Gezondheid gewoon dichtbij Hendrik-Ido-Ambacht

Bijlage 2 bij nota nr. 2012-723192 regionaal en lokaal gezondheidsbeleid 2012 - 2015

Gezondheid gewoon dichtbij Hendrik-Ido-Ambacht

Lokale paragraaf gezondheidsbeleid Hendrik- Ido- Ambacht 2012-2015

Januari 2012 Versie 3

Inhoudsopgave Pagina Hoofdstuk

Hoofdstuk

Bijlage 1: Bijlage 2:

1

Lokale thema’s in Hendrik-Ido-Ambacht

3

1.1

Algemeen

3

1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5

Resultaten lokale ambities 2007 – 2011 Bestrijden van overgewicht Preventie van depressie Alcohol-/ drugsgebruik door jongeren Binnenmilieu Vaccinatiegraad

3 3 4 4 4

1.3 Lokale ambities Hendrik-Ido-Ambacht 2012 – 2015 1.3.1 Algemeen 1.3.2 Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning 2010 Gezondheid InZicht Hendrik-Ido-Ambacht 1.3.2.1 Kindermishandeling 1.3.2.2 Mantelzorg 1.3.3 Resultaat consultatie

4 4 4 5 5 5

2

Financiering

7

2.1 2.2

Basistaken GGD ZHZ Uitvoeringsprogramma’s Gezondheidsbevordering

7 7

Advies Wmo-adviesraad Hendrik-Ido-Ambacht Resultaat expertmeeting 8 november 2011

2

1

Lokale thema’s in Hendrik-Ido-Ambacht

1.1

Algemeen

In de tweede nota lokaal gezondheidsbeleid 2007-2011 hebben wij ingezet op de regionale ambities bestrijden van overgewicht, verminderen van psychosociale problematiek en het verbeteren van de kwaliteit van het binnenmilieu. Daarnaast is op Zwijndrechtse Waardniveau gestart met de aanpak voorkomen alcohol/drugsgebruik door jongeren. Tenslotte is aandacht geschonken aan het in stand houden en waar mogelijk verhogen van de vaccinatiegraad. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de resultaten van de ambities uit de tweede nota. Vervolgens worden de lokale ambities voor de komende periode benoemd op basis van de Volksgezondheid Toekomstverkenning 2010 Hendrik-Ido-Ambacht en de consultatie van onze externe partners. 1.2

Resultaten lokale ambities 2007 – 2011

1.2.1 Bestrijden van overgewicht Uit de gezondheidsmonitor 2006 blijkt dat 13,7% van de inwoners in H-I-A obesitas heeft en 48% overgewicht. Om deze problematiek aan te pakken zijn acties ondernomen, gericht op het stabiliseren van de toename van overgewicht. De settings waarop we ons richten zijn het basis- en voortgezet onderwijs, de wijk en de buurt. Het centrale thema binnen de aanpak is kennisvermeerdering over gezonde leefstijl, voeding en bewegen. De volgende concrete acties zijn uitgevoerd: − Deskundigheidsbevordering intermediairs, die directe toegang hebben tot de doelgroep − Lesprogramma’s en activiteiten over voeding en bewegen voor o.a. basisonderwijs en kinderopvang − Continueren van de breedtesportimpuls − Extra aandacht voor overgewicht en obesitas door de jeugdgezondheidszorg. 1.2.2 Verminderen psychosociale problematiek Het regionaal uitvoeringsprogramma Depressiepreventie is in 2008 gestart. Vanuit dit programma is een aantal activiteiten in de regio opgezet voor jongeren, allochtonen en ouderen. Hierbij staat centraal dat verschillende instellingen onder regie van de GGD ZHZ samenwerken in het kader van preventie van depressie. In de afgelopen beleidsperiode is ingezet op de volgende acties: − Vergroten kennis over psychosociale problematiek bij intermediairs en doelgroepen (o.a. allochtonen via huiskamerbijeenkomst met 8 deelnemers uit H-I-A) − Voorlichting aan thuiszorgmedewerkers (o.a. thuiszorgmedewerkers Aafje in H-I-A) over depressieproblematiek ouderen − Verbreden gebruik signalenkaart Zorg en Overlast − Operationeel maken van de verwijsindex regio ZHZ − Ontwikkelen en operationeel maken CJG − Voorlichten aandachtsfunctionarissen kindermishandeling − Interventie Leefstijl op Basisschool Waterlelie in combinatie met ouderavond − Verschillende regionaal opgezette cursussen waaraan ook Ambachtse leerlingen hebben meegedaan zoals de cursus Plezier op School (overgang b.o. naar v.o.), Vrienden (stimuleren zelfvertrouwen), KIES (kinderen in echtscheidingssituaties). 1.2.3 Alcohol-/drugsgebruik door jongeren In de afgelopen beleidsperiode heeft H-I-Ambacht samen met Zwijndrecht een eigen programma gedraaid. In 2010 en de eerste helft van 2011 hebben we ingezet op alcoholpreventie met een aanpak, gericht op ouders, kinderen (12-) en het bespreekbaar

3

maken van het onderwerp (vanuit het CJG). Inmiddels richten we ons ook op de doelgroep 12+. De aanpak is gericht op het realiseren van een samenhangend pakket van maatregelen gericht op preventie, handhaving en regelgeving. Meer concreet zijn de volgende activiteiten georganiseerd: − Doelgroep 12-, opvoeders en professionals: Coolproject voor 10 scholen in Zwijndrecht (theatervoorstelling en boek) − Doelgroep 12+, opvoerders en verstrekkers (commercieel, paracommercieel): Mysteryshopping, attitudemeting, chatsessies V.O. en interviewreeks. Inmiddels is Hendrik-Ido-Ambacht aangesloten bij het regionale programma “Verzuip Jij Je Toekomst’. De aanpak is gericht op het realiseren van een samenhangend pakket van maatregelen gericht op preventie, beleid, handhaving en regelgeving. Input uit eerder uitgevoerde lokale acties en aansluiting bij lokale partners worden zoveel mogelijk onderdeel van het programma Verzuip Jij Je toekomst. 1.2.4 Binnenmilieu Het regionaal uitvoeringsprogramma Binnenmilieu is in 2007 gestart. In het oorspronkelijke programma gaat de aandacht uit naar het binnenmilieu op de scholen enerzijds en in huizen anderzijds. In 2009 hebben de portefeuillehouders volksgezondheid in ZHZ besloten prioriteit te geven aan het onderwijs. Het binnenmilieu in woningen vond men primair een zaak van woningeigenaren (corporaties en particulier). In dit kader zijn de volgende acties uitgevoerd: − Een klaslokaalgericht ventilatieadvies van de GGD voor scholen en kinderopvangvoorzieningen met een slechte kwaliteit van het binnenmilieu − Verbeteren van de ventilatievoorzieningen in schoolgebouw en kinderopvangcentra. 1.2.5 Vaccinatiegraad In H-I-Ambacht is de vaccinatiegraad laag ten opzichte van veel andere gemeenten. Uit de rapportages van het RIVM blijkt, dat het inenten bij zuigelingen de laatste jaren een stijgende lijn vertoont. Voorlichting aan ouders over het belang van vaccinatie speelt daarbij een belangrijke rol. 1.3

Lokale ambities Hendrik-Ido-Ambacht 2012 - 2015

1.3.1 Algemeen Samen met de andere ZHZ-gemeenten kiest H-I-Ambacht voor de voortzetting van het huidige regionaal beleid op het gebied van gezond gewicht, mentale weerbaarheid en gebruik genotmiddelen door jongeren. De achterliggende gedachte hierbij is dat er op lange termijn op deze speerpunten alleen gezondheidswinst is te behalen door een langdurige aanpak. Vanuit de regionale aanpak zijn voor H-I-Ambacht de volgende concrete acties gepland: Gezond Gewicht (2012/2015): − Focus op de doelgroep 0 - 6 jaar, dus continueren van de workshop Eetplezier en Beweegkriebels voor ouders met jonge kinderen. − Aansluiten bij de regionale training Beweegkriebels 0 - 4 jaar voor pedagogisch medewerkers van peuterspeelzalen en kinderopvang (hele dagopvang) − Aansluiten bij de regionale training Beweegplezier vanaf 4 jaar voor pedagogisch medewerkers van BSO werkend met kinderen van 4 - 12 jaar − Cursus voeding en bewegen voor ouders met kinderen in de leeftijd van 0 - 19 jaar. Deze cursus zou in samenwerking met de gemeente Zwijndrecht georganiseerd kunnen worden. − Beweegmaatjezhz.nl: website bedoeld voor 16 jaar en ouder voor het vinden van een sportmaatje.

4

−

− −

Scholen kunnen vraaggericht (indien behoefte) geadviseerd en begeleid worden in beleid (zoals tussendoortjes en traktatiebeleid) en lesprogramma's gericht op voeding en bewegen, zoals Lekker Fit! en Smaaklessen. Contact met Centrum voor Jeugd en Gezin intensiveren. Aansluiten bij regionale aandacht voor Avondvierdaagse.

Mentale Weerbaarheid (2012/2015): − KIES (een methode om kinderen, waarvan de ouders zijn gescheiden, te ondersteunen in het verwerken van de scheiding). − Zomercursus ‘Plezier op School' (helpt kinderen met problemen in de omgang met leeftijdsgenootjes. De cursus is voor kinderen die naar de brugklas gaan). − Programma ‘Vrienden’ 12-16 jaar (gericht op stimuleren van het zelfvertrouwen, versterken van de emotionele veerkracht en het opbouwen van probleemoplossende vaardigheden). − My Identity (voor allochtone meiden (16-23 jaar) opgroeien tussen twee culturen). − Het gebruik van e-mental health wordt gepromoot onder hulpverleners. Voorbeelden van websites zijn mentaalvitaal.nl, kopstoring.nl − 50plusnetzhz.nl (website bedoeld voor 50-plussers die iemand uit hun eigen regio zoeken om mee op stap te gaan, te sporten, een hobby mee te delen of vriendschap te sluiten). − Rouw in Beweging (bijeenkomsten voor verweduwden vanaf 55 jaar). − Voorlichting m.b.t. vroegsignalering aan intermediairen die daar behoefte aan hebben. − Scholen kunnen worden geadviseerd en begeleid in het deelnemen aan universele interventies gericht op mentale weerbaarheid. Gebruik genotmiddelen door jongeren (t/m eind 2012, waarna op basis van een evaluatie een eventueel vervolg plaatsvindt. De activiteiten zijn daarom niet verder gepland dan 2012): − IVA cursus bij Stichting Hervormde Jeugdfederatie, inclusief leden van vv IFC − oplevering notitie Beperken Schenktijden en Alcoholreclame in de Paracommercie − oplevering notitie Beperken Alcoholverstrekking tijdens Evenementen − oplevering Handhavingsmatrix Horeca − voorlichting aan ouders en kinderen tijdens Preventief Gezondheids Onderzoek in groep 7 BO en klas 2 VO − ouderavonden "Help, mijn kind wordt een puber!" bij ouders van basisschoolleerlingen groep 7/8 − activiteiten oudercomité − uitleen alcoholblaastesten aan scholen en (sport)verenigingen − evaluatie Verzuip jij je Toekomst − nieuwsbrief 4x per jaar. 1.3.2

Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning 2010 Gezondheid InZicht H-IAmbacht Over het algemeen is de gezondheid van de inwoners van Hendrik-Ido-Ambacht vergelijkbaar met Nederland als geheel. Het vóórkomen van ziekten en aandoeningen wijkt in onze gemeente niet veel af van de regio Zuid-Holland Zuid. Dit betekent niet dat er geen specifieke gezondheidsproblemen in H-I-A voorkomen. De regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning 2010 H-I-A noemt twee specifieke thema’s waarvoor extra aandacht gewenst is omdat H-I-A hier hoog op scoort, namelijk het aantal meldingen van vermoedens van kindermishandeling en de druk op de mantelzorg als gevolg van de te verwachten sterke stijging van het aantal 65-plussers. 1.3.2.1 Kindermishandeling / huiselijk geweld Hendrik-Ido-Ambacht staat op de zevende plaats van de Nederlandse gemeenten als het gaat om het aantal meldingen van vermoedens van kindermishandeling. Onbekend is of er in 5

H-I-A daadwerkelijk meer kinderen dan elders worden mishandeld. Het kan ook duiden op een betere bekendheid van het Meldpunt Zorg en Overlast / Steunpunt Huiselijk Geweld en/of een hogere bereidheid bij hulpverleners om kindermishandeling te melden. Wel bekend is dat er in de regio ZHZ goed wordt geregistreerd, de ketenzorg in onze regio goed is georganiseerd en het signaleringsvermogen van de politie in de regio ZHZ zeer groot is. De politie ZHZ maakt bij iedere melding van huiselijk geweld waarbij kinderen zijn betrokken een melding bij het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling. Daarnaast is onze gemeente aangesloten bij de regionale aanpak kindermishandeling (RAAK), waarvan vroegsignalering een onderdeel is. De problematiek van kindermishandeling staat landelijk sterk in de schijnwerpers. De Kinderombudsman heeft een brandbrief aan de Tweede Kamer gestuurd waarin hij aangeeft dat de huidige aanpak van kindermishandeling tekort schiet.1 Beleidsvoornemens: mede op basis van de aanbevelingen in de rVTV Hendrik-Ido-Ambacht hebben wij de komende beleidsperiode de volgende beleidsvoornemens: − Blijven investeren in vroegsignalering en opvoedingsondersteuning. Hierbij ligt een belangrijke opdracht voor het CJG om hierop in te zetten o.a. met voorlichting over opvoeding aan ouders. − Stimuleren van de implementatie van de Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. − Bij gezinnen met een geringe sociale redzaamheid, waarover professionals signalen afgeven ten aanzien van de gezinssituatie, aansturen op realisatie van een werkwijze waarbij er voor “Eén gezin, één plan” is. − Voortzetting trainingen signaleerders (onderwijspersoneel en hulpverleners). − Nauwlettend volgen van de samenwerking tussen het Steunpunt Huiselijk Geweld, Bureau Jeugdzorg / AMK en de raad voor de Kinderbescherming (wetsvoorstel, op 2810-11 naar de Tweede Kamer gestuurd). Primair ligt hierin de verantwoordelijkheid bij de centrumgemeente i.c. Dordrecht. Indien nodig treden wij hierover in overleg met Dordrecht. 1.3.2.2 Mantelzorg Het aantal inwoners dat in H-I-A mantelzorg geeft en dat mantelzorg ontvangt is vergelijkbaar met Zuid-Holland Zuid. Naar de toekomst toe dreigt echter een behoorlijk knelpunt als gevolg van de vergrijzing. Naar verwachting stijgt het aantal 65-plussers in 2020 ten opzichte van 2009 in H-I-A met 60%. Hierdoor zal het beroep op de mantelzorg toenemen en zal het aantal mensen dat mantelzorg verleent afnemen. Beleidsvoornemens: Overeenkomstig de aanbevelingen in de rVTV H-I-A zijn onze ambities: − Blijven investeren in de basisfuncties voor mantelzorg. − Zorgen voor een integrale afstemming op beleidsterreinen als wonen, zorg en welzijn alsmede werk en inkomen. − De eigen regie van de mantelzorger centraal stellen. In 2010 is in onze gemeente de beleidsnota Mantelzorg vastgesteld. Genoemde aanbevelingen sluiten aan bij deze nota. De uitwerking ervan gebeurt in het licht van het mantelzorgbeleid. We noemen hier enkele concrete acties en verwijzen voor het complete overzicht naar genoemde beleidsnota: − Voorlichting voor huisartsen en praktijkondersteuners − Ontmoetingsbijeenkomsten mantelzorgers en huisartsen − Nieuwe vormen van waardering ontwikkelen − Sleutelfiguren bij maatschappelijke organisaties in H-I-Ambacht bijscholen − Pilot wijkgerichte ondersteuning in Oostendam. Daarnaast hebben wij vanuit het Wmo-beleid specifiek aandacht voor de groeiende groep mensen met een beperking, die nadrukkelijk zorg en ondersteuning nodig heeft. 1

Brandbrief Kinderombudsman aan Algemene Commissie voor Jeugdzorg, Tweede Kamer der SG, 23-11-2011

6

1.3.3 Resultaat consultatie Voor het draagvlak en de betrokkenheid hebben wij de Wmo-adviesraad geconsulteerd. Daarnaast is een expertmeeting georganiseerd, waarvoor een groot aantal externe partners is uitgenodigd. Het advies van de Wmo-adviesraad en het resultaat van de expertmeeting is toegevoegd aan de lokale paragraaf (bijlage 2). Uit de reactie van de Wmo-adviesraad noemen wij een aantal adviezen hier concreet: − Integraliteit. Wij zijn ons ervan bewust dat we hier continue alert op moeten zijn en actief op moeten inzetten, zowel bestuurlijk als ambtelijk alsmede met onze externe partners. − Rol van de huisartsen. Huisartsen zijn een belangrijke schakel in de verbinding van preventie en zorg. De eerstelijnszorg is een voor de hand liggende plaats om hoogrisicogroepen, lage SES groepen en allochtonen te bereiken. Het spreekuur is daarvoor de eerst aangewezen plek. Lokaal loopt de afstemming en samenwerking met de huisartsen via het eerstelijnsoverleg H-I-A. Wij zullen het contact met de huisartsen de komende beleidsperiode voortzetten en waar mogelijk intensiveren. − Aandacht voor de rol van de kerken en het naar elkaar omzien (sociale cohesie). Wij onderschrijven dat het deel uitmaken van de samenleving en aandacht hebben voor elkaar positieve invloed heeft op de gezondheid. In de aanpak van de Wmo zijn kerken een belangrijke partner. − Gevolgen voor de gezondheid van milieuvervuilende bedrijven die bedrijfsmatige hinder veroorzaken en van het spoor, het verkeer (A16) en de scheepvaart. In juni 2011 is het Milieubeleidsplan Drechtsteden 2011-2015 vastgesteld in de Drechtraad. Dit beleidsplan staat geagendeerd voor de raadsvergadering van 06-02-2012. Met de thema’s Externe Veiligheid, Bodem, Lucht en Geluid wordt gewerkt aan de leefbaarheid binnen de regio. Leefbaarheid vormt het fundament cq draagvlak voor duurzaamheid. Met de thema’s klimaat, groen en water, duurzaam en klimaatbestendig bouwen en natuur en milieueducatie wordt een behoorlijke inzet gepleegd op duurzaamheid. Denk daarbij aan: het Regionaal Energieprogramma, de waterveiligheid nu en in de toekomst, GPR, de realisatie van het groen-blauw-netwerk etc. Voor de exacte uitwerking van de thema’s verwijzen we u naar het milieubeleidsplan. Hierin is de huidige situatie beschreven, de doelstelling per thema en de inzet om tot deze doelstelling te komen. Veelal betreft het lopende programma’s, zoals bijvoorbeeld het Plan van aanpak luchtkwaliteit Drechtsteden 2006-2015. Het controleren van bedrijven op grond van de Wet Milieubeheer vindt plaats door de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid op basis van een jaarlijks door de gemeente vastgesteld uitvoeringsprogramma. Hierbij wordt gecontroleerd op veiligheid en emissies. Uit de expertmeeting vallen de volgende conclusies op: − Gebruik genotmiddelen/alcohol: betrek de ouders met behulp van een confronterende voorlichting; alcoholgebruik door ouderen is een toenemend probleem. − Gezond gewicht: zorg voor een betere aansluiting tussen de activiteiten van verschillende organisaties en breng deze onder in het programma Brede School; zorg voor een ambassadeur die de boodschap uitdraagt; stimuleer sportdeelname op de basisscholen en laat sportverenigingen clinics verzorgen. − Mentale weerbaarheid: onderdeel psychosociale problemen: pro-actief alert zijn op veranderingen bij kwetsbare groepen, communicatie in wijken/buurten versterken tussen burgers onderling, maatschappelijke stages inzetten voor ondersteuning mantelzorg. Onderdeel kindermishandeling: maak gebruik van de signaallijsten van MEE (signaleren op basis van risicofactoren), zorg voor kennis vergroten professionals en signaleerders om signalen zo vroeg mogelijk te kunnen herkennen. Bij de inkoop en inzet van interventies, gericht op de genoemde problematiek, houden wij rekening met de opmerkingen en suggesties van onze partners.

7

2

Financiering

2.1 Basistaken GGD ZHZ Het gezondheidsaanbod dat de GGD ZHZ verzorgt, bestaat uit een basistakenpakket en een maatwerkpakket, dat voor iedere gemeente hetzelfde is. Dit wordt gefinancierd vanuit het gemeentefonds via een regionaal vastgestelde inwonerbijdrage. In 2012 bedraagt de inwonerbijdrage voor H-I-Ambacht € 344.462,--. Het basistakenpakket en het maatwerkpakket vloeien direct voort uit de Wet Publieke Gezondheidszorg: − Medische milieukunde − Technische hygiënezorg − Infectieziektebestrijding − Jeugdgezondheidszorg − Bevorderingstaken. Uitgangspunt is de regionale ambities binnen de bestaande financiële mogelijkheden uit te voeren en waar mogelijk externe financieringsbronnen aan te spreken. 2.2 Uitvoeringsprogamma’s Gezondheidsbevordering De GGD ZHZ is verantwoordelijk voor de regie op de uitvoeringsprogramma’s Mentale Weerbaarheid, Gezond Gewicht en Verzuip jij je Toekomst. Een groot deel van de werkzaamheden die de GGD hiervoor verricht wordt betaald uit de reguliere inwonerbijdrage voor de basistaken (2.1). Daarnaast betalen de gemeenten een extra bedrag per inwoner voor de drie uitvoeringsprogramma’s om de overige uitvoeringskosten te dekken. Hiervoor is een bedrag vastgesteld van € 1,19 per inwoner oftewel vanaf 2012 tot en met 2015 € 31.465,-- per jaar. Bij de uitwerking van de beleidsnota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015 is het structureel beschikbare bedrag kaderstellend. Binnen dat bedrag werken we een verdere prioriteitstelling uit in de verdeling van de beschikbare middelen over de onderwerpen.

8

Bijlage 1 Resultaat consultatie: advies Wmo-adviesraad H-I-Ambacht

WM MO OA AD DV VIIE ESSR RA AA AD D College van Burgemeester en Wethouders van Hendrik-Ido-Ambacht Postbus 34 3340 AA HENDRIK-IDO-AMBACHT

Hendrik-IdoAmbacht Betreft:

13 december 2011 Advies lokaal gezondheidsbeleid

Geacht college, Zoals afgesproken brengt de Wmo adviesraad een advies uit over het lokaal gezondheidsbeleid. Wij scharen ons achter het advies zoals dit door de Wmo adviesraad Zwijndrecht is uitgebracht op 31 oktober 2011 (zie bijlage). Hier willen wij nog het volgende aan toevoegen. In de notities ‘Gezondheid InZicht’ en ‘Gezondheid gewoon dichtbij’ wordt ingegaan op gezondheidsaspecten die vooral zijn gericht op de levensstijl van de inwoners in samenhang met andere aspecten. We lezen kort een stukje over de industrie als een bijdrage leverende factor. Echter is deze factor ons inziens naast de levensstijl van burgers een belangrijke graadmeter die invloed heeft op de gezondheid van mensen. In de notitie van de GDD wordt niet feitelijk ver ingegaan op de huidige status en invloed van milieuvervuilende bedrijven die bedrijfmatige hinder veroorzaken. Jaren geleden werd tijdens tal van bijeenkomsten met de gemeenten van gedachten gewisseld over de invloed van bedrijfsmatige activiteiten en de mogelijke gevolgen voor de gezondheid (milieu). De gesprekken werden vooral gevoerd over de bijdragen aan het milieu en de burgers in samenhang met meer spoor, verkeer (A15, 16), scheepvaart, uitbreiding woonkernen, bodem, transport, veiligheid, water, en bedrijfsmatige activiteiten die nu vallen onder het activiteitenbesluit. Geluidshinder, stof, geur en stank, drukte, stikstofdioxide, water, bodem en van bedrijven naar met naar buiten gerichte gevaren. Al deze indicatoren waren in de begin jaren negentig in dit gebied veelvuldig aan de orde. Concreet zijn onze vragen: 1. Wat is nu de belasting ten opzichte van de laatste metingen (en de uitslag van de metingen), is een doelstelling reeds gehaald en wat is nu de doelstelling tot 9

2015? 2. Wat is de huidige belasting door bedrijfsmatige activiteiten en wat is indicatief de gezondheidschade die kwantitatief een rol kan spelen en invloed heeft op de burgers voor nu en de verdere toekomst en mogen we dit meerekenen als een bron van aandacht en aanpak? Wij denken dat deze bovenstaande vragen onverlet horen bij het ontwikkelen van het gezondheidsbeleid ter verbetering van de gezondheid voor nu en later van de burger. In afwachting van uw reactie, met vriendelijke groet, S. van der Ven Voorzitter Wmo adviesraad Hendrik-Ido-Ambacht

________________________________________________________________ Onderstaand advies is door de Wmo-adviesraad Zwijndrecht uitgebracht aan de wethouder Volksgezondheid van Zwijndrecht en in zijn geheel overgenomen door de Wmo-adviesraad Hendrik-Ido-Ambacht. Aan het College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Zwijndrecht t.a.v. wethouder Mevrouw M.de Vries Zwijndrecht Ons Kenmerk: Betreft:

31 Oktober 2011 31/11/2011 Advies over nota lokaal Volksgezondheidsbeleid 2012-2015

Geachte mevrouw de Vries, De Wmo-adviesraad is gevraagd advies te geven over de nota lokaal Volksgezondheidsbeleid 2012-2015. Ons advies is hieronder puntsgewijs weergegeven, deze punten zijn besproken in het overleg met mevrouw E Sonneveldt en mevrouw M. Zeldenrust. 1. Integraliteit; het gaat om verbanden met andere beleidsterreinen, zoals met de prestatievelden 7-9 van de Wmo , daarin zijn acties en ook gelden voorzien die raakvlakken hebben met het volksgezondheidbeleid. Deze raakvlakken komen in de nota niet goed tot uiting. Advies om de verbanden inzichtelijk te maken en hoe daarin met name een grotere preventie slag is te maken. 2. De rol van de huisartsen staat niet duidelijk weergegeven. We zijn van mening dat de huisartsen een rol kunnen vervullen in de preventief van de volksgezondheid in Zwijndrecht. Er blijkt overleg te zijn met de HaGro Zwijndrecht, dit zou explicieter opgenomen kunnen worden. Met name ook wat van de huisartsen daarin verwacht wordt en het beleid om daarvoor ook tot afspraken te komen over hun medewerking. De huisartsen en de GGD zouden hierbij samen een rol moeten spelen. 3. Wat heeft geleid tot de keuze van mentale weerbaarheid, juist in de relatie met een lage SES? Opmerking:(In de Nota pag11) is de lage SES daarbij niet vermeld, in de nota van

10

uitgangspunten is dit wel opgenomen. Ons inziens hangt de mentale weerbaarheid niet af van een lage SES. In de praktijk blijkt dat ook bijvoorbeeld eenzame ouderen, en mensen met een verstandelijke beperking, onafhankelijk van Ses, versterking van mentale weerbaarheid nodig (kunnen) hebben. De vraag is of de focus dus alleen op de groep met lage SES moet komen te liggen? 4. De rol van religie, c.q. sociale levensverbanden. Opgenomen zijn in een groep heeft een preventieve werking op de volksgezondheid. De cohesie:- het naar elkaar omzien- is daarin een belangrijke factor als preventief voor mentale weerbaarheid. Dit is wat onderbelicht in de nota. 5. Handhaving; hoewel dit in de nota genoemd staat is dit wel een aspect wat voortdurend in de aandacht moet zijn. Daarin zit de “dwarsverbanden” met andere beleidterreinen. Preventie tegen ongezond gedrag – alcohol jongeren , drugs , etcis prima. Het moet daar alleen niet bij blijven het vraagt ook om repressief optreden. 6. GGD gaat de nota uitvoeren of heeft de regie in de uitvoering. Graag accent leggen op mentaliteitsverandering in de opvoeding, met name in de verantwoordelijkheid voor gezond gedrag in voeding, levensstijl enz . 7. Volksgezondheid ook betrekken bij de plannen van ruimtelijke inrichting , bijvoorbeeld geen woon –of werkvoorziening pal naast de A16 toestaan, dit juist omdat de feiten uitwijzen dat er een verhoogt risico is voor de volksgezondheid, door fijn stof en geluidshinder. 8. Gezond binnenmilieu; blijvende aandacht gevraagd voor een gezond binnenmilieu in scholen en openbare voorzieningen. 9. De financiële paragraaf; het budget is gebaseerd op het oude bedrag min de bezuinigkorting van 10%. Dit komt dus niet voort uit de keuze wat nodig is om een goede Volksgezondheid te krijgen. Het is ook niet duidelijk hoe het budget is opgebouwd en wat het WMO -deel daarin is. 10. Bij punt 3.1 ziektepreventie: zou mogelijk toegevoegd kunnen worden dat het huidige ouderenbeleid in deze gehandhaafd blijft. Met dit advies willen wij een bijdrage leveren aan een evenwichtig volksgezondheidsbeleid. Met vriendelijke groeten, Namens de Wmo- adviesraad Zwijndrecht

J.Kodde Voorzitter

11

Bijlage 2: resultaat expertmeeting 8 november 2011 WAARAAN MOET DE GEMEENTE DE KOMENDE VIER JAAR EXTRA AANDACHT GEVEN Thema: Mentale weerbaarheid Wat: − Samenwerking organisaties − Bespreekbaar maken van dit onderwerp. Vooral ook psychische mishandeling. − Doorontwikkelen zorg voor jeugd en zorgcoördinatie. Niet als doel maar als middel. − Vroegsignalering kindermishandeling. − De grote groep vrijwilligers: koester ze, beloon ze op waarde, is de rek er al niet uit, toverwoord! − Wijk- en buurtgericht werken − De kwetsbare burger en zijn/haar netwerk − Kwetsbare burgers snel in beeld krijgen en zorgen dat ze geholpen worden. − Voorkomen van huiselijk geweld / kindermishandeling − Stimuleren en ondersteunen vrijwilligers / mantelzorg. Hoe: − Vangnet creëren − Signalen koppelen − Zorgen voor een zodanige omgeving dat dit onderwerp bespreekbaar wordt. − Insteken op preventie en vroegtijdige signalering, zodat kwetsbare burgers snel in beeld komen en geholpen worden. − Stimuleren en ondersteunen vrijwilligers / mantelzorg. Thema Gezond Gewicht Wat: − Stimuleren sport op basisschool onder schooltijd in samenwerking met sportclubs − Voorlichting aan ouderen over gezond eten − Voorlichting op school over voeding en gezond eten − Goedkope sportmogelijkheden voor ouderen − Sport stimuleren − Voorkomen dat leerlingen op school aan vette producten kunnen komen Hoe: − Gebruik maken van wat er al is bij verschillende organisaties en dit aan elkaar koppelen. Thema Gebruik Genotmiddelen Wat: − Voorlichting − Handhaving bij alcoholgebruik door jongeren − Voorlichting aan groep 8 basisschool − Voorlichting schadelijke gevolgen alcoholmisbruik bij jongeren en ouderen − Confronterende voorlichting aan ouders van (jonge) kinderen − Activiteiten voor jongeren organiseren, zodat ze minder snel naar alcohol of drugs grijpen. Hoe: − Professor Lely inzetten − Meer regie vanuit de gemeente − Samenwerking ouders en scholen − Real-life voorlichting door ervaringsdeskundigen

12