HALFJAARBERICHT 2012
Inhoud Blad Pyramidefonds 2
Verslag van de beheerder
3
Halfjaarrekening 7
1
• Balans per 30 juni 2012 • Winst- en verliesrekening over het eerste halfjaar 2012 • Kasstroomoverzicht over het eerste halfjaar 2012 • Toelichting op de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht
7 8 9 10
Overige gegevens
18
• Bestuurdersbelangen • Gelieerde partijen • Uitvoering stemrechten
18 18 19
Specificatie van de beleggingen per 30 juni 2012
20
• Aandelenportefeuille • Vastgoedportefeuille • Vastrentende waarden-portefeuille • Gekochte optieportefeuille • Geschreven optieportefeuille • Samenstelling beleggingsportefeuille
20 21 21 22 23 24
Overzicht van de intrinsieke waarden
25
Doelstelling en algemeen beleggingsbeleid van het fonds
26
Vijf jaar Pyramidefonds
27
Pyramidefonds Het Pyramidefonds is een open-end beleggingsfonds voor gemene rekening en een beleggingsinstelling in de zin van de Wet op het financieel toezicht. Het fonds is opgericht op 6 april 1993 voor onbepaalde tijd. Het Pyramidefonds is een Nederlands beleggingsfonds, waarvan het beleggingsbeleid in eerste instantie gericht is op vermogensgroei. Participanten kunnen toe- en uittreden via de beheerder Wijs & van Oostveen B.V. Toetreding tot het Pyramidefonds is mogelijk per iedere eerste dag van de maand. Uittreding is mogelijk per iedere laatste dag van de maand. Toe- en uittreding vindt plaats tegen de dan geldende intrinsieke waarde van het fonds, verminderd met de van toepassing zijnde kosten. In het belang van de participant kan onder buitengewone omstandigheden de open-end structuur worden opgeschort. Het beheer over het Pyramidefonds wordt gevoerd door Wijs & van Oostveen B.V. In het kader van het beheren van beleggingsinstellingen is de beheerder in het bezit van een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 van de Wet op het financieel toezicht. Wijs & van Oostveen richt zich met name op vermogensbeheer, beleggingsadvies en execution only. Als zodanig beschikt Wijs & van Oostveen B.V. over een vergunning als bedoeld in artikel 2:96 van de Wet op het financieel toezicht. Wijs & van Oostveen staat in voornoemd kader onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Beheerder : Wijs & van Oostveen B.V. Herengracht 493 1017 BT AMSTERDAM
www.wijs.nl
Directie: S. Sarphatie R. Gribbroek
Bewaarder : Kas-Trust Bewaarder Pyramidefonds B.V. Spuistraat 172 1012 VT AMSTERDAM Accountant : Deloitte Accountants B.V. Orlyplein 10 1043 DP AMSTERDAM Belastingadviseur : Deloitte Belastingadviseurs B.V. Orlyplein 10 1043 DP AMSTERDAM
2
Verslag van de beheerder Ontwikkeling van het fonds De intrinsieke waarde van één participatie steeg in de verslagperiode van € 62,63 naar € 63,17. Dat is een stijging van 0,9%. In dezelfde periode daalde de AEX-index met 1,7% van 312,47 naar 307,31 punten. Het aantal participaties nam in de verslagperiode met 5,4% af van 666.212 tot 630.241, terwijl het fondsvermogen met 4,6% daalde van € 41,728 miljoen tot € 39,813 miljoen.
Economisch beeld Zo voorspoedig als het beleggingsjaar begon, zo snel ebde het enthousiasme ook weer weg. De toenemende problemen in Griekenland, Spanje en Portugal leidden tot lagere aandelenkoersen en een zwakkere euro in het eerste halfjaar van 2012. Beleggers leken weinig vertrouwen te hebben in de aanpak van de Europese beleidsmakers voor het oplossen van de eurocrisis en bleven langs de zijlijn staan. Maar ook de zwakkere macro-economische data en de passieve houding van de centrale banken waren naar onze mening redenen voor terughoudendheid bij beleggers. De economische situatie is er de afgelopen tijd niet beter op geworden. Vooral in Europa zien we overwegend neerwaartse bijstellingen van de groeiverwachtingen, ondanks het feit dat Nederland nu officieel uit de recessie is gekomen. Structurele oplossingen voor de (schulden) problematiek zijn nog niet gevonden, alhoewel het laatste Europese topoverleg toch enkele positieve verrassingen kende. Zo kan het ESM, het permanente noodfonds van de eurozone, nu direct de Europese bancaire sector gaan voorzien van nieuw kapitaal, zonder tussenkomst van de nationale overheden. Voorwaarde is overigens wel dat er eerst een Europees bankentoezicht komt. Door banken direct uit het noodfonds te financieren, wordt de lening niet opgeteld bij de staatsschuld van het betreffende land. De Europese leiders spraken af dat zodra het bankentoezicht er is, de steun die de Spaanse bankensector zal krijgen ook onder deze nieuwe regeling gaat vallen. De toegezegde maximale 100 miljard euro voor de Spaanse banken drukt dan niet langer op de Spaanse begroting. De maatregelen hebben sinds juni gezorgd voor een tijdelijk herstel op de financiële markten, maar veel partijen vragen zich af hoe lang dit zal duren. De structurele problemen van hoge begrotingstekorten, oplopende staatsschulden, stijgende werkloosheid en afnemende investeringen lijken zich nog niet te verbeteren en zullen een belangrijk punt van zorg blijven voor de financiële markten. Maar ook de economische groei in andere delen van de wereld zwakt eerder af dan dat er sprake is van een herstel. Met name in Latijns-Amerika en Oost-Europa zijn de groeivoorspellingen flink neerwaarts bijgesteld. In de Verenigde Staten zal de groei dit jaar waarschijnlijk uitkomen op zo’n 2%, maar er zijn vooral zorgen over 2013. Aan het eind van dit jaar zullen een aantal belastingvoordelen aflopen en het is maar zeer de vraag of de nieuwe president deze (opnieuw) zal verlengen. Bij een negatieve uitkomst zal de economische groei circa 1 à 1,5% lager uitkomen dan wanneer de maatregelen wel worden verlengd. Ten slotte ontstaat ook in de Verenigde Staten steeds meer druk om de overheidsschuld en het begrotingstekort
3
terug te dringen naar acceptabele niveaus, hetgeen (op korte termijn) een drukkend effect op de groei heeft. Aan het begin van de verslagperiode noteerde de euro circa $ 1,30 en de koers liep in de eerste maanden van het jaar op naar een niveau van $ 1,35. Dit was overigens niet meer dan een herstelbeweging binnen de dalende trend die in 2011 inzette. Toen de problemen met vooral Griekenland en Spanje verergerden, moest de munt de eerdere winst weer opgeven. De euro eindigde het eerste halfjaar met een verlies van 3 dollarcent op $ 1,27.
Aandelenbeurzen De AEX-index startte het jaar op 312,47 punten en bereikte op 16 maart een hoogste stand van 337,20. Daarna daalden de koersen gestaag tot een laagste stand van 281 punten op 4 juni. Door de scherpe rally aan het eind van die maand eindigde de AEX uiteindelijk ‘slechts’ met een verlies van 1,7% op een stand van 307,31 punten. De Euro Stoxx 50-index daalde gedurende de verslagperiode met 2,2%, maar is daarmee lang niet representatief voor alle beurzen in Europa. Zo moest de Spaanse Ibex-index een verlies van 17% incasseren, daalde de Portugese PSI-index met 14% en ging de Italiaanse beurs met 5% onderuit. Hiertegenover stond echter een stijging van 9% van de Duitse Dax-index. Bij de overige internationale beurzen waren er iets meer stijgers dan dalers in het eerste halfjaar. In euro’s gemeten deed de Japanse Nikkei-index het goed met een stijging van 5% en liep de Amerikaanse Dow Jones-index zelfs 8% op. De beurzen van Turkije en Egypte waren echter de winnaars met koersstijgingen van respectievelijk 31% en 32%. Een opvallend slechte performance werd geleverd door de Braziliaanse Bovespa-index (-9%), die te lijden had van de scherpe economische teruggang. De grootste daler was overigens Cyprus, dat de beursindex zag halveren (-53%). Op sectorniveau was het opvallend dat de sectoren met een relatief hoog dividendrendement (Telecom, Nutsbedrijven en Energie) het slecht deden gedurende de verslagperiode. Doorgaans kiezen beleggers in tijden van onzekerheid toch voor dit soort sectoren. De voorkeur werd in de eerste zes maanden van 2012 juist gegeven aan de sectoren Gezondheidszorg (+11%), Consumenten Duurzaam (+9%) en Consumenten Basis (+8%). Op Europees aandelenniveau sprongen in positieve zin de aandelen ASML (+23%), Inditex (+29%) en Anheuser-Busch (+30%) eruit. ASML maakte een koerssprong nadat Intel bekend maakte dat het een belang van 10% in het bedrijf ging nemen. Inditex, onder andere het moederbedrijf van het modeconcern Zara, blijft wereldwijd veel nieuwe kledingzaken openen en onttrok zich aan alle ellende in het thuisland Spanje. Ten slotte blijft Anheuser-Busch profiteren van de eerder ingezette groeistrategie die zijn vruchten duidelijk afwerpt. In negatieve zin vielen met name veel Spaanse bedrijven op, die zwaar te lijden hebben van de economische malaise in het land. Het doorgaans stabiele Telefónica daalde bijvoorbeeld 23%. Repsol ging met 47% nog harder onderuit door de nationalisatie van YPF, een Argentijns dochterbedrijf. Ten slotte zakte het aandeel Nokia met 57% door de aanhoudend slechte resultaten van het bedrijf en de angst bij beleggers over het voortbestaan van deze mobieltjesgigant.
4
Obligaties De kapitaalmarktrente bewoog in het eerste halfjaar van 2012 spectaculair in de verschillende Europese landen. Onder invloed van de eurocrisis en de daarbij behorende onzekerheid werden massaal Duitse en Zwitserse staatsleningen aangeschaft. Het gevolg hiervan was dat de koersen van deze obligaties opliepen en het effectieve rendement (scherp) daalde. In Duitsland bereikte de 10-jaars rente op 1 juni een all time low van 1,13%. Dit is een daling van 70 basispunten ten opzichte van de stand aan het begin van het jaar. Na het laatste Europese topoverleg (eind juni) nam de spanning op de obligatiemarkt echter wat af en de Duitse kapitaalmarktrente eindigde het tweede kwartaal op 1,58%. In Zwitserland stegen de kortlopende obligaties dusdanig, dat het effectieve rendement zelfs negatief is geworden. Op 28 juni bereikte bijvoorbeeld de tweejarige rente een dieptepunt van -0,34%. Dit betekent dat beleggers bij voorbaat weten dat zij de komende twee jaar 0,34% per jaar verliezen, maar zij kiezen toch voor de excellente kredietwaardigheid van de Zwitserse overheid. Tegenover de stijgende koersen van obligaties in bijvoorbeeld Duitsland en Zwitserland daalden de koersen van de staatsleningen in Griekenland, Italië en Spanje. In het laatstgenoemde land steeg hierdoor de kapitaalmarktrente het afgelopen halfjaar met 124 basispunten tot 6,33%. Op 18 juni werd een tussentijds hoogtepunt in de Spaanse 10-jaars rente bereikt van 7,29%.
Beleggingsbeleid Gedurende de verslagperiode zijn door de beheerder geen noemenswaardige wijzigingen in de beleggingsportefeuille aangebracht. Het percentage obligaties is fractioneel verlaagd, net als het percentage aandelen. De liquide middelen zijn daarentegen iets opgehoogd. Ten slotte zijn sommige belangen licht teruggebracht als gevolg van onttrekkingen uit het fonds. Naast een aantal kleine tactische wijzigingen is eigenlijk alleen het gewijzigde belang in het Franse olieconcern Total noemenswaardig. Vooral eind maart heeft de beheerder het belang iets afgebouwd als gevolg van de onzekerheid over de gevolgen van het gaslek in de Noordzee dat werd ontdekt op 27 maart.
Vooruitzichten Ondanks de recente opleving van de financiële markten zien wij op dit moment nog geen redenen om onze strategie drastisch te wijzigen. In Europa zal de economie weliswaar stagneren, maar wij verwachten dat de ECB uiteindelijk bereid zal zijn het monetaire beleid nog wat verder te versoepelen. Doorgaans is dit een stimulans voor de beleggingscategorie aandelen. Daarnaast is het aanvangsrendement op (veilige) obligaties dusdanig laag geworden dat beleggers steeds meer gedwongen worden om te kiezen voor aandelen. Wij houden daarom voorlopig vast aan onze grote belangen zoals Royal Dutch Shell, Unilever en Philips. Deze bedrijven behoren tot de grootste van de wereld op hun gebied en hebben goede balansposities en een wereldwijde afzetmarkt en ze zijn bovendien aantrekkelijk gewaardeerd.
5
Overige onderwerpen Risicobeheersing In het prospectus van het Pyramidefonds zijn de van toepassing zijnde risico’s en het beleid rond risico’s en risicobeheersing opgenomen. Het prospectus is beschikbaar via www.wijs.nl en kosteloos opvraagbaar via Wijs & van Oostveen.
Bedrijfsvoering De beheerder beschikt over een beschrijving van de administratieve organisatie en het systeem van interne controle als bedoeld bij of krachtens de Wet op het financieel toezicht. Wij verklaren met een redelijke mate van zekerheid dat gedurende de verslagperiode geen constateringen zijn gedaan op basis waarvan wij zouden moeten concluderen: • Dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering (AO/IC) niet voldoet aan de daaraan te stellen (wettelijke) eisen. • Dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert.
Amsterdam, 30 juni 2012
Beheerder: Wijs & van Oostveen B.V. De directie, S. Sarphatie R. Gribbroek
6
BALANS PER 30 juni 2012* (na verwerking resultaat)
Actief 30.06.2012 31.12.2011 € €
Voetnoot
Beleggingen 1) (longposities) Aandelen 36.005.242 38.566.491 Vastgoedfondsen 2.471.330 2.351.462 Vastrentende waarden 522.191 1.036.399 Gekochte opties 387.466 3.720.110 39.386.229 45.674.462 Vorderingen 2) Overige vorderingen 14.143 26.124 Overlopende activa 38.136 12.702 52.279 Liquide middelen
3)
1.155.519
38.826 481.568
40.594.027 46.194.856 PASSIEF Beleggingen 1) (shortposities) Geschreven opties
716.160
4.390.180
Kortlopende schulden 4) Overige schulden en overlopende passiva 64.427 77.146 64.427
77.146
TOTAAL ACTIVA MINUS PASSIVA 39.813.440 41.727.530 Eigen vermogen Nominale waarde participaties Agioreserve Algemene reserve
5)
28.600.346 30.232.705 33.476.330 34.141.253 (22.263.236) (22.646.428)
TOTAAL EIGEN VERMOGEN 39.813.440 41.727.530 * Geen accountantscontrole toegepast
7
WINST- EN VERLIESREKENING OVER HET EERSTE HALFJAAR 2012*
1e halfjaar 2012 €
1e halfjaar 2011 €
Opbrengsten uit beleggingen 6) Interest 12.662 13.449 Uitleen financiële instrumenten 3.828 13.236 Dividend 932.536 970.964 949.026 Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
Niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Overige bedrijfsopbrengsten
7)
(2.960.735)
754.370 1.236.499
13.689
9.667
Totaal opbrengsten
749.085
(716.920)
Totaal kosten
8)
365.893
406.581
Resultaat
383.192
* Geen accountantscontrole toegepast
8
(968.000)
997.649
(1.123.501)
KASSTROOMOVERZICHT OVER HET EERSTE HALFJAAR 2012* (volgens indirecte methode)
1e halfjaar 2012 €
1e halfjaar 2011 €
KASSTROOM UIT BELEGGINGSACTIVITEITEN Resultaat 383.192 (1.123.501) Aanpassingen voor: •n iet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen (754.370) (1.236.499) • a ankopen beleggingen (3.311.456) (15.589.484) • v erkopen beleggingen 6.680.039 20.938.487 • mutatie vorderingen (13.452) (282.273) • mutatie kortlopende schulden (exclusief schulden aan kredietinstellingen) (12.720) (41.922) 2.588.041 3.788.309 Kasstroom uit beleggingsactiviteiten 2.971.233
2.664.808
KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN Uitgegeven participaties 15.928 107.404 Teruggenomen participaties (2.313.210) (3.115.069) (2.297.282) (3.007.665) Mutatie liquide middelen (inclusief deposito’s)
673.951
(342.857)
Stand liquide middelen per 1 januari
481.568
910.932
Stand liquide middelen per 30 juni (inclusief deposito’s) 1.155.519
568.075
* Geen accountantscontrole toegepast
9
Toelichting op de balans, de Winst- en verliesrekening en het Kasstroomoverzicht ALGEMEEN Het Pyramidefonds is een open-end beleggingsfonds voor gemene rekening. Het fonds heeft geen rechtspersoonlijkheid. Het economisch eigendom van de beleggingen berust bij de participanten, die hiervoor een bewijs van inschrijving krijgen uitgereikt. Het juridisch eigendom van de beleggingen berust bij de bewaarder. De bewaarder is Kas-Trust Bewaarder Pyramidefonds B.V., gevestigd te Amsterdam. Als beheerder van het Pyramidefonds treedt Wijs & van Oostveen B.V. op. De beheerder houdt zich bezig met het management van het fonds en dan met name het beleggingsbeleid. Wijs & van Oostveen voert ook de transacties uit voor het Pyramidefonds. Bij aan- en verkoop van financiële instrumenten wordt provisie in rekening gebracht, welke geheel toekomt aan de beheerder, Wijs & van Oostveen. Uit deze transactiekosten betaalt Wijs & van Oostveen direct of indirect alle betrokken partijen (inclusief beurzen) voor hun diensten met betrekking tot de uitvoering, de clearing & settlement en de administratieve verwerking van de transacties. Conform het prospectus kan de inkoop van participaties in het belang van de participanten door de beheerder worden opgeschort, indien naar het uitsluitend oordeel van de beheerder zich een bijzondere omstandigheid voordoet die dit rechtvaardigt.
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Algemeen De jaarrekening van het Pyramidefonds is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet in dat kader aan de gestelde vereisten als genoemd bij of krachtens Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht. De toegepaste waarderingsgrondslagen gaan uit van de historische kosten. De activa en passiva zijn, voor zover niet anders vermeld, opgenomen tegen de nominale waarde.
Opbrengsten en kosten De opbrengsten en kosten worden, voor zover ze er betrekking op hebben, toegerekend aan de verslagperiode ongeacht of zij tot ontvangsten en uitgaven in deze periode hebben geleid.
10
Omrekening buitenlandse valuta Activa en passiva luidende in buitenlandse valuta worden omgerekend tegen de valutakoersen aan het einde van de verslagperiode. Deze koers per 30 juni 2012 bedraagt: 1 USD = € 0,78989 Transacties gedurende de verslagperiode in vreemde valuta worden verwerkt tegen de dan geldende dagkoers.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat Beleggingen (financiële instrumenten) De beleggingen worden gewaardeerd naar de laatst gedane (beurs)koersen of noteringen. Gekochte posities respectievelijk geschreven posities in derivaten worden gewaardeerd tegen de laatst bekende bid-koers respectievelijk ask-koers. Indien geen bid- of ask-koers beschikbaar is, dan vindt waardering plaats op grond van de laatst gedane (beurs)koers of notering. Indien de in de vorige alinea genoemde (beurs)koers of notering niet representatief is voor de actuele marktwaarde van een financieel instrument of het betreffende instrument is niet beursgenoteerd, dan vindt waardering plaats op basis van maatschappelijk geaccepteerde waarderingsgrondslagen. Financiële instrumenten genoteerd in buitenlandse valuta worden gewaardeerd met inachtneming van een representatieve koers van de betreffende valuta ten opzichte van de euro. De gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen worden tussentijds ten gunste c.q. ten laste van het resultaat gebracht.
Transactiekosten Transactiekosten bij aankoop worden geacht onderdeel uit te maken van de kostprijs van de financiële instrumenten. Transactiekosten bij verkoop worden in mindering gebracht op de verkoopopbrengst.
Dividenden De dividenden worden verwerkt op de datum van de aankondiging, waarbij de definitieve dividenduitkering bekend dient te zijn.
Belasting Het fonds wordt aangemerkt als fiscaal transparant. Dit wil zeggen dat, voor wat betreft de fiscale aspecten, door het fonds heen wordt gekeken naar de achterliggende participanten. Het fonds is derhalve niet onderhevig aan belastingheffing over beleggingsopbrengsten.
GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN HET KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
11
Toelichting op de onderscheiden posten van de balans en de winst- en verliesrekening Balans 1. BELEGGINGEN Het verloop van de beleggingen was in het eerste halfjaar van 2012 als volgt (opties inclusief shortposities):
Beginstand €
Aankopen €
Verkopen €
Resultaat €
Eindstand €
Aandelen 38.566.491 872.782 Vastgoedfondsen 2.351.462 44.814 Vastrentende waarden 1.036.399 Opties (670.070) 2.393.860 41.284.282 3.311.456
2.584.786 23.360
(849.245) 36.005.242 98.414 2.471.330
518.727 2.585.166 5.712.039
4.519 522.191 532.682 (328.694) (213.630) 38.670.069
Bovengenoemd resultaat kan als volgt worden gespecificeerd:
€
Gerealiseerde waardeveranderingen bij verkoop Niet-gerealiseerde waardeveranderingen
(968.000) 754.370
(213.630)
De omloopfactor van de activa wordt berekend als de verhouding tussen het totaalbedrag van beleggingstransacties minus het totaalbedrag aan transacties van deelnemingsrechten ten opzichte van de gemiddelde intrinsieke waarde van het fonds. De omloopfactor van de activa in het eerste halfjaar van 2012 bedraagt 16% (eerste halfjaar 2011: 60%). Per 30 juni 2012 heeft het Pyramidefonds financiële instrumenten uitgeleend ter waarde van € 5.935.435 (30 juni 2011: € 1.562.960). Het Pyramidefonds gaat uitsluitend overeenkomsten van bruikleen aan met banken in de Europese Unie en tegen afgifte van een contractueel overeengekomen garantie van ten minste 100% van het aantal betrokken financiële instrumenten. Gedurende de verslagperiode zijn deze garanties afgegeven door KAS BANK N.V.
2. VORDERINGEN Overige vorderingen De overige vorderingen betreffen voornamelijk de opgelopen rente op obligaties.
12
Overlopende activa Dit betreffen hoofdzakelijk de nog te ontvangen bedragen uit hoofde van transacties in financiële instrumenten inzake de verkoop van beleggingen.
3. LIQUIDE MIDDELEN Onder de liquide middelen zijn onder meer de openstaande deposito’s opgenomen. De deposito’s staan niet ter vrije beschikking.
Rentepercentage 0,2 %
Looptijd
Bedrag €
27/06/2012-11/07/2012
500.000
500.000
4. KORTLOPENDE SCHULDEN Schulden uit hoofde van transacties in financiële instrumenten Dit betreffen de nog af te rekenen transacties in financiële instrumenten inzake de aankoop van beleggingen.
Schulden aan participanten Dit betreffen de gestorte bedragen inzake toetredende participanten (per de 1e van de maand volgend op het einde van de verslagperiode).
Overige schulden en overlopende passiva Onder de overige schulden en overlopende passiva zijn de reserveringen voor nog te betalen kosten opgenomen.
5. EIGEN VERMOGEN Nominale waarde participaties De nominale waarde per participatie bedraagt € 45,38. In het eerste halfjaar van 2012 zijn in totaal 245 participaties uitgegeven en 36.216 teruggenomen. Per 30 juni 2012 zijn er 630.241 participaties uitstaande.
13
Nominale waarde participaties Stand per 1 januari Uitgegeven participaties Teruggenomen participaties
2012 2011 € € 30.232.705 11.144 1.643.503
33.094.942 67.463 (1.964.039)
Stand per 30 juni
28.600.346
31.198.366
14
Agioreserve Stand per 1 januari Gestort bij uitgave van participaties Onttrokken bij terugname van participaties
34.141.253 4.784 669.707
35.647.869 39.941 (1.151.030)
Stand per 30 juni
33.476.330
34.536.780
Algemene reserve Stand per 1 januari Resultaat
(22.646.428) 383.192
(17.165.340) (1.123.501)
Stand per 30 juni
(22.263.236)
(18.288.841)
Winst- en verliesrekening 6. OPBRENGSTEN UIT BELEGGINGEN Interest Onder dit hoofd zijn de interestbaten opgenomen op eventuele deposito’s, vastrentende waarden en overige banktegoeden alsmede de interestlasten op de schulden aan kredietinstellingen.
Uitleen financiële instrumenten (security lending) Dit betreffen de opbrengsten uit de in bruikleen gegeven financiële instrumenten.
Dividend Hieronder wordt het netto ontvangen dividend verantwoord.
1e halfjaar 2012 €
Bruto dividend Dividendbelasting Netto dividend
1e halfjaar 2011 €
1.073.516 140.980
1.194.037 223.073
932.536
970.964
Ingehouden dividendbelasting In het verslagjaar 2011 heeft een foutief verwerkt dividend geleid tot een te hoog verantwoord bedrag aan ingehouden dividendbelasting. Deze verwerking heeft geen invloed gehad op de berekende intrinsieke waarde van het fonds. In de fiscale overzichten aan participanten over 2011 is echter het bedrag aan ingehouden dividendbelasting te hoog weergegeven. In overleg met de Belastingdienst en teneinde de fiscale gevolgen van deze foutieve verwerking te corrigeren, is besloten de correctie in het fiscale jaar 2012 te laten plaatsvinden. De post ingehouden dividendbelasting is in 2012 gecorrigeerd met een bedrag van € 38.551, € 0,06 per participatie. Voor nieuw toegetreden participanten zal het fiscale gevolg van de correctie in 2012 per participant worden verrekend.
7. OVERIGE BEDRIJFSOPBRENGSTEN Uitkering Lehman Brothers Holding Inc. Het fonds heeft in de eerste helft van 2012 een definitieve uitkering ontvangen van het failliete Lehman Brothers Holding Inc. op de Dutch Power Notes VII. Deze uitkering (€ 6.701) is verwerkt onder de overige bedrijfsopbrengsten. Voor de Dutch Power Notes VII rust nu nog een claim op Lehman Brothers Treasury B.V., de Nederlandse uitgevende instelling van de notes. De hoogte van deze vordering is niet met zekerheid vast te stellen. De Dutch Power Notes VII zijn daarom gewaardeerd op nihil.
15
Vergoeding transactiekosten bij toe- en uittreding Indien en voor zover bij toe- en/of uittreding van vermogen in het fonds transactiekosten worden gemaakt voor het beleggen respectievelijk vrijmaken van dit vermogen, dan komen deze transactiekosten voor rekening van het fonds. Door de beheerder worden deze transactiekosten vergoed uit de door haar ontvangen toe- en/of uittredingskosten. De vergoeding bedraagt – indien van toepassing – 0,3%. In de verslagperiode heeft het fonds in dit kader een vergoeding ontvangen van € 6.987.
8. KOSTEN Verwerking kosten Kosten worden verwerkt in de maand waarin deze aan het fonds in rekening worden gebracht. Met uitzondering van de maandelijkse beheervergoeding worden bij een factuurbedrag hoger dan € 25.000 de kosten geactiveerd en in twee maanden ten laste van het fondsvermogen gebracht. Voor toezichtkosten en accountants- en advieskosten wordt maandelijks ten laste van het fondsvermogen gedoteerd aan een reservering. De werkelijk ontvangen en betaalde facturen worden ten laste gebracht van deze reservering. Periodiek wordt de stand van de reservering vergeleken met de nog te verwachten kosten. Deze evaluatie kan leiden tot een aanpassing van de dotatie. De kosten worden als volgt gespecificeerd.
1e halfjaar 2012 €
Beheervergoeding Kosten bewaring en margin Toezichtkosten Drukwerk, promotie- en portikosten Dotatie reservering accountants- en advieskosten Overige kosten (waaronder valutakoersverschillen)
1e halfjaar 2011 €
246.933 22.399 6.000 45.672
303.258 24.097 51.016
19.800
27.000
25.089
1.210
365.893
406.581
De berekening grondslag van bovenstaande kosten – voor zover van toepassing – is opgenomen in het prospectus van het Pyramidefonds. Een overzicht van de kosten over de afgelopen 5 jaren is opgenomen in het prospectus. De indeling van dit overzicht maakt het mogelijk om de werkelijke kosten te relateren aan het kostenniveau volgens het prospectus.
Beheervergoeding De beheervergoeding bedraagt 0,1% (per maand) en wordt berekend over het fondsvermogen. De vergoeding wordt maandelijks in rekening gebracht. Bij de berekening van de beheervergoeding voor de beheerder van het Pyramidefonds wordt de waarde van de beleggingen in gelieerde beleggingsfondsen buiten beschouwing gelaten. Er is derhalve geen sprake van dubbele beheervergoeding.
16
Vergoeding bij toe- en uittreding De in rekening gebrachte vergoeding bij toe- en uittreding valt geheel toe aan Wijs & van Oostveen. Conform het prospectus wordt de volgende vergoeding in rekening gebracht bij toetreding, berekend over de afgifteprijs van de participatie: Bij een storting die niet hoger is dan € 25.000 Bij een storting tussen € 25.000 en € 50.000 Bij een storting vanaf € 50.000
1,5% 1% 0,5%
Bij uittreding bedraagt de vergoeding 1% van de intrinsieke waarde van de participaties. Indien en voor zover bij toe- en/of uittreding van vermogen in het fonds transactiekosten worden gemaakt voor het beleggen respectievelijk vrijmaken van dit vermogen, dan komen deze transactiekosten voor rekening van het fonds. Door de beheerder worden deze transactiekosten vergoed uit de door haar ontvangen toe- en/of uittredingskosten. De vergoeding bedraagt – indien van toepassing – 0,3%. Bij aan- en verkoop van financiële instrumenten in het eerste halfjaar van 2012 heeft beheerder Wijs & van Oostveen in totaal € 51.255 aan transactiekosten bij het Pyramidefonds in rekening gebracht. Van dit bedrag komt € 15.815 (31%) toe aan de direct of indirect bij de transacties betrokken partijen (inclusief beurzen) als vergoeding voor de dienstverlening met betrekking tot de uitvoering, de clearing & settlement en administratieve verwerking.
Total Expense Ratio De Total Expense Ratio geeft de verhouding weer tussen de kosten van het Pyramidefonds, exclusief transactiekosten en dividendbelasting, in relatie tot de gemiddelde intrinsieke waarde. De Total Expense Ratio over de verslagperiode bedraagt 0,88% (eerste halfjaar 2011: 0,81%).
Personeel Het Pyramidefonds heeft geen werknemers in dienst.
Amsterdam, 30 juni 2012
Beheerder: Wijs & van Oostveen B.V.
De directie, S. Sarphatie R. Gribbroek
17
Overige gegevens Bestuurdersbelangen Gedurende de verslagperiode heeft de directie van de beheerder Wijs & van Oostveen B.V. in de navolgende fondsen een belang gehad, waar tegelijkertijd ook het Pyramidefonds in participeerde (in aantallen). DSM N.V. ASML Holding N.V.
Aantal aan het Aantal aan het begin van de Mutaties in de einde van de verslagperiode verslagperiode verslagperiode 90 -
(90) 48
48
GELIEERDE PARTIJEN In de verslagperiode hebben de volgende transacties plaatsgevonden tussen Wijs & van Oostveen en het Pyramidefonds: Direct Beheervergoeding Transactiekosten bij aan- en verkoop van financiële instrumenten Kosten toe- en uittreding Vergoeding transactiekosten bij toe- en uittreding Indirect Beheervergoeding gelieerde beleggingsinstellingen (de beheervergoeding is berekend op basis van het gemiddelde belang van het Pyramidefonds in de betreffende financiële instrumenten)
€ 246.933 51.255 21.849 (6.987)
105
Alle transacties met gelieerde partijen hebben tegen marktconforme voorwaarden plaatsgevonden.
Gelieerde beleggingsinstellingen De beheerder van het Pyramidefonds heeft op grond van het prospectus de mogelijkheid te beleggen in gelieerde beleggingsinstellingen voor zover deze belegging past binnen het te voeren beleggingsbeleid, zoals vastgelegd in het prospectus. In de verslagperiode heeft het Pyramidefonds belegd in gelieerde beleggingsfondsen, namelijk in subfondsen van het Paraplufonds Nederlandse Beleggingsfondsen: het Fris Rotatie Fonds en het Fris Valuta Fonds. De beheerder van deze fondsen is Fris. Fris is een handelsnaam van Wijs & van Oostveen B.V. Bij de berekening van de beheervergoeding voor de beheerder van het Pyramidefonds wordt de waarde van de beleggingen in deze gelieerde beleggingsfondsen buiten beschouwing gelaten. Er is derhalve geen sprake van dubbele beheervergoeding.
18
De beheervergoeding van de Fris-fondsen, verwerkt in de koers van deze gelieerde beleggingsinstellingen, komt wel toe aan beheerder Wijs & van Oostveen. De Fris-fondsen staan onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank N.V. Het (half)jaarbericht van de Fris-fondsen is na afloop van het boekjaar verkrijgbaar via de website www.frisfondsen.nl.
Uitvoering stemrechten De beheerder van het fonds voert in het algemeen geen actief beleid ten aanzien van de uitoefening van stemrechten die verbonden zijn aan aandelen en andere financiële instrumenten waarin het fonds belegt. Wegens de doorgaans relatief geringe omvang van de door het fonds gehouden pakketten is daartoe geen aanleiding. Indien in voorkomende gevallen het belang van de participanten van het fonds vereist dat stemrecht wordt uitgeoefend, dan zal de beheerder dat doen. Waar het fonds substantiële pakketten houdt, zal de beheerder in het belang van de participanten een actiever beleid voeren.
19
AANDELENPORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Aantal Fonds
Beurswaarde per 30.06.2012 €
276.500 Aegon N.V. 1.007.566 1.540.000 AEX Sprint Notes 991.760 216.800 Ageas 338.208 127.000 Ahold N.V., Koninklijke 1.241.298 34.100 AkzoNobel N.V. 1.263.064 26.412 Aperam 273.628 102.250 ArcelorMittal SA (AEX) 1.238.248 18.900 ASML Holding N.V. 757.229 16.500 AXA SA 172.920 35.000 Carrefour SA 509.075 6.000 Credit Agricole SA 20.826 21.000 DSM N.V., Koninklijke 814.800 150.000 Dutch Power Notes VII 68.000 France Telecom SA 705.500 12.500 Fris Rotatie Fonds 100.306 14.285.7143 Fris Valuta Fonds 100.000 45.250 Heineken Holding N.V. 1.598.230 605.500 ING Groep N.V. Cert. 3.188.563 214.150 KPN N.V., Koninklijke 1.618.117 190.000 Philips Electronics N.V., Koninklijke 2.958.300 111.500 PostNL 362.375 10.250 Randstad Holding N.V. 237.544 111.500 Reed Elsevier N.V. 1.004.838 198.500 Royal Dutch Shell PLC (A) 5.281.093 20.000 SBM Offshore N.V. 217.700 61.000 TNT Express 563.579 38.000 TomTom N.V. 121.068 58.550 Total SA 2.078.525 249.500 Unilever N.V. Cert. 6.583.058 52.500 Wolters Kluwer N.V. 657.825 Totaal aandelen tegen beurswaarde per 30 juni 2012
20
36.005.242
VASTGOEDPORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Beurswaarde per Aantal Fonds 30.06.2012 €
17.852 Corio N.V. 11.900 Unibail-Rodamco SA 2.500 Wereldhave N.V.
618.215 1.726.690 126.425
Totaal vastgoed tegen beurswaarde per 30 juni 2012
2.471.330
VASTRENTENDE WAARDEN-PORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Beurswaarde per Aantal Fonds 30.06.2012 €
100.000 5,125% Carrefour SA 2007 p 2014 115.000 4,375% Schiphol Nederland B.V. 2003 p 2013 300.000 4,674% Telefónica Emisiones SAU 2007 p 2014
Totaal vastrentende waarden tegen beurswaarde per 30 juni 2012
21
107.188 118.897 296.106
522.191
GEKOCHTE OPTIEPORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Beurswaarde per Aantal Fonds Uitoefenprijs 30.06.2012 € € 60 84 140 26
22
Callopties long WKL Call 12/2014
16,00
3.000
Putopties long AEX Put 12/2012 AEX Put 12/2012 UBL Put 09/2012
240,00 320,00 130,00
28.980 350.000 5.486
Totaal gekochte opties tegen beurswaarde per 30 juni 2012
387.466
GESCHREVEN OPTIEPORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Beurswaarde per Aantal Fonds Uitoefenprijs 30.06.2012 € € Callopties short -10 ASL Call 09/2012 -350 -10 -1.805 -287 -200 -250 -1.640 -1.790 -111
Putopties short AEX Put 12/2012 ASL Put 09/2012 FOR Put 06/2013 FOR Put 12/2012 ING Put 09/2012 ING Put 12/2012 TTM Put 12/2012 TTM Put 12/2012 UBL Put 09/2012
36,00
(5.150)
280,00 36,00 1,60 3,20 5,60 5,20 2,80 3,20 100,00
(334.250) (1.130) (61.370) (48.790) (13.200) (17.000) (47.560) (85.920) (3.330)
Uitoefenprijs $ Putopties short -40 CSCO Put 01/2013 17,50 (5.434) -200 NOK Put 01/2013 7,50 (86.888) -35 YHOO Put 07/2012 18,00 (6.137) Totaal geschreven opties tegen beurswaarde per 30 juni 2012 (716.160)
23
SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE PER 30 JUNI 2012 Beurswaarde per 30.06.2012 30.06.2012 31.12.2011 € % % Totaalwaarde binnenlandse financiële instrumenten 26.128.527 Totaalwaarde buitenlandse financiële instrumenten 12.541.543 38.670.069
24
68
64
32
36
100
100
Overzicht van de intrinsieke waarden Aantal Intrinsieke Intrinsieke uitstaande waarde per waarde fonds participaties participatie (x € 1.000) € 30.06.1993 898 19.479 46,10 31.12.1993 6.597 125.889 52,41 30.06.1994 10.662 224.331 47,53 31.12.1994 12.525 252.918 49,52 30.06.1995 13.948 297.649 46,86 31.12.1995 14.868 300.297 49,51 30.06.1996 15.207 277.332 54,83 31.12.1996 17.913 295.425 60,63 30.06.1997 35.819 490.619 73,01 31.12.1997 52.962 676.631 78,27 30.06.1998 83.884 934.320 89,78 31.12.1998 133.423 1.433.575 93,07 30.06.1999 164.631 1.685.929 97,65 31.12.1999 212.712 1.984.369 107,19 30.06.2000 232.264 2.200.265 105,56 31.12.2000 225.013 2.257.179 99,69 30.06.2001 209.807 2.230.408 94,07 31.12.2001 188.562 2.111.058 89,32 30.06.2002 164.834 2.061.349 79,96 31.12.2002 137.861 1.972.699 69,88 30.06.2003 123.092 1.888.958 65,16 31.12.2003 125.969 1.805.523 69,77 30.06.2004 122.210 1.700.708 71,86 31.12.2004 114.537 1.585.601 72,24 30.06.2005 112.938 1.470.203 76,82 31.12.2005 113.773 1.361.342 83,57 30.06.2006 107.266 1.258.145 85,26 31.12.2006 108.465 1.168.103 92,86 30.06.2007 105.607 1.044.955 101,06 31.12.2007 92.566 939.542 98,52 30.06.2008 71.230 880.098 80,93 31.12.2008 41.545 853.827 48,65 30.06.2009 43.197 827.686 52,19 31.12.2009 52.251 799.743 65,33 30.06.2010 47.572 755.630 62,96 31.12.2010 51.577 729.285 70,72 30.06.2011 47.446 687.492 69,01 31.12.2011 41.728 666.212 62,63 30.06.2012 39.813 630.241 63,17
25
Doelstelling en algemeen beleggingsbeleid van het fonds Het beleggingsbeleid is gericht op het behalen van een optimaal beleggingsresultaat bij een aanvaardbare risicograad. Het fonds richt zich primair op beleggingen in aandelen die zijn genoteerd op de belangrijkste financiële beurzen van de wereld, met het accent op aandelen die zijn genoteerd aan Eurolist van Euronext Amsterdam. Afhankelijk van het koersniveau van de aandelenmarkten zal ook worden belegd in obligaties, vastgoedfondsen en liquiditeiten. Daarnaast zal het Pyramidefonds direct of indirect kunnen beleggen in aan de beheerder of bewaarder gelieerde partijen, waaronder andere beleggingsinstellingen. Ook op initiatief van beheerder Wijs & van Oostveen ontwikkelde en door derden uitgegeven producten (waaronder gestructureerde producten zoals notes) kunnen onderdeel zijn van de beleggingsportefeuille van het fonds. Tevens zullen derivaten, waaronder opties en aanverwante beleggingsinstrumenten, een onderdeel vormen van het te voeren beleggingsbeleid. Uit het gebruik van deze instrumenten kunnen zowel rechten als plichten voortvloeien, die een risicoverlagend dan wel -verhogend effect kunnen veroorzaken. Het geheel van deze instrumenten zal met name worden aangewend in het kader van risicobeperking. Dit sluit echter niet uit dat derivaten die binnen de portefeuille een hefboomwerking veroorzaken (zoals bijvoorbeeld gekochte callopties en/of geschreven putopties) ook aan de eerdergenoemde doelstelling van vermogensgroei kunnen bijdragen. Indien er naar het oordeel van de beheerder dan ook voldoende zekerheden beschikbaar zijn, kan de beheerder ervoor kiezen om ook indirect (door middel van de aankoop van callopties en/of het schrijven van putopties, etc.) in financiële instrumenten te beleggen. Het fonds kan, ter tijdelijke financiering van de beleggingsactiviteiten, als debiteur geldleningen aangaan tot een maximum van 10% van het fondsvermogen. Bovendien kunnen ter verhoging van het rendement voor rekening en risico van het fonds ongelimiteerd financiële instrumenten in bruikleen worden gegeven. Dergelijke overeenkomsten van bruikleen zullen uitsluitend worden aangegaan met banken in de Europese Unie en uitsluitend tegen afgifte van een contractueel overeengekomen garantie. De bank die de bruikleen voor het fonds faciliteert, draagt in voornoemd kader zorg voor een gestelde zekerheid van minstens 100% van de waarde van de uitgeleende financiële instrumenten.
26
VIJF JAAR PYRAMIDEFONDS
2011 2010 2009 2008 2007 € € € € €
Gerealiseerde waardeveranderingen (4.346.250) (2.432.044) (3.889.007) (2.974.309) 6.142.832 Niet-gerealiseerde waardeveranderingen (1.830.185) 5.417.837 16.969.109 (42.915.834) (537.747) Interest, dividend en uitleen financiële instrumenten 1.452.765 1.754.318 1.380.940 2.981.059 2.956.415 Overige bedrijfsopbrengsten 14.622 26.618 10.440 334.830 (287.016) Lasten (772.040) (813.865) (864.578) (1.188.228) (1.718.420)
27
(5.481.088)
3.952.865
Fondsvermogen einde boekjaar
41.727.530
51.577.471
13.606.904 (43.762.482)
52.250.984
41.544.975
6.556.064
92.565.723
Het Pyramidefonds is een initiatief van: Wijs & van Oostveen B.V. Herengracht 493 1017 BT Amsterdam tel. 020 - 6388226 fax 020 - 6391516
28
