INHOUD
Gens Nostra
januari 2015 - nummer 1
3
Van de redactie
4
Mirjam Neutenboom-Dieleman: De afkomst van Anna van Schoonhoven (†1477)
Bronnen, bewijzen en beelden
13
Portret van Jacob en Cornelia van der Kooij
14
Cornelis R. H. Snijder: Het scherprechtersgeslacht Pruijm/Pfraum, ook Prom/Praum/ Sprong genoemd
24 Henk Zomer: Teunis Karst en de mobilisatie van 1917 27 Henk Zomer: Dagboek van Margreet Kerssies 30 Gea Straat-Kammenga: Het levensverhaal van Luitje Smit 34 Digitaal, Jan Diebrink: Genealogische programma’s zijn voor de stamboomonderzoeker bijna niet meer weg te denken 37 Portret van Charles Eekelaar en Regine van Pelt 38 Tijdschriften 46 Nieuws 46 Aanvullingen en verbeteringen 47 Colofon
Bij de voorplaat: Detail van deel acht uit de kalender van Les Très Riches Heures du Duc de Berry (De Zeer Rijke Uren van de Hertog van Berry). Dit is een getijdenboek, besteld rond 1410 door Jan van Berry en gedeeltelijk vervaardigd door de befaamde miniatuurschilders de gebroeders Van Limburg. Het manuscript bevindt zich in het Musée Condé, dat is ondergebracht in het Kasteel van Chantilly. Gebroeders Van Limburg is de gebruikelijke benaming voor Paul (Nijmegen, 1386-1387 - Bourges, 1416), Herman (Nijmegen, 1385 - Bourges, 1416) en Johan (Nijmegen, 1388 - Bourges, 1416) van Limburg, telgen uit een kunstenaarsfamilie uit Nijmegen en alle drie belangrijke illuminatoren of miniaturisten uit de middeleeuwen. De naam ‘Van Limburg’ dook voor het eerst op in Nijmegen in 1366 toen een zekere ‘Johannes de Lymborgh’ geregistreerd werd als burger van de stad. Nijmegen was in die tijd een van de vier hoofdplaatsen van het hertogdom Gelre. Er is enige discussie over de afkomst van de naam ‘Van Limburg’, maar Friedrich Gorissen kwam tot de conclusie dat Johannes van Lymborgh afkomstig was uit Limburg aan de Vesder, de hoofdstad van het toenmalige Hertogdom Limburg gelegen tussen Aken en Luik in het huidige België. Het is niet zeker, maar waarschijnlijk was deze Johannes de Lymborgh de vader van Arnold de Lymborgh de beeldsnijder die tussen 1355 en 1360 geboren werd in Nijmegen. Arnold trouwde omstreeks 1385 met Metta of Mechteld Maelwael, de zus van de kunstschilder Jan Maelwael en ze kregen minstens zes kinderen tussen 1385 en 1395. De oudste was Herman, geboren in 1385, Paul volgde in 1386-1387 en Johan in 1388. Een vierde broer Rutger werd geboren in 1390 gevolgd door Arnold omstreeks 1392 en het enige meisje Greta werd geboren in 1395. Hun grootvader langs moederszijde, Willem Maelwael, had zich omstreeks 1380 in Nijmegen gevestigd, samen met zijn broers Johan en Herman, ze kwamen waarschijnlijk uit het naburige Kleef. Gezien de gewoontes van de tijd is het zeer waarschijnlijk dat de broers hun eerste opleiding kregen in het atelier van hun vader en grootvader in Nijmegen, maar omstreeks 1398, waarschijnlijk na de dood van hun vader, werden Herman en Johan, nauwelijks 13 en 10 jaar oud, in de leer gedaan bij de goudsmid Alebret de Bolure in Parijs.
2 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 1
INHOUD
Gens Nostra 51
februari 2015 - nummer 2
Van de redactie
52 Harmen Snel: De Brouwertjes. Met dieven vangt men dieven!, deel 1 60 Piet Verdonk: Vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden in dienst van de VOC 63 Portret van Herman Gijsbert Keppel Hesselink 64 Hans Nagtegaal: Veertien kwartieren van Dr. François Françoisz Boogert 66 Mario Prudon: Twee generaties schippers Prudon 75 Digitaal: Suggesties voor het zoeken op het internet door een genealoog, deel 3 82 Portret van Pieter Jan van der Cingel 84 Tijdschriften 92 Een gouden speld voor Hans de Boo 93 Een zilveren speld voor Arie-Cees Kleywegt 94 Overleden in 2014 95 Colofon
Bij de voorplaat: Schilderij van P.J. Schotel uit de verzameling van Van Brug Collections te Epe, 1845. Petrus Johannes Schotel (Dordrecht, 11 november 1808 – Dresden, 23 juli 1865) woonde oorspronkelijk in Dordrecht en was in dienst bij de Koninklijke Marine in Medemblik. Voor deze instelling reisde hij veel, meestal op marineschepen. Schotel woonde in Kampen van 1851 tot 1856 en werd vervolgens overgeplaatst naar Dusseldorf. Schotel was voornamelijk bekend als schilder van zeegezichten en schepen maar werd ook etser en lithograaf. Jan was een duidelijk volger van de klassieke Hollandse school. In allerlei musea in Nederland zijn werken van hem te vinden, met name scheepsportretten en zeegezichten. Hij trouwt Marie Victoire De Veye. De kinderen van het paar krijgen de talenten van hun ouders mee, dochter Petronella Elisabeth Schotel (1834-1917) is ook kunstschilderes geworden. In 1850 verlaat hij de dienst in Medemblik en vestigt zich voor enkele jaren in Kampen, waarna hij in 1860 naar Düsseldorf, destijds een kunstenaarscentrum, vertrok. In 1860 verhuist Jan Schotel naar Dresden, waar hij overlijdt. Hij was een zoon van Johannes Christiaan Schotel (Dordrecht, 11 november 1787 – aldaar, 21 december 1838) een Nederlands kunstschilder en van Petronella Elisabeth van Steenbergen. Andere kinderen van hen waren: Christina Petronella Schotel, geboren Dordrecht 26 februari 1818, schilderes van stillevens, vooral van bloemen en vruchten, overleden Aardenburg, 7 juli 1854 en Gillis Dionysius Jacobus Schotel, predikant in Brabant.
50 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 2
INHOUD
Gens Nostra
maart 2015 - nummer 3
99 Van de redactie 100 Harmen Snel: De Brouwertjes. Met dieven vangt men dieven! Deel 2 107 Frits van Oostvoorn: Oproep voor leden voor het insturen van bijdragen voor Gens Nostra 108 Roger van Kerckhoven: Bericht uit den Grooten Oorlog van gijzelaar Florimond Becq 115 Hans Meijeraan: Geboorteakte met drie aantekeningen in de marge 118 Hans Nagtegaal: De kwartieren van mr. Willem van der Lelij 121 Portret van Jan Willem Hoebert Welzen en zijn broer Jozef Willem Hoebert Welzen 123 Digitaal. Mathieu Hendriks: De NGV website: een rijke bron aan genealogisch materiaal 126 Portret van Kitty en Dirk Musquetier 128 Boekrecensies 131 Tijdschriften 143 Colofon
Bij de voorplaat: Bretonse kleermaaksters van Jean Baptiste Jules Trayer uit 1854. Olieverfschilderij op linnen, 72,5 x 90,5 cm. Jean Baptiste Jules Trayer, ook bekend als Jules Trayer, werd geboren in 1824, studeerde bij zijn vader en Justin Lequien (ook: Llequin of Lequin) aan de Académie Suisse. De Académie Suisse was een kunstacademie gesticht in 1815 door Charles Suisse, en was gelegen in Parijs, op de hoek van de Quai des Orfévres en de Boulevard du Palais. Hij schilderde familiestukken waarvan vooral de hoofden bijzonder werden gevonden en waarvoor hij prijzen kreeg in 1853 en 1855. Zijn ouders waren Joseph Jean Trayer (zoon van Didier Trayer en Marie Catherine Sturel), geboren Metz 1 oktober 1795, landschapsschilder, overleden Parijs 4 april 1847, en Geneviève Françoise Barrois (dochter van MarieFrançoise Riché), geboren Parijs 1798 , overleden Parijs 26 juli 1850, die trouwden op 14 juli 1821 in Parijs. Jean-Baptiste Jules Trayer 1824-1909 trouwt Parijs 30 augustus 1851 met Zuline Neuhaus (dit Maisonneuve) geboren Parijs 31 maart 1832, overleden Parijs 10 oktober 1899. Zij kregen minstens één zoon: Paul Trayer, geboren Parijs 15 oktober 1862, die trouwt met Jeanne Roturo.
98 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 3
INHOUD
Gens Nostra
april 2015 - nummer 4
147 Van de redactie 148 Tiny Hofman: Een Duitse voorvader, Harmanus Dirxsz van Grevenbroeck (± 1580-1642) 158 Jan Sjoert Moolhuizen: Het stuurmans-leven van zeekapitein Luppo Gerlof Stel van
24 april tot 4 november 1879
164 Hans Nagtegaal: Het wapen van Maerten Engelbrechtsz Graswinckel 168 Petronella J.C. Elema: Het huwelijk van Jacob Steffens. Een schippersfamilie Swart uit Groningen 175 Toon van Gestel: Genealogie vroeger en nu: met enige implicaties voor de NGV 177 Digitaal. Antonia Veldhuis: TOP-10 van interessante websites 181 Boekrecensies 184 Jos Kaldenbach en Wil van der Horst: Duitslanddag 2015 - een impressie 185 Tijdschriften 190 Aankondiging van de halfjaarlijkse Algemene Vergadering 191 Colofon
Bij de Voorplaat De schoenmakerswerkplaats, olieverfschilderij van David III Rijckaert, 1660. Afmetingen 53 x 69 cm Schilderijen collectie Rijksmuseum. David III Rijckaert kwam uit een schildersfamilie: I. David I Rijckaert, Antwerps schilder uit de zestiende eeuw. Hij trouwt Catherine Rem met wie hij acht kinderen kreeg. Drie van hun zonen waren schilders: David II, Martin en Paul. David I moet getrouwd zijn in de gereformeerde kerk toen die dominant werd in Antwerpen, voor augustus 1585. Hij vernieuwde zijn huwelijk in de katholieke kerk in juli 1589 en hij liet bij deze gelegenheid zijn oudste zoon, David II die waarschijnlijk in 1586 geboren was, opnieuw dopen. De datum van overlijden van David I is onbekend maar zal waarschijnlijk omstreeks 1607 geweest zijn. II. David II Rijckaert, Antwerps schilder uit de zeventiende eeuw. Hij werd waarschijnlijk in 1586 geboren en werd in 1589 opnieuw gedoopt in de katholieke kerk. Hij trouwt 19 juli 1608 Catherine de Merre. In 1609, 1611, 16281629 had hij leerlingen. We kennen zijn schilderijen alleen uit de beschrijvingen van Corneille de Bie (die zegt dat hij landschappen schilderde met bergen en rivieren) en van Van den Branden (die de volgende stukken noemt: un Visage d’homme et de femme, un Panier contenant des cerises et des oiseaux et un Jeu de quilles. Hij sterft in 1642 en werd op 3 oktober begraven. III. David III Rijckaert, Antwerps schilder uit de zeventiende eeuw, werd op 2 december 1612 gedoopt in de kerk van Saint-Jacques. Rijckaert begon zijn carrière als landschapsschilder maar specialiseerde zich al vroeg in genrestukken onder invloed van Adriaen Brouwer, David Teniers de Oude en vooral David Teniers de Jonge. Zijn werk toont vaak de interieurs van drinkgelegenheden met boeren of ambachtslieden, zoals een alchemist, kwakzalver, schoenmaker of schilder. Andere thema’s zijn kinderspelen, feesten met muziek en denkbeeldige scènes met heksen en spoken. Veel van zijn werken zijn gesigneerd en gedateerd, waardoor zijn artistieke ontwikkeling van 1637 tot 1661 gemakkelijk te volgen is. Op 31 augustus 1647, trouwt hij Jacqueline Palmans met wie hij acht kinderen kreeg. Hij stierf 4 november 1661.
146 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 4
INHOUD
Gens Nostra
mei/juni 2015 - nummer 5/6
195 Van de redactie 198 Joost Welten: Antiheld John Irish Stephenson 205 Frans A.M. van Gorkum: Jan Egbertus van Gorkum, militair en cartograaf 214 Alex Vermeulen, Gitta Botman-Vermeulen en Paula Koning-Vermeulen:
Johannes Vermeulen, in dienst van Bataafse Republiek, koningen en keizer Napoleon
222 Wim van Haeringen: Raadsels rondom Sophia Logger 228 Ben Franken: Bruidegom gezocht of hoe de Fransen een loer is gedraaid 236 Antonia Veldhuis: Mijn geliefde en teer beminde. Romke Eelkes Zandstra: zijn brieven, zijn familie en zijn einde 244 Martha Kist: De belevenissen van enkele vooraanstaande Friese jongemannen in 1813-1815. Van Gardes d’Honneur tot helden van Waterloo 250 Ferry Reurink: Amsterdamse onruststoker Jan Dupker betaalde in 1811 een hoge prijs 253 Maja Westhoff: Napoleon en de Sint-Jan in ‘s-Hertogenbosch 255 Colofon
Jean-Léon Gérôme 1863, Napoleon in Egypte, 1798. Jean-Léon Gérôme, geboren Vesoul (Haute-Saône, Frankrijk) 11 mei 1824, zoon van Pierre Gérôme, edelsmid, en Mélanie Vuillemot, dochter van een handelaar. Hij was zowel schilder als beeldhouwer en schilderde in de Franse neo-classicistische stijl, die tijdens het Franse keizerrijk voorgeschreven was.
Bij de voorplaat Dalmatiek van de parochie Kathedrale Basiliek Sint-Jan Evangelist ‘s-Hertogenbosch, zie pagina 253.
194 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 5/6
INHOUD
Gens Nostra
juli/augustus 2015 - nummer 7/8
259 Van de redactie 260 Cornelis R.H. Snijder: Hans Jurjen Snijder (1689-1753)
Scherprechter te Middelburg en zijn kwartierstaat
269 Portret van Jurrien Eilerts Olthoff en Frederika Eijses Rietsema 270 Jona Schellekens: Een fout in een register van de burgerlijke stand?
De ouders van Susanna Crab († 1828)
278 Klaas A. Reuvers: Op zijn hoefjes terecht, deel 1
De complexe relaties tussen de geslachten Hoefs/Hoes(t) in revisie
292 Hans Nagtegaal en Henk Morien: Jan van der Does (1545-1604) en zijn gezin 297 Portret van Emanuel Francis 299 Boekrecensies 303 Digitaal, Mathieu Hendriks: Losse personen in uw Gens Data Pro bestandenset 304 Portret van Jaapje Poot 305 Tijdschriften 316 Nieuws 318 Aanvullingen en verbeteringen 319 Colofon
Oostindievaarder, illustratie bij het artikel op pagina 292
Bij de voorplaat Interieur van het ‘Stoockhuys’ van apotheker A. d’Ailly, geschilderd door Johannes Jelgerhuis. Schilderijencollectie Rijksmuseum. Johannes Jelgerhuis (Leeuwarden, 24 september 1770 – Amsterdam, 6 oktober 1836) was een Nederlands kunstschilder, illustrator en acteur. Hij was een zoon van de schilder Rienk Jelgerhuis. Hij werd in het vak opgeleid door zijn vader en door de landschap- en behangselschilder Pieter Pietersz. Barbiers. Hij werkte enige jaren in Delft, waar hij op 18 december 1791 in de Oude Kerk trouwde met Philippina Maria van der Boon. Uit dit huwelijk kwamen vijf kinderen voort, vier dochters en een zoon. Uit een tweede huwelijk kreeg hij nog een zoon.
258 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 7/8
INHOUD
Gens Nostra
september 2015 - nummer 9
323 Van de redactie 324 Jos Welzen: Wie was den manhaften en vromen capiteyn Dierck de Leeuw? 334 Anton H. Vedders: Kettinghuwelijken in Markelo 337 Portret van Hendrik Savelkouls en Anna Maria Heijnen 338 H.D.J. Krikke: Een Bank van Lening in de familie Pars 342 Klaas A. Reuvers: Op zijn hoefjes terecht, deel 2 347 Emmy Reijngoud - Posthuma: Zuiderzeesteun 352 Digitaal, Aad Biesbroek: Spiekscherm, het Kladblok van GensDataPro 355 Boekrecensies 358 Tijdschriften 365 Nationale Familie Dag 365 Vergadering van de Werkgroep Genealogisch Onderzoek Duitsland 366 Afscheid en gouden speld voor Hans Endhoven 366 Bibliotheek van de Caledonian Society 367 Colofon
Bij de voorplaat Het beleg van Breda (1624-1625), geschilderd door Peter Snayers, ook Peeter Snaijers genoemd (Antwerpen, 1592 – Brussel, 1666/1667), getrouwd met een nicht van schilder Cornelius Schut. Hij was een leerling van Sebastiaen Vrancx, de eerste Nederlandse veldslagschilder, voor hij in 1612 lid werd van het Antwerpse kunstenaarsgilde van Sint-Lucas. Omstreeks 1628 was Snayers inwoner van Brussel. Aldaar werkte hij voor Isabella van Spanje en nadien als hofschilder voor kardinaal-infant van Spanje Ferdinand van Oostenrijk en aartshertog Leopold Wilhelm van Oostenrijk. Voor hen schilderde hij historische gevechtsscenes met een grote aandacht voor topografische juistheid. Deze schilderijen waren bedoeld voor militairen en alles was daarop zo getrouw mogelijk afgebeeld. Pieter Snayers is de meester in dit genre. Zijn werken tonen in een landschap met een hoge horizon, de militaire formaties in vogelvlucht. De voorstelling geeft nauwkeurig de troepenbewegingen weer, hoewel Pieter Snaijers zelf nooit een veldslag bijgewoond heeft. Hij werkte met albeeldingen die gemaakt waren door mensen die zelf als militair bij de veldslag aanwezig waren en gedeeltelijk openbaar gemaakt zijn door Matthäus Merian in zijn Theatrum Europaeum (Frankfurt am Main, 1646-1738). De schilderijen zijn in drie zones verdeeld. Op de voorgrond zijn meestal de commanderende veldheer, de opdrachtgever en aspecten van het soldatenleven te vinden, in het midden zijn de tactische manouvres van de verschillende afdelingen te zien en in het bovenste deel gaat het landschap met een blauwe kleur over in een rustige lucht. De grootte van de delen hangt af van hoeveel plaats de handeling in het midden nodig heeft.
322 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 9
INHOUD
Gens Nostra
oktober 2015 - nummer 10
372 Jaap Medema: Een Française in Groningen? Genealogie van de familie
Ferrageau de Saint Amand
382 Theo van Herwijnen: Van Adriaans naar van Nisselroij en van der Wal(le)(n) 388 Mededelingen 389 Portret van Hendrikus van den Eijnden en Johanna Theodora Arnolda Huininck 392 Bram Vermaat: De ene IJ is de andere Y niet 394 Wil Lases: Twee maal Cecilia Hermans, wie is wie? Een puzzel 398 Hans Nagtegaal en Henk Morien: De kwartieren van Mr. Gerard Adriaensz van Assendelft 402 Digitaal zoeken naar voorouders in Duitsland: een uitdaging 404 Boekrecensies 408 Tijdschriften 415 Colofon
Bij de voorplaat Charles Cooper Henderson (1803-1877) The London mail coach, gesigneerd met monogram (op het dak van de diligence). Henderson werd geboren in Abbey House, Chertsey, Surrey als zoon van John Henderson en Georgiana Jane Keate (dochter van George Keate). Zijn oudere broer, John Henderson, was antiquair en weldoener van het British Museum. Hij doorliep Winchester School en studeerde daarna voor advokaat. Zijn vader was een amateurschilder [and patron] en zijn moeder exposeerde vier van haar schilderijen in 1791. Van hem zelf werden twee schilderijen geëxposeerd in de Royal Academy, beide in de jaren veertig van de negentiende eeuw. In 1850 erfde hij geld van zijn moeder zodat hij zich geheel aan de schilderkunst kon wijden. Hij specialiseerde zich in het schilderen van diligences en postkoetsen. Hij trouwde in 1828 met een jong meisje, Charlotte By, en zij kregen negen kinderen: Charles Cooper (junior), John Keate Shepard, Charlotte, Kennart Gregg, Robert, Mary, Roderick William, George By and Henry Cooper Henderson. Behalve Robert werden ze allemaal volwassen. Henderson overleed als weduwnaar in zijn woning op Lamb’s Conduit Place 3, London, op 21 August 1877.
370 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 10
INHOUD
Gens Nostra
november 2015 - nummer 11
418 Van de redactie 420 Tiny Hofman en Jan Duijm: De invloed van Napoleon op het nageslacht van Herman Duijm 428 Frits van Oostvoorn: De Franse overheersing en de gevolgen voor de vissers in Middelharnis 437 Hans van Batenburg-Gooszen: De familie Vrijthoff en de Franse overheersing 443 Jan Palmen en Vincent Evers: Met de Hollandse Brigade op pad voor het Franse keizerrijk. Liever Hollands dan Frans 448 Gert Schalkwijk: Wouter Schalkwijk, held van Waterloo 451 Wout Spies: Frederik Frerichs en de Sint-Helena medaille 456 Harmen Snel: Waarom gaven we onze kinderen namen van ‘bezetters’? 459 Tineke Slof: Naam Napoleon in Friesland 461 Portret: Jelle Gerrits Berg, scheepsbouwer na de Russische veldtocht 464 Digitaal: Online onderzoek naar een militair uit Napoleon’s ‘Grande Armée’ 468 Boekrecensies 472 Tijdschriften 476 In memoriam Paul Harthoorn 477 Nieuws 479 Colofon
Bij de voorplaat Slag bij Somosierra, door January Suchodolski, 1860. Nationaal Museum, Warschau. (Bron: Wikimedia Commons). De Slag bij Somosierra was een veldslag in Spanje (ten noorden van Madrid, op 30 november 1808), één van de vele veldslagen tijdens Napoleons verovering van Europa. January Suchodolski werd geboren in Grodno, in het Russische Keizerrijk (tegenwoordig Wit Rusland) op 19 september 1797, overleden Bojmie bij Siedlce, in het Russische Keizerrijk (tegenwoordig Polen) 20 maart 1875. Hij was schilder en legerofficier uit het Poolse adellijke geslacht Suchodolski. Hij was een broer van de bekende Poolse dichter Rajnold Suchodolski. Hij ging in 1810 bij het leger van het Hertogdom Warschau en in 1812 stond hij op wacht bij hotel Angielski waar Napoleon na zijn ontsnapping uit Moskou incognito verbleef. In zijn vrije tijd schetste hij scènes met soldaten en maakte hij portretten van zijn collega’s. Hij nam deel aan de Russisch-Perzische Oorlog (1826-1828) en de Pools-Russische Oorlog (1830-1831). Na 1823 begon hij militaire thema’s te schilderen, vooral de veldslagen van de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog (18081814) en later ook de veldslagen van de Poolse Novemberopstand (1830-1831). In 1837 werd hij door tsaar Nicolaas I gevraagd om beroemde veldslagen van het Russische leger in 1812 tijdens de Veldtocht van Napoleon naar Rusland te schilderen. Hij werd beroemd door deze serie schilderijen. (Bronnen: de Duitse en Engelse Wikipedia).
418 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 11
INHOUD
Gens Nostra
december 2015 - nummer 12
483 Van de redactie 484 Mirjam Neuteboom-Dieleman: De familie Vervoort in Zeeland. Deel 1 Antwerpen en Kruiningen 497 Hans Nagtegaal: Het wapen van Maerten Engelbrechtsz Graswinckel 502 Oproep voor het insturen van artikelen 503 Portret van Bernardus Wilhelmus Pol en Mietje (Maria) de Weerd 504 Digitaal: Het gebruik van internet bij onderzoek naar de doodstraf in Amsterdam 1693-1774 511 Portret van Antje Kist en Andries N.N. 512 Boekrecensies 516 Portret van Barend Koeleman en Geesje Gediking 517 Aanvullingen en verbeteringen 518 Tijdschriften 527 Colofon
Bij de voorplaat De haven van Delft, tussen 1658 en 1660 geschilderd door Daniël Vosmaer. Museo de Arte de Ponce, Puerto Rico. De Nederlanders waren de eersten die schilderijen van steden als een apart genre beschouwden. Schilders maakten gedetailleerde en nauwkeurige afbeeldingen van zeventiende-eeuwse steden voor klanten die trots waren op hun land, hun manier van leven en de steden waarin ze woonden. Sommige kunsthistorici suggereren dat de stedelijke motieven ontstaan zijn uit de ver ontwikkelde Nederlandse cartografische tradities. Daniël Vosmaer was een goede waarnemer van zijn stad. Hier schilderde hij de haven, het belangrijkste punt van vertrek naar andere steden en landen, vanuit het zuiden met een bijzonder perspectief om de twee kerktorens en het Stadhuis in de verte te vangen. Fragmentgenealogie I. Wouter Vosmaer (goud- en zilversmid), trouwt 1608 Barbara Sijmonsdochter. Uit dit huwelijk, in willekeurige volgorde: II. 1. Jacob Woutersz Vosmaer, geboren Delft circa 1584, kunstschilder, begonnen als landschapsschilder en vooral bekend geworden door zijn bloemstillevens, overleden Delft 1641, zoon van Wouter Vosmaer (goud- en zilversmid), trouwt 1608 met Anna Jansdr van der Graaff. Hij was hoofdman in het Delftse Sint-Lucasgilde in 1633. Hij reisde hij naar Italië in 1608 en 1629. Hij was de leermeester van zijn neven Abraham Vosmaer en Daniël Vosmaer. Dirk van Bleyswijck schrijft dat Jacob Vosmaer zeer succesvol was; voor een schilderij van hem werd tot 130 gulden betaald. Toen na zijn overlijden een inventaris werd opgemaakt bezat hij 104 schilderijen, waarvan er 9 van hemzelf waren. Het is dus mogelijk dat hij ook een kunsthandelaar was. Uit dit huwelijk drie dochters. II. 2. Adriaentje, overleden 1653, trouwt Delft Gillis Gillisz van Couwenbergh, geboren 1572, uit Mechelen afkomstige zilversmid, graveur en kunsthandelaar, overleden , 1633 Uit dit huwelijk oa: Christiaen Gillisz van Couwenbergh, geboren Delft 8 juli 1604, kunstschilder en tekenaar. Hij vervaardigde portretten, genrestukken, historische en allegorische taferelen, overleden Keulen 4 juli 1667. II. 3. Arent Woutersz Vosmaer, goudsmid te Delft, trouwt N.N. Uit dit huwelijk 7 kinderen waaronder: III.1. Daniël Vosmaer, gedoopt Delft 13 oktober 1622, kunstschilder behorend tot de Hollandse School. Hij schilderde landschappen en stadsgezichten, overleden Den Briel na 1666, trouwt 1661 Annetje Eduwards de Neeff, weduwe van de Brielse bakker Jan Wisse. Hij was waarschijnlijk een leerling van zijn oom Jacob Vosmaer. Op 14 oktober 1650 werd hij lid van het Sint-Lucasgilde te Delft. Uit een aantal documenten blijkt een samenwerking met Carel Fabritius. Daniël was net als zijn broer Abraham betrokken bij de inning van belasting op wijn en bier en had daarom een behoorlijk inkomen en contacten met de regenten van Den Briel. Uit dit huwelijk vijf kinderen. Bronnen: Wikipedia en http://museoarteponce.org.
482 – Gens Nostra 2015 - jaargang 70 nummer 12
