GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 2: GEZONDHEIDSGEDRAG EN LEEFSTIJL

Lydia Gisle, Stefaan Demarest (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat 14 B-1050 Brussel +32 2 642 50 25 E-mail: [email protected] Depotnummer: D/2014/2505/69 Intern referentienummer PHS Report 2014-47

3. Alcoholgebruik AUTEUR Lydia GISLE

Gelieve bij het verwijzen naar resultaten van dit hoofdstuk de volgende referentie te gebruiken: Gisle L. Alcoholgebruik. In: Gisle L, Demarest S (ed.). Gezondheidsenquête 2013. Rapport 2: Gezondheidsgedrag en leefstijl. WIV-ISP, Brussel, 2014

INHOUDSTAFEL Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 2. Vragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 3. Indicatoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 4. Resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.1. Alcoholgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.2. Dagelijks alcoholgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 4.3. Hoeveelheid alcohol die wordt gedronken en overmatig alcoholgebruik . . . . . . . . . . . . . 47 4.4. Hyperalcoholisatie en piekdrinken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 4.5. Leeftijd waarop men regelmatig alcohol is beginnen drinken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 4.6. Problematisch alcoholgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 6. Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 7. Tabellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

ALCOHOLGEBRUIK | Inhoudstafel

5. Bespreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

29

SAMENVATTING Het gebruik van alcohol is inherent aan onze Europese cultuur, maar blijft, zelfs soms bij matig gebruik, gevaarlijk voor de gezondheid. De schade aangericht door alcohol, voor de gebruiker maar ook voor zijn omgeving en de samenleving in zijn geheel, is afhankelijk van de mate van het gebruik, van het gebruikspatroon en/of de chroniciteit van het alcoholgebruik. Onaangepast alcoholgebruik draagt ook bij tot niet verwaarloosbare gezondheids- en economische kosten. Om al deze redenen zijn er vanwege de overheid beschermende maatregelen nodig (1). Kennis van de gebruiksgewoonten van de bevolking is nuttig voor het bevorderen van gerichte preventieve acties en de uitbouw van aangepaste zorg- en hulpfaciliteiten op maat van alle burgers en slachtoffers. De indicatoren die in dit hoofdstuk worden besproken, beschrijven voor een deel het consumptiepatroon van alcohol in de Belgische bevolking.

In België gebruikt de helft (51%) van de bevolking minstens één keer per week alcohol. Bij wekelijkse drinkers bedraagt het gemiddeld alcoholgebruik 11 glazen per week; dit is van dezelfde grootteorde als in 2008. Sinds de eerste enquête is de proportie dagelijkse gebruikers echter bijna verdubbeld: van 8% in 1997 naar 14% in 2013. Daarentegen blijkt overmatig alcoholgebruik, meer bepaald een overschrijding van de aanbevelingen van de WGO, die stellen dat gezondheidsrisico’s optreden boven een drempel van 14 glazen per week bij vrouwen en 21 glazen per week bij mannen, op de terugweg. Uitgaande van deze drempel stellen we vast dat in 2013 6% van de bevolking de neiging had tot overmatig alcoholgebruik; in 2001 was dit 8% en in 2008 9%. Een ander gedrag dat gevaarlijk is voor de gezondheid betreft het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, ook wel hyperalcoholisatie genoemd. Op het niveau van België is het percentage alcoholgebruikers bij wie dit minstens één keer per week voorkomt sinds 2008 niet toegenomen; het gaat om 8% van de alcoholgebruikers. Voor het benaderen van het concept dat in de Angelsaksische terminologie « binge drinking » genoemd wordt en in het Nederlands als « piekdrinken » of « comazuipen » wordt aangegeven, werd in de Gezondheidsenquête 2013 rekening gehouden met de tijdspanne waarbinnen 6 glazen alcohol werden gedronken. « Piekdrinken » wordt hier gedefinieerd als het drinken van 6 glazen alcohol binnen de 2 uur. Van de personen die in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête 6 glazen alcohol of meer gedronken hadden bij dezelfde gelegenheid was de gemiddelde tijdspanne waarbinnen dit gebeurde ongeveer 5 uur, terwijl 1 persoon op 10 (11%) aangaf 6 glazen te hebben gedronken in 2 uur of minder. Tenslotte stellen we vast dat de toename van het percentage personen met een problematisch alcoholgebruik (neiging tot afhankelijkheid) in 2013 iets is afgenomen. Daar waar dit percentage tussen 2001 (7%) en 2008 (10%) lineair was toegenomen, blijft dit in 2013 op 10.5%. Op basis van de informatie in de Gezondheidsenquête kan dus besloten worden dat de situatie met betrekking tot het gebruik van alcohol niet verslechterd is in vergelijking met de vorige enquêtes. Toch blijft het nodig dat de overheid verdere inspanningen doet om onaangepast en schadelijk alcoholgebruik aan te pakken bij bepaalde bevolkings- en risicogroepen.

Sociodemografische determinanten Risicogedrag met betrekking tot het gebruik van alcohol komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Meer mannen dan vrouwen gebruiken alcohol (87% tegenover 78%), drinken dagelijks (19% tegenover 10%), drinken grotere hoeveelheden (13 glazen per week tegenover 8) of vertonen overmatig alcoholgebruik (8% tegenover 5%). Mannen rapporteren ook vaker dan vrouwen dat ze wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid (13% tegenover 4%), vertonen vaker piekdrinken (15% tegen-

ALCOHOLGEBRUIK | Samenvatting

De meerderheid van de Belgische bevolking (van 15 jaar en ouder) gebruikt alcohol; in 2013 ging het om 82% van de bevolking. Dit cijfer blijft sinds de eerste enquête van 1997 stabiel. Verder blijkt dat 13% van de bevolking nog nooit alcohol gebruikte; voor 5% is dit al langer dan 12 maanden geleden. De gemiddelde leeftijd waarop men alcohol begint te drinken blijft tussen 2008 en 2013 constant en is ongeveer 18 jaar en 4 maanden.

31

over 4%) en hebben vaker een problematisch alcoholgebruik (15% tegenover 6%). Tenslotte blijkt dat mannen op een jongere leeftijd beginnen drinken dan vrouwen. Het consumptieprofiel hangt ook samen met de leeftijd. Voor een aantal indicatoren worden hogere prevalenties gevonden in de actieve bevolking (vooral de leeftijdsgroep 45-64 jaar). Dit is het geval voor alcoholgebruik (in het algemeen), de gemiddelde hoeveelheid alcohol gebruikt per week, overmatig alcoholgebruik (op weekbasis) en problematisch alcoholgebruik. Dagelijks alcoholgebruik neemt toe met de leeftijd (1% bij de jongsten, 25% in de leeftijdsgroep 55-74 jaar). Voor andere indicatoren – wellicht de meest alarmerende – zijn de meest getroffen leeftijdsgroepen vooral (of eveneens) de jongeren van 15 tot 24 jaar, en daarbij gaat het in de eerste plaats om jonge mannen. Dit is het geval voor overmatig alcoholgebruik (14%), het wekelijks drinken van minstens 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid (14%) en piekdrinken (20% van deze laatste groep). Samengevat, jongeren hebben de neiging om veel te drinken, op bepaalde dagen, en op korte tijd – waarschijnlijk wanneer ze uitgaan -, terwijl het alcoholgebruik van volwassenen op rijpere leeftijd meer gespreid is over verschillende dagen van de week, eventueel zelfs alle dagen.

ALCOHOLGEBRUIK | Samenvatting

Alcoholgebruik is ook sterk geassocieerd met de socio-economische status. Zowel alcoholgebruik (in het algemeen) als dagelijks alcoholgebruik nemen toe met het opleidingsniveau. Daarentegen is de hoeveelheid alcohol die men gebruikt en de prevalentie van overmatig alcoholgebruik hoger bij de laagst opgeleiden dan bij de hoger opgeleiden. Het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid en piekdrinken hangt niet samen met het opleidingsniveau.

32

De indicatoren van alcoholgebruik variëren weinig in functie van de urbanisatiegraad. Er zijn wel regionale verschillen, die verder in dit hoofdstuk worden toegelicht.

1. INLEIDING

Volgens het laatste rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (2) zou schadelijk alcoholgebruik jaarlijks wereldwijd verantwoordelijk zijn voor 3,3 miljoen doden, meer bepaald 5,9% van de overlijdens, voor een groot deel jongeren. Alcoholgebruik ligt inderdaad aan de basis van overlijdens en beperkingen in capaciteit die relatief vroeg in het leven optreden. Zo is bijna 25% van het aantal overlijdens bij 20 tot 39-jarigen te wijten aan alcohol. Alcoholgebruik is bovendien wereldwijd opgeklommen tot de derde belangrijkste risicofactor voor ziekte en is een oorzakelijke factor in niet minder dan 200 ziekten en traumata. Er is een verband met het risico op heel wat gezondheidsproblemen, zoals psychische en gedragsproblemen (waaronder alcoholafhankelijkheid), niet overdraagbare aandoeningen zoals levercirrose, kankers en hart- en vaataandoeningen, alsook traumata als gevolg van agressie en verkeersongevallen (3). Tot slot werd ook een oorzaak en gevolg effect vastgesteld tussen alcoholgebruik en de incidentie van infectieuze aandoeningen zoals tuberculose en HIV/aids. Alcoholgebruik bij vrouwen kan leiden tot het foetaal alcohol syndroom. Geschat wordt dat in Europa 7,4% van de vroegtijdige overlijdens te wijten is aan alcohol. Gevaarlijk alcoholgebruik wordt gedefinieerd als een mate of een manier van alcoholgebruik dat, indien persisterend, waarschijnlijk leidt tot schadelijke effecten (4); Er is echter geen consensus over de mate van alcoholgebruik die als gevaarlijk moet beschouwd worden. Eerder heeft de WGO aanbevelingen geformuleerd voor een veiliger alcoholgebruik (wat niet wil zeggen een veilig alcoholgebruik). Daarbij werd de drempelwaarde voor volwassenen die regelmatig alcohol gebruiken vastgelegd op 14 glazen per week voor vrouwen en 21 glazen per week voor mannen, met minstens één alcoholvrije dag per week. Dit komt overeen met maximum twee glazen alcohol per dag voor vrouwen en drie glazen voor mannen. In geval van « occasioneel » alcoholgebruik wordt aanbevolen niet meer dan vier glazen alcohol te gebruiken bij dezelfde gelegenheid. Er is echter geen enkel wetenschappelijk bewijs van een duidelijke limiet voor alcoholgebruik, zeker niet voor jongeren, die hier een zeer kwetsbare groep vormen. Bovendien is de tolerantie en kwetsbaarheid voor alcohol sterk individueel bepaald. Sommige personen kunnen ook bij een lager gebruik dan wat hierboven is aangegeven pathologieën ontwikkelen. In ieder geval mag alcohol nooit gebruikt worden tijdens de zwangerschap, bij kinderen, bij het besturen van een voertuig, bij gebruik van een gevaarlijke machine, voor taken waarvoor waakzaamheid vereist is, wanneer men geneesmiddelen neemt, bij acute of chronische ziekten (epilepsie, pancreatitis, hepatitis, cirrose, enz.) of alcoholafhankelijkheid in het verleden (hoewel er hiervoor behandelingen bestaan waarbij volledige geheelonthouding niet vereist is). In het kader van het streven naar « gezondheid voor allen » en het ontwikkelen van strategieën om dit te bereiken vinden we op de website van de WGO1 de volgende verklaring terug: « In 2010 heeft de Wereldgezondheidsraad een resolutie goedgekeurd die een wereldwijde strategie onderschrijft om het schadelijk gebruik van alcohol te verminderen en landen dringend uit te nodigen om de nationale aanpak van de problemen van de volksgezondheid veroorzaakt door schadelijk alcoholgebruik te versterken. Deze wereldwijde strategie vertegenwoordigt een collectief engagement van de WGO-lidstaten voor een volgehouden actie om de morbiditeit als gevolg van schadelijk alcoholgebruik terug te dringen. Zij omvat beleidsmaatregelen en interventies, gebaseerd op waarschijnlijke bewijzen (…) om de gezondheid te beschermen en levens te redden ».

1

http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs349/en/

ALCOHOLGEBRUIK | 1. Inleiding

Alcoholgebruik is een schadelijk gezondheidsgedrag waaraan de overheid en de internationale instanties meer dan ooit aandacht besteden. Dit is vooral zo omdat de nadelige effecten van onaangepast alcoholgebruik op de gezondheid, en de sociale en economische gevolgen hiervan, meervoudig, zichtbaar, dramatisch, maar vooral vermijdbaar zijn. Uiteraard treden de complicaties als gevolg van alcoholgebruik op naarmate het gebruik toeneemt en/of verdergaat. In feite wordt de impact van alcoholgebruik op chronische en acute gezondheidsproblemen, op de omgeving en op de samenleving in zijn geheel, bepaald door twee verschillende, maar gerelateerde aspecten van het alcoholgebruik, meer bepaald de totale hoeveelheid alcohol die gebruikt wordt en de manier waarop dit gebeurt (2).

33

De vragen over alcoholgebruik in de Gezondheidsenquête zijn een belangrijk instrument om het profiel van alcoholgebruik in de algemene bevolking in te schatten en de evolutie van onaangepast alcoholgebruik op te volgen. De gegevens van de Gezondheidsenquête hebben het voordeel op andere gegevens (verkoops- en producentengegevens) dat ze de mogelijkheid bieden om niet alleen de gebruikers in een bevolking te identificeren, maar ook zicht te krijgen op de bevolkingsgroepen met een risicogedrag in functie van hun consumptieprofiel en kenmerken zoals de leeftijd, het geslacht en de socio-economische groep. In de Gezondheidsenquête 2013 wordt informatie verzameld over het aantal alcoholgebruikers en geheelonthouders (tijdens het ganse leven of in het afgelopen jaar) in de bevolking, de frequentie en de hoeveelheid van het alcoholgebruik per week, de frequentie van het drinken van 6 glazen alcohol of meer, hetzij 60 gram pure alcohol, bij dezelfde gelegenheid en van piekdrinken (drinken van 6 glazen alcohol binnen de 2 uur), en verder over problemen als gevolg van een belangrijk chronisch alcoholgebruik (problematisch alcoholgebruik). Binnen het kader van de Gezondheidsenquête is het echter niet mogelijk om het thema ‘alcoholgebruik’ op een meer exhaustieve manier te benaderen, met vragen over de context van het alcoholgebruik, attitudes t.o.v. het preventiebeleid, alcoholafhankelijkheid, enz. , wat wel kan in een geïsoleerde enquête (cf. SMART, in het project RARHA2). Belangrijk in de Gezondheidsenquête is echter de periodiciteit, die er voor zorgt dat de evolutie van indicatoren over de tijd kan gevolgd worden.

ALCOHOLGEBRUIK | 1. Inleiding

Tenslotte moet opgemerkt worden dat gegevens die via een vragenlijst verzameld worden het werkelijk alcoholgebruik van gebruikers onderschatten, en dit vooral bij personen die veel alcohol drinken. Dit heeft te maken met het sociaal stigma dat met een hoog alcoholgebruik gepaard gaat, maar ook met een ontkenningsfenomeen bij personen met alcoholafhankelijkheid.

34

2

http://www.rarha.eu/Pages/default.aspx

2. VRAGEN

In vergelijking met de vorige jaren (1997-2004 en 2008) hebben de vragen over alcoholgebruik in de Gezondheidsenquête 2013 terug een substantiële verandering ondergaan, ook al laten de indicatoren die werden berekend toe om dezelfde aspecten van alcoholgebruik in de bevolking te meten, met name de frequentie van het gebruik, de hoeveelheid, het gebruiksprofiel (overmatig alcoholgebruik, risicovol alcoholgebruik, piekdrinken), de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken en problematisch alcoholgebruik (chronisch gebruik of alcoholafhankelijkheid). De keuze van de vragenlijst drong zich op om te beantwoorden aan een Europese Regelgeving3 die een geharmoniseerde aanpak voorstelt voor het meten van alcoholgebruik in de EU lidstaten. Dit was ook het geval voor de vragenlijst van de Gezondheidsenquête 2008, maar de implementatie van deze vragenlijst bleek om verschillende redenen moeilijk te verlopen, vandaar het gebruik van een nieuw Europees instrument in 2013. Toch moet worden opgemerkt dat de meerderheid van de vragen, antwoordcategorieën en filters als gevolg van de sprongen in de vragenlijst in vergelijking met de vorige enquêtes zijn gewijzigd wat de vergelijkbaarheid in de tijd beperkt of tenminste tot voorzichtigheid moet aanmanen bij de interpretatie van evoluties over de tijd. De vragen over alcoholgebruik maken deel uit van de schriftelijke vragenlijst, in te vullen door deelnemers van 15 jaar en ouder. De eerste zes vragen (AL.01-AL.06) zijn afkomstig van de Europese EHIS vragenlijst, tweede golf4 (5). Vraag AL.07, over de gemiddelde tijdspanne waarbinnen 6 glazen alcohol gewoonlijk gedronken worden is afkomstig van de SMART vragenlijst5 (6) en is gerechtvaardigd door het feit dat het drinken van 6 glazen alcohol of meer bij dezelfde gelegenheid moet geëvalueerd worden in functie van de snelheid van het alcoholgebruik. De volgende vragen (AL.08-AL.12), over de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken en problematisch alcoholgebruik (CAGE vragenlijst) (7), werden behouden en kunnen vergeleken worden over de tijd, al moet wel worden opgemerkt dat de CAGEvragen in de vorige edities enkel waren bedoeld voor regelmatige alcoholgebruikers, terwijl deze vragen in 2013 ook werden gesteld aan onregelmatige drinkers (minder dan een keer per maand) en vroegere drinkers (die in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête geen alcohol gebruikten). De vragen m.b.t. de frequentie en de hoeveelheid van het alcoholgebruik in de EHIS-2 zijn de volgende: AL.01.

Hoe vaak hebt u de afgelopen 12 maanden eender welke alcoholische drank (zoals bier, wijn, cider, aperitief, cocktails, breezers, likeur, zelfgemaakt alcohol ...) gedronken?

Respondenten kunnen de frequentie van hun alcoholgebruik aangeven aan de hand van 9 antwoordmogelijkheden. Wekelijkse drinkers gaan door met vraag AL.02, terwijl minder frequente drinkers (minder dan één keer per week) doorgaan naar vraag AL.06 en vroegere drinkers (die al alcohol gedronken hebben, maar niet in de afgelopen 12 maanden) naar vraag AL.08 gaan. Personen die aangeven nog nooit alcohol te hebben gedronken gaan onmiddellijk door naar de volgende module (over voedingsgewoonten). Personen die op vraag AL.01 hebben geantwoord dat ze 1 tot 2 dagen per week drinken, of frequenter, beantwoorden de volgende vragen: 3

Commission Regulation (EU) No 141/2013 of 19 Feb 2013 implementing Regulation No 1338/2008

4

http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-RA-13-018/EN/KS-RA-13-018-EN.PDF

5

http://www.alcsmart.ipin.edu.pl/files/questionnaire_final.pdf

ALCOHOLGEBRUIK | 2. Vragen

Voor het meten van alcoholgebruik is het niet makkelijk om een instrument te vinden dat tegelijkertijd aan alle wetenschappelijke (validiteit, betrouwbaarheid, precisie, multi-culturaliteit,…) en praktische (lengte van de vragenlijst, cognitieve belasting voor de respondenten met betrekking tot de verstaanbaarheid van de vragen, aanvaardbare herinneringsperiode, correcte inschattingen,..) vereisten voldoet. Meer dan een halve eeuw intensief onderzoek in dit domein heeft niet geleid tot een consensus over een algemeen aanvaard of ideaal meetinstrument, en de recente pogingen om dergelijk instrument te ontwikkelen (SMART, EHIS) stuiten op dezelfde moeilijkheden als in het verleden.

35

AL.02.

Van maandag tot donderdag, op hoeveel van die 4 dagen drinkt u gewoonlijk alcoholische dranken?

AL.03.

Van maandag tot donderdag, als u alcohol drinkt, hoeveel glazen drinkt u gemiddeld op één dag?

AL.04.

Van vrijdag tot zondag, op hoeveel van die 3 dagen drinkt u gewoonlijk alcoholische dranken?

AL.05.

Van vrijdag tot zondag, als u alcohol drinkt, hoeveel glazen drinkt u gemiddeld op één dag?

ALCOHOLGEBRUIK | 2. Vragen

De vragen over het drinken van 6 of meer glazen alcohol tijdens een relatief korte tijdspanne (< 3 uur) worden gesteld aan alle personen die ooit in hun leven alcohol hebben gedronken:

36

AL.06.

Hoe vaak hebt u de afgelopen 12 maanden 6 of meer glazen alcohol gedronken bij eenzelfde gelegenheid? (Bijvoorbeeld wanneer u uitging, op een feestje, bij een maaltijd, met vrienden of alleen bij u thuis...)

AL.07.

In hoeveel tijd (uur) drinkt u doorgaans 6 glazen alcohol bij eenzelfde gelegenheid?

AL.08.

De kleine slokjes niet meegerekend, hoe oud was u toen u alcoholische dranken begon te drinken?

De vier volgende vragen zijn afkomstig van de « CAGE » vragenlijst (7) en laten toe om een problematisch alcoholgebruik in te schatten. Deze vragen (evenals AL.07 over de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken) zijn bestemd voor personen die aangeven in de afgelopen 12 maanden alcohol te hebben gebruikt, evenals zij die gestopt zijn met drinken, d.w.z. die ooit alcohol hebben gebruikt, maar niet in de afgelopen 12 maanden. AL.09.

Hebt u ooit het gevoel gehad te moeten minderen met drinken?

AL.10.

Hebt u zich ooit geïrriteerd gevoeld door kritiek op uw drinken?

AL.11.

Hebt u zich ooit schuldig gevoeld over uw drinken?

AL.12.

Hebt u ooit direct na het opstaan alcohol gedronken om echt wakker te worden of van een kater af te komen?

3. INDICATOREN In dit hoofdstuk is het de bedoeling om een globaal beeld te schetsen van het alcoholgebruik in de Belgische bevolking, ook al is alcoholgebruik dikwijls sterk individueel bepaald, fluctueert het in de tijd, en kan het samenhangen met korte periodes, zoals seizoenen. Vanuit het standpunt van de volksgezondheid is het nochtans zinvol om specifieke informatie te verzamelen over de prevalentie van alcoholgebruik, de hoeveelheid die gebruikt wordt, maar ook het type of het gebruiksprofiel, en dit in relatie tot verschillende sociodemografische kenmerkten van de bevolking. In de Gezondheidsenquête 2013 werden aan de hand van de vragen vermeld in punt 2. van dit hoofdstuk verschillende indicatoren berekend. Een aantal daarvan, de meest courant gebruikte, worden in detail beschreven in punt 4., waar de resultaten worden voorgesteld. Andere komen enkel aan bod in de basistabellen op het eind van dit hoofdstuk, met resultaten voor België en de drie gewesten. De lijst van de verschillende indicatoren (en de vragen waarvan ze zijn afgeleid) is de volgende.

AL01_2 (gebaseerd op AL.01) beschrijft de verdeling van de recente gebruikers (in %) volgens de frequentie van alcoholgebruik in de afgelopen 12 maanden (gaande van « minder dan één keer per maand » tot « alle dagen »). AL01_3 (gebaseerd op AL.01) betreft de prevalentie van dagelijks alcoholgebruik in de bevolking. AL01_4 (gebaseerd op AL.01) geeft informatie over de personen die nog nooit in hun leven alcohol hebben gedronken (levenslang-geheelonthouders) AL01_5 (gebaseerd op AL.01) verwijst naar de proportie « vroegere drinkers » in de bevolking, met name de personen die al alcohol hebben gebruikt, maar dit niet deden in de afgelopen 12 maanden. AL03_1 (gebaseerd op AL.03) geeft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties weer op een drinkdag in de week (van maandag tot donderdag) bij personen die hebben aangegeven tijdens de week te drinken. AL03_2 (gebaseerd op AL.02 en AL.03) geeft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties weer tijdens de 4 weekdagen (van maandag tot donderdag) bij personen die hebben aangegeven tijdens de week te drinken. AL05_1 (gebaseerd op AL.05) geeft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties weer op een drinkdag in het weekend (van vrijdag tot zondag) bij personen die hebben aangegeven te drinken tijdens het weekend. AL05_2 (gebaseerd op AL.02 en AL.03) geeft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties op een dag in het weekend (van vrijdag tot zondag) bij personen die hebben aangegeven te drinken tijdens het weekend AL_35

(gebaseerd op AL.02 tot AL.05) betreft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties in een week tijd (7 dagen)

AL_7

(gebaseerd op AL.02 tot AL.05) geeft het gemiddeld aantal alcoholische consumpties per dag bij wekelijkse drinkers, waarbij alle dagen van de week in aanmerking worden genomen

ALCOHOLGEBRUIK | 3. Indicatoren

AL01_1 (gebaseerd op AL.01) identificeert de personen die recent alcohol gebruikten, d.w.z. in de 12 maanden voorafgaand aan de gegevensverzameling – versus – de « geheelonthouders », d.i. diegenen die tijdens deze periode geen alcohol gebruikten (maar dit misschien ooit wel deden)

37

AL05_3 (gebaseerd op AL02 tot AL.05) geeft het percentage personen volgens het aantal alcoholische consumpties per week, op het niveau van de algemene bevolking AL05_4 (gebaseerd op AL.02 tot AL.05) deelt de wekelijkse gebruikers in volgends de definitie van de WGO voor overmatig alcoholgebruik, met name meer dan 14 glazen alcohol per week voor vrouwen en meer dan 21 glazen alcohol per week bij mannen. AL05_5 (gebaseerd op AL.02 tot AL.05) onderscheidt bij de wekelijkse drinkers diegenen die een risicovol alcoholgebruik vertonen volgens meer recente normen6 vastgelegd in het kader van het ECHIM project van de Europese Commissie (2005), met name het equivalent van meer dan 20 g ethanol per dag bij de vrouwen en meer dan 40 g ethanol per dag bij de mannen. AL05_6 (gebaseerd op AL.02 tot AL.05) heeft zoals AL05_5 betrekking op risicovol alcoholgebruik, maar ditmaal voor de totale bevolking (van 15 jaar en ouder).

ALCOHOLGEBRUIK | 3. Indicatoren

AL05_7 (gebaseerd op AL.02 tot AL.05) heeft zoals AL05_5 betrekking op risicovol alcoholgebruik, maar ditmaal voor personen die dagelijks alcohol gebruiken AL06_1 (gebaseerd op AL.06) betreft de verdeling van de totale bevolking (in %) naargelang de frequentie van het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, zonder daarbij rekening te houden met de tijdspanne AL06_2 (gebaseerd op AL.06) geeft de proportie personen aan in de algemene bevolking die minstens één keer per week 6 of meer glazen alcohol drinken AL07_1 (gebaseerd op AL.07) laat toe de personen die 6 of meer glazen alcohol drinken tijdens één gelegenheid in te delen volgens de tijdspanne waarin dit gebeurt. Indien dit plaatsvindt binnen de 2 uur spreekt men van « piekdrinken » AL07_2 (gebaseerd op AL.07) geeft de gemiddelde tijdspanne aan waarbinnen 6 glazen alcohol worden gedronken bij dezelfde gelegenheid, bij personen die deze hoeveelheid gebruiken. AL08_1 (gebaseerd op AL.08) geeft de gemiddelde leeftijd aan waarop men is beginnen alcohol drinken (de kleine slokjes niet meegerekend) AL_1

(gebaseerd op AL.09 tot AL.12) betreft problematisch alcoholgebruik bij personen die ooit in hun leven alcohol hebben gebruikt. Alcoholgebruik wordt als problematisch beschouwd als de persoon positief geantwoord heeft op minsten twee van de vier CAGE vragen (7).

38

6

Kilpeläinen, Aromaa and the ECHIM Core Group, 2008: http://www.echim.org/docs/ECHIM_final_report.pdf

4. RESULTATEN 4.1. ALCOHOLGEBRUIK In dit onderdeel bespreken we hoofdzakelijk de indicator « recent alcoholgebruik », d.i. het gebruik van alcohol in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête – versus – « recente geheelonthouding », maar ook levenslange geheelonthouding en vroeger alcoholgebruik komen aan bod. In dit laatste geval gaat het om personen die al ooit alcohol gebruikten, maar dit niet deden in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête. De laatste twee indicatoren worden niet systematisch in de tekst besproken, maar zijn wel terug te vinden in de tabellen op het eind van dit hoofdstuk.

4.1.1. BELGIË

Analyse volgens geslacht en leeftijd Alcoholgebruik komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen (87% tegenover 78%). Daarentegen zijn dubbel zoveel vrouwen (17%) als mannen (9%) levenslang-geheelonthouder. Deze verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd. Alcoholgebruik in het afgelopen jaar hangt samen met de leeftijd. De verdeling van het percentage alcoholgebruikers volgens leeftijd (Figuur 1) vertoont een « paraplu-vormige » curve, maar de verschillen zijn vrij beperkt: dit percentage neemt toe van 77% bij jongeren tussen 15 en 24 jaar tot 88% bij volwassenen van 45-54 jaar (90% van de mannen in deze leeftijdsgroep!), om daarna af te nemen tot 65% bij personen van 75 jaar en ouder. Figuur 1

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013

ALCOHOLGEBRUIK | 4. Resultaten

In 2013 heeft 82% van de bevolking van 15 jaar en ouder in België alcohol gebruikt in de afgelopen 12 maanden; dit betekent dus dat één persoon op vijf (18%) tijdens deze periode geheelonthouder was (AL01_1). In feite heeft de meerderheid van deze geheelonthouders nog nooit in zijn leven alcohol gebruikt. Het betreft 13% van de totale bevolking. Vroegere alcoholgebruikers, d.i. diegenen die ooit al alcohol gebruikten, maar dit niet deden in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête, vormen 5% van de bevolking.

39

We stellen dus vast dat alcohol in alle leeftijdsgroepen (vanaf de leeftijd van 15 jaar tot 75 jaar) duidelijk aanwezig is in onze samenleving. Opmerkelijk is dat het verschil in recent alcoholgebruik tussen mannen en vrouwen het meest uitgesproken is rond de pensioenleeftijd (65 jaar en ouder). Het percentage levenslang-geheelonthouders is het hoogst (23%) bij 75-plussers. Ook hier rapporteren vrouwen relatief vaker dan mannen dat ze nooit alcohol hebben gebruikt (respectievelijk 33% tegenover 10%). Wellicht heeft dit te maken met een generatie-effect.

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Alcoholgebruik hangt sterk samen met socio-economische status, en de verschillen lijken toe te nemen sinds 2008. Zo komt alcoholgebruik voor bij 55% (65% in 2008) van de laagst opgeleiden en neemt dit toe tot 90% (88% in 2008) bij de hoogst opgeleiden. De samenhang tussen alcoholgebruik en opleidingsniveau is significant na correctie voor leeftijd en geslacht, maar eveneens na controle voor nationaliteit. Ook het percentage levenslang- geheelonthouders is hoger bij de laagst opgeleiden (34%) dan bij de hoogst opgeleiden (7%).


Het percentage alcoholgebruikers is kleiner in steden (78%) dan in halfstedelijke (86%) en landelijke (83%) gemeenten. Het verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Als men ook corrigeert voor nationaliteit, blijft enkel het verschil tussen het percentage alcoholgebruikers in steden en halfstedelijke gemeenten significant.

40

Evolutie over de tijd Het percentage recente (in de afgelopen 12 maanden) alcoholgebruikers is identiek in 1997 en 2004 (84%), iets kleiner in 2001 en 2008 (80,5%) en situeert zich er tussenin in 2013 (82%). Deze verschillen kunnen te maken hebben met een methodologisch artefact: vraag AL.01 over alcoholgebruik werd niet op dezelfde manier gesteld in 1997 en 2004 als in 2001 en 2008, en in 2013. Men kan dus niet besluiten dat de kleine verschillen die we tussen de enquêtejaren observeren te maken hebben met gedragswijzigingen. Een statistische analyse, waarbij gecorrigeerd wordt voor leeftijd en geslacht, geeft aan dat het percentage alcoholgebruikers tussen 1997 en 2013 constant bleef, wat ook blijkt uit Figuur 2. Figuur 2

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, volgens Gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013

4.1.2. GEWESTEN Zoals dit ook al het geval was in het verleden verschilt het percentage recente (in de afgelopen 12 maanden) alcoholgebruikers naargelang het gewest; deze verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht. In het Vlaams Gewest (84%) is dit percentage hoger dan in het Waals Gewest (80%) en veel hoger dan in het Brussels Gewest (74%). Alle verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht, maar het verschil in het percentage recente alcoholgebruikers tussen Vlaanderen en Wallonië is niet langer statistisch significant na correctie voor de nationaliteit.

Vlaams Gewest In het Vlaams gewest bedraagt het aantal alcoholgebruikers 84%. Dit percentage is hoger bij mannen (88%) dan bij vrouwen (80%). Bij jongeren van 15 tot 24 jaar is al 84% alcoholgebruiker (82% in 2008), wat hoger is dan in de andere gewesten (63% in Brussel, 69% in Wallonië). Voor de rest is de verdeling volgens geslacht en leeftijd gelijkaardig voor Vlaanderen als voor België in zijn geheel (Figuur 3). Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest


Figuur 3

De prevalentie van alcoholgebruik hangt samen met het opleidingsniveau: bij de laagst opgeleiden is dit 54% (69% in 2008), bij de hoogst opgeleiden 92% (89% in 2008). Dezelfde lineaire relatie wordt geobserveerd voor het percentage levenslang-geheelonthouders, dat hoogst is bij de laagst opgeleiden (36%) en bij de hoogst opgeleiden slechts 6% bedraagt. De verschillen volgens opleiding zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht. In tegenstelling tot wat we observeren op nationaal niveau is er in Vlaanderen geen samenhang tussen het percentage recente alcoholgebruikers en levenslang-geheelonthouders en de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont. Tussen 1997 en 2013 gaat het aantal alcoholgebruikers in Vlaanderen licht op en neer. Een globale trendanalyse, waarbij gecorrigeerd wordt voor leeftijd en geslacht, wijst echter op een stabiel percentage over de tijd.

41

Brussels Gewest Van de drie gewesten is Brussel het gewest met het laagste percentage recente alcoholgebruikers (74%) en het hoogste percentage levenslang-geheelonthouders (21% tegenover 12-14% in de andere gewesten). Dit verschil zou kunnen te maken hebben met het groter aantal niet-Europese migranten en de slechtere socio-economische situatie in de hoofdstad. Hoewel deze twee factoren ongetwijfeld een rol spelen om de verschillen te verklaren, vinden we na correctie voor leeftijd en geslacht, en een bijkomende correctie voor nationaliteit en equivalent huishoudinkomen, toch nog een significant hoger aantal alcoholgebruikers in Brussel dan in de twee andere gewesten. Recent (in de afgelopen 12 maanden) alcoholgebruik komt iets vaker voor bij mannen (76%) dan bij vrouwen (73%), maar in tegenstelling tot wat het geval is in de andere twee gewesten is dit verschil niet significant na correctie voor leeftijd. Dit wijst erop dat verschillen in het percentage recente alcoholgebruikers tussen de gewesten zich vooral situeren bij mannen, en minder bij vrouwen.


In het Brussels Gewest is het percentage alcoholgebruikers bij jongeren tussen 15 en 24 jaar (63%) minder groot dan in Wallonië (69%) en Vlaanderen (84%). Recent alcoholgebruik neemt toe met de leeftijd, wat niet het geval is in de andere gewesten (Figuur 4). Zo is er inderdaad een toename vanaf de leeftijd van 65 jaar (85%). Ander onderscheid met de andere twee gewesten: het percentage recente alcoholgebruikers is soms groter en soms kleiner bij vrouwen dan bij mannen, met een groter percentage bij vrouwen in de leeftijdsgroepen 15-24 jaar en 45-64 jaar. Figuur 4

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest

42

Zoals in de andere gewesten vinden we ook in Brussel een opleidingsgradiënt van het percentage alcoholgebruikers, gaande van 36% bij de laagst opgeleiden tot 83% bij de hoogst opgeleiden. Een omgekeerde gradiënt wordt geobserveerd voor het percentage levenslang-geheelonthouders, dat 60% bedraagt bij de laagst opgeleiden en 13% bij de hoogst opgeleiden. Het percentage alcoholgebruikers varieert nauwelijks tussen 1997 en 2013 (respectievelijk 73% en 74%). Na correctie voor leeftijd en geslacht blijkt dit percentage constant te blijven over de tijd.

Waals Gewest Zoals in Vlaanderen is het percentage alcoholgebruikers in Wallonië hoger bij mannen dan bij vrouwen (85% tegenover 75%, een significant verschil). De verdeling van deze indicator volgens de leeftijd vertoont, net zoals in Vlaanderen, maar verschillend van in Brussel, een « parapluvormig » verloop. Van de jongeren van 15 tot 24 jaar geeft 69% aan in het afgelopen jaar alcohol te hebben gebruikt, terwijl 28% nog nooit alcohol heeft gedronken; dat is dubbel zo veel als in Vlaanderen (14%). Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 - Waals Gewest

Er is een progressieve toename van het percentage alcoholgebruikers naarmate het opleidingsniveau stijgt, gaande van 59% bij de laagst opgeleiden tot 90% bij de hoogst opgeleiden (significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). De prevalentie van levenslang-geheelonthouders vertoont een omgekeerde opleidingsgradiënt. De urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont, hangt samen met het aantal alcoholgebruikers. In Wallonië is het percentage personen dat in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête alcohol gebruikte kleiner in de stad (75%) dan in halfstedelijke gemeeneten (81%) en landelijke gemeenten (85%). Het verschil in dit percentage tussen de stad en de landelijke gemeenten is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Voor de indicator m.b.t. de levenslang-geheelonthouders stellen we het omgekeerde vast. Hoewel het percentage alcoholgebruikers sinds 1997 licht op en neer gaat en in 2013 (80%) wat is gestegen t.o.v. 2008 (78%) duidt een statistische trendanalyse, waarbij wordt gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht, op een lichte lineaire afname van het percentage alcoholgebruikers sinds 1997 (84%)

4.2. DAGELIJKS ALCOHOLGEBRUIK De tabel met de frequentie van alcoholgebruik in de afgelopen 12 maanden (AL01_2) bij recente gebruikers van 15 jaar en ouder is te vinden op het eind van dit hoofdstuk en omvat de volgende categorieën: 1. Dagelijks alcoholgebruik; 2. Wekelijks alcoholgebruik (1 tot 6 dagen per week); 3 Maandelijks alcoholgebruik (1 tot 3 keer per maand); 4. Alcoholgebruik minder dan één keer per maand. Het gaat om cijfers die betrekking hebben op de personen die hebben aangegeven in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête alcohol te hebben gebruikt. De resultaten in dit onderdeel betreffen daarentegen de prevalentie van dagelijkse alcoholgebruikers (AL01_3) in de totale bevolking van 15 jaar en ouder.


Figuur 5

43

4.2.1. BELGIË In België geeft 14% van de bevolking van 15 jaar en ouder aan dagelijks alcohol te gebruiken; 37% doet dit minstens één keer per week (maar niet dagelijks). M.a.w., de helft van de bevolking (51%) gebruikt regelmatig alcohol.

Analyse volgens geslacht en leeftijd Dagelijks alcoholgebruik komt vaker voor bij mannen (19%) dan bij vrouwen (10%), een verschil dat significant is na correctie voor leeftijd. De proportie dagelijkse drinkers neemt significant toe met de leeftijd: het gaat om 1% van de jongeren van 15-24 jaar; dit percentage neemt gradueel toe om 25% te bereiken in de leeftijdsgroep 55-75 jaar (bij mannen in deze leeftijdsgroep: 30% tot 35%, bij vrouwen 16% tot 20%) (Figuur 6). Op te merken is dat de proportie dagelijkse drinkers bij mannen slechts vanaf 75 jaar begint te dalen, terwijl dit bij vrouwen vanaf 65 jaar het geval is. Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013


Figuur 6

44

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Dagelijks alcoholgebruik varieert niet spectaculair in functie van het opleidingsniveau, maar het verschil tussen de hoogste en laagste opleidingscategorie is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Meer bepaald is de proportie dagelijkse drinkers lager bij de laagst opgeleiden (12%) dan bij de personen met een opleiding hoger secundair onderwijs of hoger (15%). Dagelijks alcoholgebruik komt in gelijke mate voor in de steden (15%) als in minder verstedelijkte gemeenten (13-14%, geen significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht).

Evolutie over de tijd Het percentage dagelijkse drinkers neemt toe met de tijd en stijgt van 8% in 1997, over ongeveer 9% in 2001 en 2004 en 12% in 2008 naar 14% in 2013 (Figuur 7). Deze lineaire toename wordt bevestigd in een trendanalyse waarbij wordt gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht (significante verschillen). Toch moet er op gewezen worden dat de vraag (AL.01) van 2004, 2008 en 2013, waarop deze resultaten zijn gebaseerd, verschilde van de ene tot de andere enquête, wat de resultaten kan hebben beïnvloed.

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikt, volgens Gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013

4.2.2. GEWESTEN Figuur 7 toont aan dat de toename van het percentage dagelijkse alcoholgebruikers tussen 2008 en 2013 wordt geobserveerd in alle gewesten. Trendanalyses waarbij wordt gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht geven een significant lineaire toename aan sinds 1997 in Vlaanderen en Wallonië; in Brussel treedt er na een sterke stijging tussen 1997 en 2001 een stabilisatie van deze indicator op. Dagelijks alcoholgebruik komt na correctie voor leeftijd en geslacht significant vaker voor in het Waals Gewest (16%) dan in de andere twee gewesten (13% in beide).

Vlaams Gewest Zoals dit het geval is voor België in zijn geheel, hangt het dagelijks alcoholgebruik in Vlaanderen (13%) samen met het geslacht (18% bij mannen; dit is tweemaal zo frequent als bij vrouwen), de leeftijd (met een piek (23-25%) tussen 55 en 74 jaar) (Figuur 8) en het opleidingsniveau (een verdubbeling van dit percentage bij de hoogst opgeleiden (15%) t.o.v. de laagst opgeleiden (8%)). In Vlaanderen is er een samenhang tussen dagelijks alcoholgebruik en urbanisatiegraad: in steden en halfstedelijke gemeenten (14-15%) is het percentage dagelijkse drinkers hoger dan in landelijke gemeenten (10%), verschillen die significant zijn na correctie voor leeftijd en geslacht. Het percentage dagelijkse alcoholgebruikers neemt na correctie voor leeftijd en geslacht tussen 1997 en 2013 op lineaire wijze toe.


Figuur 7

45


Figuur 8

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest

Brussels Gewest In het Brussels Gewest bedraagt het percentage dagelijkse alcoholgebruikers 13% en, zoals elders, is dit percentage hoger bij mannen (16%) dan bij vrouwen (10%). De analyse per leeftijd toont bij mannen een lineaire toename van het percentage dagelijkse gebruikers met de leeftijd, tot 50% in oudste leeftijdsgroep (75-plussers). Bij vrouwen wordt het hoogste percentage bereikt in de leeftijdsgroep 65-74 jaar (Figuur 9). Figuur 9

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest

46

De hoogst opgeleide Brusselaars gebruiken het vaakst dagelijks alcohol (12% tot 14%). Bij de laagst opgeleiden is dit slechts 3%. Het verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

In Brussel blijft het aantal dagelijkse alcoholgebruikers sinds 2001 vrij stabiel. Na correctie voor leeftijd en geslacht zijn er voor deze indicator geen significante verschillen tussen de vier laatste enquêtejaren.

Waals Gewest In het Waals Gewest noteren we het grootst aantal dagelijkse alcoholgebruikers (16%); het gaat om 21% van de mannen en 12% van de vrouwen. Verschillen in functie van de leeftijd tonen bij mannen een toename van het dagelijks alcoholgebruik tot de leeftijd van 55-74 jaar (ongeveer 36% dagelijkse gebruikers). Bij vrouwen zien we een progressieve toename van het aantal dagelijkse gebruikers tot 20% in de leeftijdsgroep van 55 jaar en ouder.

De verschillen voor deze indicator in functie van opleiding en urbanisatiegraad die we terugvinden in de andere gewesten zijn na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant in Wallonië. Wel is er een lineaire stijging van het percentage dagelijkse alcoholgebruikers met de tijd, van 10% in 1997 tot 16% in 2013, en deze toename is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

4.3. HOEVEELHEID ALCOHOL DIE WORDT GEDRONKEN EN OVERMATIG ALCOHOLGEBRUIK Aan de hand van de gegevens van de Gezondheidsenquête 2013 is het mogelijk om heel wat indicatoren te construeren over de hoeveelheid alcohol die gewoonlijk wordt gedronken. Het gaat daarbij om het aantal glazen alcohol gedronken op een gewone weekdag (maandag-donderdag: AL03_1) of op een dag in het weekend (vrijdag-zondag: AL05_1), het aantal glazen alcohol gedronken tijdens de 4 dagen van de week (maandag-donderdag: AL03_2) of tijdens de 3 dagen van het weekend (vrijdag-zondag: AL05_2), het aantal glazen alcohol gedronken tijdens de volledige week (7 dagen: AL_35) of gemiddeld per dag (AL_7=AL_35/7). Deze indicatoren kunnen allemaal worden teruggevonden in de tabellen op het eind van dit hoofdstuk. Andere indicatoren geven de hoeveelheid alcohol die wordt gedronken weer in verschillende categorieën, zoals bijvoorbeeld de proportie van de bevolking volgens de hoeveelheid alcohol die gedronken wordt (AL05_3: 1-7 glazen per week, 8-14 glazen per week, enz.); of de proportie wekelijkse alcoholgebruikers die een overmatige hoeveelheid alcohol drinken (AL05_4: meer dan 14 glazen alcohol per week voor vrouwen, meer dan 21 glazen alcohol per week voor mannen). Deze laatste indicator wordt meer in


Figuur 10 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikt, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 - Waals Gewest

47

detail beschreven hieronder, omdat hij al sinds 1997 bestaat. Nochtans is er een andere, ietwat verschillende classificatie waarover een internationale consensus bereikt werd. De hierop gebaseerde indicator wordt voorgesteld in de tabellen op het eind van dit hoofdstuk (enkel voor 2013): risicovol alcoholgebruik (d.w.z. alcoholgebruik waarvan wordt aangenomen dat het schadelijk is voor de gezondheid), gedefinieerd als een gemiddelde inname van meer dan 20 gram zuivere alcohol (ethanol) per dag bij de vrouwen (overeenkomend met twee standaardglazen per dag) en 40 gram zuivere alcohol (ethanol) per dag bij mannen (overeenkomend met 4 standaardglazen per dag). Drie series tabellen stellen het alcoholgebruik voor in verschillende studiepopulaties: AL05_5 is gebaseerd op de wekelijkse drinkers; AL05_6 betreft de totale bevolking (van 15 jaar en ouder); en AL05_7 betreft enkel de dagelijkse gebruikers. Deze indicatoren belichten telkens het risicovol alcoholgebruik in deze populaties (totale bevolking, wekelijkse drinkers, dagelijkse drinkers), die vanuit het standpunt van de volksgezondheid alle drie interessant zijn.


4.3.1. BELGIË

48

In België gebruikt de helft van de bevolking van 15 jaar en ouder (49%) geen of niet elke week alcohol; 27% drinkt 1 tot 7 glazen per week, 13% tussen de 8 en 14 glazen, 6% tussen de 15 en 21 glazen en 5% meer dan 21 glazen per week, wat dus overeenkomt met gemiddeld meer dan 3 glazen per dag. We noteren een zekere verbetering in vergelijking met 2008, vooral dan omdat er in 2013 minder wekelijks alcoholgebruikers zijn dan in 2008 (51% in 2013 tegenover 59% in 2008). Overmatig alcoholgebruik (meer dan 14 glazen alcohol per dag bij vrouwen, meer dan 21 glazen alcohol per dag bij mannen) komt voor bij 6% van de totale bevolking van 15 jaar en ouder (Tabel niet weergegeven) en 13% van de wekelijkse alcoholgebruikers. Wekelijkse alcoholgebruikers drinken gemiddeld 11 glazen alcohol per week.

Analyse volgens geslacht en leeftijd Vrouwen die wekelijks alcohol gebruiken, drinken gemiddeld 8 glazen alcohol per week; bij mannen is dit 13 glazen. Overmatig alcoholgebruik komt iets frequenter voor bij mannen (13%) dan bij vrouwen (12%), maar het verschil is niet significant na correctie voor leeftijd. Bij de interpretatie van deze cijfers moet ermee rekening gehouden worden dat de drempel voor overmatig drankgebruik verschillend is bij mannen (22 of meer glazen alcohol per week) en vrouwen (15 of meer glazen alcohol per week); Het gemiddeld aantal alcoholische consumptie bij wekelijkse drinkers is 8 tot 14 glazen per week, naargelang de leeftijd. Dit aantal is al vrij hoog bij jonge drinkers van 15 tot 34 jaar (gemiddeld ongeveer 10 glazen per week) en is maximaal bij personen van 55 tot 64 jaar (gemiddeld 14 glazen per week) (Figuur 11a). In deze leeftijdsgroep ligt het gemiddelde op 10 glazen per week bij vrouwen en 16-17 glazen per week bij mannen. De vorm van de curve van het gemiddeld aantal glazen alcohol per week in functie van de leeftijd is gelijkaardig bij mannen en vrouwen, maar de aantallen zijn bij vrouwen minder hoog. Het percentage wekelijkse drinkers met een overmatig alcoholgebruik is vrij hoog bij jongeren van 15-24 jaar (14%, met namen 17% bij jongens/mannen en 9% meisjes/vrouwen) en personen in de leeftijdsgroep 44-64 jaar (17% tot 20% naargelang de leeftijdsgroep, maar weinig verschil tussen mannen en vrouwen).

Figuur 11b Percentage van de wekelijkse alcoholgebruikers (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen: > 14 glazen/week; mannen: > 21 glazen/week), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013


Figuur 11a Gemiddeld aantal glazen alcohol per week bij wekelijkse gebruikers (van 15 jaar en ouder), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013

49

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken De gemiddelde hoeveelheid alcohol die wekelijkse gebruikers tijdens een week innemen hangt samen met het opleidingsniveau: een groter gemiddeld aantal alcoholische consumpties en een hoger percentage personen met overmatig alcoholgebruik wordt teruggevonden in de twee laagste opleidingsgroepen (respectievelijk gemiddeld 13-14 glazen/week, en 18-19% personen met overmatig alcoholgebruik) dan in de twee hoogste opleidingsgroepen (respectievelijk gemiddeld 10-11 glazen/week, en 10-13% personen met overmatig alcoholgebruik). Zowel de verschillen in het gemiddeld aantal glazen alcohol als de prevalentie van overmatig alcoholgebruik zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

De urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont, is niet geassocieerd met de gemiddelde hoeveelheid alcohol die men wekelijks gebruikt, noch met overmatig alcoholgebruik, en dit na correctie voor leeftijd en geslacht.

Evolutie over de tijd Hoewel de indicator berekend in 2013 niet helemaal vergelijkbaar is met deze van de vorige enquêtes lijkt het er op dat het gemiddeld aantal alcoholische consumpties per week sinds 2004 vrij stabiel gebleven is, meer bepaald 10,6 glazen per week. Zoals blijkt uit Figuur 12a is het percentage wekelijkse gebruikers met overmatig alcoholgebruik (vrouwen > 14 glazen/week; mannen > 21 glazen/week) beginnen dalen vanaf 2001 (16,1% in 2001; 14.4% in 2004; 13.5% in 2008; 12.7% in 2013) zodat in 2013 terug ongeveer het cijfer van 1997 (12,0%) werd bereikt. Een statistisch model bevestigt dat deze trend na correctie voor leeftijd en geslacht significant is.


Figuur 12a Percentage van de wekelijkse alcoholgebruikers (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen/week; mannen >21 glazen/week), volgens Gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013

4.3.2. GEWESTEN 50

Het gemiddeld aantal alcoholische consumpties bij wekelijkse alcoholgebruikers is hoger in het Waals en Brussels Gewest (11 per week) dan in het Vlaams Gewest, maar het verschil is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht (Figuur 12b). Wel is er een significant verschil als we kijken naar het percentage wekelijkse drinkers met overmatig alcoholgebruik (Figuur 12a): dit percentage is lager in het Vlaams Gewest (12%) dan in het Brussels (14%) en Waals Gewest (15%) en de verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Vlaams Gewest De resultaten in het Vlaams Gewest zijn gelijkaardig aan wat we vinden in België in zijn geheel, maar de cijfers liggen iets lager. Zo blijkt dat in Vlaanderen mannen die wekelijks alcohol drinken gemiddeld meer drinken dan vrouwen die wekelijks alcohol drinken, maar is er na correctie voor leeftijd geen verschil tussen mannen en vrouwen voor wat betreft het overmatig alcoholgebruik (Figuur 13a et 13b). Figuur 13a Gemiddeld aantal glazen alcohol per week bij wekelijkse gebruikers (van 15 jaar en ouder), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest


Figuur 12b Gemiddeld aantal glazen alcohol per week bij wekelijkse gebruikers (van 15 jaar en ouder), per gewest, Gezondheidsenquête, België, 2013

51


Figuur 13b Percentage van de wekelijkse alcoholgebruikers (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen: > 14 glazen/week; mannen: > 21 glazen/week), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest

Voor wat betreft de verschillen in functie van de leeftijd vinden we ook hier dat het hoogste gemiddelde alcoholgebruik en het grootste percentage personen met een overmatig alcoholgebruik onder de wekelijks alcoholgebruikers zich situeert in de leeftijdsgroepen 15-24 jaar en 45-64 jaar. De hoeveelheid alcohol die gebruikt wordt en het percentage wekelijkse gebruikers met overmatig alcoholgebruik hangen na correctie voor leeftijd en geslacht niet samen met het opleidingsniveau, noch met de urbanisatiegraad. Het gemiddeld alcoholgebruik komt ongeveer overeen met de resultaten van de vorige enquêtes (10 glazen alcohol per week in 2004, 10,2 glazen in 2008). Het percentage wekelijkse gebruikers met overmatig alcoholgebruik is sinds 2001 gedaald (17% in 2001, 14% in 2004, 13% in 2008 en 12% in 2013) en dit na correctie voor leeftijd en geslacht.

Brussels Gewest In Brussel drinken personen die wekelijks alcohol gebruiken gemiddeld 14 glazen per week. Bij mannen (13 glazen per week) is dit meer dan bij vrouwen (9 glazen per week), maar na correctie voor leeftijd is er geen significant verschil in het percentage personen met overmatig alcoholgebruik tussen mannen (13%) en vrouwen (16%).

52

Tussen 45 en 54 jaar drinken wekelijkse alcoholgebruikers doorgaans het meeste alcohol (gemiddeld 13 glazen per week) en het is ook in deze leeftijdsgroep dat men het grootste aantal personen met overmatig drankgebruik vindt (22%), net zoals in de leeftijdsgroep 65-74 jaar (20%, met een oververtegenwoordiging van vrouwen (Figuur 14b). Van de 15-24-jarige Brusselaars die wekelijks drinken vertoont slechts (in vergelijking met de andere gewesten) 7% een overmatig alcoholgebruik (vrouwen > 14 glazen/week; mannen > 21 glazen/week). Er is voor wat betreft deze indicatoren na correctie voor leeftijd en geslacht geen samenhang met opleidingsgraad (behalve voor de categorie zonder diploma of enkel een diploma lager onderwijs).

Figuur 14b Percentage van de wekelijkse alcoholgebruikers (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen: > 14 glazen/week; mannen: > 21 glazen/week), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest


Figuur 14a Gemiddeld aantal glazen alcohol per week bij wekelijkse gebruikers (van 15 jaar en ouder), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest

53

Het gemiddeld alcoholgebruik bij wekelijkse gebruikers is tussen 2001 en 2008 gedaald (van 13 naar 10 glazen per week, een significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht), en is in 2013 terug licht gestegen (naar 11 glazen per week). Dit is ook zo voor het aantal wekelijkse gebruikers met overmatig alcoholgebruik in Brussel, dat in 2001 nog 19% bedroeg om daarna te dalen (15% in 2004; 13% in 2008; 14% in 2013). Het verschil tussen deze laatste drie resultaten is na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant.

Waals Gewest In het Waals Gewest is het gemiddeld alcoholgebruik bij wekelijkse gebruikers 11 glazen per week (14 bij mannen, 8 bij vrouwen, een significant verschil na correctie voor leeftijd). Het percentage wekelijkse alcoholgebruikers met een overmatig alcoholgebruik is er 16% bij mannen en 13% bij vrouwen (een verschil dat niet significant is na correctie voor leeftijd);


Figuur 15a Gemiddeld aantal glazen alcohol per week bij wekelijkse gebruikers (van 15 jaar en ouder), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest

Figuur 15b Percentage van de wekelijkse alcoholgebruikers (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen: > 14 glazen/week; mannen: > 21 glazen/week), volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest

54

Het hoogste gemiddelde alcoholgebruik bij wekelijkse gebruikers vinden we bij de 45-64 jarigen (13-14 glazen/week) (Figuur 15a). Het is ook in deze leeftijdsgroep dat wekelijkse gebruikers vrij frequent een overmatig alcoholgebruik (19%) vertonen, hoewel dit ook het geval is bij de 15-24-jarigen (22%). Jonge Waalse mannen van 15-24 jaar hebben trouwens het record voor overmatig alcoholgebruik (ook als we

vergelijken met de jonge mannen in de andere gewesten): 25% van de wekelijkse gebruikers drinkt meer dan 21 glazen per week (Figuur 15b). In het Waals Gewest is er een opleidingsgradiënt voor wat betreft het aantal alcoholische consumpties bij wekelijks gebruikers: het gemiddeld gebruik is hoger bij laag opgeleiden (18 glazen per week, tegenover 9 glazen per week bij hoogopgeleiden, een significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Hetzelfde geldt voor de proportie wekelijkse drinkers met overmatig drankgebruik (23% bij personen zonder diploma of enkel een diploma lager onderwijs , tegenover 11% bij personen met een diploma hoger onderwijs; significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Noch het gemiddeld aantal alcoholische consumpties, noch het percentage personen met een overmatig alcoholgebruik hangen samen met de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont. De indicatoren met betrekking tot de hoeveelheid alcohol die wordt gebruikt, lijken tussen 2001 en 2013 stabiel te zijn gebleven (het gaat om gemiddeld 11 glazen per week). Ditzelfde geldt voor het percentage wekelijkse gebruikers met overmatig alcoholgebruik, dat tussen 2001 en 2013 varieert van 14% tot 16%. Deze waarden verschillen wel van het resultaat van de Gezondheidsenquête 1997, waar dit percentage 11% bedroeg.

Met « hyperalcoholisatie » wordt hier bedoeld: inname van minstens 60 gram zuivere alcohol (ethanol) bij dezelfde gelegenheid, wat in België overeenstemt met ongeveer 6 standaard glazen alcohol. Deze definitie sluit nauw aan bij wat in de Angelsaksische literatuur « binge drinking » wordt genoemd, en in het Nederlands met de termen « piekdrinken » of « comazuipen » wordt aangeduid, wat overeenkomt met de inname van grote hoeveelheden alcohol binnen een bepaalde tijd, leidend tot een intoxicatie. Om deze tijdsfactor in rekening te brengen werd in de Gezondheidsenquête 2013 een vraag toegevoegd die betrekking heeft op de tijdspanne waarbinnen de (eerste) 6 glazen alcohol doorgaans gedronken worden. Indicator AL06_1 (zie tabellen op het eind van dit hoofdstuk) geeft de verdeling van de bevolking weer volgens de frequentie van het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid en geeft zowel informatie over of dit al dan niet voorkomt, als over hoe vaak dit voorkomt. In deze bespreking hebben we het over de proportie personen in de bevolking van 15 jaar en ouder die minstens één keer per week 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid (indicator AL06_1). Verder bespreken we indicator AL07_1, die onder de personen die 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid aangeeft welk percentage aan piekdrinken doet, meer bepaald deze hoeveelheid alcohol inneemt binnen de 2 uur.

4.4.1. BELGIË Van de totale bevolking van 15 jaar en ouder in België gebruikt 19% geen alcohol (meer) en geeft 35% aan nog nooit of althans niet in de afgelopen 12 maanden 6 glazen alcohol te hebben gedronken bij dezelfde gelegenheid. Dit betekent dus dat het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid bij 54% van de bevolking (van 15 jaar en ouder) niet voorkomt. Bij 19% komt dit occasioneel voor, d.i. één keer per maand tijdens een periode van 12 maanden. Daarentegen drinkt 19% van de bevolking één tot verschillende keren per maand 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, 7% doet dit één tot verschillende keren per week en 1% dagelijks. Bij 8% van de bevolking (van 15 jaar en ouder) komt het drinken van 6 of meer glazen bij dezelfde gelegenheid dus minstens één keer per week voor. Los van de frequentie is de gemiddelde tijdspanne voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegen 5 uur. 54% van de personen die 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid, doet er langer dan 5 uur over, maar 11% hiervan doet aan piekdrinken (drinkt dus 6 glazen alcohol binnen de 2 uur).


4.4. HYPERALCOHOLISATIE EN PIEKDRINKEN

55

Analyse volgens geslacht en leeftijd Het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid komt niet voor bij 41% van de mannen en 65% van de vrouwen. Frequent (minstens een keer per week) 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid komt driemaal zo vaak voor bij mannen als bij vrouwen (13% tegenover 4%). Mannen drinken deze hoeveelheid gemiddeld in 4,5 uur, vrouwen in 6 uur. Bovendien drinkt 15% van de mannen die 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid, 6 glazen binnen de 2 uur; bij vrouwen is dit 4%.


Figuur 16 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013

56

Het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid komt vaker voor bij jongeren van 15-24 jaar: 17% van de jongeren gebruikt alcohol, maar heeft nooit 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid gedronken; bij 14% komt dit echter wekelijks voor (maar 0% dagelijks). Het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid bij 15-24 jarigen is vooral een mannelijk fenomeen (Figuur 16) (1 op 5 mannen in deze leeftijdsgroep drinkt deze hoeveelheid wekelijks), hoewel het bij vrouwen vaker (8%) voorkomt in deze leeftijdsgroep dan op oudere leeftijd (< 6%). Verschillen in het voorkomen van het wekelijks het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid in functie van de leeftijd duiden op een daling van de frequentie met de leeftijd (van 14% in de jongste naar 3% in de oudste leeftijdsgroep), behalve voor de leeftijdsroep 65-74 jaar waarin dit bij 11% van de personen voorkomt. Het is ook in deze leeftijdsgroep dat het dagelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid voorkomt (4%), wat wellicht wijst op een alcoholafhankelijkheid. De gemiddelde tijdsduur van het drinken van 6 glazen bij dezelfde gelegenheid is korter bij jongeren van 15-24 jaar (4,2 uur) dan bij personen van rijpere leeftijd (gemiddeld ongeveer 5 tot 6 uur). Bij personen die 6 of meer glazen drinken bij dezelfde gelegenheid komt piekdrinken (6 glazen binnen de 2 uur) vaker voor bij jongeren van 15-34 jaar (20%) dan bij 35-44 jarigen (13%). Merkwaardig genoeg komt piekdrinken ook voor bij 15% van de 75-plussers die 6 of meer glazen drinken bij dezelfde gelegenheid (17% van de mannen en 11% van de vrouwen).

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken 40% van de hoogst opgeleiden gebruikt alcohol, maar heeft nooit 6 of meer glazen gedronken bij dezelfde gelegenheid; bij lager opgeleiden (van geen diploma tot hoogstens een diploma hoger secundair) is dit 30%. Wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid komt even vaak

voor bij de laagst opgeleiden (6%) als bij de hoogst opgeleiden (8%; het verschil is niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht). Het hoogste percentage wordt teruggevonden bij personen met een diploma lager secundair onderwijs (10%) en het verschil met hoger opgeleiden (8%) is na correctie voor leeftijd en geslacht significant. De gemiddelde tijd om 6 glazen alcohol te drinken varieert weinig in functie van de opleiding en hetzelfde geldt voor de proportie piekdrinkers. Wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid vertoont geen samenhang met de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont. Bij personen die 6 of meer glazen alcohol dringen bij dezelfde gelegenheid komt piekdrinken echter vaker voor in landelijke gemeenten (15%) dan in stedelijke (10%) en halfstedelijk (9%) gemeenten. De verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Evolutie over de tijd Daar de indicator over het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid in 2008 en 2013 niet dezelfde antwoordcategorieën had, kan enkel het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid over de tijd vergeleken worden. Uit Figuur 17 blijkt dat het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid op het niveau van België sinds 2008 niet is toegenomen. Ook na correctie voor leeftijd en geslacht is er geen significant verschil.


Figuur 17 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, volgens Gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013

57

4.4.2. GEWESTEN Daarentegen zijn er wel verschillen in de evolutie van het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid tussen de gewesten (Figuur 17). De verschillen die eerder geobserveerd werden in 2008 tussen Vlaanderen de andere twee gewesten zijn verdwenen. In 2013 komt wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid voor bij 9% van de inwoners van Vlaanderen en Brussel en 8% van de inwoners van Wallonië (geen significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Piekdrinken bij personen die wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid komt vaker voor in het Waals Gewest (12%) dan in het Vlaams gewest (10%; geen significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht)en in het Brussels Gewest (8%; significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht).

Vlaams Gewest Zoals elders is ook in het Vlaams Gewest het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid (9%) een fenomeen dat vooral voorkomt bij mannen (14% tegenover 4% bij vrouwen) en jongeren (15% bij 15-24 jarigen tegenover maximum 12% (55-64 jarigen) in de andere leeftijdsgroepen) (Figuur 18). Verder vertoont 15% van de mannen en 3% van de vrouwen die wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid, piekdrinken, d.i. het drinken van 6 glazen alcohol binnen de 2 uur. In de leeftijdsgroepen 15-24 jaar, 35-44 jaar en 65-74 jaar komt piekdrinken voor bij 15% van diegenen die wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid. Bij 75-plussers is dit zelfs 19%, maar dit cijfer moet met omzichtigheid worden geïnterpreteerd vanwege het klein aantal personen in deze categorie.


Figuur 18 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest

58

Voor wat betreft het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid is er (na correctie voor leeftijd en geslacht) enkel een significant verschil tussen personen met een diploma lager secundair onderwijs (12%) en personen met een diploma hoger onderwijs (7%). Het percentage personen (van diegenen die 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid) dat piekdrinken vertoont is hoger bij de laagst en hoogst opgeleiden (11 tot 12%), maar de verschillen met de groepen er tussenin zijn na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant. Noch het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, noch piekdrinken hangen samen met de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont (verschillen niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht). In het Vlaams Gewest is het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid niet veranderd tussen 2008 en 2013 (Figuur 17).

Brussels Gewest In Brussel bedraagt het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid 9%; dit percentage is hoger bij mannen (12%) dan bij vrouwen (5%) en hoger bij jongeren van 15-24 jaar (17%) dan in de oudere leeftijdsgroepen (maximum 11%, bij 65-74 jarigen) (Figuur 19). In Brussel is het percentage jonge vrouwen (15-24 jaar) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid (16%) het hoogst in vergelijking met de twee andere gewesten (9% in Vlaanderen; 7% in Wallonië). De betrouwbaarheidsintervallen rond deze percentages zijn echter hoog; men moet dus voorzichtig zijn bij de interpretatie. Piekdrinken (drinken van 6 glazen alcohol in minder dan 2 uur) komt meer voor bij 25-44 jarigen (10%) dan bij jongeren (5%), maar bij deze laatsten komt het vaker (54%) voor dat ze 6 glazen drinken in een tijdspanne van 3-4 uur.

Na correctie voor leeftijd en geslacht is er geen verband tussen het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid en het opleidingsniveau. Voor piekdrinken, daarentegen, zijn er wel verschillen volgens de opleiding, met hogere percentages bij de lager opgeleiden: 24% bij personen met een diploma lagere secundair, 10% bij personen met een diploma hoger secundair en 5% bij personen met een hogere opleiding. Het verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. In Brussel is het percentage personen dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid tussen 2008 en 2013 toegenomen van 6% naar 9% en dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Waals Gewest In het Waals Gewest drinkt 8% van de bevolking 6 glazen of meer alcohol bij dezelfde gelegenheid en dit is meer het geval voor mannen (13%) dan voor vrouwen (4%). Ook piekdrinken is een typisch mannelijk verschijnsel: van diegenen die 6 glazen of meer alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid, doet 17% van de mannen dit binnen de 2 uur; bij vrouwen is dit slechts 6%. Bij mannen komt het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid vaker voor in de leeftijdsgroep 15-24 jaar (12% bij jonge mannen, 18% bij jonge vrouwen, Figuur 20) en wordt een tweede piek gezien tussen 55 en 64 jaar (11%). Piekdrinken komt vooral voor bij jongeren van 15-24 jaar (29% van diegenen die 6 glazen of meer alcohol drinken bij dezelfde gelegenheid, tegenover 10% tot 13% in de andere leeftijdsgroepen, behalve in de leeftijdsgroep 55-64 waar dit percentage slechts 5% bedraagt). In het Waals Gewest variëren het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid en piekdrinken niet in functie van het opleidingsniveau, noch in functie van de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont, dit na correctie voor leeftijd en geslacht. Het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid blijft tussen 2008 (7%) en 2013 (8%) vrij stabiel; het verschil is na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant.


Figuur 19 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest

59


Figuur 20 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat wekelijks 6 of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest

60

4.5. LEEFTIJD WAAROP MEN REGELMATIG ALCOHOL IS BEGINNEN DRINKEN Deze indicator betreft de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken, de kleine slokjes niet meegerekend. De cijfers hebben betrekking op de bevolking die ooit alcohol hebben gebruikt (ook indien dit niet in de laatste 12 maanden was).

4.5.1. BELGIË Analyse volgens geslacht en leeftijd In België begint men gemiddeld alcohol te drinken op de leeftijd van 18 jaar en 4 maanden. Jongens beginnen vroeger (rond 17 jaar en 4 maanden) dan meisjes (rond 19 jaar en 5 maanden), een verschil dat significant is na correctie voor de leeftijd van de respondenten op het moment van de bevraging. Alcoholgebruik heeft dus essentieel zijn ankerpunt tijdens de adolescentie, wat bevestigd wordt door het feit dat 75% van de gebruikers alcohol zijn beginnen drinken vóór de leeftijd van 19 jaar. Er is een duidelijke samenhang tussen de huidige leeftijd van de respondent en de gemiddelde leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken. Deze gemiddelde leeftijd neemt toe van 15 jaar en 7 maanden (bij jongeren tussen 15 en 24 jaar) tot 20 jaar en 7 maanden (bij 75-plussers). Bij mannen ligt de gemiddelde leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken in functie van de huidige leeftijd tussen de 15 en 18 jaar; bij vrouwen is dit tussen de 15 en 23 jaar. In de jongste leeftijdsgroep (15-24 jaar) is de leeftijd waarop vrouwen alcohol zijn beginnen drinken dezelfde als bij mannen. Het verschil tussen mannen en vrouwen voor wat betreft de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken, neemt toe met de huidige leeftijd, en dit is vooral het geval vanaf de leeftijdsgroep 45-54 jaar.

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Na correctie voor leeftijd en geslacht is er geen significante samenhang tussen de leeftijd waarop men alcohol is beginnen drinken en het opleidingsniveau. Ook de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont, lijkt niet samen te hangen met de gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken.

Evolutie over de tijd De gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken blijft tussen de enquêtejaren 2008 en 2013 stabiel (ongeveer 18 jaar en 4 maanden).

4.5.2. GEWESTEN In Vlaanderen begint men gemiddeld één jaar vroeger alcohol te drinken (18 jaar) dan in de andere twee gewesten (18 jaar en 7 maanden in Wallonië: 18 jaar en 11 maanden in Brussel). De verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Vlaams Gewest In Vlaanderen is de gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken 18 jaar. Zoals op nationaal niveau beginnen mannen vroeger te drinken (17 jaar) dan vrouwen (19 jaar en 2 maanden) en stijgt de leeftijd waarop men beginnen drinken is met de leeftijdscohorte, gaande van gemiddeld 15 tot 23 jaar bij vrouwen en van 15 tot 17 jaar bij mannen.

Brussels Gewest In het Brussels Gewest is de gemiddelde leeftijd waarop mannen beginnen alcohol te drinken 18 jaar en 4 maanden, tegenover 19 jaar en 7 maanden bij vrouwen. De leeftijd waarop men beginnen drinken is neemt toe met de leeftijdscohorte, gaande van gemiddeld 16 tot 22 jaar bij vrouwen en van 15 tot 19 jaar bij mannen. In tegenstelling tot wat gevonden wordt in de andere gewesten, observeren we hier wel dat de gemiddelde leeftijd waarop men beginnen drinken is samenhangt met de opleiding: personen met een diploma lager secundair en hoger secundair zijn later (op ongeveer 19 jaar en 10-11 maanden) beginnen alcohol drinken dan personen zonder diploma of enkel een diploma lager onderwijs (17 jaar en 11 maanden) of personen met een diploma hoger onderwijs (18 jaar en 6 maanden). Het verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Anderzijds is de gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant verschillend tussen 2008 (19 jaar en 2 maanden) en 2013 (18 jaar en 11 maanden).

Waals Gewest In het Waals Gewest is de gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken 18 jaar en 6 maanden (17 jaar en 6 maanden bij mannen, 19 jaar en 11 maanden bij vrouwen). De gemiddelde leeftijd waarop men is beginnen drinken evolueert met de leeftijd van de respondenten, zowel bij vrouwen (16 tot 22 jaar) als bij mannen (15 tot 17 jaar). De gemiddelde leeftijd waarop men in Wallonië is beginnen alcohol drinken hangt samen met het opleidingsniveau: er is een daling van 19 jaar en 5 maanden bii de laagst opgeleiden tot 17 jaar en 11 maanden bij diegenen met een diploma hoger onderwijs. Het verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Er is geen samenhang met de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont. Tenslotte is de gemiddelde leeftijd waarop men in Wallonië is beginnen alcohol drinken tussen 2008 (18 jaar en 5 maanden) en 2013 (18 jaar en 7 maanden) niet geëvolueerd (niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht).


De omgekeerde lineaire trend tussen opleiding en leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken is na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant. Er is na correctie voor leeftijd en geslacht ook geen samenhang met de urbanisatiegraad. Er is geen verschil in de leeftijd waarop men is beginnen alcohol drinken tussen de twee enquêtejaren; zowel in 2008 als in 2013 is dit 18 jaar.

61

4.6. PROBLEMATISCH ALCOHOLGEBRUIK Indicator AL_1 geeft de prevalentie van problematisch alcoholgebruik weer, gebaseerd op de CAGE vragenlijst. Daarbij wordt alcoholgebruik als problematisch bestempeld indien minstens 2 van de 4 vragen positief beantwoord werden. De problematiek waar het volgens de auteurs van de CAGE om gaat is alcoholafhankelijkheid. Sommige wetenschappers zijn echter van mening dat dit meetinstrument eerder betrekking heeft op chronisch overmatig alcoholgebruik dan op een alcoholafhankelijkheid. Daarom geven we er de voorkeur aan om we hier de term « problematisch alcoholgebruik » of « problemen verbonden aan alcohol » te gebruiken dan « alcoholafhankelijkhed ». Deze indicator wordt berekend voor personen die geantwoord hebben dat ze ooit alcohol hebben gebruikt (maar niet noodzakelijk in de laatste 12 maanden).

4.6.1. BELGIË In België rapporteert één persoon van 15 jaar en ouder op tien (10.5%) van diegenen die ooit alcohol hebben gebruikt problemen die te maken hebben met dit gebruik.


Analyse volgens geslacht en leeftijd Problematisch alcoholgebruik komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen (15% tegenover 6%) en dit verschil is significant na correctie voor leeftijd.

62

Problemen die te maken hebben met alcohol variëren met de leeftijd: bij jongeren van 15-24 jaar vertoont 6% al een problematisch gebruik, maar dit percentage is dubbel zo hoog bij volwassen tussen 35 en 64 jaar (12 tot 13% volgens de leeftijd). Problematisch alcoholgebruik daalt vervolgens tot 4% bij 75-plussers. De resultaten volgens geslacht en leeftijd (Figuur 24) geven aan dat problematisch alcoholgebruik bij mannen vooral voorkomt in de arbeidsactieve leeftijd (16 tot 17% bij mannen tussen 25 en 64 jaar). Bij vrouwen wordt problematisch alcoholgebruik vooral gerapporteerd in de leeftijdsgroep 55-64 jaar (8%). Figuur 21 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013

Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Opleidingsniveau hangt niet samen met problematisch alcoholgebruik, en dit wordt bevestigd door statistische analyses gecorrigeerd voor leeftijd gen geslacht. Problematisch alcoholgebruik komt vaker voor bij inwoners van steden (12%) dan inwoners van landelijke gemeenten (9%). Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Evolutie over de tijd Problematisch alcoholgebruik stijgt lineair en op een statistisch significante manier sinds 2001; van 7% in dat jaar, over 8% in 2004 en 10% in 2008 naar 11% in 2013 (Figuur 22). Na correctie voor leeftijd en geslacht is er echter geen significant verschil tussen 2008 en 2013, wat wijst op een stabilisatie van problematisch alcoholgebruik tussen deze twee enquêtejaren.

4.6.2. GEWESTEN Van alle personen die ooit in hun leven alcohol gedronken hebben zijn er in het Brussels Gewest 16% die problemen hebben doorgemaakt die te maken hadden met dat alcoholgebruik; in het Vlaams en Waals Gewest is dit 10%. Deze verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht.

Vlaams Gewest Zoals dit ook het geval is in Wallonië, hebben in Vlaanderen mannen meer kans om een problematisch alcoholgebruik te vertonen dan vrouwen (15% tegenover 5%). Dit verschil wordt geobserveerd voor alle leeftijdsgroepen (Figuur 23), behalve bij jongeren (5% van de jonge mannen en jonge vrouwen). De verschillen in functie van de leeftijd zijn dezelfde als voor België in zijn geheel. Na correctie voor leeftijd en geslacht hangt problematisch alcoholgebruik niet samen met opleidingsniveau, noch met de urbanisatiegraad van de gemeente waar men woont. Na een sterke toename van problematisch alcoholgebruik in 2008 (10%), in vergelijking met 2001-2004 (5-6%) is er in 2013 (10%) na correctie voor leeftijd en geslacht eerder een stabilisatie.


Figuur 22 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik, volgens Gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, 2013

63


Figuur 23 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Vlaams Gewest

Brussels Gewest In het Brussels Gewest komt problematisch alcoholgebruik (16%) vaker voor dan in de andere twee gewesten. Problemen die te maken hebben met alcoholgebruik worden gerapporteerd bij 19% van de mannen en 14% van de vrouwen: dit verschil is niet significant na correctie voor leeftijd. Figuur 24 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Brussels Gewest

64

Problematisch alcoholgebruik neemt toe met de leeftijd (Figuur 24) tot 28% bij mannen van 45-54 jaar en 25% bij de vrouwen van 55-64 jaar. Problematisch alcoholgebruik betreft 9% van de jongeren tussen 15 en 24 jaar, wat een verbetering betekent t.o.v. de vorige enquête (15% in 2008).

In Brussel is er een sociale gradiënt voor wat betreft problemen die te maken hebben met alcoholgebruik (van 8% bij de laagst geschoolden tot 17 bij de hoogst geschoolden), maar de verschillen zijn niet significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Hoewel het verschil in de prevalentie van problematisch alcoholgebruik tussen 2008 en 2013 na correctie voor leeftijd en geslacht niet significant is, noteren we in Brussel een significante lineaire stijging van het problematisch alcoholgebruik sinds 2001 (9% in 2001, 11% in 2004, 14% in 2008 en 16% in 2013).

Waals Gewest De prevalentie van problematisch alcoholgebruik is in Wallonië (10%) gelijkaardig als in Vlaanderen. Ook hier hebben mannen meer kans op een problematisch alcoholgebruik (13% tegenover 7%). Dit verschil wordt teruggevonden voor alle leeftijden (Figuur 25), behalve voor de jongeren (7% van de jonge mannen en jonge vrouwen). De resultaten per leeftijd en geslacht nemen toe bij mannen tot de leeftijd van 65-74 jaar om daarna terug te vallen (5% bij 75-plussers). De kritische leeftijd voor alcoholproblemen bij vrouwen situeert zich tussen 45 en 64 jaar (9%-10%)


Figuur 25 Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik, volgens geslacht en leeftijd, Gezondheidsenquête, België, 2013 – Waals Gewest

Net zoals in het Vlaams Gewest is er in het Waals Gewest na correctie voor leeftijd en geslacht geen samenhang met het opleidingsniveau of de urbanisatiegraad. Sinds 2001 is de prevalentie van problematisch alcoholgebruik in Wallonië vrij stabiel gebleven (9% in 2001, 11% in 2004 en 2008 en 10% in 2013. De cijfers van 2013 tonen, na correctie voor leeftijd en geslacht geen significante verschillen met deze van de vorige jaren.

65

5. BESPREKING

De WGO geeft aan dat « alcohol deel uitmaakt van het dagelijks leven in talrijke regio’s in Europa. Alcoholgebruik wordt als positief ervaren om verschillende redenen: het draagt bij tot gezelligheid, maakt deel uit van ons voedingspatroon, markeert een symbolisch rustpunt, en ontspant in het licht van de verantwoordelijkheden van elke dag. » Alcoholgebruik wordt beschouwd als iets vertrouwd, wat samenhorigheid geeft, maar op het gebied van volksgezondheid moeten de nodige maatregelen genomen worden om de schade die alcohol kan berokkenen te voorkomen en beperken. Want inderdaad, zoals experten van de WGO in hun technisch rapport van 20069 ·aangeven: « alcohol heeft toxische effecten die schadelijk kunnen zijn voor nagenoeg elk stelsel of orgaan van het organisme; het kan psychische en fysieke stoornissen verergeren; het kan op een ongewenste manier interageren met andere voorgeschreven geneesmiddelen of illegale drugs; als substantie die intoxicatie veroorzaakt is het geassocieerd met een groot aantal zowel intentionele als niet-intentionele traumatische letsels; het kan leiden tot een syndroom van afhankelijkheid, en een potentieel misbruik dat vergelijkbaar is met dit van andere verslavende middelen die internationaal gecontroleerd worden.» Afgezien van de nadelen voor de gebruiker en de impact op de morbiditeit en de mortaliteit, erkent het expertencomité van de WGO ook dat de meeste ongewenste gevolgen van alcoholgebruik voor niet-gebruikers niet in de courante schattingen zijn opgenomen. « Het gaat om familiale en relationele problemen, professionele problemen, geweldpleging en andere delicten en sociale marginalisatie. De manier waarop een individu met alcoholgebruik omgaat, kan ongewenste effecten hebben op het eigen leven, echtelijk relaties en het gezinsleven ontwrichten, leiden tot het verlies van werk en werkloosheid (…) iemand op straat zetten of op een andere manier in de marginalisatie of stigmatisatie drukken. Alcoholgebruik bij een persoon kan ook een effect hebben op anderen. De levenskwaliteit van de gezinsleden kan sterk dalen; op het werk moet de afwezigheid van een collega met een kater opgevangen worden en agressie als gevolg van dronkenschap maakt slachtoffers. Naast deze relationele problemen kan alcoholgebruik ook ongewenste effecten hebben op grotere sociale groepen of de globale samenleving … ». Tenslotte is het zo dat « de gevolgen van alcoholgebruik ook ontastbare kosten met zich meebrengt, met name de pijn en het lijden die een drinker bij zijn gezin aanricht en de vrees en het lijden dat voorkomt uit delicten of geweldpleging te wijten aan alcohol. Deze kosten voor de gezinsleden (en de vrienden) zijn nog niet berekend. »

Wat is volgens de Gezondheidsenquête 2013 de situatie in België? De Gezondheidsenquête laat toe om het profiel van het alcoholgebruik in België periodisch in te schatten. De beperkingen van de gegevens zijn een onderschatting van het werkelijk gebruik, dat te maken heeft met de sociale wenselijkheid, een vertekening door geheugeneffecten, ontkenning, niet-deelname van grote gebruikers of het niet beantwoorden van de vragen over alcoholgebruik. Het voordeel van een enquête is echter de mogelijkheid om het profiel van de gebruikers te bestuderen in functie van sociodemografische en regionale factoren. De gegevens van de Gezondheidsenquête 2013 laten ook meer diepgaande analyses toe dan wat hier wordt voorgesteld, vandaar dat het gegevensbestand ter 7

http://www.who.int/substance_abuse/publications/global_alcohol_report/profiles/bel.pdf © WHO 2014

8 http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/alcohol-consumption/indicator/english_e6895909- en?isPartOf=/content/indicatorgroup/1c4df204-en © OECD 2014 9

WHO expert Committee on problems related to alcohol consumption (WHO Technical Report Series 944; no. 944), WHO Geneva, 10–13 October 2006: http://www.who.int/substance_abuse/expert_committee_alcohol_trs944. pdf?ua=1

ALCOHOLGEBRUIK | 5. Bespreking

Waarom vormt alcoholgebruik een probleem? Europa is het werelddeel waar het alcoholgebruik het hoogst is, meer bepaald tweemaal hoger dan het wereldwijd gemiddelde (2). In België wordt het jaarlijks alcoholgebruik voor de periode 2008-2010 geschat op 11,0 liter per persoon van 15 jaar en ouder (Europees is dit voor deze periode gemiddeld 10,97); volgens de laatste cijfers van de OESO8 ging het in 2013 om 9,8 liter, wat een daling in de tijd betekent.

67

beschikking gesteld wordt van onderzoeksgroepen die hiervoor interesse hebben10. Wat de preliminaire analyses betreft, deze leverden de volgende resultaten op:


De meerderheid (82%) van de Belgische bevolking van 15 jaar en ouder gebruikt alcohol. Gebaseerd op de enquêtes die sinds 1997 worden uitgevoerd, blijft dit percentage relatief stabiel over de tijd. De gemiddelde leeftijd waarop men alcohol begint te drinken is in vergelijking met 2008 constant, rond 18 jaar en 4 maanden. Wekelijkse alcoholgebruikers drinken gemiddeld 11 glazen per week, een cijfer dat in vergelijking met 2008 niet veranderd is. Wekelijks overmatig alcoholgebruik (meer dan 14 glazen per week bij vrouwen en meer dan 21 glazen per week bij mannen) komt voor bij 13% van de wekelijkse drinkers en 6% van de totale bevolking van 15 jaar en ouder en daalt geleidelijk (respectievelijk 14% en 8% in 2008). Ook de evolutie van het relatief aantal problematische alcoholgebruikers (met een neiging tot alcoholafhankelijkheid) is in 2013 (10,5%) gestabiliseerd t.o.v. 2008 (10%). De proportie dagelijks alcoholgebruikers is daarentegen gestegen sinds de vorige enquête, van 12% in 2008 naar 14% in 2013. Een belangrijke proportie van de dagelijkse gebruikers (27%) heeft een risicovol alcoholgebruik (ECHOM indicator, AL07_2: meer dan 20 g alcohol per dag voor vrouwen en meer dan 40 g per dag voor mannen) en verdient de nodige aandacht.

68

Tenslotte is het wekelijks drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid stabiel gebleven bij alcoholgebruikers in het algemeen (8,5%), maar bij jongeren tussen 15 en 24 jaar lijkt dit te zijn toegenomen (van 12% in 2008 naar 14% in 2013). Bij personen die in de 12 maanden voorafgaand aan de enquête 6 of meer glazen alcohol dronken bij dezelfde gelegenheid is de gemiddelde tijd om 6 glazen alcohol te drinken ongeveer 5 uur (bij jongeren tussen 15 en 24 jaar is dit gemiddeld 4 uur); 11% drinkt van deze personen drinkt 6 glazen binnen de 2 uur (19% van de jongeren tussen 15 en 24 jaar). In het kader van een bewustmaking van de risico’s die hiermee gepaard gaan en van preventie is voor deze problematiek specifieke aandacht nodig. De studie van het profiel van het risicogebruik in functie van sociodemografische variabelen biedt de mogelijkheid van een gericht gezondheidsbeleid. Zo stellen we vast dat risicovol alcoholgebruik vaker voorkomt bij mannen. Jongeren tussen 15 en 24 jaar, en vooral jonge mannen, vormen een belangrijke risicogroep, naar wie acties prioritair moeten uitgaan. Het drinken van 6 of meer glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid en het piekdrinken (6 glazen alcohol binnen de 2 uur) is een typisch gedrag in deze leeftijdsgroep, net zoals de frequentie van het alcoholgebruik. Het is dan ook geen toeval dat slechts 17% van de jongeren aangeeft nog nooit deze hoeveelheid alcohol te hebben gebruikt bij dezelfde gelegenheid (tegenover 27% bij de 25-34 jarigen en meer dan 32% in de oudere leeftijdsgroepen) en dat 42% aangeeft dit minstens eenmaal per maand te doen! Bovendien moet opgemerkt worden dat het gemiddeld aantal glazen alcohol dat wekelijks gedronken wordt bij jongeren van 15-24 jaar (10 glazen) ongeveer hetzelfde is als bij volwassenen op rijpere leeftijd (45-74 jaar), terwijl ze wel minder vaak dagelijks drinken. Anders gezegd, jongeren drinken op enkele dagen tijd dezelfde hoeveelheid als oudere personen de hele week. Trouwens, het gemiddeld aantal glazen alcohol dat wordt gedronken op een dag in het weekend is bij jongeren van 15-24 jaar vijf glazen, terwijl dit bij 25-34 jarigen vier is en bij 35-64 jarigen drie. De resultaten van de Gezondheidsenquête bevestigen de noodzaak om bij jongeren acties te ondernemen om de schade veroorzaakt door een massief alcoholgebruik met het doel zich te intoxiceren te stoppen. Een belangrijke strategie daarbij is om de beschikbaarheid van alcohol te verminderen (beperking van het aantal verkoopplaatsen, vastleggen van een minimum prijs,…) Eerder dan het opleggen van verbodsmaatregelen voor alcoholgebruik tot de leeftijd van 18 of 21 jaar – wat enkel de nieuwsgierigheid van jongeren stimuleert, de zin naar alcohol doet toenemen en het probleem uitstelt – kan het opportuun zijn om bijvoorbeeld publiciteit voor alcoholische drinken te verbieden en marketingstrategieën (bijvoorbeeld het sponsoren van sportieve of culturele evenementen) die de alcoholindustrie opzet om vooral de jonge bevolking aan te zetten tot alcoholgebruik af te blokken.

10

Website van de Gezondheidsenquête, België, toegang tot gegevens: https://his.wiv-isp.be/nl/SitePages/Toegang_ gegevens.aspx

Hoe problemen die te maken hebben met een schadelijk alcoholgebruik onder controle houden? Om de schade die alcohol in onze samenleving aanricht in te dijken moet het preventiebeleid zich op twee pijlers richten: een vermindering van het gemiddeld alcoholgebruik aanmoedigen en een reductie van risicodrinken en problematisch alcoholgebruik stimuleren (2). Er is een internationale consensus (WGO) over de methodes die hun doelmatigheid voor het terugdringen van het alcoholgebruik op het niveau van de samenleving bewezen hebben. Vooreerst zijn er sterke bewijzen dat beleidsmaatregelen die de alcoholmarkt reguleren effectief werken (9)11. De voornaamste maatregelen betreffen een verhoging van de alcoholprijs (taxatie, dat vooral een impact heeft op problematisch alcoholgebruik bij jongeren) of het opleggen van een minimumprijs, de regeling of het verbod op publiciteit of sponsoring, expliciete waarschuwingen over gezondheidsrisico’s op de verpakking en het etiket van de producten, of minstens een indicatie over de samenstelling en de nutritionele waarde hiervan, gezondheidsinformatie en gezondheidsopvoeding via diverse kanalen, ondersteuning van personen die hun alcoholgebruik verminderen of proberen om dit binnen een termijn te realiseren (de impact van korte interventies om risicovol alcoholgebruik de verminderen heeft vooral in de primaire gezondheidszorg zijn efficaciteit bewezen), alcoholcontroles op de weg,… Om een werkelijk effect te hebben op het niveau van de bevolking moeten deze maatregelen gecombineerd worden, continu zijn, en volgehouden worden op lange termijn. De volgende documenten geven pistes aan voor een geïntegreerd volksgezondheidsbeleid: • Global strategy to reduce the harmful use of alcohol. WHO, 2010: http://www.who.int/substance_abuse/activities/gsrhua/en/ • The European status report on alcohol and health 2014: Reducing the negative consequences of drinking and alcohol intoxication (OMS, 2014): http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/244903/Reducing-the-negativeconsequences-of-drinking-and-alcohol-intoxication.pdf?ua=1 • The WHO global status report on alcohol and health, 2014: http://www.who.int/substance_abuse/publications/global_alcohol_report/en/ • Alcohol in the European Union: Consumption, harm and policy approaches. Edited by: Peter Anderson, Lars Møller and Gauden Galea. WHO, 2012. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/160680/e96457.pdf?ua=1 • The WHO European action plan to reduce the harmful use of alcohol 2012–2020: http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0008/178163/E96726.pdf • The WHO Status report on alcohol and health in 35 European countries, 2013: http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0017/190430/Status-Report-on-Alcohol-andHealth-in-35-European-Countries.pdf • The WHO European Union Information System on Alcohol and Health (EUSAH): http://apps.who.int/gho/data/view.main-eu?showonly=GISAH • EC - DG SANCO Alcohol policy: http://ec.europa.eu/health/alcohol/policy/index_en.htm

11

Rapport aan de Europese Commissie: Anderson P. & Baumberg B.: http://ec.europa.eu/health-eu/doc/alcoholineu_ content_en.pdf


Tot slot stellen we vast dat alcoholgebruik, risicovol drinken en problemen die te maken hebben met alcohol zich vooral beginnen voordoen bij veertigers en dit tot ongeveer de leeftijd van 65 jaar. Het treft ook alle sociale lagen van de samenleving. Een doelmatig sensibiliseringsbeleid dat oog heeft voor de risico’s verbonden aan alcohol en schadelijk alcoholgebruik komt dus ten goede van de gehele bevolking. Ook het probleem van alcoholgebruik bij vrouwen mag niet verwaarloosd worden, vooral in het kader van de bescherming van het kind: het gaat daarbij om alcoholgebruik tijdens de zwangerschap en de borstvoeding, geweld door alcohol, alcoholgebruik in monoparentale gezinnen, enz. (deze laatste beschouwingen gelden uiteraard evenzeer voor mannen).

69

6. BIBLIOGRAFIE

ALCOHOLGEBRUIK | 6. Bibliografie

(1) Anderson P, Møller L, Galea G. Alcohol in the European Union, consuption, harm and policy approaches. Denmark: WHO Regional Office for Europe; 2012. (2) Global status report on alcohol and health - 2014 ed. Luxembourg: World Health Organization; 2014. (3) Room R, Babor T, Rehm J. Alcohol and public health. Lancet 2005 Feb 5;365(9458):519-30. (4) Lexicon of alcohol and drug terms. England: World Health Organization; 1994. (5) European Health Interview Survey (EHIS wave 2). Methodological manual. Luxembourg: Publications Office of the European Union; 2013. (6) Moskalewicz J, Sierolawski J. Drinking population surveys - guidance document for a standardized approach. Warsaw: Institute of Psychiatry and Neurology; 2010. (7) Mayfield D, McLeod G, Hall P. The CAGE questionnaire: validation of a new alcoholism screening instrument. American Journal of Psychiatry 131[19], 1121-1123. 1974. (8) Rehn N, Room R, Edwards G. Alcohol in the European Region - consumption, harm and policies. WHO; 2001. (9) Anderson P, Baumberg B. Alcohol in Europe. A public health perspective. London, UK: Institute of Alcohol Studies; 2006.

71

Tabel 1 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Tabel 2 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslang-geheelonthouder), België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

Tabel 3 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Tabel 4 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

Tabel 5 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, België . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

Tabel 6 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Tabel 7 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, België . . . . . 83

Tabel 8 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Tabel 9 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

Tabel 10 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), België . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Tabel 11 |

Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

Tabel 12 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

Tabel 13 |

Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

Tabel 14 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, België . . . . . . . . . . . . . . . . 90

Tabel 15 |

Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

Tabel 16 |

Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

Tabel 17 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Tabel 18 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Tabel 19 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslang-geheelonthouder), Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

Tabel 20 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Tabel 21 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

ALCOHOLGEBRUIK | 7. Tabellen

7. TABELLEN

73

ALCOHOLGEBRUIK | 7. Tabellen 74

Tabel 22 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Vlaams Gewest . . . . . . . . 98

Tabel 23 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Tabel 24 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Tabel 25 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Tabel 26 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

Tabel 27 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Vlaams Gewest . . . . . 103

Tabel 28 |

Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . 104

Tabel 29 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . 105

Tabel 30 |

Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . 106

Tabel 31 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Vlaams Gewest . . . . . 107

Tabel 32 |

Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Tabel 33 |

Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

Tabel 34 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

Tabel 35 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Tabel 36 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslang-geheelonthouder), Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

Tabel 37 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Tabel 38 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Tabel 39 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Brussels Gewest . . . . . 115

Tabel 40 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

Tabel 41 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

Tabel 42 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

Tabel 43 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Brussels Gewest . . . . 120

Tabel 45 |

Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest . . . . . . . . . . . 121

Tabel 46 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest . . . . . . . . . . . 122

Tabel 47 |

Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest . . . . . . . . . . . 123

Tabel 48 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Brussels Gewest . . . . 124

Tabel 49 |

Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Tabel 50 |

Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

Tabel 51 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Brussels Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

Tabel 52 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Tabel 53 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslang-geheelonthouder), Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

Tabel 54 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130

Tabel 55 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131

Tabel 56 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Waals Gewest . . . . . . . . 132

Tabel 57 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133

Tabel 58 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134

Tabel 59 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

Tabel 60 |

Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Tabel 61 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Waals Gewest . . . . . . 137

Tabel 62 |

Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . 138

Tabel 63 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . 139

Tabel 64 |

Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . 140


Tabel 44 |

75

ALCOHOLGEBRUIK | 7. Tabellen 76

Tabel 65 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Waals Gewest . . . . . . . 141

Tabel 66 |

Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

Tabel 67 |

Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

Tabel 68 |

Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144

AL01_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

86,5

(84,8-88,1)

86,5

(84,8-88,1)

2916

Vrouwen

77,6

(75,6-79,5)

78,1

(76,0-79,9)

3239

15 - 24

77,3

(72,6-82,0)

77,7

(72,6-82,2)

602

25 - 34

82,6

(79,0-86,1)

83,1

(79,1-86,4)

945

35 - 44

83,8

(80,9-86,8)

84,1

(81,0-86,9)

1024

45 - 54

87,7

(85,4-90,1)

88,1

(85,6-90,3)

1100

55 - 64

86,3

(83,5-89,1)

86,6

(83,6-89,2)

1076

65 - 74

80,7

(76,6-84,8)

81,1

(76,8-84,8)

796

75 +

65,2

(60,0-70,4)

66,7

(61,3-71,7)

612

Lager/geen diploma

55,1

(49,0-61,2)

56,6

(49,9-63,0)

525

Lager secundair

70,2

(65,8-74,5)

70,0

(65,2-74,4)

853

Hoger secundair

82,1

(79,8-84,5)

82,6

(80,1-84,9)

1959

Hoger onderwijs

90,3

(88,8-91,8)

90,8

(89,2-92,2)

2761

Stedelijk gebied

78,2

(76,1-80,3)

79,1

(76,8-81,2)

2841

Halfstedelijk gebied

85,6

(83,2-87,9)

86,5

(84,1-88,7)

1541

Landelijk gebied

82,7

(79,9-85,5)

83,1

(80,1-85,7)

1773

Vlaams Gewest

84,0

(82,1-85,8)

84,8

(82,8-86,5)

2390

Brussels Gewest

74,0

(70,7-77,3)

74,4

(70,6-77,8)

1292

Waals Gewest

79,6

(77,2-82,0)

80,4

(77,9-82,7)

2473

1997

84,1

(82,9-85,3)

84,0

(82,7-85,2)

8259

2001

80,5

(79,3-81,7)

81,2

(80,0-82,3)

9321

2004

84,2

(83,1-85,3)

84,9

(83,7-85,9)

9531

2008

80,4

(79,1-81,8)

81,2

(79,8-82,6)

7573

2013

81,8

(80,5-83,2)

82,8

(81,4-84,2)

6155

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)


Tabel 1 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, België

77

Tabel 2 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslanggeheelonthouder), België AL01_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

78

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

8,8

(7,4-10,3)

8,8

(7,4-10,3)

2916

Vrouwen

17,2

(15,4-19,0)

16,8

(15,1-18,7)

3239

15 - 24

20,6

(16,2-25,0)

19,9

(15,8-24,9)

602

25 - 34

13,4

(10,2-16,5)

12,7

(9,9-16,2)

945

35 - 44

12,0

(9,4-14,5)

11,5

(9,3-14,2)

1024

45 - 54

8,5

(6,5-10,5)

8,0

(6,3-10,2)

1100

55 - 64

9,3

(7,0-11,6)

8,9

(6,9-11,4)

1076

65 - 74

12,2

(8,5-15,8)

11,6

(8,6-15,5)

796

75 +

23,3

(18,5-28,2)

21,5

(17,3-26,4)

612

Lager/geen diploma

34,2

(28,2-40,2)

35,1

(28,6-42,2)

525

Lager secundair

20,0

(16,2-23,9)

20,2

(16,4-24,6)

853

Hoger secundair

13,0

(11,0-15,1)

12,0

(10,1-14,1)

1959

Hoger onderwijs

7,2

(5,9-8,4)

6,3

(5,2-7,6)

2761

Stedelijk gebied

16,5

(14,6-18,4)

15,6

(13,7-17,6)

2841


10,3

(8,2-12,4)

9,3

(7,5-11,5)

1541

Landelijk gebied

11,9

(9,5-14,3)

11,2

(9,0-13,8)

1773

Vlaams Gewest

11,8

(10,1-13,4)

11,0

(9,5-12,7)

2390

Brussels Gewest

21,5

(18,4-24,6)

20,6

(17,3-24,2)

1292

Waals Gewest

13,9

(11,8-16,0)

12,9

(11,0-15,1)

2473

2013

13,2

(12,0-14,4)

-

-

6155


AL01_3 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

19,0

(17,2-20,9)

13,9

(12,0-16,1)

2916

Vrouwen

9,8

(8,4-11,2)

6,6

(5,5-7,8)

3239

15 - 24

1,0

(0,2-1,9)

1,0

(0,4-2,1)

602

25 - 34

5,1

(3,0-7,1)

4,8

(3,2-7,1)

945

35 - 44

9,8

(7,2-12,4)

9,1

(6,9-11,9)

1024

45 - 54

15,0

(12,1-17,8)

14,3

(11,7-17,3)

1100

55 - 64

25,5

(21,7-29,3)

24,6

(20,8-28,8)

1076

65 - 74

25,0

(21,0-28,9)

24,2

(20,4-28,4)

796

75 +

18,2

(14,3-22,1)

18,6

(14,8-23,0)

612

Lager/geen diploma

12,2

(8,3-16,2)

5,4

(3,7-7,9)

525

Lager secundair

14,0

(10,6-17,4)

7,2

(5,3-9,7)

853

Hoger secundair

13,5

(11,4-15,7)

9,0

(7,2-11,1)

1959

Hoger onderwijs

15,3

(13,4-17,3)

11,5

(9,7-13,6)

2761

Stedelijk gebied

14,9

(13,0-16,8)

10,1

(8,6-11,9)

2841


14,4

(12,0-16,8)

9,6

(7,7-11,9)

1541

Landelijk gebied

13,2

(10,9-15,5)

8,8

(7,0-11,0)

1773

Vlaams Gewest

13,3

(11,6-15,0)

8,6

(7,3-10,3)

2390

Brussels Gewest

13,0

(10,8-15,2)

9,7

(7,8-12,0)

1292

Waals Gewest

16,4

(14,2-18,6)

11,4

(9,5-13,7)

2473

1997

7,7

(6,8-8,6)

6,5

(5,7-7,4)

8259

2001

9,6

(8,8-10,4)

7,6

(6,9-8,3)

9413

2004

9,2

(8,4-10,0)

7,1

(6,4-7,9)

9531

2008

12,0

(11,0-13,1)

9,3

(8,4-10,3)

7573

2013

14,2

(13,0-15,5)

10,7

(9,7-11,8)

6155



Tabel 3 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, België

79

Tabel 4 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, België AL03_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

80

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

2,5

(2,3-2,7)

2,5

(2,4-2,7)

1424

Vrouwen

1,9

(1,8-2,0)

1,9

(1,8-2,1)

917

15 - 24

3,0

(2,3-3,7)

2,9

(2,3-3,6)

108

25 - 34

2,1

(1,9-2,4)

2,0

(1,7-2,2)

279

35 - 44

2,1

(1,8-2,4)

2,0

(1,7-2,3)

372

45 - 54

2,4

(2,1-2,6)

2,3

(2,1-2,5)

458

55 - 64

2,7

(2,3-3,0)

2,6

(2,2-2,9)

503

65 - 74

2,0

(1,8-2,2)

1,9

(1,8-2,1)

391

75 +

1,7

(1,5-1,9)

1,7

(1,5-1,8)

230

Lager/geen diploma

3,1

(2,2-3,9)

3,3

(2,5-4,1)

137

Lager secundair

2,8

(2,2-3,3)

2,8

(2,3-3,3)

247

Hoger secundair

2,3

(2,1-2,5)

2,3

(2,0-2,5)

684

Hoger onderwijs

2,1

(1,9-2,2)

2,0

(1,9-2,2)

1256

Stedelijk gebied

2,3

(2,1-2,4)

2,3

(2,1-2,4)

1109


2,4

(2,1-2,6)

2,3

(2,0-2,6)

581

Landelijk gebied

2,2

(2,0-2,4)

2,1

(1,9-2,3)

651

Vlaams Gewest

2,3

(2,1-2,4)

2,2

(2,0-2,4)

905

Brussels Gewest

2,4

(2,1-2,6)

2,4

(2,2-2,6)

520

Waals Gewest

2,3

(2,1-2,5)

2,2

(2,0-2,4)

916

2013

2,3

(2,2-2,4)

-

-

2341

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie) * Weekdagen = van maandag tot donderdag

AL03_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

6,8

(6,2-7,5)

6,5

(5,9-7,0)

1424

Vrouwen

4,6

(4,3-5,0)

4,1

(3,8-4,5)

917

15 - 24

4,2

(3,4-5,1)

4,0

(3,1-4,9)

108

25 - 34

4,0

(3,4-4,5)

3,4

(2,9-4,0)

279

35 - 44

4,6

(3,8-5,5)

4,3

(3,5-5,1)

372

45 - 54

6,7

(5,7-7,6)

6,4

(5,5-7,3)

458

55 - 64

8,4

(6,9-9,9)

8,1

(6,7-9,6)

503

65 - 74

5,9

(5,1-6,7)

5,6

(4,9-6,4)

391

75 +

5,0

(4,4-5,7)

4,9

(4,3-5,5)

230

Lager/geen diploma

9,9

(6,2-13,5)

9,4

(5,9-12,9)

137

Lager secundair

8,1

(6,4-9,9)

7,1

(5,5-8,7)

247

Hoger secundair

5,9

(5,2-6,6)

5,1

(4,4-5,8)

684

Hoger onderwijs

5,2

(4,7-5,8)

4,7

(4,2-5,2)

1256

Stedelijk gebied

6,2

(5,5-6,9)

5,6

(5,0-6,2)

1109


5,9

(5,0-6,9)

5,2

(4,4-6,0)

581

Landelijk gebied

5,7

(5,0-6,4)

4,9

(4,2-5,6)

651

Vlaams Gewest

5,7

(5,1-6,3)

5,0

(4,5-5,4)

905

Brussels Gewest

5,9

(5,2-6,5)

5,7

(5,1-6,3)

520

Waals Gewest

6,6

(5,8-7,4)

5,8

(5,1-6,6)

916

2013

6,0

(5,5-6,4)

-

-

2341



Tabel 5 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, België

81

Tabel 6 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, België AL05_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

82

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

3,6

(3,4-3,8)

3,6

(3,5-3,8)

1718

Vrouwen

2,4

(2,3-2,5)

2,5

(2,4-2,6)

1233

15 - 24

5,1

(4,5-5,7)

5,0

(4,4-5,6)

209

25 - 34

3,6

(3,2-4,0)

3,4

(3,1-3,7)

397

35 - 44

2,9

(2,6-3,1)

2,7

(2,4-3,0)

520

45 - 54

3,0

(2,8-3,3)

2,9

(2,7-3,2)

566

55 - 64

3,0

(2,7-3,3)

2,9

(2,6-3,2)

594

65 - 74

2,4

(2,2-2,6)

2,3

(2,1-2,5)

427

75 +

1,9

(1,7-2,1)

1,9

(1,6-2,1)

238

Lager/geen diploma

3,1

(2,4-3,8)

3,8

(3,1-4,5)

158

Lager secundair

3,5

(3,0-3,9)

3,7

(3,3-4,1)

314

Hoger secundair

3,3

(3,0-3,6)

3,2

(2,9-3,4)

861

Hoger onderwijs

2,9

(2,7-3,0)

2,8

(2,6-2,9)

1592

Stedelijk gebied

3,0

(2,8-3,2)

3,1

(2,9-3,3)

1341


3,1

(2,8-3,3)

3,0

(2,8-3,2)

728

Landelijk gebied

3,2

(2,9-3,4)

3,1

(2,9-3,3)

882

Vlaams Gewest

3,1

(2,9-3,3)

3,0

(2,9-3,2)

1168

Brussels Gewest

3,0

(2,7-3,3)

3,0

(2,7-3,3)

607

Waals Gewest

3,1

(2,9-3,3)

3,2

(2,9-3,4)

1176

2013

3,1

(2,9-3,2)

-

-

2951

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie) * Dagen in het weekend = van vrijdag tot zondag

AL05_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,6

(7,1-8,1)

7,6

(7,2-8,1)

1717

Vrouwen

4,7

(4,5-5,0)

4,8

(4,5-5,0)

1233

15 - 24

8,5

(7,1-10,0)

8,3

(6,9-9,6)

209

25 - 34

6,9

(6,1-7,8)

6,4

(5,6-7,2)

397

35 - 44

5,4

(4,8-6,0)

5,1

(4,4-5,7)

519

45 - 54

6,7

(6,0-7,4)

6,5

(5,8-7,1)

566

55 - 64

7,3

(6,3-8,2)

7,0

(6,1-7,9)

594

65 - 74

5,5

(4,9-6,2)

5,3

(4,6-5,9)

427

75 +

4,2

(3,6-4,9)

4,1

(3,5-4,8)

238

Lager/geen diploma

7,3

(5,0-9,5)

8,0

(5,9-10,2)

158

Lager secundair

7,5

(6,3-8,8)

7,4

(6,2-8,6)

314

Hoger secundair

6,6

(6,0-7,2)

6,2

(5,6-6,8)

860

Hoger onderwijs

6,0

(5,6-6,4)

5,8

(5,4-6,2)

1592

Stedelijk gebied

6,6

(6,1-7,1)

6,4

(5,9-6,9)

1341


6,3

(5,7-6,9)

6,0

(5,4-6,6)

727

Landelijk gebied

6,3

(5,7-6,9)

6,1

(5,5-6,6)

882

Vlaams Gewest

6,4

(5,9-6,8)

6,1

(5,6-6,5)

1168

Brussels Gewest

6,2

(5,5-6,8)

6,1

(5,4-6,7)

607

Waals Gewest

6,6

(6,0-7,1)

6,5

(5,9-7,0)

1175

2013

6,4

(6,1-6,8)

-

-

2950



Tabel 7 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, België

83

Tabel 8 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, België AL_35 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

84

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

12,6

(11,6-13,5)

12,4

(11,5-13,2)

1783

Vrouwen

7,8

(7,3-8,3)

7,5

(7,1-8,0)

1274

15 - 24

10,3

(8,6-11,9)

9,8

(8,3-11,4)

214

25 - 34

9,6

(8,5-10,6)

8,7

(7,7-9,7)

402

35 - 44

8,5

(7,3-9,7)

7,9

(6,7-9,1)

530

45 - 54

11,5

(10,2-12,8)

11,1

(9,8-12,3)

583

55 - 64

13,9

(11,8-16,0)

13,4

(11,4-15,5)

613

65 - 74

10,4

(9,1-11,6)

9,9

(8,6-11,1)

449

75 +

8,0

(6,8-9,1)

7,7

(6,6-8,9)

266

Lager/geen diploma

14,1

(9,1-19,1)

14,2

(9,3-19,1)

171

Lager secundair

13,1

(10,7-15,4)

12,0

(9,8-14,2)

331

Hoger secundair

10,6

(9,7-11,6)

9,6

(8,6-10,6)

902

Hoger onderwijs

9,8

(9,1-10,6)

9,3

(8,5-10,0)

1627

Stedelijk gebied

11,2

(10,2-12,2)

10,5

(9,6-11,4)

1388


10,5

(9,2-11,7)

9,7

(8,6-10,8)

759

Landelijk gebied

10,1

(9,0-11,1)

9,3

(8,3-10,3)

910

Vlaams Gewest

10,3

(9,4-11,1)

9,5

(8,7-10,2)

1210

Brussels Gewest

10,9

(9,7-12,0)

10,7

(9,6-11,9)

625

Waals Gewest

11,3

(10,2-12,5)

10,6

(9,6-11,7)

1222

2013

10,6

(10,0-11,3)

-

-

3057

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

AL_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

1,8

(1,7-1,9)

1,8

(1,6-1,9)

1783

Vrouwen

1,1

(1,0-1,2)

1,1

(1,0-1,1)

1274

15 - 24

1,5

(1,2-1,7)

1,4

(1,2-1,6)

214

25 - 34

1,4

(1,2-1,5)

1,2

(1,1-1,4)

402

35 - 44

1,2

(1,0-1,4)

1,1

(1,0-1,3)

530

45 - 54

1,6

(1,5-1,8)

1,6

(1,4-1,8)

583

55 - 64

2,0

(1,7-2,3)

1,9

(1,6-2,2)

613

65 - 74

1,5

(1,3-1,7)

1,4

(1,2-1,6)

449

75 +

1,1

(1,0-1,3)

1,1

(0,9-1,3)

266

Lager/geen diploma

2,0

(1,3-2,7)

2,0

(1,3-2,7)

171

Lager secundair

1,9

(1,5-2,2)

1,7

(1,4-2,0)

331

Hoger secundair

1,5

(1,4-1,7)

1,4

(1,2-1,5)

902

Hoger onderwijs

1,4

(1,3-1,5)

1,3

(1,2-1,4)

1627

Stedelijk gebied

1,6

(1,5-1,7)

1,5

(1,4-1,6)

1388


1,5

(1,3-1,7)

1,4

(1,2-1,5)

759

Landelijk gebied

1,4

(1,3-1,6)

1,3

(1,2-1,5)

910

Vlaams Gewest

1,5

(1,3-1,6)

1,4

(1,2-1,5)

1210

Brussels Gewest

1,6

(1,4-1,7)

1,5

(1,4-1,7)

625

Waals Gewest

1,6

(1,5-1,8)

1,5

(1,4-1,7)

1222

2013

1,5

(1,4-1,6)

-

-

3057



Tabel 9 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, België

85

Tabel 10 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), België AL05_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

86

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

13,3

(11,3-15,2)

11,9

(10,1-13,9)

1783

Vrouwen

11,8

(9,3-14,2)

10,3

(8,3-12,6)

1274

15 - 24

14,2

(8,4-19,9)

14,0

(9,2-20,6)

214

25 - 34

7,8

(4,8-10,8)

7,6

(5,1-11,1)

402

35 - 44

5,4

(3,3-7,5)

5,3

(3,6-7,8)

530

45 - 54

16,8

(12,6-21,1)

16,6

(12,7-21,3)

583

55 - 64

19,8

(15,3-24,4)

19,5

(15,3-24,6)

613

65 - 74

12,7

(9,1-16,4)

12,5

(9,3-16,6)

449

75 +

7,4

(4,2-10,7)

7,4

(4,7-11,4)

266

Lager/geen diploma

17,9

(9,2-26,6)

17,0

(10,2-27,1)

171

Lager secundair

18,9

(12,9-24,8)

15,9

(11,3-22,0)

331

Hoger secundair

13,5

(10,6-16,5)

11,3

(8,8-14,3)

902

Hoger onderwijs

10,5

(8,4-12,5)

9,5

(7,8-11,5)

1627

Stedelijk gebied

13,9

(11,4-16,3)

12,3

(10,2-14,9)

1388


10,8

(7,7-13,9)

9,2

(6,9-12,2)

759

Landelijk gebied

13,1

(10,2-16,0)

11,4

(8,9-14,4)

910

Vlaams Gewest

11,5

(9,3-13,7)

9,8

(8,1-11,9)

1210

Brussels Gewest

14,3

(11,1-17,6)

13,8

(10,8-17,5)

625

Waals Gewest

14,7

(11,9-17,5)

12,9

(10,4-15,9)

1222

1997

12,0

(10,6-13,4)

11,2

(9,9-12,6)

4426

2001

16,1

(14,7-17,6)

15,2

(13,8-16,6)

4933

2004

14,4

(13,1-15,7)

13,6

(12,3-14,9)

5343

2008

13,5

(12,0-14,9)

12,5

(11,2-14,0)

4104

2013

12,7

(11,1-14,3)

11,5

(10,1-13,1)

3057


AL05_5 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

8,4

(6,8-10,1)

7,3

(5,9-9,0)

1783

Vrouwen

11,8

(9,3-14,2)

10,1

(8,2-12,4)

1274

15 - 24

8,3

(4,0-12,7)

8,5

(4,9-14,2)

214

25 - 34

5,4

(2,8-8,0)

5,7

(3,5-9,0)

402

35 - 44

4,3

(2,3-6,2)

4,4

(2,8-6,9)

530

45 - 54

13,1

(9,3-16,9)

13,4

(10,0-17,7)

583

55 - 64

16,2

(11,9-20,6)

16,6

(12,5-21,5)

613

65 - 74

10,3

(6,9-13,7)

10,5

(7,5-14,5)

449

75 +

6,1

(3,1-9,1)

6,1

(3,7-10,0)

266

Lager/geen diploma

16,5

(7,8-25,3)

15,3

(8,6-25,7)

171

Lager secundair

13,8

(8,5-19,1)

11,8

(7,7-17,6)

331

Hoger secundair

10,8

(8,1-13,4)

9,2

(6,9-12,0)

902

Hoger onderwijs

7,8

(6,0-9,6)

7,1

(5,6-8,9)

1627

Stedelijk gebied

11,2

(9,1-13,4)

10,1

(8,2-12,5)

1388


8,6

(5,7-11,6)

7,4

(5,3-10,2)

759

Landelijk gebied

9,1

(6,7-11,5)

7,9

(5,9-10,6)

910

Vlaams Gewest

9,2

(7,2-11,2)

8,0

(6,4-9,9)

1210

Brussels Gewest

11,7

(8,6-14,8)

11,3

(8,5-14,8)

625

Waals Gewest

10,6

(8,2-12,9)

9,2

(7,2-11,7)

1222

2013

9,8

(8,3-11,3)

-

-

3057



Tabel 11 | Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België

87

Tabel 12 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België AL05_6 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

5,3

(4,3-6,4)

4,4

(3,6-5,5)

2843

Vrouwen

4,7

(3,6-5,7)

3,9

(3,2-4,8)

3148

15 - 24

3,3

(1,6-4,9)

3,2

(1,9-5,5)

588

25 - 34

2,2

(1,2-3,3)

2,2

(1,4-3,6)

932

35 - 44

2,3

(1,3-3,4)

2,3

(1,5-3,7)

1004

45 - 54

7,3

(5,1-9,4)

7,3

(5,4-9,8)

1080

55 - 64

9,9

(7,1-12,6)

9,9

(7,4-13,0)

1035

65 - 74

5,9

(3,9-7,8)

5,9

(4,2-8,1)

769

75 +

2,5

(1,2-3,7)

2,5

(1,5-4,2)

583

Lager/geen diploma

5,1

(2,2-8,1)

4,6

(2,5-8,1)

509

Lager secundair

5,6

(3,3-7,9)

4,2

(2,7-6,4)

813

Hoger secundair

5,3

(3,9-6,6)

4,3

(3,2-5,6)

1913

Hoger onderwijs

4,6

(3,5-5,7)

4,0

(3,2-5,0)

2700

Stedelijk gebied

5,7

(4,6-6,8)

4,9

(4,0-6,0)

2774


4,4

(2,8-6,0)

3,6

(2,6-5,0)

1498

Landelijk gebied

4,6

(3,4-5,9)

3,7

(2,8-5,0)

1719

Vlaams Gewest

4,7

(3,7-5,8)

3,9

(3,1-4,9)

2330

Brussels Gewest

5,8

(4,2-7,4)

5,3

(3,9-7,1)

1264

Waals Gewest

5,2

(4,0-6,4)

4,3

(3,4-5,6)

2397

2013

5,0

(4,2-5,7)

-

-

5991

88 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

Tabel 13 | Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), België

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

22,5

(18,2-26,8)

22,9

(17,7-29,0)

571

Vrouwen

36,1

(28,7-43,6)

37,3

(28,5-47,1)

309

15 - 24

30,2

(3,2-57,3)

63,7

(26,5-89,5)

11

25 - 34

16,6

(4,4-28,9)

20,3

(10,0-36,7)

47

35 - 44

16,2

(7,7-24,8)

17,6

(10,1-29,0)

83

45 - 54

35,4

(25,6-45,2)

38,3

(29,1-48,4)

170

55 - 64

36,2

(27,5-45,0)

38,0

(29,2-47,7)

238

65 - 74

21,6

(14,5-28,8)

23,2

(16,4-31,9)

206

75 +

14,3

(7,6-21,0)

14,4

(8,7-23,1)

125

Lager/geen diploma

39,2

(21,6-56,8)

51,1

(32,6-69,4)

67

Lager secundair

34,4

(21,7-47,0)

40,8

(26,7-56,5)

115

Hoger secundair

24,7

(17,8-31,6)

26,4

(18,3-36,6)

262

Hoger onderwijs

24,9

(19,4-30,5)

27,4

(20,8-35,2)

432

Stedelijk gebied

31,2

(25,4-37,1)

34,9

(26,8-44,1)

424


23,9

(15,3-32,5)

26,4

(17,9-37,2)

215

Landelijk gebied

24,6

(17,8-31,5)

26,9

(18,9-36,6)

241

Vlaams Gewest

27,1

(21,1-33,2)

26,5

(19,6-34,8)

312

Brussels Gewest

36,5

(27,7-45,2)

38,8

(29,0-49,5)

185

Waals Gewest

25,3

(19,5-31,0)

24,7

(18,3-32,4)

383

2013

27,1

(23,1-31,2)

-

-

880


AL05_7


Tabel 14 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, België AL06_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

90

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

13,4

(11,8-15,0)

12,5

(11,0-14,2)

2843

Vrouwen

3,8

(2,9-4,7)

3,5

(2,8-4,5)

3124

15 - 24

14,0

(10,1-18,0)

12,3

(8,9-16,7)

594

25 - 34

8,8

(6,4-11,2)

7,4

(5,6-9,8)

929

35 - 44

6,5

(4,6-8,5)

5,4

(3,9-7,3)

1008

45 - 54

7,9

(5,8-10,0)

6,7

(5,1-8,9)

1071

55 - 64

11,3

(8,6-13,9)

9,4

(7,4-12,0)

1041

65 - 74

7,4

(5,1-9,7)

6,1

(4,3-8,6)

756

75 +

2,6

(1,2-3,9)

2,3

(1,4-3,8)

568

Lager/geen diploma

6,3

(3,6-9,0)

6,6

(4,2-10,2)

503

Lager secundair

10,1

(7,4-12,9)

8,6

(6,4-11,3)

809

Hoger secundair

9,2

(7,5-10,9)

6,9

(5,5-8,6)

1898

Hoger onderwijs

7,8

(6,4-9,1)

5,9

(4,8-7,1)

2702

Stedelijk gebied

8,3

(7,0-9,7)

6,6

(5,5-8,0)

2755


9,0

(7,1-10,9)

7,2

(5,7-9,1)

1496

Landelijk gebied

8,0

(6,5-9,6)

6,1

(5,0-7,6)

1716

Vlaams Gewest

8,7

(7,3-10,0)

6,9

(5,8-8,2)

2312

Brussels Gewest

8,6

(6,6-10,7)

6,9

(5,3-9,0)

1260

Waals Gewest

8,0

(6,6-9,4)

6,2

(5,1-7,6)

2395

2008

8,1

(7,2-9,0)

6,3

(5,5-7,2)

7521

2013

8,5

(7,5-9,4)

6,7

(5,9-7,6)

5967


AL07_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

4,5

(4,4-4,7)

4,6

(4,4-4,7)

1578

Vrouwen

5,9

(5,8-6,1)

6,0

(5,8-6,2)

1012

15 - 24

4,2

(3,9-4,4)

4,3

(4,0-4,5)

338

25 - 34

5,2

(4,9-5,5)

5,4

(5,1-5,7)

506

35 - 44

4,9

(4,6-5,2)

5,1

(4,9-5,4)

502

45 - 54

5,4

(5,1-5,6)

5,5

(5,3-5,8)

475

55 - 64

5,4

(5,1-5,7)

5,6

(5,4-5,9)

442

65 - 74

5,3

(4,9-5,7)

5,6

(5,2-6,0)

246

75 +

5,7

(4,9-6,4)

5,9

(5,1-6,6)

81

Lager/geen diploma

5,5

(4,7-6,3)

5,4

(4,7-6,1)

109

Lager secundair

5,2

(4,8-5,5)

5,3

(5,0-5,7)

293

Hoger secundair

5,1

(4,9-5,4)

5,4

(5,2-5,6)

872

Hoger onderwijs

4,9

(4,8-5,1)

5,3

(5,1-5,5)

1295

Stedelijk gebied

5,2

(5,0-5,4)

5,4

(5,2-5,6)

1088


5,2

(4,9-5,4)

5,4

(5,2-5,7)

674

Landelijk gebied

4,8

(4,6-5,0)

5,1

(4,9-5,3)

828

5,1

(4,9-5,3)

5,4

(5,2-5,6)

983

Brussels Gewest

5,2

(5,0-5,4)

5,4

(5,1-5,6)

476

Waals Gewest

5,0

(4,8-5,2)

5,3

(5,1-5,4)

1131

2013

5,1

(4,9-5,2)

-

-

2590

Vlaams Gewest


Tabel 15 | Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, België

91 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

Tabel 16 | Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, België AL08_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

17,2

(17,0-17,4)

17,2

(17,0-17,3)

2398

Vrouwen

19,4

(19,0-19,7)

19,4

(19,1-19,7)

2342

15 - 24

15,6

(15,5-15,8)

15,6

(15,4-15,9)

440

25 - 34

16,7

(16,4-17,0)

16,7

(16,4-17,1)

749

35 - 44

17,8

(17,5-18,1)

17,9

(17,6-18,1)

822

45 - 54

18,5

(18,1-19,0)

18,6

(18,2-19,0)

880

55 - 64

19,6

(19,1-20,2)

19,7

(19,2-20,3)

875

65 - 74

19,6

(19,0-20,3)

19,8

(19,2-20,4)

603

75 +

20,6

(19,4-21,7)

20,5

(19,4-21,6)

371

Lager/geen diploma

19,4

(18,6-20,2)

18,2

(17,3-19,0)

275

Lager secundair

19,0

(18,3-19,7)

18,5

(17,9-19,2)

549

Hoger secundair

18,4

(18,0-18,8)

18,5

(18,1-18,9)

1484

Hoger onderwijs

17,8

(17,6-18,1)

18,1

(17,8-18,3)

2387

Stedelijk gebied

18,6

(18,3-18,9)

18,6

(18,3-18,8)

2079


18,2

(17,8-18,6)

18,2

(17,8-18,6)

1242

Landelijk gebied

17,9

(17,6-18,2)

18,1

(17,8-18,3)

1419

Vlaams Gewest

18,0

(17,7-18,3)

18,0

(17,8-18,3)

1896

Brussels Gewest

18,9

(18,6-19,3)

19,0

(18,7-19,3)

913

Waals Gewest

18,6

(18,3-19,0)

18,7

(18,3-19,0)

1931

2008

18,2

(18,0-18,4)

18,4

(18,2-18,6)

5496

2013

18,3

(18,1-18,5)

18,3

(18,1-18,5)

4740

92 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van lineair regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

AL_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

VERBLIJFPLAATS

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

14,6

(12,7-16,4)

13,1

(11,5-15,0)

2592

Vrouwen

6,3

(5,2-7,5)

5,7

(4,7-7,0)

2554

15 - 24

6,1

(3,3-9,0)

5,7

(3,5-9,1)

454

25 - 34

10,8

(7,7-13,9)

10,0

(7,5-13,2)

797

35 - 44

12,3

(9,5-15,0)

11,2

(8,8-14,1)

872

45 - 54

11,9

(9,3-14,5)

11,0

(8,8-13,6)

953

55 - 64

13,0

(10,0-16,1)

11,9

(9,3-15,1)

955

65 - 74

10,1

(7,1-13,0)

8,9

(6,6-12,0)

659

75 +

3,7

(1,9-5,5)

3,4

(2,1-5,6)

456

Lager/geen diploma

9,6

(5,5-13,6)

10,0

(6,5-15,0)

351

Lager secundair

8,7

(5,9-11,5)

7,3

(5,2-10,1)

634

Hoger secundair

10,8

(8,7-12,9)

8,7

(6,9-10,8)

1619

Hoger onderwijs

10,8

(9,1-12,5)

8,7

(7,3-10,4)

2494

Stedelijk gebied

11,9

(10,0-13,8)

9,8

(8,2-11,8)

2253


10,6

(8,4-12,8)

8,8

(7,2-10,9)

1347

Landelijk gebied

8,7

(6,8-10,5)

7,0

(5,5-8,9)

1546

10,1

(8,4-11,7)

8,3

(6,9-9,9)

2039

Brussels Gewest

16,3

(13,4-19,2)

13,9

(11,3-17,0)

975

Waals Gewest

10,1

(8,5-11,7)

8,3

(6,9-9,9)

2132

2001

6,6

(5,9-7,4)

5,4

(4,8-6,1)

7015

2004

7,8

(7,0-8,6)

6,5

(5,8-7,3)

7249

2008

10,2

(9,2-11,3)

8,7

(7,8-9,7)

5739

2013

10,5

(9,4-11,7)

8,9

(7,9-10,0)

5146

Vlaams Gewest



Tabel 17 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), België

93

Tabel 18 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest AL01_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

94

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

88,4

(86,2-90,6)

88,9

(86,4-90,9)

1160

Vrouwen

79,8

(77,1-82,5)

80,8

(78,1-83,3)

1230

15 - 24

83,6

(77,1-90,0)

84,0

(76,6-89,4)

215

25 - 34

86,4

(81,5-91,3)

86,9

(81,1-91,2)

318

35 - 44

85,3

(81,2-89,3)

85,6

(81,2-89,2)

428

45 - 54

90,8

(87,9-93,6)

91,1

(87,9-93,6)

429

55 - 64

87,8

(84,1-91,5)

88,1

(84,0-91,3)

421

65 - 74

80,1

(74,2-86,0)

80,5

(74,0-85,6)

308

75 +

64,7

(57,7-71,7)

66,2

(58,9-72,8)

271

Lager/geen diploma

54,4

(45,7-63,1)

58,7

(48,4-68,3)

206

Lager secundair

72,1

(65,9-78,3)

72,7

(65,7-78,8)

310

Hoger secundair

85,5

(82,5-88,5)

85,8

(82,5-88,5)

851

Hoger onderwijs

91,7

(89,7-93,7)

92,1

(89,9-93,9)

1014

Stedelijk gebied

83,1

(79,8-86,3)

84,9

(81,2-87,9)

703


86,2

(83,7-88,8)

87,8

(85,1-90,1)

1081

Landelijk gebied

81,0

(76,6-85,4)

81,1

(76,5-85,1)

606

1997

86,0

(84,4-87,7)

85,6

(83,7-87,2)

2920

2001

82,0

(80,3-83,8)

82,9

(81,2-84,4)

3316

2004

86,4

(85,0-87,9)

87,4

(85,9-88,8)

3645

2008

83,0

(81,1-84,9)

84,1

(82,1-86,0)

2989

2013

84,0

(82,1-85,8)

85,5

(83,6-87,3)

2390


AL01_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,3

(5,5-9,2)

7,0

(5,4-9,2)

1160

Vrouwen

15,9

(13,5-18,4)

15,1

(12,9-17,7)

1230

15 - 24

14,5

(8,7-20,3)

13,8

(8,9-20,6)

215

25 - 34

10,6

(6,3-15,0)

9,9

(6,3-15,1)

318

35 - 44

11,0

(7,5-14,5)

10,4

(7,5-14,4)

428

45 - 54

6,2

(3,8-8,6)

5,7

(3,8-8,5)

429

55 - 64

8,5

(5,7-11,4)

8,1

(5,7-11,3)

421

65 - 74

13,7

(8,3-19,1)

13,1

(8,8-19,0)

308

75 +

25,0

(18,4-31,5)

22,9

(17,4-29,7)

271

Lager/geen diploma

35,7

(27,1-44,3)

33,3

(23,8-44,5)

206

Lager secundair

18,1

(12,7-23,5)

17,7

(12,9-23,9)

310

Hoger secundair

10,6

(8,0-13,2)

9,8

(7,6-12,6)

851

Hoger onderwijs

6,3

(4,7-8,0)

5,6

(4,2-7,5)

1014

Stedelijk gebied

13,0

(10,1-15,9)

11,3

(8,7-14,6)

703


10,0

(7,8-12,3)

8,6

(6,7-11,0)

1081

Landelijk gebied

13,5

(9,8-17,2)

12,9

(9,7-17,0)

606

2013

11,8

(10,1-13,4)

-

-

2390



Tabel 19 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslanggeheelonthouder), Vlaams Gewest

95

Tabel 20 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest AL01_3 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

96

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

18,2

(15,7-20,8)

12,2

(9,6-15,5)

1160

Vrouwen

8,6

(6,8-10,5)

5,3

(4,0-7,0)

1230

15 - 24

0,6

(0,0-1,4)

0,5

(0,1-2,0)

215

25 - 34

5,4

(2,1-8,6)

5,0

(2,7-9,0)

318

35 - 44

7,9

(4,7-11,1)

7,3

(4,8-10,9)

428

45 - 54

13,9

(9,9-17,8)

13,1

(9,7-17,4)

429

55 - 64

25,1

(19,8-30,4)

24,0

(18,9-29,9)

421

65 - 74

23,3

(18,0-28,7)

22,2

(17,3-27,9)

308

75 +

14,8

(10,1-19,5)

14,8

(10,6-20,3)

271

Lager/geen diploma

8,5

(3,9-13,1)

3,2

(1,7-6,1)

206

Lager secundair

14,0

(8,9-19,2)

6,0

(3,7-9,6)

310

Hoger secundair

11,9

(9,4-14,5)

6,9

(5,1-9,5)

851

Hoger onderwijs

15,2

(12,4-18,0)

10,8

(8,3-14,0)

1014

Stedelijk gebied

15,4

(12,1-18,6)

9,3

(7,0-12,4)

703


13,9

(11,3-16,6)

8,6

(6,5-11,4)

1081

Landelijk gebied

9,9

(6,9-12,9)

5,8

(4,0-8,4)

606

1997

6,5

(5,3-7,7)

5,2

(4,3-6,3)

2920

2001

8,5

(7,4-9,6)

6,4

(5,5-7,4)

3353

2004

8,1

(7,0-9,3)

5,9

(5,0-7,0)

3645

2008

11,3

(9,9-12,8)

8,3

(7,2-9,7)

2989

2013

13,3

(11,6-15,0)

9,5

(8,2-10,9)

2390


AL03_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

2,5

(2,3-2,7)

2,5

(2,3-2,8)

580

Vrouwen

1,8

(1,6-2,0)

1,8

(1,6-2,1)

325

15 - 24

3,2

(2,2-4,3)

3,2

(2,2-4,2)

43

25 - 34

1,9

(1,7-2,2)

1,8

(1,5-2,0)

99

35 - 44

2,1

(1,6-2,6)

1,9

(1,5-2,4)

155

45 - 54

2,3

(2,0-2,5)

2,2

(2,0-2,4)

189

55 - 64

2,7

(2,2-3,2)

2,6

(2,2-3,1)

190

65 - 74

2,0

(1,8-2,3)

1,9

(1,7-2,2)

139

75 +

1,5

(1,3-1,7)

1,5

(1,3-1,7)

90

Lager/geen diploma

2,6

(1,7-3,6)

3,0

(2,1-3,8)

45

Lager secundair

2,8

(2,0-3,7)

2,8

(2,0-3,7)

90

Hoger secundair

2,3

(2,1-2,6)

2,2

(1,9-2,5)

299

Hoger onderwijs

2,1

(1,9-2,3)

2,0

(1,8-2,2)

470

Stedelijk gebied

2,3

(2,0-2,5)

2,3

(2,0-2,5)

286


2,3

(2,0-2,7)

2,3

(2,0-2,6)

397

Landelijk gebied

2,1

(1,9-2,2)

1,9

(1,7-2,1)

222

2013

2,3

(2,1-2,4)

-

-

905



Tabel 21 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Vlaams Gewest

97

Tabel 22 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Vlaams Gewest AL03_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

98

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

6,6

(5,7-7,4)

6,2

(5,5-7,0)

580

Vrouwen

4,2

(3,7-4,7)

3,7

(3,2-4,1)

325

15 - 24

4,3

(3,1-5,6)

4,0

(2,7-5,4)

43

25 - 34

3,5

(3,0-4,0)

2,8

(2,3-3,4)

99

35 - 44

4,2

(2,9-5,5)

3,7

(2,6-4,9)

155

45 - 54

6,1

(5,0-7,2)

5,8

(4,8-6,8)

189

55 - 64

8,6

(6,5-10,7)

8,3

(6,3-10,3)

190

65 - 74

5,8

(4,6-6,9)

5,4

(4,3-6,6)

139

75 +

4,2

(3,5-5,0)

4,0

(3,3-4,7)

90

Lager/geen diploma

7,7

(3,3-12,1)

7,2

(3,5-11,0)

45

Lager secundair

7,9

(5,2-10,6)

6,7

(4,3-9,1)

90

Hoger secundair

5,4

(4,6-6,2)

4,5

(3,6-5,4)

299

Hoger onderwijs

5,3

(4,5-6,2)

4,7

(4,0-5,5)

470

Stedelijk gebied

6,1

(5,0-7,3)

5,4

(4,4-6,5)

286


5,9

(4,8-6,9)

5,1

(4,2-6,0)

397

Landelijk gebied

4,8

(4,2-5,4)

3,8

(3,2-4,4)

222

2013

5,7

(5,1-6,3)

-

-

905


AL05_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

3,6

(3,3-3,8)

3,6

(3,4-3,9)

720

Vrouwen

2,3

(2,2-2,5)

2,4

(2,2-2,5)

448

15 - 24

5,0

(4,2-5,8)

4,8

(4,1-5,6)

90

25 - 34

3,4

(3,0-3,8)

3,2

(2,8-3,6)

148

35 - 44

2,8

(2,4-3,2)

2,6

(2,3-3,0)

220

45 - 54

3,0

(2,7-3,4)

2,9

(2,7-3,2)

244

55 - 64

3,1

(2,7-3,5)

2,9

(2,6-3,3)

228

65 - 74

2,5

(2,1-2,9)

2,4

(2,0-2,7)

147

75 +

1,9

(1,6-2,2)

1,7

(1,4-2,1)

91

Lager/geen diploma

2,7

(1,9-3,5)

3,2

(2,6-3,9)

50

Lager secundair

3,4

(2,8-4,1)

3,6

(3,0-4,2)

120

Hoger secundair

3,4

(3,1-3,7)

3,2

(2,9-3,5)

384

Hoger onderwijs

2,9

(2,7-3,1)

2,7

(2,5-2,9)

609

Stedelijk gebied

3,1

(2,8-3,4)

3,0

(2,8-3,3)

363


3,0

(2,8-3,3)

2,9

(2,7-3,2)

503

Landelijk gebied

3,2

(2,8-3,6)

3,0

(2,7-3,4)

302

2013

3,1

(2,9-3,3)

-

-

1168



Tabel 23 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Vlaams Gewest

99

Tabel 24 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Vlaams Gewest AL05_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

100

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,5

(6,9-8,2)

7,5

(6,9-8,1)

720

Vrouwen

4,6

(4,3-5,0)

4,6

(4,2-4,9)

448

15 - 24

8,3

(6,4-10,3)

8,1

(6,2-9,9)

90

25 - 34

6,4

(5,4-7,3)

5,8

(4,9-6,7)

148

35 - 44

5,3

(4,3-6,3)

4,9

(4,0-5,9)

220

45 - 54

6,6

(5,8-7,4)

6,3

(5,6-7,1)

244

55 - 64

7,5

(6,2-8,7)

7,1

(6,0-8,3)

228

65 - 74

5,8

(4,8-6,9)

5,5

(4,5-6,4)

147

75 +

3,9

(3,0-4,8)

3,6

(2,6-4,5)

91

Lager/geen diploma

5,8

(3,2-8,4)

6,3

(4,0-8,6)

50

Lager secundair

7,5

(5,8-9,1)

7,2

(5,7-8,8)

120

Hoger secundair

6,7

(5,9-7,5)

6,1

(5,3-6,9)

384

Hoger onderwijs

6,1

(5,5-6,7)

5,7

(5,1-6,3)

609

Stedelijk gebied

6,8

(5,9-7,6)

6,4

(5,6-7,3)

363


6,2

(5,6-6,9)

5,9

(5,3-6,5)

503

Landelijk gebied

6,2

(5,4-7,0)

5,7

(4,9-6,4)

302

2013

6,4

(5,9-6,8)

-

-

1168


Tabel 25 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Vlaams Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

12,2

(10,9-13,4)

11,9

(10,7-13,0)

749

Vrouwen

7,4

(6,7-8,0)

7,0

(6,4-7,6)

461

15 - 24

9,7

(7,6-11,9)

9,4

(7,3-11,4)

93

25 - 34

8,7

(7,5-10,0)

7,8

(6,7-9,0)

148

35 - 44

8,0

(6,2-9,8)

7,3

(5,6-9,1)

224

45 - 54

10,8

(9,4-12,2)

10,3

(9,0-11,6)

252

55 - 64

14,3

(11,3-17,3)

13,8

(10,9-16,6)

233

65 - 74

10,5

(8,6-12,5)

9,9

(8,0-11,8)

157

75 +

7,0

(5,5-8,4)

6,5

(5,0-7,9)

103

Lager/geen diploma

11,0

(5,1-16,8)

10,8

(5,5-16,0)

57

Lager secundair

12,8

(9,4-16,2)

11,5

(8,4-14,6)

126

Hoger secundair

10,1

(8,9-11,4)

8,9

(7,7-10,2)

403

Hoger onderwijs

9,9

(8,7-11,1)

9,2

(8,1-10,3)

619

Stedelijk gebied

11,2

(9,6-12,8)

10,3

(8,8-11,8)

375


10,2

(8,9-11,6)

9,4

(8,2-10,6)

524

Landelijk gebied

9,3

(8,1-10,5)

8,2

(7,0-9,3)

311

2013

10,3

(9,4-11,1)

-

-

1210


N


AL_35

101

Tabel 26 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Vlaams Gewest AL_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

102

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

1,7

(1,6-1,9)

1,7

(1,5-1,9)

749

Vrouwen

1,1

(1,0-1,1)

1,0

(0,9-1,1)

461

15 - 24

1,4

(1,1-1,7)

1,3

(1,0-1,6)

93

25 - 34

1,2

(1,1-1,4)

1,1

(1,0-1,3)

148

35 - 44

1,1

(0,9-1,4)

1,0

(0,8-1,3)

224

45 - 54

1,5

(1,3-1,7)

1,5

(1,3-1,7)

252

55 - 64

2,0

(1,6-2,5)

2,0

(1,6-2,4)

233

65 - 74

1,5

(1,2-1,8)

1,4

(1,1-1,7)

157

75 +

1,0

(0,8-1,2)

0,9

(0,7-1,1)

103

Lager/geen diploma

1,6

(0,7-2,4)

1,5

(0,8-2,3)

57

Lager secundair

1,8

(1,3-2,3)

1,6

(1,2-2,1)

126

Hoger secundair

1,4

(1,3-1,6)

1,3

(1,1-1,5)

403

Hoger onderwijs

1,4

(1,2-1,6)

1,3

(1,2-1,5)

619

Stedelijk gebied

1,6

(1,4-1,8)

1,5

(1,3-1,7)

375


1,5

(1,3-1,7)

1,3

(1,2-1,5)

524

Landelijk gebied

1,3

(1,2-1,5)

1,2

(1,0-1,3)

311

2013

1,5

(1,3-1,6)

-

-

1210


Tabel 27 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Vlaams Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

12,0

(9,4-14,5)

9,9

(7,7-12,5)

749

Vrouwen

10,8

(7,3-14,3)

8,5

(6,0-11,8)

461

15 - 24

12,5

(5,5-19,5)

12,3

(7,0-20,9)

93

25 - 34

4,7

(1,1-8,3)

4,5

(2,1-9,6)

148

35 - 44

3,7

(1,2-6,2)

3,6

(1,8-7,0)

224

45 - 54

15,5

(10,1-21,0)

15,3

(10,5-21,7)

252

55 - 64

20,3

(13,9-26,7)

20,0

(14,3-27,2)

233

65 - 74

11,0

(5,8-16,2)

10,8

(6,7-16,9)

157

75 +

6,7

(2,2-11,2)

6,6

(3,3-12,7)

103

Lager/geen diploma

14,6

(1,5-27,7)

12,4

(5,0-27,7)

57

Lager secundair

17,5

(9,0-26,1)

13,1

(7,7-21,5)

126

Hoger secundair

12,3

(8,6-16,0)

9,1

(6,2-13,1)

403

Hoger onderwijs

9,7

(6,9-12,5)

8,2

(6,0-11,1)

619

Stedelijk gebied

13,9

(10,0-17,7)

11,2

(8,0-15,4)

375


10,2

(6,8-13,6)

8,1

(5,7-11,3)

524

Landelijk gebied

11,1

(7,0-15,1)

8,7

(5,8-12,8)

311

1997

12,1

(10,1-14,1)

11,2

(9,4-13,2)

1778

2001

16,7

(14,6-18,8)

15,5

(13,6-17,7)

1875

2004

13,5

(11,8-15,2)

12,7

(11,1-14,4)

2235

2008

12,8

(10,9-14,7)

11,8

(10,1-13,7)

1723

2013

11,5

(9,3-13,7)

10,4

(8,5-12,5)

1210


N


AL05_4

103

Tabel 28 | Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest AL05_5 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

104

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

8,1

(5,9-10,4)

6,6

(4,8-8,8)

749

Vrouwen

10,8

(7,3-14,3)

8,5

(6,1-11,8)

461

15 - 24

8,7

(2,9-14,5)

8,8

(4,4-16,9)

93

25 - 34

3,9

(0,7-7,2)

4,1

(1,8-9,1)

148

35 - 44

3,1

(0,7-5,5)

3,2

(1,5-6,7)

224

45 - 54

12,6

(7,5-17,7)

12,8

(8,5-18,9)

252

55 - 64

16,5

(10,4-22,6)

16,8

(11,4-24,2)

233

65 - 74

9,0

(4,2-13,9)

9,3

(5,4-15,4)

157

75 +

4,6

(0,6-8,6)

4,7

(1,9-10,9)

103

Lager/geen diploma

14,6

(1,5-27,7)

13,1

(5,1-29,6)

57

Lager secundair

10,1

(2,8-17,4)

7,6

(3,6-15,5)

126

Hoger secundair

10,7

(7,2-14,3)

8,2

(5,4-12,2)

403

Hoger onderwijs

7,6

(5,1-10,2)

6,6

(4,7-9,2)

619

Stedelijk gebied

12,4

(8,7-16,0)

10,3

(7,2-14,5)

375


8,1

(4,8-11,4)

6,5

(4,4-9,6)

524

Landelijk gebied

7,4

(4,1-10,6)

5,9

(3,7-9,4)

311

2013

9,2

(7,2-11,2)

-

-

1210


AL05_6 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

5,3

(3,8-6,7)

4,1

(3,0-5,5)

1134

Vrouwen

4,2

(2,8-5,7)

3,3

(2,4-4,6)

1196

15 - 24

4,0

(1,4-6,7)

4,0

(2,1-7,6)

212

25 - 34

1,7

(0,3-3,1)

1,7

(0,7-3,8)

315

35 - 44

1,7

(0,4-2,9)

1,6

(0,8-3,5)

421

45 - 54

7,4

(4,3-10,5)

7,3

(4,8-11,1)

421

55 - 64

10,1

(6,1-14,0)

10,0

(6,7-14,7)

405

65 - 74

4,8

(2,3-7,3)

4,8

(2,8-8,0)

297

75 +

1,7

(0,2-3,2)

1,7

(0,7-4,1)

259

Lager/geen diploma

3,8

(0,1-7,4)

3,6

(1,3-9,4)

200

Lager secundair

4,4

(1,1-7,7)

3,0

(1,4-6,4)

291

Hoger secundair

5,3

(3,5-7,2)

3,8

(2,5-5,8)

834

Hoger onderwijs

4,6

(3,0-6,2)

3,7

(2,6-5,3)

997

Stedelijk gebied

6,7

(4,7-8,8)

5,4

(3,8-7,6)

684


4,2

(2,4-5,9)

3,2

(2,1-4,7)

1051

Landelijk gebied

3,7

(2,0-5,3)

2,7

(1,7-4,3)

595

2013

4,7

(3,7-5,8)

-

-

2330



Tabel 29 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest

105

Tabel 30 | Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Vlaams Gewest AL05_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

106

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

21,9

(15,7-28,2)

22,5

(14,9-32,4)

223

Vrouwen

38,9

(27,0-50,8)

38,6

(24,6-54,8)

89

15 - 24

69,7

(0,0-100,0)

77,3

(22,0-97,6)

4

25 - 34

10,1

(0,0-26,4)

13,7

(3,3-42,7)

17

35 - 44

15,5

(0,9-30,1)

17,8

(6,4-40,9)

29

45 - 54

36,8

(21,9-51,7)

40,3

(26,9-55,4)

59

55 - 64

37,1

(25,0-49,2)

38,9

(26,8-52,6)

93

65 - 74

18,2

(7,8-28,6)

20,6

(11,2-35,0)

68

75 +

12,6

(2,5-22,8)

13,1

(5,5-28,2)

42

Lager/geen diploma

40,2

(8,6-71,9)

55,5

(24,9-82,4)

19

Lager secundair

31,1

(11,2-50,9)

38,2

(17,6-64,2)

38

Hoger secundair

24,1

(14,2-34,0)

26,1

(13,6-44,2)

100

Hoger onderwijs

26,7

(18,2-35,1)

29,0

(19,0-41,6)

155

Stedelijk gebied

39,5

(28,9-50,0)

44,6

(28,9-61,4)

106


22,3

(12,5-32,2)

25,4

(15,4-38,9)

137

Landelijk gebied

19,5

(8,9-30,0)

19,2

(10,2-33,4)

69

2013

27,1

(21,1-33,2)

-

-

312


N

Tabel 31 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Vlaams Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

14,0

(11,7-16,3)

12,9

(10,7-15,3)

1136

Vrouwen

3,5

(2,2-4,8)

3,2

(2,2-4,6)

1176

15 - 24

14,7

(9,0-20,5)

12,6

(7,8-19,7)

211

25 - 34

9,5

(5,8-13,2)

7,9

(5,3-11,6)

312

35 - 44

6,2

(3,7-8,7)

4,9

(3,1-7,6)

421

45 - 54

8,5

(5,6-11,5)

7,0

(4,8-10,2)

418

55 - 64

11,7

(7,9-15,4)

9,4

(6,7-13,1)

405

65 - 74

7,6

(4,4-10,9)

6,0

(3,7-9,6)

292

75 +

1,9

(0,3-3,4)

1,6

(0,7-3,6)

253

Lager/geen diploma

5,3

(1,4-9,3)

6,5

(3,0-13,4)

193

Lager secundair

11,6

(7,3-15,8)

9,9

(6,7-14,4)

293

Hoger secundair

9,9

(7,5-12,3)

6,8

(4,9-9,3)

828

Hoger onderwijs

7,4

(5,6-9,3)

5,1

(3,8-6,9)

989

Stedelijk gebied

9,0

(6,6-11,4)

6,7

(4,9-9,2)

677


8,8

(6,7-10,9)

6,7

(5,0-8,8)

1046

Landelijk gebied

8,1

(5,8-10,4)

5,7

(4,1-7,8)

589

2008

8,9

(7,5-10,2)

6,7

(5,6-8,0)

2965

2013

8,7

(7,3-10,0)

6,7

(5,6-8,0)

2312


N


AL06_2

107

Tabel 32 | Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Vlaams Gewest AL07_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

108

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

4,5

(4,3-4,7)

4,5

(4,3-4,7)

630

Vrouwen

6,1

(5,8-6,3)

6,1

(5,8-6,4)

353

15 - 24

4,3

(3,9-4,7)

4,4

(4,0-4,7)

135

25 - 34

5,3

(4,9-5,8)

5,5

(5,1-6,0)

170

35 - 44

4,9

(4,4-5,3)

5,1

(4,7-5,5)

207

45 - 54

5,4

(5,0-5,8)

5,6

(5,3-6,0)

188

55 - 64

5,4

(5,0-5,8)

5,7

(5,3-6,1)

174

65 - 74

5,1

(4,6-5,7)

5,5

(5,0-6,0)

84

75 +

5,1

(3,9-6,3)

5,4

(4,2-6,7)

25

Lager/geen diploma

5,9

(4,2-7,6)

5,8

(4,3-7,3)

26

Lager secundair

5,2

(4,7-5,7)

5,5

(4,9-6,0)

104

Hoger secundair

5,2

(4,9-5,5)

5,4

(5,1-5,7)

390

Hoger onderwijs

4,9

(4,7-5,2)

5,2

(5,0-5,5)

459

Stedelijk gebied

5,3

(5,0-5,7)

5,5

(5,2-5,9)

283


5,1

(4,9-5,4)

5,4

(5,1-5,7)

446

Landelijk gebied

4,7

(4,4-5,1)

5,1

(4,8-5,4)

254

2013

5,1

(4,9-5,3)

-

-

983


Tabel 33 | Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Vlaams Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

17,0

(16,8-17,2)

16,9

(16,7-17,1)

990

Vrouwen

19,1

(18,7-19,6)

19,2

(18,7-19,6)

906

15 - 24

15,5

(15,2-15,7)

15,5

(15,2-15,7)

176

25 - 34

16,6

(16,1-17,1)

16,6

(16,1-17,1)

269

35 - 44

17,6

(17,3-18,0)

17,7

(17,3-18,1)

359

45 - 54

18,1

(17,6-18,6)

18,1

(17,6-18,6)

365

55 - 64

19,1

(18,5-19,8)

19,3

(18,6-19,9)

343

65 - 74

19,4

(18,6-20,2)

19,6

(18,8-20,4)

228

75 +

20,6

(18,9-22,3)

20,6

(18,9-22,2)

156

Lager/geen diploma

19,5

(18,3-20,7)

18,0

(16,6-19,4)

103

Lager secundair

18,6

(17,5-19,6)

17,9

(16,9-18,9)

204

Hoger secundair

18,0

(17,6-18,5)

18,2

(17,7-18,7)

685

Hoger onderwijs

17,7

(17,4-18,0)

18,0

(17,6-18,3)

898

Stedelijk gebied

18,2

(17,8-18,7)

18,1

(17,6-18,5)

546


18,1

(17,7-18,6)

18,2

(17,7-18,6)

870

Landelijk gebied

17,5

(17,2-17,8)

17,8

(17,5-18,2)

480

2008

18,0

(17,8-18,3)

18,2

(18,0-18,5)

2263

2013

18,0

(17,7-18,3)

18,1

(17,8-18,3)

1896


N


AL08_1

109

Tabel 34 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Vlaams Gewest AL_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

14,9

(12,2-17,5)

13,2

(10,8-16,0)

1055

Vrouwen

5,1

(3,5-6,6)

4,5

(3,2-6,2)

984

15 - 24

5,5

(1,7-9,4)

4,8

(2,3-9,8)

179

25 - 34

10,5

(5,8-15,1)

9,4

(6,0-14,5)

281

35 - 44

12,5

(8,4-16,5)

10,8

(7,6-15,2)

377

45 - 54

10,9

(7,4-14,5)

9,5

(6,8-13,2)

393

55 - 64

12,8

(8,4-17,2)

11,0

(7,6-15,7)

371

65 - 74

9,5

(5,7-13,4)

7,8

(5,0-11,8)

246

75 +

3,0

(0,6-5,3)

2,6

(1,2-5,6)

192

Lager/geen diploma

9,3

(3,2-15,5)

10,2

(5,2-18,8)

133

Lager secundair

7,9

(3,8-11,9)

6,3

(3,6-10,7)

240

Hoger secundair

11,2

(8,2-14,1)

8,4

(6,0-11,5)

730

Hoger onderwijs

9,8

(7,4-12,1)

7,1

(5,3-9,5)

929

Stedelijk gebied

11,1

(7,7-14,4)

8,5

(5,9-12,0)

582


10,4

(7,9-12,8)

8,1

(6,3-10,4)

936

Landelijk gebied

8,5

(5,6-11,4)

6,1

(4,1-9,1)

521

2001

5,2

(4,1-6,2)

3,9

(3,2-4,8)

2535

2004

5,9

(4,9-6,9)

4,6

(3,8-5,5)

2839

2008

9,5

(8,1-11,0)

7,8

(6,6-9,1)

2364

2013

10,1

(8,4-11,7)

8,2

(6,9-9,7)

2039


Tabel 35 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

75,7

(70,9-80,5)

76,9

(71,7-81,4)

580

Vrouwen

72,5

(68,6-76,4)

73,2

(69,1-77,0)

712

15 - 24

62,8

(51,4-74,2)

63,0

(51,3-73,4)

114

25 - 34

72,7

(66,2-79,3)

73,0

(66,0-79,0)

271

35 - 44

69,8

(62,8-76,7)

69,6

(62,2-76,1)

222

45 - 54

74,5

(67,6-81,4)

74,5

(67,0-80,8)

230

55 - 64

75,4

(64,5-86,3)

75,5

(62,8-84,9)

205

65 - 74

84,9

(78,0-91,8)

85,0

(76,9-90,6)

142

75 +

85,0

(77,9-92,1)

85,3

(77,2-90,9)

108

Lager/geen diploma

36,2

(18,8-53,6)

34,0

(19,5-52,3)

67

Lager secundair

55,7

(45,6-65,8)

55,6

(45,0-65,8)

162

Hoger secundair

69,0

(63,2-74,8)

71,4

(65,3-76,8)

353

Hoger onderwijs

83,2

(78,9-87,5)

85,3

(80,2-89,3)

685

1997

73,0

(69,8-76,3)

74,4

(71,1-77,5)

2415

2001

73,3

(70,8-75,8)

74,4

(71,9-76,8)

2217

2004

74,5

(71,8-77,3)

75,7

(72,8-78,3)

2180

2008

70,6

(67,8-73,3)

71,5

(68,6-74,1)

1928

2013

74,0

(70,7-77,3)

74,5

(70,9-77,7)

1292


N


AL01_1

111

Tabel 36 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslanggeheelonthouder), Brussels Gewest AL01_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

112

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

18,9

(14,2-23,5)

17,1

(13,1-22,0)

580

Vrouwen

23,8

(20,1-27,5)

22,4

(18,8-26,5)

712

15 - 24

35,3

(24,1-46,4)

34,9

(24,8-46,5)

114

25 - 34

22,9

(16,7-29,0)

22,4

(16,8-29,2)

271

35 - 44

26,1

(19,5-32,8)

26,4

(20,3-33,5)

222

45 - 54

19,0

(12,9-25,0)

18,9

(13,6-25,6)

230

55 - 64

21,1

(9,9-32,2)

20,9

(11,6-34,7)

205

65 - 74

10,1

(4,4-15,7)

9,9

(5,6-16,7)

142

75 +

8,7

(2,9-14,6)

8,3

(4,2-15,7)

108

Lager/geen diploma

60,4

(43,0-77,8)

62,8

(44,0-78,4)

67

Lager secundair

36,5

(27,0-45,9)

35,6

(26,5-45,9)

162

Hoger secundair

25,4

(19,9-31,0)

21,9

(16,9-27,8)

353

Hoger onderwijs

13,4

(9,3-17,5)

10,8

(7,2-15,9)

685

2013

21,5

(18,4-24,6)

-

-

1292


N

Tabel 37 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

16,0

(12,6-19,4)

13,5

(10,1-17,6)

580

Vrouwen

10,3

(7,6-13,0)

8,1

(5,7-11,5)

712

15 - 24

1,7

(0,0-4,2)

1,6

(0,4-7,0)

114

25 - 34

3,8

(1,2-6,3)

3,8

(1,9-7,3)

271

35 - 44

10,8

(5,8-15,8)

10,2

(6,3-16,1)

222

45 - 54

15,9

(8,8-22,9)

15,5

(9,7-23,9)

230

55 - 64

16,9

(11,4-22,4)

16,6

(11,7-23,0)

205

65 - 74

28,0

(19,3-36,6)

27,9

(19,9-37,5)

142

75 +

29,3

(19,3-39,3)

30,4

(21,6-40,9)

108

Lager/geen diploma

3,2

(0,0-7,5)

1,7

(0,4-6,5)

67

Lager secundair

11,9

(5,3-18,5)

6,7

(3,7-12,1)

162

Hoger secundair

12,0

(8,1-15,8)

8,5

(5,7-12,6)

353

Hoger onderwijs

14,1

(10,9-17,3)

10,2

(7,1-14,5)

685

1997

8,6

(7,1-10,1)

7,7

(6,3-9,3)

2415

2001

13,0

(11,3-14,7)

11,4

(9,8-13,2)

2242

2004

11,7

(10,1-13,3)

10,4

(8,9-12,0)

2180

2008

11,4

(9,8-13,0)

10,2

(8,6-11,9)

1928

2013

13,0

(10,8-15,2)

11,2

(9,2-13,4)

1292

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013

N


AL01_3

*Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

113

Tabel 38 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Brussels Gewest AL03_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

114

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

2,6

(2,2-2,9)

2,6

(2,3-3,0)

291

Vrouwen

2,1

(1,9-2,3)

2,1

(1,9-2,4)

229

15 - 24

3,0

(2,2-3,8)

3,0

(2,3-3,8)

26

25 - 34

2,3

(1,4-3,3)

2,3

(1,4-3,1)

93

35 - 44

2,3

(2,0-2,7)

2,3

(1,9-2,6)

79

45 - 54

2,5

(2,0-2,9)

2,4

(2,0-2,8)

84

55 - 64

2,3

(2,0-2,6)

2,3

(1,9-2,6)

97

65 - 74

2,2

(1,9-2,5)

2,2

(1,9-2,5)

86

75 +

2,2

(1,8-2,6)

2,2

(1,8-2,5)

55

Lager/geen diploma

1,5

(0,9-2,1)

1,6

(1,2-2,0)

12

Lager secundair

3,1

(2,2-4,0)

3,2

(2,3-4,0)

40

Hoger secundair

2,3

(2,0-2,6)

2,3

(2,0-2,5)

118

Hoger onderwijs

2,4

(2,0-2,7)

2,4

(2,1-2,7)

338

2013

2,4

(2,1-2,6)

-

-

520


AL03_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

6,4

(5,4-7,3)

6,4

(5,5-7,4)

291

Vrouwen

5,2

(4,4-5,9)

5,2

(4,5-5,9)

229

15 - 24

4,4

(2,7-6,1)

4,4

(2,8-6,0)

26

25 - 34

4,2

(2,3-6,1)

4,1

(2,3-5,9)

93

35 - 44

5,4

(4,2-6,5)

5,2

(4,0-6,4)

79

45 - 54

7,5

(5,5-9,5)

7,4

(5,4-9,3)

84

55 - 64

6,5

(5,1-7,9)

6,4

(5,1-7,8)

97

65 - 74

6,6

(5,3-8,0)

6,5

(5,2-7,9)

86

75 +

6,5

(4,8-8,2)

6,5

(4,8-8,1)

55

Lager/geen diploma

2,7

(1,7-3,7)

2,5

(1,8-3,3)

12

Lager secundair

9,8

(5,9-13,7)

9,3

(5,6-13,0)

40

Hoger secundair

5,8

(4,8-6,8)

5,6

(4,7-6,5)

118

Hoger onderwijs

5,6

(4,8-6,4)

5,6

(4,9-6,4)

338

2013

5,9

(5,2-6,5)

-

-

520



Tabel 39 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Brussels Gewest

115

Tabel 40 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Brussels Gewest AL05_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

116

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

3,4

(2,9-3,9)

3,5

(3,0-3,9)

326

Vrouwen

2,5

(2,2-2,7)

2,5

(2,3-2,7)

281

15 - 24

4,4

(2,6-6,2)

4,4

(2,8-6,0)

36

25 - 34

3,3

(2,5-4,1)

3,3

(2,5-4,0)

114

35 - 44

3,0

(2,4-3,6)

2,9

(2,4-3,5)

101

45 - 54

3,0

(2,5-3,5)

3,0

(2,5-3,4)

100

55 - 64

2,5

(2,2-2,9)

2,5

(2,1-2,8)

106

65 - 74

2,4

(2,1-2,7)

2,3

(2,0-2,6)

96

75 +

2,3

(1,9-2,7)

2,2

(1,9-2,6)

54

Lager/geen diploma

1,2

(0,9-1,6)

1,7

(1,3-2,0)

12

Lager secundair

3,6

(2,5-4,6)

3,7

(2,7-4,7)

47

Hoger secundair

2,8

(2,5-3,2)

2,8

(2,5-3,1)

140

Hoger onderwijs

3,0

(2,6-3,4)

3,0

(2,6-3,4)

395

2013

3,0

(2,7-3,3)

-

-

607


AL05_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,1

(6,1-8,2)

7,1

(6,1-8,1)

326

Vrouwen

5,0

(4,4-5,5)

5,0

(4,4-5,6)

281

15 - 24

5,6

(3,8-7,3)

5,6

(3,9-7,2)

36

25 - 34

6,9

(4,4-9,5)

6,8

(4,4-9,2)

114

35 - 44

6,0

(5,0-7,0)

5,8

(4,8-6,8)

101

45 - 54

7,3

(5,7-8,9)

7,2

(5,6-8,8)

100

55 - 64

5,4

(4,4-6,5)

5,3

(4,3-6,3)

106

65 - 74

5,5

(4,5-6,5)

5,4

(4,4-6,4)

96

75 +

5,6

(4,4-6,9)

5,5

(4,4-6,7)

54

Lager/geen diploma

1,6

(1,2-2,1)

2,2

(1,5-2,8)

12

Lager secundair

7,7

(4,8-10,6)

7,3

(4,6-9,9)

47

Hoger secundair

5,5

(4,8-6,3)

5,5

(4,7-6,2)

140

Hoger onderwijs

6,4

(5,5-7,3)

6,2

(5,4-6,9)

395

2013

6,2

(5,5-6,8)

-

-

607



Tabel 41 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Brussels Gewest

117

Tabel 42 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Brussels Gewest AL_35 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

118

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

12,5

(10,7-14,3)

12,5

(10,8-14,2)

334

Vrouwen

8,9

(7,7-10,1)

8,9

(7,8-10,1)

291

15 - 24

8,9

(6,1-11,7)

8,9

(6,2-11,6)

36

25 - 34

10,4

(6,3-14,4)

10,1

(6,3-13,9)

115

35 - 44

10,0

(8,2-11,8)

9,6

(7,8-11,5)

103

45 - 54

13,4

(10,1-16,7)

13,3

(10,0-16,5)

103

55 - 64

11,0

(8,8-13,2)

10,8

(8,6-13,0)

108

65 - 74

11,2

(9,1-13,3)

11,0

(8,8-13,2)

98

75 +

10,6

(7,9-13,4)

10,6

(8,0-13,1)

62

Lager/geen diploma

4,0

(2,7-5,3)

4,1

(2,7-5,5)

13

Lager secundair

15,4

(9,3-21,4)

14,6

(9,0-20,2)

49

Hoger secundair

10,1

(8,6-11,6)

9,9

(8,5-11,4)

146

Hoger onderwijs

10,9

(9,4-12,4)

10,7

(9,4-12,1)

404

2013

10,9

(9,7-12,0)

-

-

625


N

AL_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

1,8

(1,5-2,0)

1,8

(1,5-2,0)

334

Vrouwen

1,3

(1,1-1,4)

1,3

(1,1-1,4)

291

15 - 24

1,3

(0,9-1,7)

1,3

(0,9-1,7)

36

25 - 34

1,5

(0,9-2,1)

1,4

(0,9-2,0)

115

35 - 44

1,4

(1,2-1,7)

1,4

(1,1-1,6)

103

45 - 54

1,9

(1,4-2,4)

1,9

(1,4-2,4)

103

55 - 64

1,6

(1,3-1,9)

1,5

(1,2-1,9)

108

65 - 74

1,6

(1,3-1,9)

1,6

(1,3-1,9)

98

75 +

1,5

(1,1-1,9)

1,5

(1,1-1,9)

62

Lager/geen diploma

0,6

(0,4-0,8)

0,6

(0,4-0,8)

13

Lager secundair

2,2

(1,3-3,1)

2,1

(1,3-2,9)

49

Hoger secundair

1,4

(1,2-1,7)

1,4

(1,2-1,6)

146

Hoger onderwijs

1,6

(1,3-1,8)

1,5

(1,3-1,7)

404

2013

1,6

(1,4-1,7)

-

-

625



Tabel 43 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Brussels Gewest

119

Tabel 44 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Brussels Gewest AL05_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

13,0

(9,1-16,8)

11,9

(8,5-16,4)

334

Vrouwen

16,0

(10,5-21,5)

14,8

(10,1-21,1)

291

15 - 24

7,0

(0,0-16,2)

7,0

(1,9-22,2)

36

25 - 34

9,7

(3,2-16,2)

9,8

(4,9-18,6)

115

35 - 44

12,0

(4,2-19,9)

12,3

(6,3-22,5)

103

45 - 54

22,1

(10,5-33,8)

22,2

(12,9-35,6)

103

55 - 64

17,4

(9,7-25,0)

17,5

(11,1-26,4)

108

65 - 74

20,3

(11,9-28,7)

20,4

(13,3-30,0)

98

75 +

8,9

(2,5-15,3)

8,9

(4,3-17,3)

62

Lager/geen diploma

0,0

-

0,0

(0,0-0,0)

13

Lager secundair

22,6

(9,3-36,0)

21,7

(11,5-37,2)

49

Hoger secundair

12,4

(6,9-17,9)

11,8

(7,7-17,6)

146

Hoger onderwijs

14,8

(10,5-19,2)

13,7

(9,7-18,9)

404

1997

14,8

(12,3-17,2)

14,5

(12,2-17,2)

1176

2001

19,4

(16,7-22,1)

18,9

(16,3-21,8)

1099

2004

15,0

(12,5-17,5)

14,5

(12,2-17,1)

1110

2008

13,1

(10,7-15,4)

12,8

(10,6-15,4)

986

2013

14,3

(11,1-17,6)

13,9

(11,0-17,4)

625


120

N

Tabel 45 | Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

8,2

(5,0-11,4)

7,6

(5,0-11,5)

334

Vrouwen

16,0

(10,5-21,5)

15,1

(10,4-21,3)

291

15 - 24

7,0

(0,0-16,2)

6,6

(1,8-21,1)

36

25 - 34

7,9

(1,6-14,2)

7,8

(3,3-17,2)

115

35 - 44

9,2

(1,8-16,5)

9,3

(4,2-19,6)

103

45 - 54

17,4

(6,0-28,7)

17,1

(8,8-30,7)

103

55 - 64

14,6

(7,5-21,6)

14,5

(8,7-23,3)

108

65 - 74

16,7

(8,8-24,6)

16,6

(10,3-25,5)

98

75 +

8,0

(1,9-14,1)

7,7

(3,6-15,8)

62

Lager/geen diploma

0,0

-

0,0

(0,0-0,0)

13

Lager secundair

21,6

(8,4-34,8)

22,1

(11,0-39,3)

49

Hoger secundair

9,9

(4,9-14,9)

9,2

(5,7-14,6)

146

Hoger onderwijs

11,9

(7,7-16,0)

10,9

(7,4-15,7)

404

2013

11,7

(8,6-14,8)

-

-

625


N


AL05_5

121

Tabel 46 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest AL05_6 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

122

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

4,7

(2,8-6,6)

4,4

(2,8-6,7)

568

Vrouwen

6,8

(4,3-9,3)

6,5

(4,3-9,5)

696

15 - 24

3,0

(0,0-6,9)

2,9

(0,8-9,9)

113

25 - 34

3,2

(0,6-5,8)

3,1

(1,3-7,1)

268

35 - 44

4,5

(0,8-8,2)

4,5

(2,0-9,9)

218

45 - 54

7,9

(2,4-13,4)

7,8

(3,9-14,9)

225

55 - 64

7,5

(3,7-11,3)

7,3

(4,4-12,1)

198

65 - 74

12,4

(6,4-18,3)

12,0

(7,4-18,9)

139

75 +

4,8

(1,1-8,4)

4,5

(2,1-9,4)

103

Lager/geen diploma

0,0

-

0,0

(0,0-0,0)

66

Lager secundair

6,6

(2,3-10,9)

5,8

(2,8-11,3)

160

Hoger secundair

4,4

(2,2-6,6)

4,1

(2,5-6,6)

346

Hoger onderwijs

6,9

(4,4-9,5)

6,6

(4,4-9,7)

667

2013

5,8

(4,2-7,4)

-

-

1264


Tabel 47 | Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Brussels Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

25,4

(16,1-34,6)

26,6

(16,6-39,8)

109

Vrouwen

52,8

(38,8-66,9)

54,8

(37,3-71,2)

76

15 - 24

40,5

(0,0-100,0)

55,8

(6,7-95,7)

2

25 - 34

37,4

(2,1-72,6)

43,6

(16,1-75,7)

12

35 - 44

25,2

(2,8-47,6)

27,8

(10,7-55,4)

19

45 - 54

46,2

(21,1-71,4)

49,9

(29,1-70,7)

34

55 - 64

39,8

(23,6-56,0)

41,3

(25,0-59,8)

43

65 - 74

46,8

(29,7-64,0)

45,6

(30,3-61,9)

45

75 +

17,1

(3,8-30,5)

17,9

(8,3-34,5)

30

Lager/geen diploma

0,0

-

0,0

(0,0-0,0)

2

Lager secundair

57,2

(23,9-90,5)

77,1

(46,8-92,8)

19

Hoger secundair

33,0

(17,7-48,3)

37,6

(22,2-55,9)

48

Hoger onderwijs

35,9

(24,0-47,8)

37,2

(23,1-53,8)

112

2013

36,5

(27,7-45,2)

-

-

185


N


AL05_7

123

Tabel 48 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Brussels Gewest AL06_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

124

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

12,2

(8,7-15,6)

12,0

(9,1-15,8)

570

Vrouwen

5,4

(3,3-7,5)

5,2

(3,6-7,5)

690

15 - 24

17,0

(6,1-27,9)

16,6

(8,2-30,5)

114

25 - 34

7,5

(3,7-11,4)

7,3

(4,4-12,1)

268

35 - 44

5,8

(2,4-9,1)

5,1

(2,8-8,9)

221

45 - 54

8,4

(3,4-13,5)

7,8

(4,2-13,8)

223

55 - 64

8,4

(4,3-12,5)

7,7

(4,6-12,7)

198

65 - 74

11,3

(4,2-18,5)

10,7

(5,6-19,7)

139

75 +

4,8

(0,8-8,8)

4,8

(2,0-10,9)

97

Lager/geen diploma

5,4

(0,0-12,4)

4,5

(1,1-17,2)

65

Lager secundair

7,2

(2,7-11,7)

6,8

(3,6-12,6)

155

Hoger secundair

8,3

(4,8-11,8)

7,2

(4,4-11,4)

346

Hoger onderwijs

9,1

(6,0-12,1)

8,5

(6,1-11,7)

671

2008

6,2

(4,8-7,5)

5,5

(4,3-6,9)

1916

2013

8,6

(6,6-10,7)

7,9

(6,2-10,0)

1260


N

AL07_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

4,7

(4,5-5,0)

4,9

(4,6-5,2)

274

Vrouwen

5,8

(5,4-6,2)

5,9

(5,5-6,3)

202

15 - 24

4,6

(4,0-5,3)

4,6

(4,1-5,2)

45

25 - 34

5,0

(4,5-5,4)

5,1

(4,7-5,5)

119

35 - 44

5,1

(4,6-5,6)

5,2

(4,8-5,7)

93

45 - 54

5,2

(4,5-5,8)

5,2

(4,6-5,9)

83

55 - 64

5,7

(5,0-6,4)

5,8

(5,1-6,4)

65

65 - 74

5,8

(5,1-6,5)

5,9

(5,2-6,6)

51

75 +

6,3

(5,0-7,6)

6,2

(5,0-7,3)

20

Lager/geen diploma

6,2

(3,5-9,0)

5,8

(3,4-8,2)

11

Lager secundair

5,1

(3,9-6,3)

5,1

(4,1-6,1)

42

Hoger secundair

5,1

(4,6-5,5)

5,3

(4,8-5,8)

121

Hoger onderwijs

5,2

(4,9-5,5)

5,5

(5,2-5,8)

293

2013

5,2

(5,0-5,4)

-

-

476



Tabel 49 | Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Brussels Gewest

125

Tabel 50 | Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Brussels Gewest AL08_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

126

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

18,2

(17,8-18,6)

18,3

(17,9-18,7)

436

Vrouwen

19,6

(19,1-20,2)

19,7

(19,2-20,2)

477

15 - 24

16,0

(15,4-16,5)

15,9

(15,4-16,4)

62

25 - 34

17,3

(16,9-17,7)

17,2

(16,8-17,7)

184

35 - 44

18,7

(18,0-19,4)

18,8

(18,1-19,5)

149

45 - 54

20,3

(19,3-21,4)

20,3

(19,3-21,3)

162

55 - 64

20,0

(19,1-21,0)

20,0

(19,1-21,0)

156

65 - 74

20,1

(19,1-21,1)

20,1

(19,2-21,1)

119

75 +

21,0

(19,4-22,7)

20,9

(19,3-22,5)

81

Lager/geen diploma

17,9

(15,8-20,0)

16,8

(14,7-18,9)

20

Lager secundair

19,9

(18,8-21,0)

19,4

(18,2-20,5)

85

Hoger secundair

19,8

(19,0-20,6)

19,9

(19,2-20,6)

228

Hoger onderwijs

18,5

(18,1-19,0)

18,7

(18,3-19,2)

560

2008

19,1

(18,7-19,4)

19,3

(18,9-19,7)

1319

2013

18,9

(18,6-19,3)

19,0

(18,7-19,4)

913


N

Tabel 51 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Brussels Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

18,9

(14,6-23,2)

17,1

(13,3-21,8)

473

Vrouwen

13,7

(9,8-17,6)

12,9

(9,5-17,4)

502

15 - 24

8,5

(0,3-16,7)

8,6

(3,2-21,1)

63

25 - 34

13,9

(8,3-19,5)

13,9

(9,2-20,4)

201

35 - 44

21,4

(13,8-29,0)

20,8

(14,3-29,2)

159

45 - 54

24,0

(15,2-32,9)

23,7

(16,0-33,6)

175

55 - 64

18,5

(11,5-25,6)

18,4

(12,3-26,6)

165

65 - 74

11,3

(4,8-17,9)

11,1

(6,1-19,4)

123

75 +

8,2

(2,1-14,4)

8,3

(3,9-16,7)

89

Lager/geen diploma

8,0

(0,0-20,5)

9,4

(2,1-34,1)

23

Lager secundair

12,8

(5,0-20,6)

11,0

(5,9-19,6)

91

Hoger secundair

14,9

(9,8-20,1)

13,5

(9,0-19,8)

248

Hoger onderwijs

17,3

(13,3-21,2)

16,0

(12,4-20,4)

592

2001

9,4

(7,8-11,1)

8,2

(6,7-9,9)

1569

2004

11,4

(9,5-13,3)

9,9

(8,4-11,8)

1535

2008

14,4

(12,2-16,7)

12,6

(10,6-14,9)

1376

2013

16,3

(13,4-19,2)

14,5

(11,9-17,5)

975


N


AL_1

127

Tabel 52 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest AL01_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

128

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

85,3

(82,5-88,1)

85,3

(82,3-87,9)

1176

Vrouwen

74,5

(71,1-77,8)

74,8

(71,3-78,0)

1297

15 - 24

69,4

(61,9-76,8)

69,9

(61,7-77,0)

273

25 - 34

79,1

(72,6-85,7)

79,5

(72,3-85,2)

356

35 - 44

84,9

(79,7-90,0)

85,4

(79,7-89,7)

374

45 - 54

84,3

(79,8-88,9)

85,0

(79,9-88,9)

441

55 - 64

85,6

(81,1-90,1)

86,0

(80,9-89,9)

450

65 - 74

80,9

(75,4-86,4)

81,7

(75,8-86,4)

346

75 +

62,4

(53,7-71,0)

64,5

(55,3-72,7)

233

Lager/geen diploma

58,8

(50,0-67,7)

59,7

(50,2-68,5)

252

Lager secundair

69,9

(63,0-76,8)

70,7

(63,0-77,4)

381

Hoger secundair

77,6

(73,1-82,0)

78,2

(73,6-82,3)

755

Hoger onderwijs

89,8

(87,2-92,4)

90,5

(87,8-92,7)

1062

Stedelijk gebied

74,6

(70,8-78,5)

75,3

(71,2-79,0)

846


80,6

(74,5-86,7)

81,4

(74,0-87,1)

460

Landelijk gebied

84,9

(81,7-88,1)

85,9

(82,5-88,8)

1167

1997

84,2

(82,2-86,2)

84,4

(82,1-86,3)

2924

2001

79,7

(77,8-81,6)

80,5

(78,5-82,3)

3788

2004

82,6

(80,6-84,5)

83,3

(81,2-85,2)

3706

2008

78,1

(75,9-80,2)

78,9

(76,7-81,0)

2656

2013

79,6

(77,2-82,0)

80,5

(78,0-82,8)

2473


AL01_4 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

9,4

(6,9-11,8)

9,0

(6,9-11,6)

1176

Vrouwen

18,0

(15,1-21,0)

17,4

(14,7-20,6)

1297

15 - 24

28,1

(20,8-35,5)

27,5

(20,5-35,8)

273

25 - 34

14,8

(8,9-20,6)

14,3

(9,6-20,9)

356

35 - 44

9,9

(6,1-13,8)

9,4

(6,2-14,0)

374

45 - 54

11,1

(7,0-15,2)

10,4

(7,0-15,3)

441

55 - 64

8,3

(4,4-12,1)

7,9

(4,9-12,5)

450

65 - 74

9,5

(5,3-13,7)

8,9

(5,7-13,6)

346

75 +

22,6

(14,5-30,6)

20,4

(13,9-29,0)

233

Lager/geen diploma

28,1

(19,6-36,6)

29,7

(21,2-39,8)

252

Lager secundair

20,0

(13,5-26,4)

18,4

(12,9-25,6)

381

Hoger secundair

15,9

(12,0-19,8)

14,3

(11,0-18,5)

755

Hoger onderwijs

6,8

(4,7-8,8)

5,6

(4,1-7,7)

1062

Stedelijk gebied

18,1

(14,7-21,6)

17,0

(13,9-20,6)

846


11,9

(6,2-17,6)

10,7

(6,2-17,8)

460

Landelijk gebied

9,8

(7,1-12,5)

8,6

(6,4-11,5)

1167

2013

13,9

(11,8-16,0)

-

-

2473



Tabel 53 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat nog nooit alcohol gebruikte (levenslanggeheelonthouder), Waals Gewest

129

Tabel 54 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat dagelijks alcohol gebruikte in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest AL01_3 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

130

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

21,4

(18,4-24,5)

16,8

(13,6-20,6)

1176

Vrouwen

11,9

(9,5-14,3)

8,3

(6,4-10,7)

1297

15 - 24

1,8

(0,0-3,8)

1,6

(0,5-5,0)

273

25 - 34

5,0

(2,3-7,7)

4,6

(2,7-7,9)

356

35 - 44

13,1

(7,7-18,5)

12,5

(8,1-18,8)

374

45 - 54

17,0

(12,7-21,4)

16,5

(12,6-21,3)

441

55 - 64

28,1

(21,8-34,4)

27,3

(21,3-34,1)

450

65 - 74

27,6

(20,9-34,4)

27,4

(21,1-34,6)

346

75 +

23,5

(15,6-31,5)

24,5

(17,1-33,9)

233

Lager/geen diploma

19,7

(12,1-27,3)

10,2

(6,2-16,2)

252

Lager secundair

14,3

(9,6-18,9)

9,0

(6,1-13,1)

381

Hoger secundair

17,3

(12,7-21,8)

13,1

(9,5-17,8)

755

Hoger onderwijs

16,0

(13,0-19,0)

12,5

(9,7-16,0)

1062

Stedelijk gebied

15,3

(12,1-18,6)

10,9

(8,4-13,9)

846


17,4

(12,2-22,6)

12,4

(8,6-17,6)

460

Landelijk gebied

17,4

(13,8-21,0)

12,7

(9,6-16,7)

1167

1997

9,6

(7,7-11,4)

8,3

(6,8-10,3)

2924

2001

10,6

(9,2-12,0)

8,5

(7,4-9,9)

3818

2004

10,6

(9,1-12,1)

8,5

(7,2-9,9)

3706

2008

13,7

(11,9-15,5)

10,9

(9,4-12,6)

2656

2013

16,4

(14,2-18,6)

12,8

(11,0-14,9)

2473


AL03_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

2,5

(2,2-2,8)

2,5

(2,2-2,7)

553

Vrouwen

1,9

(1,8-2,1)

2,0

(1,7-2,2)

363

15 - 24

2,4

(1,6-3,2)

2,3

(1,5-3,1)

39

25 - 34

2,4

(1,9-2,9)

2,3

(1,7-2,8)

87

35 - 44

2,1

(1,8-2,4)

2,0

(1,7-2,3)

138

45 - 54

2,6

(2,1-3,1)

2,5

(2,0-3,0)

185

55 - 64

2,6

(2,0-3,1)

2,5

(2,0-3,0)

216

65 - 74

1,9

(1,6-2,1)

1,8

(1,6-2,0)

166

75 +

1,9

(1,5-2,3)

1,9

(1,5-2,2)

85

Lager/geen diploma

3,6

(2,1-5,1)

3,8

(2,4-5,3)

80

Lager secundair

2,7

(2,1-3,2)

2,6

(2,1-3,2)

117

Hoger secundair

2,3

(2,0-2,6)

2,3

(1,9-2,6)

267

Hoger onderwijs

1,9

(1,8-2,1)

1,9

(1,7-2,1)

448

Stedelijk gebied

2,2

(1,9-2,5)

2,2

(1,8-2,5)

303


2,4

(2,0-2,8)

2,2

(1,9-2,6)

184

Landelijk gebied

2,3

(2,0-2,6)

2,3

(1,9-2,6)

429

2013

2,3

(2,1-2,5)

-

-

916



Tabel 55 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in de week* bij huidige drinkers, Waals Gewest

131

Tabel 56 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 4 weekdagen*, Waals Gewest AL03_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

132

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,5

(6,4-8,6)

7,0

(6,1-8,0)

553

Vrouwen

5,2

(4,6-5,9)

4,7

(4,0-5,4)

363

15 - 24

4,0

(2,5-5,5)

3,6

(2,1-5,0)

39

25 - 34

5,1

(3,7-6,5)

4,4

(3,0-5,9)

87

35 - 44

5,3

(4,1-6,5)

5,0

(3,8-6,3)

138

45 - 54

7,9

(5,7-10,0)

7,5

(5,5-9,6)

185

55 - 64

8,3

(6,1-10,5)

8,1

(5,9-10,2)

216

65 - 74

5,9

(4,9-6,9)

5,7

(4,7-6,6)

166

75 +

6,2

(4,7-7,7)

6,2

(4,8-7,7)

85

Lager/geen diploma

12,8

(6,5-19,1)

12,5

(6,3-18,6)

80

Lager secundair

8,2

(6,1-10,3)

7,3

(5,3-9,4)

117

Hoger secundair

7,0

(5,7-8,3)

6,2

(5,0-7,5)

267

Hoger onderwijs

4,9

(4,4-5,5)

4,5

(3,8-5,1)

448

Stedelijk gebied

6,5

(5,3-7,7)

5,8

(4,6-6,9)

303


6,6

(4,9-8,2)

5,4

(3,9-7,0)

184

Landelijk gebied

6,7

(5,4-8,0)

6,1

(4,8-7,3)

429

2013

6,6

(5,8-7,4)

-

-

916


AL05_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

3,6

(3,3-3,9)

3,8

(3,4-4,1)

672

Vrouwen

2,4

(2,2-2,6)

2,7

(2,5-2,9)

504

15 - 24

5,8

(4,5-7,1)

5,6

(4,4-6,8)

83

25 - 34

4,2

(3,4-5,0)

3,9

(3,2-4,7)

135

35 - 44

3,0

(2,5-3,5)

2,9

(2,4-3,3)

199

45 - 54

3,0

(2,5-3,5)

2,9

(2,5-3,4)

222

55 - 64

2,9

(2,5-3,4)

2,9

(2,4-3,3)

260

65 - 74

2,1

(1,9-2,4)

2,1

(1,8-2,3)

184

75 +

1,9

(1,6-2,2)

1,9

(1,6-2,2)

93

Lager/geen diploma

3,6

(2,4-4,9)

4,6

(3,4-5,8)

96

Lager secundair

3,5

(2,8-4,3)

3,9

(3,2-4,6)

147

Hoger secundair

3,2

(2,7-3,6)

3,3

(2,8-3,7)

337

Hoger onderwijs

2,8

(2,6-3,1)

2,8

(2,6-3,1)

588

Stedelijk gebied

3,0

(2,7-3,4)

3,2

(2,8-3,6)

371


3,3

(2,6-4,1)

3,4

(2,8-4,1)

225

Landelijk gebied

3,1

(2,8-3,4)

3,2

(2,9-3,5)

580

2013

3,1

(2,9-3,3)

-

-

1176



Tabel 57 | Gemiddeld aantal glazen alcohol op een drinkdag in het weekend* bij huidige drinkers, Waals Gewest

133

Tabel 58 | Gemiddeld aantal glazen alcohol tijdens de 3 dagen van het weekend*, Waals Gewest AL05_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

134

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

7,9

(7,1-8,7)

8,1

(7,3-8,9)

671

Vrouwen

4,8

(4,3-5,2)

5,2

(4,7-5,7)

504

15 - 24

10,3

(8,4-12,1)

9,8

(8,1-11,5)

83

25 - 34

8,2

(6,2-10,2)

7,7

(5,7-9,6)

135

35 - 44

5,4

(4,7-6,2)

5,1

(4,4-5,9)

198

45 - 54

6,9

(5,4-8,4)

6,6

(5,2-8,0)

222

55 - 64

7,2

(5,7-8,6)

7,0

(5,6-8,4)

260

65 - 74

5,1

(4,3-5,9)

4,9

(4,1-5,7)

184

75 +

4,5

(3,6-5,5)

4,7

(3,8-5,6)

93

Lager/geen diploma

9,1

(5,3-12,9)

10,6

(6,8-14,3)

96

Lager secundair

7,6

(5,5-9,7)

7,8

(5,8-9,8)

147

Hoger secundair

6,8

(5,8-7,7)

6,7

(5,7-7,7)

336

Hoger onderwijs

5,8

(5,3-6,3)

5,7

(5,3-6,2)

588

Stedelijk gebied

6,7

(5,7-7,6)

6,7

(5,7-7,6)

371


6,9

(5,4-8,4)

6,8

(5,4-8,1)

224

Landelijk gebied

6,4

(5,6-7,2)

6,6

(5,8-7,3)

580

2013

6,6

(6,0-7,1)

-

-

1175


Tabel 59 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per week, Waals Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

13,5

(11,9-15,1)

13,4

(11,9-14,9)

700

Vrouwen

8,3

(7,4-9,2)

8,3

(7,4-9,2)

522

15 - 24

12,4

(10,3-14,5)

11,7

(9,7-13,6)

85

25 - 34

11,1

(8,8-13,3)

10,0

(7,8-12,3)

139

35 - 44

9,0

(7,6-10,5)

8,5

(7,0-10,0)

203

45 - 54

13,0

(9,8-16,2)

12,5

(9,4-15,6)

228

55 - 64

13,7

(10,4-16,9)

13,3

(10,1-16,4)

272

65 - 74

9,9

(8,2-11,5)

9,4

(7,8-11,1)

194

75 +

9,1

(6,8-11,3)

9,4

(7,2-11,5)

101

Lager/geen diploma

17,9

(9,2-26,6)

19,1

(10,4-27,7)

101

Lager secundair

13,2

(9,9-16,6)

12,3

(9,0-15,6)

156

Hoger secundair

11,9

(10,0-13,7)

11,1

(9,3-13,0)

353

Hoger onderwijs

9,4

(8,6-10,2)

8,9

(8,1-9,8)

604

Stedelijk gebied

11,4

(9,7-13,1)

10,7

(9,1-12,4)

388


12,2

(9,5-14,9)

11,2

(8,7-13,7)

235

Landelijk gebied

11,0

(9,3-12,7)

10,7

(9,1-12,4)

599

2013

11,3

(10,2-12,5)

-

-

1222


N


AL_35

135

Tabel 60 | Gemiddeld aantal glazen alcohol per dag, Waals Gewest AL_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

136

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

1,9

(1,7-2,2)

1,9

(1,7-2,1)

700

Vrouwen

1,2

(1,1-1,3)

1,2

(1,1-1,3)

522

15 - 24

1,8

(1,5-2,1)

1,7

(1,4-1,9)

85

25 - 34

1,6

(1,3-1,9)

1,4

(1,1-1,8)

139

35 - 44

1,3

(1,1-1,5)

1,2

(1,0-1,4)

203

45 - 54

1,9

(1,4-2,3)

1,8

(1,3-2,2)

228

55 - 64

2,0

(1,5-2,4)

1,9

(1,4-2,3)

272

65 - 74

1,4

(1,2-1,6)

1,3

(1,1-1,6)

194

75 +

1,3

(1,0-1,6)

1,3

(1,0-1,6)

101

Lager/geen diploma

2,6

(1,3-3,8)

2,7

(1,5-4,0)

101

Lager secundair

1,9

(1,4-2,4)

1,8

(1,3-2,2)

156

Hoger secundair

1,7

(1,4-2,0)

1,6

(1,3-1,9)

353

Hoger onderwijs

1,3

(1,2-1,5)

1,3

(1,2-1,4)

604

Stedelijk gebied

1,6

(1,4-1,9)

1,5

(1,3-1,8)

388


1,7

(1,4-2,1)

1,6

(1,2-2,0)

235

Landelijk gebied

1,6

(1,3-1,8)

1,5

(1,3-1,8)

599

2013

1,6

(1,5-1,8)

-

-

1222


Tabel 61 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met overmatig alcoholgebruik (vrouwen >14 glazen; mannen > 21 glazen), Waals Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

16,2

(12,6-19,8)

15,6

(12,3-19,6)

700

Vrouwen

12,6

(8,7-16,4)

12,2

(9,0-16,3)

522

15 - 24

22,1

(9,5-34,7)

21,3

(11,7-35,7)

85

25 - 34

13,9

(6,9-20,9)

13,1

(7,8-21,2)

139

35 - 44

7,1

(3,0-11,3)

6,9

(3,8-12,2)

203

45 - 54

18,9

(11,3-26,5)

18,4

(12,2-26,9)

228

55 - 64

19,3

(12,4-26,2)

18,8

(12,8-26,9)

272

65 - 74

13,7

(7,7-19,8)

13,4

(8,5-20,4)

194

75 +

8,4

(2,7-14,1)

8,5

(4,2-16,3)

101

Lager/geen diploma

22,5

(9,8-35,2)

25,0

(13,6-41,4)

101

Lager secundair

20,6

(11,9-29,4)

19,1

(11,9-29,1)

156

Hoger secundair

16,5

(10,9-22,0)

15,5

(10,8-21,6)

353

Hoger onderwijs

10,7

(7,5-14,0)

9,9

(7,2-13,6)

604

Stedelijk gebied

13,6

(9,1-18,1)

12,6

(8,8-17,8)

388


15,6

(8,9-22,3)

13,7

(8,8-20,8)

235

Landelijk gebied

15,6

(11,3-19,8)

14,8

(10,9-19,6)

599

1997

11,1

(9,0-13,2)

9,9

(8,1-12,0)

1472

2001

14,0

(12,0-16,1)

12,8

(10,9-14,9)

1959

2004

16,2

(13,8-18,6)

15,0

(12,7-17,6)

1998

2008

15,2

(12,6-17,8)

13,8

(11,5-16,4)

1395

2013

14,7

(11,9-17,5)

13,0

(10,6-15,9)

1222


N


AL05_4

137

Tabel 62 | Percentage wekelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest AL05_5 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

138

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

9,2

(6,6-11,8)

8,2

(6,0-11,2)

700

Vrouwen

12,6

(8,7-16,4)

11,2

(8,1-15,3)

522

15 - 24

7,5

(0,3-14,7)

7,8

(2,9-19,1)

85

25 - 34

7,7

(2,2-13,1)

8,1

(4,0-15,7)

139

35 - 44

5,5

(1,7-9,2)

5,6

(2,8-10,8)

203

45 - 54

13,6

(7,9-19,2)

13,8

(9,1-20,6)

228

55 - 64

16,0

(9,5-22,4)

16,2

(10,7-23,9)

272

65 - 74

10,7

(5,2-16,2)

10,8

(6,4-17,7)

194

75 +

8,4

(2,7-14,1)

8,2

(4,0-16,0)

101

Lager/geen diploma

19,6

(7,0-32,3)

19,4

(9,3-35,9)

101

Lager secundair

19,1

(10,4-27,8)

17,8

(10,3-29,0)

156

Hoger secundair

11,0

(6,6-15,4)

10,2

(6,8-15,1)

353

Hoger onderwijs

6,7

(4,5-8,9)

6,2

(4,4-8,9)

604

Stedelijk gebied

9,3

(5,8-12,9)

8,6

(5,7-12,7)

388


12,8

(6,4-19,2)

11,2

(6,8-17,9)

235

Landelijk gebied

11,2

(7,6-14,8)

10,2

(7,1-14,5)

599

2013

10,6

(8,2-12,9)

-

-

1222


N

AL05_6 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

5,6

(4,0-7,2)

4,7

(3,4-6,5)

1141

Vrouwen

4,9

(3,3-6,5)

4,1

(3,0-5,7)

1256

15 - 24

1,9

(0,1-3,8)

1,9

(0,7-5,0)

263

25 - 34

2,9

(0,8-5,0)

2,9

(1,4-5,8)

349

35 - 44

3,1

(0,9-5,2)

3,1

(1,5-6,1)

365

45 - 54

6,9

(4,0-9,9)

6,9

(4,5-10,5)

434

55 - 64

10,0

(5,8-14,2)

10,0

(6,5-15,0)

432

65 - 74

6,6

(3,2-9,9)

6,6

(3,9-10,8)

333

75 +

3,8

(1,2-6,4)

3,8

(1,9-7,6)

221

Lager/geen diploma

8,1

(2,5-13,7)

6,5

(3,1-13,0)

243

Lager secundair

7,2

(3,6-10,9)

5,8

(3,2-10,1)

362

Hoger secundair

5,4

(3,1-7,6)

4,6

(3,1-7,0)

733

Hoger onderwijs

3,8

(2,5-5,0)

3,3

(2,3-4,7)

1036

Stedelijk gebied

4,4

(2,7-6,1)

3,7

(2,5-5,5)

826


6,3

(3,0-9,5)

5,1

(3,1-8,5)

447

Landelijk gebied

5,9

(3,9-7,9)

5,0

(3,4-7,3)

1124

2013

5,2

(4,0-6,4)

-

-

2397



Tabel 63 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest

139

Tabel 64 | Percentage dagelijkse drinkers (van 15 jaar en ouder) met risicovol alcoholgebruik (vrouwen > 20g/d, mannen > 40g/d), Waals Gewest AL05_7 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

140

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

Mannen

23,0

(16,5-29,4)

23,9

(16,0-34,2)

239

Vrouwen

29,1

(19,0-39,2)

31,5

(20,1-45,6)

144

15 - 24

0,0

-

50,9

(8,1-92,5)

5

25 - 34

25,0

(1,9-48,2)

26,4

(10,4-52,6)

18

35 - 44

15,0

(3,7-26,3)

15,4

(7,3-29,7)

35

45 - 54

31,3

(17,9-44,8)

32,8

(21,0-47,2)

77

55 - 64

34,1

(20,8-47,5)

35,3

(23,1-49,9)

102

65 - 74

21,9

(11,1-32,6)

22,4

(13,4-34,9)

93

75 +

15,7

(4,7-26,7)

15,6

(7,4-30,1)

53

Lager/geen diploma

39,3

(17,1-61,5)

49,2

(26,4-72,4)

46

Lager secundair

35,8

(18,9-52,8)

39,3

(22,0-59,9)

58

Hoger secundair

24,3

(13,7-35,0)

26,3

(15,4-41,3)

114

Hoger onderwijs

18,2

(12,1-24,3)

21,6

(13,2-33,3)

165

Stedelijk gebied

19,5

(11,0-27,9)

19,6

(11,2-31,9)

133


32,6

(17,3-47,9)

32,0

(18,3-49,6)

78

Landelijk gebied

29,0

(19,7-38,2)

32,0

(20,9-45,6)

172

2013

25,3

(19,5-31,0)

-

-

383


N

AL06_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

12,5

(10,0-15,0)

11,8

(9,6-14,4)

1137

Vrouwen

3,9

(2,6-5,2)

3,7

(2,7-5,2)

1258

15 - 24

12,2

(6,7-17,7)

10,8

(6,8-16,8)

269

25 - 34

7,8

(4,6-11,1)

6,6

(4,3-10,1)

349

35 - 44

7,4

(3,8-11,1)

6,4

(3,9-10,3)

366

45 - 54

6,4

(3,6-9,3)

5,7

(3,6-8,9)

430

55 - 64

11,0

(7,2-14,8)

9,6

(6,6-13,8)

438

65 - 74

5,9

(2,7-9,2)

5,2

(2,9-9,3)

325

75 +

3,7

(0,9-6,4)

3,5

(1,7-7,3)

218

Lager/geen diploma

8,0

(4,0-12,0)

7,4

(4,3-12,4)

245

Lager secundair

8,5

(4,8-12,2)

7,2

(4,5-11,3)

361

Hoger secundair

7,9

(5,4-10,3)

6,4

(4,6-8,9)

724

Hoger onderwijs

8,0

(5,8-10,2)

6,5

(4,8-8,8)

1042

Stedelijk gebied

7,4

(5,2-9,6)

6,2

(4,5-8,4)

818


10,2

(6,4-14,0)

8,6

(5,7-12,8)

450

Landelijk gebied

8,0

(6,0-10,1)

6,6

(5,0-8,6)

1127

2008

7,0

(5,7-8,3)

5,6

(4,6-6,9)

2640

2013

8,0

(6,6-9,4)

6,4

(5,3-7,8)

2395

Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013


Tabel 65 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) dat minstens één keer per week 6+ glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid, Waals Gewest

*Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

141

Tabel 66 | Gemiddelde tijd voor het drinken van 6 glazen alcohol bij dezelfde gelegenheid, Waals Gewest AL07_2 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

142

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

4,6

(4,3-4,8)

4,7

(4,4-4,9)

674

Vrouwen

5,7

(5,4-6,0)

5,8

(5,5-6,1)

457

15 - 24

3,9

(3,4-4,3)

3,9

(3,6-4,3)

158

25 - 34

5,0

(4,5-5,4)

5,2

(4,7-5,6)

217

35 - 44

4,9

(4,5-5,4)

5,1

(4,7-5,5)

202

45 - 54

5,3

(4,8-5,7)

5,4

(5,0-5,8)

204

55 - 64

5,4

(5,0-5,8)

5,5

(5,1-5,9)

203

65 - 74

5,5

(4,9-6,2)

5,7

(5,0-6,4)

111

75 +

6,1

(5,1-7,2)

6,3

(5,3-7,3)

36

Lager/geen diploma

5,0

(4,4-5,7)

5,0

(4,4-5,7)

72

Lager secundair

5,2

(4,6-5,7)

5,3

(4,8-5,8)

147

Hoger secundair

5,1

(4,8-5,4)

5,3

(5,0-5,7)

361

Hoger onderwijs

4,9

(4,6-5,2)

5,2

(5,0-5,5)

543

Stedelijk gebied

5,0

(4,7-5,3)

5,3

(4,9-5,6)

329


5,3

(4,7-5,8)

5,6

(5,2-6,1)

228

Landelijk gebied

4,9

(4,6-5,2)

5,2

(4,9-5,4)

574

2013

5,0

(4,8-5,2)

-

-

1131


Tabel 67 | Average age at start of drinking alcohol among drinkers aged 15 year and over, Waals Gewest

GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP

OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

Gemiddelde (Ruw)

95% BI gemid

Gemiddelde (Corr*)

95% BI stand

Mannen

17,5

(17,1-17,8)

17,4

(17,1-17,8)

972

Vrouwen

19,9

(19,3-20,4)

19,8

(19,3-20,3)

959

15 - 24

16,0

(15,7-16,2)

16,0

(15,6-16,3)

202

25 - 34

16,7

(16,3-17,1)

16,9

(16,5-17,3)

296

35 - 44

17,9

(17,5-18,3)

18,0

(17,6-18,4)

314

45 - 54

19,2

(18,3-20,1)

19,2

(18,4-20,1)

353

55 - 64

20,6

(19,3-21,8)

20,6

(19,4-21,9)

376

65 - 74

20,0

(18,8-21,1)

20,0

(18,9-21,2)

256

75 +

20,3

(19,2-21,5)

20,3

(19,1-21,4)

134

Lager/geen diploma

19,4

(18,4-20,4)

18,5

(17,5-19,4)

152

Lager secundair

19,6

(18,6-20,5)

19,2

(18,3-20,0)

260

Hoger secundair

19,1

(18,2-19,9)

19,2

(18,4-19,9)

571

Hoger onderwijs

17,9

(17,5-18,4)

18,1

(17,7-18,6)

929

Stedelijk gebied

18,9

(18,3-19,6)

18,9

(18,4-19,5)

620


18,5

(17,6-19,4)

18,5

(17,7-19,4)

372

Landelijk gebied

18,4

(17,9-18,9)

18,4

(17,9-18,8)

939

2008

18,4

(18,1-18,7)

18,6

(18,2-18,9)

1914

2013

18,6

(18,3-19,0)

18,7

(18,3-19,0)

1931


N


AL08_1

143

Tabel 68 | Percentage van de bevolking (van 15 jaar en ouder) met problematisch alcoholgebruik (gebaseerd op de CAGE, 2+), Waals Gewest AL_1 GESLACHT

LEEFTIJDSGROEP


OPLEIDINGSNIVEAU

URBANISATIEGRAAD

JAAR

% (Ruw)

95% BI ruw

% (Corr*)

95% BI stand

N

Mannen

13,0

(10,5-15,5)

12,0

(9,7-14,6)

1064

Vrouwen

7,2

(5,5-8,9)

6,7

(5,1-8,6)

1068

15 - 24

7,0

(2,3-11,7)

6,7

(3,4-12,9)

212

25 - 34

10,3

(6,3-14,3)

9,5

(6,4-14,0)

315

35 - 44

9,9

(6,4-13,4)

9,5

(6,6-13,4)

336

45 - 54

11,7

(8,1-15,2)

11,2

(8,2-15,2)

385

55 - 64

12,6

(8,6-16,7)

12,0

(8,7-16,5)

419

65 - 74

10,8

(5,3-16,2)

10,3

(6,2-16,6)

290

75 +

4,1

(0,9-7,3)

4,1

(1,9-8,6)

175

Lager/geen diploma

10,1

(5,1-15,1)

9,8

(5,8-16,1)

195

Lager secundair

9,4

(5,4-13,4)

8,2

(5,3-12,5)

303

Hoger secundair

9,1

(6,5-11,8)

7,9

(5,7-10,7)

641

Hoger onderwijs

10,9

(8,5-13,4)

9,6

(7,5-12,4)

973

Stedelijk gebied

10,7

(8,1-13,3)

9,3

(7,2-12,1)

696


12,1

(8,0-16,3)

10,6

(7,5-14,9)

411

Landelijk gebied

8,9

(6,8-11,0)

8,0

(6,1-10,4)

1025

2001

8,6

(7,2-9,9)

7,4

(6,2-8,7)

2911

2004

10,7

(9,0-12,3)

9,3

(7,8-10,9)

2875

2008

10,7

(9,1-12,3)

9,3

(7,9-10,9)

1999

2013

10,1

(8,5-11,7)

8,8

(7,4-10,4)

2132


© Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid OPERATIONELE DIRECTIE VOLKSGEZONDHEID EN SURVEILLANCE Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel | België www.wiv-isp.be

Verantwoordelijke uitgever: Dr. Johan Peeters Depotnummer: D/2014/2505/69

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

Recommend Documents