Groot Hoefblad. Volkstuinvereniging Eigen Hof

22 00 1 54 vn oao jr a j aa ar r

Groot H oef b l a d

Volkst of V olkst uinv uin vee re n igin g E ige n H Hof

BESTUURSINFORMATIE

Wanneer er in een gebied veel verschillende dieren, planten, bacteriën en schimmels voorkomen, dan is dat vaak een teken

Volkstuinvereniging “Eigen Hof” 010-4654104 Overschiese Kleiweg 728, 3043 LH Rotterdam.

dat het goed gaat. Een veelheid aan soorten wijst op een gezonde leefomgeving. Een korte wandeling over ons tuincomplex laat zien dat er op een relatief klein oppervlak een enorme verscheidenheid aan planten, bomen, bollen, bloemen, groente en fruit groeit. En al die verschillende planten trekken weer verschillende soorten vogels, bijen en vlinders aan; je kunt het zo gek niet bedenken of het vliegt, kruipt en kronkelt over ons tuincomplex. van de redactie

Maar waarom is het dan zo belangrijk dat er veel verschillende soorten bestaan? Omdat alles wat groeit, bloeit en ademt afhankelijk is van elkaar. Dat geldt niet alleen voor beestjes en planten. Wij kunnen zelf ook niet bestaan zonder de pissebed, de mier en de mug. Naast een rijkdom aan dieren, planten en insecten bestaat er op Eigen Hof ook een grote rijkdom aan

Dankwoord van de voorzitter Piet Sonders.

Bestuursleden alleen bij zeer dringende gevallen en calamiteiten in het tuinseizoen (mei t/m half september).

verschillende mensen. Er zijn leeftijdsverschillen, uiteenlopende inkomens, diverse religies, we komen uit verschillende landen of streken en we tuinieren allemaal op onze eigen manier. Is dat erg? Nee, op deze manier houden we elkaar in balans en kunnen we van elkaar leren.

Piet Sonders 06-40428705 voorzitter Martha van Krimpen 06-41490688 secretaris Harry Kloos penningmeester Lenie Coppens 06-36175132 verkoop tuinen en verzekeringen

Het bestuur is aanwezig in de bestuurskamer op zaterdagochtenden tussen 10.00 en 12.00 uur. Email: [email protected] Bestuur: [email protected] Secretariaat: [email protected] Penningmeester: [email protected] Website: www.vtv-eigenhof.nl

Natuurlijk leveren verschillende ideeën over tuinieren soms spanningen op. Wat voor de ene tuinder een ecologisch hoogstandje is, is voor de ander gewoon een enorme berg rotzooi. En andersom ziet de ecologische tuinder in zwarte aarde en een aangeharkt perk een gemis aan schuilplekjes voor dieren en insecten.

Alle informatie over Eigen Hof wordt per e-mail, via Facebook of de website gepubliceerd door het secretariaat. Voor tuinders zonder internet worden de belangrijkste mededelingen ook in de “abri” opgehangen. Wij zijn ook op Facebook: www.facebook.com/pages/VTV-Eigen-Hof

Zolang we onze verschillen niet uitvechten maar koesteren, zal het ons tuincomplex alleen maar mooier en rijker maken.

Openingstijden winkel tijdens de wintermaanden: April t/m augustus: zaterdagen van 10.00 tot 12.00 uur. September en oktober: zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur. Februari t/m maart: 11.00 tot 12.00 uur. November, december en januari is de inkoop gesloten

Colofon

Openingstijden afvalcontainers:

ALLEEN VOOR HUISVUIL!

Groot Hoefblad is het tijdschrift van volkstuinvereniging Eigen Hof

Maandagavond : Woensdagmiddag: Donderdagavond: Zaterdagmorgen:

Adres: Overschiese Kleiweg 728 3043LH Rotterdam http://www.vtv-eigenhof.nl

Beste tuinders, Vanaf deze plaats wil ik iedereen die in de afgelopen maanden per kaart, brief, mail of anderszins aandacht aan mijn ziek zijn heeft besteed, hartelijk bedanken. Het was een zware periode en de steun die ik van jullie heb ontvangen heeft mij tijdens en na de operatie enorm gesterkt. Ik hoop snel weer de oude te zijn en mijn taak weer naar behoren uit te kunnen voeren. Hartelijk dank nogmaals. Piet Sonders

Hebt u ideeën voor kopij, foto’s of illustraties, dan kunt de redactie bereiken via email: [email protected]

19.00 tot 20.00 uur 14.00 tot 15.00 uur 19.00 tot 20.00 uur 10.30 tot 12.30 uur

n taa ges e ans o r av t t a e i c of is n de en/ s Het n in, e u g t de f g wa op n o han n n e rei a s r a t e a t pla eer het te rk an a v p en en, del pa d e r x. e ple and m o p o nc tui

De regels die wij met elkaar als tuinders hebben afgesproken om veilig en met plezier te kunnen tuinieren, kunt u lezen in ons informatieboekje. U kunt een exemplaar krijgen bij het secretariaat. Lees het nog eens na!

Redactie: Mies van Marrewijk, Martine Herman, Hilde Vervloet, Martha van Krimpen, Katja Schellekens. Met bijdragen van: Wolf Brinkman, Jan Hendrik Bos, Jos Koekman, Carolien Zeevat en Dorien. Illustraties: Katja Schellekens Vormgeving/opmaak: Hilde Vervloet

tuin 46 tuin 172 tuin 236 tuin 251

Onze Bond anno 2015.

Yvonne Claassen

De Rotterdamse Bond van Volkstuinders is in rustiger vaarwater gekomen sinds de laatste ledenvergadering vorig jaar. Toen werd besloten te stoppen met de plannen voor het oprichten van een stichting die het groot onderhoud en het innen van de huurpenningen zou gaan organiseren. Veel bestuurders bij de Bond stopten met hun vrijwilligerswerk en slechts Yvonne Claassen bleef werkzaam als voorzitter, geholpen door Kweisja Tchang, die als office manager haar administratief ondersteunt. Ik moet zeggen: ondanks de veel te kleine bezetting van het bondsbestuur, lopen de zaken vlotter dan voorheen! Tot 1 januari 2016 praten afgevaardigden van de units in een werkgroep over de toekomst van de Bond. Het zal anders moeten dan in het verleden. Helaas is het een bijna onmogelijke taak geworden vrijwilligers te vinden die tijd hebben om de Bond te veranderen in een sterke belangenbehartiger, wat noodzakelijk is om met de gemeente te blijven onderhandelen over belangrijke

onderwerpen. Verschillende oplossingen worden aangedragen tijdens deze bijeenkomsten. Moet het lidmaatschap vrijwillig worden? Moeten we aansluiting zoeken bij de landelijke organisatie van volkstuinders, de AVVN? Maar hoe worden de tuinders dan vertegenwoordigd bij de Rotterdamse gemeente? Of moeten allerlei “groene vingers en duimen” instanties in Rotterdam ook lid kunnen worden van de Bond en zo de overlevingskansen van de Bond groter maken? Het zijn lastige vragen, want de Bond is in het verleden opgericht door en voor volkstuinders. Maar tijden veranderen, de taken van de Bond en het verenigingsleven op de complexen ook. Wat niet verandert is de grote vraag naar vrijwilligers die zich beschikbaar stellen in het belang van het voortbestaan van hun tuin, de geliefde volkstuinvereniging, het tuinpark, of hoe wij in de toekomst ook mogen heten. Doe mee Rotterdam groen te houden! Martha van Krimpen Secretaris VTV Eigen Hof en lid van de werkgroep van de RBvV

Onze afvalberg wordt kleiner. Op 1 maart 2015 heeft Eigen Hof met een nieuw afvalverwerkingsbedrijf, de firma Gansewinkel, een contract afgesloten om containers te leveren, de inhoud daarvan op te halen en milieuvriendelijk te verwerken. De Roteb had eerder contracten met de Rotterdamse volkstuinen eenzijdig opgezegd. Het geeft ons allen de mogelijkheid om ons te bezinnen op de ongelimiteerde wijze van afval aanbieden op Eigen Hof. Het wordt even wennen aan een andere manier van inleveren van uw afval. Samen met de vrijwilligers van de Containerploeg en de voorlieden van het Algemeen Werk heeft het bestuur de volgende nieuwe regels opgesteld: 1. Alleen huisvuil mag in de containers. De vrijwilligers die vier keer per week uw afval aannemen bij het containerhok, doen dit om u te helpen. Houdt u zich niet aan deze regel, gaat u schelden tegen deze vrijwilligers of gooit u toch tuinafval in de containers, dan krijgt u van het secretariaat een rekening voor de kosten van een container. Leden van het bestuur zullen regelmatig aanwezig zijn om te zorgen dat alles in goede harmonie verloopt. 2. Groen, zoals hegafval, gras en ander tuinafval Dit moet u op uw eigen tuin composteren, of zoals ervaren tuinders nog vaak doen, een kuil graven en daarin uw tuinafval storten. Weet u niet hoe u moet composteren? Volg de cursus die op zondag 7 juni wordt gegeven door twee ervaren compostmeesters van vtv Blijdorp in de kantine van Eigen Hof. U kunt zich opgeven bij het bestuur of bij het Algemeen Werk [email protected] 3. Groot snoeiafval Net als altijd in handzaam vastgebonden bosjes van 1 meter lengte langs de voorheg leggen, dan kunnen de vrijwilligers die op de trac-

tor rijden het voor u ophalen. Laat een briefje achter in de postbus in de hal van de kantine. U kunt het grote snoeiafval (takken e.d.) ook zelf naar het “depot” brengen. Het depot bevindt zich tegenover tuin 28, links van de achteringang. Graag netjes stapelen zodat iedereen zijn snoeiafval kwijt kan en de omliggende tuinen geen overlast ondervinden van het depot. Het bestuur kan af en toe een beroeps “hakselmeneer” van de gemeente vragen te komen hakselen. De data worden bekend gemaakt door het secretariaat, zodat u ook haksel voor uw tuin kunt ophalen. 4. Groot vuil, Zoals koelkasten, tv’s, bedden, stoelen etc. moet u zelf afvoeren naar het milieupark met gebruik van uw eigen adrespostcode. Dit is een nieuwe regel van de Roteb. Eigen Hof kan jammer genoeg geen groot vuil meer voor u wegbrengen. Of u kunt een grote container huren bij een van de commerciële afvalbedrijven. Die mag dan kortstondig op de parkeerplaats staan (niet op de invalide parkeerplaatsen!). De vrijwilligers van de tractor kunnen wel dit afval van uw tuin naar de parkeerplaats van Eigen Hof rijden. Maak aub een afspraak, of vraag informatie bij het secretariaat. Indien het Algemeen Werk vuilniszakken in de bossage op en rond Eigen Hof vindt en het bekend is van wie dit vuil afkomstig is, zal het bestuur u een rekening sturen. Het Bestuur, in samenwerking met de Containerploeg en de Voorlieden van het Algemeen Werk.

AGENDA Voorlopige data van activiteiten tijdens het tuinseizoen 2015. Wilt u er rekening mee houden dat het een en ander kan veranderen?

6 juni Het belangrijkste: De Algemene Leden Vergadering! Op zaterdag 6 juni gaan wij om 10.00 uur met elkaar praten over Eigen Hof. Heeft u ideeën of wilt u de dingen anders aanpakken, stuur het schriftelijk naar het bestuur via de mail, of geef het schriftelijk twee weken van te voren af in de bestuurskamer. U kunt ook meedoen als lid van het bestuur, wie durft? Meeste stemmen gelden!

30 mei De plantjesmarkt is op zaterdag en wordt georganiseerd door Caroline Zeevat. Geef u op: [email protected]. Openingsavond: 30 mei in het verenigingsgebouw. De heer Rene M, zanger en entertainer zal die avond optreden. www.rene-m.nl Deze entertainer wordt bekostigd met de opbrengst van de viskraam die afgelopen tentoonstelling goed heeft gedraaid o.l.v. fam. Winterswijk en Gijs van Gool.

4 juni Op 4 juni start Jos Koekman haar schilder- en tekenlessen in het verenigingsgebouw.

7 juni Compostcursus op Eigen Hof door Annemiek Bongers, compostexperts van vtv Blijdorp. Van 10 tot 16 uur. Kosten € 15,-

13 juni Op 13 juni gaat Lenie Coppens weer de “Vlaggetjes-in-de Heg-Sale” organiseren. Op uw tuin overbodige spulletjes verkopen. Prima manier van recycling. U kunt zich opgeven bij Lenie of in de bestuurskamer.

19 juni Op 19 juni is er een bijzondere lezing in het verenigingsgebouw om 20.00 uur. Dan vertelt Marc Siepman over de ideeën uit het door hem vertaalde boek “Het Bodemvoedselweb” van Jeff Lowenfels & Wayne Lewis.

20 juni Het jaarlijkse initiatief van Anja en Ton: “Schuif ’s aan”: op 20 juni in de namiddag.

29 juni t/m 10 augustus Line dancing o.l.v. Lucy Kloos start op maandagavond in de kantine.

14, 15 en 16 augustus Omdat er steeds meer bloementuinen en minder moestuinen op Eigen Hof zijn is het tentoonstellingsweekend twee weken eerder. 14, 15 en 16 augustus kunt u uw producten weer inleveren.

22 augustus Onze Beroemde Playbackshow !

Plannen zonder vastgestelde data: De jeugdcommissie heeft haar programma nog niet naar het secretariaat gestuurd, mede omdat Yvonne met zwangerschapsverlof gaat (!). Wil je meedoen met deze commissie, meld je aan bij [email protected]. Er zijn veel kleine kinderen die het heerlijk vinden op ons grote complex elkaar te leren kennen en samen te spelen. Op woensdagavonden zouden er misschien weer hobbyavonden kunnen zijn? Een avond met Jazz muziek? Informatiemiddagen of avonden over wilgentenen vlechten, aanleggen van moestuinen, “vuur op de tuin”, kinderen tuinieren, koken met onkruid, de lijst met ideeën is lang! Wij hebben onze goed ingerichte kantine, voorzien van de laatste snufjes op media gebied, ter beschikking. Met zo veel nieuwe tuinders op Eigen Hof hoopt het bestuur een bruisend seizoen tegemoet te gaan. Wie organiseert? Geef je op bij onze secretaris, Martha van Krimpen 0641490688, of stuur een mailtje. Verenigingsleven wordt, net als volkstuinen, de trend voor 2015!

Afscheid in de kantine Na een heel lange periode van zeer trouwe diensten in de kantine nemen Mieke van Rest - Paulussen, Lilian Sonders - Kuypers en Frida Cornelissen - de Vreede afscheid van hun keukencollega’s en de kantine. Zij hebben met gote inzet op zaterdagen, zondagen, doordeweekse avonden en Eigen Hof festiviteiten eenieder van dranken en spijzen voorzien. Samen met de andere keukenvrijwilligers zorgden zij er steeds voor dat dit tot ieders tevredenheid gebeurde. Hartelijk dank voor jullie grote inzet!! Namens alle tuinders van Eigen Hof en andere gebruikers van de kantine.

Beestenboel! Via onze mooie website krijgt het bestuur veel aanvragen voor het huren van een volkstuin. Er is zelfs een wachtlijst. Daar zijn wij trots op. Men wil blijkbaar graag tuinieren op ons prachtige complex. Wel wordt er soms wat angstig geïnformeerd: “mogen honden op de tuin?” “Ja hoor”, roep ik dan vrolijk, “maar aan de lijn en uitlaten buiten het complex, ook de katten!” Dat is nooit een probleem. Totdat ik de uitwerpselen van grote honden zie liggen langs onze strakke paden en narrig ga schelden op z’n volkstuins! Mijn Bobby ruikt vol belangstelling aan de vieze troep. Ik pak mijn boterhammenzakje en raap griezelend de drollen op. Daar heb ik geen last van bij de poep van Bobby, maar Bobby is dan ook van mij. Drie jaar geleden heb ik hem uit het asiel gehaald. Van zijn levensverhaal word ik nog altijd verdrietig. Ik ben zijn vierde baas, dus hij heeft drie keer in zeven jaar zijn “roedel” verloren. Bobby heeft geen flauw idee hoe hij met zijn soortgenoten moet omgaan, waarschijnlijk omdat hij te vroeg bij zijn moeder is weggehaald door een malafide broodfokker uit België. Agressief blaffen lijkt hem een goed idee. Net als tegen mensen die weg gaan. Je gaat niet weg. In de aanval en blijven! Feilloos vindt hij de tuin van Wim of van Herman omdat hij daar een snoepje krijgt. En ’s-avonds ligt hij dicht tegen mij aan op de bank. En snurkt. Fijn

dat honden op Eigen Hof mogen. Heerlijk voor hem en voor de bazin. Blijven. Bij mij. Op de tuin. Martha van Krimpen Secretaris vtv Eigen Hof

Slakken + het bestrijden Afgelopen jaar had bijna iedereen last van een overvloed aan slakken. Zo ook de planten op het proeflandje. Alle dieren op aarde schijnen nuttig te zijn. Slakken zijn opruimers; maar dan hebben ze in onze tuinen niet goed begrepen wat er op te ruimen valt. (of hebben wij de balans zo verstoord dat de slakken in de war zijn geraakt door te opgeruimde tuinen?) In de tuin bloeien als eerste sneeuwklokjes en helleborussen. Die laatsten breidden zich vanzelf enorm uit. Vanzelf? Wist u dat slakken dol zijn op de de zaden van de Helleborus Foetidus. Zij eten de olie uit de zaden op en het zaad blijft kleven aan het slakkenslijm dat zo verspreid raakt door de tuin. In april kweek ik in de kas mijn Dahlia’s op in potten met compost voordat ze de volle grond in gaan. De planten kunnen zo zonder slakkenhinder opgroeien tot sterke planten voordat ze naar buiten gaan. Mijn oudste dahliaknol ‘Nuit d’Ete’ was echter zo groot geworden dat ik deze gelijk in een verhoogd bed met compost plantte. Door de slakken kreeg hij geen kans, want elk groen uitbottend scheutje werd gelijk afgegraasd. Doorgaans graaf ik rond jonge kwetsbare gewassen kleine jampotjes gevuld met bier in. Voor mij tot dan toe het meest effectieve middel. De slakken zijn dol op bier; kruipen in het potje en verdrinken; een zachte dood? De potjes moet je om de paar dagen schoonmaken (doorspoelen door toilet) en het bier verversen. Het bier viel niet meer aan te slepen vorig voorjaar.

het liefst de meest natuurlijke middelen in zoals vogels, egels en kikkers. Ook muizen eten graag slakken. De vogels lok ik door ze in de winter te voeren met zaden en appels (en de poezen weg te jagen uit mijn tuin). Een egel huist graag in een afgelegen hoekje onder takken of blad en de kikkers hebben het zeer naar hun zin in het verwaarloosde stukje sloot naast het proeflandje. Door het inzetten van al deze nuttige tuinhulpen hoop ik dit seizoen meer tijd te hebben voor favorieter tuinwerk; daarover volgende keer meer. Caroline Zeevat, april 2015

Of in een koperen pot zetten

Kikkerfeest in de sloot bij het proeflandje

In de volkstuin probeerde ik rond de voorkweekdahliapotten de slakken tegen te houden met speciaal (wel prijzig) koperplakband*. Slakken schijnen niet tegen koper te kunnen, dus kruipen daar niet overheen. Toch zat er waarschijnlijk al in de compost her en der een slakje. Maar de vraat viel reuze mee. Een kennis van mij boekte goed resultaat door stroken schuurpapier (wel watervast) rondom op de potten te plakken. Scherp zand, schelpengruis, koffiedik of dennenaalden rond planten op de aarde strooien schijnt ook te helpen (maar bij mij niet). Ik bestelde een effectiever middel bij www.roodmetzwartestippen.nl: nematoden; supersimpel. Je ontvangt per post een zakje en lost het klei met nematodenmengsel op in een gieter met water. Sproei dat over de aarde; de nematoden zoeken de slakken op en infecteren deze. De slakken stoppen met eten en gaan dood. Op de website van ‘rood met zwarte stippen’ vind u meer nuttige informatie over het natuurvriendelijk bestrijden van slakken en ander gespuis. Ook verkopen zij het koperplakband. Als door het gebruik van bovenstaande middelen er weer een enigszins normale balans op de tuin is teruggekeerd dan zet ik

Koperplakbland, effectief rondom bloempot

* het koperplakband kocht ik vorig jaar in London op de Chelsea Flowershow. De spectaculaire Engelse tuinbeurs, ieder jaar in mei is te volgen tijdens uitzendingen op BBC2.

Hoe gaat het met de Eigen Hofbijen? Sinds vorig jaar mei staan er twee bijenkasten op een speciaal daarvoor ingericht bijenveldje. Ilya Toornvliet en Menno Minke van Eigen Hof zorgen voor de bijenvolken die in deze kasten huizen. In het Groot Hoefblad najaar 2014* was een interview te lezen met Menno over het houden van bijen en vertelde Ilya over het beheer van het bijenweitje. Inmiddels is het voorjaar op Eigen Hof. Bloesems, bloemen en vele bollen geven kleur aan ons complex. Maar hoe staat het met de bijen? Hebben zij de winter overleefd? Menno Minke: “In beide kasten zijn de bijen overleden. We weten niet precies waar dat aan ligt. Het zou goed kunnen dat de varroamijt, die in iedere bijenkast voorkomt, het winterbroed van de bijen heeft aangetast waardoor de volkjes te klein zijn geworden om te overwinteren. Het ging al langer niet zo goed met de bijen. “Gezonde bijen gooien normaal de dode bijen die onderin de kast liggen naar buiten. Nu zagen we dat ze bleven liggen. Dit was een voorteken dat het volk verzwakt was. Ook zagen we veel misvormde bijen, met raar gevormde vleugeltjes”, vertelt Menno. Ilya en Menno gaan door met het houden van bijen. Bijen zijn belangrijk voor de bestuiving van veel gewassen. De gezondheid van bijen zegt veel over de gezondheid van onze omgeving. “We behandelen de bijen niet met het gebruikelijke mieren- en oxaalzuur tegen de mijt, volgens ons worden de bijenvolken daar alleen maar zwakker van. In plaats daarvan zijn we op zoek naar biologische

alternatieven tegen de varroamijt die de bij weerbaarder maken..” vertelt Ilya. Gezonde bijen gaan niet aan de varroamijt ten onder. De bijen hebben dan wel optimale omstandigheden nodig”. Ilya en Menno hebben de bijenkasten inmiddels uitgeklopt en uitgebrand en gaan met twee nieuwe bijenvolken opnieuw starten. Deze volken krijgen zij van de Rotterdamse imker van de Ghandituin. Gif, insecticiden, gewasbescherming en bestrijdingsmiddelen zijn niet alleen slecht voor bijen en alle andere nuttige insecten, maar óók voor onszelf. Menno roept dan ook iedereen op om deze niet te gebruiken. “De meeste tuinplanten, zaden en bollen van de Praxis en grote tuincentra worden met giftige gewasbeschermingsmiddelen geteeld. Het duurt ruim 6 jaar voordat het gewas gifvrij is. Probeer de aanbiedingen in deze centra dus te weerstaan.”, voegt Ilya toe. Verantwoorde planten en zaden zijn te koop op de Rotterdamse Oogstmarkt, bij Stek op de Binnenweg, Gimsel en Ekoplaza. Onderling ruilen is ook een prima alternatief. *Een digitale versie (PDF) van eerdere uitgaven (2014) van het Groot Hoefblad zijn te vinden op de website www.vtv-eigenhof.nl Martine Herman

vier seizoenen op Eigen Hof

Hofbijen

Alles over IJsheiligen IJsheiligen is één van het oudste en wellicht bekendste begrip uit de volksweerkunde. De eerste berichten over deze strenge heren dateren van rond het jaar 1000. IJsheiligen is de naam voor een aantal katholieke heiligen, van wie de naamdagen vallen in de periode van 11 tot en met 15 mei. Volgens de volksweerkunde zijn dit de laatste dagen in het (voor)jaar waarop nog nachtvorst op kan treden. Een slordige interpretatie van deze volkswijsheid heeft geleid tot het misverstand dat er met IJsheiligen een verhoogde kans op nachtvorst zou zijn terwijl veel planten bloeien. De IJsheiligen zijn Mamertus, Pankratius, Servatius en Bonifacius. Zij vieren hun naamdagen op 11, 12, 13 en 14 mei. Drie is het heiliggetal en daarom rekent men er in de meeste landen maar drie van hen tot de IJsheiligen. In sommige landen wordt Mamertus niet meegeteld, in andere landen hoort Bonifacius er niet bij. Abrupte temperatuurveranderingen, die onder andere het gevolg zijn van het nog relatief koude zeewater, zijn kenmerkend voor dit hele jaargetijde en kunnen ook in juni nog voorkomen. Aan het eind van de maand mei zijn temperaturen onder nul heel uitzonderlijk. In 1998 begon echter de zomer al eerder en ontstond het karakteristieke IJsheiligenweer met vorst aan de grond in de tweede helft van mei. De IJsheiligen houden zich in Nederland lang niet altijd aan hun data: In 2006 kwam in de nacht van 2 op 3 juni nachtvorst voor, in 2008 in de nacht van 23 op 24 juni en in 2013 zelfs in de nacht van 25 op 26 juni!

pancratus

Er zijn overigens meer planten uit Mexico die hier terecht zijn gekomen. Veel daarvan beschouwen mensen als Nederlands, maar ze zijn het alles behalve. Mexicaans zijn onder andere: zonnebloemen, pompoenen, maïs en(sier)tabak. Vorstgevoelig Al deze planten kunnen niet tegen vorst, maar ook minder tropische planten doorstaan bevriezing niet. Sommige planten uit warme landen worden ook al bij temperaturen net boven nul geel en stoppen onmiddellijk met groeien. Daarom is het goed om te wachten tot het half mei is voordat de meeste planten de grond in gaan of weer buiten worden gezet.

mamertus

Kilte van het voorjaar is nog voelbaar Op 15 mei is meestal de kilte van het voorjaar nog goed voelbaar. Toch is de datum voor tuinders van het grootste belang, want het markeert de dag dat de kans op nachtvorst voorbij is. Boeren en tuinders weten het al heel lang: vanaf die datum kan er weer geplant worden. De boontjes, de dahlia’s en de Afrikaantjes kunnen weer gezaaid of in de grond gezet. Veel planten en groenten die inmiddels in Nederland groeien, komen uit streken die als tropisch of subtropisch kunnen worden omschreven. Hierdoor is voor veel planten nachtvorst een groot gevaar. Zo is voor veel mensen het afrikaantje dan wel een heel gewone plant geworden, het komt wel uit Mexico. De plant komt hier trouwens via schapenwol. In 1720 werd schapenwol uit Mexico per schip naar zuidelijk Afrika getransporteerd. In de wol zaten zaadjes van de plant, die in Afrika snel uitgroeiden tot planten. Het werd daar zelfs een plaag. De naam afrikaantje is dus eigenlijk een hele rare naam, want het had betere Mexicaantje genoemd kunnen worden!

iligen de e h s J I r o Vo buiten, n e t t o p bloem je er dan n u k l a l e ve ten, naar flui eiligen h e d t o t f wacht a ijn, voorbij z u en zullen m e o l b e . d kbaar zijn n a d r o o daarv

bonifacius

Het vreemde is wel dat er voor 15 mei in tuincentra al van alles te krijgen is aan planten en zelfs bijna bloeiende planten. Afrikaantjes, petunia’s en geraniums staan al overal al te koop. Omdat de meeste mensen denken dat het dus wel kan, nemen ze de planten mee. Als er dan toch nog nachtvorst is en de planten staan in de volle grond, is het plezier van korte duur. Daar komt nog bij dat de planten rechtstreeks uit de kas komen en dus helemaal niet tegen lage temperaturen of een wisseling van temperaturen kunnen. Dahlia’s en begonia’s Zet dus voor 15 mei geen dahlia’s, begonia’s, afrikaantjes, petunia’s of geraniums in de tuin. Zet eigenlijk helemaal niets in de tuin dat er niet al in stond. Het vroeg uitplanten van nietwinterharde planten levert bovendien helemaal geen tijdwinst voor de bloei op. Een dahlia die in juni wordt geplant in grond die al warm is van de zon geeft in augustus prachtige bloemen op die ook nog eens mooier zijn dan als ze in mei al de koude grond in gaan. Mies van Marrewijk

Servatius

Blij met klei? De tuinen op Eigen Hof liggen op de kruising van de Overschiese Kleiweg en de Oude Kleiweg. De naam Cley wech is al heel oud, het schijnt dat de naam al in 1419 voorkwam (Bron: Stadsarchief). De naam is afkomstig van een hele oude route van Overschie naar Hillegers Berch. Deze route kronkelde door het oude moerasachtige veengebied en volgde een ingesleten geul tussen de Schie en de Rotte. Door afzetting van rivierklei bovenop de veenlaag is er een kreekrug ontstaan. Vanuit deze hoger gelegen kreekrug is men vervolgens het natte veengebied gaan ontginnen. Voordeel van kleigrond Veel van de tuinen op Eigen Hof bestaan dus uit een laag rivierklei op veengrond. Tuinieren op klei heeft voor- en nadelen. Klei bestaat uit hele kleine gronddeeltjes. In plaats van ronde korreltjes bestaat klei uit platte plaatjes die dicht op elkaar zitten. Die deeltjes zijn negatief geladen. Hiermee kunnen ze positief geladen deeltjes uit het grondwater aan zich binden. Dat is fijn want zo spoelen belangrijke mineralen, de positieve deeltjes, niet weg maar blijven ze in de grond zitten voor de planten. Dit maakt kleigrond dus zo vruchtbaar. Nadeel van klei Vanwege de vorm van de kleideeltjes spoelt water niet zo snel naar beneden. Dit maakt dat kleigrond bij langdurige regen zeiken zeiknat blijft. Bij droogte wordt kleigrond juist weer keihard en ontstaan er scheuren en barsten in de grond. Doordat natte klei aan elkaar plakt is het zwaar om te bewerken en ook keiharde kleigrond bewerkt niet fijn. Daarnaast blijft kleigrond in het voorjaar langer koud en komen planten langzamer op gang.

Vrouwenmantel Vingerhoedskruid

Schoenlappersplant

Kleigrond verbeteren Je kunt proberen om met grof zand en compost de grond luchtiger te maken. Dit zal je lang moeten volhouden, klei werkt zich steeds weer omhoog. Ook het strooien van kalk is een methode. De klei bindt zich aan de kalk en wordt daardoor losser en kruimeliger. Daarnaast kun je voor de winter de klei omspitten en hopen dat de vorst de hompen klei laat verkruimelen, maar ook dit werkt tijdelijk. Planten die van klei houden Je kunt natuurlijk ook kiezen voor planten die het goed doen in kleigrond. Dit zijn10 vaste planten die prima gedijen op kleigrond: Vrouwenmantel (Alchemilla mollis) Akelei (Aquilegia) Kruipend zenegroen (Ajuga reptans) Vlinderstruik (Buddleia davidii) Schoenlappersplant (Bergenia) Kornoelje (Cornus) Klokjesbloem (Campanula) Vingerhoedskruid (Digitalis) Rozen (Rosa) Fruitbomen (Malus en Prunus)

Akelei

Vlinderstruik

Klokjesbloem

Kornoelje

Rozen Fruitbomen

Martine Herman

Nieuwe huisjes

Nieuwe tuinders

Comfortabel en compact

We hebben een schateiland gekocht

Na 13 jaar sleutelen en repareren aan het in 2000 gekochte tuinhuis, besloten Monique en Ron de Vries een nieuw tuinhuis neer te zetten op hun tuin nummer 90. Niet zelf bouwen, wel zelf zo inrichten dat zij en hun zoon er prettig en comfortabel in zouden kunnen verblijven. In de winter van 2013 werd het huis neergezet, een kwartslag gedraaid ten opzichte van het oude huis, met de openslaande deuren in de richting van de ingang. Daarna begon het avontuur van ontwerpen en nadenken over de indeling. Dat nam Ron op zich. Hoe 25 vierkante meter zodanig in te richten dat alles er in kan. Een keuken, een ruime badkamer, een zithoek en eethoek. En dan ook nog kunnen slapen op een goed bed. Het is hen gelukt. Het was even puzzelen, maar een gezellig en comfortabel ingericht huis is er het resultaat van. Hier kan Ikea nog wat van leren! Achter de open keuken is in de rechterhoek de badkamer met voldoende ruimte voor toilet, douchecabine en wastafel gecreëerd. In de linker hoek staat een eettafel, met scharnierende poten, die worden ‘s avonds omgeklapt om ruimte te maken voor het bed dat uit de wand naar beneden gehaald kan worden. Overdag dus een complete huiskamer, ‘s avonds in een handomdraai een heerlijke slaapkamer. Om dit alles voor elkaar te krijgen is ook materiaal uit het oude huis hergebruikt. Wat verder opvalt in de tuin is een overdekt terras met banken en tafel van oude pallets. Ook een manier van hergebruiken van materialen. Met kussens wordt hier een lounge gemaakt waar je in de schaduw goed kan toeven. Dat betekent ook voor dit jaar weer een zomerverblijf op Eigen Hof. Monique is er als het ware geboren. Haar grootouders en ouders tuinieren hier al vanaf 1964 en 1972. Net als meer ooms en tantes van de familie Meijer. Monique heeft het altijd zo naar haar zin gehad op Eigen Hof, dat zij samen besloten, toen er een tuin vrij kwam, er ook heen te trekken. Ook hun, inmiddels volwassen, zoon geniet op Eigen Hof en komt er graag en veel. Zij maken daarvoor in de weekends en zomers een ‘omgekeerde beweging’. Komen van Zuid Beijerland naar Rotterdam. Wie niet gezien heeft wat zij daar vinden in tuin en huis, begrijpt deze keus niet. Zij wel.

Sinds vorig jaar juli zijn Angelika en Wout Bakker de blije eigenaars van tuin nummer 1 op Eigen Hof. De eerste prijs. Een ‘verrassings-ton’ of een ‘schateiland’ volgens de nieuwe eigenares. Onder veel puin en onkruid vonden zij namelijk allerlei kleurrijke beeldjes als een schildpad, een kikker, kabouter, maar beter nog: goed gereedschap en een grasmaaier. Het was hard aanpakken en kostte enige moeite om in de chaos het moois te kunnen zien. Twee weken hebben Wout en collega Cees vd Kleij op hun gat zittend centimeter voor centimeter het onkruid met wortel en al uit de grond getrokken. Nu bijna een jaar verder kunnen zij genieten van een opgeknapt huisje met de gedroomde woonkeuken en zijn er in de tuin de eerste hoekjes ingericht met bloeiers en wilgenboompjes aan de waterkant. Die keuken is er om heerlijke maaltijden te kunnen bereiden en mensen uit te nodigen op het schateiland voor een maaltijd uit eigen tuin. Voor Angelika komt er een aantal hobby’s bij elkaar. Zij houdt van koken, inmaken en buiten zijn, maar kan ook haar talent kwijt in handvaardigheid en handwerken. Ideeën voor de tuin en het tuinhuis doet zij op via pinterest.com, waar van alles te vinden is over koken, tekenen, decoratie, tuinieren etc. Zij combineert ideeën en maakt er haar eigen ontwerpen van.

S t o k k e n r i t m e

“Het geraamte van de tuin is klaar”, zegt Angelika. Dat was mijn voornemen voor dit jaar. Eigenlijk heeft zij liever alles al op orde en gladgestreken op haar tuin, maar dat is niet reëel en dus doet zij het rustig aan. Een oefening in geduld is het wel, maar plezier er in blijven houden is van even groot belang. Het wordt dus een meerjarenplan. Dit jaar worden er wel al kruiden en groenten gekweekt, het voorzaaien is al in volle gang, maar een uitgedacht zaai- en plantplan komt er volgend jaar. Als ‘hoofdtuinder’ is Angelika hier verantwoordelijk voor; haar man Wout ondersteunt haar met technische klussen en bij het zware werk. Beiden hebben een fulltime baan en de tuin is er ook voor de nodige ontspanning. Dat deze er nu is, vindt zijn oorsprong al 22 jaar terug. Noodgedwongen verhuisden zij toen van een huis met tuin naar een flat met meer kamers vanwege de kinderen. Het verlangen naar een tuin is nooit verdwenen, alleen kwam het er niet van dit om te zetten en te concretiseren. Nu wel. De kinderen zijn de deur uit en Angelika en Wout gaan deze zomer volop genieten op nummer 1.

Boominspectie op tuin 1

Angelika legt moestuin aan.

Uit den ouden doosch Opgeschrikt door onbekende geluiden, het was zeker niet een door de wind afgewaaide tak, meer het geluid van brommende motoren, ontwaakt Li Guster uit een zeer guur voorjaar. Wanneer zij om haar heen kijkt, is niets meer hetzelfde of zoals zij het zich herinnerde. Dit is geen resultaat van lentestormen of late wintervorst, dit is andere koek. Het trilt, stampt, schuift, schuurt langs haar heen. Nog nooit heeft zij zoveel machinegeweld ervaren, terwijl zij toch al heel wat jaren meegaat hier op Eigen Hof. Wat een immense hoeveelheid zwaar metaal op wielen dendert er over de paden en oh jee ook over de bruggen. Daar wordt het bestuur niet blij van. Om al dit geweld op het complex te krijgen is er ook een nieuwe noodbrug geslagen, beschermen cortenstalen platen het parkeerterrein en het grasveld en zijn er struiken ontworteld om een doorgang te maken. “Daar moet ik het mijne van weten. Want ik ben bang ook van mijn wortels gescheiden te worden en met een bulldozer van het complex afgevoerd. Of in een vrachtwagen naar de brug gereden en daar geloosd in een van de brede sloten op het complex”. Ernstig schudt Li de slaap uit haar wintervachtje, dat alleen op schaduwrijke/ boomrijke plekken nog groen is gebleven in deze lange winter. “Wat een gedoe”! Zij is blijkbaar niet de enige die zich zorgen maakt. Er wordt gemopperd op het pad. ’n Elektriciteitskastje is ontmanteld. Houdt de brug het nog wel? En oh jee de paden zijn net opnieuw geasfalteerd. Wat blijft daar van over? Er is gelukkig ook goed nieuws. De slootkanten worden met verantwoord hardhout bekleed. Mannen in waterdichte pakken wandelen door de sloten en controleren de stevigheid van hun beschoeiingen. Baggermachines ruimen de sloten op, scheppen oude fietswielen, harken, plastic bloempotten, een hoeveelheid wortels van waterlelies en nog veel meer zooi uit de slootjes. Helaas worden de net ontwaakte kikkers, vissen en salamanders ook verjaagd en zoeken een heenkomen om niet door een grijper

‘in de kraag’ te worden gevat. Een aantal van hen zoekt een dichtbegroeid slootje op en laten van schrik al parend hun kikkerdril achter in het stilstaand water daar tussen riet, gras en beplanting. Hoe nu deze prachtig door de natuur gevormde wolken met bevruchte eitjes in veiligheid brengen, daarmee het uitsterven van de kikker op Eigen Hof te voorkomen? De door ene Martin aangestuurde Kikkerdrilreddingsbrigade rukt uit. Schept met emmers de eitjes uit het water en brengt het in veiligheid. Grote cementkuipen vol dril staan te wachten om op nieuwe plekken in sloten waar het baggeren en timmerwerken klaar is, uitgezet te worden. Ook vijvers worden door tuinders vrijwillig afgestaan om het straks zo nostalgisch kikkervisje te zien zwemmen. Want wie heeft ze nou niet, die herinneringen aan het kind zijn met visnetje aan de waterkant, donderkopjes opvissend, om deze vervolgens in een emmer mee naar huis te nemen. Ze daar te vergeten en de grote moeite van de kleine kikkertjes om die emmer weer uit te komen, nooit mee te maken. U begrijpt het helemaal. Li Guster krijgt door al dit werk op het complex erg veel herinneringen aan vroeger. Toen alles nog goed en rustig was.

Uit Onze Tuinen,11 mei 1907 Abonnementsprijs per jaar f. 2.50 per kwartaal f. 0.65

Het maaien van gazons ’t Is een genot, in parken, tuinen en op goed verzorgd gazon te zien, en vroeger, de zeis moest geschieden, was de tuinman niet weinig trotsch op, wanneer hij mooi wat lang niet ieders werk was.

buitenplaatsen een toen het maaien met er dan ook maar glad kon maaien,

Maaien en bemesten, dat zijn de twee vereischten, welke de handeling van een gazon stelt. Door het maaien toch worden de grashalmen tot vlak bij den grond afgesneden en nu ontwikkelen zich uit de overgebleven stengelknoppen nieuwe halmen, in een steeds groter aantal, waardoor de dichtheid van ’t grasveld toeneemt. Tenminste, als men zorgt, dat er voor de vorming van nieuwe bladeren en stengels genoeg voeding in den bodem aanwezig is. Intusschen heeft de zeis het langzamerhand zoo goed als geheel moeten afleggen tegen de machines voor hand- en paardenkracht. “Goed om je grasveld totaal te bederven!” zoo luidde een oordeel van een bekwaam maaier, dat ik vijfentwintig jaar geleden hoorde. “t Gras wordt uitgetrokken inplaats van afgesneden; neen, mijnheer, daar gaat niets boven de zeis, die krijgen ze niet weg.!” De tegenwoordige machines werken mooier dan de beste maaier indertijd met de zeis vermocht. Hoe volmaakter de machines worden, hoe minder eischen de techniek aan de menschelijke vaardigheden stelt.

Li Guster

Vele handen maken licht werk

Keuk

e o r p eno

p

Zin in wat anders dan schoffelen

voor het algemeen werk? Dat komt dan goed uit want het keukenteam heeft dringend versterking nodig. Meer mensen is meer ploegen, korter werken, meer gezelligheid en eindelijk weer de tijd om van die heerlijke uitsmijters te serveren.

Meld je aan bij de keuken of het bestuur.

Nieuws van het algemeen werk

Composteren kun je leren. Het is u wellicht niet ontgaan dat de vereniging aan het begin van dit jaar een contract afgesloten met een andere afvalverwerker. De Roteb heeft het contract eenzijdig opgezegd en Van Ganzewinkel heeft 13 grote blauwe containers geplaatst en komt de volle containers iedere week legen. Kosten: € 14,- per container. Vorig jaar betaalden we per tuin € 50,- voor het afvoeren van het afval. Het is dus de kunst om de afvalstroom van Eigen Hof flink te reduceren en op die manier de kosten omlaag te brengen. Maar hoe doen we dat? Nu is het zo dat er veel tuinders van Eigen Hof helemaal geen gebruik maken van de containers (maar wel meebetalen) omdat ze hun afval meenemen en in de buurt van hun huis (of onderweg) in een gemeentelijke container deponeren. U betaalt allen immers toch al de afvalstoffenheffing. Nu was het ook al heel erg lang niet de bedoeling om groen ‘afval’ in de containers van de vereniging te gooien, maar het gebeurde toch. Ook hing er al jarenlang een bordje ‘Geen groenafval in de container!’, maar vele tuinders kunnen óf niet lezen óf negeren die boodschap gewoon. Met als gevolg dat de containers voor pakweg 75% met groenafval waren gevuld. De takkenrillen op het terrein zijn bedoeld om het snoeimateriaal van het Algemeen Werk te verwerken en niet dat van de individuele tuinders. Dat dient u op uw eigen tuin te doen door bijvoorbeeld zelf een kleine takkenril te bouwen of een composthoop te onderhouden. U kunt het snoeihout ook bij het takkendepot bij tuin 28 op het terrein afleveren. Om te voorkomen dat tuinders tóch nog groenafval in de containers mikken is er toezicht nodig vanuit het Algemeen Werk en dat gebeurt dus ook. Van de leden van Eigen Hof wordt verwacht dat zij de aanwijzingen van deze beheerders opvolgen. Mocht u het oneens zijn met het afvalbeleid, dan kunt u alternatieve voorstellen indienen bij het bestuur. Tot zover de vermaningen. We hopen natuurlijk dat geen van de leden van Eigen Hof het ‘groenafval’ van hun tuin meer in de containers doen. Welbeschouwd is de productie van snoeien, maaien en wieden ook helemaal geen ‘afval’, maar een waardevolle grondstof. Het is tamelijk bizar te noemen dat we jaarlijks grote hoeveelheden ‘groenafval’ afvoeren en tegelijkertijd ladingen zakken met zogenaamde ‘tuingrond’ aanvoeren. Dat kost twee keer geld en is echt onnodig. Door de reststroom van snoeien, wieden en oogsten op de eigen tuin te composteren behouden we biomassa op het terrein én produceren we onze eigen meststoffen. Door te composteren houden we ons eigenlijk gewoon aan de basisprincipes van tuinieren. Goede compost is een prima meststof voor de tuin. Goede compost bestaat uit verteerd (en dus niet verrot) organisch materiaal dat vrij is van chemische bestrijdingsmiddelen en ziektekiemen. Zaden van onkruid zijn te voorkomen door te wieden vóórdat de zaden rijp zijn, dan kan het prima op de composthoop. Wil je helemaal zeker zijn, dan

kun je de compost eerst uitstrooien over een zogenaamd ‘vals zaaibed’. In de vorige editie van dit blad heeft Martine Hermans een artikel geschreven over het maken van een composthoop op je eigen tuin. Op Eigen Hof zijn al veel tuinders die succesvol een composthoop op hun tuin hebben en op die manier voor het grootste deel in hun eigen meststof voorzien. Als je alleen een siertuin hebt, heb je veelal meer dan voldoende meststof op die manier, als je een groentetuin hebt, zal je aanvullende bemesting nodig hebben. Die bemesting gebeurd bij voorkeur met natuurlijke, biologische meststoffen van dieren of compost. Kunstmest verdiend geen aanbeveling omdat kunstmest alleen maar mineralen in de grond brengt en geen organische stof en bovendien nogal snel uitspoelt naar het water in de sloten. Maar wanneer werkt een composthoop nou goed? Er zijn een paar regels die in het artikel van Martine Hermans al zijn uitgelegd. Kort gezegd, door de hoop goed op te bouwen (zorg voor een goed mengsel van ‘groen’ en ‘bruin’ materiaal), door de hoop voldoende vochtig te houden (afdekken met doek of het maaisel van het gazon is prima spul om de composthoop mee af te dekken en uitdroging te voorkomen) en af en toe om te zetten en de beestjes in de hoop te stimuleren om het organische materiaal om te zetten in waardevolle meststoffen. Behoudens een paar beperkingen, kan vrijwel al het ‘groenafval’ op de composthoop. Dus ook het blad van bomen en struiken, ook die van het taaiere soort zoals eiken, rozen en in beperkte mate coniferen. Het groenteafval uit uw keuken is zeer welkom, gekookte voedselresten niet. Die trekken juist ongedierte aan die een composthoop anders helemaal niet interessant vinden. Een composthoop is juist geen aantrekkelijke plaats voor muizen en ratten. Meer weten over composteren? Vraag één van de tuinders die al een composthoop hebben, check een boek of internet, of volg één van de cursussen composteren die op Eigen Hof gaat worden gegeven! We gaan met het Algemeen Werk aan de slag om de ‘afvalstroom’ van de vereniging te reduceren en dus de kosten te verlagen, maar dat vraagt wel medewerking van u allen! Jan Hendrik Bos, Wolf Brinkman, Krista Exel en Herman Hermans

De kindertuintips van Dorien De warme zomeravonden komen weer dichterbij. Lekker eten op het tuintje en genieten van de vogeltjes. De zon zien ondergaan en de geur van de bloemetjes in je neus. Leuk voor je ouders ja! Maar niet voor ons! Op zo’n avond wil je gewoon snoep eten en chillen. Misschien een kampvuurtje maken. Alleen het mooie gazon van je ouders moet onberispelijk schoon blijven. Vuur en geen schroeiplekken op het gras gaan helaas niet samen. Of toch wel! Het is niet moeilijk. Als je genoeg bakstenen hebt kan je een stapelmuurtje maken. Dat zijn allemaal stenen opgestapeld in een halfronde vorm. Om duidelijk aan te geven dat het een vuurplaats is kan je er bijvoorbeeld grind of schelpen neerleggen. Je maakt twee rijen met stenen die naar elkaar toe lopen. In het midden moet je wel genoeg ruimte overlaten voor het vuur. Met andere stenen bouw je een soort hokje. Op de grond leg je nog meer stenen neer als afbakening. Dan kan je wat hout erin leggen en klaar! Nu is de vuurplaats af. Maar waar vuur is, is rook. Houd rekening met de buren door zo goed als deze regels te volgen:

Stook nooit geïmpregneerd of geverfd hout, daarbij komen schadelijke chemicaliën vrij. Gebruik altijd schoon hout dat goed gedroogd is. Vochtig hout verbrandt onvolledig, waardoor veel ongezonde stoffen vrijkomen. Verbrandt het hout op hoge temperatuur en stapel het losjes, zodat er veel zuurstof bij kan. Zo kan het hout volledig verbranden en dat is het millieuvriendelijkst. Brandbare blokken van geperst hout (houtkrullen en houtvezels) zonder toevoegingen zijn het minst schadelijk. * Vergeet vooral niet je vrienden uit te nodigen en een grote zak met marshmallows te kopen!!!



*Bron www.milieucentraal.nl



Compostcursus op vtv Blijdorp: het zwarte goud. Vrijdag 27 maart zijn enkele leden van Eigen Hof naar de cursus “Kom Composteren” geweest op vtv Blijdorp. 14 bevlogen tuinders die het roer omgooien en bewuster hun tuin willen composteren of meer informatie nodig hebben om met succes compost te maken. Het was een geanimeerde bijeenkomst, onder leiding van Annemiek Bongers en Ria Lenferink. Theorie en praktijk. Er werd gewandeld over het complex om composthopen, -bakken en -vaten te bekijken. Met elkaar bewonderden wij het grote milieupark van vtv Blijdorp. De cursisten onderzochten en roken aan meegebrachte compostmonsters. Mensen weten meer van composteren dan je denkt. Maar vinden dat ze het niet goed doen of in de compostbak kijken en takjes, bladeren, schilletjes en restafval van groenten zien die niet slinken. Dat overkwam ook één van de cursisten. Zij keek weleens in haar vat, maar zag nog steeds droge stengels bovenin liggen. Tijdens het cursusbezoek graaide iemand in de bak en er bleek een flinke hoeveelheid prachtig rulle, goed rijpe compost onder die stengels te liggen! Nooit gehusseld of met de beluchtingsstok bewerkt. De natuur gaat ongemerkt stug haar gang. Die beluchtingsstok is een must als je een compostvat hebt. De inhoud daarvan is lastig “om te zetten”, maar moet wel belucht worden. Vroeger kon men op de tuin compostvaten krijgen waar een beluchtingstok bij zat. De meeste mensen gooiden die weg. Men wist niet wat ermee te doen. Op de cursusdag hebben wij de compostvaten van een ervaren tuinder van vtv Blijdorp bekeken. Hij had een beluchtingsstok. Iedereen heeft er even mee geprikt, gestoken en gedraaid. En dat bleek veel lichter en makkelijker te gaan dan men had gedacht! Deze stokken zijn nu te koop voor €15,-- bij de tuinwinkel van Blijdorp. Annemiek, een van de cursusleidsters, heeft ze geïm-

porteerd uit België. Daar is het gebruik van een beluchtingsstok de gewoonste zaak van de wereld. De voorlieden van het Algemeen Werk van Eigen Hof hebben Annemiek en Ria, de leidsters van de cursus uitgenodigd om binnenkort een cursus geven. Maar op een zondag, zodat tuinders die op een doordeweekse dag niet kunnen meedoen, nu de mogelijkheid krijgen te leren hoe men al deze bijzondere kennis toe kan passen op een volkstuin. Kijk voor een kort verslagje en foto’s van de cursus van 27 maart op www.vtvblijdorp.nl Martha van Krimpen Secretaris Eigen Hof

Tuindagboek van Jos Koekman

MAGNOLIA RECEPTEN sorbet, zoetzuur en azijn

Wist je dat de magnolia in de top drie zit van bomen met de grootste bloemen (op het noordelijk halfrond)? De magnolia al meer dan 100 miljoen jaar op de aarde is en vroeger voer was voor dinosaurussen? In de oudheid parfums bestonden die gemaakt werden van magnoliablaadjes? Wist je dat de boom vernoemd is naar Pierre Magnol, een van de grondleggers van de systematische classificaties van planten? Magnolia’s bestoven worden door kevers i.p.v. bijen? Dat in de tijd dat de eerste magnolia verscheen er geen bijen waren maar wel kevers? Dat wanneer je de twijgen kneust dat er dan een heerlijke anijsachtige geur vrijkomt?

Magnolia herkennen en plukken

De bloeitijd van de magnolia is in april/juni met een tweede bloei in juli/augustus. Het is een struikachtige boom die tot tien meter groot kan worden en de takken ruiken bij kneuzing naar anijs. De bladeren zijn gaaf, langwerpig en ovaal. De bloemen zijn wit tot roze en hebben zes of meer bloemdekbladeren. Na de bloei vormt de struik kleine peultjes die zwart worden. Pluk de bloemen van alle soorten. Je kunt van de magnolia heel goed siroop of ijs maken, maar ik geef bewust ook twee recepten in het zuur. Dat kun je namelijk heel lang goed houden en met het zoetzuur, een beetje azijn en de rauwe bloemen, maak je een waanzinnige salade. Probeer het maar eens!  

(ijsmachine) en laat het draaien totdat de massa ijs is. Heb je geen machine? Zet dan de massa in de vriezer en roer elk kwartier met een houten lepel tot het ijs de juiste structuur heeft.

Magnoliabloemen op zoetzuur

Ingrediënten (goed voor 1 grote pot) 500 gram verse, jonge magnoliabloemen 1½  kopje rijstazijn 1 kopje suiker 1 theelepel zout Werkwijze Was de magnoliabloemen, droog ze met keukenpapier en leg ze in een gesteriliseerde pot, samen met het zout. Meng rijstazijn en suiker in een pan en breng aan de kook. Giet het hete mengsel van azijn en suiker over de magnoliabloemen, laat een beetje afkoelen en schroef dan het deksel op de pot. Eet de ingelegde magnoliabloemen koud als begeleiding bij salades.

magnoliasorbet

Magnolia-azijn

Werkwijze Laat water en suiker samen opkoken. Zet het vuur uit. Doe de magnolia en het glucosepoeder erbij. Laat vier uur trekken, zeef het en doe het limoensap erbij. Doe de vloeistof in een sorbetmachine

Werkwijze Prop zoveel mogelijk bladeren in een pot. Giet hierover de rijstazijn totdat de bloemen onderstaan. Laat minstens twee weken goed trekken op een donkere plek. Gebruik het voor salades als dressing.

Ingrediënten 400 gram verse magnoliabloemen 500 ml water 150 gram suiker 400 gram glucosepoeder 10 ml limoensap

Ingrediënten 3 handen vol magnoliabloemen 1 fles rijstazijn pot waar het in past

Je kunt ze natuurlijk ook gewoon in een vaasje zetten.