GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT

GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT 2 0 1 4 BEVORDEREN VAN ONDERNEMERSCHAPSONDERWIJS November 2014

Amway Global Entrepreneurship Report 2014 Al 55 jaar helpt Amway mensen zich optimaal te ontplooien door hen de kans te bieden hun eigen bedrijf te starten. Om beter te kunnen begrijpen wat ondernemers drijft en meer inzicht te krijgen in de wereld waarin ze werkzaam zijn, hebben we in 2013 het Amway Global Entrepreneurship Report (AGER) (internationaal ondernemerschapsrapport) geïntroduceerd. In editie 2014 van het rapport gaan we in op een van de belangrijkste factoren voor groei en welvaart – ondernemerschapsonderwijs. Eén aspect van onze enquête maakte het belang van ondernemerschapsonderwijs overduidelijk – in 37 van de 38 internationale markten die dit jaar deelnamen aan het rapport is men van mening dat ondernemerschap kan worden aangeleerd en dat ondernemers dus 'gemaakt' in plaats van 'geboren' worden. Ondernemerschapsonderwijs is de sleutel om meer ondernemers te creëren die bijdragen aan de ontwikkeling van de wereldeconomie en van nationale economieën. We merkten dat ondernemers in veel landen over de hele wereld worden aangemoedigd en hebben de hoop dat door de bevindingen van deze studie discussies op gang worden gebracht die de ontwikkeling van een stimulerend klimaat voor ondernemers, zowel lokaal als mondiaal, zullen bevorderen.

DOUG DEVOS President

STEVE VAN ANDEL Voorzitter

Amway Global Entrepreneurship Report 2014

2

Amway Global Entrepreneurship Report 2014 Ondernemerschap is een essentiële hoeksteen van onze maatschappij. Gedreven door innovatie en persoonlijke ambitie zorgen ondernemers voor nieuwe ideeën en verrijken ze onze samenleving en ons leven. Het Amway Global Entrepreneurship Report geeft een actueel beeld van hoe mensen over de hele wereld denken over ondernemerschap. Met gegevens uit 38 landen op alle continenten van de wereld geeft het rapport inzicht in de motivatie van mensen om een bedrijf te starten en hoe ze ondersteund kunnen worden bij hun inspanningen. Het rapport is opgesteld met steun van wetenschappers uit alle deelnemende landen. Als voorzitter voor Strategie en Organisatie van de TUM School of Management doet het me genoegen het Amway Global Entrepreneurship Report te mogen vertegenwoordigen vanuit een wetenschappelijk perspectief. Ik ben ervan overtuigd dat de resultaten een belangrijke bijdrage leveren aan de discussie over ondernemerschap in de politiek, de media en de wetenschap en ertoe bijdragen dat een vruchtbaarder klimaat voor toekomstige ondernemers wordt gecreëerd.

PROF. DR. ISABELL M. WELPE Voorzitter voor Strategie en Organisatie Technische Universiteit München, Duitsland


3

Amway Global Entrepreneurship Report 2014 Opzet van de enquête In 2014 voerde Amway in 38 landen over de hele wereld een ondernemerschapsenquête uit, om meer te weten te komen over de houding van mensen ten aanzien van zelfstandig ondernemerschap. Amway begon in 2008 met dit onderzoek in Duitsland. In 2010 publiceerde Amway het Amway European Entrepreneurship Report, gevolgd door het Amway Global Entrepreneurship Report (AGER) in november 2013, met inzichten uit 24 deelnemende landen. Inmiddels doen ook België, Brazilië, Canada, China, Kroatië, India, Ierland, Korea, Litouwen, Noorwegen, Slowakije, Slovenië, Zuid-Afrika en Zweden mee, waardoor het rapport van 2014 nog uitgebreider is. Meer dan 43.900 respondenten uit de hele wereld werden geïnterviewd over het thema ondernemerschap. De enquêteresultaten zijn representatief voor de populatie van de geselecteerde landen.

Veldwerk:

April tot juli 2014

Steekproef:

22.767 vrouwen en 21.135 mannen in de leeftijd van 14 tot en met 99 (representatieve doelgroepen van de populaties van de landen) Australië, Oostenrijk, België, Brazilië, Canada, China, Colombia, Kroatië, Tsjechië, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Griekenland, Hongarije, India, Ierland, Italië, Japan, Korea, Litouwen, Mexico, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Roemenië, Rusland, Slowakije, Slovenië, Zuid-Afrika, Spanje, Zweden, Zwitserland, Turkije, Oekraïne, VS (38) In China, Colombia, India, Mexico en Zuid-Afrika namen alleen mensen uit grootstedelijke gebieden deel. Persoonlijke / telefonische interviews GfK Neurenberg, Duitsland

Landen:

Methode: Instituut:


4

Amway Global Entrepreneurship Report 2014 Opzet van de enquête Het Amway Entrepreneurship Report richt zich van oudsher op onderwerpen die passen bij het stimuleren van ondernemers en de voordelen van zelfstandig ondernemerschap. Terwijl het rapport in 2011 inzichten in gezinsvriendelijk werken, vrouwelijk ondernemerschap en ondernemerschapsonderwijs opleverde, werd in 2012 de rol van zelfstandig ondernemerschap als het arbeidsmodel voor de toekomst besproken. Ten slotte gaf het Amway Global Entrepreneurship Report 2013 een up-to-date beeld van de mogelijkheden van zelfstandig ondernemerschap en de obstakels die een dergelijke ondernemingscultuur belemmeren, zoals de angst voor mislukking. Afgaand op de resultaten van vorig jaar, was 'onderwijs in ondernemerschap en ondernemersvaardigheden' de belangrijkste stimulans voor jongvolwassenen om een bedrijf op te richten – en het op één na meest favoriete aspect voor alle respondenten. Dit jaar verdiept het AGER zich in hoe door mensen over de hele wereld ondernemerschapsonderwijs ervaren, ingeschat en gebruikt wordt. Amway wil een discussie op gang brengen over hoe een succesvol bedrijfsopleidingsprogramma's eruit moet zien en of in de publieke sfeer, media en politiek de noodzaak van ondernemersgeest wordt ingezien.


5

GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT 2 0 1 4 VOORNAAMSTE GLOBALE BEVINDINGEN

AMWAY GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT 2014

6

Voornaamste globale bevindingen Ondernemingszin: Scandinavië voert opnieuw de lijst aan •

•

Gemiddeld heeft 75% van de respondenten een positieve houding ten aanzien van ondernemerschap. Dit is een aanmerkelijke stijging ten opzichte van vorig jaar (2013: 70%) die verband houdt met het feit dat nieuw toegevoegde landen de leiders van vorig jaar voorbijstreven: Zweden (94%), Noorwegen en Mexico (beide 93%). Echter, ook aan de andere kant van het spectrum vinden we een nieuw toegevoegd land: Slowaakse respondenten blijken de minst positieve houding ten aanzien van ondernemerschap te hebben (55%), gevolgd door de steevaste underdogs Duitsland (56%) en Oostenrijk (60%).

Ondernemerspotentieel: Latijns-Amerika blijft vooroplopen • Met een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar, kunnen twee op de vijf respondenten (42%) zich voorstellen een eigen bedrijf te beginnen (2013: 39%). Net als afgelopen jaar tonen vooral respondenten in Latijns-Amerika een groot ondernemerspotentieel: Mexico (80%) en Colombia (77%). De respondenten in Japan (15%), Oostenrijk (24%) en Duitsland (25%) daarentegen zullen waarschijnlijk het minst vaak een eigen bedrijf starten. • De ondernemerskloof tussen respondenten die zich kunnen voorstellen dat ze hun eigen bedrijf starten (42%) en degenen die al zelfstandig ondernemer zijn (9%), bedraagt nog 33%.


7

Voornaamste globale bevindingen Zelfstandig ondernemerschap is het einde van het niet-aflatende streven naar onafhankelijkheid •

•

Na een negatieve trend in de afgelopen jaren heeft 'onafhankelijkheid van een werkgever, mijn eigen baas zijn' weer aan belang gewonnen en dit blijft daarmee het meest aantrekkelijke aspect om een eigen bedrijf te beginnen (2014: 46%, 2013: 43%, 2012: 45%, 2011: 46%). Respondenten in Zweden (80%) en Canada (78%) toonden de sterkste behoefte aan onafhankelijkheid, terwijl dit voor slechts 16% van de respondenten in Japan aantrekkingskracht had.

Monetaire aspecten mogen niet worden vergeten • Ook het aspect dat op de tweede plaats staat, blijft gelijk: 'Zelfontplooiing, mogelijkheid om eigen ideeën te realiseren' (2014: 43%, 2013, 2012, 2011: 38%). • Verder beschouwt een derde van de respondenten zelfstandig ondernemerschap als een mogelijke bron van 'vooruitzichten op een tweede inkomen' (2014: 34%, 2013: 29%, 2012: 33%, 2011: 28%). Deze factor is uiterst belangrijk voor respondenten in China (73%) en Zweden (71%), maar wordt verrassend genoeg laag gewaardeerd in door de crisis getroffen landen als Ierland en Spanje (beide 15%).


8

Voornaamste globale bevindingen Bij het begin beginnen •

Ongeveer twee of de vijf respondenten zijn het eens over de meest cruciale aspecten van ondernemerschapsonderwijs om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf: • 'Zakelijke basisvaardigheden, bijv. in financiële controle, marketing of computerapplicaties' (42%) • 'Leiderschaps- en managementvaardigheden en retorisch vermogen, bijv. besluitvorming, klantenmanagement, leiding geven aan en motiveren van werknemers' • 'Ondernemerschap in de praktijk, bijv. ondernemingsplannen, ondernemerswedstrijden/bedrijfssimulaties, minibedrijfsprogramma's' (beide 37%)

Lage deelnamepercentages aan programma's voor ondernemerschapsonderwijs • Echter, slechts iets meer dan een op de vijf respondenten had reeds deelgenomen aan een of meer van de genoemde categorieën (23%). • De deelnamepercentages zijn het hoogst in Mexico (51%), Ierland en Colombia (beide 45%) en het laagst in Slowakije (5%), Oekraïne, Zuid-Afrika, Korea (elk 6%) en Rusland (7%).


9

Voornaamste globale bevindingen Vertrouwen in de doelmatigheid van ondernemerschapsonderwijs • •

Het merendeel van de respondenten meent dat ondernemerschap kan worden aangeleerd (63%) en dat ondernemerschap niet zozeer aangeboren is (31%) maar aangeleerd kan worden. Vooral respondenten in China (83%) en Mexico (82%) delen deze mening, terwijl respondenten in Japan (40%) het er slechts gedeeltelijk mee eens zijn.

Ondernemerschapsonderwijs vanaf de basis • Volgens het internationale gemiddelde dient dit ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden op scholen, universiteiten en via speciale startersprogramma's: • 'Scholen en voortgezet onderwijs' (36%) • 'Speciale startersprogramma's, aangeboden door non-profitorganisaties, kamers van koophandel of overheidsinstanties' (33%) • 'Universiteiten, hoger onderwijs' (32%)


10

Voornaamste globale bevindingen Besluiteloosheid bij vele aspecten •

•

•

•

•

Het merendeel van de respondenten kan niet bepalen of het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen en universiteiten en bij overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in hun land bevredigend (43%) of onbevredigend (43%) is. Terwijl de respondenten in Finland en India (beide 66%) zeer tevreden zijn met het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs, zijn respondenten in Japan (20%) en Oekraïne (23%) het minst tevreden. Als het gaat om de vraag naar de ondernemersvriendelijkheid van de samenleving, zijn de respondenten besluiteloos (2014: 49% ondernemersvriendelijk, 43% ondernemersonvriendelijk). Dit is een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (2013: 46% ondernemersvriendelijk, 46% ondernemersonvriendelijk). Respondenten in Denemarken (82%), Zweden (73%) en Zuid-Afrika (71%) vinden hun samenleving het meest ondernemersvriendelijk, terwijl respondenten in Portugal (18%), Canada (19%) en Roemenië (22%) het minst positief zijn. Jonge respondenten beneden de 35 jaar zijn de enigen die hun land met een krappe meerderheid als ondernemersvriendelijk beschouwen (51%).


11

GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT 2 0 1 4 GLOBALE RESULTATEN


12

Vraag 1 Wat betekent ondernemerschap voor u?*

•

•

•

Drie kwart van de respondenten heeft een positieve houding ten aanzien van ondernemerschap (75%), terwijl 21% een negatieve houding toont. Vooral jonge respondenten beneden de 35 jaar (80%) en pas afgestudeerden (84%) tonen een zeer positieve houding. Twee van de vijf respondenten zouden zich kunnen voorstellen een eigen bedrijf te starten (42%). Bij jonge respondenten beneden de 35 jaar (51%) en pas afgestudeerden (50%) is dit zelfs een op de twee respondenten.

80% van de jonge respondenten toont een positieve houding ten opzichte van ondernemerschap

*Gemiddelde van alle 38 onderzochte landen


13


Mijn houding ten opzichte van ondernemerschap is…

…en ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

4% ...positief

21%

...negatief Weet ik niet / geen antwoord

42%

kan zich voorstellen een eigen bedrijf te starten

75%



14

Vraag 1 Wat betekent ondernemerschap voor u?

De blauwe lijnen stellen de gemiddelden voor van alle onderzochte landen voor een positieve houding (verticaal) en ondernemerspotentieel (horizontaal). De rode lijn verbeeldt een lineaire relatie tussen de positieve houding ten aanzien van ondernemerschap en het ondernemerspotentieel, gemeten als het percentage respondenten dat zich kan voorstellen een eigen bedrijf te starten.


15


positief Landen

negatief …en ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

totaal

Australië

87%

Oostenrijk België Brazilië Canada China Colombia Kroatië Tsjechië Denemarken Finland Frankrijk Duitsland Groot-Brittannië Griekenland Hongarije India Ierland Italië Gemiddeld

60% 73% 91% 79% 88% 88% 61% 69% 90% 90% 77% 56% 80% 69% 61% 69% 66% 75% 75%

45% 20% 27% 58% 32% 56% 73% 28% 30% 30% 39% 31% 22% 36% 38% 31% 34% 25% 36% 37%

Weet ik niet

…maar ik kan me niet voorstellen dat totaal ik mijn eigen bedrijf start

42% 40% 46% 33% 47% 32% 15% 33% 39% 60% 51% 46% 34% 44% 31% 30% 35% 41% 39% 38%

…maar ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

10% 34% 25% 9% 19% 11% 12% 36% 26% 9% 8% 19% 39% 14% 30% 35% 31% 21% 25% 21%

3% 4% 5% 2% 4% 6% 4% 8% 8% 2% 2% 4% 3% 2% 11% 6% 15% 8% 7% 6%

…en ik kan me niet voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

7% 30% 20% 7% 15% 5% 8% 28% 18% 7% 6% 15% 36% 12% 19% 29% 16% 13% 18% 15%

3% 6% 2% 0% 2% 1% 0% 3% 5% 1% 2% 4% 5% 6% 1% 4% 0% 13% 0% 4%


16


positief Landen

negatief …en ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

totaal

Japan

75%

Korea Litouwen Mexico Nederland Noorwegen Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Slovenië Zuid-Afrika Spanje Zweden Zwitserland Turkije Oekraïne VS Gemiddeld

63% 88% 93% 86% 93% 76% 65% 75% 70% 55% 79% 77% 64% 94% 68% 68% 67% 62% 75%

Weet ik niet

…maar ik kan me niet voorstellen dat totaal ik mijn eigen bedrijf start

12% 37% 44% 76% 40% 31% 34% 34% 32% 29% 20% 35% 42% 29% 46% 38% 46% 33% 38%

63% 26% 44% 17% 46% 62% 42% 31% 43% 41% 35% 44% 35% 35% 48% 30% 22% 34% 24%

37%

38%

…maar ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

23% 20% 11% 5% 14% 4% 17% 35% 19% 19% 36% 20% 13% 32% 5% 29% 24% 19% 30% 21%

…en ik kan me niet voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

3% 14% 5% 4% 4% 1% 7% 7% 3% 5% 8% 8% 8% 7% 2% 4% 12% 5% 6%

20% 6% 6% 1% 10% 3% 10% 28% 16% 14% 28% 12% 5% 25% 3% 25% 12% 14% 24%

6%

15%

2% 17% 1% 2% 0% 3% 7% 0% 6% 11% 9% 1% 10% 4% 1% 3% 8% 14% 8% 4%


17

Vraag 2 Welke aspecten zijn voor u het aantrekkelijkst als redenen om een eigen bedrijf te starten?* •

•

•

Net als vorig jaar zijn bij het internationale gemiddelde 'onafhankelijkheid van een werkgever, mijn eigen baas zijn' (46%) en 'zelfontplooiing, mogelijkheid om mijn eigen ideeën te realiseren' (43%) de meest aantrekkelijke aspecten voor het starten van een eigen bedrijf. Een derde van de respondenten noemt ook 'vooruitzichten op tweede inkomen' als mogelijke beslissingsfactor ten gunste van zelfstandig ondernemerschap (34%). Verder kennen Chinese respondenten meer belang toe aan 'gezin, vrije tijd en loopbaan beter met elkaar te combineren' (76%), in tegenstelling tot Oekraïense (10%), Tsjechische en Finse respondenten (elk 11%).

76% van de Chinese respondenten wil 'gezin, vrije tijd en loopbaan beter met elkaar combineren'



18

Vraag 2 Welke aspecten zijn voor u het aantrekkelijkst als redenen om een eigen bedrijf te starten?*

46%

Onafhankelijkheid van een werkgever, mijn eigen baas zijn

43%

Zelfontplooiing; mogelijkheid om eigen ideeën te realiseren

34%

Uitzicht op tweede inkomen

28%

Gezin, vrije tijd en loopbaan beter met elkaar te combineren

24%

Terugkeer naar de arbeidsmarkt, alternatief voor werkloosheid

11%

Geen van bovenstaande



19




20

Vraag 2 Welke aspecten zijn voor u het aantrekkelijkst als redenen om een eigen bedrijf te starten?

Landen



Zelfontplooiing, mogelijkheid om eigen ideeën te realiseren

Terugkeer naar de Onafhankelijkheid arbeidsmarkt, van een werkgever, alternatief voor mijn eigen baas zijn werkloosheid


Australië

43%

41%

57%

62%

28%

5%


29% 40% 19% 54% 76% 40% 27% 11% 26% 11% 14% 24% 26% 28% 19% 31% 19% 21% 28%

31% 45% 27% 64% 73% 27% 45% 26% 35% 17% 11% 32% 16% 36% 31% 50% 15% 21% 34%

36% 69% 36% 79% 75% 32% 44% 32% 64% 44% 39% 43% 31% 40% 29% 46% 39% 39% 43%

42% 64% 39% 78% 64% 40% 58% 35% 61% 33% 47% 52% 48% 54% 42% 48% 42% 43% 46%

18% 43% 10% 56% 45% 10% 28% 23% 27% 14% 16% 21% 11% 38% 12% 16% 20% 18% 24%

19% 10% 2% 9% 2% 17% 4% 23% 6% 15% 20% 21% 17% 3% 21% 2% 16% 2% 11%


21

Vraag 2 Welke aspecten zijn voor u het aantrekkelijkst als redenen om een eigen bedrijf te starten?

Landen




Terugkeer naar de Onafhankelijkheid arbeidsmarkt, van een werkgever, alternatief voor mijn eigen baas zijn werkloosheid


Japan

26%

26%

35%

16%

5%

24%


25% 24% 32% 19% 41% 24% 17% 24% 18% 15% 24% 31% 18% 54% 31% 27% 10% 53% 28%

19% 48% 32% 17% 40% 39% 20% 63% 32% 37% 26% 27% 15% 71% 20% 30% 42% 49% 34%

43% 37% 36% 51% 56% 41% 35% 32% 25% 28% 45% 37% 31% 85% 45% 26% 29% 60% 43%

32% 47% 30% 55% 44% 54% 47% 45% 25% 37% 46% 41% 46% 80% 51% 31% 22% 59% 46%

23% 16% 4% 26% 27% 29% 36% 13% 14% 15% 34% 24% 29% 74% 19% 10% 15% 41% 24%

16% 3% 2% 5% 10% 8% 8% 9% 24% 19% 2% 9% 12% 2% 15% 11% 21% 19% 11%


22

Vraag 3 Welke aspecten van ondernemerschapsonderwijs zijn volgens u cruciaal om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf? Hebt u ooit aan de genoemde activiteiten deelgenomen?* •

•

Bij het internationale gemiddelde zijn de aspecten van ondernemerschapsonderwijs die het meest cruciaal zijn om een eigen bedrijf te beginnen 'zakelijke basisvaardigheden, bijv. in financiële controle, marketing of computerapplicaties' (42%), 'leiderschaps- en managementvaardigheden en retorisch vermogen, bijv. besluitvorming, klantenmanagement, leiding geven aan en motiveren van werknemers' en 'ondernemerschap in de praktijk, bijv. ondernemingsplannen, ondernemerswedstrijden/bedrijfssimulaties, minibedrijfsprogramma's' (elk 37%). Iets meer dan een op de vijf respondenten had reeds deelgenomen aan een of meer van de genoemde categorieën (23%).

33% van de pas afgestudeerden had deelgenomen aan ten minste een van de genoemde categorieën van ondernemerschapsonderwijs



23

Vraag 3a Welke aspecten van ondernemerschapsonderwijs zijn volgens u cruciaal om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf?*



24

Vraag 3a Welke aspecten van ondernemerschapsonderwijs zijn volgens u cruciaal om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf?

Landen

Leren van en analyseren van succesverhalen van ondernemers

Rolmodellen voor ondernemers: Mentorprogramma's en persoonlijke interactie met ondernemers

Ondernemerschap in de praktijk, bijv. ondernemingsplannen, ondernemerswedstrijden/bedrijfssimulaties, minibedrijfsprogramma's

Innovatie, bijv. onderwijs in creativiteit en oplossingsgericht problemen benaderen

Zakelijke basisvaardigheden, bijv. in financiële controle, marketing of computer-applicaties

Leiderschaps- en managementvaardigheden en retorisch vermogen, bijv. besluitvorming, klantenmanagement, leiding geven aan en motiveren van werknemers

Weet ik niet / Geen antwoord

Anders

Australië

21%

30%

33%

36%

65%

53%

2%

3%

Oostenrijk België Brazilië Canada China Colombia Kroatië Tsjechië Denemarken Finland Frankrijk Duitsland GrootBrittannië Griekenland Hongarije India Ierland Italië Gemiddeld

21% 19% 14% 28% 34% 33% 39% 24% 14% 12% 29% 17%

24% 27% 25% 49% 29% 54% 29% 28% 30% 12% 10% 21%

41% 38% 38% 39% 42% 57% 42% 33% 40% 37% 23% 55%

27% 44% 34% 25% 44% 45% 33% 19% 37% 24% 29% 21%

38% 44% 43% 41% 37% 36% 37% 41% 58% 61% 47% 54%

36% 47% 51% 37% 47% 45% 46% 33% 45% 34% 34% 47%

6% 5% 2% 4% 0% 1% 3% 5% 6% 2% 5% 6%

11% 5% 3% 4% 1% 0% 3% 12% 4% 11% 14% 10%

14%

15%

29%

26%

55%

37%

4%

14%

18% 21% 39% 17% 27% 24%

31% 24% 43% 22% 31% 28%

32% 38% 58% 31% 33% 37%

38% 25% 57% 24% 26% 31%

49% 43% 41% 45% 32% 42%

39% 27% 46% 40% 22% 37%

0% 4% 1% 1% 1% 3%

2% 13% 4% 12% 4% 9%


25

Vraag 3a Welke aspecten van ondernemerschapsonderwijs zijn volgens u cruciaal om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf?

Landen

Leren van en analyseren van succesverhalen van ondernemers

Rolmodellen voor ondernemers: Mentorprogramma's en persoonlijke interactie met ondernemers

Ondernemerschap in de praktijk, bijv. ondernemingsplannen, ondernemerswedstrijden/bedrijfssimulaties, minibedrijfsprogramma's

Innovatie, bijv. onderwijs in creativiteit en oplossingsgericht problemen benaderen

Zakelijke basisvaardigheden, bijv. in financiële controle, marketing of computer-applicaties



Anders

Japan

28%

28%

32%

21%

56%

61%

7%

2%


46% 22% 27% 16% 22% 22% 22% 25% 19% 23% 20% 28% 24% 19% 18% 30% 17% 25% 24%

40% 33% 33% 32% 24% 21% 24% 28% 21% 22% 24% 29% 26% 33% 19% 28% 25% 31% 28%

44% 40% 39% 35% 28% 37% 32% 30% 39% 29% 38% 32% 30% 33% 38% 29% 40% 27% 37%

39% 33% 46% 20% 31% 26% 37% 24% 19% 24% 39% 29% 36% 30% 25% 22% 29% 32% 31%

32% 52% 31% 39% 50% 35% 53% 29% 27% 36% 41% 35% 33% 64% 39% 23% 30% 39% 42%

36% 38% 35% 30% 30% 30% 36% 27% 19% 22% 47% 34% 25% 48% 40% 28% 21% 47% 37%

0% 6% 1% 1% 3% 1% 1% 3% 4% 3% 3% 1% 7% 6% 8% 3% 1% 3% 3%

0% 4% 2% 6% 9% 16% 8% 21% 24% 19% 1% 10% 11% 2% 13% 15% 20% 13% 9%


26

Vraag 3b Hebt u ooit aan de in vraag 3a genoemde activiteiten deelgenomen?*

23%

had deelgenomen aan ten minste een van de genoemde categorieën van ondernemerschapsonderwijs



27

Vraag 3b Hebt u ooit aan de in vraag 3a genoemde activiteiten deelgenomen?

Landen

Ja


Nee

Landen

Ja


Nee

Australië

42%

53%

5%

Japan

18%

81%

1%


18% 21% 30% 42% 24% 45% 19% 10% 32% 29% 14% 12% 25% 24% 10% 23% 45% 10% 23%

81% 79% 69% 58% 76% 55% 80% 90% 67% 68% 85% 88% 74% 76% 89% 77% 55% 89% 75%

1% 0% 1% 0% 0% 0% 1% 0% 1% 3% 1% 0% 1% 0% 1% 0% 0% 1% 2%


6% 41% 51% 29% 30% 12% 13% 13% 7% 5% 34% 6% 11% 38% 16% 12% 6% 36% 23%

79% 59% 49% 71% 67% 85% 85% 87% 88% 92% 66% 91% 87% 61% 81% 78% 88% 62% 75%

15% 0% 0% 0% 3% 3% 2% 0% 5% 3% 0% 3% 2% 1% 3% 10% 6% 2% 2%


28

Vraag 4 Wat is uw mening als het gaat om de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf? Waar dient ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden?* •

•

Ondernemerschapsonderwijs dient primair plaats te vinden op scholen, universiteiten en via speciale startersprogramma's. • 'Scholen en voortgezet onderwijs' (36%) • 'Speciale startersprogramma's, aangeboden door non-profitorganisaties, kamers van koophandel of overheidsinstanties' (33%) • 'Universiteiten, hoger onderwijs' (32%) Respondenten in Nederland zijn hoofdzakelijk van mening dat 'mensen verplicht zouden moeten zijn op eigen verantwoording te leren' (52%); in Finland en Turkije (elk 9%) is dit niet het geval.

23% van de respondenten vindt dat 'mensen verplicht moeten zouden zijn op eigen verantwoording te leren'



29

Vraag 4 Wat is uw mening als het gaat om de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf? Waar dient ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden?*



30

Vraag 4 Wat is uw mening als het gaat om de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf? Waar dient ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden?*



31

Vraag 4 Wat is uw mening als het gaat om de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf? Waar dient ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden? Speciale startersprogramma's, aangeboden door bedrijven

Speciale startersprogramma's, aangeboden door non-profitorganisaties, kamers van koophandel of overheidsinstanties

Mensen zouden verplicht moeten zijn op eigen verantwoording te leren

Scholen en voortgezet onderwijs

Universiteiten, hoger onderwijs

Australië

42%

42%

23%

23%

23%

1%

3%


39% 37% 33% 49% 16% 47% 33% 33% 40% 52% 36% 17% 49% 34% 50% 49% 45% 29% 36%

28% 38% 35% 38% 31% 50% 35% 18% 24% 27% 32% 24% 32% 38% 29% 57% 30% 25% 32%

28% 32% 18% 28% 35% 23% 38% 23% 25% 33% 29% 33% 18% 24% 25% 30% 23% 34% 26%

35% 40% 32% 35% 50% 46% 36% 25% 35% 34% 42% 62% 23% 48% 23% 30% 33% 35% 33%

17% 23% 22% 22% 32% 12% 28% 46% 34% 9% 12% 19% 15% 17% 14% 32% 15% 20% 23%

5% 2% 2% 2% 0% 1% 3% 2% 5% 2% 2% 3% 3% 1% 1% 0% 1% 0% 2%

7% 2% 1% 2% 0% 0% 1% 7% 3% 5% 8% 7% 9% 1% 5% 0% 11% 2% 5%

Landen


Anders


32

Vraag 4 Wat is uw mening als het gaat om de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf? Waar dient ondernemerschapsonderwijs primair plaats te vinden? Speciale startersprogramma's, aangeboden door bedrijven





Japan

19%

26%

30%

25%

43%

4%

2%


10% 44% 31% 24% 29% 41% 29% 40% 16% 33% 54% 50% 26% 45% 46% 35% 22% 46% 36%

26% 38% 48% 22% 30% 32% 29% 31% 34% 22% 32% 26% 31% 26% 26% 38% 31% 48% 32%

46% 29% 23% 18% 19% 23% 25% 30% 19% 22% 25% 30% 23% 31% 27% 21% 24% 17% 26%

51% 32% 28% 17% 26% 27% 49% 32% 24% 22% 24% 30% 35% 24% 40% 20% 20% 26% 33%

19% 18% 22% 52% 44% 19% 18% 14% 21% 28% 21% 15% 26% 31% 12% 9% 18% 26% 23%

0% 6% 1% 1% 2% 1% 1% 1% 2% 3% 3% 1% 5% 4% 3% 2% 1% 2% 2%

0% 1% 2% 3% 5% 10% 9% 8% 18% 13% 0% 7% 6% 2% 3% 11% 17% 6% 5%

Landen


Anders


33

Vraag 5 Kan ondernemerschap volgens u worden aangeleerd of is ondernemerschap aangeboren?*

•

•

•

Het merendeel van de respondenten meent dat ondernemerschap kan worden aangeleerd (63%) en niet zozeer is aangeboren (31%). Hoe jonger de respondenten, hoe meer ze van mening zijn dat ondernemerschap kan worden aangeleerd: • Jonger dan 35 jaar: 70% • 35 tot 49 jaar: 65% • Ouder dan 50 jaar: 57% Vooral respondenten in China (83%) en Mexico (82%) zijn hiervan overtuigd, terwijl respondenten in Japan (40%) het er slechts gedeeltelijk mee eens zijn.

63% van de respondenten vindt dat ondernemerschap kan worden aangeleerd.



34

Vraag 5 Kan ondernemerschap volgens u worden aangeleerd of is ondernemerschap aangeboren? 'Enigszins mee eens: ondernemerschap kan worden (aan)geleerd'

China 83%

Mexico 82%

Noorwegen Duitsland 76% 75%

Finland 73%

India 72%

Roemeni ë 72%

Zuid-Afrika 71%

Frankrijk 70%

Polen 68%

Zweden 68%

VS 68%

Canada 67%

Turkije 67%

Oostenrijk 65%

Kroatië 65%

Colombia 64%

Denemarke Italië n 64% 64%

Slovenië 64%

Gemiddeld 63%

België 63%

Litouwen 62%

GB 61%

Hongarije 61%

Tsjechië 59%

Spanje 59%

Australië 58%

Brazilië 54%

Rusland 53%

Oekraïne 52%

Nederland 50%

Portugal 50%

Slowakije 50%

Japan 40%

Zwitserland Ierland 58% 56%

Griekenland 69%

Korea 58%


35

Vraag 5 Kan ondernemerschap volgens u worden aangeleerd of is ondernemerschap aangeboren?

Landen

Enigszins mee eens: ondernemerscha p kan worden (aan)geleerd

Enigszins mee oneens: Weet ik niet / ondernemerscha Geen antwoord p is aangeboren

Australië

58%

33%

9%


65% 63% 54% 67% 83% 64% 65% 59% 64% 73% 70% 75% 61% 69% 61% 72% 56% 64% 63%

27% 36% 45% 27% 17% 35% 33% 38% 32% 25% 25% 21% 31% 30% 34% 25% 28% 36% 31%

8% 1% 1% 6% 0% 1% 2% 3% 4% 2% 5% 4% 8% 1% 5% 3% 16% 0% 6%

Landen

Enigszins mee eens: ondernemerscha p kan worden (aan)geleerd

Enigszins mee oneens: Weet ik niet / ondernemerscha Geen antwoord p is aangeboren

Japan

40%

58%

2%


58% 62% 82% 50% 76% 68% 50% 72% 53% 50% 64% 71% 59% 68% 58% 67% 52% 68% 63%

26% 34% 16% 49% 18% 28% 46% 19% 34% 39% 35% 17% 35% 28% 34% 22% 28% 22% 31%

16% 4% 2% 1% 6% 4% 4% 9% 13% 11% 1% 12% 6% 4% 8% 11% 20% 10% 6%


36

Vraag 6 Is volgens u het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in uw land bevredigend en voldoende?*

•

•

•

Het merendeel van de respondenten kan niet bepalen of het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in hun land bevredigend (43%) of onbevredigend (43%) is. Respondenten in Finland en India (beide 66%) zijn zeer tevreden met het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs, terwijl respondenten in Japan (20%) en Oekraïne (23%) het minst tevreden zijn. Jonge respondenten beneden de 35 zijn het meest tevreden met het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs: • Jonger dan 35 jaar: 'Ja, bevredigend' (46%) • 35 tot 49 jaar: 'Ja, bevredigend' (42%) • Ouder dan 50 jaar: 'Ja, bevredigend' (40%)

32% van de respondenten vindt dat het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs verder kan worden verbeterd.



37

Vraag 6 Is volgens u het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in uw land bevredigend en voldoende?*



38

Vraag 6 Is volgens u het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in uw land bevredigend en voldoende? Landen

Ja, maar voor verbetering vatbaar

Ja, voldoende

Nee, maar er worden pogingen gedaan


Nee, onvoldoende

Australië

12%

29%

17%

18%

24%


17% 13% 8% 14% 8% 5% 5% 16% 11% 17% 5% 12% 16% 3% 9% 19% 14% 5% 11%

41% 49% 46% 15% 38% 33% 27% 33% 41% 49% 36% 39% 24% 25% 21% 47% 30% 29% 32%

16% 12% 12% 43% 14% 19% 20% 19% 13% 12% 15% 18% 13% 23% 29% 21% 17% 35% 18%

10% 17% 32% 10% 37% 43% 42% 10% 13% 9% 26% 13% 25% 47% 26% 10% 22% 29% 25%

16% 9% 2% 18% 3% 0% 6% 22% 22% 13% 18% 18% 22% 2% 15% 3% 17% 2% 14%


39

Vraag 6 Is volgens u het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in uw land bevredigend en voldoende? Landen

Japan Korea Litouwen Mexico Nederland Noorwegen Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Slovenië Zuid-Afrika Spanje Zweden Zwitserland Turkije Oekraïne VS Gemiddeld

Ja, maar voor verbetering vatbaar

Ja, voldoende

Nee, maar er worden pogingen gedaan


Nee, onvoldoende

4%

16%

33%

44%

3%

4% 8% 7% 19% 9% 9% 4% 6% 10% 5% 4% 26% 6% 18% 32% 16% 7% 17% 11%

28% 36% 32% 41% 32% 33% 21% 24% 14% 26% 34% 38% 28% 33% 32% 26% 16% 44% 32%

29% 16% 17% 14% 15% 14% 22% 18% 18% 24% 21% 13% 9% 5% 11% 17% 19% 8% 18%

22% 29% 42% 11% 10% 24% 41% 36% 25% 28% 32% 13% 45% 15% 2% 28% 27% 23% 25%

17% 11% 2% 15% 34% 20% 12% 16% 33% 17% 9% 10% 12% 29% 23% 13% 31% 8% 14%


40

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen?* •

•

•

De respondenten zijn besluiteloos wat betreft de ondernemersvriendelijkheid van de samenleving (49% ondernemersvriendelijk, 43% ondernemersonvriendelijk). Toch is dit een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (2013: 46% ondernemersvriendelijk, 46% ondernemersonvriendelijk). Respondenten in Denemarken (82%) en Zweden (73%) vinden hun samenleving het meest ondernemersvriendelijk, terwijl respondenten in Portugal (18%) en Canada (19%) het minst positief zijn.

51% van de jonge respondenten beneden de 35 beoordeelt hun land als ondernemersvriendelijk .



41

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen?* De samenleving in mijn land is...

8%

10%

11%

... zeer ondernemersvriendelijk ... vrij ondernemersvriendelijk ... vrij ondernemersonvriendelijk

39%

... zeer ondernemersonvriendelijk Weet ik niet / Geen antwoord

30%



42

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen?


43

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen?


44

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen? Landen

Zeer ondernemersvriendelijk

Vrij ondernemersvriendelijk

Vrij ondernemersonvriendelijk

Zeer ondernemersonvriendelijk


Australië

13%

51%

22%

5%

9%


8% 6% 6% 5% 8% 7% 4% 6% 17% 5% 6% 5% 14% 8% 4% 26% 15% 6% 10%

42% 52% 26% 14% 58% 19% 34% 42% 65% 54% 40% 45% 54% 44% 25% 44% 41% 38% 40%

27% 29% 54% 56% 27% 33% 30% 36% 13% 34% 32% 34% 17% 26% 47% 22% 21% 39% 31%

8% 9% 13% 19% 6% 38% 29% 6% 2% 5% 14% 6% 3% 20% 19% 3% 6% 15% 11%

15% 4% 1% 6% 1% 3% 3% 10% 3% 2% 8% 10% 12% 2% 5% 5% 17% 2% 8%


45

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen? Landen

Japan Korea Litouwen Mexico Nederland Noorwegen Polen Portugal Roemenië Rusland Slowakije Slovenië Zuid-Afrika Spanje Zweden Zwitserland Turkije Oekraïne VS Gemiddeld

Zeer ondernemersvriendelijk

Vrij ondernemersvriendelijk

Vrij ondernemersonvriendelijk

Zeer ondernemersonvriendelijk


5%

35%

50%

7%

3%

5% 2% 10% 7% 5% 7% 2% 3% 10% 4% 1% 32% 6% 10% 18% 22% 17% 28% 10%

31% 43% 34% 60% 59% 53% 16% 19% 45% 29% 24% 39% 26% 63% 43% 39% 39% 32% 40%

38% 45% 39% 24% 22% 29% 50% 38% 25% 42% 47% 11% 38% 20% 23% 19% 18% 18% 31%

8% 7% 14% 7% 3% 4% 24% 22% 6% 17% 27% 5% 24% 4% 6% 6% 5% 12% 11%

18% 3% 3% 2% 11% 7% 8% 18% 14% 8% 1% 13% 6% 3% 10% 14% 21% 10% 8%


46

GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT 2 0 1 4 BELANGRIJKSTE LOKALE RESULTATEN

België


47


• In België heeft gemiddeld meer dan 7 op 10 ondervraagden een positieve houding ten opzichte van het ondernemerschap. Slechts 25% van de Belgen heeft een negatieve houding. • 32% van de ondervraagden in België kan zich voorstellen een eigen bedrijf te starten. Het ondernemingspotentieel = alle personen die antwoorden “ik kan me erg goed voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start“ of hun houding ten opzichte van ondernemerschap nu positief of negatief is. …en ik kan me voorstellen dat ik mijn eigen bedrijf start

Mijn houding ten opzichte van ondernemerschap is… 2% ...positief

25%

…negatief

32%

kan zich voorstellen een eigen bedrijf te starten

73% Weet ik niet/Geen antwoord *Lokale resultaten: België


48


De ondervraagden in België antwoorden:

69 %


64 %

Onafhankelijkheid van een werkgever, mijn eigen baas zijn

45 %


43 %

Terugkeer naar de arbeidsmarkt, alternatief voor werkloosheid

40 %


10 %


*Lokale resultaten: België


49

Vraag 3a Welke aspecten van ondernemerschapsonderwijs zijn volgens u cruciaal om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf?*

Om mensen voor te bereiden op het starten van een eigen bedrijf voor de Belgische ondervraagden zijn de volgende aspecten cruciaal:


47%

Zakelijke basisvaardigheden, bijv. in financiële controle, marketing of computerapplicaties Innovatie, bijv. onderwijs in creativiteit en oplossingsgericht problemen benaderen Ondernemerschap in de praktijk, bijv. ondernemingsplannen, ondernemerswedstrijden/bedrijfssimulaties, minibedrijfsprogramma's Rolmodellen voor ondernemers: mentorprogramma's en persoonlijke interactie met ondernemers Leren van het analyseren van succesverhalen van ondernemers

44%

Anders

5%


5%

44% 38%

27% 19%



50

Vraag 3b Hebt u ooit aan de in vraag 3a genoemde activiteiten deelgenomen?* Het aantal Belgische ondervraagden dat heeft deelgenomen aan ten minste één van de genoemde categorieën van ondernemerschapsonderwijs (21%) is gelijk aan het Europees gemiddelde (21%). Het wereldwijde gemiddelde bedraagt 23%.

21%

had deelgenomen aan ten minste een van de genoemde categorieën van ondernemerschapsonderwijs



51

Vraag 4 We willen graag uw mening horen ten aanzien van de verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van ondernemers op het starten van een bedrijf. Waar dient onderwijs rond ondernemerschap vooral plaats te vinden?* Volgens de ondervraagden in België moet onderwijs rond ondernemerschap vooral plaatsvinden: 1.

Via speciale startersprogramma’s aangeboden door non-profitorganisaties, kamers van koophandel of overheidsinstanties (40%),

2.

In universiteiten en hoger onderwijs (38%) en

3.

In scholen en voortgezet onderwijs (37%).

40%


38%


37%


32%

Speciale startersprogramma's, aangeboden door bedrijven

23%


2%

Anders

2%




52

Vraag 5 Kan ondernemerschap volgens u worden aangeleerd of is ondernemerschap aangeboren?* • 63% van de ondervraagden in België denkt dat ondernemerschap kan worden aangeleerd en dat men niet geboren wordt als ondernemer, maar dat men het wel kan worden. • Dit cijfer stemt overeen met de internationale gemiddelden: meer dan zes op de tien ondervraagden in de wereld en Europa (elk 63%) denkt ook dat ondernemerschap kan worden aangeleerd.

63%

denkt dat ondernemerschap kan worden aangeleerd



53

Vraag 6 Is volgens u het bestaande aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen, zoals overheidsprogramma's, of private ondernemingen in uw land bevredigend en voldoende?* • 62% van de Belgen vindt dat het bestaande aanbod in België op het gebied van ondernemerschapsonderwijs op scholen, universiteiten en via overige voorzieningen zoals overheidsprogramma’s of private ondernemingen voldoende is. • 49% van de ondervraagden denkt dat dit aanbod kan worden verbeterd. • Het Belgische cijfer (62%) overstijgt duidelijk het Europese en wereldwijde gemiddelde (elk 43%).

Ja, de kwaliteit is voldoende

13%

49%

12%

17%

9%

Ja, de kwaliteit is voldoende, maar er is ruimte voor verbetering Nee, de kwaliteit is niet voldoende, maar men streeft naar verbetering Nee, de kwaliteit is onvoldoende weet niet/ geen antwoord



54

Vraag 7 Als u denkt aan politiek, mediadekking en de mensen die u kent: Hoe ondernemersvriendelijk is de samenleving in uw land in het algemeen?* • Als men vraagt of de Belgische samenleving ondernemersvriendelijk is, beaamt 58% van de ondervraagden dat België ondernemersvriendelijk is • De score behaald door België (58%) is dus hoger dan het wereldwijde (49%) en Europese (48%) gemiddelde.

De samenleving in mijn land is... 9%

4%6%

… zeer ondernemersvriendelijk … redelijk ondernemersvriendelijk … redelijk ondernemersonvriendelijk

29% 52%

… zeer ondernemersonvriendelijk weet niet/ geen antwoord



55

CONTACT Cécile Purnode Corporate Affairs Manager [email protected] Phone: +32 2 722 99 13 Mobile: +32 479 52 69 11 50 avenue des Arts, 1000 Brussels

GLOBAL ENTREPRENEURSHIP REPORT

Recommend Documents