Handleiding Opties & Futures
Versie 01/10/2013 De inhoud van deze handleiding is aan verandering onderhevig. Telkens er een wijziging is, wordt u hiervan verwittigd via een bericht op onze website. De meest recente versie van de handleiding kunt u vinden op onze website in het menu ‘Over BinckBank’ onder ‘Handleidingen’.
Inhoud 1 Algemeen ............................................................................................................................................................................. 4 1.1 Inleiding .....................................................................................................................................................................................................4 1.2 Overeenkomst ......................................................................................................................................................................................4 1.3 Risico's .........................................................................................................................................................................................................4 2 Beurzen .................................................................................................................................................................................. 5 2.1 TOM MTF................................................................................................................................................................................................... 6 2.1.1 Opties ......................................................................................................................................................................................................... 6 2.1.2 TOM Smart Execution ................................................................................................................................................................... 6 2.2 NYSE Euronext.Liffe ........................................................................................................................................................................ 6 2.2.1 Opties ......................................................................................................................................................................................................... 6 2.2.2 Futures ....................................................................................................................................................................................................... 6 2.3 Amerikaanse opties........................................................................................................................................................................... 7 2.3.1 Handel in Amerikaanse opties ................................................................................................................................................ 7 2.3.2 Valutarisico en dollars ................................................................................................................................................................... 7 2.4 Eurex .............................................................................................................................................................................................................8 2.4.1 Opties ..........................................................................................................................................................................................................8 2.4.2 Futures ........................................................................................................................................................................................................8 2.4.3 Fysieke levering niet toegestaan ......................................................................................................................................... 9 2.4.4 Laatste handelsdag ......................................................................................................................................................................... 9 2.5 Chicago Mercantile Exchange (CME)................................................................................................................................. 9 2.5.1 Laatste handelsdag ....................................................................................................................................................................... 10
4. 4.1
Negatieve vrije bestedingsruimte ...................................................................................................................... 14 Tekortenprocedure bij futurehandels .............................................................................................................................14
5. De administratie van uw beleggingsrekening ............................................................................................ 15 5.1 Uitoefening van longpositie .................................................................................................................................................................. 15 5.1.1 Opdracht tot uitoefening (exercise) van leveringscontracten ................................................................... 15 5.1.2 Uitoefenen en ex-dividend gaan ........................................................................................................................................ 15 5.1.3 Uitoefenen Amerikaanse opties ........................................................................................................................................................ 15 5.2 Assignment .......................................................................................................................................................................................... 16 5.2.1 Assignment .......................................................................................................................................................................................... 16 5.2.2 Assignment en ex-dividend gaan ...................................................................................................................................... 16 5.3 Expiratie van opties ...................................................................................................................................................................... 16 5.3.1 Expiratie van cash settlement............................................................................................................................................... 16 5.3.2 Expiratie van leveringscontracten..................................................................................................................................... 16 5.3.2.1 Uitoefenen van longpositie op expiratiedatum..................................................................................................... 16 5.3.2.2 Geen actie ondernemen op expiratiedatum............................................................................................................. 16 5.3.3 Geen fysieke levering.................................................................................................................................................................... 17 6.
Handelstijden ................................................................................................................................................................... 17
3 Handleiding Opties & Futures
3 Marginverplichting .......................................................................................................................................................10 3.1 Berekening van de margin voor enkelvoudige optieposities ..................................................................... 10 3.1.1 Ongedekt geschreven calloptie ........................................................................................................................................................ 10 3.1.2 Ongedekt geschreven putoptie ............................................................................................................................................ 11 3.2 Berekening van de margin voor optiecombinaties .............................................................................................. 12 3.2.1 Call spread en put spread........................................................................................................................................................... 12 3.2.2 Call back spread en put back spread................................................................................................................................. 12 3.2.3 Time spread........................................................................................................................................................................................... 12 3.2.4 Straddle..................................................................................................................................................................................................... 12 3.2.5 Strangle..................................................................................................................................................................................................... 13 3.2.6 Cover ('Gedekt schrijven')........................................................................................................................................................... 13 3.3 Margin bij futures............................................................................................................................................................................. 13 3.3.1 Initial margin ....................................................................................................................................................................................... 13 3.3.2 Variation margin .............................................................................................................................................................................. 13 3.4 Marginverplichting bij optie- en futurecombinaties........................................................................................... 13 3.4.1 Combinatie van future en twee short calls of puts ............................................................................................. 13 3.4.2 Combinatie van long en short future .............................................................................................................................. 13 3.4.3 Berekening marginverplichting bij meerdere combinatiemogelijkheden ........................................ 13
1 Algemeen 1.1 Inleiding In deze handleiding vindt u informatie over het handelen in opties en futures en de daaraan verbonden risico’s. Ook meer praktische zaken zoals de expiratieprocedures vindt u terug in deze handleiding. De Handleiding Opties en Futures dient als aanvulling op de Basishandleiding. De Basishandleiding bevat alle cruciale informatie over de handelswijze en procedures van BinckBank waar u kennis van dient te nemen. Wij adviseren u daarom deze handleidingen en de Algemene Voorwaarden door te nemen. Indien u hierover vragen heeft kunt u steeds contact opnemen met de Klantenservice & Orderdesk. Ook kunt u het Helpcenter raadplegen. Het Helpcenter vindt u op de website onder het menu-item “Ondersteuning”. De Klantenservice & Orderdesk is bereikbaar op werkdagen van 8:00 uur tot 22:00 uur en op zaterdag van 10:00 uur tot 17:00 uur via telefoonnummer 03/303.31.11. U kunt ook een e-mail sturen naar
[email protected].
1.2 Overeenkomst
Handleiding Opties & Futures
4
Om via BinckBank in opties en futures te kunnen beleggen dient u de “Overeenkomst Opties en Futures” te ondertekenen. Wanneer u dit niet heeft gedaan bij het openen van uw rekening, kunt u dit document alsnog terugvinden op de website onder “Mijn Binck” > “Documentenatie” > “Overeenkomst Opties en Futures”. U kunt er altijd voor kiezen om de Overeenkomst Opties en Futures stop te zetten via een schriftelijke bevestiging.
1.3 Risico’s In de Algemene Voorwaarden, hoofdstuk V 59 “Handel in Opties & Futures” en 61 Dekkings- en marginverplichten, worden alle kenmerken en risico’s beschreven. Wij raden u aan deze goed door te nemen, zodat u zich bewust wordt van de risico’s die het beleggen in opties en futures meebrengen. In het bijzonder aan het verkopen (schrijven) van opties en het kopen of verkopen van futures zijn zeer grote financiële risico’s verbonden. De op u rustende verplichting tot het stellen van margin bij transacties in dergelijke producten betekent niet dat uw financiële risico’s zijn beperkt tot de omvang van die margin. Het is mogelijk dat de verliezen die uit uw posities voortvloeien de waarde van de door u verschafte margin overtreffen. Hieronder kunt u in de tabel de belangrijkste risico’s over opties en futures terugvinden.
Beleggingsinstrument
Korte beschrijving
Risico
Het maximale verlies bij Een optie geeft de koper het recht gedurende een vastgestelde een long call en long put is de geïnvesteerde premie. termijn een vaste hoeveelheid van de onderliggende waarde tegen een overeengekomen prijs te kopen (callopties) dan wel te verkopen (putopties).
Opties verkopen (schrijven)
Een belegger die een optie verkoopt (schrijver) neemt de verplichting op zich, indien hij daartoe wordt aangewezen, per optie de vaste hoeveelheid van de onderliggende waarde te verkopen (calloptie) respectievelijk te kopen (putoptie) tegen de vastgestelde prijs.
Bij een short call is het verlies onbeperkt en bij een short put is het maximale verlies het verschil tussen de uitoefenprijs en de ontvangen optieprijs (premie).
Futures
Een future is een overeenkomst tot koop of verkoop van een goed of financiële waarde die op een bepaald tijdstip in de toekomst door de verkoper aan de koper moet wordt geleverd. Dit tegen een prijs die bij het aangaan van het contract wordt vastgelegd.
Bij het kopen van een future (long gaan) kunt u maximaal het verschil tussen de aankoopprijs en 0 verliezen. Het maximale verlies bij het verkopen van een future (short gaan) is onbeperkt (de index kan onbeperkt stijgen).
Er bestaan futures die fysieke levering van de onderliggende waarde kennen, de meeste futures worden echter contant afgerekend (cash settlement). Op de derivatenmarkt van Euronext worden futures verhandeld op diverse financiele waarden zoals aandelenindices en valuta’s.
2. Beurzen U kunt via BinckBinck beleggen in opties en futures. Beurs
Producten
TOM (MTF)
Opties
NYSE Euronext.Liffe Amsterdam
Opties, futures
NYSE Euronext.Liffe Brussel
Opties, futures
NYSE Euronext.Liffe Parijs
Opties, futures
Chicago Board Options Exchange (CBOE)
Opties
Eurex
Opties, futures
Chicago Mercantile Exchange (CME)
Futures
5 Handleiding Opties & Futures
Opties kopen
2.1
TOM MTF
TOM MTF is een multilaterale handelsfaciliteit gevestigd te Amsterdam.
2.1.1 Opties
Op TOM MTF wordt er gehandeld in opties. Vanaf het moment dat opties op TOM MTF te verhandelen zijn, worden uw orders uitgevoerd op het platform van TOM MTF. Opties die worden verhandeld op TOM MTF voldoen aan een aantal standaardvoorwaarden (contractspecificaties). De standaardisatie heeft onder andere betrekking op de contractgrootte, de looptijd, laatste handelsdag, de uitoefenprijs, de stijl van de optie en de levering- of settlementcondities. De contractspecificaties van alle opties die op TOM MTF worden verhandeld zijn gelijk aan de optiecontracten die op Euronext.Liffe worden verhandeld. U krijgt dus in feite hetzelfde product. Het enige verschil is dat Holland Clearing House de optietransacties afwikkelt en niet LCH Clearnet, de aan Euronext.Liffe verbonden Derivatenclearing.
2.1.2 TOM Smart Execution
TOM MTF werkt samen met TOM Smart Execution. TOM Smart Execution is een zoekmachine die op meerdere beurzen tegelijk kan zoeken naar de beste uitvoeringsprijs voor uw derivaten order(s). Zodra de beste uitvoeringsprijs voor u is gevonden, wordt uw order uitgevoerd op TOM MTF tegen die beste uitvoeringsprijs. Voorbeeld
Handleiding Opties & Futures
6
Beste uitvoeringsprijs TOM MTF Op het moment dat u een kooporder van 3 contracten plaatst, heeft Euronext een laatprijs van € 8,50. TOM MTF heeft een laatprijs van € 8,45. TOM Smart Execution vergelijkt beide laatprijzen en stelt vast dat u op TOM MTF voordeliger kan handelen. Het systeem koopt vervolgens de opties voor € 8,45 op TOM MTF. Uw voordeel dankzij de zoekmachine van TOM bedraagt 15 Euro (3 contracten x contractgrootte van 100 x 0.05). Beste uitvoeringsprijs Euronext Op het moment dat u een kooporder plaatst, heeft Euronext een laatprijs van € 8,45. TOM MTF heeft een laatprijs van € 8,50. TOM Smart Execution vergelijkt beide laatprijzen en stelt vast dat de laatprijs op Euronext lager is. Uw transactie wordt uitgevoerd op TOM MTF tegen de lagere laatprijs die TOM Smart Execution op Euronext heeft gevonden.
2.2
NYSE Euronext.Liffe
Onder Euronext.Liffe vallen de derivatenmarkten in Amsterdam, Brussel, Parijs, Lissabon en de Liffe (The London International Financial Futures and Options Exchange) in Londen. Op deze beurzen vindt verhandeling plaats van opties en futures op onderliggende waarden zoals aandelen, indices en valuta’s.
2.2.1 Opties
Op Euronext.Liffe worden aandelen-, index- en valutaopties verhandeld. Alle opties voldoen aan een aantal standaardvoorwaarden (contractspecificaties). De standaardisatie heeft onder andere betrekking op de contractgrootte, de looptijd, laatste handelsdag, de uitoefenprijs, de stijl van de optie en de levering- of settlementcondities. De contractspecificaties van alle opties die op Euronext.Liffe worden verhandeld, vindt u op https://globalderivatives.nyx.com/nl
2.2.2 Futures
U kunt via uw BinckBank rekening handelen in alle op Euronext.Liffe Brussel, Amsterdam en Parijs verhandelde financiële futures (index- en valutafutures). Ook de futures op Euronext.Liffe zijn gestandaardiseerd. De standaardisatie heeft onder andere betrekking op de contractgrootte en expiratiedatum. De contractspecificaties van alle futures die op Euronext.Liffe Brussel, Amsterdam en Parijs noteren kunt u hieronder terugvinden. Voor meer informatie verwijzen wij u naar: https://globalderivatives.nyx.com/nl
Naam
Ticker
Ticksize
Waarde per tick
Waarde per punt
BEL20 Index Futures
BXF
0,1
1 EUR
10 EUR
AEX Index Futures
FTI
0,05
10 EUR
200 EUR
AEX Index Mini Futures
MFA
0,05
1 EUR
20 EUR
AMX Index Futures
FMX
0,1
5 EUR
50 EUR
CAC40 Futures
FCE
0,5
5 EUR
10 EUR
CAC40 Mini Futures
MFC
0,5
0,50 EUR
1 EUR
EUR / USD Futures
FED
0,01
2 USD
200 USD
GBP / EUR Futures
FPE
0,01
1 EUR
100 EUR
Een belegger die een future koopt, doet een openingsaankoop. Er ontstaat een longpositie. De koper maakt winst als de koers van zijn future stijgt en verlies als deze daalt. Een belegger die een future verkoopt, doet een openingsverkoop. Er ontstaat dan een shortpositie. De verkoper maakt winst als de koers van zijn future daalt en verlies als deze stijgt. Met een sluitingsverkoop sluit de koper zijn longpositie en met een sluitingskoop sluit de verkoper zijn shortpositie.
2.3
Amerikaanse opties
2.3.1
Handel in Amerikaanse opties
Bij BinckBank kunt u in een groot aantal Amerikaanse optiecontracten handelen. U handelt bij BinckBank via onze Amerikaanse broker Pershing die op verschillende Amerikaanse optiebeurzen is aangesloten. Pershing maakt net als TOM gebruik van een smart order router die op zoek gaat naar de beste prijs voor uw optieorders. Het is ook mogelijk dat uw order op het interne platform van Pershing wordt uitgevoerd. De contractspecificaties van de Amerikaanse opties die u bij BinckBank kunt verhandelen zijn gelijk aan die van Nederlandse opties. Ook de expiratie vindt plaats op de derde vrijdag van de maand. De handelstijden waarop u in Amerikaanse opties kunt beleggen zijn afwijkend van de reguliere handelstijden. U kunt deze terugvinden onder hoofdstuk 6 “Handelstijden”. Het is niet mogelijk om een combinatieorder te plaatsen voor deze Amerikaanse opties.
2.3.2
Valutarisico en dollars
Amerikaanse opties noteren net als de onderliggende aandelen zelf in US-dollar. Het kan dus gebeuren dat uw visie juist is, maar dat u toch geld verliest omdat de US-dollar in waarde daalt ten opzichte van de euro.
7 Handleiding Opties & Futures
De koper van een future heeft de verplichting de onderliggende waarde van de future af te nemen. De verkoper om deze te leveren. De koers van een future komt tot stand door vraag en aanbod en staat in relatie met de onderliggende waarde. Behalve door de koers van de onderliggende waarde wordt de futurekoers ook beïnvloed door de rentestand en de eventuele dividenden of coupons die over de onderliggende waarde worden uitgekeerd. Daardoor kan het voorkomen dat een koersstijging of koersdaling van de onderliggende waarde niet of niet-evenredig is terug te vinden in de koersontwikkeling van de future.
2.4 Eurex 2.4.1 Opties
U kunt via BinckBank handelen in de DAX-index en Euro STOXX 50 opties op de Eurex beurs. In tegenstelling tot de standaardcontracten op NYSE Euronext en TOM MTF hebben deze opties een afwijkende contractgrootte. Voor de Euro STOXX 50 is de contractgrootte 10 en voor de DAXindex is dit 5.
2.4.2 Futures
Eurex is de Duits-Zwitserse derivatenbeurs en de grootste beurs voor in euro’s genoteerde opties en futures ter wereld. U kunt via BinckBank handelen in de Dow Jones Eurostoxx 50 future (FESX) en de DAX future (FDAX). Daarnaast kunt u beleggen in een future op de Euro Stoxx 50 Index dividend future (FEXD), de Eurostoxx Europe 50 index (FSTX), de Zwitserse index (FSMI). Handel in deze futures vindt plaats tussen 8:00 uur en 22:00 uur. U kunt ook handelen in de Eurex futures Bund (FGBL), Bobl (FGBM) en Schatz (FGBS). Dit zijn futures op Duitse staatsobligaties met een coupon van 6% en een looptijd van 1,75 tot 10,5 jaar. Verder kunt u handelen in futures op Italiaanse staatsobligaties, de FBTS, FBTM en FBTP. Dit zijn eveneens futures op staatsobligaties met een coupon van 6% en een looptijd variërend van 2 tot 11 jaar. Tot slot biedt BinckBank ook de handel aan in de FOAT. Dit is een future op de Franse staatsobligatie met een coupon van 6% en een looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar.
Handleiding Opties & Futures
8
In onderstaande tabel vindt u de genoemde futures met de contractspecificaties. Voor meer informatie verwijzen wij graag naar de website van Eurex: www.eurexchange.com. Naam
Ticker
Ticksize
Waarde per tick
Waarde per punt
DAX® Futures
FDAX
1
25 EUR
25 EUR
EURO STOXX 50 Futures
FESX
1
10 EUR
10 EUR
EURO STOXX 50 Index Dividend Futures
FEXD
0,1
10 EUR
100 EUR
STOXX Europe 50 Futures
FSTX
1
10 EUR
10 EUR
SMI Futures
FSMI
1
10 CHF
10 CHF
Euro-Bobl Futures
FGBM
0,01
10 EUR
1000 EUR
Euro-Bund Futures
FGBL
0,01
10 EUR
1000 EUR
Euro-Schatz Futures
FGBS
0,005
5 EUR
1000 EUR
Euro-OAT Futures
FOAT
0,01
10 EUR
1000 EUR
Short-Term Euro-BTP Futures
FBTS
0,01
10 EUR
1000 EUR
Mid-Term Euro BTP Futures
FBTM
0,01
10 EUR
1000 EUR
Long-Term Euro-BTP Futures
FBTP
0,01
10 EUR
1000 EUR
2.4.3
Fysieke levering niet toegestaan
Voor de Eurex futures FGBM, FGBL, FGBS, FBTS, FBTM, FBTP en FOAT geldt een afwijkende expiratieprocedure. De futures hebben bij afwikkeling een fysieke levering van de onderliggende waarde. Het is bij BinckBank niet toegestaan om deze futureposities door middel van fysieke levering af te laten wikkelen. Om fysieke levering te voorkomen, bent u verplicht om uw futurepositie door te rollen dan wel te sluiten voor de door BinckBank gestelde deadline. Door te handelen in een FGBM, FGBL, FGBS, FBTS, FBTM, FBTP en FOAT gaat u automatisch akkoord met deze voorwaarde. Als houder van een van deze futures bij BinckBank bent u geheel verantwoordelijk om op de hoogte te blijven van de afloopdatum van de futures en de gestelde deadline door BinckBank. Mocht u na het verstrijken van de deadline nog positie hebben in een expirerende future, dan heeft Binck het recht over te gaan tot het sluiten van de positie door middel van een marktorder op uw rekening. Hiervoor brengt Binck een extra bedrag van € 50 in rekening. BinckBank is niet aansprakelijk voor de prijs die gemaakt wordt bij het sluiten van de positie. Een eventueel nog lopende order in de positie wordt door BinckBank geannuleerd.
2.4.4 Laatste handelsdag
Op de 10 e kalenderdag van de expiratiemaand is de leverings- en betalingsdatum. Indien dat geen handelsdag is, dan is het de eerstvolgende handelsdag. De laatste handelsdag bij BinckBank is 3 handelsdagen voor de leverings- en betalingsdatum.
2.5
Chicago Mercantile Exchange (CME)
De Chicago Mercantile Exchange (CME) is een van de grootste futurebeurzen in de wereld. U kunt via uw rekening handelen in de indexfutures Nasdaq 100, E-MINI Nasdaq 100, S&P 500, E-MINI S&P 500 en NIKKEI 225 (USD). Verder kunt u op de CME handelen in een uitgebreid gamma valutafutures. De contractspecificaties voor deze futures kunt u hieronder terugvinden. Voor meer informatie verwijzen wij u graag naar www.cmegroup.com Naam
Ticker
Ticksize
Waarde per tick
Contractgrootte
Nasdaq 100
ND
0,05
5 USD
100 x Nasdaq 100
E-Mini Nasdaq 100
NQ
0,05
1 USD
20 x Nasdaq 100
S&P 500
SP
0,05
12,50 USD
250 x S&P 500 Index
E-mini S&P 500
ES
0,05
2,50 USD
50 x S&P 500 Index
Nikkei 225 (USD)
NKD
0,05
25 USD
5 x Nikkei Stock Average
AUD / USD
6A
0,00005
5 USD
100 000 AUD
GBP / USD
6B
0,0001
6,25 USD
62 500 GBP
CAD / USD
6C
0,00005
5 USD
100 000 CAD
CHF / USD
6S
0,00005
6,25 USD
125 000 CHF
EUR / CHF
RF
0,00005
6,25 CHF
125 000 EUR
Euro / USD
6E
0,00005
6,25 USD
125 000 EUR
Mini Euro / USD
E7
0,0001
6,25 USD
62 500 EUR
Micro Euro / USD
M6E
0,0001
1,25 USD
12 500 EUR
De handelstijden waarop u in CME-futures kunt beleggen zijn afwijkend van de reguliere handelstijden. U kunt deze terugvinden onder hoodfstuk 6 “Handelstijden”. Daarnaast kunt u hier de ordertypen die gelden voor de CME-futures terugvinden.
9 Handleiding Opties & Futures
U dient op deze dag uw openstaande posities in expirerende FGBM, FGBL, FGBS, FBTS, FBTM, FBTP en FOAT futures voor 12:00 uur te sluiten. Wanneer u dit niet doet, sluit BinckBank zelf in de namiddag uw nog openstaande positie (s). Hiervoor wordt € 50 in rekening gebracht.
2.5.1
Laatste handelsdag
De 3e woensdag van de expiratiemaand is de leverings- en betalingsdatum. Indien dat geen handelsdag is, dan is het de eerstvolgende handelsdag. De laatste handelsdag bij BinckBank is 3 handelsdagen voor de leverings- en betalingsdatum. U dient op deze dag uw openstaande posities in expirerende 6A, 6B, 6C, 6E, 6S, E7 en M6E futures voor 12:00 uur te sluiten. Wanneer u dit niet doet, sluit BinckBank zelf in de namiddag uw nog openstaande positie (s). Hiervoor wordt € 50 in rekening gebracht.
3. Marginverplichting Voor ongedekt geschreven opties en voor futures wordt ter afdekking van het risico een marginverplichting (= borgstelling) geëist. De marginverplichting is een borgstelling voor onverwachte toekomstige koersontwikkelingen, maar biedt geen garantie tegen een groter verlies op deze positie. De marginverplichting wordt geblokkeerd en wordt tevens in mindering gebracht op uw bestedingsruimte. Zodra de optie- of futurepositie wordt gesloten of expireert, komt de margin te vervallen.
Handleiding Opties & Futures
10
In dit hoofdstuk worden de marginverplichtingen beschreven die u bij BinckBank moet aanhouden indien u in geschreven opties en/of futures handelt. Indien u meer wilt weten over opties en optiestrategieën in het algemeen, adviseren wij u de informatieve brochures hierover na te lezen. U kunt deze vinden op de website onder “Ondersteuning”> “Informatieve brochures”. Bij BinckBank gelden de volgende marginregels en marginverlagende optiecombinaties.
3.1
Berekening van de margin voor enkelvoudige optieposities
3.1.1
Ongedekt geschreven calloptie
De Margin (M) op ongedekt geschreven callopties wordt als volgt berekend: M = {P + %(2 x S - U)} x C M = Margin P = Beste laatprijs van de optieserie (gedurende handelsdag) of slotkoers van de optie (nabeurs) % = Marginpercentage S = Beste biedprijs van het aandeel (gedurende handelsdag) of slotkoers van het aandeel (nabeurs) U = Uitoefenprijs optie C = Contractgrootte (Een optiecontract op NYSE Liffe heeft doorgaans betrekking op 100 onderliggende aandelen. Echter voor een aantal optieseries wijkt de contractgrootte af, wanneer de koers van de onderliggende waarde - bijvoorbeeld als gevolg van een aandelensplitsing - is aangepast.) BinckBank kan te allen tijde zonder voorafgaande mededeling het marginpercentage voor opties aanpassen en zal hiervoor geen vergoeding verschuldigd zijn. Het marginpercentage is afhankelijk van de beweeglijkheid van de onderliggende waarde en kan als gevolg daarvan worden aangepast.
Minimum margin: De margin voor ongedekt geschreven opties is altijd minimaal gelijk aan: 1. de beste laatprijs van de optie x 1,25 x C of; 2. (de beste laatprijs van de optie + 0,50) x C, waarbij C de contractgrootte van het optiecontract weergeeft. Nabeurs wordt gebruik gemaakt van de slotkoers in de betreffende optieserie. Voor ongedekt geschreven indexopties wordt de bij punt 2 genoemde formule als volgt aangepast: • indexopties gebaseerd op de AEX: (beste laatprijs van de optie + 3) x C • BEL20 indexopties: (beste laatprijs van de optie + 12,5) x C • CAC40 index (beste laatprijs van de optie + 125) x C BinckBank heeft de mogelijkheid om deze eenheid aan te passen.
Voorbeeld aandelenoptie Een belegger heeft een Call REN DEC 13 geschreven zonder de onderliggende waarde (100 aandelen Elsevier) te bezitten. De slotkoers van deze optie is € 3,00 en het aandeel Elsevier noteert € 15,10. Indien op dat moment voor Elsevier een marginpercentage geldt van 20% (kijk voor het actuele percentage op de BinckBank-website in het Helpcenter bij ‘Margin’), wordt de margin als volgt berekend: M = {€ 3,00 + 0,20(2 x € 15,10 - 13)} x 100 = € 644 per contract. Aangezien de margin hoger is dan het minimum, wordt de margin hierop niet aangepast. Voorbeeld indexoptie Een belegger heeft een XNL call DEC 640 geschreven. De laatprijs van deze optie is € 5,35 en de stand van de AEX is op dat moment 508. Indien voor de AEX-index een marginpercentage geldt van 5% wordt de margin als volgt berekend: 1. Marginformule: M = {€ 5,35 + 0,05 (2 x 508 - 640)} x 100 = € 2.415 2. Volgens de tweede formule is de margin: € 5,35 x 1,25 x 100 = € 668,75 3. Volgens de derde formule is de margin: (€ 5,35 + 3) x 100 = € 835 De marginverplichting die voor de ongedekt geschreven call aangehouden dient te worden is de hoogste margin van de hierboven berekende uitkomsten. In dit geval dient er dus € 2.415 aan margin per contract aangehouden te worden.
3.1.2
Ongedekt geschreven putoptie
De Margin (M) op ongedekt geschreven putopties wordt als volgt berekend: M = {P + %(2 x U - S)} x C M = Margin P = Beste laatprijs van de optieserie (gedurende handelsdag) of slotkoers van de optie (nabeurs) % = Marginpercentage S = Beste biedprijs van het aandeel (gedurende handelsdag) of slotkoers van het aandeel (nabeurs) U = Uitoefenprijs optie C = Contractgrootte (Een optiecontract op NYSE Liffe heeft doorgaans betrekking op 100 onderliggende aandelen. Echter voor een aantal optieseries wijkt de contractgrootte af, wanneer de koers van de onderliggende waarde - bijvoorbeeld als gevolg van een aandelensplitsing - is aangepast.) Minimum margin: De margin voor ongedekt geschreven opties is altijd minimaal gelijk aan: 1. de beste laatprijs van de optie x 1,25 x C of; 2. (de beste laatprijs van de optie + 0,50) x C, waarbij C de contractgrootte van het optiecontract weergeeft. Nabeurs wordt gebruik gemaakt van de slotkoers in de betreffende optieserie. Voor ongedekt geschreven indexopties wordt de bij punt 2 genoemde formule als volgt aangepast: • Opties gebaseerd op de AEX: (beste laatprijs van de optie + 3) x C • BEL20 indexopties: (beste laatprijs van de optie + 12,5) x C • CAC40 index (beste laatprijs van de optie + 125) x C BinckBank heeft de mogelijkheid om deze eenheid aan te passen.
11 Handleiding Opties & Futures
In de bovenstaande formule wordt de margin steeds met 100 vermenigvuldigd. Dit is in de regel de gestandaardiseerde hoeveelheid onderliggende waarde (contractgrootte of handelseenheid) van een optiecontract. Het kan voorkomen dat een optiecontract een afwijkende onderliggende waarde kent. De handelseenheid van aandelen- en indexopties is veelal 100 en van valutaopties € 10.000 of $ 10.000.
Voorbeeld aandelenoptie Een belegger heeft een Put DSM JUN 25 geschreven. De slotkoers van deze optie is € 0, 10 en het aandeel DSM noteert € 35,-. Indien op dat moment voor DSM een dekkingspercentage geldt van 5% (kijk voor het actuele percentage in het Helpcenter bij ‘Margin’) wordt de margin als volgt berekend: M = {€ 0,10 + 0,05 x (2 x25 - 35)} x 100 = € 85 per contract. Aangezien de margin hoger is dan het minimum, wordt de margin hierop niet aangepast. Voorbeeld indexoptie Een belegger heeft een XNL put DEC 340 geschreven. De laatprijs van deze optie is € 4,60 en de stand van de AEX is op dat moment 508. Indien voor de AEX-index een marginpercentage geldt van 5% wordt de margin als volgt berekend: 1. Marginformule: M = {€4,60 + 0,05 (2 x 340 - 508)} x 100 = € 1.320 2. Volgens de tweede formule is de margin: € 4,60 x 1,25 x 100 = € 575 3. Volgens de derde formule is de margin: (€ 4,60+ 3) x 100 = € 760 De marginverplichting die voor de ongedekt geschreven put aangehouden dient te worden is de hoogste margin van de hierboven berekende uitkomsten. In dit geval dient er dus € 1.320 aan margin per contract aangehouden te worden.
3.2
Handleiding Opties & Futures
12
Berekening van de margin voor optiecombinaties
Indien u meer wilt weten over optiecombinaties en -strategieën in het algemeen dan adviseren wij u de informatieve brochures hierover na te lezen. U kunt deze vinden op de website onder ‘Leren beleggen’ > ‘Informatieve brochures’.
3.2.1
Call spread en put spread
3.2.2
Call back spread en put back spread
Het gelijktijdig aanhouden van zowel een gekochte als een geschreven positie in opties van dezelfde optieklasse, van hetzelfde type, met dezelfde expiratiemaand maar met verschillende uitoefenprijzen is een call of put spread. Indien bij een call spread de gekochte call een lagere uitoefenprijs heeft dan de geschreven call, is de combinatie volledig gedekt en wordt geen margin berekend. Indien bij een put spread de gekochte put een hogere uitoefenprijs heeft dan de geschreven put, is de combinatie volledig gedekt en wordt geen margin geblokkeerd.
Indien bij een call spread de gekochte call een hogere uitoefenprijs heeft dan de geschreven call of bij een put spread de gekochte put een lagere uitoefenprijs heeft dan de geschreven put, wordt dat een back spread genoemd. De margin voor een back spread is het verschil tussen de uitoefenprijs van de gekochte en de geschreven positie, vermenigvuldigd met de contractgrootte. Uiteraard zal de margin van de combinatie niet hoger zijn dan de margin die wordt berekend over de enkelvoudige geschreven optie in de combinatie.
3.2.3
Time spread
Een time spread is een call of put spread of back spread met het enige verschil dat de looptijd (expiratiemaand) van de gekochte en geschreven opties verschilt. Wanneer de geschreven optie eerder expireert dan de gekochte optie, gelden de marginregels die voor call spreads, put spreads en back spreads worden gehanteerd. Expireert de gekochte optie eerder dan de geschreven optie, dan worden de opties niet als combinatie gezien en wordt over de geschreven optie de volle margin berekend zoals staat beschreven in ‘Berekening van de margin voor enkelvoudige optieposities’. Voor een time spread bestaande uit indexopties geldt bovendien een opslag van € 250 per contract.
3.2.4 Straddle
Een straddle is een combinatie van een call- en putoptie met dezelfde onderliggende waarde, expiratiemaand en uitoefenprijs. U kunt een straddle kopen of schrijven. Voor een gekochte straddle wordt geen margin berekend. Voor een geschreven straddle wordt de margin bepaald
door de shortpositie met de hoogste margin, waarbij de margin minimaal gelijk moet zijn aan (beste laatprijs put + beste laatprijs call) x 1,25 x Contractgrootte. Ofwel de margin is minimaal 125% van de marktwaarde van de combinatie.
3.2.5 Strangle
Een strangle is een combinatie van een call- en putoptie met dezelfde onderliggende waarde en expiratiemaand maar met verschillende uitoefenprijzen. Daarnaast is de uitoefenprijs van de put lager dan de uitoefenprijs van de call. U kunt een strangle kopen of schrijven. Voor een gekochte strangle wordt geen margin berekend. Voor een geschreven strangle wordt de margin bepaald door de shortpositie met de hoogste margin, waarbij de margin minimaal gelijk moet zijn aan (de beste laatprijs van de put + de beste laatprijs van de call) x 100 x 1,25. Ofwel de margin is minimaal 125% van de marktwaarde van de combinatie.
3.2.6 Cover (‘Gedekt schrijven’)
De cover is een combinatie van een geschreven call met de onderliggende waarde in portefeuille. De cover geldt alleen indien de contractgrootte van de optiepositie gelijk of kleiner is dan de hoeveelheid aandelen in de portefeuille. Er wordt geen margin geblokkeerd op de bestedingsruimte in geval van een cover.
3.3
Margin bij futures
De margin bij futures bestaat uit een initial margin en een variation margin.
Initial margin
3.3.2
Variation margin
3.4
Marginverplichting bij optie- en futurecombinaties
3.4.1
Combinatie van future en twee short calls of puts
3.4.2
Combinatie van long en short future
3.4.3
Berekening marginverplichting bij meerdere combinatiemogelijkheden
Per future wordt een vast bedrag aan margin aangehouden, de ‘initial margin’. De actuele initial margins kunt u vinden in het Helpcenter. BinckBank kan bij gewijzigde marktomstandigheden besluiten om tussentijds en zonder voorafgaande mededeling de initial margin voor futures aan te passen en zal hiervoor geen vergoeding verschuldigd zijn.
Naast de initial margin wordt op dagelijkse basis de variation margin (futurebijstelling) verrekend. De variation margin is afhankelijk van het aantal punten winst of verlies op uw futurepositie. Gedurende de handelsdag wordt de variation margin op een lopende future permanent verrekend met de bestedingsruimte op basis van de dan geldende biedkoers van de future (in geval van een long positie) of laatkoers van de future (in geval van een short positie).
Bij een combinatie van een long future met twee short calls of een combinatie van een short future met twee short puts worden de shortopties gedekt door de future. De marginverplichting voor deze combinatie is gelijk aan de initial margin voor de future plus tweemaal de premie van de shortoptie (cross margin).
Als u zowel een long futurepositie als een short futurepositie aanhoudt met verschillende looptijden, is de marginverplichting gelijk aan de initial margin die voor één deel van de combinatie moet worden aangehouden (spread margin).
Voor de berekening van de marginverplichting houdt het systeem van BinckBank een bepaalde methode aan. Het systeem bepaalt welke shortpositie wordt gedekt door welke longpositie of aandelen en houdt hierbij een bepaalde volgorde aan. Als u meerdere combinatiemogelijkheden in portefeuille heeft, kan dit betekenen dat de marginverplichting hoger is dan u zelf misschien had verwacht. Er wordt altijd eerst naar de positie met de hoogste marginverplichting gekeken. Hierbij zoekt het systeem naar dekking in de volgende volgorde: • volledig gedekte spreads of volledig door aandelen gedekte short calls gaan altijd voor; • vervolgens kijkt het systeem naar gedeeltelijk gedekte backspreads en gedekte short calls
13 Handleiding Opties & Futures
3.3.1
waarbij wel dekkingswaarde aftrek geldt; • vervolgens kijkt het systeem naar straddles en strangles.
4.
Negatieve vrije bestedingsruimte
Door bijvoorbeeld een verhoging van uw margin als gevolg van koersschommelingen wordt uw bestedingsruimte kleiner. Hierdoor kan zelfs op uw rekening een tekort in de vrije bestedings ruimte ontstaan. Vanaf het moment dat een dergelijke negatieve bestedingsruimte wordt geconstateerd, treedt automatisch de tekortenprocedure in werking. Deze tekortenprocecedure wordt beschreven in de Basishandleiding. Het is belangrijk daarvan kennis te nemen. Omdat de handel in futures grote risico’s met zich meebrengt en tot grote verliezen kan leiden, geldt een kortere tekortenprocedure. Deze ingekorte procedure wordt in dit hoofdstuk beschreven. De standaard tekortenprocedure kunt u terugvinden in de Basishandleiding onder hoofdstuk 9 “Negatieve bestedingsruimte”.
4.1
Handleiding Opties & Futures
14
Tekortenprocedure bij futurehandel
Als uw rekening na sluiting van de beurs een negatieve bestedingsruimte vertoont en u één of meerdere futureposities aanhoudt, treedt de ‘tekortenprocedure bij futurehandel’ in werking. Het maakt daarbij geen verschil op welke beurs u een futurepositie heeft. Elke dag voor de opening van de beurs wordt bepaald of uw rekening een positieve of negatieve bestedingsruimte vertoont. In tegenstelling tot de normale tekortenprocedure heeft u bij een positie in futures één beursdag de tijd het tekort aan te zuiveren. De dag waarop u het tekortenbericht ontvangt is tevens de dag dat u het tekort dient aan te zuiveren. U dient dit tekort vóór 16.00 uur aan te zuiveren, tenzij anders vermeldt in het tekortenbericht. Als het tekort niet is aangezuiverd voor dit tijdstip, gaat BinckBank zelf over tot sluiten van posities om het tekort op uw rekening aan te zuiveren. Dit kunnen futureposities zijn, maar ook andere posities. Hiervoor wordt, bovenop het telefonische tarief voor het plaatsen van orders, een extra bedrag van € 50 in rekening gebracht. BinckBank is niet verantwoordelijk voor de prijs die gemaakt wordt bij het sluiten van posities. a. Elke dag voor opening van de beurs wordt bekeken of uw rekening een positieve of negatieve vrije bestedingsruimte vertoont. Dit is een momentopname, waarbij, ook voor de beurzen waarop nog handel mogelijk is, op dat moment de vrije bestedingsruimte vastgesteld wordt. Realiseert u zich dat de vrije bestedingsruimte steeds kan fluctueren en dat altijd sprake moet zijn van een positieve vrije bestedingsruimte. Als de vrije bestedingsruimte gedurende de dag positief is, maar er op het moment dat BinckBank uw rekening bekijkt sprake is van een negatieve vrije bestedingsruimte, dan zal BinckBank concluderen dat uw rekening een negatieve vrije bestedingsruimte liet zien. b. BinckBank controleert op de liquidatiedag vanaf 16.00 uur of er nog steeds een tekort bestaat. In dat geval gaat BinckBank op deze dag vanaf 16.00 uur over tot het sluiten van posities om het tekort aan te zuiveren. Dit kunnen futureposities zijn, maar ook andere posities. Als u een bedrag overmaakt, dan adviseren wij u te zorgen voor enige marge. Zo kunt u voorkomen dat u voor 16.00 uur heeft zorg gedragen voor een positieve bestedingsruimte, maar dat u vervolgens alsnog met het sluiten van een of meerdere posities geconfronteerd wordt wanneer later alsnog een negatieve vrije bestedingsruimte is ontstaan. BinckBank concludeert dan dat u niet heeft aangezuiverd. c. Mocht u op enig moment zelf een positieve vrije bestedingsruimte constateren op uw beleggingsrekening, dan betekent dit niet automatisch dat de tekortenprocedure wordt beëindigd. Enkel het moment waarop BinckBank de vrije bestedingsruimte controleert, is geldend. Als u op de liquidatiedag zelf constateert dat uw rekening een positieve vrije bestedingsruimte vertoont, dan dient u BinckBank hiervan op de hoogte te brengen, zodat wij de tekortenprocedure voor u kunnen beëindigen. d. Daarnaast wijzen wij u erop dat gezien de korte aanzuiveringstermijn het raadzaam is direct
actie te ondernemen. Alleen wanneer BinckBank een schriftelijke bevestiging ontvangt waarin wordt bevestigd dat voldoende geld wordt overgeboekt, zal BinckBank niet overgaan tot liquidatie van uw positie(s). e. Ook willen wij u er, gezien de korte termijn, op wijzen dat het raadzaam is om uw maximale vrije bestedingsruimte niet volledig te benutten. Dit geeft u wat speling en kan mogelijk een gedwongen afbouw van uw positie(s) voorkomen. f. De tekortenprocedure blijft onverkort van kracht als u om welke reden dan ook het tekortenbericht niet heeft ontvangen. g. Als u meerdere rekeningen bij BinckBank heeft, is het aan u om, wanneer u dat wenst, voor aanzuivering zorg te dragen door middel van een overboeking tussen deze rekeningen. BinckBank zal alleen voor de rekening die een tekort vertoont actie ondernemen en zo nodig transacties uitvoeren om een positieve vrije bestedingsruimte te realiseren, ook wanneer op een van uw andere rekeningen voldoende saldo aanwezig is. Daarnaast heeft BinckBank discretionaire bevoegdheid om een overboeking tussen BinckBank rekeningen te weigeren.
5.
De administratie van uw beleggingsrekening
5.1
Uitoefening van longpositie
Afwikkeling bij uitoefening is mogelijk op twee manieren: ofwel door fysieke levering ofwel door verrekening in contanten (zogenaamde cash settlement).
5.1.1
Opdracht tot uitoefening (exercise) van leveringscontracten
Wanneer u als houder van een optie (longpositie) van uw recht gebruik wilt maken, dient u BinckBank opdracht te geven uw positie uit te oefenen (exercisen). Een uitoefenopdracht kunt u opgeven via een medewerker van de Klantenservice & Orderdesk en via de website via “Orders” > “Administratieve opdrachten” > “Exercise”. Een uitoefenopdracht die voor 17.30 uur wordt opgegeven, wordt dezelfde dag nog verwerkt in uw portefeuille en geldrekening. Plaatst u na 17.30 uur een uitoefenopdracht of op een dag waarop geen handel plaatsvindt, dan geldt deze voor de eerstvolgende beursdag. Uw bestedingsruimte dient wel toereikend te zijn voor de uitoefenopdracht. Als houder van een calloptie koopt u bij uitoefening de onderliggende waarde aan tegen de uitoefenprijs. Als houder van een putoptie zult u bij uitoefening de aandelen moeten leveren. U kunt alleen een putoptie uitoefenen als u de onderliggende waarde in portefeuille heeft.
5.1.2
Uitoefenen en ex-dividend gaan
5.1.3
Uitoefenen Amerikaanse opties
Aandeelhouders die in aanmerking willen komen voor dividend moeten de stukken op cumdatum nabeurs in bezit hebben. Als u uw calloptie op cum-datum voor 17.30 uur uitoefent, heeft u recht op de dividenduitkering. Een uitoefenopdracht die u op cum-datum na 17.30 uur opgeeft, wordt pas de volgende beursdag verwerkt (ex-datum). U ontvangt dan geen dividend.
Als u een Amerikaanse optie wilt uitoefenen dient u telefonisch contact op te nemen met de Klantenservice & Orderdesk.
15 Handleiding Opties & Futures
Bij opties kan onderscheid worden gemaakt tussen opties Amerikaanse en Europese stijl. Bij een Amerikaanse stijl optie kan de koper op ieder moment gedurende de looptijd zijn optie uitoefenen. Een voorbeeld hiervan zijn aandelenopties. Bij een Europese stijl optie is het alleen mogelijk de optie uit te oefenen op de expiratiedatum. Indexopties zijn bijvoorbeeld opties Europese stijl.
5.2 Assignment 5.2.1 Assignment
Indien een houder van een aandelenoptie gebruik maakt van het recht om de optie uit te oefenen, dan wordt de schrijver van de optie verplicht om de aandelen uit dit contract te leveren of aan te schaffen. De term “assignment” betekent dat de schrijver van de optie wordt aangewezen om tot levering of tot aanschaf van de onderliggende waarde over te gaan. De schrijver van een aandelenoptie verplicht zich om aandelen te leveren (bij een call) of aandelen aan te schaffen (bij een put). In een dergelijk geval zal BinckBank een eventueel lopend sluitingsorder in de aangewezen optieserie annuleren dan wel vervangen door een gelijksoortig order voor een kleiner (afhankelijk van de assignment) aantal contracten. Ook lopende aandelenorders die door een assignment niet meer geldend zijn, worden door BinckBank geannuleerd of aangepast.
5.2.2
Assignment en ex-dividend gaan
5.3
Expiratie van opties
Als u op ex-datum wordt aangewezen op uw geschreven callopties dient u naast de onderliggende waarde te leveren, ook het dividend te betalen. De bijbehorende uitoefenopdracht voor die contracten is namelijk de beursdag ervoor opgegeven (op cum-datum). De klant die zijn calloptie uitoefende, heeft dus recht op het dividend. Omdat u pas de dag na de uitoefenopdracht (op exdatum) wordt aangewezen, zijn de aandelen door u ex-dividend geleverd terwijl u de aandelen cum-dividend had moeten leveren. Het te betalen dividend wordt van uw rekening gedebiteerd.
Handleiding Opties & Futures
16
Optiecontracten kennen altijd een vastgestelde looptijd. Na de looptijd heeft de optie geen waarde meer. De einddatum van een optie noemen we de expiratie- of afloopdatum. Dit is voor de meeste effecten de derde vrijdag van de maand. Als deze derde vrijdag geen beursdag is, verschuift de expiratiedatum naar de beursdag voorafgaand aan deze derde vrijdag. Dagopties gebaseerd op de AEX-index expireren dagelijks. Weekopties gebaseerd op de AEX-index en op enkele effecten expireren wekelijks. In de week voorafgaand aan de expiratiedatum ontvangt u van BinckBank bericht dat u expirerende optieposities in portefeuille heeft.
5.3.1
Expiratie van cash settlement
5.3.2
Expiratie van leveringscontracten
Als u op expiratiedatum uw expirerende cash settlementcontract niet heeft verkocht of teruggekocht, vindt op expiratiedatum een geldelijke verrekening plaats als de optie op basis van de door de beurs bepaalde expiratiekoers ‘in-the-money’ is. Bij het de meest verhandelde indexcontracten, opties gebaseerd op de AEX, wordt deze afrekenprijs bepaald aan de hand van de gemiddelde stand van de AEX tussen 15.30 uur en 16.00 uur op expiratiedatum.
Bij longopties heeft u op expiratiedatum drie mogelijkheden: verkopen, uitoefenen of geen actie ondernemen. Bij shortopties heeft u de mogelijkheid om deze terug te kopen of geen actie te ondernemen. BinckBank adviseert u om zelf een keuze te maken voor een expirerende longpositie in een aandelenoptie. 5.3.2.1 Uitoefenen van longpositie op expiratiedatum Wanneer u als houder van een optie gebruik wilt maken van uw koop- of verkooprecht, kunt u tot 17.30 uur op expiratiedatum een uitoefenopdracht plaatsen. 5.3.2.2 Geen actie ondernemen op expiratiedatum Als u uw longoptie niet heeft verkocht en u heeft geen exercise heeft ingegeven, loopt uw optie in principe waardeloos af, ongeacht de waarde van de optie. Om dit te voorkomen, zal BinckBank uw expirerende optie uitoefenen als deze na sluiting van de beurs op expiratiedag 2% of meer ‘in-the- money’ is. De hieruit verkregen aandelen (bij uitgeoefende calloptie) of de geleverde aandelen (bij uitgeoefende putoptie) worden de eerstvolgende handelsdag na expiratie weer verkocht (bij een call) resp. aangekocht (bij een put) bij eerste gelegenheid. Bij een positieve opbrengst ontvangt u 75% van de opbrengst. Deze wordt op uw geldrekening gestort de week volgend op de expiratiedatum. De 25% inhouding door BinckBank is een vergoeding voor de
administratieve handelingen en een risicopremie.
5.3.3
Geen fysieke levering
Bij futures kan onderscheid worden gemaakt tussen cash settlement contracten en fysieke leveringscontracten. Bij cash settlement vindt op expiratiedatum geen levering van de onderliggende waarde plaats, maar worden de koersverschillen verrekend. Bij fysieke leveringscontracten vindt op expiratiedatum normaal gesproken levering plaats van de onderliggende waarde. Bij BinckBank is fysieke levering van de onderliggende waarde echter niet toegestaan. U kunt uw leveringscontracten tot en met de derde dag voor de expiratiedatum verkopen. Mocht u dit niet doen, dan verkoopt BinckBank de contracten voor u en brengt hiervoor € 50,- in rekening. Zie paragraaf 2.4.1 en 2.4.2 voor uitgebreide informatie over de expiratieprocedure van leveringscontracten.
6. Handelstijden Beurs TOM MTF
Opties
Valutaopties
Handelstijden 9.01 – 17.30 u
9.01 – 17.30 u
Indexopties
Contractmaanden
Elke beursdag, Cash settlement elke week of elke maand Levering Elke beursdag, Cash settlement elke week of elke maand Cash settlement
Aandelenopties NYSE Euronext Brussel opties NYSE Euronext Parijs opties Eurex opties
Indexopties
9.01 – 17.30 u
Elke maand
Aandelenopties Indexopties
9.01 – 17.30 u
Elke maand
Aandelenopties DAX-index Eurostoxx 50
9.00 – 19.00 u
Elke maand
9.00 – 19.00 u
Amerikaanse Aandelenopties optiemarkt
15.30 – 22.00 u
Elke maand
NYSE Euronext Amsterdam Futures
9.00 – 17.30 u
Elke maand
Eurex
CME
Valutafutures Indexfutures
8.00 – 22.00 u
FGBL, FGBS, FGBM
8.00 - 22.00 u
FBTS, FBTM, FOAT, FBTP
8.00 - 19.00 u
FDAX FESX, FEXD, FSTX, FSMI
8.00 - 22.00 u
6A, 6B, 6C, 6S, RF, 6E, E7, M6E
8.00 – 22.15 u
ND, NQ, SP, ES, NKD
Afwikkeling
Maart, juni, september, december
Maart, juni, september, december
Handelstijden op expiratie 13.00 u 16.00 u 17.25 u 13.00 u
17
16.00 u
Handleiding Opties & Futures
NYSE Euronext Amsterdam opties
Product
Levering
17.25 u
Cash settlement
16.00 u
Levering
17.25 u
Cash settlement
16.00 u
Levering
17.25 u
Cash settlement
13.00 u
Cash settlement
12.00 u
Levering
22.00 u
Cash settlement
13.00 u
Cash settlement
16.00 u
Levering
T.e.m. 3e dag voor expiratie
Cash settlement
Expiratie verschillend per contract. Meer info op: www. eurexchange. com
Levering
T.e.m. 3e dag voor expiratie
Cash settlement
15.30 u
Bijkantoor België • BTW BE 0842.123.910 • RPR Antwerpen Maatschappelijke zetel BinckBank N.V. • Barbara Strozzilaan 310 • 1083 HN Amsterdam • Nederland • BinckBank is een handelsnaam van BinckBank N.V.
BB/HAO&F-NL/0115
BinckBank Quellinstraat 22 2018 Antwerpen t 0800 / 50 320 (gratis) f 03 / 234 04 14 e
[email protected] i www.binck.be