Voorwoord. Ik heb stage gelopen van 4 september 2011 tot en met 21 januari 2012 bij Glas atelier 't Aanzicht in Bredevoort. Ik heb daar een erg leuke tijd gehad. Ik heb daar heel veel verschillende dingen gedaan en geleerd. Zoals glas in lood ramen maken, mousseline glas maken, glas kralen maken. Leren werken met de hot pot, en fussen in de oven. Daarvoor wil ik Gerco en Annemarie bedanken.
Gerda Straatman
Pagina 1
Inhoudsopgave.
Inleiding.
Pagina. 3
Wat is brandschilderen?
Pagina. 4
Het gemeente wapen.
Pagina. 6
De Cursus.
Pagina. 7
Bronvermelding.
Pagina. 9
Gerda Straatman
Pagina 2
Inleiding.
In dit verslag ga ik vertellen wat ik allemaal heb gedaan tijdens de brandschilder cursus. Ik mocht de cursus volgen van mijn stagebegeleider. Eerst ga ik even een stukje vertellen over hoe het brandschilderen gaat, daarna een stukje over het gemeente wapen van Borger – Odoorn. Daarna ga ik vertellen wat ik heb gedaan en geleerd in de 6 lessen van de brandschilder cursus.
Veel plezier met het lezen van het verslag.
Gerda Straatman
Pagina 3
Wat is Brandschilderen? Brandschilderen is schilderen op glas met een pigment wat je aanmaakt met een medium, daarna word het ingebrand. Dat wil zeggen dat het de oven in gaat die word 640 °c. Bij deze tempratuur is het bovenste laagje glas week en zo kunnen de pigmenten in het glas zakken. Als het glas afgekoeld is kun je de schildering er niet meer afhalen. Veel soorten glas hebben aan 1 kant allemaal bobbels en strepen en de andere kant van het glas is vaak glad. De Schildering word daarom op de vlakste kant van het glas aangebracht, dat is om te verkomen dat je penseel in de strepen en bobbels blijft hangen en zo voorkom je dikke klodders verf of je werk. De contourlijnen worden aangebracht met een medium die geschikt is voor de contourverven. Dat medium bestaat uit: 5 delen spiritus 15 delen Water 2 delen water vriendelijk medium (arabies gom) Zo heb je ook een medium voor grisaille (schaduw effecten) en die bestaat uit: 15 delen spiritus 1 deel water vriendelijk medium (arabies gom) 5 delen water En er is ook een medium voor de emaille (kleuren), en die bestaat uit: 10 delen spiritus 10 delen water 1 deel water vriendelijk medium (arabies gom) Met de contourverf brengen we alleen het lijnenspel aan. Dat doen we vaak met een letterzetter (zie de foto hier boven). Als dat droog is kan de plaat glas de oven in en ingebrand worden. Als het glas dan weer is afgekoeld brengen we de grisaille aan. Dit is de laag voor de schaduw effecten. Als we deze laag aan brengen doen we dat met een kleine spalter (zie hier naast de foto). De hele glas plaat word dan beschilderd en verdast. Verdassen doen we met een das kwast. Dat zorgt er voor dat er zo min mogelijk strepen in de schaduw laag komen. Als de verf droog is kunnen we de verflaag gaan bewerken en stukken weg halen waar geen schaduw moet komen. Het weg halen van de verflaag gebeurd vaak met een wattenstaafje en cocktailprikkers. Voor het bewerken van de verflaag kun je verschillende kwasten gebruiken met zachte haren of hardere haren. als dat allemaal gebeurt is dan kan de glas plaat weer de oven in. Daarna kunnen we de emailles gaan aanbrengen, dat zijn de kleuren die in de schildering komen. Je kunt de kleuren aan brengen door het vlak in te kleuren en dan verdassen (zie hier naast een foto van een daskwast) en dan het overtollige weg halen. Maar dan moet je goed op letten dat je de kleuren die aan elkaar grenzen niet over lopen in elkaar. Je kunt ook de Gerda Straatman
Pagina 4
afbeelding in kleuren als een schilderij. De vlakken die gekleurd moeten worden in kleuren met een penseel. Dan kun je precies werken en heb je minder kans dat de kleuren elkaar raken, en dan niet gaan overlopen in elkaar. Dan kan het voor de laatste keer de oven in, en is de gebrandschilderde afbeelding klaar. Hieronder een paar voorbeelden van kleuren en kleurnummers. F7137 Transparant Opaal Oranje, tempratuur 550°c – 610°c. P2228, Transparant Blauw, tempratuur 550°c – 610°c. P3031, Transparant Zilvergeel, tempratuur 550°c – 610°c. P7118, Transparant Violet, tempratuur 550°c – 610°c. P7182, Transparant Antiek Rood, tempratuur 550°c – 610°c. Hieronder een afbeelding met de kleurnummers en kleuren.
Gerda Straatman
Pagina 5
Het Gemeente wapen. Op 17 juli 1999 kreeg de gemeente Borger – Odoorn op koninklijk besluit een gemeente wapen. De 2 kleuren goud en zwart verwijzen naar het veen en zand gedeelte van de gemeente. Ook de twee afbeeldingen in het schild verwijzen naar het veen en zand gedeelte. Een houten schep staat voor het veen, en een hunebed staat voor het zand gedeelte. De paarden verwijzen naar het agrarische geschiedenis van de gemeente en naar het belang van het paard voor sport en recreatie.
Gerda Straatman
Pagina 6
De Cursus. Les 1. Zeefdrukken, zeefdruk medium aanmaken 70 gram 15 gram 15 gram pigment zeefdrukolie en dannerlak. In de eerste les hebben we een zeefdruk gemaakt die later in gebrand word. Iedereen mocht een zeefdrukraam kiezen en dan moesten we die drukken op een plaatje glas. * De foto hiernaast is een voorbeeld van de gezeefdrukte plaatjes met een grisaille er op gezet. Les 2 In deze les zijn we echt begonnen met ons eigen werkstuk. Omdat het mijn eerste keer was dat ik een cursus brandschilderen volgde moest ik het wapen van Gelderland maken. Omdat ik in Drenthe woon mocht ik ook het Wapen van Drenthe of van de Gemeente maken. Ik heb gekozen voor het wapen van de gemeente Borger - Odoorn. We hebben een glas plaat gekregen in de juiste maat, en daarop moesten we de contouren zetten. We legden de afbeelding op een licht bak en daarop de glasplaat. Toen gingen we met een penseel de contour lijnen er op zetten met contourverf. * De foto hiernaast is het wapen van de gemeente Borger – Odoorn alleen in contourlijnen. Les 3 De grisaille laag heb ik over de hele glas plaat aangebracht. Eerst heb ik de paarden bewerkt om er mooie schaduw partijen in aan te brengen. Les 4 Ik heb hier de grisaille laag gespat met een kwast en water. Eerst moest ik het glas verwaren met een föhn en toen kon ik met de kwast gaan spatten. Zodat de druppeltjes water op het glas vielen. De druppeltjes moesten gelijk weer droog geföhnd worden. En zo ben ik doorgegaan totdat ik de achtergrond helemaal goed vond. * Op de foto hiernaast is de bewerking van het spatten goed te zien. Les 5 Toen de glas plaat weer uit de oven kwam waren alle bewerkingen en de schaduw partijen weggevaagd. waarschijnlijk is dat gebeurd met het spatten van de achtergrond. Toen heb ik bruine grisaille gepakt en heb ik de paarden opnieuw bewerkt en schaduw partijen ingemaakt. En ik heb later nog zilvergeel aangebracht op de achterkant van de glas plaat. Gerda Straatman
Pagina 7
* Op de foto hiernaast is te zien dat er een bruine laag over het zilvergeel heen lag en dat de paarden bewerkt zijn. Les 6 Het bruine stof verwijderd van het zilvergeel. Daarna heb ik de kleuren rood en groen aangebracht op de gewone kant van de glasplaat.
Een aantal weken later heb ik het paneel in het lood gezet. * Op de foto hieronder is het eind resultaat te zien.
Gerda Straatman
Pagina 8
Bronvermelding. Informatie boekje Cursus Brandschilderen samen gesteld door Gerco Honders ( atelier ’t Aanzicht) http://www.borger-odoorn.nl/over-de-gemeente/wapen-vlag-logo.html www.pfann.nl (glas groothandel) Informatie papieren van meneer Ravers.
Gerda Straatman
Pagina 9
Dit verslag is ondertekend door: Gerco Honders:
Gerda Straatman
Pagina 10
