Voor het laatst bijgewerkt op 11-12-2007.
Handleiding van de Op Maat Speler Je kunt op verschillende manieren aan de slag met de Op Maat Speler: Versie 1: je leest niet verder, maar downloadt via www.opmaat-eduware.nl de Op Maat Speler, ínclusief voorbeeldoefening én beloningssetje. Bij het unzippen komen de drie benodigde bestanden in één map op je eigen pc te staan (de beloning en de leereenheid hoeft je níet te unzippen!). Daarna start je de Op Maat Speler en je ziet wel wat je tegenkomt. Versie 2: je leest hieronder eerst wat achtergrondinformatie, maar krijgt niet te echt te zien welke schermen en knoppen je tegenkomt. Met deze kennis ga je aan de slag. Ook dan los je later wel op wat je op je pad tegenkomt. Zonodig ga je naar versie 3: Versie 3: Je hebt behoefte aan uitgebreide informatie: stap voor stap krijg je te zien wat je tegenkomt. Vooral bij deze laatste versie is het goed mogelijk dat die in de komende periode wordt aangepast, afhankelijk van reacties van gebruikers. Je kunt bovenaan zien op welke datum de laatste mutatie is geweest. Kies je favoriete versie maar.
Achtergrondinformatie: Voor wie is…: Over de aanleiding en historie van Op Maat Eduware kun je, behalve op de nieuwe website www.opmaat-eduware.nl, ook nog meer lezen op www.opmaat.kennisnet.nl. Op Maat Eduware is vooral (maar niet alléén) geschikt voor cognitief laag functionerende kinderen. Op veel mytyl/tyltylscholen en ZML-scholen wordt Op Maat ingezet. De software kent vooral afbeeldingen en geluidsbestanden. Leesvaardigheid is niet vereist, en slechts bij een enkel onderdeel juist het leerdoel. De software van Op Maat wordt gratis ter beschikking gesteld. De inhoud van de leereenheden is bovendien uitwisselbaar. Formats en vullingen: Alle Op Maat Eduware is op eenzelfde manier opgebouwd: de leereenheden bevatten een format én een vulling. Wat wordt daarmee bedoeld? Formats zijn hier van te voren bedachte, vastgestelde softwarepakketjes waarin leerinhoud word aangeboden. Elk van deze formats heeft een eigen karakter. Zo gaat het in het format „volgorde‟ vooral om het in volgorde plaatsen van een aantal afbeeldingen. Op dit moment kent Op Maat Eduware een zestal formats: vergelijken, volgorde, rubriceren, combineren, digitaal verhaal, lezen. Over de eerste vier is informatie beschikbaar op http://opmaat.kennisnet.nl/eduware. Verder is „digitaal verhaal‟ het best te beschrijven als een PowerPointvoorstelling met op elke dia een afbeelding en een bijbehorend geluid (of verhaal). Digitaal verhaal is expres zo gemaakt dat je er niet per ongeluk uit kunt ontsnappen. Het lezen format lijkt op het vergelijken format, maar is specifiek bedoeld om te vergelijken met tekst, al of niet in combinatie met afbeeldingen en geluid. Zonder vullingen hebben Op Maatformats geen waarde, want …wát rubriceer je? Wat zet je op volgorde? Waarover gaat je verhaal? Vullingen zijn dus de ínhoud die in een format wordt geladen. Het gaat hier altijd om afbeeldingen en/of geluiden. Dus… een foto van een hond én het geluid van een blaffende hond, of een foto van een excursie én het bijbehorende verhaal. Een vulling die hoort bij een specifiek format noemen we in het vervolg een leereenheid.
Wat kun je downloaden en uploaden: Via de website www.opmaat-eduware.nl kun je de nieuwste versie van de Op Maat Speler (waarin alle formats zijn opgenomen) én leereenheden downloaden. Ook kun je nieuwe Op Maat leereenheden máken. Dat wordt straks héél gemakkelijk met de Op Maat ontwikkelomgeving: de zogenaamde „Op Maat Wizard‟. Deze is nu nog niet, maar wel vóór de zomervakantie, beschikbaar via dezelfde website. Als je tot dat moment al vullingen klaar hebt die je wilt delen met anderen kun je deze op een cd-rom branden en opsturen naar de Emiliusschool (Emiuliusschool, t.a.v. Benjo Plandsoen, Nieuwstraat 72; 5691 AE Son, Noord Brabant). Zij plaatsen dan je leereenheid op de website. Met de Op Maat Wizard kun je dat straks zélf. Online afspelen of offline? De Op Maat Speler is zowel online als offline beschikbaar Via de downloadknop op de website kun je de Op Maat Speler op je eigen pc plaatsen. Dit is technisch gezien de meeste gewenste manier van afspelen: je bent niet afhankelijk van een internetverbinding, en hebt de meeste controle over de juiste instellingen die bij een bepaalde leerling horen. Via de website van Op Maat Eduware kun je leereenheden echter ook online afspelen. Daardoor is het goed mogelijk inzicht te krijgen in Op Maat Eduware in het algemeen, maar ook in specifieke vullingen. Ook is een „lokale‟ Op Maat Speler handig als je zélf Op Maat leereenheden hebt gemaakt, die niet deelbaar zijn met andere gebruikers.
Wijzigingen t.o.v. de situatie vóór 12 december 2007: Als je al bekend wás met Op Maatproducten moet je weten dat er met de Op Maat Speler wel het een en ander gewijzigd is: Zowel in de Speler als bij de leereenheden vind je twee nieuwe formats: het digitaal verhaal en het lezen-format. Voor 12 december moest je ná het starten van een Op Maat leereenheid steeds opnieuw een enkele instelling kiezen (bijvoorbeeld m.b.t. tot de manier waarop je een pc kan bedienen). Nu worden instellingen bewaard in een profiel. Hierdoor kunnen nieuwe leereenheden steeds op de passende manier worden opgestart. Verder zijn er nu meer instellingen per format mogelijk Achter de technische schermen worden drie eenheden gekoppeld: o De Op Maat Speler, die alle Op Maat formats kan afspelen. o Een „leereenheid‟: de gekozen inhoud (het onderwerp met afbeeldingen en geluiden, wat voor een format is gemaakt) o Het profiel: de instellingen die bij een bepaalde leerling (of een groep leerlingen) horen. Deze koppeling krijgt vorm in een snelkoppeling die je bijvoorbeeld op een bureaublad van de leerling kunt plaatsen. In de oude systematiek lag het aantal afbeeldingen en geluiden bij enkele formats vast. Nu zijn er een aantal formats waarbij dat aantal groter kan zijn. Afhankelijk van het gekozen niveau in het profiel kiest de Speler per sessie een aantal kaarten. Naast de Op Maat Speler is ook een Op Maat Wizard ontwikkeld: met deze ontwikkelomgeving wordt het maken/samenstellen van een nieuwe Op Maat leereenheid heel gemakkelijk. Bovendien kun je er gemaakte leereenheden mee uploaden. Deze Wizard is op dit moment nog in de testfase en in ieder geval vóór de zomervakantie van 2008 via de website beschikbaar.
Bij het ontwikkelen van de Op Maat Speler en de Op Maat Wizard is nieuwe technologie gebruikt, die de gebruiker meer gemak oplevert. Een profiel vaststellen: In de Speler is het mogelijk een aantal instellingen vast te stellen. Deze instellingen hangen af van de betreffende leerling, of van de groep leerlingen. De vastgestelde verzameling instellingen noem je een profiel. Bij het vaststellen van zo‟n profiel kun je bijvoorbeeld aangeven of de leerling de pc met de muis of anders bedient, het moeilijkheidsniveau (= het maximum aantal keuzemogelijkheden) op één scherm. Als je deze informatie genoeg vond om te starten met de installatie en het gebruik van de Op Maat Speler kun je dat gerust doen. Als je meer behoefte hebt aan een stapsgewijze instructie lees je de uitgebreide informatie hierna.
Terug naar het begin
Uitgebreide informatie / knoppencursus In dit deel van de handleiding wordt je stap voor stap meegenomen bij het éérste gebruik van de Op Maat Speler. In de línkerkolom zie je schermen en knoppen, en wordt uitgelegd hoe je datgene uitvoert wat in de réchterkolom staat.
HOE Via de Windows Verkenner, of „Deze computer‟: (rechtsklikken – nieuw – map)
Let op: als u de kant-en-klare installatie heeft gedownload, hoeft u de eerste stappen niet meer te volgen. Start gewoon de Speler met de koppeling op het buroblad en ga verder bij stap “Je hebt nog geen profiel aangemaakt dus kies je voor „nieuw profiel‟.” WAT (& hoe) Creëer eerst op je pc binnen Mijn Documenten een map „Op Maat Eduware‟.
Via deze knop download je de speler, met een voorbeeldvulling en een beloning. Als je gaat downloaden verschijnt een scherm als hiernaast. Klik op „Opslaan‟, kies als locatie de map die je net hebt aangemaakt, en klik wéér op Opslaan.
(In Windows XP:) In de map met de gedownloade bestanden klik je met de rechtermuisknop op de „Speler_plusextra‟s.zip‟, en kies je voor „alles uitpakken‟. Volg de uitpak-wizard. Let op: de wizard stelt voor om het bestand in een submap uit te pakken, maar je kunt ook aangeven dat je de uitgepakte versie in dezelfde map wilt plaatsen als waar de download staat. Uiteindelijk moeten de uitgepakte Speler en de andere downloads in dezelfde map staan.
Het bestand wat je zojuist hebt gedownload is door Op Maat gezipt (ingepakt, om het kleiner te maken). De volgende stap is daarom het unzippen (uitpakken) van dit bestand. Hiernaast lees je hoe dat moet. Met het uitpakken heb je een werkende Speler en een vulling en beloningen (deze laatste nog steeds als zipbestand). N.B.! Met de vullingen en de beloningen hoef je niets meer te doen: deze zip-bestanden worden gelezen en herkend door de Op Maat Speler Het resultaat ziet er uit zoals hiernaast: de map Op Maat Eduware, met naast het downloadbestand de Afspeelomgeving, beloningen en een voorbeeldoefening: dierenLezen.
Als je voor de eerste keer de Speler wilt starten zie je misschien bijgaand scherm. Als je deze handleiding vertrouwt voer je de software uit. Let op: in het scherm zie je een aanvinkhokje waarmee je herhaling van dit scherm kunt voorkomen. Klik op „Uitvoeren‟
Je wordt nu gevraagd een map aan te wijzen waarin je „profielen‟ opslaat. Een profiel is een verzameling instellingen die een bepaalde leerling (of een leerlingengroep) typeert. Sla de profielen in een aparte map op, bijvoorbeeld in Mijn Documenten, in de (aan te maken) map „Op Maatprofielen‟. Als je de map hebt teruggevonden en geselecteerd, en je klikt op „OK‟ kom je uit bij het volgende scherm.
Je hebt nog geen profiel aangemaakt dus kies je voor „nieuw profiel‟.
Je geeft het profiel een naam. Dat kan de naam van een specifiek kind zijn (in deze handleiding „Peter”), maar ook een groepsnaam. Voordat je een naam kiest is het raadzaam te weten wat je hier allemaal instelt. Op het tabblad „bediening‟ stel je o.a. in hoe de leerling de pc bedient: met de muis, of met 1 of 2 scanknoppen. Op het tabblad „moeilijkheidsniveau‟ stel je o.a. in hoeveel keuzemogelijkheden de leerling in één scherm terugziet. Het leerniveau bepaalt hier een te kiezen aantal.
Op het tabblad „format instellingen‟ kun je pér format (of per onderdelen van een format) nog een aantal instellingen bepalen.
Op het tabblad „beloningen‟ kun je eventueel een andere beloningsset kiezen dan de standaard.(aangepast aan een type gebruiker, of aan een specifieke leereenheid, zoals carnavalsbeloningen bij een carnavalsvulling. In de Op Maat Wizard kun je straks ook je eigen beloningspakketten samenstellen. Natuurlijk moet je die beloningen dan wel in dezelfde map hebben staan! Nu kiezen we voor beloningen.zip. Als je de instellingen van een profiel hebt gekozen zie je onderaan het scherm de twee mogelijkheden: „Snelkoppeling maken‟ en „klaar‟. Bij beide keuzes wordt er in de map met alle bestanden een bestandje „Peter‟ geplaatst, waarin de profielinstellingen van „Peter‟ worden bewaard. Als je kiest voor „Snelkoppeling maken‟ plaatst de Speler een snelkoppeling op het bureaublad van degene die dit profiel aanmaakt. De snelkoppeling heeft de naam van het profiel. Via deze snelkoppeling kun je dus later de Op Maat Speler met dít profiel starten. Je zult dan nog wel een vulling leereenheid moeten kiezen.
Je kunt nu een tweede profiel aanmaken, of via de selectie van een eerder gemaakt profiel hierin wijzigingen aanbrengen
Zowel bij het klikken op de snelkoppeling van het profiel op het bureaublad, als ook bij het klikken op de knop „klaar‟ (als je een bepaald profiel hebt geselecteerd) kom je terecht bij een volgend scherm. Hierin maak je duidelijk met welke leereenheid dit profiel moet/kan werken. Als je een bepaalde oefening hebt gekozen en je klikt op „snelkoppeling maken‟ wordt opnieuw een snelkoppeling op het bureaublad geplaatst. Anders dan bij de eerste snelkoppeling is nu ook de gekozen leerinhoud erin opgenomen. Daarna kun je met hetzelfde profiel nog een ándere oefening selecteren en ook daarvan een snelkoppeling maken . Als je echter klikt op „klaar‟ start de Op Maat Speler direct: mét het profiel en mét de gekozen oefening. Nog wat tips over het zoeken en vinden van specifieke leereenheden: Rechtsboven op de website is een zoekveld te gebruiken: vul hier een zoekterm in. Daaronder kun je uit het lijstje met formats een selectie maken die je leidt naar leereenheden van het betreffende format. Dááronder zie je trefwoorden die aangebracht zijn bij de leereenheden. Ook deze trefwoorden brengen je naar specifieke leereenheden.
Eventuele vullingen die je later apart downloadt, plaats je in dezelfde map als de Speler, dus in de map Op Maat Eduware in Mijn Documenten.
Tot zover deze handleiding. Natuurlijk vragen we je om bij opmerkingen of vragen een bericht achter te laten op de website.
Terug naar het begin