Gewoontes en het bevorderen van gezond gedrag
Nanne de Vries Gezondheidsvoorlichting en -bevordering
Gezondheidsgedrag • Alle gedragingen met effect op gezondheid • Soms is dat gezond gedrag, meestal ongezond • Meestal is gezondheid niet het motief achter dat gedrag
Opleidingen aan de UM BRAVVO • • • • •
Bewegen Roken Alcohol Veiligheid VOeding
Opleidingen de UM Ongezondaan gedrag? Nederlands Recht
• Repetitief (daardoor European Law School
schadelijk) Fiscaal Recht dus patroon • Leefstijl, Fiscale • OokEconomie relevant voor diabetes Geneeskunde • Zowel in preventie als in disease management Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie
• Gewoonte Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Wat is een gewoonte? Nederlands Recht
• Doelgericht European Law Schoolgedrag Fiscaal Recht
• Dat herhaaldelijk is vertoond Fiscale Economie • In reactie op een specifieke situatie Geneeskunde Gezondheidswetenschappen • En dat tot bevrediging van behoefte heeft Kennistechnologie geleid Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen de UM Wat is eenaan gewoonte? Nederlands Recht
SITUATIE
European Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie
DOEL
Geneeskunde Gezondheidswetenschappen
ACTIE
Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
effect
Dus gewoontes zijn functionele Opleidingen aan de UM gedragsrepertoires Nederlands Recht
• Aangeleerd European Law School
• Automatisch Fiscaal Recht • Doelgericht Fiscale Economie Geneeskunde • Maar
niet intentioneel Gezondheidswetenschappen • Onbewust Kennistechnologie • Weinig controle Cultuurwetenschappen • De controle gaat van persoon naar situatie Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan (1890): de UM William James Nederlands Recht
• Mensen bundelingen European Law zijn School
van gewoontes
Fiscaal Recht
• “If an act became no easier after being done several Fiscale Economie times, if the careful direction of consciousness were Geneeskunde necessary to its accomplishment on each occasion, it is evident that the whole activity of a lifetime might be Gezondheidswetenschappen confined to one or two deeds – that no progress could Kennistechnologie take place in development” Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Principles of Psychology, p.114
Opleidingen aan de UM Gewoontes Nederlands Recht
Habitueel: European Law School DeRecht situatie roept een doel op Fiscaal DatEconomie doel roept gedrag op Fiscale Dat gedrag leidt tot behalen van doel (is effectief) Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie
Gesloten systeem dat zonder moeite en redeneren Cultuurwetenschappen wordt doorlopen (is efficiënt) Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de Geldt dat alleen voor de UM patiënt? Nederlands Recht
Ook deLaw zorgverlener European School Fiscaal Recht
heeft geleerd:
- Bejegening Fiscale Economie - Advisering (U moet…., U zou ….) Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Kenmerken • Systematische koppeling doel-actie • Positieve bekrachtiging European Law School • Context-stabiliteit Nederlands Recht Fiscaal Recht
SITUATIE
DOEL
Fiscale Economie • Lage activatie-drempel Geneeskunde • Geactiveerd door situatie • Inhibitie van alternatieve doelen en Gezondheidswetenschappen
acties
Kennistechnologie Cultuurwetenschappen
• Tijdsdruk en cognitieve belasting
Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
ACTIE
effect
Opleidingen aan de UM Nederlands Recht European Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Het veranderen aan van gewoontes Opleidingen de UM • Vanwege Nederlands Rechtgenoemde
kenmerken: moeilijk
European Law School Fiscaal Recht
• Pakketje weer opknippen: Unfreezing (Lewin)
Fiscale Economie Geneeskunde
• Één keer versus permanent Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen • ‘Nieuw’ gedrag Moleculaire
weer gewoonte maken
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de af UM Van gewoontes Nederlands Recht
•European Verandering kost moeite Law School •Fiscaal Vereist Recht controle en zelfbeheersing Economie •Fiscale Maar is dat niet de essentie van het mensGeneeskunde zijn? Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Heeft u zichzelf in de hand? Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Nederlands Recht European Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Nederlands Recht European Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Aanknopingspunten Nederlands Recht
• Dramatische gebeurtenissen European Law School • DeRecht rol van de zorgverlener Fiscaal Fiscale Economie • Motiveren, maar niet door angst Geneeskunde • Intentioneel veranderen Gezondheidswetenschappen • Ondersteunen: intenties zijn niet Kennistechnologie genoeg Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Goede intenties Opleidingen aan de UM • Lijnen: Nederlands Recht – Lifetime prevalentie: 75% _, 47% _ European Law School – Doorsneemoment: 26% _, 13% _ Fiscaal Recht eten: • Gezonder – 25-60% wil Fiscale Economie – 12-30% begint Geneeskunde • Roken: op ieder moment: Gezondheidswetenschappen – 32% heeft intentie om te stoppen Kennistechnologie – 33% heeft dat in afgelopen 12 maanden geprobeerd Cultuurwetenschappen – 23% is in afgelopen 12 maanden gerelapsed
(data voor lijnen en dieet van de Ridder, 2004; roken: STIVORO 2004) Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Nederlands Recht European Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingenen aan de UM Adherence gewoonte Nederlands Recht
•European Omgang met ziekte en met arts heeft ook Law School gewoonte-aspecten Fiscaal Recht
Fiscale Economie
• Dramatische gebeurtenissen helpen gewoontes Geneeskunde te ‘ontdooien’ •Gezondheidswetenschappen Substitutie i.p.v. extinctie •Kennistechnologie Concreet aan situaties koppelen (vgl. Cultuurwetenschappen Implementatie-intenties) Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aandiabetes de UM Adherence en Nederlands Recht
•European Bij leefstijladviezen: 20 – 80 % drop-out Law School Recht •Fiscaal Voorspellers: Fiscale Economie
– beslissing van de patiënt of ‘opgelegd’ Geneeskunde – begrip van regime Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie – tevredenheid met zorgverlener Cultuurwetenschappen – regime zelf Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Adherence en diabetes (Wing et al, 1986) Nederlands Recht
• 15% doet alles goed European Law School
•Fiscaal 80 %Recht maakt fouten met insuline •Fiscale 58%Economie geeft zich verkeerde dosis •Geneeskunde 77% checkt urine/bloedglucose niet goed (maar gaat af op gevoel) Gezondheidswetenschappen • 75% eet niet met regelmaat Kennistechnologie • 75% houdt dieet niet •Cultuurwetenschappen 70% beweegt niet genoeg Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen de UM Concreteaan plannen Nederlands Recht
•European Doelintentie Law Schoolversus Implementatie-intentie Fiscaal Recht (Gollwitzer) Fiscale Economie Geneeskunde
•Gezondheidswetenschappen Niet “Ik wil …” maar “Als …, dan….” Kennistechnologie Cultuurwetenschappen
•Moleculaire Controle naar situatie Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Effect implementatie-intenties Nederlands Recht
•European Vitaminesupplementen Law School Recht •Fiscaal Borstzelfonderzoek Fiscale Economie •Geneeskunde Dieet houden •Gezondheidswetenschappen En vele andere demonstraties Kennistechnologie (Sheeran, 2006) Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Effect implementatie-intenties Nederlands Recht
•European ‘Getting started’ en ‘Keeping on track’ Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie
•Geneeskunde Situatie is start-cue – vgl. gewoonte Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie
•Cultuurwetenschappen ‘Automatische’ trekjes Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Omgeving en gewoonteverandering Nederlands Recht
•European De situatie activeert het gewoonte-schema Law School Fiscaal Recht Fiscale Economie
•Geneeskunde Dus veranderingen in de situatie … Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie
•Cultuurwetenschappen Context-stabiliteit: omgeving of duiding Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen de UM Negatiefaan affect Nederlands Recht
•European Het leren is afhankelijk van positieve Law School bekrachtiging Fiscaal Recht Economiedoel-gedrag keten wordt gelinkt •Fiscale Wanneer Geneeskunde aan negatief affect valt bekrachtiging weg Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie
•Cultuurwetenschappen Wat is geleerd kan theoretisch ook afgeleerd Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Wat kan de zorgverlener? Nederlands Recht
•European Motivational Law School interviewing Fiscaal Recht Fiscale Economie
•Geneeskunde Verkennen en exploreren •Gezondheidswetenschappen Motiveren, doelen stellen en concretiseren Kennistechnologie •Cultuurwetenschappen Actieplannen maken Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Wat kan de zorgverlener? Nederlands Recht
•European Dus in Lawplaats School van : “U zou …” werken naar Fiscaal Recht implementatieplannen: “Als … concrete Fiscale danEconomie doe ik ….” Geneeskunde
Gezondheidswetenschappen
•Kennistechnologie Zowel voor nieuw gedrag als voor Cultuurwetenschappen gewoonteverandering Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie
DusOpleidingen waarom veranderen mensen aan de UM zo moeilijk van gedrag? Nederlands Recht
•European Ingesleten gewoontes Law School Recht •Fiscaal Effectieve en efficiënte reactie Fiscale Economie •Geneeskunde Gedrag niet gestuurd door gezondheidsmotief Gezondheidswetenschappen •Kennistechnologie Verandering kost moeite en energie Cultuurwetenschappen •Moleculaire Maar daar kunnen u en ik wat aan doen Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Kortom: Nederlands Recht
•European Gezondheidsgedrag is meestal habitueel en niet Law School ingegeven door gezondheid Fiscaal Recht •Fiscale Dat Economie geldt zelfs voor ziektegedrag •Geneeskunde Uitleggen en voorschrijven helpt niet Gezondheidswetenschappen • Goed vormgegeven interventies wellicht wel Kennistechnologie •Cultuurwetenschappen Waarbij de patiënt participeert en (mee)beslist Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Nederlands Recht European Law School
Dank voor uw aandacht! Fiscale Economie Fiscaal Recht
Geneeskunde Gezondheidswetenschappen Kennistechnologie Cultuurwetenschappen Moleculaire Levenswetenschappen Psychologie
Opleidingen aan de UM Prevention • The 2006 bill (Tijd voor Gezond Leven) reserves m 4.3 p.a. for the action programme healthy living:
Nederlands Recht
European Law School
Fiscaal Recht • Smoking prevalence from 28 to 20 % in 2010 • Alcohol abuse from 10.8 to 7.5 Fiscale Economie
• Use by minors back to 1992 level Geneeskunde • No increase in overweight • Decrease in overweight among youngsters Gezondheidswetenschappen • Increase DM2 < 15%; 65% without complications Kennistechnologie • More than 4000 depressed persons reached
Cultuurwetenschappen Moleculaire
Levenswetenschappen Psychologie