Homoseksuele liefde Leeftijd: 12-16, 16+ Soort bijeenkomst: club Soort werkvorm: heel programma Thema: Seksualiteit Tijdsduur: 2 uur, 40 min. Gespreksvorm, kennisquiz, uitzoekopdracht, film, inlevingsopdracht, leesopdracht en meningsvorming. Steeds vaker komen jongeren er al vroeg achter dat ze homoseksueel zijn. De openheid is groter, maar de tolerantie op bijvoorbeeld scholen neemt af. Hoe staan jullie tegenover dit onderwerp? En blijkt wat je in theorie beweert ook in de praktijk zo te zijn? Twaalf- en dertienjarigen die hun ouders vertellen dat ze homo zijn, zijn geen uitzonderingen meer. Dat betekent niet dat het voor jongeren nu makkelijker is om homo te zijn dan pakweg twintig jaar geleden. Een ‘coming out' is nog steeds een hele stap. En op veel scholen en in sommige buurten neemt de tolerantie af. Aan de andere kant is homoseksualiteit in de maatschappij wel zichtbaarder geworden. Hoe dat in de kerk zit, is per kerk anders. En de stelling die de kerkelijke gemeente inneemt, hoeft niet dezelfde te zijn als die van individuele gemeenteleden. De programma's ‘Introductie', ‘Omgeving', ‘Jijzelf' en ‘Kerk' vormen samen een algemene inleiding en zijn goed in een avond uit te voeren. De overige programma's duren wat langer en vergen een specifiekere voorbereiding. Wanneer je de eerste programma's niet volgt en alleen kiest voor de laatsten, begin de avond dan wel met het introductieprogramma. Woordenlijstje Homoseksueel: vallend op iemand van je eigen geslacht. Homo: jongen die valt op jongens. Lesbisch: meisje dat valt op meisjes. Bi: jongen of meisje dat valt op jongens én meiden, maar prima monogaam kan zijn. DOEN INTRODUCTIE Tijdsduur: tien minuten Nodig: printje van onderstaand artikel Lees samen onderstaand artikel uit de Trouw: Homoseksuele jongeren komen al heel snel in de volwassen wereld terecht in hun zoektocht naar informatie. De 14-jarige Danny Hoekzema uit Bovenkarspel nam het initiatief voor de boot voor jongeren tussen de elf en zestien jaar tijdens de Gay Pride. „Er is voor homojongeren eigenlijk helemaal niks. Ook praatgroepen en websites zijn vaak voor boven de zestien. Andere jongeren komen leeftijdsgenoten tegen op het schoolplein en bij sportverenigingen. Dat hebben wij niet, terwijl we wel supergraag leeftijdsgenoten willen ontmoeten die ook zo zijn. Je zegt tegen een hetero toch ook niet dat hij nog maar twee jaar moet wachten?" Homobelangenorganisatie COC steunt Hoekzema. Volgens het COC zijn er al tientallen aanmeldingen binnen van
andere piepjonge homo's voor een plaatsje op de jongerenboot. Maar de gemeente Amsterdam heeft bezwaren: de groep is te kwetsbaar. Trouw, 2 februari 2007
Bespreek: - Vanaf welke leeftijd kun je weten of je homoseksueel bent? - Wat vinden jullie van het besluit van de gemeente Amsterdam? (later heeft de gemeente trouwens besloten dat de jongerenboot toch mag varen omdat diverse ouders mee zullen varen) - Ken je mensen van jouw leeftijd die homoseksueel zijn? - Hoe is het bij jullie op school, kunnen twee jongens of meiden aan elkaar zitten op het schoolplein? En op sport, hoe is het daar? Hoe reageert de omgeving? - Wat vind je van het populaire feestlied ‘Als je dan niet springt, ben je een homofiel'? - Wat vinden jullie van de opmerking ‘Je zegt tegen een hetero toch ook niet dat hij nog maar twee jaar moet wachten?'
DOEN OMGEVING Duur: vijftien minuten Nodig: krijt/touw Veel jongeren die hun homoseksuele gevoelens ontdekt hebben, willen dit op een gegeven moment aan hun familie en vrienden vertellen. Dat is logisch, want de mensen om hen heen gaan er vaak (onbewust) van uit dat zij wel hetero zullen zijn. Begrijpelijk, want de meerderheid van de mensen is hetero. Tegelijkertijd geeft dat wel aan hoe heterogericht onze samenleving eigenlijk is. Trek een (denkbeeldige) lijn op de vloer aan een kant van de ruimte. Ga met elkaar aan de andere kant staan. De spelleider leest telkens een vraag voor. De deelnemer die het eerst over de lijn is gerend, mag het antwoord op deze vraag geven. Als het antwoord fout is, gaat iedereen, behalve deze persoon, terug naar het startpunt en volgt een nieuwe poging. Per direct goed gegeven antwoord zijn vijf punten te verdienen. Per poging een punt minder. Na vijf pogingen geeft de spelleider het antwoord. -Hoeveel van een groep van twintig mensen zijn naar schatting homoseksueel? (antwoord: 2) - Hoeveel van een groep van 35 mensen zijn naar schatting biseksueel? (antwoord: 5) - Hoeveel procent van de Nederlanders vindt twee zoenende mannen vervelend om naar te kijken? (antwoord: 48%) - Hoeveel procent van de Nederlanders vindt twee zoenende vrouwen vervelend om naar te kijken? (antwoord: 31%) - Hoeveel procent van de Nederlanders vindt een zoenend heterostel vervelend om naar te kijken? (antwoord: 8%) - Mogen homostellen in Nederland trouwen voor de gemeente? (antwoord: ja) - Mogen homostellen in alle kerken trouwen? (antwoord: nee) Bespreek nu met elkaar:
- Vind je homoseksualiteit acceptabel? - Wat denk je als je twee jongens of twee meiden ziet die verliefd zijn? - Is dat anders dan met een jongen en een meisje?
JIJZELF Duur: vijftien minuten Lees de teksten die hieronder staan: ‘Ouders' en ‘Vrienden'. Beantwoord daarna de volgende vragen. Deze vragen zijn persoonlijker. Probeer de sfeer respectvol te houden. - Stel je voor dat je zou ontdekken dat je zelf homoseksueel bent... Zou je het vertellen? Aan wie wel en wie (liever) niet? - Hoe zou je omgeving reageren? - Zou je bidden om / hopen op ‘genezing'? Ouders Wanneer jongeren aan hun ouders over hun homoseksuele geaardheid vertellen, kunnen ouders daar veel moeite mee hebben. Dat kan om geloofsredenen zijn maar ook omdat men in de persoonlijke kring geen homoseksuelen kent en het daardoor vreemd vindt. Ook kunnen ouders zich zorgen maken over de reacties van andere mensen en de moeilijkheden die hun kind tegen kan komen. Het krijgen van kleinkinderen is ook minder vanzelfsprekend. Dat kan ze verdrietig maken. Er zijn natuurlijk ook ouders voor wie het geen punt is dat hun kind homo is, dat is natuurlijk het makkelijkst voor de jongere zelf. Maar ook dan is het moeilijk om te vertellen. Vrienden Hoe vrienden reageren kan heel verschillend zijn. Zoals al gezegd is de tolerantie op scholen afgenomen. Veel jongeren lopen dan ook een reëel risico om vrienden kwijt te raken. Aan de andere kant kan het een enorme opluchting geven als je vrienden ervan weten zodat je bij hen jezelf kan zijn. Wat een slimme zet kan zijn, is om eerst met één vriend over je geaardheid te praten. Een persoon alleen reageert vaak met meer begrip dan wanneer die persoon in een groep is omdat hij/zij dan geen rekening hoeft te houden met de meningen van anderen.
KERK Duur: tien minuten Homoseksualiteit wordt zichtbaarder in de samenleving. Juist die zichtbaarheid maakt dat jongeren eerder hun eigen homoseksuele gevoelens erkennen. Ook komt er in steeds meer kerken openheid, wat overigens nog niet betekent dat homoseksuele relaties daar geaccepteerd worden. Wel durven homo's uit verschillende kerken zich steeds meer te organiseren waardoor verenigingen als Contrario en het CHJC groeiende zijn. Voorbereiding Zoek uit hoe jullie kerk (formeel) tegenover homoseksualiteit staat. Bevraag bijvoorbeeld de predikant of een
kerkenraadslid. Is het geaccepteerd? Mogen homoseksuele stellen trouwen in jullie kerk? Vraag ook naar het waarom van de antwoorden. Bespreek met elkaar: - Hoe denk je dat jullie kerk tegenover homoseksualiteit staat? Waaruit blijkt dat? Ben je het daarmee eens? - Is er een formeel standpunt? Komt dat overeen met wat je dacht? - Zou een homoseksuele jongere zich in jullie kerk thuis voelen?
HOMOSEKSUELE OUDERS (16+) Duur: veertig minuten Materiaal: aflevering Jong 20 mei 2005 (www.eo.nl/jong) en afspeelapparatuur Doelstelling: inleven in jongeren met een homoseksuele ouder Kijk samen naar de aflevering van Jong en bespreek de volgende vragen: - Als je Simone was geweest, had je dan ook met je vader willen spreken? Wat vind je van het gesprek tussen Simone en haar vader? - Simone's moeder zegt dat ze niet wist dat haar man homo is, terwijl haar vader zegt dat ze dat wel wist. Hoe zou dat voor Simone zijn? En voor jou? - Hoe zou je het vinden als je ouders net als die van Ilse op vakantie zouden vertellen dat één van hen homo is? Zijn er voordelen aan dat ze dat zo gedaan hebben? En nadelen? - Wat vind je ervan dat Martine zegt dat God moet oordelen of een lesbische relatie goed is? - Wat denk je dat Martines eigen mening is? Vind zij haar moeder zondiger dan andere mensen? Waarom wel/niet?
COMING-OUT Duur: twintig minuten Materiaal: computer(s) met internetaansluiting of geprinte verhalen Lees samen enkele verhalen van www.comingout.nl. Kies voor verhalen van jongeren van diverse leeftijden. Bespreek wat je vindt van de situatie waarin deze jongeren verkeren. In die verhalen gaat het vaak over de reacties van anderen. Wat vinden jullie van die reacties? Hoe vind je de reactie van de moeder in de volgende briefwisseling? Lieve Mam, Ik moet je iets vertellen wat ik niet zo goed durf. Daarom schrijf ik je deze brief. Ik heb me altijd al anders gevoeld dan anderen en een tijdje geleden kwam ik erachter wat het was. Ik ben denk ik homo. Ik zit heel erg met dit probleem, maar ik begin het langzamerhand een beetje te accepteren. Ik kan er immers niks aan doen dat ik dit voel. Ik weet eigenlijk 99,9% zeker dat je zult zeggen: "Dat kun je niet weten, daar ben je nog te jong voor." Nou, blijkbaar niet. Ik heb door deze gevoelens mezelf gehaat, ik wilde niks meer doen. Ik begon ook op school af te dwalen en lette niet meer goed op. Dat is nu gelukkig wat minder.
Ik heb ook al een keer verkering gehad met een jongen. Ik weet zeker dat dit gevoel voor jongens geen gevoel is dat weg gaat. Ik hoop dat je het een beetje kan begrijpen? Je mag dit ook aan pap laten lezen. Ik wil niet dat je me belt. Zet gewoon maar een reactie terug in een brief. Mam ik hou van je... en van jou ook pap. Ik hoop dat je ermee kunt leven, want ik kan er zelf ook niks aan doen wat ik voel. Heel veel xxxxjes, groetjes. Ik hou van jullie !!
Lieve, lieve jongen, Wij zijn heel blij dat je ons dit verteld hebt. We zullen altijd van je blijven houden, wat voor seksuele geaardheid je ook hebt. Je kunt ALTIJD bij ons terecht als je erover wilt praten. We merken dat je er goed over nagedacht hebt. Ik vind het moeilijk dat je er al zo lang zelf mee bezig bent geweest. En ik vind het nog moeilijker dat het misschien lastig voor je wordt, in de toekomst. Het liefst zou ik willen dat je een makkelijk leven krijgt. Maar het belangrijkste is dat je gelukkig bent en jezelf kunt zijn! We houden heeeeel veel van je. Liefs mama, ook namens pap.
PRAKTIJKVERHAAL Nodig iemand uit je eigen gemeente uit, van wie je weet dat hij/zij homo is en daar goed met jongeren over kan en wil praten. Of vraag iemand van het plaatselijke COC of een andere homovereniging om langs te komen. Bereid de ontmoeting voor door vooraf samen vragen te bedenken en die op te schrijven. De gespreksleider houdt de vragen tijdens de ontmoeting bij de hand. Eventueel kun je ze ook alvast naar de gast opsturen. Bespreek ook de wensen van je gast. Wil die een verhaal vertellen of liever vragen beantwoorden? Vergeet niet een leuke attentie voor jullie gast te kopen.
POLITIEK (16+) Doelstelling: jongeren vormen zich een mening met betrekking tot homorechten en rechten van anderen Praat met elkaar over de volgende situaties en bedenk wat er moet gebeuren: Het nieuwe kabinet (Balkende IV) heeft bepaald dat ambtenaren van de burgerlijke stand mogen weigeren om een ‘homohuwelijk' te sluiten. Verschillende gemeenten zijn het daar niet mee eens. Zij vinden dat discriminatie van homo's en vinden dat ook heterostellen het recht hebben om te weten of hun ambtenaar ‘homohuwelijken' sluit.
Wat vinden jullie: - Zijn alle ambtenaren van de burgerlijke stand verplicht om ‘homohuwelijken' te sluiten, oftewel moeten zij gewoon de wet uitvoeren? Of mogen zij zich beroepen op gewetensbezwaren? - Moeten heterostellen daarover ingelicht worden? Zo'n 43% van de Marokkanen is tegen homoseksuele relaties. - Als twee homo's hand in hand lopen door een buurt waar de meerderheid van Marokkaanse afkomst is en vervolgens lastig gevallen worden, hebben zij dat dan zelf uitgelokt? - Wat moet er gebeuren als homo's in bepaalde straten regelmatig geslagen worden? - Maakt het uit of het gaat om een buurt met voornamelijk autochtonen dan wel allochtonen? Kerkpolitiek In sommige kerken mogen homo's niet deelnemen aan het avondmaal. - Heeft een kerkenraad het recht om zo'n oordeel uit te spreken? Waarom wel of niet?