GIS voor beginners
Lesgever: Wim Massant mail:
[email protected] Tel.: 02/658 24 91 GSM: 0499/53 98 05
GIS voor beginners
Klik op het slotje
GIS voor beginners
Sleutelwoord invullen = shape
GIS voor beginners
Wat is GIS? • GIS: Geografische InformatieSystemen Grenzen Straten Percelen Landgebruik
Hoogte
De echte wereld GIS voor beginners
ID
naam
# inwoners
1
Mechelen
82499
2
Zemst
21533
3 Rastercel krijgt een waarde vb. de hoogte of het landgebruik (akker, weiland)
Vectordata - Rasterdata • Vectordata = punt, lijn, of polygoon shapefiles • Notes: zijn aantekeningen in Arc explorer die je kan delen met in Arc-explorer • Rasterdata = vb. afbeeldingen, image-files • Stafkaart als achtergrond = rasterdata = imagefile (gescande kadaster ook). Bij arc explorer = Base maps • Bospercelen, zijn polygonen = vectordata
GIS voor beginners
GIS tools, online + + + ± ‒ ‒ ‒
eenvoudig in gebruik gratis ideaal voor het opzoeken van GIS-info verschillende lagen op elkaar gaat (soms wel beperkt) je kan weinig aanpassingen doen (vb. kleur van de laag) je kan maar beperkte bevraging doen van de data je kan je kaarten wel afdrukken, maar je kan je project niet opslaan ‒ Je kan zelf geen (of bijna geen) GIS-data aanmaken
GIS voor beginners
Een aantal online tools • Geoloketten: http://www.agiv.be/gis/diensten/ geo-vlaanderen/ • Geopunt, Vlaanderen: www.geopunt.be • Ondergrond: http://dov.vlaanderen.be/ • Waterstanden: http://www.waterstanden.be/ • Ferrariskaart, NGI: http://www.ngi.be/NL/NL1-4-2-3 GIS voor beginners
GIS-programma’s voor op PC + Kunnen zeer veel (meestal meer dan je nodig hebt) + Je kan je project opslaan, mooie kaarten maken, legendes aanpassen, enz… + Je kan zelf GIS-data aanmaken + Je kan zeer goede databevraging doen ‒ Kan je enkel gebruiken als je zelf GIS-data hebt ‒ Is moeilijk in gebruik ‒ Is duur
GIS voor beginners
GIS-programma’s voor op PC • Qgis: http://www.qgis.org gratis gis – software • ArcGis van ESRI, dure software (€ 2500) maar meest gebruikte (demo) • Arcexplorer van ESRI is gratis (maar kan niet zoveel) • Mapinfo (€ 2500), ongeveer zoals ArcGis
GIS voor beginners
http://www.gisvlaanderen.be/gis/diensten/geo-vlaanderen/ Ga naar: http://www.agiv.be/gis/diensten/ geo-vlaanderen/
Linker klik op loketten
GIS voor beginners
We gaan naar het loket milieu en nemen “bodemkaart”
GIS voor beginners
Linker klik op geoloket
GIS voor beginners
GIS voor beginners
Zoom naar heel Vlaanderen
Info over de getoonde laag
Zoek adres
Zoom in Zoom uit
Open overzichtskaart
Afstand meten identificeren Centreren
Verander schaal Verwijder selectie
GIS voor beginners
Toon legende
Ander geoloket
Lagen aan/uit
Gemeenten -labels aan/uit
Toon de legende
GIS voor beginners
Opdracht • Toon de BWK in de omgeving van de Damstraat 86 in Zemst • Kies zelf maar een locatie, leer de verschillende knoppen van de geoloketviewer kennen
GIS voor beginners
Wachten tot de gemeentenaam hier te zien is dan kan je op zoom klikken Gemeente kiezen
GIS voor beginners
Opdracht • Ga naar het geoloket Boskartering en speelzone • Toon de boswachterij van Mark Ysewijn (via Query: verrekijkersymbool) • Ga na of er in dit gebied recht van voorkoop is (ander geoloket)
GIS voor beginners
Query: hiermee kan je bepaalde gegevens selecteren
GIS voor beginners
GIS voor beginners
We proberen het volgende: • • • •
Toon het gewestplan van Merelbeke Met stratenplan als achtergrond We tonen de legende Ga na of er voor dit gebied geen BPA’s (bijzonder plan van aanleg) zijn of een gewestelijk RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan)
GIS voor beginners
Geopunt Vlaanderen 1) Ga naar www.geopunt.be en klik op “ga naar kaart”
2) Kies de kaarttoepassing geopunt-kaart pro
3) We overlopen de verschillende functies even en bekijken de handleiding
GIS voor beginners
Geopunt Vlaanderen: historsische kaarten
Kies de toepassing “historische kaart”
GIS voor beginners
Databank ondergrond Vlaanderen http://dov.vlaanderen.be Klik op algemene DOV-viewer
GIS voor beginners
Identificeer alle zichtbare gegevens
selecteren
Selectie wissen
Laag actief maken
Om een locatie te zoeken Laag zichtbaar maken
GIS voor beginners
Tabel van de geselecteerde gegevens
Query
We doen het volgende: • Zoeken de grondwaterresultaten i.v.m. Nitraat voor het punt met coördinaten: X: 77225 Y: 215957 • We zoeken het rapport van de grondboring met coördinaten: X: 154596 Y: 192550 GIS voor beginners
Lagen zichtbaar maken (zijn pas zichtbaar op een bepaalde schaal)
GIS voor beginners
GIS voor beginners
Klik op lokaliseer Klik op XY Vul coördinaten in Klik op Zoom naar XY
Actief maken van grondwatermeetnet
Selecteren van het punt met behulp van een rechthoek
GIS voor beginners
Maak het grondwatermeetnet actief Selecteer het punt
Toon lijst van selectie
Toon de meetgegevens GIS voor beginners
GIS voor beginners
Op de kaart klikken om het loket te openen
GIS voor beginners
Erosiegevoeligheid per gemeente GIS voor beginners
http://www.waterstanden.be/
Opzoeken van gegevens i.v.m. rivierstanden maar ook hoeveelheid neerslag (real time)
GIS voor beginners
Kies een bekkengebied voor meetpunten te bekijken
Klik op een vierkant om de waterstand of pluviografische gegevens op te vragen
GIS voor beginners
GIS voor beginners
http://www.ngi.be/NL/NL1-4-2-3
Klik op een kaartblad hieronder of zoek op gemeente
GIS voor beginners
Gezocht op Zemst, druk op Zemst dat in het blauw staat viewer gaat open
GIS voor beginners
GIS voor beginners
Google earth • Historische satelietbeelden • Klm-files kan je openen in Google-earth • Bv. het IFBL-raster
GIS voor beginners
Gis-data, hoe geraak ik eraan? GIS-data wordt niet op eigen computer gezet = connectie maken met de databank
databank waar je toegang tot hebt
Eigen computer met GISprogramma
Schijf op eigen computer GIS-data downloaden en op eigen PC zetten
netwerkschijf
GIS voor beginners
GIRAFdatabank
GIS-lagen downloaden van GIRAF paswoord nodig 1) Aanvragen paswoord voor gewenste dataset 2) GIS-lagen downloaden (voorbeeld)
http://giraf.agiv.be/
GIS voor beginners
GIS voor beginners
•Aard organisatie juist instellen want dit bepaalt de prijs van de te bestellen datasets Na het instellen van de organisatie , klik je op lijst van datasets
GIS voor beginners
GIS voor beginners
We kiezen milieu > we bekijken beschermde landschappen, stadsen dorpsgezichten > klik i aan
GIS voor beginners
De prijs voor een bedrijf of burger
Prijs voor onderwijsinstelling
GIS voor beginners
Ga 1 pagina terug en klik op meta van Beschermde landschappen GIS voor beginners
GIRAF • Zoek zelf de prijs op van de BWK voor een burger (burger = bedrijf) • BWK = biologische waarderingskaartenversie 2
GIS voor beginners
Onderaan de pagina van een dataset kan je ze bestellen GIS voor beginners
GIS voor beginners
GIS voor beginners
voorbeeld
Aanmelden met paswoord en informatie downloaden
GIS voor beginners
voorbeeld
GIS voor beginners
voorbeeld
GIS voor beginners
voorbeeld
Voor ArcExplorer (ook voor ArcMap) kies je steeds SHAPE
GIS voor beginners
voorbeeld
GIS voor beginners
ArcGis Explorer • Gratis GIS-software (van ESRI) • Je kan lagen combineren zoals je wilt • Werkt met basemaps. Projectie moet je goed instellen anders heb je een verschuiving • Je kan de legende een klein beetje aanpassen • Je kan labels toevoegen (maar niet van grote lagen) • Je kan zelf geen GIS-info aanmaken • ArcMap kan dit wel (maar duur en ingewikkeld programma)
GIS voor beginners
Start programma Alle programma’s > arcgis explorer > arcgis explorer
Of via snelknop op bureaublad
GIS voor beginners
ribbon
Hoofd menu: past zich aan hier zie je er nu drie: home, display en add-ins. Het hoofmenu home staat open. Men noemt dit de ribbon Inhoud van de kaart
GIS voor beginners
De kaart, hier nu met enkel de basemap
De argis explorer button: new, open, save, eigenschappen en opties voor je arcgis explorer document
Projectie juist instellen: klik op map properties
GIS voor beginners
Juist instellen van 2D coordinaat systeem Kies voor coordinate system: WGS_1984_Web_Mercator_Au xiliary_Spere Stel ook de juiste transformatie in: Coordinate system: GCS_Belge_1972 Transformation: Belge _1972_To_WGS_1984_1
Gebruik de schuifbalk om het rechterdeel van het venster te zien (venster groter maken gaat niet) GIS voor beginners
Indien niet ok neem dan: Belge _1972_To_WGS_1984_2
Fout: met verschuiving
GIS voor beginners
Als je de projectie en transformatie niet juist instelt krijg je een verschuivingsfout
Goed: zonder verschuiving. Grenzen lopen gelijk met de wegen
Het zoek menu Find = locatie zoeken (straatnaam en gemeente ingeven) Direction: is route tussen twee locaties (zoals GPS) Route: is route tussen twee of meer locaties
Measure: meten van afstand en oppervlakte Druk op de verrekijker om de locatie te vinden = Duboislaan, Hoeilaart GIS voor beginners
1) Type: Duboislaan, Hoeilaart en druk op vergrootglas. Punt komt in het wit op de kaart 2) Rechter klik op gevonden adres en kies move to map. De locatie komt nu in contents te staan. 3) Kies zelf een tweede locatie en voeg deze toe aan de kaart 4) in contents kan je rechter klik doen en dan “go to” kiezen. Zo kan je eenvoudig en snel naar verschillende locaties gaan GIS voor beginners
5) Probeer de route functie een uit
Meten: klik op het latje. 1 = afstand, 2 = oppervlakte, 3 = coördinaten van een punt
Meten 1 2 3
Add te map: tekening wordt aan contents toegevoegd Meet zelf eens een lengte, oppervlakte en de coördinaten van je tuin (of iets anders)
GIS voor beginners
Create menu 1: iets toevoegen aan de contents
Folder = folder toevoegen in de contents voor orde te brengen View: toevoegen van het beeld dat je nu ziet. Dan kan je later terug naar dit beeld gaan
Link: toevoegen van een link aan de contents (je kan dit ook koppelen aan een view)
GIS voor beginners
Link toevoegen met een default view
Ga naar de Duboilaan, Hoeilaart. Zoek hetzelfde beeld als hieronder (is ten westen van beginpunt) Voeg een link toe met als webadres: http://www.inverde.be
Rechter klik op de link in contents en rename als Inverde Rechter klik en kies properties en druk op set default view
GIS voor beginners
Create menu 2: iets toevoegen aan kaart
Elementen tekenen op de kaart Deze elementen = note, kan je doorsturen via mail of opslaan als kml-file Kml-file kan je open doen in Google earth (heb je een verschuiving of is de locatie niet dezelfde als in Arcexplorer kijk dan het coördinaatsysteem na)
GIS voor beginners
1) Ga naar default view van deze note
2) Lokaliseer in content menu
Pop-up
3) mail naar iemand (kan dit dan open doen met arcexplorer)
1 23 De note verschijnt in het contents window Teken met area volgende veelhoek en geef als naam kwekerij GIS voor beginners
Rechter-klik op item in contents-window, dan krijg je opties (ook in hoofdmenu verschijnen dezelfde opties)
GIS voor beginners
Rechter-klik op note en kies share: Enkel als de andere toegang heeft tot dezelfde data (enkel links worden doorgestuurd), enkel voor Arcexplorer Data wordt wel mee opgeslagen, voor ArcMap en Arcexplorer Kan je openen in Google-earth
Meer info nodig van dit of iets anders: klik op i in rechterbovenhoek dan ga je naar de help-webpagina GIS voor beginners
Sla op als een kml-file en open eens in google-earth
Home-menu > Map opties
Base maps = basiskaarten als achtergrond (webkaarten waaruit je kan kiezen) Add content: data toevoegen (data van Giraf = shape-files) Contents window: openen van het content window 2D/3D, je kan best in 2D blijven Kies eens als base map = bing maps road
GIS voor beginners
Shape-files (lagen) toevoegen • Je vindt de data in: ___________ • Druk op add content > shapefiles • Voeg de shapfile vogrl.shp toe zit in mapje vogelrichtlijn (dit zijn de vogelrichtlijngebieden)
GIS voor beginners
De kaart zo er nu zo ongeveer moeten uit zien
GIS voor beginners
Symbolen aanpassen • Rechter klik in contents menu op de naam van de file en kies symbol • Kies een symbool met enkel outline fill (dan kan je er door kijken)
Linker klik in een polygoon en je krijgt info over de polygoon
GIS voor beginners
Als je in het contents window op een shape file staat kan je in het hoofdmenu voor tools kiezen (van een feature layer) Hier krijg je een aantal opties voor je laag
Wil je een bevraging doen van de laag klik dan op query voor symbolen kies je niet tools maar appearance
GIS voor beginners
Bevraging van een laag Druk op query Vul een formule in met de query builder Dubbel klik links om het in de formule te zetten Get unique values is om mogelijke waarden op te zoeken (zo maak je geen schrijffouten) Zoek het gebied: de zegge
GIS voor beginners
Case BWK • Toon de BWK kaart van kaartblad 15 • Staat in mapje: BWK_versie2_krtbl15\Shape • Voeg zowel de fauna-laag (laagnaam = BWKfauna15) als de gewone-laag toe (laagnaam = BWK215)
GIS voor beginners
GIS voor beginners
Hoe ArcExplorer installeren? • Ga naar: http://www.esri.com/software/arcgis/explorer
• Download en instaleer op de computer
GIS voor beginners
Nog andere geografische toepassingen • Natuurwaarnemingen: www.waarnemingen.be (je waarnemingen worden geografisch bijgehouden)
GIS voor beginners
