BESTUUR EN DIENSTVERLENING
6
GEBRUIK VAN INTERNET EN SOCIAL MEDIA
De gemeente is benieuwd of alle bewoners beschikking hebben over en gebruik maken van internet en van social media en of men belemmerd wordt als het gaat om informatie als men geen gebruik maakt van deze media. Ook is aandacht gegeven aan de rol van YouTube, al behoort dit medium eigenlijk niet tot de social media.
6.1
Gebruik van internet
Vrijwel alle respondenten (96%) maken op één of meer manieren gebruik van het internet. De laptop / noteboek (71%) en de vaste computer (60%) worden het meest gebruikt om te internetten. Daarnaast gebruikt meer dan de helft hiervoor (ook) de smartphone en ruim een derde een tablet. Lager opgeleiden (78%) en 70-plussers (69%) maken veel minder gebruik van internet via deze media dan gemiddeld. Jongeren tot 35 jaar gebruiken vaker dan gemiddeld de smartphone (76%), ouderen beduidend minder (van de 55-70 jarigen heeft 26% een smartphone, bij de 70-plussers is dat nog maar 4%). Ook hoger opgeleiden (64%) en hogere inkomensgroepen (63%) maken vaker gebruik van een smartphone om te internetten, lager opgeleiden (12%) veel minder. Ook de laptop en het tablet worden meer dan gemiddeld gebruikt door hoger opgeleiden (resp. 80% en 44%) en hogere inkomensgroepen (resp. 87% en 55%) en minder door 70-plussers (resp. 40% en 14%). De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn klein. Vrouwen gebruiken iets vaker een tablet dan mannen, mannen gebruiken juist wat vaker een vaste computer.
Grafiek 6.1a
Gemiddeld gebruik van internet via verschillende media, in procenten (meer antwoorden mogelijk)
laptop / notebook
71%
vaste computer
60%
smartphone
52%
tablet
37%
geen van deze
4% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Als wordt gevraagd of men ook buitenshuis gebruik maakt van internet, geeft 82% van alle bewoners aan dit wel eens te doen, 18% gebruikt geen internet buitenshuis (14%) of internet helemaal niet (4%). De meeste bewoners die buitenshuis internetten doen dit afwisselend via een internetabonnement en wifi (44%). Bijna één op de vijf bewoners gebruikt alleen wifi om buitenshuis te internetten, 10% doet dit alleen via een abonnement.
Stadsenquête Leiden 2013
55
BESTUUR EN DIENSTVERLENING
Grafiek 6.1b
Gebruik van internet buitenshuis, in procenten van alle bewoners Wifi + abonnement
44%
alleen Wifi
18%
alleen internet abonnement
10%
weet niet / niet bekend
11%
gebruikt geen internet buitenshuis
13%
gebruikt geen internet
4% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Jongeren (65%), hogere inkomensgroepen (53%) en hoger opgeleiden (52%) maken vaker gebruik van zowel wifi als een abonnement. Dit zijn de meest intensieve gebruikers van internet buitenshuis. Lager opgeleiden (15%) en ouderen (21%) juist veel minder. Ouderen (19%) en lager opgeleiden (22%) maken veel minder gebruik van internet buitenshuis dan gemiddeld. Driekwart van de bewoners ervaart geen belemmeringen om toegang te krijgen tot internet, één op de vijf bewoners (21%) ervaart dit wel eens. Jongeren (25%) ervaren iets vaker belemmeringen dan gemiddeld, maar er zijn geen significante verschillen tussen de doelgroepen. Ook het verschil tussen mensen die wifi gebruiken en mensen die via een abonnement internetten, is klein. Mensen die beide varianten gebruiken (wifi en internet) ervaren zelfs iets meer belemmeringen dan gemiddeld. Dit is de groep die er ook het meest intensief mee werkt (veelal hoger opgeleiden en/of jongeren), dus wellicht ook kritischer is, hogere eisen stelt en daardoor eerder belemmeringen ervaart.
Grafiek 6.1c
Percentage van de bewoners, dat wel eens belemmeringen ervaart bij het gebruik van internet buitenshuis, naar doelgroep en type gebruik 18%
man
23%
vrouw
25%
18-34 jarigen
23%
35-54 jarigen
16%
55-70 jarigen
12%
70- plussers
11%
lager opgeleid
18%
middelbaar opgeleid
23%
hoger opgeleid
27%
abonnement en wifi
20%
alleen abonnement
23%
alleen wifi
21%
totaal
0%
56
25%
50%
75%
100%
Stadsenquête Leiden 2013
BESTUUR EN DIENSTVERLENING
Als gevraagd wordt om aan te geven om welke belemmeringen het gaat, worden vooral technische belemmeringen genoemd, zoals een slechte verbinding, slecht bereik, netwerkstoringen, ontbreken van wifi of traag internet.
6.2
Gebruik van social media en YouTube
Bijna de helft (46%) van alle bewoners staat in het algemeen positief tegenover social media zoals Facebook, Twitter en LinkedIn, een kwart is neutraal en 10% is negatief gestemd. Eén op de zeven Leidenaren heeft of doet niets met social media of vindt het geen geschikt of prettig medium. Hoger opgeleiden en met name jongeren tot 35 jaar zijn meer dan gemiddeld positief over het gebruik van social media. Dit zijn ook de meer intensieve gebruikers. Ouderen en lager opgeleiden maken minder dan gemiddeld gebruik van social media of gebruiken internet helemaal niet.
Grafiek 6.2a
Houding ten aanzien van social media in het algemeen, in procenten, naar doelgroep man
43%
vrouw
30%
48%
10%
23%
18-34 jarigen
10%
65%
35-54 jarigen
30%
24%
lager opgeleid
25%
26%
middelbaar opgeleid
19%
hoger opgeleid
14%
28%
7%
44%
5%
7% 3%
10%
13%
10%
25%
23%
28%
51%
4%
14%
24%
46%
55- plussers
13%
9%
16%
26%
11%
3% 11%
0% lager inkomen
48%
midden-inkomen
47%
hoger inkomen
45%
totaal
46% 0%
21% 25%
15%
7%
30%
26%
25% positief
8%
50% neutraal
negatief
8%
18% 12%
10%
3% 13%
14%
75% doe er niets mee
4% 100%
geen internet
Van de vier voorgelegde social media (waarvan YouTube eigenlijk niet echt tot de social media behoort) worden YouTube (72%) en Facebook (62%) het meest gebruikt. Bijna vier op de tien Leidenaren gebruiken Facebook dagelijks, 10% wekelijks en 13% soms. Van YouTube wordt meer gebruik gemaakt, maar wel minder intensief: 12% dagelijks en 28% wekelijks. Bijna vier op de tien Leidenaren (38%) gebruiken LinkedIn: 3% dagelijks en 14% wekelijks. Twitter wordt door 24% gebruikt: 7% twittert dagelijks en 4% wekelijks.
Stadsenquête Leiden 2013
57
BESTUUR EN DIENSTVERLENING
Grafiek 6.2b
Gebruiksfrequentie van social media en YouTube , in procenten van alle bewoners
Youtube
12%
28%
Facebook
32%
39%
LinkedIn 3% Twitter
14%
7%
4%
10%
13%
21%
20%
18% 18%
58% 25%
dagelijks
18%
44%
13%
0%
10%
18%
50%
wekelijks
af en toe
75% nooit
100%
geen internet of social media
Jongeren tot 35 jaar en middelbaar opgeleiden maken vaker gebruik van de voorgelegde social media dan gemiddeld. Met name Facebook en YouTube worden ook door lagere inkomensgroepen intensiever gebruikt dan gemiddeld. Bij ouderen en lager opgeleiden ligt het percentage (frequente) gebruikers van de social media aanmerkelijk lager. Twitter en LinkedIn worden eveneens meer en frequenter dan gemiddeld gebruikt door jongeren, maar ook juist door hoger opgeleiden en hogere inkomensgroepen. Hiermee onderscheiden Twitter en LinkedIn zich van Facebook en YouTube. Van alle Leidenaren maakt 78% wel eens gebruik van één of meer van bovenstaande media, incl. YouTube. Als YouTube buiten beschouwing wordt gelaten, maken twee op de drie inwoners (69%) van Leiden in meer of mindere mate gebruik van social media (Facebook, Twitter en/of LinkedIn). Bij 55-plussers en lager opgeleiden liggen deze cijfers aanmerkelijk lager, bij jongeren veel hoger.
Grafiek 6.2c
Percentage van de bewoners, dat wel eens social media gebruikt (incl. en excl. YouTube), naar doelgroep man
80%
72%
vrouw
77%
67%
18-34 jarigen
96%
91%
35-54 jarigen
84%
74%
55-70 jarigen
47%
70- plussers
18%
59%
29% incl. Youtube excl. Youtube
lager opgeleid
39%
49%
middelbaar opgeleid
68%
75%
hoger opgeleid
lager inkomen
69%
midden-inkomen
74% 76%
66%
hoger inkomen
74%
totaal
69% 0%
58
85%
76%
25%
50%
75%
82%
78% 100%
Stadsenquête Leiden 2013
BESTUUR EN DIENSTVERLENING
6.3
De gemeente en social media
Eén op de vier Leidenaren (25%) die zelf actief zijn op social media, weet dat de gemeente ook actief is op social media: 17% van de gebruikers van social media kent de Facebookpagina van de gemeente en 12% weet dat de gemeente ook twittert. Het gebruik van LinkedIn en YouTube door de gemeente Leiden is minder bekend.
Grafiek 6.3a
Bekendheid met het feit dat de gemeente Leiden actief is op verschillende social media en het volgen van de gemeente via social media, in procenten van de Leidenaren, die actief zijn op social media (meer antwoorden mogelijk) 17%
Facebook
7% 12%
Twitter
6% bekend
4%
LinkedIn
1%
gevolgd
4%
Youtube
1% 75%
nee
88% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Jongeren zijn iets meer dan gemiddeld bekend met de Facebookpagina van de gemeente. Het percentage Leidenaren dat de gemeente volgt via social media is lager: circa 12% van de gebruikers van social media volgt de gemeente en ook hierbij zijn Facebook (7%) en Twitter (6%) het meest genoemd. Als het percentage wordt gerelateerd aan alle bewoners van Leiden (d.w.z. incl. degenen die geen internet hebben en/of geen social media gebruiken) weet circa 20% van het gebruik van social media door de gemeente, waarvan 6% de gemeente ook volgt via één of meer social media kanalen. Samengevat is het beeld dan als volgt: van alle Leidenaren: maakt 96% gebruik van internet maakt 82% (ook) buitenshuis gebruik van internet maakt 69% gebruik van social media (Facebook, Twitter en/of LinkedIn). Als YouTube ook wordt gerekend tot de social media is dit 78%). weet 20% dat de gemeente ook actief is op social media volgt 6% de gemeente op social media. De belangrijkste reden voor bewoners om de gemeente via social media te volgen, is dat men op deze manier te weten komt wat er speelt (genoemd door 97% van de volgers van de gemeente) of wat er te doen is in de gemeente (36%). De argumenten dat men op deze manier een mening kan geven (7%) of gemakkelijker een vraag kan stellen (4%), worden veel minder vaak naar voren gebracht. Bewoners die wel weten dat de gemeente social media gebruikt, maar de gemeente niet volgen, geven hiervoor vooral als reden dat men de gemeente geen interessante partij vindt om te volgen (45%) of bijna niets doet met social media (31%). Andere genoemde redenen zijn dat men er niet aan heeft gedacht, dat men het gebruik van social media voor de gemeente niet geschikt vindt of dat men social media primair gebruikt voor persoonlijke contacten.
Stadsenquête Leiden 2013
59
BESTUUR EN DIENSTVERLENING
De Leidenaren die de gemeente volgen via social media, is tot slot gevraagd welke informatie van de gemeente men zou willen verkrijgen via de verschillende social media kanalen. In het algemeen worden daarbij Facebook, Twitter en de website het meest genoemd. Facebook en Twitter zijn volgens de bewoners het meest geschikt om nieuwsberichten en informatie over evenementen door te geven, YouTube is het meest geschikt om foto’s of filmpjes te plaatsen over de stad. Voor de andere vormen van informatie (wegwerkzaamheden, collegebesluiten, projectinformatie en het beantwoorden van vragen) gebruikt men het liefst de website van de gemeente.
Tabel 6.3b
Behoefte aan informatie via social media van de gemeente Leiden, in procenten van de Leidenaren, die actief zijn op social media en de gemeente volgen*
Facebook
Twitter
LinkedIn
YouTube
website
maakt niet uit
nieuwsberichten
55%
45%
8%
3%
42%
7%
wegwerkzaamheden
26%
32%
6%
5%
54%
18%
collegebesluiten
15%
20%
6%
1%
65%
18%
projectinformatie
20%
18%
9%
7%
65%
18%
informatie over evenementen
64%
45%
10%
9%
48%
7%
antwoord op vraag
19%
22%
3%
1%
55%
21%
filmpjes en foto's van de stad
50%
17%
3%
29%
43%
14%
* kleine absolute aantallen
60
Stadsenquête Leiden 2013
