIDARITEIT? Lees er alles over op www.stichtingsolidariteit.be of bel naar Linda Verheyden (09 264 18 04) voor een informatiebrochure.

19 WERELDDIERENDAG

Zoals de vorige jaren, organiseerde ik ook in 2013 een Werelddierendag voor de kinderen (2,5 – 12 jaar) van de Vrije Basisschool te Ruien, Kluisbergen. Deze keer ging het over de kleine wezentjes die in onze tuinen en in de natuur rondom ons leven: de insecten en de spinnen...

DIENSTENCHEQUES

20

Een spannend 2014 voor de dienstencheques In 2014 staat er heel wat te gebeuren in de wereld van de dienstencheques: een nieuwe uitgiftemaatschappij en de regionalisering van de sector. De prijsstijging van de cheques is reeds een feit. Ondanks deze wijzigingen blijven wij onveranderd inzetten op kwaliteit van onze dienstverlening en tewerkstelling. Zo worden de verantwoordelijken geheroriënteerd naar coach en zullen ze dichter bij de klant en de huishoudhulpen komen te staan. Meer dan ooit proberen we de continuïteit in de dienstverlening te bewaren en gaan we voor een transparante communicatie. Daarnaast lanceren we een nieuwe promocampagne.

Verantwoordelijken de baan op

Eén van de grootste vernieuwingen in onze werking is het feit dat verantwoordelijken zich meer en meer zullen ontpoppen als coach en dit zowel naar klanten als naar de huishoudhulpen toe. Concreet betekent dit dat zij om diverse redenen op huisbezoek zullen gaan, en dit op vraag van de klant of op eigen initiatief. Voor de klant kan dit kaderen in de opstart van nieuwe contracten, afspraken rond het takenpakket, materiaal en poetsmiddelen en de afhandeling van schadegevallen. Wat de huishoudhulpen betreft zullen de coaches op huisbezoek gaan voor werkbespreking, coaching, controle en arbeidsongevallenanalyse. Opvolging van de gemaakte afspraken is verzekerd. Vliegende ploegen in volle vaart

Een huishoudhulp die uitvalt wegens ziekte zorgt voor een onaangename wijziging in de planning van de dienst en de klant. Om de continuïteit zoveel mogelijk te bewaren, maken wij gebruik van onze vliegende ploegen. Deze huishoudhulpen blinken uit in flexibiliteit. Zij springen in waar nodig. Dit jaar willen we onze ploeg van vliegende krachten uitbreiden zodat de klanten minder hinder ondervinden wanneer hun huishoudhulp ziek is.

Leren communiceren

Een goede communicatie met de klanten en het personeel is onontbeerlijk. Dit jaar wordt hier extra aandacht aan gegeven. Bij een wijziging in de planning of bij afwezigheid van de huishoudhulp verwittigen onze medewerkers de klanten zo snel als mogelijk. De huishoudhulpen zullen op hun beurt tijdig informatie krijgen over een vervangpost. Meer blauw-geel op straat

Vanaf dit jaar worden verantwoordelijken naast coach ook echte ambassadeurs van Solidariteit voor het Gezin. Zij zullen actief promotie maken in hun regio. Zij zullen flyers uitdelen bij lokale handelaars, OCMW’s, scholen en andere openbare instellingen. Daarnaast zullen zij alle mogelijke samenwerkingsverbanden opzoeken. Comfortzorg in een nieuw kleedje

Geen promo zonder beeld. Omdat onze medewerkers niet de straat op kunnen zonder materiaal werd er in samenwerking met reclamebureau BBC een nieuw conceptbeeld ontworpen voor de dienstencheque-afdeling. Er werd gekozen voor een opvallende roze plumeau. Onder het motto ‘Da’s pas gepoetst’ vliegen we doorheen het jaar 2014!

Uit de bevraging bij onze medewerkers bleek dat zij niet steeds beschikken over goed materiaal. Zorgt u voor uw huishoudhulp? Dan dragen zij zorg voor uw huis! Hiernaast vind je een handig lijstje met de producten die de huishoudhulpen nodig hebben om uw woning te doen blinken:

INTERESSE? Klik door naar ‘COMFORTZORG’ op www.solidariteit.be om een aanvraag voor huishoudhulp met dienstencheques in te dienen.

BEL HET SERVICE CENTER MET AL JE VRAGEN OP 070 23 30 28.

• 2 plastic emmers me t een veilige, goede ha ndgreep. Hierbij is een kleine em mer een pluspunt! • een trekker in stev ig rubber met een lan ge steel • een zachte borstel • een harde (schuur) borstel • een raamtrekker in stevig rubber • een stofzuiger met veilige bedrading en een lange steel • een trapladder in go ede staat met antis liptreden, rub- beren dopjes aan de poten, een steunbeuge l bovenaan en een veiligheidssluiting

• een vuilblik met hand borsteltje • een strijkijzer met veilige bedrading • een in de hoogte vers telbare strijkplank • 2 goede dweilen die gemakkelijk uitwringba ar zijn (vb microvezel) • een spons • minimum 4 microvez eldoeken

21 DIENSTENCHEQUES

Da’s pas gepoetst

Interview

met Sas Van Rouveroij

Foto: Lienda Ryserhove

INTERVIEW

22

de overheid bepaalt wat je aan zorg kan krijgen of niet, ongeacht of je dat allemaal nodig hebt of niet, ongeacht wat je zelf nog kan of je familie/netwerk nog bereid is te doen, ongeacht het leven dat je wil leiden. De subsiSas Van Rouveroij: Ik ben in de politiek gestapt omdat ik, diestroom ombuigen van instellingen samen met anderen, vorm wil geven naar mensen met een zorgbehoefte, aan een betere, meer liberale wereld. laat toe zorg te subsidiëren op maat Een wereld waar je de regie over je van noden en zelfzorgmogelijkheden, eigen leven in eigen handen kunt houlaat toe dat mensen de zorg inkopen den. Maar ook een wereld waarin we die ze nodig hebben en wensen. elkaar helpen. De beschavingsgraad Concreet is er een absolute nood aan van een samenleving kan je meten bijkomende plaatsen voor kinderopaan de zorg die ze besteedt aan wie vang. Doordat de Vlaamse regering de nood heeft. Een sociale organisatie kinderopvangplaatsen met inkomensals Solidariteit voor het Gezin is van garantie (IKG) programmeert – dus onschatbare waarde. Mijn interesse beperkt – ontstaat er een enorme is ook een blijk van waardering voor concurrentie tussen de zelfstandige de inzet van al die medewerkers van kinderdagverblijven met en zonder Solidariteit die dagdagelijks deze zorgIKG waardoor deze zonder IKG dreigen nood lenigen. overkop te gaan. Op die manier HT: Bij de verkinder“Zorg wordt dé uitdaging dreigen kiezingen van opvangplaatsen van de komende 25 mei ben je verloren te eerste opvolger gaan in plaats decennia. Organisaties op de Open van bijkomend zoals Solidariteit VLD-lijst voor gecreëerd te het Vlaams Parworden. moeten we alle kansen lement. Waar In de ouderengeven om, al groeiend, staan Open zorg bestaan er VLD en jijzelf geen officiële kostenbesparend voor als het om wachtlijsten. en zorgverhogend sociale theMaar volgens ma’s gaat zoals een studie van maatwerk te leveren.” bijvoorbeeld Itinera staan tuskinderopvang, zorg voor ouderen, sen de 100.000 en 160.000 mensen hulp aan jonge gezinnen? op de wachtlijst voor een rusthuis, per gemeente zijn er gemiddeld 50 Sas Van Rouveroij: serviceflats tekort, slechts 55% van de Het doel van een liberaal zorgbeleid geïnteresseerden vinden een plaats moet zijn: Mensen maximaal laten in een dagverzorgingscentrum, … Al deelnemen aan de samenleving. Je moeten deze cijfers wellicht een beetmag dan wel oud zijn of een beperje genuanceerd worden, het is in elk king hebben, dat betekent niet dat je geval een schande dat zoveel zorgbeniet zelf meer mag beslissen hoe je je hoevende ouderen nog grote probleleven wil inrichten, hoe de zorg men ondervinden om een plaats te rondom jou georganiseerd wordt. vinden in een woonzorgcentrum of Zorg impliceert een evenwicht tussen een dagverzorgingscentrum en niet de verantwoordelijkheid van de alle behoeften in de thuiszorg gehopersoon met een zorgbehoefte, zijn noreerd kunnen worden. In plaats netwerk en de overheid. We leven van op jaarbasis de meest dringende brandjes te blussen moet er een vandaag nog veel te veel in een aaningrijpend meerjarenplan komen om bod-gestuurd welzijnslandschap waar

de vergrijzing op te vangen en om te buigen tot een meerwaarde. Een plan over de partijgrenzen heen zodat het kader stabiel blijft en niet het slachtoffer wordt van politieke spelletjes of tijdelijk kiezersgewin. HT: Doemdenkers doen ons geloven dat zorg onbetaalbaar wordt. Welke recepten stel jij de overheid voor om zich daar tegen te wapenen? Sas Van Rouveroij: Het concept om ons te wapenen tegen de kostprijs van vergrijzing is een mix van maatregelen. We zullen met zijn allen langer moeten werken. Maar dat kan enkel als we dat werk ook werkbaar houden en loopbanen anders indelen. Schaarse middelen vergen duidelijke keuzes. Doortastend zodat meer ruimte komt niet alleen voor zorg, maar ook voor onderwijs. We moeten rationeler te werk gaan in de zorg: de juiste mensen op de juiste plaats. Ik denk daarbij aan de taakuitzuivering van verpleegkundigen in de zorg, aan de taakuitzuivering van verzorgenden (poetsen is de taak van poetshulp). We zullen ook werk moeten maken van het mobiliseren van vrijwilligers op wijkniveau. De vergrijzing biedt opportuniteiten. Een heel grote groep gepensioneerden is gezond en fit en kan via vrijwilligerswerk heel veel betekenen voor ouderen

23 INTERVIEW

HT: Sas, je hebt in het recente verleden duidelijk je interesse laten blijken voor de sociale sector. Vanwaar die interesse?

die minder mobiel zijn. We moeten ook de ondersteuningsnood van mensen efficiënter inschatten.

INTERVIEW

24

HT: Welk systeem van overheidsfinanciering voor zorg geniet jouw voorkeur? Heeft Open VLD daar een duidelijk standpunt over? Sas Van Rouveroij: Open VLD gaat voluit voor persoonsgebonden financieringssystemen zoals het PAB of het PGB. Deze systemen geven de regie van het leven terug in handen van de persoon met een handicap. Die beslist zelf waar en hoe hij de zorg inzet. We zijn ervan overtuigd dat door de middelen te geven aan de persoon met een handicap, voorzieningen veel innovatiever zullen gaan werken, meer flexibiliteit en continuïteit zullen gaan bieden en dat ze veel meer dan vandaag hun dienstverlening en ondersteuning zullen gaan afstemmen op de noden en wensen van mensen met een zorgbehoefte. Deze systemen sluiten ook naadloos aan op mantelzorg, hulp vanuit het netwerk of vrijwilligerswerk. HT: Heeft de private sector volgens jou een rol te vervullen in de zorg? Heeft de overheid een rol in deze? Hoe zie jij die taak- en rolverdeling? Sas Van Rouveroij: Zorg wordt dé uitdaging van de komende decennia. We hebben ondernemers, hun creativiteit en hun efficiëntie nodig om die aan te kunnen. Organisaties zoals Solidariteit moeten we alle kansen geven om, al groeiend, kostenbesparend en zorgverhogend maatwerk te leveren. Ik denk dat we, gelet op deze wachtlijsten en gelet op de uitdagingen in-

zake de vergrijzing, elke kwaliteitsvolle initiatiefnemer moeten verwelkomen. Ik vind de juridische organisatievorm van de zorgaanbieder niet belangrijk, wel de kwaliteit van de geleverde zorg en de financiële toegankelijkheid van de zorg de essentie. Het is de taak van de overheid te waken over de kwaliteit en de zorg. Omdat we de subsidies aan voorzieningen willen ombuigen naar subsidies aan mensen geven we mensen een machtig instrument om van zorgaanbieder te veranderen indien de kwaliteit ondermaats is of de prijs te hoog ligt. HT: Stel dat jij minister van Welzijn zou worden of minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, hoe zou jij de samenwerking tussen de Vlaamse en de federale niveaus bevorderen? Sas Van Rouveroij: Maak voor elke persoon met een zorgbehoefte een uniek elektronisch dossier waartoe zorgenverstrekkers, van welk bestuursniveau ook, in functie van hun zorgrelatie met de persoon met een zorgbehoefte, en met respect voor de privacy, toegang hebben tot op het aan hen toegekend niveau. Het elektronisch dossier waarborgt zowel een efficiëntere zorg als een efficiëntere toekenning van voordelen, tegemoetkomingen en subsidies en beperkt aldus zowel voor de overheid als voor de persoon met een zorgbehoefte de administratieve rompslomp. Dit leidt tot de automatische toekenning van voordelen, iets waar alle overheden voorstander van zijn. De gedachte om alle bevoegdheden op één niveau te brengen vind ik wenselijk maar is niet per definitie een garantie voor ontkokering, net zomin als de slogan “wat Vlaanderen doet, doet ze beter.” altijd waar is.

Afdeling Lokeren

kijkt uit naar een nieuwe start SOLIDARITEIT.BE

25

Na wat - voor ons althans eindeloos lang wachten leek, was het op 12 december 2013 eindelijk zover: de eerste steen voor onze nieuwe afdeling met kinderdagverblijf en burelen werd gelegd. Het werd een feestelijk gebeuren in aanwezigheid van directieleden van Solidariteit voor het Gezin, de voorzitster van de Raad van Bestuur Mevrouw Devriendt, de burgemeester en oud-burgemeester van Lokeren en van nog enkele schepenen en andere vooraanstaande Lokeraars. Ook de buren waren uitgenodigd om te komen kennismaken. Afgevaardigd bestuurder Erwin Devriendt maakte van de gelegenheid gebruik om zijn nieuw memorandum ‘De mens centraal’ voor te stellen. Afdeling Lokeren bijt de spits af

Afdeling Lokeren zal een toonaangevend voorbeeld worden van innovatie op alle gebied. Nochtans, toen we de eerste ontwerpen zagen waren de meningen verdeeld... wat wordt dit? Een futuristisch zorghotel? Een extra afdeling van Technopolis? Een moderne instelling voor gedetineerden? Een architecturaal winkelcomplex? Een subtropisch zwembad? Maar neen, niets is minder waar... hoewel, misschien waren de gissingen toch niet zo ver gezocht! Het wordt geen futuristisch zorghotel voor ouderen, maar wel een toekomstgerichte opvangplaats voor baby’s en peuters. Het kinderdagverblijf, dat de naam ‘Sloeberpaleis’ meekrijgt, zal een parel zijn en niet te vergelijken met andere crèches. Het wordt ook geen afdeling van Technopolis, maar de burelen voor de thuiszorgdiensten zullen wel een voorbeeld zijn van technologische innovatie waar het ‘nieuwe werken’ alle kansen zal krijgen. Wij zien onszelf niet als gedetineerden, natuurlijk niet, maar we brengen nu eenmaal veel uren door met de collega’s. In dit gebouw zal dit absoluut geen probleem zijn. Om te winkelen zullen we niet ver moeten stappen. Het

gebouw ligt immers op een boogscheut van een supermarkt... honger zullen we niet hebben. Tot slot een zwembad? Neen, toch niet. Jammer genoeg staat dat niet op de plannen. Misschien een suggestie voor later? (Iedereen weet immers dat ontspannen en tevreden werknemers nog efficiënter werken). Uitkijken naar...

Wij kunnen getuigen, de medewerkers van afdeling Lokeren zijn dankbaar en kijken er enorm naar uit om de eerste voet binnen te zetten. De opening is voorzien in het najaar 2014, vermoedelijk september of oktober. Mieke Van de Voorde en Tiny Milliau sectorverantwoordelijken afdeling Lokeren WOON JE IN HET LOKERSE, BEN JE ZWANGER, KEN JE IEMAND DIE ZWANGER IS OF HEB JE NOOD AAN KINDEROPVANG? ER IS SLECHTS ÉÉN ADRES: PASTORIJSTRAAT 15, LOKEREN. Voor meer info kan men terecht bij Smaragdi Lybaert (09 348 93 13).

Sloeberpaleis

SOLIDARITEIT.BE

26

Vindt u moeilijk de weg in het thuiszorglandschap, dan is uw mutualiteit er voor u! In samenwerking met uw mutualiteit werd de cel Zorggarantie opgericht. Deze cel garandeert tot het uiterste te gaan teneinde uw zorgvraag te beantwoorden. Voor al uw vragen betreffende thuisverpleging, gezins- en bejaardenzorg, vrijwilligerswerk, huishoudhulp met of zonder dienstencheques en kraamhulp kunt u terecht op het thuiszorgnummer van uw mutualiteit. Het volstaat om dit nummer te bellen om een antwoord te krijgen op al uw thuiszorgvragen. Kan de cel Zorggarantie de gevraagde dienst niet zelf leveren, dan zal zij op zoek gaan bij andere (zorg)aanbieders. Hierdoor bespaart u heel wat tijd en een hoop frustraties. Indien er dringende hulpverlening moet opgestart worden, zoals thuisverpleging, wordt alles op een paar uur tijd geregeld. *Zorggarantie is enkel van toepassing indien u aangesloten bent bij één van deze partnermutualiteiten.

Foto: Ushua Goeminne

Uw mutualiteit biedt u Zorggarantie De cel Zorggarantie, tot stand gekomen door een nauwe samenwerking tussen uw mutualiteit en Solidariteit voor het Gezin, staat garant voor een naadloze zorg op uw maat. Geen zorgen, uw zorg is gegarandeerd!

WAT IS ZORGGARANTIE? Heeft u zorg nodig of een vraag over zorg? Bel het thuiszorgnummer van uw mutualiteit. De cel Zorggarantie doet de rest. Ziekenfonds

Thuiszorgnummer

Vlaams & Neutraal Ziekenfonds

015 28 90 90

Neutraal Ziekenfonds Vlaanderen

078 15 23 50

Liberale mutualiteit Brabant

02 209 49 75

Liberale mutualiteit West-Vlaanderen

070 22 30 28

Liberale mutualiteit Oost-Vlaanderen

070 23 32 95

Liberale Mutualiteit Limburg

070 22 43 69

Liberale mutualiteit Vlaams Gewest

070 22 23 16

Onafhankelijk Ziekenfonds

03 201 84 80

Euromut

078 15 00 96

Securex

078 15 12 44

Partena

09 269 85 00

Project in de kijker Nieuwe samenwerking met vzw Think Out Of The Box.

Het project is een privé-initiatief van enkele ouders die, gezien de lange wachtlijsten in de sector en de wens van de jongeren om samen te blijven, beslisten om het heft zelf in handen te nemen en hun kinderen met een beperking een warme thuis te garanderen. Zo wonen de jongeren op weekdagen samen in het bijzonder mooie vriendenhuis te Schilde. Om het project mogelijk te maken werd er eerst enkel samengewerkt met voorzieningen die de nodige opvoeders inzetten en in een dagbesteding voorzien. Al snel werd echter duidelijk dat de opvoeders alleen onmogelijk alle taken op zich konden nemen en dat dit bovendien zeer kostelijk is. Zo kwam de vzw terecht bij Solidariteit voor het Gezin waarna wij met veel enthousiasme op zoek gingen naar het gepaste antwoord.

Vandaag wordt er drie dagen per week ondersteuning geboden door een verzorgende die de coördinatie van en hulp bij het ontbijt en de verzorging op zich neemt alsook het vervoer van de jongeren naar de dagbesteding. Hiervoor werd een vast team samengesteld waardoor continuïteit kan gegarandeerd worden en wisselende gezichten vermeden worden. Zowel Solidariteit voor het Gezin als de vzw Think Out Of The Box zijn zeer enthousiast over deze positieve samenwerking! INTERESSE? Ook een zorgnood en interesse in onze mogelijkheden? Neem dan contact op met de projectverantwoordelijke: 09 264 18 67 of [email protected]

De grote stap voor Laura Laura Wattez is rolstoelgebruiker. Voor haar ouders was het vroeger niet altijd gemakkelijk een gepaste opvang te vinden op schoolvrije dagen, bij ziekte of tijdens het weekend. Zo gingen ze op zoek naar oplossingen en leerden ze via hun mutualiteit “Solidariteit voor het Gezin” kennen. Na een eerste contact met enkele verzorgenden klikte het meteen en beslisten ze om met onze dienst verder te werken. Dat was in 2010. Vanaf april 2014 zet Laura de grote stap naar zelfstandig, begeleid wonen binnen het project Focus-wonen. Ze is super blij dat ze haar eigen plekje in haar aangepast huis zal hebben. Anderzijds had ze ook wel spijt dat ze ons, de verzorgenden niet meer zou zien. Na al die jaren was er een band gegroeid van

vriendschap en vertrouwen. Geen nood echter, afdeling Oudenaarde staat paraat om Laura in haar nieuwe thuis zo goed mogelijk te ondersteunen! De appreciatie en het vertrouwen van zowel Laura als de ouders geeft ons een enorme voldoening! Laura en haar ouders bedanken Solidariteit voor het Gezin voor alle hulp en Solidariteit voor het Gezin dankt hen voor het vertrouwen. Aan Laura wensen we nog vele jaren succesvol zelfstandig wonen toe! Natasja Engelbert verzorgende

Op de foto: Laura Wattez en verzorgende Natasja Engelbert

SOLIDARITEIT.BE

Sinds januari 2014 doet het project Think Out Of The Box te Schilde beroep op de dienstverlening van Solidariteit voor het Gezin.

27

Vrijwilligerswerk,

een hart hebben voor anderen VRIJWILLIGERSWERK

28

Enquête VRIJWILLIGERS: WIJ ZIJN ZE? WAT DOEN ZE? EN WAT DRIJFT HEN? Om onze vrijwilligers beter te leren kennen, hebben we een sociaal onderzoek uitgevoerd. In totaal hebben 282 deelnemers meegewerkt aan de enquête. Daaruit kwamen een aantal zeer belangrijke resultaten naar voren.

Foto: Ushua Goeminne

Zeer opvallend is dat vrijwilligers zich zeer gelukkig voelen. 82% is ervan overtuigd dat hun vrijwilligerswerk hier een grote rol in speelt. Vrijwilligers doen graag iets terug voor de maatschappij. Ze helpen met plezier anderen, zonder dat financiële of materiële motieven daarbij een rol spelen. Nog kenmerkend is dat 70% meer dan 10 uren presteert per maand en nog meer tijd aan vrijwilligerswerk wil besteden, maar zich vaak geremd voelt door beperkende maatregelen van de overheid. Ook bleek dat vrijwilligers zich even belangrijk voelen als professionelen. 96% vindt dat hun betrokkenheid minstens even groot is!

In januari jl. gaf de directie een boekje uit met de titel ‘De mens centraal’. Het is een opiniestuk over hoe de zorg op een andere, betere manier zou kunnen georganiseerd en gefinancierd worden met als ultieme doelstelling de mens, de cliënt, de patiënt echt centraal te stellen wanneer hij zorg nodig heeft. De geïnteresseerde lezer kan de tekst downloaden van het tabblad ‘pers’ op www.solidariteit.be. Geïntegreerde zorg, dit is het samenwerken van verschillende disciplines rond één cliënt en zijn/haar gezin, proberen we overal in Vlaanderen toe te passen waar dit relevant is en waar dit een meerwaarde betekent voor die klant. We kunnen het niet beter illustreren dan met een voorbeeld uit de praktijk. Een klant zag door een geïntegreerde aanpak van verzorging, verpleging en een inzet van vrijwilligers zijn laatste wens in vervulling gaan, dat was thuis te mogen sterven. Ghislain De Man 1933-2013

Hilde Dhuyvetter, coördinator vrijwilligerswerk in afdeling Oudenaarde vertelt: “Het verhaal van Solidariteit voor het Gezin en Ghislain De Man begint in 2011 met een aanvraag thuisverpleging. Anderhalf jaar later is ook bejaardenhulp nodig en tegen half 2013 kan hij omwille van zijn terminale ziekte nog moeilijk alleen zijn. Ghislain, een alleenstaande man zonder kinderen kon rekenen op de hulp van zijn zus Clarisse. Om haar bij te staan werden vrijwilligers ingeschakeld als oppasser. Hij wist dat hij ongeneeslijk ziek was, hij kon er over praten en hij liet weten aan iedereen die het wou horen, thuis te willen sterven. Ghislain had het hart op de juiste plaats en hij was dan ook

een graag geziene cliënt.” Adinda Vercruysse, leidinggevende van de verzorgenden Cindy, Marleen, Lieve, Carine en Ann vult aan: “de verzorgenden voelden zich steeds welkom en respectvol behandeld. Het was anderzijds ook wel confronterend om dit stervensproces van dichtbij mee te maken. Ghislain echter bleef over alles praten en bekeek de dingen met de nodige humor en optimisme. Ghislain als persoon, maar eveneens de goede samenwerking tussen verzorging, verpleging, vrijwilligerswerk en op het einde het palliatief netwerk maken dat we hele mooie herinneringen hebben.” “Omdat hij zoveel hulp nodig had kwam er veel volk over de vloer. Toen het nog mogelijk was had Ghislain zelf de regie in handen van de zorg en hield hij bij wie wanneer kwam. Ook Damien, de verpleegkundige van het palliatief thuisnetwerk vond de samenwerking met onze dienst zeer aangenaam. Dit maakt het zware werk heel wat lichter.”, zegt verpleegkundige Tania. En dan zijn er nog de vrijwillige oppassers Jonathan, Sylvianne, Chantal, Maria. Elk van hen beaamt wat hiervoor beschreven staat. Jonathan: “Hij was heel fier en blij over de goede zorgen die hij kreeg door verplegend personeel, poetshulp, kookhulp en vrijwilligers. Op het einde zagen we hem aftakelen, hij kon niet meer naar toilet stappen en bleef in zijn bed. Ik vergeet nooit de laatste woorden die ik van hem heb gehoord: “Doe ook zo je best voor andere mensen die hulpbehoevend zijn zoals mij, je doet het heel goed en ze hebben mensen zoals u nodig.”

Bedankt SOLmobiel! Solmobiel is de dienst van Solidariteit voor het Gezin die vrijwilligers inzet voor vervoer van mindermobiele cliënten naar hun medische afspraak. Dat de klanten deze dienst en vooral het vrijwillig engagement waarderen blijkt uit deze brief:

Beste Lucien, bedanken voor de Ik wil je toch nog eens 14 november toen hulp die je me gaf op operatie moest ik in Sint-Jan een kleine staande de valse ondergaan. Niettegen ng die elk van ons start door een vergissi en alles in het werk kan begaan, heb je to kunnen helpen. Met gesteld om mij toch te , heb je mij en mijn de hulp van je dochter gebracht. auto terug veilig thuis hart omdat er Laat geen twijfel in je e a.u.b. verder eens iets fout ging. Do t je doet voor uw met het edele werk da medemensen. enswaardige mens Je bent een bewonder van hard werk toch omdat je na een leven van anderen. nog ten dienste staat aals bedankt.

Beste groeten en nogm

lck, Knokke-Heist

Roland De Maesscha

HEB JE ZELF ZIN OM VRIJWILLIGER TE WORDEN OF KEN JE IEMAND DIE EEN TAAK ZOU WILLEN OPNEMEN? Laat het ons weten en wij zoeken iets dat past! (070 23 30 28)

29 VRIJWILLIGERSWERK

De mens centraal: een voorbeeld uit de praktijk

SOLIDARITEIT.BE

30

Solidariteit voor het Gezin steunt Cycling for Children’s Cancer (C4CC)! de UZ Gent kinderkanker onderzoeksgroep steekt een tandje bij Wie kent neuroblastoom? Niemand, jammer en gek genoeg. Neuroblastoom is een kanker van het zenuwstelsel die voorkomt bij kinderen. Het komt misschien minder frequent voor dan leukemie, maar het is wel veel dodelijker. Wereldwijd neemt het op zijn eentje maar liefst 15% van de kindersterfte door kanker voor zijn rekening. In België is het Centrum voor Medische Genetica van de Universiteit Gent de enige onderzoeksgroep actief in dit domein. We zijn op zoek naar een behandeling op maat van de patiënt op basis van het genetisch paspoort van de kinderkanker. De bedoeling is nieuwe behandelingen te vinden, gericht tegen individuele genetische defecten in de tumor van iedere kind. Met het “Cycling for Children’s Cancer” (C4CC) initiatief willen we de schijnwerpers in Vlaanderen op deze zoektocht

naar betere en gerichtere therapieën voor neuroblastoom richten. De aanleiding hiervoor is een tweejaarlijks internationaal congres in Keulen (Duitsland) waar meer dan 500 onderzoekers, artsen en patiëntenorganisaties van over de hele wereld samenkomen om nieuwe ontwikkelingen in het neuroblastoomonderzoek voor te stellen en om ideeën uit te wisselen. Onze onderzoekers nemen echter niet het vliegtuig dit jaar, ze fietsen er naartoe! Je kan onze fietsers sponsoren en zo helpen extra geld in te zamelen voor ons onderzoek. INTERESSE? Wil je meer weten over neuroblastoom en het C4CC-initiatief steunen, bezoek dan www.c4cc.be, volg ons op Facebook (Cycling 4 Children’s Cancer) of Twitter (@TeamC4CC).

Vier mee op vrijdag 13 juni in de binnentuin van de Tijgerstraat 22 te Gent

het

DUIVELSE

feest

Team

Sloebers* Team

Nieuwsgierig? Surf alvast naar http://sloeberopreis.wordpress.com

Seniors*

*nav het 10-jarig bestaan van Sloebercity en het 20-jarig bestaan van de serviceresidentie en het dienstencentrum

Kinderprogramma van 16u00–18u00 Hutseklutsshow (meespeel-kindershow voor de allerkleinsten) en kinderanimatie

Deelname aan het kinderprogramma is gratis, inschrijven is verplicht: stuur een mailtje naar [email protected] met het aantal kinderen en aantal volwassenen dat je zal aanwezig zijn. Het aantal inschrijvingen is beperkt.

Avondprogramma vanaf 18u00 Dans en muziek met ‘t Schoon Vertier Starring: Belle Perez Moderator: Kurt Burgelman (Biezebaaze)

21u00 wereldbekerwedstrijd Spanje – Nederland op groot scherm TOEGANGSKAARTEN: 10€/PERSOON. Inbegrepen: alle shows, een pak friet met saus naar keuze of oliebollen en 2 gewone drankjes. Kinderen tot 12 jaar krijgen gratis toegang tot het avondprogramma.

----------------------: 13 juni Prik in je agenda e feest van voor het Duivels het Gezin! Solidariteit voor -----------------------

Stuur een mail naar [email protected] met uw naam, adres en het aantal volwassenen dat u inschrijft. Uw inschrijving is definitief na storten van het bedrag voor de toegangskaarten op BE63 3630 8281 5408 (IBAN: BBRUBEBB) met mededeling: 13 juni + uw voornaam + uw naam + aantal personen. De kaarten zullen klaar liggen aan de ingang. De plaatsen zijn beperkt.

UITERSTE INSCHRIJFDATUM: 9/6/2014

SOLIDARITEIT.BE

32

Solidariteit in Solidariteit Werknemers SvhG zijn ook na de werkuren sociaal geëngageerd De kersttijd is al even voorbij maar is voor velen toch een magische tijd. Een warm kerstfeest bezorgen aan daklozen en minderbedeelden, aan mensen die weinig of niets hebben, maakte het voor Marlene, bediende in afdeling Antwerpen, deze keer wel echt bijzonder. Het initiatief ervan lag in handen van Sant’Egidio, een wereldwijde organisatie die daklozen en minderbedeelden ondersteunt. De plaats van het gebeuren was de St.-Carolus Borromeuskerk te Antwerpen. Een diner werd voorzien waar de minderbedeelden als eregasten fungeerden en op de achtergrond hoorden we de kleurrijke klanken van een duo artiesten. Prominente gasten waren ook aanwezig, waaronder schepen van cultuur, Philip Heylen. Ook hij werkte als vrijwilliger. Volgend jaar doe ik zeker weer mee en hopelijk kan mijn ervaring een inspiratie zijn voor velen om deel te nemen of ook in hun omgeving een initiatief te nemen. Marlene Mulkens mobiliteitsassistente afdeling Antwerpen

Begin november vorig jaar kreeg de hele wereld de vreselijke beelden te zien van de ravage die de typhoon Hayian – bij ons beter bekend als de storm Yolanda - in de Filipijnen had aangericht. Roger, een thuisverpleegkundige van Solidariteit voor het Gezin op pensioen, is getrouwd met een Filipijnse vrouw en uiteraard zeer begaan met de gevolgen van de natuurramp die zich daar heeft voorgedaan. Omdat zij de situatie van binnenuit kennen, weten zij precies wat nodig is om de plaatselijke bevolking te helpen. Zo hebben hij en zijn vrouw het initiatief genomen om geld in te zamelen voor het aankopen van vissersboten. Als ze die hebben kunnen de mensen weer zelf voor hun eigen broodwinning instaan. Eind januari liet hij ons weten dat de oproep bij vrienden, familie en oudcollega’s €3.080 had opgeleverd en dat daarmee drie vissersboten konden gebouwd worden in het dorp Busuanga. Roger en zijn vrouw Sunshine bedanken Solidariteit voor haar solidariteit!

Lentekriebels!

Nikki Vandeile (37) woont in Bredene en werkt als zorgkundige in het zorghotel Wellington te Oostende. Haar vader Roger (67) werd vorig jaar ernstig ziek, hij bleek zware nierproblemen te hebben. Er werd vastgesteld dat zijn nieren maar voor 20 procent werkten. Enkel nierdialyse kon soelaas brengen of een niertransplantatie. Nikki aarzelde geen moment en gaf zich onmiddellijk op als donor. Het vroeg enige overtuigingskracht om de dokters akkoord te laten gaan en na een maandenlange onderzoeksperiode werd het licht dan toch op groen gezet. Op 13 november 2013 werd de linkernier bij Nikki verwijderd en bij Roger ingeplant. Beide stellen het goed! Omwille van haar nobele daad werd Nikki uitgeroepen tot ‘Bredenaar van het jaar’. Wij sluiten er ons graag bij aan en zetten haar in de bloemen. Verpleegkunde is een zwaar beroep, zegt men. Vandaar dat veel verpleegkundigen vanaf 45 jaar dankbaar gebruik maken van de zogenaamde VAP-dagen of op oudere leeftijd zelfs andere horizonten gaan opzoeken die wat minder belastend zijn voor lijf en leden. Marianne Desterbecq is in deze een grote uitzondering. Zij vierde op 5 maart met collega-verpleegkundigen van afdeling Kortrijk haar 70ste verjaardag. Jawel, u leest het goed: 70 jaar en nog steeds thuisverpleegkundige! Marian werkt nog met volle goesting 16 uren per week. LAAT JE HOREN ALS JE EEN COLEen bloemetje en een dikke LEGA, KLANT OF VRIJWILLIGER merci voor Marianne! KENT DIE OMWILLE VAN IETS BIJZONDERS EEN BLOEMETJE Tenslotte is er nog het hele team dat hulp biedt aan de ouders VERDIENT. met een drieling. Over die unieke gezinssituatie kunnen jullie op Alle verhalen worden gepublipagina 6 in deze Helemaal thuis veel meer lezen. Een drieling brengt veel vreugde met zich mee maar ook veel werk. Het hele ceerd in het Helemaal Thuis gezin is super blij met alle hulp die het krijgt en daarom is een Magazine zodat iedereen kan mooie roos voor elkeen van het team meer dan verdiend. meegenieten! Met de steun van:

33 SOLIDARITEIT.BE

Solidariteit voor het Gezin en Eurotuin zetten opnieuw verdienstelijke mensen in de bloemetjes. De actie van Eurotuin - het tuincentrum met winkels in Merelbeke, Deinze, Ophasselt en een webshop – die vorig jaar startte en waarbij verdienstelijke personen van Solidariteit voor het Gezin een mooie ruiker bloemen ontvingen, wordt in 2014 onverminderd verder gezet! Twee medewerkers en een heel team presteerden iets bijzonders en ontvingen daarvoor een bloemetje.

SOLIDARITEIT.BE

34

EL

NE RSO

PE

n hte

PROFICIAT!

ic ber van het eel son r e p

Dertien thuiszorgcentra (afdelingen), acht kinderdagverblijven, twee CKG’s, twee zorghotels, één serviceresidentie, … overal werkt personeel, overal hangt de sfeer van Solidariteit. Sommige medewerkers werken jarenlang op dezelfde plek in dezelfde afdeling. Lief en leed wordt gedeeld zoals dat nu eenmaal gaat onder collega’s. Op 2 november 2013 was het een zeer speciale dag voor afdeling Oudenaarde want daar hebben ze nu officieel de eerste “oma” in hun team! Monique De Waele, al meer dan 30 jaar bediende voor de thuisverpleging is apetrots. Haar zoon Sammy en schoondochter Valerie kregen een zoontje, Ylano. De kleine man doet het super goed. Omdat Moeke Monique altijd klaar staat voor iedereen, wilde iedereen van afdeling Oudenaarde haar met deze boodschap verrassen. Veel plezier met uw kleinkind, Monique! Delphine Van de vijver afdeling Oudenaarde

GEFELICITEERD COLLEGA’S 4 diploma’s ereteken van de arbeid werden uitgereikt: EERSTE KLASSE (30 JAAR BEROEPSARBEID) Regine Malfait, Adjunct-directeur HR afdeling Gent–Personeelsdienst TWEEDE KLASSE (25 JAAR BEROEPSARBEID) Micheline Ghys, thuisverpleegkundige afdeling Oostende, sector 3 Els De Martelaere, thuisverpleegkundige afdeling Aalst–Zottegem, sector 18 Conny De Deken, poetshulp in de thuiszorg afdeling Oudenaarde, sector 27

Solidariteit, ook op vakantie Medewerkers van Solidariteit voor het Gezin kiezen soms voor andere wegen in hun privéen beroepsleven maar hun vroegere werkgever vergeten doen ze niet! Getuige hiervan is het volgende verhaal ingestuurd door Heidi De Clercq, administratief bediende van afdeling Oudenaarde. “Toen ik vorig jaar op bureau vertelde over mijn reisbestemming 2013 nl. Sicilië, kreeg ik van een ‘ancien’ te horen dat daar een oud collega van Solidariteit voor het Gezin woonde. Hilde Vanderhaegen heeft 20 jaar geleden Gent verlaten om haar grote liefde te volgen. Ik kreeg haar naam en adres mee maar had nooit gedacht dat ik die nodig zou hebben, tot mijn man en ik op een gegeven moment door een omleiding aan het ronddwalen waren in het stadje Fiumefredo en ik tot mijn grote verbazing vaststelde dat wij toevallig in haar straat rondreden. Ik twijfelde eerst om aan te bellen daar ik Hilde enkel kende van de verhalen op kantoor, maar deed het uiteindelijk toch... We zijn op het onverwachts binnengevallen bij haar, gelukkig was ze thuis en we werden er hartelijk onthaald door haarzelf, man Enzo en dochter Gaia en we hebben honderduit gepraat over Solidariteit. Ik moest uiteraard iedereen de groeten doen wat ik bij deze doe! Langs deze weg wil ik Hilde bedanken voor de warme ontvangst die zij ons bezorgde. Ik hoop dat het haar en haar familie verder goed gaat en wie weet tot weerziens…”.

en meer... Ook Linda Verwimp uit Kessel-Lo, sectorverantwoordelijke te Gent tijdens de jaren 80 vergeet haar eerste “baas” niet. Zij stuurde een kaartje naar Mevrouw Devriendt, voorzitter van de Raad van Bestuur ter gelegenheid van het overlijden van haar echtgenoot. Linda schreef dat ze mooie herinneringen had aan die eerste werkervaring en dat ze die nooit zou vergeten.

Op 28 januari jongstleden mochten wij een vijfentwintigtal enthousiaste vrijwilligers verwelkomen op de afdeling Kortrijk. De jaarlijkse nieuwjaarsreceptie betekende voor de nieuwkomers onder hen een aangename kennismaking met de collega-vrijwilligers. Met hoge verwachtingen werd uitgekeken naar de vele activiteiten die ook in 2014 op ons afkomen. De nieuwe publiciteitscampagne werd in geuren en kleuren voorgesteld terwijl ook een tipje van de sluier werd gelicht over de geplande vormingsmomenten en de jaarlijkse daguitstap.

AFSCHEID • Op 27 februari 2014 namen we afscheid van twee verzorgenden van sector 2 (Eeklo) die met rustpensioen gingen. Cecilia Stofferis en Eliane Van De Veire werkten samen maar liefst 66 jaar voor Solidariteit voor het Gezin! Cecilia en Eliane het gaat jullie goed. Jullie zullen gemist worden bij de klanten, maar zeker ook bij jullie collega’s. Bedankt voor alles en geniet! • Suzanne Guldemont en Erwin Devriendt ter ere van haar pensionering

Het belangrijkste nieuws kwam evenwel van de coördinatoren. Niemand minder dan Carine Braems nam er afscheid van het vrijwilligerswerk. Jarenlang was Carine het boegbeeld van het vrijwilligerswerk in Zuid- en Midden-West-Vlaanderen. Mede dankzij haar inbreng groeide het vrijwilligerswerk tot wat het vandaag is: de onmisbare schakel binnen de thuiszorg. Voor de vele vrijwilligers van het eerste uur was het toch wel even schrikken toen Carine zelf haar afscheid aankondigde. Voor elk van haar mensen had Carine trouwens een originele attentie mee. Zij konden er kiezen uit een ruim aanbod van verschillende huisbereide confituren. Meteen werd Shirley Vanslambrouck voorgesteld als nieuwe coördinator. Voor Shirley wordt het een heuse uitdaging om het werk van Carine verder te zetten. Met ingang van 1 april 2014 neemt zij effectief de fakkel over. Wij wensen haar veel succes! Voor Carine is dit een afscheid van ‘haar’ vrijwilligers, echter niet van Solidariteit voor het Gezin! Per 1 april wordt zij de centrale intaker voor de poetshulp in de provincie West-Vlaanderen en dit samen met Elsje Carpentier. Langs deze weg wensen wij Carine nogmaals van harte te danken voor de inzet van de afgelopen jaren en haar eveneens veel succes toe te wensen met de nieuwe job! Philippe Rijssaert teamleider afdeling Kortrijk FOTO: Carine Braems en Shirley Vanslambrouck

35 SOLIDARITEIT.BE

Afscheid en verwelkoming in vrijwilligerswerk van West-Vlaanderen

SOLIDARITEIT.BE

36

EL

NE RSO

PE

n hte c i t ber n he l va onee s g per ervol e (v dzijd bla 4-35) 3

Met plezier hier

Solidariteit voor het Gezin levert tal van inspanningen in haar personeelsbeleid want we geloven er sterk in dat alleen tevreden medewerkers kunnen zorgen voor tevreden klanten. Het is dan ook een opsteker als blijkt dat de inspanningen gewaardeerd worden en dat het werkt. Mensen die ons volgen op Facebook zullen het wel al gemerkt hebben dat er veel enthousiasme is onder de collega’s. Hieronder vind je enkele extracten uit een brief van een huishoudhulp gericht aan haar leidinggevende in afdeling Lokeren. Dit schrijven gaf genoeg energie aan Sylvie en haar assistente Véronique om er gedurende lange tijd weer tegenaan te kunnen!

Enquête

Dag Sylvie, ik wilde het volgende graag heel eventjes in de verf zetten omdat ik vind dat jullie niet enkel problemen en negatieve zaken te verwerken moeten krijgen ;-). Al heel lang is mij duidelijk hoe graag ik mijn job als poetshulp doe. ..

DE GOEDGEZINDE MEGA-SOLEQUIPE

Mega Pony vergezelt al twee jaar dagelijks, goed vastgeklikt als passagier, Emma Souffriau op haar dagelijkse verpleegronde in sector ... Nu ik dag in dag uit het Oudenaarde-Zuid. Inmiddels genoegen en plezier voel kent hij al bijna al de rondes waarmee ik deze job uitvoer, op zijn pootje! zou ik zelfs niet weten wat Ook de mensen die ik liever zou doen dan wat ik verpleging krijgen vinden nu doe!... Mega Pony heel leuk. Hij heeft altijd een smile en een hippe bril op zijn ... Bij deze heel erg gezicht en hij zorgt altijd voor Van de 1.600 actieve huishoudhulpen vulden bedankt voor alles! een positieve noot op de er 1.302 de vragenlijst in, de responsgraad lag werkvloer. De patiënten voelen dus hoog. De vragen behandelden thema’s als zich al meteen een beetje de ondersteuning door en communicatie met SOFIE VAN DAMME, minder ziek als hij op bezoek de dienst, verhouding werk-privé, de relatie met de WETTEREN komt. Sinds kort breidde klant en opleiding. De huishoudhulpen zijn het meest teGoedgezinde Mindy haar team vreden over de combinatie werk-privé en hun werkschema. In de mate van het mogeuit met Toby. lijke krijgen onze medewerkers het uurrooster dat ze wensen. Verder scoorde het item Voor de foto mocht hij er even over de communicatie met de direct leidinggevenden goed. Een aantal punten kwamen bijkomen maar op ronde zijn als minder goed naar boven en worden dus beschouwd als werkpunten. Mindy en Pony de enige Zo wensen de huishoudhulpen meer en sneller informatie over de echte Goedgezindeklanten en kunnen zij hun taken enkel uitvoeren wanneer zij goed Mega-Sol-Equipe van materiaal ter beschikking krijgen. sector Oudenaarde En wat denken de klanten? Zuid. Niet alleen de mening van het personeel is belangrijk, maar Dus, als u Mega zeker ook deze van de klanten. Daarom zullen alle klanten Pony ergens die gebruik maken van poetshulp met dienstencheques in onderweg april uitgenodigd worden een vragenlijst in te vullen. Wij tegenkomt, mag je willen immers graag een goed beeld krijgen van wat zij begerust eens zwaaien langrijk vinden in onze dienstverlening en hoe we hierop naar deze vrolijke kunnen inspelen. Een verbetering van de kwaliteit is immers viervoeter! onze grootste wens. De huishoudhulpen voelen zich goed bij Solidariteit voor het Gezin. Naar aanleiding van het project ‘Met Plezier Hier’ werd in het najaar 2013 een enquête afgenomen bij de huishoudhulpen. De bedoeling hiervan was enerzijds naar de jobtevredenheid van onze medewerkers te peilen, en anderzijds uit de resultaten een aantal actiepunten voor het beleidsjaar 2014 te bepalen. Op het eindrapport: een mooie score van 84%. Een kus van de juffrouw en een bank vooruit voor alle leidinggevenden!

Het is altijd leuk als er anciënniteitsgeschenken mogen worden overhandigd, maar dit was wel iets speciaals. Mama Ingrid De Bock, 20 jaar in dienst als verzorgende, Dochter Tembuyser Deborah, 10 jaar in dienst als verpleegkundige. Maar ook… zoon Jonas Tembuyser werkt als medewerker ondersteuning en veiligheid op afdeling Oudenaarde en zorgt ervoor dat zowel moeder als zus veilig op het werk toekomen. Solidariteit voor het Gezin blijft dus in de familie, de twee dochtertjes van Deborah (Esthé en Alysée) worden in elk geval nu al goed voorbereid op een latere carrière bij SOL… Alvast dikke proficiat en laat de wijn maar smaken!!!

Vrijwilligers zijn in hun nopjes Op 5 december 2013 ging in afdeling Oudenaarde een vorming door aan vrijwilligers over ‘Eerste Hulp Bij Ongevallen’. Dit thema paste wonderwel bij de EHBO-kit, het geschenk van de ‘Dag van de Solidariteit’. Tegelijk ontving de afdeling een Sinterklaasgeschenk van het echtpaar Baron Marc Santens met de boodschap:

“VOOR ALLE MEDEWERKERS VAN SOLIDARITEIT VOOR HET GEZIN, BEDANKT VOOR DE INZET”.

Het echtpaar krijgt zeer regelmatig een vrijwilliger over de vloer. Hilde Dhuyvetter coördinator vrijwilligerswerk Oudenaarde

BABYBEURS Ook dit jaar was Solidariteit voor het Gezin tijdens het eerste weekend van februari van de partij op de babybeurs in Hasselt om alle toekomstige en kersverse ouders te woord te staan en uitleg te geven over het uitgebreide hulpverleningsaanbod.

37 SOLIDARITEIT.BE

Opvolging verzekerd in Oudenaarde!

TEN

SOLIDARITEIT.BE

38

N KLA

n hte

ic ber van n nte a l k

Ouders participeren in kinderopvang Sloeberbos tijdens de voorleesweek

Tijdens de voorlaatste week van november 2013 waren de rollen in het kinderdagverblijf Sloeberbos eens omgedraaid. Men deed er tijdens de voorleesweek een beroep op de ouders om voor te lezen voor de kindjes. Het werd een enorm groot succes. Veel ouders zijn komen opdagen, de kindjes vonden het supergeweldig en de begeleidsters hebben er ook van genoten! Bij deze willen we graag de ouders bedanken voor hun enthousiaste medewerking! We hopen jullie in 2014 opnieuw te mogen verwelkomen. Nathalie Hanssens verantwoordelijke Sloeberbos

ALBRECHT EN ALBERTINE 70 JAAR GEHUWD

geleden, traden ze in het huwelijk. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren: Roland, Yvan en Eddy. Eddy staat gekend bij Solidariteit voor het Gezin als geëngageerde vrijwilliger.

Albrecht Verlinde en Albertine De Nolf, wonende te Sint-Michiels, vierden hun platina jubileum. Op 27 november 1943, zeventig jaar

100-JARIGE KLANT Jenny Somerlinck is sinds 1986 klant bij Solidariteit voor het Gezin. Ze werd honderd jaar op 20 januari 2014! Mevrouw Somerlinck is geboren en getogen in Gent en is nog steeds een heel actieve dame. Zij heeft jarenlang haar eigen kledij ontworpen maar is daar enkele jaren geleden moeten mee stoppen omdat haar zicht achteruit ging. Tot vorig jaar ging zij nog naar de Gentse Feesten waarbij zij op stap ging met vriendinnen. Daarnaast trekt zij jaarlijks ook voor een tweetal weken naar zee met vrienden om even weg te zijn van de drukte van Gent. Ze woont nog steeds in haar eigen huis, samen met haar kleinzoon. Tot op vandaag redt ze het met een poetshulp om de 14 dagen en de dienst maaltijden brengt haar dagelijks een maaltijd. De thuisverpleging gaat ook langs en haar dochter helpt haar waar nodig. Hopelijk mogen er nog vele jaren bijkomen voor Jenny Somerlinck! Els Gielen sectorverantwoordelijke

Albert en en Albertine vestigden zich in 1954 in Sint-Michiels en wonen er momenteel nog steeds zelfstandig in hun serviceflat “Ten Boomgaarde”. Dit kan dankzij de ondersteuning van hun mantelzorgers en dankzij de hulp van hun vaste verzorgende Inge, ook van Solidariteit voor het Gezin natuurlijk. Op zo’n uitzonderlijk moment zetten wij onze klanten graag in de bloeme-

tjes. De sectorverantwoordelijke ging langs met een boeketje en kreeg nadien deze mooie foto toegestuurd die getrokken werd tijdens het feestmaal. Wij wensen hen nog veel mooie jaren toe! Karen Vanmassenhove sectorverantwoordelijke Brugge

krijgt dagelijks bijstand van de verpleegkundigen en verzorgenden.

In 2012, twee jaar geleden kwam Mariette Van Waes, dankzij Peter, een neef van haar, bij onze dienst terecht na een ziekenhuisopname. Ze was toen 99 jaar. Ze heeft geen kinderen maar wel twee schattige poezen, Pitsjoe en Riket genaamd, die voor haar enorm veel betekenen. Ze wordt geholpen door het Protocol 3 team van Gent (zie ook pagina 7) en

Mevrouw Van Waes heeft van deze mooie dag kunnen genieten met haar familie, buren en vrienden. Ze is gestart met een glaasje champagne, Peter heeft voor haar gekookt en nadien was er koffie met een mooie verjaardagstaart. Mariette genoot met volle teugen en vertelde allerlei verhalen van vroeger. Onze klanten het zo aangenaam mogelijk maken en hen gelukkig zien, daarvoor zetten wij ons allen in. Hun plezier is ook een deel het onze en het geeft ons telkens de kracht om er te blijven voor gaan. Laat ons hopen dat ze nog lang in goede gezondheid mag blijven. Het Protocol-3 team Op de foto: Mevrouw Van Waes en haar verzorgenden Nancy Van Nevel en Carine Matthijs.

Wedstrijd VRAAG: Welke dienst biedt Solidariteit voor het Gezin niet aan? Stuur het antwoord op bovenstaande vraag per mail naar eveline.vereecken@ svhg.be

Dienst maaltijden | Onthaalouders | Oppashulp | Oppashulp | CKG’s | Zorghotels | Pre- en postnatale begeleiding | Kortverblijf | Dienstencentrum | Kinderdagverblijven | Opvoedingsondersteuning | Vervoerdienst | Gezinszorg | Sloebersit | Dagverzorgingscentrum | Kapster aan huis | Huishoudhulp | Kraamzorg | Strijkcomfort | Huishoudhulp (Dienstencheques) | Thuisverpleging | Poetshulp | Thuisoppas zieke kinderen | Opleidingscentrum | Karweidienst | Serviceresidentie

! Samsung smartphone n ee n wi en ee m oe D

Colofon Helemaal Thuis is het magazine van Solidariteit voor het Gezin en verschijnt twee keer per jaar. Jaargang 1 – nr 1 Editie april 2014 Eindredactie en coördinatie: Frieda Okerman Vormgeving: Eveline Vereecken Verantwoordelijke uitgever: Erwin Devriendt Solidariteit voor het Gezin 070 23 30 28 Tentoonstellingslaan 76 9000 Gent www.solidariteit.be www.werkenbijsolidariteit.be Wenst u Helemaal Thuis toegestuurd te krijgen of te reageren op een artikel stuur dan een mail naar [email protected] Drukkerij: Roularta Printing Oplage: 50.000 Voor advertenties in Helemaal Thuis: contacteer [email protected] (09 264 18 02)

39 SOLIDARITEIT.BE

Mariette Van Waes werd 100 jaar

te gehouWil je op de hoog nieuws over den worden van het Gezin, Solidariteit voor je e-mailbezorg ons dan daarbij kans adres en maak ! op een mooie prijs

Solidariteit voor het Gezin Tentoonstellingslaan 76 9000 Gent