HAVEN VAN WERELDKLASSE

rotterdam HAVEN VAN WERELDKL ASSE

Rotterdam, haven van wereldklasse

De entree tot Noordwest-Europa. Zo kun je Rotterdam zien. Letterlijk alles wordt via de haven van Rotterdam vervoerd. Van appels tot auto’s, en van computers tot grondstoffen voor de chemische industrie. Rotterdam dankt zijn positie aan zijn ligging aan de monding van de Rijn. Via het water en over land vinden goederen hun weg naar zo’n 460 miljoen Europeanen. Per binnenvaartschip, vrachtauto, trein, pijpleiding of kustvaarder. De haven van Rotterdam strekt zich uit over een gebied van 40 kilometer tussen het hart van de stad en de Noordzee. Sommige havens zijn zo diep dat de grootste schepen, met een diepgang tot 24 meter, er terecht kunnen. Ze hoeven geen sluizen te passeren en kunnen dus snel afmeren aan de kade. Rotterdam is meer dan een doorvoerhaven. Veel goederen worden in Rotterdam verwerkt tot andere producten. Raffinage van olie, productie van kunststoffen, uitpakken van containers en samenstellen van ladingpakketten, verpakken van fruit in de hoeveelheden die de groothandel wenst, enzovoorts. De in het haven- en industriegebied geproduceerde goederen en diensten hebben een totale waarde van circa 11 miljard per jaar. Er werken veel mensen in de haven zelf en bij bedrijven die op één of andere manier met de haven te maken hebben. Van sleepbootbemanning tot ict-ers die computerprogramma’s maken om alle vervoersstromen in goede banen te leiden. Van oliehandelaren tot leveranciers van scheepsapparatuur. Van bouwers van kranen om schepen te lossen tot cateraars van rondvaartboten. Van vrachtwagenchauffeurs tot procesingenieurs in de chemie. Bij elkaar werken zo’n 86.000 (bron: Nationale Havenraad, 2006) mensen in de haven. De haven brengt ook op een andere manier geld in het laatje: jaarlijks draagt het Havenbedrijf, de beheerder van de haven, zo’n 70 miljoen van zijn winst af aan aandeelhouders, de gemeente Rotterdam en het rijk.

n at t e bu l k , o l i e e n c h e m i e

Olietankers leveren hun ruwe olie veelal af bij de Maasvlakte Olie Terminal. Van daar wordt de olie per pijpleiding naar vijf raffinaderijen in de Europoort en de Botlek getransporteerd. Hiervan maakt men allerlei olieproducten en grondstoffen voor de chemische industrie. Die gaan vervolgens per pijpleiding, binnenschip, spoor of tankauto naar het achterland. Zo gaat kerosine voor vliegtuigen per pijpleiding naar Schiphol. Kustvaarders transpor teren veel olie- en chemieproducten naar overzeese havens. Chemische bedrijven in Rotterdam zijn gespecialiseerd in het maken van grote hoeveelheden half­ producten. Elders maakt men daarvan de eindproducten die de consument in de winkel vindt: van plastic gebruiksvoorwerpen tot verf.

D I S T R I bu t i e pa r k e n

In de haven van Rotterdam zijn drie distributiecentra, in de Botlek, de Eemhaven en op de Maasvlakte. In grote loodsen worden producten zoals sportschoenen, patat en autobanden tijdelijk opgeslagen, verpakt en verzendklaar gemaakt naar de wensen van de detailhandel. Huishoudelijke apparaten krijgen bijvoorbeeld de handleiding en stekker van het land van bestemming. Vanuit de distributiecentra worden de goederen per trein, vrachtwagen, zee- en binnenvaartschip verder gedistribueerd door heel Europa.

n at t e bu l k , o l i e e n c h e m i e

neh

Aria n

Prin

ave

ses A lexia have

ses

s t u kg o e d e n C o n ta i n e rs

Prin

ko l e n e n e rt s e n

n

d i s t r i bu t i e pa r k e n

aha ve mali ses A Prin

ov e r i g e ac t i v i t e i t e n

FutureLand

n

fru i t

Prinses Margriet haven

ko l e n e n e rt s e n

In de Europoort, de Botlek en op de Maasvlakte vindt overslag van steenkool en ertsen plaats. IJzererts gaat vooral naar het Duitse Ruhrgebied. Daar wordt er staal van gemaakt voor onder andere de Duitse auto-industrie. Verreweg de meeste steenkool vindt zijn weg naar elektriciteitscentrales in Nederland en Duitsland. Veel West-Europese kolenmijnen zijn de laatste jaren gesloten. Deze belangrijke brandstof voor elektriciteitscentrales komt daarom nu uit landen als Zuid-Afrika, Canada en Australië en wordt via Rotterdam aangevoerd.

s t u kg o e d e n c o n ta i n e rs

Een container is een standaard laadkist voor stukgoed. Vrijwel alles wat in een container past, wordt per container vervoerd. Van computers tot ingevroren vis. Containers passen precies op een vrachtwagen of goederenwagon. Binnenvaartschepen nemen ongeveer de helft van het vervoer van en naar het achterland voor hun rekening. Een groot containerschip kan meer dan 10.000 containers vervoeren. Op drie bedrijfsterreinen met de naam ‘distripark’ vinden distributiewerkzaamheden plaats. Daarbij worden producten tijdelijk opgeslagen, verpakt en verzendklaar gemaakt naar de wensen van de detail­ handel: huishoudelijke apparaten krijgen bijvoorbeeld de handleiding en stekker van het land van bestemming.

Rotterdam Port Experience Havenbedrijf Rotterdam

fru i t

In de Merwehaven (Fruitport) meren schepen af met fruit, groenten en vruchtensappen. Bedrijven in dit gebied zijn gespecialiseerd in de open overslag van voedsel. Daarvoor beschikken ze over grote koelloodsen. Kiwi’s uit Nieuw-Zeeland, druiven uit Zuid-Afrika en appels uit Chili vinden hun weg naar de winkels in een groot deel van West-Europa. Door de aanvoer van overzee ligt er het hele jaar door verse groente en fruit in de winkel.

BELEEF D E HAVEN ZELF

De Rotterdamse haven heeft ook recreanten van alles te bieden. Het Haven­ bedrijf Rotterdam maakte drie afwisselende fietsroutes die mensen in staat stellen om zelf de haven te ontdekken en beleven. ‘Fietsend over de Landtong’ (route 1) start met een overtocht per veerpont van Maassluis naar Rozenburg en toont verrassend veel natuur tegen het decor van de haven. Met ‘Pierewaaien door de Stadshavens’ (route 2) krijgen fietsers een vleugje van de romantische haven van vroegere tijden mee. En als sluitstuk biedt ‘Ontdek de Maasvlakte’ (route 3) vier verschillende rondjes in de moderne haven. Maar ook in het hart van de stad vind je een spectaculaire havenattractie: Rotterdam Port Experience aan het Willemsplein. En FutureLand, het informatiecentrum over Maasvlakte 2, neemt je mee in de aanleg van dit nieuwe stukje Nederland.

va n o u d e h av e n tot MAA S VLAKTE 2

Rotterdam is al eeuwenlang scharnierpunt in het vervoer van goederen en personen. Tot het eind van de 19e eeuw vinden de havenactiviteiten vooral plaats op de noordoever van de Nieuwe Maas. Veel namen in het centrum van de stad herinneren daar nog aan, zoals Oude Haven en Wijnhaven. De economie groeit sterk vanaf de tweede helft van de 19e eeuw door de Industriële Revolutie. Nieuwe havens worden gegraven aan de westkant van de stad en op de zuidoever. Niet alleen goederen vinden hun weg van en naar Rotterdam, ook honderdduizenden Europese emigranten schepen hier in met Amerika als bestemming. In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw

worden de Botlek en de Europoort aangelegd. Daarmee strekt het haven- en industriegebied zich uit tot de Noordzee. In de jaren zeventig is de Maasvlakte aangelegd in zee. Daar komt binnenkort Maasvlakte 2 bij om ruimte te bieden aan de ontwikkeling van de containersector en de chemie. HAVENBE D R I J F ROTTE R DAM

Havenbedrijf Rotterdam is het bedrijf dat, met 1200 betrokken collega’s, werkt aan het versterken van de concurrentiepositie van de Rotterdamse haven. De haven van vandaag en morgen. Alle (inter)nationale ondernemingen die hier actief zijn, hebben het allergrootste belang bij een bereikbare en duurzame haven van Rotterdam, die kan blijven groeien. Het Havenbedrijf biedt daarom alles wat nodig is voor de vlotte en veilige doorvoer van grondstoffen en goederen, heeft oog voor de werk- en leefomgeving in de haven én investeert doorlopend in bestaand en nieuw havengebied, zoals Maasvlakte 2. Zo werken onze commerciële en nautische medewerkers samen met het bedrijfsleven aan de haven van wereldklasse. Jaarlijks doen zo’n 34.000 zeeschepen en 133.000 binnenvaartschepen Rotterdam aan. Het scheepvaartverkeer wordt met radar gevolgd en begeleid. Het systeem is te vergelijken met de luchtverkeersleiding. Op het water houden patrouilleboten, uitgerust met onder andere blusinstallaties, een oogje in het zeil. En dat 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Daarnaast heeft het Havenbedrijf een inspectiedienst om het transport van gevaarlijke stoffen nauwlettend in de gaten te houden. Veiligheid en aandacht voor het milieu staan bij het Havenbedrijf hoog in het vaandel.

d e h av e n i n c i j fe rs

• Zo’n 34.000 zeeschepen doen jaarlijks de haven van Rotterdam aan, evenals 133.000 binnenvaartschepen. • In de haven werken zo’n 86.000 mensen (bron: Nationale Havenraad, 2006). • Rotterdam is de grootste haven van Europa. Op dit moment wordt hier jaarlijks ongeveer 420 miljoen ton goederen overgeslagen. • Het haven- en industriegebied van Rotterdam is, inclusief de inmiddels gestarte (september 2008) uitbreiding van Maasvlakte 2, bijna twee keer zo groot als de stad Den Haag. • 100 miljoen ton ruwe aardolie passeert jaarlijks de haven. Dat is 65 keer de inhoud van voetbalstadion ‘De Kuip’. • Met de 10 miljoen TEU (eenheidsmaat) containers die jaarlijks in Rotterdam worden vergeslagen kun je een aaneengesloten rij rond de wereld maken. • In het meest westelijke deel van de haven kunnen de grootste zeeschepen afmeren. Zij hebben een diepgang tot 24 meter, oftewel een flatgebouw van 8 verdiepingen. • Eén van de grootste schepen die Rotterdam aandoen is de ‘Berge Stahl’, 360 meter lang (3,5 voetbalveld) en 65 meter breed. Het schip vervoert ijzererts en vaart op en neer tussen Brazilië en Rotterdam. • Rotterdam is de belangrijkste Europese haven voor de invoer van kolen, de brandstof van veel energiecentrales in Nederland en Duitsland. • Dagelijks transporteren zo’n 200 vrachtwagens vanuit Rotterdam vers fruit en groenten, aangevoerd per zeeschip, naar alle uithoeken van Europa. • Eén op de twee Europeanen drinkt vruchtensap dat via Rotterdam Europa is binnengekomen. • Zo’n 270.000 Amerikaanse, Europese, Japanse en Koreaanse auto’s vinden jaarlijks hun weg vanuit Rotterdam naar dealers in heel Europa.

HAVENBE D R I J F ROTTE R DAM Doel van het Havenbedrijf Rotterdam is de versterking van de concurrentie­p ositie van de Rotterdamse haven als logistiek knooppunt én industriecomplex van wereldniveau. Niet alleen in omvang, maar ook in kwaliteit. De kerntaken van het Havenbedrijf Rotterdam zijn de duurzame ontwikkeling, beheer en exploitatie van de haven en het handhaven van de vlotte en veilige afhandeling van de scheepvaart.

Feiten en cijfers van het Havenbedrijf Rotterdam en de Rotterdamse haven: Havenbedrijf Rotterdam: 1.200 werknemers, omzet ca. € 450 miljoen. Havengebied: ca. 10.500 ha (waarvan 5.000 ha bedrijfsterreinen, 3.500 ha water en 2.000 ha (spoor)wegen, leidingstroken en groen). Lengte haven­g ebied is ca. 40 km. Directe werkgelegenheid: ruim 70.000 arbeidsplaatsen. Goederenoverslag: ruim 400 miljoen ton goederen per jaar. Scheepvaart: ca. 34.000 zeeschepen en 133.000 binnenvaartschepen per jaar.

Tekst Corporate Communication Strategy, Havenbedrijf Rotterdam www.portofrotterdam.com Contact 010 252 10 10, [email protected] Fotografie Freek van Arkel, Eric Bakker en Aeroview, Rotterdam Ontwerp Smidswater Druk OBT, Schiedam Augustus 2009