LIFE/STYLE/GIDS
d§nBra
taJ2.20t4
MAGAZINE
Terwijl de wijncultuur in Rioja zich aanpast aan de moderne tijd, weigeren sommige wijndomeinen de tradities van woeger op te geven. zoals La Rioja Alta, opgericht in 1890 door vijf adellijke families. DOOR BRI]NO VANSPAIIWEN
glds RETRO\A{JNVAN I,A RIOJAATTA
is voor Bourgogne, is Haro voor Rioja: de wijnhoofdstad
.VASTHOUDEN
\\reLt Beaune
r..orenkomen.'
\ran een r,r,ereldberoemde rvijnstreek.
f'raditioneel gemaakte riojawijnen brengen ook een langere rijpingstijd
Hier is de wijncultuur van Spanie begonnen, hier liggen de hooÍdkwar-
tieren van historische bodegas viak Daarbovenop komt de pracht van het landschap rondom:
bij elkaar.
een aaneenschakeling van glooiende
hellingen, grafisch geritmeerd door lanp;e, evenw-ijdige rijen rvijnstokken van de autochtone Spaanse druif
tempranillo, de trots rran het wijnland Spanje.
Ik ben uitgenodigd rroor een tlvee-
door op het domein zelÍ, eerst in vaten en dan in Ílessen, voor ze op de markt worden gebracht.
Zo is het label Reserva voorbehouden r'oor rioja'.s die minstens drie jaar rijping op het domein achter cle rug hebben, waarvan minstens één jaar
'Tot op vandaag doen ivij claar een aantal jaren bovenop,' zegt Julio Saenz,'zo rijpen onze Gran Reservau,'ijnen minstens acht tot twaalfjaar
van de streek bewaart. Dat merk je meteen als je de binnenkoer oprijdt: je rijdt een ander tijdperk binnen. Een tijdperk r.vaarin u,ijn nog door
dat onze wijnen op dronk zijn als de rvijnliefhebber ze aankoopt. En dan nog kun je ze decennia bewaren. Dat is een andere filosofie dan die van
aristocraten werd gemaakt en r,vaarin de dorpelingen die rond het domein lvoonden in de rvijngaarden en -kelders r,verkten. Een tijdperk waarin ook de u,'ifnen r,an Rioja nog een heel eigen stijl hadden.
andere beroemde r,vijnstreken zoals Bordeaux, \\,'aarvan fls u,ijnen al na tr,vee jaar r,erkocht n orden.' La Rioja Alta werd aan het eind van de negentiende eeurv opgericht in een zeer moeihjke periode, waarin de druifluis (phylloxera) grote delen van de Europese rvijngaarden r.erlvoestte. Ook Rioja rverd niet gespaard. Er u.as dus meteen al een grote investering nodig om de plaag Ie orer.rvinnen, onder meer door alle rvijnstokken te enten op Amerikaanse onderstokken die resistent zijn tegen dit vernieti-
DRUIFLUIS slelk bepaald duor dc rijping in raten
van Amerikaans eikenhout', zegt Julio Saenz, de hoofdoenoloog r-an het domein. 'Dat geeft meer kruidigheid en een ietr.vat zoete, vanilleachsmaak aan de r,vijn. In tegenstelling tot vaten van Franse eik, rraarin de fruitigheid en tannines rneer naar
tipqe
SPI}{NEI§WEBBE}q E}dSCHIMMELS INJE, KELDERS MOET HEBBEI\{'
in vaten. Gran Reserva-11,ijnen moeten minstens vijfjaar rijpen, \\aarvan minstens tweeiaar op vaten.
daags bezoek aan La Ricrja Aita, een van de grootste historische domeinen in Rioja dat, tegen alle u,ijnmodes in, de tradities van het rijke wijnverleden
'De stijl van de riojau,ijnen rvordt
AANTRADITIES BETEKENT I{IET DATJE
op het domein r.ooraieer ze op de
markt komen. Wij rvillen immers
gende insect.
In die periode krvamen handelscontacten
een andere beroemde wijnstreek, Bordeaux. Die u.as immers eerder pJetroffen door de druifiuis, u-aardoor Bordelese handelaren naar Rioja krvamen om hun halflege r.aten bij te vullen. Zo ontstond de concentratie van belangrijke bodega's in Haro,
\\iant van daaruit liep een spoorverbinding naar Bordeaux. Tegelijk leerde Rioja de kleine vaten van Frans
eikenhout kennen die in Bordeaux gebruikt werden, wat de rvijncultuur in Rioja zou veranderen. Geleidelijk aan ontstond een scheiding tussen 'traditionalisten' die hetAmerikaanse eikenhout rvilden behouden, en de 'r,ernieuwers' die meer in Borclelese stijl wilden u.erken.
TINDERPRESSURE Vooral in tlejalerr B0 ran vorige eerru drong de moderne stijl ran rr ijnmaken volop door. Dat had te maken
met de opkomende concurrentie cle eerste
tot stand
met
van krachtige wijnen uit de Nieuwe
Wereld, en met de invloedrijke
glds RETROWÏJNVAN LARIOJAALTA
.WIJWILLEI{
Amerikaanse wijncriticus Robert Parker die een voorstander was van
DEVOLLEDIGE CONTROLE: WE
geconcenIreerde, volrijpe wijnen. getekend door de rijping op nieuw Frans eikenhout. Een heel andere stijl dan de lichte, zachte stijl van de klassieke riojat. Heel wat nieuwe bodegat zagen in Rioja het licht en begonnen met moderne technologie wijnen te
maken die in de nieuwe tijdsgeest pasten, met succes. En ook traditionele bodega's, die vaak nog met verouderde en verwaarloosde wijninstallaties werkten, zagen zich verplicht om hun siijl aan te passen. Maar La Rioja Altabezweek niet onderde druk.
'De aristocratische families die het domein bezaten, wilden de erfenis van hun streek en hun land niet ver-
kwanselen', zegt exportdirecteur Javier Amesc:ua. 'Ze beseften echter dat ze niet voorbij konden aan de nieuwste ontwikkelingen op het vlak van oenologie en technologie. Met moderne methoden klassieke wiin blijven maken, dat werd het motto.
anderhalve kilometer van het hoofd-
kwartier werd een nieuw gebouw
KOPENGE.E].{
DRUIVENAAN, MAAR GEBRUIKEI{ ALLEEN DRUIVE}{ VANEIGEN WIJI{GAARDEl{'
neergezet. Ten slotte moeten er voldoende medewerkers zijn om de filosofie van het huis waar te maken: La RiojaAlta heeft 240 mensen voltijds
in dienst. 'Geen enkel bedrijf kan eeuwig teren
op zijn bestaande klanten,' zegt exportdirecteur Amescua,'we moes-
ten dus ook op zoek naar nieuwe, jongere klanten. Daarom kochten we onlangs enkele nieuwe domeinen aan.
waar we wijnen in een modernere, fruitigere stijl maken onder een ander Het vasthouden aan Spaanse tradities van meer dan honderdjaar geleden heeft La Rioja Alta er niet van weerhouden om te groeien. Vandaag bezit hei bedrijf 750 hectare wijngaard. 'Wij willen de volledige controle', zegt Julio Saenz.'Wij kopen geen druiven
aan,
wij willen alleen druiven van
eigen wijngaarden.'
JONGBLOED
label.'
In RiojaAlavesa, een deel van Rioja dat officieel tot Baskenland behoort, werd het domein Torre de Ofla aangekocht. In Ribera del Duero - een appeliatie die pas in dejaren 5O begon op te komen in Spanje - bezit La Rioja AIta nu het domein Aster. En via een domein in Galicië, in de appellatie Rías Baixas, is er nu voor de eerste keer een witte wijn (van de druif albarif,o) inhetgamma. lnLussen verwijzen de topwijnen van La Rioja AIia, de Gran Reserva B9O en gO4, nog altijd naar hetjaar van hun geboorte: 1890 en 1904. AIIeen moest het cijfer 1 later om legale redenen verwijderd worden, omdat de consument deze iaren zou kunnen verwarren met de jaargang van de wijn. En op twee Reserva-wijnen
'Onze wijnstijl wordt trouwens niet
Die drang naar volledige controle merk je ook in de hygiëne en het
alleen gekenmerkt door die rijping op Amerikaans eikenhout', zegt
onderhoud van de gebouwen: alles is smetteloos. Dat was vroeger in tradi-
hoofdoenoloog Julio Saenz. 'Wij kiezen ook voor een zachte extractie van kleur en smaak uit de druiven, zodat onze wijnen fijn, elegant en geschakeerd zijn. Enkele decennia geleden ging dat tegen de trend in, vandaag zien we dat wijndrinkers daar opnieuw naar verlangen. We krijgen
tionele bodega's weleens anders.
nauwkeurig te werk gaat.' Maar tegelijk groeien en vasthou-
prijken de namen van twee fami-
nu zelfs goede punten van Parker,'
den aan tradities heelL zo zijn consequenties. Door de lange rijpingstijd in vaten en flessen te koesteren, zijn er 45.OOO houten vaten nodig en moeten er constant acht miljoen flessen opgeslagen worden. Dat betekent niet alleen een immobilisatie van kapitaal, er moest ook bijgebouwd worden: op
Alberdi en Ardanza. Om duidelijk te maken dat zij nog altijd aan het roer staan. En de tradities blijven koeste-
En ook datbleeksucces tehebben.'
'Nergens anders in de wereld vind
je
deze traditionele riojastijl,' voegt exportdirecteur Amescua daaraan toe, 'dat maakt dat we een unieke
positie innemen op de wereldmarkt.
Wij exporteren vandaag de helft van onze productie.'
'Vasthouden aan tradities betekent niet dat je spinnenwebben en schimmels in je kelders moet hebben', zegt Julio Saenz. Je kunt maar echt goede
wijn maken als je hygiënisch
en
Iies, afstammelingen van de stichters
ren. u«tru.oinoble.be einDe