Jaarverslag
2010
Postbus 12 1619 ZG Andijk Tel. 0228 595900 E-mail:
[email protected] www.dorcas.nl
Giro 2500 Dorcas Hulp Nederland Statutaire naam: Stichting Dorcas Hulp Nederland Opgericht in: 1980 Internationaal netwerk: Dorcas Aid International Keurmerk: CBF-Keur Voorzitter: mevr. mr. E. W. Schot-Kooiman Directeur: tot 1 december 2010: dhr. R. W. van Eijle Per 1 december 2010: dhr. drs. J. Mink
Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van Dorcas Hulp Nederland. Het wordt uitgegeven in een uitgebreide versie en in een (beknoptere) publieksversie. Het jaarverslag van zowel Dorcas Hulp Nederland als van Dorcas Aid International is als beveiligd pdf-document via www.dorcas.nl respectievelijk www.dorcas.net beschikbaar, zodat belangstellenden het document altijd kunnen raadplegen. Dorcas Hulp Nederland heeft haar naam en logo als merk gedeponeerd in de Benelux, waardoor bescherming via het merkenrecht is verkregen. Hierdoor mag Dorcas Hulp Nederland het ®-teken gebruiken. Ook de oude naam Dorkas Hulp Nederland is gedeponeerd.
Foto cover Een jonge vrouw leert in een vaktrainingscentrum in Olokii, Tanzania, voor kleermaakster. Het gebied rond Olokii wordt voornamelijk bewoond door de Massai en de Waarusha. Beide groepen voorzien in hun onderhoud door veeteelt en landbouwactiviteiten. 36% van de bevolking van Tanzania leeft onder de armoedegrens. Door een gebrek aan geld, kunnen veel kinderen en jongeren in Tanzania geen onderwijs volgen. Doordat een groot aantal jonge mensen geen toegang heeft tot het ontwikkelen van beroepsvaardigheden, zijn zij niet in staat tot het creëren van werkgelegenheid. In 2007 is in Olokii een vaktrainingscentrum voor jongeren gebouwd. Er worden opleidingen verzorgd voor timmerman, meubelmaker, metselaar, serviceverlening in hotels, kleermaker en kleuterleidster. Sinds 2010 kunnen jonge vrouwen in een aparte verblijfsplaats bij het vaktrainingscentrum veilig overnachten. In 2011 zal in het trainingscentrum een kantoor worden ingericht van waaruit bemiddeld zal worden voor arbeidsplaatsen voor afgestudeerde jongeren.
Het papier waarvan dit jaarverslag is gemaakt, is FSCgecertificeerd. Dit betekent dat de grondstof van het papier afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen.
2
Dorcas Jaarverslag 2010
Eindredactie en projectcoördinatie Tekstbureau Van Loo Tekstbijdragen Betty Bleeker Tekstcorrecties Betty Bleeker Gerdien Karssen Jettie Vonder Oost Tekstbureau Van Loo Beeldredactie Mikal Folkertsma Arianne Frelink Samenstelling financieel verslag Martin Suithoff Anne Wiersma John Wolff Vormgeving en druk ABOVO Media
Inhoud
Voorwoord
4
3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.4 3.4.1 3.4.2
Gezinszorg Ouderenzorg Studentenzorg Noodhulp en wederopbouw Noodhulp Anti-Honger Korps
1.
Dorcas uitgelicht
5
1.1 1.2 1.3
6 7 9
2.
Dorcas in Nederland
11
4.
Bestuur en directie
2.1 2.2 2.2.1 2.2.1.1 2.2.1.2 2.2.2 2.2.2.1 2.2.2.2 2.2.3 2.2.3.1 2.2.3.2 2.2.3.3 2.2.4
12 16 17 18 19 22 22 23 24 25 26 26 28
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
5.
Organisatie
3.
Projecten van Dorcas
31
3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.3.1
33 34 35 36 37 38 39 40 41 41 43 44 44
5.1 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5
6.
Financieel verslag
Over Dorcas Hoe kijkt Dorcas terug op 2010? Waar wil Dorcas naartoe?
Voorlichting en bewustwording Fondsenwerving Fondsenwerving onder volwassenen Particulieren Vrijwilligers Fondsenwerving onder jongeren Scholen Jongerenreizen Fondsenwerving onder organisaties Fondsen Kerken Bedrijven Goedereninzameling
Structurele hulp Water en sanitatie Landbouw en voedselzekerheid Gezondheidszorg en hiv/aids Arbeid en inkomen Huizenbouw Kinderzorg en -ontwikkeling Partnerontwikkeling Sociale hulp Algemene materiële ondersteuning Gevangenenzorg Financiële adoptie Kinderadoptie
45 46 47 48 48 50
53
Doelstelling, visie, missie en kernwaarden Strategie, risicobeheersing en kwaliteit Samenstelling bestuur en directie Activiteitenverslag bestuur Integratie DHN en DAI Verantwoordingsverklaring Terugblik 2010 en vooruitblik 2011
Dorcas Aid International Dorcas Hulp Nederland Management Personeel Samenwerking in Nederland Maatschappelijke bijdrage Maatschappelijke waardering
Bijlagen 1. Financieel rapport Dorcas Aid International 2. Begroting 2011 Dorcas Hulp Nederland 3. Verdeling projectgelden 2010 4. Medewerkers Dorcas Hulp Nederland 5. Begrippenlijst
Algemene verantwoording
Dorcas Jaarverslag 2010
54 55 60 62 63 64 66
69 70 74 74 75 77 79 81
83 108 108 110 112 118 119
120
3
Voorwoord In 2010 heeft Dorcas een aantal grote veranderingen doorgemaakt. Zo ging oprichter Dirk Jan Groot in april met pensioen. Dertig jaar lang zette hij zich samen met collega’s en vrijwilligers in voor het werk van Dorcas, zowel in Nederland als in de projectlanden. Per 1 december nam ook directeur Ruud van Eijle na vijf goede jaren afscheid. Tegelijkertijd stond wereldwijd de ontwikkelingssamenwerking onder grote druk als gevolg van de financiële crisis. De Nederlandse overheid besloot flink te snijden in de MFS II-subsidie. Hoewel Dorcas haar fondsenwerving nooit tot één bron beperkt heeft en zij voor het financieren van haar projecten dus niet afhankelijk is van overheidssubsidie, werden wij hierdoor toch ook in onze inkomsten getroffen. Al met al gaven onder meer deze veranderende omstandigheden aanleiding tot een serieuze herbezinning op de organisatiestructuur van Dorcas. Na diepgaand onderzoek in de loop van 2010, heeft het bestuur in januari 2011 besloten om Dorcas Aid International en Dorcas Hulp Nederland tot één organisatie te laten integreren, met aan het hoofd een team van twee directeuren. Deze integratie wordt verder uitgewerkt en geïmplementeerd in 2011. Met Gods hulp hebben we ondertussen ons werk in de verschillende landen in Afrika en Oost-Europa voortgezet, steeds in nauwe samenwerking met lokale partnerorganisaties. In Nederland zijn gemotiveerde en creatieve medewerkers het hele jaar druk bezig geweest met het inzamelen van geld en goederen, bij overheden, individuele donateurs, kerken en bedrijven. Ook zijn duizenden vrijwilligers in Nederland en over de hele wereld in 2010 weer enthousiast in actie gekomen om onze visie en missie te ondersteunen. Zo zet ons wereldwijde team zich vastberaden in in de strijd tegen armoede en onrecht. In al onze projecten helpen we de allerarmsten hun mogelijkheden te ontdekken, zowel in zichzelf als in hun omgeving. En dit alles door Gods genade en in Zijn kracht, waar we dankbaar voor zijn. Daarnaast gaat onze dank uit naar iedereen die ons werk in 2010 op welke manier dan ook heeft ondersteund. In het vertrouwen dat we ook in de toekomst kunnen rekenen op Gods zegen en de trouwe ondersteuning van vele duizenden mensen, zijn we vol verwachting begonnen aan een nieuw jaar, waarin we opnieuw het voorrecht hebben ons in te zetten voor de allerarmsten in de wereld. Michel Gendi, directeur Koos Mink, interim-directeur Directieteam Dorcas Hulp Nederland
4
Dorcas Jaarverslag 2010
Het jaarverslag over 2010 ligt voor u en het jaar 2010 ligt achter ons. Een jaar waarin we geconfronteerd werden met armoede, honger, verdriet en eenzaamheid. Het leed van onze medemens, waar ook ter wereld, gaat ons aan het hart. Haïti en Pakistan, landen waar Dorcas gewoonlijk niet actief is, konden rekenen op onze hulp. Mede dankzij u kon Dorcas in deze landen noodhulp verlenen aan hen die door een zware aardbeving en grote overstromingen zonder voedsel en bezit moesten zien te overleven. Ook in de landen waar we al langdurig projecten steunen, hebben we in 2010 onze bewogenheid met de medemens getoond. Want daarom zijn we Dorcas (Mattheüs 25: 31-46): ‘Want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling en jullie namen mij op, ik was naakt en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezochten mij. Ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe.’ Het bestuur van Dorcas is in 2010 meerdere keren bij elkaar geweest. Verschillende vragen passeerden de revue. Hoe zou de kredietcrisis doorwerken in de giften en goederen? Kunnen we ons wel houden aan het commitment dat we aan Dorcas Aid International hebben gegeven? Wij hebben vertrouwd op onze machtige God en we mochten zien dat het werk van de directie, het personeel en de vrijwilligers is gezegend. Hartelijk dank voor de steun en toewijding van u allen! In het bijzonder wordt hier ook de naam van Ruud van Eijle genoemd. Ruud is ruim vijf jaar directeur geweest van Dorcas Hulp Nederland. Per 1 december 2010 heeft hij de organisatie verlaten om directeur te worden van World Vision Nederland. Wij zijn hem veel dank verschuldigd voor zijn tomeloze inzet, zijn vermogen om de organisatie naar een hoger plan te tillen en zijn betrokkenheid bij het werk van Dorcas. In 2010 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om Dorcas Hulp Nederland en Dorcas Aid International samen te voegen, met als doel de effectiviteit van de samenwerking te vergroten. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek is besloten dat beide organisaties in 2011 geïntegreerd zullen worden. Het jaar 2010 ligt achter ons, een jaar waarin God met ons was. In het geloof en het vertrouwen dat God ook het komende jaar met ons zal zijn, gaan wij verder. U toch ook? Eveline Schot-Kooiman Voorzitter Dorcas Hulp Nederland
’In de tweede helft van de jaren tachtig baden mijn familie en ik dat Dorcas niet zou groeien, maar klein zou blijven. Tot een zendeling ons kantoor bezocht. Ik was er niet, maar hij liet een briefje achter met daarop geschreven: ‘Jullie doen geweldig werk. Als God het zegent, kun je het ook niet tegenhouden.’ Toen dachten we: laat het maar gebeuren zoals God het wil. In de loop der jaren groeide Dorcas. Dat was niet onze eigen verdienste. Om succes te hebben, moet je zeker weten dat je geroepen bent, weten dat je in alles afhankelijk bent van God en dat je het alleen niet kunt. Je moet anderen kunnen inspireren en actiegericht zijn. Je moet het willen, het kunnen en het doen.’ Dirk Jan Groot, oprichter van Dorcas
Hoofdstuk 1
Dorcas uitgelicht
Dorcas Jaarverslag 2010 5
1. Dorcas uitgelicht
Halid uit Bosnië startte met hulp van Dorcas een eigen bedrijfje als bijenhouder.
1.1 Over Dorcas Dit jaarverslag geeft weer wat Stichting Dorcas Hulp Nederland (DHN) in 2010 heeft gedaan voor de allerarmsten. De realisatie van de doelen van DHN vormt het startpunt voor het overkoepelende doel van DHN en Dorcas Aid International (DAI) samen: het helpen van de allerarmsten. Om inzicht te geven in de hulp die Dorcas Hulp Nederland en haar moederorganisatie DAI verlenen, wordt in dit samenvattende hoofdstuk de essentie van het werk van Dorcas beschreven. Daarnaast wordt teruggeblikt op 2010 en wordt vooruitgekeken naar het jaar 2011. Wanneer in dit jaarverslag over ‘Dorcas’ wordt gesproken, wordt gerefereerd aan de nationale en de internationale organisaties als geheel. Wanneer de activiteiten en resultaten van de afzonderlijke organisaties worden beschreven, wordt dit duidelijk vermeld.
Wat is Dorcas? Dorcas is een christelijke internationale hulporganisatie die in achttien landen in Oost-Europa en Afrika 180 projecten van lokale partnerorganisaties ondersteunt. Dorcas helpt, geïnspireerd door Mattheüs 25, de allerarmsten in de wereld en werkt bij voorkeur met lokale partners, zoals plaatselijke kerken of organisaties. In Nederland zijn tienduizenden vrijwilligers, ondernemers en giftengevers bij Dorcas betrokken.
6
Dorcas Jaarverslag 2010
Waarom is Dorcas er? Wereldwijd leven miljoenen mensen in grote armoede. Klimatologische problemen, een gebrek aan zorgverlening, rampen en oorlogen en gebrek aan scholing leiden vaak tot ziekte, ondervoeding en een slecht toekomstperspectief. Dorcas legt zich hier niet bij neer en werkt samen met lokale partnerorganisaties aan de ontwikkeling van hele gemeenschappen. Door de allerarmsten te betrekken bij langdurige projecten, worden zij geholpen om in hun eigen levensonderhoud te voorzien én wordt hen hoop voor een betere toekomst gegeven. DHN voorziet DAI van de middelen die nodig zijn om de projectdoelen te realiseren. Om de allerarmsten te kunnen helpen, is ook in eigen land betrokkenheid en draagvlak nodig. DHN werkt daarom aan publieke bewustwording van de armoedeproblematiek in de wereld.
Wat doet Dorcas? DHN werft fondsen en goederen voor DAI. DAI ondersteunt armen en onderdrukten, ongeacht religie, geslacht of politieke overtuiging in Oost-Europa en Afrika. DAI doet dit door het geven van noodhulp, sociale hulp, structurele hulp en financiële adoptie. De activiteiten van Dorcas zijn op deze vier pijlers gestoeld.
1. Dorcas uitgelicht
Dorcas Hulp Nederland in getallen 60.000 giftengevers, 10.000 actieve vrijwilligers, jaarlijks 360.000 giften, 200.000 bezoekers van de website per jaar, 36 vaste medewerkers, een netwerk van ruim 3.036 ondernemers(*), 69 werkgroepen (waarvan dertien alleen in actie komen rond de Dorcas Voedselactie, de Dorcas Kledingactie en de Dorcas Rugzakactie), 165 depots, 66 kledinginzamelpunten, 9.400 gesponsorde ouderen, kinderen en gezinnen, jaarlijks 160 transporten naar projecten, ondersteuning van 180 projecten in achttien landen. (*) Om het aantal betrokken ondernemers te meten, is een andere meetmethode gebruikt dan in 2009.
In 2010 hebben onder meer ruim tienduizend actieve vrijwilligers en zestigduizend giftengevers hun betrokkenheid getoond door bekendheid te geven aan de armoedeproblematiek in de wereld en door middelen in te zamelen voor de projecten van Dorcas.
Wat is de kracht van Dorcas? Dorcas heeft veel sterke kanten. Een brede en gevarieerde achterban zet zich actief in. De Dorcas Voedselactie is een begrip. De fondsenwervende methoden van DHN zijn gevarieerd, waardoor de risicospreiding groot is. Gelden gaan naar specifiek benoemde projecten. Er wordt niet gereserveerd of belegd. Het publiek waardeert de organisatie bovengemiddeld. DHN hecht grote waarde aan de waarborging van kwaliteit van de organisatie en de hulpverlening. Deze waarborging komt onder meer tot uiting in de verkregen CBF-Keur en het ISO-certificaat. De transparante werkwijze wordt gewaardeerd, wat in achtereenvolgende jaren onder meer tot uiting is gekomen door de hoge klassering van de Transparant Prijs. De samenwerking met DAI zorgt voor korte slagen. In noodsituaties wordt snel gereageerd. Binnen de hulpverlening ligt de nadruk op de ontwikkeling van hele gemeenschappen en wordt in het kader van structurele ontwikkeling een langdurige verbintenis aangegaan. Nauwe samenwerking tussen DAI en lokale partnerorganisaties geven snel zicht op problemen en structurele oplossingen. In 2011 zal de samenwerking tussen DHN en DAI naar een hoger plan worden getild door de twee organisaties te integreren. Hierover leest u meer in hoofdstuk 4.5 ‘Integratie DHN en DAI’.
Waar kent Nederland Dorcas van? Jaarlijks organiseert Dorcas verschillende acties met als doel de betrokkenheid van de Nederlandse bevolking te vergroten en middelen in te zamelen voor de allerarmsten. Het publiek kent Dorcas voornamelijk van de Dorcas Voedselactie die jaarlijks in november wordt gehouden, van de kledinginzamelings-
acties en van de adoptieprogramma’s voor kinderen, gezinnen, studenten en ouderen in Afrika en Oost-Europa. Daarnaast kent Nederland Dorcas van de structurele hulp, de ontwikkelingshulp en de noodhulp die door DAI en haar partnerorganisaties aan de allerarmsten wordt gegeven.
Wie was ‘Dorcas’? Dorcas ontleent haar naam aan een van de eerste christenen, de vrouw Dorcas uit Joppe. In de Bijbel staat over haar (Handelingen 9:36): ‘En er was te Joppe een discipelin, genaamd Tabita, hetgeen, vertaald, betekent Dorcas. Deze was overvloedig in goede werken en aalmoezen, die zij gaf.’ Dorcas wil het voorbeeld van deze vrouw volgen door de allerarmsten zo goed mogelijk te helpen.
Logo Het logo van Dorcas is nauw verbonden met haar werk. Het zwarte vlak symboliseert de materiële hulpverlening in de vorm van een doos met hulpgoederen. De blauwe spijlen symboliseerden vroeger gevangenistralies; tegenwoordig symboliseert het de armoede die achter de schermen van de luxe te vinden is.
1.2 Hoe kijkt Dorcas terug op 2010? In het Strategisch Plan 2008 tot en met 2010 zijn door DHN verschillende hoofddoelstellingen geformuleerd die betrekking hebben op ‘inkomen’, ‘informatie’ en ‘innovatie’. In 2010 heeft DHN, net als in voorgaande jaren, alles in het werk gesteld om deze doelstellingen te behalen. Op de volgende pagina wordt een aantal voorbeelden gegeven van hoogtepunten die zijn behaald, maar ook van zaken die minder goed gingen. De genoemde zaken hebben zowel betrekking op interne als op externe ontwikkelingen. Voorbeelden van wat goed ging binnen de projecten die door DAI in het buitenland worden uitgevoerd, zijn beschreven in hoofdstuk 3 ‘Projecten van Dorcas’.
Dorcas Jaarverslag 2010
7
Wat ging goed?
Wat ging minder goed?
1 De inkomsten van DHN, beschikbaar voor de doelstelling, stegen ondanks de economische crisis met 13,8 procent ten opzichte van de begroting, naar 19 miljoen euro. De kosten bleven binnen de begroting. Aan de doelstelling kon twee miljoen euro meer worden besteed dan was begroot. De inkomsten van Stichting Dorcas Winkels waren dertien procent hoger dan begroot. 2 Op basis van de uitkomsten van een extern onderzoek dat DHN en DAI hebben laten doen naar de effectiviteit van de samenwerking tussen beide organisaties, is door de beide besturen besloten dat de organisaties geïntegreerd zullen worden. Met deze integratie beoogt Dorcas efficiënter en slagvaardiger te opereren, zodat de allerarmsten beter en sneller geholpen kunnen worden. 3 Naar aanleiding van een uitzending van EO Nederland Helpt in november 2010, zijn er vierhonderd nieuwe adoptieaanmeldingen binnengekomen. 4 DHN heeft twee nieuwe Dorcas Winkels (één in Kapelle en één in Sneek) mogen openen, wat het totaal aantal winkels op dertien brengt. 5 Net als in voorgaande jaren, hebben ruim tienduizend vrijwilligers activiteiten ontplooid waarvan de opbrengsten bestemd zijn voor de allerarmsten in Afrika en Oost-Europa. Een greep uit deze acties is op de Dorcas Activiteitenkalender achter in dit jaarverslag weergegeven.
1D oor de kredietcrisis waren de inkomsten via bedrijfsrelaties twintig procent lager dan was begroot. 2O ndanks de enorme inzet van vrijwilligers, was de opbrengst van de huis-aan-huiscollectes lager dan tot doel was gesteld. Dit is voornamelijk het gevolg van het wegvallen van (een deel van) de NCDO-subsidie. 3 Wegens stopzetting van overheidssteun voor Aqua4All (A4A) in 2011, besloot A4A in 2010 alleen nog langlopende projecten te ondersteunen. Om deze reden ontving Dorcas in 2010 minder subsidie dan was begroot. De subsidie die wel werd verkregen, was bestemd voor een water- en sanitatieproject in Kenia. 4 De resultaten van de Dorcas Rugzakactie vielen, ondanks de inzet van de deelnemende scholen, tegen: er werden 7.646 gevulde rugzakjes opgehaald in plaats van de tot doel gestelde 14.000. Vanuit Dorcas is veel tijd geïnvesteerd in de Dorcas Voedselactie en kon onvoldoende aandacht worden gegeven aan de Dorcas Rugzakactie. 5 De kennisoverdracht tussen DHN en DAI op het gebied van processen en ondersteunende systemen kan worden geoptimaliseerd. De integratie van beide organisaties in 2011 moet leiden tot betere communicatielijnen.
Overzicht inkomsten en bestedingen Baten
2008
2009
2010
Giften algemeen
1
2.183.348
2.100.320
2.376.025
Nalatenschappen
2
371.927
169.647
113.646
Restitutie productschappen
3
10.898
0
0
Giften projecten
4
6.215.498
6.683.424
7.010.982
Ontvangen goederen om niet
5
4.662.887
5.134.786
5.304.267
Bruto-winst verkoop artikelen
6
815.833
942.901
1.045.629
1 t/m 6 (A)
14.260.391
15.031.078
15.850.549
Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden
7
234.309
432.541
1.133.964
Subsidies van overheden
8
2.143.487
1.229.348
2.022.371
Som van de baten Lasten
1 t/m 8 (B)
16.638.187
16.692.967
19.006.884
9
14.361.205
14.794.887
16.901.751
Kosten uit eigen fondsenwerving
10
1.477.724
1.583.052
1.654.600
Kosten acties derden
11
27.579
34.418
37.925
Kosten verkrijging subsidies overheden
12
61.703
72.844
79.770
Kosten beheer en administratie
13
266.508
294.150
379.031
Overige lasten
14
-42
0
0
9 t/m 14 (C)
16.194.677
16.779.351
19.053.077
Besteed aan de doelstellingen
Som van de lasten Resultaat
Resultaat
B-C
443.510
-86.384
-46.193
Doelbestedingspercentage van de baten
9/B
86,3%
88,6%
88,9%
Doelbestedingspercentage van de lasten
9/C
88,7%
88,2%
88,7%
10/A
10,4%
10,5%
10,4%
Fondsenwervingspercentage (voor CBF-norm)
8
Dorcas Jaarverslag 2010
1. Dorcas uitgelicht
Dorcas is actief in de volgende landen: Oost-Europa • Albanië • Armenië • Bosnië en Herzegovina • Hongarije • Moldavië • Oekraïne • Oekraïne-Transkarpaten • Roemenië • Rusland
Afrika • Egypte • Ethiopië • Kenia • Lesotho • Mozambique • Soedan • Tanzania • Zimbabwe • Zuid-Afrika
Dorcas ondersteunt projecten in achttien landen in Oost-Europa en Afrika.
1.3 Waar wil Dorcas naartoe? De doelstellingen die DHN en DAI voor 2011 hebben gesteld, hebben tot doel de allerarmsten nog beter te kunnen helpen. Een belangrijke stap die hiervoor gezet zal worden, is de integratie van beide organisaties tot één organisatie. Deze integratie bevordert het besef dat in eenheid een gezamenlijk doel wordt nagestreefd. Met kortere communicatielijnen en een versmelting van staffuncties zal Dorcas efficiënter en slagvaardiger kunnen functioneren. De integratie heeft onder meer tot doel de inkomensgroei te ontwikkelen, zodat de afdracht van middelen voor projecten een groei zal vertonen ten opzichte van 2010. Dorcas wil dit doen door gerichter te communiceren met de achterban en door ruimte en tijd te bieden voor de ontwikkeling van innovatieve ideeën die tot doel hebben nog meer armen te kunnen geven wat zij nodig hebben.
Dorcas Jaarverslag 2010
9
‘Wij wilden het evangelie in praktijk brengen ten gunste van hen die vervolgd werden en in armoede moesten leven.’ Het begon in 1980… In 1980 zag de Christelijke Stichting voor Hulp aan Gewetensvervolgden (CSHG) in Andijk het levenslicht. Deze organisatie zette zich in voor christenen die vanwege hun geloof vervolgd werden. Daarnaast hield de CSHG zich bezig met bidden voor christenen in gevangenissen, het organiseren van campagnes en het aanschrijven van regeringen. De CSHG werd opgericht door Dirk Jan Groot. Halverwege de jaren tachtig werd een werkgroep opgericht die zich bezighield met het inzamelen en transporteren van materialen naar Oost-Europa. Deze werkgroep kreeg de naam ‘Dorcas’ en ging over in Stichting Dorcas Hulp Internationaal. Dirk Jan Groot werd directeur van de stichting. Uiteindelijk werd Dorcas een organisatie die zich volledig richtte op hulp aan de armen. Dirk Jan Groot: ‘Ik heb altijd een groot probleem gehad met het onrecht in deze wereld. Mijn vrouw en ik wisten dat God ons in 1980 riep om dit werk te gaan doen. Onze gedrevenheid was en is het evangelie. Wij wilden het evangelie in praktijk brengen ten gunste van hen die vervolgd werden en in armoede moesten leven.’
Op 10 april 2010 vierde Dorcas haar dertigjarig jubileum. Deze heuglijke dag kreeg een extra bijzondere lading doordat niet alleen werd teruggeblikt op de mooie momenten en tegenslagen die de oprichters, het personeel en de achterban gekend hebben, ook werd de pensionering ingeluid van Dirk Jan Groot en werd voormalig regiodirecteur van Noord-Afrika, Michel Gendi, benoemd tot internationaal directeur van Dorcas Aid International. Dirk Jan Groot werd honorary president van Dorcas Aid International. In oktober 2010 is door de besturen van Dorcas Hulp Nederland en Dorcas Aid International besloten dat beide organisaties geïntegreerd zullen worden. In 2011 zal deze eenwording worden gerealiseerd.
Dorcas Hulp Internationaal was verantwoordelijk voor de fondsenwerving in Nederland en in het buitenland. De projectuitvoering en de fondsenwerving in Nederland werden gesplitst en ondergebracht in twee stichtingen: Dorcas Aid International, opgericht in 1995 en Dorcas Hulp Nederland, opgericht in 1997. De overkoepelende organisatie Dorcas Aid International heeft naast Dorcas Hulp Nederland diverse veldkantoren en Dorcas Fondsenwervende Organisaties (DFO’s) onder zich: Dorcas Aid Romania, Dorcas Aid South Africa, Dorcas Aid America en Dorcas Aid Hungary. In 2006 bracht Dorcas Hulp Nederland de winkels onder in een aparte stichting: Stichting Dorcas Winkels. Dorcas Aid International, Dorcas Hulp Nederland en Stichting Dorcas Winkels hebben hun (hoofd)kantoor in Andijk. Dirk Jan Groot richtte Dorcas in 1980 op onder de naam CSHG.
10
Dorcas Jaarverslag 2010
1. Dorcas uitgelicht
‘Het is geweldig om te zien dat er in Nederland ruim tienduizend vrijwilligers zijn die Dorcas helpen het werk onder de allerarmsten mogelijk te maken. Hun enthousiasme, daadkracht en doorzettingsvermogen zijn bewonderenswaardig. De vrijwilligers zijn de ambassadeurs van onze organisatie. Wij koesteren ze en hopen nog lang samen met hen een helpende hand te kunnen bieden aan hulpbehoevende mensen in Afrika en Oost-Europa.’ Astrid van de Pas, Coördinator Fondsenwerving Midden-Nederland en Noord-Nederland
Dorcas in Nederland
Hoofdstuk 2
Dorcas Dorcas Jaarverslag 2010 2010 11 11 Jaarverslag
2. Dorcas in Nederland
Vier mensen leefden in het Oekraïnehuis een week lang onder soortgelijke omstandigheden als veel hulpontvangers in de projecten van Dorcas.
Dorcas wil in Nederland draagvlak creëren voor haar werk onder de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. Daarom richt Dorcas zich op voorlichting en bewustwording en op fondsenwerving. Dorcas wil mensen voorlichten over de armoede in de wereld en hen wijzen op hun verantwoordelijkheid zich in te zetten voor de arme medemens. Zo stimuleert Dorcas hen om samen met haar de handen uit de mouwen te steken en met geld en/of goederen in actie te komen voor de allerarmsten.
2.1 Voorlichting en bewustwording Wat is het doel van voorlichting en bewustwording? Dorcas uit zich als een christelijke hulporganisatie die hulp verleent aan de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. Dorcas doet dit vanuit de opdracht van Jezus om te zien naar de naasten. De organisatie kan dit niet alleen, en wil samen met volwassenen, jongeren en organisaties in actie komen. Om dit te bereiken, is het noodzakelijk dat volwassenen, jongeren en organisaties voorgelicht zijn over de nood in de wereld en dat zij zich bewust zijn van het belang van hun betrokkenheid daarbij.
12
Dorcas Jaarverslag 2010
Daarom wil Dorcas hen: • informeren over de doelstelling en de werkzaamheden van Dorcas en hen bewust maken van het belang van armoedebestrijding; • stimuleren om tijd, geld en/of goederen beschikbaar te stellen voor armoedebestrijding en voor het werk van Dorcas onder de allerarmsten; • waarderen voor de bijdragen in tijd, geld en/of goederen.
Hoe wil Dorcas dit bereiken? Om de genoemde doelstelling te kunnen realiseren, zijn middelen nodig om volwassenen, jongeren en organisaties te bereiken. Dorcas zet daarvoor de volgende hulpmiddelen in: • Free publicity – Dorcas wil, door het versturen van persberichten, maximale aandacht vragen voor haar werk. Deze gratis publiciteit brengt vooral op lokaal en regionaal niveau de activiteiten van Dorcas onder de aandacht. • Direct mailing – Via diverse periodieken wil Dorcas contact onderhouden met de achterban om hen bewust te maken van de armoede in de wereld en van hun verantwoordelijkheid zich in te zetten voor de allerarmsten. De begrippen informeren, stimuleren en waarderen vormen een leidraad in het schrijven van deze uitingen. Daarnaast legt Dorcas verantwoording af over de besteding van de ontvangen giften, en bedankt de
2. Dorcas in Nederland
organisatie haar achterban voor de trouwe support. Dorcas geeft de volgende periodieken uit: het Dorcas Journaal, de Dorcas Digitale Nieuwsbrief, het jaarverslag, de Gebedsbrief, de Informatief, de Connect en de e-Connect. • Internet – In het huidige tijdperk is het belangrijk dat Dorcas ook via digitale kanalen te vinden is. Het belangrijkste kanaal is www.dorcas.nl, de website waarop veel informatie over het werk van Dorcas te lezen is. In 2008 is de eerste Hyves-site voor Dorcas opgestart. Sinds 2010 is Dorcas daarnaast te vinden op YouTube, Twitter, Facebook en LinkedIn. • Radio en televisie – Radio en televisie zijn middelen om veel publiciteit te genereren. Dorcas probeert dan ook elk jaar een aantal keren in radio- of televisie-uitzendingen aandacht te vragen voor haar werk. • Advertenties – Dorcas werkt met een advertentieplan waarin op basis van doelgroep, actie en medium alle advertenties voor een heel jaar zijn ingepland. Advertenties worden geplaatst in kranten en magazines; en ook als banners of Google AdWords op internet.
Om aandacht van de media te krijgen, worden bovengenoemde middelen breed en op elkaar afgestemd ingezet. Dit zorgt voor een groot bereik en voor meer middelen voor het werk van Dorcas.
Resultaten over 2010 In 2010 zijn de middelen om volwassenen, jongeren en organisaties te benaderen vol enthousiasme ingezet. Free publicity Om aandacht te vragen voor activiteiten in binnen- en buitenland zijn 63 persberichten verstuurd. Hierdoor werd Dorcas 1.613 keer genoemd in lokale, regionale en landelijke bladen; een groei van 5,5 procent ten opzichte van 2009. Direct mailing De periodieken zijn volgens plan naar de achterban verstuurd. Hieronder worden de uitgaven in schema weergegeven.
Overzicht Dorcas-periodieken Doel
Aantal abonnementen
Het Dorcas Journaal heeft als doel om de achterban te informeren over haar Dorcas Journaal
Dorcas Digitale Nieuwsbrief (DDN)
Jaarverslag - uitgebreid - publieksversie
Gebedsbrief - via de post - digitaal
Frequentie/jaar
57.323
59.343
8x
2.901
3.158
4x
worden besteed.
9.518
10.050
1x
19.441
19.244
10x
De DDN is een aanvulling op het gedrukte Dorcas Journaal. Met dit blad wordt de achterban op de hoogte gehouden van de actualiteit.
Het jaarverslag geeft weer wat Dorcas in het desbetreffende jaar gedaan heeft. Naast informatie over de doelen en de processen, staan de resultaten, en de bestedingen aan de doelstelling centraal. Het jaarverslag is bedoeld
75
75
550
550
1x
voor het bestuur, officiële instanties en het personeel.
De Gebedsbrief heeft voor elke dag een gebeds- of dankpunt. Dorcas vindt het belangrijk dat de achterban de organisatie ook met gebed ondersteunt.
De Informatief is een bulletin speciaal voor de Dorcas-vrijwilligers. Hierin wordt
- via de post
de actieve achterban op de hoogte gehouden van de Dorcas-acties die op de
- digitaal
agenda staan en van de activiteiten die in het land worden georganiseerd.
e-Connect
2010
werk onder de allerarmsten. Tegelijkertijd is te lezen waar en hoe de giften
Informatief
Connect
2009
De Connect is een businessmagazine waarmee ondernemers worden geïnformeerd over voor hen relevante zaken. De e-Connect is een digitale nieuwsbrief waarmee betrokken ondernemers snel worden geïnformeerd over actueel nieuws.
2.130
2.130
2.173 292
2.173 146
6x
3x
2.152
1.912
2x
-
907
4x
Dorcas Jaarverslag 2010
13
Overzicht Dorcas Journaal Inkomsten (in euro’s) Aantal abonnementen
2006
2007
2008
2009
2010
954.975
1.055.105
1.212.410
1.127.662
1.084.542
49.509
50.224
58.850
69.742
72.551
Vrijwilligers die de Informatief ontvingen, kregen ook automatisch de Gebedsbrief toegestuurd, omdat deze abonnementen aan elkaar zijn gekoppeld. Vanaf 2011 is het ook mogelijk om alleen de Informatief of alleen de Gebedsbrief te ontvangen. Daarnaast stimuleert Dorcas vanuit kosten- en milieuoogpunt haar achterban om een digitaal abonnement te nemen op de Informatief of de Gebedsbrief. Hier zal in 2011 meer nadruk op worden gelegd. In 2011 zal Dorcas een lezersonderzoek houden onder de ontvangers van de Informatief. Dit onderzoek moet duidelijk maken wie de Informatief leest, en of het blad voldoet aan de verwachtingen. Op basis van deze uitkomsten zal opnieuw bepaald worden wat het doel en de doelgroep van dit blad is, en hoeveel edities per jaar gewenst zijn. De Connect is in 2010 twee keer uitgegeven. Dorcas zal in 2011 bekijken of dit een geschikte frequentie is, en of de attentiewaarde van dit businessmagazine kan worden verhoogd. De e-Connect is een digitale nieuwsbrief die dit jaar voor het eerst is verzonden. De doelgroepen komen overeen met die van de Connect. Het voordeel van de digitale nieuwsbrief is dat nieuws en acties snel onder de aandacht van de ondernemers kunnen worden gebracht. Internet De website van Dorcas (www.dorcas.nl) is in 2010 ongeveer 200.000 keer bezocht. Bezoekers vinden op de site allerlei informatie over het werk van Dorcas, over de projecten in OostEuropa en Afrika, over de activiteiten in Nederland en over acties die men zelf kan organiseren. In 2011 zal Dorcas vanuit een interne werkgroep beleid opstellen voor het gebruik van sociale media.
Radio en televisie In 2010 is ook via radio en televisie aandacht besteed aan het werk van Dorcas. Zo gaf de Evangelische Omroep (EO) in juni met het programma ‘Nederland Helpt’ aandacht aan het Adopt a Granny-project van Dorcas. Presentator Andries Knevel bezocht ouderen in Moldavië en overhandigde ze een voedselpakket. In juni en juli werd de serie ‘Soeterbeeck in Afrika’ van de RKK herhaald op televisie. In deze programma’s werd uitgebreid stilgestaan bij projecten van Dorcas in Soedan, Kenia, Tanzania en Zuid-Afrika. GoedTV zond in 2010 de serie ‘Op reis met Dorcas’ uit waarin Dorcas-projecten in Afrika werden belicht. In oktober was in ‘Nederland Helpt’ van de EO een radiointerview te beluisteren over een Dorcas-project in Rusland. Daarnaast heeft zowel GrootNieuwsRadio als de EO aandacht besteed aan het werk van Dorcas, vooral rond de Dorcas Voedselactie in november. Advertenties In 2010 heeft Dorcas stopperadvertenties uitgezet bij diverse dag- en weekbladen. Deze gratis advertenties zijn regelmatig geplaatst door de redacties. Lokale omroepen hebben meerdere keren spotjes van Dorcas in hun programmering gebruikt die via OLON (Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland) zijn uitgezet.
Dorcas is ook te vinden op: Twitter: twitter.com/dorcashulp Facebook: www.facebook.com/Dorcashulp Hyves: www.dorcashulp.hyves.nl/ www.oekrainehuis.hyves.nl/ YouTube: www.youtube.com/ DorcasHulpNederland Vimeo: vimeo.com/channels/dorcas LinkedIn: www.linkedin.com Een van de advertenties die Dorcas ingezet heeft rondom de WK-actie.
14
Dorcas Jaarverslag 2010
2. Dorcas in Nederland
Dorcas heeft altijd Google AdWords (eenvoudige advertenties naast de zoekresultaten op Google.nl) uitstaan. Hiermee vraagt de organisatie aandacht voor onder andere de Dorcas Voedselactie en de financiële adoptie van ouderen en kinderen. Hierdoor zijn in 2010 22 nieuwe aanmeldingen voor financiële adopties binnengekomen.
Vooruitblik 2011 Dorcas slaagt erin om het donateursbestand op peil te houden en zelfs licht te laten groeien. Tegelijkertijd constateert de organisatie dat het moeilijk is om donateurs na aanmelding een aantal jaren vast te houden. Dorcas wil het huidige donateursbestand behouden en nieuwe volwassenen, jongeren en organisaties aantrekken om haar werk onder de allerarmsten te kunnen blijven doen. Het is van groot belang om goed te communiceren met de achterban. Daarom is het belangrijk om de komende jaren gestructureerd onderzoek te doen naar de Dorcas-achterban. Hoe ziet de achterban van Dorcas er uit? Hoe wil hij benaderd worden? Hoe blijft hij betrokken bij de organisatie? En hoe kan het donateursbestand worden uitgebreid?
Een uitgebreid doelgroepenonderzoek moet antwoord op deze vragen geven. In 2011 zal hier een start mee worden gemaakt.
Uit de praktijk Een mooi voorbeeld van middelen die op elkaar zijn afgestemd en elkaar hebben versterkt, is de Dorcas WK-actie van juni 2010. Dorcas speelde met deze actie in op het wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika en vroeg aandacht voor de aidsproblematiek in dit land en in het Afrikaanse continent. In advertenties, brieven, opleggers, de Digitale Nieuwsbrief, Google AdWords en op de website vroeg Dorcas aan lezers om supporter te worden van Afrika, omdat het continent zwaar getroffen is door de aidspandemie. De actie werd ondersteund door speciale pagina’s op de website (www.dorcas.nl/ supporters) met daarbij een korte videoboodschap waarin Dorcasdirecteur Ruud van Eijle een extra oproep deed om supporter van Afrika te worden. Deze actie heeft bijna 210.000 euro opgebracht voor de aidsprojecten van Dorcas in Afrika. Dorcas krijgt subsidie van de overheid voor een aantal van haar gezondheidszorg- en hiv/ aidsprojecten. Zo werd elke gift die aan de WK-actie van 2010 is gegeven, door de overheid verviervoudigd.
Via kinderprojecten van Dorcas werden 1.616 kinderen geholpen.
Dorcas Jaarverslag 2010
15
2.2 Fondsenwerving Algemeen Dorcas spreekt een brede doelgroep aan en kiest daarom voor een zeer breed palet aan fondsenwervende methoden. Die keuze is gemaakt om de achterban volledig te kunnen bedienen en de risicospreiding zo optimaal mogelijk te maken. Hierdoor is Dorcas niet volledig of grotendeels afhankelijk van één fondsenwervingsbron. Terugkijkend op 2010 blijkt dit te werken, omdat het brede aandachtsveld onder andere de gevolgen van de kredietcrisis binnen de perken heeft gehouden.
Gedragscode fondsenwerving Dorcas kent een gedragscode voor de fondsenwerving. Deze is afgeleid van de in de branche gehanteerde gedragscode. Deze code staat ook op de website www.dorcas.nl vermeld. Daarin zijn belanghebbenden geïdentificeerd en de basiswaarden respect, openheid, betrouwbaarheid en kwaliteit uitgewerkt. a. De gever kan erop vertrouwen dat: • volledige, juiste en toegankelijke informatie over het doel van werving wordt verstrekt; • bij werving respect voor gever en begunstigde wordt betoond; • gestreefd wordt naar maximale kwaliteit bij alle uitvoerende werkzaamheden; • zo veel mogelijk van de ontvangen middelen aan het goede doel wordt besteed; • volledig, eerlijk en begrijpelijk verantwoording wordt afgelegd over besteding van de middelen en de activiteiten om de doelstelling te realiseren. b. De begunstigde kan erop vertrouwen dat: • er met respect zal worden gehandeld; • gestreefd wordt naar maximale kwaliteit bij de activiteiten om de doelstelling te realiseren. c. De vrijwilliger kan erop vertrouwen dat: • algemeen aanvaarde regels en normen van goed opdrachtgeverschap worden nageleefd voor zover deze van toepassing zijn op zijn/haar werkzaamheden; • goede voorwaarden worden geschapen voor zijn/haar inzet; • hij/zij op passende wijze wordt gewaardeerd voor zijn/haar inzet. d. Collega-instellingen kunnen erop vertrouwen dat: • onderling respect wordt betoond; • bereidheid tot overleg over gemeenschappelijke belangen bestaat; • gestreefd wordt naar afstemming en samenwerking bij werving, beheer en besteding; • er publiekelijk geen negatieve uitspraken over hen worden gedaan. e. De samenleving kan erop vertrouwen dat: • Dorcas zich houdt aan Bijbelse waarden en normen, zowel van maatschappelijk gedrag als van principes van de democratische rechtsstaat, en dat altijd bereidheid bestaat en wordt getoond tot overleg en dialoog met relevante maatschappelijke en politieke groeperingen over het eigen functioneren.
16
Dorcas Jaarverslag 2010
Verdeling van gelden Dorcas draagt er zorg voor dat giften met een specifiek doel daadwerkelijk voor dat project in het desbetreffende land worden gebruikt. Wanneer er meer gegeven wordt dan in dat jaar nodig is, dan worden de giften gereserveerd voor het jaar daarna. Als er te veel reserve dreigt en/of als het project het volgende jaar niet meer door Dorcas wordt ondersteund, worden de extra’s gebruikt voor een soortgelijk project in dat land of die regio. Zijn die soortgelijke projecten er niet, dan komen deze giften in een algemeen Dorcas-fonds.
Wat is het doel van fondsenwerving? Dorcas wil volwassenen, jongeren en organisaties stimuleren om tijd, geld en/of goederen beschikbaar te stellen voor armoedebestrijding en voor het werk van Dorcas onder de allerarmsten. In 2010 hebben ruim tienduizend actieve vrijwilligers, zevenhonderd ondernemers en zestigduizend giftengevers hun betrokkenheid getoond door bekendheid te geven aan de armoede in de wereld en door middelen in te zamelen voor de projecten van Dorcas.
Resultaten over 2010 Bedankt! Iedereen die een gift van meer dan honderd euro aan Dorcas overmaakt, krijgt daarvoor een bedankbrief. Dit gebeurt om mensen te bedanken voor hun steun aan het werk onder de allerarmsten en om te bevestigen dat de gift in goede orde is aangekomen. Vooral bij contante giften is het belangrijk de precieze omvang van de gift te bevestigen, zodat fraude kan worden voorkomen. Iedereen die tweeduizend euro of meer overmaakt, wordt zo mogelijk persoonlijk gebeld en bedankt.
Kerngetallen Aantal donateurs (giftengevers) Gemiddelde gift Aantal giften
2009
2010
59.825
59.320
30,79 euro
35,37 euro
354.956
364.682
29,8 procent
30,7 procent
Tien tot dertig euro gegeven
45 procent
39,8 procent
Meer dan duizend euro gegeven
1,2 procent
1,5 procent
Incasso’s
Vooruitblik 2011 Als mensen eenmaal betrokken zijn bij het werk van Dorcas, blijken ze trouwe ambassadeurs of donateurs van de organisatie te zijn. Dit blijkt uit de vele giftengevers die Dorcas steunen met een vaste overschrijving, en ook uit de vele vrijwilligers die zich jarenlang inzetten voor het werk onder de allerarmsten. Daarom ziet Dorcas, ook vanuit fondsenwervingsoogpunt, 2011 met vertrouwen tegemoet.
2. Dorcas in Nederland
De uitdaging voor de komende jaren ligt in het zoeken naar nieuwe donateurs in de leeftijdsgroep zestien tot dertig jaar. Dorcas zal hier in 2011 uitgebreid aandacht aan besteden. In hoofdstuk 2.2.2 ‘Fondsenwerving onder jongeren’ leest u meer over de start van Young Dorcas Nederland. In de volgende paragrafen zal uitgebreid worden ingegaan op fondsenwerving onder volwassenen (2.2.1), fondsenwerving onder jongeren (2.2.2), fondsenwerving onder organisaties (2.2.3) en goedereninzameling (2.2.4).
2.2.1 Fondsenwerving onder volwassenen Dorcas zoekt in Nederland draagvlak voor haar werk in OostEuropa en Afrika. Graag vertelt Dorcas waarom zij er is en waarom het werk onder de allerarmsten door moet gaan. Daarom durft zij ook een vrijmoedig beroep te doen op volwassenen om tijd, geld en/of goederen beschikbaar te stellen. De grootte van de Dorcas-achterban groeit gestaag. Dorcas zal zich ook de komende jaren richten op behoud van bestaande relaties en uitbreiding van het totale aantal relaties: particulieren die geld en/of goederen willen geven (lees hierover in hoofdstuk 2.2.1.1 ‘Particulieren’) en vrijwilligers die tijd willen geven (hoofdstuk 2.2.1.2 ‘Vrijwilligers’).
Sponsorfietstocht in de omgeving van Heerhugowaard.
Dorcas Jaarverslag 2010
17
2.2.1.1 Particulieren Particulieren zijn mensen die op persoonlijke titel bij Dorcas betrokken zijn door het geven van een gift of van goederen.
• Door inzet van de Dorcas Rugzakactie op scholen werden 7.646 gevulde rugzakjes opgehaald. Deze resultaten vielen tegen. Vanuit Dorcas is veel tijd en aandacht gegeven aan de Dorcas Voedselactie. Hierdoor kon minder aandacht aan de Rugzakactie worden besteed.
Doelstelling voor 2010
Vooruitblik 2011
• Doel voor 2010 was om onder particulieren in totaal 6.325.000 euro in te zamelen. • Daarnaast zouden zevenhonderd nieuwe financiële adopties moeten worden geworven. • Gepland was om 51.000 voedselpakketten te verzamelen. • Toegezegd was om 14.000 rugzakjes te vullen. • Acties moesten 75.000 kilo kleding opbrengen.
Gebleken is dat het werven van financiële adopties voor het Adopt a Student-project moeilijk is. Waarschijnlijk is het hoge maandbedrag hier debet aan. Voor 2011 heeft Dorcas materialen ontwikkeld om brugklasscholieren en hun ouders te motiveren aan een studentenfonds te doneren met een kleine bijdrage per maand. Zo kan Dorcas vanuit het fonds nieuwe studenten helpen, omdat scholieren nu gezamenlijk een student kunnen ondersteunen.
Ingezette middelen
Uit de praktijk
Om de financiële middelen binnen te krijgen, benaderde Dorcas haar achterban onder andere met het Dorcas Journaal met bijgevoegd een acceptgirokaart, met bijsluiters in bladen en magazines, advertenties in kranten, en een donatiebutton op de website. Om voedselpakketten, rugzakken en kleding onder particulieren in te zamelen, zette Dorcas haar drie grootste acties in: de Dorcas Voedselactie, de Dorcas Kledingactie en de Dorcas Rugzakactie. Ook telemarketing werd aangewend om nieuwe donateurs te werven en om giften van bestaande donateurs te verhogen. Gospelzanger Gerald Troost, ambassadeur van Dorcas, gaf tijdens zijn concerten aandacht aan Dorcas en vroeg zijn publiek om donateur van Dorcas te worden.
In januari 2010 heeft de financiële adoptie een forse groei doorgemaakt. In december 2009 werd een special via de EO uitgezonden over het werk van Dorcas in Moldavië. Vooral de ouderenprojecten van Dorcas kwamen voor het voetlicht en dat maakte veel indruk op de kijkers. Ruim vierhonderd nieuwe aanmeldingen voor het financieel adopteren van een oudere kwamen begin 2010 binnen.
Algemeen
Resultaat over 2010 • In 2010 is in totaal 6.836.718 euro van particulieren binnengekomen. Dit is ruim 500.000 euro meer dan was begroot. De opbrengst uit nalatenschappen was in 2010 ruim 110.000 euro. • Het aantal financiële adopties is netto gegroeid met 530 sponsors. Dit is minder dan de begrote groei van zevenhonderd adopties. Toch is Dorcas blij dat zij ondanks de economische crises een ruime groei heeft kunnen realiseren. • De Dorcas Voedselactie heeft 54.000 voedselpakketten opgebracht. • Er is 75.000 kilo kleding door particulieren tijdens de Dorcas Kledingactie ingeleverd. Particulieren zamelen op allerlei manieren geld in voor de projecten van Dorcas.
Overzicht financiële adopties (*) Type
Aantal projecten
Aantal landen
Gesponsord in 2009
23
10
2.924
3.001
7
4
2.021
2.022
Adopt a Granny
23
12
3.874
4.322
Adopt a Student
7
5
41
45
60
31
8.860
9.390
Kinderadoptie Family Care
Totaal
(*) Meer over de verschillende vormen van financiële adoptie leest u in hoofdstuk 3.3 ‘Financiële adoptie’.
18
Dorcas Jaarverslag 2010
Gesponsord in 2010
2. Dorcas in Nederland
Dorcas Voedselactie 2010 De Dorcas Voedselactie werd dit jaar weer groots opgezet. Op meer dan duizend locaties waren vrijwilligers in de weer om voedselpakketten in te zamelen. Daarnaast werd op maandag 1 november het Dorcas Oekraïnehuis geopend door Andries Knevel, onder meer bekend van de televisieprogramma's Knevel en Van den Brink en Moraalridders. De EO-coryfee overhandigde de vier bewoners een voedselpakket en twintig euro om de week mee door te komen. Naast het voedselpakket ontvingen de bewoners van Knevel kippen en ezels. De gelegde eieren waren bestemd voor de bewoners zelf. De bewoners voerden tijdens de actieweek tal van acties uit om aandacht te vragen voor de situatie waarin de allerarmsten in Afrika en Oost-Europa verkeren. De opening van het Oekraïnehuis werd intensief gevolgd door een cameraploeg van de EO voor het programma Nederland Helpt. Daarnaast heeft Radio en Televisie Utrecht opnames gemaakt van het programma van de eerste actieavond. De belevenissen van de bewoners waren na te lezen op de speciale Oekraïnehuis-Hyves. Het was mogelijk om zelf met de bewoners mee te leven door ook een week van een Dorcas-voedselpakket en twintig euro rond te komen. Via de website www.dorcasvoedselactie.nl werd elke dag een recept aangeboden, opgesteld door Restaurant De Rijd uit Nieuwe Niedorp. Via deze site was het ook mogelijk om zelf een voedselpakket samen te stellen en dit pakket via een donatieknop te betalen. Uiteindelijke opbrengst van de Dorcas Voedselactie: 54.000 voedselpakketten en ruim 510.000 euro.
2.2.1.2 Vrijwilligers Algemeen Dorcas is heel dankbaar voor al haar duizenden vrijwilligers. Of ze nu truien breien, oliebollen bakken, goederen inzamelen, kleding en andere hulpgoederen sorteren, chauffeur zijn of een marathon lopen voor de organisatie, zij zijn allemaal van grote waarde voor Dorcas. Sommige vrijwilligers zijn al meer dan 25 jaar actief voor de allerarmsten. Anderen zijn sinds kort aangemeld om de fakkel van de eersten over te nemen. Om inzichtelijk te maken op wat voor verschillende manieren vrijwilligers zich inzetten voor Dorcas, verwijzen wij u graag naar de Dorcas activiteitenkalender 2010 achter in dit jaarverslag.
Communicatie met de vrijwilligers Vanwege de vele vrijwilligers die aan Dorcas verbonden zijn, is het belangrijk om veel aandacht voor hen te hebben. Voor de
grootste vrijwilligersactie van Dorcas, de Dorcas Voedselactie, is, op basis van ervaringen en evaluaties van eerdere acties, een uitgebreid draaiboek gemaakt. Om de vrijwilligers te voorzien van belangrijke informatie over bijvoorbeeld acties, promotiemateriaal en administratieve zaken, is in 2010 het handboek Werkgroep en Vrijwilliger opgesteld. De diverse vrijwilligers krijgen goede instructies door de buitendienstmedewerkers. Op diverse momenten in het jaar worden bijeenkomsten voor vrijwilligers georganiseerd. Doel van deze bijeenkomsten is de communicatie met en tussen de vrijwilligers te intensiveren, de mogelijkheid te geven ervaringen te delen en nieuwe ideeën op te doen. Ook bezoeken het management en de verantwoordelijke personeelsleden van Dorcas regelmatig vrijwilligersgroepen, zodat geëvalueerd kan worden waar aanvullend beleid nodig is. Gedurende het jaar worden zowel in het Dorcas Journaal als in het vrijwilligersblad Informatief de vrijwilligers geïnformeerd over vrijwilligersactiviteiten in het land en over de ontwikkelingen binnen Dorcas. Vrijwilligers zijn vaak georganiseerd in de Dorcas-werkgroepen of zetten zich in voor een van de dertien Dorcas Winkels. Ook zijn vrijwilligers actief in depots en/of sorteercentra, of inzetbaar als chauffeur voor de goederentransporten. Hun werkzaamheden komen naar voren in hoofdstuk 3.2.4 ‘Goedereninzameling’.
Werkgroepen De Dorcas-werkgroepen zijn verbanden van vrijwilligers. Het doel van deze werkgroepen is het werven van geld en het praktisch ondersteunen van activiteiten voor Dorcas in het algemeen of in het bijzonder voor de Dorcas-projecten.
Winkels In 2006 zijn de activiteiten van de Dorcas Winkels ondergebracht in een aparte stichting: Stichting Dorcas Winkels. Deze stichting heeft een eigen bestuur (zie hoofdstuk 4.3 ‘Samenstelling bestuur en directie’). Dorcas runt met behulp van ongeveer zevenhonderd vrijwilligers dertien officiële winkels in Nederland. Hier worden tweedehands goederen verkocht die niet geschikt zijn voor de hulpverlening in het buitenland, bijvoorbeeld boeken, speelgoed, spellen, serviesgoed en meubels. De opbrengst van de Dorcas Winkels wordt afgedragen aan Dorcas voor haar projecten in Oost-Europa en Afrika.
Doelstelling voor 2010 Werkgroepen • Vanuit de werkgroepen moest dit jaar 325.000 euro binnenkomen voor het werk van Dorcas. Winkels • In 2010 was de primaire doelstelling van Stichting Dorcas Winkels de afdracht van netto 600.000 euro voor de projecten van Dorcas. • Daarnaast werd gestreefd naar een groei van twee winkels per jaar.
Dorcas Jaarverslag 2010
19
Ingezette middelen Werkgroepen De voornaamste taak van de werkgroepen was het werven van geld door het organiseren van fondsenwervende activiteiten. Er werd veel werk verzet door de vrijwilligers. Zie voor een overzicht van een deel van de gehouden acties de Dorcas activiteitenkalender achter in dit jaarverslag. Winkels Dorcas heeft iemand voor honderd procent in dienst die de contacten met de Dorcas winkels onderhoudt. Daarnaast is hij regelmatig in gesprek met vrijwilligers om te bespreken waar een nieuwe Dorcas Winkel zou kunnen worden opgericht.
Resultaat over 2010 Werkgroepen • Door het houden van zestien huis-aan-huiscollectes en tachtig fondsenwervende acties is dit jaar 294.648 euro door de werkgroepen ingezameld. Hiermee is de doelstelling net niet gehaald. Oorzaak hiervan is dat een aantal NCDO-subsidies is weggevallen en dat een aantal subsidies te laat binnenkwam voor 2010.
Winkels • Stichting Dorcas Winkels heeft in 2010 600.000 euro kunnen afdragen aan Dorcas. • In Kapelle (Zeeland) is op 1 maart de twaalfde Dorcas Winkel van start gegaan en op 1 september heeft Dorcas Winkel Sneek (Friesland) de deuren geopend. Hiermee is het aantal Dorcas Winkels eind 2010 uitgekomen op dertien.
Vooruitblik 2011 Werkgroepen De Dorcas-werkgroepen blijven zich richten op de fondsenwerving in geld. Een aantal Dorcas-medewerkers zal zich specifiek blijven bezighouden met het begeleiden van de werkgroepen. De focus zal liggen op verjonging van de bestaande werkgroepen en het oprichten van nieuwe werkgroepen. Omdat huis-aan-huiscollectes een hoog rendement hebben tegenover een lage investering, zullen de bestaande groepen worden gestimuleerd om collectes te houden, en zullen nieuwe werkgroepen worden opgestart voor het uitvoeren van collectes. Daarnaast blijven de groepen een belangrijke rol spelen in de Dorcas Voedselactie.
De dertien Dorcas Winkels op een rij
20
Dorcas Winkel Aalsmeer Aalsmeerderweg 173 A 1432 CL Aalsmeer Tel. 0297 361043
Dorcas Winkel Heiloo Kennemerstraatweg 93-95 1851 BB Heiloo Tel. 072 5320098
Dorcas Winkel Schoonhoven Achterwetering 3 2871 RK Schoonhoven Tel. 0182 385868
Dorcas Winkel Andijk Bedrijvenweg 3 1619 BK Andijk Tel. 0228 595900
Dorcas Winkel Hoogeveen Alteveerstraat 56 7907 AB Hoogeveen Tel. 0528 230655
Dorcas Winkel Sneek Wijde Noorderhorne 17 8601 EB Sneek Tel. 0515 336515
Dorcas Winkel Barneveld Brouwerstraat 3 3771 HA Barneveld Tel. 06 12188121
Dorcas Winkel Kapelle Ooststraat 13 4421 CZ Kapelle Tel. 0113 340787
Dorcas Winkel Westerhaar Hoofdweg 152 A 7676 AK Westerhaar Tel. 0546 659079
Dorcas Winkel Bergambacht Transportstraat 39-41 2861 DX Bergambacht Tel. 0182 350601
Dorcas Winkel Nijverdal Rijssensestraat 74 A 7442 MK Nijverdal Tel. 0548 611468
Meer informatie over de winkels vindt u in het jaarverslag van Stichting Dorcas Winkels (op te vragen via
[email protected]) of op www.dorcaswinkels.nl.
Dorcas Winkel Brakel Burg. Posweg 40 A 5306 GE Brakel Tel. 06 57278334
Dorcas Winkel Scherpenzeel De Steeg 4 3931 PM Woudenberg Tel. 033 2862856
Dorcas Jaarverslag 2010
2. Dorcas in Nederland
Winkels De Dorcas Winkels zijn een belangrijke groeikans in deze tijd van economische crisis. Handhaving van de bestaande winkels en een groei van ten minste twee winkels per jaar is de doelstelling.
Vrijwilligersbeleid Een belangrijke aanbeveling op basis van de ISO-audit van 2010 is het verder uitwerken van het vrijwilligersbeleid. In 2010 is een gedegen basis van dit beleid gelegd. In 2011 zal het beleid verder worden uitgewerkt. In het vrijwilligersbeleid worden de procedures beschreven voor activiteiten van werkgroepen en worden aanbevelingen gedaan. Ook wordt omschreven hoe Dorcas de contacten met de vrijwilligers onderhoudt. Daarnaast worden alle vrijwilligersfuncties apart onderscheiden in de Dorcas-database en worden alle vrijwilligers die zich voor Dorcas inzetten, hierin geregistreerd. Dorcas Winkel Kapelle.
Uit de praktijk Dorcas Winkel Kapelle In het Zeeuwse Kapelle ging in maart de twaalfde Dorcas Winkel open. Initiatiefnemers Chiel en Marion Platier vonden een mooi pand en 35 vrijwilligers, en inmiddels loopt de winkel al heel goed. ‘Ons team is in verschillende commissies ingedeeld. We hebben mensen die verstand hebben van kleding, van meubels, van tupperware-artikelen. Een technische dienst en een meubelmaker voeren kleine reparaties uit. Een juwelier en een antiquariaat taxeren af en toe spullen voor ons. Onze winkel moet vooral gezellig en netjes zijn. Het moet niet op een pakhuis lijken, waarbij alles in stellingen ligt opgeslagen. Ons aanbod wisselt voortdurend, zodat klanten vaak terugkomen.’ Werkgroep Barneveld viert zilveren jubileum In mei 2010 vierden in Barneveld de vrijwilligers van Dorcas het 25-jarig jubileum van hun werkgroep. Tijdens de feestavond werd teruggeblikt op wat de werkgroep de afgelopen 25 jaar heeft kunnen doen voor de allerarmsten. En dat is nogal wat: de honderden vrijwilligers die bij de werkgroep zijn aangesloten, hebben een kledingdepot opgezet, de verkoop van nieuwe en tweedehands artikelen mogelijk gemaakt, zich ingezet voor de Dorcas Voedselacties en via huis-aan-huiscollectes geld ingezameld. Letty van der Lit, coördinator van de werkgroep: ‘Wij zijn begaan met mensen in nood en hebben de overtuiging dat het onze plicht is om voor onze naaste te zorgen. Dat we daarmee verschil kunnen maken voor hen die zo weinig hebben, geeft heel veel voldoening.’
Dorcas Jaarverslag 2010
21
2.2.2 Fondsenwerving onder jongeren Dorcas wil investeren in jongeren van achttien tot dertig jaar, zodat zij met hun eigen enthousiasme en dynamiek de projecten van Dorcas onder de aandacht kunnen brengen. De huidige jongeren vormen immers de donateurs van morgen. Dorcas zoekt geschikte mogelijkheden om jongeren te betrekken bij het werk onder de allerarmsten. Want ‘wie de jeugd heeft…’ Voorbeelden van acties die Dorcas hierin onderneemt, zijn de gastlessen die op scholen worden aangeboden en de reizen waarmee jongeren in het buitenland hun handen heel concreet uit de mouwen kunnen steken. Hierna leest u allereerst hoe Dorcas op scholen werkt om jongeren bewust te maken van de armoedeproblematiek in de wereld (zie hoofdstuk 2.2.2.1 ‘Scholen’). Vervolgens wordt beschreven hoe Dorcas jongerenreizen inzet om jongeren te bereiken en ze enthousiast te maken voor het werk van Dorcas (hoofdstuk 2.2.2.2 ‘Jongerenreizen’).
2.2.2.1 Scholen Algemeen Veel scholen melden zich spontaan aan om in actie te komen voor de allerarmsten. Dit biedt een mooie kans om bewustwording en fondsenwerving zo te combineren dat deze op een toegankelijke manier aansluiten bij de doelgroep. Om kinderen het gevoel te geven dat mensen samen sterk zijn, is het goed om als school dichter betrokken te raken bij het werk van Dorcas. Door acties kunnen ook kinderen hun steentje bijdragen aan het werk onder de allerarmsten.
Doelstelling voor 2010 • Doel voor 2010 was om vanuit scholen 75.000 euro voor Dorcas te werven. • Tegelijkertijd wilde Dorcas bij de leerlingen werken aan bewustwording van de armoedeproblematiek. Door de leerlingen wilde Dorcas ook de ouders en de directe omgeving van de school bereiken met informatie over Dorcas en over de projecten in Oost-Europa en Afrika.
Ingezette middelen Door het aanbieden van gastlessen en lespakketten wilde Dorcas scholen in actie brengen voor de allerarmsten. Dorcas heeft voor het basisonderwijs en voor het voortgezet onderwijs lesmateriaal en activiteiten ontwikkeld die inhaken op de thema's water/landbouw/voedsel, microkredieten en duurzaamheid. Binnen deze drie thema’s konden gastlessen worden verzorgd en konden lespakketten worden aangeboden. Uit de 180 projecten die Dorcas ondersteunt, werden zes gekozen die kinderen en tieners zeker zouden aanspreken. Voor deze doelen konden scholen zelf een actie invullen of een door Dorcas ontwikkelde actie uitvoeren. Scholen konden op de Dorcas-website terecht voor actie-ideeën en ondersteunende materialen. Ook heeft Dorcas een ‘Kidsflits’ geschreven; een brochure voor kinderen én hun ouders om hen te informeren en bewust te maken van de situatie van kinderen in Afrika.
Resultaat over 2010 • De acties op scholen hebben ruim 70.000 euro opgebracht. Daarnaast hebben basisschoolleerlingen met de actie ‘Wandelen voor Water’ meer dan 40.000 euro bij elkaar gelopen. • Naast dit geldbedrag leverden de schoolacties plaatselijke publiciteit op door onder andere krantenberichten. Ouders en omwonenden werden door de leerlingen benaderd met de vraag om deel te nemen en/of bij te dragen aan de activiteiten.
Vooruitblik
Tientallen jongeren staken de handen uit de mouwen tijdens de Dorcas-jongerenreizen.
22
Dorcas Jaarverslag 2010
Eind 2010 zijn nieuwe materialen ontwikkeld en aangeschaft die de schoolprojecten en -presentaties van Dorcas aantrekkelijker maken en tevens als doelstelling hebben dat naast de leerlingen ook de ouders geïnformeerd en betrokken worden. Deze materialen worden in 2011 voor het eerst ingezet.
2. Dorcas in Nederland
Het inhaken op de landelijke actie ‘Wandelen voor Water’ was in 2010 een groot succes. De bedragen die scholen bij elkaar liepen, werden door Aqua for All verdubbeld. Met ingang van 2011 stopt deze vorm van subsidie. Bovendien heeft Dorcas een minder groot wervingsgebied toegewezen gekregen. Daarom lanceert Dorcas in januari 2011 het lespakket ‘Water4Food’ op het gebied van water, landbouw en voedsel met bijbehorende sponsoractiviteiten voor basisscholen. De opbrengsten uit dit project moeten de verwachte gederfde opbrengsten van Wandelen voor Water in de toekomst compenseren. Dorcas biedt ook maatschappelijke stages aan op scholen. Tijdens de Dorcas Voedselactie wordt geprobeerd jongeren voor Dorcas te interesseren en in de toekomst actief te maken als vrijwilliger. Dorcas wil dit concept in 2011 verder gaan uitbreiden.
Uit de praktijk Van tak naar vak Eind september vierde de Regionale Scholengemeenschap Enkhuizen gedurende drie dagen haar 35-jarig jubileum. De viering van dit jubileum werd gecombineerd met een actie voor het Dorcas-project ‘Takkenvrouwen in Addis Abeba, Ethiopië'. De leerlingen en het personeel van de school hebben onder meer voorstellingen gegeven, sportieve activiteiten op touw gezet en diverse workshops gegeven. Zij hebben daar ruim 36.000 euro mee ingezameld. Dankzij deze fantastische opbrengst krijgen ruim 360 takkenvrouwen een microkrediet, waarmee zij kunnen bouwen aan een betere toekomst.
2.2.2.2 Jongerenreizen Algemeen In je eentje kun je de wereld niet veranderen, maar samen kun je wel iemands wereld aanpakken. Dat is de bedoeling van de jongerenreizen van Dorcas: samen in actie zijn voor de alleramsten! Door de jongeren heen worden ook familie, vrienden en kerkelijke gemeente bereikt. De ‘achterban’ steunt de deelname van een jongere aan een Dorcas-reis én een Dorcas-project. En de jongere kan na de reis als ervaringsdeskundige iets vertellen en laten zien over de bestemming van het geld.
Doelstelling voor 2010 • Het doel voor dit jaar was om zes jongerenreizen te organiseren met als target het werven van 75.000 euro aan fondsen voor de projecten. • Daarnaast was bewustwording een belangrijk doel van de reizen.
Ingezette middelen Steeds vaker willen jongeren in kerken met hun jeugdclub een werkreis naar het buitenland organiseren. Om jongeren opmerkzaam te maken voor de reizen van Dorcas, zette Dorcas een advertentie in het Dorcas Journaal, in een aantal jongerenbladen en in de EO-jongerenagenda. Daarnaast was er veel mond-tot-mondreclame voor de Dorcas-jongerenreizen.
Resultaat over 2010 • Vijf groepen jongeren zijn met Dorcas op reis geweest naar een projectland. Door deze reizen is 90.000 euro aan fondsen geworven, waarvan 45.000 euro in 2010 is binnengekomen. De resterende 45.000 euro zijn begin 2011 op de Dorcasrekening gestort. Ongeveer negentig jongeren tussen de zestien en dertig jaar, hebben geholpen bij de Dorcas-projecten in Oost-Europa en Afrika. Huisjes van ouderen uit het Adopt a Granny-project werden opgeknapt. Ook werden door de jongeren huizen voor gezinnen gebouwd. Een jaar lang werd gespaard om de reissom bij elkaar te krijgen. Een gedeelte van het gespaarde geld werd gedoneerd aan het Dorcas-project. • Het meehelpen in een Dorcas-project heeft grote impact op de jongeren. De deelnemers geven niet alleen geld en praktische hulp, ze krijgen er ook veel voor terug. De meesten waren onder de indruk van de grote armoede die ze hebben gezien, en tegelijkertijd van de blijdschap en dankbaarheid die ze mochten ervaren van de lokale bevolking. Er zijn jongeren die van studierichting zijn veranderd, doordat ze geraakt zijn en blijvend iets voor een ander willen betekenen in een toekomstig beroep. Anderen hebben aangegeven zich te willen blijven inzetten voor Dorcas.
Vooruitblik 2011 Young Dorcas Dorcas zet in op verdere ontwikkeling van het jongerenbeleid. Het houden van contact met jongeren na een reis is daarbij van groot belang. Daarom begint Dorcas in 2011 met een eigen club, Young Dorcas, voor jongeren tussen de zestien en dertig jaar. Young Dorcas is in 2007 begonnen in Egypte, opgericht door Dirk Jan Groot, oprichter van Dorcas, en Mona Wissa, landcoördinator van Dorcas Egypte (in het interview aan het eind van hoofdstuk 3 ‘Projecten van Dorcas’ leest u meer over het werk dat in Egypte wordt gedaan). Young Dorcas is inmiddels actief in Egypte, Roemenië en Hongarije. Young Dorcas wil zich internationaal gaan inzetten om armoede te bestrijden door middel van het ondersteunen van projecten van Dorcas. Naast de jongerenreizen zullen verschillende internationale activiteiten worden georganiseerd, zoals uitwisselingsprogramma's, gezamenlijke campagnes en in 2012 een Oranje Rally naar Polen en Oekraïne.
Dorcas Jaarverslag 2010
23
Uit de praktijk Bijzondere ervaring ‘In de zomer van 2010 zijn we met onze vriendengroep met Dorcas naar Wikivuvwa in Kenia geweest. Wat hebben we veel gezien en meegemaakt. Twee huizen hebben we gebouwd. Iedere ochtend stonden we vroeg op en werden we vanuit ons guesthouse al hobbelend over de onverharde wegen naar de bouwplaats gebracht. Ondanks de felle zon hebben we hard kunnen werken. En elke dag gingen we met een voldaan gevoel weer naar huis, omdat we echt wat konden doen met onze handen. Naast de bouwprojecten hebben we ook andere Dorcas-projecten bezocht. Zo hebben we kunnen zien dat Dorcas bijdraagt aan de preventie van hiv/aids en dat door de bouw van een dam schoon drinkwater nu beter beschikbaar is voor de lokale bevolking. Deze reis is een heel bijzondere ervaring geweest die ons altijd bij zal blijven. We hebben gezien hoe deze mensen leven en hun geloof beleven, en we realiseren ons dat wij een hoop kunnen leren van de dankbaarheid en gastvrijheid van deze mensen! We sluiten zeker niet uit dat we het nog eens overdoen.’ Josine van der Aa – deelneemster jongerenreis 2010
2.2.3 Fondsenwerving onder organisaties Dorcas werkt niet alleen met volwassenen en jongeren, maar ook met organisaties. Onder organisaties vallen bij Dorcas drie groepen: fondsen (overheid, stichtingen en fondsen), kerken en bedrijven. Dorcas doet graag een beroep op de ideologische instelling van fondsen, kerken en bedrijven. Elke organisatie heeft haar eigen manier om financiële middelen beschikbaar te stellen voor ontwikkelingswerk. Fondsen hebben een ontwikkelingssamenwerkingsbudget dat vaak over een aantal ontwikkelingsorganisaties wordt verdeeld. In hoofdstuk 2.2.3.1 ‘Fondsen’ leest u vanuit welke fondsen Dorcas subsidies ontvangt. Kerken willen graag vanuit de Bijbel recht en gerechtigheid laten plaatsvinden en geven Dorcas de financiële middelen om deze wens heel concreet uit te voeren. U leest hierover in hoofdstuk 2.2.3.2 ‘Kerken’.
Magdalena uit Kitse kan, met hulp van Dorcas, een eigen bestaan opbouwen.
24
Dorcas Jaarverslag 2010
2. Dorcas in Nederland
Veel bedrijven geven een verantwoorde invulling aan het ondernemerschap door in actie te willen komen voor de allerarmsten. Ook hier kan Dorcas helpen door vrijkomende financiële middelen namens en met de bedrijven in te zetten in de projectlanden. Hoe bedrijven betrokken raken bij Dorcas, leest u in hoofdstuk 2.2.3.3 ‘Bedrijven’.
2.2.3.1 Fondsen Algemeen Via het medefinancieringsstelsel (MFS) verdeelt de overheid een deel van het ontwikkelingssamenwerkingsbudget over een aantal ontwikkelingsorganisaties. MFS-1 liep van 2007-2010. In deze periode werkte Dorcas samen met ICCO/Prisma en Woord en Daad voor het verkrijgen van subsidie voor respectievelijk de hiv/aids- en basisgezondheidsprojecten, en de arbeid- en inkomensprojecten. De Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling (NCDO) streeft naar een grotere betrokkenheid van de Nederlandse bevolking bij internationale samenwerking en duurzame ontwikkeling. Zij doet dat onder meer door mensen en organisaties (waaronder Dorcas) te ondersteunen die zich inzetten voor de verbetering van de positie van mensen in ontwikkelingslanden. De taken van de NCDO worden gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Doelstelling voor 2010 • Doel voor 2010 was om via Dorcas-werkgroepen, Dorcas Winkels en bedrijven 240.000 euro aan te vragen en te verkrijgen bij de NCDO. • Dorcas streefde ernaar om met Prisma/de ICCO-alliantie en Woord en Daad als penvoerder MFS-subsidie te ontvangen voor haar arbeid- en inkomensprojecten en haar hiv/aids- en gezondheidsprojecten. • Bij diverse vermogensfondsen moest 500.000 euro worden geworven worden. • Via de organisatie Aqua for all (A4A) wilde Dorcas voor drie water- en sanitatieprojecten ondersteuning verkrijgen met een totaalbedrag van 300.000 euro.
Ingezette middelen Internet en databanken zijn in 2010 steeds belangrijke hulpmiddelen geweest bij het vinden van nieuwe contacten. Het informele verkeer speelde echter ook een grote rol, en het brede netwerk dat Dorcas heeft binnen bijvoorbeeld werkgroepen en kerken, en bij particulieren. Dit leidde tot interessante adviezen of aanknopingsmogelijkheden voor Dorcas. Fondsen vereisen
over het algemeen een inhoudelijk goed uitgewerkte aanvraag met een duidelijk en gedetailleerd budget. Een belangrijke taak was dan ook het schrijven van projectvoorstellen die de lezer inspireren en hem/haar een goed inzicht geven in de projectactiviteiten en -doelstellingen. Gedurende het jaar werden relaties op de hoogte gebracht van de voortgang en werden zij ingelicht als projecten grote wijzigingen ondergingen. Na afloop van een project ontving de relatie een uitgebreid verslag van de resultaten.
Resultaat over 2010 • Veel Dorcas-werkgroepen, Dorcas Winkels en bedrijven hebben zich ingezet voor voorlichtings- en fondsenwervende acties. Dankzij deze acties werd 330.000 euro aan NCDO-subsidie toegezegd. Team Fondsen nam hen het administratieve werk voor de subsidieaanvragen uit handen. • Via Prisma/de ICCO-alliantie ontving Dorcas 1.098.599 euro aan MFS-subsidie en via Woord en Daad werd 289.821 euro ontvangen. Deze bedragen zijn inclusief kosten- en coördinatievergoedingen. • Vermogensfondsen steunden diverse Dorcas-projecten voor een totaalbedrag van ongeveer 500.000 euro. • Wegens de stopzetting van overheidssteun aan A4A vanaf 2011, besloot A4A dit jaar alleen nog lopende projecten te ondersteunen. Daardoor ontving Dorcas alleen 60.000 euro subsidie voor het water- en sanitatieproject in Kenia.
Vooruitblik 2011 Met ingang van 2011 heeft de NCDO van de minister voor Ontwikkelingssamenwerking geen mandaat meer als subsidieverstrekker en wordt de organisatie een kenniscentrum. Dorcas zal daarom haar werkterrein verbreden en bereidt zich voor om voor een aantal grote projecten buitenlandse fondsen aan te schrijven. Als onderdeel van Prisma/de ICCO-alliantie zal Dorcas in het komende jaar een MFS-financiering ontvangen voor de basisgezondheidsprojecten in de landen Soedan, Kenia, Ethiopië en Zimbabwe. In Kenia is Dorcas landentrekker voor het gezondheidsprogramma van de ICCO-alliantie.
Uit de praktijk EO-Metterdaad zond eind 2009 een indrukwekkende kerstspecial uit over de situatie van ouderen in Moldavië. EOpresentator Andries Knevel reisde mee naar Moldavië en was bijzonder bewogen door het zien van zoveel ouderen die de koude wintermaanden eenzaam, ziek en vaak zonder verwarming doorbrengen. Deze uitzending bracht voor Dorcas in 2010 280.000 euro steun op.
Dorcas Jaarverslag 2010
25
2.2.3.2 Kerken Algemeen Dorcas heeft de ambitie om van en voor de kerken te zijn, en om kerken meer te betrekken bij het werk van Dorcas. Via Dorcas kunnen kerken de arme medemens in Afrika en OostEuropa bereiken. Dorcas heeft al jaren een stevige positie als fondsenwerver op de kerkelijke kaart van Nederland. Zij ziet de inkomsten uit kerken de laatste jaren stijgen. Er worden meer collectes gehouden, er zijn meer kerken die zich verbinden aan een project en meer kerken doen mee met de Dorcas Voedselactie.
Doelstelling voor 2010 • Doel was om via de kerken 500.000 euro te werven. • Tegelijkertijd werd in de kerken gewerkt aan bewustwording van de armoedeproblematiek en van de opdracht die christenen hierbij ontvangen.
Ingezette middelen In 2010 hield Dorcas veertien themadiensten. Daarnaast zijn in kerken verspreid over het land 755 collectes voor Dorcas gehouden. Om kerken de mogelijkheid te geven om sneller in te haken op projecten waarvoor nog fondsen nodig zijn, is op de website van Dorcas ‘Project uitgelicht’ te vinden, met daaraan een persbericht en een powerpointpresentatie gekoppeld.
Gerald Troost gegeven en afsluitend was er een verkoopdag in het kerkgebouw De Voorhof. De actie bracht bijna 11.000 euro op voor waterputten en latrines voor klinieken in Ethiopië.
2.2.3.3 Bedrijven Algemeen Onder de Dorcas-bedrijfsrelaties vallen bedrijven met een winstoogmerk, ondernemers, ondernemersverenigingen, zoals Kiwanis, Rotary en Lions, en de Dorcas-ondernemersgroepen. Deze relaties hebben zich het afgelopen jaar of de jaren daarvoor voor Dorcas ingezet en vormen een deel van de doelgroep van Dorcas. In de ondernemersgroepen zijn bedrijfsrelaties verenigd die gezamenlijk in actie komen tegen armoede door fondsenwervende en voorlichtende activiteiten te organiseren. De ondernemersnetwerken bestaan uit bedrijven en ondernemers die actief zijn in dezelfde regio of expert zijn in hetzelfde werkveld, bijvoorbeeld de ICT- en landbouwsector. Bedrijfsrelaties steunen het werk van Dorcas op diverse manieren. Ondernemers zijn bijvoorbeeld lid van een ondernemersgroep, gaan mee op ondernemersreis of adopteren met hun bedrijf een Dorcas-project.
Doelstelling voor 2010 • Doel was om 1,7 miljoen euro te werven vanuit de bedrijfsdoelgroepen.
Resultaat over 2010
Ingezette middelen
• Dankzij de inzet van de genoemde middelen is in 2010 bijna 570.000 euro binnengekomen. Dit is ruim vijftien procent boven de begroting. In 2010 is ook een noodhulpmailing naar de kerken gestuurd met het verzoek of men een extra gift wilde geven om inwoners van Zimbabwe van voedsel te kunnen voorzien. Deze actie heeft ook bijgedragen aan de extra inkomsten vanuit de kerken. • Door onder andere de veertien themadiensten is gewerkt aan bewustwording van de armoedeproblematiek in de wereld.
Middelen om de doelstelling voor 2010 te bereiken, waren onder andere persoonlijk contact, het organiseren van zakenreizen en het versturen van periodieken.
Vooruitblik 2011 Dorcas heeft de ambitie om haar samenwerking met kerken de komende jaren uit te breiden door veel aandacht te schenken aan kerkrelaties. De organisatie ziet mogelijkheden om de inkomsten vanuit de kerken te verhogen. Daarom zal in 2011 een nieuwe kerkenvoorlichter worden aangenomen.
Uit de praktijk Geslaagde actie voor waterputten bij klinieken in Ethiopië Een werkgroep van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt in Capelle aan de IJssel besloot een actie te organiseren voor een Dorcas-project in Ethiopië. De actie werd groots opgezet. Samen met leerlingen van de gereformeerde basisschool De Triangel in Capelle aan de IJssel werden honderden flesjes water verkocht. Er werd een concert met gospelzanger
26
Dorcas Jaarverslag 2010
De volgende tien Dorcas-ondernemersgroepen waren actief en zijn bezocht: Fryslân (samenvoeging Heerenveen en Leeuwarden), Groningen, West (voorheen Duin- en Bollenstreek), Midden-Nederland, Noord-Holland-Noord, West-Friesland, Rivierenland, Business and Development, Computer Aid Connection en Landbouw. Er werden voorbereidingen getroffen voor een doorstart van Dorcas Ondernemers Eemland. Er werden 184 bezoeken gebracht aan relaties uit de zakelijke achterban. Daarnaast werd ingezet op het vergroten van het netwerk door relaties te leggen met potentiële sponsoren uit het bedrijfsleven. Hiervoor zijn bestaande relaties bezocht en zijn 72 bezoeken gebracht aan bedrijven die nog niet in contact waren geweest met Dorcas. Er werden acht ondernemersreizen georganiseerd naar projectlanden in Afrika en Oost-Europa, waarvan twee bouwreizen. De achterban werd op de hoogte gehouden door diverse uitgaven. Het businessmagazine Connect verscheen in 2010 twee keer en de digitale nieuwsbrief e-Connect vier keer. Op de website www.dorcasenbedrijven.nl werden reisverslagen
2. Dorcas in Nederland
en nieuwsberichten geplaatst. Daarnaast werden aan diverse giftgevers projectupdates gestuurd.
Resultaat over 2010 • Dorcas heeft in 2010 1,4 miljoen euro ontvangen van bedrijfsrelaties. Dit is minder dan de begrote 1,7 miljoen euro. De tegenvallende inkomsten kunnen deels worden verklaard door de kredietcrisis, die veel van Dorcas’ relaties heeft geraakt, en door de onderbezetting binnen team Bedrijven.
Nieuwe vormen van betrokkenheid In 2010 heeft team Bedrijven samen met ondernemers gezocht naar nieuwe vormen van betrokkenheid. Een van deze nieuwe vormen krijgt gestalte in het koppelen van een project van Dorcas aan de kernactiviteit van een bedrijf. Wanneer een Dorcas-project aansluit op de activiteiten van het een, dan kan de ondernemer het project gemakkelijker presenteren aan zijn of haar relaties; voor deze relaties is het dan vervolgens eenvoudig om aan te haken. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen wordt vanwege het groter wordende aanzien ervan in het bedrijfsleven een steeds belangrijker criterium bij de leveranciersselectie.
Vooruitblik 2011 In december 2010 is begonnen met een klanttevredenheidsonderzoek onder een deel van de ondernemers die bij Dorcas is aangesloten. In 2011 worden de uitkomsten van dit onderzoek verwacht. Niet alleen zal op basis van de uitkomsten van dit onderzoek de tevredenheid van de ondernemers ten aanzien van hun relatie met Dorcas worden gemeten, ook zal het profiel van de zakelijke achterban van Dorcas in kaart worden gebracht. Op basis van deze gegevens zal in 2011 het wervingsprogramma verder worden ontwikkeld, zodat doelgroepen gerichter benaderd kunnen worden. Dorcas heeft een groot netwerk van bedrijven en ondernemers, die het werk van de organisatie een warm hart toedragen. Binnen een op te richten Dorcas Business Platform kunnen deze relaties elkaar voortaan ontmoeten, en kunnen zij kennis en ervaringen delen. Een Dorcas Business Platform kan een stimulans zijn voor nieuwe relaties tussen Dorcas-ondernemers.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Veel bedrijfsrelaties gaven in 2010 een maatschappelijk verantwoorde invulling aan het ondernemerschap door samen met Dorcas in actie te komen voor de allerarmsten. Bedrijven die structureel betrokken zijn bij een of meerdere Dorcas-projecten, betrekken ook de medewerkers bij hun maatschappelijke invulling. Er verschijnen bijvoorbeeld berichten over de projecten in de personeelsbladen of op het intranet, of het bedrijf geeft het personeel de kans op ondernemersreis te gaan om het werk van Dorcas met eigen ogen te zien. Deze reizen maken veel indruk op de deelnemers. Ondernemers zien zelf in welke dorpen en in welke mensen zij investeren. Arjen Lont, voorzitter van de Dorcas Ondernemers Fryslân, schreef na afloop in zijn reisverslag: ‘Moe maar voldaan en met heel veel indrukken keerden we huiswaarts. Eens te meer is duidelijk geworden dat we in het rijke westen deze mensen niet mogen vergeten. Steun in welke vorm dan ook is een absolute must!’ Dorcas wil ondernemers ook handvatten geven voor het zichtbaar maken van hun betrokkenheid in de klantenkring. Manager team Bedrijven, Gerald van Dijk: ‘Als ondernemer sta je achter je eigen product of dienst. Als je daar ook nog een goed doel aan kunt koppelen, is het vaak niet moeilijk om daar een enthousiast verhaal over te houden dat door klanten ook gewaardeerd wordt.’
Ondernemers met Dorcas in Kenia.
Dorcas Jaarverslag 2010
27
2.2.4 Goedereninzameling Onder ‘Goedereninzameling’ wordt het organiseren van de goederenstroom van Dorcas verstaan. Hieronder valt het werven van goederen via depots, bedrijven en instellingen, het plannen van de transporten, het organiseren van de verwerking, opslag en uitvoer van hulpgoederen, het aansturen van depots en regiodepots, het beheren van het wagenpark en het werven van vrijwillige internationale chauffeurs met bijbehorende fondsen. In Nederland zorgt de goedereninzameling voor een grote naamsbekendheid van Dorcas, en het uitgebreide depotnetwerk en de sorteergroepen hebben een belangrijke sociale functie. Vanuit de invalshoek van het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen biedt Dorcas veel bedrijven (en ook particulieren) de mogelijkheid om goede artikelen een tweede leven te geven.
Doelstelling voor 2010 • Doel was om voor 4,9 miljoen euro aan goederen in te zamelen. • Beoogd werd om veertig internationale vrachten rechtstreeks vanuit de regiodepots te laden. • Gepland was om vijftig internationale ritten door vrijwilligers te laten maken. • Er moest voor 75.000 euro aan inkomsten geworven worden voor het transportfonds. • Het streven was om binnengekomen goederen binnen een week te verwerken. • Doel was om 1,7 miljoen kilo textiel in te zamelen, waarvan 0,8 miljoen kilo gesorteerd naar projecten moest worden verstuurd.
Ingezette middelen Dorcas werkte via het uitgebreide netwerk van depots, bedrijvencontacten en relaties aan de gestelde targets van de goedereninzameling. Internationale zendingen die qua inhoud geladen konden worden bij de regiodepots, werden daar geladen. Hierdoor kon op transport- en arbeidskosten worden bespaard. Er was een groot bestand aan internationale chauffeurs die de internationale ritten verzorgden. Een groot aantal chauffeurs droeg zelf zorg voor sponsoring van het transport. De opbrengst van deze sponsoring was voor het transportfonds. Om de doorloopsnelheid van de artikelen zo hoog mogelijk te houden, werden de binnengekomen artikelen zo snel mogelijk gesorteerd, verpakt en geregistreerd in de voorraadadministratie.
Resultaat over 2010 • Ruim 5,3 miljoen euro aan goederen is ingezameld. • Van de 160 transporten werden 41 direct (gedeeltelijk) geladen vanuit de regiodepots. In 2010 waren drie regiodepots actief: in Andijk, Drachten en Hasselt. Daarnaast zijn er diverse grote depots met een logistieke regiofunctie, zoals Aagtekerke, Bergambacht, De Kwakel, Maasdijk, Winterswijk en Woudenberg. Deze regiodepots zijn een verzamelpunt van goederen van onder andere omliggende depots en spelen een grote rol tijdens de Dorcas Voedselactie en andere Dorcas-acties. •5 6 internationale ritten werden door vrijwilligers uitgevoerd. •R uim 78.000 euro werd geworven voor het transportfonds. •D e binnengekomen goederen werden binnen een week verwerkt. In 2010 waren er 165 depots in het land en 66 kledinginzamelpunten. De samenwerking met ReShare, de kledinginzameldivisie van het Leger des Heils, verliep naar tevredenheid. • In 2010 werd in totaal ruim 1,8 miljoen kilo kleding ingezameld, waarvan ruim één miljoen kilo werd gesorteerd en naar de projecten verstuurd.
Sorteren van voedselpakketten in Regiocentrum Woudenberg.
28
Dorcas Jaarverslag 2010
2. Dorcas in Nederland
Overzicht transporten Oost-Europa
Russische staten
Balkan
Afrika
Hongarije
12
Armenië
5
Albanië
13
Ethiopië
Moldavië
19
Noord-Ossetië
3
Bosnië
3
Lesotho
5
Roemenië
40
Oekraïne
17
Servië
2
Malawi
1
Transkarpaten
26
Totaal
97
Tanzania Totaal
25
Totaal
18
3
1
Zuid-Afrika
10
Totaal
20
Vooruitblik 2011 Voor het komende jaar stelt Dorcas het doel voor het inzamelen van goederen op 5,5 miljoen euro. Om de vrijwilligers betrokken te houden bij de logistieke organisatie van Dorcas, zullen regiobijeenkomsten worden georganiseerd en zullen onder andere nieuwsbrieven worden ingezet om te communiceren met de logistieke achterban en de vrijwillige chauffeurs.
Uit de praktijk De wijzigingen die vanaf 2008 in het nationaal vervoer zijn doorgevoerd, hebben in 2010 gezorgd voor een aantal wezenlijke verbeteringen. Het vervoer vindt nu plaats door het inzetten van rolcontainers. Deze containers worden per categorie geladen en opgeslagen in het magazijn. Hierdoor heeft Dorcas inzicht in de voorraad goederen per onderwerp; er kan nu nog beter worden gereageerd op de vraag vanuit de projectlanden. De tevredenheid van de vele vrijwilligers in het land die betrokken zijn bij het laden en opslaan, is heel groot. De nieuwe manier van werken heeft de lichamelijke inspanning sterk gereduceerd. Ook de laad- en lostijden zijn veel korter geworden.
Dekens ingezameld in Nederland krijgen in Lesotho een tweede leven.
Dorcas Jaarverslag 2010
29
‘Dankzij sponsoring wordt het ons iedere keer weer mogelijk gemaakt om voedsel- en kledingtransporten naar de allerarmsten te verzorgen.’ In gesprek met Jan van Dijk, chauffeur voor Dorcas Jan en Willy van Dijk zijn al jaren als vrijwilliger actief voor Dorcas. Samen hebben ze al vele transporten naar Oost-Europa verzorgd. In november 2010 brachten ze 990 voedselpakketten, 375 zakken kleding en 350 rugzakjes met schoolspullen naar Telenesti, Moldavië. ‘Blijde gezichtjes van kinderen, dankbare blikken van hun ouders of verzorgers en fonkelende ogen van ouderen: bij elk transport dat we in de afgelopen jaren voor Dorcas hebben gereden, mochten we hiervan getuige zijn. Deze bijzondere momenten stonden echter in schril contrast met de situatie waarin de mensen die wij bezochten, leefden. Armoedige huisjes, vaak zonder verwarming, slechte medische zorg en een eenzaam bestaan. Helaas moeten velen in Oost-Europa het hiermee doen. Wij proberen deze mensen zo goed mogelijk te helpen door een deel van de middelen die Dorcas inzamelt een bestemming te geven.
Adopt a Granny-project hebben geadopteerd, woont in Moldavië. Natuurlijk bezochten wij haar tijdens onze reis. Ouderdom en een moeizaam leven tekenden haar gezicht. Toch weerhield niets haar ervan haar verbazing en dankbaarheid te uiten, toen ze begreep wie wij waren. We hebben haar met liefde voedsel, een deken, warme sokken en handschoenen gegeven. We waren heel blij dat we iets voor haar konden betekenen, maar werden tegelijkertijd geraakt door haar broosheid en de armoedige situatie waarin zij leefde. Wij keken elkaar aan en wisten: deze oude vrouw kan op onze hulp blijven rekenen. Wij zijn God dankbaar dat wij dit transport mochten verzorgen. Dankzij sponsoring vanuit het bedrijfsleven, de kerk en door particulieren wordt het ons iedere keer weer mogelijk gemaakt om voedsel- en kledingtransporten naar de allerarmsten te verzorgen. Gelukkig kan Dorcas veel hulpbehoevenden een hand reiken. Desondanks moet er nog veel werk worden verzet.’
In november 2010 ging ons transport naar Moldavië. Na vier dagen arriveerden we met de vrachtwagen bij een kinderopvang die door Dorcas wordt gesteund. Twee grote groepen kinderen komen hier elke dag na schooltijd eten. Hun ouders werken, of zijn overleden. Een aantal van deze kinderen kreeg tot voor kort thuis een papje van bloem. Daar moesten ze de hele dag op teren. Meer konden hun ouders hen niet geven. Nu krijgen de kinderen een gezonde maaltijd, huiswerkbegeleiding, Bijbelonderwijs, Engelse les en muziek. De voedselpakketten en de rugzakjes die wij voor de kinderen meebrachten, werden gretig en met grote dankbaarheid in ontvangst genomen. Naast projecten voor arme gezinnen, heeft Dorcas in Moldavië projecten voor ouderen. De ‘granny’ die wij via het Jan en Willy van Dijk brachten vorig jaar bijna duizend voedselpakketten naar Moldavië.
30
Dorcas Jaarverslag 2010
1. Dorcas in Nederland ‘Vanaf het ontstaan van Dorcas, hebben gepassioneerde en gemotiveerde medewerkers van Dorcas in Nederland en in het veld, de armen kunnen bereiken. De inzet van duizenden vrijwilligers was en is hierbij onmisbaar. De kwaliteit van het werk van Dorcas is continu verbeterd, met steeds hetzelfde doel voor ogen houdend: het welzijn van de ontvangers te vergroten. Dat is de kracht van Dorcas.’ Arendje Menkveld, kwaliteitsmanager Dorcas Aid International
Projecten van Dorcas
Hoofdstuk 3
Dorcas Dorcas Jaarverslag 2010 2010 31 31 Jaarverslag
3. Projecten van Dorcas
In het Vocational Training Center in Floresti, Moldavie, leren jonge meisjes een vak.
Dorcas is werkzaam in achttien landen in Oost-Europa en Afrika. Met de fondsen en goederen die Dorcas in Nederland werft, worden 180 projecten gefinancierd. Dorcas heeft haar projecten onderverdeeld in vijftien sectoren die allemaal in dit hoofdstuk aan bod komen. Deze sectoren worden gerubriceerd in vier soorten hulp: structurele hulp (hoofdstuk 3.1), sociale hulp (hoofdstuk 3.2), financiële adoptie (hoofdstuk 3.3) en noodhulp en wederopbouw (hoofdstuk 3.4).
Verantwoording
Ruim zestig procent van de hulp die Dorcas geeft, is structurele hulp. Deze hulp is gericht op het verbeteren van de levensomstandigheden van de mensen in de projectlanden voor de lange termijn. De taartdiagrammen op de volgende pagina geven de verdeling weer van de hulp die Dorcas geeft.
De gegevens in dit hoofdstuk komen uit het Annual Report 2010 van Dorcas Aid International. Het volledige Annual Report kunt u downloaden via www.dorcas.net.
32
Dorcas Jaarverslag 2010
Dorcas Hulp Nederland is verreweg de grootste fondsenwervende organisatie van Dorcas Aid International. Dat betekent dat de resultaten zoals die in dit hoofdstuk zijn gepubliceerd, grotendeels door Dorcas Hulp Nederland zijn gefinancierd. Het betekent ook dat de cijfers die in dit hoofdstuk zijn opgenomen hier en daar kunnen afwijken van de informatie in de andere hoofdstukken van dit jaarverslag.
Het voert te ver om in dit jaaroverzicht verslag te doen van alle 180 projecten die Dorcas in 2010 heeft ondersteund. Daarom is gekozen voor een eenvoudig rapport per sector per land. Het is wel mogelijk om van elk project dat in hoofdstuk 6.8 ‘Verdeling projectgelden’ is verantwoord, een uitvoerig verslag over 2010 op te vragen.
3. Projecten van Dorcas
Verdeling van de Dorcas-middelen over de regio’s en projectlanden in 2010 Oost-E uro pa A (16 B , C D
I
R Q P
) GOS (1 an (7,8% 1,2 %) Balk
(11 ,1% )
) 9%
Zuidelijk A fr.
Stru ctu A
0,7%) lp (6 hu le re
S
Verdeling van projecten in 2010
E
O
F
H
B
1%) (19,
G
N
M
C
J
L
G
ka -Afri ord No
a frik -t A
H
I
K
D
(Uitgaven exclusief goederen) Legenda
Oo s
(20,5%) Legenda
A Roemenië (4,1%) B Moldavië (6,9%) C Hongarije (0,9%) D Oekraïne Transkarpaten (5,3%) E Albanië (5,5%) F Bosnië en Herzegovina (2,5%) G Rusland (5,3%) H Armenië (1,2%) I Oekraïne (5,0%)
F
E
J K L M N O P Q R S
Egypte (6,0%) Soedan (4,7%) Ethiopië (10,3%) Kenia (11,5%) Tanzania (8,1%) Zuid-Afrika (4,3%) Mozambique (4,6%) Zimbabwe (0,3%) Lesotho (2,2%) Overige (11,3%)
A B C D E F G H I
Gezondheidszorg en hiv/aids (19,5%) Arbeid en inkomen (11,9%) Water en sanitatie (5,1%) Landbouw en voedselzekerheid (3,8%) Huizenbouw (4,4%) Kinderzorg (incl. sponsoring) (14,4%) Partnerontwikkeling (3,1%) Sociale hulp (incl. Family Care, Adopt a Granny) (27,2%) Noodhulp (10,6%)
3.1 Structurele hulp Dorcas werkt in de wereld aan blijvende verbetering van de leefomstandigheden. Daarom bestaat ruim zestig procent van de hulp die Dorcas geeft uit structurele hulp. Deze hulp richt zich op de oorzaken van de armoede en heeft als doel om mensen te leren op eigen benen te staan. Dorcas geeft, samen met haar lokale partners, structurele hulp in verschillende gebieden in Oost-Europa en Afrika. Deze hulp is onder te verdelen in de sectoren Water en sanitatie, Landbouw en voedselzekerheid, Gezondheidszorg en hiv/aids, Arbeid en inkomen, Huizenbouw, Kinderzorg en -ontwikkeling, en Partnerontwikkeling. Deze sectoren worden hierna beschreven. Structurele hulp, zoals het kassenproject in de Transkarpaten, zorgt voor een blijvende verbetering van leefomstandigheden.
Dorcas Jaarverslag 2010
33
3.1.1 Water en sanitatie Uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat een toenemend aantal mensen geen sanitaire voorzieningen heeft, waardoor het aantal ziektes groeit. Dorcas helpt arme gemeenschappen in Oost-Europa en Afrika door water- en sanitatieprogramma’s op te zetten. Met deze programma’s worden ook trainingen over gezondheid, hygiëne en sanitaire voorzieningen gegeven. De mensen in de projecten dragen zelf financieel en fysiek bij aan de programma’s. Ook zijn speciale comités opgericht voor het onderhoud van de gebouwde objecten.
Duizenden mensen in Mozambique kregen toegang tot schoon drinkwater.
Terugblik 2010 Veel plattelandsgezinnen in Oost-Europa en Afrika raakten door de water- en sanitatieprogramma’s van Dorcas enthousiast betrokken bij activiteiten om het milieu in hun leefomgeving te beschermen. Voorbeelden hiervan zijn campagnes voor afvalbeheer, het planten van bomen, het gebruik van latrines, het beschermen van de waterpunten en het promoten van houtbesparende ovens. In Ethiopië zijn voorbereidingen getroffen voor de watervoorziening van klinieken. Lokale overheden sloten zich aan bij deze activiteiten van Dorcas en droegen boven verwachting bij met hun middelen. Lokale comités zorgden voor het onderhoud en het in gebruik houden van de publieke watervoorzieningen. Al deze inspanningen zorgden ervoor dat watergerelateerde ziektes in afgelegen gebieden in Albanië, Egypte, Kenia, Mozambique en Tanzania werden teruggedrongen.
Wat ging goed? In 2010 ging het water- en sanitatieprogramma door zonder subsidies van de Nederlandse overheid. Dankzij bijdragen van Aqua for All en particuliere donoren werden de meeste projecten toch gefinancierd. Hierdoor kregen veel mensen toegang tot schoon water en verbeterde sanitaire voorzieningen. De bijdragen van de lokale overheden stegen in 2010. Een goed voorbeeld hiervan is Albanië. Daar financierde de plaatselijke overheid 45 procent van de totale kosten van het watersysteem in Pendavinij.
Wat ging minder goed?
De kwaliteit van het grondwater was niet goed genoeg om het water te consumeren. Daarom moesten extra putten worden geboord, waardoor de kosten van dit project stegen. De plaatselijke overheid tastte ook hier in de buidel en zorgde voor extra financiële middelen om zestien nieuwe waterputten te boren.
Schoon water voor klinieken in Ethiopië Trots kijken Ifrah en haar man Haile naar hun pasgeboren dochtertje. Wat is ze mooi! En wat lijkt ze op haar grote broer! De geboorte van hun dochtertje verliep voorspoedig. De bevalling van hun eerste kindje ging, mede door een gebrek aan schoon water en ongesteriliseerde instrumentatie, gepaard met complicaties. Het gebrek aan hygiëne leidde ertoe dat moeder en zoon veel tijdig nodig hadden om te herstellen en lange tijd over een zwakke gezondheid beschikten. Deze keer zal het heel anders gaan. De kliniek waar Ifrah is bevallen, beschikt sinds kort over een waterput en over zonne- en windenergie. Dankzij de verbeterde omstandigheden en de toegang tot schoon water, kunnen in de kliniek veel levens worden gered. De komende jaren wil Dorcas voor veertig medische posten een waterput aanleggen en aan lokale bevolking voorlichting geven over hygiëne. Doel is het aantal ziekte- en sterfgevallen drastisch te laten afnemen.
Het boren van waterputten in Kitise in Kenia verliep niet volgens verwachting. De putten brachten wel genoeg water op, maar door een te hoog mineraalgehalte was het water niet drinkbaar. In Chemba in Mozambique waren soortgelijke problemen.
Aantal mensen voorzien
Aantal mensen met verbeterde
Aantal mensen getraind
van schoon water
sanitaire voorzieningen
in hygiëne
Albanië
750
750
609
Egypte
9.984
5.820
11.800
Land
Kenia Mozambique Tanzania
602
3.367
3.816
3.336
10.988
22.111
5.000
Totaal
34
1.211 15.090 32.035
Dorcas Jaarverslag 2010
3.000
3. Projecten van Dorcas
3.1.2 Landbouw en voedselzekerheid Met het landbouw- en voedselzekerheidsprogramma wil Dorcas in voedselschaarse gebieden mensen helpen door hun toegang te geven tot voldoende en gevarieerd voedsel. Dorcas leert boeren de productie te verhogen door goede materialen en verbeterde landbouwtechnieken te gebruiken. Boeren met een goed bedrijfsplan kunnen een microkrediet ontvangen, waardoor het voor hen mogelijk is om (meer) inkomen te genereren.
Boeren leren nieuwe landbouwtechnieken, om zo de productie te verhogen.
Terugblik 2010
Wat ging minder goed?
In Oost-Europa zijn de landbouwprojecten erop gericht om de boeren van een inkomen te voorzien. In zowel Oekraïne als Moldavië werden boeren getraind en gecoacht. Na het uitwerken van een goed bedrijfsplan werd een lening van ongeveer 2.500 euro verstrekt. Hierdoor is in 2010 het inkomen van 52 gezinnen met minstens 25 procent toegenomen.
In Wau in Soedan ontvingen driehonderd teruggekeerde vluchtelingen begeleiding bij het telen van gewassen. Ongeveer honderd vluchtelingen hadden moeite om hun akkers goed te onderhouden. Mede door de afstand van de akker tot hun woning en het gebrek aan geld, werden de akkers niet voor de volle honderd procent benut. Er is een begin gemaakt met het opzetten van demonstratievelden om nieuwe landbouwmethoden te promoten. Deze tuinen liggen te ver van de doorgaande weg af, waardoor ze moeilijk te bereiken waren voor de boeren.
In Kenia en Tanzania werd in 2010 vooral geïnvesteerd in waterbeheer om watertekorten te ondervangen. In het afgelopen jaar heeft Dorcas het landbouwprogramma in Machakos (Kenia) na een samenwerking van twaalf jaar met de partner geleidelijk beëindigd. De eindevaluatie toonde aan dat meer dan 6.900 boeren baat hebben gehad bij dit programma en dat hun levensomstandigheden hierdoor zijn verbeterd.
Wat ging goed? Het kassenproject in de Transkarpaten in Oekraïne verliep boven verwachting. Grote gezinnen konden na selectie een microkrediet ontvangen waarvan een tunnelkas bekostigd werd. Boeren moesten wel een goed bedrijfsplan inleveren, waarmee zij konden aantonen dat de investering zou gaan renderen. De lokale partner van Dorcas begeleidde deze startende ondernemers met advies en training. Sinds het begin van dit project hebben 42 boerenfamilies een eigen bedrijfje opgericht. Zij telen hoofdzakelijk tomaten, komkommers, augurken, aubergines en paprika’s. Alle gezinnen hebben in 2010 hun inkomsten zien toenemen met meer dan vijftig procent!
Land Albanië Kenia Moldavië Mozambique
Aantal getrainde boeren 149 1.338 10 101
Oekraïne
42
Roemenië
86
Soedan
141
Tanzania
1.500
Totaal
3.367
Vanaf 2011 wordt dit project geleid door een meer ervaren projectcoördinator die de verschillende belangengroepen bij elkaar moet brengen. Er zullen twee modeltuinen worden aangelegd, waar lokale boeren het verschil tussen traditionele en moderne landbouwtechnieken met eigen ogen kunnen zien.
Een succesvol landbouwbedrijf Ondanks de droogte heeft Evaristo voldoende te eten. Evaristo is een 45-jarige boer. Hij is vader van zeven kinderen. Samen met zijn vrouw draagt hij ook nog de zorg voor twee neefjes, van wie de ouders aan aids zijn overleden. Het grote gezin woont in het dorp Nhansato in Mozambique. Via een landbouwproject van Dorcas ontving Evaristo zaden en volgde hij een training op het gebied van landbouwtechnieken. Als gevolg daarvan is zijn graanproductie al flink toegenomen. Vorig jaar kon hij een deel van zijn oogst verkopen. Van de opbrengst kocht hij twee geiten, schoolmaterialen voor zijn kinderen en kleding. De kennis die Evaristo heeft opgedaan door deelname aan het landbouwproject, deelt hij met andere boeren, zodat ook zij de armoede en honger achter zich kunnen laten. Evaristo: ‘Ik ben ontzettend dankbaar dat ik mijn gezin voortaan kan onderhouden.’ Rosário Ribeiro Carvalho, landcoördinator Mozambique
Dorcas Jaarverslag 2010
35
3.1.3 Gezondheidszorg en hiv/aids Met de gezondheidszorg- en hiv/aidsprojecten wil Dorcas de kwaliteit van zorg vergroten, de toegang tot medische voorzieningen uitbreiden en infectieziekten helpen voorkomen. Ook gaat veel aandacht uit naar het minimaliseren van de effecten van hiv/aids voor zowel het individu als de hele gemeenschap.
Terugblik 2010 De Nederlandse overheid stimuleert, onder andere door het MFS-programma, samenwerking op lokaal niveau in de projectlanden. Dorcas-partners werken samen met andere lokale instanties in het bestrijden van de hiv/aidsproblematiek. 2010 was het laatste jaar van het MFS I-programma. Vanuit de ICCOalliantie is met succes een beroep gedaan op het MFS II-programma dat loopt van 2011 tot 2015. Vanuit deze alliantie zal in Ethiopië, Kenia, Soedan en Zimbabwe op een intensieve manier worden samengewerkt voor de ontwikkeling van de gezondheids- en hiv/aidsprogramma’s.
Wat ging goed?
150 aidswezen. Dorcas is er nog niet in geslaagd een langetermijnoplossing voor de doelgroep aan te bieden. Zou Dorcas’ steun aan het project stoppen, dan zouden deze kinderen en jongeren terugvallen in hun eerdere problemen. Wel is gewerkt aan een strategie om dit project duurzaam te maken. Dit houdt in dat tussen 2011 en 2015 de kinderen en jongeren in het project door vakscholing naar zelfstandigheid worden begeleid. Voor de kinderen voor wie dit niet mogelijk is, zal andere opvang binnen de lokale gemeenschap gerealiseerd worden.
Ondanks aids een nieuw leven John William en zijn zoontje van anderhalf wonen in Tanzania. John is geïnfecteerd met het hiv-virus en wordt ondersteund door een aidsproject van Dorcas in Tanzania. John trouwde in 2002, maar drie jaar later overleed zijn vrouw. Ze was al een tijd ziek, maar het echtpaar had geen geld om naar een dokter te gaan. Achteraf bleek dat ze aids had. John bleef achter met hun zoontje van negen maanden oud.
Door een gebrekkige dienstverlening bij overheidsinrichtingen in Wau in Zuid-Soedan is het aantal patiënten in het gezondheidsproject in 2010 opgelopen van 4.100 naar gemiddeld 6.500 patiënten per maand. Met extra financiële steun vanuit Nederland was de lokale partner van Dorcas in staat om de extra zorg te bieden. De twee klinieken bleven behoren tot de betrouwbaarste gezondheidscentra in het gebied. Door de geboden zorg verbeterde de gezondheidssituatie van de armen aanzienlijk.
In maart 2007 begon in Johns woonomgeving een project van Dorcas dat mensen bewust wil maken van de gevaren van aids. Ook werd mensen een hiv-test aangeboden. John liet zich testen en de uitslag was ongunstig: hij bleek drager te zijn van het gevreesde virus. Vanuit het project kreeg hij aidsremmers, gezond eten en melk voor de baby. John: ‘Ik volg alle adviezen van de dokter op en voel me goed. Ik vertrouw erop dat ik mijn zoon nog op kan zien groeien.’
Wat ging minder goed?
Stella Sozigwa Mayenje, landcoördinator Tanzania
In Ethiopië loopt al een aantal jaren een Dorcas-project voor
Land Albanië
Aantal hulpontvangers Preventie
Zorg, behandeling en ondersteuning
Wezen en kwetsbare kinderen
3.849
2.221
-
Bosnië
142
220
-
Egypte
11.800
433
-
Ethiopië
14.280
520
402
127.657
870
1.666
806
12.815
350
Mozambique
4.511
10.842
105
Oekraïne
1.610
7.280
-
Rusland
60.724
-
-
Soedan
12.365
86.348
-
Tanzania
13.049
1.178
72 480
Kenia Lesotho
Zimbabwe
-
-
Zuid-Afrika
1.146
1.344
587
251.939
124.071
3.662
Totaal
36
Dorcas Jaarverslag 2010
3. Projecten van Dorcas
3.1.4 Arbeid en inkomen Het voornaamste doel van de arbeids- en inkomensprogramma’s is om arme mensen in staat te stellen om voor zichzelf en hun gezin te zorgen. Door de trainingen leren zij op eigen benen te staan en worden ze uitgerust om hun eigen toekomst vorm te geven. De voornaamste onderdelen van de arbeids- en inkomenssector zijn: studies van de arbeidsmarkt, motivatiecursussen, het versterken van bestaande instellingen voor vaktrainingen, het opzetten van scholen voor vaktraining, arbeidsbemiddeling, businesstrainingen, microkredieten en ondersteuning bij het opstarten van een bedrijf. Al deze trainingen en diensten worden aangeboden via de arbeidsbureaus en de vakscholen in samenwerking met de lokale partners van Dorcas.
Terugblik 2010 In 2010 werden negentien projecten voor Arbeid en inkomen uitgevoerd in tien landen. Elk project bood activiteiten aan die pasten in de context van de lokale arbeidsmarkt en cultuur. Honderden mensen volgden een training, vonden een baan of begonnen een eigen bedrijf. De voortdurende wereldwijde economische crises zorgden voor een tegenslag voor het tarief van terugbetaling van de microkredieten, en het maakte arbeidsbemiddeling moeilijker. Gelukkig hebben de meeste projecten hun doelen bereikt en de sector als geheel heeft het in 2010 goed gedaan.
Wat ging goed? Het arbeidsbureau in Korça in Albanië is een van de eerste arbeidsbureaus die door Dorcas is opgezet in samenwerking met een lokale partner. Door het arbeidsbureau werden bij een lokale schoenenfabrikant twee vaktrainingen opgezet, waarbij ruim 35 vrouwen op de werkplek werden opgeleid om schoenen te maken. Twintig van deze vrouwen ontvingen na voltooiing van de training een arbeidscontract bij deze werkgever. In een land waar het voor vrouwen nog steeds erg lastig is om een baan te vinden, is dit een mooi resultaat.
Wat ging minder goed?
Door de moeilijke politieke situatie in Zuid-Soedan werd de bouw van het Dorcas-trainingscentrum in Wau in Zuid-Soedan enigszins vertraagd. Daardoor gingen ook de geplande trainingen niet tijdig van start. Nu het referendum over afscheiding van Noord-Soedan achter de rug is en er vooralsnog een relatief stabiele situatie in het land is, wordt hard gewerkt om het centrum te meubileren en de benodigde trainingsmaterialen aan te schaffen en te installeren. Ondertussen zijn de eerste zestig studenten gestart met een opleiding voor textielbewerking en kledingmakerij.
Vladimir Djurdjevic uit Bosnië-Herzegovina wil meubelstoffeerder worden.
Bijen houden in Bosnië Halid kijkt tevreden naar zijn honingraten. Halid woont in de buurt van Sanski Most, Bosnië. Toen hij voor het eerst met Dorcas in aanraking kwam, was hij een apathische jongeman, die tijdens de oorlog zoveel verschrikkelijke dingen had meegemaakt, dat hij eigenlijk geen fut meer had om een bestaan op te bouwen. Inmiddels is Halid met hulp van Dorcas een eigen bedrijfje begonnen als bijenhouder. Hij maakt niet alleen honing, ook verwerkt hij de bijenwas tot lekker ruikende zalven. Die verkoopt hij op de markt en langs de straat. Binnenkort begint Halid met het terugbetalen van het microkrediet aan Dorcas. Halid: ‘Dankzij de inkomsten van mijn bedrijfje kan ik weer in mijn eigen levensonderhoud voorzien. Dit heeft mijn leven weer zin gegeven.’ Cor Slob, team Actie
Aantal Land
getrainde mensen
Aantal mensen
Aantal
dat werk heeft
gestarte of
of een eigen
ondersteun-
bedrijfje
de bedrijven
Albanië
320
93
18
Bosnië
414
83
34
Egypte
535
223
223
4.358
421
69
Kenia
134
22
0
Moldavië
168
30
30
Roemenië
14
8
0
Soedan
28
6
14 466
Ethiopië
Tanzania
1.023
633
Zuid-Afrika
1.163
70
2
Totaal
8.157
1.589
856
Dorcas Jaarverslag 2010
37
3.1.5 Huizenbouw Dorcas wil met het huizenbouwprogramma de allerarmsten een veilige en schone leefomgeving bieden. Het gaat dan om goede huizen inclusief sanitaire voorzieningen. Het huizenbouwprogramma is altijd onderdeel van een breder ontwikkelingsprogramma, waarin ook water en sanitatie, gezondheidszorg en inkomensvoorziening aan de orde kunnen komen.
Terugblik 2010 Dorcas ondersteunde huizenbouwprogramma’s in Ethiopië, Tanzania, Egypte en Kenia. In 2010 werden in elk huizenbouwproject de gevolgen van de inflatie van de prijzen van bouwmaterialen duidelijk gemerkt. Daardoor werden in de meeste projecten minder huizen gebouwd dan was gepland. In Tanzania, Egypte en Kenia verliep de bouw van de huizen toch redelijk, mede door de ondersteuning van verschillende groepen vrijwilligers uit Nederland.
Wat ging goed? In het huizenbouwproject in Egypte werden de huizen van 212 gezinnen opnieuw gebouwd of gerenoveerd. Dit project garandeert dat alle gerenoveerde huizen zullen worden voorzien van schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Vooral de vrouwen zijn dankbaar dat hun waardigheid is hersteld, omdat zij sinds het afgelopen jaar in een schoon huis kunnen wonen, hun kinderen schoon water kunnen geven en niet hoeven te wachten tot het donker wordt om aan hun natuurlijke behoeften gehoor te geven. De bewoners van deze huizen staan nu met een positievere houding in het leven en zijn gemotiveerder om productief te zijn en verantwoordelijkheid te nemen om de toekomst van zowel hun gezinnen als de gemeenschap te veranderen.
Land
Aantal gebouwde huizen
Aantal bewoners
Egypte
212
1.272
Ethiopië
52 *)
-
22
154
Kenia Tanzania Totaal
46
230
280
1.656
*) Deze 52 woningen zijn voor zeventig procent voltooid en nog niet bewoond.
38
Dorcas Jaarverslag 2010
Bij het huizenbouwproject in Kenia worden milieuvriendelijke stenen geproduceerd.
Wat ging minder goed? In Ethiopië lag het bouwproject in Nazaret maandenlang stil door problemen met het eigendomsrecht van het land. Het was de bedoeling om 52 woningen te bouwen en daarnaast een start te maken met nog eens 63 woningen. Aan het einde van 2010 waren de 52 huizen nog maar voor ongeveer zeventig procent voltooid. Pas in het laatste kwartaal van 2010 ging men weer van start. De partner verwacht de 52 woningen eind april 2011 af te hebben en daarnaast vijftig nieuwe woningen te bouwen voor het einde van het jaar.
Niet meer onder plastic slapen Abuk Atwer is een 39-jarige weduwe in Zuid-Soedan. Abuk heeft zes kinderen en heeft tien jaar in een kamp in de regio Khartoum gewoond. Samen met haar kinderen en haar ernstig zieke zus leefde ze in een klein verwaarloosd hutje. Het dak bestond voor het grootste deel uit plastic. Groot was de verbazing toen Abuk hoorde dat zij in aanmerking kwam voor een nieuw huis. Dorcas-medewerkers waren van haar situatie op de hoogte en hebben onder andere Abuk aangewezen om in aanmerking te komen voor een goede woning. Abuk heeft nu een eigen plek om te wonen, een huis dat haar beschermt tegen de wind en regen in het natte seizoen. Een woning die niet tocht en waar ruimte is om haar zus te verzorgen. Abuk: ‘Wat een wonder dat ik met mijn kinderen niet meer onder plastic hoef te slapen. En dat ik weer gasten kan ontvangen zonder me te schamen voor mijn woning. Ik ben zo blij.’
3. Projecten van Dorcas
3.1.6 Kinderzorg en -ontwikkeling De sector Kinderzorg en -ontwikkeling wil kinderen die in moeilijke omstandigheden leven een stabiele leefomgeving bieden. Hierdoor kunnen deze kinderen zich ontwikkelen en hebben ze betere toekomstperspectieven. De kinderen die door Dorcas worden ondersteund, zijn wezen, (potentiële) straatkinderen, kinderen die leven met hiv/aids en kinderen uit minderheidsgroepen.
Wat ging minder goed? Het rehabilitatieprogramma in Floresti in Moldavië liep goed, maar het was moeilijk om goede docenten te vinden voor het automonteur- en houtbewerkingsprogramma. Hierdoor konden deze programma’s niet worden aangeboden. De trainers werken op vrijwillige basis en daarom is het moeilijk hen voor langere tijd aan het project te verbinden. De lokale partner van Dorcas gaat nu op zoek naar lokale fondsen om trainers een salaris te kunnen bieden, in de hoop trainers te vinden die ook voor langere tijd bij de projecten betrokken willen zijn.
Terugblik 2010 Eind 2010 is een aantal van de programma’s voor Kinderzorg geleidelijk opgeheven. In de meeste gevallen zal de partnerorganisatie doorgaan met de programma’s, maar dan met de steun van andere donoren bij wie fondsen worden geworven. Een van de programma´s die Dorcas beëindigde, is het project voor de straatkinderen van Mission Possible in Rusland. Dorcas en Mission Possible hadden twaalf jaar lang een partnerschap. In die jaren werden straatkinderen gesteund in Moskou, St. Petersburg en Jekaterinaburg. De samenwerking tussen Mission Possible en Dorcas werd beëindigd, omdat Mission Possible in Nederland een eigen organisatie voor fondsenwerving heeft opgestart.
Wat ging goed? Door het kinderzorg- en -ontwikkelingsproject in Roemenië werden Roma-kinderen gestimuleerd om naar school te gaan en een goede opleiding te volgen. De ouders werden via de kinderen gestimuleerd om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de opvoeding van hun kinderen. De lokale partner in Roemenië ontving in 2010 subsidie van de Europese Unie voor hun kinderzorgprogramma voor Romakinderen; voor een periode van drie jaar kreeg deze organisatie 147.000 euro.
Van drugsverslaafde naar verzorgende moeder December 2009: Galina, moeder van de negenjarige Valera, klopt wanhopig aan bij een opvanghuis in Rusland dat door Dorcas wordt ondersteund. Galina is al acht jaar drugsverslaafd. Haar zoon woont bij haar ouders, die zijn beiden verslaafd aan alcohol. Valera gaat al tijden niet meer naar school en doet niets anders dan computerspelletjes spelen om de realiteit te kunnen ontvluchten. Januari 2010: Galina is in het opvanghuis begonnen aan een afkick- en rehabilitatieprogramma. Het gaat al snel beter met haar! Haar zoon Valera woont in hetzelfde opvanghuis en gaat weer naar school. Het kost moeite om de vertrouwensbreuk die tussen moeder en zoon is ontstaan te herstellen. Toch verbetert hun relatie langzaam maar zeker. Nu werkt Galina als kokkin in het opvanghuis waar ze met Valero heeft gewoond. Moeder en zoon hebben hun leven weer op de rails gekregen en zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Tanya Petrova, landcoördinator Rusland
Land
Soort programma
Albanië
Preventieprogramma voor alleenstaande moeders
Aantal hulpontvangers
Bosnië
Gehandicapte kinderen
190
Egypte
Rehabilitatieprogramma voor kinderen uit arme gezinnen
340
Moldavië
Rehabilitatieprogramma voor kinderen uit arme gezinnen
108
Moldavië
Doorgangshuizen voor jongens en meisjes
Oekraïne
Vakantiekampen in Hongarije voor wezen en kinderen uit arme gezinnen
170 118
20
37
Oekraïne
Straatkinderen
Oekraïne
Rehabilitatieprogramma voor kinderen uit arme gezinnen
Oekraïne
Rehabilitatieprogramma voor Roma-kinderen
Roemenië
Rehabilitatieprogramma voor Roma-kinderen
170
Rusland
Straatkinderen
160 127
Soedan
Staatkinderen
Tanzania
Straatkinderen
Zuid-Afrika
Rehabilitatieprogramma voor kwetsbare kinderen
56 120
27 10
Totaal
1.616
Dorcas Jaarverslag 2010
39
3.1.7 Partnerontwikkeling Alle lokale partnerorganisaties van Dorcas krijgen trainingen aangeboden om zich verder te ontwikkelen. Samen met de partners kijkt Dorcas op welke gebieden dat gewenst is. De activiteiten die worden aangeboden, richten zich vooral op het aanbieden van trainingen en coachingstrajecten en het uitwisselen van kennis en ervaringen. Een overzicht van alle partners waar Dorcas in haar projectlanden mee samenwerkt, vindt u in het Annual Report 2010 van Dorcas Aid International. Het volledige Annual Report kunt u downloaden via www.dorcas.net.
zowel particuliere organisaties als met afdelingen van de overheid binnen hun werkgebied. Het resultaat was prachtig. De partner sloot zich aan bij twee netwerken en heeft met succes fondsen aangevraagd. Redeemed Gospel Church kreeg via AMREF 10.658 euro aan subsidies voor haar projecten.
Wat ging minder goed? Voor een aantal Dorcas-partners was het moeilijk om fondsen te werven voor hun projecten. Daarom wil Dorcas in 2011 haar partners trainingen aanbieden die hen ondersteunen bij het inzamelen van financiële middelen. De partners zal worden geleerd hoe zij kunnen netwerken en hoe zij het werk van Dorcas onder de aandacht kunnen brengen bij subsidieverstrekkers.
Terugblik 2010 In 2010 ontwikkelde Dorcas de vaardigheden van 73 partners uit vijftien landen op het gebied van zowel personeelsbeleid en organisatieontwikkeling als institutionele ontwikkeling. Belangrijke gebieden waarop de partners zich konden vormen waren: personele vaardigheden en personeelsbeleid, strategische planning en financieel management, de toenemende deelname van hulpontvangers aan het besluitvormingsproces, de verbeterde controle van projecten, het aansluiten op en leren van netwerken.
Wat ging goed? Dorcas-partner Redeemed Gospel Church in Machakos in Kenia begon na trainingen van Dorcas met het werken met
Landen
Ondersteuning voor ouderen In Tanzania werkt Dorcas samen met de Kilombero International Evangelism Church. In 2008 ging deze partner van start met een Adopt a Granny-project in Tanzania. Al snel werden twintig ouderen ondersteund. Inmiddels zijn er al 215 ouderen bij dit project betrokken. Daarnaast zijn er nu vijftien andere kerkgemeenschappen nauw betrokken bij het werk van Dorcas onder de ouderen in Tanzania. Edwin Onyancha, regiodirecteur zuidelijk Afrika
Activiteiten
Aantal partners
Via gezamenlijke bijeenkomsten en uitwisselingsbezoeken Albanië, Ethiopië, Kenia, Roemenië,
konden partners ervaringen en kennis delen. Meest besproken
Tanzania, Transkarpaten
onderwerpen zijn het besturen van projecten, controles en
46
evaluatie, technische input en groepsontwikkeling. Partners zijn getraind in het verwerven van fondsen, subsidieAlbanië, Bosnië, Egypte, Ethiopië,
management, marketing, verzamelen van gegevens, controle en
Kenia, Moldavië, Mozambique,
evaluatie, lobbyen en bepleiten van steun, public relations, het
Oekraïne, Roemenië, Rusland,
voeren van gesprekken, microkredietmanagement en projectcyclus-
Soedan, Tanzania, Transkarpaten
management. Na deze training volgt coaching in IT, financieel
47
management, verslag doen, netwerken en groepsontwikkeling. Albanië, Kenia, Oekraïne, Roemenië,
Partners sloten zich aan bij netwerken die relevant zijn voor hun
Rusland, Soedan, Tanzania,
sectoren. Een aantal partners was betrokken bij zowel activiteiten
Transkarpaten
van lobbyen en bepleiten van steun als het mobiliseren van bronnen.
16
Adviezen werden gegeven in het doen van basisonderzoeken, het ontwikkelen van financieel personeels- en organisatorisch beleid, Kenia, Mozambique, Oekraïne,
het beoordelen van projectstatuten, het lobbyen en bepleiten van
Roemenië, Rusland, Tanzania
steun (juridische benadering) en voor de strategische planning. Op-
18
merkelijke verbeteringen werden geregistreerd in bestuursstructuren, planning, datamanagement en respect voor de mensenrechten. Totaal
40
127
Dorcas Jaarverslag 2010
3. Projecten van Dorcas
3.2 Sociale hulp Dorcas komt met sociale hulp in actie voor mensen die niet meer in hun eigen onderhoud kunnen voorzien en geen hulp van anderen krijgen. Het gaat dan om ouderen, gehandicapten, chronisch zieken, gevangenen en grote gezinnen. Dorcas helpt hen om de sociale isolatie te doorbreken en in de ergste nood te voorzien. Samen met lokale partnerorganisaties wordt voedsel en kleding uitgedeeld aan de allerarmsten. Sociale hulp wordt in dit jaarverslag onderverdeeld in twee sectoren: Algemene materiële ondersteuning en Zorg aan gevangenen. De sectoren Ouderenzorg en Gezinszorg passen ook in dit hoofdstuk. We kiezen er echter voor om deze twee sectoren in hoofdstuk 3.3 ‘Financiële adoptie’ te noemen, omdat deze sectoren hoofdzakelijk sponsorprogramma’s zijn.
3.2.1 Algemene materiële ondersteuning Dorcas geeft aan de meest kwetsbare personen zoals ouderen, gehandicapten, chronisch zieken en grote gezinnen materiële ondersteuning. De hulp bestaat voornamelijk uit hulpgoederen waarvan een groot deel uit Nederland komt (voedsel, kleding, dekens en gereedschappen). De goederen worden verspreid door een netwerk van vierhonderd distributieorganisaties in elf landen.
In de zomer van 2010 werd een stappenplan geformuleerd waarmee de aanbevelingen uit het rapport uitgevoerd kunnen worden. In Nederland gaat Dorcas aan de slag om de overeenkomst tussen de goederen waar om wordt gevraagd en de goederen die worden ingezameld te verbeteren. In de projectlanden zullen de programma’s beter worden gestructureerd en zal het toezicht op de goederendistributie verbeterd worden.
Wat ging goed? In 2010 werkten alle partners van deze programma’s naar aanleiding van de sectorevaluatie aan het verbeteren van de structuur en kwaliteit van de sociale hulpprogramma’s (meer over deze evaluatie vindt u op pagina 73 en 74 onder ‘Projectevaluaties’). De projecten zijn nu beter gestructureerd door met een kleiner aantal distributiepartners te werken en daarnaast ook te zorgen voor frequenter contact met de hulpontvangers. De partners hebben dit goed uitgewerkt in hun plannen voor 2011.
Wat ging minder goed? Dorcas kon in 2010, vanwege zeer langdurige procedures om papieren voor het inklaren van hulpgoederen te verkrijgen, slechts één transport met voedsel versturen naar NoordOssetië. Dorcas heeft daarom in overleg met de partner besloten voortaan geld beschikbaar te stellen om lokaal voedsel aan te kopen in plaats van dit te verzenden.
Onder de vierhonderd organisaties zijn ook instituties zoals weeshuizen, bejaardentehuizen, ziekenhuizen, klinieken en scholen die meubels, medische apparatuur, kleding en voedsel ontvangen voor de mensen aan wie zij hulp bieden.
Terugblik 2010 In 2010 werden meer dan 80.000 kwetsbare mensen voorzien van materiële steun zoals voedsel, kleding, dekens, matrassen en artikelen voor persoonlijke verzorging. 160 transporten met goederen werden verzonden naar vijftien verschillende landen in Oost-Europa en Afrika. Een overzicht hiervan vindt u in hoofdstuk 2.2.4 ‘Goedereninzameling’.
Mateu was zwaar ondervoed, maar is door voedzame maaltijden weer opgeknapt.
In 2009 werd een evaluatie gedaan voor het sociale hulpprogramma van Dorcas. Dorcas wilde weten of materiële steun relevant is en of deze vorm van ondersteuning geen passiviteit en afhankelijkheid creëert. Daarnaast werd gekeken naar hoe de effectiviteit en efficiëntie verbeterd kunnen worden. Het evaluatieverslag werd in april 2010 afgerond. De belangrijkste uitkomst is dat het geven van materiële ondersteuning werkelijk een verschil maakt in het leven van de allerarmsten. Deze hulp creëert geen afhankelijkheid door de betrekkelijk lage frequentie van de steun. Verder wordt de doelgroep zorgvuldig geselecteerd, waardoor de hulp naar de allerarmsten gaat.
Dorcas Jaarverslag 2010
41
Land
Dankbaar voor voedselpakketten van Dorcas Ismet en Alen zijn broertjes. Zij wonen met hun moeder in Gracanica, een klein dorpje in Bosnië-Herzegovina. ‘Alle hulp is welkom, omdat mijn moeder geen werk heeft’, zegt de achtjarige Ismet. ‘Elke keer als we een voedselpakket krijgen, ben ik opgelucht. Dan hoeft mijn moeder zich even geen zorgen te maken over hoe ze aan geld moet komen om eten te kopen.’ Ook de drie jaar oudere Alen is dankbaar. ‘We kunnen tien dagen doen met een voedselpakket. Dat zijn altijd heel fijne dagen. Ook hebben we nieuwe kleren gekregen voor school. We zijn ontzettend blij met de hulp die we krijgen.’
Aantal hulpontvangers
Albanië
1.220
Armenië
5.000
Bosnië
450
Moldavië
7.000
Noord-Ossetië
4.500
Oekraïne
25.000
Oekraïne (Transkarpaten)
12.000
Roemenië
12.400
Rusland
880
Zuid-Afrika
13.000
Totaal
81.450
Ook in de Transkarpaten verspreidt Dorcas voedselpakketten.
42
Dorcas Jaarverslag 2010
3. Projecten van Dorcas
3.2.2 Gevangenenzorg De omstandigheden in veel gevangenissen wereldwijd zijn buitengewoon moeilijk en overheden geven meestal geen prioriteit aan het verbeteren van de situatie van gevangenen. Daarom werkt Dorcas in vijf van haar projectlanden ook in gevangenissen. Dorcas helpt met materiële zaken, zoals hygiëne- en voedselpakketten, matrassen of ventilatoren om de condities in gevangenissen te verbeteren. Als het gezin van een gevangene zonder inkomen achterblijft, wordt ook dit gezin ondersteund. Daarnaast wordt veel aandacht gegeven aan de kansen om terug te keren in de maatschappij. Dit proces start binnen de gevangenismuren en wordt voortgezet na de vrijlating. Als een gevangene is geïnteresseerd, kan hij worden ondersteund bij het regelen van officiële papieren die vaak een eerste vereiste zijn om weer te kunnen integreren in de samenleving. In sommige gevallen biedt de partner een vaktraining aan of de mogelijkheid zich aan te sluiten bij een microkredietgroep.
Terugblik 2010 In 2010 bezochten de partnerorganisaties regelmatig de gevangenissen om daar sociale, psychologische en geestelijke zorg te verlenen. Ook medische zorg is dan vaak beschikbaar voor de gevangenen.
Wat ging goed? Het project voor hulp aan gevangenen in Egypte is gericht op vier gevangenissen. De geboden voorzieningen zoals (150) ventilatoren, kwamen ten goede aan 1500 gevangenen. Er kon counseling worden gegeven aan vijftig vrouwelijke gevangenen. Het was de bedoeling dat voor dertig kinderen van vrouwelijke gevangenen de onderwijskosten betaald zouden worden en dat er in basisvoorzieningen van deze gezinnen voorzien zou worden (medische zorg en kleding). Echter niet dertig, maar 52 gezinnen (en kinderen) konden geholpen worden. De partnerorganisatie was zelf ook succesvol in het werven van fondsen voor de aanschaf van onder andere voedsel en kleding.
Wat ging minder goed?
vrouwen betrokken. Er wordt medische zorg aan hen geboden en er wordt voedsel en kleding gegeven. Aan alle gevangenen wordt counseling geboden en er wordt geprobeerd de jongeren weer met hun familie te herenigen nadat ze uit de gevangenis ontslagen zijn. In 2010 konden bijna alle programma’s doorgang vinden. Echter, de familiehereniging lukte niet in alle gevallen. Van een aantal jongeren woonde het gezin of de familie waarin ze zijn opgegroeid, ver van Khartoen. Deze families waren vaak slecht te bereiken, waardoor de jongeren moeilijk met hen herenigd konden worden. Daarnaast bleek dat sommige ouders of families niet de wens hadden om met hun kind herenigd te worden. Deze families weigerden mee te werken aan de zorg van hun kind.
Een nieuwe start na gevangenisstraf Alexey Bezrukov zat 2,5 jaar in de gevangenis van Penza in Rusland vanwege diefstal. Hij was werkloos geraakt en kon, ondanks vele pogingen, geen baan vinden. De financiële situatie in zijn gezin werd steeds nijpender en Alexey kon zelfs het schoolgeld van zijn dochter niet meer betalen. Zo kwam hij tot diefstal en belandde hij achter de tralies. In de gevangenis kwam Alexey tot geloof. Medewerkers van het project dat Dorcas in Rusland ondersteunt, ‘Hulp aan gevangenen’, hielpen hem de relatie met zijn gezin te herstellen. Op 31 december 2009 kwam Alexey vrij, maar hij had niet genoeg geld om naar huis te gaan. Hij werd opgevangen door medewerkers van Dorcas. Inmiddels is hij terug bij zijn gezin. Vanuit het project wordt contact met hem en zijn gezin onderhouden, zodat hij zo nodig geholpen kan worden om zijn leven op de rit te krijgen. Bert Dokter, (tot 1 juni 2010) regiodirecteur voormalige Sovjet-Unie
In Soedan is het project ‘Hulp aan gevangenen’ gericht op jongere en vrouwelijke gevangenen in Khartoem. Bij het project zijn 120 jongens, vijftien meisjes en driehonderd
Land
Aantal gevangenissen
Aantal hulpontvangers
Egypte
1
1.500
Oekraïne (rehabilitatie ex-gevangenen)
-
34
45
12.265
Rusland Rusland (rehabilitatie ex-gevangenen)
-
7
Soedan
2
290
9
15.825
57
29.921
Tanzania Totaal
Dorcas Jaarverslag 2010
43
3.3 Financiële adoptie Wereldwijd leiden veel mensen een uitzichtloos bestaan als gevolg van armoede of oorlogsgeweld. Dorcas helpt individuele ouderen, kinderen, gezinnen en studenten door financiële adoptie. De partners waar Dorcas in Oost-Europa en Afrika mee werkt, selecteren de mensen of gezinnen die voor hulp in aanmerking komen. Juist zij kennen de cultuur en de plaatselijke omstandigheden het beste en weten daardoor wie die hulp het meest nodig hebben.
3.3.1 Kinderadoptie Een gesponsord kind ontvangt voedsel, gezondheidszorg, kleding en onderwijs. Belangrijk is dat de verantwoordelijkheid voor het welzijn van de kinderen niet van de ouders afgenomen wordt. Daarom nemen in veel sponsorprogramma’s ouders deel in de oudercommissies die de prioriteiten in het adoptieprogramma bepalen. Sociaal werkers bezoeken de kinderen en hun familie thuis, waar ze de behoeftes van het kind en het gezin doorspreken. Zodra de kinderen de scholing hebben afgerond, gaan ze uit het adoptieprogramma.
Terugblik 2010 In 2010 heeft Dorcas 3.194 kinderen gesteund via 21 adoptieprogramma’s in tien landen. Meerdere kinderen gingen van de basisschool naar de middelbare school en 91 procent van de deelnemende kinderen kon dit jaar overstappen naar de volgende klas. Kinderen, ouders en voogden woonden regelmatig Bijbelstudies bij en namen enthousiast deel aan trainingen over bijvoorbeeld hiv/aids, hygiëne, gezondheid, kinderrechten, het huwelijk en voortplanting. In 2010 is Dorcas begonnen met een geleidelijke afvloeiing voor oudere kinderen om hen voor te bereiden op de tijd na het adoptieprogramma.
Wat ging goed? In het Cheringoma, een district in de provincie Sofala, Mozambique, houdt men vast aan de traditionele Afrikaanse rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Meisjes halen water en werken op het land. Dorcas is samen met haar partner Assembly
Land
Aantal geadopteerde kinderen
Armenië
236
Egypte
174
Ethiopië
694
Kenia
682
Lesotho
105
Moldavië
186
Mozambique
149
Oeganda
264
Oekraïne (inclusief Transkarpaten)
391
Tanzania
313
Totaal
44
3.194
Dorcas Jaarverslag 2010
of God de uitdaging aangegaan om verandering in deze traditie te brengen. Dit wordt gedaan door 149 kinderen, van wie 42 procent meisjes, financieel te ondersteunen. Door de ouders en voogden actief bij dit project te betrekken, veranderen ze langzaam maar zeker van instelling. Jongens én meisjes worden aangemoedigd om hun school af te maken.
Wat ging minder goed? In Lesotho, sinds 1966 een onafhankelijk land in zuidelijk Afrika, ondersteunt Dorcas een kinderadoptieproject van haar partnerorganisatie daar. Door een gebrek aan personeel bij deze partnerorganisatie, hebben verschillende activiteiten in het project vertraging opgelopen. Om te voorkomen dat de kinderen hieronder zouden lijden en om tegemoet te kunnen komen aan de verwachtingen van de sponsors en de hulpontvangers, is Dorcas Aid International South Africa in 2010 begonnen met het geven van extra hulp om in de basisbehoeften van de kinderen, zoals voedsel en hygiëne, te voorzien. Hoewel de extra inspanningen tot mooie resultaten hebben geleid, hebben helaas niet alle geplande activiteiten doorgang kunnen vinden. Wel zijn de schoolgelden van de kinderen betaald en is psychosociale hulp gegeven. Ook heeft Dorcas Aid International South Africa geholpen met het schrijven van de voortgangsrapporten van de kinderen die bij dit project zijn betrokken.
Van sponsorkind tot student Tamrat Girma woont met zijn moeder en kleine zusje in een van de sloppenwijken van Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië. Tamrats moeder beschikte niet over genoeg geld om hem naar school te laten gaan. Alles veranderde toen Tamrat op zesjarige leeftijd in het sponsorproject van Dorcas werd opgenomen en er in Nederland een sponsor voor hem werd gevonden. Hij kreeg kleren en eten, en bovenal: hij kon naar de basisschool. Tamrat bleek een intelligente en ijverige leerling te zijn. In de loop van de jaren werd hij via het project voorzien van schoolmaterialen en een uniform, kleren, schoenen en eten. Door hard te werken doorliep hij met succes de basisschool en de middelbare school. Nu studeert hij sociale antropologie aan de universiteit van Addis Abeba, een van de grootste universiteiten van het land. ‘Zonder dit project en zonder mijn sponsor had ik dit nooit kunnen bereiken’, zegt Tamrat. ‘Hiervan kon ik vroeger alleen maar dromen.’
3. Projecten van Dorcas
3.3.2 Gezinszorg Het gezinszorgprogramma van Dorcas dat ook wel Family Care wordt genoemd, ondersteunt de allerarmste gezinnen in OostEuropa. Dit zijn grote gezinnen of gezinnen waarvan een van de ouders een handicap heeft, de ouders werkloos zijn of waarvan de vrouw de enige ouder is. Via dit programma ontvangen gezinnen in Oost-Europa voedsel en kleding. Vaak worden ook sociale activiteiten georganiseerd, of zomerkampen voor de kinderen. Waar mogelijk worden de huishoudens ondersteund bij het verwerven van een inkomen.
Terugblik 2010 In 2010 ondersteunde Dorcas 2.088 gezinnen in zes projecten in vier landen. Het programma richtte zich op materiële en psychosociale steun, gegeven door plaatselijke kerken of lokale partners. Sinds 2010 is Dorcas zich meer gaan richten op inkomensgenererende activiteiten. Hierdoor werden de gezinnen geholpen om onafhankelijk te worden. Ook werden trainingen aangeboden om de gezinnen verder te ontwikkelen in bepaalde vakgebieden, en sommigen ontvingen een lening om een eigen bedrijf te beginnen. In 2010 startte Dorcas met het uitfaseren van gezinnen in Roemenië die ondersteuning ontvingen voor vier of meer jaren. 2011 zal het laatste jaar zijn van de gezinszorgprogramma’s in dit land.
Dit gezin uit Oekraïne is blij met het voedselpakket dat ze ontvingen uit Nederland.
Dorcas heeft moeten constateren dat het opleiden en begeleiden van de betrokken families meer kosten met zich meebrengt dan was begroot. Momenteel wordt naar een partnerorganisatie gezocht die er samen met Dorcas voor kan zorgen dat meer gezinnen uit het Family Care-project geholpen kunnen worden met het opzetten van een eigen bedrijfje.
Wat ging goed? Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie in 1990, is de economie van Moldavië in een diepe crisis geraakt. Door middel van het Family Care-project in Moldavië geeft Dorcas sinds 2001 steun aan noodlijdende gezinnen en alleenstaanden die door omstandigheden het slachtoffer zijn geworden van grote armoede. Een belangrijk doel van het project is om een deel van de mensen die bij het project betrokken zijn, via trainingen te leren een eigen bedrijfje op te zetten zodat ze op termijn in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. In 2010 namen vijftig mensen deel aan deze trainingen. Dertig gezinnen ontvingen een microkrediet. Alle gezinnen werden regelmatig bezocht en van adviezen voorzien. 29 gezinnen slaagden erin een bedrijfje op te zetten dat in 2010 winstgevend was.
Wat ging minder goed? In Transkarpatië, een streek in Oekraïne, helpt Dorcas via haar Family Care-project hulpontvangers een eigen inkomen te genereren. Helaas konden, door een gebrek aan financiële middelen, niet alle geplande activiteiten in 2010 worden uitgevoerd.
Land Albanië
Aantal hulpontvangers 230
Moldavië
831
Oekraïne (inclusief Transkarpaten)
836
Roemenië
191
Totaal
2.088
Geen fornuis om op te koken ‘In 2004 bezocht ik het gezin Tamas in Roemenië. Slechts twee van de zeven kinderen gingen naar school. De ongeschoolde ouders werkten bij anderen op het veld, waardoor er geen tijd en aandacht voor hun kinderen overbleef. Toen ik dit gezin in februari bezocht, speelden de jongste kinderen op blote voeten buiten in de viezigheid. Kort daarna bracht ik dit gezin een voedselpakket. De moeder haalde de spaghetti uit het pak en gaf het aan de kinderen zonder het eerst te koken! Toen begreep ik dat er zelfs geen fornuis in huis was. Met hulp van het Family Care-project van Dorcas konden wij een fornuis aanschaffen en het huis opknappen. In de zes jaar dat dit gezin hulp ontvangt, is er veel veranderd. Van de inmiddels tien kinderen, gaan er nu zeven naar een kostschool. De ouders hebben een eigen stuk landbouwgrond waarop ze mais en aardappelen verbouwen. Ze zijn trots op hun kinderen die zo goed op school mee kunnen komen. Dit gezin heeft weer hoop voor de toekomst.’ Magdolna McAlister, maatschappelijk werkster voor Dorcas in Roemenië
Dorcas Jaarverslag 2010
45
3.3.3 Ouderenzorg Het ouderenzorgprogramma van Dorcas is in Nederland bekend onder de naam Adopt a Granny. Voor dit programma zijn de meest behoeftige ouderen in Oost-Europa en Afrika geselecteerd. Deze ouderen leven geïsoleerd zonder ondersteuning door familieleden. De hulp die Dorcas geeft, bestaat uit het verstrekken van voedsel, kleding en medicijnen. Als dat nodig blijkt, betaalt Dorcas ook mee aan de energierekening en worden kleine renovaties aan de huizen verricht. Om de ouderen uit hun isolement te halen, worden sociale activiteiten georganiseerd.
Terugblik 2010 In 2010 werden ouderen gesteund met 22 Adopt a Grannyprogramma’s in twaalf verschillende landen. Het aantal deelnemende ouderen steeg eind 2010 tot 4.455. Dorcas voorzag door het programma de ouderen in materiële steun en betrok hen bij sociale activiteiten om hen uit hun sociale isolatie halen. Het aantal ouderen dat werd ondersteund, steeg met 12,4 procent in 2010. Deze groei is deels te danken aan het programma Nederland Helpt van de Evangelische Omroep. Dit programma werd rond Kerst in 2009 uitgezonden en zorgde begin 2010 voor veel nieuwe financiële adopties.
Wat ging goed? In het Adopt a Granny-project in de regio Gherla-Cluj in Roemenië werden in 2010 197 ouderen ondersteund. De ouderen ontvingen elke maand een voedselpakket en twee maal per jaar werd er in speciale hulpvragen van de ouderen voorzien. Zo werden mindervalide ouderen voorzien van een beenprothese, werden extra hygiënepakketten verstrekt, werden medicijnen beter afgestemd en werden ouderen voorzien van betere bedden. 91 ouderen van het project namen deel aan speciale activiteiten, zoals een dagtocht naar een klooster of een kerstviering. Het voornaamste doel van de activiteiten was de ouderen uit hun sociale isolement te halen.
Land
Antal gesponsorde grannies
Albanië
172
Armenië
147
Bosnië
68
Egypte
174
Ethiopië
359
Lesotho
65
Moldavië
1.016
Mozambique
85
Oekraïne (inclusief Transkarpaten)
630
Roemenië
523
Rusland
794
Tanzania
422
Totaal
46
4.455
Dorcas Jaarverslag 2010
Grannies in Rusland werden verrast met een voorraad brandhout voor de winter.
Wat ging minder goed? Het Adopt a Granny-project in Wau, Soedan, zou in 2010 van start gaan, maar door een gebrek aan personeel bij de partnerorganisatie van Dorcas duurde het selectieproces van de ouderen langer dan verwacht. Hierdoor kan het project pas in 2011 worden opgestart. Momenteel wordt er gewerkt aan het samenstellen van sponsorshipfiles van ouderen. Verwacht wordt dat in 2011 voor minimaal twintig ouderen een sponsor wordt gevonden.
Brandhout voor Russische grannies Russische ouderen uit het Adopt a Granny-project van Dorcas werden verrast met een voorraad brandhout voor de winter. ‘Pensioenen liggen in het gebied rond Tula rond de tachtig tot honderd euro', vertelt Bert Dokter, regiodirecteur van Dorcas in Rusland. ‘Je moet ongeveer 220 euro rekenen voor brandhout voor de hele winter. Dat betekent dat je dus ruim twee maanden pensioen kwijt bent om de winter warm door te komen.' Het hout is door de grannies dan ook met dankbaarheid ontvangen. Met behulp van het adoptieprogramma hoopt Dorcas in samenwerking met de baptistengemeente ‘Blagodat' in Tula de arme ouderen een menswaardige oude dag te kunnen geven. Bert Dokter, (tot 1 juni 2010) regiodirecteur voormalige Sovjet-Unie
3. Projecten van Dorcas
3.3.4 Studentenzorg Veel jongeren in ontwikkelingslanden krijgen niet de kans om te studeren, omdat hun ouders daar geen geld voor hebben. Zonder toegang tot hoger onderwijs, valt de droom van deze jongeren voor een betere toekomst in duigen. Dorcas biedt deze jongeren via het Adopt a Student-programma toegang tot hoger onderwijs, studieboeken, een schooluniform en een warme maaltijd. De projectleiding inventariseert welke jongeren in aanmerking willen komen voor een vervolgopleiding. Er wordt gekeken naar hun motivatie, maar ook naar de schoolprestaties. Van de student wordt verwacht dat hij of zij een gedeelte van de studie zélf financiert en een gedeelte van zijn of haar tijd investeert in de plaatselijke gemeenschap of kerk. De student wordt gestimuleerd om zich ook na de studie te blijven inzetten voor de lokale bevolking.
Terugblik 2010 Bovenop de 3.194 kinderen in het programma voor kinderadoptie, kregen 55 kinderen ondersteuning voor het hoger onderwijs via het Adopt a Student-programma.
Wat ging goed? Het Adopt a Student-programma is erop gericht het financieel mogelijk te maken dat jongeren een studie kunnen volgen en voltooien, waardoor ze een beter toekomstperspectief hebben. In het begin van 2010 startte het Adopt a Student-project in Egypte met veertien studenten, in december waren dat er twintig. Alle studenten slaagden voor hun eindexamen. Een student had dermate goede cijfers dat hij een beurs ontving om zijn studie in de Verenigde Staten voort te kunnen zetten. Niet alleen werden via het project de studie- en reiskosten van de studenten betaald, ook ontvingen ze voedsel en medische zorg. Naast hun studie zetten de jongeren zich in hun vrije tijd in voor de zorg aan ouderen. Zo brachten ze bezoekjes aan ouderen, stelden ze voedselpakketten samen en bezorgden ze medicijnen bij mensen die hiervan afhankelijk waren.
Lilit uit Armenië volgt, dankzij het Adopt a Student-project, een studie Rechten.
Wat ging minder goed?
Van droom naar werkelijkheid
In 2010 zijn er door Dorcas minder sponsoren geworven voor de Adopt a Student-projecten dan was beoogd. Hierdoor konden niet alle studenten die op de wachtlijst stonden, bij de projecten worden betrokken. Dorcas onderzoekt momenteel hoe dit probleem in 2011 het hoofd geboden kan worden.
Lucas Tembo studeert rechten aan de Katholieke Universiteit in Chimoio, Mozambique. Ooit kon hij alleen maar dromen over studeren, nu is deze droom werkelijkheid geworden. Zijn sponsor betaalt via het Adopt a Student-project zijn schoolgeld. Kost en inwoning krijgt hij van de plaatselijke pastor. De faciliteiten van de universiteit zijn schaars: het computerlokaal telt in totaal tien computers, een printer is er niet. Lucas’ motivatie blijft echter onverminderd groot. Hij moet nog wat hobbels nemen om zijn studie af te ronden, maar over één ding is hij zeker: deze universiteit zal hij, als hij gezond blijft, niet zonder diploma verlaten. Lucas durft nu te dromen over zijn toekomst ná zijn studie.
Land Armenië
Aantal geadopteerde studenten 4
Egypte
19
Kenia
21
Mozambique
1
Oekraïne
10
Totaal
55
Dorcas Jaarverslag 2010
47
3.4 Noodhulp en wederopbouw In gebieden die getroffen zijn door natuurgeweld of oorlog geeft Dorcas noodhulp in de vorm van voedsel, kleding, medicijnen en materiaal voor tijdelijke onderkomens. Nadat noodhulp is verleend, vinden de opbouwwerkzaamheden plaats. Zo is er de laatste jaren noodhulp geboden aan onder meer Birma (cycloon), Lesotho (droogte en vroege vorst), Mozambique (overstromingen, droogte), Iran (aardbeving), Kenia (oorlog), Congo (oorlog), Beslan (gijzeling), Azië (tsunami), Haïti (aardbeving) en Pakistan (zware overstromingen).
3.4.1 Noodhulp Het verlenen van noodhulp aan gemeenschappen die door een natuurramp of door een door de mens veroorzaakte ramp worden getroffen, is een permanent onderwerp op de agenda van Dorcas. Speciale aandacht wordt besteed aan de meest kwetsbaren, zoals kinderen, gehandicapten, ouderen, en alleenstaande moeders. De nadruk van deze hulp ligt op de korte termijn, zoals het uitdelen van noodvoedsel, kleding of hygiënepakketten.
Terugblik 2010 In 2010 werd noodhulp verleend in Hongarije, Roemenië en Albanië nadat die landen waren getroffen door overstromingen. In Afghanistan en Kirchistan werden vluchtelingen in kampen gesteund met hulpgoederen. Dorcas gaf hulp in Haïti en Pakistan in de vorm van tijdelijke onderkomens voor duizenden mensen. En in de Filippijnen werd een rampenvoorbereidingsprogramma geïmplementeerd om gezinnen voor te bereiden op natuurrampen die in deze regio vaak voorkomen.
Pakistan, augustus 2010. Een oma en haar kleinkinderen worden vanwege de overstromingen opgevangen in het Rahimyar Kan vluchtelingenkamp in Pakistan. Foto: J. Klamer.
Noodhulp Haïti (SHO)
SHO-fondsen
Toegekend
€ 671.591
Ontvangen als gastlid van SHO via organisatie Tear
€ 400.000
Voorbereidings- en coördinatiekosten SHO en Tear Nog door Dorcas te ontvangen Ontvangen rente
Uitgaven
€ 624.580
Overgemaakt aan partner CRWRC voor implementatie
€ 400.000
Uitgegeven aan implementatie door partner CRWRC
€ 624.580 € 8.731
Voorbereiding en coördinatie totaal Dorcas
€ 18.133
Voorbereiding en coördinatie totaal CRWRC (HQ)
€ 20.148
1.000 huishoudens voorzien van dekbedden Bijstand levensonderhoud aan 2.331 gezinnen Gereedschappensets voor 1.400 gezinnen 70 eenvoudige houten huizen gebouwd
48
-
Implementatieverplichtingen aan partner CRWRC
Voorbereiding en coördinatie totaal SHO en Tear
Activiteiten en resultaten
€ 8.731 € 262.860
Dorcas Jaarverslag 2010
3. Projecten van Dorcas
In Haïti implementeerde Dorcas een hulpproject met fondsen vanuit de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Op voordracht van collega-organisatie Tear werd Dorcas geaccepteerd als gastdeelnemer aan de noodhulpactie van de SHO. Dit betekende dat Dorcas een deel van de inkomsten van giro 555 mocht ontvangen om haar noodhulpproject op Haïti uit te voeren. 671.591 euro werd toegekend aan Dorcas. Deze bijdrage werd gebruikt om, in samenwerking met partner CRWRC, materialen te leveren voor het installeren van twaalf waterpunten en het bouwen van zeventig huizen. Daarnaast werden duizend dekbedden geleverd en levensonderhoud voor 2.331 huishoudens. Een verantwoording van de ontvangen en bestede financiële middelen leest u in het overzicht ‘Noodhulp Haïti (SHO)’.
Wat ging goed? In december 2010 kon Dorcas snel reageren op een hulpvraag van haar partner in Albanië. Dit land werd voor de tweede keer getroffen door zware overstromingen. Na de oproep van de lokale partner verzond Dorcas een transport met hulpgoederen naar Barballush in Albanië. Zevenhonderd gezinnen ontvingen kleding en voedselpakketten.
Wat ging minder goed? Doordat het Dorcas-kantoor in Zuid-Soedan in 2010 niet genoeg menskracht had, was het niet mogelijk om op tijd te starten met een project voor leprapatiënten. Eind 2010 is het, dankzij het doorzettingsvermogen van het lokale Dorcas-personeel,
Land
toch gelukt om 314 volwassenen en kinderen te helpen die in het lepradorp wonen. De leprapatiënten werden voorzien suiker, kookolie, zout, rijst, stukken zeep, muskietennetten, dekens, plastic matten, emmers, kopjes en borden. De kinderen ontvingen de schoolspullen die zij nodig hadden om naar school te kunnen gaan.
Wederopbouw na watersnood in Pakistan Zhakia heeft acht kinderen. Met haar gezin woonde ze in Shah Bare, ongeveer zeven kilometer van Charsadde. Haar man is ongeschoold arbeider. Voor de overstromingen die Pakistan in 2010 in hun greep hielden, hadden ze een geit, een buffel en een stenen huis met twee slaapkamers en een keuken. Begin augustus begon het te regenen en twee dagen later waarschuwde de overheid dat ze het beste hun dorp konden verlaten. Maar het was al te laat, het dorp kwam snel helemaal onder water te staan. Haar huis is volledig verwoest en de geit en de buffel zijn omgekomen in het water. Zhakia en haar gezin werden gered door een legerhelikopter. De helikopter bracht hen naar een klein kamp in Charsadda. Daar kregen ze via de partner van Dorcas een tent, een stel kleren en wat voedsel, waar ze erg dankbaar voor zijn.
Aantal hulpontvangers
Tijdsbestek
Afghanistan
2.600
december-februari 2011
Albanië
4.200
december
Filippijnen
3.500
augustus-november
Haïti
17.000
januari-november
Hongarije
2.700
juli-augustus
Kirchistan
2.400
november
Pakistan
4.800
september-december
Roemenië
1.200
juli-augustus
314
november-december 2011
Soedan Totaal
38.714
Dorcas Jaarverslag 2010
49
3.4.2 Anti-Honger Korps Voedsel is een van de basisbehoeften van de mens en vormt daarom een belangrijk onderdeel van de noodhulp van Dorcas. Voor voedseldistributies in noodgebieden heeft Dorcas het Anti-Honger Korps opgericht. Lid worden van het Anti-Honger Korps kan al vanaf vijf euro (twintig maaltijden) per jaar. Het voedsel wordt gegeven in projectlanden, maar ook in crisisgebieden buiten de regio’s waar Dorcas werkt.
Terugblik 2010 In 2010 ondersteunde Dorcas de distributie van maaltijden aan kinderen in Noord-Korea. Tijdens een ernstige hongersnood in Tanzania heeft Dorcas bijna 30.000 mensen, voornamelijk ouderen en kinderen, drie maanden lang aan voedsel geholpen. Dorcas deelde voedzame maaltijden uit aan hiv-patiënten in Zimbabwe, onder wie meer dan honderd kinderen. Ouderen in Soedan, een van de zwakste en vaak vergeten groepen in dit land, ontvingen dagelijks een maaltijd. En in Ethiopië werden aan de allerarmsten in de hoofdstad Addis Abeba meer dan 300.000 maaltijden uitgedeeld.
Via het Anti-Honger Korps werden in 2010 2.939.200 maaltijden verspreid.
Wat ging goed?
Eten in de gaarkeuken in Addis Abeba
Dorcas is blij dat zij als hulporganisatie in Tanzania kon helpen met het uitdelen van voedsel. In een periode van ernstige hongersnood mocht Dorcas meer dan twee miljoen maaltijden uitdelen, voornamelijk aan kinderen en ouderen, de meest kwetsbare mensen in deze omgeving.
Fantanesh en haar drie kinderen zijn regelmatige bezoekers van de gaarkeuken van Dorcas in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba. Het leven van Fantanesh is allesbehalve rooskleurig verlopen: haar moeder stierf op jonge leeftijd en de vrouw met wie haar vader daarna trouwde mishandelde haar. Het leven van Fantanesh kreeg een positieve wending toen ze met een collega trouwde, met wie ze drie kinderen kreeg. Na enkele jaren werd ze echter door hem in de steek gelaten en kwam ze met haar kinderen op straat terecht. Drie jaar lang leefden zij en haar kinderen als bedelaars.
Wat ging minder goed? Door een tekort aan menskracht op het Dorcas-kantoor in Zuid-Afrika kon Dorcas niet snel genoeg reageren op een noodsituatie van aidspatiënten in Zimbabwe. Uiteindelijk is het noodhulpproject wel van start gegaan, maar met vertraging.
Land
Aantal maaltijden
Tijdsbestek
Ethiopië
313.000
het hele jaar
Noord-Korea
390.000
januari-mei
23.400
het hele jaar
Soedan Tanzania Zimbabwe Totaal
50
2.152.800
april-juni
60.000
november-augustus 2011
2.939.200
Dorcas Jaarverslag 2010
Twee jaar geleden, in 2008, wezen vrienden haar op de gaarkeuken van Dorcas in Addis Abeba. Sindsdien komt ze daar samen met haar kinderen dagelijks voor een warme maaltijd. Met tranen in haar ogen zegt ze: ‘Het project betekent een belangrijk houvast voor mij. Ik hoop dat mijn leven zal veranderen en dat ik mijn kinderen op een dag naar school mag zien gaan.’
3. Projecten van Dorcas
Dorcas helpt arme gemeenschappen in Oost-Europa en Afrika door water- en sanitatieprogramma’s op te zetten.
Dorcas Jaarverslag 2010
51
‘Het is prachtig om te zien dat de resultaten van de projecten in het leven van de hulpontvangers zijn gegrift en niet uitgewist kunnen worden.’ In gesprek met Mona Wissa, Country Coordinator van Dorcas in Egypte Mona Wissa is sinds 2008 Country Coordinator van Dorcas in Egypte. Deze Egyptische draagt met hart en ziel zorg voor zestien projecten die Dorcas in Egypte ondersteunt. ‘Met voldoening kijk ik terug op het werk dat Dorcas in 2010 in Egypte heeft kunnen doen. Het was een jaar waarin tienduizend mensen toegang hebben gekregen tot schoon drinkwater, waarin bijna zesduizend mensen zijn voorzien van sanitaire voorzieningen en waarin 150 kinderen met een verstandelijke beperking konden revalideren in een van de zeven nieuwe Dorcas-centra. Daarnaast werden ruim vijfhonderd jongeren gesponsord zodat ze een beroepsopleiding konden volgen en zijn 220 families geholpen bij het opstarten van activiteiten waarmee hun inkomsten konden worden vergroot.
Dit jongetje met een verstandelijke beperking was vier jaar oud toen ik hem voor het eerst zag. Op een vroege morgen liep hij vol trots het centrum in voor mensen met een verstandelijke beperking, een centrum dat door Dorcas wordt ondersteund. Abanoub ging daar voor het eerst naar school. Zelfverzekerd ging hij in de ‘dagopeningcirkel’ zitten, te midden van zijn 25 klasgenootjes en zijn zes liefdevolle en goed getrainde docenten. Samen baden, zongen en juichten ze. Dit indrukwekkend tafereel deed de tranen over mijn wangen stromen. Ik werd vervuld met enthousiasme en vastberadenheid om zoveel mogelijk achtergestelde en vergeten verstandelijk gehandicapte kinderen dezelfde glimlach te kunnen geven als Abanoub. In 2011 gaan wij door met ons werk. Wij bidden dat de plannen die er zijn om mensen te helpen, mogen worden gezegend en hopen daarmee bij nog meer mensen positieve resultaten in hun levens te kunnen graveren…’
De resultaten die wij het afgelopen jaar mochten boeken zijn mooi, maar wat mij en mijn collega’s echt raakt en motiveert, is het besef dat achter de ‘zakelijke getallen’ die ik noemde, gezichten zitten: echte mensen die kostbaar en speciaal zijn in Gods ogen. In je leven kun je veel resultaten behalen. Meetbare resultaten, die opgeschreven, gepubliceerd en – we zijn tenslotte in Egypte - zelfs in steen gegraveerd kunnen worden. Maar voor mij zijn de échte prestaties de positieve resultaten die terug te zien zijn in de levens van mensen. Deze resultaten staan in hun leven gegrift en kunnen niet uitgewist worden. Welk effect dit op hen heeft? De mensen over wie wij nu spreken zijn bemoedigd en geïnspireerd om een waardig, doelgericht en vruchtbaar leven te leiden. Terwijl ik dit vertel, moet ik denken aan de verschijning van de kleine Abanoub: een brede glimlach sierde zijn gezichtje. In de zeven Dorcas-centra in Egypte kregen 150 kinderen met een verstandelijke handicap hulp en ondersteuning.
52
Dorcas Jaarverslag 2010
3. 1.Projecten Dorcas invan Nederland Dorcas ‘Dorcas is een prachtige, aansprekende organisatie, die inhoud geeft aan wat onze God en Schepper echt belangrijk vindt in ons leven. Uit de manier waarop de medewerkers van Dorcas in binnen- en buitenland de armen een helpende hand reiken, spreekt bezieling en toewijding. ’ Koos Mink, interim-directeur Dorcas Hulp Nederland
Bestuur en directie
Hoofdstuk 4
Dorcas Dorcas Jaarverslag 2010 2010 53 53 Jaarverslag
4. Bestuur en directie
Een innovatieve manier om planten te kweken bij een landbouwproject in Kenia.
4.1. Doelstelling, visie, missie en kernwaarden Doelstelling Stichting Dorcas Hulp Nederland (DHN) heeft als doel om fondsen en goederen te werven voor Stichting Dorcas Aid International (DAI), zodat zij materiële hulp kan verlenen aan de individuele mens in nood. DAI doet dat door: 1. Noodhulp in crisisgebieden. Doel: mensen ontvangen direct waar dringend behoefte aan is: voedsel, kleding en medicijnen. 2. S ociale hulp in de vorm van voedsel- en kledinghulp. Doel: de allerarmsten krijgen een menswaardig bestaan. 3. Structurele armoedebestrijding. Doel: mensen kunnen in hun eigen levensonderhoud voorzien. 4. Financiële adoptieprojecten. Doel: kinderen en gezinnen krijgen een basis om zelfstandig verder te kunnen. Ouderen ontvangen een menswaardig bestaan. De doelstelling staat uitgebreid beschreven in de statuten. De laatste statutenwijziging heeft plaatsgevonden op 27 december 2005. Een kopie van de statuten is beschikbaar voor geïnteresseerden.
Visie Mensen bereiken met de liefde van Jezus Christus.
54
Dorcas Jaarverslag 2010
Missie Dorcas Hulp Nederland is een christelijke hulporganisatie, die zich ten doel stelt de opdracht van Jezus Christus te vervullen om te zorgen voor de armen en verdrukten (Mattheüs 25:31-46), ongeacht hun ras, religie, geslacht of politieke overtuiging. Dorcas ondersteunt lokale kerken en christelijke organisaties, zodat zij in staat worden gesteld de liefde van Christus in praktijk te brengen. Bij het verwezenlijken van deze opdracht richt Dorcas zich op de verzelfstandiging van de doelgroep door het ondersteunen van ontwikkelingsprojecten. Dorcas geeft tevens sociale hulp en biedt noodhulp aan slachtoffers van rampen en oorlogen. Daarnaast wil Dorcas kerken wereldwijd bewust maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de mens in nood.
Kernwaarden Dorcas vindt het belangrijk dat er kernwaarden worden gehanteerd. Dat zijn afspraken waar Dorcas als organisatie voor staat, waar medewerkers elkaar onderling op mogen aanspreken en waar anderen Dorcas op mogen aanspreken. En waar anderen Dorcas op mogen aanspreken. Bestuur en medewerkers hebben allemaal onderschreven zich aan de kernwaarden te zullen houden. In het Handboek Dorcas zijn alle kernwaarden voorzien van een toelichting, zodat duidelijk is wat er mee bedoeld wordt. Jaarlijks wordt bij elke kernwaarde stilgestaan in een weekopening.
4. Bestuur en directie
Kernwaarden van Dorcas
Strategie
1. Wij zijn toegewijd aan Gods Woord als onze onfeilbare autoriteit. 2. Wij zijn toegewijd aan gebed. 3. Wij zijn toegewijd aan integriteit. 4. Wij zijn toegewijd aan elkaar. 5. Wij zijn toegewijd aan uitmuntendheid. 6. Wij zijn toegewijd aan creativiteit. 7. Wij zijn toegewijd aan de Kerk om die te dienen.
DHN kent een Strategisch Plan 2008-2010, dat op basis van een enquête onder medewerkers, bestuur en DAI is ontwikkeld. Ook is een SWOT-analyse gehouden, waarmee sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen in kaart zijn gebracht. In het Strategisch Plan zijn analyses opgenomen van interne en externe omgevingsfactoren, het handelen van collega-organisaties en randvoorwaarden vanuit DAI. Ook zijn hierin strategische doelstellingen geformuleerd. De strategische focus lag in 2008-2010 op: • Inkomen. Er werd een inkomstengroei van vijftien procent in 2009 en vijftien procent in 2010 beoogd. • Informatie. De achterban werd nog meer ‘op maat’ voorzien van de juiste informatie. Dat was mogelijk door het intelligent inrichten van de database. • Innovatie. Dorcas is en blijft een organisatie met vernieuwende ideeën rond de fondsenwerving.
4.2 Strategie, risicobeheersing en kwaliteit Dorcas hanteert zowel binnen DHN als binnen DAI diverse beheerssystemen die leiden tot efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit binnen de organisatie.
In hoofdstuk 4.7 ‘Terugblik 2010 en vooruitblik 2011’ wordt verder ingegaan op deze doelstellingen en de resultaten die tot en met 2010 zijn behaald.
Kredietcrisis Nederland kon in 2010 de kredietcrisis nog niet achter zich laten. Nog steeds werden diverse branches geconfronteerd met tegenvallende resultaten. De ministers van de Europese landen hadden diverse malen spoedoverleg om reddingsplannen op te stellen om EUlanden te beschermen tegen faillissementen. Wat was het effect voor Dorcas? De inkomsten stegen, boven verwachting, met 13.8 procent ten opzichte van de begroting. Toch waren de effecten van de crisis nog merkbaar. Net als vorig jaar, waren deze effecten vooral bij team Bedrijven zichtbaar. De inkomsten via bedrijvenrelaties bleven twintig procent achter bij de begroting, waarschijnlijk doordat bedrijven een pas op de plaats maakten in onzekere tijden. Daarentegen waren de inkomsten van Stichting Dorcas Winkels dertien procent hoger dan begroot en ontving Dorcas via particulieren zeven procent meer aan giften dan was begroot.
In het St. Antonys opleidingscentrum kunnen jongeren een beroepsopleiding volgen.
Hoe reageerde Dorcas op de crisis? In 2010 werd met 8,6 miljoen voorzichtigheidshalve hetzelfde volume aan afdracht gehanteerd als in 2009. Omdat de uiteindelijke resultaten boven verwachting waren, werd in plaats van 8,6 miljoen 10,6 miljoen afgedragen aan DAI. Voor dit geweldige resultaat zijn we God en onze trouwe achterban en ontzettend dankbaar. Voor 2011 wordt een voorzichtige groei verwacht met een begrote afdracht van 8,5 miljoen in geld.
Dorcas Jaarverslag 2010
55
SWOT In het kader van het Strategisch Plan is onder andere een SWOT-analyse gehouden, waarin sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen zijn gepresenteerd. Hieronder een beknopte en geactualiseerde weergave:
Kansen
Bedreigingen Sociologisch
Sociologisch De bevolking vergrijst (Adopt a Granny, nalatenschappen). Gevers vragen transparantie en persoonlijke benadering. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) krijgt in het ontwikkelingswerk steeds meer aandacht van ondernemers.
De bevolking vergrijst (actieve vrijwilligers, personeel winkels). Toenemende mobiliteit van gevers is een feit geworden. Een kerk of school doet één maal aan een actie mee en gaat dan naar een volgend goed doel. Er is sprake van toenemende secularisatie, wat leidt tot een kleiner wordende christelijke doelgroep. Politiek
Politiek Er zijn goede kansen voor voortdurende subsidiëring door de overheid. Omdat Dorcas zoveel private middelen heeft, is zij een interessante samenwerkingspartner voor het aanvragen van overheidssubsidies.
Technologisch Verregaande digitalisering van het werkveld zorgt voor kansen, omdat Dorcas gewend is om nieuwe digitale wegen te zoeken. Door intelligente systemen in te zetten kan de achterban post op maat
Door de crisis kan het zijn dat de overheid moet bezuinigen op subsidies. Zo zal in bekende subsidiestromen worden gekort. Daarnaast wil de minister het aantal subsidieontvangers beperken. Ontwikkelingssamenwerking wordt steeds kritischer benaderd door politici.
Technologisch Er is een overvloed aan informatie beschikbaar, waartussen Dorcas innovatief moet opereren om op te blijven vallen.
worden aangeboden. Economisch
Economisch
De crisis heeft een gunstig effect op de markt voor gebruikte goederen,
De crisis kan een negatief effect hebben op nalatenschappen,
waardoor de Dorcas Winkels het naar verwachting goed zullen doen.
vermogensfondsen en bijdragen van ondernemers en particulieren.
Sterkten
Zwakten
Een brede en gevarieerde achterban zet zich actief en betrokken in.
Dorcas heeft de neiging om te veel te willen doen.
Dorcas heeft het ISO-certificaat en het CBF-Keur.
Het blijkt lastig om adequaat personeel aan te trekken.
Veel creatieve acties en vernieuwende fondsenwervende producten en
De bedrijfsprocessen binnen de bedrijfsvoering kunnen verder
diensten worden bedacht en op een no-nonsense manier in de markt gezet.
ontwikkeld worden.
Het publiek waardeert de organisatie bovengemiddeld.
Het Post op Maat-pakket is nog niet volledig naar tevredenheid ingezet.
De Dorcas Voedselactie is een begrip. Korte lijnen met DAI en veldkantoren en beschikbaarheid van goederen zorgen voor snelle reactie op noodhulpsituaties. Gelden gaan naar specifiek benoemde projecten en Dorcas belegt of reserveert niet.
56
Dorcas Jaarverslag 2010
4. Bestuur en directie
Kwaliteitscyclus Op basis van het Strategisch Plan stellen de afdelingen elk jaar een jaarplan en een jaarbegroting op die in het managementteam (MT) worden besproken. Het bestuur stelt de definitieve begroting vast. Het MT vergadert eens per twee weken. Eén keer per kwartaal wordt de voortgang van het jaarplan aan het MT en het bestuur gerapporteerd. Het MT bewaakt het jaarplan en de begroting en neemt desnoods corrigerende maatregelen. Binnen de begroting zijn kostenplaatsen onderscheiden: voor elke kostenplaats is een budgetverantwoordelijke benoemd. Maandelijks wordt gecontroleerd of de uitgaven in lijn zijn met de begroting en de inkoop- en fiatteringsprocedure. Afwijkingen worden met de budgetverantwoordelijke doorgesproken en gerapporteerd aan de directie. Jaarlijks worden in een Management Review de negen belangrijkste organisatieaspecten geëvalueerd (beleid, medewerkertevredenheid, klanttevredenheid, interne audit, klachten, leveranciers, exitgesprekken, ziekteverzuim, effectiviteit managementsysteem) en door het MT en het bestuur besproken. Alle verbeterpunten die in 2010 zijn geformuleerd, zijn toegewezen aan een lid van het managementteam en zijn daar-
na concreet uitgewerkt. Op basis van deze inzichten wordt het jaarplan voor het volgende jaar eventueel bijgesteld. Externe toetsing Dorcas wil graag verzekerd zijn van goede bedrijfsprocessen. Daarom is Dorcas ISO-gecertificeerd voor de totale internationale organisatie, inclusief DHN. Jaarlijks wordt een interne audit uitgevoerd. Ook vindt jaarlijks een onafhankelijke ISO-beoordeling plaats. De interne processen zijn beschreven en de voortgang van de verbeterpunten uit de ISO-beoordeling wordt bewaakt. De belangrijkste aanbeveling op basis van de audit van 2010 is het verder uitwerken van het vrijwilligersbeleid. In 2010 is de basis van dit beleid gelegd. In 2011 zal het verder worden uitgewerkt. Meer over dit beleid leest u in hoofdstuk 2 ‘Dorcas in Nederland’. Dorcas draagt het CBF-Keur. Op grond van het CBF-Keur moet Dorcas de kosten voor eigen fondsenwerving onder de 25 procent houden. Intern streeft Dorcas ernaar dit percentage tot 15 procent te beperken. In 2010 is dit, net als in voorgaande jaren, met een percentage van 10,4 procent ruimschoots gelukt. Dorcas heeft de beschikking voor Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) ontvangen, waardoor giften aan Dorcas aftrekbaar zijn voor de belasting.
Ouderen in Oost-Europa ontvangen hulp via het Adopt a Granny-project.
Dorcas Jaarverslag 2010
57
Risicobeheersing In de volgende tabel worden de risico’s benoemd die de doelstelling nadelig kunnen beïnvloeden (zie hoofdstuk 4.1. ‘Doelstelling, visie, missie en kernwaarden’). Ook wordt aangegeven welke maatregelen zijn genomen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken.
Deelgebied
Wijze waarop het de doelstelling beïnvloedt
Maatregelen Dorcas hecht waarde aan veiligheid. Een BHV-team zorgt voor de bedrijfshulpverlening. De BHV’ers volgen regelmatig trainingen om hun kennis up-to-date te houden. Eens
Het risico van onveilige en/of Gezondheid en
ongezonde werksituaties is dat deze
werkplekken
kunnen leiden tot arbeidsuitval en reputatieschade.
per jaar organiseert het BHV-team een ontruimingsoefening. De oefeningen zijn succesvol verlopen en worden direct na het uitvoeren geëvalueerd. De vaste arbovertegenwoordiging (preventiemedewerker en beheerder) verrichtte een jaarlijkse rondgang in het kader van de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E), waarbij zowel het kantoor als de magazijnen op risico’s werden beoordeeld. Naar aanleiding van deze inventarisatie werden maatregelen genomen. De RI&E-procedure wordt eens per drie jaar beoordeeld door een externe arbeids- en organisatiedeskundige.
Zoals bij elk ander bedrijf is ook bij Dorcas regelmatig sprake van mutaties in het personeelsbestand: vertrekkende meKennis-
dewerkers, nieuwe medewerkers of me-
overdracht
dewerkers die intern een andere functie aannemen. In deze gevallen is het risico aanwezig dat kennis niet goed geborgd wordt, omdat het niet is vastgelegd. Door ongewenst gedrag kunnen mede-
Gedrag
De volgende maatregelen zijn genomen: - alle teams beschrijven en actualiseren jaarlijks hun detailprocessen; -D orcas heeft een betrouwbaar back-upsysteem waarin de bestanden veilig bewaard worden; - in het interne systeem worden belangrijke documenten zoals rapportages, evaluaties en verslagen opgeslagen. Het personeel kan een verzoek indienen om de opgeslagen documenten te raadplegen.
Om zoveel mogelijk risico’s van onder andere diefstal en fraude te voorkomen, is in het
werkers beschadigd worden, kan Dorcas
Huishoudelijk Reglement duidelijk beschreven wat wel en wat niet toelaatbaar is. Daar-
financiële schade oplopen en is ook repu-
naast wordt elke Dorcas-kernwaarde jaarlijks tijdens een weekopening behandeld.
tatieschade niet ondenkbaar.
Fondsenwerving
Het risico van een verkeerde spreiding van Dorcas hanteert een breed scala aan fondsenwervingsmethoden (zie hoofdstuk 2 fondsenwerving is dat de inkomsten plot-
‘Dorcas in Nederland’). Daarnaast werft Dorcas actief donateurs die de organisatie
seling fors kunnen teruglopen.
voor meerdere jaren willen ondersteunen. Twee kernwaarden van Dorcas zijn ‘uitmuntendheid’ en ‘integriteit’. Dorcas hecht waarde aan een goede reputatie. Dorcas heeft een standaard klachtenprocedure die
Reputatie
Dorcas kan door onzorgvuldige verwoording ernstige (reputatie)schade oplopen.
intern en extern bekend is gemaakt. Hierin staat dat klachten die binnenkomen serieus worden afgehandeld. Binnen team Communicatie zijn afspraken gemaakt over perscontacten. In gevallen waarbij het imago van Dorcas schade kan oplopen, wordt de afhandeling door de directeur verzorgd.
Het onvoldoende kritisch volgen van leveLeveranciers
ranciers kan verlies van kwaliteit en financiële schade tot gevolg hebben.
Als computersystemen uitvallen of Systemen
disfunctioneren, komen de werkzaamheden direct stil te liggen.
58
Dorcas Jaarverslag 2010
Dorcas evalueert jaarlijks de leveranciers. Op basis van deze evaluatie worden besluiten genomen voor de toekomstige samenwerking. In het leveranciersbestand van Dorcas zijn meerdere leveranciers van een specifiek product opgenomen, zodat slecht functionerende leveranciers snel kunnen worden vervangen. Afspraken met de externe systeembeheerder voorzien onder andere in een uitgebreid back-upsysteem, zodat risico’s van dataverlies en systeemuitval tot een minimum zijn beperkt. Bij uitval van het systeem of van de website wordt binnen vier uur actie ondernomen.
4. Bestuur en directie
Kwaliteit Monitoring van fondsenwervingsactiviteiten Dorcas maakt voor het relatiebeheer gebruik van het systeem InControl. Dit systeem maakt het mogelijk om de achterban op maat te bedienen met informatie. Naast dit systeem kent Dorcas de Stambase, waarin van elk project dat Dorcas ondersteunt, wordt bijgehouden hoe de fondsen worden geworven, welke toezeggingen er zijn gedaan, welk team verantwoordelijk is voor de fondsenwerving en welke inhoudelijke rapportages beschikbaar zijn. Evaluatie Op alle niveaus in de organisatie vinden beleidsevaluaties plaats. Het bestuur evalueert jaarlijks het eigen functioneren, het functioneren van de directeur en van de organisatie. Het MT evalueert jaarlijks de organisatie in een Management Review. Binnen de teamvergaderingen worden processen en activiteiten geëvalueerd. Grote acties zoals de Dorcas Voedselactie
worden door de betrokken projectteams apart geëvalueerd. De lezers van dit jaarverslag wordt de mogelijkheid geboden het evaluatieformulier achter in dit jaarverslag in te vullen. Al deze evaluaties worden gebruikt om beleid te formuleren en/of te verbeteren. Klachtenregistratie Dorcas kent een interne procedure voor de afhandeling van klachten, die ook op de website staat. In eerste instantie is de directe verantwoordelijke van het team waaraan de klacht is gericht, verantwoordelijk voor de afhandeling. Jaarlijks worden de klachten geanalyseerd in de Management Review en wordt waar nodig het beleid aangepast. Na een stijging van het aantal klachten in 2008 is het aantal klachten in de jaren daarna weer gedaald, naar een niveau onder dat van 2007. Wat opvalt, is de daling in het aantal klachten over het versturen van mailings. Een eenduidiger Post op Maat-beleid heeft zijn vruchten afgeworpen.
Overzicht klachtenregistratie Aantal
Aantal
Aantal
2008
2009
2010
23
5
1
Onvriendelijk te woord staan en/of het onjuist verwerken van gegevens bij een belactie - Telemarketing
9
15
9
Geen informatie verstuurd na aanvraag/geen reactie op e-mail of schrijven
1
0
0
14
0
3
Verstrekken van te weinig of tegenstrijdige informatie over gesponsorden/rapportages in het Engels
2
0
2
Gebruik adresgegevens (sturen mailing) zonder toestemming (door aankoop adressen)
0
0
1
7
Onjuiste verwerking financiële gegevens (nieuwe) donateurs
8
1
0
8
Geen bedankbrief/telefoontje naar aanleiding van gift ontvangen
0
0
1
9
Inzet van Dorcas-luchtballon
1
2
1
10
Onjuiste communicatie en oneens met beleid Dorcas bij ophalen goederen
1
0
1
11
Inzetten van bekende Nederlanders om fondsen te werven
2
0
1
12
Onjuist verwerken van stopzettingen of adreswijzigingen in verband met mailings
4
0
1
35
14
0
Type klacht
1
Te vaak, te veel versturen van (onpersoonlijke) mailings/acceptgiro’s naar (toekomstige) donateurs
2 3 4
Aanstoot aan geschreven artikelen
5 6
13
Aanstoot aan verloting luchtballonvaart rondom Dorcas Voedselactie door problemen website/verplicht invullen en (onjuist) gebruik van adresgegevens
14
Aanstoot aan Dorcas Voedselactie
0
9
5
15
Overig
15
6
8
Totaal aantal klachten
115
52
34
Dorcas Jaarverslag 2010
59
4.3 Samenstelling bestuur en directie Bestuur Het bestuur van Dorcas Hulp Nederland bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste elf natuurlijke personen. Het aftreden van bestuursleden is statutair geregeld volgens een vastgesteld rooster. De afgetreden bestuursleden zijn direct opnieuw benoembaar. Bestuursleden worden aangesteld voor een periode van maximaal vijf jaar, met de mogelijkheid om twee keer voor een aaneensluitende periode benoemd te worden. Alle bestuursleden onderschrijven: • de doelstelling, visie, missie en kernwaarden van DHN; • de overeenkomst die met DAI is gesloten; • bijlage 12 van het CBF-reglement, waarin staat dat er geen sprake mag zijn van belangenverstrengeling.
Een boer in Kenia met zijn oogst.
Overzicht bestuursleden Dorcas Hulp Nederland Naam, woonplaats, (bestuursfunctie), taakgebied
Termijn Dorcas Hulp Nederland
Mevr. mr. Eveline Schot-Kooiman, Nieuw Vennep,
2005 t/m 2015
(voorzitter), juridische zaken en communicatie
2e termijn (1)
Dhr. Harry Oudshoorn, Noordwijk,
2000 t/m 2012
(secretaris), ondernemers
3e termijn, niet herkiesbaar (2)
Dhr. Tamme de Vries AA RV, Herwijnen,
2005 t/m 2015
(penningmeester), financiën en management
2e termijn
Dhr. drs. Gerben van der Lugt, Arnhem,
2003 t/m 2011
(lid), beleid en organisatie
2e termijn (3)
Mevr. drs. Titia Lont, Westerland,
2007 t/m 2010
(lid), bestuurlijke zaken en personeel
1e termijn (4)
Dhr. Klaas Kloosterboer, Broek op Langedijk,
2008 t/m 2012
(lid), logistiek
1e termijn
(1) Mevr. mr. Eveline Schot-Kooiman is per 1 februari 2011 teruggetreden. Met ingang van dezelfde datum is dhr. David O’Brien benoemd tot voorzitter. (2) Dhr. Harry Oudshoorn is per 1 februari 2011 teruggetreden. (3) D hr. drs. Gerben van der Lugt per 1 februari 2011 teruggetreden. (4) Mevr. drs. Titia Lont is per 1 april 2010 teruggetreden.
60
Dorcas Jaarverslag 2010
Beroep en nevenfuncties
Leidinggevende IND
Oud-directeur groothandel
Register Valuator
Director Corporate Strategy Philips
Lid Raad van Toezicht Stichting Kopwerk
Directeur bedrijf in diepvriesproducten
4. Bestuur en directie
De wisselingen in het bestuur zijn het gevolg van het besluit dat per 1 februari 2011 over wordt gegaan op een kleiner bestuur, dat voor DHN en DAI dezelfde samenstelling heeft. Deze bestuurswijziging komt voort uit het besluit dat beide organisaties in 2011 geïntegreerd zullen worden. Het nieuwe bestuur bestaat uit de volgende leden: David O'Brien (voorzitter), Tamme de Vries (penningmeester), Klaas Kloosterboer (secretaris), Magdy El-Sanady en Ekaterina Smyslova. Vanaf 1 februari 2011 vormen Koos Mink en Michel Gendi het team van directeuren van beide organisaties. Meer over de integratie leest u in hoofdstuk 4.5 ‘Integratie DHN en DAI’. In verband met het vertrek van Titia Lont als bestuurslid, is gesproken over de vraag of er naar een vervanger gezocht moest worden. Omdat de organisatie in een overgangssituatie zit en er formeel voldoende bestuursleden zijn, is besloten dat er nog geen nieuw bestuurslid geworven wordt. Dirk Jan Groot, oprichter van Dorcas en voormalig directeur van DAI, is van 2006 tot en met 2010 adviseur geweest tijdens de bestuursvergaderingen. Dirk Jan Groot was tijdens deze periode geen lid van het bestuur van DHN. Vanaf zijn pensionering in april 2010 werd Dirk Jan Groot honorary president van DAI. Het directeurschap van DAI en de adviserende rol binnen het bestuur zijn overgedragen aan Michel Gendi.
Bestuursleden Stichting Dorcas Winkels In 2006 is Stichting Dorcas Winkels (SDW) opgericht. Van 2006 tot 2009 is de samenstelling van het bestuur van Stichting Dorcas Winkels nagenoeg gelijk gebleven. In 2010 is de bestuurssamenstelling van SDW gewijzigd: in de bestuursvergadering van SDW van 4 maart 2010 aanvaardden drie nieuwe bestuursleden een benoeming: Jan Bouwhuis, Jaap Mosselman en Jan Ranzijn. Conform de voorschriften in de statuten, zijn twee bestuursleden van het SDW-bestuur benoemd door het DHN-bestuur. Voor 2010 zijn Tamme De Vries en Eveline Schot-Kooiman benoemd tot bestuursleden. Per 1 februari 2011 is Eveline Schot-Kooiman teruggetreden uit het bestuur van DHN en SDW. Met ingang van dezelfde datum is Harry Oudshoorn door het bestuur van DHN benoemd tot bestuurslid van SDW. De overige bestuursleden traden af. Doel van de wijziging in de bestuurssamenstelling was de affiniteit van het bestuur met de winkels te vergroten. Daarnaast is hiermee beoogd de expertise binnen het bestuur voor het aansturen van winkels te vergroten. De inkomsten van Stichting Dorcas Winkels worden volledig afgedragen aan Stichting Dorcas Hulp Nederland. De functieverdeling voor het nieuwe bestuur van Stichting Dorcas Winkels werd als volgt: Voorzitter: dhr. Jaap Mosselman Secretaris: dhr. Tamme de Vries Penningmeester: dhr. Jan Bouwhuis Leden: mevr. Eveline Schot-Kooiman (*) dhr. Jan Ranzijn
Stichting Dorcas Winkels heeft een eigen jaarverslag over 2010. Dit jaarverslag is te raadplegen via www.dorcas.nl. Daarnaast kan het schriftelijk, telefonisch of via
[email protected] worden opgevraagd.
Directie Ruud van Eijle is in september 2005 als directeur aangesteld van Stichting Dorcas Hulp Nederland. Per 1 december 2010 is hij directeur geworden van ontwikkelingsorganisatie World Vision. Sinds de oprichting in 2006 van de Stichting Dorcas Winkels tot het moment waarop Ruud van Eijle zijn functie neerlegde, was hij ook directeur van Stichting Dorcas Winkels. Koos Mink is per 1 december 2010 benoemd tot interim-directeur van Stichting Dorcas Hulp Nederland. Koos Mink heeft ruime ervaring opgedaan in algemene operationele directiefuncties binnen en buiten de goededoelenorganisaties en heeft zich onder meer gespecialiseerd in veranderingsprocessen. Per 1 februari 2011 vormen Koos Mink en Michel Gendi (directeur DAI) het team van directeuren van DHN en DAI. Meer hierover leest u in hoofdstuk 4.5 ‘Integratie DHN en DAI’.
Nevenfuncties Hieronder worden de belangrijkste nevenfuncties weergegeven van voormalig directeur Ruud van Eijle en van zijn opvolger Koos Mink. Nevenfuncties Ruud van Eijle: • bestuurslid bij het NIMD (zie www.nimd.nl). Het NIMD is een instituut waarin bijna alle politieke partijen uit de Tweede Kamer samenwerken in het ondersteunen van het democratiseringsproces in jonge democratieën. Hij heeft deze nevenfunctie aanvaard om zijn netwerk en kennis van het vakgebied te vergroten; • lid van het bestuur van Prisma (zie www.prismaweb.org). Hij heeft deze nevenfunctie aanvaard om de samenwerking met andere christelijke goede doelen te verbeteren en de christelijke inzet in ontwikkelingssamenwerking te versterken. Nevenfuncties Koos Mink: • voorzitter van Europartners, een Europese organisatie van christenondernemers en leidinggevenden (zie www.europartners.org). Hij heeft deze functie aanvaard om de relatie tussen christelijke ondernemingen en organisaties te kunnen versterken en om op deze manier een discipel van Jezus te kunnen zijn; • penningmeester in het bestuur van stichting Apollos (zie www.apollos.nl). Hij heeft deze functie aanvaard om kerken wereldwijd te kunnen helpen toegankelijk Bijbels onderwijs te geven aan hun gemeenteleden. Daarnaast wil Koos Mink hiermee een bijdrage leveren aan het creëren van samenwerkingsverbanden tussen kerken.
(*) Per 1 februari 2011 is Eveline Schot-Kooiman teruggetreden uit het bestuur van DHN en SDW. Met ingang van dezelfde datum is Harry Oudshoorn benoemd tot bestuurslid van SDW.
Dorcas Jaarverslag 2010
61
Directiesalaris en bestuursbeloning Directeur Ruud van Eijle ontving in 2010, net als in voorgaande jaren, een salaris conform het Dorcas Loonhuis (directieschaal 10) bij een tachtigprocentcontract. Dit salaris bestond uit 48.963 euro bruto loon, 6.409 euro vakantiegeld en 1.848 euro aan belaste reiskosten. Directie en medewerkers hebben een premievrije ANW-hiaatverzekering. Interim-directeur Koos Mink ontving in december 2010 een managementfee van 5.000 euro. Het directiesalaris valt ruimschoots binnen de grenzen die de Commissie Wijffels in juni 2005 aan de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen heeft geadviseerd. Dorcas kiest bewust voor een lager directiesalaris, zodat zoveel mogelijk geld naar de projecten kan worden overgemaakt. De leden van het bestuur ontvangen geen salaris. Alleen gemaakte vergaderkosten kunnen worden gedeclareerd. Overige kosten, zoals kosten die gemaakt worden om projectlanden te bezoeken, worden door de bestuursleden zelf betaald. In 2010 bedroegen de bestuurskosten 395 euro (vergaderkosten). Het bestuur is tevreden over deze bescheiden uitgaven.
4.4 Activiteitenverslag bestuur In 2010 heeft het bestuur van Dorcas Hulp Nederland vier keer vergaderd. Daarnaast is in maart 2010 het nieuwe bestuur van Stichting Dorcas Winkels geïnstalleerd. De belangrijkste gespreksonderwerpen in 2010 waren: • onderzoek naar de mogelijkheid van een intensievere samenwerking tussen de besturen van DHN en DAI;
• het dertigjarig bestaan van Dorcas en het jubileum van Dirk Jan Groot (oprichter); • het aanstellen van een bestuur van Stichting Dorcas Winkels; • de totstandkoming van het Strategisch Plan 2011-2014 (voor DHN); • financiële stand van zaken en gevolgen van de kredietcrisis; • het vertrek van Ruud van Eijle als directeur van DHN; • het opstellen en invullen van een vacature voor een interimdirecteur van DHN. Het bestuur van DHN heeft toezicht gehouden op de activiteiten en op de interne verhoudingen. Daarbij zijn de volgende conclusies getrokken: • Het bestuur handhaaft vooralsnog het model waarin het bestuur de toezichthoudende functie vervult en de directie de besturende functie. Bestuur en directie zijn tevreden over de afbakening van de taken. Er is stilgestaan bij de wijzigingen die kunnen ontstaan nadat duidelijk is geworden hoe de organisatiestructuur er in de toekomst uit komt te zien. •H et bestuur is tevreden over de informatievoorziening van de directeur naar het bestuur. De directie geeft het bestuur de mogelijkheid schriftelijk en mondeling te reageren op activiteiten en behaalde resultaten. •D e directeur geeft op een coachende en positieve manier leiding aan de organisatie. De ambitieuze doelen die in het jaarplan zijn gesteld, worden gehaald. •D e medewerkers zijn tevreden over en betrokken bij het werk dat zij doen en bij het werk dat de organisatie doet. •D e voorzitter en de penningmeester hebben regelmatig bilateraal en trilateraal overleg met de directeur, waarbij onder meer wordt gesproken over zaken die betrekking hebben op de medewerkers en over de resultaten die door de organisatie zijn geboekt.
Dorcas werkt in de projecten samen met lokale partners.
62
Dorcas Jaarverslag 2010
4. Bestuur en directie
• De directeur geeft ieder kwartaal inzicht in de personele en financiële omstandigheden van de organisatie. Het bestuur wordt op de hoogte gesteld als er personele mutaties zijn. • Het bestuur heeft het vertrouwen dat Dorcas, mede door de professionaliseringsslag bij de goederen en de loods én de voortgaande ontwikkeling van de Dorcas Winkels, ook in de toekomst aan het commitment aan DAI zal kunnen voldoen. Op basis van het Management Review over 2010 zijn de volgende verbeterpunten voor 2011 geformuleerd: • de samenwerking tussen DHN en DAI efficiënter inrichten; • de kennisoverdracht tussen DHN en DAI op het gebied van processen en ondersteunende systemen vergroten; • de kennisoverdracht binnen DHN met betrekking tot acties en projecten verbeteren. Leerpunten uit evaluaties delen met collega’s; • de documentatie-identificatie verbeteren door het toepassen van versiebeheer; • het vrijwilligersbeleid verder uitwerken door de inventarisatie en de registratie van de vrijwilligers te voltooien.
4.5 Integratie DHN en DAI In 2010 hebben de besturen van DHN en DAI twee keer gezamenlijk vergaderd. Tijdens deze vergaderingen stond de effectiviteit van het samenwerkingsverband tussen DHN en DAI centraal. Omdat dit onderwerp van groot belang is voor beide organisaties, wordt hieronder ingegaan op de interne ontwikkelingen die van invloed zullen zijn op het bestuursmodel en de structuur van de organisatie. Hoewel de resultaten van de fondsenwerving van DHN en de kwaliteit van de internationale projectuitvoeringen conform de doelstellingen waren en ondanks de recessie zelfs toenamen, waren er meerdere redenen om een extern adviesbureau in te schakelen om te onderzoeken hoe de samenwerking tussen DHN en DAI effectiever gemaakt kan worden. Onder meer de volgende redenen lagen ten grondslag aan de beslissing een onderzoek naar de effectiviteit van de samenwerking te starten: • beide organisaties hebben dezelfde staffuncties, zoals HRM, financiën en kwaliteitsmanagement. Door beide organisaties te integreren, kan op dit punt een efficiëntieslag worden gemaakt; • beide stichtingen werken zo nauw samen, dat voor externe partijen vaak niet duidelijk is dat er twee stichtingen zijn. De communicatielijnen worden door verdere integratie korter en daarmee de uitvoering efficiënter en slagvaardiger; • het besef dat, geïnspireerd door Mattheüs 25, in eenheid een gezamenlijk doel wordt nagestreefd, wordt door de integratie bevorderd. Naar aanleiding van de gezamenlijke vergadering van het bestuur van DHN en DAI in april 2010, is een Terms of References opgesteld en is het training- en consultancybureau Management for Development Foundation (MDF) verzocht onderzoek te doen naar de effectiviteit van de huidige organisatiestructuur.
Dit onderzoek is organisatiebreed ingezet en het personeel is via personeelsbijeenkomsten en schriftelijke terugkoppelingen regelmatig geïnformeerd over het onderzoek en de ontwikkelingen. De besturen, de directeuren, een aantal medewerkers en een aantal vrijwilligers zijn persoonlijk geïnterviewd. Hierbij is onder meer gevraagd naar hun mening over de samenwerking en hun wensen ten aanzien van verbeteringen die aangebracht zouden moeten worden. In oktober is door MDF op basis van het uitgevoerde onderzoek een advies uitgebracht aan beide besturen en directies. Tijdens een twee dagen durende bijeenkomst is op basis van het advies van MDF besloten DHN en DAI te integreren. De besturen hebben vervolgens drie taskforces benoemd die elk verantwoordelijk waren voor een specifiek onderdeel: • het werven en selecteren van een interim-directeur voor DHN in verband met het vertrek van Ruud van Eijle; • het uitbrengen van een advies aan het bestuur betreffende de bestuurssamenstelling en het bestuursmodel; • het uitbrengen van een advies aan het bestuur over de juridische, fiscale en financiële gevolgen van de eenwording, waarbij rekening zou worden gehouden met de eisen die door de verschillende keurmerken zijn gesteld. Daarnaast zou deze taskforce een advies uitbrengen over het organisatiemodel.
Nieuw bestuur Eind november is het eerste resultaat geboekt met de benoeming van Koos Mink als interim-directeur van DHN. Koos Mink is per 1 december 2010 begonnen met het uitvoeren van zijn taken, waarbij hij zich in het bijzonder richt op de integratie van de organisaties. In januari 2011 hebben de beide besturen de stap gezet naar een kleiner bestuur, die voor beide stichtingen dezelfde samenstelling heeft. Michel Gendi en Koos Mink vormen het team van directeuren voor beide stichtingen. Hoe het nieuwe bestuursmodel het beste vormgegeven kan worden, wordt in 2011 onderzocht. Hierbij wordt onder meer bekeken of de invoering van een Raad van Toezicht-model wenselijk is. In 2011 staan de volgende onderwerpen op de agenda van het nieuwe bestuur. • evaluatie Jaarverslag 2010 en financiële rapportages; • integratie DHN en DAI; • vaststellen kwaliteitsdocumenten: Strategisch Plan 2011-2016 en Meerjarenbegroting 2011-2016 (*); • evalueren corporate identity: naam en logo; • externe ISO-controle en aanbevelingen. (*) In verband met de op handen zijnde integratie van DHN en DAI, konden in 2010 het Strategisch Plan 2012-2016 en de Meerjarenbegroting 2012-2016 van DHN niet worden vastgesteld. De genoemde kwaliteitsdocumenten zullen in 2011 worden vastgesteld.
Dorcas Jaarverslag 2010
63
Rol penningmeester Gedurende het jaar bezoekt de penningmeester met regelmaat het Dorcas-kantoor. Ook heeft hij regelmatig persoonlijk en telefonisch contact met de directie en de medewerkers van de financiële administratie. De penningmeester ontvangt maandelijks de managementrapportages. Daarnaast maakt de penningmeester samen met de directie en de medewerkers de jaarrekening en de begroting. De penningmeester ziet de boekhouding minimaal twee keer per jaar in. De bevindingen van de accountant worden met de penningmeester besproken, waarna de jaarrekening door het bestuur wordt vastgesteld.
4.6 Verantwoordingsverklaring In 2008 is vanuit de vervlechting van de Code Wijffels met het CBF-Keur de verantwoordingsverklaring als toetsingsinstrument ontstaan. In deze verklaring legt het bestuur verantwoording af aan de hand van drie principes die door de Commissie Vervlechting zijn geformuleerd.
Bestuur en directie Dorcas heeft gekozen voor het volgende bestuursmodel (Code Wijffels noemt dit model III): Toezichthouder: bestuur Bestuurder: directie Dagelijkse leiding en uitvoering: leidinggevenden en medewerkers Taak van het bestuur: strategische meerjarenvisie en -doelstellingen uitdenken en beschrijven, het jaarlijks te werven bedrag voor de projecten van Dorcas Aid International vaststellen, (jaar)plannen en begroting goedkeuren en toezicht houden op het functioneren van de directie en de organisatie. Het bestuur vergadert ten minste vijf maal per jaar, waarvan minstens eenmaal samen met het bestuur van Dorcas Aid International. Taak van de directie: verantwoording afleggen aan het bestuur, leiding geven aan het managementteam (van directie en leidinggevenden), plannen opstellen die van belang zijn om de doelstelling te halen, vertegenwoordigen van Dorcas in het land. Taak van de leidinggevenden en medewerkers: de teamdoelen uit het jaarplan realiseren, als team samenwerken en de vrijwilligers aansturen. De taken van het bestuur en de directie zijn vastgelegd in de statuten. De samenstelling van het bestuur is beschreven in hoofdstuk 4.3 ‘Samenstelling bestuur en directie’.
64
Dorcas Jaarverslag 2010
Eens per jaar houdt het bestuur een functioneringsgesprek met de directeur. Daarnaast is er één keer per jaar een bezinnings-bijeenkomst, waarbij het functioneren van het bestuur, het functioneren van de directie en van de kantoormedewerkers wordt geëvalueerd. In 2010 heeft dit evaluatiegesprek niet plaatsgevonden, omdat het moment waarop dit gesprek zou plaatsvinden samenviel met het vertrek van de directeur.
Goed bestuur Het bestuur onderschrijft de Code Wijffels en past de Code toe, zoals onder andere blijkt uit de vele facetten die dit jaarverslag in lijn met de Code beschrijft. In afwijking van de Code is het vrijwilligersbeleid volledig gedelegeerd aan de directie.
Procedure voor benoeming en herbenoeming van bestuursleden Bij een vacature voor een bestuursfunctie wordt een profielschets en een taakomschrijving gemaakt. Kandidaten kunnen door ieder bestuurslid aangedragen worden. Er vindt een gesprek plaats tussen de kandidaat en de voorzitter. Als de kandidaat-bestuurder twee vergaderingen heeft meegedraaid, volgt een evaluatie en wordt de kandidaat bij goed verloop tijdens de eerstvolgende vergadering benoemd. Bij een vacature voor een directeur wordt aan de hand van een profielschets en een taakomschrijving geworven.
Doelstelling, monitoring en evaluatie Eens in de drie jaar wordt door het bestuur een Strategisch Plan vastgesteld, aan de hand waarvan jaarplannen en jaarbudgetten worden opgesteld die eveneens door het bestuur worden vastgesteld. Monitoring, controle, risico’s, evaluatie en borging van processen door de ISO-certificering worden uitvoerig beschreven in hoofdstuk 4.2 ‘Strategie, risicobeheersing en kwaliteit’. Extern toezicht wordt gehouden door: • de accountant Van Wezel Accountants B.V. te Rijnsburg (jaarlijks een interim-controle en een definitieve controle); • Certiked B.V. te Rotterdam (voor het ISO 9001-certificaat); • CBF te Amsterdam (voor het CBF-Keur).
Optimale besteding van de middelen Het bestuur ontvangt eens per kwartaal een voortgangsrapport waaruit blijkt wat de verhouding is tussen kosten en opbrengsten. Daarnaast wordt maandelijks een financieel overzicht aan de penningmeester voorgelegd, waarin de kosten worden vergeleken met de Dorcas-normen en de CBF-normen die daarvoor opgesteld zijn. Overschrijdingen van teambudgetten worden aan de penningmeester gerapporteerd en door het managementteam opgelost. In de jaarrekening worden de uiteindelijke kosten en baten vergeleken met de normen en doelstellingen die daarvoor stonden en wordt een verklaring gegeven voor eventuele verschillen.
4. Bestuur en directie
Communicatie met belanghebbenden Dorcas kent door haar uitgebreide netwerk diverse belanghebbenden. De belangrijkste belanghebbenden zijn: de vrijwilligers, de donateurs, de kantoormedewerkers, de collega-organisaties, de brancheorganisaties, de zakelijke relaties, de overheid en Dorcas Aid International. Van de communicatie met deze belanghebbenden zijn diverse voorbeelden beschreven in hoofdstuk 2 ‘Dorcas in Nederland’. Het belangrijkste blad binnen de organisatie is het Dorcas Journaal dat in 2010 acht maal aan ongeveer 50.000 tot 70.000 belanghebbenden werd toegezonden. Het jaarverslag en de jaarrekening van zowel Dorcas Hulp Nederland als Dorcas Aid International is via www.dorcas. nl/jaarverslag te downloaden. Achter in het jaarverslag is een evaluatieformulier opgenomen. Klant- en medewerkertevredenheid worden regelmatig gemeten en teruggekoppeld.
Alle klachten worden gerubriceerd opgeslagen in een klachtenregister, waarvan uitvoerig verslag is gedaan in hoofdstuk 4.2 ‘Strategie, risicobeheersing en kwaliteit’. Door het bestuur vastgesteld op 26 januari 2011. Eveline W. Schot-Kooiman
Koos Mink
Voorzitter Interim-directeur
In Tanzania ondersteunt Dorcas 422 ouderen via het Adopt a Granny-project.
Dorcas Jaarverslag 2010
65
4.7 Terugblik 2010 en vooruitblik 2011 Terugblik naar 2010 In het Strategisch Plan van DHN zijn drie speerpunten geformuleerd die voor de jaren 2008 tot en met 2010 de strategische inzet vormen voor de organisatie. In 2010 zijn daaruit drie hoofddoelstellingen geformuleerd. Hieronder worden deze hoofddoelstellingen weergegeven en wordt beschreven welke tussentijdse resultaten zijn behaald. Strategische hoofddoelstellingen voor 2010 1. Inkomen Het inkomen dat Dorcas in 2010 werft, bedraagt 11,8 miljoen euro in geld en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen. Dorcas draagt aan Dorcas Aid International 8,3 miljoen euro in geld af en de noodhulpgelden die zijn ontvangen en 4,9 miljoen euro aan waarde goederen. Om dit doel te bereiken worden in 2010 door Dorcas 5.000 en door Stichting Dorcas Winkels 500 nieuwe donateurs geworven. 2. Informatie Dorcas kiest vanuit christelijke overtuiging voor een persoonlijke en inhoudsvolle benadering van de relaties, waarbij iedere relatie naar haar wens wordt bediend met informatie. Het CRM-pakket InControl maakt zowel Post op Maat-wensen van relaties als gerichte selecties en segmentaties vanuit DHN mogelijk. Dorcas is gericht op het werven van adressen van potentiële nieuwe relaties, met het doel hen te verwelkomen in de fondsenwervingspiramide. Er zullen extra middelen en tijd worden ingezet voor de reparatie en verdere ontwikkeling van InControl. 3. Innovatie DHN stimuleert innovatie binnen de kaders van het jaarplan door tijd en ruimte beschikbaar te stellen voor brainstormgroepen binnen Dorcas. Innovatieve ideeën buiten de kaders van het jaarplan worden door het MT beoordeeld op urgentie, haalbaarheid en financiële impact. Resultaten 1. Inkomen Het inkomen bedroeg in 2010 13,7 miljoen euro in geld en 5,3 miljoen euro in goederen. DHN heeft aan DAI 10,6 miljoen in geld afgedragen, 1,7 miljoen aan noodhulpgelden en goederen met een waarde van 5,5 miljoen euro. Hierin is de afdracht van Stichting Dorcas Winkels aan Dorcas meegerekend.
66
Dorcas Jaarverslag 2010
2. Informatie Dorcas hanteerde ook in 2010 de visie, missie en kernwaarden waarin de christelijke signatuur van de organisatie duidelijk doorklinken. Binnen het CRM-pakket is verder ontwikkeld op onder andere selecties en segmentaties met als doel de donateurs nog beter ‘op maat’ van informatie te voorzien. De daling van het aantal klachten over ongewenste mailings tot een niveau onder dat van 2007, wijst erop dat het Post op Maat-beleid vruchten heeft afgeworpen. Dorcas telde in 2010 in totaal 59.320 donateurs tegenover 59.825 in 2009. Helaas is hiermee de beoogde netto groei niet gerealiseerd. Dorcas zal het komende jaar extra aandacht aan deze doelgroep schenken. In 2010 mochten er meer dan 8.000 nieuwe giftgevers worden verwelkomd. 3. Innovatie Er werden diverse brainstormgroepen in het leven geroepen. De werkgroep Post op Maat kwam opnieuw bij elkaar. De taakgroep die met de verdere optimalisatie van het CRM-systeem belast was, heeft de beoogde resultaten kunnen boeken en is om deze reden opgeheven. Daarnaast werd er door projectgroepen nagedacht over het gebruik van ‘social media’ en over nieuwe ludieke fondsenwervingsacties die in 2011 uitgewerkt en uitgevoerd zullen worden.
Vooruitblik naar 2011 In hoofdstuk 4.5 ‘Integratie DHN en DAI’ is aangekondigd dat DHN en DAI in 2011 zullen integreren. Deze eenwording zal gevolgen hebben voor de bestuurssamenstelling, het bestuursmodel en de strategische plannen. Hieronder worden de doelstellingen weergegeven die door DHN in het Strategisch Plan 2011-2014 zijn geformuleerd. In 2011 wordt dit plan verweven met het Strategisch Plan van Dorcas Aid International. Onderstaande doelen worden hierbij in stand gehouden. De hoofddoelstellingen voor 2011 zoals opgenomen in het fondsenwervingsplan, zijn als volgt: 1. Inkomen Het inkomen dat DHN in 2011 werft, bedraagt 12,5 miljoen euro in geld en 5,5 miljoen euro aan waarde goederen. DHN draagt aan DAI 8,5 miljoen euro in geld af en de noodhulpgelden die zijn ontvangen en 5,5 miljoen euro aan waarde goederen. Om dit doel te bereiken worden in 2011 opnieuw door DHN 5.000 en door SDW 500 nieuwe donateurs geworven.
4. Bestuur en directie
2. Informatie DHN kiest vanuit christelijke overtuiging voor een persoonlijke en inhoudsvolle benadering van de relaties, waarbij iedere relatie naar haar wens wordt bediend met informatie. Het CRMpakket InControl maakt zowel Post op Maat-wensen van relaties als gerichte selecties en segmentaties vanuit DHN mogelijk. DHN is gericht op het werven van adressen van potentiële nieuwe relaties, met het doel hen te verwelkomen in de fondsenwervingspiramide. Er zullen extra middelen en tijd worden ingezet voor de verdere ontwikkeling van InControl. 3. Innovatie DHN stimuleert innovatie binnen de kaders van het jaarplan door tijd en ruimte beschikbaar te stellen voor brainstormgroepen binnen DHN. Innovatieve ideeën buiten de kaders van het jaarplan worden door het MT beoordeeld op urgentie, haalbaarheid en financiële impact.
Dorcas werkt aan het verbeteren van het welzijn van Roma-kinderen in Oekraïne.
Dorcas Jaarverslag 2010
67
‘De hoop straalde van de gezichten van de lokale bevolking af.’ In gesprek met Klaas Kloosterboer, bestuurslid van Dorcas Hulp Nederland Klaas Kloosterboer is bestuurslid van Dorcas Hulp Nederland (DHN) en van Stichting Dorcas Winkels. Geprikkeld door een gesprek dat hij op een open dag met een medewerker van Dorcas voerde, besloot hij mee te gaan op een Dorcas-reis naar Moldavië. Deze reis maakte diepe indruk op hem. ‘Mijn ouders waren al enkele jaren bij Dorcas betrokken, toen ik in 2006 met hen een open dag van Dorcas bezocht in Andijk. Ik sprak met een medewerker van Dorcas over een project dat Dorcas in Moldavië ondersteunt. Mijn nieuwsgierigheid werd aangewakkerd en ik hoefde dan ook niet lang na te denken over mijn antwoord op de vraag of ik op eigen kosten een project in Moldavië wilde bezoeken. In 2008, twee jaar na deze reis, werd ik gevraagd toe te treden tot het bestuur van Dorcas Hulp Nederland en het bestuur van Stichting Dorcas Winkels. Als bestuurslid ben ik verantwoordelijk voor het taakgebied ‘logistiek’.
Door mijn functie in het bestuur van DHN, krijg ik de gelegenheid om een bijdrage te leveren aan het werk dat Dorcas doet. In 2010 hebben de besturen van DHN en Dorcas Aid International (DAI) het besluit genomen om samen als één organisatie verder te gaan. In de gesprekken die voorafgingen aan dit besluit, leerden de bestuursleden van DHN en DAI, die verschillende achtergronden en culturen hebben, elkaar kennen en begrijpen. Onder leiding van een externe organisatie deelden medewerkers van DHN en DAI hun ideeën over de vormgeving van de integratie, die in 2011 geconcretiseerd zal worden. Deze eenwording zal van grote betekenis zijn voor de toekomst van Dorcas. In 2011 geeft het directieteam, bestaande uit Michel Gendi en Koos Mink, een vervolg aan de integratieplannen tussen DHN en DAI. Terwijl ik vooruitblik op 2011 en de daarop volgende jaren, besef ik opnieuw dat wij alleen met Gods hulp een verschil mogen maken in het leven van de allerarmsten. We zijn God dankbaar voor onze trouwe achterban, die zoveel ambitie heeft om de hulpbehoevenden in Afrika en Oost-Europa te bereiken.’
Tijdens mijn bezoek aan een opvanghuis voor meisjes in Moldavië, werd ik verrast door de toewijding en de passie waarmee de Dorcas-medewerkers de mensen begeleidden die bij het project waren betrokken. Ondanks de armoede en de uitzichtloosheid waarmee ik in het Oost-Europese land werd geconfronteerd, keerde ik geïnspireerd en met een goed gevoel terug naar Nederland. De inzet, kennis en openheid van de medewerkers van Dorcas en van de partnerorganisatie, waren overweldigend. Bovenal was ik onder de indruk van het doorzettingsvermogen en de positieve instelling van de lokale bevolking. De betrokken mensen konden nu echt aan hun toekomst werken. Dit besef straalde van hun gezichten af. Klaas Kloosterboer deelt voedselbonnen uit voor een gaarkeuken in Ethiopië.
68
Dorcas Jaarverslag 2010
1.4.Dorcas Bestuur in en Nederland directie
‘De veelzijdigheid van Dorcas blijkt onder meer uit de passie en de kleurigheid van haar medewerkers en vrijwilligers. Op kantoor en in het land stellen mensen alles in het werk om de armen te helpen. Verschillende culturen ontmoeten elkaar en slaan de handen ineen. Deze diversiteit wordt samengebonden door de gezamenlijke, christelijke overtuiging dat wij om moeten zien naar onze naaste. Het is geweldig dat Dorcas hier een rol in mag vervullen.’ Martin Suithoff, manager Bedrijfsbureau
Organisatie
Hoofdstuk 5
Dorcas Dorcas Jaarverslag 2010 2010 69 69 Jaarverslag
5. Organisatie
Via de adoptieprojecten van Dorcas ontvangen duizenden kinderen voedsel, gezondheidszorg, kleren en onderwijs.
5.1 Dorcas Aid International Stichting Dorcas Aid International (DAI) is het overkoepelende orgaan van alle aangesloten fondsenwervende organisaties (waaronder Dorcas Hulp Nederland (DHN)) en van alle veldkantoren in het buitenland. DAI coördineert en begeleidt de uitvoering van de projecten en zorgt onder andere voor trainingen van de DAI-medewerkers en de lokale partners. Ze maakt afspraken met de lokale partners en sluit overeenkomsten met internationale hulporganisaties waaronder MTI, AMAA, Ora, CRWRC en IAS. Ze werft fondsen bij internationaal opererende instellingen. DAI is lid van Partos, PSO en VIVA network. Het jaarverslag van DAI is voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring en wordt als beveiligd pdf-document beschikbaar gesteld via het DAI-kantoor te Andijk en digitaal via www.dorcas.net. Een samenvatting van deze jaarrekening en de aansluiting op de jaarrekening van Dorcas Hulp Nederland is opgenomen in bijlage 1 ‘Financieel rapport Dorcas Aid International’.
Verhouding tussen Dorcas Aid International en Dorcas Hulp Nederland DAI en DHN hebben een overeenkomst (charter agreement) getekend. In de statuten wordt naar die overeenkomst verwezen. De bedoeling van de overeenkomst is om helder te maken op welke manier beide organisaties aan elkaar verbonden zijn.
70
Dorcas Jaarverslag 2010
In de overeenkomst zijn richtlijnen opgenomen voor het bestuur en de directie van DHN. De belangrijkste punten uit de overeenkomst zijn: • DAI en DHN hebben elk een eigen bestuur en een eigen directeur. • Plannen en activiteiten op strategisch en tactisch niveau worden goedgekeurd door de internationaal directeur (daartoe is hij als adviseur aanwezig tijdens de bestuursvergaderingen van DHN). • DHN werft geld en goederen voor projecten die door DAI zijn goedgekeurd. De voorbereiding, uitvoering en monitoring van de projecten gebeurt onder verantwoordelijkheid van DAI. • DHN heeft de vrijheid om te kiezen welke door DAI goedgekeurde projecten zij zal ondersteunen. Minimaal 75 procent van geworven geld en goederen gaat naar DAI. Soms worden in noodhulpsituaties geld en goederen na overleg met DAI via andere organisaties besteed. • De kosten voor de fondsenwerving bedragen maximaal 25 procent van het totale inkomen van DHN. Eens per jaar is er een gezamenlijke vergadering van de besturen van DAI en Dorcas Hulp Nederland waarbij deze afspraken worden geëvalueerd. In 2010 zijn al deze afspraken nagekomen.
5. Organisatie
In hoofdstuk 4.5 ‘Integratie DHN en DAI’ is beschreven dat er in 2010 onderzoek is gedaan naar de effectiviteit van de samenwerking tussen DHN en DAI. In het desbetreffende hoofdstuk leest u meer over de aanleiding van dit onderzoek, de voorlopige uitkomsten en de implicaties hiervan.
In februari 2011 hebben er in het kader van de integratie van Dorcas Hulp Nederland en DAI wisselingen in het bestuur plaatsgevonden. Meer hierover leest u in hoofdstuk 4 ‘Bestuur en directie’.
Bestuur Dorcas Aid International
Dirk Jan Groot, de oprichter van Dorcas en (voormalig) directeur van DAI, is per 1 april 2010 met pensioen gegaan. Vanaf dezelfde datum is Michel Gendi hem opgevolgd als internationaal directeur. Michel Gendi was tot oktober 2008 regiodirecteur voor Noord-Afrika. Vanaf oktober 2008 tot december 2009 was hij director operations op het DAI-kantoor in Andijk. Van januari 2010 tot april 2010 was hij adjunct internationaal directeur van DAI en vanaf april 2010 werd hij internationaal directeur van DAI. Per 1 februari 2011 vormen Michel Gendi en Koos Mink (interim-directeur DHN) samen het team van directeuren van beide organisaties.
Directeur Dorcas Aid International
Het internationale DAI-bestuur bestaat uit de volgende leden: Dhr. David O’Brien Zuid-Afrika Voorzitter Dhr. drs. Arno IJmker Nederland Penningmeester Mevr. Ekaterina Smsyslova Rusland Secretaris Dhr. ds. Zsigmond Vad Hongarije Lid Dhr. dr. Magdy El-Sanady Egypte Lid Dhr. Samson Burgei Kenia Lid
Organigram Dorcas Aid International Bestuur Dorcas Aid International
Internationaal Directeur
Beleidscoördinator
Manager Kwaliteit
Directieassistent (vacature)
Afdeling Finaniën
Manager Personeelszaken
Webdesigner
Fondsenwerver Institutionele en Lokale Fondsen
Logistiek Manager
Donor Organisaties
Dorcas Aid Romania
Dorcas Aid South Africa
Dorcas Hulp Nederland
Dorcas Aid America
Dorcas Aid Hungary
Programmacoördinatoren
Coördinator Evaluaties
Regiokantoren
GOS
Oost-Europa en de Balkan
Noord-Afrika
Oost- en zuidelijk Afrika
Armenië Oekraïne Rusland
Oekraïne Roemenië Moldavië Albanië Bosnië
Egypte Soedan Ethiopië
Kenia Tanzania Mozambique Zuid-Afrika Zimbabwe Lesotho
Dorcas Jaarverslag 2010
71
de partner de jaarplannen uitgewerkt. Ook hierover is nauw contact. Tussen de landcoördinator en de partners worden frequent informatie en ideeën uitgewisseld.
Selectiecriteria
Een jeugdcentrum in Machakos, Kenia.
DAI onderscheidt op haar internationale werkterrein vijf regio’s, die elk door een regiodirecteur worden aangestuurd: Regio Voormalige Sovjet-Unie Oost-Europa en Balkan Oost-Afrika
Land
Plaats
Directeur
Rusland
Moskou
Bert Dokter (1)
Hongarije
Debrecen
Paul Visky
Kenia
Nairobi
Edwin Onyancha (2)
Zuidelijk Afrika Zuid-Afrika
Johannesburg
Annette Reed
Noord-Afrika
Addis Abeba
Teklu Wodajo
Ethiopië
(1) Bert Dokter is per 1 juni 2010 afgetreden als regiodirecteur. Vanaf deze datum is het regiokantoor opgeheven en worden de betreffende landen
DAI werkt het liefst samen met lokale christelijke partnerorganisaties, lokale kerken of nationale kerkelijke netwerken. Wanneer er geen partnerschap met lokale christelijke organisaties en lokale kerken mogelijk is, kan er (vooral op het gebied van noodhulp en wederopbouw) voor gekozen worden samen te werken met nationale of lokale NGO’s. DAI onderschrijft de stelling dat CSO’s (Civil Society Organisations) zowel in het zuiden als in het noorden: • een essentiële rol spelen in de ontwikkeling van de sociale en politieke capaciteiten en kwaliteiten van kwetsbare doelgroepen; • hun effectiviteit kunnen vergroten in het beïnvloeden van overheidsorganen; • de overheden beter kunnen bepalen bij voorkomende situaties.
Monitoring van de programma’s Bij het uitvoeren van de programma’s hanteert DAI een programmatische benadering waarvan de belangrijkste elementen zijn: • onderling samenhangende strategische plannen; • coöperatie met overheden; • coöperatie en netwerken met andere belanghebbenden; • aanpak op verschillende thema’s (armoedebestrijding, capaciteitsontwikkeling, lobby en belangenbehartiging).
vanuit het hoofdkantoor van DAI in Andijk aangestuurd. (2) De aansturing van regio Zuidelijk Afrika is per 1 september 2010 overgedragen aan regiodirecteur Annette Reed.
Draagvlak Dorcas Aid International en invloed van de zuidelijke partners Het stevige draagvlak dat DAI heeft in de verschillende landen waar zij werkt, versterkt de verankering van Dorcas in de mondiale samenleving. DAI heeft veldkantoren in de landen waar zij haar activiteiten concentreert. Deze veldkantoren hebben contacten met diverse maatschappelijke organisaties en bedrijven. De landcoördinatoren hebben als hoofdtaken: • capaciteitsontwikkeling en coaching van partnerorganisaties; • monitoring van de implementatie; • financiële auditing van de projecten. Daarnaast vertegenwoordigen ze DAI in het betreffende land bij de overheid en zijn de coördinatoren vertegenwoordigd in verschillende NGO-(Non Governmental Organisation-)netwerken. De partnerorganisaties worden nadrukkelijk betrokken bij het opstellen van het Strategisch Plan op landniveau. In samenwerking met medewerkers van het hoofdkantoor, worden de belangen van de doelgroep, de partnerorganisatie en Dorcas naast elkaar gelegd en verwerkt tot een eensluidend en coherent Strategisch Plan. Jaarlijks worden in samenwerking met
72
Dorcas Jaarverslag 2010
Het ontwerp, de planning en de monitoring van de DAIprogramma’s is gebaseerd op het Project Cycle Managementsysteem (PCM). Met behulp van dit systeem kunnen meetbare en duurzame resultaten in kaart worden gebracht. Daarnaast is het een goed instrument om systematisch de verschillende fases van de project-/programmacyclus te volgen. Het helpt de problemen te analyseren, de mogelijke interventies te categoriseren en duidelijke doelen en resultaten van de projecten en programma’s te formuleren in een ‘logical framework’. Dit ‘logframe’ bevat SMART-indicatoren om projectresultaten te meten. Het model voor de DAI-voorstellen en -rapportages zijn gestandaardiseerd in lijn met de PCM-systematiek. Het ontwikkelingsproces van nieuwe projecten start op het moment dat DAI een lokale organisatie benadert, of als een (potentiële) partnerorganisatie DAI benadert. De lokale partner maakt een projectvoorstel met daarin een probleemboom, een ‘logframe’, een jaarplan en een budget. Tijdens de budgetmeeting, die DAI standaard in oktober houdt, wordt het portfolio voor het volgende jaar vastgesteld. Projecten, bijdragen van de Dorcas Fondsenwervende Organisaties (DFO’s) en verwachte inkomsten vanuit lokale en institutionele fondsen worden daarvoor doorgenomen.
5. Organisatie
Zodra een voorstel is goedgekeurd en een toezegging voor financiering is gedaan, wordt een overeenkomst (Memorandum of Understanding; MoU) getekend met de partnerorganisatie. Dit gebeurt alleen als het om een nieuwe partnerorganisatie gaat. Deze overeenkomst duurt vijf jaar en beschrijft de wederzijdse verantwoordelijkheden en principes van het partnerschap. De partnerorganisatie maakt jaarlijks een projectplan en een budget gebaseerd op het projectvoorstel. Ook wordt jaarlijks per project een ‘project agreement’ met de partnerorganisaties getekend waarin de afspraken zijn vastgelegd. Elke drie maanden wordt een voortgangsrapport geschreven en aan het eind van het jaar wordt een jaarrapport gemaakt. Voor elk project met een looptijd van meer dan drie jaar wordt een tussenevaluatie gepland. Aan het eind van de projectduur wordt een eindrapport samengesteld. De DAI-regiodirecteuren bezoeken alle landen in hun regio ongeveer drie keer per jaar. Voor deze bezoeken wordt een Terms of Reference geschreven en geaccordeerd. Van elk bezoek wordt een kort verslag gemaakt ter bevestiging van afspraken, en een overzicht van actiepunten met een tijdpad. Tijdens deze bezoeken staat de ondersteuning en vorming van de landcoördinatoren, monitoring van zijn/haar werkplan en strategische planning en een gezamenlijke reflectie op het werk centraal. Daarnaast bezoekt de regiodirecteur volgens een roulatieschema een aantal partnerorganisaties, om in samenwerking met de landcoördinator specifieke situaties te bespreken.
Projectevaluaties Doelen Dorcas hecht veel waarde aan de evaluatie van haar projecten. Met de evaluaties wil Dorcas continue verbetering realiseren van projecten, programma’s en strategieën. Naast het afleggen van verantwoording (accountability) aan donoren en begunstigden, wil Dorcas leren van haar interventies, om deze vervolgens te verbeteren. In 2009 is een evaluatiecoördinator aangesteld, van wie de eerste taak was een evaluatiebeleid te schrijven en richtlijnen op te stellen om op gestructureerde, eenduidige wijze evaluaties uit te kunnen voeren. In oktober 2010 is een team van (interne) evaluatoren van Dorcas getraind door het advies- en consultancybureau Management for Development Foundation (MDF). Dorcas hanteert de evaluatiedefinities van de Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). De evaluaties zijn gericht op de volgende strategische vragen: • Wordt het juiste gedaan? • Worden de projecten goed opgezet en uitgevoerd? Om de eerste vraag te beantwoorden, wordt de relevantie van de interventie onderzocht. Om de tweede vraag te beantwoorden, worden de efficiëntie, effectiviteit en duurzaamheid van de projecten onderzocht. In 2010 zijn projecten binnen de sector Sociale hulp geëvalueerd en zijn voorbereidingen getroffen voor de evaluatie van projecten binnen de sector Gezondheidszorg en hiv/aids. In hoofdstuk 3 ‘Projecten van Dorcas’ leest u meer over deze sectoren.
Dorcas-medewerkers evalueren het hiv/aids-project van Dorcas in Beira, Mozambique.
Dorcas Jaarverslag 2010
73
Impact Het meten van impact, de langetermijneffecten van ontwikkelingsinterventie, is zeer complex. Mede omdat de omvang van de projecten van Dorcas relatief gering is, richt Dorcas zich bij de evaluaties op de outcome: de korte- en middellangetermijneffecten voor de begunstigden.
Evaluatie sector Sociale hulp De evaluaties in 2010 waren voornamelijk gericht op het afronden van de evaluatie General Material Support, onderdeel van de sector Sociale hulp. Bij deze uitgebreide evaluatie waren twaalf landen en meer dan vierhonderd distributieorganisaties betrokken. Evaluatiemethoden Voor de evaluatie is gebruikgemaakt van een mix van methoden: documentatieonderzoek, (semi-)gestructureerde interviews, survey-based interviews onder 114 distributieorganisaties, interviews met projectcoördinatoren en medewerkers van partnerorganisaties, interviews met begunstigden en directe observaties tijdens veldonderzoek in vier landen. Duur van de evaluatie De evaluatie liep van september 2009 tot en met april 2010. Resultaten De evaluatie heeft tot de volgende aanbevelingen geleid: • focus op de meest benodigde goederen; • verminder de span of control van het distributienet; • verbeter de rapportage en meting van resultaten; • verhoog de frequentie van de (ook psychosociale) steun tot maximaal vier keer per jaar; • differentieer de strategie op basis van de vier belangrijkste distributiestromen.
5.2. Dorcas Hulp Nederland Dit jaarverslag gaat over Dorcas Hulp Nederland. De informatie die over DAI is opgenomen, heeft als doel een goed beeld te geven van de organisatiestructuur van Dorcas. Daarnaast geeft het inzicht in hoe het geld en de goederen die door DHN geworven zijn, worden gebruikt door DAI. In dit hoofdstuk wordt de organisatie van DHN beschreven.
5.2.1 Management Het managementteam (MT) van DHN bestond in 2010 uit de volgende personen. Ruud van Eijle Koos Mink Dick Tillema Martin Suithoff Hendrik-jan Graber Gerald van Dijk Cor Slob Marcel Dijk
directeur tot 1 december 2010 (ook verantwoordelijk voor Stichting Dorcas Winkels) directeur per 1 december 2010 manager Bedrijfsbureau tot 1 september 2010 manager Bedrijfsbureau per 1 september 2010 interim-coördinator team Bedrijven tot 1 april 2010 coördinator team Bedrijven per 1 april 2010 coördinator team Actie coördinator team Logistiek
Evaluatie sector Gezondheidszorg en hiv/aids In juli 2010 is gestart met de voorbereiding van de sectorevaluatie Gezondheidszorg en hiv/aids. Via deze grootschalige evaluatie worden 25 projecten in tien landen geëvalueerd door een team van twintig interne evaluatoren. Deze evaluatoren evalueren in tweetallen de gezondheidszorg- en hiv/aidsprojecten die in een van de betrokken landen zijn uitgevoerd. Eind 2010 is een assistent evaluatiecoördinator aangenomen en is een plan van aanpak opgesteld. De landenevaluaties worden in 2011 uitgevoerd, waarna een sectorevaluatierapport zal worden geschreven.
Een hulpontvanger toont zijn groente- en bloemkwekerij (kassenproject Transkarpaten).
74
Dorcas Jaarverslag 2010
5. Organisatie
Onderdeel Afdeling Bedrijfsbureau
Verantwoordelijk voor Ondersteuning van directie en bestuur, kwaliteit, personeel, ICT, receptie en aansturing van team Administratie, team Fondsen en team Sponsoring.
Team Communicatie
Interne en externe communicatie.
Team Bedrijven
Fondsenwerving in geld bij bedrijven en ondernemers.
Team Actie
Fondsenwerving in geld bij particulieren, scholen, kerken en werkgroepen. Landelijke campagnes (DVA, DRA en DKA).
Team Logistiek
Fondsenwerving in goederen en het verzorgen van alle logistieke bewegingen in Nederland.
Organigram Dorcas Hulp Nederland Directeur
Bedrijfsbureau
Communicatie
Fondsenwerving & Logistiek
Sponsoring
Fondsen
Administratie
Bedrijven
5.2.2 Personeel In het Strategisch Plan 2008-2010 staat het volgende over de medewerkers: • Dorcas wil medewerkers die doen waar ze goed in zijn. Die met plezier naar hun werk gaan en er (gepast) trots op zijn dat ze bij Dorcas werken. Die betrokken, toegewijd en fit zijn en een gezonde balans tussen werk en privé aanhouden. Dorcas streeft naar zelfstandige medewerkers, die zich vanuit een christelijke levensvisie betrokken voelen bij doel en uitvoering van de organisatie. • Dorcas wil het personeelsverloop en het ziekteverzuim zo laag mogelijk houden (norm: gemiddeld verzuimcijfer CBS). • Dorcas wil de medewerkers een adequate beloning geven. Als de indruk ontstaat dat een medewerker niet op de juiste plaats zit, wordt actief gezocht naar een oplossing binnen of buiten de organisatie. • Dorcas gaat meer investeren in werving en selectie. Om de balans tussen doeners en denkers te optimaliseren, worden meer medewerkers met HBO-/WO-denkniveau aangetrokken. • Voor alle medewerkers wordt een adequaat opleidingspakket samengesteld. De backoffice wordt versterkt door meer uitvoerende capaciteit in te zetten.
Actie
Dorcas Winkels
Logistiek en Hulpgoederen
• Een kleinschalig managementteam zorgt voor adequate afstemming tussen afdelingen binnen Dorcas. • Dorcas zorgt voor verzorgde en veilige werkomstandigheden voor alle medewerkers. Jaarlijks zal daartoe worden geïnventariseerd welke wensen er onder de medewerkers leven. •M edewerkers worden betrokken bij belangrijke beleidsbeslissingen.
Resultaat in 2010 • In 2008 is een Medewerkers Tevredenheids Onderzoek (MTO) onder het personeel van Dorcas Hulp Nederland en DAI gehouden. Uit dit onderzoek bleek onder meer dat Dorcas als werkgever met een 7,2 gewaardeerd wordt. In 2010 is het MTO onder het personeel van DAI gehouden (inclusief het personeel van de veldkantoren). In dit onderzoek wordt Dorcas met een 7,3 gewaardeerd. Met het oog op de integratie van beide organisaties, is besloten in 2011 geen MTO te doen. In 2012 zal een MTO onder het voltallige personeel worden uitgevoerd. • In 2010 namen vijf medewerkers afscheid (2009: 1). Drie van hen kozen een baan elders, één van hen startte een eigen bedrijf en van één medewerker werd het tijdelijke dienstverband niet verlengd. Er kwamen zes nieuwe medewerkers in dienst.
Dorcas Jaarverslag 2010
75
Deze mensen hebben voor versterking gezorgd bij de teams Bedrijven, Actie en Logistiek. • Het verzuim bleef, net als in 2009, binnen de gestelde norm. Wat betreft de aanpak van het verzuim werd nauw samengewerkt met arbodienst Perspectief. In veel gevallen werd maatwerk geleverd door de verzuimbegeleider, de bedrijfsarts en de fysiotherapeut. • Het Preventief Medisch Onderzoek (PMO) werd in 2010 opnieuw georganiseerd (het vorige onderzoek is in 2007 gedaan). Naar aanleiding van dit onderzoek kreeg een aantal medewerkers individueel advies van de uitvoerende bedrijfsarts. Daarnaast kwam de fysiotherapeut van de arbodienst op bezoek om medewerkers instructies en adviezen te geven over algemene ergonomische aspecten. Dit werd zeer gewaardeerd.
• Net als andere jaren gaf Dorcas ruime gelegenheid tot het volgen van trainingen. De intern georganiseerde computercursussen werden goed bezocht. Verder volgden diverse medewerkers kortdurende seminars en cursussen en volgen drie medewerkers een meerjarige opleiding. • J aarlijks wordt door een vaste arbo-vertegenwoordiging een ronde door het bedrijf gemaakt, waarbij wordt getoetst of de werkomstandigheden voldoen aan de arbo-normen. Waar nodig worden aanpassingen gedaan. • Medewerkers worden tijdens teamoverleg en personeelsoverleg betrokken bij het beleid. Voor de jaarplannen en strategische plannen wordt individueel om inbreng gevraagd. Besluiten van bestuur en managementteam worden teruggekoppeld aan de medewerkers. Hieronder volgt een weergave van de verzuimpercentages, meldingsfrequentie, gemiddelde verzuimduur en niet-ziekmeldingen van het personeel in 2010:
2008
2009
2010
Norm
Verzuimpercentage (1)
4.30
1.80
2.44
4.3 (cijfer CBS)
Meldingsfrequentie (2)
1.24
1.32
1.05
Geen
Gemiddelde verzuimduur (3)
11.5
6.70
8.70
Geen
9
13
12
Geen
Niet verzuimd (4)
1) Aantal verzuimde kalenderdagen afgezet tegen aantal beschikbare kalenderdagen (met correctie op gedeeltelijke werkhervatting). 2) Aantal ziekmeldingen per jaar gedeeld door aantal werknemers. 3) Totaal aantal verzuimde kalenderdagen van ziekteperioden beëindigd in de meetperiode, gedeeld door het totaal aantal beëindigde verzuimgevallen in de meetperiode. 4) Aantal medewerkers van Dorcas/SDW in 2010 die geen enkele dag ziekteverzuim hebben gehad.
Arbeidsvoorwaarden
Voorlichting
Voor de sector ontwikkelingssamenwerking bestaat geen CAO. Daarom heeft Dorcas een eigen Dorcas Arbeids Overeenkomst (DAO), een Huishoudelijk Reglement en een Dorcas Loonhuis. Samen met visie, missie en kernwaarden vormen deze documenten het Handboek DHN. De werving en selectie, entree- en exitprocedures zijn vastgelegd. Vacatures worden gepubliceerd in het Dorcas Journaal, op de website www.dorcas.nl en voor zover nodig op externe websites en in landelijke en/of regionale dagbladen. Selectie vindt plaats naar aanleiding van gesprekken in twee ronden, waarbij de directeur deelneemt aan het tweede gesprek. Beloning vindt plaats op grond van het Dorcas Loonhuis. Het Loonhuis is vastgesteld na vergelijking met collega-organisaties. Jaarlijks wordt met elke medewerker een functionerings- en een beoordelingsgesprek gehouden. Bij beëindiging van het dienstverband vindt altijd een exitgesprek plaats, waaruit de belangrijkste bevindingen in de management review worden opgenomen. Dorcas kent voor haar medewerkers een premievrij pensioen (beschikbaar premiestelsel) en een premievrije ANW-hiaatverzekering.
De medewerkers werden in 2010 tijdens drie personeelsbijeenkomsten geïnformeerd over bedrijfsbrede ontwikkelingen. Alle medewerkers ontvingen maandelijks een gebedsbrief met gebedspunten voor alle facetten van het werk van Dorcas in binnen- en buitenland. Elke werkweek werd begonnen met een weekopening, waarin naast gezamenlijk gebed en een overdenking ook aandacht werd besteed aan actuele ontwikkelingen in het Dorcas-werkveld. Op die manier worden de medewerkers betrokken bij het uiteindelijke resultaat van hun werk.
76
Dorcas Jaarverslag 2010
Interne gedragscode en vertrouwenspersoon In het Huishoudelijk Reglement is een interne gedragscode opgenomen, waarin onderwerpen als alcoholgebruik, roken, corruptie, belediging, geweld en (seksuele) intimidatie worden genoemd. Door het personeel is een vertrouwenspersoon verkozen die door het bestuur is aangesteld. Om het jaar wordt een nieuwe vertrouwenspersoon verkozen en benoemd.
5. Organisatie
Personeelssamenstelling In bijlage 2 ‘Medewerkers Dorcas Hulp Nederland’ is een uitgebreide lijst van medewerkers opgenomen.
2008
2009
2010
Nieuwe medewerkers
8
2
6
Vertrokken medewerkers
6
1(*)
5
34
35
36
26,9
28,3
27,5
55,9%
63,9%
69,4%
Vrouwelijke medewerkers
56%
58%
61%
Mannelijke medewerkers
44%
42%
39%
44
45
45
Aantal medewerkers Aantal fte’s Parttime
Gemiddelde leeftijd Leeftijdscategorie meest Leeftijdscategorie minst
41-50
51-60
41-50
(29%)
(33%)
(33%)
61-70
61-70
61-70
(3%)
(3%)
(3%)
Toelichting
Het fulltime dienstverband is gebaseerd op een werkweek van 40 uur.
Dorcas streeft naar een evenwichtige inzet van mannelijke en vrouwelijke medewerkers.
Dit geeft aan in welke leeftijdscategorie de meeste en de minste medewerkers voorkomen. Omdat de afgelopen jaren geen medewerker jonger dan 21 was, is die categorie niet meegenomen.
*P er 31 december 2009 is één medewerker vertrokken van Dorcas Hulp Nederland naar DAI. Dit was niet opgenomen in het Jaarverslag 2009.
5.2.3 Samenwerking in Nederland Prisma/ICCO-alliantie Dorcas is lid van Prisma, de vereniging van christelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking (www.prismaweb.org). Dorcas-directeur Ruud van Eijle was tot 1 december 2010 lid van het bestuur van Prisma. Prisma heeft diverse bijeenkomsten georganiseerd waaraan Dorcas deelnam. Dorcas levert een actieve bijdrage aan de secties binnen Prisma. Via Prisma is Dorcas onderdeel van de ICCO-alliantie. Dorcas voert samen met andere Prisma lid-organisaties, waaronder ICCO, een MFS-programma uit op het gebied van hiv/aids, basisgezondheidszorg en arbeid en inkomen. Voor de jaren 2011-2015 is een nieuwe MFS-aanvraag ingediend. In de jaarrekening worden de MFS-subsidies verantwoord die Dorcas als onderdeel van Prisma/de ICCO-alliantie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken ontving. Jaarlijks wordt de samenwerking met Prisma in een tevredenheidsgesprek geëvalueerd. Bij de laatste evaluatie werd waardering uitgesproken over de samenwerking. Voor Dorcas is de kracht van Prisma beleidsontwikkeling, beleidsbeïnvloeding, kennisuitwisseling en ontmoeting.
Toegevoegde waarde voor Dorcas: Dorcas heeft als doel om zich samen met andere christelijke organisaties te bezinnen op ontwikkelingssamenwerking en kennis uit te wisselen, zodat de eigen expertise wordt vergroot. Door een intensieve samenwerking binnen Prisma en de ICCOalliantie, wil Dorcas de efficiëntie en de effectiviteit in de programma-uitvoering vergroten. Daarnaast wil Dorcas via deze samenwerking overheidssubsidies ontvangen voor diverse projecten. Evaluatie toegevoegde waarde: • In 2010 hebben medewerkers van DHN en DAI inhoudelijk overleg gehad met leden van Prisma. Hierbij is kennis vergaard over onder meer hiv/aids, voedselzekerheid, communicatie en institutionele fondsenwerving en programmatisch werken. • In 2010 heeft Dorcas als lid van het communicatienetwerk van Prisma meegewerkt aan de totstandkoming van een perslijst voor de aangesloten leden. Door de persadressen van de leden te bundelen, kon het bereik van de uitingen die vanuit het communicatienetwerk werden gedaan, worden vergroot. • In 2010 is door de Prisma-partners een gezamenlijke reactie gegeven op een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Dorcas heeft deze reactie opgenomen in een digitale nieuwsbrief en op haar website geplaatst.
Dorcas Jaarverslag 2010
77
In 2010 ontving Dorcas NCDO-subsidie voor diverse projecten, waaronder voor dit huizenbouwproject in Tanzania.
• Dorcas heeft samen met andere leden van het communicatienetwerk van Prisma in een gezamenlijk artikel aandacht besteed aan Wereld Aids Dag. Dankzij de bundeling van krachten van de leden kon nadrukkelijker aandacht worden gevraagd voor de aidsproblematiek. • Medewerkers van Dorcas hebben studiedagen van Prisma bezocht en er is directieoverleg geweest tussen Dorcas, Prisma en de ICCO-alliantie. Op het gebied van programmatisch werken is een intensievere samenwerking ontstaan tussen Dorcas, partners van Prisma-leden en van de overige ICCO-alliantieleden in de projectlanden (Kenia, Ethiopië, Soedan en Zimbabwe). • In 2010 ontving Dorcas als onderdeel van Prisma/de ICCOalliantie 1.098.599 euro MFS-subsidie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, inclusief vergoedingen van de kosten voor het coördineren van de ICCO-alliantie.
Stichting Woord en Daad Dorcas voert samen met onder andere Stichting Woord en Daad (www.woordendaad.nl) een MFS-programma uit op het gebied van arbeid en inkomen. Stichting Woord en Daad treedt op als penvoerder. Dorcas is tevreden over de samenwerking met Woord en Daad.
78
Dorcas Jaarverslag 2010
Toegevoegde waarde voor Dorcas: • Dorcas wil kennis en ervaring ontwikkelen op het gebied van arbeid en inkomen, en overheidsfinanciering ontvangen voor die projecten. Woord en Daad is op het gebied van arbeid en inkomen een deskundige collega-organisatie en is penvoerder voor het verkrijgen van de MFS-subsidie. Evaluatie toegevoegde waarde: • Dorcas heeft de samenwerking met Woord en Daad in 2010 als zeer positief ervaren. Middels workshops is waardevolle kennis gedeeld en tijdens werkgroepbijeenkomsten zijn doelen geformuleerd en ervaringen gedeeld, onder meer over monitoringsinstrumenten en succesvolle formules. De samenwerking met de zuidelijke partners is mede dankzij het samenwerkingsverband verbeterd, wat heeft geresulteerd in hoogwaardiger projectmanagement en rapportages van de partners. Ook is de samenwerking tussen de zuidelijke partners verbeterd en werden via uitwisselingsbezoeken en conferenties kennis en ervaringen gedeeld. De samenwerking tussen Woord en Daad en Dorcas heeft bovendien geleid tot een groei van het aantal arbeids- en inkomensprojecten door een toename van het aantal beschikbare fondsen.
5. Organisatie
• Via Woord en Daad ontving Dorcas in 2010 289.821 euro MFS-subsidie, inclusief kosten- en coördinatievergoedingen.
Noodhulp samenwerkingsverband Dorcas is sinds 2008 aangesloten bij het noodhulpcluster dat bestaat uit Woord en Daad, ZOA, Tear, Red een Kind en Dorcas. Het samenwerkingsverband streeft op basis van de gemeenschappelijke doelstelling naar hulp aan slachtoffers bij rampen. Daarbij wordt in voorkomende gevallen samengewerkt op het gebied van fondsenwerving, publiciteit en eventueel de daadwerkelijke uitvoering van een noodhulpproject in het rampgebied. Toegevoegde waarde voor Dorcas: • Samenwerking tussen de leden van het noodhulpcluster leidt tot een goede afstemming tussen de deelnemende organisaties. Er is snel duidelijkheid over welke organisatie in welk gebied werkt en over waar de nood het hoogst is. Hierdoor kan sneller gepaste hulp worden gegeven. • De kosten voor publiciteit kunnen worden gedeeld: in plaats van elkaar te beconcurreren worden gezamenlijk fondsen geworven en kan er eventueel van elkaars partnerorganisaties gebruik worden gemaakt om noodhulp te verlenen in landen waar men zelf geen projecten heeft. Evaluatie toegevoegde waarde: • In januari kwam het noodhulpcluster in actie voor Haïti. Dorcas nam hier echter niet aan deel, maar werd door collega-organisatie Tear met succes voorgedragen als gastdeelnemer in de landelijke inzamelingsactie van de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Het is niet mogelijk om in beide samenwerkingsverbanden tegelijk te participeren. • In juni was Dorcas gastvrouw voor een vergadering van de verschillende organisaties van het noodhulpcluster. Tijdens deze bijeenkomst werden een aantal acties en de samenwerking geëvalueerd. • In augustus nam Dorcas deel aan een noodhulpactie voor Pakistan, waarbij onder meer gezamenlijk een mailing naar kerken, persberichten en advertenties werden opgesteld en uitgezet.
Micha Campagne Omdat Dorcas zich het lot van de allerarmsten aantrekt, heeft Dorcas zich aangesloten bij de Micha Campagne (www.michacampagne.nl). De Micha Campagne maakt deel uit van een wereldwijde beweging, de Micah Challenge, die christenen wereldwijd wil betrekken bij de strijd tegen armoede en voor gerechtigheid, en wereldleiders oproept om zich te houden aan de Millenniumdoelstellingen. Iedere organisatie of kerk die meedoet, geeft op een eigen manier invulling aan de campagne. Toegevoegde waarde voor Dorcas: • Dorcas ziet in de Micha Campagne een versterking van het eigen signaal, namelijk om de allerarmsten in deze wereld te helpen. Evaluatie toegevoegde waarde: • Op 10 oktober 2010, Micha Zondag, gaf Dorcas net als voorgaande jaren invulling aan de Micha Campagne door tijdens een themadienst christenen bewust te maken van de armoede in de wereld. De Micha Campagne was daarnaast een van de
inspiratiebronnen voor Dorcas bij de realisatie van een nieuwe uitgave van het Bijbelleesrooster Veertigdagentijd (voor 2011), waarin voor elke dag een Bijbeltekst, een korte overdenking en een gebedspunt voor een van de Dorcas-projecten zijn weergegeven. NCDO De NCDO betrekt mensen in Nederland bij internationale samenwerking en ondersteunt hen met informatie, subsidies en adviezen. Toegevoegde waarde voor Dorcas: Via een verdubbelingsregeling ondersteunde de NCDO tot en met december 2010 de fondsenwerving van diverse Dorcas Winkels, bedrijven en werkgroepen. Met ingang van 2011 heeft de NCDO van de minister voor Ontwikkelingssamenwerking geen mandaat meer als subsidieverstrekker en wordt de organisatie een kenniscentrum. Evaluatie toegevoegde waarde: • E en van de voorwaarden voor fondsenwervers voor het verkrijgen van NCDO-subsidie bestond uit het geven van voorlichting over de armoede in de wereld. Doel was draagvlak te creëren onder de Nederlandse bevolking. Diverse Dorcas Winkels, bedrijven en werkgroepen zijn hier in 2010 in geslaagd. Dit heeft tot grotere betrokkenheid van een deel van de bevolking geleid. Daarnaast zijn velen geïnformeerd over het werk van Dorcas onder de allerarmsten. • In 2010 werd door de NCDO, dankzij de acties van werkgroepen, Dorcas Winkels en bedrijven, 330.000 euro aan subsidie toegezegd. Omdat de NCDO vanaf 2011 geen subsidies meer zal verstrekken, zal Dorcas haar werkterrein verbreden en bereidt Dorcas zich voor om voor een aantal grote projecten buitenlandse fondsen aan te schrijven.
5.2.4 Maatschappelijke bijdrage Dorcas zet mensen in beweging Dorcas wil mensen in Nederland in beweging zetten. ‘In actie voor de allerarmsten’ is niet voor niets de lijfspreuk van Dorcas. Overal in Nederland tref je Dorcas-depots aan waar mensen kleding komen brengen voor hun armere medemens. Kleding brengen is meer dan alleen een zak neerzetten. Er ontstaan gesprekken aan de keukentafel. Mensen ontmoeten elkaar en delen iets met elkaar. Depothouders en sorteerpunten krijgen regelmatig een sociale spilfunctie. Op dezelfde manier heeft de Dorcas Voedselactie een enorme impact op al die duizenden vrijwilligers die erbij betrokken zijn. IJverige mensen, die andere ijverige mensen aantrekken. Samen willen ze iets betekenen voor hun medemens. Dorcas maakt het mogelijk dat waar te maken. Door de betrokkenheid van de vrijwilligers slaat warmte en enthousiasme over naar al die medelanders die in supermarkten, scholen en kerken duizenden dozen met voedsel schenken.
Dorcas Jaarverslag 2010
79
Dorcas brengt de wereld dichtbij Ondernemers, sponsors, vakmensen en jongeren die met Dorcas op reis zijn geweest naar projecten, worden geraakt. Ze vertellen erover in hun omgeving en steken andere ondernemers en jongeren aan om ook eens mee te gaan. Een sneeuwbaleffect dat in een paar jaar tijd honderden ondernemers en jongeren maatschappelijk betrokken heeft gemaakt. Er zijn prachtige voorbeelden te noemen van jongeren voor wie de wereld openging en van ondernemers die zich langdurig voor een ontwikkelingsproject inzetten. Kijk voor voorbeelden in de Dorcas Actiekalender 2010 achter in dit jaarverslag.
Dorcas als re-integratievoorziening en als leerbedrijf Dorcas werkt samen met Reclassering Nederland, waardoor jaarlijks gemiddeld vijftien mensen hun taakstraf bij Dorcas vervullen. Ook is Dorcas een door de ECABO erkend leerbedrijf. Elk jaar doen veel jongeren hun (maatschappelijke) stage bij Dorcas. Vooral de Dorcas Voedselactie is een uitstekende mogelijkheid om de maatschappelijke stage in te vullen. In Zwolle, Dordrecht, Veenendaal en Zeeuws-Vlaanderen hielpen in 2010 tientallen stagiairs mee in supermarkten en bij sorteerdepots. Het Dorcas-depot in Zuidzande heeft mede dankzij de hulp van stagiairs dertig procent meer voedsel ingezameld dan in 2009.
Dorcas zorgt voor het milieu In het Strategisch Plan 2008-2010 is opgenomen: ‘Onderzocht zal worden op welke punten binnen het werk van DHN besparing van energie of materiaal kan plaatsvinden’. In 2009 is een milieuplan gemaakt voor de besparing van energie en materiaal. Daarvoor is onder andere contact geweest met Greenpeace. In 2010 is dit milieuplan door de Projectgroep Milieu verder uitgewerkt en is het personeel tijdens een personeelsbijeenkomst ingelicht over manieren waarop beter met het milieu kan worden omgegaan. Het voert te ver om alle maatregelen in dit jaarverslag te noemen. Hieronder wordt een selectie weergegeven van de huidige stand van zaken en van de verbeterpunten die in het milieuplan zijn beschreven. Vervoer Stand van zaken • Het fietsgebruik door het personeel wordt gestimuleerd. Daarvoor heeft Dorcas de fietsregeling uitgebreid. In 2010 maakte 25 procent van het DHN-personeel van deze regeling gebruik. Verbeterpunt • Het carpoolen en het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren. In 2011 zal hieraan tijdens een personeelsbijeenkomst en een e-letter aandacht worden besteed. Papier Stand van zaken • Voor de verzending van brieven en publicaties wordt zoveel mogelijk gebruikgemaakt van digitale verzending.
80
Dorcas Jaarverslag 2010
• Het Post op Maat-beleid leidt tot minder papierverspilling. Voor het Dorcas Journaal is voor een dunne papiersoort gekozen. Verbeterpunt • Op dit moment is de prijs van papier een van de belangrijkste criteria bij de inkoop ervan. Recyclebaar papier moet een belangrijker criterium worden.
Het papier waarvan dit jaarverslag is gemaakt, is FSCgecertificeerd. Dit betekent dat de grondstof van het papier afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen.
Afvalstromen Stand van zaken • Depots moeten rond de kledinginzameling voldoen aan een protocol, waarin onder andere staat dat alleen gave en schone kleding wordt geaccepteerd. Zo blijft de afvalstroom bij Dorcas tot een minimum beperkt. • Goederen die bij Dorcas binnenkomen en niet door de projectlanden worden gevraagd, worden in de Dorcas Winkels in Nederland verkocht. • Afvalmetaal, oud papier, tonercartridges en afvalhout worden gerecycled. • Dorcas heeft een certificaat ‘Groene Post’ van de TNT. Dit betekent dat de CO2-uitstoot veroorzaakt door het verzenden van poststukken (exclusief periodieken) middels duurzame projecten van de TNT wordt gecompenseerd. • Gebruikte mobiele telefoons worden via Dorcas ingezameld en doorgestuurd naar een bedrijf dat zorgt voor een milieuverantwoord hergebruik van de telefoons. Verbeterpunt • De milieueffecten moeten een vast onderdeel vormen van de detailprocessen van alle teams. Dit betekent dat voor de standaardprocedures (waaronder de goederenstromen) en voor evenementen (zoals de Dorcas Voedselactie) de milieueffecten en verbeterpunten in kaart moeten worden gebracht. Vooruitblik In 2011 wordt door de Projectgroep Milieu een plan van aanpak opgesteld waarin de verbeterpunten in het milieuplan worden vertaald naar concrete actiepunten. Daarnaast zal onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden om fondsenwerving te verduurzamen. Aan relaties zal bijvoorbeeld worden gevraagd hun CO2-uitstoot te compenseren door te investeren in duurzame projecten van Dorcas.
5. Organisatie
5.2.5 Maatschappelijke waardering Bekendheid en waardering Eens in de drie jaar doet Dorcas mee aan een onderzoek onder christelijke goede doelen en christelijke gevers naar naamsbekendheid, imago en geefklimaat. In 2009 heeft Dorcas aan dit Christelijk Charitatief Peil meegedaan. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een teleservicebureau en een communicatiebureau in samenwerking met het sociaal-wetenschappelijk instituut Kaski van de Radboud Universiteit Nijmegen. • Uitkomsten onderzoek: Dorcas staat op een vierde plaats als het gaat om de naamsbekendheid van christelijke goede doelen. De spreiding over de kerkelijke stromingen is goed. 73% van de christenen kent Dorcas. Net als in andere onderzoeken heeft Dorcas een prima imago. Dorcas wordt met ongeveer een acht gewaardeerd. De ondervraagden kennen Dorcas vooral van de armoedebestrijding, de kledinginzameling, de Dorcas Voedselactie en van acties in Oost-Europa.
• Reactie op deze resultaten: Dorcas is tevreden met de naamsbekendheid onder christenen, maar streeft er desondanks naar haar naamsbekendheid te vergroten door gerichter te communiceren. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwichtiger imago, waar naast elementen van sociale hulp ook de structurele ontwikkelingssamenwerking nadrukkelijk een plaats heeft.
Klanttevredenheidsonderzoek Dorcas voert elk jaar onder een deel van de achterban een onderzoek uit, waarbij onder meer klanttevredenheid en geefgedrag in kaart worden gebracht. In december 2010 en januari 2011 is onder een deel van de ondernemers die bij Dorcas is aangesloten, het PROBATA-onderzoek ‘Bedrijven en goede doelen’ uitgevoerd. Het doel van dit onderzoek is tweeledig. Enerzijds wil Dorcas met dit onderzoek de tevredenheid van de ondernemers ten aanzien van hun verbondenheid aan Dorcas meten. Daarnaast wil Dorcas in kaart brengen hoe het profiel van de zakelijke achterban eruitziet, wat hun geefgedrag is ten aanzien van goede doelen en op welke manier zij als ondernemer betrokken zijn bij goede doelen. • Uitkomsten onderzoek: De uitkomsten van het PROBATA-onderzoek worden medio maart 2011 verwacht.
Transparant Prijs
In 2010 is voor de zevende keer de Transparant Prijs uitgereikt. In de categorie van grote instellingen behaalde Dorcas met haar jaarverslag over 2009 een 7,7. Deze beoordeling leidde tot een gedeelde veertiende plaats. In totaal hadden 219 goede doelen hun jaarverslag ingezonden. De Transparant Prijs is een onderscheiding voor het meest transparante jaarverslag van goede doelen en wordt uitgereikt door PricewaterhouseCoopers in samenwerking met Stichting Civil Society. Dorcas besteedt veel aandacht aan een inhoudelijk, volledig en transparant jaarverslag.
Kinderen van basisschool de Fontijn in Beuningen wassen auto’s om geld in te zamelen voor noodhulp in Haïti.
Dorcas wil graag inzage geven in de werkzaamheden en de financiële resultaten. Dorcas ziet transparantie als een belangrijke voorwaarde voor een goede verstandhouding tussen donateurs en de organisatie. Het jaarverslag is elk jaar te downloaden op www.dorcas.nl/jaarverslag. Daarnaast worden vijfhonderd gedrukte exemplaren gericht of op aanvraag verspreid. • Reactie op deze resultaten: In het jaarplan van DHN wordt voor de beoordeling van het jaarverslag een norm van zeven gesteld. Die norm is gehaald. Dorcas behoort niet tot de top twintig van grote goede doelen in Nederland. In dat licht bezien is het fantastisch om dit resultaat te boeken.
Dorcas Jaarverslag 2010
81
‘Het raakt mij dat een eenvoudige handreiking zoveel kan betekenen in een mensenleven.’ In gesprek met Esther Bergstra, managementassistent Bedrijfsbureau van Dorcas Esther Bergstra is sinds oktober 2010 managementassistent Bedrijfsbureau van Dorcas. Van 2006 tot 2010 verrichtte ze voor Dorcas ondersteunende en administratieve werkzaamheden. ‘Voordat ik bij Dorcas werkte, heb ik twee jaar zendingswerk gedaan. De ervaringen die ik hier opdeed, versterkten mijn wens om werk te doen waarmee de leefomstandigheden van arme mensen verbeterd konden worden. Het gevoel iets voor anderen te willen betekenen, ontstond al tijdens mijn agrarische opleiding. Landbouw en ontwikkelingshulp zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en juist deze combinatie sprak mij erg aan.
doorgangstehuis leerden de tieners hoe ze voor zichzelf konden zorgen, kregen ze hulp bij het versterken van hun familiebanden, werden ze geholpen bij hun schoolopdrachten en kregen ze materiële steun in de vorm van voedsel en kleding. Dit project loopt nog steeds en heeft het leven van veel meisjes op een positieve manier beïnvloed. Door de ervaringen die ik tijdens mijn reis in Moldavië heb opgedaan, door mijn werk op kantoor en door de verhalen van collega’s, heb ik kunnen zien dat een eenvoudige handreiking een mensenleven kan veranderen: mensen krijgen weer hoop en kunnen weer verder. Met de verschillende soorten hulp die Dorcas geeft, kunnen veel mensen in Afrika en Oost-Europa worden geholpen. En daar doen we het allemaal voor.’
Mijn werkzaamheden als managementassistent zijn erop gericht de bedrijfsprocessen soepel te laten verlopen, zodat het werk onder de allerarmsten zo goed en efficiënt mogelijk gedaan kan worden. Om de armen te geven wat zij zo hard nodig hebben, worden vanuit het hoofdkantoor van Dorcas onder meer doelen geformuleerd, fondsenwervende activiteiten uitgewerkt en rapportages opgesteld. Door mijn werk mag ik een van de schakels binnen de hulpverlening van Dorcas zijn. Een dankbare taak. Hoewel ik graag met mijn voeten op Hollandse bodem sta, verruil ik deze graag eens met die van een land waar Dorcas actief is. In de zomer van 2007 ging ik bijvoorbeeld als reisleidster van een jongerengroep uit Brakel naar een doorgangshuis voor tienermeisjes in Moldavië. De ouders van deze meisjes leefden niet meer, of konden niet meer voor hen zorgen. In het Esther Bergstra, managementassistent Bedrijfsbureau bij Dorcas.
82
Dorcas Jaarverslag 2010
1.4.Dorcas Bestuur in en Nederland directie 6. Financieel verslag 6.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2010 6.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2010 6.3 Algemene toelichting 6.4 Toelichting op de geconsolideerde balans 6.5 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten 6.6 Kasstroomoverzicht 2010
Financieel verslag Hoofdstuk 6
Dorcas Dorcas Jaarverslag 2010 2010 83 83 Jaarverslag
6. Financieel verslag
6.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (31 december 2009)
Activa
31 december
31 december
2010 in euro’s
2009 in euro’s
Materiële vaste activa (B1)
1.218.277
1.249.794
Voorraden (B2)
478.576
598.926
Vorderingen (B3)
706.318
447.645
Liquide middelen (B4)
1.316.232
Totaal
1.365.137 2.501.126
2.411.708
3.719.403
3.661.502
31 december
31 december
2010 in euro’s
2009 in euro’s
Continuïteitsreserve
1.257.701
1.355.301
Bestemmingsreserve
498.899
Passiva Reserves en fondsen (B5) Reserves
458.378 1.756.600
1.813.679
Fondsen 829.572
818.685
2.586.172
2.632.364
0
0
Langlopende schulden (B7)
516.470
530.286
Kortlopende schulden (B8)
616.761
498.852
3.719.403
3.661.502
Bestemmingsfonds
Voorzieningen (B6)
Totaal
84
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
6.2 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2010 (2009)
begroting
begroting
voorgaand
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Baten Baten uit eigen fondsenwerving (S1) Giften algemeen
2.376.025
2.475.000
113.646
250.000
169.647
Giften projecten
7.010.982
6.750.000
6.683.424
Ontvangen goederen om niet
5.304.267
4.900.000
5.134.786
Brutowinst verkoop artikelen
1.045.629
925.000
942.901
Nalatenschappen
15.850.549
2.100.320
15.300.000
15.031.078
Baten uit acties van derden (S2)
1.133.964
500.000
432.541
Subsidies van overheden (S3)
2.022.371
1.400.000
1.229.348
Overige baten (S4)
0
0
0
Som van de baten
19.006.884
17.200.000
16.692.967
begroting
begroting
voorgaand
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Lasten Besteed aan de doelstellingen (S5) Voorlichting/bewustwording
478.552
530.000
484.810
Noodhulp
2.015.420
610.000
580.066
Structurele hulp
8.434.560
8.364.000
7.943.681
Sociale hulp
5.973.219
5.364.000
5.786.330
16.901.751
14.868.000
14.794.887
Werving baten (S6) Kosten eigen fondsenwerving
1.654.600
1.620.000
Kosten acties derden
37.925
40.000
1.583.052 34.418
Kosten verkrijging subsidies overheden
79.770
80.000
72.844
1.772.295
1.740.000
1.690.314
379.031
290.000
294.150
19.053.077
16.898.000
16.779.351
-46.193
302.000
-86.384
Beheer en administratie (S7) Kosten beheer en administratie
Som van de lasten Resultaat
Dorcas Jaarverslag 2010
85
Resultaatsbestemming 2010 Toegevoegd/onttrokken aan Continuïteitsreserve
-57.080
Mutatie naar bestemmingsreserve
-40.520
Mutatie bestemmingsreserve
40.520 10.887
Bestemmingsfonds
-46.193
Lastenverdeling Bestemming
doelstelling
bewustw.
noodhulp
structurele
sociale
eigen
acties
hulp
hulp
fondsen-
derden
voorlicht.
subsidies
werving
beheer en
totaal
begroot
totaal
baten
admin.
2010
2010
2009
14.123.574
verkoop goederen
werving
Lasten Afdrachten geld en goederen
12.360
1.938.142
8.357.291
5.888.283
16.196.076
13.500.000
128.325
17.071
17.071
17.497
435.195
17.699
32.161
79.378
201.427
945.824
1.071.000
925.761
Sociale lasten (L2)
19.708
2.622
2.622
2.687
66.835
2.718
4.939
13.044
30.934
146.109
204.000
152.466
Pensioenlasten (L3)
13.480
1.793
1.793
1.838
45.717
1.859
3.378
11.561
21.160
102.579
115.000
68.185
Overige personeelskosten (L4)
20.315
2.702
2.702
2.770
68.896
2.802
5.091
19.501
31.888
156.667
143.000
124.784
6.001
12.002
6.001
6.001
48.010
1.200
6.001
12.002
22.804
120.022
148.500
130.001
178.418
11.895
29.736
35.683
279.523
5.947
17.842
31.916
5.947
596.907
594.500
552.215
58.617
0
0
0
92.113
0
0
26.661
0
177.391
254.500
237.086
Salarissen (L1)
Huisvestingskosten (L5) Communicatiekosten (L6) Overige promotiekosten (L7) Logistiek/magazijn (L8) Algemeen beheer (L9) Autokosten (L10)
0
21.743
10.871
10.872
152.200
0
0
21.743
0
217.429
171.000
190.139
35.185
4.680
4.680
4.797
119.325
4.853
8.818
15.239
55.229
252.806
149.000
140.000
7.353
978
978
1.003
24.936
1.014
1.843
2.718
11.541
52.364
63.000
45.797 97.515
Afschrijvingen (L11) Financieringslasten (L12) Totaal
0
1.953
976
1.953
92.766
0
0
268
0
97.916
95.000
-1.210
-161
-161
-165
-4.102
-167
-303
-845
-1.899
-9.013
7.000
-8.172
478.552
2.015.420
8.434.560
5.973.219
1.421.414
37.925
79.770
233.186
379.031 19.053.077
16.515.500
16.779.351
boekjaar
voorgaand
Dorcas-norm
CBF-norm
boekjaar Doelbestedingspercentage van de baten: Bestedingen aan doelstelling/totale baten
88,9%
88,6%
> 85%
88,7%
88,2%
> 85%
10,4%
10,5%
< 15%
2%
1,8%
< 2%
Doelbestedingspercentage van de lasten: Bestedingen aan doelstelling/totale lasten Fondsenwervingspercentage: Kosten eigen fondsenwerving/baten eigen fondsenwerving Beheerskostenpercentage: Kosten beheer en administratie/totale lasten
86
Dorcas Jaarverslag 2010
< 25%
6. Financieel verslag
6.3 Algemene toelichting Algemene grondslagen De jaarrekening is opgemaakt conform de Richtlijn Jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende Instellingen’. De jaarrekening is opgesteld op basis van historische kostprijs met uitzondering van de goederen om niet.
Consolidatie
Er is een bestuurlijke en economische verbondenheid tussen Stichting Dorcas Winkels (SDW) en Stichting Dorcas Hulp Nederland (DHN). Daarom is er een consolidatieplicht. De consolidatie vindt plaats volgens de integrale methode. Om inzicht in de cijfers te vergroten, gaan de vergelijkende cijfers, en de toelichting hierop, ook over de geconsolideerde gegevens. SDW is gevestigd in Andijk en heeft als doelstelling: het genereren van inkomsten voor de projecten van Dorcas Hulp Nederland voor hulp aan mensen in nood.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De materiële vaste activa worden opgenomen tegen de aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Bij het bepalen van de residuwaarde van de onroerende zaken wordt aangesloten bij de algemeen aanvaarde waarderingsmethode die inhoudt dat op onroerende zaken in eigen gebruik tot maximaal vijftig procent van de WOZ-waarde wordt afgeschreven. Afgeschreven wordt volgens het lineaire systeem gebaseerd op de geschatte economische levensduur. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. Op grond en terreinen wordt niet afgeschreven. Herstelkosten worden direct ten laste van het resultaat gebracht.
Grondslagen voor de bepaling van de financiële uitkomst Ontvangsten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten vanwege giften en donaties worden verantwoord op het moment van ontvangst. Nalatenschappen worden verantwoord op het moment dat de omvang betrouwbaar vastgesteld kan worden. Giften in natura worden gewaardeerd tegen waarde in het economisch verkeer. De opbrengsten van verkochte artikelen (boeken, kleding en overige gebruikte goederen) worden verantwoord in het jaar waarin de artikelen geleverd zijn. Kosten worden ten laste van het resultaat gebracht in het jaar waarop zij betrekking hebben.
Beleggings- en vermogenbeleid Dorcas heeft het beleid dat er geen middelen worden belegd en dat er zo min mogelijk wordt gereserveerd. Eventuele tijdelijke overtollige liquide middelen worden risicoloos vastgelegd op een spaarrekening bij een betrouwbare bank. Het bestuur heeft besloten om een continuïteitsreserve aan te houden om de voortgang van de werkzaamheden voor enige tijd veilig te stellen. De continuïteitsreserve is gesteld op (maximaal) 25 procent van de begrote organisatiekosten plus de voorraad. Deze norm ligt ruimschoots binnen de aanbeveling die het VFI met de Richtlijn Reserve Goede Doelen heeft gegeven.
Gekochte voorraden worden gewaardeerd tegen de laatst bekende inkoopprijzen. De voorraad goederen die om niet verkregen is, wordt gewaardeerd tegen de geschatte waarde in het economisch verkeer in Nederland, onder aftrek van 25 procent incourantheid. Vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid. De continuïteitsreserve wordt bepaald door 25% te nemen van de begrote operationele kosten in het volgende jaar, vermeerderd met de waarde van de voorraad. Niet uit de balans blijkende verplichtingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders is vermeld.
Dorcas Jaarverslag 2010
87
6.4 Toelichting op de geconsolideerde balans Activa Materiële vaste activa (B1) Het verloop in het verslagjaar is als volgt: Aanschafwaarde per 1 januari Gecumuleerde afschrijvingen 1 januari Boekwaarde per 1 januari Investeringen
onroerende
vervoer-
zaken
inventaris
middelen
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
1.334.988
236.229
219.436
1.790.653
-343.777
-88.241
-108.841
-540.859
991.211
147.988
110.595
1.249.794
9.788
52.143
22.758
84.689
-18.334
-53.972
-39.362
-111.668
Aanschafwaarde desinvesteringen
0
0
-13.781
-13.781
Afschrijving op desinvesteringen
0
0
9.243
9.243
-8.546
-1.829
-21.142
-31.517 1.861.561
Afschrijving
Mutaties boekjaar Aanschaffingswaarde
1.344.776
288.372
228.413
Gecumuleerde afschrijvingen
-362.111
-142.213
-138.960
-643.284
Boekwaarde per 31 december
982.665
146.159
89.453
1.218.277
De afschrijvingen zijn berekend naar de volgende percentages: Onroerende zaken
0-20
Inventaris
20-30
Vervoermiddelen
20
voorgaand Voorraden (B2) Bestemd voor bedrijfsvoering:
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
0
1.141
Verkoopartikelen Bestemd voor doelstelling:
638.102
796.923
Goederen om niet
-159.526
-199.138
Incourant 25%
478.576
597.785
Totaal
478.576
598.926
88
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
voorgaand Vorderingen (B3)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
3.652
10.356
Debiteuren Stand per 31 december Overige vorderingen en overlopende activa Depotbedrag TPG Vooruitbetaalde kosten
5.565
5.565
31.842
27.002
Rekening-courant St. Dorcas Aid International
233.284
299.893
Diverse vorderingen
431.975
104.829
Totaal vorderingen
702.666
437.289
706.318
447.645
De diverse vorderingen zijn toegenomen door de voorfinanciering van de MFS-subsidies, Prisma (EO Metterdaad) en St. Tear Nederland.
voorgaand boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
2.034
2.501
ABN Amro Bank
952.095
813.609
Postbank
302.634
447.019
Liquide middelen (B4) Rabobank
Rekeningen diverse winkels Kruisposten Kas Totaal liquide middelen
58.678
83.620
0
15.364
791
3.024
1.316.232
1.365.137
Passiva Reserves en fondsen (B5) voorgaand Reserves
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Continuïteitsreserve Stand per 1 januari
1.355.301
1.344.956
Resultaatsbestemming boekjaar
-57.080
-55.507
Mutatie naar/van bestemmingsreserve
-40.520
65.852
1.257.701
1.355.301
458.378
524.230
Stand per 31 december Bestemmingsreserve Stand per 1 januari Mutatie Stand per 31 december
De begrote organisatiekosten bedragen in 2011 voor DHN 3.018.500 euro en voor SDW 98.000 euro, zodat de continuïteitsreserve 1.257.701 euro bedraagt. De bestemmingsreserve is een tijdelijke maatregel in verband met de kredietcrisis. Op dit moment is duidelijk dat de bezuiningsmaatregelen
40.521
-65.852
498.899
458.378
van de overheid in 2011 en/of 2012 gevolgen hebben voor de subsidies van overheden. Deze maatregelen hebben een negatief effect op een deel van de inkomsten van Dorcas. De bestemmingsreserve kan worden gebruikt voor de doelstelling in 2011 en/of 2012.
Dorcas Jaarverslag 2010
89
Fondsen
project-
bestemmings-
nummers
reserve
mutaties
reserve
1 januari
in boekjaar
31 december
in euro’s
in euro’s
in euro’s 12.505
Bestemmingsfonds
bestemmings-
Adopt a granny general
61
0
12.505
General Streetchildren Fund
66
45.963
-45.963
0
General Sponsorship Fund
68
44.150
-6.303
37.847 30.485
Aids projects Fund
93
34.615
-4.130
MFS A&I projects Fund
96
182.924
-182.924
0
3112
0
1.822
1.822
Child Sponsorship Telenesti
3124
0
1.407
1.407
Family Care Romania
3145
0
2.868
2.868
Child Sponsorship Armenia
3156
0
420
420
Family Care Transcarpathia
3163
0
2.529
2.529
Family Care Rep. Moldova - Titus
3164
0
3.720
3.720
Child Sponsorship New Beginning - Transcarpathia
3170
0
163
163
Child Sponsorship Phoenix - Transcarpathia
3171
0
55
55
Adopt a granny CE - Romania
Child Sponsorship New Life - Transcarpathia
3176
0
431
431
Child Sponsorship Krivoy Rog
3177
0
275
275
Family Care Albania
3179
0
2.337
2.337
Adopt a granny Albania
3199
0
1.643
1.643
Adopt a granny Bosnia
3203
0
855
855
Adopt a granny Transcarpathia
3220
0
3.763
3.763
Family Care Cornerstone - Moldova
3232
0
3.057
3.057
Adopt a granny Cornerstone - Moldova
3234
0
7.110
7.110
Adopt a granny Salvation Army - Moldova
3235
0
6.466
6.466
Child Sponsorship Cimislia
3239
0
3.249
3.249
Adopt a Granny Good Samaritan
3247
0
2.250
2.250
Care for a Child El Minya
3255
0
554
554
Child Sponsorship Menia
3256
0
21
21
Care for a Child Faragalla
3259
0
734
734
90
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
project-
bestemmings-
nummers
reserve
mutaties
reserve
1 januari
in boekjaar
31 december
in euro’s
in euro’s
in euro’s
4.753
4.753
Bestemmingsfonds
bestemmings-
Adopt a granny El Minya
3261
0
Adopt a granny Think & Do
3262
0
831
831
Adopt a granny Tula - Russia
3272
0
4.831
4.831
Adopt a granny Vladikavkaz - Russia
3273
0
5.255
5.255
Adopt a granny Kotebe
3303
0
3.759
3.759
Child Sponsorship Inhaminga
3320
0
703
703
Child Sponsorship Kotebe
3332
0
4.073
4.073
Child Sponsorship Korochogo
3341
0
5.817
5.817
Child Sponsorship Meru
3348
0
793
793
Child Sponsorship Muthetheni
3349
0
1.314
1.314 1.560
Child Sponsorship Machakos
3350
0
1.560
Child Sponsorship Rundugai
3353
0
267
267
Adopt a granny Sakila
3357
0
2.160
2.160
Adopt a granny Rundugai
3360
0
2.903
2.903
Child Sponsorship Kisiizi
3366
0
27.227
27.227
Child Sponsorship Genet Church
3388
0
1.975
1.975
Child Sponsorship IHA/UDP
3395
0
914
914
Child Sponsorship Semonkong
3402
0
775
775
Adopt a granny Lesotho
3404
0
700
700
Child Sponsoring AFM Lesotho
3409
1.095
-1.095
0
Child Sponsorship Olokii Lutheran Church
3455
0
1.093
1.093
Adopt a granny Mozambique
3486
0
722
722
Adopt a granny Lord's Army - Romania
3501
0
2.716
2.716
Adopt a granny Diakonia - Romania
3502
0
1.875
1.875
Adopt a granny Hincesti - Moldova
3523
0
2.927
2.927
Adopt a granny Armenia
3562
0
1.829
1.829
Family Care Lutsk
3570
0
2.081
2.081
Dorcas Jaarverslag 2010
91
Fondsen
project-
bestemmings-
nummers
reserve
mutaties
reserve
1 januari
in boekjaar
31 december
in euro’s
in euro’s
in euro’s 545
Bestemmingsfonds
bestemmings-
Family Care Donetsk
3573
0
545
Elderly Care Zheleznodorozhny
4142
2.587
-2.587
0
Health-camps Ukrainian children
4153
0
7.748
7.748
Elderly Day Care Centre - Beregovo
4159
0
6.340
6.340
Social Care Rep. Moldova
4236
3.160
-1.727
1.433
Social Care Romania
4238
313
-313
0 110
Rehabilitation ex-prisoners
5132
0
110
Mission Possible Yekaterinburg
5133
26.816
-26.816
0
Water & Sanitation Bulgareç
5181
2.277
-2.277
0
Abandon Prevention Babies Korçe
5184
6.604
-6.604
0
Empowerment of Gypsy & Roma Children
5185
0
24.717
24.717
Transition Home Cimislia Boys
5228
5.920
24.407
30.327
Transition Home Cornerstone Moldova
5237
8.308
-8.126
182
Work among the diasabled
5283
14.038
-12.608
1.430
Community Based Health Care in Wau
5286
0
9.202
9.202
Day Care Centre Krivoy Rog
5290
2
4.235
4.237
Community Based Orphan Support
5301
0
24.775
24.775
Soc.&Econ. Empow.Vuln.Youth-Ethiopia
5307
11.502
-11.502
0
Agriculture Program Mozambique
5317
0
14
14
Small Economic Enterprises
5330
11.071
-11.071
0 46.602
Job and Business Creation (JBC)
5336
0
46.602
Kenya Rural Agriculture Program
5344
21.101
-21.101
0
Integr.Comm. Developm.Progr. Mara
5361
0
4.433
4.433
Transition Home Streetchildren Wau
5372
2
11.855
11.857
Promoting Health & Healing
5375
0
15.527
15.527
New Agriculture proposal Sudan
5378
0
2.664
2.664
Water and Sanitation Recovery Project
5382
39.555
-39.555
0
Boys Hope Centre Haj Yousif
5385
12.414
-12.135
279
WatSan Ethiopia
5397
0
39.555
39.555
Water Wells for Hospital
5399
0
44.054
44.054
St Anthony’s Education Centre
5420
0
1.278
1.278
HIV-Aids Semonkong
5430
855
-855
0
AFM Maseru Community Foster Care
5433
24.250
-24.250
0
New Agriculture Proposal South Africa
5441
0
7.905
7.905
Meru South HIV/AIDS Community Foster Care
5442
3.272
4.045
7.317
Machakos HIV/AIDS Project
5444
0
23.151
23.151
92
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
project-
bestemmings-
nummers
reserve
mutaties
reserve
1 januari
in boekjaar
31 december
in euro’s
in euro’s
in euro’s 338
Bestemmingsfonds
bestemmings-
Wikivuvwa HIV/AIDS project
5446
0
338
Arusha Development Program
5450
36.268
-33.125
3.143
Huruma Streetchildren Centre
5452
13.234
-11.399
1.835
Rundugai Development Program
5457
24.035
-24.035
0
Mwangeni Rural Development Project
5469
0
24.961
24.961
Kitise Housing Project
5471
0
150
150
Kitise Rural Development
5472
2.809
-2.809
0
Oloki Vocational training Centre
5480
17.225
-12.373
4.852
Adequate Housing for the poor families in Menia
5494
0
35
35
Rehabilitation Roma Children
5509
0
944
944
Family Development Moldova
5520
0
12.009
12.009
Child Care Program Floresti
5521
0
3.703
3.703
Agriculture Development Moldova
5524
0
502
502
Medical Care Ukraine Volynsk region
5560
3.551
6.449
10.000
Prevention Lutsk
5571
0
10.290
10.290
Vet for Business Opportunities
5590
0
10.195
10.195
Empowerment of the farmers in Shushica Commune
5591
0
10.706
10.706 720
Adopt a student Krivoy Rog
7177
0
720
Adopt a student Faragalla
7259
0
180
180
Adopt a student Machakos
7350
0
1.170
1.170
Rehabilitation Programme PSO-Sudan-ext2008
7777
19.310
-19.310
0
Transport Fund
9697
Projects Dorcas Winkels
Toelichting bestemmingsfonds De bestemmingsfondsen betreffen specifiek voor projecten ontvangen giften, subsidies en overige baten die nog niet besteed zijn. Als na afloop van een project permanent een overschot resteert, is het bestuur gerechtigd daar een andere bestemming aan te geven. Als het bestuur daartoe besluit, wordt
30.485
8.488
38.973
168.974
-209
168.765
818.685
10.887
829.572
dit vermeld in het verslagjaar waarin dit bekend wordt. Er is één belangrijke mutatie in het bestemmingsfonds. De adoptieprojecten worden vanaf 2010 op werkelijke aantallen adopties met Dorcas Aid International verrrekend. Alle bestemmingsfondsen kunnen voor de financiering van de projecten voor 2011 ingezet worden.
Dorcas Jaarverslag 2010
93
voorgaand
Voorzieningen (B6)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
0
0
voorgaand Langlopende schulden (B7)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Onderhandse leningen Stand 1 januari Bij: opgenomen
266.948 115.000
439.286 163.300
Af: afgelost
-25.325
-335.638
356.623
266.948
Totaal
-153.869
-82.259
202.754
184.689
Leningen met een looptijd korter dan 5 jaar
303.869
254.194
Leningen met een looptijd langer dan 5 jaar
52.754
12.754
356.623
266.948
377.478
170.167
0
230.000
verantwoord onder kortlopende schulden Stand per 31 december Deze leningen worden verder onderverdeeld in:
Totaal Dit betreft diverse onderhandse leningen. Er zijn geen zekerheden gesteld en er is geen rente verschuldigd over deze leningen. Hypothecaire geldleningen Stand per 1 januari Bij: opgenomen Af: aflossingen boekjaar
-31.881
-22.689
Totaal
345.597
377.478
-31.881
-31.881
313.716
345.597
Hypothecaire leningen met een looptijd korter dan 5 jaar
159.405
159.405
Hypothecaire leningen met een looptijd langer dan 5 jaar
186.192
218.073
Totaal
345.597
377.478
Totaal
516.470
530.286
verantwoord onder kortlopende schulden Stand per 31 december Deze hypothecaire leningen worden verder onderverdeeld in:
De hypothecaire geldlening voor de panden van Dorcas Hulp Nederland bestaat uit twee gelijke leningen met ieder een oorspronkelijke grootte van 226.890 euro. De ene hypothecaire geldlening heeft een variabele rente en de andere hypothecaire lening heeft een rente van 4,95 procent die tot 1 april 2011 vast staat. De aflossing bedraagt 5.672 euro per kwartaal. Als zekerheid voor de leningen en de kredietfaciliteit in rekening-courant is een eerste hypotheek ad. 794.115 euro verstrekt op de onroerende zaken te Andijk.
94
Dorcas Jaarverslag 2010
Er is een derde en vierde hypothecaire geldlening voor het pand van Stichting Dorcas Winkels in Nijverdal. Deze bestaat uit twee gelijke leningen met ieder een oorspronkelijke grootte van 115.000 euro. De ene hypothecaire geldlening heeft een rente van 6,1 procent die tot 16 december 2019 vast staat. De andere hypothecaire geldlening heeft een rente van 5,1 procent die tot 16 december 2014 vast staat. De aflossing voor elk van deze leningen bedraagt 1.149 euro per kwartaal. Als zekerheid geldt het winkelpand in Nijverdal.
6. Financieel verslag
voorgaand Kortlopende schulden (B8)
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Schulden aan kredietinstellingen/leningen Aflossingsverplichting hypothecaire geldlening
31.881
31.881
Aflossingsverplichtingen onderhandse leningen
153.869
82.259
Totaal
185.750
114.140
Crediteuren
169.733
76.787
Omzetbelasting
51.581
50.788
Loonheffing
30.900
31.172
Totaal
82.481
81.960
36.368
37.120
Belastingen en premies sociale verzekeringen
Overige schulden Vakantiegeld Rekening-courant St. Antwoord Nog te betalen kosten
1.761
8.355
84.500
124.322
56.168
56.168
Totaal
178.797
225.965
Totaal kortlopende schulden
616.761
498.852
Schenkingsrechten
De aflossingsverpichting van de onderhandse leningen voor 2011 is toegenomen, omdat er enkele grote leningen moeten worden afgelost. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Stichting Dorcas Hulp Nederland is meerjarige verplichtingen aangegaan voor de huur van bedrijfsruimten voor een bedrag
van zo’n 63.000 euro per jaar. Stichting Dorcas Winkels is meerjarige verplichtingen aangegaan voor de huur van bedrijfsruimten voor een bedrag van zo’n 195.000 euro per jaar. Stichting Dorcas Hulp Nederland is middels een Charter Agreement met Stichting Dorcas Aid International een verplichting aangegaan voor het afdragen van geldmiddelen. In 2010 is in dat kader een verplichting aangegaan van 8.500.000 euro voor het jaar 2011.
Dorcas Jaarverslag 2010
95
6.5 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten Baten uit eigen fondsenwerving (S1) De baten uit eigen fondsenwerving liggen boven de begroting. De giften algemeen bleven iets achter. De reden daarvoor is dat veel donateurs onze noodhulpacties ondersteund hebben in plaats van Dorcas te steunen met algemene giften. De Dorcas voedselactie heeft aan collectegelden 83.197,- euro opgebracht. Dorcas werkt met betrekking tot de verkoop van kleding met een vaste afnemer: ReShare. De verkopen stegen met name door stijging van de opbrengsten van Stichting Dorcas Winkels. De brutowinst kan als volgt worden verantwoord: Verkopen Stichting Dorcas Winkels totaal in euro’s Netto-omzet
1.103.807
Kostprijs
-419.047 19.791
Mutatie voorraad Brutowinst
704.551
De kostprijs betreft de inkoopwaarde van de goederen, verhoogd met de op de inkoop en verkoop drukkende directe (aan derden betaalde) verwervingskosten zoals huur, gas en electra, kantine en onderhoud. De fondsenwervingskosten zijn verantwoord onder kosten eigen fondsenwerving (S6). Verkopen Stichting Dorcas Hulp Nederland
totaal
totaal
in euro’s
in euro’s
Netto-omzet
257.151
Kostprijs
-10.686 94.613
Mutatie voorraad Brutowinst
341.078
Totaal brutowinst verkopen
1.045.629
De kostprijs betreft de inkoopwaarde van de verkochte goederen. De kosten die verband houden met fondsenwerving zijn verantwoord onder kosten eigen fondsenwerving (S6). Baten uit acties van derden (S2) Via acties van derden werd voor projecten ontvangen van:
Evangelische Omroep via Prisma OSA St. TEAR Nederland Aqua for All Stichting Liberty
96
Dorcas Jaarverslag 2010
kostenbruto
vergoeding
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
315.752
8.670
324.422
2.500
0
2.500
662.860
0
662.860
117.270
0
117.270
26.912
0
26.912
1.125.294
8.670
1.133.964
6. Financieel verslag
Subsidies van overheden (S3) Dit betreffen gelden die van of via de overheid zijn ontvangen. De subsidies zijn hoger dan begroot. De voornaamste redenen zijn de toename van MFS-subsidies en PSO-gelden ten opzichte van 2009. De ontvangen subsidies zijn integraal afgedragen aan Dorcas Aid International. De ontvangen MFS- en TMF-subsidies
vragen een eigen financiële bijdrage. Deze bijdrage worden niet uit andere subsidies maar via eigen fondsenverwerving verkregen. In het Jaarverslag worden de verschillende subsidies uitgebreid verantwoord. Aan de volgende instanties worden de gesubsidieerde projecten verantwoord.
kostenbruto
vergoeding
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
1.049.649
48.950
1.098.599
276.211
13.610
289.821
35.632
0
35.632
Ministerie van BuZa
242.482
0
242.482
PSO
309.891
0
309.891
45.946
0
45.946
1.959.811
62.560
2.022.371
MFS-subsidie via Prisma/ICCO MFS-subsidie via St. Woord en Daad NCDO
TMF-subsidie
Overige baten (S4) Er zijn geen overige baten.
Besteed aan de doelstellingen (S5)
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Voorlichting/bewustwording Activiteiten/projecten
12.360
70.000
8.780
Uitvoeringskosten publiciteit
194.853
200.000
199.759
Uitvoeringskosten eigen organisatie
271.339
Totaal
260.000 478.552
276.271 530.000
484.810
Noodhulp Activiteiten/projecten Uitvoeringskosten publiciteit Uitvoeringskosten eigen organisatie
1.943.142
530.000
9.554
10.000
8.245
67.724
70.000
58.650
Totaal
2.020.420
513.171
610.000
580.066
Structurele hulp Projecten St. Antwoord Projecten diverse organisaties Activiteiten/projecten
100
0
120
15.200
0
15.000
8.341.991
8.300.000
7.862.068
Uitvoeringskosten publiciteit
22.572
14.000
11.739
Uitvoeringskosten eigen organisatie
54.697
50.000
54.754
Totaal
8.434.560
8.364.000
7.943.681
Sociale hulp Activiteiten/projecten
5.888.283
5.300.000
Uitvoeringskosten publiciteit
26.933
14.000
11.739
Uitvoeringskosten eigen organisatie
58.003
50.000
50.156
Totaal
5.973.219
5.724.435
5.364.000
Dorcas Jaarverslag 2010
5.786.330
97
Een begroting voor noodhulp is elk jaar moeilijk te geven. In 2010 is veel noodhulp verleend, dit in tegenstelling tot 2009. De 12.360 euro aan voorlichting werd door Dorcas Hulp Nederland besteed. Van de structurele hulp werd 15.300 euro in geld en 61.043 euro aan waarde goederen aan andere organisaties dan Dorcas Aid International afgedragen. Aan sociale hulp is 0,6 miljoen meer besteed dan begroot. De reden is dat er 0,2 miljoen euro meer aan sociale hulp binnenkwam dan begroot en dat ook de goederen om niet zo’n 0,4 miljoen euro hoger lagen dan begroot. Alle overige afdrachten werden aan Dorcas Aid International gedaan.
Werving baten (S6) De kosten eigen fondswervingen zijn onder te verdelen in 1.421.414 euro voor werving eigen fondsen en 233.186 euro voor verkoop goederen. De kosten eigen fondsenwerving liggen ruim onder de vijftien procent die Dorcas zichzelf stelt en eveneens ruim binnen de norm van 25 procent die het CBF stelt. De uitvoeringskosten die de verschillende winkels binnen Stichting Dorcas Winkels hebben gemaakt, zijn verdisconteerd in de brutowinst (zie balans, S1). De overige kosten van Stichting Dorcas Winkels die verband houden met de verkopen, zoals kosten van medewerkers en de kosten in verband met fondsenwervingsmateriaal (posters, flyers, advertenties et cetera), zijn onder ‘kosten verkopen’ verantwoord.
Beheer en administratie (S7) De kosten voor beheer en administratie zijn als volgt verantwoord:
Onderdeel
beheer
boekjaar
en admin.
in euro’s
toelichting
norm Bestuur
100%
395
Financiële administratie
100%
172.987
Personeelskosten
ICT
100%
24.359
Personeelskosten
Beheer gebouwen
100%
11.832
Personeelskosten
Secretariaat/receptie
100%
35.326
Personeelskosten
50%
40.905
De directeur houdt zich direct bezig met bewustwording (pers, Prisma-bestuur, NIMD).
Directie
Alle kosten
De directeur houdt zich direct bezig met fondsenwerving (contact grote gevers, spreekbeurten). Ook neemt de directeur deel aan diverse overleggen en reizen voor subsidies en acties derden. Autokosten
19%
11.541
Financieringslasten
19%
-1.899
Pro rata deel naar aantal fte’s
Algemeen beheer
19%
54.834
Pro rata deel naar aantal fte’s
Huisvestingskosten
19%
22.804
1%
5.947
Communicatie Totaal
Pro rata deel naar aantal fte’s
Pro rata deel naar aantal fte’s Druk- en verzendkosten jaarverslag
379.031
Bij het opstellen van de normeringen is rekening gehouden met de Aanbeveling die de VFI hiervoor heeft gegeven. De kosten voor beheer en administratie liggen op de norm die Dorcas zichzelf stelt.
98
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
Toelichting op de lastenverdeling begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
46.405
45.000
46.288
Kosten publiciteit Kosten bank Advertentiekosten
143.202
150.000
135.521
Kosten periodieken
290.737
256.000
240.337
Overige promotiekosten
165.972
251.000
227.313
Totaal
646.316
702.000
649.459
194.853
200.000
199.759
9.554
10.000
8.245
22.572
14.000
11.739
Waarvan ten behoeve van uitvoering projecten Voorlichting/bewustmaking Noodhulp Structurele hulp
26.933
14.000
11.739
Totaal
253.912
238.000
231.482
Directe verwervingskosten
392.404
464.000
417.977
Sociale hulp
Specificatie directe verwervingskosten
bewustw.
in euro’s
voorlicht.
Communicatiekosten Overige promotiekosten Algemeen beheer
noodhulp
struct.
sociale
fondsen-
acties
hulp
hulp
werving
derden
subsidies
verkoop
beheer en
totaal
budget
totaal
admin.
2010
2010
2009
130.182
8.679
21.697
26.036
203.952
4.339
13.018
21.697
4.339
433.939
406.000
375.858
58.090
0
0
0
91.285
0
0
16.597
0
165.972
251.000
227.313
6.581
875
875
897
22.321
908
1.649
1.968
10.331
46.405
45.000
46.288
Totaal uitvoeringskosten 2010
194.853
9.554
22.572
26.933
317.558
5.247
14.667
40.262
14.670
646.316
702.000
649.459
Totaal uitvoeringskosten 2009
199.759
8.245
11.739
11.739
344.316
4.674
12.928
43.556
12.503
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Salarissen
945.824
1.071.000
925.761
Sociale lasten
171.102
204.000
161.853
Kosten eigen organisatie
Ziekengeld
-24.993
0
-9.387
Pensioenlasten
102.579
115.000
68.185
Overige personeelskosten
156.667
143.000
124.784
Huisvestingskosten
120.022
148.500
130.000
Communicatiekosten
162.968
188.500
176.358
11.419
3.500
9.773
Logistiek/magazijn
217.429
171.000
190.139
Algemeen beheer
Overige promotiekosten
206.401
104.000
93.712
Autokosten
52.364
63.000
45.797
Afschrijvingen
97.916
95.000
97.515
Financieringslasten
-9.013
7.000
-8.171
2.210.685
2.313.500
2.006.319
Totaal uitvoeringskosten
Dorcas Jaarverslag 2010
99
begroting
voorgaand
boekjaar
boekjaar
boekjaar
Waarvan ten behoeve voor uitvoeringsprojecten
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Voorlichting/bewustwording
271.339
260.000
276.271
Noodhulp
67.724
70.000
58.650
Structurele hulp
54.697
50.000
54.754
Sociale hulp
58.003
50.000
50.156
451.763
430.000
439.831
1.758.922
1.883.500
1.566.488
Uitvoeringskosten fondsenwerving eigen organisatie
Specificatie/kosten eigen organisatie uitvoeringskosten in euro’s
bewustw.
noodhulp
voorlicht.
Salarissen
structu-
sociale
fondsen-
acties
rele hulp
hulp
werving
derden
subsidies
verkoop
beheer en
totaal
budget
totaal
admin
2010
2010
2009
128.325
17.071
17.071
17.497
435.195
17.699
32.161
79.378
201.427
945.824
1.071.000
925.761
Sociale lasten
19.708
2.622
2.622
2.687
66.835
2.718
4.939
13.044
30.934
146.109
204.000
152.466
Pensioenlasten
13.480
1.793
1.793
1.838
45.717
1.859
3.378
11.561
21.160
102.579
115.000
68.185
Overige personeelskosten
20.315
2.702
2.702
2.770
68.896
2.802
5.091
19.501
31.888
156.667
143.000
124.784
6.001
12.002
6.001
6.001
48.010
1.200
6.001
12.002
22.804
120.022
148.500
130.001
48.236
3.216
8.039
9.647
75.571
1.608
4.824
10.219
1.608
162.968
188.500
176.357
Huisvestingskosten Communicatiekosten Overige promotiekosten Logistiek/magazijn Algemeen beheer Autokosten Afschrijvingen
527
0
0
0
828
0
0
10.064
0
11.419
3.500
9.773
0
21.743
10.871
10.872
152.200
0
0
21.743
0
217.429
171.000
190.139
28.604
3.805
3.805
3.900
97.004
3.945
7.169
13.271
44.898
206.401
104.000
93.712
7.353
978
978
1.003
24.936
1.014
1.843
2.718
11.541
52.364
63.000
45.797 97.515
0
1.953
976
1.953
92.766
0
0
268
0
97.916
95.000
-1.210
-161
-161
-165
-4.102
-167
-303
-845
-1.899
-9.013
7.000
-8.172
Totaal uitvoeringskosten 2010
271.339
67.724
54.697
58.003
1.103.856
32.678
65.103
192.924
364.361
2.210.685
2.313.500
2.006.318
Totaal uitvoeringskosten 2009
276.271
58.650
54.754
50.156
1.031.886
29.744
59.916
163.294
281.647
Financieringslasten
De uitvoeringskosten van de eigen organisatie zijn berekend uit de toe te rekenen integrale kosten van de uitvoeringsprojecten. Deze kosten zijn op basis van de historische gehanteerde systematiek toegerekend. De verdeelsleutel van de kosten wordt
door verbijzondering van de gewerkte tijden van alle medewerkers integraal en percentagegewijs, bedrijfseconmisch doorberekend.
Personeelskosten (L1-4) De personeelskosten waren lager dan begroot doordat een aantal begrote activiteiten is uitbesteed en verantwoord onder L9. Van de totale personeelskosten van Dorcas Aid International is 48.379 euro ten laste van Dorcas Hulp Nederland gekomen. Van de totale personeelskosten van Dorcas Hulp Nederland is 29.499 euro ten laste van Dorcas Aid International gekomen. Voor deze kosten voor gemene rekening is een raamovereenkomst gesloten. De pensioenregeling betreft een beschikbare premieregeling, die kwalificeert als een toegezegde bijdrageregeling. De kosten van de betaalde premies worden verantwoord in het jaar waarop deze betrekking hebben. De pensioenregeling kent een garantiebepaling. Gedurende 2010 waren
er gemiddeld 27,8 fte’s (2009: 27,5) werkzaam. De bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor verrichte werkzaamheden. Ook zijn in 2010 geen kosten door bestuursleden gedeclareerd. De kosten in verband met bestuursactiviteiten bedroegen in 2010 in totaal 395 euro. Huisvestingskosten (L5) De huisvestingskosten zijn lager dan begroot doordat de geplande onderhoudskosten lager uitvielen.
100
Dorcas Jaarverslag 2010
Communicatiekosten (L6) De communicatiekosten waren iets lager dan begroot doordat de geplande activiteiten met minder middelen zijn uitgevoerd.
6. Financieel verslag
Overige promotiekosten (L7) De overige promotiekosten zijn hoger dan begroot door activiteiten van St. Dorcas Winkels. Logistiek/magazijn en autokosten (L8, L10) Door extra toename van ingezamelende goederen zijn ook de kosten hoger dan begroot. Doordat een aantal buitendienstmedewerkers gedurende het jaar zijn gestart zijn de autokosten lager dan begroot. Algemeen beheer (L9) De algemene kosten zijn hoger dan begroot doordat dataanalyse en applicatiebeheer van het CRM-systeem zijn uitbesteed terwijl dit in 2009 is begroot in de personeelskosten over 2010.
Afschrijvingen (L11) De afschrijvingen zijn in de lijn met de begroting. Financieringslasten (L12) Door het vastzetten van tegoeden op een spaarrekening kon met een positieve rente worden afgesloten.
Toelichting op het resultaat van gebruikte kleding voorgaand boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
237.084
243.695
1.858
1.852
Omzet Verkoop gebruikte kleding Goederenbeweging (in duizend kilo’s) Inzamelingen Afleveringen Naar projecten
775
844
1.042
1.024 1.817
1.868
41
-16
Voorraad mutatie Eindvoorraad
63
Beginvoorraad
22
Afleverings-/voorraadverschillen
22 38 -41
16
0
0
0,20
0,20
Dorcas Jaarverslag 2010
101
Netto-opbrengstwaarde verkopen (in ct/kilo) Originele kleding
6.6 Kasstroomoverzicht 2010 (2009)
voorgaand boekjaar
boekjaar
in euro’s
in euro’s
Resultaat jaarrekening
-46.193
-86.384
Afschrijvingen
111.668
108.575
Veranderingen in werkkapitaal Toename/Afname vorderingen
-258.673
325.929
Toename/Afname kortlopende schulden
117.909
-74.639
Afname voorraad
120.351
21.780 -20.413
273.070
45.062
295.261
Afname investeringen
-84.689
-116.026
Toename/Afname schulden op lange termijn
-13.816
16.841
4.538
8.075
-48.905
204.151
Desinvesteringen
Liquide middelen 31 december 2010
1.316.232
1.365.137
Liquide middelen 1 januari 2010
1.365.137
1.160.986
-48.905
204.151
De investeringen namen af. In 2008 werd een aantal logistieke investeringen gedaan in Andijk die in vijf jaar worden afgeschreven. Van de
102
Dorcas Jaarverslag 2010
andere posten die in het kasstroomoverzicht zijn opgenomen is een uitvoerige toelichting opgenomen bij de posten B1 tot en met B8.
6. Financieel verslag
Een van de kinderen uit een Family Care-project in Roemenië.
Dorcas Jaarverslag 2010
103
104
Dorcas Jaarverslag 2010
6. Financieel verslag
Dorcas Jaarverslag 2010
105
Nederlandse jongeren bezochten Dorcas-projecten in Tanzania. Ze hielpen huisjes bouwen en ze bezorgden de kinderen uit het dorp een leuke tijd.
Bijlagen
Vrouwen uit Rundugai, Tanzania, op weg naar huis nadat ze voedsel ontvangen hebben.
Bijlage 1: Financieel rapport Dorcas Aid International Inleiding In hoofdstuk 5.1 is de relatie tussen Dorcas Hulp Nederland (DHN) en Dorcas Aid International (DAI) uitvoerig beschreven. Kort gezegd richt DHN zich op de fondsenwerving en de voorlichting in Nederland en begeleidt DAI de uitvoering van de projecten in de ontwikkelingslanden. Aansluiting Op pagina 107 zijn de cijfers van DAI opgenomen. De aansluiting met de cijfers van DHN uit hoofdstuk 6 wordt in de tabel hiernaast weergegeven.
Accountantscontrole De jaarrekening van DAI wordt gecontroleerd door een accountant. Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van deze stichting, en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van de controle door de accountant, dienen de cijfers in bijlage 3 in samenhang met de volledige jaarrekening te worden gelezen waaraan deze is ontleend, alsmede met de door de accountant daarbij verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Volledig jaarverslag Het volledige jaarverslag (Annual Report) van DAI is te downloaden via www.dorcas.net.
Balans DAI per 31 december 2010 Activa
in euro’s
Vaste activa
1.736.717
Vlottende activa
292.988
Liquide middelen
3.367.235
Totaal
5.396.940
108
Dorcas Jaarverslag 2010
Bijlagen
Passiva
in euro’s
Eigen vermogen
906.828
Fondsen toegewezen aan projecten & Herwaarderingsreserves
3.428.913
Vreemd vermogen
1.061.199
Totaal
5.396.940
Inkomsten en bestedingen DAI 2010 Inkomsten
in euro’s
Giften en donaties (1)
11.053.120
Goederen in natura (2)
5.476.837
Overig
559
Totaal
16.530.516
Bestedingen
in euro’s
Indirecte projectkosten
666.912
Directe projectkosten
15.599.457
Totaal
16.266.369
Operationeel resultaat (van gewone activiteiten)
264.147
Resultaat gesplitst Fondsen toegewezen aan projecten (toevoeging)
257.412 6.735
Operationele reserve (toevoeging)
264.147
Toelichting inkomsten DAI per 31 december 2010 (1) Bron van inkomsten (giften en donaties)
in euro’s
Dorcas Hulp Nederland
10.566.537
Landkantoren DAI (lokale funding/ambassade funding)
76.757
Dorcas Aid Zuid Afrika
18.034
Dorcas Aid Hongarije
34.940
Dorcas Aid Roemenië
108.639
Dorcas Aid Amerika
6.369
Donateurs binnen de Europese Unie
25.267
Food Resource Bank - Canada
37.835
CRWRC - Canada
10.632
AMAA - USA
9.389 158.721
Overige
11.053.120
(2) Ontvangen goederen in natura 5.476.837
Dorcas Hulp Nederland
Dorcas Jaarverslag 2010
109
Bijlage 2: Begroting 2011 Dorcas Hulp Nederland Geconsolideerde begroting 2011 baten
in euro’s
Baten uit eigen fondsenwerving Giften algemeen
2.495.000
Nalatenschappen
250.000
Giften projecten
7.780.000
Ontvangen goederen om niet
5.500.000
Brutowinst verkoop artikelen
975.000 17.000.000
Baten uit acties van derden
200.000
Subsidies van overheden
900.000
Som van de baten
18.100.000
lasten Besteed aan de doelstellingen Voorlichting/bewustmaking Noodhulp
500.000 580.000
Structurele hulp
8.404.000 5.950.000
Sociale hulp
15.434.000 Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden Kosten verkrijging subsidies overheden
1.700.000 40.000 80.000 1.820.000
Beheer en administratie Kosten beheer en administratie Som van de lasten RESULTAAT
110
365.000 17.619.000 481.000
Dorcas Jaarverslag 2010
Bijlagen
In Tanzania ontvingen 27 kinderen hulp via het kinderzorg en -ontwikkelingsproject.
Dorcas Jaarverslag 2010
111
Bijlage 3: Verdeling projectgelden 2010
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
74.525
134.427
Roemenië Agricultural Development Project -Tg. Mures
5110
35.374
35.374
Adopt a granny CE - Romania
3112
51.573
59.902
35.374
Development for Roma Children Mera
5113
9.889
9.889
9.889
Livestock development
5115
13.701
13.701
13.701
Family Care Romania
3145
45.000
44.010
282.342
326.352
Social Care Romania
4238
26.714
26.714
275.927
302.641 119.770
Adopt a granny Lord's Army - Romania
3501
51.870
56.871
62.899
Adopt a granny Diakonia - Romania
3502
29.344
38.571
43.148
Oneziums' Youth Development
5508
12.357
12.357
Rehabilitation Roma Children
5509
Totaal Roemenië
9.601
9.601
285.423
306.990
81.719 12.357 9.601
738.841
1.045.831
Hongarije Social Programs Hungary
4540
19.213
19.213
Camping Fund
9120
0
1.479
19.213
20.692
0
Totaal Hongarije
19.213 1.479 20.692
Moldavië Child Sponsorship Telenesti
3124
32.604
32.445
49.688
82.133
Family Care Rep. Moldova - Titus
3164
85.840
89.615
67.011
156.626
Transition Home Cimislia Boys
5228
14.411
14.411
Family Care Cornerstone - Moldova
3232
95.280
90.625
110.956
201.581
Adopt a granny Cornerstone - Moldova
3234
141.895
130.891
98.297
229.188
Adopt a granny Salvation Army - Moldova
3235
86.799
86.794
Social Care Rep. Moldova
4236
42.826
42.826
297.661
340.487
14.411
86.794
Transition Home Cornerstone Moldova
5237
17.770
17.770
17.770
Child Sponsorship Cimislia
3239
29.640
19.623
19.623
Family Development Moldova
5520
26.181
26.181
Child Care Program Floresti
5521
28.895
28.895
29.000
57.895
Adopt a granny Hincesti - Moldova
3523
90.035
86.728
34.035
120.763
Agriculture Development Moldova
5524
1.868
1.868
694.044
668.672
686.648
1.355.320
Totaal Moldavië
26.181
1.868
Oekraïne -Transkarpaten Health-camps Ukrainian children
4153
26.729
26.729
Elderly Day Care Centre - Beregovo
4159
23.935
23.935
51.084
26.729 75.019
Social Care Transcarpathia
4162
68.421
68.421
348.569
416.990
Family Care Transcarpathia
3163
86.220
90.165
122.463
212.628
Greenhouse Project
5169
19.350
19.350
Child Sponsorship New Beginning - Transcarpathia
3170
31.418
26.688
57.089
83.777
30.577
19.350
Child Sponsorship Phoenix - Transcarpathia
3171
14.524
12.147
Clinic Development Transcarpathia
5172
25.082
25.082
Child Sponsorship New Life - Transcarpathia
3176
23.416
22.045
30.288
52.333
Adopt a granny Szernye RC
3220
67.233
72.944
52.386
125.330
Adopt a Granny Good Samaritan
3247
92.041
78.227
59.140
137.367
Street Children Uzhgorod
5226
31.041
31.041
39.832
70.873
509.410
496.774
791.428
1.288.202
1.508.090
1.493.128
2.216.917
3.710.045
Totaal Oekraïne-Transkarpaten TOTAAL OOST EUROPA
112
Dorcas Jaarverslag 2010
42.724 25.082
Bijlagen
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
70684
130180
Albanië Family Care Albania
3179
55.723
59.496
Water & Sanitation Korçe District
5181
49.309
49.309
Abandon Prevention Babies Korçe
5184
23.044
23.044
16285
39329
Health Educ. among Roma and Gypsy
5193
101.414
101.414
19409
120823
Adopt a granny Albania
3199
44.460
46.122
16285
62407
Employment and income VET - Albania
5240
81.016
89.235
89235
Family Development Albania
5243
47.807
47.807
47807
Agriculture in Tropoje
5244
25.149
25.149
Social Care Albania
4246
30.392
30.392
Health Educ. on Cancer & Palliativ Care
5249
Totaal Albanië
49309
25149 102620
133012
70.107
70.107
528.421
542.075
225.283
767.358
70107
38.093
53.557
Bosnië Hope for the Future - Most
5200
15.464
15.464
SMED Bosnia
5202
30.466
33.431
33.431
Adopt a granny Bosnia
3203
20.748
19.604
19.604
Community Care Bosnia
4205
31.548
31.548
JBC - BOL Bosnia
5209
38.452
38.452
58.033
38.452
89.581 16.957
Protect Me
5210
16.957
16.957
Awarenes & Education Roma Women
5211
8.899
8.899
8.899
Social Care Sanski Most
4214
18.270
18.270
18.270
Service Centre Zenica
5217
31.072
31.072
Totaal Bosnië
211.876
213.697
96.126
309.823
31.072
TOTAAL BALKAN
740.297
755.772
321.409
1.077.181
Rusland Care for Prisoners
4132
48.410
48.410
Rehabilitation ex-prisoners
5132
0
2.700
48.410 2.700
Mission Possible Yekaterinburg
5133
40.152
40.152
40.152
Support to Jewish Communities
4137
26.157
26.157
26.157
Elderly Care Zheleznodorozhny
4142
43.190
43.190
43.190
Social Care North Caucasus
4151
17.567
17.567
Adopt a granny Tula - Russia
3272
95.441
101.479
Adopt a granny Vladikavkaz - Russia
3273
143.948
132.274
ACET Russia AIDS Prevention
5558
26.733
26.733
441.598
Totaal Rusland
72.335
89.902 101.479
30.284
162.558
438.662
102.619
541.281
26.733
Oekraïne Social Care Ukraine-UM
4141
55.281
55.281
509.168
564.449
Child Sponsorship Krivoy Rog
3177
44.164
45.709
40.803
86.512
Adopt a student Krivoy Rog
7177
10.800
9.360
9.360
Reproductive Health Education
5279
24.218
24.218
24.218
Day Care Centre Krivoy Rog
5290
19.700
19.700
19.700
Medical Care Ukraine Volynsk region
5560
36.786
36.786
36.786
Family Care Lutsk
3570
105.850
104.920
Prevention Lutsk
5571
21.113
21.113
21.113
People Living With Disabilities Krivoy Rog
5572
45.955
45.955
45.955
Family Care Donetsk
3573
21.500
18.080
Adopt a granny Lutsk
3574
14.820
20.748
20.748
Support (ex-) Prisoners Donetsk Region
4576
75.356
75.356
75.356
Roma Daycare Centre Krivoy Rog
5578
27.186
27.186
502.729
504.412
Totaal Oekraïne
74.850
33.252
179.770
51.332
27.186 658.073
Dorcas Jaarverslag 2010
1.162.485
113
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Armenië Child Sponsorship Armenia
3156
80.917
69.017
Adopt a student Armenia
7156
4.320
3.240
3.240
Family development Armenia
5158
19.723
19.723
19.723
Social Care Armenia
4166
7.358
7.358
Adopt a granny Armenia
3562
32.011
39.915
144.329 1.088.656
Totaal Armenië TOTAAL CIS (Voormalig Sovjet-Unie)
69.017
140.604
147.962
139.253
140.604
279.857
1.082.327
901.296
1.983.623
39.915
Egypte Rehabilitation teenage girls
5251
13.148
13.148
13.148
Family Medicine Aswan
5254
29.627
29.627
29.627
Care for a Child El Minya
3255
20.452
17.703
17.703
Child Sponsorship Menia
3256
0
840
840
Care for a Child Faragalla
3259
52.166
31.557
31.557
Adopt a student Faragalla
7259
8.100
7.290
7.290
Adopt a granny El Minya
3261
35.568
35.784
35.784
Adopt a granny Think & Do
3262
11.856
11.198
11.198
Prison Care Egypt
4265
19.062
19.062
19.062
Water & Sanitation villages Upper Egypt
5268
204.693
204.693
204.693
Revolving Loans for the Poor in El Minya
5269
88.273
39.850
39.850
Mentally disabled care Egypt
5270
97.921
97.921
97.921
Adequate Housing Upper Egypt
5294
72.354
72.354
72.354
Adequate Housing for the poor families in Menia
5494
Totaal Egypte
69.238
69.238
722.458
650.265
69.238 0
650.265
Soedan Work among the disabled
5283
15.269
15.269
Abu Rof Clinic, Omdurman
5285
31.782
31.782
15.269 31.782
Community Based Health Care in Wau
5286
32.595
32.595
32.595
Voc.training & Micro credits Sudan
5293
6.992
6.992
6.992
Transition Home Streetchildren Wau
5372
19.629
19.629
19.629
Housing for elderly displaced in Wau
5373
28.561
28.561
28.561
Promoting Health & Healing
5375
34.592
34.592
34.592
Community Centre Wau
5377
184.393
184.393
184.393
Wau Agriculture
5378
12.436
27.436
27.436
Boys Hope Centre Haj Yousif
5385
18.399
18.399
18.399
Adopt a Granny Wau
3370
5.928
0
0
Care for People living with Leprocy in Wau
8686
12.081
7.732
7.732
402.657
407.380
Totaal Soedan
114
Dorcas Jaarverslag 2010
0
407.380
Bijlagen
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Ethiopië Adopt a granny IHA/UDP
3300
17.488
16.237
16.237
Community Based Orphan Support
5301
59.334
59.334
59.334
Adopt a granny Kotebe
3303
84.770
86.064
86.064
Nazerat Community Housing
5304
238.095
238.095
238.095
Evalution SABG
5514
2.500
2.500
2.500
Agar HIV/AIDS Project
5306
30.307
30.307
30.307
Soc.& Econ. Empow.Vuln.Youth-Ethiopia
5307
53.571
63.446
29.485
92.931
Techn.& Voc.Training Center Awassa
5308
137.468
179.628
695
180.323
1.809
172.631
Fit for purpose energy
5309
0
170.822
Dorcas kantoor Ethiopie
1392
0
822
822
OVC Care and support Ethiopia
5311
37.474
37.474
37.474
Small Economic Enterprises
5330
22.601
22.601
22.601
Child Sponsorship Kotebe
3332
88.920
90.328
90.328
Child Sponsorship Genet Church
3388
79.139
78.135
78.135
Child Sponsorship IHA/UDP
3395
21.044
14.985
14.985
Water Wells for Hospital
5399
Totaal Ethiopië TOTAAL NOORDELIJK AFRIKA
47.619
0
920.330
1.090.778
31.989
1.122.767
2.045.445
2.148.423
31.989
2.180.412
Mozambique Agriculture Program Mozambique
5317
28.745
28.745
28745
Child Sponsorship Inhaminga
3320
46.238
36.990
36990
HIV Program - Beira
5321
77.170
77.170
77170
Medical Program Mozambique
5323
47.321
45.240
45240
Water Drilling Mozambique
5324
119.343
119.343
119343
Inhaminga HIV Aids & Family Health Program
5322
63.084
63.084
63084
Adopt a granny Mozambique
3486
17.488
23.729
23729
Adopt a student Inhaminga
7320
1.080
1.080
400.469
395.381
0
395.381
62.936
154.621
Totaal Mozambique
1080
Lesotho Thuathe Aids project - Lesotho
5401
91.685
91.685
Child Sponsorship Semonkong
3402
37.939
31.277
31.277
Adopt a granny Lesotho
3404
16.006
16.764
16.764
HIV-Aids Semonkong
5430
0
0
AFM Maseru Community Foster Care
5433
66.577
66.577
87.159
153.736
212.207
206.303
150.095
356.398
Totaal Lesotho
0
Zuid-Afrika Aids Kids Mutare
5314
78.061
78.061
J29 Home Alone and Safe house
5410
30.012
30.012
78.061
Social Care South Africa
4415
43.766
43.766
St. Francis Care Centre
5417
74.840
74.840
St Anthony’s Education Centre
5420
48.819
48.819
48.819
Mount Moriah HIV-Aids
5428
75.968
75.968
75.968
30.012 188.123
231.889 74.840
PLWHA & OVC Support
5424
50.111
50.111
50.111
Voedselhulp Zimbabwe
8685
0
14.810
14.810
Child advocacy Zimbabwe
5487
Totaal Zuid-Afrika TOTAAL ZUIDELIJK AFRIKA
9.000
9.000
410.577
425.387
188.123
613.510
9.000
1.023.253
1.027.071
338.218
1.365.289
Dorcas Jaarverslag 2010
115
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
Kenia Child Sponsorship Korochogo
3341
37.346
31.654
Adopt a student Korochogo
7341
3.240
3.150
31.654 3.150
Kenya Rural Agriculture Program
5344
26.698
26.698
26.698
Child Sponsorship Meru
3348
47.424
53.514
53.514
Adopt a student Meru
7348
5.400
7.020
7.020
Child Sponsorship Muthetheni
3349
51.870
49.851
49.851 47.356
Child Sponsorship Machakos
3350
47.424
47.356
Adopt a student Machakos
7350
6.480
5.130
5.130
Child Sponsorship Kisiizi
3366
68.172
50.114
50.114
Meru South HIV/Aids Community Proj.
5442
94.876
94.876
94.876
Machakos HIV/Aids project
5444
102.788
102.788
102.788
Wikivuvwa HIV/Aids project
5446
91.197
91.197
91.197
Kitise HIV/AIDS community project
5447
107.480
107.480
107.480
Rebuilding houses flood Kenia
6475
0
60
60
Kenya Violence Victims
6476
0
150
150
Monitoring MFS/Prisma
5463
0
2.909
2.909
Art for Life
5449
25.148
18.035
18.035
Mwangeni Rural Development Project
5469
45.020
45.020
45.020
Wikivuvwa Housing Project
5470
44.050
44.050
44.050
Kitise Housing Project
5471
39.279
39.279
39.279
Kitise Rural Development
5472
126.257
126.257
126.257
North Gem HIV/AIDS project
5488
52.680
52.680
52.680
Shokut Naretoi Community Project
5493
79.311
79.311
1.102.140
1.078.579
Totaal Kenia
79.311 0
1.078.579
Tanzania Child Sponsorship Rundugai
3353
41.792
38.253
38.253
Adopt a granny Sakila
3357
58.095
56.300
56.300
Adopt a granny Rundugai
3360
27.889
47.067
47.067
Integr.Comm. Developm.Progr. Mara
5361
59.904
59.904
59.904
Handeni Development Program
5362
59.437
59.437
59.437
Arusha Development Program
5450
33.225
33.225
33.225
Support schooling Arusha children
5452
18.142
18.142
18.142
Child Sponsorship Olokii Lutheran Church
3455
46.535
43.703
43.703 65.273
Rundugai Development Program
5457
65.273
65.273
Oloki Vocational training Centre
5480
22.149
22.149
22.149
Rundugai HIV Project
5481
111.073
111.073
111.073
Comm. Health Education and Promot.
5482
Totaal Tanzania TOTAAL OOST-AFRIKA
116
Dorcas Jaarverslag 2010
43.905
43.905
587.419
598.431
0
598.431
43.905
1.689.559
1.677.010
0
1.677.010
Bijlagen
project-
budget
afdracht
afdracht
nummers
cash
cash
goederen
afdracht totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
in euro’s
253.570
396.427
Diverse projecten Food Parcels
4152
0
10.091
Food Parcels E.Europe/CIS/Balkan
4155
142.857
142.857
Earthquake assistance Haiti
6631
0
681.959
Emergency Aid Kirgizie
6632
0
2.135
General Emergency Fund
6650
300.000
171.073
Food Relief North Iraq
6683
0
Pakistan Flood Relief
6687
Projects The Netherlands
10.091 419.099 2.135 184.319
355.392
72.879
72.879
558.756
558.756
0
12.360
12.360
7465
24.900
24.900
24.900
Dorcas Aid Corps
7671
0
671
671
Revolving Micro credit fund
7777
0
24.580
24.580
Partner Capacity Building - PSO
7993
0
254.811
254.811
Man. Training Disaster & PME
7996
0
55.080
55.080
Anti Hunger Corps
8672
200.000
244.269
244.269
Training evaluation MFS
Business projects
9104
0
Transport Fonds
9697
70.476
389.708
389.708
70.476
839.411
909.887
61.043
Friendly Service
9698
0
31.013
Benevolent Aid
9699
68.000
68.862
68.862
32.393
32.393
General Sponsorship Fund
68
92.056
Projects Answer Foundation
0
100
100
Projects other organisations
0
15.200
15.200
806.233
2.474.465
1.728.051
4.202.516
8.901.533
10.658.196
5.537.880
16.196.076
afdracht
afdracht
afdracht
cash
goederen
totaal
in euro’s
in euro’s
in euro’s
TOTAAL DIVERSE PROJECTEN
TOTAAL ALLE PROJECTEN
Voorlichting/bewustwording
12.360
0
12.360
2.480.495
3.407.788
5.888.283
Structurele hulp
6.411.518
1.945.773
8.357.291
Noodhulp
1.753.823
184.319
1.938.142
10.658.196
5.537.880
16.196.076
Sociale hulp
Totaal
Dorcas Jaarverslag 2010
117
Bijlage 4: Medewerkers Dorcas Hulp Nederland Afdeling Directie
Bedrijfsbureau
Communicatie
Actie
Bedrijven
Fondsen
Sponsoring
Logistiek
Dorcas Winkels
118
Naam
Functie
Deeltijd
Begin
Einde
dienstverband
dienstverband
Ruud van Eijle
Directeur
80%
01-09-2005
01-12-2010
Dick Tillema
Manager
90%
01-10-2003
01-10-2010
Martin Suithoff
Manager
100%
01-04-2010
Anne Wiersma
Boekhouder
100%
01-10-2007
Esther Bergstra
Managementassistent
95%
15-08-2006
Linda Mantel
Administratief medewerker
60%
07-12-1987
Wendy Rooker
Administratief medewerker
90%
01-06-2007
Wilma Kerr-van Marsbergen
Receptioniste
40%
01-03-2009
Hetty Roosendaal-de Jonge
Receptioniste
40%
20-08-2008
Willie Visser-Bakker
Medewerker CRM/Receptioniste
70%
01-02-2009
Betty Bleeker-Weening
Medewerker
60%
27-06-2006
Gerdien Karssen-de Zwart
Medewerker
50%
14-08-2000
Mikal Folkertsma
Medewerker
100%
28-07-2008
Arianne Frelink
Medewerker
60%
11-11-2002
Cor Slob
Coördinator
100%
01-02-2008
Alice van Loo-van Rijn
Binnendienstmedewerker
100%
01-12-2007
Jody van Ittersum-den Hartog
Buitendienstmedewerker
60%
01-12-2008
Ard-Jan Kok
Buitendienstmedewerker
95%
17-09-2001
Astrid van de Pas-Groen
Buitendienstmedewerker
100%
08-12-2005
Gretha Visser
Binnendienstmedewerker
40%
01-10-2010
Hendrik-jan Graber
Interim coördinator
80%
01-07-2007
Gerald van Dijk
Coördinator
100%
01-04-2010
André Blank
Buitendienstmedewerker
20%
01-04-2001
Folkert van der Kooi
Buitendienstmedewerker
100%
19-05-2008
Alie Toonstra
Binnendienstmedewerker
80%
08-03-2010
Dorine de Jager
Coördinator
100%
17-11-2008
Betty Timmerman-Jansen
Medewerker
30%
27-03-2006
Ronald van Dijken
Coördinator
100%
21-04-2008
Aya Peereboom-Aarsen
Medewerker
60%
01-10-2001
Irene Stolker-Verkaik
Medewerker
60%
01-05-1998
Anneke Veninga-Groot
Medewerker
45%
01-12-1998
Marcel Dijk
Coördinator
80%
03-06-2002
Dirk de Groot
Magazijnmedewerker
100%
17-03-2008
Dick Lievers
Magazijnmedewerker
100%
01-10-2010
Derrick Rustema
Binnendienstmedewerker
100%
15-03-2010
Greet Mizrahi-van der Stal
Magazijnmedewerker
50%
01-02-2002
Ans Seinen-Huitinga
Magazijnmedewerker
50%
18-11-2002
Albert Stoffers
Magazijnmedewerker
100%
01-06-1993
Koos Hollander
Voorman en beheerder
100%
01-07-2003
Teun Welvaart
Buitendienstmedewerker
80%
01-05-2005
Klaas Boersma
Coördinator
100%
01-09-2001
André Blank
Buitendienstmedewerker
20%
01-04-2001
Dorcas Jaarverslag 2010
01-07-2010
01-02-2010
15-08-2010
Bijlagen
Bijlage 5: Begrippenlijst AC Aid Connection, groep zakenmensen die zich inzet voor Dorcas-projecten AHK Anti-Honger Korps BHV Bedrijfs Hulp Verlening CBF Centraal Bureau Fondsenwerving CONCORD European NGO’s Confederation for Relief and Development DAI Dorcas Aid International DAO Dorcas Arbeids Overeenkomst DDN Dorcas Digitale Nieuwsbrief DDO Dorcas Donor Organisatie DHN Dorcas Hulp Nederland DKA Dorcas Kledingactie DM Direct Mailing DO Dorcas Ondernemers DRA Dorcas Rugzakactie DVA Dorcas Voedselactie ECHO Humanitaire hulpafdeling van de Europese Commissie EO Evangelische Omroep EU Europese Unie FTE Full Time Eenheid (iemand die een volledige baan heeft is één fte) GOS Gemenebest van Onafhankelijke Staten (voormalige Sovjet-Unie) ICCO Interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking IOF Inkoop Order Formulier ISO Internationaal kwaliteitskeurmerk KTO Klant Tevredenheids Onderzoek MDF Mangagement for Development Foundation MFS Mede Financierings Stelsel MT Managementteam
MTO Medewerkers Tevredenheids Onderzoek NAW Naam, Adres, Woonplaats NCDO Nationale Commissie voor internationale samenwerking en Duurzame Ontwikkeling NGO Non Governmental Organization NGO-EU Netwerk Platform voor belangenbehartiging in Europa NJI Nederlands Jeugd Instituut OECD Organisation for Economic Co-operation and Development OSA Stichting Ontwikkelings Samenwerking Aalsmeer Partos Brancheorganisatie Particuliere veld Ontwikkelings Samenwerking PMO Preventief Medisch Onderzoek Prisma Vereniging voor christelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking PSO Vereniging voor Personele Samenwerking in Ontwikkelingslanden RI&E Risico Inventarisatie en Evaluatie SDW Stichting Dorcas Winkels SHO Samenwerkende Hulp Organisaties SMART Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden SWOT Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats TMF Thematische Mede Financiering USAID United States Agency for International Development VFI Vereniging van Fondsenwervende Instellingen VIVA network Wereldwijd netwerk van christenen voor kinderen in nood WWR Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid
Dorcas Jaarverslag 2010
119
Algemene verantwoording Dit jaarverslag is door Dorcas met zorg opgesteld. Bij het maken ervan, zijn keuzes gemaakt met betrekking tot de opbouw, de informatievoorziening en de vormgeving. De belangrijkste keuzes die gemaakt zijn, worden in deze verantwoording toegelicht. Bij het schrijven van dit jaarverslag vormden ‘relevantie’ en ‘transparantie’ belangrijke criteria. Beide termen zijn rekbaar, maar fungeerden als bruikbare richtlijnen. Dorcas is een veelzijdige organisatie. Dit brengt met zich mee dat bij de totstandkoming van dit jaarverslag keuzes gemaakt moesten worden over wat weergegeven zou worden en wat niet. Er is naar gestreefd om volledig te zijn in de informatieverstrekking, maar ook om de informatie kort en bondig weer te geven. Opbouw jaarverslag Het inhoudelijke deel van dit jaarverslag wordt geopend door hoofdstuk 1, ‘Dorcas uitgelicht’. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat Dorcas is en wat de essentie is van haar werk. Daarnaast wordt teruggeblikt op 2010 en wordt vooruitgeblikt op belangrijke ontwikkelingen voor Dorcas in 2011. In hoofdstuk 2, ‘Dorcas in Nederland’ wordt ingegaan op een belangrijk doel van Dorcas, namelijk het geven van voorlichting over de nood in verschillende delen van de wereld en het creëren van draagvlak voor het werk van Dorcas. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op het belangrijkste doel van Dorcas Hulp Nederland (DHN), namelijk het werven van fondsen voor haar moederorganisatie Dorcas Aid International (DAI). Omdat deze fondsenwerving de hoofddoelstelling vormt voor DHN, is ervoor gekozen dit hoofdstuk direct na de introductie van Dorcas weer te geven. Het werven van fondsen is een middel om het overkoepelende doel van DHN en DAI te bereiken, namelijk het geven van hulp aan de allerarmsten in Afrika en Oost-Europa. In hoofdstuk 3 ‘Projecten van Dorcas’ wordt van elke sector waarbinnen DAI projecten uitvoert, een beschrijving gegeven. De sectoren zijn op basis van de vier pijlers van Dorcas, Structurele hulp, Sociale hulp, Financiële adoptie en Noodhulp, ingedeeld. Het voerde te ver om van alle 180 projecten van Dorcas een beschrijving te geven. Om toch een beeld te geven van de projecten die Dorcas uitvoert, is ervoor gekozen om van elke sector een voorbeeld te geven van een project dat goed ging en van een project dat minder goed ging. De fondsenwerving van DHN is gebaseerd op onder meer een visie en op strategie. Deze onderdelen worden beschreven in hoofdstuk 4 ‘Bestuur en directie’. Naast informatie over de samenstelling van het bestuur, de activiteiten van het bestuur en beleidsmatige informatie, wordt in dit hoofdstuk ingegaan op het proces dat vooraf is gegaan aan de beslissing om DHN en DAI te integreren. Overwogen is om dit proces in een afzonderlijk hoofdstuk te beschrijven, maar om overlap te voorkomen, is besloten de weergave van de betreffende informatie tot hoofdstuk 4 te beperken. Om de ingezamelde middelen zo effectief en efficiënt mogelijk voor de allerarmsten in te kunnen zetten, is een goede samenwerking tussen DHN en DAI een vereiste. Hoe deze samenwerking georganiseerd is, wordt beschreven in hoofdstuk 5 ‘Organisatie’. In dit hoofdstuk wordt eveneens de samenwerking van DAI met haar partners beschreven en wordt ingegaan op de monitoring en de evaluatie van de programma’s. Ook worden de organisatiestructuren van DHN en DAI op een inzichtelijke wijze in kaart gebracht. In hoofdstuk 5 wordt daarnaast aandacht besteed aan het management en het personeel van DHN en wordt ten slotte beschreven met welke organisaties Dorcas samenwerkt en hoe zij mensen betrekt bij haar werk. In hoofdstuk 6 wordt een uitgebreid financieel verslag gegeven van DHN. De subhoofdstukken zijn op het schutblad van dit hoofdstuk weergegeven. In de bijlagen zijn het financiële verslag van DAI, de begroting van DHN voor 2011, de verdeling van de projectgelden, een lijst van medewerkers van DHN. Achter in het jaarverslag is de Dorcas Activiteitenkalender 2010 opgenomen: op deze kalender is een aantal acties weergegeven die vrijwilligers, scholen, ondernemers en andere betrokkenen in 2010 hebben georganiseerd om de allerarmsten via Dorcas een hand te reiken. De informatie die in de tabellen en de overzichten in dit jaarverslag is weergegeven, is afkomstig uit de administratie van Dorcas.
120
Dorcas Jaarverslag 2010
Evaluatieformulier Dorcas stelt uw vragen en opmerkingen, aanbevelingen, complimenten en kritiek met betrekking tot dit jaarverslag erg op prijs. Zo kunnen wij u volgend jaar nog beter van dienst zijn. Als u een cijfer geeft, wilt u dan een ‘rapportcijfer’ aanhouden tussen 1 (zeer slecht) en 10 (zeer goed)? Dit jaarverslag krijgt in zijn geheel van mij het cijfer Het algemene deel (hoofdstuk 1 en 2, 4 en 5) krijgt van mij het cijfer Het projectendeel (hoofdstuk 3) krijgt van mij het cijfer Het financiële deel (hoofdstuk 6) krijgt van mij het cijfer
Mij interesseert vooral het gedeelte omdat
Wat mij betreft had Dorcas het volgende gedeelte weg mogen laten
Wat ik mis in het jaarverslag is
Ik heb de volgende aanbeveling/kritiek voor een nog beter jaarverslag
Ik maak graag het volgende compliment
Stuur dit evaluatieformulier naar: Dorcas Hulp Nederland Bedrijfsbureau Antwoordnummer 851 1600 VS Andijk Wilt u uw reactie op het jaarverslag per e-mail versturen, dan kan dat naar
[email protected]. Het evaluatieformulier is ook te downloaden via www.dorcas.nl/jaarverslag.
Dorcas Jaarverslag 2010
121
Visie Mensen bereiken met de liefde van Jezus Christus.
Missie Dorcas Hulp Nederland is een christelijke hulporganisatie, die zich ten doel stelt de opdracht van Jezus Christus te vervullen om te zorgen voor de armen en verdrukten (Mattheüs 25:31-46), ongeacht hun ras, religie, geslacht of politieke overtuiging. Dorcas ondersteunt lokale kerken en christelijke organisaties, zodat zij in staat worden gesteld de liefde van Christus in praktijk te brengen. Bij het verwezenlijken van deze opdracht richt Dorcas zich op de verzelfstandiging van de doelgroep door het ondersteunen van ontwikkelingsprojecten. Dorcas geeft tevens sociale hulp en biedt noodhulp aan slachtoffers van rampen en oorlogen. Daarnaast wil Dorcas kerken wereldwijd bewust maken van hun verantwoordelijkheid om zich daadwerkelijk in te zetten voor de mens in nood.