2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
1
Foto AFP
Museum Evgeni vond het karkas van het oeroude beest toen hij aan het spelen was op het schiereiland Taimir, in het noorden van Rusland. Wetenschappers waren daarna een week bezig om de resten uit de bevroren grond te krijgen. Met speciale stoomapparaten probeerden ze het karkas zo heel mogelijk te houden. Door het beest verder te onderzoeken, hopen wetenschappers nog meer over mammoeten te weten te komen. Evgeni kan zijn bijzondere vondst binnenkort in een Russisch museum bezoeken. Het dode dier krijgt zijn naam. Bron:www.kidsweek.nl
De mammoet is niet alleen bijzonder omdat hij zo oud is, maar ook omdat hij heel goed bewaard is gebleven. Aan het karkas zaten nog resten van de vacht en organen. Wetenschappers zeggen dat het de op één na best bewaarde mammoet is die ooit is ontdekt.
De Russische Evgeni Salinder (11 jaar) heeft het karkas van een oeroude mammoet gevonden. Het dier is volgens onderzoekers maar liefst dertigduizend jaar oud.
Oeroude mammoet gevonden
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 3 hiernaast.
iets opzoeken. weten wat een woord betekent. weten wat voor nieuws er is gebeurd. weten hoe iets werkt.
mam‐moet stoom‐apparaten bij‐zon‐der spe‐len
A B C D
skelet vacht tanden slurf
3 Wat is een ander woord voor ‘karkas’ in regel 3?
A B C D
2 Welk woord kun je in stukken hakken om achter de betekenis te komen?
A B C D
1 Als ik deze tekst lees, dan wil ik …
A B C D
A B C D
A B C D
Toen hij aan het tuinieren was. Toen hij aan het eten was. Toen hij aan het spelen was. Toen hij op de fiets zat naar school.
6 Wanneer vond Evgeni het karkas van de mammoet?
A B C D
In een encyclopedie. In een kookboek. In een gebruiksaanwijzing. In een boek over huisdieren.
9 Waar zou jij het antwoord zoeken op de vraag: ‘Hoe ziet een mammoet eruit?’
schiereiland – Rusland – Taimir mammoet – oeroude – bewaarde organen – resten – vacht museum – wetenschappers – vondst
A B C D
bevroren – mammoet – spelen – bijzonder Evgeni – stoomapparaten – Rusland – bewaard wetenschappers – spelen – grond – ooit Evgeni – karkas – mammoet – Rusland
A B C D
8 In welk rijtje staan de woorden op alfabetische volgorde?
5 Welke sleutelwoorden passen het best bij de tekst?
De naam van een wetenschapper. De naam van Evgeni. De naam van het stoomapparaat. De naam van het land.
Feiten, kop en intro. Verzinsels en afbeelding. Meningen en uitleg van moeilijke woorden. Argumenten, stappenplan en plaatjes.
7 Welke naam krijgt het karkas van de mammoet?
4 De tekst hiernaast is een nieuwsartikel. Waaraan kun je zien dat dit een nieuwsartikel is?
Klimaat De reis was niet alleen voor de lol, maar ook om te leren over het klimaat. ‘We hebben gezien hoe snel de ijskappen smelten. Dat komt door de opwarming van de aarde en dat is niet goed voor de natuur’, vertelt Louette. ‘Ik vond die ijskappen er supermooi uitzien. Het is wel heel erg om te weten dat ze steeds meer aan het smelten zijn.’
Bevroren tenen In Groenland hebben de drie iedere dag wat anders gedaan. ‘We vonden daar zomaar dierenpoten met het vlees er nog aan!’, vertelt Louette. ‘Die mochten we helaas niet meenemen in het vliegtuig.’ Het bijzonderst vond ze het slapen op het ijs. ‘Het was die nacht zó koud, ik was bang dat mijn tenen zouden bevriezen’, vertelt Louette. ‘Ik droeg een dikke donsjas, thermokleding en een regenjas. Toch bleef ik maar shaken.’
In mei hielpen Louette en Lonneke Bart met Zapp Your Planet, een wedstrijd tussen Zapp‐presentatoren. De prijs was de expeditie naar Groenland. Iedere presentator kreeg opdrachten die te maken hadden met afval, milieu, energie, voedsel en natuur. Ze konden hulp inschakelen van kinderen. Bart had geluk, want hij had Louette en Lonneke. Of was het andersom? ‘Ik dacht al meteen dat Bart de beste zou zijn. En ik kreeg gelijk!’, zegt Louette.
Door Annemiek Ruggenberg ‐ Louette (10 jaar) ging met vriendin Lonneke (10 jaar) en Z@PP‐presentator Bart Meijer op expeditie naar Groenland. Daar sliepen ze op ijs, vonden ze dierenpoten en zagen ze de ijskappen smelten. In Zapp Your Planet volg je de avonturen van de drie.
Slapen op de ijskap
19 Zapp Your Planet – Expeditie Groenland, iedere werkdag om 18.25 uur bij Z@PP
15 16 17 18
10 11 12 13 14
5 6 7 8 9
2 3 4
1
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 5 hiernaast.
A B C D
A B C D
Zapp Your Planet ‐ Expeditie Groenland. Louette, Lonneke en Z@PP‐presentator Bart Meijer. Het smelten van ijskappen. Opwarming van de aarde.
A B C D
Omdat ze Bart hielpen met Zapp Your Planet en de wedstrijd wonnen. Omdat ze erg graag een keer op de ijskap wilden slapen. Omdat ze altijd al heel graag naar Groenland op vakantie wilden. Omdat ze erg geïnteresseerd zijn in de opwarming van de aarde.
12 Waarom mochten Louette en Lonneke naar Groenland?
A B C D
11 Wat is het onderwerp van deze tekst?
Ze konden hulp inschakelen van kinderen. Ik vond die ijskappen er supermooi uitzien. We hebben gezien hoe snel de ijskappen smelten. Ik droeg een dikke donsjas, thermokleding en een regenjas.
A B C D
In een encyclopedie. In een atlas. In een krant. In een kookboek.
15 Waar zou jij het antwoord zoeken op de vraag: ‘Waar ligt het land Groenland?’
A B C D
14 Een mening is iets wat iemand vindt of denkt. Welke zin is een mening?
ontdekkingsreis vakantie tentoonstelling wedstrijd
weten wat het woord ‘expeditie’ betekent. weten hoe ik stap voor stap iets moet doen. meer weten over het programma Zapp Your Planet. meer weten over hoe ik kan overleven in de natuur.
13 Wat is een ander woord voor ‘expeditie’ in regel 3?
10 Als ik deze tekst lees, dan wil ik …
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Bron: Kidsweek
De Brit Jason deCaires Taylor is duiker en kunstenaar. Al achttien jaar lang duikt hij in de zee. ‘Daar krijg ik inspiratie van’, zei hij. Met die inspiratie zit het wel goed, want de Brit is twee jaar geleden begonnen met het bouwen van een onderwaterstad in een marinepark in Mexico. Eerst liet hij een …(1)… zinken met een vrouw van steen erop. Hij zorgde er expres voor dat er gaten in de autoramen zaten, zodat de vissen naar binnen kunnen zwemmen. Daarna liet hij mensen van steen naar de zeebodem zinken en bouwde hij echte huizen. Niet voor mensen, maar voor vissen die zo ook eens wat anders kunnen zien dan alleen maar zeewier en rotsen. Toch zijn de huizen ook een beetje voor mensen. Jason hoopt dat duikers zijn onderwaterstad komen bekijken, zodat het wat rustiger wordt bij de drukbezochte duikgebieden op de zeebodem.
auto huis mens vis
Duiker krijgt inspiratie. Duiker bouwt onderwaterstad. Jason de Caires Taylor is duiker. Stad in marinepark in Mexico.
A B C D
Aan de feiten in de tekst. De tekst is een soort stappenplan. Aan de uitleg van moeilijke woorden. Aan de vele argumenten in de tekst.
3 Waaraan kun je zien dat dit een nieuwsartikel is?
A B C D
2 Wat is het onderwerp van de tekst?
A B C D
1
Duiker bouwt onderwaterstad
1 Welk woord past het best op …(1)… in regel 5?
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 6 en 7 hiernaast.
onder‐water‐stad hui‐zen ge‐le‐den kunst‐e‐naar
kunstenaar – duiker duiken – zwemmen onderwaterstad – zeebodem duikgebied – duikzone
A B C D
Hoeveel jaar duikt Jason al in de zee? Wanneer is Jason begonnen met de bouw van de onderwaterstad? Hoeveel mensen zullen de onderwaterstad bezoeken? Hoe kunnen de vissen de auto binnen zwemmen?
7 Op welke vraag vind je het antwoord NIET in de tekst?
A B C D
6 Synoniemen zijn woorden die hetzelfde betekenen, maar anders worden geschreven. Welke woorden zijn synoniemen?
A B C D
5 Welk woord kun je in stukken hakken om achter de betekenis te komen?
Jason
inspiratie
zee
A Jason zeebodem onderwaterstad duiker Mexico C vis 18 jaar
D
B
18 jaar
zeewier
rots
kunstenaar
Jason
onderwaterstad
Mexico
drukbezocht
onderwaterstad
vissen
9 Welk woordveld past het best bij het artikel?
In een encyclopedie. In een woordenboek. In een krant. Op de website www.hyves.nl.
A B C D
A B C D
ideeën spiritualiteit ellende stress
8 Ik wil meer weten over het leven in de zee. Waar kan ik het best zoeken naar informatie?
4 Door welk woord kun je het woord ‘inspiratie’ in regel 3 vervangen?
4 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
2 3
1
Bron: Kidsweek
Femke is superdruk, dus moeten …1… een afspraak maken voor een interview. Ook winnaressen moeten gewoon naar school, dus vindt het interview plaats op dinsdag heel vroeg in de ochtend. ‘Vandaag is het weer feest’, vertelt Femke. ‘Niet voor mij, maar omdat mijn zusje jarig is. Mijn stem is inmiddels schor van al dat feesten.’ Ook bijna een week na de finale van het Junior Songfestival is het nog feest voor Femke. ‘In onze straat waren allemaal slingers opgehangen, die hangen er nu nog. Maandag was er een huldiging op mijn school. Iedereen stond buiten op me te wachten en riep “Femke bedankt!”.’ Om mensen op te roepen om op haar te stemmen, reed er in omgeving Tuitjenhorn een vrachtwagen rond met het gezicht van Femke erop. ‘Daar zit nu een sticker overheen met “winnares”’, vertelt ze trots. De vrachtwagen kan nog blijven rijden tot 1 december, want dan is de internationale finale van het liedjesfestival. Over de grote finale waar ze voor miljoenen kijkers zal optreden, maakt Femke zich nog niet zoveel zorgen. Waar ze wel bang voor is, is vliegen. ‘Maar ik heb geluk, want dit jaar is de internationale finale gewoon in Nederland!’
Door Annemieke Ruggenberg ‐ Femke (12 jaar) uit Tuitjenhorn is de winnares van het Junior Songfestival. Met haar liedje Tik Tak Tik vertegenwoordigt ze op 1 december Nederland in de internationale finale in Amsterdam.
Week lang feest voor winnares Femke
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 9 hiernaast.
A B C D
A B C D
A B C D
A B C D A B C D
A B C D
Femke werd veel geïnterviewd door verschillende journalisten. Er werden stickers met ‘winnares’ op de vrachtwagen geplakt. Er reed een vrachtwagen rond met het gezicht van Femke erop. D e hele straat van Femke was versierd met slingers.
journalisten filmsterren iedereen acteurs
15 Hoe werden mensen opgeroepen om op Femke te stemmen?
12 Welke woord past het best op …1… in regel 4?
Wanneer is de finale van het Junior Songfestival 2012? Hoeveel inwoners heeft Tuitjenhorn? Wanneer wordt Femke 13 jaar? Door welke journalisten is Femke geïnterviewd?
Femke – winnares – Junior Songfestival – Tik Tak Tik Femke – Tuitjenhorn – Amsterdam – journalist Femke – winnares – vrachtwagen – liedjesfinale Femke – Tuitjenhorn – geluk – Nederland
14 Op welke vraag kun je het antwoord vinden in een encyclopedie?
11 Welk rijtje sleutelwoorden geeft het beste weer waar de tekst over gaat?
artikel formulering verklaring vraaggesprek
Feiten, kop en alfabetische volgorde. Korte teksten en intro. Meningen, vragen en antwoorden. Argumenten en stappenplan.
13 Wat is een ander woord voor interview?
10 Welke tekstkenmerken passen bij een interview?
Oudhollands De site is opgezet door het Meertens Instituut. Dat is een organisatie die de Nederlandse taal en cultuur bestudeert. Op gekaaptebrieven.nl kun je veel leren over de geschiedenis. Je kunt er bijvoorbeeld persoonlijke brieven, slavenlijsten en scheepsdagboeken bekijken. Omdat de originele documenten nogal moeilijk te lezen zijn, hebben vrijwilligers ze helemaal overgetypt. De teksten staan nog steeds in Oudnederlands, dus een beetje ontcijferwerk is wel nodig.
‘Een vriendelijcke groetnisse sij geshcereven aen mijn beminde man aerien jacopsen ick ietien jan sul huisfrou ick laet mijn lieve man weeten als dat ick met onse 2 soone noch gesont ben.’ De liefdesbrief van deze vrouw is nooit aangekomen. Net als de duizenden andere brieven op de site werd hij tijdens de oorlogen in de zeventiende en achttiende eeuw door de Engelsen in beslag genomen en in archieven gestopt. In 1980 werden ze daar herontdekt door een Nederlandse historicus. Vanaf 2005 werden de documenten gefotografeerd en bij elkaar gezocht. En nu zijn ze dan eindelijk online te bekijken.
Vanaf vandaag kun je op www.gekaaptebrieven.nl een duik nemen in de geschiedenis. Op de site staan duizenden documenten uit de zeventiende en achttiende eeuw. Ze werden tijdens oorlogen in die periode door de Britten in beslag genomen. ‐ Door Mariëlle Wisse
Antieke liefdesbrieven
19 Regenachtige zondagmiddag? Spit de brieven eens door. Wie weet …1… je wel op een brief 20 van een van je voorouders. Bron: www.sevendays.nl
12 13 14 15 16 17 18
5 6 7 8 9 10 11
1 2 3 4
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 10 en 11 hiernaast.
Ik wil weten hoe ik een liefdesbrief schrijf. Ik wil weten wat ik moet doen op een regenachtige zondagmiddag. Ik wil weten hoe een antieke liefdesbrief eruit ziet. Ik wil het laatste nieuws over www.gekaaptebrieven.nl weten.
Liefdesbrieven schrijven. Oude brieven uit oorlogen zijn nu online te bekijken. Brief van vrouw is nooit aangekomen. Tips voor het schrijven van oude brieven.
A B C D
val loop ga stuit
3 Welke woord past het best op …1… in regel 19?
A B C D
2 Wat is het onderwerp van de tekst?
A B C D
1 Wat is jouw leesdoel als jij ervoor kiest deze tekst te lezen?
veel weet van geschiedenis. veel weet van aardrijkskunde. veel weet van liefdesbrieven. veel weet van de natuur.
A B C D
Brieven uit de Koude Oorlog. Papieren met belangrijke informatie. Opbergdozen met belangrijke informatie. Hele oude brieven met belangrijke informatie.
6 Wat is de betekenis van het woord ‘documenten’?
A B C D
Wat is het adres van het Meertens Instituut? Hoeveel brieven staan er op www.gekaaptebrieven.nl? Welke oorlogen vonden plaats in de 17de en 18de eeuw? Sinds wanneer is de website www.gekaaptebrieven.nl online?
5 Maak de volgende zin af. Een historicus is iemand die …
A B C D
4 Op welke vraag vind je het antwoord in een encyclopedie? geschiedenis – documenten – liefdesbrieven – vrouw oorlog – geschiedenis – overtypen – ontcijferen gekaaptebrieven.nl – geschiedenis – brieven – online Britten – liefdesbrieven – Oudhollands – zondagmiddag
Een mening van de schrijver. Een argument van de schrijver. Een voorspelling. Een feit.
A B C D
gemaakt bedacht uitgevoerd geordend
9 Welk woord kun je niet gebruiken in de plaats van ‘opgezet’ in regel 13?
A B C D
8 ‘De liefdesbrief van deze vrouw is nooit aangekomen’ Deze zin hierboven is:
A B C D
7 Welk rijtje sleutelwoorden geeft het beste weer waar de tekst over gaat?
2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16
1
Bron: www.sevendays.nl
Twitter Het is voor het eerst dat een sociale netwerksite zoveel gebruikers heeft. Met vijfhonderd miljoen gebruikers komt Twitter het meest in de buurt. Facebook is in 2004 opgericht door Mark Zuckerberg (28) en drie andere Harvard‐studenten. In mei dit jaar ging Facebook voor het eerst naar de beurs.
Mark Zuckerberg, de oprichter van Facebook, maakte dat bekend op de website van zijn bedrijf. ‘Bedankt dat u mij en mijn team de eer geeft om u zo te dienen’, schreef hij. ‘Een miljard mensen met elkaar verbinden, dat is verbazingwekkend. Het is met afstand dat waar ik het meest …(1)… op ben in mijn leven.’
Het is feest op het hoofdkantoor van Facebook. Meer dan 1 miljard mensen hebben een profiel op het sociale netwerk. Dat betekent dat één op de zeven mensen ter wereld een Facebook‐profiel heeft.
1 miljard Facebook‐vrienden
Lees het artikel hieronder en beantwoord de vragen op pagina 13 hiernaast.
Feiten, kop en intro. Feiten, korte tekst en afbeelding. Feiten, meningen en uitleg van moeilijke woorden. Argumenten, stappenplan en plaatjes.
A B C D
collega medewerker grondlegger specialist
verslaafd onzeker georiënteerd trots
A B C D
Waarom ging Facebook naar de beurs? Wie is de oprichter van Facebook? In welk jaar is Facebook opgericht? Waarom is het feest op het hoofdkantoor van Facebook?
A B C D
15 Wat is een synoniem voor het woord ‘oprichter’ in regel 5?
feest , hoofdkantoor, sociale netwerk, profiel 1 miljard, Facebook‐vrienden, sociale netwerk, Mark Zuckerberg hoofdkantoor, Havard‐studenten, verbazingwekkend, netwerksite 1 miljard, Facebook, bedrijf, Twitter
Twitter heeft meer gebruikers dan Facebook. Meer dan 25% van de mensen heeft een Facebook‐profiel. Meer dan 50% van de mensen heeft een Facebook‐profiel. Facebook heeft meer gebruikers dan Twitter.
14 Op welke vraag vind je het antwoord NIET in de tekst?
A B C D
13 Welke van onderstaande zinnen is WAAR?
12 Welk woord past het best op …(1)… in regel 9?
A B C D
11 Welk rijtje sleutelwoorden geeft het best weer waar de tekst over gaat?
A B C D
10 De tekst hiernaast is een nieuwsartikel. Waaraan kun je zien dat dit een nieuwsartikel is?
M O S F E J N A R O E X S U B I
N E N N I B E C S P I N A I O W
T E T F T F R T P V O E I P O I
K S P I N N E N W E B O D U M N
R H A E A O D P A R A P L U R D
P K D T K T A I Z W D M E U O B
B O D S A R L K S A U O I N T N
K E E L V Q B J D R O P K P S R
E J N A T S A K E M K E E T O O
Q H S M J A K X P I R C L S V O
D S T P L R E G E N J A S R L H
M E O R M B F V O G E L T R E K
V I E P N M T C T A K F A R E E
O R L Q C T L K K H D E F A G E
J S M E A J O A O P P S Q X R M
N Q T R G V M B N A T X Q E I S bladeren regen kastanje paddenstoel vakantie mos eikels spinnenweb regenjas koud
oranje verwarming geel tak boom laars spin fietslamp herfst storm
binnen eekhoorn bruin vogeltrek nat donker wind pompoen sjaal paraplu
WOORDZOEKER:
Zoek de onderstaande woorden in de
is een vraaggesprek waarbij er vragen aan iemand worden gesteld. ‘Femke is superdruk, dus moeten journalisten een afspraak maken voor een interview.’ (pag.4)
is een kinderfilmfestival dat plaatsvindt in de herfstvakantie. ‘Op Cinekid zijn niet alleen de allernieuwste te zien.’ (pag.17)
Taj Mahal
mammoet
is een beroemde tempel in Agra in India. ‘Het hoogtepunt van het nieuwe park moet de nep Taj Mahal worden.’
is een grote olifant uit de prehistorie. De mammoet is uitgestorven. ‘Hij ontdekte een 30.000 jaar oude mammoet!’ (pag.6)
camouflage is als iets onopvallend is (niet opvalt). ‘Het is een op afstand bestuurbare camera in camouflagekleuren.’ (pag.9)
vluchteling is iemand die op de vlucht is of gaat. ‘De fotografe zag de vluchtelingen de grens overkomen.’ (pag.14)
interview
Cinekid
Berlijn
is de hoofdstad van Duitsland. ‘Het is een gescharrel van jewelste bij de egelopvang in Berlijn.’ (pag.9)
Dubai
‘Het woestijnstaatje Dubai gaat alle beroemde gebouwen van de wereld namaken.’ (pag.7)
is een stad in de Verenigde Arabische Emiraten.
is een plaats in het land Peru.
is de hoofdstad van Frankrijk. ‘De Italiaanse wielrenner Marco Marcato won zondag de najaarsklassieker Parijs‐Tours.’ (pag.13)
‘Je kon het allemaal eten op een kattenfestival in La Quebrada. (pag.2)
Parijs
is een dorp in Zuid‐Holland. ‘Veel van de scènes die zich afspelen in de zomer, werden opgenomen op het strand van Noordwijk.’ (pag.26)
‘Femke (12 jaar) uit Tuitjenhorn is de winnares van het Junior Songfestival.’ (pag.4)
La Quebrada
Noordwijk
Tuitjenhorn is een dorp in Noord‐Holland.
Jaargang 4, week 41, 10 oktober 2012 Kidsweek in de Klas hoort bij Kidsweek en is een uitgave van Uitgeverij Young & Connected BV. Redactieadres Meeuwenlaan 98‐100, 1021 JL Amsterdam Directeur Y&C Mark Termeer Redactie Jolien Huis in ’t Veld, Marieke Rikken Operations Angela Kokshoorn Contact mail naar
[email protected] of bel met de Lezersservice 020‐6304707 van maandag tot en met vrijdag tussen 9.00 uur en 13.00 uur. Druk Dijkman Offset, Diemen Bezorging Post NL / TNT Copyright 2012, Kidsweek in de Klas. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd door middel van enige methode of vorm dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de directeur. De inhoud van Kidsweek in de Klas is auteursrechtelijk beschermd. Eventuele rechthebbenden die wij niet hebben kunnen achterhalen, verzoeken wij contact op te nemen met de directeur.
Verticaal: 2. Waardoor is de helft van Nigeria nat? (p.6) 3. Waar werd de nieuwe tv‐serie De vier van Westwijk opgenomen? (p.26) 5. Meer dan honderdduizend Soedanezen zijn dit jaar op de … geslagen voor de oorlog in hun land. (p.14/15) 6. Waar zat Noa twaalf uur lang in samen met haar stiefmoeder Berthy? (p.4) 8. Welk woestijnstaatje gaat alle beroemde gebouwen van de wereld namaken? (p.7) 10.Van welk dier kon je vlees eten op het kattenfestival in Peru? (p.2)
Horizontaal: 1. Waar maakten studenten in Boedapest een kunstwerk van? (p.11) 4. Devon lijdt sinds hij een half jaar oud is aan een heleboel … allergieën.(p.1) 7. Hoe heet de tijd waarin mannetjesherten zich uitsloven voor de vrouwtjesherten? (p.9) 9. Wat is de naam van het Kinderfilmfestival dat plaatsvindt in de herfstvakantie? (p.13) 11. Hoe heet de dans die het rugbyteam van Nieuw ‐ Zeeland opvoert voordat ze aan een wedstrijd beginnen? (p.17) 12. Naar welk land gingen Lonneke en Louette voor opnames van Zapp Your Planet? (p.27) 13. Femke won de … van het Junior Songfestival. (p.4)
