Groen is positieve alternatief voor traditionele partijen Hoe zou u willen dat het leven in uw gemeente er uitziet in 2050? Hoe kunnen we tussen vandaag en 2018 al de eerste stappen zetten in die richting? Belangrijke vragen, want daar draaien de lokale verkiezingen voor Groen om. Het antwoord is bekend. Het is zelfs wetenschappelijk onderbouwd, dankzij Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters. Die liet exact een jaar geleden een representatieve bevraging uitvoeren over de vraag: “Hoe moet Vlaanderen er uitzien in 2050?” En het antwoord van de Vlamingen luidt: zoals de Duitse stad Freiburg. Freiburg ligt amper 500 km hiervandaan. In Baden-Württemberg, dichtbij het Zwarte woud en dichtbij de Franse en Zwitserse grens. De bevraging leert dat de Vlaming droomt van een gemeente waar alles dichtbij is, waar de auto minder dominant is en dus de kinderen veiliger kunnen spelen en het leven in de woonwijken aangenamer en gezonder is. Een gemeente waar open ruimte wordt vrijgemaakt, de lintbebouwing gestopt wordt en de groene ruimte niet verdwijnt. Een gemeente waar wonen betaalbaar is en leegstand bestreden wordt en waar een gemeente die meer en meer in haar eigen energie voorziet. De Vlaming verlangt naar een aangename leefomgeving op maat van gezinnen met jonge kinderen. Naar een overheid die duidelijke regels bepaalt over wat er waar gebouwd kan worden en die daar later niet meer op terugkomt. Naar een bestuur waar het niet de bouwpromotoren en de speculanten zijn die het voor het zeggen hebben, maar waar de burgers betrokken worden bij de beslissingen over stadsontwikkeling. Dit lijkt wel het Groen-programma, maar nog eens: dit zijn de conclusies van een enquête bij een representatief staal van de Vlaamse inwoners.
1
De Vlaming wil in een stad als Freiburg wonen. Een stad die de afspraak met de toekomst niet gemist heeft. Een stad die groene keuzes maakt door te luisteren naar haar inwoners en in te zetten op leefbaarheid, duurzaamheid en vooruitgang. Een stad die al jaren bestuurd wordt door de groenen. Het is een vaststelling waar iedereen die op 14 oktober gaat stemmen zich ook bewust van moet zijn: zonder groenen in het bestuur, krijg je vanalles, maar zeker geen groen bestuur. Voor de volledigheid: de reactie in de pers van minister Muyters op het onderzoek dat hij zelf besteld had, was klaar en duidelijk. “Het is niet onze ambitie om van Vlaanderen één groot Freiburg te maken.” Zo kennen we de NVA. Altijd sterker in zeggen wat ze niet willen dan in zeggen wat ze wel willen. Niet alleen in Duitsland zitten er groenen in het bestuur, ook in Vlaanderen zijn er groene Burgemeesters, in Zwijndrecht en Mortsel, en sterke schepenen, van Assenede over Meise tot in Hasselt. Ik wil hier even stilstaan bij het verhaal van Zwijndrecht. Burgemeester Willy Minnebo overleed enkele weken geleden, we hadden hem er zo graag bij gehad vandaag. In Zwijndrecht kan je zien wat er ten goede verandert als de groenen aan de macht komen. Groen deed de tram rijden van Zwijndrecht naar Antwerpen en investeerde een pak geld in fietsinfrastructuur. In Zwijndrecht lukte wel, wat in België blijkbaar onmogelijk is: belastingen rechtvaardiger te maken. Groen verlaagde er de belasting voor personen, deed de bedrijven mee betalen en schafte onzinnige belastingen af. Groen investeerde volop in sociale projecten: kinderopvang, serviceflats, speelen sportterreinen. Zwijndrecht investeerde in het samenleven en de inspraak van zijn inwoners met nieuwe markten in deelgemeenten, een onthaalmoment voor nieuwe inwoners, budgetten voor wijkactiviteiten, en een opener gemeenteraad. De gemeente verbruikt enkel 100% groene stroom. Dát is wat Willy Minnebo, dat is wat Groen in Zwijndrecht voor elkaar kreeg. En dat is er wat er in jouw gemeente gebeurt als je Groen sterk genoeg maakt om te wegen op het beleid. 2
Over naar onze groene burgemeester Ingrid Pira in Mortsel. In september treedt in Mortsel een nieuw tijdperk in: de tramlijn van Antwerpen naar Mortsel zal er dan in gebruik genomen worden. Een ijkpunt in een moeilijk maar bijzonder belangrijke omwenteling die Groen in Mortsel heeft gerealiseerd. Nadat er eindelijk plaats werd vrijgemaakt voor fietsers en voetgangers, krijgt nu ook de tram een ereplaats. Wat blijkt intussen uit cijfers van Mortsel? De lucht is daar properder geworden en het verkeer duidelijk veiliger. Wat blijkt ook nog uit het onderzoek: meer en meer jonge gezinnen komen naar Mortsel en vinden het daar een bijzonder fijne plek om te wonen. Kiezen voor verkeersveiligheid, propere lucht, kwaliteit van wonen, gezellige buurten, dat is wat wij groenen doen als we in het beleid zitten. Het aantal mensen dat hun facturen of schulden niet meer kunnen betalen, is de hoogte in geschoten. De traditionele partijen hebben er door hun beleid op alle niveaus voor gezorgd dat wonen, energie verbruiken, je verplaatsen, voor veel mensen meer en meer onbetaalbaar wordt. Groen wil daar tegenover een positief alternatief stellen met concrete voorstellen om wonen, energie en mobiliteit opnieuw betaalbaar te maken voor alle inwoners. De gemeente mag zich niet verstoppen achter de economische crisis of achter mindere financiële ruimte op de begroting. Integendeel, vooral in moeilijke tijden zijn slimme oplossingen en duidelijke keuzes nodig, die de beschikbare middelen anders inzetten. Een doorsnee gezin in België verbruikt bijna dubbel zoveel energie dan een gezin in Nederland. Bijna dubbel zoveel. Dat aanpakken noemt men ‘een uitdaging’. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat gezinnen energiebesparende maatregelen kunnen nemen en kunnen betalen. Onder meer door het derdebetalerssysteem, waarbij de investering wordt voorgeschoten door de gemeente en de gezinnen die daarna de investering terugbetalen met de winst die ze maken op hun energiefactuur. Nadat de afbetaling rond is, kan het gezin 3
zelf de winst houden. Die maatregel is goed voor het gezinsbudget, en goed voor het milieu Ook de woonfactuur moet naar beneden. Daarom zijn er meer woningen nodig. De gemeente kan een actieve rol spelen op de woningmarkt door krotten en langdurig leegstaande woningen op te kopen en door ongebruikte kavels te activeren. Ook het aantal sociale woningen moet omhoog. Via woonbemiddeling kan de gemeente ervoor zorgen dat senioren een woning op maat vinden in hun buurt zodat er meer huizen vrijkomen voor jonge gezinnen. De gemeente kan er bovendien voor zorgen dat mensen die huizen willen delen, een geschikt huis gemakkelijker kunnen aankopen.
Groen wil steden en dorpskernen versterken om zo efficiënter met onze open en groene ruimtes om te gaan. Dat heeft heel wat voordelen. Zo behouden we die open en groene ruimte en dat is nodig. Elke dag verdwijnen er in Vlaanderen maar liefst 7 hectare open ruimte, dat zijn meer dan 10 voetbalvelden en dat elke dag opnieuw. Nog een pluspunt: door het versterken van de kernen is er minder autoverkeer nodig. Een goede zaak, want automobiliteit is duur en niet goed voor het milieu. Als je, net zoals Groen, gelooft in het versterken van de stads- en dorpskernen, als je gelooft in het verminderen en het vergroenen van de mobiliteit, als je gelooft in een sterke lokale economie, dan doet het pijn als de Vlaamse regering tegen alle logica en adviezen in, een milieuvergunning geeft aan het megalomane shoppingcenter Uplace. Dit is een dieptepunt in de Vlaamse politiek. Het is de ambitie van Groen om in de volgende legislatuur in de Vlaamse en Brusselse gemeenten vanuit het bestuur de vernieuwing te brengen die zo nodig is en waar de Vlaming met Freiburg in hoofd, van droomt. Groen wil het positieve alternatief zijn in al die gemeenten waar de traditionele partijen al veel te lang met oubollige recepten besturen en vergroeid zijn met de macht en de stilstand. De keuze is er. 4
De keuze is er tussen de traditionele partijen die instemmen met grote en dwaze projecten zoals Uplace en zoals een Oosterweel-autostrade dwars door Antwerpen, en Groen die de bewoners en de stads-en gemeentekernen voorop plaatst. De keuze is er tussen de traditionele partijen van ‘we weten alles beter’ en ‘actiegroepen zijn lastigaards’ en Groen die kiest voor het betrekken van bewoners bij het beleid en voor het waarderen van engagement. De keuze is er tussen de traditionele partijen met keizers-politici die mandaten cumuleren en belangen vermengen, en Groen die op een andere manier aan politiek doet: eerlijk en open. De keuze is er tussen de traditionele, vastgeroeste politiek en ons positieve alternatief. Politiek is mensenwerk, dat is het altijd geweest en dat zal het gelukkig altijd blijven. Vandaag nog meer dan gisteren maakt dat Groen sterk als partij. Groen heeft niet het meeste geld, heeft niet de grootste affiches, maar heeft wel de meest gedreven mensen die weten waarom ze aan politiek doen.
Afsluitende speech Groen-voorzitter Wouter Van Besien Campagnestartdag Groen 2 juni 2012, Lamot Mechelen
5