GROEN: t is goud waard. Wat betekent het Agentschap voor Natuur en Bos voor u?

GROEN: ’t is goud waard Wat betekent het Agentschap voor Natuur en Bos voor u?

Groen nodigt uit tot wonen, bezoeken, ondernemen en investeren. De hoge leefbaarheid en sterke aantrekkingskracht van groene steden en gemeenten vertalen zich ook in een niet mis te verstaan economisch voordeel. Kortom: groen is goud waard.

WONEN U wilt een stad of gemeente zijn waar het goed en gezond wonen is. Uw burgers stellen immers steeds hogere eisen aan hun leefomgeving. Met onder andere groene renovatieprojecten in de dorpsof stadskern wil u naar een hogere versnelling gaan vanuit het besef dat groen aantrekt. Maar er is meer: u zoekt naar verbondenheid van het centrum met het buitengebied, een harmonisch evenwicht tussen uw gemeente of stad en de ruime omgeving.

Het prijskaartje schrikt u af? Weet dan dat groen leidt tot een rechtstreekse opbrengst voor de overheid: een groene omgeving zorgt voor een prijsstijging van vijf tot tien procent op onroerend goed en vormt een rem op leegstand. Dat hoeft niet te verbazen: uw stad of gemeente ademt een hoog leef- en woongenot uit, met spelende kinderen en picknicks in het stadspark.

WERKEN

RECREATIE

Uw beleid mikt op de lange termijn door een aantrekkelijk vestigingsklimaat te scheppen voor bedrijven en een aangename werkcontext voor werknemers. Steeds meer bedrijven beseffen dat een groene werkomgeving het concentratievermogen en de productiviteit van werknemers vergroot. Ook kan u met uw groenbeleid werkgelegenheid creëren in de sociale economie.

Groen zit in onze natuur. Daarom is het goed dat u als bestuur voor inwoners en bezoekers een ruimte wilt creëren die uitnodigt tot rust, tot bewegen, spelen en ontspannen, een plek om thuis te komen. Door te investeren in groen, geeft u bovendien een sterke impuls aan de lokale horeca en de toeristische sector in brede zin. Centrumgroen, stadbossen in de randstad en bos- en natuurgebieden in het buitengebied vormen een enorme recreatieve troef waar u als stad of gemeente zeker de vruchten van plukt.

GEZONDHEID Gezondheid is een speerpunt van uw lokaal beleid. Uw inwoners associëren beweging met buiten zijn en met natuur, hét perfecte decor om te joggen, wandelen en spelen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat groen de kosten voor gezondheidszorg vermindert. Zo blijkt uit onderzoek dat kinderen die opgroeien in een groene omgeving vijftien procent minder overgewicht hebben (Stichting Recreatie, 2008).

nu en in de toekomst, als bescherming tegen natuurrampen zoals wateroverlast, als garantie voor gezond voedsel en proper water, voor het leveren van grondstoffen. Het behoud van deze ecosysteemdiensten is onze levensverzekering.

BIODIVERSITEIT, WAAROM EIGENLIJK? Biodiversiteit is leven. Ze omvat de rijkdom aan micro-organismen, planten- en diersoorten en habitats op onze planeet en is het resultaat van miljoenen jaren evolutie, van natuurlijke selectie en adaptatie. Het lijkt soms anders, maar biodiversiteit is geen ver-van-mijn-bedverhaal, ook uw lokale groen is van groot belang, zowel binnen als buiten het centrum. Uw inwoners zijn sterk gebaat met het behoud ervan. We hebben biodiversiteit nodig voor onze basisbehoeften,

ANB: UW COMPAGNON! Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) staat u bij met woord en daad om de ambities van uw lokale beleid waar te maken en de voordelen van groen te maximaliseren. Uw ambities liggen in lijn met de onze op Vlaams niveau, een perfect uitgangspunt om als compagnons samen op pad te gaan. Wij leveren maatwerk zowel op vlak van inhoudelijke ondersteuning als op vlak van subsidiëring. Daarom nodigen wij u uit om samen na te denken over meer en betere natuur in en om uw stad of gemeente, over meer groen voor en door mensen. De antwoorden liggen binnen handbereik. In de volgende pagina’s vindt u een greep uit ons aanbod.

1. GROEN IN DE STAD Parken en bossen, bomen langs straten, geveltuinen en groendaken maken van uw stad of gemeente een plek waar het goed wonen is. Samen met u zetten het Agentschap voor Natuur en Bos en het expertisecentrum Inverde hun schouders onder de doelstelling van Vlaanderen in Actie (ViA) om tegen 2020 van Vlaanderen een groen en dynamisch stedengewest te maken. Dit lukt alleen als we samen-net-werken, met u en tal van andere partners. Groen in de Stad is dus één grote uitnodiging naar elke stad en gemeente.

Elkaar ontmoeten

Financiële steun

Groen in de Stad (GidS) gaat fundamenteel over netwerken, samenwerken, elkaar ontmoeten, kennis en ervaring delen. Vanuit het realiseren van uw eigen doelen draagt u bij aan de gemeenschappelijk doelstelling van ViA, één groen Vlaams stedengewest. Hiervoor zetten we maximaal in op het verbinden van partners. Kennis en creativiteit vormen daarbij steeds de basis.

Wilt u de leefbaarheid van uw stad of gemeente verhogen? Dan kunnen we u financieel bijstaan met de jaarlijkse oproep voor Groen in de Stad-projecten. De oproep wordt gelanceerd op Vlaams en op provinciaal niveau. Het jaarthema voor 2012 is ‘De juiste boom op de juiste plaats werkt’. De Vlaamse laureaat krijgt een subsidie van 250 000 euro. Voor elke provinciale laureaat is er een subsidie van 50 000 euro weggelegd.

De GidS-website vormt straks de motor van het netwerk en biedt u een jaarprogramma van studiedagen, groensafari’s en nieuwe kennisproducten.

Voor de aankoop van gronden, voor de ontwikkeling, de (her)inrichting of de opmaak van beheerplannen voor stedelijk groen is er het thema ‘natuur’ van de samenwerkingsovereenkomst. Ook verenigingen of zelfs particulieren in uw stad of gemeente met een goed idee over groen, kunnen bij ons een financieel steuntje in de rug krijgen.

kt.

er ts w

plaa

m t he tmoe . en on Park past het bij u van boom de Dag ke el ns kw e tijde rk.b Ontde 27 mei etpa op vanh w.dag ww

m

o e bo

ist De ju

te e juis op d

09/02/12

DVH

PAR

K2012_

dd 1 indd 3.in E_A3 AFFICH

16:16

Internationale ambitie

Dag van het Park

Groen in de Stad is een internationaal verhaal. De ambitie is om tussen nu en 2020 zoveel mogelijk Vlaamse steden en gemeenten te laten erkennen als Liveable Community. Die kunnen dan stuk voor stuk ambassadeurs zijn voor Vlaanderen in de wereld. Een haalbare kaart voor elk bestuur met groene ambities: in 2011 bemachtigde Nieuwpoort de award en in 2006 deed Brasschaat hen dit al voor. In 2020 wil Vlaanderen als stedengewest in z’n geheel de Liv.Comaward in de wacht slepen: een mondiaal vernieuwend concept. De overhandiging bij de LivCom-finale willen we dan ook in Vlaanderen zelf laten plaatsvinden. Zo rollen we de groene loper uit voor de rest van de wereld. Meer info op www.livcomawards.com

Zondag 27 mei 2012 is het opnieuw Dag van het Park, dé hoogdag voor het project ‘Groen in de Stad’. Dé sterren van de dag blijven net als bij de voorbije 21 edities Vlaamse steden en gemeenten. Net vóór de Dag van het Park maken we de laureaten van de projectoproep ‘Groen in de Stad’ bekend. Het jaarthema 2012 van Groen in de Stad ‘De juiste boom op de juiste plaats werkt’ zetten we tijdens de Dag van het Park ook extra in de schijnwerpers. We bieden tal van aantrekkelijke, boeiende en cross-mediale boomverhalen. Ook lanceren we dit voorjaar de bomenwijzer (www.bomenwijzer.be). Die tool helpt u om een weloverwogen keuze te maken bij het aanplanten van bomen. Meer info over de Dag van het Park vindt u op www.dagvanhetpark.be. Meer info en inspirerende voorbeelden over Groen in de Stad vindt u op onze website. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Groen in de Stad De Ambassadeur Groene Steden maakt u in een persoonlijk gesprek graag wegwijs in het gehele aanbod van Groen in de Stad.

2. BUITEN DE STADSKERN: PARTNERS VOOR MEER EN BETERE NATUUR Groen binnen fietsafstand van uw centrum, of zelfs vlak aan de stadsrand, heeft sterke voordelen voor de recreatieve sector in uw stad of gemeente, voor de gezondheid van uw inwoners en het getuigt van een goed doordacht woonbeleid. Dat wist u al. Maar hoe begint u eraan als stad of gemeente? Ook hier staat u er niet alleen voor. Het Agentschap voor Natuur en Bos biedt u subsidie en/of begeleiding aan voor de aankoop van terreinen, de bebossing, de recreatieve inrichting en het beheer ervan. U kunt een beroep doen op één van deze subsidies, maar combineren staat u vrij. Ook als u samenwerkingsverbanden met derden wenst aan te gaan voor het beheer of de inrichting, staat het ANB u graag bij met advies.

Aankoop van te bebossen terrein

(Her)bebossing van terreinen

Wilt u terreinen aankopen om deze vervolgens te bebossen? Dan komt uw project in aanmerking voor een subsidie van tachtig procent voor de aankoop van deze terreinen met middelen uit het bossencompensatiefonds. Voor deze subsidie stuurt het ANB jaarlijks een oproep in het voorjaar. Vooral projecten die sterk bijdragen tot de leefkwaliteit in uw gemeente of stad zijn goede kanshebbers, bijvoorbeeld stadsrandbossen of lokale bosuitbreidingsinitiatieven. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Bos

Om terreinen te (her-)bebossen steunt het Agentschap voor Natuur en Bos u financieel en met deskundig advies. Deze subsidies zijn er voor zowel private als openbare bosbeheerders. Als gemeente kunt u bij ons terecht voor advies in verband met de beplanting, bezaaiing en maatregelen voor natuurlijke bosverjonging. We maken u graag wegwijs in de verschillende subsidiemogelijkheden, bijvoorbeeld voor de bebossing van landbouwgronden. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Bos

Recreatief gebruik en inrichting Kwaliteitsvolle recreatie zonder de ecologische draagkracht van uw groen te overschrijden: hoe doet u dat? Een goed evenwicht is hier de sleutel. Vanuit onze ervaring als beheerder in eigen domeinen reiken wij u instrumenten aan voor een optimale recreatieve inrichting en een goed doordachte toegankelijkheidsregeling voor een bos- of natuurgebied. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Toegankelijkheid

Beheer van terreinen U kunt bij ons aankloppen voor het technisch beheer van uw openbare bos- en natuurgebieden en de realisatie van de doelstellingen uit het (bos)beheerplan. We staan met onze botten op het terrein

en maken dan ook graag onze handen vuil door actief te zijn op het terrein. Dat kan gaan over ondersteuning bij de houtverkoop, bij regulier onderhoud of bij het uitvoeren van inrichtingswerken. Wilt u weten hoe u zelf een bos kunt beheren volgens de regels van de kunst? Op deze vraag geven de criteria duurzaam bosbeheer en de beheervisie openbaar bos een antwoord. U bent bij ons aan het juiste adres voor een begeleiding op maat en voor de subsidies voor de opmaak van een bosbeheerplan. Dit aanbod geldt voor de gronden die u als gemeente zelf in beheer heeft, maar ook voor de inwoners van uw gemeente die bosbeheerder zijn. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Bos

3. HANDHAVING: SAMEN STERK! Om het aanwezige of ontwikkelde groen in uw gemeente veilig te stellen, is het belangrijk toe te zien op het naleven van de wetgeving aangaande natuur en bos. Handhaving is nodig, want zonder blijft wetgeving dode letter. Daarom helpt het ANB de gemeentelijke politiediensten en

milieudiensten bij de handhaving van deze wettelijke bepalingen. Ook bij toezichts- en opsporingsdaden kunnen de gemeentelijke diensten rekenen op de expertise van onze natuurinspecteurs. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Natuurinspectie

4. EXPERTISE: DE KORTSTE WEG NAAR ANTWOORDEN Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft de voorbije jaren stevig geïnvesteerd in het ontwikkelen en samenbrengen van kennis ten behoeve van de spelers in de vorm van vademecums, ideeënboeken en handleidingen. Enkele voorbeelden zijn de beheervisie Harmonisch Park- en Groenbeheer, de vademecums Beheerplanning, Bomen, Water, Graslanden, Paden en Verhardingen, Kruidachtigen en Recreatieve infra-

structuur. Die reeks wordt de komende jaren stelselmatig aangevuld. Wij stellen onze expertise maar al te graag ter beschikking, bijvoorbeeld bij lokale beschermingsinitiatieven van fauna en flora of de bestrijding van overlastsoorten zoals invasieve waterplanten. Verder houden wij u op de hoogte van creatieve ontwikkelingen binnen en buiten de groene materie.

Het ANB wordt in haar kennisverspreiding geflankeerd door het expertisecentrum Inverde. Inverde wil de bevoorrechte dienstverlener zijn voor de overheid én de sector. Dat doet de organisatie door te investeren in de kennis van mensen én in groene projecten van de overheid. Inverde investeert in een groener Vlaanderen en dit steeds met terugverdieneffecten. Inverde werkt op maat en is selectief, kiest voor het verschil en niet voor kwantiteit. Inverde deelt haar kennis en ervaring graag met u. Zoekt u een opleiding over bos-, groen- of natuurbeheer op maat van uw personeel? Neem een kijkje in het ruime aanbod aan technische of theoretische opleidingen op www.inverde.be > cursusaanbod > opleidingen op vraag. Vindt u niet wat u zoekt? Contacteer ons en we zoeken een oplossing op maat. Individuele personen kunnen ook deelnemen aan ons open cursusaanbod: www.inverde.be > Cursusaanbod > Open aanbod. Inverde richt zich met haar dienstverlening niet enkel naar openbare besturen, maar ook naar sociale economiebedrijven, boomverzorgers, bosexploitanten, bosgroepen, regionale landschappen, overheidsorganisaties, brandweerkorpsen, verenigingen, bedrijven en het ruime publiek. Meer info: Inverde, Koning Albert II-laan 20 bus 22, 1000 Brussel, 02 553 27 23, [email protected], www.inverde.be

5. GROEN EN SOCIALE ECONOMIE Bermbeheer, exotenbestrijding, onderhoud haagkanten, hakhoutbeheer,… voor deze arbeidsintensieve beheerwerken kan u subsidies krijgen via de Mina-werkers en groenjobs. Zeker tot eind 2013 kunt u een beroep doen op deze midde-

len voor de tewerkstelling van mensen die in het reguliere arbeidscircuit geen job konden vinden: een groen én een sociaal beleid. www.natuurenbos.be > Natuurbeleid > Natuur > Samenwerking

6. WEEK VAN HET BOS Naar jaarlijkse gewoonte vindt de Week van het Bos ook dit jaar plaats in oktober (14 tot en met 21 oktober 2012). Het thema waarrond we dit jaar werken is gastheerschap. We leggen de focus op de openstelling van natuurgebieden, bossen en parken voor zoveel mogelijk bezoekers. Er zijn speelzones voor kinderen, mountainbikepaden, fiets- en wandelroutes en waar kan besteden we extra aandacht aan mensen met een be-

perkte mobiliteit. Het Agentschap voor Natuur en Bos wil zich opstellen als een perfecte gastheer in haar gebieden. We nodigen ook u als gemeente of stad uit om er ook dit jaar samen met ons een geslaagd evenement van te maken. Alle informatie over de Week van het Bos vindt u op www.natuurenbos.be/weekvanhetbos.

ANB, tot uw dienst! Mocht het uit bovenstaande nog niet duidelijk zijn: het Agentschap voor Natuur en Bos is er voor u. Als wij u kunnen bijstaan met raad en daad, neem dan gerust contact op. Wij helpen u met het openen van deuren, het bouwen van bruggen, het vinden van creatieve oplossingen om u te leiden naar win/win-relaties. Want wij zijn er rotsvast van overtuigd: uw groen is goud waard. Hoe het Agentschap voor Natuur en Bos contacteren? Op onze website vindt u per thema aanspreekpunten. Zij helpen u graag verder op weg. http://www.natuurenbos.be/contact Vindt u niet wat u zoekt op onze website, dan kunt u ons mailen of bellen en loodsen wij u naar de juiste man of vrouw binnen ons agentschap. Agentschap voor Natuur en Bos Centrale Diensten Koning Albert II-laan 20 , 1000 Brussel Tel. 02 553 81 02 - Fax 02 553 81 05 [email protected] www.natuurenbos.be

Provinciale Dienst Antwerpen Gebouw Anna Bijns Lange Kievitstraat 111/113 bus 63 2018 Antwerpen Tel. 03 224 62 62 - Fax 03 224 60 90 [email protected] Provinciale Dienst Limburg VAC - Koningin Astridlaan 50 bus 5 3500 Hasselt Tel. 011 74 24 50 - Fax 011 74 24 99 [email protected] Provinciale Dienst Oost-Vlaanderen Gebr. Van Eyckstraat 2-6, 9000 Gent Tel. 09 265 46 40 - Fax 09 265 45 88 [email protected]

Provinciale Dienst Vlaams-Brabant Vlaams Administratief Centrum Diestsepoort 6 bus 75, 3000 Leuven Tel. 016 66 63 00 - Fax 016 66 63 05 [email protected] Provinciale Dienst West-Vlaanderen Jacob van Maerlantgebouw Koning Albert I-laan 1/2 bus 74 8200 Brugge (Sint-Michiels) Tel. 050 24 77 40 - Fax 050 24 77 45 [email protected]

Dit is een uitgave van het Agentschap voor Natuur en Bos Uitgave: maart 2012 Foto’s: Griet Buyse (ANB), Dirk Demeyere (ANB), Inverde, iStock, Kristof Lantmeesters (ANB), Tom Linster, Wouter Pattyn (Naturalight), Shutterstock V.U. Dirk Bogaert, Koning Albert II-laan 20 bus 8, 1000 Brussel