GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 2: GEZONDHEIDSGEDRAG EN LEEFSTIJL
Lydia Gisle, Stefaan Demarest (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat 14 B-1050 Brussel +32 2 642 50 25 E-mail:
[email protected] Depotnummer: D/2014/2505/69 Intern referentienummer PHS Report 2014-47
4. Gebruik van illegale drugs AUTEUR Lydia GISLE
Gelieve bij het verwijzen naar resultaten van dit hoofdstuk de volgende referentie te gebruiken: Gisle L. Gebruik van illegale drugs. In: Gisle L, Demarest S (ed.). Gezondheidsenquête 2013. Rapport 2: Gezondheidsgedrag en leefstijl. WIV-ISP, Brussel, 2014
INHOUDSTAFEL Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 2. Vragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 3. Indicatoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 4. Resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 4.1. Experimenteel gebruik van cannabis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 4.2. Recent gebruik van cannabis (afgelopen 12 maanden) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 4.3. Huidig en frequent gebruik van cannabis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 4.5. Gebruik van andere drugs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 4.6. Gebruik van cocaïne, amfetamines, heroïne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 5. Bespreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295 6. Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299 7. Tabellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | Inhoudstafel
4.4. Leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
257
SAMENVATTING
In 2013 geeft 15% van de bevolking van 15 tot 64 jaar aan minstens één keer in hun leven cannabis gebruikt te hebben, terwijl 5% aangeeft in de afgelopen 12 maanden cannabis gebruikt te hebben (= “recent gebruik”) en 2,6% in de afgelopen 30 dagen (= “huidig gebruik”). Onder de huidige gebruikers, gebruikt 21% intensief cannabis, dit wil zeggen minstens op 20 van de 30 dagen (bijna dagelijks gebruik). De gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis wordt gebruikt, is 18 jaar en 5 maanden bij de bevolking van 15 tot 64 jaar. Het profiel van de druggebruiker in België komt overeen met die van internationale studies. Zo is cannabisgebruik vooral populair bij jongeren (van 15-24 jaar), bij mannen (van 15-34 jaar), in alle sociale milieus, ongeacht de woonplaats (zowel stedelijke als landelijke gebieden). Cannabisgebruik komt echter meer voor in het Brussels Gewest dan in de twee andere gewesten van het land. Dit profiel wordt goed geïllustreerd aan de hand van het recent gebruik (in de afgelopen 12 maanden) van cannabis: het gaat om 12% van de jongeren van 15-24 jaar en om 8% van diegenen van 25-34 jaar (tegen 3% of minder in de leeftijdsgroep na 35 jaar). In de groep van jongeren van 15-24 jaar is het percentage vrouwen dat cannabis heeft gebruikt bijna gelijk aan het percentage mannen (respectievelijk 11% en 14%). Terwijl het percentage vrouwelijke gebruikers na deze leeftijd afneemt (4% van de jonge vrouwen van 25-34 jaar), blijft cannabis nog populair bij mannen van 25 tot 34 jaar (13%). Verder wordt cannabis meer gebruikt door de inwoners van het Brussels Gewest (8%) dan door de inwoners van het Vlaams (4%) of het Waals Gewest (6%). Aangaande « andere drugs » (bv. cocaïne, amfetamines, opiaten, enz.) wijzen de cijfers erop dat 3,6% van de bevolking van 15 tot 64 jaar (8,3% van de 25-34 jarigen) ooit één van deze drugs zou hebben gebruikt, en 0,8% van de bevolking (2,2% van de 25-34 jarigen) dit in de afgelopen 12 maanden zou hebben gebruikt. Het recent gebruik (< 12 maanden) per product geeft gelijkaardige prevalenties aan voor cocaïne en amfetamines/ecstasy (0,5% van de 15-64 jarigen), en lagere prevalenties voor opiaten (0,2%), nieuwe psychoactieve stoffen (0,1%) en producten zoals LSD of hallucinerende paddenstoelen (0,1%). Het zijn overwegend mannen die deze producten gebruiken en de leeftijd is een beetje hoger dan die van de cannabisgebruikers: de prevalenties van het gebruik van andere drugs zijn hoger in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar dan in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar.
Evolutie over de tijd De resultaten van de opeenvolgende enquêtes tonen aan dat de prevalenties van bijna alle indicatoren m.b.t. het gebruik van cannabis in het laatste decennium zijn gestabiliseerd (resultaten na correctie voor leeftijd en geslacht). Deze vaststelling bevestigt de trend die ook op Europees niveau wordt vastgesteld (1)1. Ook wordt er bij de huidige gebruikers (gebruik in de maand voorafgaand aan het interview) een daling van de intensiteit van het cannabisgebruik vastgesteld: terwijl in 2004 en 2008 30% van de « huidige » gebruikers aangaf (bijna) dagelijks cannabis te gebruiken, is dit percentage gedaald tot 21% in 2013. De resultaten voor wat de leeftijd betreft waarop voor het eerst cannabis wordt gebruikt, zijn echter verontrustend: gemiddeld 19 jaar in 2004 en gemiddeld 18 jaar in 2013. Het experimenteel gebruik (ooit) van andere drugs dan cannabis is in België sinds de enquête van 2008 niet toegenomen: 3,9% in 2008 en 3,6% in 2013. Er wordt daarentegen een daling van het percentage recente gebruikers van deze andere drugs waargenomen tussen 2008 (1,5%) en 2013 (0,8%). Hoewel de frequenties op niveau van de algemene bevolking zeer laag zijn, wijzen de resultaten op een dalende trend van het gebruik van cocaïne, amfetamines en ecstasy, en een stabilisatie van het gebruik van opiaten. 1
European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2014). European Drug Report: Trends and evolution.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | Samenvatting
Het gebruik van illegale drugs (cannabis, cocaïne, amfetamines, opiaten,…) en het onderzoek van zijn evolutie over de tijd zijn een bezorgdheid van het volksgezondheidsbeleid vanwege de gevolgen ervan voor de gezondheid, het sociaal leven en de maatschappelijke lasten die dit met zich meebrengt. In dit rapport wordt getracht aan de hand van analyses volgens leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, urbanisatiegraad en gewest een profiel te schetsen van het gebruik van illegale drugs, zodat een gericht preventief beleid kan worden gevoerd.
259
260
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | Samenvatting
1. INLEIDING
De module over het gebruik van “illegale drugs” is er dus op gericht om de prevalentie van individuen die cannabis gebruiken, maar ook de prevalentie van gebruikers van andere gevaarlijke producten, zoals cocaïne, amfetamines, ecstasy, heroïne of meer recent de nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) - op de markt verschenen maar nog niet wettelijk verboden - te schatten. Dankzij het behoud van dezelfde vragen in de verschillende enquêtes, kan het grootste deel van de gegevens over het cannabisgebruik over de tijd (2001, 2004, 2008, 2013) worden bestudeerd. De andere gegevens hebben slechts twee meetpunten in de tijd (2008 en 2013) of worden voor de eerste keer gepeild in 2013 (NPS). Om de reden waarom het gebruik van deze drugs een zorg is voor de volksgezondheid beter te omlijnen, wordt hier, ter informatie, een omschrijving4 gegeven van de nefaste gevolgen (direct, secundair en op lange termijn) van het gebruik ervan: • Cannabis (hasjiesj of marihuana) is de meest gebruikte illegale drug in Europa en daarom is de meerderheid van de vragen in de Gezondheidsenquête hieraan besteed. Het gebruik van cannabis lokt een aantal ongewenste secundaire effecten (tijdelijk geheugenverlies, trage reactietijd, verstoring van de bewegingen, duizeligheid) uit, die een indirect gevaar kunnen zijn, zoals bij het besturen van een voertuig, vooral dan in combinatie met alcohol. De effecten op lange termijn op de gezondheid zijn nog niet zo goed gekend, maar in elk geval zijn ze dezelfde als deze gerelateerd aan het gebruik van tabak (kankerverwekkend). Bovendien kan het regelmatig gebruik van cannabis depressieve periodes, angstperiodes en zelfs schizofrenie stimuleren bij bepaalde voorbeschikte personen. Een intens gebruik of een gebruik op lange termijn kan leiden tot psychische afhankelijkheid. • Cocaïne komt op de tweede plaats van de meest gebruikte illegale drug in Europa. In hoge dosissen kan het gebruik ervan gepaard gaan met een hevige opwinding, met panische angsten en zelfs met acute paranoia. De effecten van cocaïnegebruik worden gevolgd door een « terugval » met pijnlijke nawerkingen die, afhankelijk van de intensiteit van het gebruik, vermoeidheid, neerslachtigheid, een depressief humeur, angst, paniekaanvallen en paranoia kunnen omvatten. Een regelmatig gebruik van cocaïne kan gepaard gaan met cardiovasculaire problemen (voornamelijk hartinfarcten), ademhalingsproblemen, neurologische en psychiatrische problemen, en een verhoogd risico op ongevallen en geweld. Daarnaast is een fysieke en psychische verslaving 2
De belangrijkste resultaten van het rapport 2011 van de ESPAD studie uitgevoerd in Vlaanderen kunnen worden geconsulteerd op het Internet op het volgende adres: http://www.espad.org/en/Participating-countries/Belgium/ Belgium-Flanders/#.
3
Het rapport van de enquête 2009/10 kan op het Internet worden geconsulteerd: http://www.euro.who.int/en/ countries/armenia/publications/social-determinants-of-health-and-well-being-among-young-people.-healthbehaviour-in-school-aged-children-hbsc-study.
4
Volgens het rapport van het ‘Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving, 2009’, en de website van Infor-Drogues: http://www.infordrogues.be/index.php/produits.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 1. Inleiding
In België is de informatie over het gebruik van illegale drugs bij de algemene bevolking grotendeels gebaseerd op de nationale Gezondheidsenquête. Andere beschikbare gegevens binnen dit domein zijn afkomstig van regionale enquêtes of van enquêtes specifiek gericht op het schoolmilieu (bv. ESPAD, 20112 ; HBSC 2009/10 (2)3), maar deze laten niet toe statistische informatie te berekenen van toepassing op de algemene bevolking. Tegelijk moet duidelijk worden gesteld dat in de resultaten van de Gezondheidsenquête wellicht de feitelijke prevalentie van het gebruik van illegale drugs wordt onderschat, in die zin dat eerder gemarginaliseerde personen (gevangenen, geïnstitutionaliseerde personen, daklozen,…) – die misschien de grootste gebruikers zijn – niet werden bevraagd. De Gezondheidsenquête heeft ook zijn beperkingen voor wat betreft het aantal vragen m.b.t. het gebruik van drugs dat in de vragenlijst kan worden opgenomen, gezien de vele aspecten die worden onderzocht in het brede terrein van de gezondheid. Om dit probleem op te lossen hebben verschillende Europese landen zich ertoe verbonden om enquêtes gewijd aan verslavingen herhaaldelijk bij de algemene bevolking uit te voeren. In de toekomst zou het interessant zijn zich hierop te inspireren.
261
een ander negatief gevolg van het gebruik van cocaïne alsook het risico op vroegtijdig overlijden door het gebruik van een overdosis (Wagner et Anthony, 2002, geciteerd in OESO, 2009). • Amfetamines (generieke term die zowel de amfetamines als de methamfetamines groepeert) en ecstasy (generieke naam voor synthetische substanties die op chemisch vlak verwant zijn met amfetamines, maar die iets andere effecten hebben) kunnen gemakkelijk worden gevonden op de Europese markt. Het gebruik ervan is dan ook redelijk verspreid.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 1. Inleiding
Amfetamines zijn synthetisch aangemaakte drugs, waarvan de chemische structuur lijkt op deze van natuurlijke door het lichaam aangemaakte bioamines (adrenaline, noradrenaline,…). De effecten van het product zijn afhankelijk van de dosis, de gebruiksfrequentie en de wijze van gebruik, maar ook van de gebruiker, zijn psychische gezondheidstoestand en zijn personaliteit. Het werkt als een versterker van het humeur waarbij iemand in goed humeur euforisch wordt of, omgekeerd, angstig en geïrriteerd. Het belangrijkste onmiddellijke effect is dat het de lichaamstemperatuur doet toenemen. In combinatie met een intense en aanhoudende fysieke activiteit, verhoogt het risico op koorts, vooral dan wanneer het gebruikt wordt op een druk bevolkte plaats die slecht verlucht is (bv. een discotheek). De « warmteopstoot » kan samengaan met een hartinfarct of een totale uitputting (verlies van het bewustzijn, coma) met een soms dodelijke afloop. Het gebruik van amfetamines creëert een psychische afhankelijkheid. De fysieke afhankelijkheid van amfetamines is controversieel. Voor sommigen zou de fysieke afhankelijkheid zich vertalen door een vermindering van de aanmaak van hersenbioamines. Het is dit tekort dat verantwoordelijk zou zijn voor een ernstige depressie, soms vergezeld van zelfmoordpogingen. Ecstasy (XTC) was de geprefereerde drug in de jaren ’90. De meest gekende substantie binnen deze groep is MDMA. Onder de gevaren gerelateerd aan hun gebruik vallen perceptieproblemen (visueel, auditief en tastzin), het verlies van het coördinatievermogen (met alle gevolgen voor het besturen van een voertuig), hartproblemen, problemen van de bloedsomloop en de « warmteopstoot » (verlies van bewustzijn, coma). Een herhaaldelijk gebruik en in hoge dosis kan een toestand van angst en depressie gedurende verschillende dagen met zich meebrengen. De risico’s van het gebruik van ecstasy op lange termijn zijn nog weinig bekend. • Heroïne, aangemaakt op basis van morfine, is een opiumderivaat dat het meest gebruikt wordt door verslaafden. Heroïne is een “onderdrukker” van het centraal zenuwcentrum, zoals de endorfines (op een natuurlijke manier aangemaakt door de hersenen) waarop ze lijken. Bij herhaaldelijk gebruik vermindert de intensiteit van deze gevoelens. De gebruiker is dan ook genoodzaakt de gebruikte hoeveelheid en de frequentie waarmee de substantie wordt gebruikt op te drijven om ontwenningsverschijnselen, die zich vertalen in extreem pijnlijke crisissen en een permanente angst gerelateerd aan de moeilijkheden om het product te verschaffen, te vermijden. Het gebruik van heroïne gaat gepaard met een grote fysieke afhankelijkheid en ervan ontwennen –wat zeer moeilijk is– is slechts haalbaar met gespecialiseerde hulp en met een vervangbehandeling (methadon en buprenorfin). Voor wat de gezondheidsrisico’s betreft, verstoort heroïne de geheugencapaciteit, de waakzaamheid, de aandacht, het reactievermogen en bewerkstelligt het de slaap. Andere problemen die met het gebruik gepaard gaan zijn: anorexia, infectiegevaar door algemene afzwakking, stemmingswisselingen, angstproblemen, apathie en huidaandoeningen. In zware dosis kan heroïne de vitale lichaamsfuncties in gevaar brengen en de dood tot gevolg hebben. Daarnaast verhoogt het intraveneus gebruik van drugs (heroïne, cocaïne,…) het risico van besmetting door HIV en door hepatitis C.
262
• Nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) zijn synthetische drugs, (nog) niet gereguleerd (genaamd « legal highs » of « legale genotsmiddelen »), die de laatste jaren in de Europese Unie (EU)5 verschenen en hoofdzakelijk via Internet worden gecommercialiseerd. Deze moleculen worden onttrokken aan hun gebruik (bv. geneesmiddelen) of zijn zo ontworpen dat ze de wet omzeilen (aanpassing van de moleculaire structuur van een verboden drug, die wel nog hetzelfde effect heeft maar niet meer onder de wetgeving valt). Deze stoffen kunnen acute vergiftiging veroorzaken, soms dodelijk, door onzekerheden over de effecten, de dosering of de risico’s van hun 5
http://ec.europa.eu/justice/anti-drugs/new-drugs/index_fr.htm
Gegeven de risico’s op korte en lange termijn van het gebruik van drugs voor de fysieke, psychische en sociale gezondheid van de gebruikers en gegeven de problemen die het met zich mee kan brengen voor de directe omgeving van de gebruiker en voor de samenleving, is het noodzakelijk de strijd tegen drugs en tegen toxicomanie op te nemen in een prioritair gezondheidsbeleid. Inzetten op de preventie van het experimenteel gebruik van drugs bij jongeren, maar ook en vooral op de overgang van experimenteel naar regelmatig gebruik en op de beperking van de risico’s is hierbij primordiaal. In dit kader is het noodzakelijk een representatief beeld te hebben over het gebruik van psychoactieve substanties in ons land, moeten de risicogroepen van een problematisch gebruik omschreven worden en moet de verandering in de tijd worden opgevolgd. In de Gezondheidsenquête wordt op een bescheiden manier getracht meer inzicht te krijgen in deze problematiek. De Gezondheidsenquête pretendeert echter niet de problematiek van het gebruik van illegale drugs in alle detail te onderzoeken - hiervoor moeten andere onderzoeken gericht naar de gebruikers worden ontwikkeld, die zullen toelaten de problematiek van het druggebruik en de behandeling van druggebruikers beter te begrijpen.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 1. Inleiding
gebruik. De EU probeert hierop te reageren via een waarschuwingssysteem dat toelaat nieuwe stoffen beschikbaar op de markt te detecteren, de risico’s ervan te evalueren en ze te controleren. Sinds 2005 hebben de landen van de EU meer dan 300 NPS gerapporteerd via het vroegtijdig waarschuwingssysteem. Deze drugs zijn dus een nieuwe bedreiging dat het beleid voortaan moet aanpakken.
263
2. VRAGEN De module rond illegale drugs in de Gezondheidsenquête 2013 omvat, zoals in 2008, vijf vragen over het gebruik van cannabis en twee aanvullende vragen over het gebruik van psychoactieve substanties (bv. cocaïne, ecstasy, heroïne). Nieuw in deze reeks vragen is de opname van de categorie ‘nieuwe synthetische producten of « legal highs » (legale genotsmiddelen) ontworpen om de effecten van gereglementeerde drugs na te bootsen’ in de lijst van producten eventueel gebruikt in de afgelopen 12 maanden. De vragen over druggebruik zijn onderdeel van de schriftelijke bevraging, dit om elke interactie tussen de bevraagde persoon en de interviewer, en de vertekening die dit met zich mee kan brengen (sociale druk, ongemak, angst), te vermijden. De schriftelijke vragenlijst, en dus de vragen rond illegale drugs, zijn enkel gericht aan personen van 15 jaar en ouder.
ID.01.
Hebt u ooit cannabis (hasjiesj of marihuana) gebruikt?
ID.02.
Op welke leeftijd hebt u voor het eerst cannabis (hasjiesj of marihuana) gebruikt?
ID.03.
Hebt u de afgelopen 12 maanden (hasjiesj of marihuana) gebruikt?
ID.04.
Hebt u de afgelopen 30 dagen (hasjiesj of marihuana) gebruikt?
ID.05.
Hoe vaak hebt u de afgelopen 30 dagen (hasjiesj of marihuana) gebruikt?
ID.06.
Hebt u ooit cocaïne, amfetamines, ecstasy of andere gelijkaardige middelen gebruikt?
ID.07.
Welke middelen hebt u de afgelopen 12 maanden gebruikt? • Geen • Cocaïne • Amfetamines, speed • Ecstasy (XTC, MDMA) • « Legal highs » (nieuwe psychoactieve substanties zoals synthetische cannabinoïden, spice, mephedrone, herbal ecstasy,…) • LSD, acids • Heroïne • Methadon • Buprenorfin (SUBUTEX®) • Andere (omschrijf )
6
http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_1390_EN_population_survey_handbook.pdf
7
http://ec.europa.eu/health/ph_information/implement/wp/systems/docs/ev_20070315_ehis_en.pdf
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 2. Vragen
De eerste 5 vragen werden overgenomen van een gestandaardiseerde vragenlijst, opgesteld door het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugverslaving (EWDD)6 (3). Vraag 6 is afkomstig van de Europese EHIS vragenlijst (eerste golf, 2008, p. 45)7. Vraag 7 werd gecreëerd om het recent gebruik (afgelopen 12 maanden) van andere psychoactieve middelen in kaart te brengen.
265
3. INDICATOREN De indicatoren rond het gebruik van cannabis en andere « illegale » middelen worden enkel voor de leeftijdsgroepen tussen 15 en 64 jaar voorgesteld. Boven deze leeftijd is het gebruik van dergelijke producten te weinig frequent om betrouwbare statistische resultaten te berekenen. Dit rapport stelt de resultaten met betrekking tot de volgende indicatoren voor: ID01_1 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt. Deze indicator heeft betrekking op minstens eenmaal gebruik van cannabis en verwijst naar wat experimenteel gebruik of ooit gebruik van cannabis wordt genoemd. ID03_1 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt. Deze indicator verwijst naar de jaarprevalentie van het gebruik van cannabis, dit wil zeggen het recent gebruik van cannabis.
ID07_1 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt (bv. cocaïne, amfetamines, ecstasy of andere middelen. Deze indicator verwijst naar de jaarprevalentie van het gebruik van andere illegale drugs, dit wil zeggen het recent gebruik van andere illegale drugs.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 3. Indicatoren
ID03_2 Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt. Deze indicator laat toe het (recent) stoppen van het gebruik van cannabis in kaart te brengen.
De volgende indicatoren worden niet in tabelvorm aan het einde van het hoofdstuk gepresenteerd daar het aantal gebruikers beperkt is. Ze zijn wel opgenomen in een tabel onder het punt 4.6.1.
267
ID04_1 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt. Deze indicator geeft de huidige prevalentie van het gebruik van cannabis weer. ID05_1 Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen (4 categorieën). Deze indicator meet de intensiteit van het huidig gebruik van cannabis. ID02_1 Gemiddelde leeftijd waarop voor de eerste keer cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar. ID06_1 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, zoals cocaïne, amfetamines, ecstasy of andere soortgelijke middelen. Deze indicator beschrijft het ooit gebruik van andere illegale drugs.
ID07_2 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cocaïne heeft gebruikt. ID07_3 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden amfetamines of ecstasy heeft gebruikt. ID07_5 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden nieuwe psychoactieve stoffen (legal highs) heeft gebruikt. ID07_7 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden heroïne of vervangers ervan (methadon, buprenorfin) heeft gebruikt. ID07_10 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug (LSD, hallucinerende paddenstoelen) heeft gebruikt.
268
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
4. RESULTATEN 4.1. EXPERIMENTEEL GEBRUIK VAN CANNABIS Het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugverslaving (EWDD) definieert de prevalentie van het experimenteel gebruik van cannabis (ook ooit gebruik genoemd) als het percentage personen dat minstens één keer in hun leven cannabis heeft gebruikt. Deze indicator (hier: ID01_1) omvat dus zowel mensen die geen cannabis meer gebruiken op het moment van de enquête of die niet regelmatig cannabis gebruiken als mensen die momenteel (nog) cannabis gebruiken. Daarnaast wordt ook de indicator ID03_2 gerapporteerd: het betreft het percentage gebruikers dat sinds een jaar of langer geen cannabis meer heeft gebruikt. De gerapporteerde cijfers hebben betrekking op de bevolking van 15 tot 64 jaar, volgens de aanbevelingen van het EWDD.
In 2013 heeft 15% van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar minstens één keer in hun leven cannabis gebruikt. Van deze gebruikers geeft 69% aan geen cannabis te hebben gebruikt in de afgelopen 12 maanden. Met andere woorden: meer dan twee derde van zij die ooit cannabis hebben gebruikt, zijn voormalige gebruikers en minder dan een derde van hen heeft het afgelopen jaar nog cannabis gebruikt (zie punt 4.2).
Analyse volgens geslacht en leeftijd De prevalentie van het experimenteel gebruik van cannabis is lager bij vrouwen (11%) dan bij mannen (19%), dit verschil is significant na correctie voor leeftijd. Het percentage vrouwen dat sinds meer dan een jaar geen cannabis meer gebruikt (74%) is ook hoger dan het percentage mannen (66%). Figuur 1a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
4.1.1. BELGIË
269
Het experimenteel gebruik van cannabis komt meer voor in de leeftijdsgroep van 15 tot 34 jaar, waar 26% à 30% van de jonge mensen van deze leeftijd ooit cannabis heeft gebruikt, tegenover 15% van de personen van 35-44 jaar en minder dan 3% van de 55-64 jarigen. De verschillen tussen de leeftijdsgroepen (15-34 versus 35-64) zijn significant. Figuur 1a geeft aan dat het percentage mannen dat ooit cannabis heeft gebruikt hoog is in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar (42%), zelfs als 70% van hen de laatste 12 maanden geen cannabis meer heeft gebruikt (Figuur 1b).
Een beetje een atypisch resultaat wordt vastgesteld in Figuur 1a voor wat het experimenteel gebruik van cannabis betreft: in 2013 is het percentage vrouwen van 15-24 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt (28%) hoger dan het percentage mannen in dezelfde leeftijdsgroep (24%), terwijl in de voorgaande enquêtes, niet alleen de percentages volgens geslacht omgekeerd waren, maar het percentage jonge vrouwen (15-24 jaar) dat ooit cannabis heeft geprobeerd slechts 16% was in 2008, in vergelijking met 28% in 2013. Er dient echter opgemerkt te worden dat in 2013 62% van de jonge meisjes van 15-24 jaar die al met cannabis heeft geëxperimenteerd, in de afgelopen maanden geen cannabis meer heeft gebruikt, tegenover slechts 43% van de jonge mannelijke gebruikers (Figuur 1b).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 1b Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
270
Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken De verdeling van de personen die al cannabis hebben gebruikt, varieert in functie van het opleidingsniveau: 6% in de groep met het laagste opleidingsniveau tegenover 17% in de groep met een diploma hoger onderwijs. Het verschil tussen deze twee uiterste groepen is marginaal significant (p=0,054) na correctie voor leeftijd en geslacht. De urbanisatiegraad hangt niet samen met het experimenteel gebruik van cannabis. De verschillen (14% in landelijke gebieden versus 16% in stedelijke gebieden) zijn immers niet statistisch significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
Evolutie over de tijd Op nationaal niveau neemt het percentage van de bevolking van 15-64 jaar dat al cannabis heeft gebruikt op een constante manier toe (Figuur 2a) tussen 2001 (11%) en 2013 (15%), wat wijst op een accumulatie-effect doordat mensen blijven experimenteren met deze drug, bovenop de gebruikers van eerdere cohorten. Zo neemt het aantal experimentele gebruikers dat de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft genomen ook toe over de tijd (Figuur 2b), wat betekent dat er steeds minder mensen experimenteren met deze drugs. Daarom is het belangrijk te verwijzen naar de indicator ID03_1 (recent gebruik) wanneer het gaat om de evaluatie van het stijgend percentage van experimentele gebruikers van cannabis over de tijd. De statistische analyses geven echter aan dat het verschil met de prevalentie van het experimenteel gebruik van cannabis in 2008 niet significant is na correctie voor leeftijd en geslacht. We stellen ook vast dat het percentage gebruikers dat gestopt is met cannabis te gebruiken, toegenomen is in de tijd (Figuur 2b).
Figuur 2b Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 2a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
271
4.1.2. GEWESTEN Zoals bij de voorgaande enquêtes, is in 2013 het percentage personen van 15-64 jaar dat ooit cannabis heeft geprobeerd hoger in het Brussels Gewest (22%) dan in de twee andere gewesten van het land (14-15%). Het verschil tussen het Brussels Gewest en elk van de twee andere gewesten is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest heeft 14% van de bevolking van 15 tot 64 jaar (17% van de mannen en 11% van de vrouwen) ooit cannabis gebruikt, maar 69% van deze personen heeft dit niet in de afgelopen 12 maanden gebruikt. De verdeling volgens leeftijd van het experimenteel gebruik van cannabis (Figuur 3) is
gelijkaardig met die verkregen op nationaal niveau, maar verschillend van die waargenomen in de twee andere gewesten: in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar is het percentage Vlaamse meisjes dat ooit cannabis heeft geprobeerd (35%) hoger dan in de twee andere gewesten (28% van de Brusselse meisjes en 17% van de Waalse meisjes), en ook hoger dan het percentage Vlaamse jongens in dezelfde leeftijdsgroep (22%). Het percentage jonge Vlaamse mannen (15-24 jaar) dat ooit cannabis heeft geprobeerd (22%) is ook lager dan het percentage jonge mannen in het Brussels (41%) of het Waals Gewest (25%).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 3
272
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest
In het Vlaams Gewest kan geen samenhang worden vastgesteld tussen het opleidingsniveau en het experimenteel cannabisgebruik. Er is een constante toename over de tijd (één percent per enquêtejaar) van het percentage personen dat ooit cannabis heeft gebruikt, gaande van 11% in 2001 tot 14% in 2013. De statistische analyses geven aan dat het verschil van de percentages tussen 2001 en 2013 significant is na correctie voor leeftijd en geslacht. Het verschil tussen de resultaten van 2008 en 2013 apart genomen is echter niet statistisch significant na correctie voor leeftijd en geslacht, wat op een zekere stabilisatie wijst van de prevalentie van experimenteel cannabisgebruik.
Brussels Gewest In het Brussels Gewest heeft 22% van de bevolking van 15 tot 64 jaar ooit cannabis geprobeerd, een percentage dat hoger is dan in de andere gewesten (14-15%). Onder deze gebruikers heeft 63% geen cannabis gebruikt in de afgelopen 12 maanden. Wat de cijfers in het Brussels Gewest zo omhoog stuwt, is het hoger percentage jonge mannen van 15 tot 24 jaar dat met cannabis heeft geëxperimenteerd (41%), dit in vergelijking met de resultaten voor Vlaamse jonge mannen (22%) en Waalse jonge mannen (25%) in deze leeftijdsgroep, maar ook het hoger percentage vrouwelijke experimentele gebruikers (alle leeftijden samen) van cannabis (17% in het Brussels Gewest tegenover 10% à 11% in de andere gewesten). Zoals in de andere gewesten is het percentage mannen dat ooit cannabis heeft gebruikt (27%) hoger dan het percentage vrouwen (17%), een verschil dat significant blijft na correctie voor leeftijd.
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest
Het opleidingsniveau lijkt hier discriminerend te werken: niemand8 met een diploma lager onderwijs verklaart ooit cannabis te hebben gebruikt, 9% van de personen met een diploma hoger secundair heeft ooit cannabis gebruikt tegenover 28% van de personen met een diploma hoger onderwijs. Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. In het Brussels Gewest is het percentage experimentele gebruikers van cannabis toegenomen tussen 2001 (18%) en 2004 (22%), maar is sindsdien gestabiliseerd (22% in 2013): de verschillen tussen de drie laatste enquêtejaren zijn niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
Waals Gewest In het Waals Gewest heeft 15% van de bevolking van 15 tot 64 jaar ooit cannabis gebruikt (20% van de mannen en 10% van de vrouwen) en onder hen heeft 60% in de afgelopen 12 maanden geen cannabis meer gebruikt. In het Waals Gewest zijn het vooral de jongeren (21% van de 15-24 jarigen) en de jongvolwassenen van 25-34 jaar (32%) die ooit cannabis hebben geprobeerd. Bovendien zijn het vooral de mannen van 25-34 jaar (45%) die ooit cannabis hebben geprobeerd (Figuur 5). De positieve socio-economische gradiënt waargenomen voor de verdeling van experimenteel cannabisgebruik is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht, zelfs al lijkt het om grote verschillen te gaan: 8% van de laagst opgeleide personen tot 17% bij diegene met een diploma hoger onderwijs.
8
Opgepast met het klein aantal ondervraagde personen (49 in totaal) in dit opleidingsniveau.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 4
273
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 5
274
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest
Zoals op nationaal niveau, wordt er in het Waals Gewest een toename vastgesteld van het experimenteel cannabisgebruik over de tijd, gaande van 9% in 2001 tot 15% in 2013, een significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht. Ook hier is het verschil tussen de twee laatste enquêtejaren (2008 en 2013) echter niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
4.2. RECENT GEBRUIK VAN CANNABIS (AFGELOPEN 12 MAANDEN) 4.2.1. BELGIË Op nationaal niveau geeft 5% van de inwoners van 15 tot 64 jaar aan minstens één keer cannabis te hebben gebruikt in de 12 maanden voorafgaand aan het interview.
Analyse volgens geslacht en leeftijd Zonder verrassing concentreert het recent gebruik van cannabis zich in de twee jongste leeftijdsgroepen (12% van de 15-24 jarigen; 8% van de 25-34 jarigen). In vergelijking met andere leeftijdsgroepen zijn deze percentages significant hoger na correctie voor geslacht. Het recent gebruik van cannabis wordt vaker door mannen (6%) dan door vrouwen (3%) gerapporteerd, en dit verschil is significant na correctie voor leeftijd.
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
Het percentage mannen dat recent cannabis heeft gebruikt is quasi gelijk in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar (13%) en de leeftijdsgroep van 15-24 jaar (14%), waarna dit percentage afneemt (6% in de leeftijdsgroep van 35-44 jaar), terwijl het recent gebruik van cannabis bij vrouwen het meest voorkomt in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar (11%), om daarna sterk af te nemen: 4% in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar en 1% of minder in de volgende leeftijdsgroepen (Figuur 6).
Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken De prevalentie van het recent gebruik van cannabis is een beetje lager bij personen met de laagste opleiding (2% versus 5% in de andere opleidingsniveaus), maar de verschillen zijn niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. De prevalentie van het recent gebruik van cannabis varieert niet volgens urbanisatiegraad van de woonplaats. Evolutie over de tijd Het gebruik van cannabis in de afgelopen 12 maanden is, na correctie voor leeftijd en geslacht, niet geëvolueerd tussen 2004 en 2013 (5%) in de bevolking van 15 tot 64 jaar, en dit zowel op niveau van gans het land als op niveau van de gewesten (Figuur 7).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 6
275
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 7
276
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
4.2.2. GEWESTEN Sinds de eerste meting in 2004 (Figuur 7) is het percentage recent gebruik van cannabis in het Brussels Gewest hoger dan in de twee andere gewesten. Het verschil tussen de percentages van het Brussels en het Waals Gewest vervaagt echter geleidelijk over de tijd: we observeren een stijging van de frequentie recente gebruikers in het Waals Gewest (5% in 2004 tot 6% in 2013), terwijl de frequentie in het Brussels Gewest stabiliseert (9% in 2004; 8% in 2013) en daalt in het Vlaams Gewest (5% in 2004-2008 en 3,5% in 2013). Het verschil in prevalentie tussen het Vlaams Gewest (3,5%) en elk van de twee andere gewesten (6%-8%) is significant zijn na correctie voor leeftijd en geslacht.
Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 3,5% van de bevolking van 15 tot 64 jaar (2,5% van de vrouwen en 4,5% van de mannen, geen significant verschil) aan cannabis te hebben gebruikt in de 12 maanden voorafgaand aan het interview. Het recent gebruik van cannabis is vooral populair bij de jongeren van 15-24 jaar (11%; zelfde percentage voor meisjes en jongens) en bij de 25-34 jarigen (6%; waarbij 9% van de mannen en 3% van de vrouwen) (Figuur 8). De frequentie van het recent gebruik van cannabis lijkt lager te zijn bij de hoogst opgeleide personen (3% bij personen met een diploma hoger onderwijs) ten opzichte van de lager opgeleiden (4% à 5%), maar de verschillen zijn niet statistisch significant na correctie voor leeftijd en geslacht. De urbanisatiegraad hangt niet samen met het recent gebruik van cannabis. Terwijl het percentage recente gebruikers van cannabis niet is veranderd tussen 2004 en 2008 in het Vlaams Gewest (5% voor de twee jaren), wordt er in 2013 (3,5%) een lichte daling van dit percentage waargenomen, maar het verschil is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest
Brussels Gewest Figuur 9
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 8
277
In het Brussels Gewest geeft 8% van de bevolking van 15 tot 64 jaar aan recent cannabis te hebben gebruikt, wat het hoogste percentage van de drie gewesten is. Cannabis werd in de afgelopen 12 maanden door 6% van de Brusselse vrouwen en 11% van de Brusselse mannen gebruikt (statistisch significant verschil). Het recent gebruik van cannabis is bijzonder hoog in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar: 21% van hen (22% van de jongens en 19% van de meisjes) heeft in het afgelopen jaar cannabis gebruikt, een percentage dat bijna twee keer zo hoog is dan in het Vlaams (11%) en in het Waals Gewest (13%). Cannabis
wordt ook veel gebruikt in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar (12%), vooral dan bij de mannen (19%; Figuur 9). In het Brussels Gewest wordt er een duidelijke socio-economische gradiënt voor het recent gebruik van cannabis vastgesteld: gaande van 0%-2% in de twee laagste opleidingsniveaus en stijgt tot 10% bij personen met een diploma hoger onderwijs (significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Tot slot lijkt het percentage recent gebruikers van cannabis in het Brussels Gewest zeer licht te dalen over de tijd (één percent in 9 jaar, tussen 2004 en 2013), maar de verschillen tussen de enquêtejaren zijn niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
Waals Gewest
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 10 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest
278
In het Waals Gewest heeft 6% van de inwoners van 15 tot 64 jaar cannabis gebruikt in de 12 maanden voorafgaand aan het interview. Het socio-demografisch profiel van recente gebruikers van cannabis in het Waals Gewest lijkt op die verkregen voor het ganse land. Zo is het recent gebruik van cannabis gerelateerd met de leeftijd (12% à 13% in de leeftijdsgroepen van 15-34 jaar; daarna is dit percentage minder dan 6%) en met het geslacht (3% van de vrouwen en 9% van de mannen, significant verschillend). Opvallend is ook dat in het Waals Gewest (Figuur 10) het verschil in prevalentie volgens geslacht groter is in de leeftijdsgroepen van 15-24 jaar en 25-34 jaar, en dit ten opzichte van dergelijk verschil waargenomen in de twee andere gewesten. Het recent gebruik van cannabis is gerelateerd met het opleidingsniveau: dit percentage is hoger bij personen met een hoger opleidingsniveau (7%) dan bij personen met een lager opleidingsniveau (1% bij personen met geen diploma of een diploma lager). De prevalentie van het recent gebruik van cannabis is lichtjes hoger in 2013 (6%) dan in 2004-2008 (5%), maar het verschil is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
4.3. HUIDIG EN FREQUENT GEBRUIK VAN CANNABIS De indicatoren ID04_1 (huidig gebruik = in de afgelopen 30 dagen) en ID05_1 (aantal dagen waarop cannabis werd gebruikt in de afgelopen 30 dagen) geven een beeld van de regelmatige en intensieve gebruikers van cannabis. Wanneer de percentages lager zijn dan 10%, dan worden de decimalen niet afgerond in de tekst hieronder.
4.3.1. BELGIË
Analyse volgens geslacht en leeftijd Het percentage mannen dat regelmatig cannabis gebruikt (3,9%) is hoger dan het percentage vrouwen (1,3%). De prevalentie van het huidig gebruik van cannabis is hoger in de leeftijdsgroep van 15 tot 34 jaar (5,2% à 6,0%) dan in de oudere leeftijdsgroepen (2% of minder) (Figuur 11). De verschillen waargenomen tussen mannen en vrouwen, en tussen de jongsten en de ouderen, zijn significant na correctie voor respectievelijk leeftijd of geslacht. Figuur 11 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
In België telt men 2,6% huidige gebruikers van cannabis van 15 tot 64 jaar. Onder deze personen, en voor deze periode van 30 dagen, geeft 21% aan tijdens minstens 20 dagen cannabis te hebben gebruikt, 17% heeft 10 tot 19 dagen cannabis gebruikt, 21% 4 tot 9 dagen en 41% 1 tot 3 dagen.
279
De verdeling (in %) van de huidige gebruikers volgens het aantal dagen waarop cannabis wordt gebruikt, in functie van het geslacht of van de leeftijd, wordt voorgesteld in Tabel 1. Vanwege de kleine aantallen per categorie (n < 100), is het afgeraden deze bevindingen te extrapoleren naar de algemene bevolking, vooral wat betreft de interpretatie van de verschillen tussen de subgroepen van de bevolking. Zo geven de grijze zones in de tabel aan dat deze cellen met enige voorzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd. Desalniettemin kan er vastgesteld worden dat één op vijf (21%) van de huidige gebruikers zware cannabisgebruikers zijn (> 20 dagen/maand). Dit percentage van zware cannabisgebruikers is echter lager dan in de jaren 2004 en 2008 (30%).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Tabel 1 | Verdeling (%) van de huidige gebruikers van cannabis van 15 tot 64 jaar, volgens de frequentie van gebruik (in aantal dagen) tijdens de afgelopen maand, volgens geslacht, leeftijd en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013
280
> 20 dagen
10-19 dagen
4-9 dagen
1-3 dagen
N
Mannen
18,5
20,9
22,4
38,3
103
Vrouwen
27,9
6,7
17,5
47,8
37
15-24 jaar
11,6
24,9
19,7
43,8
47
25-34 jaar
27,3
19,0
22,4
31,3
59
35-64 jaar
24,1
4,1
21,4
50,4
34
Totaal N
n=32
n=18
n=32
n=58
140
Totaal 2013
20,9
17,3
21,1
40,7
140
Totaal 2008
29,8
6,7
16,2
47,3
204
Totaal 2004
30,1
13,8
18,7
37,4
199
NB : Gezien hun kleine aantallen moeten de resultaten in de grijze zones met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd.
Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Na correctie voor leeftijd en geslacht, kan er geen lineaire gradatie worden vastgesteld tussen het huidig gebruik van cannabis in functie van het opleidingsniveau, noch in functie van de urbanisatiegraad van de woonplaats. . Evolutie over de tijd Tussen 2001 en 2013 is het percentage huidige gebruikers van cannabis van 15 tot 64 jaar op nationaal niveau niet gestegen (respectievelijk 2,7% en 2,6%) en de verschillen tussen de enquêtejaren zijn niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. De prevalentie van het huidig gebruik van cannabis is dus over de tijd constant gebleven (Figuur 12).
4.3.2. GEWESTEN Het Vlaams Gewest onderscheidt zich van de twee andere gewesten door een lager percentage huidige gebruikers van cannabis van 15 tot 64 jaar (1,7%); de percentages zijn dan weer statistisch gelijk (geen significant verschil) tussen het Brussels (5,2%) en het Waals Gewest (3,6%), na correctie voor leeftijd en geslacht. Het intensief gebruik van cannabis (> 20 dagen/maand) bij de huidige gebruikers lijkt een beetje meer voor te komen in het Brussels (23%) en in het Vlaams Gewest (23%) dan in het Waals Gewest (18%), maar door de kleine aantallen per gewest (N < 100) moeten de resultaten met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd.
Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest geeft 1,7% van de inwoners van 15 tot 64 jaar aan cannabis te hebben gebruikt in de afgelopen 30 dagen. Hiervan zou 23% intensieve gebruikers (> 20 dagen in de afgelopen 30 dagen) zijn. Huidige gebruikers komen relatief meer voor bij jongvolwassenen van 15-34 jaar (3,4% à 3,8%) dan bij de ouderen (≤ 1%), en meer bij mannen (2,5%) dan bij vrouwen (0,9%). De hier vermelde verschillen zijn significant na correctie voor respectievelijk geslacht of leeftijd. Zes percent van de jonge Vlaamse mannen van 15-24 jaar zijn huidige gebruikers van cannabis, wat lager is dan in de twee andere gewesten van het land (18% in het Brussels en 10% in het Waals Gewest).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 12 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
281
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 13 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest
282
Er lijkt een negatieve gradiënt te bestaan voor wat betreft de verdeling van huidige gebruikers van cannabis per opleidingsniveau, maar de verschillen zijn niet statistisch significant na correctie voor leeftijd en geslacht, zonder twijfel door de kleine aantallen. Er zijn ook geen verschillen volgens urbanisatiegraad. De evolutie is stabiel over de tijd (2,3% in 2001 tot 1,7% in 2013) gezien de waargenomen verschillen tussen de jaren niet significant zijn na correctie voor leeftijd en geslacht.
Brussels Gewest De prevalentie van het huidig gebruik van cannabis (in de afgelopen 30 dagen) is in het Brussels Gewest (5,2%) twee keer hoger dan de nationale prevalentie (2,6%). Drieëntwintig percent van de huidige gebruikers gebruikt cannabis op een intensieve manier (> 20 dagen/maand). Bij de huidige gebruikers van cannabis zijn de mannen oververtegenwoordigd (7,7% tegen 2,8% van de vrouwen, significant verschil), alsook de jongeren van 15-24 jaar (13%). Het percentage jonge mannen van 15-24 jaar (Figuur 14) dat heeft aangegeven cannabis te hebben gebruikt in de 30 dagen voorafgaand aan het interview is ook drie keer hoger in het Brussels Gewest (18%) dan in het Vlaams Gewest (6%). Ook is het percentage jonge meisjes (15-24 jaar) dat in deze periode cannabis heeft gebruikt hoger in het Brussels Gewest (10%) dan in de twee andere gewesten van het land. Het lijkt erop dat er een positieve relatie bestaat tussen het huidig gebruik van cannabis en het opleidingsniveau, maar de betrouwbaarheid is klein als gevolg van de kleine aantallen (< 100) waardoor het moeilijk is hierover conclusies te trekken. Tot slot geeft de trendanalyse aan dat de prevalentie over de tijd constant is gebleven (5,2% in 2001 en in 2013).
Waals Gewest In het Waals Gewest zijn 3,6% van de inwoners van 15 tot 64 jaar huidige gebruikers (in de afgelopen 30 dagen) van cannabis: 5,6% van de mannen en 1,6% van de vrouwen (significant verschil na correctie voor leeftijd). Van deze huidige gebruikers is 18% een intensieve cannabisgebruiker (> 20 dagen van de 30 dagen). De huidige gebruikers van cannabis komen vooral voor in de twee jongste leeftijdsgroepen, zijnde de leeftijd van 15 tot 34 jaar (7,4% - 8,4%). We merken op dat in het Waals Gewest de prevalentie van huidige gebruikers van cannabis het hoogst is bij mannen van 25-34 jaar (13%) (Figuur 15), terwijl dit in de andere gewesten in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar is. We observeren een lichte socio-economische gradiënt in de verdeling van de huidige gebruikers van cannabis, maar de verschillen zijn niet statistisch significant, zonder twijfel door de kleine aantallen. De urbanisatiegraad van de woonplaats beïnvloedt het huidig gebruik van cannabis niet. De percentages in het Waals Gewest zijn, zoals in de andere gewesten, stabiel gebleven over de tijd.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 14 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest
283
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 15 Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest
4.4. LEEFTIJD WAAROP VOOR HET EERST CANNABIS WERD GEBRUIKT 4.4.1. BELGIË De personen van 15 tot 64 jaar die al cannabis hebben gebruikt, hebben dit - gemiddeld - voor de eerste keer gedaan op de leeftijd van 18 jaar en 5 maanden; de mediane leeftijd voor de eerste ervaring met cannabis is 17 jaar.
Analyse volgens leeftijd en geslacht Figuur 16 Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
284
De gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt is ongeveer dezelfde bij vrouwen (18 jaar en 7 maanden) als bij mannen (18 jaar en 2 maanden) (marginaal significant verschil). Zoals ver-
wacht stijgt de leeftijd van het eerste gebruik met de huidige leeftijdsgroep (cohort) van de bevolking, maar is niet meer dan gemiddeld 30 jaar, zelfs bij de oudsten (55-64 jaar) (Figuur 16).
Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken De leeftijd van het eerste gebruik van cannabis varieert niet in functie van het opleidingsniveau wanneer de gegevens worden gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht. De urbanisatiegraad daarentegen is wel gerelateerd met het eerste gebruik van cannabis: men experimenteert vroeger (18 jaar) in de grootstedelijke gebieden dan in de halfstedelijke gebieden (19 jaar).
Figuur 17 Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Evolutie over de tijd De eerste ervaring met cannabis doet zich sinds 2004 op een, gemiddeld, steeds jongere leeftijd voor (Figuur 17), gaande van 19 jaar en 2 maanden in 2004 tot 18 jaar en 5 maanden in 2013. Het verschil in de gemiddelde leeftijd waarop een eerste ervaring met cannabis zich voordoet tussen deze twee jaren (maar niet 2008) is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
4.4.2. GEWESTEN Er zijn geen regionale verschillen voor wat betreft de gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt, ook niet na correctie voor leeftijd en geslacht.
Vlaams Gewest Personen die al cannabis hebben gebruikt, hebben dit voor het eerst gedaan op de gemiddelde leeftijd van 18 jaar en 4 maanden. Drie kwart van de gebruikers hebben dit geprobeerd vóór de leeftijd van 19 jaar. Er is geen verschil tussen mannen en vrouwen voor wat de gemiddelde leeftijd bij het eerste gebruik betreft. Er worden wel verschillen in functie van het opleidingsniveau vastgesteld, nl. tussen de personen met een diploma hoger secundair (gemiddelde leeftijd van 19 jaar en een half ) en de personen met een ander opleidingsniveau (18 jaar tot 18 jaar en 4 maanden), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. De resultaten moeten echter met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd, gezien de kleine aantallen (N < 100). Na correctie voor leeftijd en geslacht zijn er geen significante verschillen voor wat de urbanisatiegraad betreft. De gemiddelde leeftijd van het eerste gebruik van cannabis is in het Vlaams Gewest met 16 maanden gedaald tussen 2004 (19 jaar en 8 maanden) en 2013 (18 jaar en 4 maanden), en dit verschil is statistisch significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
285
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Brussels Gewest In het Brussels Gewest wordt cannabis voor het eerst gebruikt op de gemiddelde leeftijd van 18 jaar en 4 maanden. Er is geen verschil tussen mannen en vrouwen voor wat de gemiddelde leeftijd van het eerste gebruik van cannabis betreft. Deze leeftijd varieert ook niet met het opleidingsniveau. De gemiddelde leeftijd van eerste gebruik is met 12 maanden gedaald tussen 2004 (19 jaar en 4 maanden) en 2013 (18 jaar en 4 maanden) en dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
286
Waals Gewest De gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt is 18 jaar en 8 maanden in het Waals Gewest. Hier wordt er een statistisch significant verschil waargenomen tussen mannen (18 jaar) en vrouwen (20 jaar) voor wat betreft de gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt. Na correctie voor leeftijd en geslacht zijn er geen significante verschillen op niveau van de opleiding voor wat het eerste gebruik betreft. Cannabis wordt daarentegen voor het eerst op een oudere leeftijd gebruikt in de halfstedelijke gebieden (21 jaar en 11 maanden) dan in de stedelijke (17 jaar en 11 maanden) of de landelijke gebieden (18 jaar en 6 maanden), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. In tegenstelling tot wat wordt vastgesteld in de andere gewesten, lijkt de leeftijd van het eerste gebruik te stijgen in het Waals Gewest (ongeveer 4 à 5 maanden tussen 2004 en 2013), maar het verschil per jaar is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Met andere woorden, de gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt, is stabiel gebleven in het Waals Gewest.
4.5. GEBRUIK VAN ANDERE DRUGS Sinds 2008 wordt in de Gezondheidsenquête aan de respondenten ook gevraagd of ze ooit illegale drugs, zoals cocaïne, amfetamines, ecstasy of andere drugs hebben gebruikt, en meer specifiek welke producten (uit een lijst van 10 typen van substanties) ze in de afgelopen 12 maanden hebben gebruikt. Twee indicatoren werden op basis van deze vragen aangemaakt: het ooit-gebruik (ID06_1) en het gebruik in het afgelopen jaar (ID07_1) van andere drugs dan cannabis. Om het lezen van dit rapport te vergemakkelijken, wordt naar deze producten verwezen met het begrip “andere drugs”, waarbij goed begrepen moet worden dat het hier gaat om andere drugs dan cannabis. Onder “experimenteel” gebruik wordt verwezen naar het gebruik van een andere drug in de loop van het leven en met “recent” gebruik wordt verwezen naar het gebruik van een andere drug in de afgelopen 12 maanden.
4.5.1. BELGIË We schatten dat 3,6% van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar al met een andere drug heeft geëxperimenteerd en 0,8% heeft minstens één van deze drugs in de afgelopen 12 maanden gebruikt.
Analyse volgens geslacht en leeftijd Proportioneel meer mannen dan vrouwen hebben ooit een andere drug gebruikt (respectievelijk 5,2% en 2,0%). Het recent gebruik (afgelopen 12 maanden) van andere drugs wordt ook meer door mannen (1,1%) dan door vrouwen (0,5%) gerapporteerd. Deze verschillen per geslacht zijn significant na correctie voor leeftijd. Het experimenteel gebruik van een andere drug (Figuur 18a) komt meer voor in de leeftijdsgroep van jongvolwassenen (25-34 jaar), gezien 8,3% van hen dit al heeft gebruikt (en 12% van de mannen van deze leeftijd), en dit in vergelijking met jongeren van 15-24 jaar (3,8%) en met de leeftijdsgroep van 35-44 jaar (3,6%) (Figuur 18a). Ook het recent gebruik van een andere drug (Figuur 18b) is hoger in de groep van de jongvolwassenen van 25-34 jaar (2,2%) en van de jongeren van 15-24 jaar (1,5%) dan in de oudere leeftijdsgroepen (≤ 0,5%). Het percentage mannen dat recent een andere drug heeft gebruikt is ook het hoogst in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar (3%). Bij vrouwen is het profiel van de distributie van het recent gebruik zo goed als hetzelfde als van het experimenteel gebruik, maar de percentages van recent gebruik per leeftijd zijn de helft lager.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 18a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
Figuur 18b Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013
287
Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken De verdeling van gebruikers (experimenteel of recent) van andere drugs varieert, na correctie voor leeftijd en geslacht, niet volgens het opleidingsniveau. Ook zijn er geen verschillen in functie van de urbanisatiegraad van de woonplaats, ook na correctie voor leeftijd en geslacht.
Evolutie over de tijd Het experimenteel gebruik van een andere drug dan cannabis is in België sinds de laatste enquête niet toegenomen (Figuur 19a): 3,9% in 2008 en 3,6% in 2013, ook niet na correctie van leeftijd en geslacht. Daarentegen is er een daling van het percentage recent gebruikers van een andere drug (Figuur 19b) tussen 2008 (1,5%) en 2013 (0,8%), en dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 19a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
288
Figuur 19b Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens jaar en gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013
4.5.2 GEWESTEN Het percentage personen dat een andere drug experimenteel heeft gebruikt, is hoger in het Brussels Gewest (5,6%) dan in het Vlaams (3,8%) en het Waals Gewest (2,6%). Na correctie voor leeftijd en geslacht, is enkel het verschil tussen het Brussels en het Vlaams Gewest statistisch significant. Voor wat het recent gebruik van een andere drug betreft, gaan de resultaten volgens gewest in dezelfde richting: een hoger percentage recente gebruikers in het Brussels Gewest (2,5%) dan in de twee andere gewesten (significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Er kan geen significant verschil tussen het Vlaams (0,8%) en het Waals Gewest (0,4%), na correctie voor leeftijd en geslacht, worden vastgesteld.
Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest heeft 3,8% van de bevolking van 15 tot 64 jaar ooit een andere drug dan cannabis gebruikt en 0,8% heeft er in de afgelopen 12 maanden gebruikt. De verdeling volgens leeftijd en geslacht van het experimenteel gebruik van een andere drug is analoog met die verkregen op nationaal niveau: dit gedrag is eerder mannelijk (5,4%) en komt vooral voor bij jongvolwassenen van 25-34 jaar (9,1%) (Figuur 20a). Dit patroon wordt ook teruggevonden voor wat de recente gebruikers van een andere drug betreft (Figuur 20b). Figuur 20a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Opgelet: de resultaten per gewest dienen met de nodige voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd, gezien het zeer kleine aantal gebruikers van andere drugs die betrokken zijn in de analyses op dit niveau!
289
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 20b Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest
290
In het Vlaams Gewest zou het experimenteel gebruik van andere drugs gerelateerd kunnen zijn met het opleidingsniveau. De ruwe cijfers tonen inderdaad aan dat de percentages hoger zijn bij de lager geschoolden, vooral bij personen met een diploma lager secundair (6,8%), in vergelijking met de personen met een diploma hoger onderwijs (2,8%; significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). De resultaten voor wat het recent gebruik van een andere drug betreft, vertonen geen variaties volgens socio-economische klasse.
Brussels Gewest De percentages gebruikers van een andere drug zijn hoger in het Brussels Gewest (5,6% ooit gebruikt, 2,5% in de afgelopen 12 maanden) in vergelijking met het Waals (2,6% ooit gebruikt en 0,4% in de afgelopen 12 maanden, significant lager t.o.v. het Brussels Gewest) en met het Vlaams Gewest (3,8% ooit gebruikt, geen significant verschil; en 0,8% in de afgelopen 12 maanden, significant lager t.o.v. het Brussels Gewest). In het Brussels Gewest verschilt het profiel van het gebruik van een andere drug volgens leeftijd en geslacht met die van de twee andere gewesten van het land (Figuur 21a en 21b). In de eerste plaats blijken de hoogste prevalenties in de leeftijdsgroep van 15-24 jaar voor te komen, terwijl in België dit in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar is. Inwoners van het Brussels Gewest experimenteren dus op een jongere leeftijd met deze psychoactieve substanties dan inwoners van het Vlaams of het Waals Gewest. Daarnaast gebruikt een hoog percentage jonge vrouwen van 15-24 jaar een andere drug (11% ooit, 6% in de afgelopen 12 maanden), percentages tot drie keer hoger dan bij de jonge vrouwen (15-24 jaar) in de twee andere gewesten. Tot slot wordt er een recent gebruik vastgesteld bij vrouwen van 35-44 jaar (2,9%), wat niet het geval is in de andere gewesten. Daarom zijn er in het Brussels Gewest proportioneel evenveel vrouwen als mannen die een andere drug hebben gebruikt, zijnde ooit in het leven (4,9% van de vrouwen en 6,4% van de mannen, geen significant verschil na correctie voor leeftijd) of in de afgelopen 12 maanden (1,9% van de vrouwen en 3,1% van de mannen, geen significant verschil na correctie voor leeftijd).
Figuur 21b Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 21a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest
291
Het opleidingsniveau speelt waarschijnlijk een rol bij het gebruik van andere drugs, daar de percentages bij de hoogst opgeleiden (hoger secundair en hoger onderwijs) het hoogst zijn, zowel voor ooit gebruik als in de afgelopen 12 maanden. Ook al zijn de verschillen statistisch significant, men moet toch voorzichtig zijn in de veralgemening van de resultaten, gezien de kleine aantallen in de enquête.
Waals Gewest In het Waals Gewest heeft 2,6% van de bevolking van 15 tot 64 jaar al een andere drug dan cannabis gebruikt en 0,4% heeft dit in de afgelopen 12 maanden gebruikt. Deze percentages zijn lager dan die van het Vlaams (geen significante verschillen) en van het Brussels Gewest (significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht).
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Figuur 22a Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest
Figuur 22b Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest
292
Het percentage mannen dat ooit een andere drug heeft gebruikt is hoger dan het percentage vrouwen (4,3% van de mannen en 1,0% van de vrouwen, significant verschil na correctie voor leeftijd), maar het recent gebruik (< 12 maanden) van een andere drug is voor beide geslachten hetzelfde (0,5% van de mannen en 0,3% van de vrouwen, niet significant). Zoals in het Vlaams Gewest zijn ook hier de percen-
tages het hoogst bij de jongvolwassenen van 25-34 jaar voor wat zowel de ooit gebruikers (7,8%) als de recent gebruikers (1,4%) betreft (Figuur 22a en 22b). Het experimenteel gebruik van andere drugs lijkt niet te variëren met het opleidingsniveau, terwijl het recent gebruik meer lijkt voor te komen bij de hoger opgeleiden (hoger secundair: 1,0%). Het blijkt dat het recent gebruik van andere drugs minder frequent voorkomt bij stedelingen dan bij inwoners van minder stedelijke gebieden, maar kleine aantallen in de steekproef maakt dat de resultaten met enige voorzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd.
In een laatst onderdeel van dit hoofdstuk worden verschillende typen van recent gebruikte drugs (afgelopen 12 maanden) bij de bevolking van 15 tot 64 jaar belicht. Het merendeel van deze gebruikte substanties moest worden gehergroepeerd in grotere categorieën (behalve cocaïne), waaruit de volgende indicatoren voortkomen: 1. het gebruik van amfetamines en ecstasy; 2. het gebruik van opiaten, waaronder heroïne en substitutieproducten (methadon, buprenorfin); 3. het gebruik van nieuwe psychoactieve substanties (NPS of « legal highs »); 4. het gebruik van andere producten (paddenstoelen, LSD, enz. – cannabis niet inbegrepen). De resultaten worden enkel voorgesteld voor België en niet op gewestelijk niveau, gezien het zeer kleine aantal betrokken personen. Om dezelfde reden worden enkel de analyses per leeftijd en geslacht voorgesteld voor elk van deze indicatoren.
4.6.1. BELGIË Uit de resultaten van de enquête van 2013 (Tabel 2) blijkt dat 5 personen per duizend (5 ‰) van 15 tot 64 jaar aangaven cocaïne te hebben gebruikt, 5 ‰ aangaven amfetamines of ecstasy te hebben gebruikt, 2 ‰ verklaarde heroïne of substitutieproducten te hebben gebruikt, 1 ‰ zei een nieuwe psychoactieve substantie te hebben gebruikt (« legal highs ») en 1 ‰ gaf aan nog andere producten dan cannabis of dan deze eerder genoemd te hebben gebruikt, en dit in de 12 maanden voorafgaand aan het interview. Hoewel de percentages zeer laag zijn in de algemene bevolking, tonen de resultaten een dalende trend van het gebruik van cocaïne en amfetamines/ecstasy, een stabilisatie van het gebruik van opiaten en een toename van het gebruik van andere producten zoals hallucinogene paddenstoelen aan. Tabel 2 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cocaïne, amfetamines, opiaten, nieuwe psychoactieve substanties of andere producten (behalve cannabis) heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 Cocaïne
Amfetamines
Opiaten
Legal highs
Anderen
N
Mannen
0,7
0,6
0,3
0,1
0,1
2343
Vrouwen
0,3
0,3
0,1
0,1
0,1
2503
15-24 jaar
0,9
1,3
0,0
0,1
0,1
674
25-34 jaar
1,0
0,9
0,5
0,3
0,0
967
35-44 jaar
0,4
0,3
0,3
0,1
0,0
1055
45-54 jaar
0,2
0,1
0,0
0,0
0,2
1093
55-64 jaar
0,1
0,0
0,0
0,0
0,05
1057
TOTAAL 2013
0,5
0,5
0,2
0,1
0,1
4846
TOTAAL 2008
0,9*
0,9*
0,2
0,3*
5402
--
* p < 0,05 (verschil tussen 2008 en 2013: logistische regressie analyse gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
4.6. GEBRUIK VAN COCAÏNE, AMFETAMINES, HEROÏNE
293
Analyse volgens geslacht Proportioneel zijn er meer mannen dan vrouwen die cocaïne, amfetamines en opiaten hebben gebruikt (Tabel 2). Het verschil tussen de geslachten is statistisch significant (p=0,05) in geval van het recent gebruik van cocaïne en opiaten (heroïne of substituten), maar niet in het geval van amfetamines en andere drugs.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 4. Resultaten
Analyse volgens andere achtergrondkenmerken Helaas eindigen de analyses hier: de zeer kleine aantallen in de steekproef van individuen volgens het gebruik van deze specifieke substanties laten niet toe om conclusies te trekken van hun verdeling in functie van de socio-economische variabelen en het gewest.
294
5. BESPREKING
De resultaten van de enquête van 2013 geven aan dat ongeveer één persoon op zeven van 15 tot 64 jaar ooit cannabis in zijn leven heeft gebruikt (15%). De gemiddelde leeftijd van het eerste gebruik van cannabis is 18 jaar en 5 maanden, maar de helft van de gebruikers heeft experimenteel cannabis gebruikt op de leeftijd van 17 jaar (mediaan). Iets meer dan twee derde van hen heeft in de 12 maanden voorafgaand aan het interview geen cannabis gebruikt, wat erop wijst dat ze ermee gestopt zijn, terwijl een derde van hen in het afgelopen jaar cannabis heeft gebruikt (zijnde 5% van de bevolking van 15-64 jaar). Eén persoon op zes heeft in de maand voorafgaand aan het interview cannabis gebruikt (zijnde 3% van de bevolking van 15-64 jaar). Tot slot, vier experimenteel gebruikers van cannabis op honderd blijken (bijna) dagelijks gebruikers te zijn, wat suggereert dat deze personen mogelijk hieraan verslaafd zijn.
Het gebruik van andere drugs dan cannabis De prevalentie van de ervaring met andere drugs dan cannabis geeft aan dat in 2013 3,6% van de bevolking van 15 tot 64 jaar minstens één keer in zijn leven een illegale substantie zou hebben gebruikt, en minder dan één persoon op honderd (0,8%) zou dit in de afgelopen 12 maanden hebben gebruikt. Het recent gebruik (12 maanden) per specifiek product is, in het ergste geval, niet meer dan 0,5% van de totale bevolking (van 15-64 jaar) (gebruik van cocaïne of amfetamines/ecstasy). De prevalenties zijn 0,2% voor het gebruik van opiaten, 0,1% voor het gebruik van nieuwe psychoactieve substanties en 0,1% voor het gebruik van andere drugs, niet gecategoriseerd. Evolutie van de indicatoren in de tijd Op basis van de gegevens verzameld in 2013, kunnen we besluiten dat het gebruik van drugs in Belgische bevolking sinds 2004 niet is toegenomen, maar eerder is gedaald, zoals dit ook het geval is in verschillende Europese landen. Zo is de toename in de tijd van het percentage personen dat ooit cannabis heeft gebruikt minimaal (14% in 2008 tot 15% in 2013) en gaat gepaard met een toename van het aantal experimentele gebruikers die in de afgelopen 12 maanden geen cannabis hebben gebruikt (64% in 2008 tot 69% in 2013). Dit toont aan dat cannabis nog steeds aantrekkelijk is bij de bevolking, maar dat de meerderheid stopt met het te gebruiken of het onregelmatig gebruikt. Voor wat de regelmatige gebruikers van cannabis betreft, blijft het percentage stabiel over de tijd: het laatste decennium blijft het percentage schommelen rond 5% voor de recente gebruikers en 3% voor de huidige gebruikers, bij de bevolking van 15 tot 64 jaar. Daarentegen stellen we vast dat de gemiddelde leeftijd van de eerste ervaring met cannabis elk enquêtejaar afneemt, en het leeftijdsverschil tussen de enquête van 2013 (gemiddeld 18 jaar) en die van 2004 (gemiddeld 19 jaar) één jaar is. Gezien de potentiële nefaste gevolgen van vroegtijdig en intensief cannabisgebruik op de ontwikkeling, moet met prioriteit maatregelen worden genomen die jongeren bewustmaken van de risico’s gerelateerd aan het gebruik van cannabis. Wanneer we kijken naar illegale drugs zoals cocaïne, amfetamines en andere gelijkaardige producten, dan stellen we vast dat ook hun gebruik sinds 2008 niet is toegenomen bij de Belgische bevolking. Zo is het experimenteel gebruik van een andere drug dan cannabis gestabiliseerd op 4% van de bevolking en het recent gebruik is licht gedaald, maar blijft hangen op 1% van de 15-64 jarigen, wat echter niet verwaarloosbaar is wanneer men de vele risico’s gerelateerd aan hun gebruik kent.
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 5. Bespreking
Het gebruik van cannabis Aan de hand van vijf indicatoren werd het gebruik van cannabis (hasjiesj of marihuana) in de Belgische Gezondheidsenquête behandeld. Deze indicatoren laten toe de trends aangaande het experimenteel gebruik van cannabis (minstens een keer in het leven), zijn recent gebruik (in de afgelopen 12 maanden), zijn huidig gebruik (in de afgelopen 30 dagen), de frequentie van het huidig gebruik (aantal dagen cannabis gebruikt in de afgelopen 30 dagen) en de gemiddelde leeftijd van eerste gebruik van deze drug bij de algemene bevolking van 15 tot 64 jaar te onderzoeken.
295
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 5. Bespreking
Het profiel van de Belgische gebruiker Cannabis en het geheel van psychoactieve substanties wordt vooral gebruikt door adolescenten en jongvolwassenen, en in dit opzicht is België geen uitzondering in Europa. Cannabis is eerder een typisch mannelijk gedrag, zoals ook het geval is voor het gebruik van alcohol en tabak. Het is interessant op te merken dat in 2013 het percentage jonge meisjes van 15-24 jaar dat aangeeft minstens een keer cannabis te hebben gebruikt in hun leven (28%) sterk is toegenomen ten opzichte van de enquête van 2008 (16%), waardoor dit percentage dat van de jongens in dezelfde leeftijdsgroep overstijgt (26% in 2008, 25% in 2013). Daarentegen is het percentage jonge meisjes (15-24 jaar) dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt ook wel hoog (61% in 2013 tegen 48% in 2008 heeft in de afgelopen 12 maanden geen cannabis gebruikt).
296
De prevalentie van het recent gebruik (afgelopen 12 maanden) van cannabis is het hoogst in de jongste leeftijdsgroep (15-24 jaar), met een percentage van 12%. Ook hier stellen we vast dat het percentage meisjes dat cannabis heeft gebruikt een beetje hoger is in 2013 (10%) dan in 2008 (8%), terwijl dit percentage voor de jongens een beetje lager is (14% in 2013 tegenover 16% in 2008), wat maakt dat het verschil in functie van het geslacht in het recent gebruik van cannabis over de tijd vervaagt. Dezelfde trend wordt bij de huidige gebruikers (afgelopen maand) waargenomen, behalve dat het percentage jongens van 15-24 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt twee keer zo hoog is als het percentage meisjes (respectievelijk 8% en 4% van de 15-24 jarigen). De gemiddelde leeftijd van de eerste ervaring met cannabis is dezelfde voor meisjes en jongens die momenteel 15 tot 24 jaar zijn alsook voor de jonge vrouwen en mannen van 25 tot 34 jaar: deze is ongeveer 16,7 jaar. Een ander element m.b.t het klassiek profiel van het gebruik van cannabis dat in 2013 verdwenen is in België, is het stedelijk karakter. Het gebruik in functie van de urbanisatiegraad is inderdaad niet meer prominent, behalve in twee gevallen. Het blijkt namelijk dat de gemiddelde leeftijd van het eerste gebruik van cannabis jonger is in de stedelijke gebieden (18 jaar) dan in de halfstedelijke gebieden (19 jaar). Daarnaast hebben de vergelijkingen tussen de gewesten altijd een minder gunstige situatie in het Brussels Gewest aangetoond (stedelijk gewest bij uitstek) in vergelijking met de twee andere gewesten van het land. Tot slot is het opleidingsniveau nooit echt een discriminerende factor geweest bij de cannabis gebruikers. Het profiel van gebruikers van andere drugs is hetzelfde als dat beschreven voor cannabis: overwegend mannen en jeugdigen, hoewel het gebruik ervan populairder is bij stedelingen van 25 tot 34 jaar (vooral bij mannen) dan bij jongeren van 15 tot 24 jaar (behalve in het Brussels Gewest waar de trend omgekeerd is).
Gevolgen voor een gezondheidsbeleid Enkele gevolgen kunnen worden getrokken uit de resultaten rond het gebruik van cannabis en van andere psychoactieve substanties in de bevolking van België, zodat een richting aan het gezondheidsbeleid kan worden gegeven. Eerst en vooral zou cannabis en zijn derivaten deel moeten uitmaken van een preventiestrategie gericht op het jonge publiek, aangezien het de meest gebruikte drug op deze leeftijd is. Zoals reeds aangegeven in het rapport van 2008, moet er meer aandacht gaan naar de gevolgen van chronisch gebruik van dergelijke substanties, naar de gevolgen van het gebruik van meerdere substanties en van het vroegtijdig gebruik ervan, meer specifiek voor het leerproces, de aandacht, het memoriseren, het schoolverlaten en de sociale isolatie, maar ook voor geestelijke gezondheidsproblemen die hiermee gerelateerd zouden kunnen zijn, zoals paniekaanvallen, depressies, schizofrenie of afhankelijkheid. Dit zou deel moeten uitmaken van het sensibiliseren van (pre-)adolescenten, maar ook van de ouders en leraarskorps, zodat de eerste tekenen van een problematische consumptie snel wordt opgemerkt. Jongvolwassenen zijn ook doelgroep voor sensibilisering en preventie van risico’s gerelateerd aan het gebruik van cannabis en andere illegale drugs. Gezien het wettelijk verbod op het gebruik van deze producten maar een beperkte reikwijdte heeft, moet duidelijke informatie verspreid worden over de gevaren van het gebruik ervan en moet ernaar gestreefd worden, in de optiek de risico’s te verlagen, de pro-
ducten die circuleren bij de jongeren te controleren. Het is belangrijk dat de structuren van hulp aan en behandeling van drugsverslaafden waarnaar jongeren zich in alle discretie en in alle veiligheid zich kunnen richten, moeten worden behouden en gepromoot.
Gebruikte linken op nationaal niveau Belgian Early Warning System on Drugs (BEWSD) at IPH.be: http://ewsd.wiv-isp.be/default.aspx Belgian Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (BMCDDA) https://workspaces.wiv-isp.be/BMCDDA/default.aspx
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 5. Bespreking
Tot slot is het noodzakelijk specifiek epidemiologisch onderzoek rond verslaving te promoten teneinde de juiste strategieën te bepalen en een duidelijk beleid te voeren in een globaal perspectief van de situatie in België. Het is ook nuttig de trend over de tijd te besturen om de doeltreffendheid van de genomen maatregelen te evalueren. Bijkomende gegevens over gebruikspatronen (de motivatie, het moment, de manier,…) zijn ook nodig om de preventieboodschappen te verfijnen. Informatie over de opinie van jongeren over drugs, de middelen om ze aan te schaffen, toegang tot informatie over drugs en de preventiemaatregelen, alsook het patroon en de context van hun gebruik zou toelaten om gerichte en multidisciplinaire inspanningen te plannen. Dergelijk onderzoek zou o.a. ook toelaten internationale vergelijkingen van het beleid en de drugswetgeving te maken (1).
297
6. BIBLIOGRAFIE
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 6. Bibliografie
(1) EMCDDA. European Drug Report. Trends and developments. 2014. Luxembourg: Publications Office of the European Union; 2014. (2) WHO. Social determinants of health and well-being among young people. Health behaviour in s chool-aged children (HBSC) study: international report from the 2009/2010 survey. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2012. (3) Handbook for surveys on drug use among the general population. Lisbon: European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA); 2002. Report No.: EMCDDA project CT.99.EP.08 B.
299
Tabel 1 |
Verdeling (%) van de huidige gebruikers van cannabis van 15 tot 64 jaar, volgens de frequentie van gebruik (in aantal dagen) tijdens de afgelopen maand, volgens geslacht, leeftijd en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013 . . . . . 280
Tabel 2 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cocaïne, amfetamines, opiaten, nieuwe psychoactieve substanties of andere producten (behalve cannabis) heeft gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
Tabel 3 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Tabel 4 |
Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304
Tabel 5 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
Tabel 6 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306
Tabel 7 |
Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
Tabel 8 |
Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308
Tabel 9 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Tabel 10 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
Tabel 11 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Tabel 12 |
Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312
Tabel 13 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Tabel 14 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
Tabel 15 |
Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Tabel 16 |
Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316
Tabel 17 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Tabel 18 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest . . . . . . . . . 318
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
7. TABELLEN
301
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen 302
Tabel 19 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Tabel 20 |
Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
Tabel 21 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
Tabel 22 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322
Tabel 23 |
Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
Tabel 24 |
Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324
Tabel 25 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325
Tabel 26 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest . . . . . . . . 326
Tabel 27 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327
Tabel 28 |
Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328
Tabel 29 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329
Tabel 30 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
Tabel 31 |
Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331
Tabel 32 |
Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
Tabel 33 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333
Tabel 34 |
Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest . . . . . . . . . . 334
Tabel 3 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, België
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
18,9
(16,7-21,0)
15,2
(13,3-17,3)
2388
Vrouwen
11,1
(9,4-12,9)
8,3
(6,9-9,9)
2543
15 - 24
26,1
(20,6-31,6)
25,5
(20,2-31,7)
684
25 - 34
30,2
(26,0-34,4)
29,8
(25,9-34,1)
976
35 - 44
14,6
(11,9-17,3)
14,0
(11,6-16,9)
1069
45 - 54
6,1
(4,4-7,8)
5,9
(4,4-7,8)
1131
55 - 64
2,5
(1,5-3,6)
2,4
(1,6-3,6)
1071
Lager/geen diploma
5,9
(1,4-10,4)
5,3
(2,2-12,4)
239
Lager secundair
12,3
(8,5-16,1)
11,1
(8,0-15,2)
590
Hoger secundair
14,2
(11,2-17,1)
10,4
(8,3-13,1)
1646
Hoger onderwijs
17,0
(14,9-19,1)
12,3
(10,5-14,4)
2412
Stedelijk gebied
15,6
(13,4-17,9)
11,4
(9,5-13,5)
2251
Halfstedelijk gebied
14,8
(11,6-18,1)
11,4
(8,9-14,5)
1217
Landelijk gebied
14,4
(11,8-16,9)
11,1
(9,1-13,5)
1463
Vlaams Gewest
14,1
(11,9-16,4)
10,8
(9,1-12,9)
1864
Brussels Gewest
22,0
(18,7-25,3)
15,8
(12,9-19,2)
1088
Waals Gewest
14,8
(12,5-17,0)
11,0
(9,2-13,2)
1979
2001
10,7
(9,6-11,7)
7,2
(6,4-8,0)
7335
2004
13,0
(11,8-14,3)
9,3
(8,3-10,4)
6655
2008
14,3
(13,0-15,7)
10,8
(9,6-12,1)
5549
2013
15,0
(13,4-16,5)
11,6
(10,3-13,0)
4931
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID01_1
303 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
Tabel 4 | Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, België ID03_2 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
OPLEIDINGSNIVEAU
304
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
66,2
(60,3-72,1)
70,9
(64,1-76,8)
473
Vrouwen
74,1
(65,5-82,7)
82,1
(74,1-88,1)
289
15 - 24
53,2
(40,5-65,8)
52,8
(40,3-64,9)
160
25 - 34
72,0
(65,3-78,6)
74,6
(67,5-80,7)
300
35 - 44
77,2
(69,6-84,9)
80,0
(71,7-86,3)
172
45 - 54
78,8
(68,1-89,5)
80,2
(67,9-88,5)
95
55 - 64
85,6
(70,6-100,0)
87,7
(70,9-95,4)
35
Lager/geen diploma
59,8
(43,4-76,2)
58,0
(24,4-85,5)
13
Lager secundair
61,8
(45,0-78,6)
70,6
(54,6-82,8)
70
Hoger secundair
67,6
(55,8-79,4)
76,6
(64,9-85,3)
212
Hoger onderwijs
71,5
(66,1-76,9)
79,4
(72,8-84,7)
459
Stedelijk gebied
65,7
(59,3-72,2)
73,0
(65,0-79,8)
378
Halfstedelijk gebied
70,8
(57,7-84,0)
79,8
(67,9-88,0)
182
Landelijk gebied
72,1
(64,2-80,1)
80,4
(72,0-86,8)
202
Vlaams Gewest
75,2
(67,0-83,3)
82,9
(74,9-88,7)
258
Brussels Gewest
62,8
(54,6-71,1)
68,8
(59,2-77,0)
213
Waals Gewest
60,4
(52,7-68,0)
68,9
(59,7-76,9)
291
2004
60,7
(55,8-65,5)
70,3
(64,8-75,3)
902
2008
63,6
(58,8-68,3)
71,9
(66,2-76,9)
870
2013
69,1
(63,9-74,3)
77,5
(72,1-82,1)
762
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID03_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
6,3
(5,0-7,6)
3,8
(3,0-5,0)
2385
Vrouwen
2,9
(1,8-4,0)
1,7
(1,1-2,5)
2540
15 - 24
12,2
(7,7-16,8)
11,5
(7,5-17,1)
684
25 - 34
8,4
(6,1-10,7)
7,9
(6,0-10,3)
974
35 - 44
3,3
(2,1-4,5)
3,0
(2,1-4,4)
1068
45 - 54
1,2
(0,5-1,9)
1,1
(0,6-2,1)
1128
55 - 64
0,4
(0,0-0,7)
0,3
(0,1-0,8)
1071
Lager/geen diploma
2,4
(0,0-5,2)
1,7
(0,5-6,2)
239
Lager secundair
4,7
(2,3-7,1)
3,1
(1,8-5,5)
590
Hoger secundair
4,5
(2,5-6,6)
2,4
(1,4-4,0)
1644
Hoger onderwijs
4,8
(3,7-5,9)
2,6
(1,9-3,4)
2409
Stedelijk gebied
5,3
(4,2-6,5)
2,9
(2,1-4,0)
2250
Halfstedelijk gebied
4,3
(1,9-6,7)
2,4
(1,3-4,3)
1214
Landelijk gebied
4,0
(2,7-5,2)
2,2
(1,5-3,1)
1461
Vlaams Gewest
3,5
(2,1-4,8)
1,9
(1,2-3,0)
1862
Brussels Gewest
8,1
(5,9-10,3)
4,4
(3,1-6,3)
1087
Waals Gewest
5,8
(4,4-7,2)
3,2
(2,3-4,4)
1976
2004
5,0
(4,3-5,8)
2,7
(2,2-3,3)
6636
2008
5,1
(4,2-5,9)
2,8
(2,2-3,5)
5534
2013
4,6
(3,6-5,5)
2,5
(2,0-3,3)
4925
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 5 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, België
305
Tabel 6 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, België ID04_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
3,9
(2,9-4,9)
2,5
(1,8-3,5)
2382
Vrouwen
1,3
(0,8-1,8)
0,8
(0,5-1,3)
2540
15 - 24
6,0
(3,6-8,5)
5,3
(3,4-8,0)
684
25 - 34
5,2
(3,5-6,8)
4,6
(3,3-6,3)
973
35 - 44
2,0
(1,0-3,0)
1,7
(1,0-2,8)
1066
45 - 54
0,7
(0,2-1,3)
0,6
(0,3-1,4)
1128
55 - 64
0,3
(0,0-0,6)
0,2
(0,1-0,7)
1071
Lager/geen diploma
2,4
(0,0-5,2)
1,7
(0,5-6,0)
239
Lager secundair
2,7
(0,9-4,4)
1,8
(0,9-3,6)
588
Hoger secundair
2,6
(1,5-3,7)
1,4
(0,8-2,2)
1644
Hoger onderwijs
2,6
(1,9-3,3)
1,3
(0,9-2,0)
2408
Stedelijk gebied
3,0
(2,1-3,8)
1,6
(1,1-2,3)
2247
Halfstedelijk gebied
2,0
(0,8-3,2)
1,1
(0,6-2,1)
1214
Landelijk gebied
2,7
(1,7-3,7)
1,5
(1,0-2,4)
1461
Vlaams Gewest
1,7
(1,0-2,4)
0,9
(0,6-1,5)
1862
Brussels Gewest
5,2
(3,4-7,0)
2,7
(1,7-4,2)
1086
Waals Gewest
3,6
(2,5-4,7)
2,0
(1,3-2,9)
1974
2001
2,7
(2,2-3,2)
1,3
(1,0-1,7)
7333
2004
2,8
(2,2-3,4)
1,5
(1,2-1,9)
6632
2008
3,1
(2,4-3,8)
1,7
(1,3-2,2)
5532
2013
2,6
(2,0-3,1)
1,4
(1,1-1,8)
4922
306 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
Tabel 7 | Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, België
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
20 dagen of meer
10 tot 19 dagen
4 tot 9 dagen
1 tot 3 dagen
Mannen
18,5
20,9
22,3
38,3
103
Vrouwen
27,9
6,7
17,5
47,8
37
15 - 24
11,6
24,9
19,7
43,8
47
25 - 34
27,3
19,0
22,4
31,3
59
35 - 44
16,1
0.0
28,4
55,4
21
45 - 54
52,4
16,1
0.0
31,5
10
55 - 64
0.0
0.0
30,9
69,1
3
Lager/geen diploma
13,0
23,3
9,9
53,8
4
Lager secundair
33,2
7,4
19,6
39,8
17
Hoger secundair
32,2
22,6
15,8
29,4
44
Hoger onderwijs
10,9
14,3
26,7
48,1
73
Stedelijk gebied
17,7
12,3
28,2
41,7
73
Halfstedelijk gebied
25,8
33,9
10,8
29,5
24
Landelijk gebied
21,6
11,9
18,9
47,6
43
Vlaams Gewest
22,9
25,7
14,7
36,6
36
Brussels Gewest
23,2
6,5
23,1
47,2
44
Waals Gewest
18,1
13,7
26,3
42,0
60
2004
30,1
13,8
18,7
37,4
199
2008
29,3
7,0
16,6
47,1
202
2013
20,9
17,3
21,1
40,7
140
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID05_1
307
Tabel 8 | Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, België ID02_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
308
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
Gemiddelde (Ruw)
95% BI gemid
Gemiddelde (Corr*)
95% BI stand
Mannen
18,2
(17,7-18,8)
20,7
(19,4-22,0)
468
Vrouwen
18,6
(17,8-19,5)
21,5
(20,1-22,9)
285
15 - 24
16,7
(16,3-17,1)
16,7
(16,2-17,1)
158
25 - 34
16,8
(16,5-17,2)
17,0
(16,6-17,4)
297
35 - 44
19,7
(18,7-20,8)
19,9
(18,8-21,0)
170
45 - 54
23,6
(21,1-26,1)
23,7
(21,3-26,0)
93
55 - 64
27,7
(21,6-33,9)
27,9
(21,9-33,9)
35
Lager/geen diploma
22,7
(20,2-25,3)
21,4
(14,5-28,2)
12
Lager secundair
18,9
(16,7-21,1)
21,2
(19,2-23,1)
68
Hoger secundair
18,4
(17,5-19,2)
21,4
(20,0-22,8)
209
Hoger onderwijs
18,2
(17,6-18,8)
20,9
(19,5-22,4)
456
Stedelijk gebied
18,0
(17,3-18,6)
20,5
(19,2-21,8)
373
Halfstedelijk gebied
19,0
(17,9-20,1)
21,7
(20,3-23,1)
180
Landelijk gebied
18,3
(17,5-19,2)
21,4
(19,9-22,9)
200
Vlaams Gewest
18,3
(17,6-18,9)
21,1
(19,8-22,4)
255
Brussels Gewest
18,3
(17,7-19,0)
20,3
(19,3-21,4)
210
Waals Gewest
18,7
(17,6-19,7)
21,5
(19,8-23,1)
288
2004
19,2
(18,7-19,7)
22,0
(21,2-22,8)
888
2008
19,0
(18,4-19,5)
21,4
(20,5-22,3)
860
2013
18,4
(17,9-18,9)
20,9
(20,1-21,7)
753
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID06_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
5,2
(4,0-6,3)
4,1
(3,2-5,2)
2343
Vrouwen
2,0
(1,3-2,6)
1,5
(1,0-2,1)
2502
15 - 24
3,8
(2,1-5,6)
3,4
(2,1-5,6)
674
25 - 34
8,3
(5,8-10,7)
7,5
(5,6-10,2)
969
35 - 44
3,6
(2,2-5,0)
3,2
(2,1-4,6)
1053
45 - 54
1,8
(0,7-2,8)
1,6
(0,9-2,9)
1093
55 - 64
0,7
(0,2-1,3)
0,7
(0,3-1,4)
1056
Lager/geen diploma
1,5
(0,0-3,5)
1,2
(0,3-4,3)
229
Lager secundair
4,6
(2,0-7,2)
4,0
(2,2-7,0)
573
Hoger secundair
3,9
(2,5-5,4)
2,7
(1,8-4,1)
1610
Hoger onderwijs
3,2
(2,4-4,1)
2,1
(1,6-2,8)
2391
Stedelijk gebied
3,3
(2,5-4,2)
2,2
(1,5-3,1)
2217
Halfstedelijk gebied
3,7
(2,2-5,2)
2,6
(1,8-3,8)
1191
Landelijk gebied
3,7
(2,3-5,2)
2,7
(1,7-4,2)
1437
Vlaams Gewest
3,8
(2,7-4,8)
2,6
(1,9-3,6)
1823
Brussels Gewest
5,6
(3,7-7,6)
3,5
(2,2-5,5)
1070
Waals Gewest
2,6
(1,8-3,5)
1,8
(1,3-2,5)
1952
2008
3,9
(3,2-4,6)
2,7
(2,2-3,3)
5461
2013
3,6
(2,8-4,3)
2,5
(2,0-3,1)
4845
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 9 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, België
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
309
Tabel 10 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, België ID07_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
VERBLIJFPLAATS
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
1,1
(0,6-1,7)
0,8
(0,5-1,4)
2343
Vrouwen
0,5
(0,2-0,9)
0,3
(0,2-0,7)
2503
15 - 24
1,5
(0,4-2,5)
1,4
(0,6-2,9)
674
25 - 34
2,2
(0,8-3,6)
2,1
(1,1-3,7)
967
35 - 44
0,5
(0,1-0,9)
0,5
(0,2-1,1)
1055
45 - 54
0,2
(0,0-0,4)
0,2
(0,1-0,6)
1093
55 - 64
0,1
(0,0-0,4)
0,2
(0,0-0,7)
1057
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
232
Lager secundair
0,6
(0,0-1,3)
0,5
(0,1-1,8)
571
Hoger secundair
1,2
(0,4-1,9)
0,7
(0,4-1,3)
1612
Hoger onderwijs
0,7
(0,4-1,1)
0,5
(0,2-0,8)
2388
Stedelijk gebied
1,0
(0,5-1,5)
0,6
(0,3-1,2)
2217
Halfstedelijk gebied
0,7
(0,0-1,5)
0,5
(0,2-1,0)
1191
Landelijk gebied
0,7
(0,2-1,2)
0,5
(0,2-1,1)
1438
Vlaams Gewest
0,8
(0,3-1,3)
0,5
(0,3-0,9)
1822
Brussels Gewest
2,5
(1,0-4,0)
1,3
(0,6-2,9)
1072
Waals Gewest
0,4
(0,1-0,8)
0,2
(0,1-0,6)
1952
2008
1,5
(1,1-2,0)
1,1
(0,7-1,6)
5481
2013
0,8
(0,5-1,2)
0,6
(0,4-0,8)
4846
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013
310
*Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
Tabel 11 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
17,4
(14,4-20,4)
13,8
(11,3-16,9)
920
Vrouwen
10,9
(8,3-13,4)
8,0
(6,2-10,3)
944
15 - 24
28,3
(19,8-36,8)
27,7
(19,7-37,4)
242
25 - 34
29,4
(23,1-35,7)
29,2
(23,4-35,7)
330
35 - 44
12,2
(8,5-15,8)
11,7
(8,7-15,7)
438
45 - 54
5,7
(3,3-8,0)
5,5
(3,6-8,3)
436
55 - 64
2,1
(0,8-3,5)
2,0
(1,1-3,8)
418
Lager/geen diploma
5,4
(0,0-12,1)
5,1
(1,2-18,9)
66
Lager secundair
13,1
(7,1-19,2)
13,8
(8,7-21,2)
187
Hoger secundair
13,7
(9,6-17,9)
10,0
(7,2-13,9)
700
Hoger onderwijs
15,3
(12,4-18,3)
10,9
(8,5-13,8)
902
Stedelijk gebied
13,3
(9,3-17,2)
9,8
(6,9-13,6)
532
Halfstedelijk gebied
14,7
(11,1-18,4)
11,1
(8,3-14,5)
836
Landelijk gebied
14,1
(10,2-18,0)
10,6
(7,7-14,4)
496
2001
10,6
(9,0-12,2)
7,0
(5,8-8,3)
2643
2004
12,2
(10,4-14,0)
8,5
(7,1-10,2)
2522
2008
13,4
(11,5-15,3)
9,9
(8,4-11,8)
2129
2013
14,1
(11,9-16,4)
10,8
(9,0-12,9)
1864
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID01_1
311
Tabel 12 | Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest ID03_2 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
312
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
73,9
(65,2-82,7)
75,3
(65,8-82,9)
161
Vrouwen
77,1
(63,6-90,7)
84,0
(71,2-91,8)
97
15 - 24
61,3
(41,3-81,2)
60,2
(40,3-77,2)
62
25 - 34
79,6
(70,4-88,9)
81,5
(71,0-88,8)
102
35 - 44
85,4
(74,9-95,9)
87,3
(74,6-94,1)
55
45 - 54
78,3
(62,7-94,0)
79,9
(61,3-90,9)
28
55 - 64
81,0
(53,4-100,0)
83,5
(55,0-95,5)
11
Lager/geen diploma
29,8
27,5
(2,3-85,9)
3
Lager secundair
65,2
(38,4-92,0)
72,8
(49,0-88,2)
23
Hoger secundair
69,4
(51,2-87,6)
76,4
(58,6-88,0)
81
Hoger onderwijs
81,9
(74,3-89,6)
86,0
(77,3-91,7)
150
Stedelijk gebied
76,8
(66,4-87,3)
81,9
(69,1-90,1)
74
Halfstedelijk gebied
71,0
(56,2-85,9)
76,8
(62,5-86,8)
117
Landelijk gebied
80,6
(69,4-91,8)
83,6
(69,7-91,9)
67
2004
61,4
(54,1-68,8)
70,8
(62,4-77,9)
291
2008
64,5
(57,4-71,7)
73,4
(65,3-80,2)
287
2013
75,2
(67,0-83,3)
83,1
(75,2-88,9)
258
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID03_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
4,5
(2,8-6,2)
2,9
(1,9-4,3)
918
Vrouwen
2,5
(0,8-4,2)
1,5
(0,8-2,9)
944
15 - 24
11,0
(3,7-18,2)
10,5
(5,1-20,5)
242
25 - 34
6,0
(3,0-8,9)
5,8
(3,5-9,3)
329
35 - 44
1,8
(0,5-3,1)
1,7
(0,8-3,5)
438
45 - 54
1,2
(0,2-2,1)
1,1
(0,5-2,6)
435
55 - 64
0,4
(0,0-0,9)
0,4
(0,1-1,2)
418
Lager/geen diploma
3,8
(0,0-9,6)
4,0
(0,7-18,8)
66
Lager secundair
4,6
(0,9-8,3)
3,7
(1,6-8,3)
187
Hoger secundair
4,1
(1,1-7,1)
2,3
(1,1-4,7)
698
Hoger onderwijs
2,8
(1,5-4,1)
1,6
(1,0-2,6)
902
Stedelijk gebied
3,1
(1,7-4,5)
1,9
(1,1-3,3)
532
Halfstedelijk gebied
4,2
(1,5-7,0)
2,6
(1,4-4,7)
835
Landelijk gebied
2,7
(1,1-4,3)
1,6
(0,8-3,1)
495
2004
4,6
(3,5-5,7)
2,4
(1,8-3,2)
2516
2008
4,6
(3,5-5,8)
2,5
(1,8-3,4)
2123
2013
3,5
(2,1-4,8)
1,9
(1,2-2,9)
1862
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 13 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest
313
Tabel 14 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest ID04_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
2,5
(1,2-3,8)
1,9
(1,1-3,1)
918
Vrouwen
0,9
(0,3-1,5)
0,7
(0,3-1,4)
944
15 - 24
3,8
(0,3-7,3)
3,3
(1,4-7,9)
242
25 - 34
3,4
(1,6-5,3)
3,1
(1,7-5,5)
329
35 - 44
1,1
(0,0-2,2)
1,0
(0,4-2,6)
438
45 - 54
0,8
(0,0-1,7)
0,7
(0,2-2,2)
435
55 - 64
0,3
(0,0-0,7)
0,2
(0,1-1,0)
418
Lager/geen diploma
3,8
(0,0-9,6)
3,6
(0,7-16,4)
66
Lager secundair
2,0
(0,0-4,0)
1,7
(0,6-4,8)
187
Hoger secundair
2,1
(0,6-3,7)
1,3
(0,6-2,8)
698
Hoger onderwijs
1,1
(0,5-1,8)
0,7
(0,3-1,4)
902
Stedelijk gebied
1,5
(0,6-2,4)
1,0
(0,4-2,1)
532
Halfstedelijk gebied
1,9
(0,6-3,2)
1,2
(0,6-2,4)
835
Landelijk gebied
1,6
(0,4-2,8)
1,0
(0,5-2,3)
495
2001
2,3
(1,6-3,0)
1,0
(0,7-1,5)
2641
2004
2,4
(1,7-3,2)
1,2
(0,8-1,8)
2515
2008
2,8
(1,8-3,7)
1,4
(0,9-2,1)
2122
2013
1,7
(1,0-2,4)
0,9
(0,5-1,4)
1862
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
314
Tabel 15 | Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Vlaams Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
20 dagen of meer
10 tot 19 dagen
4 tot 9 dagen
1 tot 3 dagen
Mannen
14,2
33,1
18,2
34,5
26
Vrouwen
46,9
5,5
5,3
42,3
10
15 - 24
5,0
61,1
8,3
25,6
8
25 - 34
32,4
8,4
9,5
49,7
17
35 - 44
14,2
0.0
47,9
37,9
5
45 - 54
60,0
19,8
0.0
20,2
4
55 - 64
0.0
0.0
46,8
53,2
2
Lager/geen diploma
0.0
30,2
0.0
69,8
2
Lager secundair
49,5
14,4
0.0
36,1
5
Hoger secundair
37,8
30,9
16,0
15,3
14
Hoger onderwijs
0.0
17,0
21,7
61,3
14
Stedelijk gebied
14,9
7,7
37,8
39,5
12
Halfstedelijk gebied
28,8
40,4
2,9
28,0
14
Landelijk gebied
19,3
14,7
15,6
50,4
10
2004
28,6
8,6
24,3
38,5
62
2008
27,7
8,7
20,7
42,9
61
2013
22,9
25,7
14,7
36,6
36
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID05_1
315
Tabel 16 | Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Vlaams Gewest ID02_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
316
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
Gemiddelde (Ruw)
95% BI gemid
Gemiddelde (Corr*)
95% BI stand
Mannen
18,4
(17,5-19,2)
20,6
(19,1-22,2)
159
Vrouwen
18,1
(17,2-19,0)
21,1
(19,5-22,7)
96
15 - 24
16,7
(16,1-17,3)
16,6
(16,0-17,2)
62
25 - 34
16,5
(16,0-16,9)
16,6
(16,1-17,0)
102
35 - 44
20,3
(18,7-21,8)
20,4
(18,8-22,0)
53
45 - 54
24,9
(21,1-28,7)
24,9
(21,5-28,4)
27
55 - 64
25,1
(17,6-32,7)
25,3
(18,9-31,7)
11
Lager/geen diploma
18,3
(0,0-.)
14,1
(9,8-18,4)
2
Lager secundair
19,5
(15,8-23,2)
21,6
(18,6-24,6)
23
Hoger secundair
18,3
(17,1-19,4)
21,2
(19,5-22,9)
81
Hoger onderwijs
18,0
(17,3-18,8)
20,7
(19,3-22,2)
148
Stedelijk gebied
17,8
(17,2-18,4)
20,4
(19,1-21,7)
73
Halfstedelijk gebied
18,6
(17,5-19,6)
21,2
(19,6-22,8)
117
Landelijk gebied
18,2
(16,9-19,5)
20,8
(19,0-22,6)
65
2004
19,7
(18,9-20,5)
22,1
(21,0-23,3)
286
2008
19,0
(18,2-19,8)
21,2
(20,1-22,3)
283
2013
18,3
(17,6-18,9)
20,6
(19,6-21,6)
255
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
Tabel 17 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
5,4
(3,8-7,1)
4,3
(3,1-6,1)
900
Vrouwen
2,1
(1,1-3,0)
1,6
(0,9-2,6)
923
15 - 24
4,5
(1,9-7,1)
4,0
(2,1-7,5)
237
25 - 34
9,1
(5,4-12,9)
8,4
(5,4-12,7)
326
35 - 44
3,5
(1,5-5,4)
3,0
(1,7-5,3)
434
45 - 54
1,7
(0,1-3,4)
1,5
(0,6-4,0)
416
55 - 64
0,9
(0,1-1,7)
0,8
(0,3-1,8)
410
Lager/geen diploma
1,7
(0,0-5,0)
1,2
(0,1-9,8)
64
Lager secundair
6,8
(1,9-11,8)
6,6
(3,1-13,6)
179
Hoger secundair
4,5
(2,3-6,6)
3,1
(1,8-5,4)
682
Hoger onderwijs
2,8
(1,7-3,9)
1,7
(1,1-2,7)
889
Stedelijk gebied
2,9
(1,5-4,4)
2,0
(1,1-3,6)
521
Halfstedelijk gebied
3,6
(2,0-5,3)
2,5
(1,6-3,9)
821
Landelijk gebied
4,8
(2,3-7,3)
3,4
(1,8-6,2)
481
2008
3,7
(2,8-4,7)
2,5
(1,8-3,4)
2096
2013
3,8
(2,7-4,8)
2,5
(1,7-3,5)
1823
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID06_1
317
Tabel 18 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Vlaams Gewest ID07_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
318
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
1,2
(0,4-2,0)
0,7
(0,3-1,5)
898
Vrouwen
0,4
(0,0-0,9)
0,2
(0,1-0,7)
924
15 - 24
1,3
(0,0-2,8)
1,2
(0,3-3,9)
237
25 - 34
2,6
(0,4-4,8)
2,3
(1,0-5,2)
325
35 - 44
0,2
(0,0-0,5)
0,2
(0,0-0,8)
434
45 - 54
0,1
(0,0-0,4)
0,1
(0,0-0,9)
415
55 - 64
0,2
(0,0-0,7)
0,2
(0,0-1,3)
411
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
65
Lager secundair
1,1
(0,0-2,7)
0,8
(0,2-3,5)
178
Hoger secundair
1,2
(0,1-2,3)
0,6
(0,2-1,4)
682
Hoger onderwijs
0,5
(0,1-0,9)
0,2
(0,1-0,7)
888
Stedelijk gebied
1,1
(0,3-2,0)
0,6
(0,2-1,7)
520
Halfstedelijk gebied
0,7
(0,0-1,5)
0,3
(0,1-0,8)
822
Landelijk gebied
0,7
(0,0-1,5)
0,4
(0,1-1,4)
480
2008
1,6
(0,9-2,2)
0,9
(0,5-1,7)
2102
2013
0,8
(0,3-1,3)
0,4
(0,2-0,8)
1822
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
Tabel 19 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
27,4
(22,4-32,4)
25,5
(21,0-30,6)
506
Vrouwen
16,8
(13,0-20,7)
14,6
(11,1-19,0)
582
15 - 24
34,0
(21,8-46,2)
34,2
(23,5-46,7)
132
25 - 34
28,4
(22,0-34,8)
28,7
(22,8-35,5)
278
35 - 44
22,5
(16,0-28,9)
21,4
(15,8-28,3)
235
45 - 54
15,1
(8,9-21,4)
14,5
(9,2-22,0)
232
55 - 64
8,7
(3,9-13,4)
8,3
(4,7-14,5)
211
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
49
Lager secundair
9,4
(4,1-14,7)
8,1
(4,4-14,5)
137
Hoger secundair
16,2
(10,0-22,5)
12,7
(8,4-18,6)
294
Hoger onderwijs
28,2
(23,4-33,1)
25,6
(20,9-31,0)
586
2001
17,8
(15,5-20,1)
14,4
(12,5-16,6)
1706
2004
21,9
(19,2-24,5)
18,3
(16,0-20,9)
1506
2008
23,4
(20,7-26,1)
19,7
(17,2-22,4)
1485
2013
22,0
(18,7-25,3)
18,7
(15,8-22,0)
1088
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID01_1
319
Tabel 20 | Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest ID03_2 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
320
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
61,2
(50,5-71,8)
73,5
(59,4-84,1)
126
Vrouwen
65,4
(52,8-77,9)
78,5
(65,1-87,7)
87
15 - 24
39,3
(13,5-65,0)
39,6
(18,5-65,4)
35
25 - 34
57,3
(44,8-69,7)
57,9
(45,3-69,6)
80
35 - 44
72,2
(56,5-87,8)
73,4
(54,9-86,2)
49
45 - 54
82,4
(67,4-97,5)
82,5
(63,8-92,6)
33
55 - 64
96,1
(87,4-100,0)
96,2
(76,4-99,5)
16
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
81,8
(51,1-95,1)
0
Lager secundair
77,3
(52,7-100,0)
69,5
(46,3-85,8)
14
Hoger secundair
52,0
(29,4-74,5)
75,9
(63,4-85,1)
35
Hoger onderwijs
63,8
(54,3-73,4)
(0,0-0,0)
(0,0-0,0)
159
2004
57,2
(50,5-63,9)
69,6
(61,6-76,5)
312
2008
62,5
(56,4-68,7)
72,8
(65,5-79,0)
328
2013
62,8
(54,6-71,1)
74,1
(65,6-81,2)
213
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID03_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
10,5
(7,1-14,0)
6,0
(3,6-9,6)
505
Vrouwen
5,8
(3,2-8,5)
2,9
(1,6-5,1)
582
15 - 24
20,6
(10,5-30,8)
20,4
(12,0-32,6)
132
25 - 34
12,1
(7,5-16,8)
12,0
(8,2-17,4)
278
35 - 44
6,2
(2,2-10,3)
5,7
(2,9-11,1)
235
45 - 54
2,5
(0,4-4,6)
2,3
(1,0-5,3)
231
55 - 64
0,3
(0,0-1,0)
0,3
(0,0-2,3)
211
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
49
Lager secundair
2,1
(0,0-4,4)
1,1
(0,3-3,6)
137
Hoger secundair
7,8
(3,4-12,2)
3,6
(1,8-7,1)
294
Hoger onderwijs
10,1
(6,8-13,4)
5,5
(3,3-9,0)
585
2004
9,2
(7,3-11,1)
5,2
(3,9-6,9)
1499
2008
8,6
(6,9-10,4)
4,8
(3,6-6,5)
1480
2013
8,1
(5,9-10,3)
4,7
(3,4-6,6)
1087
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 21 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest
321
Tabel 22 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest ID04_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
322
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
7,7
(4,5-10,9)
4,7
(2,7-8,0)
504
Vrouwen
2,8
(1,0-4,6)
1,4
(0,7-2,9)
582
15 - 24
13,4
(4,5-22,2)
12,4
(6,0-23,8)
132
25 - 34
8,2
(4,3-12,0)
7,6
(4,5-12,4)
278
35 - 44
3,2
(0,2-6,1)
2,6
(1,0-6,4)
234
45 - 54
1,9
(0,0-3,9)
1,6
(0,6-4,5)
231
55 - 64
0,0
(0,0-0,0)
0,3
(0,0-2,1)
211
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
49
Lager secundair
1,8
(0,0-3,9)
1,3
(0,4-4,6)
137
Hoger secundair
4,8
(1,6-7,9)
2,1
(0,9-4,7)
294
Hoger onderwijs
6,4
(3,6-9,2)
3,3
(1,9-5,8)
584
2001
5,2
(3,8-6,5)
2,8
(2,0-3,9)
1706
2004
4,8
(3,5-6,0)
2,7
(1,9-3,8)
1496
2008
6,3
(4,8-7,9)
3,6
(2,6-5,0)
1479
2013
5,2
(3,4-7,0)
3,0
(2,1-4,5)
1086
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
Tabel 23 | Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Brussels Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
20 dagen of meer
10 tot 19 dagen
4 tot 9 dagen
1 tot 3 dagen
Mannen
32,0
1,9
21,9
44,2
33
Vrouwen
0.0
18,6
26,2
55,2
11
15 - 24
7,2
6,8
0.0
86,0
15
25 - 34
27,9
9,4
33,4
29,2
20
35 - 44
34,4
0.0
57,4
8,2
5
45 - 54
47,7
0.0
0.0
52,3
4
Lager secundair
36,5
0.0
0.0
63,5
3
Hoger secundair
46,6
0.0
7,8
45,6
12
Hoger onderwijs
15,2
9,4
30,6
44,9
28
2004
34,9
14,6
10,9
39,6
70
2008
35,4
2,9
15,4
46,3
86
2013
23,2
6,5
23,1
47,2
44
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID05_1
323
Tabel 24 | Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Brussels Gewest ID02_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
324
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
Gemiddelde (Ruw)
95% BI gemid
Gemiddelde (Corr*)
95% BI stand
Mannen
18,4
(17,5-19,3)
19,2
(18,2-20,2)
125
Vrouwen
18,2
(17,4-19,1)
19,1
(18,3-19,9)
85
15 - 24
16,4
(15,3-17,4)
16,4
(15,4-17,3)
33
25 - 34
17,7
(16,7-18,6)
17,7
(16,8-18,6)
79
35 - 44
18,8
(17,7-19,9)
18,8
(17,7-19,9)
49
45 - 54
19,8
(17,6-22,1)
19,8
(17,7-22,0)
33
55 - 64
23,0
(20,4-25,6)
23,0
(20,6-25,4)
16
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
0
Lager secundair
18,3
(15,4-21,1)
17,9
(15,3-20,6)
13
Hoger secundair
18,2
(16,3-20,2)
19,3
(17,4-21,1)
33
Hoger onderwijs
18,2
(17,5-18,9)
18,9
(18,1-19,7)
159
2004
19,3
(18,6-19,9)
20,7
(20,0-21,4)
310
2008
19,2
(18,6-19,8)
20,4
(19,7-21,0)
325
2013
18,3
(17,7-19,0)
19,5
(18,8-20,1)
210
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
Tabel 25 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
6,4
(3,3-9,6)
6,3
(3,8-10,4)
495
Vrouwen
4,9
(2,4-7,3)
4,7
(2,8-7,7)
575
15 - 24
10,9
(1,7-20,0)
10,9
(4,6-23,7)
130
25 - 34
5,0
(2,2-7,8)
5,0
(2,8-8,8)
275
35 - 44
4,6
(0,7-8,5)
4,5
(1,9-10,3)
232
45 - 54
6,2
(2,5-10,0)
6,2
(3,3-11,1)
231
55 - 64
3,2
(0,0-7,1)
3,2
(0,9-10,1)
202
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
47
Lager secundair
2,1
(0,0-4,3)
1,9
(0,7-5,5)
134
Hoger secundair
6,7
(2,5-10,9)
6,1
(3,1-11,8)
287
Hoger onderwijs
6,4
(3,6-9,3)
6,5
(4,2-10,0)
581
2008
6,0
(4,5-7,4)
5,2
(4,0-6,8)
1467
2013
5,6
(3,7-7,6)
5,0
(3,3-7,4)
1070
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID06_1
325
Tabel 26 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Brussels Gewest ID07_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
OPLEIDINGSNIVEAU
326
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
3,1
(0,7-5,6)
2,3
(1,1-5,0)
496
Vrouwen
1,9
(0,1-3,6)
1,3
(0,5-3,3)
576
15 - 24
8,1
(0,0-16,5)
8,0
(2,8-20,7)
130
25 - 34
2,1
(0,1-4,0)
2,1
(0,8-5,1)
276
35 - 44
2,6
(0,0-5,7)
2,4
(0,6-8,6)
233
45 - 54
1,2
(0,0-2,9)
1,2
(0,3-4,5)
231
55 - 64
0,0
(0,0-0,0)
0,3
(0,0-2,4)
202
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
48
Lager secundair
0,0
(0,0-0,0)
0,3
(0,0-3,5)
133
Hoger secundair
1,7
(0,0-4,0)
1,0
(0,2-4,0)
289
Hoger onderwijs
3,6
(1,1-6,1)
2,6
(1,3-5,1)
581
2008
2,2
(1,3-3,1)
1,4
(0,8-2,5)
1470
2013
2,5
(1,0-4,0)
1,8
(1,0-3,3)
1072
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
Tabel 27 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
19,5
(16,1-23,0)
14,7
(11,6-18,6)
962
Vrouwen
10,1
(7,7-12,5)
7,1
(5,1-9,8)
1017
15 - 24
20,9
(14,8-27,1)
20,1
(14,6-27,1)
310
25 - 34
32,4
(25,9-38,8)
31,4
(25,5-38,0)
368
35 - 44
17,1
(12,3-21,9)
16,4
(12,2-21,8)
396
45 - 54
5,0
(2,4-7,6)
4,7
(2,8-8,0)
463
55 - 64
2,0
(0,0-3,9)
1,8
(0,7-4,8)
442
Lager/geen diploma
7,7
(0,2-15,1)
6,8
(1,9-21,5)
124
Lager secundair
11,9
(6,3-17,5)
9,1
(5,3-15,2)
266
Hoger secundair
14,7
(10,9-18,5)
9,8
(7,2-13,3)
652
Hoger onderwijs
16,8
(13,3-20,3)
11,5
(8,5-15,3)
924
Stedelijk gebied
14,7
(11,0-18,4)
9,6
(6,8-13,3)
631
Halfstedelijk gebied
15,4
(9,4-21,3)
11,5
(6,9-18,6)
381
Landelijk gebied
14,7
(11,6-17,9)
10,7
(8,2-13,8)
967
2001
8,6
(7,2-9,9)
5,4
(4,4-6,6)
2986
2004
12,1
(10,2-14,0)
8,2
(6,7-9,9)
2627
2008
13,3
(11,3-15,4)
9,6
(7,9-11,7)
1935
2013
14,8
(12,5-17,0)
10,8
(8,9-13,0)
1979
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID01_1
327
Tabel 28 | Percentage cannabisgebruikers van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden geen cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest ID03_2 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
OPLEIDINGSNIVEAU
328
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
54,6
(44,7-64,6)
62,6
(48,4-75,0)
186
Vrouwen
71,6
(60,2-83,1)
80,3
(65,6-89,7)
105
15 - 24
39,1
(24,0-54,2)
40,7
(27,4-55,5)
63
25 - 34
63,6
(51,5-75,7)
68,4
(54,9-79,4)
118
35 - 44
67,7
(53,4-81,9)
71,5
(57,1-82,6)
68
45 - 54
77,5
(54,6-100,0)
79,0
(50,6-93,2)
34
55 - 64
85,5
(33,3-100,0)
88,5
(44,6-98,7)
8
Lager/geen diploma
83,5
(54,2-100,0)
81,5
(44,1-96,1)
10
Lager secundair
55,0
(30,0-80,0)
65,6
(39,0-85,0)
33
Hoger secundair
67,5
(54,2-80,7)
78,4
(60,7-89,5)
96
Hoger onderwijs
55,3
(44,7-66,0)
69,7
(54,1-81,7)
150
Stedelijk gebied
56,2
(43,5-68,8)
64,5
(47,0-78,8)
91
Halfstedelijk gebied
69,5
(49,6-89,4)
80,9
(58,4-92,8)
65
Landelijk gebied
62,1
(51,0-73,1)
76,8
(61,8-87,1)
135
2004
61,0
(52,6-69,3)
69,7
(58,6-78,9)
299
2008
62,0
(53,7-70,4)
68,5
(56,1-78,7)
255
2013
60,4
(52,7-68,0)
66,7
(56,2-75,8)
291
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID03_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
8,9
(6,5-11,2)
4,8
(3,0-7,6)
962
Vrouwen
2,8
(1,5-4,1)
1,4
(0,8-2,7)
1014
15 - 24
12,7
(7,9-17,6)
11,3
(7,3-16,9)
310
25 - 34
11,7
(7,2-16,3)
10,1
(6,7-15,1)
367
35 - 44
5,5
(2,7-8,3)
4,7
(2,8-7,8)
395
45 - 54
1,1
(0,0-2,3)
1,0
(0,3-2,8)
462
55 - 64
0,3
(0,0-0,8)
0,2
(0,0-1,7)
442
Lager/geen diploma
1,3
(0,0-3,1)
0,7
(0,1-3,1)
124
Lager secundair
5,4
(1,5-9,2)
2,7
(1,1-6,4)
266
Hoger secundair
4,8
(2,5-7,1)
2,1
(1,1-3,9)
652
Hoger onderwijs
7,4
(5,1-9,7)
3,3
(1,9-5,7)
922
Stedelijk gebied
6,4
(4,0-8,9)
2,8
(1,6-5,1)
631
Halfstedelijk gebied
4,6
(1,5-7,7)
2,1
(0,9-5,0)
379
Landelijk gebied
5,6
(3,6-7,5)
2,6
(1,5-4,4)
966
2004
4,6
(3,4-5,9)
2,4
(1,7-3,5)
2621
2008
4,9
(3,5-6,3)
2,7
(1,7-4,2)
1931
2013
5,8
(4,4-7,2)
3,2
(2,2-4,5)
1976
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 29 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest
329
Tabel 30 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 30 dagen cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest ID04_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
5,6
(3,7-7,5)
2,5
(1,4-4,5)
960
Vrouwen
1,6
(0,7-2,6)
0,7
(0,3-1,5)
1014
15 - 24
8,4
(4,5-12,2)
7,2
(4,1-12,3)
310
25 - 34
7,4
(3,7-11,2)
6,2
(3,8-10,1)
366
35 - 44
3,3
(1,1-5,6)
2,8
(1,4-5,4)
394
45 - 54
0,2
(0,0-0,6)
0,2
(0,0-0,9)
462
55 - 64
0,3
(0,0-0,8)
0,2
(0,0-1,7)
442
Lager/geen diploma
1,3
(0,0-3,1)
0,6
(0,1-2,8)
124
Lager secundair
3,7
(0,3-7,1)
1,6
(0,5-4,6)
264
Hoger secundair
3,0
(1,5-4,6)
1,1
(0,5-2,2)
652
Hoger onderwijs
4,4
(2,6-6,1)
1,6
(0,8-3,0)
922
Stedelijk gebied
3,4
(1,7-5,1)
1,2
(0,6-2,3)
629
Halfstedelijk gebied
2,7
(0,3-5,1)
1,1
(0,4-3,2)
379
Landelijk gebied
4,1
(2,5-5,7)
1,6
(0,8-3,0)
966
2001
2,8
(1,8-3,7)
1,4
(0,9-2,2)
2986
2004
3,0
(1,9-4,0)
1,6
(1,0-2,4)
2621
2008
2,7
(1,6-3,8)
1,5
(0,8-2,6)
1931
2013
3,6
(2,5-4,7)
1,9
(1,3-2,9)
1974
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
330
Tabel 31 | Verdeling van de bevolking van 15 tot 64 jaar naar het aantal dagen cannabisgebruik in de afgelopen 30 dagen, Waals Gewest
GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
20 dagen of meer
10 tot 19 dagen
4 tot 9 dagen
1 tot 3 dagen
Mannen
17,5
16,9
26,1
39,5
44
Vrouwen
20,3
2,7
26,7
50,3
16
15 - 24
18,2
2,8
34,8
44,2
24
25 - 34
22,5
32,8
29,1
15,6
22
35 - 44
12,5
0.0
8,0
79,5
11
45 - 54
0.0
18,3
0.0
81,7
2
55 - 64
0.0
0.0
0.0
100,0
1
Lager/geen diploma
56,6
0.0
43,4
0.0
2
Lager secundair
22,6
3,6
34,0
39,8
9
Hoger secundair
19,1
17,1
18,2
45,6
18
Hoger onderwijs
14,9
15,1
27,7
42,3
31
Stedelijk gebied
14,3
20,0
27,7
38,0
17
Halfstedelijk gebied
11,2
1,6
49,9
37,3
10
Landelijk gebied
22,7
10,5
20,5
46,3
33
2004
30,2
21,4
13,6
34,8
67
2008
28,5
6,3
8,8
56,4
55
2013
18,1
13,7
26,3
42,0
60
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013
N
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
ID05_1
331
Tabel 32 | Gemiddelde leeftijd waarop voor het eerst cannabis werd gebruikt bij de bevolking van 15 tot 64 jaar, Waals Gewest ID02_1 GESLACHT
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
LEEFTIJDSGROEP
332
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
Gemiddelde (Ruw)
95% BI gemid
Gemiddelde (Corr*)
95% BI stand
Mannen
18,0
(17,1-18,8)
22,1
(19,3-24,8)
184
Vrouwen
20,0
(17,9-22,2)
24,1
(20,8-27,4)
104
15 - 24
16,9
(16,3-17,4)
17,1
(16,5-17,6)
63
25 - 34
17,2
(16,6-17,8)
17,6
(16,9-18,3)
116
35 - 44
19,4
(17,5-21,3)
19,8
(17,8-21,8)
68
45 - 54
23,1
(18,0-28,3)
23,2
(18,6-27,8)
33
55 - 64
37,6
(11,7-63,4)
38,1
(24,3-51,9)
8
Lager/geen diploma
24,5
(20,5-28,5)
24,4
(14,0-34,9)
10
Lager secundair
18,3
(15,6-21,0)
21,6
(19,5-23,6)
32
Hoger secundair
18,6
(17,1-20,1)
23,6
(20,5-26,6)
95
Hoger onderwijs
18,4
(17,0-19,9)
23,0
(20,1-26,0)
149
Stedelijk gebied
17,9
(16,2-19,6)
22,0
(18,7-25,3)
90
Halfstedelijk gebied
21,9
(18,0-25,8)
24,7
(21,5-28,0)
63
Landelijk gebied
18,5
(17,4-19,7)
23,5
(20,4-26,7)
135
2004
18,3
(17,6-19,0)
23,0
(21,2-24,8)
292
2008
18,6
(17,3-19,9)
22,6
(20,7-24,6)
252
2013
18,7
(17,6-19,7)
22,7
(20,8-24,6)
288
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
ID06_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
OPLEIDINGSNIVEAU
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
N
Mannen
4,3
(2,8-5,8)
2,1
(1,2-3,4)
948
Vrouwen
1,0
(0,4-1,6)
0,5
(0,2-0,9)
1004
15 - 24
1,3
(0,0-2,9)
1,0
(0,3-3,6)
307
25 - 34
7,8
(4,5-11,2)
6,2
(3,8-10,0)
368
35 - 44
3,5
(1,5-5,6)
2,8
(1,5-5,0)
387
45 - 54
0,8
(0,1-1,6)
0,7
(0,3-1,6)
446
55 - 64
0,0
(0,0-0,0)
0,1
(0,0-0,4)
444
Lager/geen diploma
1,7
(0,0-4,1)
0,8
(0,2-3,5)
118
Lager secundair
2,6
(0,6-4,7)
1,1
(0,5-2,7)
260
Hoger secundair
2,2
(0,9-3,5)
0,7
(0,3-1,6)
641
Hoger onderwijs
3,1
(1,6-4,5)
1,1
(0,6-2,1)
921
Stedelijk gebied
2,4
(1,1-3,7)
0,8
(0,4-1,6)
626
Halfstedelijk gebied
3,9
(1,1-6,8)
1,6
(0,7-3,9)
370
Landelijk gebied
2,5
(1,3-3,6)
1,0
(0,5-1,8)
956
2008
3,6
(2,5-4,6)
2,4
(1,7-3,4)
1898
2013
2,6
(1,8-3,5)
1,8
(1,2-2,5)
1952
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
Tabel 33 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat ooit een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest
333
Tabel 34 | Percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden een andere drug dan cannabis heeft gebruikt, Waals Gewest ID07_1 GESLACHT
LEEFTIJDSGROEP
GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGS | 7. Tabellen
OPLEIDINGSNIVEAU
334
URBANISATIEGRAAD
JAAR
% (Ruw)
95% BI ruw
% (Corr*)
95% BI stand
Mannen
0,5
(0,0-1,1)
0,4
(0,2-1,1)
949
Vrouwen
0,3
(0,0-0,7)
0,2
(0,1-0,6)
1003
15 - 24
0,4
(0,0-1,0)
0,4
(0,1-1,8)
307
25 - 34
1,4
(0,1-2,7)
1,4
(0,5-3,5)
366
35 - 44
0,5
(0,0-1,3)
0,5
(0,1-2,2)
388
45 - 54
0,0
(0,0-0,0)
0,1
(0,0-1,0)
447
55 - 64
0,0
(0,0-0,0)
0,1
(0,0-0,5)
444
Lager/geen diploma
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
119
Lager secundair
0,0
(0,0-0,1)
0,0
(0,0-0,2)
260
Hoger secundair
1,0
(0,1-1,9)
0,6
(0,3-1,4)
641
Hoger onderwijs
0,2
(0,0-0,5)
0,2
(0,1-0,8)
919
Stedelijk gebied
0,0
(0,0-0,0)
0,0
(0,0-0,0)
625
Halfstedelijk gebied
1,0
(0,0-2,6)
0,7
(0,2-2,2)
369
Landelijk gebied
0,7
(0,1-1,3)
0,5
(0,2-1,4)
958
2008
1,3
(0,7-2,0)
1,0
(0,6-1,8)
1909
2013
0,4
(0,1-0,8)
0,4
(0,2-0,8)
1952
Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)
N
© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid OPERATIONELE DIRECTIE VOLKSGEZONDHEID EN SURVEILLANCE Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel | België www.wiv-isp.be
Verantwoordelijke uitgever: Dr. Johan Peeters Depotnummer: D/2014/2505/69