HANDBOEK ACHTERBAN- EN CLIËNTENRAADPLEGING

HANDBOEK ACHTERBAN- EN CLIËNTENRAADPLEGING

Inventarisatie van methoden van onderzoek & tips, trucs en WWW.eetjes

Colofon Het Handboek achterban- en cliëntenraadpleging is in opdracht van het Ministerie van VWS samengesteld door Stichting Raad op Maat te Gouda. Raad op Maat heeft de inhoudelijke inventarisatie voor het handboek uitgevoerd met ondersteuning van de Landelijke Koepels LSR, LPR, LOC, LVT, MO-Groep. Zij hebben een deel van de inhoudelijke informatie aangeleverd. Raad op Maat werkt mee aan het vormgeven van (mede)zeggenschap van mensen met een handicap. Onze organisatie verzorgt cursussen en bijeenkomsten en geeft informatie en advies over (mede)zeggenschap. Deze activiteiten zijn voor cliënten, (cliënten)raden, coaches, ondersteuners en organisaties in de gehandicaptenzorg. Productie Gerrie Lammé Marjorie Lucas Vormgeving/lay out Marjet van den Hof Edwin Siebel Marjorie Lucas Pictogrammen PCS symbolen Cartoon Hans de Vrijer Drukkerij de Heij Repro Een digitale en tevens meest recente versie (pdf-bestand) van het handboek is via www.raadopmaat.org > producten > downloads te downloaden. Ook kunt u op deze site een formulier invullen voor het aanmelden van nieuwe onderzoeken en/of methoden op het gebied van achterban- en cliëntenraadpleging. © november 2005 Raad op Maat Oosthaven 15-16 2801 PC GOUDA Telefoon 0182 – 68 45 46 Fax 0182 – 68 45 42 [email protected] www.raadopmaat.org Er is veel zorg besteed aan de goede totstandkoming van dit boek. Aan de inhoud ervan kunnen geen rechten worden ontleend; voor mogelijke onvolledigheden of onjuistheden aanvaarden de auteurs, redactie en uitgever geen aansprakelijkheid.

Handboek Achterban- en cliëntenraadpleging

Indeling van het handboek Dit is het handboek Achterban- en Cliëntenraadpleging. In de inleiding leest u meer over de achtergrond van dit handboek. Het handboek is als volgt ingedeeld:

Adressen koepels

Inleiding

yes no

Tabel Alle raadplegingen per sector gerangschikt. Ook wordt aangegeven of andere sectoren, dan de sector waarvoor de bewuste raadpleging is ontwikkeld, deze raadpleging (aangepast) kunnen gebruiken.

Inventarisatie per raadpleging Elke raadpleging wordt volgens een vaste overzichtelijke structuur beschreven. U vindt onder andere informatie over de werkwijze, kosten, duur van de uitvoering, naam en adresgegevens.

Tips & Trucs Een overzicht van diverse boeken, artikelen en andere zaken die met achterban- en cliëntenraadpleging te maken hebben.

Afkortingenlijst en WWW.eetjes

Invulformulier Aanmelden nieuwe raadpleging.

Adressen koepels Landelijk Steunpunt cliëntenRaden (LSR) Het LSR is een koepel van cliëntenraden in voorzieningen voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, ziekenhuizen en revalidatiecentra. Het LSR wil mensen kleur laten geven aan hun eigen leven. Om dit te bereiken zet het LSR zich in voor advies en ondersteuning van cliëntenraden, kwaliteitsonderzoek en belangenbehartiging. Het LSR vormt samen met Raad op Maat het Landelijk Steunpunt voor Raden in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl LPR, belangenorganisatie cliënten GGz De LPR streeft een volwaardig burgerschap van GGz-cliënten na, alsmede het realiseren en instandhouden van een adequaat aanbod op het gebied van zorg en maatschappelijke ondersteuning, dat is gebaseerd op de wensen en behoeften van GGz-cliënten. Postbus 8197 3503 RD UTRECHT Telefoon 030 - 293 32 33 Fax 030 - 293 02 44 [email protected] www.lpr.nl Landelijke Vereniging voor (dak- en) Thuislozen (LVT) en Landelijk Steunpunt Participatie in de Maatschappelijke Opvang/LSP-MO Behartigt zowel individueel, als collectief de belangen van (dak- en) thuislozen in Nederland in de breedste zin des woord. Het is een democratische vereniging die jaarlijks aan haar leden inspraak geeft in zaken als beleid en bestuur, middels een algemene ledenvergadering. Waterlooplein 205 1011 PG AMSTERDAM Telefoon 020 – 622 13 05 Fax 020 – 638 63 66 [email protected] www.thuisloos.net

Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC) De LOC zet zich in voor cliënten en cliëntenraden van verzorgings- en verpleeghuizen, woonzorgcentra, thuiszorgorganisaties, aanleunwoningen. De Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC) is ontstaan uit de fusie tussen LOBB en NVBV. Postbus 700 3500 AS UTRECHT Telefoon 030 - 231 46 79 Fax 030 - 236 43 03 [email protected] www.loc.nl Raad op Maat Stichting Raad op Maat werkt mee aan het vormgeven van (mede)zeggenschap van mensen met een handicap. De organisatie verzorgt cursussen en bijeenkomsten en geeft informatie en advies over (mede)zeggenschap. Deze activiteiten zijn voor cliënten, (cliënten)raden, coaches, ondersteuners en organisaties in de gehandicaptenzorg. Raad op Maat vormt samen met het LSR het Landelijk Steunpunt voor Raden in de verstandelijk gehandicaptenzorg.

Oosthaven 15-16 2801 PC GOUDA Telefoon 0182 – 68 45 46 Fax 0182 – 68 45 42 [email protected] www.raadopmaat.org

Inleiding Er bestaan nogal wat achterban- en cliëntenraadplegingen in de verschillende zorgsectoren. Cliëntenraadplegingen worden vaak ontwikkeld vanuit het perspectief van de instelling, meestal door een kwaliteitsfunctionaris. Achterbanraadplegingen daarentegen worden gedaan vanuit het perspectief van de cliënten. Sinds de invoering van de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden Zorginstellingen (WMCZ) zijn cliënten van de zorginstellingen die hieronder vallen vertegenwoordigd in een cliëntenraad. Deze leden willen graag namens hun achterban beslissingen nemen. In de loop der jaren zijn er veel verschillende methoden en technieken voor onderzoek ontwikkeld die inzicht geven in de (mede)zeggenschap van de cliënt. Deze onderzoeken worden meestal toegepast in één sector. Zonde! Vaak zijn ze óók bruikbaar, of kunnen minstens als een degelijke basis dienen, voor andere sectoren in de zorg. Het wiel telkens opnieuw uitvinden kost immers veel tijd en geld! Bij elkaar aankloppen voor informatie, vragen stellen over of wellicht een techniek volledig overnemen of laten uitvoeren, kan heel zinvol zijn. In dit kader ontwikkelde Stichting Raad op Maat namens de WMCZ Stuurgroep een handboek Achterbanraadpleging. In de ontwikkelingsfase kwamen echter steeds meer vormen van cliëntenraadpleging naar boven. Besloten werd om ook de diverse methoden en technieken van cliëntenraadplegingen in het handboek op te nemen, voor zover deze nog worden uitgevoerd. Handboek Achterbanraadpleging werd dus uiteindelijk Handboek Achterban- en Cliëntenraadpleging. Het resultaat is een naslagwerk voor cliëntenraden dat hen in staat stelt informatie te vinden over een (passende) achterban- of cliëntenraadpleging. Deze raden vallen onder de WMCZ. Met andere woorden: mensen met een verstandelijke of lichamelijke handicap, geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg, thuiszorg, maatschappelijke ondersteuning, dak- en thuislozen, ziekenhuizen, revalidatiecentra en de jongeren- en jeugdzorg. De laatste valt wat medezeggenschap betreft onder de Wet Jeugdzorg. Het betreft een brede doelgroep. Afhankelijk van de beperking van de cliënt is er een ondersteuner/coach nodig die kan ondersteunen bij het gebruik van het handboek. Verder is het handboek ook bruikbaar voor managers, kwaliteitsfunctionarissen en communicatiemedewerkers werkzaam in de zorgsector. De inhoudelijke informatie is deels afkomstig van de verschillende koepels van de zorgsectoren die te maken hebben met de WMCZ. Het zijn LOC, LSR, LPR, LVT en Raad op Maat. Deze inventarisatie is zeker niet volledig. Organisaties kunnen altijd wijzigingen doorgeven. Ook kunnen nieuwe vormen/methoden van achterban- en cliëntenraadpleging worden aangemeld door het format-formulier in dit handboek in te vullen en op te sturen. Naast deze papieren versie is er ook een digitale versie van het handboek te downloaden via de website van Raad op Maat. Raad op Maat

Tabel Achterban- en cliëntenraadpleging Legenda

Lichamelijk gehandicaptenzorg

Geestelijke Gezondheidszorg

Verstandelijk gehandicaptenzorg

Maatschappelijke Ondersteuning - LVT (dak- en thuislozen) - Thuiszorg Anders - Ziekenhuizen - Revalidatiecentra - Jeugd en jongeren

Ouderenzorg

☺ ☼

Sector waarvoor de raadpleging is ontwikkeld. (Na aanpassing) ook bruikbaar voor deze sector.

Naam achterban- en cliëntenraadpleging

Pagina VG

LG

GGz

Ouderen

MO

Anders

☼

☼

☼

☼

☺

ConsulentenTeam

1

Tevredenheidsonderzoek

3

☺

☼

☼

☼

Instrument Cliëntenraadpleging

5

☺

☼

☼

☼

Interne Bezoekteams

7

☺

☼

☼

C-Toets (Cliëntentoets)

9

Zeg het ons!

11

☺

☼

Niet zeuren, maar doen!

13

☺

☼

IDQOL

15

☺

Kwaliteitsevaluaties

17

☺

☼

Partnerschapsmethode

19

☺

Woonwensonderzoek Dak- en Thuislozen

21

☼

Onderzoek Medezeggenschap

23

Kwaliteitsbeoordelingsinstrument

25

☼

☼ ☼

☼

☼

☼

☼

☺

☼

☼ ☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☼

☺

☼

☼

☼

☼

☺

☼

☺

Naam achterban- en cliëntenraadpleging

Pagina VG

LG

GGz

Ouderen

MO

Anders

☼

☼

☼

☼

☺

☼

Kwaliteitsbeoordeling in de thuiszorg Checklist Goed, Best, Beter Instrument Cliëntperspectief

27

31

☼

Visuele Prikkelmethode

33

☼

Checklist Dagverpleging

35

VTV-scan

37

STEM van de cliënt

39

De achterban in beeld

41

Checklist jonge verpleeghuisbewoners Cliënten over kwaliteit van dagbesteding Cliënten over kwaliteit van wonen Riagg: niet ziek, maar kan beter Kwaliteitssysteem Cliëntenvisitaties in de GGz Instrument Achterbanraadpleging Vincentius Welbevinden Schaal Handboek cliëntenraden revalidatiecentra Handboek medezeggenschap ziekenhuizen Cliënten over kwaliteit van bestaan Achterbanraadpleging: theorie en praktijk Luister naar wat IK wil! Revalidanten over kwaliteit

67

29

☺ ☺ ☼

☼

☺

☼

☼

☺ ☺ ☺

☼

☼

☼

☼

☺ ☼

☼

☼

☼

☼

☼

43

☼

☼

☼

☺

☼

☼

45

☼

☼

☼

☼

☼

47

☼

☺ ☺

☼

☼

☼

☼

49

☼

☼

☼

☼

☼

51

☼

☼

☺ ☺

☼

☼

☼

53

☼

☺

☼

☼

☼

☼

55

☺

57

☼

☼

☼

☼

☼

59

☼

☼

☼

☼

☼

☺ ☺

61

☼

☺

☼

☼

☼

☼

63

☼

☼

☼

☼

☼

☺

65

☺

☼

☼

☼

☼

☼

☺

Inventarisatie

ConsulentenTeam

Ontwikkeld in: 2000

Ontwikkeld voor: Jongeren- en jeugdzorg

Voor welke sector? Jongeren- en jeugdzorg

Ook bruikbaar in: Psychiatrie Dak- en Thuislozenzorg Lichamelijk gehandicaptenzorg Ouderenzorg/verpleeghuizen

Wat kom je te weten? Door middel van het Consulenten-team (C-Team) inzicht krijgen in meningen, kritiek en wensen van cliënten ten aanzien van de kwaliteit van hulpverlening en mogelijkheden tot verbetering daarvan, gezien vanuit het perspectief van de cliënt. Tegelijkertijd activeert deze methode cliënten als medeonderzoekers en adviseurs voor de instelling. Er zijn hiernaast ook OuderConsulentenTeams die vanuit ouderperspectief onderzoek verrichten.

Wie voert het onderzoek uit? De methodiek kan door St. Alexander worden toegepast in samenwerking met de instantie die het onderzoek wil uitvoeren.

Handleiding aanwezig?

Wie wordt er ondervraagd? Cliënten:

Anderen:

Individueel

Hulpverleners Begeleiders Kwaliteitsfunctionarissen

Ja

Hoeveel tijd kost het onderzoek?

€

Voor de onderzoeker: 4 tot 6 maanden

Wat kost het? Geraamde kosten (incl. projectkosten) ongeveer € 25.000,= Totale tijdsbesteding per medewerker is 108 uur, verspreid over 6 maanden.

Voor de ondervraagde: 1 tot 3 uur

Hoe vaak toegepast? Tussen 5 - 10 keer

Handboek achterban- en cliëntenraadpleging

1

Werkwijze +

=

(Ex-)cliënten doen zelf onderzoek naar de kwaliteit van de hulpverlening en de mogelijkheden tot verbetering daarvan. Dit doen ze onder cliënten van een hulpverleningsinstelling. De resultaten van het onderzoek worden door de jongeren gepresenteerd aan de verantwoordelijken van de instelling, maar ook aan cliënten. Ze adviseren de medewerkers en directie van de instellingen over verbeteringen ten aanzien van het beleid. Er wordt gebruik gemaakt van een vragenlijst. Wat leveren consulententeams op? - Inzicht in de opvattingen en leefwereld van cliënten: Jongeren en ouders hebben zelf de thema's en vragen in het onderzoek vormgegeven. Hierdoor sluit het onderzoek aan bij de leefwereld van cliënten en medewerkers. - Betrokkenheid van cliënten: De consulententeams hebben een actief, gericht en tijdelijk karakter. Sommige ouders uit het OuderConsulentenTeam raakten zo betrokken dat ze door willen gaan in de cliëntenraad! - De rollen worden omgedraaid: De cliënt als deskundige: "Je wordt gezien als de deskundige en je bent ineens niet meer die criminele jongen. Ik voelde me iemand met een mening die er toe deed. Eigenlijk was het voor het eerst dat mij gevraagd werd wat ik ergens van vond. Dat is goed voor je gevoel van eigenwaarde. Je realiseert je dat je verantwoordelijkheden hebt en invloed kunt uitoefenen. Dat had ik van tevoren nooit verwacht." (Jongerenconsulent in Prakken, 2003) - Concrete aanknopingspunten voor beleid: Cliënten formuleren zelf adviezen voor verbetering van de hulpverlening.

Ontwikkeld door: Stichting Alexander is een non-profit participatief onderzoeks- en adviesbureau die in opdracht van instellingen de methode uitvoert.

Voorwaarden voor gebruik Kan het materiaal besteld worden?

Ja

Mag het materiaal gekopieerd en/of aangepast worden?

Nee

Kan methode zonder de ontwikkelaar worden uitgevoerd?

Nee

Meer informatie? Stichting Alexander Herenmarkt 93-C 1013 EC AMSTERDAM Telefoon 020 - 626 39 29 Fax 020 - 622 85 90 [email protected] www.st-alexander.nl Overige informatie: Resultaten zijn samengevat in het rapport: “Over kattenkwaad en eieren die tijd nodig hebben” (Jongeren- en OuderConsulentenTeams Jeugdreclassering en Halt Friesland). Kosten € 13,=

ConsulentenTeam

2

Tevredenheidsonderzoek Ontwikkeld voor: BBW/Baanbreker

Voor welke sector? Verstandelijk gehandicaptenzorg

Ontwikkeld in: 2003

Wat kom je te weten? Achterhalen in welke mate werkgevers, opdrachtgevers en werknemers tevreden zijn over onder andere de dienstverlening van de organisatie.

Ook bruikbaar in: Lichamelijk gehandicaptenzorg Revalidatiecentra Psychiatrie Toepasbaar mits aangepast!

Wie voert het onderzoek uit? De eigen organisatie. Het is raadzaam om ondersteuning te vragen van de ontwikkelaar.



Anderen:

Werkende cliënten

Toeleveranciers Werkgevers

Nee


€

Wat kost het? Onbekend

Voor de onderzoeker: Doorlooptijd onbekend Voor de ondervraagde: 5 minuten

Hoe vaak toegepast? Minder dan 5 keer


3

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een schriftelijke vragenlijst. De doelstelling van het onderzoek is drieledig, te weten: - Bij werkgevers wordt onder andere de mate van productiviteit, samenwerking van de cliënten en de informatieverstrekking en nazorg van het Bureau Begeleid Werken/Baanbreker gevraagd. - Aan werknemers wordt gevraagd naar onderwerpen als: de informatie die het bureau geeft aan de cliënt, de persoonlijke ondersteuning op de werkplek, bereikbaarheid. - Aan opdrachtgevers worden vragen gesteld over rapportages van BBW/Baanbreker en plaatsing van werknemers op passende arbeid.

Ontwikkeld door: Profilex & Partners i.s.m. BBW/Baanbreker (onderdeel van Stichting Ipse)

Meer informatie? Bureau Begeleid Werken/Baanbreker Over de Vesten 5 3116 AD SCHIEDAM Telefoon 010 - 473 99 94


Ja


Onbekend


Onbekend

[email protected] www.baanbreker.ipse.nl Bezoekadres Stichting Ipse Buurtschap Craeyenburch, NOOTDORP Telefoon 015 - 310 22 00 www.ipse.nl

Tevredenheidsonderzoek

4

Instrument Cliëntenraadpleging Ontwikkeld voor: Verstandelijk gehandicaptenzorg


Ook bruikbaar in: Lichamelijk gehandicaptenzorg Psychiatrie Revalidatiecentra

Ontwikkeld in: 1996

Wat kom je te weten? Met behulp van dit instrument kan met cliënten worden nagegaan hoe zij de zorgen dienstverlening ervaren. Ook wordt bekeken op welke wijze deze eventueel verbeterd kan worden. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Lichamelijke verzorging - Begeleiding - Leren

Na aanpassing eventueel ook bruikbaar voor andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit? De eigen organisatie. Bij voorkeur interne medewerkers die niet direct betrokken zijn bij de zorg en dienstverlening van de cliënt.

Handleiding aanwezig? Ja, wordt meegeleverd bij aanschaf methode.



Anderen:

€

Individueel

Niet van toepassing

Wat kost het? € 34,03

Voor de onderzoeker: Afhankelijk van wat je wilt weten Voor de ondervraagde: Afhankelijk van mogelijkheden cliënt

Hoe vaak toegepast? Meer dan 10 keer


5

Werkwijze +

=

Het instrument bestaat uit een doos met dertig bladen met pictogrammen. Deze hebben te maken met een bepaald aspect van de zorgen dienstverlening. Cliënten die anders moeilijk bij het toetsen en verbeteren van de zorgen dienstverlening betrokken zijn, kunnen nu door middel van de pictogrammen hun ervaringen en wensen kenbaar maken. De pictogrammen zijn gemaakt door Visitaal. Het instrument bestaat uit drie delen: - Wonen - Dagbesteding/werken - Vrije tijd Elk blad heeft betrekking op een bepaald deel van de zorgen dienstverlening, zoals: lichamelijke verzorging, begeleiding en leren. Op een blad staan alle relevante kenmerken van het desbetreffende onderdeel van de zorgen dienstverlening. Het is een hulpmiddel bij de gesprekken met mensen met een handicap die hun mening geven over de geboden zorgen dienstverlening. Naast de losse bladen bevat het instrument een aantal losse kaartjes die ter ondersteuning van het instrument kunnen worden gebruikt. Dit kan nog worden aangevuld met andere pictogrammen of foto’s die aansluiten bij de woon/leefomgeving van de cliënt.

Ontwikkeld door: NIZW in samenwerking met VGN. Bij de ontwikkeling van het instrument waren Onderling Sterk en het LSR nauw betrokken.


Ja


Nee


Ja

Meer informatie? Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) Postbus 413 3500 DD UTRECHT Bezoekadres Oudlaan 4, UTRECHT Telefoon 030 - 273 93 00 Fax 030 - 273 93 87 [email protected] www.vgn.org www.nizw.nl


6

Interne Bezoekteams

Ontwikkeld in: 2001

Ontwikkeld voor: GEMIVA-SVG Groep


Ook bruikbaar in:

In huidige vorm toepasbaar in alle sectoren.

Wat kom je te weten? Door het bezoeken van verschillende locaties binnen de eigen instelling en het aangaan van de dialoog met andere cliënten en medewerkers kan inzicht worden gekregen in de knelpunten en/of verbeterpunten van de betreffende locatie. Hierdoor kan een bijdrage worden geleverd aan de kwaliteit van de ondersteuning van mensen met een verstandelijke handicap. Onderwerpen die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: - Eerste indruk omtrent de locatie - Leefpatronen van de cliënten - De fysieke omgeving - Functioneren van het team en samenwerking

Wie voert het onderzoek uit? De eigen organisatie die de methode heeft ontwikkeld in samenwerking met interne medewerkers.

Handleiding aanwezig? Nee. Wel folders en notitie ‘Bezoekteams’.



Anderen:

€

Voor de onderzoeker: 15 uur per bezoek/1 x per vijf jaar

Individueel

Leidinggevenden en/of stafmedewerker Cliëntvertegenwoordiger Begeleider Ouders/familie Wettelijk vertegenwoordiger

Wat kost het? Er worden met name personele kosten gemaakt.

Voor de ondervraagde: Het bezoek duurt 1 dag



7

Werkwijze +

=

Er wordt een team samengesteld. Deze bestaat uit: 1 begeleider 1 cliënt (met coach) 1 cliëntvertegenwoordiger 1 leidinggevende/stafmedewerker 1 gedragskundige De leden krijgen een training van een dag. De cliënt krijgt ondersteuning van zijn of haar coach. Elk team bezoekt drie locaties. Het team rapporteert zijn bevindingen aan de mensen van de bezochte locatie. Zij kunnen de informatie gebruiken om van te leren en verbeteringen aan te brengen. De leden kunnen de opgedane ervaringen gebruiken in hun eigen werk. Daarna wordt het bezoekteam ontbonden. De coördinator stelt een nieuw team samen. De informatie kan voor de hele organisatie van belang zijn en kan worden gebruikt voor een evaluatie en/of als bouwsteen voor verbeteringen.

Ontwikkeld door:

Meer informatie? Centraal Bureau Gemiva-SVG Groep Postbus 604 2800 AP GOUDA

GEMIVA-SVG Groep


Ja


Ja


Ja

Telefoon 0182 - 57 58 00/0182 - 57 59 46 Fax 0182 - 57 58 90 [email protected] www.gemiva-svg.nl Diverse instellingen en organisaties hebben deelgenomen aan het onderzoek waaronder St. Reynaerde, St. IJlanden, Siza Dorp Groep. De betreffende instellingen zijn naar aanleiding van de uitslagen samen met hun cliënten(raad) aan verbeterprojecten begonnen.

Interne Bezoekteams

8


Ontwikkeld in: 2003

Ontwikkeld voor: Programma Kwaliteitszorg

Voor welke sector? Jongeren- en jeugdzorg

Ook bruikbaar in: Lichamelijk gehandicaptenzorg Dak- en Thuislozenzorg

Na aanpassing bruikbaar voor andere sectoren.

Wat kom je te weten? Op hoofdlijnen signaleren wat ouders en jongeren vinden van de belangrijkste aspecten (hulp en steun) van de jeugdzorg. De uitkomsten worden gebruikt als basis voor interactieve cliëntenfeedback en verbetering vanuit cliëntperspectief. Aandachtsgebieden zijn: - Contact & Bejegening - Professionaliteit - Informatie & Voortgang - Doel & Resultaat

Wie voert het onderzoek uit? De eigen organisatie in samenspraak met interne medewerkers.



Anderen:

Individueel

Ouders Wettelijk vertegenwoordigers

Ja


€

Voor de onderzoeker: Ongeveer 3 tot 5 maanden Voor de ondervraagde: Ongeveer 15 minuten

Wat kost het? In overleg worden de behoefte aan ondersteuning en de kosten in kaart gebracht. In het bijbehorende handboek staat uitgebreide informatie over de belasting van onder andere personeel en interpretatie van de uitkomsten.



9

Werkwijze +

=

De methode houdt in dat (ex-)cliënten zelf onderzoek doen onder cliënten van een hulpverleningsinstelling. Ze kijken naar de kwaliteit van de hulpverlening en de mogelijkheden tot verbetering daarvan. Dit wordt gedaan vanuit het perspectief van de cliënt. De resultaten van het onderzoek worden door jongeren gepresenteerd aan de verantwoordelijken van de instelling en aan de cliënten. Op grond van deze presentaties adviseren de cliënten de medewerkers en directie van de instellingen over verbeteringen van het beleid. Bij de ontwikkeling hebben cliënten zelf aangegeven welke thema’s voor hen van belang zijn met betrekking tot cliëntenfeedback. Ze hebben ook kritisch gekeken naar de formulering van de stellingen.

Ontwikkeld door:

Meer informatie?

St. Alexander i.o.v. Programma Kwaliteitszorg in de Jeugdzorg II

Landelijk Programma Kwaliteitszorg MO-Groep Postbus 332 3502 GH UTRECHT


Ja


Nee


Ja

Telefoon 030 - 298 34 34 Voor ondersteuning: Stichting Alexander Herenmarkt 93-C 1013 EC AMSTERDAM Telefoon 020 - 626 39 29 [email protected] www.st-alexander.nl


10

Zeg het ons!

Ontwikkeld in: 2001-2003

Ontwikkeld voor: Mensen met een verstandelijke beperking


Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? Het is een onderzoeks-interviewmethode (onafhankelijke cliëntentoets) waarbij onderzoek wordt gedaan naar de kwaliteit van bestaan van mensen met een verstandelijke beperking. Bijzonder aan de methode is dat dit onderzoek wordt gedaan door mensen met een verstandelijke beperking. De oorspronkelijke lijst uit de Verenigde Staten (Ask Me) is aangepast aan de Nederlandse cultuur. Aandachtsgebieden zijn onder andere:

Na aanpassing ook bruikbaar voor andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit? De uitvoering ligt bij LFB Onderling Sterk. Mensen met een verstandelijke beperking nemen de vragenlijst af en worden hiervoor door LFB Onderling Sterk opgeleid.


- Werk & Dagbesteding - Gevoel - Contacten buitenshuis - Zelf bepalen


Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Ja


€

Voor de onderzoeker: 9 maanden

Wat kost het? Kosten voor een volledig onderzoek bedragen ongeveer € 6000,= Interviewers worden vooraf getraind en worden per interview betaald.

Voor de ondervraagde: 15-60 minuten



11

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een gestructureerde vragenlijst met 48 vragen. De afname is individueel. Twee aan twee gaan de interviewers op pad. Eén persoon stelt de vragen en één persoon schrijft de antwoorden op. De interviewers worden in eerste instantie geworven bij de regionale Onderling Sterk organisaties, in tweede instantie in MEE-organisaties en tot slot vanuit LFB Onderling Sterk. Er wordt gebruik gemaakt van pictogrammen en vragenlijsten met meerkeuze vragen. Telkens zijn er drie antwoordmogelijkheden. Deze zijn weergegeven in smiley’s. Interviewers en mensen die geïnterviewd zijn doen, op basis van de uitkomsten van deze interviews, aanbevelingen om de kwaliteit van het bestaan van de cliënten te verbeteren. Deze ‘tips’ hebben betrekking op eigen initiatieven, initiatieven van de organisatie en initiatieven van de organisatie die ze in samenhang met maatschappelijke organisaties kunnen nemen. Met ‘Zeg het ons!’ wordt inzicht verkregen in de verschillen en behoeften van cliënten. Het uitgangspunt is dat zowel de toepassing van de methode als de uitkomsten toegankelijk blijven voor mensen met een verstandelijke beperking. Zeg het ons! mag deze toets afnemen in het kader van de HKZ-certificering. Na 1 jaar wordt gecheckt of de aanbevelingen zijn opgevolgd.

Ontwikkeld door: NIZW in het kader van ZonMwprogramma ‘Innovatie in de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap’.


Ja


Nee


Nee

Meer informatie? LFB Onderling Sterk Postbus 13117 3507 LC UTRECHT Telefoon en fax 030 - 236 37 61/024 - 324 08 76 Mobiel 06 - 53 61 73 93 [email protected] www.zetnet.nl www.onderling-sterk.nl Diverse instellingen/organisaties hebben deelgenomen aan het onderzoek. Deze instellingen zijn naar aanleiding van de uitslagen, samen met hun cliënten en cliëntenraad, aan verbeterprojecten begonnen.

Zeg het ons!

12


Ontwikkeld in: 2004



Ook bruikbaar in: Lichamelijk gehandicaptenzorg Sociale werkvoorziening Activiteitencentra

Wat kom je te weten? Het instrument is bedoeld om met mensen met een beperking te bespreken welke problemen zij in het leven tegenkomen of ervaren. Er zijn maximaal 10 personen per bespreking. Samen bedenken ze concrete acties om iets aan hun situatie te verbeteren of te veranderen. Het startpunt is een aantal thema’s rond kwaliteit van bestaan (deze spelen ook een rol in de vragenlijst van 'Zeg het ons!'). Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Woonomgeving - Werkplek - Sociale contacten

Wie voert het onderzoek uit? De organisatie die de methode heeft ontwikkeld.



Anderen:

Groep

Niet van toepassing

Nee


€

Wat kost het? Ongeveer € 2000,=

Voor de onderzoeker: Maximaal 1 maand Voor de ondervraagde: Afhankelijk van de inbreng



13

Werkwijze +

=

In totaal zijn er 12 vragen die betrekking hebben op de onderwerpen die in 'Zeg het ons!' aan de orde komen. Eerst wordt de vraag toegelicht en daarna is er een bespreking. Vervolgens brengen alle deelnemers hun stem uit. Positief is een groen, lachend smile-tje of negatief een rood, droevig smile-tje. Uit de vragen die het minst positief scoorden wordt geprobeerd een thema of centrale vraag te formuleren. Deze vraag is het onderwerp van gesprek in het tweede gedeelte van de bespreking. Er wordt ook gekeken naar mogelijkheden om het probleem op te lossen. Net als in de ‘Zeg het ons' methode wordt er op drie niveaus gekeken: - Wat kan een individu of een groep cliënten (cliëntenraad) zelf doen? - Wat kunnen begeleiders of de instelling doen? - Wat kan de instelling doen samen met andere partijen in de samenleving? De ervaring is dat het bespreken en uitwerken van één thema haalbaar is. Tijdens de presentatie wordt geprobeerd de cliënten in gesprek te brengen met de bovengenoemde aanwezige ‘partijen’. De partijen denken mee over hun aandeel bij het aanpakken van de problemen. Ook denken ze mee over de suggesties van de cliënten. Het gehele proces wordt beschreven in een eindverslag. Dit wordt aan de opdrachtgever verstrekt. Daarna hebben de uitvoerders een nagesprek met de opdrachtgevers over hun bevindingen. De uitvoerders bieden aan om 3 maanden daarna een evaluatiebijeenkomst te helpen organiseren. Tijdens deze bijeenkomst kunnen de verschillende partijen hun ervaringen bespreken. Ook kunnen ze mogelijke doelen of acties bijstellen.

Ontwikkeld door: LFB Onderling Sterk, door het team van Zeg het ons!


Ja


Ja, met bronvermelding


Ja

Meer informatie? LFB Onderling Sterk Postbus 13117 3507 LC UTRECHT Telefoon en fax 030 - 236 37 61 Mobiel 06 - 53 61 73 93 [email protected] www.onderling-sterk.nl


14

IDQOL, Intellectual Disability Quality of Life Ontwikkeld voor: GEMIVA-SVG Groep


Ook bruikbaar in: Dak- en Thuislozenzorg Ouderenzorg/verpleeghuizen Jongeren- en jeugdzorg Na aanpassing bruikbaar voor andere sectoren.

Wat kom je te weten? Via deze quickscan krijgt men inzicht in de kwaliteit van bestaan van mensen met een verstandelijke handicap. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Psychisch (onder andere levensvisie, gevoel en gezondheid) - Sociaal (onder andere familie, vrienden/kennissen, collega’s) - Wonen (onder andere woonruimte, buurt en huisgenoten)

Wie voert het onderzoek uit? De eigen organisatie (interne medewerkers en/of gedragswetenschapper).


Ontwikkeld in: 2001


Volwassen cliënten

Anderen:

Niet van toepassing

Ja


€


Voor de onderzoeker: Onbekend Voor de ondervraagde: 5-20 minuten

Hoe vaak toegepast? Onbekend


15

Werkwijze +

=

De vragen worden ingeleid door de interviewer. Indien nodig wordt er nog extra uitleg gegeven. De vragen worden afgenomen in de vorm van aanvulzinnen. Deze zijn geformuleerd in de 'ik'vorm: Mijn woonruimte vind ik….. Antwoorden worden gegeven aan de hand van een 5-puntsschaal met smiley’s (gezichtjes die een gemoedstoestand uitdrukken). Er is ook visuele ondersteuning. Per vraag zijn er 2 pictogrammen geplaatst. Eventueel kan de respondent (degene die antwoord geeft), geholpen worden met de vertaling van het verbale antwoord naar de smiley’s. Op individueel niveau kunnen de uitkomsten gebruikt worden bij het opstellen, evalueren en bijstellen van zorgplannen. Op collectief niveau zijn de uitkomsten te gebruiken bij het evalueren van het beleid. In 2005 is de verbeterde elektronische versie verkrijgbaar. In dit geval spreekt de computer de tekst uit. Ook kan door middel van een touchscreen antwoord worden gegeven. Verder wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een speciaal toetsenbord. De IDQOL is gebaseerd op DUCATQOL, die op globale wijze de kwaliteit van leven meet bij in ziekenhuis opgenomen kinderen van 4-12 jaar.

Ontwikkeld door: J. Hoekman, J.C.H. Douma, M.C.O. Kersten, M.I.M. Schuurman en H.M. Koopman


Ja


Contact opnemen


Contact opnemen

Meer informatie? Centraal Bureau Gemiva-SVG Groep Postbus 604 2800 AP GOUDA Telefoon 0182 - 57 58 00 Fax 0182 - 57 58 90 [email protected] www.gemiva-svg.nl

IDQOL, Intellectual Disability Quality of Life

16


Ontwikkeld in: Onbekend

Ontwikkeld voor: Verstandelijk gehandicaptenzorg


Ook bruikbaar in:

Na aanpassing ook bruikbaar in andere sectoren.

Wat kom je te weten? Doel van het onderzoek is verbetering van de kwaliteit van bestaan van mensen met een verstandelijke beperking en gewenste ontwikkelingen daarin. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Keuzevrijheid - Participatie - Ontwikkeling - Respect - Privacy en veiligheid - Familie




Anderen:

Onbekend


€


Individueel

Ouders Familie Wettelijk vertegenwoordigers Personeel & Management

Wat kost het? De eigen bijdrage van een stichting is per evaluatie: € 2275,=

Voor de ondervraagde: Drie dagen (30 min per dag)



17

Werkwijze +

=

Een team van Stichting Perspectief, meestal drie personen, bezoekt een dienstverlenende organisatie. De interviewers hebben een training gevolgd. Ze voeren semi-gestructureerde gesprekken uit. Dit wordt gedaan met veel verschillende mensen, om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen. Het team bestaat meestal uit een ouder/verwant, iemand met een verstandelijke beperking en een teamleider. Zij hebben een training gevolgd bij Perspectief. Na alle gesprekken wordt door het team op hoofdlijnen een evaluatie gegeven over hun bevindingen. Iedereen is daarbij uitgenodigd. Vervolgens wordt een conceptrapport gemaakt en besproken met het management. Tot slot volgt het definitief vaststellen van het rapport inclusief een tijdspad voor de aanbevelingen. Ook worden er afspraken gemaakt over de follow-up. Vraagvorm en antwoordmogelijkheden: Het aantal vragen staat niet vast en verschilt per gesprek. Open vragen worden soms aangevuld met gesloten vragen, aanmoedigende vragen en open antwoordmogelijkheden.

Ontwikkeld door:

Meer informatie? Stichting Perspectief Postbus 85273 3508 AG UTRECHT

Stichting Perspectief


Nee


Nee


Nee

Bezoekadres Maliebaan 71-M, UTRECHT Telefoon 030 - 236 30 00 Fax 030 - 236 30 09 [email protected] www.perspectief.org


18


Ontwikkeld in: 2000

Ontwikkeld voor: Ouders/Verwanten


Ook bruikbaar in:

Na aanpassing misschien ook bruikbaar in andere sectoren.

Wat kom je te weten? De ouder krijgt inzicht in de onderwerpen die belangrijk zijn in het leven van zijn kind en hoe de kwaliteit van bestaan kan worden verhoogd. Hierdoor is de ouder in staat gerichter invloed uit te oefenen op de geboden zorg. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Dagbesteding - Relaties - Participatie - Veiligheid - Gezondheid - Emotioneel welbevinden

Wie voert het onderzoek uit? Het beoordelingsproces wordt zelfstandig door de eigen organisatie uitgevoerd.



Anderen:

Ja


€

Niet van toepassing

Ouders Familie Wettelijk vertegenwoordigers Belangenbehartigers


Voor de onderzoeker: Afhankelijk van gebruikswijze Voor de ondervraagde: Afhankelijk van gebruikswijze



19

Werkwijze +

=

De vragenlijst wordt individueel afgenomen en kan eventueel ook gebruikt worden bij bijeenkomsten van ouders, waarbij ouders hun antwoorden kunnen uitwisselen. De uitkomsten van de vragenlijst kunnen dienen als inspiratie voor een bespreking met zorgverleners over bijvoorbeeld zorgen begeleidingsplan of andere gesprekken met zorgverleners. Ook geeft het de ouders een beeld van het verschil tussen het huidige en het gewenste ondersteuningsaanbod op de verschillende levensgebieden die aan bod komen. Afhankelijk van de behoefte kan afname herhaald worden. NIZW ‘Opleiding en Training’ kan op verzoek van het WOI trainingen aanbieden aan ouders en begeleiders. Kosten hiervan zijn op te vragen.

Ontwikkeld door: NIZW (J.P Zomerplaag) i.s.m. Werkverband Ouders rondom Internaten (WOI)


Ja


Onbekend


Ja

Meer informatie? Vereniging WOI Postbus 85272 3508 AG UTRECHT Bezoekadres Maliebaan 71 K, UTRECHT Telefoon 030 - 23 63 722 Fax 030 - 23 63 721 [email protected] www.woi.nl Set van 10 exemplaren bestellen via NIZW publicaties (www.nizw.nl) of bel naar Adrepak 070 - 359 07 20 of via e-mail [email protected] (€ 5,- excl. verzendkosten).


20

Woonwensonderzoek Dak- en Thuislozen Ontwikkeld voor: Dak- en Thuislozenzorg

Voor welke sector?

Ontwikkeld in: 2004

Wat kom je te weten? Wat de wensen zijn die dak- en thuislozen hebben ten aanzien van hun woonvorm.

Maatschappelijke Ondersteuning

Ook bruikbaar in:


Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad, de organisatie die de methode heeft ontwikkeld en interne medewerkers.



Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Ja


€

Wat kost het? Ongeveer € 10.000,=

Voor de onderzoeker: Half jaar, enkele uren per week Voor de ondervraagde: 2 uur



21

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een schriftelijke vragenlijst.

Ontwikkeld door: Dak- en Thuislozen Verbond Noord-Holland DTV-NH


Ja


Contact opnemen


Ja

Meer informatie? DTV-NH Gasthuisvest 47a 2011 EV HAARLEM Telefoon 023 - 534 22 06 Fax 023 - 535 98 39 Mobiel 06 - 509 66 906 [email protected] www.dtv-nh.nl

Woonwensonderzoek Dak- en Thuislozen

22

Onderzoek Medezeggenschap Ontwikkeld voor: Dak- en Thuislozenzorg

Voor welke sector? Maatschappelijke Ondersteuning

Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2001

Wat kom je te weten? Door het uitvoeren van dit onderzoek kom je te weten of cliënten van instellingen een inspraakmogelijkheid hebben via een cliëntenraad. Ook wordt daarmee duidelijk of cliënten daar tevreden over zijn.

Lichamelijk gehandicaptenzorg Psychiatrie Ouderenzorg/verpleeghuizen Jongeren- en jeugdzorg

Wie voert het onderzoek uit? Het beoordelingsproces wordt door de eigen organisatie uitgevoerd.



Anderen:

Individueel

Wettelijk vertegenwoordigers Ouders

Ja


€

Voor de onderzoeker: 2 maanden, 1 dag per week

Wat kost het? Het gaat in de uitvoering met name om kopieer-, verzend-, telefoon- en verwerkingskosten. Dit is ca. € 500,= bij uitvoering door klanten zelf.

Voor de ondervraagde: 2 uur



23

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een korte vragenlijst. Hiermee wordt de medezeggenschap binnen de instelling in kaart gebracht.

Ontwikkeld door: Landelijk Steunpunt cliëntenParticipatie in de MO (LSP)


Ja


Contact opnemen


Contact opnemen

Meer informatie? DTV-NH/LVT Gasthuisvest 47a 2011 EV HAARLEM Telefoon 023 - 534 22 06 Fax 023 - 535 98 39 Mobiel 06 - 509 66 906 Contactpersoon: Henk Kracht [email protected] www.dtv-nh.nl

Onderzoek Medezeggenschap

24


Ontwikkeld in: 2000

Ontwikkeld voor: Verzorgings- en verpleeghuizen

Voor welke sector? Ouderen- en verpleegzorg

Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? Hoe cliënten of hun contactpersonen de zorgen dienstverlening waarderen. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Wonen - Maaltijden - Zorg - Activiteiten Aanvullende modules zijn dagverzorging, dagbehandeling, maaltijden en alarmering.

Wie voert het onderzoek uit? De organisatie die methode heeft ontwikkeld.



Anderen:

Individueel

Contactpersonen

Ja


€

Voor de onderzoeker: Ongeveer 4 maanden Voor de ondervraagde: Interview: half uur tot drie kwartier Groepsgesprek: twee keer een uur Vragenlijst: ongeveer een half uur

Wat kost het? Vanaf € 1.750,= (gesubsidieerd indien er niet eerder een cliëntenraadpleging is uitgevoerd in de instelling door C & K)

Hoe vaak toegepast? Meer dan 10 keer C & K voert jaarlijks zo'n 300 onderzoeken uit.


25

Werkwijze +

=

De onderzoeken verlopen anoniem. Het kwantitatieve onderzoek brengt cijfermatig in beeld hoe de bewoners van het verzorgingshuis of het verpleeghuis de kwaliteit van zorg ervaren en waarderen. In een interview wordt aan de bewoners gevraagd naar hun ervaringen met de zorgverlening. Het onderzoek wordt uitgevoerd per locatie. Het aantal interviews is afhankelijk van het aantal personen, maar bedraagt maximaal 40. De vragenlijst bestaat uit ongeveer 50 stellingen over diverse onderwerpen. Antwoorden variëren van (helemaal) eens tot (helemaal) oneens. De gegevens worden verwerkt door C & K. De instelling en de cliëntenraad ontvangen een verslag waarin de resultaten van de cliëntenraadpleging zijn weergegeven in grafieken. Het verslag bevat ook landelijke referentiecijfers. Tot slot vindt er een mondelinge presentatie plaats van het verslag door een medewerker van C & K aan een vertegenwoordiging van de cliëntenraad en het management van de instelling. Het kwantitatieve onderzoek kan worden aangevuld (extra kosten) met een kwalitatieve raadpleging met groepsgesprekken. Dit geeft concrete mogelijkheden om de verbeteringen te realiseren De LOC ondersteunt de cliëntenraden bij het veranderingsproces door het organiseren van diverse bijeenkomsten. Na afloop stelt de cliëntenraad een vervolgadvies op voor de directie. Bij de mondelinge vragenlijst is een aanvullende module ontworpen voor psychogeriatrische zorg.

Ontwikkeld door: Stichting Cliënt & Kwaliteit (C & K) op basis van criteria van NPV, LOC, NPCF


Nee


Nee


Nee

Meer informatie? Stichting Cliënt & Kwaliteit Postbus 700 3500 AS UTRECHT Telefoon 030 - 284 32 84 Fax 030 - 284 32 85 [email protected] www.client-en-kwaliteit.nl Jaarlijks wordt er een samenvatting van alle resultaten gepresenteerd in 'Alles naar wens?'. Dit is op te vragen bij C & K.


26

Kwaliteitsbeoordeling in de thuiszorg Ontwikkeld voor: Thuiszorg

Voor welke sector? Maatschappelijke Ondersteuning

Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: Onbekend

Wat kom je te weten? Beoordeling van de kwaliteit van thuiszorg. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Inhoud van de thuiszorg - Organisatie van de thuiszorg - Hulpmiddelen

Na aanpassing misschien te gebruiken in andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit?

Wie wordt er ondervraagd?

Stichting Cliënt & Kwaliteit Cliënten:


Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Onbekend


€


Voor de onderzoeker: Onbekend Voor de ondervraagde: Onbekend

Hoe vaak toegepast? Meer dan 10 keer Onderzoek is niet toepasbaar op Alfahulp.


27

Werkwijze +

=

Een algemeen onderzoek naar het oordeel van cliënten over de zorgen dienstverlening. Over welke aspecten zijn de cliënten tevreden en waar zitten knelpunten? Het brengt cijfermatig in beeld hoe cliënten de zorg ervaren en waarderen. Het onderzoek bestaat uit een schriftelijke enquête onder cliënten die gebruik maken van thuiszorg. In het onderzoek komen onderwerpen als communicatie, inspraak, bejegening, vakbekwaamheid en autonomie aan bod.

Ontwikkeld door: Stichting Cliënt & Kwaliteit


Nee


Nee


Nee

Meer informatie? Stichting Cliënt & Kwaliteit Postbus 700 3500 AS UTRECHT Telefoon 030 - 284 32 84 Fax 030 - 284 32 85 [email protected] www.client-en-kwaliteit.nl

Kwaliteitsbeoordeling in de thuiszorg

28

Checklist Goed, Best, Beter Ontwikkeld voor: Ziekenhuizen

Voor welke sector? Ziekenhuizen

Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? Het betreft een breder onderzoek. Het gaat om de patiëntgerichtheid van een ziekenhuisafdeling. In dit geval: kindgerichtheid van de kinderafdeling. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Algemeen - Ouderparticipatie - Informatie - Spel - Onderwijs - Accommodatie

Wie voert het onderzoek uit? Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis in samenwerking met een multidisciplinaire vertegenwoordiging van te beoordelen afdelingen.


Ontwikkeld in: 1994


Anderen:

Niet van toepassing

Directie, medewerkers

Ja


€

Voor de onderzoeker: Circa 12 maanden

Wat kost het? De kosten voor een ziekenhuis omvatten de aanschaf van de checklisten voor alle deelnemers aan de projectgroep en de reiskostenvergoeding voor vrijwilligers.

Voor de ondervraagde: Niet van toepassing

Hoe vaak toegepast? Meer dan 10 keer De checklist is sinds ingebruikname in ruim 40 ziekenhuizen toegepast. Handboek achterban- en cliëntenraadpleging

29

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een vragenlijst voor de directie, een afdelingsgebonden vragenlijst (kinderafdeling, neonatologie en adolescentenunit) en groepsgesprekken. Het doel is drieledig, namelijk: - Vaststellen van prioriteiten en initiëren verbeteringen. - Rapporten opstellen met uitkomsten van de beoordeling en de aanbevelingen voor de verbetering. - Verbeteracties. Tot slot wordt geëvalueerd in hoeverre de acties daadwerkelijk geleid hebben tot kwaliteitsverbeteringen. Resultaten worden niet openbaar gemaakt door Kind en Ziekenhuis. Binnen het ziekenhuis worden er afspraken gemaakt over de verspreiding . De checklist wordt veel gebruikt voor ‘zelfonderzoek’. In 2002 was dat in 67% van alle ziekenhuizen met kinderafdeling.

Ontwikkeld door: Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis


Ja


Nee


Nee

Meer informatie? Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis Korte Kalkhaven 9 3311 JM DORDRECHT Telefoon 078 - 614 63 61 Fax 078 - 614 63 61 [email protected] www.kindenziekenhuis.nl > kwaliteit Aanschaf checklist € 20,=

Checklist Goed, Best, Beter

30

Instrument Cliëntperspectief Ontwikkeld voor: Bejaarden- en verpleeghuizen


Ook bruikbaar in: Verstandelijk gehandicaptenzorg

Ontwikkeld in: 1995

Wat kom je te weten? De ervaringen en opvattingen van cliënten over zorg en ondersteuning worden systematisch betrokken bij het formuleren van kwalitatief beleid. Het doel is een cliëntgerichte cultuur binnen de organisatie opbouwen en de kwaliteit van leven van cliënten verbeteren. Aandachtgebieden zijn onder andere: - Kwaliteit van wonen - Medewerkers - Materiële voorzieningen




Anderen:

Individueel

Medewerkers

Ja


€

Voor de onderzoeker: Onbekend

Wat kost het? De instelling financiert de kosten van een beoordeling. De kosten hangen af van de grootte van een instelling en de omvang van de beoordeling.

Voor de ondervraagde: Onbekend

Hoe vaak toegepast? Meer dan 10 keer Dit is een arbeidsintensieve methode. Vaak wordt alleen het cliëntvolgsysteem gebruikt. Handboek achterban- en cliëntenraadpleging

31

Werkwijze +

=

De methode berust in feite op drie principes namelijk: - Goed kijken - Goed luisteren - Goed overleggen De methode bestaat uit twee meetinstrumenten: 1. Diepte-interviews met bewoners Voor dit instrument wordt een speciaal getraind interviewteam geformeerd van medewerkers uit de instelling. Het is van belang om een zo divers mogelijke groep samen te stellen uit verschillende organisatielagen. De zogenaamde diepte-interviews zijn semi-gestructureerd. De resultaten worden geanalyseerd. 2. Cliëntenvolgsysteem In het cliëntenvolgsysteem verplaatsen de leden van het management zich 24 uur in de positie van een cliënt. Hun bevindingen worden gerapporteerd aan het managementteam. Tot slot wordt een kwaliteitsberaad (bij voorkeur samen met de cliëntenraad) gevormd. Hierin worden conclusies getrokken en verbeterpunten opgesteld. Uiteindelijk voert de instelling het verbeterproces uit. Aangeraden wordt deze methode cyclisch toe te passen.

Ontwikkeld door: Onderzoeksinstituut voor Humanistiek (H.P.Kunneman) en Arcares


Ja


Nee


Ja

Meer informatie? Arcares Postbus 8258 3503 RG UTRECHT Telefoon 030 - 273 93 93 Fax 030 - 273 97 87 [email protected] www.arcares.nl Over de openbaarheid van de resultaten beslist het kwaliteitsberaad. Arcares ontwikkelt op dit moment een nieuw meetinstrument ‘Ervaren kwaliteit van leven’ (lichamelijk, participatie, leefomstandigheden, levenskunst). Deze is medio 2005 klaar.

Instrument Cliëntperspectief

32


Ontwikkeld in: 2002

Ontwikkeld voor: Verzorgings- en verpleeghuizen


Ook bruikbaar in: Lichamelijk gehandicaptenzorg Psychiatrie Jongeren- en jeugdzorg Revalidatiecentra Kinderen, dak- en thuislozen, bewoners van achterstandswijken.

Wat kom je te weten? De methode is ontwikkeld om zorgaanbieders in de sector verpleging en verzorging informatie te verschaffen over hoe cliënten de zorg beleven én hoe zij die wensen. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - De kenmerken van de woon- en leefomgeving. - Omgang van bewoners met elkaar en met medewerkers. - De sfeer en de gebruiken van de woon- en leefomgeving.

Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad van de eigen organisatie en/of interne medewerkers.



Anderen:

Individueel

Ouders Familie Wettelijk vertegenwoordigers

Ja


€

Voor de onderzoeker: Ongeveer 5 tot 6 maanden

Wat kost het? De kosten voor de instelling hangen af van het aantal respondenten. Het fotomateriaal kost ongeveer € 46,= per respondent.

Voor de ondervraagde: Maximaal drie weken



33

Werkwijze +

=

In eerste instantie wordt er een projectgroep samengesteld. Aan de hand van foto-opdrachten (geeft met name informatie over emotioneel gebied), interviews en groepsgesprekken wordt de informatie verzameld. De procedure bestaat uit een aantal fasen. In de eerste fase gaan deelnemers met behulp van foto’s of plaatjes uit tijdschriften hun beleving over hun directe omgeving weergeven (fysiek, sociaal en persoonlijk). Dit gebeurt in ongeveer twee weken. In de volgende fase worden er individuele interviews afgenomen aan de hand van een vragenschema. Per foto wordt gevraagd wat de bewoner gefotografeerd heeft. In de derde fase wordt er een drietal panelgesprekken gevoerd met groepen bewoners. Deze gesprekken worden geleid door een panelleider. De eindrapportage wordt door de instelling zelf geschreven aan de hand van drie belevingswerelden: - De fysieke (aspecten van het gebouw) - De sociale wereld (beschrijft het sociale netwerk) - De mentale wereld (verwijst naar de innerlijke waarden) Hieruit worden conclusies getrokken en knelpunten aangegeven. Deze worden eventueel aangevuld met aanbevelingen. Aan de hand van het eindrapport kan de instelling een verbeterproces starten. Vaak worden de foto’s met bijbehorende uitspraken tentoongesteld en/of uitgegeven in de vorm van een boek.

Ontwikkeld door: NIZW, T. Royers, L. de Ree

Meer informatie? KBO-Brabant Postbus 3240 5203 DE ’s HERTOGENBOSCH Telefoon 073 - 644 40 66


Ja




Ja

[email protected] www.kbo-brabant.nl > activiteiten > projecten NIZW, UTRECHT contactpersoon: Theo Royers 030 - 230 66 65


34

Checklist Dagverpleging Ontwikkeld voor: Ziekenhuizen


Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? Hoe de dagbehandeling en -verpleging van kinderen in ziekenhuizen wordt ervaren. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Algemeen - Informatie en besluitvorming - Planning - Dag van operatie - Ontslag - Voorwaarden

Wie voert het onderzoek uit? Vertegenwoordigers Kind en Ziekenhuis in samenwerking met zorgverleners van de organisatie.


Ontwikkeld in: 2001


Anderen:

Niet van toepassing

Projectgroep

Ja


€

Voor de onderzoeker: Ongeveer 6 maanden

Wat kost het? De kosten voor een ziekenhuis omvatten de aanschaf van de checklistklappers en de reiskostenvergoeding voor vrijwilligers van Kind en Ziekenhuis.

Voor de ondervraagde: Ongeveer 6 maanden



35

Werkwijze +

=

In eerste instantie wordt er een multidisciplinaire projectgroep samengesteld. De checklist richt zich op het hele proces van dagverpleging ongeacht de afdelingen waar de zorg plaatsvindt. Verbetering geschiedt op basis van een driestappenplan: 1. Vaststellen prioriteiten en initiëren van verbeteringen. 2. Opstellen rapport met uitkomsten van de beoordeling en de aanbevelingen. 3. Uitvoeren van de verbeteracties. Er wordt gebruik gemaakt van een schriftelijke vragenlijst en groepsgesprekken. Er zijn aanvullende vragenlijsten over informatiemateriaal en accommodatie.

Ontwikkeld door: Landelijke Vereniging Kind en Ziekenhuis


Ja,


Nee


Nee

Meer informatie? Kind en Ziekenhuis Korte Kalkhaven 9 3311 JM DORDRECHT Telefoon 078 - 614 63 61 Fax 078 - 614 63 61 [email protected] www.kindenziekenhuis.nl > kwaliteit. De resultaten worden niet openbaar gemaakt. Kosten voor aanschaf klapper € 20,=.

Checklist Dagverpleging

36

VTV-scan

Ontwikkeld in: 1999

Ontwikkeld voor: Stichting Vrije Tijd en Vorming


Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? Hiermee kan in beeld worden gebracht in welke mate het aanbod van de vrijetijdsbesteding aansluit op de vraag van mensen met een verstandelijke handicap. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Aanbod - Randvoorwaarden - Relevante toekomstige ontwikkelingen

Ook bruikbaar voor andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit? Medewerkers van de eigen organisatie, eventueel met hulp van het NIZW.



Anderen:

Ja


€

Voor de onderzoeker: 2 maanden voor basisonderzoek

Niet van toepassing

VTV-consulenten Vrijwilligers Begeleiders Regionale zorgconsulenten

Wat kost het? De scan is gratis te verkrijgen. Overige kosten hebben te maken met verzending, verwerking en grootte van het onderzoek.




37

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een schriftelijke vragenlijst. In de vragenlijst komen verschillende onderwerpen aan bod. Bij de vragen over het aanbod en de randvoorwaarden kan er steeds gekozen worden uit een aantal antwoordmogelijkheden. Bij de vragen over toekomstige ontwikkelingen kan er ook een toelichting worden gegeven door de respondent. De vragenlijst is er in vier verschillende versies, afhankelijk van doelgroep: - Ouderen (ouder dan 60 jaar) - Volwassenen (21-60 jaar) - Jongeren (13-20 jaar) - Kinderen (tot en met 12 jaar)

Ontwikkeld door:

Meer informatie? Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) Postbus 19152 3501 DD UTRECHT

NIZW, J. Zomerplaag


Ja


Alleen met bronvermelding


Ja

Bezoekadres Catharijnesingel 47, UTRECHT Telefoon 030 - 230 66 33 Fax 030 - 231 96 41 [email protected] www.nizw.nl Stichting VTV Zuid Holland Noord heeft in diverse regio’s deze scan uitgeprobeerd.

VTV-scan

38

STEM van de cliënt

Ontwikkeld in: 2003

Ontwikkeld voor: St. Philadelphia Zorg


Ook bruikbaar in:

Wat kom je te weten? De methode meet de kwaliteit van zorg. Er wordt gemeten of de afspraken die zijn gemaakt ook worden nagekomen en of ze goed worden nagekomen. Met andere woorden, of de cliënt tevreden is met de gegeven zorg/ondersteuning op verschillende gebieden.



Medewerkers van de eigen organisatie.



Cliënten:

Individueel

Anderen:

Onbekend

€

Voor de onderzoeker: Onbekend

Wat kost het? De organisatie heeft hiervoor tijd ingepland.

Voor de ondervraagde: 1 uur



39

Werkwijze +

=

De vragenlijst bevat gesloten vragen met meerkeuze antwoorden. Er zijn ook pictogrammen aan toegevoegd. Daarnaast is elk onderdeel van de vragenlijst geprint op een andere kleur. Hierdoor kan de coach op voorhand nakijken over welke onderwerpen afspraken zijn gemaakt in het zorgplan en over welke onderdelen er vragen moeten worden beantwoord. Indien er over wonen geen afspraken zijn gemaakt omdat een cliënt niet bij Philadelphia woont, dan hoeven deze vragen niet beantwoord te worden. Vragen over participatie en bejegening moeten altijd beantwoord worden. De coach van de cliënt stelt de vragen aan de cliënt. De coach vult een antwoordformulier in. Dit formulier kan gebruikt worden om het zorgplan aan te passen en een zorgplanbespreking van input te voorzien. Een kopie van het formulier gaat naar de afdeling Kwaliteit. Deze maakt een overall-analyse. Indien de cliënt niet voldoende kan communiceren, wordt de belangenbehartiger geïnterviewd. De vragenlijsten worden in de regio’s afgenomen en landelijk worden de ingevulde vragenlijsten geanalyseerd door de afdeling Kwaliteit. Deze zorgt voor analyse en rapportage naar de regio’s. Coaches en cliënten zijn erg enthousiast over het instrument. Het geeft een extra impuls aan coach en cliënt om samen de zorg bespreekbaar te maken. Er kunnen dan naar aanleiding van deze vragenlijst gelijk op cliëntniveau zaken worden aangepakt. Coaches en cliënten zijn erg enthousiast over het instrument. Het geeft een extra impuls aan coach en cliënt om samen de zorg bespreekbaar te maken.

Ontwikkeld door: Stichting Philadelphia, Staf Kwaliteit


Nee


Nee


Contact opnemen

Meer informatie? Stichting Philadelphia Zorg Postbus 22 8070 AA NUNSPEET Bezoekadres Elspeterweg 22, NUNSPEET Telefoon 0341 - 27 85 00 Fax 0341 - 27 85 36 [email protected] www.philadelphia.nl Voor meer informatie kunt u terecht bij S. Wismans, beleidsmedewerker Kwaliteit.

STEM van de cliënt

40


Ontwikkeld in: 1995

Ontwikkeld voor: Ouders/Verwanten


Ook bruikbaar in:


Wat kom je te weten? Aan de hand van de resultaten een administratie opzetten met adressen van ouderverenigingen, wie er in het bestuur zitten en met welke activiteiten zij bezig zijn. Door dit te doen kan er een beter inzicht worden gekregen in de werkwijze van de ouderverenigingen. De activiteiten kunnen daardoor optimaal worden afgestemd op hun behoeften en wensen. Ook kan er een nieuwe structuur worden opgezet met daarin een duidelijke plaatsbepaling van ouderverenigingen.

Wie voert het onderzoek uit? Het beoordelingsproces wordt zelfstandig door de eigen organisatie uitgevoerd.



Anderen:

Niet van toepassing

Ouders Familie Wettelijk vertegenwoordigers

Ja


€





41

Werkwijze +

=

Er is een vragenlijst ontwikkeld met 63 vragen (open en gesloten antwoordmogelijkheden).

Ontwikkeld door: SOL in samenwerking met ORDILI b.v.


Ja


Contact opnemen


Ja

Meer informatie? SOL (Samenwerkingsverband voor Oudergroeperingen van mensen met een verstandelijke handicap in Limburg) Postbus 5185 6130 PD SITTARD Telefoon 046 - 420 81 82 [email protected] www.sollimburg.nl


42

Checklist jonge verpleeghuisbewoners Ontwikkeld voor: Jonge verpleeghuisbewoners


Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2004

Wat kom je te weten? Met behulp van deze checklist kan de jonge verpleeghuisbewoner/cliënt inzicht krijgen in welke mate hij/zij de regie over het eigen leven heeft. Aandachtspunten: - Autonomie - Bewust zijn van eigen wensen en behoeften - Keuzemogelijkheden - Eigen verantwoordelijkheid


Wie voert het onderzoek uit? Het beoordelingsproces wordt door de cliënt uitgevoerd. (Het is geen écht onderzoek).



Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Onbekend


€


Voor de onderzoeker: Onbekend Voor de ondervraagde: 10 minuten



43

Werkwijze +

=

Aan de hand van een viertal categorieën wordt gevraagd aan de jongere, als bewoner van een verpleeghuis, hoe hij/zij de regie over het eigen leven ervaart. Per categorie worden vier vragen gesteld die met ‘ja’ of ‘nee’ worden beantwoord. Voor de verschillende antwoorden krijgt men wel of geen punten. De punten bij elkaar opgeteld geven een score. Op basis hiervan kun je kijken in hoeverre je regie hebt over je eigen leven.

Ontwikkeld door: LOC (Landelijke Organisatie Cliëntenraden)

Voorwaarden voor gebruik

Meer informatie? LOC Postbus 700 3500 AS UTRECHT Bezoekadres: Churchilllaan 11, UTRECHT Telefoon 030 - 231 46 79 Fax 030 - 236 43 03

Kan het materiaal besteld worden?

Ja


Ja

[email protected] www.loc.nl


Ja

Vragenlijst kan worden besteld bij Acquest. Telefoon 071 - 541 95 94 [email protected]

Checklist jonge verpleeghuisbewoners

44

Cliënten over kwaliteit van dagbesteding Ontwikkeld voor: Activiteitencentra

Voor welke sector? Lichamelijk gehandicaptenzorg

Ook bruikbaar in:


Wat kom je te weten? Het doel van het onderzoek is de mening van cliënten inventariseren over de kwaliteit van hun dagbestedingssituatie in een activiteitencentrum. Aan de hand van de resultaten wordt een verbetertraject in gang gezet waarbij het LSR ondersteuning biedt. De cliëntenraad kan de informatie gebruiken voor versterking van het contact tussen achterban en cliëntenraad en voor het bepalen van belangrijke onderwerpen voor de agenda van de cliëntenraad. Het management kan de informatie gebruiken voor het ontwikkelen van beleid.

Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad in samenwerking met de organisatie die de methode mede heeft ontwikkeld.


Ontwikkeld in: 2002


Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Nee


€

Voor de onderzoeker: Gemiddeld 6 maanden

Wat kost het? Eigen bijdrage van € 2450,= in 2005. (dit is een klein deel van de totale kosten die verder gefinancierd worden door VWS via Fonds PGO).

Voor de ondervraagde: 1 uur en 1 dagdeel



45

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een vragenlijst. De vragen zijn geformuleerd in de vorm van een stelling. Na elke stelling is er de mogelijkheid verbeteringen te noemen. Voorbeeld: “Ik vind de sfeer in het activiteitencentrum goed” (keuze uit ja/nee) “Is verbetering nodig?” (keuze uit ja/nee), “Als u verbetering nodig vindt, geef aan welke". De vragenlijst bestaat uit 3 hoofdpunten: 1. Het activiteitencentrum (AC) - Vragen gaan over algemene zaken binnen het AC: het gebouw, pauzes, keuzevrijheid, cliëntenraad, privacy, etcetera. 2. De medewerkers - Vragen over omgang, kennis en vaardigheden van medewerkers, contactpersoon. 3. De activiteiten en de groep cliënten - Vragen over variatie activiteiten, doel activiteiten, materialen en aanpassingen, contact met andere cliënten. De cliëntenraad van het activiteitencentrum speelt een belangrijke rol in het onderzoek. De reden hiervoor is dat het kwaliteitsonderzoek daadwerkelijk vanuit cliëntenperspectief dient plaats te vinden. Er wordt ook een aantal groepsgesprekken georganiseerd. Hierin staan twee vragen centraal: Hoe ziet uw ideale werk/dagbesteding eruit? (Fantasiedeel). Wat zou voor u een verbetering zijn? (Constructiedeel). De cliëntenraad stelt naar aanleiding van de bevindingen vanuit de vragenlijsten en de groepsgesprekken aanbevelingen op. Deze aanbevelingen bespreken zij met de locatiemanager van het activiteitencentrum. Cliëntenraad en manager maken afspraken over het verbetertraject. Deze afspraken en de geplande activiteiten worden doorgesproken met de cliënten. Na een van tevoren afgesproken periode wordt het verbetertraject geëvalueerd. Het LSR ondersteunt het verbetertraject.

Ontwikkeld door: Ontwikkeld door Arcon belangenbehartigers in opdracht van en in samenwerking met LSR.


Contact opnemen


Nee


Nee

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl Arcon Kievitstraat 15 7557 AP HENGELO Telefoon 074 - 242 65 20 Fax 074 - 250 79 78 [email protected] www.arcon.nl Cliënten over kwaliteit van dagbesteding

46

Cliënten over kwaliteit van wonen Ontwikkeld voor: Mensen met een lichamelijke beperking


Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2002

Wat kom je te weten? Het doel van het onderzoek is de mening van cliënten inventariseren over de kwaliteit van hun woon- en leefsituatie in een woonvoorziening. Aan de hand van de resultaten wordt een verbetertraject ingezet waarbij het LSR ondersteuning biedt.

Wellicht in de toekomst aanpassingen voor andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad in samenwerking met de organisatie die de methode mede heeft ontwikkeld.



Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Nee


€

Voor de onderzoeker: Ongeveer 6 maanden

Wat kost het? Eigen bijdrage van € 2450,= in 2005. (dit is een klein deel van de totale kosten die verder gefinancierd worden door VWS via Fonds PGO).

Voor de ondervraagde: 1 uur en 1 dagdeel



47

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een vragenlijst. De vragen zijn geformuleerd in de vorm van een stelling. Na elke stelling is er de mogelijkheid verbeteringen te noemen. Voorbeeld: “De medewerkers nemen mijn wensen serieus” (keuze uit ja/nee).“Is verbetering nodig” (keuze uit ja/nee).“Als u verbetering nodig vindt, geef aan welke”. De vragenlijst bestaat uit 3 hoofdpunten waaronder 18 kwaliteitscriteria vallen waarover vragen worden gesteld: A. Wonen - Bereikbaarheid en mobiliteit, aanpassingen, inrichting van de woonvorm, dagen vrijetijdsbesteding, voeding, hygiëne en veiligheid. B. Praktische hulp en begeleiding - Kennis en verzorging, houding van de medewerkers, respect, tot steun zijn, hulp op maat, samenwerking, contactpersoon, zorgen begeleidingsplan. C. Rechten van bewoners - Bewonersrechten, informatie en overleg, keuzevrijheid, sociaal contact, privacy. Naast de vragenlijst is het groepsgesprek een ander middel om de kwaliteit te beoordelen. Hierin staan twee vragen centraal: Hoe ziet uw ideale woonsituatie eruit? (Fantasiedeel). Wat zou voor u een verbetering zijn? (Constructiedeel). De cliëntenraad stelt naar aanleiding van de bevindingen vanuit de vragenlijsten en de groepsgesprekken aanbevelingen op. Deze aanbevelingen bespreken zij met de locatiemanager van de woonvorm. Cliëntenraad en manager maken afspraken over het verbetertraject. Deze afspraken en de geplande activiteiten worden doorgesproken met de cliënten. Na een van tevoren afgesproken periode wordt het verbetertraject geëvalueerd. Het LSR ondersteunt het verbetertraject.

Ontwikkeld door: Ontwikkeld in opdracht van CG-Raad door Ipso Facto en Verwey-Jonker Instituut. LSR is instrumenthouder


Contact opnemen


Nee


Nee

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl Bij de organisatie van het kwaliteitsonderzoek is de deskundigheid en de tijdsinvestering door een kwaliteitsmedewerker van het LSR onontbeerlijk. Dit waarborgt ook de onafhankelijkheid van het onderzoek.

Cliënten over kwaliteit van wonen

48

Riagg: niet ziek, maar kan beter Ontwikkeld voor: Cliëntenraad LPR

Voor welke sector? Geestelijke Gezondheidszorg

Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 1999

Wat kom je te weten? In contact komen met de achterban en het verkrijgen van een instrument om het directiebeleid te kunnen toetsen. Aandachtsgebieden zijn onder andere: - Wachttijden - Informatievoorziening - Bereikbaarheid - Behandeling & Behandelplan

Na aanpassing misschien ook bruikbaar in andere sectoren.

Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad van de eigen organisatie.



Anderen:

Achterban

Niet van toepassing

Onbekend


€


Voor de onderzoeker: Onbekend Voor de ondervraagde: 10 minuten



49

Werkwijze +

=

De enquête is ontwikkeld door de cliëntenraad en ook door hen uitgevoerd onder 150 cliënten. De enquête bestaat uit 12 vragen. Naast de gesloten antwoordmogelijkheden is het ook mogelijk toelichtingen te geven. De resultaten zijn in een openbare bijeenkomst gepresenteerd in aanwezigheid van de directie.

Ontwikkeld door: Cliëntenraad RIAGG O.G.

Voorwaarden voor gebruik

Meer informatie? Cliëntenraad LPR p/a LPR Postbus 8197 3503 RD UTRECHT Bezoekadres Kanaalweg 95, UTRECHT

Kan het materiaal besteld worden?

Onbekend

Telefoon 030 - 293 32 33 Fax 030 - 293 02 44


Onbekend

[email protected] www.lpr.nl


Onbekend

Riagg: niet ziek, maar kan beter

50

Kwaliteitssysteem Cliëntenvisitaties in de GGz Ontwikkeld voor: GGz Nederland

Voor welke sector? Geestelijke Gezondheidszorg

Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2004

Wat kom je te weten? Het doel is om vanuit cliëntenperspectief de kwaliteit van de geboden zorg van een instelling te toetsen en op basis daarvan verbeteringen in te brengen. Dit wordt gedaan vanuit de gedachte dat cliënten en cliëntenraden veel te bieden hebben vanuit hun specifieke deskundigheid en ervaringen met de hulpverlening. Binnen de methode vinden er drie beoordelingen plaats:


- Sterkte- en zwakte analyse - Interne toetsing - Externe toetsing



Stichting Kwadraad Cliënten:


Anderen:

Individueel

Afdelingshoofden Managers Activiteitenbegeleider

Ja


€


Wat kost het? Zorgkantoren stellen cliëntenraden een budget ter beschikking voor een kwaliteitsbeoordeling.




51

Werkwijze +

=

Het instrument bestaat uit vijf verschillende stappen: - Plan van aanpak - Selectie kwaliteitscriteria - Interne toetsing - Externe toetsing door middel van visitatiecommissie - Afspraken met de instelling over het verbetertraject De cliëntenraad en de Raad van Bestuur hebben ieder een eigen rol bij de kwaliteitstoetsing. De cliëntenraad bepaalt van welk aspect van de zorgverlening de kwaliteit wordt getoetst en hoe dit zal gebeuren. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de gang van zaken in de instelling. De cliëntenvisitatiecommissie bestaat uit ervaringsdeskundigen. Er zitten geen cliënten in die afkomstig zijn uit de instelling die wordt bezocht. De commissie heeft de beschikking over een ondersteuner van Stichting Kwadraad.

Ontwikkeld door: Verwey-Jonker instituut i.s.m. Stichting Kwadraad (i.o.v. LPR, Cliëntenbond en GGz Nederland)


Ja


Onbekend


Onbekend

Meer informatie? LPR, belangenorganisatie cliënten GGz Postbus 8197 3503 RD UTRECHT Telefoon 030 - 293 32 33 Fax 030 - 293 02 44 e-mail [email protected] www.lpr.nl Stichting Kwadraad Postbus 8197 3503 RD UTRECHT Telefoon 030 - 297 08 76 Fax 030 - 293 02 44 www.kwadraad.info

Kwaliteitssysteem Cliëntenvisitaties in de GGz

52

Instrument Achterbanraadpleging Ontwikkeld voor: Astma Fonds


Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2004

Wat kom je te weten? De achterbanraadpleging is een manier om ervaringskennis van leden te benutten voor het opstellen van bijvoorbeeld meerjarenbeleid. Maar ook voor het stellen van prioriteiten door ontwikkelingen in de regio(raden). Ook kan door dit instrument het draagvlak worden vergroot onder de leden.


Wie voert het onderzoek uit? Het beoordelingsproces wordt zelfstandig door de cliëntenraad van de eigen organisatie uitgevoerd.



Anderen:

Achterban

Niet van toepassing

Ja


€





53

Werkwijze +

=

Het instrument bestaat uit drie stappen: 1. De prioriteitstelling van de regioraadsleden. 2. De raadpleging van de leden over hun behoeften en wensen op het gebied van belangenbehartiging. 3. Het voorleggen aan de leden van een uitgewerkt plan over de gekozen onderwerpen.

Ontwikkeld door: Verweij-Jonker Instituut in opdracht van Astma Fonds


Ja


Onbekend


Onbekend

Meer informatie? Verwey-Jonker Instituut Kromme Nieuwegracht 6 3512 HG UTRECHT Telefoon 030 - 230 07 79 Fax 030 - 230 06 83 [email protected] www.verwey-jonker.nl Astma Fonds Postbus 5 3830 AA LEUSDEN Telefoon 033 - 434 12 12 Fax 033 - 434 12 99 www.astmafonds.nl

Instrument Achterbanraadpleging

54

Vincentius Welbevinden Schaal Ontwikkeld voor: Vincentius


Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 1998

Wat kom je te weten? De instelling/organisatie krijgt inzicht in het verschil tussen de behoeften van de cliënten en de realisatie ervan in het subjectief welbevinden. De achterliggende gedachte is dat de mate van welbevinden afhankelijk is van de mate van evenwicht tussen wensen en behoeften van een persoon op belangrijke levensdomeinen en de realisatie daarvan. Aandachtspunten zijn onder andere:



- Lichamelijke toestand - Psychologische toestand - (On)afhankelijkheid & Zelfbepaling - Omgeving - Religie & Spiritualiteit


Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Ja


€


Voor de onderzoeker: Gemiddeld twee weken Voor de ondervraagde: Ongeveer 1 uur



55

Werkwijze +

=

Er wordt gebruik gemaakt van een schriftelijke vragenlijst in de vorm van een behoefteschaal: er worden meerkeuzevragen gesteld als ‘wat vind je van….’. Antwoorden worden gegeven in een 3-puntsschaal. Realisatie van behoefteschaal. Meerkeuzevragen worden gesteld als een uitspraak over een cliënt. Afname geschiedt individueel en er is geen visuele ondersteuning van de vragen. De voorziening verwerkt zelf de antwoorden/uitkomsten. De uitkomsten dienen als een hulpmiddel bij het opstellen van zorgplannen en het bevorderen van het welbevinden van de cliënt. Naast de schriftelijke vragenlijst is een prototype Cd-rom versie ontwikkeld, inclusief een programma om de uitkomsten om te zetten naar scores. De afnemer van de vragenlijst volgt een intensieve training.

Ontwikkeld door: Universiteit van Tilburg, Prof. dr. G.L. van Heck


Ja


Nee


Ja

Meer informatie? Vincentius Drs. C.P.J.M. van Enckevort Postbus 63 5070 AB UDENHOUT Bezoekadres: Schoorstraat 4, Udenhout Telefoon 013 - 511 81 00 www.asvzzuidwest.nl

Vincentius Welbevinden Schaal

56

Handboek cliëntenraden revalidatiecentra Ontwikkeld voor: Revalidatiecentra

Voor welke sector? Revalidatiecentra

Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2003

Wat kom je te weten? Het is een hulpmiddel voor cliëntenraden om het raadswerk vorm te geven. Het handboek geeft ook praktische informatie over hoe men de achterban kan bereiken. Er worden verschillende mondelinge en schriftelijke communicatiemiddelen besproken.

Andere sectoren kunnen ook gebruik maken van de informatie in het handboek.

Wie voert het onderzoek uit? De organisatie kan zelf met de raadgevingen in het handboek aan de slag.



Niet van toepassing

Anderen:

Niet van toepassing

Niet van toepassing


€

Voor de onderzoeker: Afhankelijk van toepassing

Wat kost het? Leden € 23,= Niet leden € 34,= Exclusief verzendkosten

Voor de ondervraagde: Afhankelijk van toepassing



57

Werkwijze +

=

Contact met de achterban begint met een goed plan. Wil de cliëntenraad de achterban raadplegen of alleen informeren? Wie is eigenlijk de achterban en hoeveel tijd en middelen heeft de cliëntenraad beschikbaar? Hoe formuleer je een plan om met je achterban in contact te komen? In dit overzichtelijke handboek staat veel informatie over de mogelijkheden van medezeggenschap van cliënten in revalidatiecentra. Hoe benader je de achterban? Hoe maakt de raad een werkplan? Hoe kom je aan leden voor de cliëntenraad? Wat ga je precies doen? Hoe organiseer je het raadswerk? Op deze en vele andere vragen wordt antwoord gegeven in dit handboek.

Ontwikkeld door: Landelijk Steunpunt cliëntenRaden De uitgave kwam mede tot stand dankzij Stichting Fonds PGO.


Ja




Ja

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl

Handboek cliëntenraden revalidatiecentra

58

Handboek medezeggenschap ziekenhuizen Ontwikkeld voor: Ziekenhuizen


Ook bruikbaar in:

Ontwikkeld in: 2004

Wat kom je te weten? Het is een hulpmiddel voor cliëntenraden om het raadswerk vorm te geven. Het handboek geeft ook praktische informatie over hoe men de achterban kan bereiken. Er worden verschillende mondelinge en schriftelijke communicatiemiddelen besproken.

Andere sectoren kunnen ook gebruik maken van de informatie in het handboek.

Wie voert het onderzoek uit? De organisatie kan zelf met de raadgevingen in het handboek aan de slag.



Niet van toepassing

Anderen:

Niet van toepassing

Niet van toepassing


€

Voor de onderzoeker: Afhankelijk van toepassing

Wat kost het? € 29,50 Exclusief verzendkosten

Voor de ondervraagde: Afhankelijk van toepassing



59

Werkwijze +

=

Contact met de achterban begint met een goed plan. Wil de cliëntenraad de achterban raadplegen of alleen informeren? Wie is eigenlijk de achterban en hoeveel tijd en middelen heeft de cliëntenraad beschikbaar? Hoe formuleer je een plan om met je achterban in contact te komen? In dit overzichtelijke handboek staat veel informatie over de mogelijkheden van medezeggenschap van cliënten in ziekenhuizen. Hoe benader je de achterban? Hoe maakt de raad een werkplan? Hoe kom je aan leden voor de cliëntenraad? Wat ga je precies doen? Hoe organiseer je het raadswerk? Op deze en vele andere vragen wordt antwoord gegeven in dit handboek.

Ontwikkeld door: Landelijk Steunpunt cliëntRaden. De uitgave kwam mede tot stand dankzij Stichting Fonds PGO.


Ja




Ja

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl

Handboek medezeggenschap ziekenhuizen

60

Cliënten over kwaliteit van bestaan Ontwikkeld voor: Mensen met een lichamelijke beperking


Ook bruikbaar in:

In de toekomst aanpassingen voor andere doelgroepen.

Wat kom je te weten? Het doel van het onderzoek is de mening van cliënten inventariseren over de kwaliteit van hun bestaan (vanuit wonen en vanuit werken/dagbesteding). Aan de hand van de resultaten wordt een verbetertraject ingezet waarbij het LSR ondersteuning biedt. De cliëntenraad kan de informatie gebruiken voor versterking van contact achterban-cliëntenraad en voor het bepalen van belangrijke onderwerpen voor de agenda van de cliëntenraad. Het management kan de informatie voor het ontwikkelen van beleid gebruiken.

Wie voert het onderzoek uit? De cliëntenraad in samenwerking met een onafhankelijke organisatie (buiten de eigen organisatie), die de methode mede heeft ontwikkeld.


Ontwikkeld in: 2005


Anderen:

Individueel

Niet van toepassing

Nee


€

Voor de onderzoeker: Gemiddeld 6 maanden

Wat kost het? Eigen bijdrage van € 2450,= in 2005. Dit is een klein deel van de totale kosten die verder gefinancierd worden door VWS via Fonds PGO.

Voor de ondervraagde: Ongeveer 1 dag



61

Werkwijze +

=

De vragen in de vragenlijst “Cliënten over kwaliteit van bestaan” zijn ontwikkeld vanuit de oude methode die het LSR gebruikte voor kwaliteitsonderzoeken (AskMe! en ‘Cliënten over Kwaliteit’), ideeën van ervaringsdeskundigen (cliënten) en nieuwe inzichten gebaseerd op het onderzoek dat R. Schalock heeft gedaan. De vragen in de vragenlijst zijn onderverdeeld in acht hoofddomeinen: fysiek welzijn, emotioneel welzijn, persoonlijke relaties, deelname aan de samenleving, persoonlijke ontwikkeling, materieel welzijn, zelfbeschikking, rechten. De vragen zijn geformuleerd in de vorm van een stelling, bijvoorbeeld: “Ik bepaal zelf waar en met wie ik woon”. Cliënten kunnen kiezen uit de volgende antwoorden: ja, mee eens - soms wel / soms niet - Nee, niet mee eens - (soms ook de optie: niet van toepassing). Daarna is er de mogelijkheid verbeteringen te noemen. Naar aanleiding van de uitkomsten van de vragenlijsten, worden de onderwerpen voor het groepsgesprek bepaald. In het groepsgesprek worden vooral de onderwerpen besproken waar de meeste deelnemers een negatief antwoord op hebben gegeven in de vragenlijst. Cliënten bespreken dan ook voorstellen om de onderwerpen te verbeteren. Na een half jaar tot een jaar vindt een evaluatie van het verbeterplan plaats. De cliëntenraad en de manager bespreken samen met de LSR-kwaliteitsmedewerker hoe de gemaakte afspraken zijn nagekomen. Indien nodig worden er nieuwe afspraken gemaakt. Er zijn twee vragenlijsten ontwikkeld. Eén voor het onderzoeken van kwaliteit van bestaan vanuit de woonsituatie van mensen; één voor het onderzoeken van de kwaliteit van bestaan vanuit de dagbestedingsituatie van mensen.

Ontwikkeld door: iRv (Informatie- en Adviescentrum op het gebied van Revalidatie en Handicap) i.s.m en in opdracht van Landelijk Steunpunt cliëntenRaden


Contact opnemen


Nee


Nee

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT Telefoon 030 - 293 76 64 Fax 030 - 296 33 19 [email protected] www.lsr-clientenraden.nl iRv Postbus 192 6430 AD HOENSBROEK Telefoon 045 - 523 75 37 Fax 045 - 523 15 50 [email protected] www.irv.nl Cliënten over kwaliteit van bestaan

62

Achterbanraadpleging: theorie en praktijk Ontwikkeld voor: Patiënten- en consumentenorganisaties


Ontwikkeld in: 2002

Wat kom je te weten? Het handboek beschrijft twee methodieken aan de hand waarvan een patiënten/consumentenorganisatie een achterbanraadpleging kan uitvoeren.

Ook bruikbaar in:

Andere sectoren in de zorg.

Wie voert het onderzoek uit? De patiëntenorganisatie of cliëntenraad van de eigen organisatie.



Anderen:

Achterban

Niet van toepassing

Ja


€

Voor de onderzoeker: Afhankelijk van methode

Wat kost het? Kosten handboek € 10,= Of gratis downloaden via website

Voor de ondervraagde: Afhankelijk van methode



63

Werkwijze +

=

Het handboek beschrijft twee vormen van achterbanraadpleging: - Snelle achterbanraadpleging met behulp van panels - Focusgroepmethode Er wordt een kort en bondig overzicht gegeven van deze methodes. Voor de uitvoering van de focusgroepmethode is een stappenplan gemaakt.

Ontwikkeld door:

Meer informatie? NPCF Postbus 1539 3500 BM UTRECHT

PCL/NPCF


Ja


Ja


Ja

Telefoon 030 - 297 03 03 Fax 030 - 297 06 06 [email protected] www.npcf.nl PCL Postbus 527 6130 AM SITTARD Telefoon 046 - 420 81 11 Fax 046 - 458 13 65 [email protected] www.pcllimburg.nl Achterbanraadpleging: theorie en praktijk

64

Luister naar wat IK wil

Ontwikkeld in: 2001



Wat kom je te weten? Met behulp van de methodiek kan iemand een toekomstplan maken. Zijn dromen/wensen worden omgezet in een toekomstplan. De persoon ontdekt vooral zijn eigen mogelijkheden en zijn netwerk.

Ook bruikbaar in:

Kan ook in andere sectoren worden toegepast.

Wie voert het onderzoek uit? Methode wordt door eigen organisatie uitgevoerd. Scholing en ondersteuning door medewerkers MEE Drente.



Anderen:

Individueel met zijn netwerk

Niet van toepassing

Ja


€


Voor de onderzoeker: Wisselt per persoon Voor de ondervraagde: Wisselt per persoon



65

Werkwijze +

=

De methodiek is ontwikkeld door MEE Drenthe in samenwerking met Raad op Maat. In het regieboek staat beschreven hoe het project is ontstaan en dat het gebaseerd is op Person Centered Planning, een methodiek uit Schotland. In Nederland gebruikt men de naam Persoonlijke Toekomstplanning. Deze methode wordt bij meerdere organisaties gebruikt in het hele land. De methodiek is bedoeld voor individuele personen en zijn netwerk. Hij/zij krijgt ondersteuning bij het maken en uitvoeren van zijn toekomstplan en het werken met zijn netwerk. In de methodiek wordt er vanuit gegaan dat dit een professionele ondersteuner is. De ondersteuner bewaakt met name het proces. De ondersteuner zal gaandeweg de ondersteuning overdragen aan het netwerk, zodat de persoon zijn natuurlijk netwerk kan gebruiken en niet meer/minder afhankelijk is van professionele begeleiding. Duur van de methode is afhankelijk van de veranderingswens en tempo van de persoon. De persoon heeft de regie en zal dus ook de tijd bepalen. In het begin zal het voor de ondersteuner meer tijd kosten, omdat deze zich een aantal vaardigheden eigen moet maken. Bijvoorbeeld: tekenen, eenvoudig schrijven en werken met de digitale camera. Resultaten die o.a. behaald zijn: men heeft het gevoel dat er naar hun wensen geluisterd is, dat ze serieus worden genomen, ervaren regie over het eigen leven, ontdekken eigen mogelijkheden, begrijpen wat er gezegd wordt en kunnen dit navertellen en lezen door middel van de verslaglegging en werken samen met hun netwerk aan verschillende plannen (nadat de persoonlijk ondersteuner zich heeft terug getrokken).

Ontwikkeld door: MEE Drenthe in samenwerking met Stichting Raad op Maat

Meer informatie? MEE Drenthe Eemland 3 9405 KD ASSEN Telefoon 0592 - 30 39 99


Contact opnemen


Contact opnemen


Contact opnemen

[email protected] www.meedrenthe.nl Stichting Raad op Maat Oosthaven 15-16 2801 PC GOUDA Telefoon 0182 - 68 45 46 Fax 0182 - 68 45 42 [email protected] www.raadopmaat.org

Luister naar wat IK wil

66

Revalidanten over Kwaliteit Ontwikkeld voor: Revalidatiecentra

Voor welke sector?

Ontwikkeld in: 2001

Wat kom je te weten? Kwaliteitsinstrument voor het in beeld brengen van de kwaliteit van zorg.

Lichamelijk gehandicaptenzorg

Ook bruikbaar in:




Anderen:

Individueel

Management Medewerkers

Ja


€

Wat kost het? € 15.000,= (€ 3.500,= met subsidie)

Voor de onderzoeker: Doorlooptijd 4 maanden Voor de ondervraagde: Ongeveer 45 minuten



67

Werkwijze +

=

Het instrument bestaat uit 3 onderdelen: - Vragenlijsten voor (ex)revalidanten: de vragenlijst peilt direct het oordeel en de beleving van revalidanten over de revalidatiezorg. - Observatie-instrument: meerdere observatieteams, bestaande uit mensen die zelf ervaring hebben opgedaan met revalidatie, beoordelen het centrum aan de hand van een lijst met aandachtspunten. - Beleidsinstrument: screenen van beleidsdocumenten en het houden van interviews. Korte samenvatting van de inhoud: Er zijn vragenlijsten voor verschillende vormen van revalidatie (klinisch, poliklinisch en consultair) en voor verschillende doelgroepen (onder andere volwassenen, jongeren en hun ouders). De vragenlijsten bestaan uit zowel open als gesloten vragen en er komen onderwerpen naar voren als bejegening, informatie en overleg. Met behulp van het observatie-instrument wordt het centrum beoordeeld op punten als parkeergelegenheid, bewegwijzering binnen het centrum en rolstoeltoegankelijkheid. Het beleidsinstrument toetst het beleid vanuit cliëntenperspectief door het screenen van bijvoorbeeld het jaarverslag en informatiemateriaal en door het houden van interviews met het management en medewerkers van het centrum.

Ontwikkeld door:

Meer informatie? LSR Postbus 8224 3503 RE UTRECHT

LSR

Telefoon 030 - 293 76 64


Nee


Nee


Nee

www.lsr-clientenraden.nl [email protected] Het materiaal kan niet ‘los’ besteld worden. Wel kan een revalidatiecentrum informatie aanvragen over de toetsing. Deze informatie is gratis.

Revalidanten over Kwaliteit

68

Tips & Trucs

Tips en Trucs

"Hoe gaat het ermee?"

software

Auteur: No Xqs 2005 Softwarepakket voor gebruik in zorgen dienstverlening. Het geeft inzicht in de kwaliteit van bestaan en biedt mogelijkheden om verbeterplannen op te stellen. Het is volledig af te stemmen op de gebruiker en zeer makkelijk toegankelijk voor mensen die niet of moeilijk kunnen lezen, omdat het volledig is gevisualiseerd. Is geschikt voor slechtziende of blinde mensen omdat ook op basis van verbale instructie keuzen kunnen worden gemaakt. Het brengt de kwaliteit van bestaan in beeld zoals de cliënt deze zelf ervaart; het brengt tevens in beeld hoe datzelfde bestaan gewaardeerd wordt door belangrijke mensen om de cliënt heen: bijv. familie, belangenbehartigers en/of begeleiding. De methode biedt tevens zicht op belangrijke aspecten van de kwaliteit van zorg/dienstverlening. Het brengt betrokkenen met elkaar in gesprek over de kwaliteit van bestaan en leidt tot een verbeterplan. Ook geeft de begeleider/hulpverlener aanwijzingen m.b.t. de inhoud en formulering van doelen. Het stimuleert om beoogde doelen SMART te formuleren. Het stelt de hulpverlener/begeleider in staat een tijdsplanning en urenbegroting op te stellen, per hoofddoel en voor het totale plan, en brengt deze schematisch in beeld. De methode ondersteunt cliënt en team bij de evaluatie van het plan, door - beoogde doelen en tijdsplanning en - daadwerkelijke resultaten en geïnvesteerde tijd gezamenlijk in beeld te brengen. Meer informatie? Kijk op www.noxqs.nl Organisatie: No Xqs

Tips en Trucs

Achterbancursus

cursus

Auteur: Opleidingscentrum Reinaerde, cliëntenscholing Woudenberg, 2005 Er zijn 6 bijeenkomsten van 2 uur op locatie. Middels gesprekken, opdrachten en huiswerk leren cliëntenraadsleden hoe ze in contact kunnen komen met de achterban. Er wordt gebruik gemaakt van pictogrammen. Ook kan er tijdens de cursus direct contact worden gezocht met de achterban door het organiseren van een locatiebezoek of informatieavond. Er heeft in 2004 één CR aan een pilot meegedaan. De ervaringen van de pilot worden op dit moment toegevoegd aan de cursus. De cursus is anno 2005 nog in ontwikkeling. Telefoon 033 - 286 88 97 / 033 - 286 88 96 Fax 033 - 286 88 40 [email protected] www.reinaerde.nl Algemene beschrijving van het instrument in de vorm van een cursusfolder. Voorlopig is deze cursus voor intern gebruik. Er kan wel contact worden opgenomen voor informatie. Organisatie: Opleidingscentrum Reinaerde, Cliëntenscholing

Handreiking bij adviseren over leefwensenonderzoek

notitie

Handreiking voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg Auteur: Loes den Dulk Gouda, 2005 Steeds meer zorginstellingen doen een leefwensenonderzoek. Met dit onderzoek verzamelen zij informatie over de wensen van cliënten. Cliëntenraden kunnen advies uitbrengen over een voorgenomen leefwensenonderzoek. Met deze handreiking kunnen zij leefwensenonderzoeken beoordelen. Deze handreiking is bedoeld voor raden in de gehandicaptenzorg. Organisatie: Raad op Maat en het Landelijk Steunpunt cliëntenRaden i.o.v. het Ministerie van VWS.

Tips en Trucs

Benchmark gehandicaptenzorg

notitie

Auteur: NIZW/LSR Utrecht, 2004 Het benchmarkmodel bestaat uit vier bouwstenen waarmee de prestaties van de instellingen onderzocht worden: doelmatigheid, kwaliteit van zorg, kwaliteit van arbeid en maatschappelijke waardering. Deze zijn bedoeld voor het verzamelen van vergelijkende informatie om zo zichtbaar te maken welke instellingen het beste presteren. Doelstelling van het benchmarkonderzoek is het signaleren van aangrijpingspunten voor verbetering van het functioneren van instellingen in de gehandicaptenzorg. Ook levert de benchmark een bijdrage aan het transparanter maken van de sector. Het NIZW heeft de vragenlijst ontwikkeld voor de cliëntenraadpleging. Het LSR is verantwoordelijk voor de cliëntenraadpleging. Deze wordt voor een belangrijk deel uitgevoerd in de vorm van interviews met cliënten of hun vertegenwoordigers. Organisatie: NIZW/LSR

Cliëntenraadpleging in de zorg aan mensen met een verstandelijke beperking, voorwaarden voor een effectieve uitvoering

tijdschrift

Auteur: M.I.M. Schuurman en J. Hoekman Gouda, 2004 Tijdschrift: NTZ, nr. 2 Cliëntenraadpleging wordt in de zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking steeds belangrijker. We zien steeds méér, en ook meer varianten van onderzoek waaraan cliëntenraadpleging moet voldoen, opdat deze optimaal effectief kan zijn. Op basis van literatuurstudie, beschouwing van 13 recente Nederlandse onderzoeken en eigen ervaringen en inzichten worden op drie terreinen voorwaarden voor cliëntenraadpleging genoemd en toegelicht; het doel en de inbedding van het onderzoek, de keuze van respondenten en aspecten van het design (omvang van de raadpleging, voortraject, meetinstrumenten) en ondersteuning bij gesprekken. Ter illustratie worden de voorwaarden toegepast op een bestaand cliëntenonderzoek. Organisatie: GEMIVA-SVG

Tips en Trucs

Deurtje Open, Deurtje Dicht

cursus

Auteur: Stichting Philadephia Zorg Nunspeet, 2004 Trainingspakket bedoeld om cliënten zelfbewuster en weerbaarder te maken in het omgaan met zichzelf en anderen. Het biedt cliënten ondersteuning bij het zelfstandig nadenken en is een middel om vaste patronen van aangeleerde hulpeloosheid te doorbreken. Het trainingspakket bestaat uit een tweedelige dvd-serie, opdrachtenboek voor cliënten, tips voor sociaal weerbaar gedrag en platenmateriaal. Kosten: € 275,= (incl. BTW en verzendkosten) Telefoon 0341 – 27 85 94 of [email protected] Organisatie: Stichting Philadelphia Zorg

Handboek medezeggenschap

boek

Een handreiking voor cliëntenraden van ziekenhuizen Auteur: LSR Utrecht, 2004 Het handboek beschrijft duidelijk hoe een achterbanplan gemaakt wordt, welke elementen erin zouden kunnen/moeten zitten en welke communicatiemiddelen kunnen worden ingezet voor het bereiken van de geformuleerde doelstelling(en). Organisatie: LSR

Over kattenkwaad en eieren die tijd nodig hebben Jongeren- en OuderConsulentenTeams over Halt en Jeugdreclassering Auteur: K. Jurrius, A. Straatsma en G. Strating Amsterdam, 2004 Zie Inventarisatie "Consulententeams" Organisatie: Stichting Alexander

rapport

Tips en Trucs

Handboek Cliëntenraden revalidatiecentra

boek

Contact met de achterban Auteur: LSR Utrecht, 2003 Stappenplan annex hulpmiddel om een achterbanwerkplan te maken. Ook worden diverse communicatiemiddelen genoemd en uitgebreid toegelicht. Ontwikkeld door: Landelijk Steunpunt cliëntenRaden. De uitgave kwam mede tot stand dankzij een financiële bijdrage van Stichting Fonds PGO. Organisatie: LSR

Handboek Cliëntenraden van verzorgings- en verpleeghuizen

boek

Auteur: LOC Utrecht, 2003 Deel 1 van het handboek geeft informatie over de rechten en bevoegdheden van de cliëntenraad en hoe de raad die kan gebruiken. Ook wordt aandacht besteed aan de invloed die cliëntenraden kunnen uitoefenen op de kwaliteit van de zorg. Deel 2 van het handboek bevat een aantal brochures over onderwerpen zoals fusie, voedingsaangelegenheden en huisregels. Daarnaast zijn in dit deel voorbeeldovereenkomsten voor zorglevering opgenomen Organisatie: LOC

Visuele prikkelmethode: Ouderen met camera op pad

tijdschrift

Een beeld zegt meer dan duizend woorden Auteur: T. van Royen Utrecht, 2003 Tijdschrift: Ouderenzorg Organisatie: NIZW

Achterbanraadpleging: theorie en praktijk Snelle achterbanraadpleging met behulp van panels/focusgroepmethode Auteur: J. Libbers, B. Pols en D. Tjalsma Sittard, 2002 Handboek waarin twee methodieken uitgebreid worden beschreven. Toepasbaar voor cliëntenraden die de achterban willen raadplegen. Organisatie: PCL/NPCF

boek

Tips en Trucs

Beleving in beeld

tijdschrift

Een serie over de visuele prikkelmethode Auteur: T. van Royen Utrecht, 2002 Tijdschrift: Pasklaar Organisatie: NIZW

Contacten achterban en werven nieuwe leden

notitie

Auteur: LOC Utrecht, 2002 In deze notitie een verslag van twee studiedagen. Diverse gesprekken, discussies en verslagen van workshops. Organisatie: LOC

Handboek voor patiëntenorganisaties

boek

Meer weten van de achterban Auteur: D. Oudenampsen, P. Kortenhoeven Utrecht, 2002 Handboek is samengesteld voor de Reuma Patiënten Bond. Een stappenplan en diverse instrumenten voor raadpleging worden duidelijk beschreven. Besproken wordt onder andere: - Gestandaardiseerde vragenlijsten - Klachtenregistraties en registratie informatievragen - Interview & Focus-groepinterview - Gebruikerspanel Organisatie: Verwey-Jonker Instituut in samenwerking met Reuma Patiënten Bond (RPB)

Patiëntenoordelen: meten en verbeteren

boek

Een overzicht van 15 methoden Auteur: K.Weijdema, A. van der Spoel-Meijer Utrecht, 2002 Deze publicatie beschrijft 15 methoden. Er wordt gekeken naar hoe deze kunnen worden ingezet om door patiënten gewenste kwaliteitsverbeteringen te realiseren. Organisatie: NPCF

Tips en Trucs

Handboek Instrumenten en Methoden voor meten van kwaliteit van het bestaan

boek

Auteur: J.C.H. Douma, M.C.O. Kersten Utrecht, 2001 Gestandaardiseerde beschrijvingen van een zestal instrumenten en methoden voor het bepalen van de kwaliteit van bestaan. Zie ook de Inventarisatie voor beschrijving van de methoden: - Vincentius Welbevinden Schaal - IDQOL - Zeg het ons! - Partnerschapsmethode - Kwaliteitsevaluaties - Meetinstrument kwaliteit van bestaan, C.G.C. Jansen, Amsterdam, 1996 - wordt volgens auteur niet meer uitgevoerd. Organisatie: LKNG

Bewoners over kwaliteit

cursus

Auteur: Raad op Maat Gouda, 2000 Een korte training van bewonersraden in het kader van de kwaliteitstoetsing. Organisatie: LSR

Cliëntenraadpleging indicatiestelling langdurige zorg in de Geestelijke Gezondheidszorg Auteur: J. Vesseur en H.P.M. van Haaster Amsterdam, 2000 Raadpleging van cliënten rond indicatie, als "nul-meting" voor implementatie van nieuwe werkwijze (uniformeren indicatiewijze en loskoppelen van zorgtoewijzing). Organisatie: GGz Nederland

boek

Tips en Trucs

Cliëntgestuurd kwaliteitsonderzoek in de GGz: werk in uitvoering

rapport

Een inventarisatie van onderzoeksstrategieën, instrumenten, technieken voor cliëntenraadpleging vanuit cliëntperspectief in de GGz Auteur: M. Höing Tilburg, 2000 Aan de hand van een verkennend onderzoek (literatuuronderzoek en gesprekken met betrokkenen) wordt een antwoord gegeven op de probleemstelling van het onderzoek: Hoe kan raadpleging van de GGz-cliënt omtrent de kwaliteit van de zorg die hij/zij ontvangt op een geldige en betrouwbare wijze vanuit het cliëntenperspectief en de cliëntorganisatie gedaan worden? Organisatie: Wetenschapswinkel Tilburg

Iedere cliënt kent eigen kwaliteiten

boek

Een verkennend onderzoek naar kwalitatieve methoden en technieken voor cliëntenraadpleging in de zorg sector Auteur: M.Timmerman Wageningen, 2000 Organisatie: Universiteit van Wageningen

Reflectie raadplegingen GGz volgens de methodiek cliëntenpanel.

boek

Auteur: H.P.M. van Haaster, M. Vink Amsterdam, 2000 Organisatie: APCP en Instituut voor Gebruikersparticipatie en Beleid

Riagg: Niet ziek, maar kan beter

rapport

Cliëntenraad Riagg Oost-Gelderland Auteur: cliëntenraad RIAGG Doetinchem, 2000 Onderzoek uitgevoerd door de cliëntenraad van Riagg Oost-Gelderland onder cliënten over de dienstverlening van RIAGG en over mogelijkheden om deze, waar nodig en mogelijk, te verbeteren. Organisatie: RIAGG

Tips en Trucs

Werkconferentie Ambulant 2000

notitie

Het bereiken van de achterban van cliëntenraden Utrecht, 2000 Voor ambulante raden is het lastig om de achterban te bereiken. Ook de bemensing ervan blijkt problemen op te leveren. Tijdens deze werkconferentie werd aan de hand van een interview en discussie deze problematiek besproken en als afsluiting een lijst met tips voor het bereiken van de achterban opgesteld. Organisatie: GGz Nederland

Cliëntenparticipatie in de ambulante verslavingszorg

boek

Utrecht, 1999 Doel van het onderzoek was achterhalen welke participatievormen men het best in de ambulante verslavingszorg kan inzetten en hoe deze vormen kunnen bijdragen aan verbetering van de dienstverlening. Het onderzoek was onderdeel van een breder project dat liep van medio 1997 tot september 1999. De eerste fase omvatte een landelijk interview en enquêteronde, die vooral gericht waren op een inventarisatie van toegepaste en aanbevolen participatievormen. Er is o.a. informatie verzameld bij landelijke en plaatselijke belangenorganisaties van gebruikers, zelf-hulp organisaties, directies en medewerkers. Het eindproduct is een participatieprotocol met daarin 25 aanbevelingen over de opzet en uitvoering van participatievormen. Het rapport (publicatienummer 2000-90) kan worden opgevraagd bij GGz Nederland of de LPR. Organisatie: LPR

Handboek Cliëntenraden-Woonvormen en activiteitencentra

boek

Auteur: LSR Utrecht, 1999 Handboek gemaakt om cliëntenraden te informeren over de mogelijkheden van medezeggenschap en om ze op ideeën te brengen. Organisatie: LSR

Handboek Patiënten- en bewonersraden Naslagwerk in de alledaagse praktijk van het raadswerk Auteur: M. Gibbels Utrecht, 1999 Organisatie: LPR

boek

Tips en Trucs

Hooi op je vork

boek

Een model voor het begeleiden van mensen met niet-aangeboren hersenletsel Auteur: Patty van Belle-Kusse en Judith Zadoks Utrecht, 1999 Dit begeleidingsmodel beschrijft een werkwijze waarbij de persoon met niet-aangeboren hersenletsel en een begeleider samen het leven van de persoon in kaart brengen op twaalf relevante leefgebieden, zoals uiterlijk, gezondheid, werk, relaties en vrijetijdsbesteding. Vervolgens wordt uitgelegd hoe via eenvoudige stappen aan doelen gewerkt kan worden. Een proces dat tot doel heeft de persoon weer zoveel mogelijk greep op zijn leven te geven. De autonomie van de cliënt is daarbij het uitgangspunt. Organisatie: Zadoks, adviesbureau voor de zorgsector

Beoordeling door cliënten

boek

Handreiking voor kwaliteitsbeoordeling door cliënten in zorginstellingen Auteur: M. van Driel, S. Wersch, I. Wiersema, D. Wiersma, J. Zomerplaag Amsterdam, 1998 Handreiking voor cliëntorganisaties, cliëntenraden en zorgaanbieders bij het opzetten en uitvoeren van een beoordeling door cliënten. De publicatie bestaat uit een theoretisch en praktisch deel. Organisatie: NVKZ

Cliënt in Beeld

notitie

Cliëntenraadpleging in de zorg en dienstverlening voor mensen met een handicap Auteur: NIZW/VGN Utrecht, 1996 Organisatie: NIZW/VGN

Een eigen stem

boek

Werken met ouderpanels: een veelzeggende methode Auteur: T. Royers Utrecht, 1996 Hoe ervaart de gebruiker of consument de dienstverlening of een product? Middels een panel kan men op grond van ervaring of kennis uitspraken doen over feiten, gebeurtenissen en ideeën. Het boek geeft de principes en achtergronden weer van ouderenpanels en biedt een methodische handreiking om de panelmethode in praktijk te brengen. Organisatie: NIZW

Tips en Trucs

Gras groeit niet door er aan te trekken

boek

Verkiezingen voor de ondernemingsraad Auteur: A. Maat Deventer, 1996 174 tips voor het voeren van een creatieve verkiezingscampagne, het werven van kandidaten en het verhogen van de opkomst. Diverse beschrijvingen om de aandacht te trekken als ondernemingsraad. Ook voor cliëntenraden leuke, leerzame tips om de aandacht te trekken.

In gesprek met gebruikers

boek

Gebruikersfeedback door teams in de zorg Auteur: D. van Siepkamp, G. Verbeek Utrecht, 1996 Suggesties en handvatten voor zorgverleners die in teamverband werken. Het bevat een raamwerk en stappenplan met daarnaast oefeningen, werkvormen en thema’s voor discussie. Is gebaseerd op de thuiszorg maar kan volgens de auteurs ook in andere zorgsectoren worden ingezet Organisatie: NIZW


cursus

Auteur: J. Zomerplaag Utrecht, 1996 Zie de beschrijving in de Inventarisatie. Organisatie: NIZW/VGN

Inventarisatie cliëntenraadpleging

notitie

Een inventarisatie van methodieken om mensen met een handicap te betrekken bij de kwaliteit van zorg Auteur: J. Zomerplaag Utrecht, 1996 In deze notitie wordt beschreven hoe het kwaliteitsbeleid van de overheid en de instellingen er uit ziet en welke kwaliteitseisen aan de cliëntenraadpleging gesteld worden. Vervolgens wordt een inventarisatie besproken van methodieken die instellingen voor mensen met een handicap kunnen gebruiken om hun cliënten te betrekken bij de keuzes en de besluitvorming in de zorg en dienstverlening. Organisatie: NIZW/VGN

Tips en Trucs

Het geheim van de de smid

boek

Creatieve beginstrategieën Auteur: A. Maat Deventer, 1993 Hoe breek ik het ijs? Hoe trek ik zo snel mogelijk de aandacht? En als de boel een beetje is ingedut? Hoe betrek ik ze actief bij een thema? Op deze en allerlei andere vragen wordt op een creatieve manier geantwoord.

Wat zeggen onze cliënten?

boek

Gebruikersraadpleging als middel voor kwaliteitsbevordering in thuiszorginstellingen Auteur: G. Verbeek Utrecht, 1993 Biedt praktische handvatten voor het toepassen van gebruikersraadpleging als middel voor kwaliteitsbevordering. Motieven en keuzemomenten worden in kaart gebracht. Organisatie: NIZW

Tips en Trucs

Vastgelopen - Methode Heijkoop ‘Anders kijken naar….’

boek

Anders kijken naar begeleiding van mensen met een verstandelijke handicap met ernstige gedragsproblemen Auteur: Jacques Heijkoop Baarn, 1991, volledige herziene druk 1995 De methode wordt toegepast bij vragen die ouders, begeleiders, leerkrachten en therapeuten hebben over hun kind, cliënt of leerling die extra speciaal is op grond van een handicap of stoornis. De aanleiding varieert van onmacht bij ernstig en moeilijk verstaanbaar gedrag aan de ene kant tot het ‘zomaar, uit interesse’ bij iemand te willen stil staan. De methode pakt al deze vragen op als onderdeel van een bredere vraag. Het is de vraag naar het ‘wie’ van de persoon, naast het ‘wat’ van zijn stoornis of handicap. De methode versterkt het zelfbesef, de eigenwaarde en het zelfvertrouwen van de cliënt. Die versterking vindt plaats via de kwaliteit van de ervaringen die hij met belangrijke personen in zijn bestaan opdoet. Die kwaliteit is er als hij ervaart dat hij als individu wordt gezien, er ruimte is voor zijn eigen wijze en dat zijn bijdrage er werkelijk toe doet. De methodiek wordt gevormd door het op het de juiste manier gebruiken van een aantal instrumenten of werkvormen. De instrumenten worden gebruikt in directe samenwerking met begeleiders. Het effect daarvan is op hen direct merkbaar bij cliënten. Alle instrumenten brengen een tweezijdige bewustwording op gang. Het biedt meer zicht op het eigene van de cliënt en tegelijkertijd ontdekt de begeleider de manier waarop hij zelf kijkt, denkt, verwacht, reageert en beleefd naar het kind. Instrumenten die kunnen worden ingezet zijn: Ontdekkend kijken, functioneringsprofiel, TransActionele analyse, videotraining, video-evaluatie etcetera. Meer informatie: [email protected] www.jacquesheijkoop.com

De raad en de relatie met de achterban Auteur: LOC Utrecht Eén van de cursussen die door de LOC wordt aangeboden aan cliëntenraden. Ook wordt in het tijdschrift ‘Cliënt en raad’ aandacht besteed aan onderwerpen zoals ‘werving van nieuwe leden’ en ‘contact met de achterban’. Organisatie: LOC

cursus

Tips en Trucs

Ervaar het maar

cursus

Dit is een praktische cursus. Cursisten wordt een ontwikkelingsgerichte werkwijze/methodiek geleerd om ernstig meervoudig gehandicapten te stimuleren tot contact. Gelijktijdig worden motoriek, zintuigen en communicatie gestimuleerd (ook toepasbaar in de ouderenzorg en specifiek voor dementerende ouderen). Tijdens de cursus krijgt de cursist voldoende handvatten om mensen met een ernstig verstandelijke handicap te stimuleren en daarbij een ontwikkelingslijn te volgen. In de cursus wordt gebruik gemaakt van het Werkboek ‘ervaar het maar’ € 385,= ( incl. lunch en werkboek) € 25,= korting voor NGBZ-leden Telefoon 0575 - 51 34 94 [email protected] [email protected] www.ervaarhetmaar.nl Organisatie: Thyra Koelemans, logopediste en ervaringsdeskundige

Afkortingen & www.eetjes

Afkortingen en www.eetjes A ANGO

Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie Individuele belangenbehartiging, lotgenotencontact en individuele financiële hulpverlening aan mensen met een handicap.

www.handicap.nl

APCP

Amsterdam Patiënten en Cliënten Platform

www.apcp.nl

APZ

Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis

ARCON

Mensen met een handicap moeten zelfstandig kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven, op een manier die ze zelf kiezen. Reizen, wonen, werken, sporten, recreëren en studeren moet voor hen net zo toegankelijk zijn als voor mensen zonder functie-beperking. Arcon geeft hierover voorlichting, doet onderzoek, ondersteunt, ontwikkelt en stimuleert projecten om dit te verwezenlijken.

www.arcon.nl

BOSK

Vereniging van motorisch gehandicapten en hun ouders. Mensen met een aangeboren motorische handicap, een spraaktaalstoornis of een schisis kunnen bij de BOSK terecht. De BOSK geeft informatie, adviseert, brengt lotgenotencontact tot stand en behartigt de belangen van mensen met een motorische handicap.

www.bosk.nl

C&K

Cliënt & Kwaliteit Stichting Cliënt & Kwaliteit toetst de kwaliteit van de zorg vanuit het perspectief van cliënten van verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorginstellingen, netwerken terminale zorg en regionale indicatieorganen.

www.client-en-kwaliteit.nl

CG - raad

Chronisch zieken en Gehandicapten Raad (voorheen Gehandicaptenraad en WOCZ Chronisch Zieken)

www.cgraad.nl

B

C

D Drempels weg

Project dat opgezet is met als doel internet toegankelijker te maken. Met name voor mensen met een handicap, maar niet alleen voor hen. Een toegankelijk internet komt uiteindelijk iedere internetgebruiker ten goede.

DTV

Stichting Dak- en Thuislozen Verbond in Noord Holland (regiovertegenwoordiger van de Landelijke Vereniging Dak- en Thuislozen).

Ervaar het maar

'Ervaar het maar' is een methodische werkwijze voor stimulering van motoriek, zintuigen en communicatie in de begeleiding van mensen met een ernstige meervoudige handicap.

FVO

Federatie van Ouderverenigingen Vijf verenigingen vormen de Federatie van Ouderverenigingen. Samen werken zij aan een goed bestaan voor mensen met een verstandelijke handicap.

GGz Nederland

Vereniging Geestelijke Gezondheidszorg Nederland De brancheorganisatie van instellingen in de geestelijke gezondheidszorg.

www.drempelsweg.nl

www.dtv-nh.nl

E www.ervaarhetmaar.nl

F www.fvo.nl

G www.ggznederland.nl

I IGPB

Instituut voor Gebruikersparticipatie en Beleid Het Instituut voor Gebruikersparticipatie en Beleid is gespecialiseerd in onderzoek, ontwikkeling en deskundigheidsbevordering op het gebied van patiënten- en cliëntenbeleid. Uitgangspunt is cliënten actief te betrekken bij alle fasen van beleidsontwikkeling, onderzoek en training.

IKG

Informatie en Klachtopvang Gezondheidszorg (zie ook RPCP)

iRv

Informatie- en Adviescentrum op het gebied van Revalidatie en Handicap. Het Informatie- en Adviescentrum bestrijkt het brede gebied van revalidatie, handicap en chronische ziekten in het algemeen. Het iRv wil door toegepast onderzoek en actieve kennis- en informatieoverdracht de participatie en de kwaliteit van leven van mensen met functionele beperkingen vergroten.

JOPLA

Een actief platform van, voor en door jongeren met een handicap. Elkaar ontmoeten. Samen opkomen voor belangen. Er voor zorgen dat jongeren met een lichamelijke handicap of een chronische ziekte een gelijkwaardige positie krijgen in de samenleving. Jopla werkt voor jongeren tussen de 12 en 30 jaar oud. In projecten, via activiteiten, door een stem te laten horen namens jongeren met een handicap of ziekte.

www.jopla.nl

KBO-Brabant

Katholieke Bond Ouderen Organisatie van senioren, die vanuit haar levensovertuiging tal van activiteiten ontplooit. De activiteiten zijn gericht op het behartigen van de belangen van ouderen en op het bevorderen van sociale contacten. Daarmee wil de bond het welzijn van senioren en hun participatie in de samenleving bevorderen.

www.bondkbo.nl

www.igpb.nl

www.klachtenopvangzorg.nl

J

K

L Leefwijzer

Website van en voor mensen met een handicap of chronische ziekte.

LKNG

Landelijk KennisNetwerk Gehandicaptenzorg Bundelt bestaande kennis en verspreidt deze ten behoeve van mensen met een handicap en hun ondersteuners. Door middel van onder andere overzichtstudies wordt nieuwe en reeds bestaande kennis gebundeld ten behoeve van de zorgen dienstverlening of beleidsimplementatie. Het LKNG is gericht op (de zorg voor) mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke handicap.

www.lkng.nl

LOC

Landelijke Organisatie Cliëntenraden Zet zich in voor cliënten en cliëntenraden van verzorgings- en verpleeghuizen, woonzorgcentra, thuiszorgorganisaties en aanleunwoningen.

www.loc.nl

Lorep

Landelijke Organisatie Regionale Patiënten Consumenten Platforms (zie ook RPCP). LOREP ondersteunt de RPCP’s, haar leden, op verschillende manieren. Door belangenbehartiging richting bijvoorbeeld het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), koepels van zorgaanbieders, verzekeraars en patiënten- en consumentenorganisaties op landelijk niveau.

LPC MEE

Landelijk Platform Cliëntenraden Wil als vertegenwoordiger van de MEE cliëntenraden inspraak en medezeggenschap hebben bij het verenigingsbeleid van MEE Nederland, ontwikkelingen en besluitvorming op landelijk niveau, waarbij (mogelijke) consequenties voor cliënten in het geding zijn. Tevens aanspreekpunt en spil in de informatievoorziening naar de verschillende MEE cliëntenraden. Dit is praktisch te realiseren door het instandhouden van het Landelijk Steunpunt Cliëntenraden MEE onder de paraplu van het LPC MEE.

www.leefwijzer.nl

www.lorep.nl

www.lpcmee.nl

LPR

Belangenorganisatie cliënten GGz De LPR streeft een volwaardig burgerschap van GGz-cliënten na, alsmede het realiseren en instandhouden van een adequaat aanbod op het gebied van zorg en maatschappelijke ondersteuning, dat is gebaseerd op de wensen en behoeften van GGz-cliënten.

www.lpr.nl

LSR

Landelijk Steunpunt cliëntenRaden (LSR) Het LSR is een koepel van cliëntenraden in voorzieningen voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, ziekenhuizen en revalidatiecentra. Het LSR wil mensen kleur laten geven aan hun eigen leven. Om dit te bereiken zet het LSR zich in voor advies en ondersteuning van cliëntenraden, kwaliteitsonderzoek en belangenbehartiging.

www.lsr-clientenraden.nl

LVT

Landelijke Vereniging Thuiszorg

www.lvt.nl

M Makkers Unlimited 'Makkers Unlimited' staat ervoor dat mensen met beperkingen en hun verwanten zelfverzekerd hun gezicht laten zien en op een strijdbare en leuke manier voor hun belangen opkomen. Makkers maakt gebruik van eigen kracht, een positieve insteek en nieuwe methoden van samenwerken en actievoeren. MO-groep

De Maatschappelijk Ondernemers Groep Brancheorganisatie voor Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, Jeugdzorg en Kinderopvang

www.makkersunlimited.nl

www.mogroep.nl

N NcGv

zie Trimbos

NGBZ

Landelijke vereniging voor deskundigheidsbevordering in de zorgen dienstverlening aan mensen met een verstandelijke handicap. De vereniging stelt zich tot doel de deskundigheid van iedereen die betrokken is bij zorgen dienstverlening aan mensen met een verstandelijke handicap te bevorderen.

www.ngbz.nl

NIZW

Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn Het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) is een onafhankelijke organisatie die zich richt op het verbeteren van de sector zorg en welzijn door innovatie mogelijk te maken en door ondersteuning en informatie te bieden.

www.nizw.nl

No Xqs

Onder de naam Beeldwerk ontwerpt No Xqs informatieconcepten, gericht op mensen die niet of moeilijk kunnen lezen.

NPCF

Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie Samenwerkingsverband van (koepels van) patiënten. Lidorganisaties zijn actief op de volgende werkterreinen: mensen met een lichamelijke beperking, verstandelijk gehandicapten, psychiatrie, verpleging en verzorging en curatieve zorg (ziekenhuiszorg, huisartsenzorg). De federatie fungeert als platform voor gemeenschappelijke beleidsontwikkeling en belangenbehartiging op de inhoudelijke thema's van de federatie: keuze, kwaliteit en kosten.

www.npcf.nl

NPV

Nederlandse Patiënten Vereniging Landelijk werkzame organisatie die zich inzet voor de algemene belangen van gebruikers van voorzieningen voor gezondheidszorg en welzijn. De NPV gaat uit van bijbelse waarden en normen. Het uitgangspunt is dat ieder mensenleven bescherming verdient, ongeacht de levensfase of de kwaliteit van het leven.

www.npvzorg.nl

NSGK

Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind

www.nsgk.nl

NVKZ

Nederlandse Vereniging voor Kwaliteit en Zorg

www.nvkz.nl

www.trimbos.nl

www.noxqs.nl

P PCL

Vereniging van Patiënten- en Consumentenorganisaties in Limburg

Per Saldo

Belangenvereniging van en voor mensen met een persoonsgebonden budget in Nederland.

PGB

Persoonsgebonden budget

PP/CP

Provinciaal Patiënten Consumenten Platform De regionale platforms bestaan uit plaatselijke patiënten/consumentenorganisaties en uit afdelingen van landelijke patiënten/consumentenorganisaties. De platforms richten zich in hun regio op belangenbehartiging, consumentenvoorlichting, klachtopvang en kwaliteitsbevordering. Ieder platform heeft een bureau Informatie en Klachtopvang Gezondheidszorg (IKG).

www.pcllimburg.nl www.persaldo.nl

www.pgb.nl www.lorep.nl

Op 21 november 1995 werd het Landelijk Samenwerkingsverband RPCP's (LSR) opgericht. Het samenwerkingsverband was een bundeling van 28 RPCP's. In 2000 werd de naam van LSR veranderd in Landelijke Organisatie Regionale Patiënten Consumenten Platforms, kortweg Lorep. PPCF

Provinciale Patiënten Consumenten Federatie

Prismant

Dienstverlener voor de Nederlandse gezondheidszorg. Doel van de organisatie is om haar klanten te ondersteunen bij het formuleren, implementeren en evalueren van hun beleid, gericht op verbetering van doeltreffendheid, doelmatigheid en kwaliteit van de zorg.

www.ppcf-gelderland.nl www.prismant.nl

R Regioconsult

Regioconsult GGz is het landelijk informatie- en ondersteuningspunt voor regionale cliëntenorganisaties GGz.

RIWB

Regionale Instelling voor Beschermende Woonvormen

RPCP

Regionale Patiënten/Consumenten Platforms Bestaan uit plaatselijke patiënten/consumentenorganisaties en uit afdelingen van landelijke patiënten consumentenorganisaties. De platforms richten zich in hun regio op belangenbehartiging, consumentenvoorlichting, klachtopvang en kwaliteitsbevordering. Ieder platform heeft een bureau Informatie en Klachtopvang Gezondheidszorg (IKG).

SCJF

Platform Samenwerkende Cliëntenorganisaties in Jeugdzorg en Familierecht Vereniging van samenwerkende organisaties die veranderingen wensen in familierecht, kinderbescherming en jeugdhulpverlening. Het Platform wil komen tot een situatie waarin kinderen er gerust op kunnen zijn dat zij met allebei hun ouders normale contacten kunnen blijven onderhouden, ook als die ouders uit elkaar gaan.

SOL

Samenwerkingsverband van Ouderverenigingen van mensen met een verstandelijke handicap in Limburg verbonden met de landelijke Federatie van Ouderverenigingen FvO.

Steffie

Leuke website

Trimbos

Het Trimbos-instituut is het landelijk kennisinstituut voor geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en maatschappelijke zorg. De missie van het instituut is: kennis over geestelijke gezondheid creëren en toepassen in beleid en praktijk van de geestelijke gezondheidszorg, de verslavingszorg en de maatschappelijke zorg.

www.regioconsult.nl

www.rpcp.nl

S www.platform-scjf.nl

www.sollimburg.nl

www.steffie.nl

T www.trimbos.nl

V VCJ

Voorzieningen Centrum Jongeren

VCP

Ondersteunt en ontwikkelt lokale en regionale projecten gericht op verbetering van de belangenbehartiging van mensen met een beperking.

www.programmavcp.nl

VGN

Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Brancheorganisatie voor de aanbieders van zorgen dienstverlening aan mensen met een handicap. Doel van de VGN is op een pro-actieve wijze de collectieve belangenbehartiging voor leden te verzorgen. De VGN streeft naar gunstige voorwaarden en een actieve belangenbehartiging op het vlak van financiering, weten regelgeving, werkgeverszaken en de inhoud van de zorg.

www.vgn.org

VOGG

Vereniging van Ouders van Geestelijk Gehandicapten Zet zich niet alleen in voor ouders, maar ook voor verwanten van mensen met een verstandelijke handicap en anderszins betrokkenen. Nu staat de VOGG voor: (Algemene) vereniging van ouders en verwanten van mensen met een verstandelijke handicap

www.vogg.nl

WOI

Werkverband van Ouder- en Familieorganisaties betrokken bij instellingen voor mensen met een verstandelijke handicap.

Zetnet

Website voor en door mensen met een verstandelijke beperking.

www.zetnet.nl

ZonMw

Werkt aan de verbetering van preventie, zorg en gezondheid door het stimuleren en financieren van onderzoek, ontwikkeling en implementatie.

www.zonmw.nl

W www.woi.nl

Z

Invulformulier

INVENTARISATIE ACHTERBANRAADPLEGING/CLIËNTENRAADPLEGING In het kader van duidelijkheid en volledigheid vragen wij u hierbij per raadpleging een aparte vragenlijst in te vullen. Door de verwachte diversiteit van de methodes stellen wij vragen die misschien elkaar overlappen, maar wij hopen op deze manier een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van de verschillende methodes die er bestaan. Omdat wij zoveel mogelijk middelen willen aanreiken, stellen wij het op prijs als ook tips en (schijnbaar) eenvoudige middelen worden beschreven, dus niet alleen de zeer uitgebreide onderzoeken. We zijn benieuwd naar de vele ideeën, bestaande materialen en onderzoeken. Succes met het invullen.

Naam achterbanraadpleging/cliëntenraadpleging: Wat kun je ermee onderzoeken/te weten komen? Is de methode bruikbaar voor: Eén concreet onderwerp (bijv. het eten) Voor een breder onderzoek (bijv. kwaliteit van leven) Anders, nl. ………………………………………………….

Ontwikkeld in: (naam organisatie/sector/koepel)

Wanneer ontwikkeld: (jaartal)

Gebruikt in: (naam organisatie/sector/koepel)

Bruikbaar in de sector: (meerdere aankruisen is mogelijk) Verstandelijk gehandicapte zorg Lichamelijk gehandicapte zorg Psychiatrie Bejaardenzorg verpleeg- en verzorgingstehuizen Jeugdzorg Dak-/thuislozen Ziekenhuizen Revalidatiecentra Anders, nl

Voor wie is de methode bedoeld?

Individuele cliënten Achterban van een raad/patiëntenorganisatie Ouders Familie Wettelijk vertegenwoordigers Anders, nl.clientenraad ………………………

Door wie kan de methode gebruikt worden:

Leden van cliëntenraad Individuele cliënten Raad van Bestuur, management Begeleiders Ouders Familie Anders, nl.

Hoe vaak is deze methode van raadpleging al gebruikt?

Nog niet < 5 keer 5 – 10 keer > 10 keer Anders, nl. onbekend

Wie voert de methode uit?

De raad De organisatie die de methode heeft ontwikkeld Een organisatie van buiten de eigen organisatie Interne medewerkers Anders, nl…………………………………………

Hoeveel tijd kost de methode voor de onderzoeker/uitvoerder? (geraamde tijd)

Hoeveel tijd kost de methode voor de ondervraagde? (geraamde tijd)

Is ondersteuning door de organisatie die de methode heeft ontwikkeld, noodzakelijk? (graag antwoord toelichten) ja, nee onbekend

Is ondersteuning door de organisatie die de methode heeft ontwikkeld, mogelijk? (graag antwoord toelichten) ja nee, onbekend

Geraamde kosten van de methode bij uitvoering door externe organisatie. (zoveel mogelijk specificeren, indien nodig op een aparte pagina.)

Geraamde kosten van de methode bij uitvoering door interne medewerkers. (zoveel mogelijk specificeren, indien nodig op een aparte pagina.)

Voorbeeld bijgevoegd: ja, nee

Indien ‘nee’ dan precieze uitleg hoe de cliëntenraadpleging eruit ziet, zoals welk materiaal er gebruikt wordt e.d. (Graag ook een kopie van voorbeeld bladzijden bijvoegen als niet het hele materiaal bijgevoegd kan worden.)

Korte samenvatting van de werkwijze: (bijvoorbeeld de vorm: vragenlijsten met open/gesloten vragen, mondelinge interviews, video, enz.)

Hoe zit het met landelijke en regionale opzet van dit instrument?

Korte samenvatting van de inhoud: (bijvoorbeeld over welk thema.)

Is er een handleiding voor gebruik van de methode aanwezig? Ja Nee,

Behaalde resultaten: (Graag concrete voorbeelden vermelden, als die er zijn.)

Kan het materiaal besteld worden? Ja, Nee Onbekend Bij ‘ja’: Bij ‘nee’:

Adresgegevens om het materiaal te bestellen en kosten ervan vermelden. Gegevens vermelden waar meer informatie te verkrijgen is.

Mag het materiaal vrijelijk worden gekopieerd? ja nee onbekend

Mag deze methode overal (zonder overleg met maker/ontwerper/eigenaar) door iedereen toegepast worden? ja nee, onbekend

Mag deze methode overal (zonder overleg met maker/ontwerper/eigenaar) door iedereen aangepast worden? ja nee, onbekend

Wilt u nog meer informatie over deze methode geven, dan kan dat hieronder.

HANDBOEK ACHTERBAN- EN CLIËNTENRAADPLEGING

Recommend Documents