week 7 – 9 februari 2009 – handleiding niveau B
Handleiding niveau B Vooraf In Australië woeden op dit moment hevige bosbranden die veel slachtoffers geëist hebben. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip er deze week aandacht aan. •
De strategie die deze week centraal staat, is Ophelderen van onduidelijkheden.
•
Het sleutelschema dat in opdracht 3 ingevuld wordt, is een visgraatschema. De denkactiviteit die hiermee gestimuleerd wordt, is tegenover elkaar zetten.
•
De intelligenties die in opdracht 4 aangesproken worden, zijn de intrapersoonlijke, interpersoonlijke (zelfknap), de visueel-ruimtelijke (beeldknap) en verbaallinguïstische (woordknap) intelligenties.
Materiaal Voor elke leerling een exemplaar van de tekst Verschrikkelijke branden in Australië (niveau B) met bijbehorende opdrachten voor niveau B, het stappenplan met woordhulp (te downloaden bij Basismateriaal op de website). Eventueel rolkaarten voor de leerlingen (zie ook Basismateriaal). Kopieer de woordenlijst achteraan deze handleiding zoveel keer als u nodig denkt te hebben voor uw leerlingen. Neem de Algemene handleiding een keer door (te downloaden bij Basismateriaal op de website). Opdracht 1 (klas): Tekst lezen 1. Doe de opdracht klassikaal. Laat de leerlingen de tekst en het stappenplan voor zich nemen. Geef de leerlingen naar behoefte een kopie van de woordenlijst. Lees de tekst voor volgens de stappen van het stappenplan. ‘Model’ (een deel van) de tekst. Geef hardop aan wat u denkt en doet terwijl u de tekst leest met het stappenplan (zie ook Algemene handleiding). 2. Laat de leerlingen voor zichzelf maximaal twee andere moeilijke woorden uit de tekst noteren. De leerlingen kunnen de betekenissen met behulp van de woordhulp op het stappenplan achterhalen. Bespreek de woorden en de gevonden betekenissen kort. Opdracht 2 (samen): Onduidelijkheden in de tekst Bespreek met de leerlingen kort de Uitleg. Wijs erop dat ze vragen gaan beantwoorden over de tekst: sommige vragen gaan over betekenis van woorden, andere vragen gaan over zinnen of stukjes tekst die ze goed moeten begrijpen. Geef de leerlingen opdracht de vragen eerst alleen te maken. Daarna vergelijken ze die met de antwoorden van hun buurman of –vrouw en bespreken ze samen wat het beste antwoord is. Tot slot mogen ze hun eigen antwoorden nog wijzigen als ze dat willen. Bij de nabespreking laat u de tweetallen aangeven over welke antwoorden ze van mening verschilden en/of welke ze moeilijk vonden. Die vragen bespreekt u.
pagina 1 van 5
week 7 – 9 februari 2009 – handleiding niveau B
Opdracht 3 (samen): visgraatschema Neem de eerste figuur over op het bord (of projecteer op het digibord) en schrijf bij één van de ‘graten’ een oorzaak, bijvoorbeeld ‘harde wind’. Leg uit dat het een oorzaak is van wat in het kader staat: bosbranden. Verdeel de groep weer in tweetallen en geef opdracht ook bij andere ‘graten’ een oorzaak te schrijven. Ze hoeven niet per se allemaal gevuld te zijn. Na 1 (oorzaken) vullen ze het schema bij 2 (oplossingen) in. De leerlingen werken hier samen aan. Ze mogen beiden oorzaken en oplossingen bedenken, maar schrijven alleen op waar ze het over eens zijn. Bespreek klassikaal wat in de schema’s ingevuld kan worden. Opdracht 4 (alleen): Kruip in de huid van... Laat de leerlingen opdracht 4 voor zich nemen en vraag hen naar de eerste foto te kijken. Bespreek met de groep wat de personen op deze foto denken en hoe ze zich voelen. Laat hen in de spreekballon schrijven wat de personen denken. 1. De leerlingen doen hetzelfde met de overige foto’s. 2. De leerlingen schrijven bij elke foto een gevoel. Houd een nabespreking van (1) waarin de leerlingen die dit graag willen, vertellen wat ze in de spreekballonnen hebben geschreven. In de nabespreking van (2) laat u bij elke foto enkele leerlingen het gevoel noemen dat ze erbij geschreven hebben. Extra kijk- en luisteropdracht (klas): Een filmpje kijken 1. Doe de opdracht klassikaal. Laat de leerlingen het Stappenplan Luisteren en kijken voor zich nemen (zie kopieerblad achter deze opdracht). Laat de leerlingen het filmpje zien (log in op www.nieuwsbegrip.nl, ga naar recent materiaal en klik op de link). Volg de stappen van het stappenplan. 2. Stel de leerlingen naar aanleiding van het filmpje de volgende vragen: •
Hoe komt het dat bosbranden ontstaan?
•
Waar moet je op letten om bosbrand te voorkomen?
•
Waarom is iets in brand steken gevaarlijk?
pagina 2 van 5
week 7 – 9 februari 2009 – handleiding niveau B
Kopieerblad Stappenplan Luisteren en Kijken Stappenplan Luisteren en Kijken 1. Voor het luisteren en kijken Neem een goede luister- en kijkhouding aan: •
ga rechtop zitten
•
wees stil
•
concentreer je
Luister en kijk naar: •
de titel
•
het onderwerp
•
het scherm
Doe een voorspelling: Het filmpje gaat over... Wat weet je er al van? Wat heb je gezien, gehoord of gelezen? 2. Tijdens het luisteren en kijken Luister en kijk naar het filmpje. Doe een voorspelling: Hoe zal het filmpje verder gaan? 3. Na het luisteren en kijken Klopte je voorspelling? Heb je het goed begrepen? Vertel in een paar zinnen waar het filmpje over gaat.
pagina 3 van 5
week 7 – 9 februari 2009 – handleiding niveau B
………………………………………………………………………………………………………………………………
Woordenlijst B dodental = het aantal doden bestrijden = vechten tegen extreem (droog) = heel erg (droog)
………………………………………………………………………………………………………………………………
Woordenlijst B dodental = het aantal doden bestrijden = vechten tegen extreem (droog) = heel erg (droog)
………………………………………………………………………………………………………………………………
Woordenlijst B dodental = het aantal doden bestrijden = vechten tegen extreem (droog) = heel erg (droog)
………………………………………………………………………………………………………………………………
Woordenlijst B dodental = het aantal doden bestrijden = vechten tegen extreem (droog) = heel erg (droog)
………………………………………………………………………………………………………………………………
Woordenlijst B dodental = het aantal doden bestrijden = vechten tegen extreem (droog) = heel erg (droog)
pagina 4 van 5
week 7 – 9 februari 2009 – handleiding niveau B
Antwoordenblad Niveau B Opdracht 2 1. C. De dorpen zijn helemaal verbrand. 2. B. Omdat er ook gewonden en vermisten zijn. 3. Oorzaak 1 is: hitte (hoge temperaturen) Oorzaak 2 is: harde wind 4. Een derde oorzaak is de opwarming van de aarde (opwarming van de oceanen) 5. A. Het water staat heel laag. 6. De brandweer krijgt hulp van het leger. 7. C. Er komt voorlopig geen regen. Opdracht 3 Oorzaken van bosbranden: •
Opwarming van de aarde
•
Opwarming van de oceanen
•
Hitte
•
Droge bossen
•
Harde wind
Oplossing voor bosbranden: •
Regen
•
Lagere temperaturen
•
Geen wind
•
Geen opwarming van de aarde (dus geen milieuvervuiling)
•
Heel veel brandweerlieden
•
Blusvliegtuigen (staat niet in de tekst)
pagina 5 van 5