GRAND TOUR POLEN
Land van contrasten
Tekst Katy De Wael Foto’s Raymond Jacobs
Krzeszow
74
090141_p074N_78_GT_Polen.indd
74
17-03-2009
12:12:51
Bij een bezoek aan Polen denken velen aan Auschwitz en de geschiedenis die zich daar in WOII heeft afgespeeld. Dit waren ook onze beweegredenen om deze reis aan te vatten. Omwille van onze twijfels i.v.m. de veiligheid in Polen hadden wij steeds onze plannen op de lange baan geschoven. De laatste jaren neemt echter de belangstelling voor Polen en veiligheid sterk toe. Tijdens de reis maken we kennis met enkele hoogtepunten van dit land. Het land heeft een ongerepte natuur, sprookjesachtige bossen, prachtige steden, cultuurschatten en oude dorpen waar de tijd is blijven stilstaan. Het wegennet is goed tot erbarmelijk, vooral in de streken Silezië - Zuid-Polen. De gastvrijheid en vriendelijkheid laten soms ook te wensen over. Polen is een fascinerend land, een vakantieland met toekomst...
Avontuurlijke rondreis door Silezië en Klein-Polen Wij rijden Polen binnen via de E40 Leipzig - Dresden aan de grensovergang in Görlitz. Amper op Poolse bodem worden we direct geconfronteerd met de feiten van de slechte staat van sommige wegen. Het groot rondpunt naar Zgorzelec is een regelrechte aanslag op de banden en vering van de motorhome en tegelijkertijd een duurzaamheidstest voor het interieur. We rijden richting Lesna. Onze eerste bestemming is Zamek Czocha. Wij installeren ons op de parking van het kasteel Czocha. Het 14de eeuws authentiek kasteel Czocha ligt schilderachtig aan de steile oever van de rivier Kwisa en is al verschillende malen een filmlocatie geweest. Het kasteel is open voor bezoekers. Na een rustige nacht rijden we door naar Jelenia Gora.
we een parkeerplaats. Voor het domein op het grasperk mogen we overnachten, stroom wordt voorzien. Heel leuk zijn de show, het vuurgevecht, de bankoverval en het speciale kinderprogramma. Elk uur vertrekt het Western City treintje (7 zloty p.p.) naar Karpacz centrum. Karpacz is een levendig dorp bestaande uit één lange straat vol kraampjes en winkels. Heel apart in de bovenstad is de Wangkapel, een 12de eeuws uit grenen opgetrokken Noorse kapel met eeuwenoud kerkhof. Het is een sierlijk gebouw in Viking- en romaanse stijl, waarvan alleen de portalen en kapitelen versierd met dieren, bloemen en lofwerk nog origineel zijn. Opmerkelijk is de kapconstructie, die gewoon met houten pennen is bevestigd. Het uitzicht op de omgeving is enig en een goed vertrekpunt voor mooie wandelingen. Voor de moedigen onder ons, aan de ski schrans kun je in de zomer een ‘dead-ride’ maken.
Karpacz via Kamienna Gora naar Ksiaz
Zamek Czocha Kasteel
Jelenia Gora, strategische oude grensstad Net voor Jelenia Gora houden we halt aan de Tesco, een groot warenhuis. Hier kun je gemakkelijk al je aankopen doen en vooraan is er een wisselkantoortje. Op de grens van de stad ligt Camping Jelenia Gora. Het onthaal is vriendelijk en we mogen een ruime plaats uitkiezen op het gazon, met Wifi ontvangst. We zitten op wandelafstand van de historische stad. De stad zelf oogt grauw. Het kleine Rynek plein is het kloppende hart van de oude stad. De voornaamste bezienswaardigheden liggen ten oosten, rond de Konopnickiej-straat en de 1 Maja-straat. Het Karkonosze-museum telt maar liefst 8000 stukken indrukwekkende glascollectie, mooie zalen gewijd aan de schilderkunst, etnografie en archeologie van de stad. De schitterende natuur van het Karkonosze Nationaal Park is overweldigend.
Karpac, levendig wintersportdorp Van Jelenia Gora rijden we richting Karpacz doorheen zeer smalle straten in slechte staat. In Western City in Sciegny vinden
Op de parking voor de site in Krzeszow bij Kamienna Gora stoppen we. De Abdij, Kapel en Basiliek van Krzeszow zijn echte pareltjes. In het Mausoleum liggen de laatste Poolse prinsen Boltoc I-II-III begraven. In Walbrzych stoppen we op de parking van het kasteel van Ksiaz. Het kasteel van Ksiaz ligt op een steile rots, in de bocht van de rivier de Pelczycy. Het torent bovenuit de weidse omgeving, telt vijf verdiepingen hoog en heeft 400 kamers. Het 13de eeuws kasteel ziet eruit zoals een kasteel aan de Loire. Er is echter veel geplunderd na WOII. De tuinen zijn schitterend. Een buxuspalet aan vormen en kleuren stralen de liefde voor de natuur uit en is een mooie plaats om te verpozen.
Osowka en Walim, geheimzinnige Ondergrondse Stad In Gluszyca, de omgeving van Osowka en Walim, werd aan het eind van WOII (1943) een enorm complex van ondergrondse gangen geboord. Men speculeert dat Hitler hier een fabriek bouwde voor zijn geheime wapen. In de omgeving zijn er vijf onderaardse tunnelcomplexen gevonden, met verbinding tot het kasteel Ksiaz. Ongeveer 1700 meter van ondergrondse gangen en zalen zijn vrij gemaakt. Wetenschappers vermoeden dat ongeveer 15000 à 30000 krijgsgevangenen hieraan gebouwd hebben en gestorven zijn. De bezichtiging van 750 meter raadselachtig gangenstelsel is mogelijk, uitsluitend onder begeleiding van een gids. Onder de grond is het 8°C met 100% luchtvochtigheid. Er zijn exposities over Hitlers hoofdkwartieren en de ondergrondse bewapeningsindustrie van het Derde Rijk. Deze ‘Ondergrondse Stad’ was meermaals het decor voor oorlogsfilms. Ingang 10 zloty p.p. 75
090141_p074N_78_GT_Polen.indd
75
17-03-2009
12:12:59
GRAND TOUR POLEN
1
1
2
Karlow en het Nationaal Park van de Poolse Tafelbergen Als je een mooi stuk natuur in Polen wilt ontdekken, ben je op de juiste plaats. De tafelbergplateaus zijn ontstaan uit lagen zandsteen en mergel die horizontaal liggen. De beklimming en afdaling van de Tafelberg 1, neemt enkele uren in beslag. Trappen tegen de bergwand en uitgehouwen in de rotsen, afgewisseld met nauwe spelonken, belonen uiteindelijk met een fabuleus uitzicht. Bad Kudowa is het grootste kuuroord van de streek, vlakbij de grens met Tsjechië. Op ongeveer 1 km van het stadcentrum ligt het kleine chaletpark ‘Sudeckie Chaty’, waar wij mogen overnachten van de gedienstige uitbater. Een prachtige locatie met kleine kinderboerderij en forelvijver (zelf te vissen). Het prachtige park met laan en bloemenperken geeft uit op het grote kuuroord. Bovenaan de trappen kom je uit in de hoofdstraat, met een Market (superette) aan de overzijde. Enkele huizen verder is de toeristische dienst, waar ze een grondplan van Kudova geven. Heel leuk zijn het Frog Museum, Museum Zabawek (speelgoedmuseum) en de Kerststal. De weg naar de Bledne Skaly - Tafelberg 2 verloopt hectisch. Het is er zo smal dat je beurtelings moet rijden. Met de motorhome is dit praktisch onmogelijk, daar de parking bovenaan de top niet zo groot is. Ingang Labyrinth: 5 zloty p.p. Eerst een steile trap in de rotswand opgaan om vervolgens op een panoramisch plateau te komen. Door erosie is een fascinerend landschap ontstaan van kalksteen met de vreemdste vormen. Fauna zocht en vond zijn weg tussen de rotsen. Het rotslabyrint is 6 tot 8 m hoog en op sommige plaatsen slechts 20 tot 30 cm breed. Vanuit het dorp Karlow is het een half uur lopen naar het reservaat Szczeliniec Wielki, waarvan de hoogste berg (919 m) te bereiken is via een in de rots uitgehouwen trap met 665 treden.
3
Auschwitz en Birkenau, ontmoeting met het verleden
4
Onderweg naar Oswiecim worden de wegen iets beter. In Oswiecim kunnen we rechtstreeks op de parking van het concentratiekamp staan. Van 8u ’s morgens kan men het concentratiekamp in Auschwitz bezoeken. Met het plan volgen wij de vooropgestelde wandelroute. De bezwarende sfeer en ongeloof zijn heel intens aanwezig. De twee concentratiekampen 5 Auschwitz en Birkenau liggen 3 km van elkaar en vormen samen één museum. Aan de hoofdingang van Auschwitz staat een gratis pendelbus. Brzezinka (Birkenau) is meer een gedenkplaats, een immense begraafplaats zonder graven. Deze bezoeken kunnen heel emotioneel en erg afmattend zijn. Eén vraag dringt zich wel op: Hoe en waarom is dit kunnen gebeuren?
Wieliczka, één van de oudste zoutmijnen van Europa Wieliczka ligt op 12 km van Kraków. Wij overnachten op een van de parkings aan de zoutmijn. De zoutmijn is een ondergrondse doolhof van gangen. Bekwame gidsen leiden je doorheen de 1u30 durende ondergrondse wandeling. Een houten trap brengt je met 378 treden naar 64m onder de grond. (Een speciale lift en route zijn voorzien voor andersvaliden). Van daar daalt het
76
090141_p074N_78_GT_Polen.indd
76
17-03-2009
12:13:05
6 1 2 3 4
Karlow Tafelbergen Wieliczka Altaar van de St. Kinga-kerk in de zoutmijn Czestochowa - Standbeeld van Johannes Paulus II Oswiecim(Auschwitz) Concentratiekamp
verder tot 135m. Hier bevindt zich het mijnbouwmuseum. Alle mooie zalen en sculpturen zijn gehouwen uit het zout. Alsook de St. Kinga-kerk, van kroonluchters tot en met het figuurtje van de heilige Kinga. Er is ook een restaurant. De gangen op 211m, worden als sanatorium gebruikt. Deze zijn niet toegankelijk voor toeristen. In de mijn heerst er een constante temperatuur van 14°C. De zoutmijn is nog steeds in werking.
Kraków, onaangetaste schatkamer van kunst en cultuur Aan de rand van de stad zoeken wij de Camping Krakowianka op. Via een zijweg zijn we op 500m van de Tesco en de tramhaltes, die rechtstreeks naar het centrum rijden. De stad is bekend om zijn historische monumenten en kunstwerken van onschatbare waarde. Legendes en oude gebruiken worden in stand gehouden en zijn belangrijk. De Parade van Lajkonik wordt elke lente gehouden op het marktplein van Kraków. De Krakause Kerstkribben genieten wereldfaam en de meest interessante modellen worden met Kerst op de Markt tentoongesteld. In het midden van de Markt staan de Lakenhallen, de vroegere markthallen. Op het plein verrijzen twee majestueuze torens van de MariaHemelvaart-Basiliek. De Wawel, imposante Koninklijke Burcht ligt aan de Wisła. In de kelders liggen bijna alle Poolse koningen begraven. Kazimierz is de vroegere Joodse wijk met cafés, restaurants en de Oude Synagoge. Hier werd ook een stukje van de film ‘Schindler’s list’ opgenomen. De meeste bezienswaardigheden in Kraków liggen binnen het historisch centrum. De stad kan dan best te voet verkend worden.
Het Kasteel Pieskowa Skala in het Ojcow Nationaal Park Het Ocjow Nationaal Park is gekend omwille van de toeristische route van ‘Arendsnesten’, een reeks kastelen en ruines boven op de rotsen van de Jura, die zich van Krakow tot Czestochowa uitstrekken. We vinden een leuke camping op de boerderij bij ‘Camping Glanowski’ in Pieskowa Skala. We krijgen een plaats achteraan en mogen zelf groenten gebruiken uit de moestuin. Recht tegenover de ingang loopt de bosweg die ons naar het kasteel Pieskowa Skala brengt. Het kasteel werd in de 14de eeuw gebouwd en na herhaalde schade werd de Renaissance paleiskunst gerestaureerd in zijn volle glorie. Voor het kasteel leidt een stijl pad naar de Herculesknots, zo genoemd omwille van zijn vorm.
7 5 6 7 8
Oswiecim(Auschwitz) Krakov locatie Schindlers list Pieskowa Skala Herculesknots Pieskowa Skala Kasteel
8
Czestochowa ‘Spirituele Hoofdstad’ van Polen Onze reis naar Czestochowa verloopt voorspoedig. Wij installeren ons op de Camping Olenka op 500m van het centrum. De stad is vooral bekend vanwege het Paulinenklooster en bedevaartsplaats. Elk jaar komen duizenden pelgrims naar de Jasna Góra om de zwarte madonna te eren. Het kloosterarchief beschikt over een bibliotheek met een uitgebreide collectie boeken en kostbare manuscripten. Buiten de geestelijke site is het aangenaam wandelen in de stad en vind je her en der straten met religieuze kraampjes. De stad is een prima uitvalsbasis naar de Krakow-Czestochowa-Hoogvlakte, waar je kunt wandelen, klimmen, fietsen en paardrijden.
Praktische informatie Taal De officiële taal is het Pools. Over het algemeen kun je met Duits ook terecht in de toeristische plaatsen.
Geldzaken De Poolse munteenheid is de zloty. Er zijn betaalautomaten in alle steden en de meeste dorpen. Contant geld wisselen kan bij wisselkantoren aangeduid met KANTOR, deze hebben doorgaans een betere koers dan de banken. € 1 = 4,32 zloty (koers januari 2009).
Kaarten & gidsen Michelin nr. 557 Regionaal Polen: Zuidwest; Michelin nr. 558 Regionaal Polen: Zuidoost; Michelin: De Groene Gids; uitgeverij Lannoo: Capitool reisgidsen; Polen: uitgeverij Van Reemst.
Pools Informatiebureau voor Toerisme Renaissancelaan 20 bus 25, 1000 Brussel Tel: 02/750 06 20 -
[email protected] www.poland.travel 77
090141_p074N_78_GT_Polen.indd
77
17-03-2009
12:13:42
GRAND TOUR POLEN
Overnachtingplaatsen 1 Lesna (dolnoslaskie)
1
Kasteel Czocha - ul.Ogrodowa (ul. = straat) - tel: 0048 75 721 11 Overnacht op de parking van het kasteel - 24uur/10 zl GPS: N 51°1’23” – O 15°15’48” www.zamekczocha.pl 2 Jelenia Gora
Camping Jelenia Gora (dolnoslaskie) - ul.Sudecka 42 - tel: +48 75 75 245 25 Prijs: motorhome (17 zl), persoon (10 zl), stroom (10 zl) GPS N 50°53’07” E 15°45’15” www.camping.karkonosz.pl 2
3
3 Karpacz (dolnoslaskie)
Western City - ul.Wladyslawa Sikorskiego - tel: 0048 75 761 95 60 Gratis overnachten op de parking van het westerndorp GPS: N 50°46’52” E 15°46’48” www.western.com.pl Walbrzych (dolnoslaskie) Kasteel van Ksiaz - ul.Piastow Slaskich1 - tel: 0048 74 66 43 834 Overnachten op de parking van het kasteel GPS: N 50°50’16” E 16°18’03” www.ksiaz.walbrzych.pl/en/index Karlow (dolnoslaskie) Tafelbergen - tel: 0048 74 873 38 07 mevrouw Zeszutko Overnachten op de parking aan de voet van de tafelbergen 24uur/25 zl GPS: N 50°28’33’’ E 16°20’23” 4 Bad Kudowa (dolnoslaskie)
4
Chaletpark - ul.Kosciuszki Tadeusza - tel: 0048 74 866 11 17 Jasinski Piotr GSM: 0048 667 966 333 Prijs: 24uur/30 zl voor motorhome en 2 personen GPS: N50°26’57” E 16°14’07” www.kudowa.zdroj.pl/sudeckiechaty 5 Oswiecim (Auschwitz) en Brzezinka (Birkenau)
Concentratiekamp in Auschwitz - ul.Leszczynskiej Overnachten op de bewaakte parking, prijs 15 zl GPS: N50°01’44” E 19°12’01” www.auschwitz-muzeum.oswiecim.pl 5
Wieliczka (malopolskie) Zoutmijn - (Wieliczka - kopalnia soli) - ul.Dembowskiego 12a, tel: 00 48 12 278 26 52 Overnachten op de bewaakte parking in Wieliczka. Prijs: 15 zl voor motorhome GPS: N 49°59’12” E 20°03’06” 6 Krakow (malopolska)
6
Camping Krakowianka - ul.Zywiecka (Boczna 2) Tel/Fax: 00 48 12 268 14 17 Prijs: twee personen + motorhome: 40 zl, stroom: 12 zl GPS: N 50°00’55” E 19°55’30” www.krakowianka.com.pl 7 Pieskowa Skala (malopolskie)
Camping op de boerderij - ul.Podzamcze 2 Prijs: 17 zl GPS: N 50°15’04” E 19°47’13” 7
8 Czestochowa (slaskie)
Camping Olenka - ul. Olenki 20/30 Prijs: 2 personen + motorhome: 36 zl, stroom: 13 zl (draadloos internet op de camping) GPS: N 50° 48’ 37” - E 19° 05’ 30” www.mosir.pl/index.php?page=obiekty&id=9 Wroclaw (dolnoslaskie) Overnachten op de parking van Auchan - Ul.Czekoladowa GPS: N 51° 03’ 06” E 16° 58’ 21”
8
78
090141_p074N_78_GT_Polen.indd
78
17-03-2009
12:13:54
