2014 |
12
GEZONDHEIDSZORG
Lief en lean revitaliseren: het kan!
Integraal onderhoud OK’s Isala
Scannen en koppelen in Ziekenhuis Amstelland
Philips revitaliseert gebruikte systemen
huisvesting en technologie in de gezondheidszorg
‘Ideaal binnen handbereik dankzij gezamenlijk uitgedachte planning’
Waarom we bij opdrachtgevers zo vroeg op de kaart staan.
BAM, partner in uw gebouw.
BAM biedt totaal oplossingen op het gebied van huisvesting voor
BAM Utiliteitsbouw en BAM Techniek verzorgen het technisch beheer
bedrijven en instellingen, in alle sectoren van de markt. Onze kracht
en onderhoud voor Isala. Door vroegtijdig gezamenlijk een uitgedachte
is vooral dat we daarbij onze kennis, inzicht en ervaring in de gehele
planning te maken werd het haalbaar om twee OK’s binnen 24 uur weer
levenscyclus van een gebouw inzetten voor onze klanten.
gebruiksklaar te hebben. Een prestatie waar we trots op zijn.
Deze meerwaarde komt het best tot zijn recht wanneer we vroeg
BAM specialisten die begrijpen dat het niet alleen gaat om uw gebouw,
bij een project worden ingeschakeld. Vroeg is dan ook de essentie van
maar vooral om wat het gebouw betekent voor uw mensen.
onze merkgedachte. Omdat een zo vroeg mogelijke bijdrage van onze kant optimaal rendement oplevert voor onze opdrachtgevers.
Voor meer informatie over dit project en over onze werkwijze kunt u contact opnemen met onze contractmanager
Vroeg betekent begrijpen wat u met uw huisvestingswens bedoelt.
mevrouw M. Selhorst – Koekkoek (038) 467 23 23.
Weten wat wel en niet kan, al voor de eerste streep op papier is gezet. Vroeg is ook financieel haalbaar maken. En houden. Vroeg betekent
Wij schuiven graag bij u aan tafel. Hoe vroeger, hoe beter.
nu al rekening houden met de volgende bestemming van het gebouw. Vroeg is wat ons heeft gevormd. Tot wie we zijn.
www.bamutiliteitsbouw.nl | www.bamtechniek.nl
Editorial Technische infrastructuur backbone van ziekenhuis Van de uitgever
Enkele weken gelden werden de resultaten bekend van het onderzoek naar de storing in de noodstroominstallatie van het Laurentius Ziekenhuis in Roermond. Uit het door TNO verrichtte onderzoek blijkt dat het ziekenhuis niets te verwijten is. De storing was ontstaan omdat een defecte accu de oorzaak was dat er geen signaal werd verzonden waardoor de noodstroominstallatie niet startte en de energieleverancier geen melding kreeg dat de connectie met openbare energienet verbroken was. Dit had als gevolg dat toen iedereen in Roermond al weer stroom had, het ziekenhuis nog zonder zat. De defecte accu was er de reden van dat de elektronische besturing was gecrashed. Eén van de adviezen die TNO geeft is de elektronische besturing van de noodstroomvoorziening inclusief voeding redundant uit te voeren. Het is twijfelachtig of dat advies nuttig is. Techniek blijft altijd gevoelig voor storingen. Dat kun je niet uitsluiten. Dat stelt ook de NVTG in een persbericht dat naar aanleiding van dit onderzoek is verstuurd. Wel belangrijk is het advies een landelijk protocol te ontwikkelen voor het testen van noodstroomvoorzieningen in ziekenhuizen waarbij de methode en frequenties eenduidig zijn vastgelegd. Wat mij uitermate deugd deed was de opmerking van Jack Thiadens, bestuursvoorzitter van het Laurentius Ziekenhuis, over het belang van de technische infrastructuur van een ziekenhuis. Hij drong erbij collega bestuurders op aan dat niet alleen OK’s en IC’s belangrijk zijn, maar dat de technische infrastructuur de backbone is van een ziekenhuis. Ook liet hij weten dat een deskundige eigen technische dienst van onschatbare waarde is. Mooie conclusies die ik u niet wil onthouden. Cor van Litsenburg, Uitgever FMT Gezondheidszorg.
FMT Gezondheidszorg
3
colofon FMT Gezondheidszorg is een uitgave van: Van Litsenburg BV Eendenven 14 5646 JN Eindhoven T +31 (0)40 29 30 186 M: +31 (0)653 310657 E
[email protected] I www.fmtgezondheidszorg.nl Volg FMT Gezondheidszorg via Twitter: twitter.com/fmtmagazine FMT Gezondheidszorg wordt gemaakt met medewerking van o.a. NVTG, VTDV en KIVI. FMT Gezondheidszorg verschijnt 10x per jaar. Uitgever: Cor van Litsenburg Eindredactie: Wim van Gurp FMT komt tot stand met redactionele medewerking van: Ir. René Drost CEIM, Mw. B. (Barry) S. van der Graaf W. (Wim) van Gurp, H. (Henk-Jan) Hoekjen Prof. dr. ir. J (Jos) Lichtenberg, Dr. ir. M. (Masi) Mohammadi Ing L. (Leo) van Namen, Ing. G. (Fred) T.J.M. Penders Ir. H. (Henk) C. Postema, G. (Gabriël) van Neerven Drs. F (Floor) Scholten, W. (Wilma) Schreiber G. (Gerrit) Tenkink, F. (Frank) van Wijck W. (Wim) Wijdenes, Renee van Litsenburg.
Lief en lean revitaliseren
6
Medica 2014
Fotografie: Peter Bouritius. e.a. Vormgeving: Peter Bouritius
IN DEZE UITGAVE
Advertenties: T +31 (0)513 68 48 08 E
[email protected] Medische Technologie: Jacques Beelen T +31 (0)6 51108895 Cross Media Nederland 010-742 19 41
[email protected] www.crossmedianederland.com
HUISVESTING: Lief en lean revitaliseren: het kan!
ICT: Eigentijds planning- en registratiesysteem voor de gehandicaptenzorg
ICT: Traceability; Scannen en koppelen in Ziekenhuis Amstelland
Druk: Scholma Druk ISSN 1873 - 8877 Abonnementen: Nederland: e 117,50 België e 125,00 Buiten Europese Unie: e 169,50
ICT: Traceability; ‘Wacht niet, begin!’
Medische technologie: Medica 2014; Sterke internationale respons
Losse nummers e 15,95 Een abonnement kan op elk gewenst moment ingaan. Een abonnement wordt automatisch verlengd, tenzij tenminste twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode schriftelijk wordt opgezegd. Disclaimer: Van Litsenburg BV heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. Van Litsenburg BV en haar auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave. 4
FMT Gezondheidszorg
ICT: Patiënt aan de knoppen bij doorverwijzing
Veilgheid: Infectiepreventie in ziekenhuizen
Automatisering: Bouwen aan het ‘Lab van de Toekomst’
Integraal onderhoud: Isala kiest voor integraal onderhoud OK
6 10 12 16 18 20 24 28 30
inhoud 18
Patiënt aan de knoppen
Medische technologie: Nieuw cyclotron Radboudumc
Medische technologie: Reviseren van medische systemen
Inkoop: Samenwerking bij inkopen versterkt ieders positie
Huisvesting: AZ Alma bouwt ziekenhuis 2.0
INNOVATIES
BEDRIJVENINDEX
AGENDA
Advertentie-index
20 32 33 34 36 39 43 46 46
Samenwerking bij inkoop
34
De volgende professionele verenigingen zijn betrokken bij FMT Gezondheidszorg:
VTDV TD
huisvesting
Lief en lean revitaliseren: het kan!
Het Elisabeth- TweeSteden ziekenhuis locatie EZ Tilburg voerde de afgelopen jaren een aantal ingrijpende renovaties uit. Over acht maanden hoopt het ziekenhuis de laatste interne werkDoor: Gerrit Tenkink Fotografie: Remco van Blokland, a/d amstel architecten 6
FMT Gezondheidszorg
zaamheden van een grote revitalisatie te hebben afgerond.
werd gestart met het grootscheeps renoveren van het ziekenhuis om daarmee klaar te zijn voor de komende jaren. Uiteindelijk kostte deze totale renovatie zo’n 90 miljoen euro, terwijl nieuwbouw naar schatting 300 miljoen zou hebben gekost. Maar ondanks die forse besparing, bleef de keuze voor revitalisering een opvallende keuze. In 2005 groeiden de financiële bomen nog tot in de hemel en koos menig ziekenhuisdirectie voor prestigieuze nieuwbouw. Tilburg koos dus voor renovatie en het moet gezegd: het heeft goed uitgepakt. Het resultaat: een mooi, transparant ziekenhuis met een overzichtelijke indeling, veel daglicht, lichte kleuren, kunst aan de muren en een rustige gemoedelijke uitstraling. De laatste fase van de verbouwing wordt in de zomer van 2015 afgerond.”
De opvallende (vernieuwde) informatie- en registratiebalie bij de entree van het ziekenhuis aan de Medische Boulevard. (fotografie: Remco van Blokland, a/d amstel architecten).
D
it bood genoeg stof voor een symposium, waarbij diverse sprekers antwoord gaven op de vraag hoe zoiets nu aan te
pakken. De organisatie van het symposium met ruim honderd deelnemers, waar facilitair managers, architecten, aannemers, adviseurs en andere geïnteresseerden zich voor inschreven, was in handen van Forbo Flooring, Knauf, Rockfon en Sigma Coatings. De titel ‘Co-creatie in de zorg’ zegt
het al: voor renovatie is draagkracht nodig. Het vraagt namelijk maximale medewerking van patiënten, bezoekers en medewerkers. De architect, maar ook de bouwende partijen hebben die samenwerking steeds gezocht. Opvallende keuze Vanaf het gereedkomen van het EZ begin jaren tachtig, is het ziekenhuis bijna doorlopend bezig geweest met renovatie en nieuwbouw. In 2005
Healing environment Ontwikkelingen in de zorg en met betrekking tot de bouw, gingen daarbij hand in hand. Vertaald in ’Lean’ en ‘Lief ’, waarbij Lean duidt op de efficiency in de werkprocessen en ‘Lief ’ op de aandacht voor de patiënt. Als eerste spreker deze middag kwam architect Frank Burger van a/d amstel architecten aan het woord. Dit architectenbureau was verantwoordelijk voor de verbouwingen. Het bureau werkt al sinds 1924 voor deze opdrachtgever, maar Burger begon met een terugblik op de bouw- en de verbouwgeschiedenis van de afgelopen 32 jaar. “Het Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg werd in 1982 gebouwd als een zogenaamde dubbele kam, een lange hoofdgang met links en rechts de ‘tanden’ van kam, waarin de diverse afdelingen waren gevestigd. Ook op de eerste verdieping was sprake van deze zogenaamde dubbel kam. Na dertig jaar had het ziekenhuis 75 verbouw- en nieuwbouwprojecten achter de rug. Alle afdelingen zijn één, twee of drie keer verbouwd. In 2005 kwamen we tot de conclusie dat we niet steeds konden blijven uitbreiden. We kwamen in de knel te zitten met de beschikbare ruimte en het werd rommelig en onoverzichtelijk”, aldus Burger, die bij de revitalisatie wel goed heeft gekeken naar uitgangspunten die nieuwe ziekenhuizen ter hand nemen. “In de moderne nieuwe ziekenhuizen, zoals Sittard, Zwolle en Amersfoort speelt healing environment een belangrijke rol. Op de verpleegafdelingen worden veelal éénpersoonskamers gerealiseerd, flexibele poli’s, een toenemende inzet van ICT. Ook is in de loop der jaren sprake van een veranderend zorgconcept: de patiënt komt steeds meer centraal te staan. De kunst van revitalisering ligt in aanpassen aan veranderende eisen, FMT Gezondheidszorg
7
huisvesting
Entree van de gerevitaliseerde Gynaecologie/Urologie-verpleegafdeling.
door gebruik te maken van de kwaliteiten die al in het bestaande gebouw besloten liggen.” Snelkookpan Ad van de Laar is al 12 jaar manager Facilitair Bedrijf & Vastgoed in het Elisabeth Ziekenhuis. Hij is trots op het gebouw en hoe de totale renovatie is opgepakt met minimale overlast voor personeel en patiënt. Toen uiteindelijk de kogel door de kerk was, werd een lean-design proces bij de hand genomen. Van de Laar noemt het een snelkookpan. “We hebben ons met alle betrokken partijen een week lang opgesloten in de Hilvarostudio’s hier in Tilburg en zijn aan het puzzelen gegaan. Uiteindelijk kwam er na een week een min of meer compleet product uit de snelkookpan.” Van de Laar maakt een opsomming:
• “We hebben gekozen voor éénpersoonkamers, met als uitgangspunt dat de patiënt de regie krijgt over zijn eigen omgeving, dus ook over de temperatuur en het licht op ‘zijn’ kamer. • Daarnaast hebben medewerkers flexibele werkplekken in plaats van hun eigen privéruimte. Ook artsen maken gebruik van flexibele werkkamers. • De verpleegafdelingen hebben op elke verdieping een centraal gelegen ‘facilitair blok’, zodat deze ondersteunende activiteiten zich dicht bij de kamers, maar ook bij de liften bevinden. • Verder zijn alle niet direct-zorggerelateerde afdelingen uit de kern van het ziekenhuis gehaald. • Ook zijn logistieke verbeteringen aangebracht, zoals de scheiding van personen en goederen
Verduurzaming is gerealiseerd met behulp van isolatie, glas, verlichting, thermoplafonds en een WKO-installatie. 8
FMT Gezondheidszorg
en decentrale ontvangstbalies. • We hebben de afdelingen voorzien van herkenbare kleuren. Met behulp van beelden van bekende natuurgebieden in de omgeving van Tilburg en afgestemd kleurgebruik is gewerkt aan een sfeer van rust en toewijding. • In de poliklinieken is rond de gerenoveerde lichthoven een aangenaam en gedifferentieerd wachtgebied gemaakt. Verduurzaming is gerealiseerd met behulp van isolatie, glas, verlichting, thermoplafonds en een WKO-installatie. Facilitaire werkzaamheden zijn organisatorisch ondergebracht bij het zorgteam in de zogenaamde serviceteams. Werkzaamheden worden daardoor beter afgestemd op de vraag van de patiënt of de afdeling. Voorheen werd het schoonmaken van de kamers afgestemd op de planning van de facilitaire organisatie, nu wordt het schoonmaken afgestemd op de patiënt en de zorg daaromheen.“ Tips Architect Frank Burger had aan het eind van de middag nog wel wat tips voor wat betreft de praktijk van de revitalisering. “Ga altijd in gesprek met de mensen die in de praktijk werken, dus bijvoorbeeld artsen, verpleegkundigen, maar ook facilitair medewerkers. Zij kunnen je van
Het nieuwe Poliplein direct na de entree van het ziekenhuis met links en rechts de toegang tot de poli’s. Daglichtkoepels zorgen voor voldoende toetreding van daglicht.
waardevolle tips voorzien. Bij het vormgeven van de plannen is het van belang om klein slagvaardig team te formeren. Laat daarbij je fantasie de vrije loop. Benoem ook je dromen. En maak geen onderscheid tussen interieur en exterieur. Als ar-
chitectenbureau waren wij verantwoordelijk voor beide en dat heeft het proces aanzienlijk versneld en vereenvoudigd en de kwaliteit vergroot. Maar bovenal: Heb altijd respect voor de gebruiker. Je bouwt en ontwikkelt niet voor jezelf, maar altijd voor anderen.” Niet kneuterig De middag werd afgesloten door schrijver, spreker, dichter, maar bovenal zorgdeskundige Bart Chabot. Hij was vorig jaar nog patiënt in het Elisabeth Ziekenhuis en kon dus als ervaringsdeskundige haarfijn aangeven wat hem wel en niet beviel. Over het algemeen was Chabot bijzonder lovend over het ziekenhuis. Het provinciale ka-
rakter sprak hem wel aan, al krijgt hij, naar eigen zeggen, wel wat ‘jeuk’ van de term ‘lief ziekenhuis’ en de door een Tilburgse stadsdichter geschreven teksten die overal in de ziekenhuisgangen op de wanden zijn afgedrukt. Wie Chabot een beetje kent weet dat hij zich graag bedient van superlatieven. Zo noemde hij het Elisabeth een ziekenhuis dat qua uitstraling niet in Parijs of Londen zou hebben misstaan. “Het ziekenhuis is weinig ziekenhuisachtig. Het is niet kneuterig en alles is state of the art. Op de een of andere manier heb ik daar wel een prettig thuisgevoel bij. Tenminste; voor zover je je thuis kunt voelen in een ziekenhuis.” <
Huiskamer in het centrum van de verpleegafdeling. FMT Gezondheidszorg
9
ict
Simpel, efficiënt en flexibel
Eigentijds planning- en registratiesysteem voor de gehandicaptenzorg Sinds juli van dit jaar werken alle 400 ambulante zorgverleners van Stichting Philadelphia met een iPad mini met daarop een app voor het plannen en registreren van de uren die betrekking hebben op de individuele ondersteuning aan cliënten.
Door: Betty Rombout 10
FMT Gezondheidszorg
P
hiladelphia is een landelijke zorginstelling. Op zo’n 600 kleinschalige locaties in het land, begeleiden ca 7.600 medewerkers ruim 8.000 mensen met een verstandelijke beperking. Toch is de zorgverlening door de organisatie voor cliënten altijd maatwerk. De een heeft genoeg aan enkele uren begeleiding per week, de ander heeft dagelijks, intensieve zorg nodig. Weer iemand anders een logeeradres, dagbesteding of een vorm van begeleid werken. Overwegingen Annelies Baak, werkzaam op de afdeling Informatisering & Automatisering (I&A) van Philadelphia, was ten tijde van het project ‘planningsen registratiesysteem’ gebiedsmanager Zeeland en als zodanig verantwoordelijk voor de pilot en de verdere uitrol in heel Nederland. Ze vertelt over de aanloop naar het project: “Binnen Philadelphia waren we bezig met een verandertraject. We werkten met een plannings- en registratiesys-
teem, dat niet erg efficiënt was. Onze medewerkers noteerden het aantal uren dat ze bij cliënten thuis waren, op een lijstje. Aan het einde van de dag gingen ze naar kantoor om op een vaste pc deze uren te registreren. Ze klikten aan bij welke cliënten ze geweest waren. Soms moesten ze muteren, omdat het aantal uren afweek. Deze administratie kostte veel tijd. De niet-declarabele uren konden bovendien niet in dit systeem ingevoerd worden. Daarvoor was een ander systeem in gebruik. En viel er een dienst weg, dan moesten medewerkers – om een ander te bereiken – veel tijdrovende telefoontjes plegen.” Philadelphia ging op zoek naar een eenvoudig, efficiënt en flexibel systeem. Een systeem, waarin alle werkuren van een medewerker geregistreerd kunnen worden (declarabele en niet-declarabele uren) en dat gemakkelijk te koppelen is aan andere systemen, zoals het elektronische cliëntdossier en het digitale medewerkersysteem. Ook moest het systeem mee kunnen groeien. Annelies Baak: “Binnen ons cluster vallen ook dagbesteding en werk. Op termijn willen we op groepen kunnen registreren. En omdat de zorg aan verandering onderhevig is, moet een systeem hierin mee kunnen gaan. Nu vindt registratie plaats op basis van indicatie. Straks is, naar de gemeenten toe, wellicht een andere vorm van registratie noodzakelijk.”
Care ware PC.
Zij maken een planbord waarop per medewerker het te verwachtte aantal te werken uren staat. Wat van belang is voor hun financiële verantwoording. Met behulp van het planbord zien ze of het personeel goed wordt ingezet.”
Care ware iPad.
Werking systeem Op 1 januari 2013 werd het project ‘Simpel’ een feit. Aan de hand van de door Philadelphia opgestelde eisen, koos de organisatie voor het systeem Careware van Helpline; een app die zowel draait op iOS van Apple en op Android, te gebruiken op smartphones, tablets en laptops. Philadelphia besloot over te gaan op de iPad mini. Alles wat met planning, logistiek, registratie van tijd en arbeid en servicemanagement te maken heeft, wordt door het systeem ondersteund. Op basis hiervan is het bijvoorbeeld mogelijk salarissen te berekenen. Ook zijn rapporten op te vragen, waaronder de productiviteit van een team; inzet niet declarabele en declarbele uren van een team. Als ook bijvoorbeeld de ingezette uren van de medewerker. De medewerkers staan met het systeem altijd ‘real time’ in contact met de organisatie. De actuele planning is direct beschikbaar. Via de communicatiemodule kunnen medewerkers onderweg met hun roosteraar of collega’s communiceren. Ook is de route die zij naar cliënten moeten volgen, van te voren gemakkelijk te checken met Google Maps en Streetview. Vanuit de ‘agenda’ navigeren medewerkers direct naar de volgende afspraak. En niet onbelangrijk, medewerkers hebben op elk moment de cliëntgegevens direct bij de hand. Is er een file, dan kan de vertraging meteen aan de cliënt doorgegeven worden. Cursus Nu er voor een systeem was gekozen, werd een pilot ingezet in Zeeland. Baak: “We gaven alle medewerkers, inclusief invalkrachten en stagiaires, een introductie. Wat gaan we doen, wat wordt anders? Na deze introductie volgden de medewerkers een cursus van twee uur over de werking van de iPad mini. We namen ze mee op pad opdat ze zichzelf op die iPad konden registreren. Vervolgens werd de app op de iPad gezet met hun cliëntgegevens en volgde een uitleg over de applicatie. Extra aandacht gaven we aan de roosteraars.
Cultuuromslag Philadelphia is de eerste zorginstelling in de gehandicaptenzorg in Nederland, die op deze eigentijdse wijze werkt met planning en registratie. Het systeem blijkt efficiënt en kent vele mogelijkheden. Echter, een cursus alleen is niet voldoende. Er komt meer bij kijken. Annelies Baak: “We hebben ook te maken met een cultuuromslag. Die omslag moet je managen. Medewerkers hoeven niet meer aan het einde van de dag naar kantoor voor de registratie. Maar wel wordt van ze verwacht dat ze elke dag de werktijd aan zetten. Oftewel ‘de voetjes aan doen’, zoals we dat in het systeem noemen. Dat zijn ze vanuit het oude systeem niet gewend. Vervolgens lopen ze hun agenda; van Jantje naar Pietje naar Klaasje. Zijn ze bij Jantje, dan drukken ze ‘het huisje’ van Jantje aan, waarna vervolgens de tijd gaat lopen. Vertrekken ze bij Jantje, dan zetten ze het ‘huisje’ uit. Kortom, het nieuwe systeem vraagt een andere manier van werken. Het goed managen van dit proces, is uitermate belangrijk. Doe je dat niet, dan loop je het risico dat medewerkers op de oude manier blijven registreren. In het begin keek ik elke dag in het systeem. Ik moet immers datgene wat de medewerkers inleveren, goedkeuren. Dagelijks stuurde ik mijn team een mail met daarin het aantal ingeleverde diensten en de diensten die nog te gaan waren. Diegenen die niets ingeleverd hadden, kregen ook nog een persoonlijke mail. Soms constateerde ik, dat medewerkers pas thuis hun uren invulden. Dat zie je, omdat ze dan alles op uren afronden. Ook hier maakte ik ze attent op. Medewerkers die veel verstand
‘We hebben ook te maken met een cultuuromslag. Die omslag moet je managen’
Care ware iPhone.
bleken te hebben van de iPad en de app, spoorde ik aan collega’s te helpen die er meer moeite mee hadden.” Voordelen Wat zijn volgens Annelies Baak de grote voordelen van het nieuwe plannings- en registratiesysteem voor zowel medewerkers en managers als cliënten? “Ik noemde het al eerder, medewerkers hoeven minder vaak naar kantoor. Dat scheelt veel tijd. Ze hebben ook minder niet-declarabele uren. Voordeel van dit systeem voor het management is, dat zij veel beter zicht hebben op wat er gebeurt. Om een voorbeeld te noemen, sommige medewerkers bleken veel meer reistijd te hebben naar cliënten dan anderen. Omdat het systeem de meest efficiënte routes uitzoekt, kunnen we hierop sturen.” Voor cliënten heeft het nieuwe systeem een niet onbelangrijk, indirect voordeel. Kregen ze voorheen op het steunpunt van Philadelphia uitleg over digitaal werken – cliënten worden immers steeds meer met de digitale snelweg geconfronteerd, zoals bij het UWV, het Zorgkantoor – nu ontvangen ze via de iPad mini thuis instructies. “Ook zagen we dat steeds meer cliënten Face Time gebruikten (red: programma van Apple voor videotelefonie) bij hun contacten met hun netwerk. Daarom zijn we gestart met het implementeren van digi-contact; begeleiding op afstand via beeld in een beveiligde omgeving. Door de ervaring van cliënten met digitale mogelijkheden, is de drempel om via digi-contact begeleiding te ontvangen, verlaagd. Met deze vernieuwende werkwijze wordt de digitale wereld steeds meer geïntegreerd in de wereld van de mensen met een verstandelijke beperking. Dat is een mooie ontwikkeling”, aldus Annelies Baak. <
FMT Gezondheidszorg
11
ict
Traceability project
Scannen en koppelen in Ziekenhuis Amstelland In 2013 startte Tom Pereboom, manager OK en CSA in het Ziekenhuis Amstelland, aan de hand van de business case ‘Patiëntveiligheid en efficiency in de OK’ een traceability project.
O
p 1 februari 2014 ging het nieuwe systeem live. Met hem praten we over het waarom, het hoe en de winstpunten.
Voordat we op het eigenlijke project in het Ziekenhuis Amstelland ingaan, willen we weten wat traceerbaarheid is. De genoemde business case ‘Patiëntveiligheid en efficiency in de OK’ definieert het als volgt: het volgen (to track) en herleiden (to trace) van artikelen, vanaf het moment van produceren tot en met de beëindiging van de levensduur (door gebruik of vernietiging). De internationale term is ‘traceability’. De standaard die traceerbaarheid mogelijk maakt, zo zegt het rapport, is de GS1 Global Traceability Standard for Healthcare (GTSH). GS1 is een wereldwijde non-profit organisatie die internationale standaarden ontwikkelt voor het identificeren, vastleggen en delen van gegevens. Vanuit de focusgroep Traceability in de gezondheidszorg -gericht op medische hulpmiddelen- van GS1 Nederland was de organisatie als vanzelfsprekend betrokken bij de business case. Maar ook leveranciers, ziekenhuizen en solution providers werkten als deelnemers van de focusgroep mee aan de case. Keten Met de business case in zijn hand stapte Pereboom begin 2013 naar de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. De tracealibity van medische hulpmidden kon naar zijn mening aanzienlijk verbeterd worden. Tom Pereboom wist zijn bestuur te overtuigen en startte een traject. Hij richtte zich niet direct op technische aanpassingen, zoals ICT-oplossingen met barcodering. Pereboom kreeg de opdracht mee eerst de keten op orde te brengen. Hij vertelt: “Het voorraadbeheer op de verschillende afdelingen kon beter. Noodzaak was kennis met elkaar te delen en te leren. Dat is gelukt. We zijn nu geen eilandjes meer. We snappen elkaars stappen binnen het proces van traceability.”
Door: Door: Betty Rombout 12
FMT Gezondheidszorg
OK Over het algemeen bleek dat het centraal magazijn het voorraadbeheer al
Scannen van een product.
vrij goed had georganiseerd. Omdat de voorraad met de grootste waarde op de OK ligt, stelde Tom Pereboom de Raad van Bestuur voor om in te zoomen op de OK. Het bleek noodzaak de recall-procedure te verbeteren. Pereboom vertelt: “We kennen het voorbeeld van de PIP-implantaten bij borstprotheses, die niet voldeden. Met een recall-procedure haal je alle producten terug. Maar we wilden in dit geval ook weten bij welke patiënten die implantaten waren toegepast. Op papier registreerden we alles. Maar voor het achterhalen van die patiënten, zou dagen spitwerk in dossiers nodig zijn. Bovendien, hadden we dan alle vrouwen gevonden? Dat wil je natuurlijk wel. Het heeft alles te maken met patiëntveiligheid.” “Ook als we het hebben over dat het juiste product onder de juiste voorwaarden op het juiste moment bij de juiste patiënt moet zijn, gaat het over patiëntveiligheid”, vervolgt Tom Pereboom. “Let wel, een OK is een logistiek faciliterend centrum. Specifieke materialen voor patiënten moeten op voorraad zijn. Helaas is dit niet altijd het geval. Soms ontstaan er ‘last minute’ situaties; een bepaald product ligt niet op de plank terwijl de patiënt al in het ziekenhuis is. Ziekenhuizen lijken vaak veel voorraad te hebben. Maar dat is schijn. Ze weten niet altijd wat ze hebben. Naast patiëntveiligheid gaat het dan ook over geld. Stel het ziekenhuis stapt over naar een nieuwe productrange. De oude producten worden niet opgemaakt. Gevolg? Het ziekenhuis blijft met een restvoorraad zitten. Producten gaan over datum en worden vervolgens weggegooid. Of, een ziekenhuis wil tien stuks hebben van een bepaald product. Ergens in de keten gaat het fout en vervolgens komen er tien
dozen binnen. Die blijven staan. Na twee jaar kun je er negen weg gooien, omdat het product niet veelvuldig gebruikt wordt.” Scannen en koppelen Het mag duidelijk zijn, er moesten maatregelen getroffen worden. Re-labelling was noodzakelijk. Pereboom: “Verschillende productcodes hadden verschillende soorten barcodes. Dat was onduidelijk voor medewerkers. De industrie is helaas nog niet zover dat elk product een uniforme (GS1) barcode heeft. Dus besloten we om elk product te voorzien van een gele sticker met datum, naam product, prijs en barcode met hierin opgenomen het artikelnummer, expiratiedatum en batchnummer. De sticker wordt vanuit het systeem geprint. Medewerkers weten nu waar ze moeten scannen. Wat noodzakelijk is, immers niet scannen betekent het creëren van voorraadverschillen met alle ellende van dien.” Om producten ook te kunnen linken met patiënten, ging Pereboom om tafel met SAP, de leverancier van het ERPEPD systeem. Resultaat Wat is de uiteindelijke werkwijze? Producten, locaties en personen zijn voorzien van een barcode. Bij elke verplaatsing in de keten wordt een product geregistreerd door te scannen. Hiermee ligt het vast in het systeem. Door vervolgens het gebruik bij de patiënt te registreren en dit te koppelen aan het voorraadbeheersysteem, krijgt het ziekenhuis volledig inzicht in de voorraad. Omdat het product ook aan de patiënt is gekoppeld, realiseert het zieFMT Gezondheidszorg
13
ict Tips Welke tips heeft Pereboom voor ziekenhuizen die eenzelfde traject willen volgen? Hij zegt: “Breng de keten op orde, ik noemde het al. Het gaat niet alleen om de techniek. Over elkaars schutting kijken, is belangrijk. Met enthousiasme, inzicht en duidelijkheid geven over ieders rol in de keten, kom je ver. Daarnaast moet je beseffen dat de kosten voor de baten uit gaan. Het krijgen van ‘awareness’ van de Raad van Bestuur is essentieel. Dat is bij ons gelukt. De uitleg was duidelijk. Maar ook had ik het lef tegen ze te zeggen: ‘We willen efficiënter met de keten om gaan. We moeten besparen. Dus haal maar 50.000 euro van mijn budget af en financier daar het project van.’ Technisch gezien, raad ik ieder ziekenhuis aan goed te kijken naar hoe producten zo eenvoudig mogelijk te koppelen zijn met het EPD-systeem. Medewerkers hebben duidelijkheid nodig. Ze willen niet alleen platte data zien na het scannen, maar ook plaatjes. Tot slot – en dan praat ik met name tegen leveranciers en ERP providers – vind ik het ‘van de zotte’ dat we aan het relabellen zijn. Leveranciers dienen met standaarden te werken, ik stipte het al even aan. Streven naar een uniforme barcode voor elk product.”
Tom Peereboom.
Meer informatie is te vinden op: Business case ‘Patiëntveiligheid en efficiency in de OK’ www.gs1.nl/sites/default/files/user_files/business_case_GS1_traceerbaarheid.pdf Stappenplan traceerbaarheid www.gs1.nl/sites/default/files/user_files/Stappenplan%20GS1-traceerbaarheid%20in%20ziekenhuizen.pdf 11:22 GS1 traceerbaarheid in ziekenhuizen www.gs1.nl/sectoren/gezondheidszorg/traceerbaarheid-ziekenhuizen
kenhuis traceerbaarheid. Voldoen bijvoorbeeld PIP-implanten niet, dan zijn patiënten met deze implantaten 100% traceerbaar. De patiëntveiligheid is gewaarborgd. Tom Pereboom vervolgt: “Door actief voorraadbeheer besparen we op de kosten. Voor het ziekenhuis is het inzichtelijk wat er op de OK wordt gebruikt. En voor onderhandeling met zorgverzekeraars is onze nieuwe aanpak een pluspunt. We kunnen immers precies zeggen hoeveel uur en hoeveel materiaal een verrichting kost.” adv. 9 x 12,8 cm:advertentie 9 x 12,8 cm
12-01-2009
Medisch elektrische scheiding met gezond verstand
Compacte energiezuinige trafo(verdelers) voor medisch elektrische scheiding in geclassificeerde ruimten volgens NEN1010-7/A3 en netwerkisolatoren voor scheiding van data-installaties volgens IEC60601-1
Informatie:
[email protected]
14
FMT Gezondheidszorg
Noot van de redactie: Amstelland is niet het enige ziekenhuis dat kiest voor de GS1-standaarden. Er zijn inmiddels meerdere ziekenhuizen die er mee aan de slag zijn. Leest u ook het artikel over Bernhoven in deze editie van FMT Gezondheidszorg. <
Winst Wat zijn de winstpunten van het traceability project Ziekenhuis Amstelland? 1. Het hebben van een geautomatiseerd traceability systeem – patiëntveiligheid verhoogd; 2. Weten wat er verbruikt wordt; 3. Weten wat er op de plank ligt en weten welke producten bij welke patiënten zijn gebruikt; 4. Het hebben van een geautomatiseerd replenishmentsysteem; 5. Bewustwording van medewerkers door het zetten van de prijs op de verpakking; 6. Inzicht hebben in wat er aan afval is; 7. Weten aan het einde van de dag wat erop een bepaalde OK is verbruikt; 8. Dalende kosten door meer efficiency bij logistiek en crediteurenadministratie, scherper voorraadbeheer met minder spoedkosten, minder verlies doordat producten over de datum gaan; 9. Het hebben van een maandelijkse SAP-rapport ten behoeve van. de voorraadwaarde; 10. Genereren op het gebied van kostprijsberekeningen.
Healthcare Traceability Met het Voorraad Volg Systeem van Copernicare hebben OKManagers een sluitende registratie, optimalisatie en borging van de voorraadprocessen binnen het OK-bedrijf. Voorraden kunnen hierdoor tot wel 40% worden verlaagd zonder het risico op misgrijpen. Het VVS regelt de ontvangsten, het verbruik, voorraadbeheer en het bestellen van goederen (zoals implantaten) binnen OK– en interventieafdelingen. In diverse Nederlandse ziekenhuizen heeft het gebruik van VVS geleid tot zeer hoge kostenbesparing. Geïnteresseerd? Neem contact met ons op voor nadere informatie.
100% traceerbaarheid van implantaten en instrumentarium
100% registratie van verbruikte en verwijderde implantaten
Structurele voorraadwaardering vastgelegd o.b.v. GS1-standaarden of HIBCC standaarden Verlaging van de OK-voorraad en voorraadwaarde Derving door expiratie geminimaliseerd Volledig beheer van klaarzetprotocollen
Verhoging efficiency door optimalisatie logistieke processen
Koppelt eenvoudig met verschillende systemen waar onder OK-planning, Inkoop, ZIS, EPD
Voor meer informatie : copernicare.nl
[email protected] 023 565 6060
Het VVS wordt aangeboden in abonnementsvorm zodat er geen investering gedaan hoeft te worden in hardware en software licenties.
FMT Gezondheidszorg
15
ict
Traceability project Bernhoven
‘Wacht niet, begin!’ Het is geen sprint, maar een marathon, zegt Justin Bitter, manager bedrijfsvoering OK en voorzitter van de focusgroep Traceability van GS1, over het project Traceability in Bernhoven. “Hou je vol, dan boek je succes.”
Door: Betty Rombout 16
FMT Gezondheidszorg
A
ls tweede in de wereld werkt het ziekenhuis met een unieke barcode op alle medische hulpmiddelen, gebruik makend van de GS1 standaard voor traceerbaarheid.
ten van traceerbaarheid van medische hulpmiddelen door de gehele logistieke keten werden in kaart gebracht. Het plan werd goedgekeurd. Het ziekenhuis kon echt aan de slag.
Het volgen (to track) en herleiden (to trace) van artikelen, vanaf het moment van producten tot en met de beëindiging van de levensduur (door gebruik of vernietiging), is officieel de definitie voor traceerbaarheid. De GS1-standaard GTSH (Global Traceability Standard for Healthcare) maakt deze traceerbaarheid mogelijk. GS1 is een wereldwijde non-profit organisatie die internationale standaarden ontwikkelt voor het identificeren, vastleggen en delen van gegevens. Traceerbaarheid en standaardisatie zijn dus met elkaar verbonden. Hoe werd die verbinding in Bernhoven gelegd?
GS1-barcode Bitter: “We zijn begonnen met de orthopedische hulpmiddelen. Samen met GS1 zorgden we ervoor dat elk product gescand kon worden op artikelnummer, lotnummer en registratiedatum. Maak ik digitaal die combinatie, dan kan ik in principe de hele bedrijfsvoering vanuit mijn bureaustoel doen.” Inmiddels is in het ziekenhuis ieder medisch hulpmiddel voor in de operatiekamer voorzien van een GS1-barcode. Omdat niet iedere leverancier zijn producten met een GS1-barcode aanlevert, heeft het ziekenhuis een eigen GS1-bedrijfsnummer, zodat alle producten op dezelfde manier geïdentificeerd kunnen worden. Een goede oplossing voor het moment, maar het zou natuurlijk mooi zijn als alle leveranciers uiteindelijk gaan werken met een GS1barcode. Justin Bitter: “Het is duwen en trekken, oftewel lobbyen in Den Haag. Vorig jaar november was Michiel van Veen, lid van de VVD-fractie in de Tweede Kamer, bij ons op bezoek. Hij zag in dat de eenvoud van een barcode simpel is, maar moeilijk te organiseren in de zorg. Daarom dat hij volgend op zijn bezoek Kamervragen heeft gesteld. Vervolgens zegde het ministerie van VWW toe, vooruitlopend op Europese regelgeving, vast te willen voorsorteren op de aankomende regelgeving. Afspraken maken met alle partijen over wat nodig is om tot een uniforme barcodering in de sector te komen, is noodzakelijk. Momenteel zijn we bezig met die afsprakenset voor medische hulpmiddelen. Afgevaardigden van leveranciers
Start traject We vragen het Justin Bitter. Hij vertelt: “Via via kwam ik met GS1 in contact, destijds toen ik nog werkte in het Radboudumc in Nijmegen. We beschikten over drie verdiepingen OK. Op de tussenverdieping bevond zich de voorraad. De vraag was, hoe konden we er zicht op houden, het beheersen? En, niet onbelangrijk, ook onder andere de balans van het ziekenhuis versterken. Immers, is de voorraad niet zichtbaar, dan waardeer je dit niet op de balans. Daar wilden we verandering in brengen.” Toen Bitter overstapte naar Bernhoven, nam hij de opgedane kennis mee en startte een traject. Inmiddels was hij ook voorzitter van de Focusgroep Traceability van GS1. De business case ‘Patiëntveiligheid en efficiency in de OK’, opgesteld met GS1 en partijen uit de zorgsector, werd het uitgangspunt. De kosten en ba-
in Kopenhagen in ontvangst nemen. “Dit is een halfjaarlijkse prijs gegeven aan een organisatie die zich inzet voor patiëntveiligheid. Het is leuk dat onze voorraad nu met 10 tot 30% is gereduceerd. Maar het belangrijkste is toch de patiëntveiligheid. Met onze unieke identificatie worden producten, te gebruiken op de OK, gemakkelijk tot en met de patiënt traceerbaar. Wat de patiënt veiligheid ten goede komt. We hebben het dan over ‘recall’, een terugroepactie met betrekking tot een implantaat. In de oude situatie moesten we de status van de patiënt opvragen en hopen dat we alle gegevens hadden. Nu zien we digitaal welke patiënt welke implantaat heeft en kunnen we snel tot actie over gaan bij bijvoorbeeld een foutief implantaat.”
Justin Bitter.
en ziekenhuizen én de focusgroep zitten letterlijk in Den Haag met beleidsmedewerkers van VWS aan tafel. Dat is een mooie ontwikkeling.” Patiëntveiligheid Dat Bernhoven daadwerkelijk werkt met een unieke barcode voor ieder medisch hulpmiddel op de OK en volledige traceerbaarheid realiseert, is bewezen in een uitgebreide internationale GS1test, Global Traceability Standard for Healthcare (GTSH). Ook won het ziekenhuis de internationale Provider Implementation Best Case Study Award, uitgereikt door GS1 Global. Bitter mocht deze prijs Lezen van de barcode.
Volgende stappen Nog niet alle producten in Bernhoven zijn voorzien van een GS1-barcode. De volgende stappen van het ziekenhuis zijn om ook voor andere producten barcodering toe te passen en de traceerbaarheid ook op andere afdelingen te vereenvoudigen. Bitter zegt: “We willen de high risk medicatie en het instrumentarium traceerbaar maken in de keten en ook qua onderhoud. Dat doen we met de standaard. Ook onderzoeken we of de afdeling radiologie, de hartkatheterisatiekamer en het laboratorium het traject willen oppakken. Met de directie heb ik wel afgesproken om het eerst op één afdeling helemaal 100% goed op orde te hebben, alvorens we met een volgende afdeling verder gaan.” Justin Bitter tot slot: “Het is een lang traject, maar
uiteindelijk zie je de resultaten. Die mogen er zijn. Daarom, wil je als ziekenhuis ook met traceability aan de slag, wacht dan niet. Begin nu!” Meer informatie is te vinden op: Business-case ‘Patiëntveiligheid en efficiency in de OK’ www.gs1.nl/sites/default/files/user_files/business_case_GS1_traceerbaarheid.pdf Stappenplan traceerbaarheid www.gs1.nl/sites/default/files/user_files/Stappenplan%20GS1-traceerbaarheid%20in%20ziekenhuizen.pdf GS1 traceerbaarheid in ziekenhuizen www.gs1.nl/sectoren/gezondheidszorg/traceerbaarheid-ziekenhuizen Youtube filmpje over hoe barcodering in Bernhoven www.youtube.com/watch?v=uZt8aMAuKFA Verspilling in de zorg http://verspillingindezorg.nl/goede-voorbeelden/medische-hulpmiddelen-en-medicatie-altijd-en-overal-te-vinden Noot van de redactie Bernhoven is niet het enige ziekenhuis dat kiest voor de GS1-standaarden. Er zijn inmiddels meerdere ziekenhuizen die er mee aan de slag zijn. Leest u ook het artikel over het Amstelland ziekenhuis in deze editie van FMT Gezondheidszorg. < Rijksbegroting Dat VWS het belang van unieke barcodering voor medische hulpmiddelen inziet en ondersteunt, blijkt onder andere uit de rijksbegroting 2015. www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/miljoenennota-rijksbegroting-en-troonrede/prinsjesdagstukken Pagina 65 Ter ondersteuning hiervan zullen afspraken worden gemaakt over uniforme barcodering met fabrikanten en zorgveld. Uniforme barcodering speelt een belangrijke rol bij patiëntveiligheid, maakt het makkelijker producten te traceren, helpt bij de bestrijding van vervalste medische producten en zorgt er bovendien voor dat verspilling wordt tegengegaan. Pagina 279 In het najaar zal de Kamer een brief inzake barcodering op (kleine)verpakkingen ontvangen, waarbij de GS1-standaard voor genees- en hulpmiddelen inzet zal zijn.
FMT Gezondheidszorg
17
medische technologie
Medica en Compamed 2014:
Sterke internationale respons “Bedrijven die grensoverschrijdend zaken doen en op een brede basis kunnen bogen, zijn beter in staat om onzekere markten en veiligheidssituaties op te vangen.”
M
et deze woorden vat Joachim Schäfer, directeur van Messe Düsseldorf na vier dagen van ’s werelds grootste medische vakbeurs en de internationaal toonaangevende vakbeurs voor de toeleveranciers van de medische industrie samen. 4.831 Exposanten van Medica en 724 exposanten van Compamed toonden aan bijna 130.000 bezoekers (2013: 132.000) hun productnoviteiten en boden een keur aan ideeën voor een goede en betaalbare gezondheidszorg. 84.000 van de bezoekers betrof inter-
nationale bezoekers die uit 120 landen naar Düsseldorf waren gekomen. Voor exposanten is vooral de beslissingsbevoegdheid van de bezoekers erg belangrijk. Ook op dit vlak kan Medica sterke cijfers noteren. Meer dan 70 procent van de bezoekers had een doorslaggevende stem of was in belangrijke mate betrokken bij het nemen van investeringsbeslissingen. Nog eens 10 procent had hierin een adviserende rol. Recente onderzoeken van brancheorganisaties
4.831 Exposanten van Medica en 724 exposanten van Compamed toonden aan bijna 130.000 bezoekers hun productnoviteiten.
Door: de redactie 18
FMT Gezondheidszorg
1.800 deelnemers en nam onder het thema ‘De beste kwaliteit heeft een betere financiering nodig’ de toekomstige uitdagingen voor de ziekenhuispolitiek onder de loep. Andere hoogtepunten waren: uitdagingen voor het zorgmanagement door de vergrijzende bevolking, ziekenhuis-IT en een goede samenwerking met het oog op de ambulante gespecialiseerde verpleging.
Eenvoudige handling van medische apparatuur en producten gelden als de belangrijkste criteria voor de aankoop.
onderstrepen hoe belangrijk Medica en Compamed zijn voor het stimuleren van de export van de aanbieders. Het exportvolume van de deelnemers is 68 procent. Voor deze firma’s blijft MEDICA een uitgelezen mogelijkheid om hun producten te presenteren en is dan ook een vast onderdeel in hun agenda,” aldus Marcus Kuhlmann, voorzitter van Sp, de vakorganisatie voor medische technologie voor de hightech industrie. Conferentieprogramma werpt vruchten af Om ook in de toekomst in de behoefte van de in-
ternationale bezoekers te kunnen voorzien, is het begeleidende conferentieprogramma van Medica in de afgelopen twee jaar op grondige wijze nieuw gestructureerd met high lights die niet alleen zijn toegespitst op Duitse vakbezoekers. Ook zijn er conferenties over zeer specifieke thema’s bijgekomen. Een voorbeeld is de Medica Education Conference, die dit jaar voor het eerst door de Deutsche Gesellschaft für Innere Medizin (DGIM) werd georganiseerd en waarbij de verbinding tussen de wetenschap en de medische technologie in het middelpunt stond. De 37e Deutsche Krankhaustag telde rond de
Recente onderzoeken van brancheorganisaties onderstrepen hoe belangrijk Medica en Compamed zijn voor het stimuleren van de export van de aanbieders.
Samenvattend kan worden gezegd dat de rendabiliteit en de eenvoudige handling van medische apparatuur en producten tot de belangrijkste criteria voor de aankoop gelden. Er is vraag naar producten en apparatuur die bij specifieke behandelingen veel toegevoegde waarde hebben en tevens de processen vereenvoudigen. Dat geldt onder meer voor de nieuwste generatie ultrasone apparatuur die een steeds exactere diagnose mogelijk maakt en daardoor in veel gevallen duurdere alternatieve processen vervangt. Als vast parallelevenement aan Medica heeft Compamed, met voor het eerst meer dan 700 exposanten, haar positie als het internationaal toonaangevende evenement voor de toeleveringsmarkt voor de medische industrie kunnen uitbouwen. In de hallen 8a en 8b presenteerden bedrijven en onderzoeksinstituten zich met high light-oplossingen als competente partners voor de ontwikkeling en productie in de medische industrie aan ruim 17.000 bezoekers. De aandacht lag vooral bij miniatuurcomponenten, functionele materialen en precisieprocessen die medische producten in de toekomst goedkoper, veiliger en betrouwbaarder maken. Vanaf 2015 van maandag tot en met donderdag Medica en Compamed zullen vanaf volgend jaar in november als looptijd de maandag tot en met de donderdag hebben en gedurende alle dagen parallel aan elkaar plaatsvinden. De concentratie op de ‘normale’ werkdagen maandag tot en met donderdag (in plaats van tot nu toe woensdag tot en met zaterdag) maakt in de toekomst een nog betere verdeling van het vakpubliek over alle vier de dagen mogelijk, waardoor de presentaties van de exposanten en de infrastructuur op de stands gelijkmatiger kunnen worden benut. Datum van de volgende Medica en Compamed in Düsseldorf: 16 – 19.11.2015. <
FMT Gezondheidszorg
19
ict
Jelmer Kranenburg 20
FMT Gezondheidszorg
Patiënt aan de knoppen bij doorverwijzing De diagnose dat een patiënt kanker heeft, is snel gesteld. Het verwijzen van de patiënt voor behandeling naar een ander ziekenhuis, kan langer duren. Het project Landelijk Doorverwijzen zocht naar een oplossing, samen met de stichting UPZuid.
Door: Betty Rombout
D
e oplossing werd gevonden in de vorm van een portaal waarmee de patiënt zijn totale dossier kan lezen én zelf bepaalt wie er toegang tot heeft. De patiënt faciliteert zijn verwijzing. Het verhaal begint bij Alpe d’Huzes, een vrijwilligersorganisatie die (wetenschappelijk) onderzoek naar kanker in alle mogelijke vormen ondersteunt, zodanig dat er in de toekomst minder mensen aan deze ziekte zullen overlijden. Het geld dat zij met hun acties ophalen, komt ter beschikking aan KWF Kankerbestrijding. Samen beslissen zij hoe het geld te besteden. Een van de programma’s was destijds ‘Sneldiagnose’; het komen tot een eerdere diagnose bij patiënten die een verdenking van kanker hebben. De hoofdvraag was: ‘Is een diagnose binnen 48 uur te realiseren?’ Landelijk Doorverwijzen Het programma ‘Sneldiagnose’ bestond uit acht projecten. Een aantal richtte zich op implementaties, waarbij samengewerkt werd met diverse ziekenhuizen om sneldiagnose voor meerdere poliklinieken te realiseren. Andere projecten richtten zich op organisatorische belemmeringen”, vernemen we van Jelmer Kranenburg. Hij is adviseur bij Soulve Innovations, een organisatie die ad-
vies en begeleiding biedt bij veranderingen rondom maatschappelijke vraagstukken. Hij vertelt: “Soulve begeleidt een aantal van deze laatst genoemde projecten. Een van deze projecten is Landelijk Doorverwijzen. Gedurende het programma bleek dat sneldiagnose binnen 24 uur prima te realiseren is in instellingen. Echter, het verwijsproces – het traject voordat een patiënt wordt behandeld in een volgend ziekenhuis – bleek veel meer tijd in beslag te nemen. Soms zelfs twee weken. Ons werd gevraagd oplossingsrichtingen te onderzoeken, die het mogelijk maken binnen 24 uur te verwijzen.” Drie routes Het project Landelijk Doorverwijzen, zo vertelt Kranenburg, bestond uit drie routes. “We kwamen tot de conclusie dat het ontbrak aan landelijke regie, daar waar het gaat over gegevensuitwisseling. Tijdens bijeenkomsten met diverse veldpartijen hebben we besproken hoe het ideale proces bij verwijzen er uit zou kunnen zien. Welke oplossingsrichtingen bestaan er al? Wat zijn de knelpunten? De tweede route betrof het uitwerken van de eerste route, onder andere in samenwerking met IKNL (Integraal Kankerinstituut Nederland), NFU (Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra) en Nictiz, het lanFMT Gezondheidszorg
21
ict
delijke expertisecentrum van ICT in de zorg. Na het definiëren van een aantal oplossingsrichtingen, wilden we in de derde route toetsen of deze te realiseren waren, en wel in de vorm van een pilot. We raakten met een aantal ziekenhuizen in gesprek. Tijdens dit traject hoorden we over IHE, Integrating the Healthcare Entreprise. Een stichting die bezig is met gestandaardiseerde gegevensuitwisseling in de zorg. Onder andere op basis van het IHE-profiel XDS, Enterprise Document Sharing. Echter, veel projecten bleken meerjarenplannen te zijn. Wij hadden ons vizier op een korte termijn route. Een route waarbij de patiënt centraal zou staan, ongeacht naar welk ziekenhuis hij wordt doorverwezen. Dus stelden we voor te onderzoeken of het mogelijk was het dossier bij de patiënt te houden. Zodanig dat hij bepaalt wie er toegang tot heeft en dus ook de verwijzing faciliteert. Uiteindelijk besloten we om een samen-
werking aan te gaan met het Amphia Ziekenhuis. Waarbij we zouden kijken naar de uitwisseling tussen dit ziekenhuis en Instituut Verbeeten (red: topklinische zorg op het gebied van radiotherapeutische oncologie en nucleaire geneeskunde). We hebben ons toegespitst op twee patiëntgroepen: borst- en longkankerpatiënten.” UPZuid Het contact met Amphia was dus gelegd en daarmee ook met Instituut Verbeeten. Deze organisaties hadden, samen met het Elisabeth ziekenhuis, inmiddels hun krachten gebundeld onder de naam UPZuid; regionale uitwisseling van gegevens. Ulco Woudstra, informatiemanager binnen Amphia en manager bij UPZuid, legt uit: “Werkten de instellingen voor uitwisseling van patiëntgegevens voorheen met cd’s, nu maken zij allen gebruik van het al door Jelmer Kranenburg ge-
Functies huidige systeem vanuit gebruikersoptiek 1. Beelden en verslagen uit het PACS worden aangemeld bij de UPZuid registry. 2. Het medisch dossier (medicatie, labverslagen, etc.) wordt uit EPIC ontsloten en zichtbaar gemaakt voor de patiënt (en externe zorgverlener) via de patiëntinterface. Voor het creëren van inzage in het medisch dossier wordt gebruik gemaakt van MyChart (en Carelink), het patiëntportaal van Epic. 3. De patiënt kan beelden en verslagen via de patiëntinterface raadplegen. 4. De patiënt geeft toestemming of medische gegevens beschikbaar mogen worden gesteld aan Instituut Verbeeten. Dit consent wordt apart vastgelegd: voor beelden en verslagen wordt het consent via UPZuid vastgelegd; voor de medische gegevens wordt het consent in Epic vastgelegd. 5. De patiënt voert beheer over de toegang tot het medisch dossier, de beelden en verslagen door toestemmingen in te trekken via de patiëntinterface. 6. Medewerkers uit Instituut Verbeeten raadplegen zowel het medisch overdrachtsdossier (uit Epic) als radiologische beelden en verslagen (uit UPZuid) - indien de patiënt toestemming heeft gegeven tot beide. 7. Een patiënt kan gegevens toevoegen aan de patiëntinterface, optioneel kunnen deze ook worden gepubliceerd op de registry waarbij de patiëntinterface als ‘source’ geldt.
Elout Vos, lid Directiecomité van het Amphia Ziekenhuis en verantwoordelijk voor onder andere het EPD alsook voorzitter van stichting UPZuid: “We wilden een discussie los maken over het gebruik van MyChart (red: een module van Epic waarmee patiënten inzage krijgen in het eigen dossier); dat een patiënt zijn gegevens moet kunnen inzien met zo min mogelijk restricties. Immers, uiteindelijk gaat het erom dat de patiënt met de kennis van zijn eigen dossier meer regie kan krijgen over zijn behandelproces. Dat hij in zijn EPD kan kijken, de toegang tot zijn EPD richting derden kan beheren en geïnformeerd met zijn behandelaren kan meepraten.”
noemde IHE-profiel XDS. Het grote voordeel is, dat door de op dit profiel gebaseerde interoperabiliteit tussen de zorginstellingen het proces voor de patiënt sneller verloopt. Door patiëntgegevens regionaal uit te wisselen, is het mogelijk dat een patiënt die meerdere soorten behandelingen krijgt – zoals chemotherapie en radiotherapie – tegelijkertijd aan beide behandelingen kan beginnen. In de praktijk scheelt dit een tot twee weken in de doorlooptijd van het behandeltraject.” Patiëntenportaal Waar het Amphia Ziekenhuis primair gericht was op het in de lucht krijgen van een patiëntportaal, ging het bij het project Landelijk Doorverwijzen met name om interregionale gegevensuitwisseling binnen 24 uur. Kranenburg: “Voor beiden was er een win-win situatie. ‘Mogen wij met jullie een pilot doen gericht op verwijzen, dan zorgen wij ervoor dat het patiëntenportaal een deel wordt van de oplossing’, stelden we daarom voor. Stel dat een verwijzing vanuit een Persoonlijk Gezondheids Dossier plaats vindt naar bijvoorbeeld een arts buiten dit dossier, dan moet hier iets voor geregeld worden. Dat kan via een patiëntenportaal. Patiënten en en zorgprofessionals hebben dan direct toegang tot de juiste informatie, ongeachte in welke instelling ze werken.” Kranenburg vervolgt: “UPZuid is één van de spelers in dit verhaal. Zij delen radiologische beelden en verslagen via IHE-XDS. De rest van het dossier, zoals brieven en uitslagen, staan in het EPD (Epic) van Amphia. Ook Instituut Verbeeten heeft zijn eigen EPD. Wij wilden bereiken dat een verwijsdossier alle informatie bevat. Vandaar
22
FMT Gezondheidszorg
dus ook het patiëntenportaal, dat door de firma Meddex is verzorgd met het product MedischeGegevens.nl. Patiënten hebben toegang tot zowel de gegevens die via UPZuid worden gedeeld - radiologische beelden en verslagen - als de rest van het dossier die via het Amphia patiëntenportaal worden ontsloten. Daarnaast kunnen zij andere artsen inzage geven in dit totale dossier. Het algemene resultaat is, dat het mogelijk is artsen elders in Nederland direct inzage te geven in het dossier en de radiologische beelden. Het verwijsproces verloopt daarmee sneller, vooral tussen instellingen waarbij elektronische overdracht nog niet mogelijk is.” Ulco Woudstra: “Met een vinkje in het patiëntenportaal geeft de patiënt zijn akkoord voor deelname. Dit is een nieuwe situatie. Overigens was het een hele uitdaging om het patiëntenportaal Medischegegevens.nl via een Single Sign On te koppelen met het EPD van Amphia en om de beelden van de patiënt via de XDS- registry van UPZuid te tonen. De praktijk is altijd weerbarstiger dan de theorie: IHE-XDS is een noodzakelijke maar niet voldoende voorwaarde voor een goed resultaat.”
Hygiëne-zekerheid en kosten-efficiency
Pilot Het pilotproject met het patiëntenportaal liep van 1 oktober tot en met 7 november jl. Ongeveer 100 patiënten mochten hieraan deelnemen. Ongeveer 50 hebben ook daadwerkelijk hun dossier bekeken en aangegeven wie hun gegevens nog meer mag zien. De eerste reacties en dus resultaten zijn ten tijde van dit interview nog niet bekend. Ulco Woudstra: “Wel heb ik al gehoord, dat patiënten het fijn vinden hun EPD in te zien. De radiologische beelden bespreken ze toch liever ‘face tot face’ met de oncoloog. Het is lastig de beelden zelf te interpreteren.” Jelmer Kranenburg vult aan: “In een eerder stadium hebben we al een nulmeting gedaan bij een groep, die al eerder verwezen is van Amphia naar Verbeeten. Hoe vinden jullie de informatievoorziening? Klopt de informatie? Wat vinden jullie ervan toegang te hebben tot jullie gegevens via een patiëntenportaal? Et cetera. Deze nulmeting gaan we nog vergelijken met de pilot; patiënten die wel al met het portaal gewerkt hebben.” Uniek Het project Landelijk Doorverwijzen, met de pilot omtrent het patiëntenportaal, is afgerond. Op 10 november jl. vond een bijeenkomst plaats. Resultaten werden besproken en aanbevelingen gedaan. Jelmer Kranenburg: “We hopen dat we met deze bijeenkomst zorg hebben gedragen voor borging bij het veld; zorgverzekeraars, zorgprofessionals, overkoepelende organisaties, overheid et cetera. Wat we nog gaan onderzoeken is of wij de resultaten van het hele project kunnen overdragen aan een patiëntenorganisatie” “Het is een uniek project. Voor zover ik weet, zijn wij de eersten die patiënten toegang geven tot informatie die via IHE-XDS wordt gedeeld.”, zegt Kranenburg, waarop Ulco Woudstra benadrukt: “De patiënt draait daadwerkelijk aan de knoppen”. Nadere informatie is te vinden op: www.opgevenisgeenoptie.nl www.landelijkdoorverwijzen.nl www.amphia.nl www.verbeeten.nl www.elisabeth.nl <
Nu tot € 1250,extra korting!*
Nu een individuele aanbieding voor wasserijapparatuur aanvragen en profiteren van de extra jubileumkorting
Info: (0347) - 37 78 84 www.miele-professional.nl/jubileum *Actie loopt van 1 juni tot en met 31 december 2014.
FMT Gezondheidszorg
23
veiligheid
Infectiepreventie in ziekenhuizen Het welzijn van patiënten in een ziekenhuis wordt mede bepaald door de kwaliteit van de instelling. Deze kwaliteit wordt momenteel beoordeeld op de medische handeling, alsmede op de persoonlijke benadering van de patiënt. Infectiepreventie wordt hierin in mindere mate meegenomen.
E
chter, infecties en besmettingen zijn oorzaken van langduriger verblijf, mortaliteit, extra zorgkosten alsmede een verhoogd medicijngebruik, inclusief antibiotica, waarvoor een landelijk minimalisatie programma is gestart. Onder andere de Kwaliteitswet Zorginstellingen en de Wet Medische Hulpmiddelen vragen een integrale bewaking van de kwaliteit van de gehele (na)behandeling voor, tijdens en na het medisch handelen, dus ook van infecties en besmettingen. Onder de integrale kwaliteitsbewaking vallen dus ook de volgende onderdelen: • De beheersing van (ziekenhuis)infecties in het algemeen. Door de medische ingreep is de patiënt verzwakt en sneller bevattelijk voor infectueuze virussen en micro-organismen in een omgeving waarin deze, juist door de aanwezigheid van andere patiënten, in grotere hoeveelheden aanwezig kunnen zijn. • De toenemende gevaren van epidemische en pandemische ziekten door de concentratie van medewerkers en patiënten in één gebouw terwijl er door toerisme, vluchtelingen etc. een toenemend verhoogd risico is op pathogene luchtgedragen besmettingen. • De toenemende kennis op het gebied van patiëntvergiftiging van door endo- en/of neurotoxine en chemische verontreinigingen die via het wondgebied en/of beademing schade kunnen toebrengen.
Door: Hugo Huiskamp, Senior Consultant IPM 24
FMT Gezondheidszorg
Deze infectie- besmetting- en vergiftigingsaspec-
ten kunnen de zorgkosten aanmerkelijk verhogen. Ook zijn dit verspillingkosten waarvan door de belanghebbenden is toegezegd deze te minimaliseren wegens de aldoor stijgende zorgkosten. Hierbij mag ook het persoonlijk leed en eventueel mortaliteit van de patiënt niet over het hoofd worden gezien. Richtlijnen Werkgroep InfectiePreventie Een gedeelte van de infectie-, besmetting- en vergiftingspreventie (verder te noemen infectiepreventie) wordt beschreven in de richtlijnen van de Werkgroep Infectie Preventie (WIP). Hierdoor is de schijn gewekt dat infectiepreventie is gebaseerd op een hoeveelheid richtlijnen die op de betreffende afdeling moet worden nageleefd. Helaas is het gebruik van deze richtlijnen als norm voor het functioneren voor infectiepreventie binnen het zorgproces onvoldoende doordat: • De richtlijnen zijn en worden ontwikkeld om een handvat te bieden voor het wettelijk toetsen door de IGZ op de kwaliteitswet. Hiermee is direct vastgelegd dat deze richtlijnen dus het minimum zijn waarmee gewerkt moet worden en niet een norm waarlangs gewerkt behoort te worden. • Doordat deze richtlijnen een handvat zijn voor de wettelijke toetsing, kunnen deze slechts gebaseerd zijn op z.g. ‘evidenced based’ studies, terwijl infectiepreventie door de aard hiervan slechts kan functioneren op ‘risk based’ studies.
• Deze richtlijnen niet of onvoldoende zijn gebaseerd op de technische en/of bouwkundige factoren binnen de instelling die de infectiepreventie kunnen beïnvloeden.
De nieuwe SPEED bedrijfsafwasautomaten Nu
€ 500,inruilpre
mie*
Kwaliteitperspectief.
C
Door het gebruiken van de WIP-richtlijnen als handvat in de dagelijkse praktijk, kan er statistisch gezien slechts onder dit niveau worden gewerkt, hetgeen in de afbeelding ‘Kwaliteit perspectief ’ schematisch is weergegeven
M
Y
CM
Risicoanalyse De eerder genoemde regelgevingen geven echter aan dat bij de zorgverlening en behandeling van medische hulpmiddelen er kwaliteitssystemen moeten worden ontwikkeld voor het handhaven van de noodzakelijke kwaliteit en dus ook infectiepreventie. Deze kwaliteitssystemen moeten alle aspecten omvatten die infecties direct en indirect kunnen veroorzaken. Dit houdt in dat de kwaliteit van het gebouw, de technische installaties, de medische hulpmiddelen, apparatuur alsmede de dienstverlenende werkzaamheden hierin moeten zijn opgenomen. Helaas kan de kwaliteit van de infectiepreventie nooit worden bepaald aan de hand van meetresultaten bij de betrokken patiënten, hulpmiddelen en/ of procedures, aangezien deze besmettingen nooit gedefinieerd (laat staan zichtbaar) plaatsvinden en de traceerbaarheid (analyse)tijd kost. Een infectiepreventie-kwaliteitssysteem moet dus alle parameters opnemen die de kwaliteit zouden kunnen beïnvloeden en daarin tevens een systematiek hebben om deze kwaliteit continu te handhaven c.q. te verbeteren. Kortheidshalve is er een risicoanalyse van alle parameters noodzakelijk om het kwaliteitssysteem te realiseren. Als het zorgproces kritisch bekeken wordt, dan komen we tot een analyse dat de 11 bronnen in de afbeelding ‘Infectie-risico’ op één of meerdere momenten een infectie kunnen veroorzaken en om deze reden moeten worden bewaakt, beheerst en zo mogelijk verbeterd.
MY
CY
CMY
K
Alleen bij Miele
Bedrijfsafwasautomaten met verswatersysteem! • Kortste programmaduur 5 minuten • beladingsniveau‘s • Geschikt voor twee korven 500 x 500 mm • Reiniging conform HACCP DIN 10512 Info: (0347) 37 88 84 www.miele-professional.nl www.mijnvaatwasserkiezen.nl
Hieruit blijkt dat onder beheer van de facilitaire dienstverlener dus verschillende utiliteitsvoorzieningen zitten die als bron kunnen dienen en die daarom ontworpen, beheerd en onderhouden moeten worden. Hierbij kunnen de volgende problemen worden vastgesteld:
* inruilpremie geldig van 15 oktober tot en met 31 december 2014
FMT Gezondheidszorg
25
veiligheid
de realisatie, beheer en onderhoud, wordt beoordeeld. Hiermee kan op praktische wijze worden nagegaan of er juridisch voldoende wordt gedaan aan dit belangrijke onderdeel van het zorgproces.
Infectierisico.
• Wie bepaalt welke afwijkingen in de kwaliteit of kwantiteit van de voorziening nog acceptabel is in relatie tot infectiepreventie en wanneer en waar moet dan het ‘alarm’ overgaan indien de vastgestelde criteria (tijdelijk) niet wordt gerealiseerd? • Wat zijn de noodzakelijke ontwerpcriteria voor de betreffende bouw en realisatie van afdelingen en bijbehorende voorzieningen? • Hoe, aan wie en wanneer wordt er verantwoording afgelegd betreffende noodzakelijke onderhoud werkzaamheden? Criteria Een ander probleem is de vraagstelling wat de kwantitatieve en kwalitatieve criteria moeten zijn die vastgelegd worden bij nieuwbouw of renovatie. Helaas, indien deze in normen zouden zijn vastgelegd zou het leven heel gemakkelijk zijn. Maar de praktijk is dat al heel snel de benodigde kennis hierin achterhaald wordt door de moeizame en soms jarenlange formuleringen van zo’n norm. Daardoor komt voor de gebruiker automatisch de verplichting in beeld te kijken naar de hedendaagse stand van de kennis op dit gebied. Zorgkwaliteit is dus niet in normen vastgelegd. Wel zijn richtlijnen en richtsnoeren beschikbaar. Deze zijn echter zodanig geformuleerd dat er van mag worden afgeweken (de naam zegt het al) op voorwaarde dat de kwaliteit aantoonbaar gelijk 26
FMT Gezondheidszorg
blijft of wordt verbeterd. Om de vereisten goed in beeld te krijgen, moet er intensief overleg gepleegd worden met de betreffende afdeling over het operationeel proces en ervaringen met bepaalde richtlijnen, publicaties en eventueel kennis binnen relevante beroepsgroepen om optimale infectiepreventie kwaliteit te realiseren. Momenteel wordt bij nieuwbouw of renovatie veelal van bestaande criteria uitgegaan als zijnde de meest eenvoudige wijze om een project te realiseren. Echter, hierdoor bestaat het gevaar achter de feiten aan te lopen en zijn de gestelde kwaliteitseisen al achterhaald bij een oplevering. Zo is bijvoorbeeld een ontwerp van OK of CSA van 5 jaar geleden alweer achterhaald ten opzichte van de laatste kennis op het gebied van infectiepreventie. Ook moderne IC- en isolatieafdelingen zijn op deze wijze vaak al achterhaald bij oplevering. Audit Om de dagelijkse operationele werkzaamheden op hun kwaliteit te toetsen, heeft DNV-GL (zie: www.dnvgl.nl:Business Assurance: Management systemen: Zorg en welzijn: Infectie Preventie Management) vanuit hun industriële ervaring een auditsysteem ontwikkeld. Deze methodiek voorziet in een ratingsysteem van de infectiepreventie waarmee een afdeling of een heel ziekenhuis voor de genoemde 11 bronnen, inclusief het ontwerp,
Kennisoverdracht Meerdere installatiebureaus die na oplevering bestekmatig eindverantwoordelijk zijn voor een goed functioneren van de betreffende afdeling, hebben dit probleem onder ogen gezien. Samen met de auteur van dit artikel worden bedrijfsinterne advisering- en discussiedagen georganiseerd waarin alle aspecten met betrekking tot risicovolle ruimten in de gezondheidzorg worden toegelicht en besproken. Alle aspecten van wettelijke verplichtingen in ontwerp, realisatie en oplevering, worden toegelicht en bediscussieerd alsmede de noodzakelijke kwalificatie- en oplevering. Hierdoor zijn deze bureaus beter in staat om tijdens de realisatie op juiste wijze de opdrachtgever te ondersteunen, beslissingen te nemen en de eigen organisatie zodanig voor te bereiden dat met minder projectkosten een beter resultaat wordt bereikt. Faal- en oplevering problematieken kunnen immers op deze wijze worden geminimaliseerd. Uit de gevoerde discussies kwam naar voren dat om aan de wettelijke kwaliteitseisen te blijven voldoen, eisen gesteld worden aan het onderhoud van de installaties en dat de huidige wijze van onderhoud moet worden verbeterd. Ook de wisselwerking tussen ontwerp/realisatie en het type onderhoud, is een belangrijk onderdeel om de wettelijke verplichtingen na te leven en de ‘total cost of ownership’ beter te beheersen. Er is een vervolgtraject gestart waarin ook een correct en effectief onderhoud wordt behandeld dat gebaseerd is op dezelfde wetgevingen. ‘3W’onderhoud, kalibratie/verificatie verplichtingen en het interpreteren van validaties, komen hierin uitgebreid aan de orde. Het is te hopen dat hiermee een eerste traject voor een verbeterde infectiepreventie in gang wordt gezet. <
BU
MAN
www.bussman.nl
Specialist in flexibele huisvesting voor de gezondheidszorg adv FMT Gezondheidszorg.indd 1
03-01-14 12:47
Advies, productie en installatie van: - Operatiekamer wandsystemen (met of zonder geïntegreerde loodinlage)
- Hermetisch sluitende schuifdeuren - Flush verlijmde (lood) vensters - Doorgeefkasten (met of zonder geïntegreerde loodinlage)
Belleweg 9 | 5711 DH Someren | The Netherlands | T: +31 493 473637 | www.ropasystems.nl
FMT Gezondheidszorg
27
automatisering
Bouwen aan het ‘Lab van de Toekomst’
Siemens, Inpeco en Quest Diagnostics slaan handen ineen Siemens Healthcare gaat in samenwerking met Inpeco op exclusieve basis aan de slag met de automatisering van een nieuw klinisch lab voor Quest Diagnostics, in Marlborough (Massachusetts, VS).
H
et is voor het eerst dat Quest een uitgebreide automatiseringsoplossing voor één van haar regionale megalaboratoria in gebruik gaat nemen. Vanaf volgend jaar maakt het speciaal voor Quest gebouwde lab het mogelijk om per uur duizenden monsters van patiënten te analyseren, met één van de grootste geautomatiseerde tracksystemen ter wereld. Het naar verwachting 200 meter lange systeem is ontworpen om monsters te verwerken, te testen en op te slaan. Nieuwe standaard in diagnostiek “Met dit ‘Lab van de Toekomst’ zet Quest niet alleen voor ons, maar voor de hele sector, een nieuwe standaard in diagnostiek. De oplossing die Siemens en Inpeco leveren, speelt een belangrijke rol in het realiseren van deze visie”, zegt Steve Rusckowski, president en CEO van Quest Diagnostics. “De technologie zorgt voor een verdere verbetering van de kwaliteit en efficiëntie, zodat we de beste diagnostiek tegen relatief lage kosten kunnen leveren. We kijken uit naar de samenwerking met Siemens en Inpeco om onze klinische diagnostiek en de betekenis daarvan naar een hoger plan te tillen, en zo een bijdrage te leveren aan een gezonde wereld.”
Door: de redactie 28
FMT Gezondheidszorg
“We zijn verheugd en vereerd om samen met Siemens een totaaloplossing op maat aan te kunnen bieden voor laboratoriumautomatisering”, zegt Andrea Pedrazzini, president van Inpeco. “We zetten de eerste stap naar een innovatief medisch laboratorium, met een oplossing die volledig geautomatiseerd en traceerbaar is. Dit efficiënte systeem maakt de doorlooptijd van analyses korter en optimaliseert de flow van monsters met als resultaat stateof-the-art patiëntenzorg.”
Lab van de toekomst.
“Stel je de krachtige combinatie eens voor tussen de kennis die Siemens heeft op het gebied van workflow en diagnostiek, de kennis van laboratoriumautomatisering die Inpeco heeft en de koplopersrol van Quest als het gaat om laboratoriumtesten”, zegt Franz Walt van Siemens Healthcare. “De oplossing die wij gaan leveren, wordt een van de meest geavanceerde in de sector. Dit levert niet alleen voor Quest voordelen op, het betekent ook een stap in innovatie van de sector. Wij streven naar diagnostische oplossingen, die medische zorg optimaliseren en de algehele gezondheid van de mens verbeteren.” Jan Rothuizen, general manager Siemens Healthcare Diagnostics in Nederland, over de samenwerking: “Dit is een mooi voorbeeld van laboratoriumautomatisering op grote schaal. Van de ervaringen uit deze samenwerking zullen ook onze relaties in Nederland profiteren als we kijken naar de trend dat individuele laboratoria steeds meer plaats maken voor gecentraliseerde en regionale laboratoria.” <
Volledig geautomatiseerd ‘Lab van de Toekomst’ Siemens en Inpeco zijn, behalve leveranciers aan het lab in Marlborough, ook partners of choice mocht Quest in de toekomst een vergelijkbare oplossing implementeren voor één van haar andere labs. Integraal onderdeel van het ontwerp van het lab van ruim 18.500 m2, is een unieke, volledig op maat gemaakte automatiseringsoplossing. Daarmee wordt Quests handmatige workflow verbeterd en geautomatiseerd en kan het lab continu in bedrijf zijn. Behalve de track van 200 meter lengte, zal het nieuwe systeem de totale capaciteit automatiseren, de door Quest nagestreefde Six Sigma-kwaliteit ondersteunen en zorgen voor een snellere en consistente doorvoertijd en efficiëntie. Het Marlborough-lab is straks in staat om duizenden monsters per uur te verwerken. Het automatische systeem heeft, volgens de specifieke eisen van Quest, volledig geïntegreerde datamanagementsoftware en kan gemakkelijk worden geïntegreerd met de bestaande IT-systemen van Quest. Naar verwachting zal het lab in Marlborough in het tweede kwartaal van 2015 volledig operationeel zijn.
FMT Gezondheidszorg
29
integraal onderhoud
Isala kiest voor integraal onderhoud OK Comprimeren van het OK-onderhoud in de tijd. Dat was de uitdaging waar Isala voor stond. Dankzij een uitgekiende gezamenlijk uitgedachte planning kwam het ideaal binnen handbereik: twee OK’s binnen 24 uur weer gebruiksklaar.
Door: Wilma Schreiber 30
FMT Gezondheidszorg
D
e hamvraag is natuurlijk hoe organiseer en structureer je zo’n complex proces? Mirjam Selhorst, projectleider bij BAM Utiliteitsbouw, had goede ervaringen met lean sessies begeleid door Nico Zwarts. “Daarin staat het sociale aspect en de interactie tussen alle betrokken partijen centraal. Door mensen te koppelen, creëer je over en weer begrip voor elkaars werk. Dat leidt tot meer flexibiliteit en de wil om een doel samen te bereiken. Bij integraal OKonderhoud is dat onmisbaar, want dan heb je te
maken met veel disciplines die in korte tijd op de vierkante meter samen moeten werken, bij een zo kort mogelijke doorlooptijd.” Tijdens de eerste lean sessie werden de activiteiten van alle betrokken disciplines - in totaal 20 tot 25 partijen - geïnventariseerd. Selhorst: “Hiervoor schreef iedereen zijn activiteit op een memoblaadje en plakte dit in een tijdlijn. Daarna discussieerden we over de uitkomst. Knelpunten werden genoteerd en ook werd gekeken naar
Het kernteam integraal onderhoud, met van links naar rechts: Geert Elgersma, Ben Immeker, Erris van der Meijden en Mirjam Selhorst.
terug te dringen en het proces verder te optimaliseren. Tevens zal de inzet van (onder)aannemers gefinetuned worden. “Verder moeten natuurlijk ook alle randvoorwaarden goed geregeld worden, zoals materiaalafvoer, toegangspassen, parkeerplaatsen en bewaking”, zegt Immeker. Hij constateert tevreden dat er qua OK-productie minder verlies is geleden. “Eerder planden we alle werkzaamheden los van elkaar en ging er in de communicatie weleens wat mis. Nu moet je één keer heel veel plannen, maar daar staan belangrijke voordelen tegenover.”
Alle betrokken disciplines zijn zo efficiënt ingepland dat onderhoud en validatie van twee OK’s slechts 24 uur in beslag neemt.
tijdsduur, volgorde, onderlinge afhankelijkheden en het kritische pad.” Het huiswerk voor alle partijen was nadenken over wat ze nodig hadden om hun werk goed te kunnen doen. Vervolgens werden bij de tweede sessie alle activiteiten van het onderhoud van achter naar voren gepland. “Uiteraard mocht de kwaliteit niet onder druk komen te staan”, benadrukt Geert Elgersma, leidinggevende afdeling medische techniek. “Daarom waren vooral praktijkmensen betrokken bij de sessies, die weten waar ze het over hebben en reële tijden voor onderhoud kunnen afgeven. Zo voorkom je praktische bezwaren in een later stadium.” Gezamenlijk belang In eerste instantie waren er veel bedenkingen. Erris van der Meijden van BAM Techniek, locatieleider en coördinator OK-onderhoud: “Sommigen wilden bijvoorbeeld alleen overdag aan de slag, niet ’s nachts. Maar al snel kregen ze steeds meer oog voor het belang van samenwerken en liep het als een trein. Zo gingen we van de ene
“We hebben gestuurd op het terugdringen van verspilling op het vlak van tijd, materieel en overlap”
op de andere sessie van 35 uur naar 24 uur plantijd.” Dat was ook de winst van de bijeenkomsten, aldus Selhorst: “We hebben gestuurd op het terugdringen van verspilling op het vlak van tijd, materieel en overlap. En steeds het gezamenlijke belang benadrukt van het te realiseren doel. Het bewerkstelligen van interactie en wederzijds begrip was in feite al de helft van het werk.” Vooraf werd de beschikbaarheid van alle aannemers en onderaannemers in kaart gebracht. “Voor hen is het niet onverdeeld gunstig, het kan betekenen dat ze vijf of zes keer moeten terugkomen in plaats van dat ze alles in één keer kunnen doen. Daar staat tegenover dat ze wel steeds direct terecht kunnen”, aldus Ben Immeker, projectleider RVE Anesthesiologie. “We moesten ook rekening houden met bepaalde beperkingen. Zo kunnen de OK’s voor bepaalde specialismen er natuurlijk niet tegelijkertijd uit liggen.” Er werd gewerkt in ploegen, afhankelijk van de disciplines; de eerste week vier dagen achter elkaar, de tweede week drie dagen op rij. “We pakten steeds twee OK’s tegelijkertijd. Overdag ging de medische techniek aan de slag, ’s nachts werden de metingen uitgevoerd”, vertelt Elgersma. “Naast de OK’s hebben we ook nog eens de zeven opdekruimten meegenomen. En al die tijd ging het bedrijf in de overige OK’s gewoon door.” Was in 2014 de patiëntenplanning leidend voor het onderhoud, dit wordt in 2015 omgedraaid om verspilling van tijd en materieel nog verder
Commandostructuur Een strakke planning betekent in de praktijk dat alle partijen stipt op tijd aanwezig moeten zijn. Elgersma: “We hebben alle onderaannemers hun starttijd gecommuniceerd. Iedereen was op tijd, sommigen kwamen zelfs een uurtje eerder om nog even gezellig een kop koffie te kunnen drinken.” In de nieuwe werkwijze worden ook eventueel benodigde grote reparaties uitgevoerd. Van der Meijden: “We doen ’s nachts al een voorcheck. Als we dan constateren dat een CG-doek vervangen moet worden, kan het frame ’s ochtends gelijk mee naar de leverancier en zit nog dezelfde avond het nieuwe doek erin. Normaal gesproken ben je dan drie of vier dagen verder.” Ook Immeker gaat met BAM om dezelfde reden al voor de onderhoudsronde in 2015 de OK’s inspecteren. Al met al zijn de vier tevreden over de uitkomst van het project. Elgersma “Deze aanpak levert een enorme impuls op als het gaat om kwaliteitscontrole en validatie.” Immeker benadrukt de noodzaak van integraal onderhoud: “In de nieuwbouw zijn we teruggegaan van 18 naar 14 klinische OK’s. Dat betekent dat er een enorme druk op de productie staat. Als iedereen de tijd moet krijgen om zijn kunstje te doen, ligt een OK er zo 15 dagen uit. Met minder OK’s die intensiever gebruikt worden, moet het onderhoud gewoon snel gebeuren. Dan moet je naar een commandostructuur toe.” Van der Meijden noemt het een unieke aanpak: “In 24 uur tijd met alle disciplines integraal onderhoud en alle relevante validatiemetingen uitvoeren voor steeds twee OK’s en tevens alle benodigde documentatie (meetresultaten) volgens IGZ-richtlijnen opleveren.” Goed voorbeeld doet volgen: andere ziekenhuizen hebben inmiddels aangegeven de aanpak van Isala over te willen nemen. <
FMT Gezondheidszorg
31
medische technologie
Nieuw cyclotron Radboudumc Op 3 december is het Radboudumc gestart met de bouw van een nieuwe cyclotronfaciliteit.
Door: de redactie 32
FMT Gezondheidszorg
M
et dit cyclotron kan het Radboudumc vanaf augustus 2015 zelf radiofarmaca produceren. Hiermee ontstaan nieuwe mogelijkheden voor diagnostiek en wetenschappelijk onderzoek. Radiofarmaca Radiofarmaca zijn radioactieve stoffen die met behulp van een PET-scanner in het lichaam van de patiënt zichtbaar te maken zijn. Door deze stoffen met een korte halfwaardetijd gericht in te zetten, kunnen specifieke organen, weefsels of stofwisselingsprocessen in beeld worden gebracht. Tot nu toe is het gebruik van deze groep radioactieve stoffen in het Radboudumc niet mogelijk, omdat ze kort na hun ontstaan toegediend moeten worden. Door de directe beschikbaarheid van deze stoffen kunnen nieuwe onderzoeken worden uitgevoerd. Zo wil het Radboudumc zijn positie als vooraanstaand biomedisch onderzoeksinstituut verder uitbouwen. Frans Pieters van Radboud Translational Medicine is de directeur van de nieuwe cyclotronfaciliteit. “Ons doel is om artsen te helpen hun patiënten de best mogelijke behandeling te bieden en om wetenschappers te ondersteunen bij hun baanbrekende biomedische onderzoek. Met de realisatie van de nieuwe cyclotronfaciliteit is een investering van 14 miljoen euro gemoeid. Deze investering is mede mogelijk gemaakt door subsidies uit het Europese fonds voor regiona-
le ontwikkeling (ruim 4 miljoen), Economische Zaken (2,7 miljoen) en de provincie Gelderland (1,3 miljoen). Dit project biedt kansen om de innovatiekracht binnen de Life-Science & Health, de aanwezige MKB en toekomstige spin-off bedrijven binnen Oost-Nederland te ondersteunen. Voor Oost-Nederland betekent dit een positieve bijdrage aan de kenniseconomie, een sterke verbetering van de concurrentiepositie voor de regio en een groei van de werkgelegenheid. Met een eigen cyclotron is het Radboudumc straks minder afhankelijk van toeleveranciers van radiofarmaca. <
medische technologie
Reviseren van medische systemen Philips heeft onlangs in Best een fabriek in gebruik genomen voor het volledig reviseren en naar de huidige standaarden brengen van gebruikte beeldvormende systemen. Door: de redactie
D
e onderneming zet hiermee een nieuwe stap om de financiële en milieuvoordelen van de ‘circulaire economie’ naar de gezondheidszorg te brengen. De nieuwe fabriek in Best richt zich op de revisie van röntgensystemen, MRI- en CT-scanners en interventionele röntgensystemen voor het Diamond Select-programma van Philips. Via dit programma wordt gebruikte apparatuur omgebouwd tot ‘als nieuwe’ systemen met volledige garantie. Door onderdelen te vervangen en de software bij te werken met de nieuwste releases, worden de systemen aangepast aan de huidige behoeften van klanten Integraal onderdeel Met de opening van de nieuwe fabriek in Best wordt de business van gereviseerde gebruikte systemen, ook wel refurbished systemen genoemd, een integraal onderdeel van Philips’ R&D en productielocatie in Best, waar men zich richt op innovaties voor de wereldwijde gezondheidszorgmarkt. De samenwerking tussen de ontwerp- en productieafdeling voor nieuwe systemen met de afdeling voor refurbished systemen kan zo verder worden geoptimaliseerd. In de ontwerp- en ontwikkelingsfase zal sterke nadruk liggen op hergebruik van zo veel mogelijk componenten na het einde van de aanvankelijke levensduur van een apparaat. Dit is een essentieel aspect van het concept van de ‘circulaire economie’.
”Bij Philips zijn we onze bedrijfsvoering en onze waardeketens van toeleverancier tot eindgebruiker fundamenteel aan het herontwerpen,” zegt Frans van Houten, CEO van Philips.
”Bij Philips zijn we onze bedrijfsvoering en onze waardeketens van toeleverancier tot eindgebruiker fundamenteel aan het herontwerpen,” zegt Frans van Houten, CEO van Philips. “De nieuwe faciliteit voor volledig gereviseerde systemen ondersteunt onze de ambitie om onze klanten te ondersteunen met innovatie dienstverleningsmodellen waarbij je de functionaliteit en voordelen van producten verkoopt in plaats van de producten zelf. Zo kunnen we zorgen voor een langere gebruiksduur en gesloten kringlopen door middel van revisie en het hergebruik van onderdelen. Daarmee kunnen we de wereldwijde economie verder op weg helpen naar duurzame groei op de lange termijn.” Eerste stappen Binnen de gezondheidszorg worden momenteel de eerste stappen gezet op weg naar een circulaire economie. In de komende jaren wordt dan ook een gestaag groeiende vraag naar gereviseerde systemen verwacht. Philips is al in 1989 begonnen met het reviseren van beeldvormende systemen en is daardoor uitgegroeid tot een van de toonaangevende spelers in dit segment. De nieuwe fabriek in Best en twee vergelijkbare faciliteiten in de Verenigde Staten waar ook echografiesystemen en PET-systemen tot ‘als nieuw’ worden gereviseerd, bedienen een wereldwijd groep klanten die steeds groter wordt. Doordat er al in de ontwerpfase van nieuwe systemen rekening wordt gehouden met hergebruik wordt de levensduur van apparatuur verlengd en stijgt de restwaarde, waardoor de milieu- en financiële voordelen van de circulaire economie voor de gezondheidszorg verder worden vergroot. < FMT Gezondheidszorg
33
inkoop
Samenwerking bij inkopen versterkt ieders positie Het is met wisselend succes vaker geprobeerd: ziekenhuizen laten samenwerken in inkoop. InkoopAlliantie Ziekenhuizen (IAZ) slaagt er in er wel een succes te maken.
Door: Frank van Wijck 34
FMT Gezondheidszorg
D
it komt omdat het een vereniging is van negen gelijkwaardige leden (algemene ziekenhuizen). Bovendien gaat het niet om de prijs alleen; kwaliteit en veiligheid zijn even belangrijk. Een inkoopcombinatie van ziekenhuizen die als enig doel heeft de laagste prijs te bedingen bij fabrikanten en leveranciers, kan nooit werken, betoogt Cor-Jan van der Wal. In het dagelijks leven is hij manager servicebedrijf van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, maar hij is ook een van de initiatiefnemers van IAZ, samen met Piet Coolegem (inmiddels met pensioen) en Henri Wijers, directeur facilitair bedrijf Ziekenhuisgroep Twente. ‘Ik was in de regio al geruime tijd actief met samenwerking op logistiek gebied’, vertelt de laatste. ‘En ik dacht dat samenwerking op het gebied van inkoop dan vanzelf wel zou volgen, maar dat was dus niet zo.’ Van der Wal vult aan: ‘En wij hadden in onze regio juist een mislukte samenwerking op het gebied van inkoop achter de rug. Toen we het over deze zaken hadden toen we zes jaar geleden een keer met zijn drieën bij elkaar zaten, dachten we: als we het samen doen, moet het lukken. Vooropgesteld dat we het opzetten in verenigingsverband en dat we dus allemaal dezelfde mate van inspraak hebben.’ Volgens Wijers speelde bij deze gedachte op de achtergrond ook irritatie een rol. ‘We zagen ook commerciële partijen die zich gingen richten op gezamenlijke inkoop’, zegt hij. ‘Niets mis mee, maar wij dachten:
je moet het toch als ziekenhuizen ook zelf kunnen, en er dus ook zelf aan kunnen verdienen.’ Zoeken naar gemeenschappelijkheid De start van IAZ was redelijk eenvoudig: een analyse maken van de contracten van de deelnemende ziekenhuizen en kijken waar de gemeenschappelijkheid zit. Van der Wal: ‘In de eerste fase zijn we begonnen met niet-kritische en niet-zorggerelateerde producten. Bewust natuurlijk, want je moet niet meteen beginnen met potten breken. Deze eerste stap heeft zo’n twee en een half jaar in beslag genomen.’ De volgende stap was het maken van een ziekenhuisbrede Spend Analyse van alle inkoopprocessen. ‘Dan heb je het dus ook over medische hulpmiddelen en dan komt vanzelf de vraag aan bod wat kritisch is voor gebruikers. Als je beseft dat we er al een half jaar over gedaan hebben om tot gezamenlijke inkoop van suikerzakjes te komen, besef je hoe moeilijk dit is. Maar je móet het zorgvuldig doen. Dat suikerzakje is voor de facilitaire dienst net zo belangrijk als de operatiehandschoen voor de medisch specialist. Tijdens deze tweede fase merkten we dat tot gezamenlijke afspraken komen over zaken als geneesmiddelen of orthopedische implantaten lang niet altijd direct lukte. Maar de openheid die we betrachtten naar de gebruikers en naar de raad van bestuur bood ons wel een ingang om ook hierin stappen te zetten. Dat moest ook, want het laaghangend fruit
Cor-Jan van der Wal en Henri Wijers.
was natuurlijk snel op. Dus zijn we begonnen met het opzetten van platformen.’ Platformen ontwikkelen En die platformen, stelt Wijers, waren een essentiële stap. ‘Daarmee belandden we in de derde fase van ons bestaan als IAZ’, verduidelijkt hij. ‘Als we hierin succesvol willen zijn, zeiden we in deze fase tegen elkaar, dan hebben we commitment nodig van de raden van bestuur en van de gebruikers. Krijgen we dat niet voor elkaar, dan blijven we in de situatie hangen zoals die al decennialang bestond, namelijk dat de grote fabrikanten en leveranciers ons klein hielden. Wil je zo’n inkoopalliantie succesvol maken voor andere zaken dan alleen dat laaghangend fruit waarover Cor-Jan het zojuist had, dan moet je als leden bereid zijn om een deel van je autonomie op te geven. Het mooie is dat de raden van bestuur van alle ziekenhuizen – op één na – deze roep om meer commitment volledig ondersteund hebben. We hebben namelijk gevraagd deze commitment vast te leggen in een convenant, en één ziekenhuis vond dit te stringent. Niet zo vreemd ook, want het is verre van vrijblijvend.’ Bevestiging In het convenant, afgelopen februari bekrachtigd, hebben de leden hun verregaande inkoopsamenwerking geborgd. ‘Het is de bevestiging van een
commitment dat er feitelijk al was’, zegt Van der Wal. ‘Vorig jaar is het ons bijvoorbeeld gelukt om tot gezamenlijke inkoop van chirurgische hechtmaterialen te komen. En dat betekent voor chirurgen écht wel wat hoor. Maar op dit niveau zitten we inmiddels.’ Dat dit zo is, heeft veel te maken met het feit dat IAZ de wind mee heeft, stelt Wijers. ‘De zorgverzekeraars beginnen zich steeds meer met de gebruikskosten in het ziekenhuis bezig te houden’, zegt hij. ‘Kijk bijvoorbeeld maar naar wat Achmea op dit moment samen met een aantal ziekenhuizen doet op het gebied van inkoop van dure geneesmiddelen. Maar we hebben de wind ook op een andere manier mee: alle medisch specialisten hebben de nieuwe betaalstructuur – gebaseerd op het geïntegreerd medisch specialistische bedrijf – helder op het netvlies. Ze zien dat minder geld uitgeven aan medische hulpmiddelen betekent dat meer geld overblijft voor de zorg. Daarom is het principiële “nee” dat je voorheen vaak hoorde bij discussies over standaardisatie van medische hulpmiddelen nu heel snel aan het verdwijnen.’ Samen aan tafel Maar zoals Van der Wal aan het begin van het gesprek al aangaf, gaat het de IAZ-leden om veel meer dan prijs alleen. ‘Natuurlijk begonnen we daar – bij dat al genoemde laaghangend fruit – wel mee’, erkent hij. ‘Maar inmiddels zijn we veel
verder. We zitten iedere zes-zeven weken aan tafel bij de raden van bestuur. Bij het platform dat medische hulpmiddelen bespreekt, zitten de medisch specialisten aan tafel. Gaat het over gebouwbeheer of energie, dan zijn de facilitair managers erbij. In het gesprek dat dan wordt gevoerd, staan kwaliteit, veiligheid en prijs in een evenwichtige verhouding ten opzichte van elkaar. En als je op basis van die uitgangspunten vervolgens gezamenlijk aanklopt bij de fabrikanten of leveranciers, dan sta je echt sterker dan wanneer je als enkel ziekenhuis om korting komt vragen. Zeker als je kunt aantonen dat bij de voorbereiding voor de inkooponderhandeling de bestuurders en de professionals met inhoudelijk verstand van zaken betrokken waren.’ Wijers vult aan: ‘Deze houding heeft ook gevolgen voor de fabrikanten en leveranciers, het dwingt hen om in andere concepten te denken. Je kunt wel elke drie jaar een aanbesteding voor de schoonmaak doen, maar het is veel slimmer om de bestaande problemen binnen de bestaande relatie op te lossen. Daarmee maak je de leverancier onderdeel van de keten in plaats van diens rol te beperken tot een dozenschuiver. Het zorgt voor continuïteit.’ Andere verhoudingen Inmiddels heeft IAZ ook alweer een vervolgstap gezet, door marktonderzoek te doen naar de fabrikanten en leveranciers. Wijers: ‘We maken analyses van wie wat levert en hoe de positie van een bedrijf zich verhoudt tot die van zijn concurrenten. Zo krijgen we een informatie-“voorstand” in plaats van de informatieachterstand die we in het verleden hadden. Dit versterkt de positie van de inkopers en de bestuurders waarderen dit ook. Die houden nu standaard voorafgaand aan een vergadering met de inhoudelijk betrokken professionals een bespreking met de hoofden inkoop om in die besprekingen van alle ins en outs op de hoogte te zijn.’ Vrijblijvend is aansluiting bij IAZ zeker niet. Wie meedoet, committeert zich aan de verplichting voor minimaal tachtig procent mee te doen met de afgesloten contracten. Van der Wal: ‘Maar ook als je voor die overige twintig procent niet meedoet, heb je als bestuurder echt wel wat uit te leggen aan je collega-bestuurders. De boodschap aan leden die onvoldoende actief meedoen, is dus ook dat we afscheid nemen van elkaar als dit niet verandert.’ <
FMT Gezondheidszorg
35
huisvesting
AZ Alma bouwt ziekenhuis 2.0 Algemeen ziekenhuis Alma is een regionaal ziekenhuis in Vlaanderen met 110 artsen, 1.250 medewerkers, 125 vrijwilligers en 513 bedden. Momenteel wordt er volop gewerkt aan een nieuwbouw die de huidige twee campussen vanaf 2017 zal verenigen.
Door: de redactie 36
FMT Gezondheidszorg
M
et de nieuwbouw op de campus Eeklo voert AZ Alma zijn masterplan uit dat gebaseerd is op zes punten. Enkele daarvan hadden een rechtstreekse invloed op het ontwerp van het nieuwe gebouw, dat plaats zal bieden aan 513 bedden. Zo wil AZ Alma een functioneel ziekenhuis dat aan veranderende functies aanpasbaar zou zijn. De nieuwbouw diende zo ontworpen te worden dat het vlot kan inspelen op zowel inhoudelijke veranderingen
(bijvoorbeeld nieuwe zorgprogramma’s) als aan volumeveranderingen (meer of minder aanbod). Daartoe is een maximale flexibiliteit noodzakelijk. Het plan Jo De Maesschalck van AAPROG architecten: “In het ontwerp hebben wij een duidelijk onderscheid gemaakt tussen 2 functiegroepen: de verpleegeenheden en de medisch-technische eenhe-
den. Volumematig hebben wij gestreefd naar een zo compact mogelijk gebouw met aandacht voor terreinbezetting, uitbreidbaarheid en loopafstanden. Het gebouw telt 7 niveaus, waarvan 1 half verzonken, 1 gelijkvloers en 5 verdiepingen. Functiegroep 1 werd per niveau opgebouwd uit twee T-vormige plateaus die elk plaats bieden aan twee verpleegafdelingen, voor een totaal van maximaal 130 bedden per niveau. Dit biedt de nodige flexibiliteit naar indeling, bezetting en bestaffing. Zo krijg je een schakeling van 4 verpleegeenheden per niveau die organisatorisch en functioneel kunnen overvloeien. Tussen de plateaus is er een groots glazen atrium dat als centrale ontvangsthal fungeert en waarrond alle functies zijn georganiseerd. Hierdoor wordt de helderheid van het gebouw ook van binnenuit ervaren. Het totale project, met een bruto oppervlakte van ongeveer 60.000 m2, werd opgestart in 2012 en zal naar verwachting in 2017 opgeleverd worden.” Afwerking De afwerking van de binnenwanden werd toevertrouwd aan de firma Jansen Finishings uit Meeuwen- Gruitrode. Project Manager Marnix Nuyten: “Gezien het hier om een ziekenhuis gaat, waar toch veel met bedden en karren gemanoeuvreerd wordt, stonden de sterkte en de stootvastheid van de vezelcementplaat met stip in het lastenboek. Daarom kozen wij voor de Hydropanel vezelcementplaat van Siniat. Die is veel sterker dan gipsplaten. Daardoor kon ik met slechts 12 mm de gewenste sterkte en stootvastheid bereiken. Met de traditionele wandplaten moet je daarvoor twee platen tegen elkaar zetten. Een ander voordeel is dat Hydropanel voor de bevestiging van allerlei zaken geen extra versterking aan de achterzijde behoeft. Met een stalen plug kan de plaat een belasting van 100 kg aan. Dat geeft ook aan hoe sterk deze plaat is. De plaat is bovendien behoorlijk water- en schimmelbestendig, wat meegenomen is in een ziekenhuis. Voor de verwerking van de Hydropanel vezelcementplaten gebruikten we producten uit het Siniat-gamma: schroeven, primer, voegproducten en voegstrips. Dankzij de afgeschuinde zijde laat de plaat zich eenvoudig voegen.”
De nieuwe SPEED bedrijfsafwasautomaten Nu
€ 500,inruilpre
mie*
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
Brandveiligheid Het bedrijf DURV (Denken, Uitvinden, Realiseren, Verbeteren) uit Zottegem stond in voor het brandveilig maken van de stalen structuren in het Atrium. Projectleider Joachim De Smet: “Ik heb voor de Prégyfeu-A1 van Siniat gekozen omdat die mij bij 12,5 mm een goede brandweerstand oplevert. Bovendien hebben wij ondervonden dat het een gebruiksvriendelijke plaat is om mee te werken. Dat wij de EQUITONE [tectiva] plaat als afwerking er moeiteloos konden op monteren was ook een voordeel.” De Prégyfeu-A1-plaat van Siniat is een 100% onbrandbare gipsplaat, die valt in de klasse A1 volgens de Europese normering. De Prégyfeu-A1-plaat heeft sterk verbeterde eigenschappen ten opzichte van de ‘gewone’ gipskartonplaat. Architect Jo De Maesschalck van AAPROG architecten. AAPROG architecten uit Wetteren is gespecialiseerd in het ontwerpen van ziekenhuizen, RVT’s, kinderdagverblijven en andere zorginstellingen. Met 32 medewerkers werkt het bedrijf aan de meest uiteenlopende, complexe opdrachten binnen de gezondheidszorg. AAPROG architecten staat garant voor een hoogstaand ontwerp en een deskundig gecoördineerde realisatie. www.aaprog.be <
K
Alleen bij Miele
Bedrijfsafwasautomaten met verswatersysteem! • Kortste programmaduur 5 minuten • beladingsniveau‘s • Geschikt voor twee korven 500 x 500 mm • Reiniging conform HACCP DIN 10512 Info: (0347) 37 88 84 www.miele-professional.nl www.mijnvaatwasserkiezen.nl * inruilpremie geldig van 15 oktober tot en met 31 december 2014
FMT Gezondheidszorg
37
INNOVATIES
Binnenklimaat kopen in plaats van installaties Voor een duurzaam en optimaal binnenklimaat behoeven geen installaties aangeschaft te worden. Specificeer de verlangde temperatuur, luchtvochtigheid en CO2-gehalte en het zo gedefinieerde ‘comfort’ wordt tegen een vast bedrag per maand aangeboden. Dit is de kern van de dienst ‘Indoor climate, out of the box’, die tijdens de Dutch Green Building Week in september 2014 is geïntroduceerd. Indoor climate out of the box is een samenwerking van Climate Capital en Daikin. Op-
drachtgevers zijn verlost van aanbestedingsprocedures, aanschaf van installaties, beheer en onderhoud. Naast een garantie op het gewenste prestatieniveau claimen de aanbieders een minimale kostenbesparing van tenminste 5%. Niet iedere installatie wordt opnieuw ontworpen maar er wordt gebruik gemaakt van enkele blue prints op basis van meest gangbare situaties. Nadere informatie: www.indoorclimateoutofthebox.nl <
Flexibiliteit, ook in de kleinste ruimtes Sanmedi Aqualine producten zijn gemaakt van degelijk en sterk materiaal volgens Scandinavische normen. De producten zijn met hun strakke design in te passen in elke moderne badkamer, waardoor deze bruikbaar blijft voor het hele gezin. Met de Swing wastafel serie en de bijbehorende Loire toiletsteu-
Introductie nieuw draagbaar prototype voor chronisch zieken Koninklijke Philips N.V. en het Radboudumc hebben een prototype gepresenteerd van een systeem dat ondersteuning biedt aan patiënten met chronische obstructieve longziekten (COPD). Met de introductie van dit systeem is direct de eerste stap gezet in een nieuw samenwerkingsverband tussen Philips en het Radboudumc rondom de toepassing van mobiele, digitale en cloud-technologieën om de behandelresultaten, zorgcoördinatie en de zelfredzaamheid van patiënten gedurende hun hele zorgtraject te verbeteren. Het systeem maakt gegevens die bij patiënten thuis worden geregistreerd beschikbaar voor de patiënt en zorgverleners via het digitale gezondheidsplatform van Philips. Wanneer een COPD-patiënt het ziekenhuis verlaat krijgt deze een zorgpatch, ook wel slimme pleister genoemd, mee. Hiermee worden dag en nacht gegevens verzameld over de mate van fysieke 38
FMT Gezondheidszorg
(in)activiteit, ademhaling, hartritme en variaties in de hartslag. De gegevens worden via de cloud naar het digitale gezondheidsplatform gezonden waar ze worden gedeeld met de desbetreffende zorgverleners binnen het Radboudumc, via de eCareCoordinator-applicatie, zodat een vollediger beeld van de aandoening bij een patiënt ontstaat. De patiënt krijgt zelf via een tablet inzicht in zijn gezondheid via de eCareCompanion app. <
nen, wordt de ruimte optimaal benut. Dit biedt een oplossing voor kleine badkamers waar normaal geen aanpassingen mogelijk zijn. De voordelen zijn o.a.: door gebruik te maken van de wastafel wordt de hygiëne verbeterd; door de swingarm kan de wastafel in vrijwel iedere positie gedraaid worden zonder dat er veel ruimte nodig is en geeft hierdoor meer bewegingsruimte. Het materiaal bestaat uit kunststof dat warm aanvoelt en minder kwetsbaar is. Via een muurplaat zijn de producten handmatig in hoogte verstelbaar. Voor meer informatie: www.sanmedi.nl <
GGz Centraal wint FMN Best Practice Award 2014 Op 13 november jl. ontving GGz Centraal de FMN Best Practice Ward (BPA) uit handen van Natalie Hofman, voorzitter van Facility Management Nederland (FMN). De award gaat naar de organisatie met de meest aansprekende, gerealiseerde, vernieuwing in de facilitaire bedrijfsvoering. GGz Centraal ontwikkelde samen met Huuskes, leverancier van producten op het gebied van eten en drinken, een nieuwe manier van aanbesteden met prestatie-inkoop. De jury omschrijft de aanpak van GGz Centraal en Huuskes als volgt: “Een complexe opdracht op een back to basic en tegelijk creatieve manier ingericht waarbij de klant centraal staat. Hierdoor is een ver-
rassende uitkomst ontstaan, van een geïntegreerde aanpak met een rol voor de organisatie en de leverancier. Naast de klant centraal zetten, kan geleerd worden van de end-to-end oplossing die gebaseerd is op goed ketenbeheer.” De FMN Best Practice Award, die dit jaar voor de tweede keer werd uitgereikt, is een initiatief van beroepsvereniging FMN. Met de uitreiking ervan stimuleert FMN het facilitaire werkveld om kennis en ervaringen te delen en van elkaar te leren. <
Informatie over patiënten direct op smartphone Alarmen en informatie over patiënten direct op smartphone ontvangen? De speciaal ontworpen Ascom Myco gebruikersinterface is gebaseerd op realtime-patiëntgegevens, die altijd en overal beschikbaar zijn. De Ascom Myco is ontwikkeld voor verplegend en behandelend personeel, maar er is ook rekening gehouden met andere zorgfuncties, zoals ziekenhuismanagement, ICT, consultancy enz. Door de samenwerking met zorginstellingen en het toepassen van op de gebruiker gerichte ontwerpmethoden kan de toepassing
Amphia wint Hoffmann Cyber Security Award 2014 Het Amphia ziekenhuis heeft op 6 november 2014 de Hoffmann Cyber Security Award in ontvangst mogen nemen. Amphia werd tot winnaar uitgeroepen vanwege de aandacht die het weet te vestigen op het risico van cybercriminaliteit en de aanpak daarvan. Ziekenhuizen hebben te maken met complexe informatie verwerkende processen die op steeds grotere schaal worden ondersteund door ICT. Dit draagt bij aan verbetering van de
kwaliteit en efficiëntie van zorg, maar brengt ook nieuwe risico’s met zich mee. In Amphia wordt veel aandacht besteed aan bewustwording bij medewerkers en medisch specialisten. Middels bewustwordingssessies voor nieuwe medewerkers en op afdelingen, informatie op intranet, masterclasses en de campagne Alert Online wijzen ze de medewerkers op de gevaren van cybercriminaliteit en wat zij daartegen kunnen doen. <
“Zorggeld in rook op” Deze conclusie trekken de regionale dagbladen naar aanleiding van het onderzoek van Energiesprong Zorgvastgoed en adviesbureau Finance Ideas naar de energie-uitgaven van Nederlandse verzorgingshuizen. Uit dit onderzoek blijkt dat zorginstellingen maandelijks per cliënt gemiddeld e156 aan stroom- en gaskosten uitgeven. En dat is dus veel meer dan de vergoeding die de instellingen ter compensatie van energiekosten krijgen. Immers, per cliënt krijgen verzorgingshuizen ongeveer e100 per cliënt per maand vergoed. Dat betekent dat zorginstellingen per cliënt per jaar zo’n e600 zelf moet bijdragen. Met andere
woorden, een verzorgingshuis met 100 bewoners moet jaarlijks uit het zorgbudget e60.000 aan energie betalen. Volgens Energiesprong Zorgvastgoed en Finance Ideas gaat het in totaal om een bedrag van zo’n 100 miljoen euro dat nu niet naar het verlenen van zorg gaat. <
door het hele zorgteam worden gebruikt. De Ascom Myco geeft een uniek overzicht van de toestand van de patiënt en verwerkt alarmen op een slimme manier, zodat men snel iemands status kan inschatten en effectief kan reageren in het geval van meerdere alarmen. Met de filterfunctie kan men instellen dat de alarmen van de eigen patiënten prioriteit krijgen boven andere alarmen binnen de afdeling of unit. Informatie: www.ascom.nl <
FMT Gezondheidszorg
39
INNOVATIES
Nieuwe CCV-schema’s certificatie ontruimings alarminstallaties
Introductie staande ketels
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) heeft op 1 juli 2014 nieuwe certificaatschema’s voor ontruimingsinstallaties (OAI) gepubliceerd. Met de komst van de nieuwe OAI-schema’s biedt het CCV nu een compleet en dekkend pakket met certificatie- en inspectiemogelijkheden voor de meest voorkomende typen brandbeveiligingsinstallaties. Met de invoering van de drie nieuwe CCV-schema’s (ontwerp, installatie en onderhoud) is de rolverdeling tussen opdrachtgevers, OAI-bedrijven, installateurs en onderhoudsbedrijven duidelijk. Een branddetectiebedrijf kan zich voor één of meer schema’s laten certificeren. De CCV-schema’s voor OAI sluiten naadloos aan op de CCV-schema’s brandmeldinstallaties (BMI) die inmid-
Wolf Energiesystemen introduceert een serie bestaande ketels: de MGK & MGK-2 met een modulatiebereik van 17 tot 100% en vermogens van 126 tot 630 kW, in cascade zelfs tot 2,5 MW. De High Performance warmtewisselaar is gemaakt van een sterke aluminium-silicium legering voor een lange levensduur en lage onderhoudskosten. In totaal zijn negen groottes beschikbaar. De gehele serie past door een deuropening van 80 cm. Een minimale watercirculatie of retourtemperatuurverhoging is niet vereist voor het maximaliseren van de energiebesparing. De MGK is uitgerust met het WRS regelsysteem. Het
dels ingang hebben gevonden in de markt. Met een relatief kleine inspanning kunnen gecertificeerde branddetectiebedrijven, brandmeldinstallatiebedrijven en brandmeldonderhoudsbedrijven ook hun certificatie voor de OAI-schema’s behalen. Informatie: www.hetccv.nl <
Private bouwplantoetsing gefaseerd ingevoerd Afgelopen zomer heeft minister Blok aan de Tweede Kamer geschreven dat gemeenten het toetsen van bouwplannen stap voor stap uit handen gaan geven. Als eerste geldt dat voor bouw en verbouw van woningen, kleine flats en eenvoudige bedrijfsgebouwen, samen tachtig procent van alle bouwwerken. In een later stadium volgen bibliotheken, gemeentehuizen en hoge flats. Uiteindelijk geldt het stelsel ook voor zeer complexe bouwwerken, zoals een metrostation, ziekenhuis of voetbalstadion. Publiek toezicht blijft een belangrijk element in het nieuwe stelsel, stelt Blok. Maar private partijen krijgen een grote rol bij het toetsen van bouwplannen en het toezicht houden 40
FMT Gezondheidszorg
tijdens de bouw. De instrumenten daarvoor moeten marktpartijen zelf gaan ontwikkelen. Een nieuw op te richten publieke toetsingsorganisatie gaat beoordelen welke instrumenten worden opgenomen in een landelijk register. Gemeenten en provincies houden de mogelijkheid om in te grijpen als zij vermoeden dat er iets mis is. Meer informatie: www.binnenlandsbestuur.nl <
systeem maakt het mogelijk om het hele verwarmingssysteem te regelen en te bedienen. Naast de MGK kan het verwarmingssysteem o.a. bestaan uit een cascaderegeling, warmtepompen, zonne-energiesysteem en meerdere menggroepen. De bediening vindt plaats via de bedieningsmodule BM. Informatie: www.wolf-energiesystemen.nl <
Medical & Care sensorkranen Een elegante vormgeving, maximale veiligheid en drinkwaterhygiëne zijn de onderscheidende kenmerken van de nieuwe Medical & Care sensorkranen van Ideal Standard. De kranen zijn geschikt voor de zorgsector en openbare sanitaire ruimtes. De elektronische sensorkranen zijn toonaangevend op het gebied van duurzaamheid en drinkwaterhygiëne. Door de IdealPure technologie zijn de waterwegen in deze kranen compleet van de messing behuizing ontkoppeld en daardoor 100% nikkel- en loodvrij. Door deze technologie wordt het water- en energieverbruik aanzienlijk gereduceerd en blijft er 80% minder stilstaand water in de kraan achter. Het
nieuwe kranen assortiment omvat ook diverse inbouwwastafel- en douchethermostaten met en zonder temperatuurknop. Informatie: www.idealstandard.nl <
Betere communicatie met patiënten op intensive care Patiënten op de Intensive Care (IC) van Ziekenhuis Tjongerschans (Heerenveen) kunnen vanaf vandaag een app gebruiken waarbij het voor de patiënt beter mogelijk wordt te communiceren. De voICe-app werkt via een tablet. De patiënt kan met iconen aangeven hoe hij zich voelt of wat hij nodig heeft. Patiënten (volwassenen en kinderen) die beademd worden zijn niet in staat om te praten. Dit bemoeilijkt de communicatie: de huidige hulpmiddelen met betrekking tot communiceren (liplezen, schrijven, ja-knikken, neeschudden of het gebruik van een letterbord of toetsenbord/laptop) kunnen het gemis van een stem onvoldoende opvangen. De patiënt kan in de app door het aanraken van pictogrammen (+ tekst) aangeven ergens behoefte aan te hebben of kan een probleem of gemoedstoestand duidelijk maken. De eerste versie bevat 46 pictogrammen, gerangschikt in zes verschillende thema’s. Dit is gebaseerd op een inventarisatie onder patiënten en professionals van de meest gestelde vragen en geuite problemen. Als de patiënt het betreffende pictogram aanraakt geeft een stem (man/ vrouw/jongen/meisje) aan wat de patiënt graag wil of wat er aan de hand is. De voICe-thema’s zijn: mijn gevoelens, mijn
lichaam, mijn behandeling, mijn basiswoorden, mijn ontspanning (voor kinderen is een speciaal ‘ontspannings’ scherm ontwikkeld) en mijn verzorging. Ook op andere manieren probeert de Tjongerschans de communicatie van en over deze patiënten te verbeteren: Familieleden van IC-patiënten kunnen via Skype contact hebben met de behandelend medisch specialist. Dat is praktisch wanneer de familie bijvoorbeeld in het buitenland verblijft. <
Samenwerkingsverband voor innovatieve medische technologie Koninklijke Philips N.V. en het Reinier de Graaf ziekenhuis in Delft hebben een samenwerkingsovereenkomst met een looptijd van 15 jaar getekend om de zorgverlening en patiëntervaring in het 622 bedden tellende ziekenhuis verder te verbeteren. De overeenkomst omvat alle vier de locaties van het ziekenhuis, waaronder de nieuwe vestiging die in augustus 2015 zal worden geopend, waarmee het ongeveer 251.000 patiënten in de regio van zorg kan voorzien. Het samenwerkingsverband biedt het ziekenhuis snelle toegang tot de nieuwste medische technologieën, onderhoudsdiensten en innovatieve planning- en adviesdiensten om de zorg- en bedrijfsresultaten te verbeteren, waarbij vaste maandelijkse operationele kosten zijn afgesproken. De overeenkomst heeft o.m. betrekking op medische beeldvormingssystemen voor de diagnostiek en behandeling van aandoeningen. Daarnaast levert Philips zijn klinische IT-oplossingen aan het ziekenhuis. Beiden hebben meetbare operationele doelstellingen in de overeenkomst ingebracht en de partners zullen samenwerken aan de ontwikkeling en het implementeren van innovatieve methoden om die resultaten te behalen en medische apparatuur zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten. Philips-technici zullen vast in het ziekenhuis zijn gestationeerd om op die manier samen te werken met het ziekenhuispersoneel om de beschikbaarheid van de apparatuur en de operationele effectiviteit van het ziekenhuis nog verder te optimaliseren. <
FMT Gezondheidszorg
41
INNOVATIES
DWA lanceert Monavisa BV Per 1 november jl. heeft DWA haar activiteiten op het gebied van prestatiemonitoring ondergebracht in een nieuwe onderneming: Monavisa BV. Kern van de onderneming vormt de online tool Monavisa die 24/7 de prestaties van gebouwen en systemen monitort. Monavisa, ontwikkeld door DWA, is een energie performance management tool die inmiddels in ruim 100 gebouwen in Nederland functioneert. Met behulp van deze tool wordt continu gemonitord of installaties naar behoren functioneren. Is dat niet het geval, dan volgt automatisch een melding zodat meteen kan worden ingegrepen. Monavisa gebruikt o.a. data
Nieuwe fabriek Philips uit het gebouwbeheersysteem. De meetwaarden wordt verwerkt tot een uurlijkse waarde. Op basis hier van worden de analyses uitgevoerd. De resultaten van de analyses worden weergegeven op eenvoudig te interpreteren meters. Groen betekent ‘in orde’, oranje ‘aandacht’ en rood ‘actie’. Welke actie nodig is wordt duidelijk bij het doorklikken naar het achterliggende scherm. Indien gewenst worden acties direct per e-mail naar de onderhoudspartij gestuurd. Voor meer informatie: www.dwa.nl <
Koninklijke Philips N.V. heeft in Best een nieuwe fabriek in gebruik genomen voor het volledig reviseren en naar de huidige standaarden brengen van gebruikte medische beeldvormingssystemen. De onderneming zet hiermee een nieuwe stap om de financiële en milieuvoordelen van de ‘circulaire economie’ naar de gezondheidszorg te brengen. De nieuwe fabriek richt zich op de revisie van röntgensystemen, MRI- en CT-scanners en interventionele röntgensystemen voor het Diamond Select-programma van Philips. Via dit pro-
Trendsetter in huis automatisering Domotica is in Nederland een sterk opkomende productgroep. Steeds meer projecten worden van huisautomatiering voorzien. Bedieningsgemak, besparing en verbetering van comfort zijn voor de eindgebruiker bepalend bij het maken van een keuze. Klemko is de distributeur van Teletask Domotica systemen in Nederland. Met ruim 30 jaar ervaring is dit bedrijf pionier en trendsetter in huisautomatisering. Dit domoticasysteem onderscheidt zich door het gemak van installeren en inregelen, de compleetheid, de betrouwbaarheid en het toekomst bestendige ontwerp. Het wordt wereldwijd o.a. ingezet in appartementen, huizen, maar ook in hotels en zorglocaties. De Micros+ centrale eenheid is het brein van het domotica systeem. De intelligentie van het systeem maakt complexe zaken eenvoudig voor de gebruiker. De Micros+ kan dan ook al42
FMT Gezondheidszorg
le configuraties van een installatie bevatten, maar kan deze ook verdelen over meerdere eenheden. Informatie: www.klemko.nl <
gramma wordt gebruikte apparatuur omgebouwd tot ‘als nieuwe’ systemen met volledige garantie. Door onderdelen te vervangen en de software bij te werken met de nieuwste releases worden de systemen aangepast aan de huidige behoeften van klanten. Met de opening van de nieuwe fabriek wordt de business van gereviseerde gebruikte systemen, ook wel refurbished systemen genoemd, een integraal onderdeel van Philips’ R&D en productlocatie in Best, waar men zich richt op innovaties voor de wereldwijde gezondheidszorgmarkt. Informatie: www.philips.nl <
BEDRIJVENINDEX Adviesbureau
I: www.egm.nl T:
[email protected] _______________________________
2394 AG Hazerswoude-Rijndijk
T: +31 (0) 71 – 341 71 11
E:
[email protected]
I: www.carrier.nl/klimaatoplossingen
T: 030 6361009 E:
[email protected] I: www.interbouwconsult.nl
BRANDWEREND GLAS
architecten A. P. (Alex) de Block de Block Consultant Duizendblad 16 - 8607 EA Sneek T: +31 (0)6 417 480 88 F: +31 (0)8 471 990 78 E:
[email protected] I: www.deblockconsultant.nl _______________________________
Europalaan 12g 5323 BC ‘s-Hertogenbosch T: (073) 641 13 00 / F: (073) 642 43 16 I: www.swebru.nl _______________________________ _______________________________
Valstar Simonis Veraartlaan 4 2288 GM Rijswijk T: 070 307 22 22 F: 070 307 22 07 E:
[email protected] I: www.valstar-simonis.nl _______________________________
OK Consultancy Nederland (OKCN) Postbus 2102, 5202 CC ’s-Hertogenbosch T: (0)73 62 34 381 E:
[email protected] I: www.okcn.nl _______________________________
2 double you bv Nieuweweg Noord 314B-15 3905 LX Veenendaal Tel. 0318-66 88 44 Mail:
[email protected] Web: www.2doubleyou.nl _______________________________
Smits van Burgst Raadgevend Ingenieursbureau Baron de Coubertinlaan 8 2719 EL Zoetermeer T: 079-3427147 E:
[email protected] W: smitsvanburgst.nl
airconditioning
EGM architecten Wilgenbos 20, 3311 JX Dordrecht T: +31(0)78 633 06 60 E:
[email protected] I: www.egm.nl T:
[email protected] _______________________________
de Jong Gortemaker Algra Las Palmas, Wilhelminakade 310 3072 AR Rotterdam Postbus 51113, 3007 GC Rotterdam T: 0102973030 E:
[email protected] I: www.djga.nl _______________________________
2 double you bv Nieuweweg Noord 314B-15 3905 LX Veenendaal Tel. 0318-66 88 44 Mail:
[email protected] Web: www.2doubleyou.nl
VETROTECH SAINT-GOBAIN BENELUX Hulsenweg 21, 6031 SP Nederweert Postbus 15, 6000 AA Weert T: +31 (0)495-57 44 35 F: +31 (0)495-57 44 36 I: www.vetrotech.nl
CLEANROOMS
Ropa Systems BV Belleweg 9, 5711 DH Someren T: +31 (0)493 473637
[email protected] www.ropasystems.nl _______________________________
Cadolto Benelux BV Dorpsstraat 8a, 4181 BN Waardenburg T: +31 418 651 544, F: +31 418 651 936 M: +31 61066 4074 E:
[email protected] I: www.cadolto.nl
deuren
BESCHERMINGSTRANSFORMATOREN VAN LOOY GROUP NV Noordersingel 19, B – 2140 Antwerpen T: +32 3 235 35 08 E:
[email protected] I: www.vanlooy.com _______________________________
Trane Airconditioning B.V. Postbus 58 3760 AB SOEST T: +31 35 6039 300 E :
[email protected] I: www.trane.com/commercial/europe/nl/ en.html _______________________________
Geveke Besturingstechniek Kabelweg 21 - 1014 BA Amsterdam Postbus 820, 1000 AV Amsterdam T: 020-5829111 / F: 020-5822496 E:
[email protected]
BOUWMANAGEMENTBUREAU EGM adviseurs Wilgenbos 20, 3311 JX Dordrecht T: +31(0)78 633 06 60 E:
[email protected]
Carrier Airconditioning Benelux BV
Rijndijk 141
InterBouwconsult bv. Duwboot 9 - 3991 CD Houten
Vestiging Doorwerth Record Automatische Deuren B.V. Cardanuslaan 30 Postbus 67, 6865 ZH Doorwerth T 026-3399777 F 026-3399770
[email protected] www.record-automatischedeuren.nl Vestiging Oosterhout Record/Van Nelfen Deurtechniek Houtduifstraat 6 Postbus 565, 4900 AN Oosterhout T 0162-447720 F 0162-447730 FMT Gezondheidszorg
43
BEDRIJVENINDEX it & software
Metaflex Doors Europe Postbus 300 - 7120 AH Aalten Nederland tel: +31 (0)543-477333 fax: +31 (0)543-477222 I: www.metaflex.nl _______________________________
Ropa Systems BV Belleweg 9, 5711 DH Someren T: +31 (0)493 473637
[email protected] www.ropasystems.nl
domotica
Honeywell Building Solutions Lange Amerikaweg 55, 7332 BP Apeldoorn Postbus 243, 7300 AE Apeldoorn T: + 31 (0) 55 549 499 F: + 31 (0) 55 542 728 E:
[email protected] I: www.honeywell-buildingsolutions.nl
GROOTHANDEL
Ultimo Software Solutions bv Waterweg 3 - 8071 RR Nunspeet T: +31(0)341 – 423737 F: +31(0)341 – 421172 E:
[email protected] I: www.ultimo.net/nl
Partner van Dräger BOGE KOMPRESSOREN B.V. Spaceshuttle 8B, 3824 ML Amersfoort T: +31 33 456 15 86 F: +31 33 453 01 36 E:
[email protected] I: http://www.boge.com/nl _______________________________
landschapsarchitecten Technische Unie B.V. Bovenkerkerweg 10-12 1185 XE Amstelveen Postbus 900 1180 AX Amstelveen T: 020 - 545 03 45 F: 020 - 545 02 50 E:
[email protected] I: www.technischeunie.com
huisvesting
MTD Landschapsarchitecten Postbus 5225, 5201 GE ’s-Hertogenbosch T: 073-6125033 F: 073-6136665 Contact: Han Thijssen E:
[email protected] I: www.mtdls.nl
C-AIR Technics BV Elleboog 12 - 6713 KP Ede T: 0318-647115 - F: 0318-647713 E:
[email protected] I: www.c-air.nL
MEDISCHE gassen
luchtbehandeling Van Dorp zorg en welzijn Koraalrood 161 - 2718 SB Zoetermeer 0900-9070707 I: www.vandorpzorgenwelzijn.nl
elektrotechniek
Bender Benelux BV Takkebijsters 54 - 4817 BL BREDA T: +31-76-5878713 F: +31-76-5878927 E:
[email protected] I: http:/www.benderbenelux.com
GEBOUWBEHEERSYSTEMEN
Sauter Building Control Nederland BV Postbus 20613, 1001 NP Amsterdam T: 020 - 587 67 00 I: www.sauter-controls.com ______________________________
44
FMT Gezondheidszorg
Bussman Verhuur B.V. IJzerwerf 1 - 6641 TK Beuningen T: 024 - 6790100 F: 024 - 6790101 E:
[email protected] I: www.bussman.nl _______________________________
Cadolto Benelux BV Dorpsstraat 8a, 4181 BN Waardenburg T: +31 418 651 544, F: +31 418 651 936 M: +31 61066 4074 E:
[email protected] I: www.cadolto.nl
Blygold Nederland B.V. Postbus 10, 3991 KA Houten, T: 030 634 43 10 F: 030 634 43 11
medische gassendistributie systemen
MEDISCHE PERSLUCHT
ingenieursbureaus
Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V. Rijksstraatweg 59 -7231 AC Warnsveld T: 0575 - 58 15 00 F: 0575 - 52 91 22 I: www.wolterendros.nl
Linde Healthcare Benelux De keten 7 Postbus 325, 5600 AH Eindhoven T: +31 40 28 25 825 - F: +31 40 28 16 875 I: www.linde-healthcare.nl
Berko Kompressoren Havenweg 14 - 6603 AS Wijchen T: 024 - 641 11 11 - F: 024 -642 15 72 E:
[email protected] I: www.berko.eu ______________________________
Dräger Medical Netherlands B.V. Postbus 874 2700 AW Zoetermeer T: +31 793 464 800 F: +31 793 422 747 E:
[email protected] I: www.gasmanagementsystems.nl
MODULAIRE BOUW
Cadolto Benelux BV Dorpsstraat 8a, 4181 BN Waardenburg T: +31 418 651 544, F: +31 418 651 936 M: +31 61066 4074 E:
[email protected] I: www.cadolto.nl
NOODSTROOM
Geveke Besturingstechniek Kabelweg 21 - 1014 BA Amsterdam Postbus 820, 1000 AV Amsterdam T: 020-5829111 / F: 020-5822496 E:
[email protected]
OPLEIDINGEN
stralingswering
wandbekleding
Tinnemans Medical Design BV Belleweg 9, 5711 DH Someren T: +31 (0) 493 472399
Vescom Nederland B.V. Sint Jozefstraat 20, 5753 AV Deurne Postbus 70, 5750 AB Deurne T: +31 493 350 767 F: +31 493 350 779 E:
[email protected] I: www.vescom.nl
Vanguard Healthcare Rob van Liefland Benelux & Nordic E:
[email protected] M: +31 6 54 78 58 76 W: www.vanguardhs.com
PARKEERVOORZIENINGEN
F: +31 (0) 493 473299
I:www.4medicaldesign.com E:
[email protected] Hogeschool Rotterdam G.J. de Jonghweg 4-6 3015 GG Rotterdam T: 010 794 48 90 I: http://gezondheidszorgtechnologie.nl
Spark Nieuwstraat 4 - 2266 AD Leidschendam T: 070-3177005 E:
[email protected] I: www.spark-parkeren.nl
OPERATIEKAMERS
PERSOONSBEVEILIGING SYSTEMEN
Brecon International Postbus 555 4870 AN Etten-Leur T: 31 (0)88 287 46 46 E:
[email protected] I: www.breconinternational.com _______________________________
Interflow De Stek 15, 1771 SP Wieringerwerf T. (0227) 60 28 44 F. (0227) 60 31 65
[email protected] www.interflow.nl _______________________________
MANN+HUMMEL Vokes Air BV Nijverheidsweg 15, 3401 MC IJsselstein Postbus 309, 3400 AH IJsselstein T: 088-8653724- F : 088-8653400 E :
[email protected] www.vokesair.com ______________________________
Ooperon Mijkenbroek 25 4824 AA Breda T: + 31 76 57 230 30 E:
[email protected] I: www.ooperon.nl
sanitair
Sanitair Consultancy Nederland Van Abcoudehof 73 3911 BM RHENEN T: 06 -204 241 51
[email protected]
Tinnemans Medical Design BVBA Gildenstraat 41,B-2470 Retie T: +32 (0) 14 717919
I: www.4medicaldesign.com E:
[email protected]
Volg ons zusterbedrijf op twitter: @ RopaSystems
telecare systemen
wasmachines
Miele Professional Postbus 166, 4130 ED Vianen T: 034-73 78 884 F: 034-73 78 429 www.miele-professional.nl E:
[email protected]
waterbehandeling Tunstall Healthcare Oslo 28 - 2993 LD Barendrecht T :0180-696 696 / F: 0180- 696 699 E:
[email protected] I: www.tunstall.nl
TOTAALINRICHTING
Heijneman Medical BV Postbus 408 3400 AK IJsselstein T: 088 11 81 000 / F: 088 11 81 081 E:
[email protected] I: www.heijnemanmedical.nl
vloeren
BWT Nederland B.V. Energieweg 9, 2382 NA Zoeterwoude T +31 (0)88 750 90 00 F +31 (0)88 750 90 90 www.bwtnederland.nl _______________________________
Pure Water Group Korte Hei 3 4714 RD Sprundel T: 0165 348 252 F: 0165 348 254 I: www.purewatergroup.com
Nora flooring systems B.V. Belgiëstraat 14 5171 PN Kaatsheuvel T: 0416-286140 I: www.nora.com/nl
FMT Gezondheidszorg
45
AGENDA JANUARI 2015
MAART
APRIL
NOVEMBER
Vakbeurs Facilitair 14 – 16 januari 2015, Brabanthallen, Den Bosch Inlichtingen: www.vakbeursfacilitair.nl
Aqua Nederland Vakbeurs 17 – 19 maart 2015, Evenementenhal Gorinchem Inlichtingen: www.evenementenhal.nl
NVTG congres, “Verstaan wij elkaar in de zorg nog wel?” 9 – 10 april 2015, NH Eindhoven Conference Centre Koningshof, Veldhoven Inlichtingen: www.nvtg.nl
Infosecurity.nl 2015 4 – 5 november 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.infosecurity.nl
Klimaatvak Gorinchem 27 – 29 januari 2015, Evenementenhal, Gorinchem Inlichtingen: www.klimaatvak.nl
FEBRUARI De Nationale GezondheidsBeurs 2015 5 – 8 februari 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.gezondheidsbeurs.nl Week van de Bouw/Bouwbeurs 2015 9 – 13 februari 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.weekvandebouw.nl www.bouwbeurs.nl
Elektro Vakbeurs 17 – 19 maart 2015, Evenementenhal Venray Inlichtingen: www.evenementenhal.nl Zorg & ICT 2015 18 – 20 maart 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.zorg-en-ict.nl Zorgtotaal 2015 18 – 20 maart 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.zorgtotaal.nl Infosecurity.be 2015 25 – 26 maart 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.infosecurity.be
Materials 2015 22 – 23 april 2015, Koningshof, Veldhoven Inlichtingen: www.materialenbeurs.nl
ICT & Logistiek 2015 10 – 13 november 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.ict-en-logistiek.nl
MEI
Smart Lighting 2015 20 – 21 mei 2015, CityCube Berlijn Inlichtingen: www.smartlighting.org
SEPTEMBER
Elektrotechniek 2015 29 – september – 2 oktober 2015, Jaarbeurs, Utrecht Inlichtingen: www.elektrotechniek-online.nl
ADVERTENTIE-INDEX 2 double you bv 43 BAM 2 Bender Benelux BV 44 Berko Kompressoren 44 Blygold Nederland BV 44 Boge Kompressoren BV 44 Brecon International 45 Bussman Verhuur BV 27 Bussman Verhuur BV 44 BWT Nederland BV 45 C-AIR Technics BV 44 Cadolto Benelux BV 43 Carrier Airconditioning Benelux BV 43 Copernicare 15 de Block Consultant 43 de Jong Gortemaker Algra 43 46
FMT Gezondheidszorg
Dräger Medical Netherlands BV 45 EGM adviseurs 43 EGM architecten 43 ERBE Nederland B.V. 23 Geveke Besturingstechniek 14 Geveke Besturingstechniek 43 Heijneman Medical BV 45 Hogeschool Rotterdam 45 Honeywell Building Solutions 44 Ingenieursbureau Wolter & Dros bv 44 InterBouwconsult bv. 43 Interflow 45 Linde Healthcare Benelux 44 Mann+Hummel Vokes Air BV 45 Medela 47 Metaflex Doors Europe B.V. 44
Metaflex Doors Europe B.V. 48 Miele Professional 23, 25, 37 Miele Professional 45 MTD Landschapsarchitecten 44 nora flooring systems BV 45 OK Consultancy Nederland (OKCN) 43 Ooperon 45 Pure Water Group 45 Record Automatische Deuren BV 43 Ropa Systems BV 43 Ropa Systems BV 44 Sanitair Consultancy Nederland 45 Sauter Building Control Nederland bv 44 Smits van Burgst 43 Spark 45 Sweegers en de Bruijn 43
Technische Unie B.V. Tinnemans Medical Design BV Tinnemans Medical Design BV Trane Airconditioning B.V. Tunstall Healthcare Ultimo Software Solutions bv Valstar Simonis Van Dorp zorg en welzijn Van Looy Group NV Vanguard Healthcare Solutions Ltd. Vescom Nederland B.V. Vetrotech Saint-Gobain Benelux
44 27 45 43 45 44 43 44 43 45 45 43
Thopaz+
TM
MEDELA INTRODUCEERT EEN NIEUWE GENERATIE BINNEN THORAXDRAINAGE SYSTEMEN. THOPAZ + MEET DIGITAAL LUCHT, DRUK EN VLOEISTOF • • • •
Objectieve data en nauwkeurige informatie gebaseerd op de belangrijkste therapeutische indicatoren. Duidelijk display met intuïtief scherm. Gegevens realtime, tot 72-uur terug te lezen en te downloaden. Gebruiksvriendelijk, hygiënisch en compact. Lichtgewicht, draagbaar en met oplaadbare accu. Meer comfort en mobiliteit voor de patiënt.
Thopaz+ digitaal thoraxdrainage systeem helpt professionals in de gezondheidszorg accurate beslissingen te nemen, met als resultaat een sneller herstel en korter ziekenhuisverblijf voor de patiënt en lagere behandelkosten.1,2 Interesse in Thopaz+? Neem contact op met uw accountmanager of bel 073-690 40 40 of e-mail:
[email protected]. Volg ons ook via /Medela Benelux BV of bezoek onze website www.medela.nl. 1 Multicenter international Randomized Comparison of Objective and Subjective Outcomes Between Electronic and Traditional Chest Drainage Systems; Pompili C., Detterbeck F., Papagiannopolous K., Sihoe A., Vachlas K., Maxfield M., Lim H., Brunelli A.; The Annals of Thoracic Surgery; accepted for publication 2014. 2 Impact of the learning curve in the use of a novel electronic chest drainage system after pulmonary lobectomy: a case-matched analysis on the duration of chest tube usage. Pompili C., Brunelli A., Salati M., Refai M., Sabbatini A., Interact Cardiovasc Thorac Surg. 2011 Nov; 13(5):490-3.
Precious life - Progressive care www.thopazplus.com
imagine... ... a room with a view 100% ontwerpvrijheid met Imagine Metaflex Doors introduceert een nieuw schuifdeurconcept. De afwerking met hoogwaardige 3M DI-NOC folie, biedt diverse kleuren, prints en foto’s. Ook kunnen wij een volledig eigen ontwerp voor u verzorgen.
Onbegrensde mogelijkheden met Metaflex Doors Onze schuifdeurconcepten worden wereldwijd toegepast binnen de sectoren Healthcare, Food & Pharma. Daarbij bieden we de juiste balans tussen functionaliteit, esthetica en efficiëntie. Wilt u meer weten over onze mogelijkheden? Neem contact met ons op of bezoek onze website. Ambachtsstraat 11 7122 MP Aalten The Netherlands T +31 (0)543 477 333 www.metaflex.nl
