Geschikt werk voor geschikte mensen
Divosa vrijdag
Utrecht, 14 maart 2014
Erik Voerman UWV WERKbedrijf 2
Ontwikkelingen Wajong ¢ Afname
groei aantal Wajongers sinds 2010 ¢ Na instroom gaan jongeren sneller aan ‘t werk ¢ Meerderheid aan ‘t werk in regulier werk ¢
Wel nog veel baanwisseling
¢ Geringer
aandeel in Wsw ¢ Wsw kent ongeveer 100.000 plaatsen ¢
Weinig verloop, veel werkbehoud
¢ Werkregeling
kent een grote groep ‘niet direct beschikbaar’ (studie, zorg etc.) Aandeel werkenden zal nog verder toenemen ¢ Deel alsnog geen duurzame arbeidsmogelijkheden ¢
¢ Verhoging
arbeidsparticipatie vraagt veel inspanning! 3
Aantal klanten UWV met Wajong uitkering (2012)
Wajong
2012
oWajong
189.600
nWajong (2010)
36.900
Waarvan werkregeling
67%
Waarvan studieregeling
23%
Waarvan volledig en duurzaam arbeidsongeschikt
9%
Totaal
226.500
Verwachting eind 2014
240.000
4
Een beeld van de populatie op basis van diagnose (bron UWV-SBK) ASS
16% Autistisch Spectrum Stoornis
ADHD 7%
VB
Overige Ontwikkelingsstoornissen 5%
verstandelijk beperkt 39%, waarvan 22% diep/ernstig/ matig
Fysieke beperkingen 14%
Psychiatrische ziektebeelden 19% Comorbiteit 50% Multiproblematiek
Persoonlijkheidsstoornissen,Stemmingsstoornissen Schizofrenie Overige psychiatrische ziektebeelden
5
Een kwart van de Wajongers werkt
6
6
Ontwikkeling werkende Wajongers
7
7
Werken met ondersteuning
Aantal
Werkende Wajongers bij een reguliere werkgever
Aandeel
27.700
Werkt met/na ondersteuning in de vorm van*: - jobcoach - loonkostensubsidie - loondispensatie - overige voorzieningen - inzet re-integratietraject (in de afgelopen twee jaar)
Werkt met tenminste één van de genoemde vormen van ondersteuning
35% 8% 41% 5% 20%
58%
* Ingezette ondersteuning en trajecten in de afgelopen twee jaar; beschikking afgegeven voor loondispensatie afgelopen vijf jaar (bron: UWV, 2012)
8
Inkomsten uit werk van Wajongers bij een reguliere werkgever
¢ 72%
verdient minder dan maandelijks WML
<= 20% WML per maand
15%
>= 21% - 50% WML
28%
>=50% - 75% WML
18%
¢ Redenen
voor het minder verdienen dan 100% maandelijks WML: ¢ ¢
>=75% - 100% WML
11%
>=100% WML per maand
28%
totaal
Deel werkt met loondispensatie Deel werkt minder uren per maand
100%
9
Werk komt voor velen niet vanzelf, zeker niet voor jongeren met een beperking ! ¢ Inzet ¢ ¢ ¢
re-integratiebegeleiding
UWV intensieve dienstverlening Externe partners in vorm van re-integratie Innovatieve trajecten en projecten, leerwerktrajecten, scholing, vaardigheidstraining, etc.
¢ Acceptatie door leidinggevenden en collega’s ¢ Interne begeleiding: koppeling aan een collega ¢ Aanpassingen in het werk ¢ Een zekere productiviteit door de werknemer ¢ Hoge score op werkgedrag; stabiele woonomgeving;
ondersteuning door sociale omgeving, etc. ¢ Goede samenwerking begeleiders op diverse terreinen (arbeid, wonen en zorg) 10
Soorten (werk)voorzieningen ¢ Vervoersvoorzieningen ¢
(taxikostenvergoeding; aanpassingen eigen auto; rolstoelen in de werksfeer)
¢ Meeneembare ¢
(brailleleesregels; aangepast meubilair etc)
¢ Intermediaire ¢
voorzieningen dienstverlening
(bijv. doventolk; voorleeshulp voor blinden)
¢ Jobcoach
(alleen voor werknemers) ¢ Subsidie voor werkgevers t.b.v. aanpassingen in bedrijf ¢ Begeleiding vòòr en na de start voor zelfstandigen ¢ Aanpassingen van de werkplek van de startende zelfstandige ¢ Starterskrediet: borgstelling door UWV op lening door bank of, indien dit niet mogelijk blijkt, een geldlening door UWV 11
Garantiebanen voor de doelgroep Werkgevers stellen zich garant voor banen voor mensen met arbeidsbeperkingen <wml ¢ Komende jaren zijn prioritaire doelgroepen bij toeleiding naar garantiebanen: ¢
¢
zittend bestand Wajong
¢
mensen op wachtlijst WSW
¢
UWV brengt het huidige bestand ”in beeld” (profiel op werk.nl) Er komt extra inzet op oWajong
¢
Opbouw banen: Baanafspraak
2014
2026
Markt
5.000
100.000
Overheid
2.500
25.000
12
Samenwerking in de regio: visie UWV ¢ Gemeenschappelijke
dienstverlening voor werkgevers en werkzoekenden in de arbeidsmarktregio. ¢ Model uitwerken waar de burger zich maar een keer hoeft te melden en met de minste maatschappelijk kosten. ¢ Een loket voor werkgevers in de regio en een landelijk, publiek werkgeversservicepunt voor landelijke afspraken ¢ Gemeenten zijn in de regio in de lead voor de vorming van de werkbedrijven. Sociale partners worden betrokken. ¢ Eén transparant werkzoekenden en vacaturebestand voor het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. ¢ Zoveel mogelijk gebruik maken van bestaande structuren. ¢ Gefaseerde aanpak gezien omvang vraagstuk en (snelle) ingangsdatum Participatiewet (1-1-2015). 13
Beoordelingstaken UWV (deels nieuw) Wettelijke taak van UWV / beoordelingen: ¢
Wajong 2015
¢
Baangarantie
¢
Advies beschut werk
¢
Medische uren beperkten (MUB)
¢
Herindicatie Wsw (beschut werken resp. begeleid werken)
¢
Loonwaardevaststelling bij inzet van loondispensatie (Wajong)
¢
(duurzaam geen) arbeidsvermogen binnen de herindelingsoperatie
¢
Voortgezette werkregeling nWajong
Facultatieve dienstverlening door UWV (op verzoek gemeente): ¢
Beoordeling loonkostensubsidie (LKS)
¢
Loonwaardevaststelling bij inzet LKS door gemeente
¢
Studieregeling (niet in staat wml te verdienen)
Inzet UWV: ¢
Zo integraal mogelijk beoordelen
¢
Met respect voor gemeentelijke beleidsvrijheid
14
Voorzieningen en faciliteiten werkbedrijven
Þ
Onder regie van het regionale Werkbedrijf worden minimaal de volgende functionaliteiten georganiseerd:
¢ Dienstverlening
werkzoekenden en werkgevers ¢ Loonwaardebepaling ¢ Inzet van instrumenten zoals bijv. loonkostensubsidie, proefplaatsing, jobcoaching, no-riskpolis ¢ Verstrekken voorzieningen zoals bijv. werkplekaanpassingen ¢ Beschut werk ¢ Expertise rondom jobcreatie en job carving: ¢
Vraagt een andere kijk op arbeid en organisatie>>>>>>
15
Van exclusief naar inclusief
¢ Werkgever
is spil in moderne sociale zekerheid,
dus ¢ Wetgeving,
beleid en uitvoering richten op vergroten van de inclusiviteit van arbeidsorganisaties, nl: Bereidheid om mensen met beperkingen op te nemen ¢ Vermogen om ze productief in te zetten ¢
¢
Krijgt al meer vorm in de baangarantie afspraken
16
Arbeidsorganisaties: nog vaak exclusief en aanbodgericht ¢
Huidige arbeidsorganisaties zijn doorgaans exclusief ingericht voor mensen: zonder beperkingen ¢ met de juiste kwalifikaties ¢
¢
Beleid & uitvoering is overwegend cliëntgericht ¢
Geldt ook voor professionals! -‐ beoordelen, begeleiden, adviseren, coachen van individuele cliënten
17
18
Van exclusief naar inclusief Een inclusieve arbeidsorganisatie is adaptief: stemt de werkverdeling en (bege)leiding voortdurend af op verschillen en veranderingen in beschikbaar arbeidspotentieel (extern en intern) Is daardoor in staat: Om mensen met arbeidsbeperkingen op te nemen en ook duurzaam in dienst te houden te voorkomen dat werknemers voortijdig uitvallen met arbeidsbeperkingen door ziekte of veroudering
19
20
Onderwijs en netwerken Wajong ¢
¢ ¢
Doel: Dat aankomende Wajongers na school maximaal participeren in werk en maatschappij en zo min mogelijk afhankelijk zijn van een uitkering Waarom: Instroom is nog steeds erg hoog Hoe: Door de focus al vroeg op werk te richten ¢
Samenwerking met scholen voor een gezamenlijke regie op de potentiële instroom Wajong
¢
Verkrijgen van inzicht in de aankomende Wajongers die binnen de scholen aanwezig zijn m.b.t. inzetbaarheid
¢
Matchen van aankomende Wajongers (met arbeidpotentie) met passende arbeidsplaatsen
21
Rolverdeling School en UWV ¢
Wat doet de school ¢ ¢ ¢ ¢
¢
Uitstroomprofielen vaststellen Transitieplan per leerling Gegevens aanleveren over de leerling (alleen met arbeidsprofiel) Blijft verantwoordelijk voor de leerling tijdens de schooltijd
Wat doet UWV ¢
Voor de leerling: -‐ -‐ -‐ -‐
¢
Het voeren van WERKgesprekken Inzetten van werkinstrumenten/voorzieningen Testen t.b.v. de leerlingen van de school Op verzoek afgeven van een verklaring scholingsbelemmering (no risk)
Voor de school: -‐ Oudervoorlichting -‐ Advies in de begeleiding van schoolverlater naar werk -‐ Advies over de werkgelegenheid in de regio 22
Onderwijs, Wajong en Participatiewet ¢ Samenwerking ¢ Vso,
met onderwijs is van essentieel belang
PrO, (MBO 1/ROC)
Jongeren (met uitstroomprofiel werk) direct naar werk vanuit school: een vloeiende overgang realiseren ¢ Samenwerking met MEE, gemeente etc. ¢
¢ Rol
van UWV eindigt in 2015 ¢ Gemeenten aan zet vanaf dat moment ¢ Onderwijs
dient aansluiting te krijgen in de regionale werkbedrijven 23
Participatiewet en jonggehandicapten
Iedereen kan participeren……..maar, krijgt iedereen ook die kans? Veel jongeren hebben intensieve ondersteuning en coaching nodig Gemeenten bepalen deze inzet Wat doen we met de nieuwe nuggers? 24
Als laatste nog wat praktische info
¢ Informatie
over Wajong en Participatiewet:
http://www.uwv.nl/OverUWV/kennis_cijfers_en_onderzoek ¢ http://www.uwv.nl/Particulieren/themadossiers/ participatiewet ¢ http://www.uwv.nl/overuwv/Images/ Feiten_en_cijfers_over_de_Wajong_20130718.pdf ¢ http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wajong ¢ https://www.werk.nl/wajong/werknemer/ ¢
25
