1
Halverwege Periodiek van de Kloosterkerkgemeente Ten Boer - Woltersum - Sint Annen
Advent 2011 30 ste jaargang nummer 3
2
R o n d o m
d e
d i e n s t e n
M.m.v. de cantorij Na afloop is er koffie en thee
Na afloop is er koffie en thee
d i e n s t e n
Zondag 11 december (Woltersum) Derde Advent Voorganger: ds. G. J. v.d. Lagemaat Aanvang: 10.00 uur Collecte: 1. Diaconie 2. Kerkrentmeesters Ouderling: Van Steenwijk Autodienst: Buruma (tel. 3022127) Crèche: Roelof KND: Mariska
Zondag 4 december (Ten Boer) Tweede Advent Voorganger: ds. mw. De Jager Aanvang: 10.00 uur Collecte: 1. Vorming en toerusting 2. Kerkrentmeesters Ouderling: Bulthuis Autodienst: Dam (tel. 3023341) Crèche: Annette KND: Linda
R o n d o m
Zondag 27 november (Ten Boer) Eerste Advent Voorganger: ds. G. J. v.d. Lagemaat Aanvang: 9.30 uur Collecte: 1. Diaconie 2. Kerkrentmeesters Ouderling: De Jong Autodienst: Pijper (tel. 3023081) Crèche: Barbara KND: Mariska
Zondag 18 december (Ten Boer) Vierde Advent Voorganger: Hr. E. Smit Aanvang: 10.00 uur Collecte: 1. Diaconie 2. Kerkrentmeesters Ouderling: Edeler Autodienst: Huisinga (tel. 3023392) Crèche: Gerda / Mieke KND: Erik
Hoofdredacteur
Met een anders samengesteld lay-out team (zoek de verschillen!) is dit weer een mooi nummer geworden, al zeggen we het zelf... Naast de gebruikelijke informatie en een aantal zeer lezenswaardige stukken, veel foto’s deze keer. Er wordt flink gebouwd en gerestaureerd rondom de kerk en het leek ons leuk daar wat van te laten zien. Al is het origineel natuurlijk veel mooier! We wensen u in deze donker wordende dagen voor kerst veel lichtpuntjes toe. Op naar het grote licht!
R o n d o m
d e
d i e n s t e n
R o n d o m
d e
d e Foto: internet
d i e n s t e n
3
Bij de diensten Bij de diensten
Zondag 27 november 1e advent Rechters 5 Deborah Onder een palmboom zit een wijze vrouw: Deborah. Zij is rechter en profetes. Ze zingt een lied van bevrijding. Als je op zoek bent naar een koning, moet je te rade gaan bij rechters en profeten. Dat doen wij op deze eerste adventszondag. Zondag 4 december 2e advent Rechters 9: 7-15 De bomenkoning Jotam vertelt een bijzonder verhaal. Op een dag wilden de bomen een koning hebben. Ze vroegen de olijf-
boom, de vijgenboom en de wijnstok, maar die wilden allemaal niet. De doornstruik wilde wel. Maar of dat nu een goede koning is?
Dankbaar voor de goede dagen, voor Zijn trouw die mij doet gaan, voor Zijn troost die heeft gedragen, mij in alles bijgestaan. Dankbaar voor wie mij omringen, voor de liefde en tederheid,
Foto: internet
In deze adventstijd staat de zoektocht naar een koning centraal. We volgen drie mannen, die op zoek gaan naar een koning die bij God hoort. Een zoektocht die wordt afgerond in het kerstspel op kerstmorgen. Op hun zoektocht komen ze verhalen tegen, die hen dichter bij de koning brengen. De eerste drie zondagen van advent komen die verhalen uit het bijbelboek Rechters. Het bijbelboek Rechters beschrijft de periode in Israël tussen de intocht in het beloofde land en de periode van de eerste koningen. Het was een onzekere tijd waarin de stammen van Israël te lijden hadden onder invallen en rooftochten van de omliggende volken en soms ook van elkaar. Een ieder deed wat goed was in eigen ogen. Er ontbrak nog een koning die voor permanente vrede zorgde. Toch was het niet alleen maar een donkere tijd. Te midden van de chaos was er soms een lichtpuntje. Soms stond er iemand op met gezag die het volk wat verder kon brengen en een tegenwicht kon bieden tegen de chaos. Deze mensen werden Rechters genoemd. Over die Rechters, of over die lichtpuntjes horen wij onderweg, op zoek naar de grote koning!
gedicht
vriendschap die in kleine dingen, kostbaar is in elke tijd.
Zondag 11 december 3e advent Rechters 13 De engel van God Manoach en zijn vrouw krijgen een bijzonder bericht: Ze zullen een zoon krijgen. Hij zal groot zijn in de ogen van God, hij zal een begin maken met de bevrijding van Israël. Zo begint het verhaal van Simson en het lijkt veel op het verhaal dat we op vierde advent zullen horen. Zondag 18 december 4e advent Lucas 1:26-38 De engel Gabriël komt bij Maria op bezoek. Hij vertelt dat ze een bijzonder kind zal krijgen, de Zoon van God. Hoe kan dat? Zal uit zo’n eenvoudig meisje een grote koning voortkomen? Het maakt dat Maria haar Magnificat zingt.
Op de voorzijde: Stilleven rond Advent, foto gemaakt en bewerkt door Jan Pruim.
BvdL
Dankbaar voor de schat der tijden: heil dat Hij ons heeft gebracht, doet ons gaan naar groene weiden, met een Herder en Zijn kracht. Dankbaar voor de zegeningen dat Zijn hand ons leven leidt. Wij als pelgrims ’t loflied zingen Op de sporen van de tijd. Dankbaar voor de veilige haven waar ik steeds een toevlucht vond, waar Zijn Geest met vele gaven werd voor mij als vaste grond. Dankbaar, steeds van toekomst weten want een Leidsman blijft terzij. Dankbaar, kind van God te heten. Biddend : “Heer, blijf dicht bij mij”. Kees Hoogendoorn Gedichtenbundel ‘Als pelgrims onderweg’
4
Meditatie De tijd van advent zou je kunnen samenvatten als ‘wachten op het licht’.
Tenminste, zo was het vroeger. Maar, bedacht ik mij, dat wordt in deze tijd steeds moeilijker. Wachten is niet meer onze sterke kant. Door alle communicatiemiddelen zijn we steeds minder gewend om te moeten wachten. Wanneer je een goede boekrecensie leest en het boek graag wil hebben, dan surf je even op internet en in de meeste gevallen heb je het boek al de volgende dag in huis. Ook grotere aankopen kun je zomaar doen. Het wordt thuis afgeleverd op een krediet, betalen komt later wel. Wanneer je met iemand correspondeert, hoef je niet meer dagen voor de brievenbus te zitten, in afwachting van het langverwachte antwoord dat de postbode komt brengen. Je stuurt gewoon een mailtje en wanneer je je mail een paar keer per dag checkt,
ken, zodat ik in het vervolg voor zaken met de gemeente niet meer hoef te wachten. Wachten zit niet meer in ons systeem, we accepteren het ook niet. Er wordt bijna nergens zoveel over geklaagd als over de wachttijden in het Openbaar Vervoer en dat terwijl wij een van de meest geoliede OVsystemen ter wereld hebben. Meer dan 90% van de treinen rijdt met minder dan vijf minuten vertraging en toch is die vertraging een grote ergernis. Ik begrijp het ook wel weer, want ik heb ook een hekel aan te laat komen, maar het tekent wel onze veranderende visie op tijd en wachten. Ook wat ‘het licht’ betreft hebben we weinig geduld. Waar zijn de tijden
je je eind november, ruim een maand voor Kerst, al in een zee van licht. En loop voor het plezier eens langs de Homanstraat tegenover de Fontein in de maand december... Het licht komt duidelijk niet meer in de kerstnacht de wereld in. We kunnen met zijn allen niet meer zo lang wachten. Ik wil het helemaal niet veroordelen, begrijp mij goed. Ik geniet ook van de gezelligheid in de maand december en ik vind het ook leuk om half december een dagje naar Leer te gaan om de kerstmarkt te bezoeken, maar tegelijkertijd is het ook jammer dat we het geduld niet meer hebben om te wachten op het licht. Het is een uitdaging om het wachten niet te verleren en zo het ‘verwachten’ dat bij de advent hoort niet te
recht doet aan de betekenis van ‘advent’ dan de zee van licht die je tegenwoordig vanaf begin december overspoelt: God, we verlangen naar licht, naar het licht van de zon dat onze huid verwarmt en naar dat andere licht dat warm maakt van binnen. We verlangen naar troost, naar een beetje liefde en naar aandacht voor onze problemen naar positieve dingen, lichtpuntjes in de narigheid die we om ons heen zien. Raak ons aan met uw licht, want dat hebben we nodig om verder te groeien. Raak ons aan met uw liefde want daardoor zullen we liefde kunnen geven. Laat ons leven in uw licht, want daardoor zullen we zien wat er moet veranderen in de wereld en in onszelf. Geef dat het licht dat lang geleden zichtbaar werd in een Kind alle mensen kan bereiken die in het donker leven. Geef dat het ze hoop en kracht geeft, Amen. BvdL
Foto: internet
heb je met een beetje geluk dezelfde dag al antwoord. En toen ik begin dit jaar aangifte moest doen van de geboorte van mijn dochter op het gemeentehuis in Groningen, werd mij direct geadviseerd in het vervolg via de website vast een afspraak te ma-
gebleven dat je iedere week een klein nieuw lichtje begroette temidden van de duisternis in de weken voorafgaand aan kerst. Ja, in de kerk doen we het nog steeds, maar in de winkelstraten in Groningen en op het Koopmansplein in Ten Boer, bevind
verliezen uit ons systeem. Met dat idee in mijn hoofd werd ik geraakt door het volgende gebed van de hand van Paul van der Waal. Een gebed over het verlangen naar licht op een manier die veel meer
5
Fusie tussen Ten Boer en Woltersum Verslag zakelijke bijeenkomst voortgang fusie en gelegenheid tot het stellen van vragen aan gemeenteleden van Woltersum. Aanwezig 6 personen. Mevrouw Naaijer vertelt in het kort de gevolgde procedure na het besluit om tot fusie over te geen met de Hervormde gemeente Ten Boer/Sint Annen. Op 14 jan. 2009 is een kleine fusiegroep van start gegaan en zijn de eerste gesprekken gevoerd met dhr. Giethoorn, regionaal adviseur van de classis. Hierin kwamen drie aandachtspunten naar voren, te weten: 1. Hoe stellen we de inbreng van Woltersum in de toekomst veilig. Afgesproken is dat minimaal drie kerkenraadsleden van de bij de fusie betrokken partners in de kerkenraad zitting nemen te weten een ouderling, een diaken, een kerkrentmeester. Mocht dit in de toekomst niet haalbaar zijn dan is dit opgelost door op te nemen dat een kerkenraadslid uit Ten Boer benoemd wordt met als taakveld Woltersum. Op deze manier blijven de belangen van Woltersum onder de aandacht van de kerkenraad. 2. Hoe beheren we de financiële reserves. Financiële reserves worden ondergebracht in twee aparte fondsen. De rentebaten zullen worden gebruikt voor bijvoorbeeld het pastoraat. Fondsen kunnen eventueel worden aangesproken als zich calamiteiten voordoen. 3. Welke procedure is tot nu toe gevolgd. a. beide gemeenten zijn aan het begin van het traject geïnformeerd over het voorgenomen besluit tot een fusie over te gaan. Een en ander heeft plaats gevonden in 2010 op twee afzonderlijke plaatsen in Woltersum en Ten Boer. Deze bijeenkomsten hebben geen opmerkingen opgeleverd die aanleiding gaven het fusieproces af te blazen b. daarna hebben we ons gericht tot de classis die uiteindelijk toestemming moet geven tot samenvoeging. Hiervoor moesten allerlei formulieren worden ingevuld zoals het samenvoegingbesluit en moest een plaatselijke regeling worden overhandigd. Na over en weer aanvullingen cq wijzigingen waren aangebracht heeft de classis in het voorjaar van 2011 het voorgenomen besluit genomen de fusie goed te keuren. c. vervolgens is er een advertentie geplaatst in het Dagblad van
het Noorden met daarin wereldkundig gemaakt het voornemen van samengaan. Een maand lang werd men in de gelegenheid gesteld bezwaren in te dienen tegen de fusie of aanspraak te maken op schulden bij de scriba van de classis Winsum. Er zijn geen bezwaren bij de scriba binnen gekomen en er hebben zich geen schuldeisers gemeld. In de classisvergadering van 13 oktober jl. heeft de classis definitief ja gezegd tegen de fusie. d. de laatste stap kan nu worden gezet. Op 14 december 2011 gaan we naar de notaris om de akte voor samenvoeging van gemeenten vast te leggen en te ondertekenen. Mw. Naaijer vraagt aan de aanwezigen of er vragen zijn over de gevolgde procedures. Deze zijn er niet maar er is zorg over hoe Woltersum in de toekomst blijft vertegenwoordigd in dit geheel. Tot op heden zijn er vijf vertegenwoordigers in de kerkenraad maar na de fusie zullen enkelen een stapje terugdoen. Dit ook gezien de lange tijd die men reeds heeft vervuld. Kerkordelijk mag men niet langer dan 12 jaar zitting hebben in de kerkenraad. Deze zorg blijft een punt van aandacht in Woltersum. Mw. Naaijer bedankt de aanwezigen voor hun aanwezigheid. Verslag zakelijke bijeenkomst voortgang fusie en de gelegenheid tot het stellen van vragen aan de gemeenteleden van Ten Boer/Sint Annen. Aanwezig + 35 personen. Dhr. Stam houdt hetzelfde verhaal als hierboven omschreven. Ook hij vraagt aan de aanwezigen of er nog vragen zijn over de gevolgde procedures. De vraag wordt gesteld of er nog een nieuwe naam komt na het samengaan. Nee dat is niet het geval. Er is dit jaar veel over gesproken en ieder gemeentelid kon een naam inleveren. Uiteindelijk is gekozen voor Kloosterkerkgemeente Ten Boer – Woltersum – Sint Annen. Alle partijen konden zich hierin vinden. In januari 2012 zullen we de samenvoeging een feestelijk tintje geven. 13 november 2011 Betsy Edeler-v.d.Veen scriba
Gelezen in Perspectief
Paul Prijt over Dankdag
‘Bezuinig niet op bidden’ Iedere eerste woensdag van november dankt de protestantse kerkgemeenschap God voor de verkregen gewassen. Deze dankdag, oorspronkelijk bedoeld om te danken voor het eten, kreeg door de toenemende industrialisatie een extra dimensie: het werd een viering voor gewas en arbeid. Maar deze uiting van dankbaarheid kan nog breder worden getrokken, zegt voorganger en Perspectief-columnist Paul Prijt. ‘Er zijn wel duizend dingen op te noemen om dankbaar voor te zijn’. Nederland mag wel wat dankbaarder zijn, vindt Paul Prijt. Er wordt volgens hem teveel gemopperd in ons land. Op van alles: “Neem nu de kwestie Griekenland”, zegt hij. “Daar wordt zoveel over geklaagd, maar uit dat land komen toevallig wel de mooiste woorden over dankbaarheid: de brief van Paulus aan de Filipenzen waarin hij oproept om te danken. Dat vergeten we voor het gemak. En hoeveel wordt er niet gezeurd op de Nederlandse overheid…. Maar wat als we geen koningshuis, geen regering en geen rechters zouden hebben? Hoe zou de samenleving er dan uitzien? We zouden in chaos leven. In plaats van op ze te mopperen, kunnen we beter bidden voor mensen als Wilders, Rutte en Verhagen.” Grotere betekenis Dankbaar mag wat Prijt betreft een veel grotere betekenis krijgen. “Laten we niet bezuinigen op het danken. Bid voor alles en iedereen om je heen. Wees dankbaar voor alle aspecten in je leven.” Mooi gezegd, maar kun je dankbaarheid vragen van iemand die net z’n baan is kwijtgeraakt? Van iemand die net een partner of een kind heeft verloren? Prijt: “Ik weet er alles van: het leven is niet altijd makkelijk, iedereen kent z’n tegenslagen. Maar ook dan kun je dankbaar leren zijn. En daarom wil ik iedereen oproepen om het te leren. Ik denk daarbij aan Habakuk 3. God de Heer, is mij kracht. Uit zo’n tekst kun je heel wat halen.” Tel je zegeningen Deze boodschap betekent volgens Prijt niet dat alle tegenslagen je niets meer kunnen schelen. In tegendeel: “Je mag meevoelen, treuren om een verlies, maar daarnaast moet je kunnen zien wat er nog wél is. Tel je zegeningen, één voor één. Dat gebeurt veel te weinig. Kijk naar wat je nog hebt en heb oog voor de kleine dingen in het leven. Veel zaken zijn voor ons heel vanzelfsprekend, we staan er niet bij stil. Daar dank je niet voor, denk je dan. Maar waarom niet? Er zijn wel duizend dingen op te noemen om voor te danken. “ Al zal de vijgenboom niet bloeien, al zal de wijnstok niets voortbrengen, al zal de oogst van de olijfboom tegenvallen, al zal er geen koren op de akkers staan, al zal er geen schaap meer in de kooien zijn en geen rund meer binnen de omheiningtoch zal ik juichen voor de HEER. Habakuk 3
6
K e r k e l i j k e We r k e n Adventskalender Adventskalender- decemberkalender 2011 December is een bijzondere maand. De dagen worden korter, we trekken ons wat terug in de knusheid van het huis. Veel mensen leven toe naar gezellige kerstdagen en het vieren van oud en nieuw. Anderen zien op tegen deze maand: ze voelen zich extra alleen. De decemberkalender ‘Liefde is het einde” is bedoeld als een steuntje in de rug voor in de december maand, met iedere dag een prachtig beeld, een tekst of een vraag om iets te doen, om even stil te staan op weg naar Kerst. Anders dan de afgelopen jaren met de adventskalender loopt de decemberkalender van donderdag 1 december tot en met zaterdag 31 december. Elke dag heeft een prachtige afbeelding die als ansichtkaart verstuurd kan worden. Nieuw is dat het gedeelte met de afbeelding van het tekstgedeelte ‘afgescheurd’ kan worden en dus enkel het beeld als kaart weggestuurd kan worden. Vanaf half november ligt er achter in de Kloosterkerk en in Woltersum een lijst waarop u kunt invullen of u een exemplaar heeft meegenomen en of u direct betaalt of op een later tijdstip. De kalender kost € 5,50 per stuk.
Bloemendienst
Betsy Edeler-v.d.Veen
Mw. Nijboer, Ticheldobben Mw. De Grooth, Reddingiusstraat Mw. Noordman, Bloemstraat Mw. A. Veenstra-Boelens
81 jaar 87 jaar 84 jaar 96 jaar
Kerkenraadsvergadering
Passage
gedachten te wisselen over ons samen kerk zijn. Tenslotte gaan beide heren een gesprek voeren met de kerkenraadsleden.
Op donderdag 24 november a.s. is onze volgende ledenvergadering. Deze wordt gehouden in Menorah in Ten Boer. Aanvang 19.45 uur. Spreker op deze avond is Mw. M. Dekens-Boersma uit Groningen, met het onderwerp ”Bouwen aan jezelf door te bouwen voor een ander, World Servant Project Malawi”.
12 september 2011 Voortgang samenvoeging Ten Boer – Sint Annen en Woltersum Plaatselijke regeling, toegezonden aan het Regionaal College voor de behandeling van Beheerszaken in Groningen-Drenthe, is inmiddels goedgekeurd. Daarnaast is er een bijlage toegevoegd betreffende doopvragen en andere levensverbintenissen, zoals deze in onze gemeente zijn vastgelegd. Advertentie in Regionaal Dagblad is opgesteld en is geplaatst in het Dagblad van het Noorden. Bij de classis Winsum zijn hierop tot op heden geen reacties binnengekomen. Er zullen twee korte zakelijke gemeentebijeenkomsten worden belegd in Woltersum en in Ten Boer. Daarna kunnen we naar de notaris om alles notarieel vast te leggen. Kerkvisitatie Kerkvisitatie zal plaatsvinden 15 november 2011. Visitatoren zijn de heren ds. Kreuk en dhr. Koning. Na een gesprek met ds. G.J. v.d. Lagemaat krijgen gemeenteleden de gelegenheid om met beide heren van
Jaarverslagen De jaarverslagen van de diverse geledingen zullen worden ingeleverd in januari/februari 2012. Deze zullen worden geagendeerd voor de te houden gemeenteavond in 2012. Studieverlof predikanten Studieverlofregeling predikanten gaat wijzigen. Voorheen kreeg een predikant 6 weken achter elkaar studieverlof. Dit wordt gewijzigd in 400 uren per 5 jaar. Datum van ingang is nog niet bekend. Ds. v.d. Lagemaat is GVO-predikant (godsdienst vormend onderwijs) en is daarvoor verplicht een cursus te volgen. Verder is onze predikant weer begonnen met godsdienstlessen te geven op scholen. Thema dit seizoen ‘verhalend ontwerpen’. Vorming en toerusting De werkgroep V. en T. is bijna rond met de invulling 2011 – 2012. Stre-
ven is dat het programma op de startzondag kan worden gepresenteerd. Pleisterwerk Kloosterkerk Het pleisterwerk in onze kerk laat nog steeds te wensen over. Zal opnieuw worden aangepakt. Kloosterstee is in een nieuw jasje gestoken. Het is fijn om in deze ruimte te vergaderen en ook naar derden toe is het een stuk aantrekkelijker deze ruimte te verhuren. Kerktelefoon. Van de drie samenwerkende kerken is een goed rapport verschenen. Advies: ga in zee met sIKN (stichting Intermediair Kerkomroep Nederland). Voorlopig beperken we ons tot het aanleggen van een geluidsverbinding. Zorgcentrum Bloemhof moet zorgen voor een goede internetverbinding en website waar ruimte is voor de gezamenlijke kerken. Betsy Edeler-v.d.Veen scriba
Op woensdag 14 december 2011 is de Kerstviering met Vrouwen van Nu in het Buurhoes. Bent u geïnteresseerd, dan bent u ook van harte welkom. Namens het bestuur, G. de Vries-Kiewiet Tel. 050 3021883
7
K e r k e l i j k e We r k e n Vorming en toerusting November 2011 zo. 20 nov 18.30 uur Tafel van twaalf di. 29 nov 20.00 uur Leerhuis December 2011 di. 6 dec 20.15 uur zo. 11 dec 15.30 uur
Foto: internet
Koor Kloosterkerk Ten Boer Trefpunt Thesinge
Meditatiegroep Koor Kloosterkerk Ten Boer Messiah door PBE Kloosterkerk Ten Boer
Tafel van twaalf De eerste activiteit die Christenen samen ondernamen om hun geloof te delen en te vieren, was samen eten. De eerste gemeenten kwamen samen rond de maaltijd, zoals Jezus het hen had voorgedaan met zijn leerlingen, aan de tafel van twaalf. ‘Eet en drinkt allen hiervan, doe dit tot mijn gedachtenis,’ sprak hij tot zijn discipelen. Zo werd er in de vroeg christelijke traditie samen gegeten, werden aan tafel liederen gezongen en werd er tijdens en na het eten gediscussieerd over belangrijke onderwerpen. Deze vorm van samenkomen vormt net als afgelopen jaar weer de basis voor onze ‘tafel van twaalf’. Op vier zondagavonden in het najaar komen we samen in het koor van de Kloosterkerk om samen te eten, en met elkaar te spreken over wat voor ons belangrijk is in ons leven en hoe het geloof daarin een rol speelt. Het gesprek voeren we aan de hand van het pas uitgekomen boek ‘De doornse catechismus’ waarin een aantal hedendaagse theologen op zoek gaan naar geloofsantwoorden op oude en eigentijdse geloofsvragen. Voor de tweede serie van de Tafel van Twaalf die start in januari kun je je nog opgeven. Dan zal het boek ‘Ontmoetingen met God’ van Peter Hendriks het uitgangspunt zijn. Opgave voor de serie van vier avonden die in januari van start gaat, kan bij ds. Bertjan van de Lagemaat Leerhuis ‘Liefde in de Bijbel’ De leerhuisavond van 29 november staat in het teken van het begrip “Passie”. De eerste twee avonden hebben we stil gestaan bij de woorden “Liefde” en “Trouw”. Dit keer vindt de avond in het Trefpunt in Thesinge plaats. Iedereen is van harte welkom. Meditatieavonden Al jaren lang wordt er in de herfst en in de winter gemediteerd in het koor van de Kloosterkerk. Op die bijzondere plek waar 700 jaar geleden ook al mensen stil werden om te bidden en dichter bij God te komen, worden ook wij stil. Even alle drukte en dagelijkse beslommeringen achter je laten om zo in de stilte weer op adem te kunnen komen. Om ons op die stilte te kunnen concentreren lezen we soms naar een mooie tekst, luisteren naar muziek of kijken we naar een inspirerende afbeelding. De serie meditatieavonden wordt ook dit jaar weer afgesloten met een kloosterreis naar priorij Emmaus in Maarssen. De avonden beginnen om 20.15 uur met koffie in Kloosterstee. Rond 20.30 uur gaan we naar het koor van de kerk voor de meditatie. Messiah deel 1 uitgevoerd door het Prima Bach Ensemble Op 11 december voert het ‘Prima Musica Bach Ensemble’ een groot deel van het eerste gedeelte van het oratorium ‘The Messiah’ van G.F. Händel uit. De koren ‘For unto us a child was born’ en ‘Hallelujah’ kunnen door het publiek mee worden gezongen. Belangstellenden hiervoor kunnen meedoen aan een repetitie die begint om 13.30 uur. Entree: € 7,50, <18 jaar gratis. Organisatie: Vrienden van de Kloosterkerk.
Donker zijn soms mensendagen als de onmacht hoop weerspreekt. Nergens sporen van een teken dat de ban van wanhoop breekt. In de diepte het verlangen om die stem weer te verstaan, aangeraakt gewenkt te worden en opnieuw op weg te gaan. Uitgezworven vastgelopen, vaag dat heimwee naar het licht. Speurend naar het kleinste teken van een droom een vergezicht... Uit het dode hout geboren al aanwezig in de nacht groeit een twijg de angst te boven groene bron van levenskracht. Margreet Spoelstra
8
K e r k e l i j k e We r k e n Stelt zich voor
Kindernevendienst Op zoek naar de Koning Toen Jezus was geboren kwamen er, volgens het evangelie van Mattheüs wijze mannen bij hem op bezoek. Ook in het adventsproject van dit jaar spelen wijze mannen een belangrijke rol. Centraal staat een verhaal over drie mensen die op zoek zijn naar een bijzondere koning. Of het dezelfde mannen zijn als de wijzen waar Mattheüs over vertelt? Het zou zomaar kunnen. Maar helemaal zeker weet je het nooit. Het zou zomaar kunnen dat er in de Bijbelse tijd meer mensen waren die op zoek gingen naar een koning! Op hun zoektocht naar een koning reizen de drie wijzen over de wereld. Maar ze reizen ook door de tijd. Onderweg komen ze oude verhalen tegen, die vertellen over God en mensen. De verhalen laten zien waar je het moet zoeken als je op zoek bent naar de koning die bij God hoort. Zo komen de mannen steeds dichter bij hun bestemming. Met de kinderen reizen we in deze periode met de wijzen mee. Onderweg komen we verhalen tegen die laten zien waar je op moet letten als je het koningskind zoekt. De verhalen komen uit het bijbelboek Rechters. Bij het project horen hulpmiddelen die we meenemen op zoektocht. Kom, kijk en zoek met ons mee. En zo zijn wij dus in de eerste feestelijke periode belandt. Na onze zoektocht langs de kerst en inspiratiebeurs waar de diverse projecten werden uitgelegd, hebben we dit jaar besloten om voor het project van Kind op Zondag te kiezen. In deze komende weken horen we verhalen over Deborah, Jotam de bomenkoning, Manoach en zijn vrouw die een bijzondere boodschap kregen en Simson. Bijzondere mensen die ook op zoek zijn naar de koning. Daar reizen drie mannen Vermoeid maar ook gespannen. Zij zoeken maar een koningskind, Weet jij waar je hem vindt? Met oude verhalen Zullen wij niet verdwalen. Wij zoeken met de wijzen mee, Heb jij al een idee?
Voor velen van u zal ik nog een tamelijk onbekend gezicht zijn binnen de gemeente. Daarom lijkt het mij goed om wat meer over mij zelf te vertellen. Mijn naam is Aukje de Jong en samen met Ivan Liem en onze twee zonen wonen wij sinds 2008 in Ten Boer. We genieten enorm van de omgeving en de rust van het platteland. Voor we naar Ten Boer verhuisden hebben we in Groningen gewoond. In 1980 ben ik vanuit Friesland naar Groningen verhuisd vanwege mijn werk als verpleegkundige in het UMCG. Ook nu is dat nog steeds mijn werkplek. U heeft misschien al wel gehoord dat ik de nieuwe wijkouderling ben van de wijk noordoost. Daarmee volg ik Jan Wouter de Plaa op.
Het verzoek om de functie als ouderling binnen de Kloosterkerk gemeente te gaan bekleden kwam als een verrassing. Na enkele dagen bedenktijd ben ik akkoord gegaan omdat ik het belangrijk vind een bijdrage te leveren in de kerk. Een gemeente waar ik mij thuis voel.
Kerkbalans 2011-2012 Onder het motto “Een kerk is van blijvende waarde”, hebben wij u dit jaar benaderd met de vraag onze kerkelijke gemeente dit jaar financieel te steunen. Hiervoor zijn vele toezeggingen gedaan. Voorzover u deze toezegging nog niet in een betaling hebt omgezet, kunt u onze gemeente helpen door voor het einde van dit jaar uw toezegging voor Kerkbalans 2011 over te maken.
gens vastgesteld. Maar voordat we in januari 2012 met de actie Kerkbalans gaan beginnen, willen we eerst met uw hulp het doel voor 2011 bereiken. Dat betekent dus dat wij hopen dat alle gemeenteleden hun in januari jl. gedane toezegging in een daadwerkelijke betaling omzetten. Werkt u hieraan mee? Bij voorbaat hartelijk dank hiervoor.
Deze maand wordt de begroting van onze gemeente voor 2012 in de kerkenraad behandeld en daar vervol-
Namens het college van kerkrentmeesters, Dirk Pijper, administrateur John Havinga, penningmeester
Voor al uw bloemwerk zoals: Maar ook: Gelegenheidsbloemwerk Huis en tuin decoraties Abonnementen voor bedrijven Lid Euroflorist Vele soorten trendy bloemwerk Elke week een aantrekkelijke aanbieding Gaykingastraat 43 9791 CG Ten Boer tel. 050-302 50 58 fax. 050-302 50 59 mail. lucetbloemsierkunst @planet.nl
Openingstijden: ma 13.00 - 18.00 uur di - do 09.00 - 18.00 uur vr 09.00 - 20.00 uur za 09.00 - 17.00 uur ma - vr 12.00 - 13.00 uur gesloten
a er d e M
!!! een l l en a m e o n bl
9
K e r k e l i j k e We r k e n Lithurgisch bloemschikken in de adventstijd Een ster verschijnt We gaan op weg naar Kerst en volgen dit jaar voor onze schikkingen het bijbelboek Rechters. Het zijn lezingen volgens het oecumenische leesrooster en is ook het uitgangspunt voor de projecten van Bonnefooi en Kind op Zondag. Voor de basisschikking gebruiken we dit jaar een ster. Die ster is ook al te zien tijdens de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Alleen dan niet hangend of staand maar liggend en omringd met waxinelichtjes met in het hart een wit bloemstuk. De lijn die met de laatste zondag van het kerkelijk is ingezet, zetten we met advent en Kerst door.
Waar halen mensen De moed vandaan Om op te staan Met open ogen Het hoofd rechtop Op weg te gaan Gewoon Hun eigen weg? Waar halen mensen De moed vandaan Om te spreken Recht op de vrouw en man af Ongewapend Onbevreesd Gewoon hun eigen woord? Waar halen mensen De moed vandaan Om goed te doen En weg te schenken Zonder winst en Zonder belang Gewoon Hun eigen hart? Van die man Uit Nazareth Die ons op het spoor Van vrede zet En het goede woord Dat hij tot ons zegt; De vrijheid die hij In ons hart heeft gelegd! Gedicht is afkomstig uit de brochure van de Protestantse Kerk voor Liturgisch Bloemschikken “GeloofHoop-Liefde”.
Symboliek van de vijfpuntige ster De vijfpuntige ster is de constante in de schikking – de basis. Het getal 5 drukt uit dat de Eeuwige, de Eén, met de aarde, het getal 4, verbonden is. Het getal 4 staat voor de vier uiteinden van de aarde en wordt verbonden met de 5, het Licht van de Eeuwige. Het getal 5 drukt ook
uit: dat wat ons vermogen om het te kunnen bevatten te boven gaat. Dat Oneindige licht kunnen wij niet bevatten, daarvoor schieten alle aardse beelden en woorden tekort. We proberen het uit te drukken door te zingen, te bidden, te spreken in beelden en te schikken. Het getal 5 is voorts een verwijzing naar de mens Jezus: vijf wonden, vijf zintuigen. Licht en adventskaarsen Traditiegetrouw verbeelden we het uitzien naar het Licht door elke week een kaars in de adventstijd te ontsteken. In deze basisschikking plaatsen we de vier kaarsen op één lijn met de ster, die daarachter hangt of staat. De vlam van de kaars brandt steeds in het hart van de ster. De ster schuift dus elke week een stukje op. Groen De kleur groen is in de christelijke traditie de kleur van de hoop, het nieuwe leven zoals dat in de lente rond Pasen zichtbaar wordt in alle bladeren. Maar ook in de winter is
er volop groen dat aan leven herinnert als de groei buiten stil lijkt te staan. We leggen het kerstgroen als verbinding bij de vier adventskaarsen en rond de kleine compositie die iedere zondag weer anders is. Kleuren in de schikking Als basis gebruiken we jute als ondergrond. Daarbij heeft iedere zondag een kleur passend bij de hoofdpersoon van de zondag uit het boek Rechters. Ook is er iedere zondag een bescheiden compositie die aansluit op de thematiek van de lezing. Informatie is afkomstig uit de brochure van de Protestantse Kerk voor Liturgisch Bloemschikken “GeloofHoop-Liefde”. Werkgroep Liturgisch Bloemschikken Kloosterkerkgemeente bestaat uit: Aafje, Deta, Dineke, Heleen, Henny, Lammechien, Lina en Louise
10
K e r k e l i j k e We r k e n Jongerendienst of oogstdienst? Zondag 6 november was er oogstdienst. De kerk zag er prachtig uit met de vele fruitbakjes en een mooie creatie van groente en fruit voor het liturgisch centrum. En dan was er ook nog avondmaal, Dienst van Schrift en tafel. Ja, de diakenen hadden weer een hoop werk verzet. Maar niet alleen de diakenen, ook de jongeren hadden hun aandeel in de dienst. Op catechese staat het thema “de zeven werken van barmhartigheid” centraal, een thema waarbij je gemakkelijk een bruggetje kan maken naar de oogstdienst: hongerigen te eten geven, zieken bezoeken. In een dialoog uitgespeeld door Esther en Benjamin werd duidelijk dat de jongeren bereid waren om ouderen te bezoeken in Bloemhof. Gewapend
met een fruitbakje onder de ene arm en een spelletje onder de andere arm gingen ze na de dienst op weg naar Bloemhof. Vreemdelingen onderdak verschaffen stond ook op het programma. Met Janinka als getuige en Jesse als journalist kreeg een aantal gemeenteleden de volgende vragen voorgeschoteld: ·Heeft u wel eens een vreemdeling onderdak geboden? ·Moet een vreemdeling zich altijd aanpassen? ·Kun je vreemdeling zijn in eigen land? De kinderen konden ook ervaren hoe het is om er niet bij te horen. Anthony, Corstiaan, Lisa, Esther, Benjamin en Janinka vormden samen met de kinderen een gesloten kring. Daan gooide al zijn kracht,
Kerkrentmeesters Kloosterkerkterrein Het opknappen van het terrein rond de Kloosterkerk verloopt voortvarend. De bestrating rondom Kloosterstee en de kloosterput is afgerond. In de vorige Halverwege hebt u een serie foto’s aangetroffen van de situatie zoals die was. Het resultaat van de renovatie is inmiddels ( live) zichtbaar.
overtuiging en charmes in de strijd om de kring binnen te komen. Daarna werd er o.a. gesproken over eigen ervaringen en wat een vreemdeling moet doorstaan om geaccepteerd te worden. Op het moment van dit schrijven weet ik nog niet wat de ervaringen waren van de jongeren en de reacties van de bewoners van Bloemhof. Het was in elk geval mooi om te zien hoe enthousiast de jongeren en sommige kinderen in de weer waren met fruitbakjes en spelletjes. In de gangen van Bloemhof was niemand meer veilig door rondscheurende karretjes gevuld met ganzenbord en bananen...
In de eerste week van november zijn de vier grafstenen op het voormalig kerkhof van hun plaats gehaald en is de ondergrond voorzien van een betonnen fundering. Na enige herstelwerkzaamheden zijn ze iets boven maainiveau teruggeplaatst. Komend voorjaar zal getracht worden de grafstenen, voor zover dit nog mogelijk is, te beletteren. Inmiddels is de tuin rond Kloosterstee omgespit en van een laag compost voorzien. De aarden rand rondom het grasveld ten noorden van de kerk is of wordt plantrijp gemaakt. Daarna wordt deze hele strook opnieuw beplant. Dit gebeurt ook met de stroken grond rondom Kloosterstee. Met een beetje geluk wordt het sierhekwerk nog voor het einde van deze maand geplaatst tussen de kerk en de pastorie. Op vrijdag 4 november zijn er 5000 bloembollen gepoot in het grasveld bij de Kloosterkerk. Als alles aanslaat is dit gazon volgend voorjaar een prachtige bloemenzee.
Erik Bulthuis Foto’s: Jan Pruim
Half november zijn we gestart met de bouw van het Kloostermoppenmuurtje bij de opgang naar de voordeur van de kerk. In het Kerstnummer van Halverwege hopen we u hierover meer te vertellen. Pastorie Zaterdag 5 november was het een drukte van belang rond de pastorie. Een achttal vrijwilligers ( m/v) heeft de pastorietuin winterklaar gemaakt. Dank zij het prachtige najaarsweer kon er naar hartenlust worden geschoffeld en gesnoeid. Twee aanhangers vol snoeihout, een strakke grasmat en een verzorgde tuin is het resultaat.
Tegelijkertijd ging een tweede ploeg van acht man/vrouw aan de slag met de schoonmaak van de buitenkant van de pastorie. Gewapend met vier ladders en evenzoveel emmers en sponzen ging men aan de slag om na drie uur te constateren dat het hoognodig moest worden aangepakt. Tevens werd het gaandeweg duidelijk dat de pastorie in het voorjaar van 2012 toe is aan een grondige verfbeurt. Het is niet alleen werken geblazen op zo’n klusdag. Tijdens de koffiepauze worden de laatste nieuwtjes uitgewisseld en tevens enkele appeltaarten uit de pastorie genuttigd. Dank aan allen die zich hiervoor hebben ingezet. Abonnement Halverwege Bij deze Halverwege treft u een briefje aan met het verzoek uw jaarlijkse bijdrage voor het kerkblad over te maken.
Zie Mij Heer, open Uw ogen en zie mij, open Uw oren en hoor mij, open Uw mond spreek tot mij, open Uw armen omhels mij; dat ik door de liefde in Uw ogen en oren, uw mond en Uw armen, wie eenzaam en koud is een beetje warm mag worden. Bron: Zie de mens, Nel Benschop
11
K e r k e l i j k e We r k e n Bollen poten bij de Kloosterkerk Kinderen van CBS De Fontein poten bollen op de terp van de Kloosterkerk van Ten Boer De lessen voor de kinderen van groep 7 en 8 van CBS De Fontein waren vrijdag 4 november wel heel bijzonder. Samen met het Landschapsbeheer Groningen hebben ze op het terrein naast de Kloosterkerk 5000 verschillende stinsen-bollen gepoot. In het voorjaar zal blijken welke soorten sneeuwklokjes, narcissen en krokussen er zullen bloeien. De verwachting is dat op het grasveld tussen de vier gerestaureerde grafstenen in april een kleurenpracht te zien zal zijn die zijn weerga niet kent. Dat er met beleid gepoot moest worden was snel duidelijk. Elke leerling
Foto’s: Dineke Klasens
had een stok met een scherpe punt van huis meegenomen. Hiermee werd een gaatje van 4 centimeter in de grond geprikt. In het ontstane gat werd een bolletje gelegd met de punt omhoog waarna de grond vervolgens weer aangestampt moest worden. Elke leerling heeft zo ongeveer 75 bollen in de grond gestopt. Het gebied waar de kinderen de bollen moesten poten was nauwkeurig door Landschapsbeheer Groningen aangegeven. Iedereen kan tevreden terugkijken op een prachtige, productieve dag waarvan we in het voorjaar zeker kunnen genieten.
Overledenen in het kerkelijk jaar Naam
Leeftijd
Overlijdensdatum
Mw. J.E. van Calker-Noot Dhr. J.K. van Dijken Dhr. J. Leugs Mw. H. Scholtens-Jongsma Mw. K. van der Zee-Doorn Dhr. J. Balkema
90 jaar 77 jaar 100 jaar 82 jaar 88 jaar 94 jaar
25 februari 2011 18 maart 2011 17 juni 2011 29 juni 2011 1 juli 2011 28 oktober 2011
12
K e r k e l i j k e We r k e n Schoonmaak De Kloosterkerk / Kloosterstee wordt door een team van vrijwilligers twee keer per jaar onderhouden/schoongemaakt. Door enig verloop i.v.m. ziekte of andere omstandigheden hebben we behoefte aan een aantal nieuwe vrijwilligers. Het schoonmaken gebeurt op een zaterdagmorgen in het voor- en in het najaar van 9.00 uur tot 11.30 uur, met in de pauze koffie/thee en koek. Het zou mooi zijn als jij je hiervoor ook beschikbaar zou willen stellen. Is het niet voor je zelf, dan wel voor de andere teamleden. Immers “vele handen maken licht werk “. Uiteraard doen we een beroep op zowel dames als heren!
Amor Cantandi in de Kloosterkerk Amor Cantandi zingt Christmas Carols in de Kloosterkerk Op zondag 18 december om 19.30 uur brengt Amor Cantandi in de Kloosterkerk van Ten Boer onder leiding van Luuk Tuinder een uur lang vele bekende Carols. Zoals u van ons gewend bent kunt u ook nu weer een deel van de Carols meezingen. Het koor en het publiek zullen worden begeleid door Kees Steketee op het orgel. Het zingen van Christmas Carols is al een eeuwenoud Engels gebruik, wat ooit in de 15de eeuw is begonnen. Amor Cantandi heeft deze traditie ruim 15 jaar geleden in Ten Boer geïntroduceerd. Door het succes van dit concert, is dit een vast onderdeel van ons programma geworden. Wilt u alvast in de stemming komen voor de kerst dan mag u dit zeker niet missen! De toegang is gratis, wel is er een collecte bij de uitgang. Meer informatie over Amor Cantandi uit Ten Boer: www.amorcantandi.nl
Kerstconcert COV en Gomarus College geven kerstconcert in Oosterpoort Opnieuw geven het koor van het Gomarus College en de Christelijke Oratorium Vereniging een concert in de Oosterpoort in Groningen. Op woensdag 30 november om 20.15 uur kunt u in de grote zaal genieten van deze unieke mix van oude en jonge stemmen. Op het programma staan onder meer: het Magnificat van Bach, Gloria van Vivaldi, Oratio de Noël van Camille Saint Saëns en een bewerking van psalm 2 van Jeljer Vlieg, dirigent van de leerlingen. Het Nieuw Philharmonisch Orkest zorgt
Contact personen zijn: Lina Mensinga tel. 050.3022026 / email
[email protected] Henk Guikema tel. 050.3021958 / email
[email protected] Wij zien of horen met belangstelling uw/ jouw reactie tegemoet. Lina/ Henk
Adventgebed Voor hen, die gezeten zijn in de schaduw van de dood. (Lukas 1 : 79) Gezeten in de duisternis, omringd door schaduw van de dood, dat zíjn wij toch, o Heer, dat is juist onze dagelijkse nood. Beroofd van elke zekerheid, voor ‘t dreigende gevaar beducht van gif, dat langzaam zich verspreidt door ‘t water heen en door de lucht; bevreesd voor onze medemens, voor ‘t eigen hart vol donkerheid, wanhopig stuitend op de grens die volken van elkander scheidt. – Kom als vuur, dat ons verzengt, kom als een zon in onze nacht, kom als de Vorst Die vrede brengt, kom Jezus, tot Uw volk dat wacht! Bron: Een vlinder van God, Nel Benschop
voor de begeleiding. Het concert is een logisch gevolg op de samenwerking van vorig jaar waarbij het oratorium Paulus door de beide koren gezongen werd. Het Gomarus College organiseert voorafgaand aan het concert een muziekwedstrijd tussen de verschillende vestigingen. De opdracht is dat leerlingen creatief met klassieke muziek aan de gang gaan en, gebruikmakend van moderne middelen, een frisse kijk op oude muziek laten zien/ horen. Door een deskundige jury wordt bepaald welke leerling(en) hun bijdrage in de Oosterpoort mogen laten horen. Commissaris van de Koningin drs. Max van den Berg reikt op het podium van de Oosterpoort de prijs uit. Kaarten bestelt u bij www.covgroningen.nl Jongeren tot 20 jaar € 12,50. Volwassenen € 25,-.
13
‘Ik heb geen dossiers, ik heb een geheugen’ Reportage Straatpastor in Open Hof
Open Hof stelt na vijf jaar de vraag: heeft het werk van de straatpastor zin? ‘Ze luistert. En met een blij gezicht ook nog.’
Groningen “Absoluut!” Jacob, bezoeker van dak- en thuislozenopvang Open Hof, hoeft niet lang na te denken over de vraag of het werk van geestelijk verzorgster Talitha Frohn zin heeft. “Zij is een topper.” Dan buigt hij zich naar Frohn en grijnst. “Wat doe je hier eigenlijk?” Ruim vijf jaar geleden heeft de Open Hof een geestelijk verzorger voor dak- en thuislozen en drugsgebruikers aangesteld. Frohn noemt zichzelf ook wel straatpastor. Ze is er voor een simpel praatje, maar ook voor de diepere gesprekken over zingeving. Elke zondagavond leidt ze de viering in de Open Hof. Na vijf jaar wil de Open Hof terugkijken en stilstaan bij de vraag: heeft het zin? Volgende week woensdag buigen godsdienstdocenten, theologen en beleidsmedewerkers zich over die vraag tijdens een speciaal belegd symposium. Maar wat vinden de cliënten van de Open Hof er eigenlijk zelf van? Donderdagochtend halen ze, zoals bijna elke dag, koffie en broodjes bij de Open Hof. Ze gaan even zitten, lezen een krantje, praten met elkaar. Frohn schuift regelmatig aan. “Ik heb heel veel kleine, korte, grappige gesprekjes”, zegt ze. “Daardoor weten ze dat ze ook bij mij terecht kunnen als er echt iets aan de hand is.” Aran ploft met een broodje neer in een tuinstoel. Hij is een trouwe bezoeker van de zondagse vieringen van Frohn. Ze geven hem steun en veiligheid in het zware leven op straat. “Talitha is een mooie vrouw”, zegt hij met een ondeugende lach. “Door haar ogen. En natuurlijk hoe ze doet en hoe ze kan spreken.” Zijn tafelgenoot zit gebogen over een kruiswoordpuzzel. Hij heeft nog één vakje open staan. “Talitha!”, roept hij. “Wat is een trompetvogel?” Frohn schudt haar hoofd, van puzzels weet ze niets. Toch weet de puzzelaar haar wel te waarderen. “Ze is aanspreekbaar voor iedereen. En hier komen veel mensen die met iets zitten. Ze luistert. En met een blij gezicht ook nog.” Frohn ziet dat als het belangrijkste
Foto: internet
van haar werk. De verhalen horen en de verhalen bewaren. Mensen zien staan. “Hulpverleners luisteren natuurlijk ook, maar een verhaal opslaan in een dossier is anders. Ik heb geen dossiers, ik heb een geheugen.” Toch is de grens tussen geestelijk verzorger en hulpverlener soms vaag. Neem Omar, de man die een portemonnee vol visitekaartjes van hulpverleners met zich meedraagt. Ze doen te weinig voor hem, klaagt hij bij Frohn. “Hier kan ik vrij spreken”, zegt hij. “Religieuze mensen zijn anders. Hun geweten is schoon.” Juist omdat ze geen hulpverlener is, kan Frohn vrijer spreken. Ze verwacht niets van ze, en ze hoeft hun problemen niet op te lossen. Dat is ook een nadeel. Frohn: “Omar denkt bijvoorbeeld dat ik meer macht heb, dat ik ingangen heb bij organisaties. Maar voor de praktische oplossingen moeten ze toch zelf bij hulpverlenende instanties aankloppen. Ik moet ervoor hoeden om niet op die praktische stoel te gaan zitten.” Door die vrijblijvendheid is de vraag of haar werk zin heeft moeilijk te beantwoorden. Frohn gaat geen trajecten aan, stelt geen doelen op, maakt geen tijdspad. “Je kunt dus ook geen resultaten meten”, zegt ze. “Dat is wel eens lastig.” Dat de doelgroep behoefte heeft om zo nu en dan stil te staan bij zingeving staat voor haar buiten kijf. “Het heeft me wel verbaasd hoeveel van hen bezig zijn met geloofsvragen. Als je zo bent teruggeworpen op jezelf, op het kale bestaan, ga je blijkbaar ook meer op zoek naar de oorsprong. En naar een vangnet.” Aran, de man die rondloopt met een plastic tas en vurig hoopt dat hij voor de winter een huisje krijgt, vindt de vraag of iets zin heeft überhaupt maar een rare. “Natuurlijk! Het leven heeft zin.” Maaike Borst
B
edding
WWJD Deze op het eerste gezicht raadselachtige lettercombinatie is erg populair in evangelische kringen. Je komt hem tegen op armbandjes, keycords, you name it. De letters staan voor ‘What would Jesus do?’ Wat zou Jezus doen? De lettercombinatie herinnert de drager ervan dat ze bij iedere handeling, overweging of beslissing zichzelf afvragen wat Jezus in dezelfde situatie zou hebben gedaan. Nu ben ik niet zo van de evangelische, van het ‘happy clappy’, maar hier kunnen we nog wat van leren. In hoeverre laten wij ons handelen bepalen door de vraag wat Jezus zou hebben gedaan in de gegeven situatie? Dat wordt alleen maar urgenter als we het hebben over een humaan asielbeleid, zoals de afgelopen weken rondom de Angolese asielzoeker Mauro Manuel. Hij staat symbool voor een kleine groep jongeren die als kind hierheen zijn gekomen, en inmiddels volledig zijn ingeburgerd. Naar gevoel en in woord en daad Nederlander zijn geworden. Met een zachte Limburgse ‘g’ praten of het harde Gronings knauwen. Fan zijn van PSV of FC Groningen. We hebben allemaal het gestuntel van het CDA gezien. Een partij die zich beroept op christelijke normen en waarden, maar die zich omwille van het pluche heeft verkocht aan de partijen van egoïsme, hedonisme en xenofobie. Waarbij de Kamerfractie zich in allerlei bochten wrong om het regeerakkoord overeind te houden en toch een oplossing te vinden om de achterban tevreden te houden door Mauro in Nederland te houden. Een partij die zich misschien nog wel meer beroept op christelijke normen en waarden, ja zelfs een theocratie nastreeft, is de Staatkundig Gereformeerde Partij. In de discussie rondom Mauro liet de fractievoorzitter van de SGP een wel zeer bijzonder geluid horen. Namelijk dat je ook té barmhartig kunt zijn. Christelijke politici. Zogenaamd. Hebben ze zich één moment afgevraagd wat Jezus zou hebben gedaan? Hebben ze zijn opdracht begrepen? Dat je rechtvaardigheid doet? Dat je opkomt voor de zwakke, de weduwe, de wees en de vreemdeling? Dat je je naaste lief hebt als je zelf? Als je kijkt naar stemgedrag van de fractieleden van SGP en CDA hebben ze zich als christenpolitici gediskwalificeerd. Het zou CDA en SGP sieren als ze zich niet meer als christelijke partijen afficheren.
Hans Beek
14
Bij de buren
Garmerwolde
15
Uit de pastorie ‘Dominee in de dop’ Van mij gaat altijd het verhaal dat ik als peuter en kleuter al bijzonder geïnteresseerd was in het vak van dominee. Als driejarig jongetje klom ik op de stenen ombouw bij de open haard bij ons thuis en zong en sprak dan met serieus gezicht de imaginaire gemeente toe met een lied-
of het knippen is. Van zijn ene oma kreeg hij daarom laatst een prachtig kapperszetje waar hij zielsgelukkig mee is. Kapper of Kok dus, zou je zeggen. Maar..... bloed kruipt waar het niet gaan kan. Bij ons thuis loopt Thijmen steeds vaker met een liturgieboekje rond, hij vertrekt dan richting de gang
Foto: internet
boek in de hand. Als kleuter verzamelde ik in het klaslokaal wat klasgenootjes om mij heen om kerkje te spelen. Ik zette de kinderen op stoeltjes, hield voor hen een kort preekje, liet ze liedjes zingen die we net op school hadden geleerd en wees een paar kinderen aan die mochten collecteren. Ik snap nog steeds niet hoe ik destijds de kinderen zo ver kreeg, maar goed. Het zijn mooie verhalen zeker vanuit de gedachte dat ik hier nu over schrijf als dominee vanuit de studeerkamer in de pastorie. Met dat verhaal in mijn achterhoofd observeer ik ook weleens mijn zoon Thijmen en ik droom dan wat over de verre toekomst en denk na over wat hij later in zijn leven zal gaan doen. Tot voor kort waren in het spel van Thijmen twee beroepen favoriet. Meestal is Thijmen in zijn keukentje te vinden en kookt hij voor ons of de visite en maakt hij de heerlijkste ijsjes in alle kleuren die je maar kunt bedenken. En als hij niet in zijn keukentje actief is, bestaat er een goede kans dat hij je haren aan het kammen
met de woorden ‘ik ga even zingen in de kerk’. Je kunt hem dan in de gang horen galmen. Laatst waren we bij mijn ouders en zat hij op, nog steeds dezelfde ombouw rond de open haard, met een boekje in zijn hand te zingen. “Waar kennen we dat toch van?”, zei zijn oma toen. Afgelopen week bracht Talitha Thijmen naar het kinderdagverblijf. Hij liep zingend zijn groep binnen en kreeg van een van de leidsters de vraag: “Ben je weer van de kerk aan het zingen?” Toen Talitha daar meer over wilde weten, vertelde de leidster van de groep dat Thijmen regelmatig met de andere kinderen van de groep kerkje wil spelen. Hij laat ze dan zitten en gaat voor ze staan met een boekje in de hand en zingt en spreekt zijn toehoorders serieus toe. Toen ik mijn moeder over de telefoon vertelde over het verhaal van het kinderdagverblijf, werd er eerst breeduit gelachen, gevolgd door de woorden: ‘Dat klinkt bekend, weer een dominee in de dop.’ BvdL
Ingezonden
Geachte lezer, Ik ben een verlichte vrouw. Mannen denken vaak dat ik slecht ben, maar dat komt door de lastercampagne van mijn ex-man, wiens naam ik door een gerechtelijke uitspraak niet meer mag noemen. Toen we nog samen waren, waren we een heel creatief koppel. We ontwikkelden samen de cyclische geschiedenis. Ik moet zeggen een heel aangename situatie, waarin je weet wat je hebt en dat oneindig kunt herbeleven. Maar de cyclische geschiedenis heeft als nadeel dat er geen verandering, geen vooruitgang optreedt. Daarom hebben we daarnaast ook de lineaire geschiedenis gemaakt in ons experiment aarde. Die is veel dynamischer en uitdagender. Uiteraard zitten daar ook nadelen aan, zo verouderen de deelnemers, worden ze ziek en sterven ze. Gelukkig hebben mijn ex en ik onze leeftijd gekoppeld aan de cyclische geschiedenis zodat wij in de eeuwen van de lineaire geschiedenis even oud, of moet ik zeggen jong, blijven. Mijn ex is aardig, maar een tikkeltje rechtlijnig. Typisch een man. Als het hem even niet zint dat trekt hij de stekker eruit zoals indertijd met Noach. Hij is heel begaan met zijn kinderen, maar als ze even niet luisteren, dan geeft hij ze een draai om de oren en hij is jaloers als ze hun eigen weg gaan. Ik heb dat juist altijd gestimuleerd en ze uitgedaagd hun eigen weg te gaan. Soms met succes en soms durfden ze ook niet, zoals de jonge man uit Galilea. Een aardige jongen, maar erg gebonden aan zijn vader. Ik heb hem uitgedaagd en alle koninkrijken van de wereld beloofd als hij zijn eigen weg durfde gaan. En niet alleen alle koninkrijken, geloof me, ik zie er nog goed uit. Maar dat stuk is weggecensureerd. Het is uiteindelijk niet goed met hem afgelopen in de lineaire geschiedenis, maar hij heeft een tweede kans gekregen in de cyclische geschiedenis, dat vind ik wel weer terecht. Mijn dochter Eva daarentegen pikte het heel snel op toen ik haar zei dat zij en haar vriendje voor zichzelf moesten leren denken en niet zo afhankelijk zijn van haar vader. Bij het eerstvolgende conflict wees haar vader haar de deur, maar ze is goed terecht gekomen mijn kleine meid. De opvoeding van onze kinderen heeft mijn ex en mij uit elkaar gedreven. Hij wilde graag kopieën van zichzelf, maar ik vind dat kinderen eigen persoonlijkheden zijn en zelf hun keuzes moeten maken of je dat nu leuk vindt of niet. In de cyclische geschiedenis heb ik dat ook al eens geprobeerd, maar dat liep stuk omdat daar niets kon veranderen. Een opstand in de hemel noemde mijn ex dat. Op dat moment stelde ik voor de lineaire geschiedenis te beginnen, waarin verandering mogelijk is. Kijk eens waar dat ons gebracht heeft. In de eerste eeuwen waren mensen nog erg aan mijn ex en mij gebonden, alhoewel ze erg onvriendelijke dingen over me zeiden. Maar de laatste eeuwen zijn ze aardig op eigen benen komen staan en gaan ze hun eigen weg zonder zo afhankelijk te zijn. Als ouders zijn we wat meer buiten beeld komen te staan. Daar heeft mijn ex het nog wel erg moeilijk mee. Ik duik af en toe op in het leven van de kinderen en dompel me onder in hun wereld. Ze weten vaak niet dat ik het ben, omdat ik geen oude vrouw ben, maar nog steeds jong en aantrekkelijk. Soms probeer ik ze te verleiden tot stoute dingen om het leven niet te saai te maken, maar vaak kunnen ze dat zelf ook heel goed. Het zijn tenslotte ook mijn kinderen. Lucifera
16
Tony Dam Al meer dan 35 jaar als vrijwilliger in dienst van de kerk Ter gelegenheid van het opheffen van de Stichting Widde Meuln blikte Tony met mij tijdens een etentje terug op de 6 jaar durende restauratie van de molen aan het Damsterdiep in Ten Boer. Bij die gelegenheid vertelde Tony dat hij zich van 1979-1981 ook een aantal jaren bezig had gehouden met de restauratie van de “Kloosterkerk”. Dat was voor mij een mooie gelegenheid eens met hem te praten over de restauratie van deze kerk. Zo kwam ik op een mooie herfstdag bij hem thuis. Tony is in het jaar 1974 samen met Wilma in Ten Boer komen wonen. Al snel werd hij gevraagd voor de kerkenraad. Tony werd voorzitter van de kerkvoogdij. In die tijd werd de voorzitter van de kerkvoogdij president-kerkvoogd genoemd. Vanuit de kerkenraad kwamen verontrustende signalen over de slechte staat van de Kloosterkerk. Met voortvarendheid ging de kerkvoogdij aan de slag en in 1979 kwam er geld beschikbaar voor de restauratie. Tony heeft samen met de overige leden van de kerkvoogdij vele gesprekken gevoerd met de verschillende overheidsinstanties. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg, provincie Groningen, gemeente Ten Boer en enkele fondsen stelden geld beschikbaar voor de restauratie van de kerk : 92% van 1.2 miljoen gulden. Dat was dus niet voldoende om alles goed aan te pakken. Ook waren er werkzaamheden, die niet uit de verleende subsidie mochten worden betaald. De Kloosterkerkgemeente was toen een kleine gemeente, die
te vergeten. Die avond werden de plannen voor de restauratie besproken. Nadat de plannen uiteengezet waren stond er spontaan een gemeentelid op, die zei: “ik geef duizend gulden”. Er volgden meer. Aan het eind van de avond lag er tienduizend gulden op tafel! Daarnaast werden er vele rommelmarkten georganiseerd voor het huidige “Buurhoes” aan de Gaykingastraat. Er waren opbrengsten bij van 12 tot 13 duizend gulden per rommelmarkt. Ook de vrouwenvereniging bracht veel geld bij elkaar met bazaars en verkopingen. De kroonluchters, die nu in de Kloosterkerk hangen zijn gekocht met de opbrengsten van de vrouwenvereniging. Een prachtig resultaat! Vanuit de restauratieplannen was het duidelijk geworden dat er behoefte was aan een zang- en muziekruimte. Ooit vergaderde de kerkenraad in het gedeelte van de kerk waar nu het koor is. Daar zaten ze warm omdat er in die ruimte een kachel stond. Het betekende wel dat er vervangende ruimte voor de kerkenraadsvergaderingen gezocht moest worden. Mooie bijkomstigheid was dat er naast de Kloosterkerk een oud en aan onderhoud onderhevig huisje stond. Het huisje stond op de monumentenlijst. Het werd op zondagmorgen gebruikt als zondagsschool. Dat het in zeer slechte staat verkeerde werd helemaal duidelijk toen na een zondagmorgendienst het dak dusdanige kraakte en problemen gaf dat er geen gebruik meer van mocht worden gemaakt. Dat was voor de Rijksdienst voor de Monumentenzorg aanleiding het
dus zelf nog 8% moest ophoesten. Om dit bedrag bij elkaar te krijgen werd er een gemeenteavond georganiseerd in het oude Dorpshuis aan de H. Westerstraat. Tony zegt zelf dat het een avond was om nooit
huisje van de monumentenlijst te halen. Gevolg was: geen subsidie! Wat nu? In overleg met de verschillende overheden, zoals het Ministerie van Sociale Zaken, het Ministerie van Volks-
Foto: Jan Pruim
huisvesting, de provincie Groningen, de gemeente Ten Boer en de landelijke Hervormde Kerk kwam er veel geld voor de bouw van “Kloosterstee” beschikbaar. Totaal 225.000,gulden. Voor onze gemeente was het resterende bedrag wat eraan toegevoegd moest worden plm. 15.000,- gulden. Het huisje kon weer in oude staat hersteld worden! Tevens werd er toen een doorgang gemaakt naar de kerk. Het werd een leerlingen- restauratieproject, dat wil zeggen: jongeren deden ervaring op met de bouw en restauratie van gebouwen. Ook Tony en ander gemeenteleden hebben hierbij hun handen uit de mouwen gestoken. Doordat Volkshuisvesting erbij betrokken was, werd het huisje helemaal ingericht voor bewoning. De douche die er nu nog in is, getuigt hiervan. Het is nu o.a. de opbergruimte van het oud-archief etc. Het mag best worden gezegd dat onze gemeente trots mag zijn op al die mensen die dat mogelijk hebben gemaakt.
Tony werd in die periode ook secretaris van provinciale afdeling Groningen van de Vereniging van Kerkvoogdijen. Geregeld kwam het onderwerp restauraties van kerken aan de orde. Veel kennis en ervaring was opgedaan. Helaas was het vaak zo dat kerkvoogden na vier jaar in de kerkenraad te hebben gezeten aftraden. Spijtig, want daardoor ging er veel kennis verloren op het gebied van restauraties van kerken en het verkrijgen van subsidies. Vanuit die gedachte was het voor het bestuur van de afdeling Groningen aanleiding om in 1984 de Stichting Behoud Kerkelijke Gebouwen Groningen op te richten. Tony was één van de medeoprichters. In 1990 kwam Drenthe daarbij. Gevestigd in Veendam helpt deze Stichting gemeenten bij het realiseren van restauraties en onderhoud van kerken. De “Kloosterkerk” maakt nu bij het onderhoud van de kerk ook gebruik van deze Stichting. Als afgevaardigde van de Provinciale afdeling Groningen werd Tony in
17
1990 benoemd in het hoofdbestuur van de Landelijk Vereniging van Kerkvoogdijen. Met de nodige ervaring op zak heeft Tony, samen met enkele bestuursleden in de jaren negentig in alle provincies dergelijke Stichtingen opgericht.
menten. Vanuit de commissie hadden ze vaak te maken met restauraties, onderhoud en het herstemmen van kerkgebouwen. Dat laatste als gevolg van de secularisatie en het samengaan van kerken. Vorig jaar is Tony afgetreden.
Tony wil graag nog vertellen dat de pastorie in 1989 door heel veel inzet van gemeenteleden is verbouwd. Het was een helse klus, waar bijna een jaar aan is gewerkt. Niet te vergeten, wederom iets om trots op te zijn! Bovenstaande heeft ertoe geleid dat Tony lid werd van het dagelijks bestuur van de Vereniging van Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB). De VKB ontstond in 2005 toen de Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerk en de Lutherse Kerk samen gingen in de Protestantse Kerk Nederland. Tony werd voorzitter van de Commissie Gebouwen en Monumenten en had de portefeuille Gebouwen en Monu-
Tony is nog altijd een druk baasje. Hij is nog steeds secretaris van de provincie afdeling Groningen van de VKB, secretaris van de Stichting Behoud Kerkelijke Gebouwen Groningen en Drenthe sinds vorige maand, na een afwezigheid van 15 jaar in het bestuur van de Stichting en bestuurslid van de Stichting Intermediair Kerkomroep Nederland (sIKN) te Waddinxveen.
Restauratie grafsteen. Foto: Lina Mensinga
Een heel verhaal. Mooi en goed om te weten dat er gemeenteleden zijn die zorg dragen voor de Kloosterkerk, in beweging zijn en dat blijven vanuit hun geloof. Erna Elzes
Bollen poten. Foto: Dineke Klasens
Restauratie muurtje. Foto: Lina Mensinga
Bollen poten. Foto: Dineke Klasens
18
B
loonbedrijf uitenkamp w i n n e w e e r HET ADRES VOOR: banden
LEVERING VAN:
• • • • •
Mestverwerken o.a.: Sleepslangsysteem, Kaweco-tank met milieuvriendelijke sleepvoetbemester en extra brede Inkuilen: Taarup, Hakselaar, Freeman pers + wikkelen Maaien - Graanoogst - Maïsbouw - Bietenoogst met bunkerrooier Sloten schonen met tractor en kraan Grondverzetwerkzaamheden o.a.: Kranen - Shovels - (Combi)dumpers
Diverse graszadenmengsels, maïszaad, tuinaarde en zand
Verder alle voorkomende landbouwwerkzaamheden
T e l e fo o n
( 0 5 0 )
3 0 2 1 5 0 0
19
Kloosterkerkgemeente Ten Boer - Woltersum- Sint Annen Predikant Ds. G. J. v.d. Lagemaat Hendrik Westerstraat 15 tel. 3023534
[email protected] werkdagen: ma middag, di, do en vr ochtend
Predikantsecretariaat Mw. E. Edeler Stadsweg 108 tel. 3022748
[email protected]
Diaconie Administratie: Dhr. E. A. v. d. Klok Stadsweg 17 tel. 3023362 Rabobank 30.63.27.244
Kerkenraad
Koster
Vacant (preses) wnd. dhr. E. Stam Wigboldstraat 1 tel. 050-3021124 Mw. E. Edeler (scriba) Stadsweg 108 tel. 3022748
Bij calamiteiten predikant b.g.g. eigen wijkouderling b.g.g. scriba
Kerkrentmeesters Secretariaat: Dhr. C. Westerholt Reddingiusstraat 5 tel. 3022564 Giro 889492 SNS bank 91.19.74.598 Rabobank 30.63.23.141
Kloosterstee
Fam. Mensinga Rijksweg 37 tel. 3022026
tel. 3021822 Verhuur fam. Mensinga Rijksweg 37 tel. 3022026
Bloemendienst
Collectebonnen
Mw. L. Nijboer Kievitstraat 4 tel. 3021414
Dhr. D. Pijper Redgerstraat 1-A tel. 3023081
Lectoren
Cantorij
Mw. R. Ziengs Standwerker 16 tel. 3140173
Dhr. J. Havinga Reigerhof 6 tel. 3022286
Kindernevendienst
Crèche
Mw. L. Mensinga Rijksweg 37 tel. 3022026
Dhr. A. P. J. Geelhoed Wigboldstraat 11 tel. 3021116
Postadres kerkenraad, kerkrentmeesters of diakonie: Kerkpad 3, 9791 CV Ten Boer
Financiële administratie Dhr. D. Pijper Redgerstraat 1-A tel. 3023081
Centrale ledenadministratie Dhr. B. Bosch Jan Altinkstraat 16 tel. 3021888
Wijkindeling Wijk Noordwest, mw. M. Keekstra, Gerichtstraat 2, tel. 3021997 Bloemstraat Karspelstraat Meeuwstraat Eendehof Kerkpad Reigerhof Fazanthof Kievitstraat Roerdompstraat Groene Zoom Kloosterstraat Scholeksterpad (Stadsweg tot Vijverweide) Kwartelpad Stadsweg (oud) Gruttopad Leeuwerikhof Ticheldobben Hendrik Westerstraat Lijsterpad Zwaanhof Herepad Wijk Noordoost, mw. A. de Jong, Washuisterweg 12, tel. 050-5716361 Blinkerdlaan Oosterhorn Tolhuiswierde Boersterweg Poldermolen Vierendeel De Wolden Pompstertocht Zijlvest Emmerwolderweg Roggeneed Zuidwende Fivelstraat Schepperij Ommelanderstraat Stadsweg (nieuw) Wijk Centrum, mw. L. Nijboer, Kievitstraat 4, tel. 3021414, mw. T. Pruim, Meeuwstraat 8, tel. 3021327 Bloemhofaanleun Hamplaats Reddingiusstraat Bloemhofhuisjes Johan Feitostraat Schout de Boerstraat De Valckestraat ‘t Laantje Swierengapad Gaykingastraat Lindenstraat Wigboldstraat
Wijk Oost, vacant Alida Pottstraat Ambachtsweg Bedrijvenweg Handelsweg Hendrik Werkmanstraat
Jan Altinkstraat Jan Kosterstraat Jannes de Vriesstr. Jan Wiegersstraat Johan Dijkstrastraat
Koopmansplein Marskramer Riekele Prinsstraat Standwerker Wobbe Alkemapad
Wijk Zuid, mw. M. van Steenwijk, Ticheldobben 2/D tel. 3023218 Boltweg Hamerpad Redgerstraat Boswal A.H. Homanstraat de Rietzoom Bouwerschapweg S. Huizengalaan Rijksweg Burg. Triezenbergstraat Kaakheemlaan Stafpad Damsterdiep NZ Kruispad Vijverweide Gerichtstraat Nijverheidsweg Washuisterweg Groene Zoom (Rijksweg tot Vijverweide) Wedmanstraat Wijk Woltersum, dhr. E. Bulthuis, Laanweg 12, Overschild, tel. 3024677 en dhr. B. de Bruine, Kollerijweg 28, Woltersum, tel. 3021420 Tevens voor gemeenteleden in Ten Post en Wittewierum Wijk Sint Annen, ds. G. J. van de Lagemaat, H. Westerstraat 15, tel. 3023534 Tevens voor gemeenteleden in Lellens, Stedum en de verdere regio
Wijk Bloemhof, mw. L. v.d. Goot, Groene Zoom 42, tel. 3021802 Zorgcentrum Bloemhof
Halverwege
REDACTIE Wigboldstraat 11 Mw. E. Elzes tel. 3021116 Dhr. A. P. J. Geelhoed Mw. B. N. W. J. Geelhoed-Jenner
[email protected] Dhr. P. Pieters WEBSITE www.pkntenboer.nl/hervormde
SLUITINGSDATUM 8 december VOLGENDE NUMMER t/m 12 februari
ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN Dhr. H. J. Woltjer Bouwerschapweg 11
[email protected] Abonnement € 15,-/jaar
20
Tenslotte “ Wij daklozen helpen de Christenen met hun liefdadigheid toch maar mooi de hemel in…! “ Citaat uit de Riepe, ingezonden door Trix Pruim
Foto: internet