Gemeenterekening 2007

Gemeenterekening 2007 van de gemeente Groningen

Gemeente Groningen Bestuursdienst Waagstraat 1 Postbus 20001 9700 PB Groningen Telefoonnummer: 050-3677674 Website gemeente Groningen: www.groningen.nl E-mail: [email protected] april 2008

Gemeenterekening 2007


2

INLEIDING............................................................................................................................................. 5 LEESWIJZER ........................................................................................................................................ 6 1.

KERNGEGEVENS EN SAMENSTELLING RAAD / BESTUUR ......................................... 9

1.1 KERNGEGEVENS ............................................................................................................. 9 1.2 SAMENSTELLING BESTUUR .............................................................................................11 1.3 SAMENSTELLING RAAD ..................................................................................................12 2.

PROGRAMMAVERANTWOORDING...................................................................................17

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11

INLEIDING ......................................................................................................................17 WERK EN INKOMEN........................................................................................................18 VESTIGINGSKLIMAAT .....................................................................................................31 LEEFOMGEVING .............................................................................................................51 WOONKLIMAAT .............................................................................................................64 DUURZAME ONTWIKKELING ............................................................................................76 ONDERWIJS EN WELZIJN................................................................................................86 GEZONDHEID ...............................................................................................................107 SPORT EN CULTUUR ....................................................................................................117 INTEGRATIE .................................................................................................................130 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN POST ONVOORZIEN .................................................135

3.

PARAGRAFEN ........................................................................................................................141

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10

LOKALE HEFFINGEN ......................................................................................................142 WEERSTANDSVERMOGEN.............................................................................................147 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN ................................................................................166 TREASURY...................................................................................................................172 BEDRIJFSVOERING, GRIFFIE EN OMBUDSMAN ................................................................178 VERBONDEN PARTIJEN .................................................................................................194 GRONDBELEID .............................................................................................................195 STAD EN STADHUIS .....................................................................................................197 STADSDEELPROGRAMMA .............................................................................................199 WMO .........................................................................................................................209

4.

FINANCIEEL PERSPECTIEF .................................................................................................213

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

FINANCIEEL BEELD 2007...............................................................................................213 FINANCIËLE POSITIE EN KNELPUNTEN DIENSTEN .............................................................224 BEZUINIGINGEN ...........................................................................................................229 INVESTERINGEN ...........................................................................................................230 INCIDENTELE BATEN EN LASTEN ....................................................................................235


3

5.

BALANS PER 31 DECEMBER 2007....................................................................................237

5.1 BALANS ......................................................................................................................239 5.2 TOELICHTING OP DE BALANS .........................................................................................241 6.

OVERIGE GEGEVENS ..........................................................................................................249

6.1 ACCOUNTANTSVERKLARING .........................................................................................251 6.2 TOELICHTING OP DE JAARREKENING ALGEMEEN .............................................................255 7.

BIJLAGEN................................................................................................................................257

7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14

VERLOOPOVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN ......................................................259 TOELICHTING RESERVES EN VOORZIENINGEN .................................................................264 SUBSIDIES EN INKOMENSOVERDRACHTEN .....................................................................288 OVERZICHT INVESTERINGEN .........................................................................................291 OVERZICHT BEGROTINGSOVERSCHRIJDINGEN ................................................................302 STAAT P......................................................................................................................310 EXPLOITATIEREKENING 2007 ........................................................................................314 TOTAALOVERZICHT PRODUCTGROEPEN PER PROGRAMMA ...............................................317 TOTAALOVERZICHT NIEUW BELEID ................................................................................320 ONDERHOUDSGEGEVENS GEMEENTELIJKE GEBOUWEN...................................................322 LIJST MET VERBONDEN PARTIJEN..................................................................................324 SISA BIJLAGE .............................................................................................................332 STAAT B .....................................................................................................................349 LIJST MET AFKORTINGEN ..............................................................................................350


4

Inleiding Voor u ligt de gemeenterekening 2007. In deze rekening verantwoorden wij het gevoerde beleid en de financiële resultaten over 2007. De basis daarvoor vormde de door uw raad in november 2006 vastgestelde gemeentebegroting 2007. De begroting 2007 gaf uitvoering aan de doelen en programma´s van de stadsvisie ´Sterke Stad, Actieve Stadjers´. Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2006 is een nieuw college aangetreden. Zoals de titel van het nieuwe collegeprogramma ´Sterk, sociaal, duurzaam´, al aangeeft, zit er in de ambities en doelen van het voorgaande en het huidige college veel continuïteit. Vanzelfsprekend heeft het nieuwe college ook nieuwe accenten gelegd en prioriteiten gesteld, waaronder een zwaardere inzet op duurzaamheid. In 2006 is dat beleid ingezet en in 2007 zijn de eerste resultaten zichtbaar. In 2007 hebben zich positieve ontwikkelingen voorgedaan. Zo groeide in Groningen opnieuw het aantal banen en waren er minder werkzoekenden. De werkgelegenheid groeide met maar liefst 3,5 procent en de werkloosheid is zelfs zo gedaald dat we nu zitten op de ambitie die we voor 2010 hadden gesteld. Ook is het aantal bijstandsgerechtigden in 2007 gedaald. De woningbouwproductie is in 2007, met meer dan 1000 woningen, echt goed op gang gekomen, Minder positief was dat het aantal binnenstadsbezoekers voor het eerst sinds jaren, licht daalde. Het aantal vernielingen is weliswaar iets gedaald ten opzichte van vorig jaar, maar we bereiken nog niet de daling die we ons hebben voorgenomen. Uit het Leefbaarheids en veiligheidsonderzoek 2006 blijkt wel dat mensen zich steeds veiliger voelen. Financieel sluiten we 2007 goed af. We presenteren een positief resultaat van 58,1 miljoen euro. Dit positieve resultaat is voor het grootste gedeelte een gevolg van incidentele financiële ontwikkelingen in 2007. De helft van het resultaat wordt verklaard door ontvangen dividend Essent en BNG van in totaal 14 miljoen euro en nog niet besteed nieuw beleidsgeld van 15,2 miljoen euro.

Burgemeester en wethouders van de gemeente Groningen

De burgemeester,

De secretaris,

Jacq. Wallage

H. Bakker


5

Leeswijzer De gemeenterekening bestaat uit vijf hoofdbestanddelen. De vijf delen zijn: 1.

Kerngegevens en samenstelling Raad/Bestuur

2.

Programmaverantwoording De programmaverantwoording vormt het inhoudelijk deel van deze rekening. Hier geven we aan wat we hebben bereikt, wat er voor gedaan is maar ook wat het gekost heeft. In de inleiding bij dit onderdeel wordt de opbouw van de programmaverantwoording nader toegelicht.

3.

Paragrafen In de rekening moeten zeven verplichte paragrafen worden opgenomen, waarin de beheersmatige verantwoording is vastgelegd. Naast de verplichte paragrafen heeft uw raad ervoor gekozen om hier nog twee paragrafen aan toe te voegen. Voorafgaand aan de paragrafen wordt in deze rekening het doel en de achtergrond van dit onderdeel van de rekening nader toegelicht.

4.

Financieel perspectief In het financieel perspectief wordt ingezoomd op het financieel resultaat 2007. Tevens wordt een relatie gelegd met de 2e voortgangsrapportage 2007. Daarnaast komen achtereenvolgens aan bod de financiële knelpunten per dienst, de bezuinigingen, de investeringen en een overzicht van de incidentele financiële baten en lasten.

5.

Balans per 31 december 2007

Daarnaast zijn in deze rekening de accountantsverklaring, de toelichting op de jaarrekening algemeen (waarderingsgrondslagen) en de bijlagen opgenomen. Regelmatig wordt in de tekst een resultaat weergegeven met daarbij een vermelding V of N. Met de letter V wordt een voordeel aangeduid, met de letter N een nadeel. De bedragen in de tabellen bij de programmaverantwoording bij het onderdeel ‘wat heeft het gekost?’ luiden alle in duizenden euro’s. Zo ook in de bijlagen. Bij de overige tabellen in de rekening wordt het veelal apart aangegeven of blijkt het uit de tekst.


6

Kerngegevens/samenstelling bestuur/raad


7


8

1. Kerngegevens en samenstelling raad / bestuur 1.1

Kerngegevens Rekening 2006

Begroting 2007

Rekening 2007

35.539 125.622 20.684 181.845

35.539 126.178 20.683 182.400

35.849 126.150 20.740 182.739

Aantal bijstandsontvangers (fvw)

9.476

p.m.

9.489

Gesubsidieerde banen Aantal nieuwe trajecten Totaal

1.539 1.299 2.838

1.628 1.210 2.838

1.312 1.108 2.420

Aantal WSW’ers DSW “Stadspark” (gemiddeld)

1.572

1.593

1.592

8.369 458 112

8.369 458 112

8.369 458 112

567

564

568

82.721 16.815 170 479 3.270 103.455

84.004 18.343 170 479 3.270 103.266

83.329 20.209 205 479 3.270 107.407

904.405.000 4.985 54.442.000 299 42.226.000 232 196.599.099 1.081

794.459.000 4.355 62.267.000 341 43.655.000 239 199.300.000 1.093

828.838.000 4.536 58.116.000 318 44.378.000 243 216.493.000 1.185

2.925

2.895

2.909

A. Sociale structuur Aantal inwoners Jongeren (0 t/m 19 jaar) Middengroep (20 t/m 64 jaar) Ouderen (65 jaar en ouder) Totaal

B. Fysieke structuur Oppervlakte gemeente (in ha.) Waarvan binnenwater Historisch stads- of dorpskern Lengte van de wegen (in km.) - binnen de gemeentegrens Aantal woningen Wooneenheden Woonwagens Woonschepen Bijzondere woongebouwen (capaciteit) Totaal woonruimten C. Financiële structuur Totaal lasten (excl. Investeringen RO/EZ) Totaal lasten per inwoner Investeringen (excl. grondexploitatie) Investeringen per inwoner Opbrengst belastingen Opbrengst belastingen per inwoner Algemene Uitkering Gemeentefonds Algemene Uitkering Gemeentefonds per inwoner D. Personele structuur Totaal aantal Fte


9


10

1.2

Samenstelling bestuur

< foto’s wethouders, Burgemeester + Gem. Secretaris>


11

1.3

Samenstelling raad

< foto’s raadsleden>


12

< foto’s raadsleden>


13


14


15


16

2. Programmaverantwoording 2.1

Inleiding

De indeling van de programmaverantwoording sluit aan op de doelen van de stadsvisie. Dit leidt in deze rekening tot de volgende indeling: • Werk en inkomen; • Vestigingsklimaat; • Leefomgeving; • Woonklimaat; • Duurzame ontwikkeling; • Onderwijs en welzijn; • Gezondheid; • Sport en cultuur; • Integratie. De verantwoording van deze programma’s is steeds op dezelfde manier opgebouwd. Binnen elk programma geven we antwoord op de vragen: wat wilden we bereiken, wat hebben we bereikt, wat hebben we ervoor gedaan en wat heeft het gekost. Wat hebben we bereikt? In de stadsvisie hebben we bij alle programma’s doelstellingen en subdoelen geformuleerd. In deze rekening vindt u een korte evaluatie van de behaalde resultaten en antwoord op de vraag óf en in hoeverre we de gestelde (sub-) doelen hebben bereikt. Wat hebben we daarvoor gedaan? In de begroting staan de specifieke, reguliere en nieuw beleid activiteiten die we uitvoeren om de doelen te bereiken. In deze rekening wordt de voortgang van deze activiteiten en het nieuw beleid binnen de verschillende programma’s beschreven, als antwoord op de vraag ‘wat is ervan terecht gekomen’? Wat heeft het gekost? De financiële verantwoording van de programma’s vermeldt wat is uitgegeven per programma. Bij de beleidsinhoudelijke verantwoording zijn de lasten, baten en de afwijking ten opzichte van de actuele begroting summier weergegeven. Een uitgebreide analyse van de financiële afwijkingen per programma en productgroepen is opgenomen vanaf hoofdstuk 2 Programmaverantwoording. Afwijkingen in baten of lasten die groter dan 250 duizend euro zijn of politiek relevant worden toegelicht. Ook is per programma de besteding van de middelen nieuw beleid 2007 opgenomen.


17

2.2

Werk en Inkomen

2.2.1 Wat wilden we bereiken? Ons streven is om de werkgelegenheid te laten groeien tot 135 duizend arbeidsplaatsen in 2010. In 2003 hebben we de ambitie neergezet om in 2010 te komen op 135.000 arbeidsplaatsen. De ambitie is ten tijde van een economisch hoogtij uitgezet. Inmiddels is de economische situatie veranderd en hebben we een meer realistische inschatting gemaakt van de groei van het aantal arbeidsplaatsen. Uit het onderzoek blijkt dat een nieuwe ambitie voor ons uitkomt op 129 duizend arbeidsplaatsen in 2010. In mei 2008 beslist uw raad of deze doelstelling zo wordt bijgesteld (ten tijde van de productie van deze rekening is dat besluit nog niet geweest). Het aantal niet-werkende werkzoekenden moet in januari 2010 zijn teruggebracht tot 8.500. Kaderstellende en geactualiseerde kaderstellende nota’s - Beleidskader Wet werk en bijstand (WWB) (2005) - Nota re-integratie (2006) - Nota “Werken, meedoen, erbij horen” (2006) - Nota besparingen minimabeleid en nota terugdraaien besparingen minimabeleid (2006) - Nota “Organisatieontwikkeling bij DSW Stadspark” (2008) - Uitsluiting uitgesloten (2006) - Nota inburgeren in Groningen (2006) - Nota “Niemand aan de kant” (2007) - Nota “Stand van zaken armoedebeleid” (2007) - Nota “Kleur de Arbeidsmarkt” (2007) - Uitvoeringsplan Proces Opvang en Begeleiding Pardonregeling in Groningen (2007) 2.2.2 Wat hebben we bereikt? Op dit moment zitten we met het aantal banen van 126.845 nog onder onze ambitielijn. Eind december 2007 zijn er 8.427 niet-werkende werkzoekenden. Dat zijn er 1.837 minder dan in december 2006. Daarin heeft zich dus een forse daling voorgedaan (22 procent). tabel 2.1: Kerncijfers Stad Groningen Aantal banen1 Aantal niet-werkende werkzoekenden2 Aantal bijstandsgerechtigden3 Aantal WSW-fte4

2005 121.665 11.957 9.546 1.579

2006 122.700 10.264 8.761 1.593

2007 126.845 8.427 8.048 1.592

Een stad met meer werk en minder werkloosheid Het aantal bijstandsgerechtigden is in het afgelopen jaar opnieuw gedaald, nu tot 8.048. Het aantal WSW-fte bedroeg in 2007 gemiddeld 1.592. Hiervan hebben we er 237 gedetacheerd, 70 werkten op locatie en 64 zijn via een vorm van begeleid werken aan de slag gegaan. Een stad waar inwoners niet onder het bestaansminimum terechtkomen Hoewel er sprake is van een daling van het aantal bijstandsgerechtigden, is er ook dit jaar een groot aantal Stadjers dat een beroep heeft gedaan op een bijstandsuitkering. Daar waar mensen recht hebben op deze uitkering, dient deze tijdig en juist te worden verstrekt. In 2007 hebben we in 95 procent van de gevallen binnen de wettelijke termijn van 8 weken een nieuwe aanvraag afgehandeld. 75 Procent van de aanvragen hebben we binnen 4 weken afgehandeld. 1

Voor 2005 is de peildatum 1 april, voor 2007 en 2006 31 december. Niet werkende werkzoekenden zijn personen zonder baan of met een baan van minder dan 12 uur, die zich als werkzoekend hebben ingeschreven bij het CWI. Peildatum 31 december. 3 Voor 2005 is de peildatum 1 juli, voor 2007 en 2006 31 december. 4 Prognose per peildatum 1 juli. 2


18

De juistheid (rechtmatigheid) bedraagt 98,94 procent. Een stad waarin we mensen ondersteunen die financieel in de problemen (dreigen te) komen en een stad waarin we sociale uitsluiting voorkomen Waar mensen niet in staat zijn om noodzakelijke uitgaven te doen, of waar mensen in de problemen (dreigen te) komen omdat zij schulden hebben gemaakt, bieden we extra inkomensondersteuning of schuldhulpverlening. In 2007 hebben we 2,7 miljoen euro aan individuele bijzondere bijstand verstrekt. Dat is een stijging van 8 procent ten opzichte van vorig jaar 5. Daarmee heeft onze inzet om het niet-gebruik van deze regelingen te minimaliseren, vruchten afgeworpen. Bij de GKB hebben we in 2007 1834 aanmeldingen voor schuldhulpverlening afgehandeld en 1288 nieuwe leningen verstrekt. Op 31 december waren er ruim 1913 mensen die gebruik maakten van budgetbeheer. In september 2007 hebben we met een veertigtal maatschappelijke organisaties het Armoedepact afgesloten. 2.2.3 Wat hebben we daarvoor gedaan? Activiteiten in 2007 MEER WERK EN MINDER WERKLOOSHEID Ons beleid is erop gericht om een zo groot mogelijke groep bijstandsgerechtigden actief te maken. Dat doen we op verschillende manieren, voor verschillende doelgroepen en vanuit verschillende regelingen. Activering is, waar het kan, voorbereiding op regulier werk en waar het nog niet kan: maatschappelijke deelname door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk. Doelgroepen In 2007 kozen we voor een aanpak van een zo breed mogelijke groep werkzoekenden. Dat betekent dat het pakket aan voorzieningen is toegespitst op de kenmerken en behoeften van de verschillende doelgroepen. Re-integratieactiviteiten Actieve benadering van de arbeidsmarkt Met de werkgeversbenadering in het project Groningen werkt! bieden we werkgevers de dienstverlening van het CWI en de gemeente aan vanuit één loket. Voor Groningen Werkt! zijn we begonnen met het bijeenbrengen van de accountmanagers van CWI, SOZAWE, EZ, DSW en OCSW in één projectteam. Medio 2007 hebben we het project met de projectleider van Groningen Werkt! geëvalueerd Een belangrijke conclusie was dat er geen ‘harde’ afspraken zijn gemaakt voor Groningen Werkt! en dat de resultaten van Groningen Werkt! niet in verhouding stonden tot de tijdsinvestering van de accountmanagers. Er is onvoldoende voortgang geboekt. In het najaar van 2007 hebben we een aantal actiepunten geformuleerd waarmee we het project Groningen Werkt! tot een succes willen maken. Docking Station Eind 2007 hebben we samen met de gemeenten Leeuwarden, Assen en Emmen, het UWV regio Noord, het CWI district Noord en Het Platform Samenwerkingsverbanden Bouwgerelateerde Beroepen het convenant “Docking Station” ondertekend. In het project bieden we uitkeringsgerechtigde werkzoekenden een leer/werktraject aan en voorzien we de deelnemende sectoren structureel van voldoende gekwalificeerd personeel. 5

In de programmarekening van 2006 staan uitgaven individuele bijzondere bijstand voor 2,2 miljoen euro. Daarin zijn de ontvangsten en terugvorderingen meegerekend. De uitgaven verstrekkingen individuele bijzondere bijstand in 2006 waren 2,5 miljoen euro.


19

Instrumentarium In 2007 hebben we, naast de reguliere inkoop, meer de nadruk gelegd op het zélf ontwikkelen en uitvoeren van re-integratie-instrumenten. Intensief Begeleiden, Perspectief op Werk, Diagnose@Work, Springplank en het project Energie Beter zijn voorbeelden van zulke eigen instrumenten. We voeren ze uit bij de diensten SOZAWE en DSW. De kosten komen ten laste van het Werkdeel WWB. Intensief Begeleiden In 2007 zijn we begonnen met intensieve begeleiding van klanten met een geringe afstand tot de arbeidsmarkt. Door gebruik te maken van diagnose, coachingsgesprekken, matching en begeleiding ondersteunen we de klant bij hun zoektocht naar betaald werk. De deelnemers zijn afkomstig van Groningen@Work(plus), uit het huidige bestand of zijn doorverwezen vanuit het project Meedoen. Perspectief op Werk Een aantal van onze klanten is nog niet toegerust om bij een werkgever voldoende productie te leveren. Naast gesubsidieerd werk kunnen wij deze klanten een beschermde omgeving aanbieden waar zij tijdelijk werkervaring op kunnen doen. Dit gebeurt bij DSW en bij externe organisaties. Springplank Er is een groep klanten die naar onze inschatting wel kan werken, maar hiervoor beperkt gemotiveerd is. Voor hen hebben we een werkwijze ontwikkeld van intensieve begeleiding én intensieve controle. Deze aanpak heeft tot een forse uitstroom van betrokkenen uit het bestand geleid. Energie Beter In dit project, dat door de provincie is opgezet, kunnen mensen met een WWB-uitkering uit de gemeenten Groningen, Slochteren, Haren, Ten Boer en Hoogezand-Sappemeer werkervaring opdoen en uitstromen naar regulier werk. De deelnemers geven minimahuishoudens voorlichting over energiebesparende maatregelen en kunnen ter plekke energiebesparende werkzaamheden verrichten. Een nevendoel van het project Energie Beter is om mensen met een laag inkomen in de gelegenheid te stellen energiebesparende maatregelen in hun huis aan te (laten) brengen. Groningen@Work Vanaf november 2006 hebben we Groningen@Work uitgebreid met de leeftijdsgroep 30-40 jaar. Zoals we u in augustus in de “Evaluatie van G@W+” vertelden, blijkt de First Work-aanpak voor deze leeftijdsgroep aan te slaan. De aanpak heeft geleid tot een beperking van de instroom en een stimulans voor snelle uitstroom. In augustus meldden we u ook dat we het budget na tweederde van de proefperiode voor driekwart hadden uitgegeven. We schatten dat het bedrag dat is begroot uiteindelijk met 200 duizend euro zal worden overschreden. Dit hoeft echter geen problemen op te leveren, omdat de uitgaven worden gefinancierd uit het WWB-werkdeel, dat op dit moment voldoende ruimte biedt. Op basis van de evaluatie, resultaten en ervaringen met de aanpak willen we Groningen@Work uitbreiden naar alle bijstandsgerechtigden. Het ombouwen van gesubsidieerde banen In de nota “Werken Meedoen Erbij horen” hebben we een aantal maatregelen genomen, waarmee we de ombouw van voormalige ID-banen vorm geven. Het doel van deze ombouw is om het bestaande aantal van 1.195 gesubsidieerde banen te verminderen om daarmee nieuwe vormen van re-integratie en activering mogelijk te maken. Om de ombouw te realiseren hebben we een ‘overgangsperiode’ van drie jaar uitgetrokken: van 2006 tot en met 2008. We hebben de 1.195 gesubsidieerde banen opgedeeld in ‘maatschappelijke banen’ (560) en ‘reintegratiebanen’ (635). De personen met een re-integratiebaan hebben we gescreend op hun mogelijkheden om uit te stromen naar regulier (ongesubsidieerd) werk. Zij die in staat zijn om op de reguliere arbeidsmarkt aan de slag te gaan (uitstromers), begeleiden we bij hun uitstroom naar werk.


20

Personen die dat niet kunnen (blijvers), plaatsen we zoveel mogelijk in een maatschappelijke baan. Eind 2007 hebben we 63 blijvers herplaatst in een maatschappelijke baan. Van de uitstromers zijn 95 personen uitgestroomd naar regulier werk, al dan niet bij de zelfde werkgever. Van deze 95 hadden we er 29 eerder geïndiceerd als blijver. 5 personen zijn opgenomen door de DSW en 28 personen zijn vertrokken om verschillende redenen (pensioen, verhuizing, WIA, etc.). Voor een aantal uitstromers hebben we een arrangement afgesproken met een re-integratiebedrijf. In zo’n arrangement maken we afspraken over de mate van uitstroom van gesubsidieerd naar regulier werk. In het arrangement met Stichting Veiligheidszorg hebben we een uitstroompercentage van 20 procent afgesproken. Met Duizendpoot hebben we een percentage van 80 procent afgesproken. Beide organisaties hebben in 2007 al iets meer dan de helft van deze doelstellingen gehaald. We hebben vervolgarrangementen afgesproken voor een tweede groep uitstromers van 25 procent (Veiligheidszorg) en 80 procent (Duizendpoot). Werkwijze: effecten meten De rekenkamercommissie heeft aangegeven dat we meer inzicht moeten bieden in de resultaten van de activiteiten. In 2008 hebben we de eerste resultaten van de re-integratiemonitor. Resultaten over trajecten die niet direct leiden tot werk, zullen we op een andere manier evalueren. Vergroten van de participatie Meedoen In het project “Meedoen” activeren we mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zodat zij weer maatschappelijk deel kunnen nemen. Afhankelijk van de doelgroep waartoe iemand behoort doen we dit via tijdelijke maatschappelijke activiteiten bij organisaties in de stad of via vrijwilligerswerk. Het doel van Meedoen is om mensen actief te maken en actief te houden: uiteindelijk, als dat mogelijk is, met betaald werk. In eerste instantie wilden we met het Meedoen-programma in 2007 200 klanten activeren (projectplan Meedoen). Later hebben we dat aantal verhoogd naar 400 klanten. En dat is gelukt: in totaal hebben we in 2007 in het Meedoen-programma 402 klanten geactiveerd. Hiervan waren er 293 klanten met een arbeidsplicht en 109 klanten zonder. Erbij horen In het project “Erbij horen” willen we mensen maatschappelijk actief maken, die problemen hebben die het vinden van werk belemmeren, maar die niet direct iets te maken hebben met werk. We werken aan het vergroten van de maatschappelijke deelname van deze mensen door hen een effectieve combinatie van zorgen WWB-instrumenten aan te bieden. In 2006 zijn we voor 15 klanten met meervoudige problemen gestart met persoonlijke herstelplannen. Hiervoor werken we samen met VNN, Lentis, Stichting Huis, WPG en MJD. In 2007 hebben we deze groep uitgebreid naar 38 klanten. Vanuit het project “Erbij horen” hebben we in 2007 bijgedragen aan de totstandkoming van de werkwijze Diagnose@Work, een variant op Groningen@Work. In een pilot voor deze werkwijze hebben we ervaring opgedaan met het in kaart brengen van de mogelijkheden en de beperkingen van klanten die langdurig in de uitkering zitten. Verder voert SOZAWE het coördinatiepunt nazorg ex-gedetineerden uit. Organisatieontwikkeling DSW Stadspark Doelstelling De DSW heeft tot taak het toerusten van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt met als uiteindelijk doel het laten doorstromen van deze mensen naar banen buiten een beschutte werksfeer. Gemeenterekening 2007

21

DSW kan deze activiteiten verrichten voor haar eigen doelgroep, maar kan ook facilitair beschikbaar zijn voor andere groepen mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Een en ander dient plaats te vinden binnen verantwoorde financiële kaders. De effecten van de organisatieverandering die in 2006 al zichtbaar werden, zetten zich verder voort. De groei in opbrengsten en NTW (lees: netto toegevoegde waarde6) van zowel de divisie Dienstverlening als AIB bevestigen dat beeld. Bedragen x 1.000 euro (afgerond op 100.000) Dienstverlening AIB (excl. Begeleid Werken) Industrie Totaal Begeleid werken7 Totaal (incl. Begeleid Werken)

2006 Omzet 10.000 3.500 5.200 18.700 400 19.100

2007 NTW 7.500 3.300 3.100 13.900 200 14.100

Omzet 10.500 4.000 4.000 18.700 1.100 19.600

NTW 7.700 3.900 2.900 14.600 600 15.200

Mede op grond van deze stijging is het dienstresultaat van DSW Stadspark 0,1 miljoen euro boven het begrotingsniveau uitgekomen. Wat betreft de sociale doelstellingen valt o.a. op te merken dat: • de formatieve bezuinigingstaakstelling is gehaald. De taakstelling voor DSW in 2005 en 2006 bedroeg 14,5 fte. De taakstelling is in 2007 volledig gerealiseerd; • de maximale rijkstaakstelling van 1.561 fte volledig is gerealiseerd; • een extra instroom bovenop de taakstelling heeft plaatsgevonden ter grootte van 19 fte o.a. gefinancierd vanuit het amendement “Irrgang” en inzet van het w-deel van de WWB; • de totale formatie (inclusief herindicatie-effecten) per saldo is uitgekomen op 1.592 fte en • het aantal detacheringen en het aantal begeleid werken-plaatsen respectievelijk 31 en 36 fte hoger is uitgekomen dan het rekeningresultaat 2006, Ultimo 2007 was aantal gedetacheerden 237 fte en begeleid werken 64 fte (ten opzichte van de begroting 2007 bedragen deze getallen -31 en +9 fte); • Ontwikkeling wachtlijst. In 2007 zijn er 179 mensen van de wachtlijst ingestroomd. De instroom vanuit de wachtlijst heeft de laatste 3 jaren een omvang gehad van meer dan 150 nieuwe medewerkers. De wachtlijst is in 2007 met 52 personen afgenomen en bedroeg ultimo 2007 233 personen. Door de invoering van de nieuwe wet in 2008 en de hierbij behorende herverdeling van het aantal plaatsen zal de instroom de komende jaren met circa 40 personen, fors lager liggen; • Externe doelgroepen. Het beleid om andere doelgroepen met een achterstand op de arbeidsmarkt gebruik te laten maken van de DSW infrastructuur, heeft in 2007 zowel qua inhoud als getalsmatig meer vorm gekregen. In totaal zijn er circa 2000 externe deelnemers in traject geweest. Hieronder waren uitkeringsgerechtigden vanuit de WWB, WW, WIA en Wajong, VSO leerlingen en deelnemers van collega re-integratiebedrijven. Het instrumentarium voor arbeidsontwikkeling is in 2007 ook in toenemende mate ingezet voor deze doelgroepen. Naast arbeidsonderzoek in het Werk & Onderzoek Centrum, worden arbeidsritme, arbeidsvaardigheden en vakvaardigheden getraind op de werkleerplekken. De percentages van zowel het ambtelijk- als het SW-verzuim wijken in 2007 nauwelijks af van de percentages in 2006. Het nieuwe verzuimbeleid zoals dat in de loop van 2007 vorm en inhoud heeft 6

Omzet minus directe productiekosten Door middel van het instrument Begeleid Werken (BW) worden mensen met een arbeidshandicap bemiddeld naar een reguliere baan met loonkostensubsidie. Ingaande de begroting van het boekjaar 2007 wordt de ontvangen rijkssubsidie voor Begeleid Werkers, onder aftrek van te betalen suppletiekosten aan werkgevers en directe begeleidingskosten, netto verantwoord als netto-opbrengsten. 7


22

gekregen, zal echter naar verwachting een positief effect gaan hebben op de mate van inzetbaarheid (en daarmee op het in 2007 te hoge arbeidsverzuim van zowel ambtelijk- als SW-personeel). Prestatie-indicatoren/ Kengetallen Gemiddeld aantal SW-fte Toegevoegde waarde fte in euro Uitstroom SW-medewerkers • zonder subsidie • met subsidie: -Detachering (fte per 31-12) -Werken op locatie (fte per 31-12) -Begeleid werken (fte per 31-12) Werkleerplekken beschikbaar Ziekteverzuim ambtelijk Ziekteverzuim SW

Rekening 2006 1.592 8.714

Begroting 2007 1.561 9.601

Rekening 2007 1.592 9.517

0

0

0

206 107 28 175 10 % 17,4 %

250 100 52 175 6% 15 %

237 70 64 180 9,6 % 17,8 %

Arbeidsgehandicapten: wet sociale werkvoorziening Per 1 januari 2008 is de nieuwe wet SW in werking getreden. Om de effecten van deze wet in kaart te brengen en waar nodig noodzakelijke acties te ondernemen is DSW Stadspark in 2007 gestart met het inventariseren van de veranderingen en de daaraan verbonden risico’s, maar ook de kansen. Uitvoeringsconsequenties en beleidsmatige aanpassingen worden in een aparte notitie verwerkt en in april 2008 voorgelegd aan uw raad. Inburgering Ingewerkt in Groningen De Wet inburgering is nu een jaar in bedrijf. Intussen is een nieuw kabinet aangetreden, dat een Deltaplan inburgering heeft gepresenteerd en een pardonregeling tot stand heeft gebracht. We hebben met het Rijk afgesproken dat we in de jaren 2007-2009 1.230 inburgeraars op een inburgeringstraject zullen plaatsen. In 2007 hebben we 71 inburgeraars op een traject geplaatst. We bieden duale trajecten aan. Daarbij ligt naast de Nederlandse taal en kennis van de Nederlandse samenleving de nadruk op participatie. Alleen als dat vanuit oogpunt van maatwerk ongewenst is, of wanneer een duaal traject niet aansluit bij de reeds verworven competenties van de inburgeraar, bieden we een ander traject aan. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de pardonregeling die in juni 2007 tot stand is gekomen. Waar nog huisvesting gevonden moet worden, doen we dat samen met woningcorporaties. Bij een hulpvraag werken we samen met Humanitas en Stichting MJD. In de tweede helft van 2007 hebben zich 272 mensen gemeld die een verblijfsvergunning hebben ontvangen. Hiervan heeft iets meer dan de helft ook een uitkering aangevraagd. In september heeft het kabinet het “Deltaplan Inburgering: Vaste voet in Nederland” gepresenteerd. Met het deltaplan vraagt het kabinet onder andere aandacht voor verbetering van de kwaliteit en het rendement van inburgeringsprogramma’s, voor een wisselwerking tussen inburgering en participatie en voor de relatie van inburgering met de aandachtswijken. Kleur de Arbeidsmarkt In Groningen heeft 15,5 procent van de bevolking een niet-westerse achtergrond. In de bijstand is dat percentage fors hoger: 34,1 procent. Dat betekent dat niet westerse allochtonen in Groningen meer dan 2,2 keer vaker dan autochtonen een WWB-uitkering hebben. Om het aantal allochtonen dat nog geen werk heeft terug te dringen zijn we eind 2007 begonnen met de uitvoering van het project “Kleur de arbeidsmarkt”. We willen in 2010 realiseren dat de groep nietwesterse allochtonen in de bijstand niet hoger is dan 2 keer hun aandeel in de bevolking 8. 8

Ten opzichte van het huidige aantal betekent dit een afname met 250 klanten.


23

(Keten)samenwerking We hebben de gezamenlijke dienstverlening met UWV en CWI in 2007 verder vorm gegeven. Zo hebben we op beide Werkpleinen (Eendrachtskade en Zaagmulderweg) teams geformeerd, waarin medewerkers van de drie organisaties samenwerken. Dit levert vooral voor de klant winst op. Aan het einde van 2007 hebben we de dienstverlening vanuit ’t Dok verhuisd naar het Werkplein Zaagmuldersweg. Zo kunnen we nu ook alle burgers, woonachtig in de noordoostflank van de stad, het volledige en integrale pakket van diensten aanbieden. In de loop van 2007 zijn we van start gegaan met het loket Werken en Leren. In dit samenwerkingsverband van gemeente, provincie, CWI en onderwijsinstellingen kunnen jongeren terecht voor alle vragen op het gebied van loopbaan en scholing. Met klantenpanels, klantenlunches en tevredenheidonderzoek meten we wat onze klanten van onze dienstverlening vinden. Ook via de Cliëntenraad horen we de ervaringen van onze klanten. In 2007 hebben we met de gemeentebrede dienstverleningsmonitor gemeten hoe klanten ons werk waarderen. Met dit instrument scoort de dienst SOZAWE over de drie locaties gemiddeld een 7,7. Daarmee komen we uit boven de onszelf gestelde streefcijfer van 7,5. INWONERS NIET ONDER HET BESTAANSMINIMUM Het verstrekken van een uitkering aan personen die niet zelfstandig in het levensonderhoud kunnen voorzien Op 31 december 2007 waren er 8.048 bijstandsgerechtigden. In totaal zijn er 3.123 nieuwe klanten bijgekomen en zijn 3.755 uitkeringen beëindigd. Het is onze taak om ervoor te zorgen dat degenen die een beroep doen op de bijstand, hier zo snel mogelijk duidelijkheid over verkrijgen. In 2007 hebben we in 95 procent van de gevallen die duidelijkheid binnen acht weken kunnen geven. Het rechtmatig verstrekken van een uitkering aan personen die niet zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien In 2007 hebben we twee themacontroles uitgevoerd. In de themacontrole “Onder één dak?” hebben we klanten aangespoord om te kijken of hun woonsituatie bij ons juist staat geregistreerd. Na deze voorlichtingsactie hebben we extra gecontroleerd. In 86 gevallen hebben we nader onderzoek gedaan. Dit leidde tot 11 beëindigde uitkeringen. Bij 3 klanten ging de uitkering juist omhoog. Tijdens deze controle hebben we ook 15 personen kunnen verwijzen naar zorgverlenende instellingen. Daarnaast hebben we de in 2006 reeds gestarte themacontrole “Waterproof” afgerond. In deze controle hebben we woonsituaties onderzocht op grond van extreem hoog of laag waterverbruik. De controle leidde tot 44 beëindigde uitkeringen en een terugvordering van zo’n 260 duizend euro aan ten onrechte verstrekte bijstand. We hebben de huisbezoeken uit de eerste helft van 2007 geëvalueerd. Uit deze evaluatie bleek dat we tijdens het afleggen van het huisbezoek meer aandacht besteden aan zorgaspecten én dat het afleggen van het gerichte huisbezoek nog steeds een onmisbaar instrument is in de uitvoering van rechtmatigheidscontrole. Naar aanleiding van uitspraken van de Centrale Raad van Beroep en opmerkingen van de gemeentelijke ombudsman hebben we in december 2007 een nieuw Protocol huisbezoek vastgesteld. In dit nieuwe protocol vergroten we de zorgvuldigheid rondom huisbezoeken en introduceren we de aparte verslaglegging van huisbezoeken die we doen naar aanleiding van fraudevermoedens. Het verstrekken van de langdurigheidstoeslag aan personen die al lange tijd zijn aangewezen op een bijstandsuitkering De langdurigheidstoeslag is bedoeld voor mensen die 60 maanden op het sociaal minimum leven en


24

geen arbeidsmarktperspectief hebben.9 We zijn van mening dat een gering inkomen het recht op een langdurigheidstoeslag niet in de weg mag staan. We kennen de langdurigheidstoeslag dan ook toe aan mensen die: - gedurende 60 maanden aaneengesloten een inkomen op het sociaal minimum hebben gehad en - gedurende die periode per jaar niet meer inkomsten hebben ontvangen dan een bedrag ter hoogte van de langdurigheidstoeslag van een gezin. Dat betekent dat als mensen in een jaar minder dan circa 450 euro hebben verdiend, zij in Groningen toch recht kunnen hebben op de langdurigheidstoeslag. We schatten dat er zo’n 1000 mensen meer een beroep zullen kunnen doen op de langdurigheidstoeslag. Uitgaande van een gemiddelde toeslag van 360 euro betekent dit een structurele toename van de uitgaven voor de langdurigheidstoeslag van 360 duizend euro per jaar vanaf 2007. Omdat de uitbreiding van de groep 3 jaar terugwerkt (2004-2006), houden we ook rekening met een incidentele verhoging van de uitgaven voor de langdurigheidstoeslag van 1,08 miljoen euro. In 2007 hebben we voor een bedrag van 2,3 miljoen euro aan langdurigheidstoeslagen verstrekt. In de begroting hadden we voor de uitkering van de langdurigheidstoeslag 1,1 miljoen euro opgenomen. Doordat mensen nu met terugwerkende kracht t/m 2004 recht hebben op langdurigheidstoeslag, is er dus meer uitgekeerd dan er begroot was. In 2007 hebben we al voor een groot deel nieuwe toeslagen en toeslagen met terugwerkende kracht uitgekeerd. Financiële ondersteuning & voorkomen van sociale uitsluiting Bijzondere bijstand In 2007 is het bedrag dat we hebben uitgegeven aan individuele bijzondere bijstand, toegenomen met 230 duizend euro tot 2,7 miljoen euro. Naast individuele bijzondere bijstand kennen we in de stad ook een aantal regelingen die voor grotere groepen minima gelden. Deze regelingen zijn: • Collectieve ziektekostenverzekering In september 2007 maakten 15.448 Stadjers gebruik van de collectieve verzekering: 11.821 polishouders en 3.627 kinderen. We hebben het pakket voor het verzekeringsjaar 2007 uitgebreid met een aantal vergoedingen en deelnemers zijn vanaf 2007 niet meer verplicht om de dure TV3 (tandartsverzekering 3) af te sluiten maar kunnen ook kiezen voor een goedkopere aanvullende tandheelkundige verzekering. • Tegemoetkoming ouderbijdrage schoolfonds Deze bijdrage is bedoeld om ouders van schoolgaande kinderen een tegemoetkoming te verstrekken voor de bijdrage die zij betalen aan de school van hun kinderen (voor een schoolfonds of schoolreisje). In 2007 hebben 2.726 kinderen van de regeling gebruik gemaakt: 1.771 in de leeftijdsgroep van 4 tot 12 en 955 in de leeftijdsgroep van 12 tot 18 jaar. • Regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen Het rijk heeft ons toegestaan om voor deze doelgroep een categoriale regeling uit te voeren. Ook in 2007 hebben we hen een eenmalige uitkering van 250 euro gegeven. In totaal hebben 4.761 personen van de regeling gebruik gemaakt. • Maaltijdvoorziening Om ouderen in de gelegenheid te stellen om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen, kunnen zij een vergoeding krijgen voor bezorgde maaltijden. In 2007 hebben 370 ouderen van deze regeling gebruik gemaakt. 9

In een uitspraak in 2006 heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) overwogen dat het hebben ontvangen van zeer geringe inkomsten uit arbeid gedurende een zeer korte periode het recht op de langdurigheidstoeslag niet in de weg mag staan. In een andere uitspraak heeft de CRvB overwogen dat personen die een gedeeltelijke WAO-uitkering hebben ontvangen niet om die reden uitgesloten mogen worden van het recht op langdurigheidstoeslag. Op grond van deze uitspraken kan er, met terugwerkende kracht tot 1 januari 2004, alsnog een beroep worden gedaan op de langdurigheidstoeslag.


25

• Witgoedregeling In 2007 hebben we een witgoedregeling gemaakt voor huishoudens die al jaren van een minimuminkomen moeten rondkomen. Via deze regeling kunnen zij een koelkast, kooktoestel, televisie of een wasmachine aanschaffen. In 2007 is 467 keer gebruik gemaakt van de regeling. Stimuleren gebruik financiële regelingen We willen mensen stimuleren zoveel mogelijk gebruik te maken van hun recht op inkomensondersteuning. Ook als het gaat om regelingen die wij niet uitvoeren. Samen met de MJD hebben we in de maanden januari tot en met maart in de campagne “Da’s makkelijk verdiend” bijstandsgerechtigden benaderd die vermoedelijk recht hebben op zorgen/of huurtoeslag, maar deze niet hadden aangevraagd. Ook hebben we anderen dan bijstandsgerechtigden tijdens deze campagne op de toeslagen gewezen. Inmiddels is de check op zorgen huurtoeslag standaard onderdeel van de intake bijstandsaanvraag. In het Armoedepact hebben we afspraken gemaakt met een aantal maatschappelijke organisaties over ondersteuning en voorlichting. De organisaties worden van de regelingen op de hoogte gehouden tijdens periodieke themabijeenkomsten. Schuldhulpverlening voor mensen die financieel in de problemen (dreigen) te raken in verband met schulden In de programmabegroting 2007 hebben we aangegeven dat het Rijk extra geld beschikbaar stelt om de schuldhulpverlening te intensiveren. Voor Groningen is dat iets meer dan 500 duizend euro geworden. Met deze subsidie zijn we in 2007 met de maatregelen van start gegaan die we in de nota “Uitsluiting uitgesloten” aankondigden. Daarnaast hebben we met het subsidiegeld niet 75, zoals in de begroting opgenomen, maar 225 klanten met meervoudige problematiek een aanbod kunnen doen voor preventief budgetbeheer. Deze klanten lopen bij de hulpverlening en het aanbod voor het budgetbeheer doen we in samenwerking met de hulpverleningsinstellingen in de stad. In het najaar van 2007 zijn we gestart met een pilot schuldhulpverlening aan (ex-) zelfstandigen. Om schulden te voorkomen hebben we medewerkers opgeleid in het geven van voorlichting en cursussen. Zo hebben we voorlichting kunnen geven aan klanten, hulpinstellingen, schuldeisers en op scholen. We zijn doorgegaan met de voorlichtingen ‘Let’s talk about money’ en ‘Grip op geld’ aan nieuwe bijstandsklanten en met de budgetteringscursus ‘Rondkomen kun je leren’. In 2007 zijn we, samen met het Noorderpoortcollege, van start gegaan met de campagne ‘Jouw schuld = jouw schuld”. We hebben in de zomer het plan van aanpak schuldhulpverlening aan jongeren gepresenteerd. Belangrijke maatregelen daaruit, waarmee we in 2007 van start zijn gegaan, zijn het instellen van een apart spreekuur voor jongeren, leningen voor jongeren met een borgstelling en uitgestelde aflossing en een ‘eurocoach’, die voornamelijk jongere mensen (met een bijstandsuitkering) ondersteunt bij het op orde krijgen van hun financiële situatie. De Stadjerspas In april van 2007 heeft uw raad besloten om de Stadjerspas op dezelfde wijze en met hetzelfde budget te continueren als in voorafgaande jaren. Wij hebben toen aangegeven dat we willen onderzoeken hoe de waarde van de pas uitgebreid kan worden en hoe met gerichte promotieacties de doelgroepen (en dan met name de jongeren) beter bereikt kunnen worden. In september 2007 is het Groninger Armoedepact gestart. De Stadjerspas kan, en volgens ons: moet, een belangrijke bijdrage leveren aan één van de doelstellingen van dit pact: kwetsbare groepen te stimuleren te weer / meer deel nemen aan de samenleving. Inmiddels hebben we Hanze Contact opdracht gegeven een onderzoek te doen naar bekendheid en gebruik van de pas onder alle inwoners van de gemeente Groningen. De uitkomsten van dit onderzoek komen begin 2008 beschikbaar en in april 2008 zullen we u aan de hand van deze uitkomsten een Actieplan Stadjerspas 2008-2010 voorleggen. De kosten van het onderzoek van Hanze Contact en het realiseren van de quick wins kunnen worden gedekt uit het bestaande budget van bureau Stadjerspas.


26

Herijking van het armoedebeleid Armoedepact In september hebben we het Armoedepact afgesloten. In totaal hebben ruim 40 maatschappelijke organisaties aangegeven dat zij samen met de gemeente een bijdrage willen leveren aan de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting. De uitvoering van het Armoedepact is financieel geregeld in de nota “Uitsluiting uitgesloten”. Bij de behandeling van het Armoedepact 2007 hebben we aangegeven op welke manier we het bedrag van 660 duizend euro, dat voor het Armoedepact is gereserveerd, gaan besteden. We hebben een bedrag opgenomen van 75 duizend euro voor actieve informatievoorziening. Dat is het bedrag dat we in 2008 en 2009 kunnen inzetten om extra uitvoeringskosten te betalen. We geven Bureau Onderzoek de opdracht om de uitvoering van het Armoedepact vóór de zomer van 2008 te evalueren. We willen in dat onderzoek rekening houden met de afspraken die het Rijk met gemeenten wil maken over de inzet van extra armoedemiddelen te behoeve van de participatie van kinderen uit minimagezinnen. Nieuw Beleid 2007-2010 WWB-Inkomensbudget Sinds de invoering van de Wet Werk en Bijstand hanteert het Ministerie van SZW het objectieve verdeelmodel om het Inkomensdeel van het budget over de gemeenten te verdelen. Zoals bekend is Groningen een nadeelgemeente. De bijstandsuitkeringen, onder aftrek van de (verhaals)ontvangsten WWB, liggen 9,3 miljoen euro boven het budget dat we van het Rijk ontvangen. In de begroting hadden we voor 2007 een geraamd tekort van 8,5 miljoen euro afgedekt met een onttrekking aan de reserve WWB en een concernbijdrage. Het uiteindelijke tekort ligt hier 0,8 miljoen euro boven. Bij de resultaatsbestemming doen we u een voorstel hoe we dit ongedekte deel van het tekort op het WWB-Inkomensbudget willen bekostigen. Begroting DSW Conform het meerjarenbeeld bedroeg de gemeentelijke bijdrage in 2007 totaal 5,7 miljoen euro en zal deze teruglopen naar 3,7 miljoen euro in 2011. De doelstellingen zijn binnen de vastgestelde begroting gerealiseerd10. Fonds Armoede en Gezondheid Met het Kinderfonds Armoede en Gezondheid willen we gezondheidsachterstand bij kinderen uit minimagezinnen verminderen en zo mogelijk voorkomen. Tegelijk lukt het ons om met deze regeling in de hand bij multiprobleemgezinnen binnen te komen. In 2007 hebben we de doelgroep van het Kinderfonds uitgebreid met de leeftijdsgroep 12 tot 18 jaar. Voor de uitvoering van het fonds hadden we 50 duizend euro beschikbaar vanuit Nieuw Beleid. In september 2007 hebben we het fonds opengesteld en op 10 december hadden we circa 450 aanvragen verwerkt. Op dat moment moesten we een signaal afgeven dat het Kinderfonds geen aanvragen meer kon verwerken, omdat anders het budget zou worden overschreden. Het Kinderfonds Armoede en Gezondheid is een succesvolle regeling. Nadat we het innemen van aanvragen hadden stopgezet, bleken er nog 284 aanvragen te zijn die al wel binnen waren, maar nog niet verwerkt. De uitkeringskosten voor deze aanvragen, zo’n 28,4 duizend euro, betalen we uit het budget Bijzondere Bijstand. Budget Bijzonder bijstand Voor 2007 hadden we uit het niet gebruikte geld nieuw beleid in 2006 300 duizend euro gereserveerd voor extra uitgaven bijzondere bijstand / armoedebestrijding in 2007. Mede door de late start in het jaar van het Armoedepact zien we nu een voordelig resultaat op het budget bijzondere bijstand en 10

zie paragraaf organisatieontwikkleing en paragraaf arbeidsgehandicapten-wet sociale werkvoorziening.


27

hebben we deze gereserveerde extra middelen niet nodig gehad. Voor het Noodfonds kindertoelage (en de COA-bevoorschotting) ontstond voor 2007 een tekort op de begroting van 60 duizend euro. We hebben in oktober 2007 ten principale het besluit genomen om dit tekort te dekken met een deel van de gereserveerde extra middelen voor het budget bijzondere bijstand. Met de ontwikkelingen op het gebied van extra gebruik en het tegengaan van sociale uitsluiting, die het Armoedepact inmiddels laat zien, verwachten we in 2008 wel de extra 300 duizend euro aan bijzondere bijstand uit te geven. 2.2.4 Wat heeft het gekost? Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 8.01 SZW 8.02 SZW 8.03 SZW SZW 3.01 DSW

Baten 8.01 8.02 8.03 3.01

SZW SZW SZW SZW DSW

Primitieve Begroting

Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Inkomen Werk Zorg Taakstelling Sociale werkvoorziening Totaal lasten

128.133 65.574 14.591 -4.325 63.997 267.970

128.881 65.709 16.931 0 64.977 276.498

132.611 65.595 14.543 0 68.168 280.917

3.730 -114 -2.388 0 3.191 4.419

Inkomen Werk Zorg Taakstelling Sociale werkvoorziening Totaal baten

103.249 57.687 5.320 0 60.788 227.044

103.219 57.390 5.338 0 59.162 225.109

107.374 57.130 5.397 0 62.428 232.329

4.155 -260 59 0 3.266 7.220

Totaal saldi voor reserve mutaties

-40.926

-51.389

-48.588

2.801

141 7.527

141 10.012

141 10.012

0 0

-33.540

-41.518

-38.717

2.801

Productgroep

Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen Totaal saldi na reserve mutaties Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 3.01 DSW SZW 8.01 SZW 8.01 SZW 8.04

Productgroep Begrotingstekort DSW WWB-Inkomen Motie fonds armoede Bijzondere bijstand 2007 * Totaal nieuw beleid

Begroting 2007 (i) (s) 2.000 2.000 4.320 50 300 6.370 2.300

Realisatie 2007 (i) (s) 1.925 2.000 4.320 50 60 6.295 2.060

Toelichting 8.01 Inkomen 0,4 miljoen euro V De voordelige afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt 0,4 miljoen euro. We kunnen deze afwijking als volgt splitsen: - WWB-inkomensdeel 0,8 miljoen euro N - vrijval voorzieningen 0,3 miljoen euro V - overige uitvoeringskosten 0,9 miljoen euro V


28

WWB-inkomensdeel 0,8 miljoen euro nadelig De nadelige afwijking bestaat uit een vijftal componenten, namelijk: 1. de opwaartse bijstelling van het budget met 4 miljoen euro. Het oorspronkelijk geraamde budget bedroeg 93,3 miljoen. Via diverse bijstellingen is het budget uiteindelijk uitgekomen op 97,3 miljoen euro. De oorzaak van de stijging ligt in de conjuncturele ontwikkeling, prijsindexering etc. 2. een positief effect van 1,4 miljoen euro in verband met een lager gemiddeld aantal WWB klanten. In de begroting zijn wij uitgegaan van een gemiddeld aantal cliënten jonger dan 65 jaar van 8.273. In werkelijkheid is het gemiddelde uitgekomen op 8.169 cliënten. Ten opzichte van het gemiddelde over 2006 zien we een afname met bijna 8%. 3. een negatief prijseffect van 5,2 miljoen euro. Dit komt doordat de werkelijke gemiddelde bruto normuitkering ongeveer 4% hoger ligt (13.151 euro) dan de gemiddelde bruto normuitkering, waarmee wij in de begroting hebben gerekend (12.520 euro). Overigens worden de reguliere normstijgingen gecompenseerd in het budget. 4. de meerkosten van de langdurigheidstoeslag (1,3 miljoen euro) in verband met een tweetal aanpassingen van de regeling met terugwerkende kracht. 5. overige oorzaken, waaronder de incidentele bijstelling van de voorziening dubieuze debiteuren met 0,3 miljoen euro. Jaarlijks maken wij een berekening van de reële waarde van de vorderingen op cliënten. Ultimo 2007 blijkt dat de waarde iets positiever kan worden geschat dan eerder werd aangenomen. Vrijval voorzieningen 0,3 miljoen euro V De bestaande voorzieningen voor wachtgeld en mobiliteit hebben wij laten vervallen. Voor een deel (ruim 50%) heeft de vrijval betrekking op deze productgroep. De voorziening wordt opgeheven omdat het gaat om jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen voor aanvullende uitkeringen bij ontslag of kosten van mobiliteit. Deze kosten worden in het vervolg conform de richtlijnen in de begroting opgenomen. Overige uitvoeringskosten 0,9 miljoen euro V Bij de baten zien we extra incidentele inkomsten voor de uitvoering van projecten dan wel dienstverlening aan derden (netto 0,35 miljoen euro voordelig). De personele lasten vallen ongeveer 0,15 miljoen euro lager uit als gevolg van vacatureruimte etc. Ook bij de overige uitvoeringskosten zien we een voordelige afwijking in verband met lagere exploitatiekosten, vrijvallende kapitaallasten in verband met uitgestelde investeringen, lagere renteopbrengsten en hogere doorberekende kosten wegens geleverde faciliteiten (0,3 miljoen euro). Overige oorzaken, waaronder meevallende kosten van de overige uitkeringsregelingen, geven een resultaat van 0,1 miljoen euro voordelig. 8.03 Zorg

2,4 miljoen euro V

De voordelige afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt 2,4 miljoen euro. We kunnen deze afwijking als volgt splitsen: - Bijzondere bijstand 1,2 miljoen euro V - Schuldhulpverlening 1,3 miljoen euro V - ROA/VVTV 0,2 miljoen euro N - overige uitvoeringskosten 0,1 miljoen euro V Bijzondere bijstand 1,2 miljoen euro V De voordelige afwijking binnen de bijzondere bijstand wordt voornamelijk veroorzaakt door het niet volledig besteden van de incidentele middelen die beschikbaar zijn gesteld voor de uitvoering van het Armoedepact. Door een latere startdatum (najaar 2007) is er van de beschikbare 0,9 miljoen euro 150 duizend euro uitgegeven. Verder zien we een voordelige afwijking op de individuele en collectieve


29

bijzondere bijstand van 0,4 miljoen euro voordelig. Deze afwijking wordt veroorzaakt door een voordeel op de collectieve ziektekostenverzekering en door een positieve bijstelling van de voorziening dubieuze debiteuren. Schuldhulpverlening 1,3 miljoen euro V De voordelige afwijking is met name het gevolg van de vrijval van in het najaar van het Rijk beschikbaar gekomen middelen voor intensivering van schuldhulpverlening (0,8 miljoen euro) en de vrijval van het restant van de voorziening intensivering schuldhulpverlening (0,2 miljoen euro). Verder zien we een stijging van de inkomsten in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP), de werkzaamheden voor de buitengemeenten en de budgetbeheerregeling (0,1 miljoen euro). Tenslotte hebben we de voorziening dubieuze debiteuren met 0,1 miljoen euro positief kunnen bijstellen en hadden we te maken met een vacatureruimte van ongeveer 0,1 miljoen euro. ROA/VVTV 0,2 miljoen euro N Beide regelingen worden afgebouwd maar herbergen nog steeds enkele tientallen asielzoekers. Het is al jaren bekend dat de kosten van het aanhouden van de huurwoningen, waarin de asielzoekers wonen, niet opwegen tegen de rijkssubsidie. Dit wordt met name veroorzaakt door de bezettingsgraad. De verhouding ligt nu één op één. Conform afspraak komt de nadelige afwijking voor rekening van het concern.


30

2.3

Vestigingsklimaat

Het programma Vestigingsklimaat bestaat uit de onderdelen Economisch Businessplan/Economische bedrijvigheid en het onderdeel Verkeer en Vervoer. Met deze twee programma’s scheppen we de randvoorwaarden voor een sterk concurrerend vestigingsklimaat: voldoende ruimte om te ondernemen, een goede kwaliteit van de dienstverlening en een uitstekende bereikbaarheid per auto, Openbaar Vervoer (OV) en fiets. 2.3.1. Wat wilden we bereiken Een stad met een uitstekend vestigingsklimaat •

• • • •

• • • • •

De economische structuur wordt versterkt door een substantiële verbetering van het ondernemingsklimaat. Indicatoren zijn het aantal geherstructureerde bedrijventerreinen, nieuw uitgegeven bedrijventerreinen en het aanbod verhuurbare kantoorruimte; het aantal starters zit gemiddeld op tenminste 700 en er is een toename van het aantal vestigingen; de werkgelegenheid in de speerpuntsectoren (ICT, Life Sciences, toerisme en energie) moet sneller groeien dan de totale Groningse werkgelegenheid; de positie van de kennisinstellingen wordt versterkt. Het marktaandeel van deze instellingen moet minimaal behouden blijven; versterken van de functie van de binnenstad. Indicatoren zijn de groei van het aantal bezoekers (jaarlijks +1 procent) en de omzet (jaarlijks +2 procent). Ook moet het regioaandeel in de omzet weer gaan groeien tot minimaal 34 procent; ondernemers zijn tevreden over de gemeentelijke dienstverlening. Groningen moet het op dit punt beter doen dan het gemiddelde van de andere GSB-steden; Op het hoofdwegennet van de stad (de ring) is de gemiddelde reistijd in de spits maximaal twee keer zo lang als buiten de spits; Het OV-gebruik op reguliere OV-lijnen is in 2010 toegenomen met 25-30 procent (ten opzichte van jaar 2000 en bij uitvoering Kolibri); Het gebruik van de citybus/P&R- terreinen is in 2006 met 25 procent toegenomen en in 2010 met 50 procent (ten opzichte van 2002); De relatieve omvang van het autogebruik en het gebruik van de fiets blijven stabiel.

Kaderstellende nota’s: - Geactualiseerd Economisch Business Plan ‘Stad aan de Slag 2005-2010’; - Structuurplan ‘Van Nu naar Straks’ (2004); - Convenant met het Rijk in het kader van het Grote Stedenbeleid 2005 t/m 2009; - ‘Een werkend netwerk; activerend arbeidsmarktbeleid gemeente Groningen 2006-2010’; - Groningen ICT-Stad 2005-2009; - Werkplan Energy Valley (2007-2008); - Beleidsbrief Creatieve Stad (2007 e.v.); - Nota Terrein in Bedrijf (2007); - NOA Actieplan (2007). - Nota Groningen Duurzame Mobiliteit, Beleidsnota Verkeer en Vervoer periode 2007-2010, doorkijk naar 2020 (april 2007) - Meerjarenprogramma Verkeer en Vervoer 2007 – 2010 (april 2007) - Stap op! Fietsmaatregelen 2006 – 2010 (maart 2007) - Tram in stad en Regio (februari 2007) - Netwerkanalyse Regio Groningen-Assen (augustus 2006)


31

2.3.2. Wat hebben we bereikt? De groei van de stad-Groninger economie die zich in 2006 voor het eerst sinds jaren weer voorzichtig aftekende, heeft zich in 2007 duidelijk voortgezet. De werkgelegenheid is met 3,5 procent toegenomen ten opzichte van 2006; een groei die op zich al fors is, maar die tevens beduidend hoger is dan het landelijk gemiddelde. De doelstelling om de werkloosheid beneden de 8.500 te brengen, is anno 2007 al gerealiseerd: het aantal NWW-ers is afgenomen tot 8.430. De groei zien we ook vertaald in de indicatoren met betrekking tot het vestigingsklimaat: Indicator Aantal ha geherstructureerde bedrijventerreinen Aantal ha nieuw uitgegeven bedrijventerrein Aantal m2 aanbod verhuurbare kantoorruimte Aantal starters Aantal vestigingen

Nulmeting 2004 0 ha (1-1-2005)

Streefcijfer 2010 -

Resultaat 2007 60 ha (1-1-2008)

10 ha (1-1-2005)

-

4,6 ha (1-1-2008)

115.604 (1-1-2005)

-

9.114 (1-4-2004)

Totale werkgelegenheid in kansrijke sectoren

16.259 (1-4-2004)

Aantal HBO-studenten

18.404 (seizoen 2003-2004) 21.233 (seizoen 2003-2004) 30 miljoen 757 miljoen euro 222.900

Aantal WO-studenten Aantal binnenstadbezoekers Omzet binnenstad Aantal hotelovernachtingen

Regio-aandeel in de omzet Rapportcijfer ondernemingsklimaat (benchmark) Indicator Op het hoofdwegennet van de stad (de ring) is de gemiddelde reistijd in de spits maximaal twee keer zo lang als buiten de spits. Het OV-gebruik op reguliere OVlijnen is in 2010 toegenomen met 25-30 procent (ten opzichte van jaar 2000 en bij uitvoering Kolibri). Het gebruik van de citybus/P&Rterreinen is in 2006 met 25 procent toegenomen en in 2010 met 50 procent (ten opzichte van 2002).


50 procent 6,4

Nulmeting

Voorlopig cijfer: 107.000 m2 Minimaal 700 p/jr 1.655 Toename Voorlopig cijfer: 9.351 (1-4-2007) Bovengemiddelde Voorlopig cijfer: groei 19.919 (: groei van 7,9 procent ten opzichte van 2006) Behoud 22.900 (seizoen marktpositie 2006-2007) Behoud 24.160 (seizoen marktpositie 2006-2007) + 1 procent p/jaar 31 miljoen + 2 procent p/jaar 967 miljoen euro + 1 procent p/jaar 251.600 in 2006, 2007 nog niet bekend > 34 procent 60 procent Hoger dan GSB6,7 gemiddelde (6,7)

Streefcijfer 2010

Resultaat 2007

25-30 procent stijging

13 procent toegenomen ten opzichte van 2002

32

De relatieve omvang van het autogebruik en het gebruik van de fiets blijven stabiel

Relatieve autogebruik ligt in 2007 op het niveau van 2003. Relatieve fietsgebruik is 6 procent hoger dan in 2003

2.3.3. Wat hebben we daarvoor gedaan? Economisch Businessplan (EBP) / Economische bedrijvigheid Het geactualiseerde EBP ‘Stad aan de Slag’ (2004) werkt aan het bereiken van drie hoofddoelstellingen: een stad met meer werkgelegenheid en minder werkloosheid, een stad met een uitstekend vestigingsklimaat en een stad waar iedereen meedoet. In overeenstemming met de ambitie van het Akkoord van Groningen geven we prioriteit aan de speerpuntsectoren ICT, Life Sciences, energie en toerisme. Het betreft hier de stuwende sectoren van de stad, de zogenoemde ‘Groningse pieken’. In 2007 hebben we de beleidsprogramma’s voor deze sectoren gecontinueerd met als resultaat een bovengemiddelde werkgelegenheidsgroei (7,9 procent). Ook goede toeristische marketing draagt bij aan de werkgelegenheidsgroei. Als mensen de stad vaker bezoeken en langer blijven, nemen de bestedingen toe en kunnen nieuwe arbeidsplaatsen ontstaan. Voorwaarde is een aantrekkelijke en zich continu vernieuwende binnenstad. Daartoe is in 2007 gewerkt aan een nieuwe visie voor de binnenstad (nog in ontwikkeling), naast reeds lopende activiteiten als binnenstadmanagement, een aantal binnenstadsprojecten (waaronder Gelkingestraat en Damsterdiep) en een actieprogramma ter versterking van de functie van de binnenstad. Onder de noemer ‘De basis op orde’ werken we aan een betere dienstverlening aan het bedrijfsleven en aan de omvang en kwaliteit van onze vestigingslocaties. Via vergunningverlening, advies, doorverwijzing en begeleiding bij subsidietrajecten vanuit ons Bedrijvenloket hebben we zowel bestaande ondernemers, nieuwvestigers als starters kunnen faciliteren. Een goede dienstverlening naar het Groningse bedrijfsleven draagt bij aan toename van het aantal starters en het aantal vestigingen. Daarmee wordt de werkgelegenheid bevorderd. De waardering voor het Groningse ondernemersklimaat is gestegen van 6,4 naar 6,7. Toch zullen we meer moeten inzetten op de vindbaarheid van het Bedrijvenloket. De verbetering van de website is daartoe een eerste aanzet geweest. Via Terreinwinst en het kantorenbeleid werken we aan de omvang en kwaliteit van onze vestigingslocaties. We willen hiermee bereiken dat het voor bedrijven aantrekkelijker wordt zich in Groningen te vestigen en gevestigd te blijven. Het aantal hectares nieuw uitgegeven bedrijventerrein was in 2007 beslist laag te noemen door een gebrek aan vrij uitgeefbare kavels. Het van start gaan van de verkoop van de eerste kavels op Westpoort eind 2007 heeft hieraan nog wel een positieve bijdrage geleverd. Hoewel meer kantoorruimte is opgenomen, worden we geconfronteerd met leegstand van verouderde kantoorpanden. We hebben een voorstel uitgewerkt hoe we deze leegstand willen tegengaan. Ook het thema ‘Werken in de wijk’ heeft in 2007 aandacht gekregen. We hebben ons ingezet om de wijkwinkelcentra beter te laten functioneren. Er zijn gericht instrumenten ingezet ter versterking van het sociaal-economisch functioneren van een vijftal wijkwinkelcentra. Naast uitvoering van het staande beleid is in 2007 aandacht besteed aan een aantal nieuwe thema’s. Aandacht voor de creatieve economie heeft vorm gekregen door uitvoering te geven aan de beleidsbrief ‘City of Talent: Groningen = Innovatief’. In het kader van ‘Blik op het Oosten’ is ons internationaliseringsbeleid in 2007 sterker dan voorheen gericht op kansen die de Noordelijke Ontwikkelingsas biedt. Vooral de samenwerking met Oldenburg is geïntensiveerd en geconcretiseerd. De oprichting van de ‘Economic Talent Board’ in 2007 is een eerste aanzet geweest om high potentials voor de regio te behouden. In 2008 zullen meer projecten volgen die aansluiten bij het Gemeenterekening 2007

33

thema ‘Binden en boeien’. Tenslotte zijn we in 2007 begonnen extra aandacht te besteden aan subsidiemanagement. In 2007 werd een aantal nieuwe economische subsidieprogramma’s gelanceerd, waaronder de Europese OP EFRO-, Interreg- en ESF-programma’s en het economische transitieprogramma Koers Noord. Deze programma’s zijn belangrijk voor het financieren van de ambities op de beleidsterreinen kenniseconomie, ruimtelijke economie en in mindere mate, de arbeidsmarkt. Activiteiten in 2007 ICT De activiteiten voor de ICT-sector vloeien voort uit de nota Groningen ICT-stad 2005-2009. Op basis van voorlopige cijfers is het aantal vaste arbeidsplaatsen in de ICT-sector met 904 toegenomen naar 8.028; een stijging van 12,7 procent. Ook is het aantal vestigingen in de sector toegenomen: van 521 naar 664 (27,4 procent). • Voor het bevorderen van dienstenontwikkeling (via ICT@NN) zijn het project en de pilot Draadloos Groningen opgestart. Beide projectonderdelen hebben nationale aandacht getrokken. De Stichting Draadloos Groningen wordt begin 2008 opgericht. We verwachten dat de aanbesteding voor de bouw van het netwerk tegen de zomer van 2008 zal plaatsvinden. Voor het bevorderen van dienstenontwikkeling is ook het startersplatform van de Groningen Internet Exchange (GN-IX) in 2007 ondersteund; • Verkennende gesprekken over vergroting van het ICT-gebruik bij het midden- en kleinbedrijf heeft niet tot concrete resultaten geleid; het MKB geeft aan slechts behoefte te hebben aan basale ICT-toepassingen; • Het ICT Platform heeft zeven bijeenkomsten georganiseerd. De nauwere samenwerking met Oldenburg heeft geleid tot de oprichting van de Stichting Informatica Onderzoek Groningen (SIOG). Via prototyping wil deze stichting de leemte tussen ICT-onderzoek en de markt opvullen, met de succesvolle Oldenburgse organisatie OFFIS als voorbeeld; • In het kader van het ICT-actieplan is het project voor de aansluiting van Westpoort op glasvezelkabel opgestart. Ook is aansluiting gezocht bij een tweetal Interreg-projecten, te weten Smart Cities en Breitband3N; • Ten aanzien van ICT en Energie heeft ideevorming plaatsgevonden met de RUG, TNO-ICT en de Hanzehogeschool. Het eerste concrete project is een slimme meterkast in samenwerking met Oldenburg, de RUG en de SIOG. Life Sciences De werkgelegenheidsgroei in de Life Sciences-sector is in 2007 met 2,9 procent toegenomen tot 2.340 vaste arbeidsplaatsen. Volgens de voorlopige cijfers is het aantal vestigingen in 2007 gelijk gebleven. Om samenwerking en promotie/profilering vorm te geven, hebben kennisinstellingen, bedrijven en semi-overheden in 2007 gewerkt aan een gezamenlijke visie voor een nog op te richten Noordelijk Life Sciences-cluster. Dit cluster is het vervolg op BioMed City. In 2007 is uitvoering gegeven aan de doelstellingen van het Kennisconversiefonds: het onderzoeken van patenten op vermarktbaarheid. Dit sluit aan op de actielijnen kennisontwikkeling en kennisexploitatie. Er is geïnvesteerd in circa tien (door)starters geïnvesteerd (voorfinanciering vanuit het Kennisconversiefonds; gemeentelijke bijdrage op basis van bevoorschotting). Ten behoeve van kennisexploitatie en innovatie zijn circa 15 publiek-private onderzoeksprojecten gedefinieerd in 2007, die in de komende periode tot uitvoering zullen komen met co-financiering vanuit de gemeente en het SNN. Zo zullen het koolhydraten kenniscentrum CCC en European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA) in 2008 daadwerkelijk van start gaan. Energie De activiteiten voor 2007 vloeien voort uit het werkplan Energy Valley 2007-2008. In 2007 zijn er zeven vestigingen bijgekomen in de sector Energie & Milieu; een stijging van 20,6 procent. Het aantal vaste arbeidsplaatsen is met 2,2 procent toegenomen tot 1.786. Het jaar 2007 stond in het teken van het verder uitbouwen van de koppositie van Groningen als kennisintensief energiegebied, onder andere via de activiteiten van Energy Valley. Ook zijn via Energy Valley veel Gemeenterekening 2007

34

subsidies voor energietransitieprojecten binnengehaald. Er is een flink aantal projecten in Groningen gerealiseerd en een aantal andere projecten is in ontwikkeling. Het gaat hierbij ondermeer om Groen Gas Certificering, Bio Energie Noord, SmartProofs, Stadsvervoer op aardgas, Grounds for Change en het aardgasvulstation. Wij hebben in 2007 bijgedragen aan de internationale bekendheid van Groningen met het project ‘Laddermolen’ en het internationale congres Energy Delta Convention. Dit congres is in november 2007 voor de derde keer in Groningen georganiseerd en trok 230 internationale bezoekers. Toerisme Met de ondersteuning van Marketing Groningen geven we de toeristische promotie van de stad vorm, met als doel een jaarlijkse groei van het aantal hotelovernachtingen met één procent. In 2006 hebben we deze doelstelling gehaald met een groei van 1,2 procent. De cijfers over 2007 zijn nog niet beschikbaar. De toeristische promotie draagt bij aan versterking van de positie van de binnenstad. In 2006 heeft de benoeming tot ‘Beste Binnenstad’ bijgedragen aan de piek in bezoekersaantallen. Met 31 miljoen overtreft het aantal bezoekers voor het zesde jaar op rij de 30 miljoen, maar blijft wel achter bij 2006. De omzet in de binnenstad is gestegen, de bezoekers blijven langer en geven gemiddeld meer uit. Bovendien is het regionaal omzetaandeel (bestedingen van niet-dagelijkse aankopen door bezoekers van buiten de gemeente) toegenomen van 56 procent in 2006 naar 60 procent in 2007. Met als resultaat dat het aantal vaste arbeidsplaatsen in het toerisme ook met 6,1 procent is gestegen. De toeristische ontwikkeling in Groningen wordt periodiek gemeten. In 2007 zijn de ToeristischRecreatieve OntwikkelingsMonitor (TROM) en het Continu Vakantie Onderzoek (CVO) uitgevoerd. De uitkomsten, onder andere ten aanzien van het wensenpatroon van de toerist, worden gebruikt als input voor beleidsvorming en -bijstelling, waaronder de ontwikkeling van het watertoerisme. Daarnaast is onderzoek gedaan naar het imago en de identiteit van de stad. Naast funshoppen en de horeca blijken vooral het Groninger Museum en het evenement Noorderslag de belangrijkste bezoekmotieven te zijn. In samenspraak met het Groninger Forum is gekeken naar de mogelijkheden van evenementen als middel tot cultuurtoeristische aanbodversterking (2008 Chinajaar, 2009 Hanzejaar). Wij hebben in 2007 ingezet op het doorontwikkelen van reeds bestaande unieke topevenementen zoals Noorderslag. In 2007 waren alle overnachtingsaccommodaties voor dit festival volgeboekt, er is veel gebruik gemaakt van Groningse toeleveranciers en Noorderslag heeft de aandacht van de internationale media getrokken. In 2007 startte het project City Stewards waarbij mensen met een langere afstand tot de arbeidsmarkt zijn opgeleid om als aanspreekpunt te fungeren voor het winkelend publiek en toeristen. Soepel functionerende arbeidsmarkt Het arbeidsmarktbeleid heeft tot doel de werkloosheid zoveel mogelijk terug te dringen. In 2007 nam het aantal NWW-ers verder af tot 8.430. Daarmee hebben we de doelstelling voor 2010 anno 2007 al gerealiseerd. Ook het aandeel langdurig werklozen in de totale werkloosheid is verder afgenomen. Om werkzoekenden nog intensiever te begeleiden naar werk is middels het project ‘Groningen Wérkt!’ ingezet op het ontwikkelen van een gezamenlijke werkgeversbenadering en een gezamenlijk marktbewerkingsplan, samen met de ketenpartners. Binnen het project Terreinwinst zijn vijf activiteiten ontplooid om de aansluiting onderwijs-bedrijfsleven vorm te geven: docentstages, onderzoek naar erkende leerbedrijven, een website met ‘best practices’ betreffende praktijkopdrachten, twee speeddate-bijeenkomsten en een Open Dag Techniek. Met deze activiteiten wilden we de interesse van leerlingen voor techniek bevorderen en werken aan structurele samenwerkingsverbanden. Er is een start gemaakt met het project ‘Samen Sterk’, waarbij HBOstudenten zeer intensieve begeleiding geven aan MBO-leerlingen inzake leren/werken. Er is een lesbrief Ondernemerschap ontwikkeld voor het VMBO, die voor alle sectoren te gebruiken is. De lesbrief stimuleert niet alleen ondernemerschap, maar ook een ondernemende houding. Dit leverde een nominatie op voor de landelijke prijs Leren Ondernemen 2007.


35

Detailhandel en leisure Met dit programma leveren we een bijdrage aan versterking van de positie van de binnenstad en van de wijkwinkelcentra. In 2007 is een actieprogramma vastgesteld met activiteiten ter versterking van de functie van de binnenstad. Ook is gewerkt aan het opstellen van een nieuwe binnenstadsvisie, verschillende gebiedsprofielen voor de diverse B/C-milieus en het vernieuwen van de warenmarkt in samenwerking met de Milieudienst. De nota ‘Detailhandel en leisure’ is geactualiseerd in verband met veranderend rijksbeleid t.a.v. perifere en grootschalige detailhandelsvestigingen (PDV/GDV) en er is een begin gemaakt met de revitalisering van het Damsterdiep. De Organisatie AanbodVerbreding (OAB) zal de komende jaren worden voortgezet met als thema’s bedrijfsopvolging, startersbegeleiding en het voorkomen van leegstand. De leegstand (huuraanbod) in de binnenstad bedraagt nog slechts vier procent. De wijkwinkelcentra moeten een duurzame spil gaan vormen in het sociaal-economisch functioneren van de wijken. Daarnaast heeft ze een belangrijke aanjaagfunctie in het kader van de wijkvernieuwing. In 2007 zijn ondernemers van winkelcentrum Beijum-Oost actief begeleid nadat de omzetcijfers als gevolg van de renovatie waren gedaald. De planvorming rond de herinrichting van het Floresplein is in gang gezet. Er heeft een eerste verkenning plaatsgevonden van de mogelijkheden voor de Bedumerweg/Asingastraat. De commerciële voorzieningen voor Meerstad zijn geïnventariseerd en het voorzieningenpakket is afgestemd met dat van de naastgelegen wijken. Bedrijventerreinen en kantoorlocaties De activiteiten voor de ontwikkeling en revitalisering van bedrijventerreinen vinden plaats onder de noemer ‘Terreinwinst’. Ten aanzien van dit beleidsterrein is de nota ‘Terrein in Bedrijf’ in 2007 vastgesteld. Ondanks een toegenomen vraag naar bedrijfslocaties als gevolg van de aantrekkende economie, hebben we in 2007 slechts 4,6 ha. nieuw bedrijventerrein kunnen uitgeven. Met het versneld ontwikkelen van Westpoort in 2007 hebben we de komende periode weer nieuwe ruimte beschikbaar om bedrijven te kunnen huisvesten. De verkoop van de eerste kavels is eind 2007 van start gegaan. Daarnaast hebben we vol ingezet op de herstructurering van bestaande terreinen, om bestaande bedrijvigheid te behouden en tevens extra ruimte voor (nieuw)vestiging te bieden. In 2007 is 60 hectare bedrijventerrein geherstructureerd. De revitalisering van de Ulgersmaweg is inmiddels afgerond. De revitalisering van Winschoterdiep/Eemskanaal is in uitvoering. De toegenomen vraag naar bedrijfslocaties zien we ook terug in de opname van en het aanbod aan kantoren. Het aanbod van verhuurbare kantoorruimte in de stad is met bijna 30.000 m2 gedaald naar 107.000 m2 medio 2007. Mogelijke oorzaken hiervan zijn de aantrekkende economie en bovengemiddelde groei in de zakelijke dienstverlening, waardoor meer kantoorruimte is opgenomen. De eerste kantoren hebben zich gevestigd op kantorenkwadrant Europapark. Naar aanleiding van onderzoek naar de leegstand van (problematische) kantoorpanden, zetten we in op het bevorderen van hergebruik en transformatie en het stimuleren van herontwikkeling van deze panden. De dienstverlenende overheid: het Bedrijvenloket De dienstverlening van het ondernemersloket wordt gewaardeerd. Niet alleen wordt de waardering steeds hoger (van 6,4 in 2005 naar 6,7 in 2007), ook landelijk doen we goed mee. Met name bij het Verbeter- en Innovatieprogramma Economische Zaken 2007 scoorde het bedrijvenloket ook landelijk zeer goed. Vanuit de één-loket-gedachte zijn diverse faciliteiten geboden in het kader van de Bijzondere Bijstand Zelfstandigen (BBZ) en zijn gemeenschappelijk spreekuren gehouden met de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst. Via een advertentiecampagne hebben we het Bedrijvenloket onder de aandacht gebracht van (startende) ondernemers. Er is deelgenomen aan de Noordelijke Promotiedagen en aan een ondernemersbeurs in Oldenburg. Ook is de inhoud van de website ‘www.groningen.nl/ondernemen’ sterk verbeterd. In 2007 zijn diverse activiteiten gesubsidieerd en ondersteund voor het faciliteren van vooral studenten, allochtonen en vrouwen. Daarbij gaat het onder andere om de Jonge Ondernemingsprijs, StudentEnterprice, YEAH!, Startersdag, Businessmatch Groningen, Code 06, Jongeren Commerciële Club, De Verbinding, Matriamarkt, bijeenkomst ‘allochtonen en arbeidsmarkt’ en Plaza Migranta.


36

Het aantal starters is gestegen van 1.538 in 2006 naar 1.655 in 2007 (+ 7,6 procent). Het aantal vestigingen is met 7,3 procent gestegen naar in totaal 9.351. Internationalisering / Europa Ten aanzien van de Noordelijke Ontwikkelings As (NOA) hebben we in aansluiting op het SNN Actieplan 2007-2010 onze ‘eigen’ actielijnen benoemd. Deze actielijnen zijn opgenomen in de gemeentelijke nota Internationalisering die uw raad in het 1e half jaar van 2008 zal bereiken. Hierin is onze inzet om een verbindende as te vormen tussen Noord-Duitsland/Scandinavië enerzijds en de Randstad anderzijds, verder uitgewerkt en geconcretiseerd. Ook is met Oldenburg gewerkt aan de voorbereidingen voor een gezamenlijk actieplan. De contacten met onder andere Oldenburg, Hamburg, Bremen en Tallinn zijn in 2007 geïntensiveerd. De nauwere samenwerking met Oldenburg heeft ondermeer geleid tot een expositie van een Noorderlichttentoonstelling in Oldenburg, er hebben personele uitwisselingen plaatsgevonden, er is over en weer deelgenomen aan ondernemersbeurzen en ook is samengewerkt op het gebied van draadloze applicaties (ICT). Samen met onze partners van het Akkoord van Groningen hebben we de verkiezing van Oldenburg tot ‘Stadt der Wissenschaft’ ondersteund. Er zijn verkennende gesprekken gevoerd met Hamburg en Oldenburg over de start van een gezamenlijk Interreg-project: Passive Building. In 2007 hebben we deelgenomen aan het Baltic Development Forum in Tallinn en er is een samenwerkingsproject met Tallinn van start gegaan op het gebied van Ruimtelijke Ordening. Ook is het Nederland-Rusland Expertise Centrum opgericht in Groningen. De stedenband met China is in 2007 gecontinueerd. Er heeft een gezamenlijke missie met Oldenburg plaatsgevonden naar onze partnersteden in China; een Europese primeur. Ook is bijgedragen aan de handelsmissie van de Kamer van Koophandel aan China. Het China Center is niet van de grond gekomen; de activiteiten van het Center zijn sinds eind 2007 gestaakt. Zakelijke en not-for-profit dienstverlening De dienstverlenende sector vormt vooral vanuit werkgelegenheidsperspectief een belangrijke sector voor de stad. De grootste groei van het aantal arbeidsplaatsen in de stad vond plaats in de deelsectoren gezondheids- en welzijnszorg (8,7 procent) en de zakelijke dienstverlening (7,4 procent); beide beduidend hoger dan de toch al forse Groningse werkgelegenheidsgroei van 3,5 procent. Nadat de deelsector openbaar bestuur en overheid jarenlang personele krimp heeft doorgemaakt, is de werkgelegenheid in 2007 weer licht toegenomen met 1,3 procent. Doordat met name personele tekorten werden verwacht in de zorgsector en de callcenter-sector, is hieraan specifiek aandacht besteed in 2007. In samenwerking met de ketenpartners, ‘Groningen Wérkt!’ en het bedrijfsleven zijn diverse activiteiten georganiseerd om de uitstroom van uitkeringsgerechtigden naar de callcenter-sector te bevorderen. Doordat de zorgsector momenteel geen dringende personele tekorten ervaart, zijn sectorbrede arrangementen vooralsnog niet aan de orde. In 2007 is een economisch en een arbeidsmarktonderzoek uitgevoerd naar de callcenter-branche in de regio Groningen-Assen, met cofinanciering door de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij (NOM), Regio Groningen-Assen en de gemeente Assen. Er hebben zich twee nieuwe callcenters in de stad gevestigd. Creatieve Stad In 2007 is het concept van de creatieve stad nader ingevuld. In de beleidsbrief ‘City of Talent: Groningen = innovatief’ is een drietal actielijnen beschreven: Profilering, Kruisbestuiving en Bronpunt. In 2007 zijn we gestart met de uitvoering van bijbehorende acties. • Profilering/netwerken: We hebben deelgenomen aan de internationale Hanzebeurs in Lippstadt, hebben het creatieve magazine ‘Twist’ uitgegeven en hebben de tijdelijke vestiging van het creatieve winkelconcept ‘Blend Guerrilla Store’ ondersteund. Een brainstormsessie met de creatieve industrie heeft in 2007 geleid tot een eerste aanzet voor het concept ‘SIA/RAAK’ ter bevordering van cultureel ondernemerschap. In 2007 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de Stichting Creatieve Stad (Station CS). Dit zal resulteren in het raadsvoorstel ‘Next’ dat een bedrijfsplan voor de Creatieve Stad bevat; • Kruisbestuiving: We hebben projecten ondersteund om technologie, innovatie, creativiteit en productie met elkaar te verbinden. Het seminar Noordermatch was gericht op het verbinden van Gemeenterekening 2007

37

•

gaming, muziek en kennisinstellingen. De contacten met Hamburg zijn verstevigd, ondermeer op het gebied van deelname aan het project ‘Game-city Hamburg’. In dit bedrijfsverzamelgebouw in Hamburg hebben we bedrijfsruimte gehuurd om Groningse ondernemers uit de gaming industrie tijdelijk te huisvesten. Op die manier willen we de kruisbestuiving met hun Duitse collega’s bevorderen; Bronpunt: Tijdens Noorderzon heeft een ‘Room to Move’-bijeenkomst plaatsgevonden met als doel het aanjagen van concrete projecten voor het Ebbingekwartier. De uitkomsten worden verwerkt in de Ebbingekwartiervisie. Ook wordt via het project ‘City on A Roof’ gewerkt aan een creatief ontwerp voor toepassing in het Ebbingekwartier. In 2007 hebben we geen gebruik kunnen maken van de ‘Creative Challenge Call’. Alleen creatieve bronpuntgebieden die door het rijk zijn aangewezen, worden ondersteund.

Nieuw Beleid 2007-2010 Activiteitenbudget EBP Voor de financiering van het EBP is voor de periode tot en met 2009 10,5 miljoen euro beschikbaar om het beoogde programma te kunnen realiseren. Naast 4,6 miljoen van het Rijk is afgesproken dat er jaarlijks een bijdrage uit de vrijval kapitaallasten beschikbaar wordt gesteld (680 duizend euro). Het resterende bedrag wordt gefinancierd via nieuw beleid. Voor 2007 is 400 duizend euro incidenteel ter beschikking gesteld. Dit bedrag is besteed in 2007 ten behoeve van de onderdelen Creatieve Stad, een soepel functionerende arbeidsmarkt, het verder uitbouwen van de Noordelijke Ontwikkelings As, Organisatie Aanbod Verbreding Binnenstad en het stimuleren van starters. Voor de resultaten verwijzen wij naar de betreffende programma’s die hierboven zijn beschreven. Personeelskosten Economisch Businessplan In 2007 is 250 duizend euro structureel beschikbaar gesteld. Dit bedrag is besteed in 2007. Het beschikbaar gestelde bedrag is in 2007 gebruikt als vaste bijdrage in de personele kosten voor uitvoering van het EBP. Daarmee is continuïteit gewaarborgd ten aanzien van de uitvoering van het economisch beleid. Akkoord van Groningen Het projectbureau van het Akkoord van Groningen is in 2007 gefinancierd vanuit incidenteel nieuw beleid dat door uw raad beschikbaar is gesteld. De personeelskosten en kleinere organisatiekosten als bijeenkomsten en nieuwsbrieven worden hieruit gefinancierd. Kennisontwikkeling Het nieuw beleidsgeld voor kennisontwikkeling wordt ingezet voor diverse projecten, namelijk het project Draadloos, Kenniscampagne, Creatieve Stad en Noordelijke Ontwikkelings As (NOA). Het totale budget is dan ook weer verdeeld over deze projecten. Voor het eerste project Draadloos was 150 duizend euro beschikbaar, hiervan is 91 duizend euro uitgegeven. In 2007 is een pilot draadloos netwerk voor de binnenstad gerealiseerd, dit is een unieke toepassing voor onderwijs, onderzoek en innovatie dat nieuwe kansen biedt. Het betreft nog steeds een proefperiode waarin er zoveel mogelijk testen worden gedaan om een maximum aan ervaring op te doen, die bruikbaar is bij de uiteindelijke aanbesteding. Voor het restant van het budget 59 duizend euro zal een bestemmingsvoorstel worden gedaan, zodat de plannen voor 2008 gecontinueerd kunnen worden. Voor de Kenniscampagne was 200 duizend euro beschikbaar. In 2007 is er in totaal slechts vijf duizend euro uitgegeven, waardoor een vrijval ontstaat van 195 duizend euro. Overigens is dit een technische vertekening; de kosten waren hoger maar zijn voor deze fase volledig gedeclareerd bij de kennisinstellingen. In de volgende fase zal onze eigen bijdrage volledig verrekend worden. De opdracht voor de ontwikkeling van de Kenniscampagne is in maart 2007 belegd bij Marketing Groningen. Hierin is ook de arbeidsmarktcampagne meegenomen. Deze zal budgettair neutraal plaatsvinden, maar heeft wel extra voorbereidingstijd gekost. De uitvoering van de campagne zal in plaats van het najaar 2007 nu begin 2008 plaatsvinden. Voor 195 duizend euro zal dan ook een bestemmingsvoorstel gedaan worden.


38

Voor het derde project Creatieve Stad was op begrotingsbasis 25 duizend euro beschikbaar. In 2007 is onderzocht hoe de creatieve sector in elkaar zit, wat de omzet is binnen deze sector en wat de succesen faalfactoren zijn. Het daadwerkelijke onderzoek heeft nog niet plaatsgevonden. Voorgesteld wordt dan ook om het totale budget van 25 duizend euro via een bestemmingsvoorstel beschikbaar te houden voor 2008. Voor het laatste project NOA is ook 25 duizend euro beschikbaar. Hier is een voorstel uitgewerkt voor een ‘Groningenshop’. In het voorjaar van 2008 zal deze ‘Groningenshop’ in Tallinn geopend worden. Als dit succesvol is zal de shop in het najaar van 2008 in een andere plaats gevestigd worden. Voor het opzetten van deze ‘Groningenshop’ is meer geld nodig dan 25 duizend euro. Vanuit het andere project van het Akkoord van Groningen (Kenniscampagne) zal dan ook 50 duizend euro extra worden bijgedragen. Bij de bestemmingsvoorstellen zal dan ook een bestemmingsvoorstel worden gedaan voor het project Groningen Zichtbaar van 25 duizend euro. Marketing Groningen Marketing Groningen heeft tot doel het toeristische profiel van de stad te versterken om zo meer bezoekers, inkomsten en dus meer werkgelegenheid uit toerisme te genereren. Naast voortzetting van eerder ingezette activiteiten (zoals de landelijke televisiespots ‘Er gaat niets boven Groningen’), heeft Marketing Groningen in 2007 met name ingezet op de nieuwe vaarcampagne ‘Groningen voor de Boeg’, de marketing voor het festival ‘Talent Fever’ in het kader van EK voetbal onder de 21 en toeristische promotie van Groningen in Bremen en Hamburg. In 2007 is tevens gewerkt aan de voorbereidingen voor de marketingcampagne ‘City of Talent’ voor de profilering van Groningen als kennisstad. Deze campagne wordt in 2008 gelanceerd. In oktober 2004 heeft uw raad de voortgangsnotitie over Marketing Groningen vastgesteld. Als onderdeel van de jaarlijkse bijdrage van 750 duizend euro stelt u jaarlijks tot en met 2009 68 duizend euro beschikbaar uit nieuw beleid. Daarnaast is een eenmalige extra bijdrage van 200 duizend euro beschikbaar gesteld in verband met het wegvallen van een provinciale bijdrage in de exploitatie. Structurele financiering van Marketing Groningen blijft een aandachtspunt. Grote Markt De realisatie van het project Grote Markt oostzijde (Forum, parkeergarage, Nieuwe Markt en nieuwe oostwand) is een omvangrijke ingreep in de binnenstad en brengt grote investeringen met zich mee. Het project is alleen realiseerbaar bij een forse bijdrage van de overheid. Binnen de gemeentebegroting willen we een bedrag van in totaal 31,25 miljoen euro reserveren voor een bijdrage in het project. In de meerjarenbegroting 2007-2010 reserveren we daartoe jaarlijks 400 duizend euro structureel per jaar. In een brief aan uw raad van 4 juni 2007 hebben we u gemeld dat een bijdrage vanuit externe bronnen van een zelfde orde van grootte nodig zal zijn. In bovengenoemde bedragen is nog geen rekening gehouden met een aantal aanvullende wensen en ambities: extra kosten archeologisch onderzoek (circa 3 miljoen euro), extra kosten verplaatsing Werkmancollege (circa 2 miljoen euro) en de verplaatsing van Images. Voor de extra kosten vanwege de realisatie van een fietsparkeerkelder – ook genoemd in de raadsbrief van 4 juni 2007 – is inmiddels in de begroting van 2008 een budget gereserveerd. Verbeteren externe betrekkingen Europa en Den Haag Het college en raad hebben besloten in 2007 budget vrij te maken om de informatie en kennis over Den Haag en Europa in de eigen organisatie, met het aandachtspunt subsidiestromen, te verbeteren. Tegelijkertijd moet gewerkt worden aan de positie van Groningen in Den Haag en Brussel. Het structurele bedrag van 100 duizend euro is bedoeld voor de salariskosten en overhead van de nieuwe medewerker strategische externe betrekkingen. Deze medewerker is begonnen op 1 september 2007. Daardoor is er een incidentele vrijval op het budget. Voor de realisatie van de beschreven doelen is een werkbudget beschikbaar van 50 duizend euro incidenteel. Dit budget is aangesproken voor reis- en verblijfkosten en promotiemateriaal. Omdat de medewerker halverwege het jaar begonnen is, is het budget niet volledig ingezet. Voor de activiteiten


39

van de coördinator is ook in 2008 een werkbudget nodig. We stellen daarom voor het restant van het werkbudget 2007 van 41 duizend euro in te zetten voor 2008. Verkeer en vervoer In 2007 hebben we ons beleid ten aanzien van de bereikbaarheid van de stad bijgesteld met de beleidsnota ‘Groningen: Duurzame Mobiliteit’ en heeft ons fietsbeleid een impuls gekregen met de nota ‘Stap op! Fietsmaatregelen 2006 – 2010’. Om de concurrentiepositie van Groningen te versterken moeten we op diverse fronten de bereikbaarheid verbeteren. Veel autoverkeer leidt tot doorstromings- en leefbaarheidsproblemen. De komende periode neemt de druk op het wegenstelsel verder toe en de problemen als gevolg hiervan ook. Een goede balans vinden in oplossingen voor de doorstromingsproblemen en het behouden van een leefbare stad is de uitdaging. Ons staat een mix aan maatregelen voor ogen. Dit betekent fors investeren in de fiets, inzetten op een kwaliteitsprong in het openbaar vervoer (Kolibri) en maximaal benutten van de potentie van P+R. Voor de hoofdwegen (ringwegen) zetten we in op een uitbreiding van de capaciteit. Maar in de stad zelf zijn de fysieke en milieugrenzen om de groei van de automobiliteit op te vangen in zicht. Op een enkele plek in stad is verdichting van de verkeersstructuur nog mogelijk (gekoppeld aan ruimtelijke ontwikkeling) maar ons devies is vooral om in te zetten op alternatieven als Kolibri en P+R. Wij willen van Groningen de meest duurzame stad van Nederland maken. Het verkeersbeleid levert aan deze doelstelling een bijdrage door: • Investeren in de vervoerwijze fiets; • Kwaliteitsslag in het regionaal openbaar vervoer; • Inzetten op ketenmobiliteit (P+R); • Terughoudend zijn met capaciteitsuitbreiding van de auto-infrastructuur binnen de stad maar wel inzetten op doorstroming op de ringweg; • Stimuleren van milieuvriendelijke motorvoertuigen; • Een impuls geven aan de verkeersveiligheid. Meer dan afgelopen periode werken we aan het oplossen van ‘kleine ’verkeersproblemen in de wijken. Daarbij valt te denken aan reconstructies van kleine kruispunten, het autoluw maken van straten door middel van een paaltje, een extra parkeerplaats, veilige schoolroutes en schoolomgevingen en het oversteekbaar maken van straten. Activiteiten in 2007 Zuiderzeelijn Eind 2007 is duidelijk geworden dat dit kabinet de Zuiderzeelijn definitief afwijst. Zij vindt dat een snelle verbinding onvoldoende structuurversterkend rendement oplevert en niet verantwoord is te exploiteren. In lijn met het coalitieakkoord heeft het kabinet daarom vervolgens gekozen voor een alternatief samenhangend pakket voor Noord-Nederland (het Regiospecifiek Pakket RSP). Dit pakket zal bestaan uit nationale bereikbaarheidsmaatregelen, een regionaal mobiliteitsfonds en een ruimtelijkeconomisch pakket. De Stuurgroep Zuiderzeelijn, waar wij deel van uitmaken, heeft vervolgens eind 2007 haar inzet bepaald voor het RSP. Met deze inzet zijn de onderhandelingen met het Rijk aangegaan. De projecten Zuidelijke Ringweg, Kolibri, Stationsgebied Zuid, verbetering spoor Groningen-Leeuwarden en de spoorlijn Groningen-Heerenveen maken onderdeel uit van deze inzet. In 2008 zal er een convenant met het Rijk komen waarin de bedragen en projecten worden bepaald. De rijksbijdrage voor het RSP bedraagt 1,8 miljard euro. Daarnaast komt 200 miljoen euro beschikbaar voor de 2e fase van de aanpak Zuidelijke Ringweg. De uitwerking van het pakket volgt in 2008.


40

Zuidelijke Ringweg Groningen fase 2 Zoals hierboven aangegeven is de Zuidelijk Ringweg een prominent project in het alternatieve bereikbaarheidspakket. Het gaat daarbij om het ongelijkvloers maken van het Julianaplein en het vergroten van de capaciteit op de wegvakken. De realisatie van de tweede fase Zuidelijke ringweg komt met het beschikbaar komen van deze middelen, steeds dichterbij. In 2007 is een MIT verkenning afgerond die de kaders stelt voor de planstudie, die naar verwachting in 2008 en 2009 wordt uitgevoerd. Vervoersmanagement/P+R Vervoersmanagement betreft het stimuleren van het gebruik van vervoersalternatieven. Het P&R en Citybussysteem is een goed voorbeeld van succesvol beleid op dit terrein. In 2007 is na een moeizame periode een doorbraak bereikt op het transferium Hoogkerk. Het ontwerp is vastgesteld en de financiering is nu rond. Nadat de bestemmingsplanprocedure is doorlopen start naar verwachting de uitvoering eind 2008. De werkzaamheden aan het transferium Euroborg zijn eind 2007 gestart en de oplevering van fase 1 vindt in 2008 plaats. Tot slot is in 2007 hard gewerkt aan het, mede door ons gefinancierde, transferium Haren met omliggende infrastructuur. In het 1e halfjaar van 2008 wordt de ingebruikname verwacht. De eerste citybuslijnen zijn reeds aan het proefdraaien. In 2007 heeft weer de ‘Week van de vooruitgang’ plaatsgevonden. Een week lang is elke dag via diverse evenementen en publicaties aandacht geschonken aan duurzame vormen van vervoer. Eind 2007 is onderzoek gedaan naar de bekendheid van de Week van de Vooruitgang. Conclusie van dit onderzoek was dat er nog weinig bekendheid met deze Week is. Fiets In het bestedingsvoorstel ‘Stap Op Fietsmaatregelen 2006-2010’, zoals in maart 2007 aan u voorgelegd, worden de fietsmaatregelen voor de komende periode benoemd. In totaal wordt deze collegeperiode circa 11 miljoen euro geïnvesteerd. Naast 6 miljoen euro vanuit Nieuw Beleid en het collegeprogramma 2006 – 2009, worden BDU (Brede Doeluitkering, provinciaal budget) en gelden voor revitalisering van bedrijventerreinen en onderhoud en beheer ingezet. Het accent van de investeringen komt steeds meer op de kwaliteit van het fietspadennetwerk te liggen, naast het organiseren van voldoende stallingsvoorzieningen. De meest opvallende projecten uit fase 1 (2007-2008) zijn een nieuwe fietsbrug over het Reitdiep ter hoogte van de Noordelijke Ringweg, nieuwe fietspaden langs de Duinkerkenstraat en de Antwerpenweg, het beter afstellen van verkeerslichten en de asfaltering van diverse bestaande betegelde fietspaden. De realisatie van de ACM brug is eind 2007 begonnen en voor de fietsbrug bij Leegkerk over het Aduarderdiep is in 2007 een ontwerp gereed gekomen (uitvoering in 2008). Er is aandacht voor het stallen van fietsen in de binnenstad binnen het project ‘Stadsfietsen’, waaronder de proef met gratis bewaakte stallingen. Daarnaast zijn de rode lopers geïntroduceerd, om het stallen van fietsten op hotspots in goede banen te leiden en zijn zogenaamde spitsrekken geplaatst om tijdelijk verlichting te brengen. De proef is gemonitord. In het 1e half jaar van 2008 komen wij met de evaluatie en een voorstel voor een structurele oplossing. Verkeersveiligheid Een aantal plekken in de stad en de kernen buiten de stad Middelbert, Engelbert en Dorkwerd kennen nog geen 30 km regime. Ons voornemen is om ook daar 30 km te gaan instellen. Voor Dorkwerd is in 2007 samen met de bewoners een plan ontwikkeld, dat in 2008 wordt uitgevoerd. Voor de overige 30 km maatregelen is vertraging in de uitvoering opgetreden (in verband met beperkte beschikbaarheid van capaciteit), we gaan nu uit van uitvoering in 2009. Vooruitlopend daarop zijn wel een aantal kleinschalige maatregelen reeds uitgevoerd. In 2007 is een voorstel uitgewerkt ter bevordering van de verkeersveiligheid op de kruising Westersingel/A-straat. Deze wordt in 2008 uitgevoerd. De kruising Bedumerweg/Asingastraat is op beperkte schaal aangepakt. In overleg met de buurt wordt gekeken naar de wenselijkheid van aanvullende maatregelen. De uitvoering van het project Schoolomgevingen gaat voorspoedig en de scholen zijn enthousiast. Er is gestart met 10 basisscholen en 3 kindvriendelijke routes. Een aantal daarvan zijn in 2007 al op straat uitgevoerd. De andere volgen in de eerste helft van 2008. In 2008 worden bovenop de al gestarte


41

scholen nog eens 12 basisscholen aangepakt. Het project is door de aanpak en het enthousiasme van de scholen flink in de versnelling geraakt. Gezien het huidige tempo zullen alle directe schoolomgevingen van de 54 basisscholen binnen 4 jaar zijn aangepast. Ook zal er een netwerk ontstaan van kindvriendelijke routes door de stad, waardoor zelfstandige mobiliteit voor kinderen wordt bevorderd. Ook is er steeds meer aandacht voor verkeerseducatie op de scholen en zijn er meer aanmeldingen voor het behalen van het VerkeersVeiligheidsLabel, waarmee continuïteit in aandacht voor verkeersveiligheid is gegarandeerd. Verkeersmanagement Verkeersmanagement betreft het beter benutten van bestaande verkeersvoorzieningen. Dit kan door relatief beperkte maar slimme ingrepen in de vormgeving, maar ook door gebruik van intelligente verkeersregelsystemen. In 2007 hebben diverse activiteiten op dit gebied plaatsgevonden. Duidelijk is geworden dat we voor de concretisering nauw moeten samenwerken met de andere wegbeheerders. Daarvoor zijn in 2007 een aantal stappen gezet. Tevens is met de verkeerspolitie bekeken of er nog eenvoudige maatregelen mogelijk zijn waardoor de doorstroming wordt bevorderd. Het gaat bijvoorbeeld om het vrijhouden van de kruisingvlakken, maar ook om oneigenlijk gebruik van transponders voor prioriteit bij verkeerslichten. In het 1e halfjaar van 2008 zullen we een aantal daarvan verder uitwerken. De doorstromingsmaatregelen op aanrijroute Hoendiep zijn in 2007 afgerond. Voor de verbetering van de doorstroming op de Laan Corpus den Hoorn en de Van Ketwich Verschuurlaan wordt in 2008 een plan opgesteld. Parkeren De analyse Financiële Ontwikkeling Parkeerbedrijf is in 2007 vastgesteld. Uit deze analyse blijkt dat het parkeerbedrijf op termijn rendabel kan functioneren, maar dat er tot en met 2013 rekening moet worden gehouden met aanloopverliezen. De belangrijkste uitvoerder van ons beleid, het parkeerbedrijf, heeft een winstdoelstelling meegekregen waarmee onrendabele maatregelen worden gefinancierd. In 2007 is aangegeven dat een nieuw en actueel beleidskader noodzakelijk is, waarbinnen het parkeerbedrijf kan functioneren. Deze integrale nota parkeren zal medio 2008 gereed zijn. In 2007 is gestart met de uitvoering van de Damsterdiepgarage en is de uitvoering van de Gasfabriek garage weer ter hand genomen. De oplevering van deze laatste garage staat gepland voor eind dit jaar. Nieuw beleid 2007 Kolibri OV-Netwerk Voor de financiering van het gemeentelijke deel van de eerste fase Kolibri sparen we jaarlijks 300 duizend euro structureel tot 2010. Dit levert een investeringsbedrag van 25 miljoen euro. Tezamen met de OZB-middelen uit 2004 is er 30 miljoen beschikbaar, waarmee we de gemeentelijke bijdrage en de bijdrage aan het Regiofonds tot en met 2009 kunnen bekostigen. Vanaf 2010 is een structureel bedrag van 900 duizend euro in de meerjarenbegroting opgenomen, ten behoeve van de financiering van de verhoogde gemeentelijk bijdrage aan het Regiofonds. In de eerste fase Kolibri zetten we in op de realisatie van de tram HS-Zernike, de HOV-as Peizerweg en het station Europapark. • Regiotram In februari 2007 heeft uw raad ingestemd met de nota ‘Tram in Stad en Regio’. Daarmee is een historische beslissing genomen om als stad in te zetten op het concept regiotram. Als eerste uitwerking daarvan geldt de lijn HS – Zernike. Voor het vervaardigen van een ontwerp, de tracékeuze en het communicatietraject is door u een uitvoeringskrediet van 3 miljoen euro beschikbaar gesteld. De projectorganisatie Regiotram die daaraan uitvoering geeft is 1 september 2007 officieel begonnen. In mei 2008 is het de bedoeling de plannen voor te leggen aan het publiek. Gemeenterekening 2007

42

• HOV Peizerweg Binnen het project Kolibri past ook de HOV-as Peizerweg. In 2007 zijn de doorstromingsmaatregelen nabij de afrit Hoogkerk genomen en is de voormalige tramtunnel onder de A7 in gebruik genomen. De plannen voor de busbaan parallel aan Koeriersterweg zijn in 2007 afgerond. Uitvoering zal in 2008 starten. • Station Europark. Het voorlopig ontwerp voor het station en omgeving is nagenoeg gereed en momenteel worden de kosten gedetailleerd geraamd. Het station is financieel gedekt (17,5 miljoen euro), maar de stationsomgeving nog niet. In 2008 is een forse inzet nodig om de kosten en dekkingsmogelijkheden van de stationsomgeving met elkaar in balans te brengen. Voor de stationsomgeving is volgens de laatste gegevens nog ongeveer 25 miljoen euro nodig. In 2008 wordt het ontwerp, inclusief een kosten- en dekkingsvoorstel aan uw raad voorgelegd. Vooruitlopend op een definitief station functioneert vanaf oktober 2007 een tijdelijke halte voor de treinen van en naar de richting Hoogezand/ Nieuweschans. Europapark-Station/Eemskanaalzone/Westpoort Vanaf de jaarschijf 2004 zijn middelen opgenomen in de meerjarenbegroting voor de projecten Europapark-station, Eemskanaalzone en Westpoort, leidend tot een bedrag van 25 miljoen euro in 2010. In 2006 is besloten deze middelen beschikbaar te stellen voor de realisatie van de A7-aansluiting Westpoort (jaarlijks 90 duizend euro structureel) en voor de realisatie van het Berlagetracé (jaarlijks 210 duizend euro structureel). • De aansluiting op de A7 van Westpoort is vol in uitvoering. Het grondwerk voor de aansluiting op de A7 en de hoofdinfrastructuur tussen A7 en Hoendiep is bijna gereed. In het Hoendiep is (in ruwbouw) een rotonde aangelegd. Deze rotonde gaat in gebruik zodra de werkzaamheden aan de brug over het Hoendiep starten; • De aanleg van de Berlagebrug loopt enige vertraging op. Dit heeft te maken met de verwerving van gronden. Middels arbitrage wordt getracht tot een schikking te komen, mocht dit niet lukken dan zal een onteigeningsprocedure worden opgestart. De verwachte opleverdatum is verschoven naar medio 2010. Ondanks de verwachte vertraging zijn de voorbereidende werkzaamheden start. Transferium Hoogkerk De tijdelijke busafrit is uitgevoerd en de aanleg van de kluifrotonde is afgerond. In regionaal verband zijn afspraken gemaakt over de planning voor de realisatie van het transferium. In 2007 is na een moeizame periode van enkele jaren een doorbraak bereikt met betrekking tot het transferium Hoogkerk. Het ontwerp is vastgesteld en de financiering is rond. In totaal gaat het om een budget van 14 miljoen euro dat uw raad in december 2007 ter beschikking heeft gesteld. Nadat de bestemmingsplan-procedure is doorlopen, start de uitvoering eind 2008. De opening van P+R Hoogkerk is voorzien in 2010. Ringwegen Met de provincie zijn afspraken gemaakt over de aanpak van de ringwegen in de stad (exclusief de Zuidelijke Ringweg), waarbij we samen met de provincie de kosten dragen. De voor 2007 gereserveerde middelen van 454 duizend euro incidenteel hebben betrekking op de projecten Friesestraatweg/Noordelijke Ringweg en Bedumerweg/Noordzeebrug. Geheel 2007 is aan het project Friesestraatweg/Noordelijke Ringweg gewerkt. Het viaduct bij Reitdiep is gereed en in 2008 wordt het werk afgerond. Het project Noordzeebrug/Bedumerweg heeft in 2007 vertraging opgelopen in verband met een onteigeningsprocedure. In 2009 kan de uitvoering naar verwachting starten. Totale bestede middelen bedragen daarmee 238 duizend euro. In 2007 is tevens begonnen met het opstellen van het eindbeeld voor de oostelijke ringweg. Daarbij is de inzet dat alle kruisingen ongelijkvloers worden. In 2008 wordt duidelijk op welke wijze dit kan worden bereikt.


43

Kleine verkeersmaatregelen – reconstructies Het budget Kleine verkeersmaatregelen – reconstructies vormt de basis voor diverse projecten in het programma verkeer en vervoer. Dit budget (ook in komende begrotingen), maakt een investering mogelijk de komende periode van 5,2 miljoen euro en vormt zo de basis voor diverse verkeersprojecten zoals 30 km gebieden, schoolomgevingen en dergelijke. Tevens wordt het budget ingezet voor ad hoc kleine reconstructies. Fietsmaatregelen De 3 miljoen euro aan bijdrage nieuw beleid is onderdeel van de dekking van het fietsprogramma Op Stap! (zie hiervoor). Voor deze 3 miljoen euro zijn diverse projecten in uitvoering, waaronder asfaltering van fietspaden en een investeringsprogramma naar aanleiding van wensen van Stadjers. Van de zes geplande asfalteringsplannen van fietspaden zijn in 2007 er drie gereed gekomen. In 2006 hebben we Stadjers gevraagd welke investeringen in fietsvoorzieningen zij wenselijk vinden. Van deze gelegenheid is ruim gebruik gemaakt. In totaal is 500 duizend euro voor deze maatregelen beschikbaar en zijn zeven projecten gerealiseerd. De meest in het oog springende zijn de asfaltering van de fietspaden Eikenlaan en de proef met de gratis bewaakte fietsenstallingen. Damsterdiep Op 25 april 2007 heeft uw raad een besluit genomen een krediet voor de ontwikkeling van openbare ruimte en parkeergarage Damsterdiep beschikbaar te stellen. Het tekort van 3,5 miljoen euro op de grondexploitatie wordt gedekt uit Nieuw Beleid 2007 (1 miljoen euro) en de overige 2,5 miljoen euro uit de reserve Grondzaken. De voorbereidende werkzaamheden zijn in mei 2007 gestart met het verleggen van kabels en leidingen. Ook het plaatsen van damwanden is inmiddels gestart. Naar aanleiding van de vondst van de Damstersluis wordt onderzocht of deze een zichtbare plek in de parkeergarage kan krijgen.


44

2.3.4. Wat heeft het gekost? Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 7.12 RO/EZ 7.07 RO/EZ 5.05 MD 6.10 OCSW 6.23 OCSW 7.05 RO/EZ 7.06 RO/EZ 7.22 RO/EZ 7.24 RO/EZ 7.27 RO/EZ RO/EZ

Baten 7.12 7.07 5.05 6.10 6.23 7.05 7.06 7.22 7.24 7.27

RO/EZ RO/EZ MD OCSW OCSW RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ

Productgroep

Rekening 2007

Verschil

Economisch Business Plan Bedrijventerreinen / kantoren Marktwezen Handel en ambacht Internationale betrekkingen Verkeer en vervoer Parkeerbedrijf Buitenbezittingen In expl. Te nemen eigendommen Binnenbezittingen Overig Totaal lasten

6.313 2.632 714 1.803 146 1.900 9.179 82 841 1.834 8.333 33.777

7.213 5.780 719 1.806 146 5.651 12.956 82 849 2.241 8.356 45.799

6.496 6.735 694 1.818 146 2.377 10.196 3.573 352 2.118 19.128 53.633

-717 955 -25 12 0 -3.274 -2.760 3.491 -497 -123 10.772 7.834

Economisch Business Plan Bedrijventerreinen / kantoren Marktwezen Handel en ambacht Internationale betrekkingen Verkeer en vervoer Parkeerbedrijf Buitenbezittingen In expl. Te nemen eigendommen Binnenbezittingen Overig Totaal baten

3.393 1.520 678 0 0 365 9.655 15 907 2.315 888 19.736

2.788 1.142 681 0 0 361 9.854 15 915 2.582 904 19.242

2.475 1.128 599 12 0 759 11.309 4.022 3.026 1.946 10.415 35.690

-313 -14 -82 12 0 398 1.455 4.007 2.111 -636 9.511 16.448

-14.041

-26.557

-17.943

8.614

1.446 2.004

6.724 9.012

6.724 9.012

0 0

Totaal saldi na reserve mutaties

-13.483

-24.269

-15.655

8.614

Productgroep Grote Markt * Kolibri * Eemskanaal / Europapark / Westpoort * Bijdrage ringwegen Fietsnota * Fietsnota * Transferium Hoogkerk / HOV-as * Budget verkeersmaatregelen - reconstructies * Damsterdiep * Activiteitenbudget EBP Personeelskosten EBP Kennisontwikkeling * Marketing Groningen Akkoord van Groningen Externe betrekkingen Totaal nieuw beleid

Begroting 2007 (i) (s) 400 300 0 300 454 2.000 0 79 0 79 0 100 0 78 400 0 250 100 268 200 50 3.472 1.586

Totaal saldi voor reserve mutaties Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst RO/EZ RO/EZ RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.05 RO/EZ 7.12 RO/EZ 7.12 RO/EZ 7.12 RO/EZ 7.12 RO/EZ 9.01 BD 9.02 BD

Primitieve Actuele Begroting Begroting


Realisatie 2007 (i) (s) 0 0 91 238 317 0 40 100 78 400 250 100 268 176 9 1.508 559

45

Toelichting 7.12 Economisch Business plan 0,4 miljoen euro V De afwijking ten opzichte van de actuele begroting wordt veroorzaakt door een administratieve mutatie in zowel de lasten- als de batenkant. In de primitieve begroting was al rekening gehouden met personeelslasten en activiteiten EBP. Na vaststelling van het nieuw beleid is dit via wijziging van de begroting nog eens verwerkt. De afwijking betreft dus een technisch resultaat. Als hiervoor zou worden gecorrigeerd is de realisatie volgens de begroting. 7.07 Bedrijventerreinen / kantoren De hogere lasten ten opzichte van de begroting worden veroorzaakt door: -

afboeking plankosten Stationsgebied bijdrage plankosten Grote Markt bijdrage slotcalculatie Pure Westrand investeringsprogramma Fysiek bijdrage Pure

1,0 miljoen euro N

-3,0 miljoen euro -0,3 miljoen euro -0,5 miljoen euro 1,4 miljoen euro 1,4 miljoen euro 1,0 miljoen euro

De plankosten Stationsgebied Zuid (2,0 miljoen euro nadelig) en de rente hierop (1,0 miljoen euro nadelig) kunnen naar verwachting op korte termijn niet binnen een grondexploitatie terugverdiend worden en zijn derhalve afgeboekt. In 2007 is een bijdrage plankosten Grote Markt meegenomen waarvan de dekking nog in de bedrijfsreserve is opgenomen (0,3 miljoen nadelig). Daarnaast heeft de verwachte besteding van investeringsprogramma fysiek (1,4 miljoen euro) niet plaatsgevonden. Reden is dat de grondexploitatie in 2007 een positieve waarde kende zodat de middelen (volgens geldende afspraken) niet toegevoegd konden worden. In de actuele begroting is rekening gehouden met een bijdrage Pure ten laste van de reserve grondzaken. Deze is in 2007 niet gerealiseerd zodat bij de rekening een onderschrijding (V 1,4 miljoen euro) ontstaat. De slotcalculatie Pure-Westrand sloot met een nadeel van 0,5 miljoen wat niet in de begroting voorzien was. 7.05 Verkeer en vervoer 3,7 miljoen euro V De lasten zijn ruim 3,2 miljoen euro lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door achterblijvende uitgaven voor Ringwegen (0,2 miljoen euro), fietsmaatregelen (1,7 miljoen euro), projecten stedelijke infrastructuur (2,0 miljoen euro) en niet begrote lasten van (0,3 miljoen euro). Ringwegen Met de provincie Groningen zijn afspraken gemaakt over de aanpak van ringwegen in de stad. Vanuit incidenteel nieuw beleid is hiervoor 454 duizend euro beschikbaar gesteld. Het gaat om de projecten Friesestraatweg/Noordelijke Ringweg en Bedumerweg/Noordzeebrug. Dit laatste project is vertraagd en zal in 2009 plaatsvinden. Hierdoor wordt in 2007 216 duizend euro niet besteed. Projecten stedelijke infrastructuur In de actuele begroting zijn lasten geraamd met betrekking tot stedelijke infrastructurele projecten. Het betreft de volgende projecten waarvan de kosten in 2007 zijn gemaakt. Deze kosten zijn verantwoord onder de productgroepen overig.


46

-

Bornholmstraat fiets Van Iddekingeweg fiets Amkemaheerd fiets Corpus den Hoorn fiets Verbindingskanaal Westpoort Berlagetracee Hoendiep Eemskanaal / Europapark Tram in stad en regio Stadsbalkon Duurzame mobiliteit Fietsbrug ACM Transferium Hoogkerk

88 duizend euro 25 duizend euro 4 duizend euro 32 duizend euro 9 duizend euro 180 duizend euro 420 duizend euro 64 duizend euro 300 duizend euro 138 duizend euro 264 duizend euro 179 duizend euro 97 duizend euro 156 duizend euro 1.956 duizend euro

Fietsmaatregelen Bij Turap 2007-II is gemeld hoe naar verwachting de uitgaven van de 2 miljoen euro incidenteel nieuw beleid over 2007 en 2008 zullen worden ingezet. Bij de jaarrekening blijkt dat voornamelijk de asfaltering van fietspaden in 2007 achterblijft en door zal lopen naar 2008. Hierdoor komt in 2007 een bedrag van 1,7 miljoen euro niet tot besteding. Niet begrote lasten De kosten voor de volgende infrastructurele projecten waren in de begroting niet voorzien: -

Transferium Haren Projectbureau Tram

-134 duizend euro -166 duizend euro -300 duizend euro

7.06 Parkeerbedrijf 4,2 miljoen euro V De onderschrijding in de lasten wordt veroorzaakt door het nog niet verrekenen van de bijdrage aan herontwikkeling Damsterdiep. De totale bijdrage is 2,5 miljoen euro en wordt gedekt uit de reserve grondzaken. Binnen de exploitatie van het parkeerbedrijf zijn de lasten 200 duizend euro lager dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door daling van kapitaallasten door actualisatie rentepercentages. De baten zijn hoger dan begroot door hogere opbrengsten straatparkeren (300 duizend euro) en een meevallende omzet Euroborggarage (200 duizend euro). Door een contractwijziging met de huurder van de Rademarktgarage heeft het parkeerbedrijf een winstuitkering met terugwerkende kracht tot 2001 van 0,9 miljoen euro ontvangen. Vrijval van een opgenomen verplichting uit voorgaande jaren verklaart het resterende resultaat. Het resultaat zal moeten worden toegevoegd aan de reserve parkeren om toekomstige ontwikkelingen van het parkeerbedrijf te kunnen dekken conform de “Nota Parkeren 2007”. 7.22 Buitenbezittingen 0,5 miljoen euro V De complete afwikkeling van de stadsmeierrechten heeft in de administratie van de dienst RO/EZ plaatsgevonden. De laatste uitbetalingen afkoop Stadsmeierrechten (3,1 miljoen euro) hebben in 2007 plaatsgevonden. Van de Rijksvergoeding was hiervoor 3,5 miljoen euro beschikbaar. Daarnaast is er ook nog eenmalig 72 duizend euro aan penningen ontvangen. Het saldo is toegevoegd aan de voorziening Stadsmeierrechten. Door vrijval in de voorzieningen ‘Fin. verplichtingen personeel buitenbezittingen’ en ‘stadsmeierrechten’ ontstaat een bate van 428 duizend euro. Voor de afwikkeling stadsmeierrechten resteert dan nog een bedrag van 220 duizend euro in de voorziening.


47

7.24 In exploitatie te nemen eigendommen 2,6 miljoen euro V Doordat de gemeentelijke grond ten behoeve van Meerstad met terugwerkende kracht is ingebracht, is de rentelast 319 duizend euro lager. De lagere gemiddelde grondvoorraad dan begroot is verantwoordelijk voor de resterende lagere (rente)lasten. Bovendien werd verwacht dat in december 2007 een gedeeltelijke eindafrekening van Euroborg zou worden overgemaakt. Dit heeft in het voorjaar van 2008 plaatsgevonden. Daarnaast is door de inbreng van gronden in de complexen Meerstad en Oosterhamriktracee een voordeel ontstaan van 1,1 miljoen euro. Dit voordeel betreft de 10% opslag op gronden vanuit grondbank I. Aan gronden in grondbank I wordt geen rente toegerekend. Pas wanneer gronden in exploitatie worden genomen wordt een toeslag van 10% toegepast die ten goede komt aan de reserve grondbank. Voor Meerstad bedraagt de opslag 346 duizend euro en voor Oosterhamriktracee bedraagt de opslag 765 duizend euro. De verkoop van een gebouw aan het Martinikerkhof is in 2007 gerealiseerd met een verkoopresultaat van 1 miljoen euro. 7.27 Binnenbezittingen 0,5 miljoen euro N De totale baten op de binnenbezittingen zijn 636 duizend euro lager dan begroot. Zoals al vermeld bij TURAP II is sprake van een tekort van 221 duizend euro op de exploitatie van het pand Oosterboog door leegstand. De baten zijn 136 duizend euro lager dan in de actuele begroting. De lasten zijn 85 duizend euro hoger doordat de vaste lasten volledig voor rekening van de gemeente zijn gekomen in 2007. Dit is niet verwerkt in de actuele begroting. Dit tekort wordt als dienstresultaat ten laste van het concern aangemerkt. De overige opbrengsten op de binnenbezittingen zijn 500 duizend euro lager ten opzichte van de actuele begroting. Voor 198 duizend euro is dit te verklaren door een hogere verwachte toerekening van apparaatskosten in de actuele begroting die verband houdt met het vullen van de gemeentelijke eigendomsregistratie. Verder is er sprake van een lagere huuropbrengst ter hoogte van 302 duizend euro op overige binnenbezittingen. Er is sprake van een lagere huuropbrengst doordat kavels in exploitatie zijn genomen en hierdoor panden niet meer verhuurd kunnen worden. Ook is er sprake van leegstand. 7.xx Overig Vestigingsklimaat 1,3 miljoen euro N De productgroepen ‘overige’ zijn samengesteld uit meerdere producten. De verschillen in lasten en baten worden grotendeels verklaard door de administratieve verwerking van ISV subsidies, die begroting technisch verwerkt zijn bij de functionele productgroepen, waar ze betrekking op hebben. Om overzicht op het totaal te houden zijn de totaalbedragen in een aparte productgroep verwerkt (hogere lasten en baten van 9,861 miljoen euro). Daarnaast is door prijs- en hoeveelheidsverschillen het resultaat op het product IRC exploitatie 575 duizend euro hoger dan geraamd. Lasten (2 miljoen euro) met betrekking tot stedelijke infrastructurele projecten zijn verantwoord onder de productgroepen overig. In de begroting waren deze lasten geraamd bij de productgroep verkeer en vervoer.


48

Nw beleid 2007

Nw beleid 2008-2010

Subsidies Opmerkingen (2007)

Deelprogramma kantoren / bedrijventerreinen Kantoren Gebiedsontwikkeling Europapark Glaudé Stationsgebied-Zuid Grote Markt Van Heemskerckpark

PM PM -

PM PM -

Gedekt

Gedekt

PM

PM

90 (s) Gedekt Gedekt


Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt

Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt

Deelprogramma Kennisontwikkeling Akkoord van Groningen Kennisontwikkeling

200 (i) 500 (i)

600 (i)

Deelprogramma Binnenstad Binnenstad Beter

Gedekt

Gedekt

Grote Markt-investering

400 (s)

Grote Markt-exploitatie Forum Goln Raand

250 (i) Gedekt

1.200 (s) 700 (i) 2.500 (s) Gedekt

Marketing Groningen

68 (i) 200 (i)

136 (i)

Gedekt 454 (i)

Gedekt 1.012(i)

UMCG/Bodenterrein Bedrijventerrein Westpoort Kranenburg-Noord Veilingterrein Hoendiep-Noord Zernike Eemspoort Eemspoort-Zuid Martini-ziekenhuis Terreinwinst/park-management

Onderdeel extra investeringsPM bijdrage Sleutelprojecten. Afhankelijk. van markt > 2010 Zie onder binnenstad BN (exploit.). Excl.infra (na 2006) Subsidielobby loopt. Daarnaast vormt het onderdeel van de extra PM investeringsbijdrage Sleutelproj.

15.000 Kompas (bijdrage t/m 2006) Budgetneutraal (exploitatie) Gedekt via eerdere begrotingen. Inzet: Budgetneutraal. Aanvullend middelen nodig voor Variaski. Dekking: RUG Inzet: Budgetneutraal Inzet: Budgetneutraal Incl. Bijdrage Martinizkh Zie "Duurzame ontwikkeling"

Bijdrage Stadsdeelbudgetten. Ook bijdragen markt en zoektocht PM naar aanvullende subsidies.

Betr. doorloop. +aanvulling door o.a. VVV, PM Logiesbelasting en EBP. Betr. éénmalige extra bijdrage.

Deelprogramma Verkeer en vervoer Zuidelijke Ringweg Project Ringwegen:(prioriteitsvolgorde) - knooppunt. Hoendiep (in uitvoering) - Noordzeebrug - knooppunt Noordelijke Ringweg

Station en omgeving Europapark/ Helperzoom (incl. brede tunnel) Noord-Zuidroute - noordelijk deel

PM Gedekt

PM

100 (s)

300 (s)

26.000 Verkeer & Waterstaat 2.700 Gemeent. BDU (jaarlijks 0,45 mln) Daarnaast jaarlijkse bijdrage provincie van 2,25 mln. (voorstellen hiermee afgedekt) 23.000 Beschikbare bijdragen (BIRK, V&W, Regiofonds, exploitatie). Extra subsidielobby’s lopen. Onderdeel extra investeringsbijdrage Sleutelprojecten. Via bijdrage begroting 2006.

(vervolg programma verkeer & vervoer) Verkeersreconstructies


PM

Evt. bijdrage BDU

49

Berlagetracé Kolibri-1e fase Sontwegtracé (investeringen in infra. en openbare ruimte als voorinvestering t.b.v. gebiedsontwikkeling binnen en langszij de betreffende Centrale Zone)

Nw beleid 2007 210 (s)

Nw beleid 2008-2010 630 (s)

300 (s)

900 (s)

PM

Transferium Hoogkerk Transferium Haren Stadsbalkon

1.000 (i) Gedekt Gedekt

Fietsmaatregelen

3.000 (i)

Reconstructie Bornholmstraat-noord Aansluiting A7-Westpoort

Gedekt Gedekt.

Parkeerbedrijf Ciboga Euroborg, incl. P+R-vijver Martiniziekenhuis-noordpunt Uitbouw P+R-transferia

Gedekt Gedekt Gedekt

(Openbare ruimte) Parkeergarage Damsterdiep


1.000 (i)

PM

Subsidies Opmerkingen (2007) 7.600 Bijdrage BDU 25-50 mln Regiofondsbijdrage 400 (s) OZB middelen (zie begr. 2003) Subsidielobby FES voor “Centrale Zone” loopt. Daarnaast vormt het onderdeel van extra investeringsPM bijdrage Sleutelprojecten. 5.000 Bijdrage regiofonds/V&W. PM Tevens bijdrage regio-partners. Bijdragen Kompas, RIB, BDU

3.000 (i)


PM

Regiofonds (brug Aduarderdiep) Bijdrage vanuit budget terreinwinst (w.o. Topperbijdrage) Zie onder bedrijventerrein.

Inzet: budgetneutraal Inzet: budgetneutraal Inzet: budgetneutraal (zie onder V&V) Subsidielobby FES loopt, in kader van “Groningen Centrale Zone”. Toets op financiële haalbaarheid.

50

2.4

Leefomgeving

Een schone en hele leefomgeving draagt in belangrijke mate bij aan het gevoel dat de boel op orde is. Goed onderhoud is daarmee dan ook een belangrijke factor voor de tevredenheid over de woonomgeving. Om hierop goed te kunnen sturen wordt in Groningen vanaf 2001 gewerkt met de BORG-systematiek (Beheer Openbare Ruimte Groningen). Belangrijke elementen daarin zijn de gedefinieerde kwaliteitsdoelen, de professionele inspecties en de jaarlijkse door burgers uitgevoerde BORG-schouw, waarin deze doelen aan de praktijk worden getoetst. In de afgelopen tien jaar is met de inzet van extra middelen de kwaliteit van het onderhoud grotendeels op het gewenste niveau gebracht. Vanaf nu is het onze ambitie om deze kwaliteit vast te houden. Met ingang van 2008 worden dan ook minder middelen in het onderhoud ingezet dan in de voorgaande jaren. Middels de BORG-systematiek en de aanpak van diverse onderhoudsprojecten onder de vlag van de actie Schoon, Heel, Veilig (SHV) wordt op verschillende manieren inhoud gegeven aan de participatie van de burgers in het onderhoud van de stad en het bepalen van accenten in de verschillende buurten. 2.4.1.

Wat wilden we bereiken?

Een stad die heel, schoon en veilig is • • •

In 2007 moet 80 procent van de bewoners en bezoekers tevreden zijn. Het gemiddelde cijfer voor de woonomgeving als maat voor tevredenheid over het onderhoud is in 2007 een 7,5; We vergelijken het oordeel van de bewoners over “verloedering” met de scores in enkele vergelijkbare steden. Groningen moet daarop beter (gaan) scoren dan andere steden; We realiseren de objectieve Borgdoelstellingen over de kwaliteit van de leefomgeving en relateren die aan de subjectieve waarderingscijfers uit de Leefbaarheidenquête over het onderhoud van de openbare ruimte.

Kaderstellende nota’s - Beheer Openbare Ruimte Groningen (2001) - Ontwikkelingsplan begraafplaatsen 'In alle rust' (2000) - Groninger Rioleringsplan (2002) - Afvalbeheerplan - Beheerbewust Werken - Bladwijzer; bomenstructuurplan (2004) - Bladgoud (actualisatie 2007) - Kapvergunningenbeleid (2004) - Van stadslicht tot dimlicht (2006) - Reclamenota (2005) - Doelsoortenbeleid ecologisch beheer (2006) - Stedelijke ecologische structuur,actualisatie kaart 2006 2.4.2

Wat hebben we bereikt?

Omdat de Leefbaarheidsenquete tweejaarlijks gehouden wordt, is een vergelijking van de resultaten van 2007 met 2006 niet mogelijk. We refereren hier aan de resultaten van de leefbaarheidsmonitor 2006. De Borgschouw wordt jaarlijks uitgevoerd en levert nieuwe resultaten.


51

Indicator Tevredenheid bewoners en bezoekers.

Streefcijfer 2007 80 procent van bewoners en bezoekers zijn tevreden gemiddelde cijfer als maat voor tevredenheid is 7,5

Mate van verloedering

Groningen scoort beter dan andere steden.

Realisatie Borgdoelstellingen aan de hand van Borgschouw

90 procent van borgdoelstellingen moet zijn gerealiseerd

Resultaat 2007 Tevredenheid over het onderhoud: 80 procent voor wegen 83 procent voor fietspaden, 65 procent voor trottoirs 80 procent voor groenvoorzieningen en bomen. Ten opzichte van de leefbaarheidsmonitor 2004 is dat een verbetering van tussen de 1 en 4 procent. Mate van verloedering gelijk gebleven. Groningen scoort gunstiger (waarderingscijfer 6,6) dan overige grote steden (waardering gemiddeld 5,85) 89 procent van de waarnemingen wordt voldaan aan de beoogde Borgdoelstellingen. Dit is vergelijkbaar met de resultaten van vorig jaar.

Over de afgelopen jaren gaat de geleidelijke stijging van de scores uit de Borgschouw hand in hand met een gemiddelde toename van de tevredenheid over de leefbaarheid. 2.4.3

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Activiteiten in 2007 Onderhoud Onderhoud voor de stad is te verdelen in dagelijks en preventief onderhoud (schoffelen, maaien en dergelijke) en in onderhoudsprojecten (herstraten, renoveren, beplanting en dergelijke). Het uitvoeren van dagelijks en preventief onderhoud vergt ongeveer 60 procent van het totale onderhoudsbudget. Dit onderhoud heeft betrekking op de gehele infrastructuur van de gemeente Groningen. De tweede categorie, de onderhoudsprojecten, betreft groot onderhoudsprogramma’s aan wegen, groen, kunstwerken, riolering en openbare verlichting. Hiermee is 40 procent van de onderhoudsbegroting gemoeid. Voorbeelden hiervan in 2007 zijn het asfalteren van de Helperzoom en het fietspad langs de Eikenlaan, verbetering van de bomenstructuur in Iepenlaan, Wilgenlaan en Dreesstraat en de renovatie van plantvakken in Beijum. Schoon Schoon en netjes heeft veel te maken met het gedrag van de burgers, ondernemers en bezoekers in onze stad. Door als gemeente de zaken in de basis op orde te hebben is er draagvlak voor bewonersparticipatie en wordt het gedrag van bewoners en bezoekers positief beïnvloed. Zoals met LenteKriebels, dit bleek ook in 2007 weer een succes. Ook in 2007 wordt nagenoeg voldaan aan de BORG ambitie Schoon (88 procent in vergelijking met ambitie van 90 procent). Een toenemend probleem, met name in het groeiseizoen, betreft het onkruid in de verharding. We constateren een dalende kwaliteit als gevolg van steeds meer groen in de stad (met name wortels) en extreme weer- en groeiomstandigheden. Ter bestrijding van deze onkruiden in de verharding hebben we een extra onderhoudsprogramma 2007-2010 ingesteld. In 2007 is het project ondergrondse huisvuilcontainers en de plaatsing van openbare plakzuilen afgerond. In de binnenstad wordt in het kader van het project Schoon Heel Veilig) nadrukkelijk samengewerkt met vele partijen. Het pilotproject graffiti, het uitbreiden van de (wild)plasvoorzieningen en het huiskamerteam zijn hierbij aansprekende voorbeelden. Ook op wijkniveau is er nauwe samenwerking met politie en milieu-inspectie om de overlast door bekladding, graffiti, illegale Gemeenterekening 2007

52

dumpingen, zwerfvuil, e.d. beter te beheersen. In het noordoosten van de stad is intensief verder gewerkt aan het realiseren van hondenuitlaatplannen en het toezicht daarop. Schoon, heel en veilig Met het Project Schoon, Heel en Veilig I (SHV-I 2001-2003) is een groot aantal straten opgeknapt. De integrale en interactieve werkwijze levert zoveel op, dat gekozen is voor een vervolg. Binnen bestaande programma’s zijn een aantal projecten gekozen, waar we de SHV-methode op is toegepast. In 2007 zijn o.m. de volgende projecten uitgevoerd: - studentenhuis in actie, waarbij de verbetering van de leefomgeving in en om studentenhuizen is gestimuleerd - toegankelijkheid bushaltes - Lentekriebels en zwerfvuilteams - Programma huiskamer en aanpak graffiti in de binnenstad - Korte Metten, waarbij bewoners participeren bij groot onderhoud in hun straat - Diverse veiligheidsprojecten - Verbeteringen in het aanbod van speelvoorzieningen Wegen De Borgschouw in 2007 laat zien dat de kwaliteit van verhardingen gemiddeld vergelijkbaar is aan die van 2006. Rijbanen, trottoirs en fietspaden voldoen in respectievelijk 90 procent, 87 procent en 86 procent aan de beoogde kwaliteit. Het wegenonderhoud, zoals geprogrammeerd en beschreven in het Stadsdeelbeheerprogramma, is nagenoeg uitgevoerd. Door de uitvoering te combineren met een aantal Verkeer en Vervoersprojecten is het onderhoud van enkele wegen doorgeschoven naar 2008 (onder andere Bornholmstraat) en ter compensatie een aantal andere projecten vervroegd (Asfaltering Edelsteenlaan en Friesestraatweg en extra herstraatwerkzaamheden in Grunobuurt Zuid). Binnen het wegenonderhoud wordt overeenkomstig de nota “Geluidreducerend asfalt in Groningen”, december 2005, ook het aanbrengen van fluisterasfalt meegenomen. In 2007 betrof dat de Oosterhamriklaan en de Helperzoom. Betere voorbereiding en afstemming van projecten met het Waterbedrijf Groningen en Essent hebben geleid tot een gecombineerde aanpak, waardoor overlast tot een minimum kon worden beperkt en een beter eindresultaat is bereikt. Groen- en speelvoorzieningen Groen scoort in de Borgschouw 2007 voldoende. Bomen voldoen in 90 procent van de waarnemingen, beplanting en gras halen beide 87 procent. Speelvoorzieningen voldoen in 94 procent van de waarnemingen. Het deelprogramma groen- en speelvoorzieningen omvat maatregelen uit het bomenstructuurplan en groot onderhoud aan beplantingen en speelvoorzieningen. In 2007 is de boomstructuur aan de Iepenlaan en Wilgenlaan verbeterd. In Zuid zijn onder andere de B.S.F. von Suttnerstraat, Dr. Willem Dreesstraat en Weremeus Buningstraat voorzien van een nieuwe bomenstructuur. In Noorddijk en Oude Wijken zijn veel kleinschalige bomenstructuurplanprojecten uitgevoerd. Bij het groot onderhoud aan groen heeft het accent gelegen op renovatie van plantvakken in Beijum, Oost Indische buurt en Korrewegbuurt. Daarnaast is er een visuele scheiding aangebracht tussen het Le Roy-gebied en de openbare ruimte door de aanleg van een pad langs de Stuurboordswal en het Wilgenbos. Bij de speelvoorzieningen is met name ingezet op het reguliere vervangingsprogramma van de speeltoestellen in de gehele stad. Aansluiting en vervanging van riolering In het kader van het Groninger Riolering Plan (GRP) zijn in 2007 diverse werkzaamheden uitgevoerd gericht op het beheer en onderhoud van de riolering. Naast het dagelijks onderhoud zijn er diverse rioolvervangingsprojecten geweest. Voorbeelden daarvan zijn de A-kerkstraat en het Gedempte Zuiderdiep. Rioolrenovatie in het Blauwe Dorp is uitgesteld door de samenhang met de geplande wijkvernieuwing. De laatste deelprojecten van het project Waterslag (traject Hereweg/ Helperzoom en aansluiting Sontweg) zijn in uitvoering gegaan. Verder is het project Oplossen ongezuiverde lozingen


53

door woonschepen in 2007 bestuurlijk afgerond. In 2008 wordt met de uivoering gestart. De ongezuiverde lozingen van de volkstuinen Bruilweering zullen naar verwachting snel na de integrale aanpak problematiek Bruilwering worden opgepakt. In september 2007 is in samenwerking met de waterschappen een zeer geslaagde open dag over riolering en waterzuivering georganiseerd. Kunstwerken Het vervangen van de slijtlagen op de Korrewegbrug is uitgesteld naar 2008 in verband met de slechte weersomstandigheden in het najaar. Kunstwerken voldoen in 94 procent van de waarnemingen aan de beoogde Borgkwaliteit. Afstandbediening bruggen Met de provincie hebben we een convenant ondertekend waarbij we inzetten op een intensieve samenwerking bij de afstandsbediening van bruggen in de gemeente Groningen. In 2007 zijn de bruggen in het Winschoterdiep en de verst gelegen bruggen over het Reitdiep aangesloten. Ook is een gezamenlijke centrale post op het Havenkantoor in gebruik genomen. Integraal Veiligheidsbeleid In maart 2005 is het Uitvoeringsprogramma Veiligheid vastgesteld. Hierin zijn de belangrijkste maatregelen en inspanningen op veiligheidsgebied voor de komende jaren uitgewerkt. De maatregelen richten zich in de eerste plaats op de volgende doelgroepen: veelplegers, overlastgevenden, slachtoffers en plegers van huiselijk geweld en jeugd. Veelplegers Medio 2007 is 30 procent van de groep van 130 zéér actieve veelplegers gedetineerd. In meer dan de helft van deze gevallen wordt gericht gewerkt aan resocialisatie. Voor het overige is 18 procent opgenomen in een klinische voorziening (met name verslavingsklinieken) en krijgt 52 procent intensieve ambulante begeleiding, al dan niet in combinatie met woonbegeleiding. Alle betrokken ketenpartners (politie, OM, verslavingsreclassering) geven aan dat deze “harde kern” aanpak naar tevredenheid functioneert. Overlastgevenden Wij willen in de komende jaren het aantal plaatsen binnen de zogenaamde overlastprojecten minimaal gelijk houden. Het aantal plaatsen is niet alleen bestemd voor de top 50 van overlastgevenden, maar ook voor overlastgevenden die minder dan 10 overlastboetes per jaar krijgen. Huiselijk geweld Monitor In 2006 en 2007 heeft een pilot monitor huiselijk geweld plaatsgevonden. De basis voor de pilot zijn de registraties van de hulpverleningsinstellingen. Daarnaast heeft het Centraal Meldpunt Overlast (CMO) een monitor huiselijk geweld waarin de politiegegevens zijn verwerkt, maar niet de gegevens van de hulpverlening. Er wordt bekeken hoe beide systemen in de toekomst te combineren zijn. Thuisfronttrajecten We willen bereiken dat meer meldingen van huiselijk geweld bij de politie worden gevolgd door een aanmelding voor een Thuisfronttraject. Het aantal meldingen bij het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld stijgt sterk. In 2006 waren er in totaal 541 nieuwe aanmeldingen. In 2007 waren er weer ruim 500 nieuwe aanmeldingen. Pilot huisverbod In februari 2007 is in enkele Groningse gemeenten de pilot huisverbod van start gegaan. Uit de voortgangsrapportage van het Advies- en Steunpunt huiselijk geweld Groningen blijkt dat de eerste effecten van de pilot positief zijn. Belangrijkste positieve punt is dat de hulpverlening van het


54

crisisinterventieteam wordt geaccepteerd (óók door de plegers) wanneer een huisverbod wordt opgelegd. Een andere belangrijke (voorlopige) conclusie is dat er minder huisverboden zijn opgelegd dan verwacht. In de basiseenheid Noord zijn in de periode van 19 februari tot 1 juli 2007 (slechts) 6 huisverboden opgelegd. Op basis van het aantal geregistreerde incidenten hadden dat er wellicht meer kunnen zijn. De belangrijkste verklaring voor het feit dat het aantal opgelegde huisverboden achterblijft bij de verwachting, is dat de politie erg voorzichtig is met de toepassing van het nieuwe instrument. De politie lijkt meer tijd nodig te hebben om te wennen en te oefenen met het opleggen van huisverboden. Jeugdcriminaliteit en -overlast Het aantal jeugdige verdachten in de leeftijdscategorie 12 t/m 17 jaar is in 2007 licht gedaald. De afgelopen jaren was er sprake van een stijging van het aantal jeugdige verdachten. De jeugdcriminaliteit heeft de afgelopen jaren veel aandacht gekregen. Door het programma Gezonde en Veilige School, de inzet van het Team Straathoekwerk, de Jeugd en Jongerenteams (JJT’s), de 12+ netwerken en de inzet van trajecten Nieuwe Perspectieven voor risicojongeren proberen we de jeugdcriminaliteit en –overlast verder terug te dringen. Deze aanpak lijkt nu zijn vruchten af te werpen, hoewel het nog te vroeg is om te concluderen dat er sprake zal zijn van een dalende trend. Daarnaast moet de kanttekening gemaakt worden dat de jeugdcriminaliteit en –overlast per wijk enorm verschilt. Gebiedsgerichte aanpak Naast de specifieke aandacht voor de hiervoor genoemde doelgroepen treffen we ook maatregelen in het kader van het gebiedsgerichte veiligheidsbeleid. De stad scoort goed op het gebied van veiligheid. Op basis van de zogenaamde 12-wijken aanpak zijn prioriteiten gesteld voor extra maatregelen in een aantal wijken. We besteden aandacht aan de veiligheidsverschillen die zich tussen wijken voordoen. We concentreren ons daarbij met name op wijken met een verhoogd risico. Brandweer Groningen Brandweer Groningen heeft in 2007 gestaan voor een veilige stad. De afdeling repressie is in totaal bijna 2000 keer uitgerukt, waarvan ongeveer 160 keer voor woning-/gebouwenbrand. Er zijn gedifferentieerde normen voor de opkomsttijden (afhankelijk van het type gebouw, gebruik en de locatie). Bij circa 80 procent van de woningbranden waren we binnen 8 à 10 minuten aanwezig. Hiermee voldoen we aan de gedifferentieerde normen. Op het gebied van preventie zijn 97 vergunningen verleend, 930 bouwplannen getoetst in het kader van aanvragen van bouwvergunningen en ruim 2900 controles uitgevoerd. Verder zijn veel voorbereidingen getroffen voor (landelijke) wijzigingen in weten regelgeving die de komende jaren worden ingevoerd. De brandweer neemt deel aan landelijke werkgroepen rondom deze ontwikkelingen en speelt een zeer actieve rol in de gemeente om de wetgeving goed te implementeren. Basisbrandweerzorg Arbeidstijden Voor de brandweerorganisatie is het onderwerp arbeidstijden nog steeds actueel. Dit heeft te maken met de inwerkingtreding van een nieuw Arbeidstijdenbesluit (ATB) op 1 juni 2006 en de nieuwe Arbeidstijdenwet (ATW) op 1 januari 2007. Sinds 7 juli 2007 is een nieuw rooster ingevoerd, waardoor we voldoen aan het ATB. De teveel gewerkte uren tot en met juli 2007 zijn (grotendeels) nabetaald in navolging van het landelijke akkoord (kosten 550 duizend euro). De definitieve hoogte van de nabetaling moet nog worden vastgesteld. Door het ATB zijn de mensen minder aanwezig, terwijl er (landelijk) steeds hogere kwaliteitseisen worden gesteld. Dit betekent dat bedrijfsvoering nog zal moeten worden aangepast. Dit kan echter pas definitief worden ingevuld wanneer ook de discussie over het verlof/ADV is opgelost. Bij het uitwerken van het akkoord tussen de dienstleiding en de ploegen is dit een struikelblok gebleken. Besluitvorming op dit punt zal medio 2008 plaatsvinden.


55

FLO/tweede loopbaan Eind 2005 is op landelijk niveau een CAO-akkoord tot stand gekomen waarin de vervroegde uittredingsregeling voor bezwarende beroepen zoals dat van brandweerpersoneel, is komen te vervallen. Daarvoor in de plaats wordt een tweede loopbaan voorgesteld, na circa 20 jaar in een zogenoemde bezwarende functie te hebben gefunctioneerd. Er is een overgangsregeling getroffen voor het zittende personeel en we hebben voorbereidingen getroffen voor nieuw loopbaanbeleid dat in de loop van 2008 zal worden vastgesteld. De medewerkers uit de 24-uursdienst hebben een loopbaangesprek gehad op basis waarvan individuele plannen gemaakt kunnen worden voor het brandweerwerk en voor de tweede loopbaan. Er is een pilot voorbereid voor enkele medewerkers die op basis van eerder verworven competenties (EVC’s) een diploma gaan halen. Veiligheidsregio Groningen en samenwerking in de regio Met de ontwikkeling van de veiligheidsregio is in Groningen een begin gemaakt. In 2008 moeten verdere stappen worden gezet. De samenwerking met brandweer Ten Boer is eind 2007 begonnen. Vanaf juli zijn brandpreventietaken op het gebied van bouwvergunningaanvragen, de afgifte van gebruiksvergunningen en de controle daarvan in de gemeente Ten Boer overgeheveld naar Brandweer Groningen. De procedures zijn nu op orde en de verwachting is dat we in 2008 alle afgesproken preventietaken zullen uitvoeren. Met Haren is een eerste fase van samenwerking gestart, doordat de (onder)commandant van de brandweer van Groningen ook commandant van Haren is geworden. Preventie Voorbereiding Gebruiksbesluit De nieuwe datum van invoering van het Gebruiksbesluit wordt nu gesteld op 1 augustus 2008. In 2007 is voornamelijk landelijk gewerkt aan de voorbereidingen die moeten leiden tot een soepele implementatie. Diverse handreikingen worden hiervoor ontwikkeld. Tevens wordt gewerkt aan een helpdesk en een communicatieplan die de implementatie moeten ondersteunen. Voorbereiding Omgevingsvergunning Vanuit de rijksoverheid wordt al enkele jaren gewerkt aan het realiseren van de Omgevingsvergunning. De Hulpverleningsdienst, dienst Ruimtelijke ordening en economische zaken en de Milieudienst hebben diverse voorbereidingen getroffen om de Omgevingsvergunning te kunnen implementeren wanneer de wetgeving van kracht wordt. De nieuw aangegeven datum van invoering is gesteld op 1 januari 2009. Gemeentelijke rampenbestrijding In de tweede helft van 2007 is de capaciteit van het gemeentelijk crisismanagement (de ambtenaren rampenbestrijding) uitgebreid. Er wordt gewerkt aan een stevige basis voor de interne crisisorganisatie. In 2008 zal dit zijn beslag krijgen. GHOR (Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen) De operationele paraatheid van de GHOR is vergroot: de ingestelde tweede Officier van DienstGeneeskundige-functie (OvD-G) heeft concreet vorm gekregen (middels opleiden, trainen en oefenen en uiteraard daadwerkelijke inzetten). Ook zijn de zgn. ambuteams ingevoerd. Daarnaast heeft opleiden en oefenen een extra impuls gekregen. In het kader van de operationele planvorming heeft GHOR Groningen een slagvaardig model ontwikkeld en geïmplementeerd aan de hand waarvan de inzet van middelen plaatsvindt. Dit model effectueert in concrete zin de rampbestrijdingsplannen en ook de directe inzet bij incidenten. Alle betrokken functionarissen zijn hierin opgeleid en beoefend. Op het gebied van continuïteit van zorg in zorginstellingen is voor verpleeg- en verzorgingstehuizen de leidraad COBRA (Continuïteit Bij Rampen) opgesteld. Voor de ziekenhuizen geldt dat de GHOR heeft gefaciliteerd bij het opstellen van de rampenopvangplannen.


56

Nieuw beleid 2007 -2010 Begroting Brandweer De begroting van de brandweer is structureel uitgebreid met 75 duizend euro. Hiermee zijn enkele knelpunten van de (personeels)begroting opgelost. Brandweer, nieuwe effecten CAO Met ingang van 2007 is aan de begroting brandweer via nieuw beleid een structurele post van 350 duizend euro toegevoegd in verband met de financiële effecten van de nieuwe uittredingsregeling voor brandweerpersoneel in de komende jaren. In de onderbouwing voor deze post zaten onder meer de onderdelen opleidingen voor tweede loopbaan (120 duizend euro) en vervanging personeel (100 duizend euro). In 2007 is een eerste aanzet gemaakt met de uitwerking van het tweede loopbaanbeleid: er is capaciteit ingehuurd om met alle repressieve medewerkers een loopbaangesprek te houden en er is extra P&O capaciteit geweest voor het vastleggen van de planning. De 350 duizend euro is daarmee ten dele uitgegeven. Van de resterende middelen willen we 50 duizend euro reserveren als egalisatiereserve, omdat de loopbaankosten de komende jaren waarschijnlijk sterk zullen fluctueren. De rest is gebruikt om andere effecten van de nieuwe CAO af te dekken, zoals de nabetaling levensloop en ATB. Forensisch front-office politiebureau Ook in 2007 heeft de Front Office (FO) gefunctioneerd als crisisdienst voor mensen in een crisis van psychische of sociale aard zonder dat er een strafbaar feit is gepleegd. De locatie is aan de Rademarkt. De wens om de FO te vestigen binnen Lentis en/of Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) is in 2007 niet vervuld; de complexiteit van de samenwerkingsafspraken maakt dit vooralsnog niet mogelijk. Desondanks blijft de inzet van onze gemeente onverminderd gericht op het alsnog realiseren daarvan. Naast de ongeveer 25 geregistreerde FO-casussen wordt de GGD-arts in een nog veel groter aantal gevallen ingezet als forensisch arts. Deze niet declarabele kosten worden veroorzaakt door strakkere regelgeving (commissie Posthumus). Fietsenbeheer Voor dit reguliere beheer zijn 100 duizend euro structurele middelen beschikbaar gesteld. Met deze middelen worden fout geparkeerde fietsen in de omgeving van het stationsgebied (buiten de rekken of hinderlijk geparkeerd), alsmede fietsen die langer dan 4 weken gestald zijn verwijderd, opgeslagen, gerepareerd en verkocht. Ook de hinderlijk geparkeerde fietsen in de binnenstad worden verwijderd. Daarnaast is een proef gedaan met het labelen en na 4 weken aanzegtermijn verwijderen van “weesfietsen” in een drietal wijken. Deze proef wordt nu geëvalueerd. Beheer en onderhoud openbare ruimte Voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte is de komende jaren structureel minder budget beschikbaar. Wij denken dat we het onderhoudsniveau in de stad op het huidige niveau kunnen handhaven. Door efficiency maatregelen, duurzaam onderhoud en samenwerking met andere beheerders kunnen we binnen Stadsbeheer van het totaal tekort van 3,7 miljoen euro 1,7 miljoen euro oplossen. De resterende 2 miljoen euro is in 2007 beschikbaar gesteld vanuit nieuw beleid. Daarmee is het mogelijk geweest om voor het dagelijks en groot onderhoud van de hierboven beschreven onderdelen, voldoende maatregelen uit te voeren om de onderhoudskwaliteit in 2007 te handhaven. Ter bestrijding van onkruiden in de verharding hebben we voor het reguliere onderhoudsprogramma 2007-2010 per jaar uit deze 2 miljoen euro 225 duizend euro ter beschikking. Deze zijn ingezet voor inhuur van extra mensen materieel in het groeiseizoen. In 2007 zijn niet alle middelen gebruikt. Bij de tussentijdse resultaatbestemming 2007 is een voorstel gedaan om voor dit doel 100 duizend euro over te hevelen naar 2008. Dit is door uw raad geaccordeerd. Oeverbeschoeiingen De oevers van diverse waterwegen/kanaalvakken zijn hard toe aan onderhoud. Bijvoorbeeld de oevers langs het Hoendiep en de Oosterhamrikkade. Er bestaat een risico op verzakkingen, waardoor de naastgelegen wegen en paden mee schuiven en de watergeulen ondieper kunnen worden. Dit groot


57

onderhoud kan niet gefinancierd worden via de reguliere middelen voor onderhoud en beheer. De precieze omvang van het probleem is onderzocht en in beeld gebracht. In de begroting in 2007 is 1 miljoen euro incidenteel gereserveerd, om de meest acute knelpunten aan te pakken. Bij de begroting 2008 is nog eens 3.650 duizend euro beschikbaar gesteld. Helaas is het vanwege de vereiste monumentenvergunning niet gelukt om al in 2007 met het herstel van de kademuur langs de Spilsluizen te starten. Na voltooiing van de voorbereiding zullen de werkzaamheden in 2008 kunnen beginnen. Ambtenaar rampenbestijding Voor vergroting van de capaciteit van de Ambtenaar Rampenbestrijding is 80 duizend euro structureel toegekend. Hiermee is de capaciteit verdubbeld, waardoor de organisatie van de gemeentelijke rampenbestrijding goed kan worden opgezet en waarmee de verbreding naar crisisbeheersing vorm kan krijgen.


58

2.4.4

Wat heeft het gekost?

Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 5.01 MD 5.02 MD 5.03 MD 5.04 MD 5.06 MD 5.08 MD 5.09 MD 5.10 MD 6.20 OCSW 7.13 RO/EZ 7.14 RO/EZ 7.15 RO/EZ 7.16 RO/EZ 7.17 RO/EZ 7.18 RO/EZ 7.19 RO/EZ 7.20 RO/EZ 7.21 RO/EZ 4.01 HVD 4.02 HVD 4.03 HVD 4.04 HVD ROEZ

Baten 5.01 5.02 5.03 5.04 5.06 5.08 5.09 5.10 6.20 7.13 7.14 7.15 7.16 7.17 7.18 7.19 7.20 7.21 4.01 4.02 4.03 4.04

MD MD MD MD MD MD MD MD OCSW RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ HVD HVD HVD HVD ROEZ


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Afval Straatreiniging Centrale werkplaats Riolering en waterzuivering Centraal meldpunt evenementen Vergunningverlening/controle/handhaving Beheren en saneren Niet in te delen kosten Openluchtrecreatie Wegen Groen- en speelvoorzieningen Kunstwerken Riolering Verkeersvoorzieningen Beheer Handhaving Water Begraafplaatsen Brandweer Rampenbestrijding Meldkamer Ambulancedienst Overig Totaal lasten

28.203 6.476 2.030 519 545 1.679 2.465 0 1.506 6.124 10.735 1.280 10.049 3.001 984 1.821 1.742 2.497 15.626 3.061 1.792 0 1.607 103.742

28.745 6.948 2.034 523 557 2.051 6.031 0 1.731 6.708 12.525 1.972 10.433 3.217 1.147 1.800 3.326 2.546 16.840 3.835 2.101 0 1.853 116.923

27.903 6.342 2.072 540 599 1.781 6.623 0 1.648 7.317 12.514 1.715 10.706 3.359 1.156 1.702 2.935 2.419 18.300 3.631 2.512 1.404 4.512 121.690

-842 -606 38 17 42 -270 592 0 -83 609 -11 -257 273 142 9 -98 -391 -127 1.460 -204 411 1.404 2.659 4.767

Afval Straatreiniging Centrale werkplaats Riolering en waterzuivering Centraal meldpunt evenementen Vergunningverlening/controle/handhaving Beheren en saneren Niet in te delen kosten Openluchtrecreatie Wegen Groen- en speelvoorzieningen Kunstwerken Riolering Verkeersvoorzieningen Beheer Handhaving Water Begraafplaatsen Brandweer Rampenbestrijding Meldkamer Ambulancedienst Overig Totaal baten

31.424 979 2.110 300 330 44 1.353 0 110 96 168 28 11.065 -247 63 1.554 548 1.568 4.204 2.614 1.233 0 2.011 61.555

31.814 1.066 2.110 300 334 398 2.896 0 118 385 811 21 11.458 99 171 1.175 620 1.526 4.284 3.183 1.499 0 1.575 65.843

31.746 1.083 2.094 300 333 338 3.012 0 117 1.383 1.858 59 11.214 194 176 1.352 1.246 1.485 4.913 2.942 1.908 1.212 4.383 73.347

-68 17 -16 0 -1 -60 116 0 -1 998 1.047 38 -244 95 5 177 626 -41 629 -241 409 1.212 2.808 7.504

-42.187

-51.080

-48.344

2.736

Productgroep



59

Bestaand beleid Prod.nr. Dienst

Productgroep Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen Totaal saldi na reserve mutaties

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 4.01 HVD 4.01 HVD 4.06 HVD 4.02 HVD 5.02 MD 5.02 MD 7.18 RO/EZ 7.20 RO/EZ

Productgroep Begroting brandweer Brandweer nieuwe effecten CAO Forensich frontoffice politiebureau Ambtenaar rampenbestrijding Fietsenbeheer Beheer en onderhoud openbare ruimte Beheer en onderhoud openbare ruimte Oeverbeschoeïngen * Totaal nieuw beleid


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

729 263

2.230 4.738

2.230 4.738

0 0

103.276

-48.572

-45.836

2.736

Begroting 2007 (i)

225 1.775 1.000 3.000

(s) 75 350 30 80 100

635

Realisatie 2007 (i) (s) 75 160 30 80 100 125 1.775 143 2.043 445

Toelichting 5.01 Afval 0,8 miljoen euro V Onder deze productgroep worden de baten en lasten van huishoudelijk- en bedrijfsafval verantwoord. De lagere lasten zijn met name het gevolg van een lager aangeboden tonnages afval en een hoge marktprijs voor oud papier. 5.02 Straatreiniging 0,6 miljoen euro V De mensuurkosten zijn lager dan begroot, terwijl de werkelijke inzet nagenoeg gelijk is aan de begrote inzet. Het voordeel ontstaat o.a. door lagere doorberekende overheadkosten. De kosten voor materieeluren zijn in 2007 lager geweest dan begroot. Het voordeel wordt in grote mate veroorzaakt door lagere kosten voor onderhoud winterdienstmaterieel. In 2007 is een voordeel op vuilverwerkingkosten gehaald ten opzichte van de begroting. Dit voordeel is ontstaan door het veegvuil te ontwateren voordat het ter verwerking wordt aangeboden. Ten tijde van het opstellen van de begroting is geen rekening gehouden met deze nieuwe, en voordeliger, werkwijze. De overige kosten zijn lager dan begroot. Dit voordeel wordt veroorzaakt door extra ontvangen gelden voor BORG (nieuw beleidsgeld) die niet in zijn geheel zijn uitgegeven. Via tussentijdse resultaatbestemming is toegestaan een bedrag van 100 duizend euro door te schuiven naar 2008. 5.09 Beheren en saneren 0,5 miljoen euro N Het nadeel bestaat voornamelijk uit de bijdrage van 580 duizend euro aan de provincie Groningen en Waterschap Noorderzijlvest voor sanering Rioolpersleiding. Wij doen een bestemmingsvoorstel om deze 580 duizend euro te onttrekken aan de reserve Bodemsanering.


60

7.13 Wegen 0,4 miljoen euro V Door gecombineerde aanbesteding van bestekken zijn de lasten 610 duizend euro hoger dan begroot (bij andere productgroepen leidt dit tot onderschrijdingen). Het betreft de gecombineerde aanbesteding van bestekken asfaltering fietspaden (250 duizend euro), Villabuurt (120 duizend euro) en Schoon Heel & Veilig (240 duizend euro). Daarnaast zijn de lasten hoger voor het herstellen van sleuven en breekgaten (280 duizend euro) die abusievelijk niet begroot waren. Doordat de uitgaven voor openverharding Beijum tot de zomer van 2008 doorlopen wordt 358 duizend euro in 2007 niet besteed. De baten zijn door de gecombineerde aanbesteding en het herstellen van sleuven en breekgaten (610 en 280 duizend euro) hoger. 7.14 Groen- en speelvoorzieningen 1,1 miljoen euro V De productgroep Groen- en speelvoorzieningen geeft een voordelig resultaat te zien van 1,058 miljoen euro. Dit bedrag is opgebouwd uit de volgende onderdelen: Een voordeel op het beschikbare krediet voor reconstructie van de Concourslaan van 247 duizend euro. In 2007 is een deel van de werkzaamheden uitgevoerd. Asfaltering wordt in 2008 uitgevoerd. Een voordeel op de reguliere onderhoudsbudgetten 2007 van 481 duizend euro. Dit wordt vooral veroorzaakt door het niet in 2007 uitvoeren van een aantal bomen- en groenprojecten door planningtechnische reden of doordat de weersomstandigheden het niet toelieten. Voorgesteld wordt om de uitvoering van deze projecten door te schuiven naar 2008. Daarnaast zijn er een aantal niet begrote baten en bijdragen gerealiseerd voor het gezamenlijk uitvoeren van werkzaamheden. Een voordelig resultaat van 383 duizend euro op de sportvelden. De offerte voor de aanneemsom is gebaseerd op een uurtarief inclusief opslag voor materieel. Door een interne wijziging van kostentoerekening binnen de dienst RO/EZ vallen de uurtarieven lager uit en daarmee ook de werkelijke kosten. Daarnaast is er door vacatureruimte veel gewerkt met goedkopere inhuurkrachten. 7.15 Kunstwerken 0,3 miljoen euro V De lasten zijn 257 duizend euro lager dan begroot en kan als volgt worden onderbouwd: 150 duizend euro - Korrewegbruggen - Groot onderhoud wijkbruggen 267 duizend euro - Visserbrug+conservering bruggen -230 duizend euro - Reguliere onderhoudsbudgetten 70 duizend euro -257 duizend euro Door ongunstige weersomstandigheden konden groot onderhoud werkzaamheden aan Korrewegbruggen in 2007 niet plaatsvinden. Het groot onderhoud wijkbruggen is in 2007 vertraagd door besluitvorming en vergunningsverlening en loopt door naar 2008. Verder zijn de projecten Visserbrug (verstaling trottoirs) en de conservering van vijf bruggen uitgevoerd. Deze activiteiten waren niet geraamd (wel zijn hiervoor in de reserve stadsbeheer middelen gereserveerd). Het resterende resultaat wordt veroorzaakt door een voordelig resultaat op reguliere onderhoudsbudgetten. 7.16 Riolering 0,5 miljoen euro N Het verschil tussen werkelijk en begroot wordt veroorzaakt door de gemaakte kosten voor de Watermolen ( 516 duizend euro N). 7.19 Handhaving 0,3 miljoen euro V Het voordelige resultaat van 275 duizend euro wordt vooral veroorzaakt door hogere precarioopbrengsten voor gebruik van gemeentegrond (120 duizend euro), door hogere opbrengsten van reclamedragend straatmeubilair (57 duizend euro) en door lagere personele lasten. 7.20 Water 1,0 miljoen euro V De lagere lasten worden veroorzaakt doordat de nieuwbeleidsmiddelen voor oeverbeschoeiingen in 2007 niet volledig besteed kunnen worden. Een groot deel van de beschibaar gestelde middelen (1 Gemeenterekening 2007

61

miljoen euro) wordt gebruikt voor de kademuur Spilsluizen. Hiervoor is een monumentenvergunning nodig. De afhandeling van de aanvraag en toekenning neemt enige tijd in beslag. De uitvoering zal hierdoor in 2008 plaats vinden zodat een bedrag van 857 duizend euro niet wordt uitgegeven. De kosten voor het uitbaggeren van de Scandinaviëhaven en het Hoendiep zijn 0,5 miljoen euro hoger dan wad begroot. Deze hoger uitvallende kosten en de niet bestede middelen oeverbeschoeiingen veroorzaken de onderschrijding van de lasten van bijna 0,4 miljoen euro. Tegenover de hogere kosten voor het uitbaggeren van de Scandinaviëhaven en het Hoendiep is een extra subsidie ontvangen van 0,5 miljoen euro. Deze extra subsidie is verantwoordelijk voor de hogere baten dan was begroot. 4.01 Brandweer 0,8 miljoen euro N De extra lasten ad 1.460 duizend euro worden veroorzaakt door: • Nabetaling vanwege de wijziging van het arbeidstijdenbesluit van 287 duizend euro; • Voor de levensloopregeling voor stad en regio voor 716 duizend euro. Dit houdt mede verband met de FLO regeling hiervoor is ook 143 duizend euro overschreden. Daarnaast is een voorziening gevormd voor de betaling van kosten 2007 voor het versterkte pensioen brandweerlieden; • Het resterende nadeel ad 164 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen; • 150 duizend euro voor de vorming van een voorziening voor het versterkt pensioen brandweerlieden ten laste van 2007. De extra baten ad 629 duizend euro worden veroorzaakt door: • Extra inkomsten vanwege uitbestede werkzaamheden door de H&OG regeling van 548 duizend euro. • Het resterende voordeel ad 81 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen. 4.03 Meldkamer 0,0 miljoen euro De extra lasten ad 411 duizend euro worden veroorzaakt door: • Te verrekenen lasten met de zorgautoriteit in oprichting bedragen 267 duizend euro. • Het overige nadeel ad 144 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen. De extra baten ad 409 duizend euro worden veroorzaakt door: • Verrekende baten met de zorgautoriteit in oprichting en baten voor de medisch manager, dit is gezamenlijk een voordeel van 504 duizend euro. Het resterende nadeel ad 95 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen 4.04 Ambulancedienst 0,2 miljoen euro N De extra lasten ad 1.404 duizend euro worden veroorzaakt door: • Na vaststelling van de begroting is duidelijk geworden dat het personeel van de ambulancedienst gedetacheerd blijft vanuit de gemeente Groningen, op lastennivo leiden de personele kosten tot een nadeel van 1.134 duizend euro. • De afwikkeling over 2005 en 2006 met het STAG leidt tot een nadeel van 186 duizend euro. • Het overige nadeel ad 184 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen, deze worden door hogere baten afgedekt. De extra baten ad 1.212 duizend euro worden veroorzaakt door: • Declaratie van de hogere personele lasten aan het STAG van 1.122 duizend euro. • Correctie nacalculatie 2005 geeft een voordeel van 90 duizend euro. 7.xx Overig Leefomgeving 0,1 miljoen euro V De productgroepen ‘overige’ zijn samengesteld uit meerdere producten. De verschillen in lasten en baten worden grotendeels verklaard door de adminstratieve verwerking van ISV subsidies, die begroting technisch verwerkt zijn bij de functionele productgroepen, waar ze betrekking op hebben.


62

Om overzicht op het totaal te houden zijn de totaalbedragen in een aparte productgroep verwerkt (hogere lasten en baten van 9,861 miljoen euro). Daarnaast is door prijs- en hoeveelheidsverschillen het resultaat op het product IRC exploitatie 575 duizend euro hoger dan geraamd en zijn de werkelijke lasten & baten op het product facilitair werken 2,963 miljoen euro hoger dan begroot. Lasten (2 miljoen euro) met betrekking tot stedelijke infrastructurele projecten zijn verantwoord onder de productgroepen overig. In de begroting waren deze lasten geraamd bij de productgroep verkeer en vervoer. Deze extra lasten & baten zijn door middel van een verdeelsleutel verdeeld over de verschillende programma’s.


63

2.5

Woonklimaat

Het woon- en wijkvernieuwingsprogramma dient drie samenhangende subdoelen die zorgen voor een voortreffelijk woonklimaat. In de eerste plaats willen we meer differentiatie bereiken in de bevolkingssamenstelling. Ten tweede willen we meer variatie aanbrengen in de woningvoorraad en tot slot streven we naar een betere positie van de wijkvernieuwingswijken. Uiteindelijk gaat het erom dat we alle stadjers een goede plek om te wonen kunnen bieden. Bij de nieuwbouwontwikkeling wordt specifieke aandacht besteed aan woonmilieus en woningen, die aantrekkelijk zijn voor gezinnen met kinderen. Ook proberen we voor meer huishoudens in de hogere inkomensklassen een plek in de stad te vinden. Tegelijkertijd proberen we de kwalitatieve mismatch op de woningmarkt het hoofd te bieden en de doorstroming weer op gang brengen. Daarbij richten we ons ook op koopwoningen voor de lagere en midden inkomens, sociale huur en op specifieke doelgroepen, zoals studenten en ouderen. Door het kwalitatief verbeteren van de woningvoorraad in de stad, werken we aan een meer evenwichtige inkomensspreiding tussen stad en omliggende regio. 2.5.1 Wat wilden we bereiken Een stad met een voortreffelijk woonklimaat • • • •

• •

• • •

•

Groningen telt in 2006 180 duizend inwoners en in 2010 183 duizend; Het migratiesaldo van gezinnen tussen de stad en het regiovisiegebied blijft minimaal stabiel op het niveau van 2001-2002 (circa –500); De verhouding tussen één- en meerpersoonhuishoudens en gezinnen met kinderen blijft stabiel ten opzichte van 2002 (44:33:23); De netto toename van de woningvoorraad (nieuwbouw en herpositionering minus sloop) bedraagt minimaal 3 duizend woningen in de periode 2007-2010. Hiervan moeten er minimaal 1050 in de sociale sector zitten; De kans op het vinden van een huurwoning in de sociale sector mag niet lager worden dan in 1998-1999; Iedere student moet binnen drie maanden na introductie woonruimte kunnen vinden. De wachtlijst van woningcorporatie IN voor acute gevallen moet elk jaar vóór 1 december tot nul zijn gereduceerd; In 2010 moeten er 4.200 wooneenheden zijn toegevoegd ten behoeve van studenten; In 2010 moeten er 400 Starterswoningen zijn gerealiseerd; In 2015 zijn ruim 700 intramurale plekken vervangen voor 1.050 plekken verzorgd wonen. Verder worden verpleeghuisplaatsen gespreid over de stad en moeten er ca. 3.000 nul-trede woningen worden gebouwd; De prijsontwikkeling van koopwoningen blijft op zijn minst stabiel.

Kaderstellende nota’s - Update Thuis in de Stad “De Consument Centraal” (2002) - Handboek Groninger Woonkwaliteit (2003) - Trendrapport Wonen (jaarlijks) - Nieuw Lokaal Akkoord Gemeente-Corporaties (2007) - Slim Stapelen (2002) - Studentenhuisvesting nu & straks Het Vervolg (2005) - Woonperspectieven voor gehandicapten in de gemeente Groningen (2003) - "De Intense Stad" (2004) - Kanjerplan (1996) - "Toen voor straks" (2000) - "Herijking monumentensubsidiebeleid” (2002) Gemeenterekening 2007

64

-

Zorgen voor morgen 1 en 2 (2004-2006).

2.5.2 Wat hebben we bereikt? Het woningbouwprogramma stond het jaar 2007 in het teken van het aanjaagplan woningbouw “Sturen op Snelheid”, waarbij regie is gezet op het gemeentelijke aandeel in de woningbouwproductie en de markt op haar verantwoordelijkheid wordt aangesproken. Dit heeft als resultaat een nieuwbouwproductie van 1034 opgeleverde woningen, waarvan 287 sociale huur. Met name de productie in bestaand stedelijk gebied is relatief groot, bijna 80 procent van de productie is hier gerealiseerd. De belangrijkste projecten daarin zijn Plan Fortuna (Vinkhuizen), de Hippocrateslaan en omgeving (Corpus den Hoorn), de Potgieterstraat (De Wijert) en de appartementen van Patrimonium bij het Dinkelpark (Rivierenbuurt). Daarnaast zijn er een paar belangrijke projecten opgeleverd voor de studentenhuisvesting, te weten boven het monumentale postkantoor aan de Munnikeholm en in de W.A. Scholtenstraat. De voortgang in 2007 van onze belangrijkste projecten in de uitleg viel wat tegen. In 2007 is vrijwel uitsluitend in Reitdiep gebouwd (fase 2) en zijn Groot- en Klein Heemwerd opgeleverd, met daarnaast nog een tiental vrije kavels. In Reitdiep-haven is gestart met bouw van 101 woningen. Het bestemmingsplan voor De Held 3 en deelplan 1 van Meerstad zijn in procedure genomen, maar produktie wordt hier op zijn vroegst pas eind 2009 in de Held 3 verwacht. Indicator Aantal inwoners Vertrekoverschot personen in gezinsverband naar overig regiovisiegebied1 Verhouding een- en meerpersoonshuishoudens en gezinnen blijft stabiel Aandeel midden- en hogere inkomens Netto toename woningvoorraad periode 2007-2010 (aandeel sociale huur) Slaagkans voor een sociale huurwoning2 Aantal nieuwe wooneenheden voor studenten3 Aantal nieuwe starterseenheden4

Prijsontwikkeling koopwoningen5

Streefcijfer 2007 -

Streefcijfer 2010 183.000 500 per jaar

Resultaat 2007 182.800 1.600 (2007)

44:33:23

44:33:23

44:33:23

-

58 procent

56 procent (2006)

1.350 (350)

3.000 (1.050)

-

40 procent

Bruto productie 1.034 (287) Sloop 193 (173) 33 procent

300 eenheden via kamerverhuur en 125 nieuwe zelfstandige eenheden 100 nieuwbouwwoningen voor starters -

4.200

1.680 onzelfstandige eenheden en 128 zelfstandige eenheden

400 nieuwbouwwoningen voor starters Stabiel

54 nieuwbouwwoningen voor starters 8 procent ten opzichte van 5 procent provinciaal en 5,3 procent landelijk

1

Het betrof een vestigingsoverschot van 525 (vooral jongeren) en 675 natuurlijke aanwas. Migratie van personen in gezinsverband naar de regio in 2007. Zolang het aanbod van nieuwe grondgebonden woningen gering blijft zal het moeilijk worden het migratiesaldo naar de regio te verminderen. De inzet is om met de plannen De Held 3 en Meerstad het tij te keren. Het plan Ter Borgh (1.250 woningen) dat weliswaar voor de stad Groninger woningmarkt wordt ontwikkeld, draagt voor een groot deel bij aan dit negatieve saldo. Er is gesloopt in de Nieuw Indische Buurt en 1e fase Grunobuurt. 2

In de stadsmonitor is deze doelstelling omgebouwd naar een slaagkans van 40 procent. In slaagkans tellen alleen actief woningzoekenden mee, bij doelstelling uit 98 alle ingeschrevenen (dus ook mensen


65

die momenteel niet naar woning zoeken. Slaagkans voor heel 2007 nog niet bekend (wel heel binnenkort) voor 1e halfjaar 2007 was deze: 29 procent. Voor heel 2006 was deze 33 procent 3

Hiermee is de doelstelling om in 2010 4.200 eenheden toe te willen voegen voor een belangrijk deel al behaald.

4

In 2007 zijn slechts 54 starterswoningen gerealiseerd, 46 Brinkstraat en 8 Fortuna. De verwachting is dat we pas in 2009 dit tekort inlopen.

5

Gemiddelde prijs voor koopwoningen in de stad is in 2007 gemiddeld 185.300 euro. Vergeleken met 2006 een stijging met 8 procent. In de provincie Groningen is dit 186.900 euro, een stijging met 5,0 procent. Landelijk is de koopprijs gestegen naar 248.300 stijging 5,3 procent. (Bron:woningmarktcijfers.nl) 2.5.3


Deelprogramma Woningbouw We hebben in 2007 sterk ingezet op het behalen van de nagestreefde nieuwbouwproductie. Daartoe werd een aanjaagplan woningbouw Sturen op Snelheid opgesteld en is onder andere naar aanleiding van het nieuwe lokaal akkoord meer via de bouwenveloppe gewerkt. In december 2006 is dit aanjaagplan door uw raad vastgesteld. Er is een stuurgroep ingesteld, er zijn 10 prioritaire woningbouwprojecten benoemd en in het kader van het Nieuw Lokaal Akkoord wordt de nieuwbouwproductie van corporaties nauwgezet gemonitord en daar waar mogelijk worden knelpunten opgelost of projecten versneld. Gerealiseerd programma in 2007: •

stedelijke uitleg: - korte tot middellange termijn: Noord-West (Reitdiep en De Held 3) en Ter Borch. langere termijn: Meerstad en Haren-Noord. De verkoop en bouw van Reitdiep-Haven is gestart. Het bestemmingsplan voor De Held 3 wordt voor de zomer van 2008 aan u ter besluitvorming voorgelegd. Er is nog geen concrete planning omdat de ontwikkelaars onderling nog geen overstemming hebben. Wij verwachten nu op zijn vroegst in 2010 de oplevering van de eerste woningen.

•

centrumstedelijk wonen: - In 2007 zijn onder meer De Rokade aan de Laan Corpus den Hoorn, De Fortuna in Vinkhuizen en de eerste 53 woningen van Dinkelpark aan de Vechtstraat opgeleverd.

•

transformaties: - Eemskanaalzone - Oosterhamrikzone - Westelijke Ringwegzone De Kop van Oost is in aanbouw genomen. In het Oosterhamriktracé is het bouwrijpmaken van de Stadswerf (Paradijsvogelstraat) en Korrezoom (Antillenstraat) gestart.

•

Ciboga: - verbouw van Bloemsingel 10 naar woningen en ateliers is gestart - verkoop van 52 appartementen voor starters op locatie van het Waterleidinggebouw is gestart - bouw 53 eengezinswoningen en appartementen op schots 3 van Ciboga is gestart. - en de bouw van de gasfabriek parkeergarage is hervat.


66

•

Helpermaar: De verkoop loopt goed voor dit plan. Er zijn interessante archeologische vondsten gedaan. De bouw van de eerste 63 woningen is gestart. De volgende fase wordt echter pas in 2010 verwacht, omdat ontwikkeling van woningen nog in voorbereiding is.

•

Woningen op de Kring In 2007 zijn staanplaatsen vervangen door 29 woningen op de Kring

Activiteiten in 2007 Ouderenhuisvesting Doel is dat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig kan wonen. Dat vereist een samenhangend pakket van wonen, zorg en welzijn. Na het opstellen van de beleidsnota’s Zorgen voor Morgen I en II in voorgaande jaren is in 2007 de samenwerkingsovereenkomst Zorgen voor Morgen met 19 partijen ondertekend. Hiermee is de overgang van beleid naar uitvoering formeel gemarkeerd. Nu wordt de uitvoering ter hand genomen in de wijken, met het realiseren van servicezones als belangrijkste doel. Voor een belangrijk deel is deze uitvoering gecombineerd met de aanpak van wijken via het Nieuw Lokaal Akkoord. In aantal wijken zijn al zichtbare resultaten behaald. Zo zijn er inmiddels vier STIPS (Steun- en Informatiepunten) geopend in respectievelijk Corpus, Vinkhuizen, Paddepoel en de Wijert Noord. In Selwerd is de openbare ruimte rond het winkelcentrum toegankelijker gemaakt en zijn er diverse bouwprojecten in gang gezet zoals de Gabriëlflat in Hoogkerk, de Veldspaatflat in Vinkhuizen en de Confiance in Corpus den Hoorn. Studentenhuisvesting Doel voor de komende jaren is de toevoeging van wooneenheden voor studenten met oog op de verwachte groei van studenten in de stad en de kwalitatieve vraag van deze groep. Met de studentenhuisvesters is afgesproken dat er tot 2010, 4.200 extra wooneenheden voor studenten gevonden moeten worden. De ambitie tot 2014 is tot 4.500 verhoogd. In 2007 is de W.A. Scholtenstraat opgeleverd en de Munnikeholm, tezamen gaat het hierbij om ruim 120 eenheden. Verder is aan het Winschoterdiep een pand met 340 onzelfstandige eenheden voor buitenlandse studenten opgeleverd. In totaal zijn er in 2007 250 nieuwe kamerverhuurvergunningen afgegeven wat tot een toevoeging van 1.340 kamers heeft geleid. Een belangrijke discussie in 2007 was het beleid rondom kamerverhuurpanden. In een aantal buurten en straten werd er een toenemende druk gevoeld van kamerverhuurpanden. Dit heeft geleid tot de invoering van een norm van maximaal 25 procent kamerverhuurpanden per straat. Dit is voorlopig ingezet voor de duur van een jaar. Daardoor zijn 41 straten ‘op slot gezet’. In 2008 wordt dit beleid geëvalueerd en nieuw beleid voorgesteld aan uw raad. Monitoring vraag en aanbod Elk jaar brengen we de woningmarktmonitor uit met als doel de vraag en het aanbod van de woningbouw naar doelgroepen en prijs en kwaliteit goed te kunnen volgen en programmeren. Deze monitor wordt steeds verder geperfectioneerd. Daarnaast is in 2007 de opdracht uitgewerkt om voor projectbureau Meerstad een woningmarktmonitor op te stellen en daarmee continu te monitoren welk programma nodig is. Tenslotte hebben we in 2007 als gemeente meegewerkt aan het door bureau ABF opgestelde nieuwbouwperspectief voor de regio Groningen-Assen. Gebleken is dat de prognoses van ABF gemiddeld zo'n 25 procent lager zijn dan in 2004 (overigens ook door ABF) werd aangenomen.11 De stuurgroep Regio Groningen-Assen heeft naar aanleiding hiervan in januari 2008 besloten een opnamecapaciteit te hanteren van ca. 2.900 te bouwen woningen per jaar voor het regiovisie-gebied. Hiervan dienen er gemiddeld 1.150 per jaar in Groningen te worden gerealiseerd. 11 Het ABF-rapport gaat uit van een prognose van gemiddeld 30 procent lagere woningproductie ten opzichte van die in 2004 werd aangenomen. De huidige cijfers gaan uit van een prognose die gemiddeld 25 procent lager is. Dit verschil wordt veroorzaakt doordat in de huidige cijfers de aantallen al gesloopte en te slopen woningen in de periode 2002-2019 zijn meegenomen.


67

In 2008 gaan we een nieuwe woonvisie opstellen. Voorafgaand daaraan is in 2007 aanvullend woningmarktonderzoek gestart, om naar aanleiding van het verschenen ABF-rapport voor de regio Groningen-Assen, nog dieper in te zoomen op de specifieke woningmarktsituatie voor de stad Groningen. Resultaten hiervan worden in mei 2008 verwacht. Starters We streven naar een aanbod van 100 starterswoningen op jaarbasis. Aanvullend daarop hebben we voor starters in een nieuwbouwwoning een starterslening beschikbaar gesteld. Tot nu toe is daar geen gebruik van gemaakt. In 2008 kijken we vanuit de Woonvisie opnieuw naar deze starterslening. In 2007 zijn 46 appartementen voor starters opgeleverd aan de Brinkstraat en 8 stuks in de Fortuna in Vinkhuizen. Pas vanaf 2009 worden jaarlijks meer dan 100 starterswoningen verwacht. Particuliere Woningvoorraad De activiteiten met betrekking tot particuliere woningverbetering zijn afgerond. In 2008 evalueren we onze aanpak van de particuliere woningvoorraad. Naar aanleiding van de evaluatie zullen we in 2008, indien nodig, met voorstellen komen op het gebied van de particuliere voorraad. Een belangrijke uitdaging zal dan het verminderen van het energiegebruik in de bestaande particuliere voorraad zijn. Deelprogramma Cultuurhistorie (Monumenten/Archeologie) Reguliere activiteiten Monumenten & Archeologie in 2007 In 2007 is in het bijzonder gewerkt aan de selectie en beschrijving van gebouwen ten behoeve van de aanwijzing van ruim 300 gemeentelijke monumenten en aan de ontwikkeling van de Cultuurhistorische Waarden Kaart, een geautomatiseerde informatievoorziening over cultuurhistorie binnen onze gemeentegrenzen voor plannenmakers en op termijn ook voor burgers. Daarnaast de output van de volgende jaarlijks min of meer reguliere werkzaamheden: • Adviseren over meer dan 150 vergunningaanvragen voor het wijzigen van rijks en gemeentelijke monumenten; • Adviseren over cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening, bij tientallen stedenbouwkundige plannen, bestemmingsplannen en projecten; • Samenstellen en realiseren van het bestedingsprogramma ISV-monumenten 2007 (25 beschikkingen); • Afronding rijkssubsidieregeling BRRM’97 (7 rijksmonumenten); • Bouwhistorisch onderzoek ten behoeve van advisering bij monumentenvergunning (27 rapporten); • Honderden mondelinge adviezen (door de telefoon of op locatie) op vragen van eigenaren van monumenten; • Besluit over voorbescherming van ruim 100 gebouwen uit periode 1850-1940 ten behoeve van aanwijs als gemeentelijk monument en kennisgeving daarvan aan eigenaren; • Schrijven en beoordelen meer dan 10 programma’s van Eisen voor archeologisch onderzoek; • Realiseren van het jaarprogramma archeologie 2007 in samenwerking met de Stichting Monument & Materiaal (6 kleine en 4 grote opgravingen, alsmede 4 vooronderzoeken); • Informatievoorziening aan burgers en belanghebbenden over de hiervoor genoemde activiteiten. Archeologie (bijzondere opgraving) Samen met vrijwilligers van de Stichting Monument en Materiaal zijn in 2007 een tiental opgravingen uitgevoerd. Een omvangrijk onderzoek betrof opgraving Matsloot 12, als deel van het bouwrijpmaken van Westpoort. Nadat het terrein rond 1.200 voor het eerst bouwrijp was gemaakt, werd hier een podium opgeworpen, om een droge plek te bieden aan een buitenpost van het klooster te Assen. In 2007 is tevens een begin gemaakt met het opgraven van het Damsterdiep. Daar werd een gemetselde sluis met deuren gevonden. Ze zullen terugkeren in het interieur van de garage.


68

Bouwhistorie (bijzonder project) Bij inventarisatie van bouwhistorisch waardevolle panden in de binnenstad met uiterlijke kenmerken van vóór 1850 (ca 1.200) zijn dit jaar ruim 50 panden verkend. In totaal zijn sinds de start van het project meer dan 600 panden van binnen onderzocht. Daarnaast is op basis van dit onderzoek een selectie gemaakt van ruim 150 merendeels middeleeuwse panden, die inmiddels zijn voorgedragen als gemeentelijk monument en – na besluitvorming in uw raad - in 2008 definitief zullen worden aangewezen. In het landelijk gebied vindt een vergelijkbaar project plaats. Hier zijn inmiddels ruim 30 boerderijen geselecteerd en voorbeschermd als gemeentelijk monument. Deelprogramma Wijkvernieuwing, inclusief winkelcentra Wijkvernieuwing en Nieuw Lokaal akkoord Met het Nieuw Lokaal Akkoord, dat gemeente en corporaties in 2007 overeen kwamen, zetten we een belangrijke stap bij de verdere aanpak van de wijkvernieuwing die in steeds meer wijken vorm krijgt en goede resultaten laat zien. Het wijkvernieuwingsprogramma richt zich in eerste instantie op de uitvoering van het in 1998 gestarte “basisprogramma”. Dit concentreert zich op een omvangrijke woningbouwopgave en verbetering van de openbare ruimte in Vinkhuizen, Oosterpark, Paddepoel, Lewenborg, Grunobuurt, Corpus den Hoorn en de Wijert. Met de herstructurering van het woningbestand wordt in een aantal wijken het kwalitatieve tekort op de woningmarkt opgeheven. Voor de periode t/m 2009 zijn vanuit ISV-2 juist voldoende middelen beschikbaar om dit basisprogramma in 2010 verantwoord af te ronden. Met het Nieuwe Lokaal Akkoord worden een aantal nieuwe impulsen aan de wijkvernieuwing gegeven. Door goede werkafspraken met de corporaties hopen we de bouwproductie te kunnen versnellen. De corporaties hebben in een aantal gevallen (deels) de projectleiding van de gemeente overgenomen. In vervolg op het basisprogramma wordt nu in meer wijken dan de oorspronkelijke 7, gewerkt aan verbetering van het woningbestand. Er is een veel groter accent op sociale maatregelen gelegd, die er aan bijdragen dat we stabiele, duurzame en onderscheidende wijken krijgen, waar mensen trots op zijn, waar ze graag willen wonen, waar voor alle bevolkingsgroepen plaats is, en waar de bewoners een steentje willen bijdragen aan de leefbaarheid en het wijkgevoel. Voor de aanpak van de leefbaarheid trekken gemeente en corporaties op fifty-fifty-basis 20 miljoen uit voor de periode 2007-2010. De aanpak, die Vertrouwen in de Buurt als uitgangspunt heeft, wordt vormgegeven door wijkteams in een 14-tal wijken, waarin naast gemeente, corporaties en instellingen ook wijkbewoners participeren. Activiteiten in 2007 Wijkvernieuwing en Nieuw Lokaal Akkoord In 2007 kon na een periode van intensieve samenwerking van gemeente en corporaties in 2007 het Nieuw Lokaal Akkoord door uw raad worden vastgesteld. Vertrouwen in de Buurt is de basis voor de leefbaarheidsaanpak die door wijkteams zal worden vormgegeven. Het NLA biedt een basis voor de door allen voorgestane versnelling van de woningproductie en de verbreding van de wijkvernieuwing met een grote nadruk op leefbaarheid, veiligheid en een goed pakket aan sociale maatregelen. We zijn er een voorbeeld in Nederland mee. Inmiddels zijn in alle 14 wijken de wijkteams met hun werkzaamheden gestart en zijn de eerste besluiten over de invulling van het voor de periode 2007-2010 beschikbare budget van 20 miljoen genomen. Met het NLA krijgt de wijkvernieuwingsoperatie die we sinds 1998 ter hand namen een belangrijke impuls en een vervolg wat op draagvlak bij vele betrokkenen mag rekenen. In een groot aantal wijken zijn de resultaten van de wijkvernieuwing zichtbaar en hebben ze geleid tot een grote waardering van de “oude”en “nieuwe” bewoners. Vinkhuizen, Lewenborg, Corpus en Oosterpark zijn hier sprekende voorbeelden van. In Paddepoel is met projecten als de Voermanhaven duidelijk voortgang gemaakt. In de Grunobuurt kan de nieuwbouw spoedig beginnen. Voor de randwoningen werd in in 2007 definitief overeenstemming bereikt. De sociale wijkvernieuwing werd in wijken als Beijum-Oost en Tuinwijk in 2007 verder ter hand genomen. Er is daar sprake van


69

groeiende inzet van de bewoners bij deze aanpak. De uitvoering van het wijkvernieuwingsplan Korrewegwijk/de Hoogte stond in 2007 in het teken van de aanwijzing tot “Vogelaarwijk” en de extra kansen die dat mogelijk biedt, zeker ook voor een breed sociaal programma. Nog in 2007 konden de plannen bij de minister worden ingediend. De geplande woningbouwproductie van 1.350 woningen is voor ruim 2/3 gerealiseerd. De woningbouwrapportage laat zien, dat van de 1.034 gerealiseerde woningen er 396 gebouwd zijn in het kader van de wijkvernieuwing en ruim 400 in de overige bestaande wijken. Van de totale gerealiseerde woningbouw is 76 procent door corporaties gerealiseerd. Met gevarieerde woningbouw binnen de bestaande structuren, waarmeee een mix ontstaat van huur en koop ontstaat, vernieuwing van wijken te bewerken zijn de behaalde resultaten aanzienlijk. Zeker ook ten opzichte van eerdere jaren: in 2007 werden er in de wijkvernieuwingswijken 259 woningen opgeleverd, en omdat er bij ingrepen in bestaande buurten sprake is van langdurige processen, sloop en herbouw, porcedures en intensief overleg met bewoners. Verder zijn 173 corporatiewoningen aan de voorraad ontrokken; vooral Grunobuurt en West-Indische Buurt. Daar waar we zichtbare resultaten bereiken zien we bij de bewoners een groeiende waardering van hun wijk, en de leefbaarheid en veiligheid ervan. Evenals in voorgaande jaren zijn de bewoners in meerderheid positief over het poroces van herhuisvesting en sociale begeleiding. Winkelcentra De herontwikkeling van winkelcentra heeft in de afgelopen jaren bewezen een belangrijke impuls aan de wijkvernieuwing te geven. Bewoners waarderen de aanpak in deze dan ook zeer. Beijum-Oost is in 2007 opgeleverd en met het Overwinningsplein is een begin gemaakt. Voor de aanpak van winkelcentrum Lewenborg zijn middelen gereserveerd. Naar onlangs bleek is het centrum van eigenaar veranderd. Wij hopen met de nieuwe eigenaar overeenstemming te bereiken over start van de werkzaamheden in 2008. In 2007 kon nog geen aanpak van het Wielewaalplein worden vastgesteld. Nieuw Beleid 2007 Woningbouwproductie Een belangrijk deel van het programma Woonklimaat financieren we met rijksmiddelen zoals ISV-II en BLS. Om het tekort van 20 miljoen euro op het woningbouwprogramma voor de komende jaren aan te vullen en voor het aanjagen van de woningbouwproductie is 250 duizend euro structureel gereserveerd. Voor de jaarschijven 2007 en 2008 betekent dit dat er 250 duizend euro aan middelen beschikbaar is voor Sturen op Snelheid. Voor de jaarschijven 2009 en 2010 betreft het respectievelijk 100 duizend euro en 400 duizend euro. Voor de resultaten verwijzen wij naar de uitvoering van het woningbouw- en het wijkvernieuwingsprogramma zoals in paragraaf 3.9. Stadsdeelprogramma beschreven. Reserve Grondzaken De hoogte van de reserve grondzaken is momentaal lager dan benodigd. Dit wordt veroorzaakt doordat het weerstandsvermogen onvoldoende groot is om eventuele tegenvallers op te vangen. In 2006 is een start gemaakt met een gefaseerde verhoging van de reserve grondzaken door aanvulling middels Nieuw Beleid van 1 miljoen euro. Over 2007 heeft uw raad bij de vaststelling van de begroting 2007 aangegeven om 3 miljoen euro vanuit het Nieuw Beleid toe te voegen. Bij latere besluitvorming is 2,5 miljoen euro hiervoor toegewezen en 0,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een sporthal in Vinkhuizen en een sportveld in het Stadspark. Deze 2,5 miljoen euro is in 2007 gerealiseerd en komt na de definitieve resultaatbestemming ten gunste van de reserve grondzaken.


70

Lokaal Akkoord – fysiek en sociaal De afspraken in het kader van het Nieuw Lokaal Akkoord zijn in de loop van 2007 geformaliseerd. Corporaties en gemeente dragen ieder voor de helft bij in de financiering van het programma. Voor het maken van ruimte om een substantieel programma van sociale interventies en maatregelen in openbare ruimte mogelijk te maken is 4 miljoen euro incidenteel en 500 duizend euro structureel beschikbaar gesteld. Na het vormgeven van de organisatie en het opstellen van wijkperspectieven zullen de uitgaven in 2008 ook daadwerkelijk op gang komen. Budget voor buurt, wijk en kleinschalige evenementen Voorjaar 2007 is ‘Doe mee met Een Goed Idee’ van start gegaan met een stadsbrede publiciteitscampagne. Met Een Goed Idee willen we bewoners stimuleren om zelf en samen actief te worden voor de leefbaarheid in hun eigen wijk. Dat doen we door ideeën van bewoners voor activiteiten in de wijk te honoreren met een bedrag tot 1.500 euro. De Straatfeestcheques die we tot juli 2007 uitgaven, zijn in ‘Een Goed Idee’ opgenomen. Uw raad heeft hiervoor structureel 100 duizend euro beschikbaar gesteld en daaraan is 110 duizend euro uit de stadsdeelbudgetten en 45 duizend euro uit Schoon, Heel en Veilig toegevoegd. Grote wijken kunnen daarmee 10 duizend euro verdelen, kleine 5 duizend euro. Voor beschrijving van de resultaten verwijzen we naar het Stadsdeelprogramma, paragraaf 3.9. Archeologische inzet Binnenstad Vanwege het verdrag van Valleta hebben we de komende jaren te maken met een extra archeologische onderzoeksverplichting. Dit geldt vooral voor de binnenstadsprojecten zoals Damsterdiep (2007-2008 en Grote Markt/Oostwand (2008-2009), vanwege de rijke historie. Daartoe is incidenteel 1 miljoen euro beschikbaar gesteld, waarbij in het vervolg projecten deze kosten zelf financieren. 2.5.3


Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 7.02 RO/EZ 7.03 RO/EZ 7.04 RO/EZ 7.10 RO/EZ 7.23 RO/EZ 7.26 RO/EZ 7.34 RO/EZ RO/EZ

Baten 7.02 7.03 7.04 7.10 7.23 7.26 7.34

RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Woningbouwlocaties Particuliere woningverbetering Bouwtoezicht Cultuurhistorie Woonwagenvoorzieningen Erfpachtterreinen Wijkvernieuwing Overig Totaal baten

1.797 3.231 6.308 1.338 408 640 9.540 5.579 28.841

2.399 3.324 8.496 3.577 408 654 13.540 5.618 38.016

27.673 2.823 8.225 2.448 548 623 4.928 5.717 52.985

25.274 -501 -271 -1.129 140 -31 -8.612 99 14.969

Woningbouwlocaties Particuliere woningverbetering Bouwtoezicht Cultuurhistorie Woonwagenvoorzieningen Erfpachtterreinen Wijkvernieuwing Overig Totaal baten

2.350 2.912 6.024 876 155 714 9.046 916 22.993

2.383 2.994 7.990 1.556 218 692 12.491 929 29.253

28.289 4.061 11.343 1.302 358 836 4.393 517 51.100

25.906 1.067 3.353 -254 140 144 -8.098 -412 21.847


-5.848

-8.763

-1.885

6.878

2.088 251

3.284 1.117

3.284 1.117

0 0

-7.685

-10.930

-4.052

6.878

Productgroep

Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen Totaal saldi na reserve mutaties


71

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 7.11 RO/EZ 7.02 RO/EZ 7.02 RO/EZ MD+ RO/EZ 7.10 RO/EZ

Productgroep Lokaal akkoord - fysiek en sociaal * Reserve Grondzaken * Woningbouwproductie * Budget buurt-, wijken kleinsch. evenementen * Archeologische inzet binnenstad * Totaal nieuw beleid

Begroting 2007 (i) (s) 1.000 500 2.500 250 0 100 1.000 4.500

850

Realisatie 2007 (i) 394 2.500

(s) 0 102 0

141 3.035

102

7.02 Woningbouwlocaties 0,6 miljoen euro V De uitgaven voor beheer en verwerving van gronden voor de samenwerkingsovereenkomst Meerstad was voor een bedrag van 25,5 miljoen euro niet in de begroting was opgenomen. Door een in de begroting niet voorziene bijdrage aan de ISV-voorziening ontstaat een nadeel van 0,9 miljoen euro. Het gaat hier om een rentebijdrage uit de reserve ISV uit voorgaande jaren. De resterende afwijkingen op baten en lasten is de resultante van diverse voor- en nadelen die niet te voorzien waren. De grootste afwijkingen worden benoemd. In de begroting was rekening gehouden met een voordeel (en reservetoevoeging) van 1 miljoen euro op de grondexploitatie Piccardthof. De verkoop van de laatste kavels zal echter in 2008 en 2009 worden gerealiseerd. Hierdoor wordt het resultaat dus niet in 2007 gerealiseerd, zodat ten opzichte van de begroting een nadeel ontstaat van 1 miljoen euro. Op de grondexploitaties Zilvermeer/Hunzepark, het voormalige Oosterparkstadion en Winschoterdiep A zijn in 2007 resultaten genomen. Het gaat in totaliteit om 2,5 miljoen euro. De geraamde bijdrage van de reserve Grondzaken voor ‘Achter de Reitdijk’ zal in 2008 worden gerealiseerd. In 2007 heeft deze bijdrage niet plaats kunnen vinden doordat de boekwaarde van het complex dan negatief zou worden. Hierdoor ontstaat een niet besteed bedrag van 275 duizend euro. 7.03 Particuliere woningverbetering 1,6 miljoen euro V De lasten zijn 0,5 miljoen euro lager dan was geraamd. Dit wordt veroorzaakt doordat er minder revolverende leningen voor monumenten zijn verstrekt dan in jaarprogramma monumenten 2007 waren opgenomen. Daarnaast was er sprake van geen animo voor startersleningen. Gereedmelding van een aantal projecten in het kader van Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) heeft niet in 2007 plaatsgevonden terwijl de begroting hier vanuit ging. Dit resulteert in overloop naar 2008 en lagere lasten. Tot slot zijn er minder lasten van 112 duizend euro door minder subsidieverzoeken voor de opplusregeling. Per saldo zijn dit 0,5 miljoen euro lagere lasten. De baten zijn ruim 1 miljoen euro hoger dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt doordat er meer vervroegde aflossingen zijn ontvangen op leningen. Per saldo is minder uit het revolverende fonds verstrekt waardoor ook de rente-inkomsten hoger zijn. Bijdrage uit het uitvoeringsbudget Momumenten voor financiering Kanjersplan was in de begroting niet geraamd. 7.04 Bouwtoezicht 3,6 miljoen euro V De lasten zijn 271 duizend euro lager uitgevallen dan begroot. Voor de uitvoering plan van aanpak Bruilweering en uitvoering kamerverhuurbeleid zijn niet alle activiteiten in 2007 gerealiseerd. Hierdoor ontstaat een onderbesteding van respectievelijk 130 duizend euro en 75 duizend euro. De baten zijn 3,3 miljoen euro hoger dan geraamd. Het resultaat wordt hoofdzakelijk door opbrengsten bouwleges veroorzaakt (3,2 miljoen euro). Dit resultaat ontstaat voornamelijk door een hoger dan geraamd aantal verstrekte bouwvergunningen in de categorie groter dan 300 duizend euro en in de categorie 200-300 duizend euro. De hogere meeropbrengst bouwleges ten opzichte van de turap wordt voornamelijk veroorzaakt door bouwleges die in december werden verstrekt en bij de turap niet te voorzien waren. Het betreft bijvoorbeeld de volgende ontvangen bouwleges: Boumaboulevard (89 duizend euro);


72

Eelderzoom t/o Basaltstraat (75 duizend euro); Boerhavelaan/Semmelweisstraat/Pasteurlaan (282 duizend euro); Over het Hoendiep (72 duizend euro); Antillenstraat (64 duizend euro).

7.10 Cultuurhistorie 0,9 miljoen euro V De lasten zijn 1,1 miljoen euro lager dan begroot. De nog niet uitgegeven middelen nieuw beleid 2007 voor archeologie Damsterdiep en Grote Markt bedragen 859 duizend euro (261 duizend euro: Damsterdiep en 598 duizend euro Grote Markt). De archeologische werkzaamheden met betrekking tot Damsterdiep zijn gestart, de uitgaven voor de Grote Markt zal pas later plaatsvinden. Gezien de financiële situatie van het Monumentenfonds is de rente op de achtergestelde lening (conform leningsovereenkomst) omgezet in een exploitatiesubsidie van 95 duizend euro. In 2007 is een bedrag van 170 duizend euro onttrokken aan de reserve GAF waarvoor naar verwachting kosten gemaakt zouden worden voor archeolog iejaarprogramma. Een bedrag van 147 duizend euro is hiervan niet besteed doordat een aantal activiteiten niet tot uitvoering is gekomen in 2007 (met name opgravingen). De baten zijn 254 duizend euro lager dan begroot. Dit ontstaat door onder andere een verstrekte achtergestelde lening aan het Groninger Monumentenfonds. De geraamde rente-opbrengsten van 47 duizend euro zijn niet gerealiseerd. De resterende afwijking heeft betrekking op de niet in rekening gebrachte bijdragen derden ter dekking van uitvoering jaarprogramma archeologie (aantal activiteiten niet tot uitvoering gekomen). 7.34 Wijkvernieuwing 0,5 miljoen euro V Niet gerealiseerde uitgaven in het kader van doorberekening derden Lokaal Akkoord en ISV projecten wijkvernieuwing is met name de oorzaak van grote verschillen in de baten en lasten. Dit komt onder andere doordat de verwachte uitgaven in het kader van het basisprogramma wijkvernieuwing zijn achtergebleven doordat de afrekening van de in- en uitname van gronden in wijkvernieuwingsgebieden niet in 2007 maar in 2008 zal plaatsvinden. De rente over de voorziening ISV wordt toegevoegd aan de bestemmingsreserve ISV. Deze rente is ruim 300 duizend euro hoger dan waarmee in de begroting rekening was gehouden. Van het rekeningresultaat 2006 is 200 duizend euro bestemd voor renovatie/verbouw winkelcentra. Deze middelen zijn in 2007 niet uitgegeven door vertraging in de aanpak van winkelcentra. 7.xx Overig Woonklimaat 0,5 miljoen euro N De productgroepen ‘overige’ zijn samengesteld uit meerdere producten. De verschillen in lasten en baten worden grotendeels verklaard door de adminstratieve verwerking van ISV subsidies, die begroting technisch verwerkt zijn bij de functionele productgroepen, waar ze betrekking op hebben. Om overzicht op het totaal te houden zijn de totaalbedragen in een aparte productgroep verwerkt (hogere lasten en baten van 9,861 miljoen euro). Daarnaast is door prijs- en hoeveelheidsverschillen het resultaat op het product IRC exploitatie 575 duizend euro hoger dan geraamd en zijn de werkelijke lasten & baten op het product facilitair werken 2,963 miljoen euro hoger dan begroot. Lasten (2 miljoen euro) met betrekking tot stedelijke infrastructurele projecten zijn verantwoord onder de productgroepen overig. In de begroting waren deze lasten geraamd bij de productgroep verkeer en vervoer. Deze extra lasten & baten zijn door middel van een verdeelsleutel verdeeld over de verschillende programma’s.


73

Deelprogramma Woningbouw Stimulering woningbouwproductie Reitdiep/Dorkwerd (incl. Haven) Reitdiep-fase III De Held-III De Held-Kliefdiep

Meerstad Ciboga-wonen Diverse locaties in bestaand stedelijk gebied (buiten de wijkvernieuwing) Oosterparkstadion Paddepoel-Haven Paddepoel-Zuidoost De Linie Helpermaar De Intense Stad Oosterhamrikzone (div. lokaties excl. investeringen in frastructuur) Houtunie –EKZ Eemskanaalzone (excl. infra) Reitdiepzone Herstruct. Hoogkerk Peizerweg-de Kring Deelprogramma beheer en cultuurhistorie Partic. woningbeheer Monumenten Archeologie Extra archeologische inzet binnenstad Deelprogramma Wijkvernieuwing Basisprogramma (63,5 mln.) grijs en Groen midden / hoog niveau wijken * Vinkhuizen * Paddepoel * Lewenborg * Oosterparkwijk * Corpus d. Hoorn * De Wijert (* Grunobuurt) Ambitieverhoging. Extra kwaliteit Corpus, grotere nadruk op sociaal * Beijum-Oost * Indische Buurt/ * De Hoogte * Tuinwijk * Kostverloren * Hoogkerk

Nieuw Lokaal Akkoord


Nw beleid 2007

Nw beleid 2007-2010


750 (s) Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt

Subsidies Opmerkingen 2007

Gedekt

PM Gedekt

Gedekt

Gedekt

2.000 BLS Budgetneutr. (BN in exploitatie) BN (exploitatie) 3.700 BLS 100 BLS Taakstellend budgetneutraal binnen: exploitatie, via bijdragen markt en PM regionale inzet op subsidie-verwerving. BN (exploitatie) Door markt en middelen stimulering woningbouw-productie.

Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt

Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt

BN (exploitatie) volledig door markt Volledig door markt BN (exploitatie) volledig door markt PM Door markt en middelen wb-producitie.

Gedekt Gedekt

Gedekt Gedekt

Door markt en middelen wb-productie. door markt en beperkte eigen bijdrage. door markt en middelen wb-productie volledig door markt volledig door markt 1.550 ISV-II

Gedekt Gedekt

Gedekt Gedekt

Gedekt Gedekt Gedekt 1.000 (i)


Inzet: budgetneutraal 550 T/m 2009 jaarlijkse ISV-Bijdrage 300 T/m 2009 jaarlijkse ISV-Bijdrage

Gedekt

Gedekt

Betr. Doorloop ISV-I, inzet ISV-II en 10.000 voorfinanciering ISV-II (5 mln.)

500 ISV-II (jaarlijkse bijdr. SDC) 750 Voorfinanciering ISV-II PM Bijdrage corporaties

NB. Voorstel vppr nadere fasering en taakstellende begrotingen van deelplannen is in de maak.

1.000 (i) 500 (s)

3.000 ((i)

Betr. Fysiek en sociaal (50%/50%) PM Programmatische uitwerking in de vomr

74

Nw beleid 2007

Nw beleid 2007-2010

Deelprogramma winkelcentra Overwinningsplein

Gedekt.

Gedekt.

Beijum-Oost Lewenborg Helperplein Zuiderweg/Hoogk. en Beijum-West Paddepoel Wielewaalplein

Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt PM

Gedekt Gedekt Gedekt Gedekt PM

Deelprogramma Overige wijkaanpak Stadsdeelprogramma Budget buurt-, wijken kleinschalige evenementen


Subsidies Opmerkingen 2007 van wijkplannen volgen in najaar 2006.

Uitvoering loopt. Planontwikkeling gestart. Onderdeel wijkvernieuwing. 3.000 Betr. ISV-II-bijdrage. BN (exploit./markt) Afronding (doorloop). Volledig door markt Onderdeel wijkvernieuwing.

2.000 ISV-II (wv. 0,5 mln. tbv.wijkvernieuwing)

100 (s)

75

2.6

Duurzame ontwikkeling

Beleid Uw raad heeft in januari 2005 het Milieubeleidsplan ‘Stadsleven Natuurlijk 2005-2008’ vastgesteld. Hierin staan 40 acties voor een gezonde, schone en duurzame leefomgeving in Groningen. In het collegeprogramma 2006-2010 heeft het college de ambities op het gebied van duurzaamheid sterk opgeschroefd. Zo wil het college van Groningen de duurzaamste stad van Nederland maken en energieneutraal zijn in 2025. De raad heeft dit in februari 2007 onderschreven bij het vaststellen van de duurzaamheidvisie. Deze visie is uitgewerkt in het ‘Beleidskader duurzaamstestad.groningen.nl’ en de ‘Routekaart Groningen energieneutraal+ 2025’. Beide documenten zijn ter inspraak voorgelegd. Naast een expertmeeting energie is er een stadsbreed stadsdebat Duurzame Stad geweest en zijn er discussieavonden in de wijk georganiseerd. Beide documenten zijn in december 2007 door de raad vastgesteld, samen met het Jaarprogramma Duurzaamste stad 2008. Samenwerking Afgelopen jaar is stevig geïnvesteerd in samenwerking met diverse organisaties en samenwerkingsverbanden op energiegebied in Groningen, zoals Energy Valley, Akkoord van Groningen (RUG, Hanzehogeschool, UMCG, Gasunie en ICT sector), woningbouwcorporaties en energieleveranciers. Een andere belangrijke energiepartner is het Energie Convenant Groningen, waarin provincie, gemeente, Nuon en de Gasunie als partners van het eerste uur in zitten. Het convenant is uitgebreid met Essent, Rabobank, het Waterbedrijf en GasTerra. In de werkgroep Duurzaamheid binnen het Nieuw Lokaal Akkoord (met woningbouwcorporaties) staat kennisuitwisseling t.b.v. nieuwbouw en verduurzamen van de bestaande woningvoorraad centraal. Op deze wijze is invulling gegeven aan het verbreden en verbinden van onze ambities naar concrete projecten en activiteiten. Dit heeft geleid tot diverse interessante samenwerkingsprojecten, bijvoorbeeld op het gebied van Groen Gas en verduurzaming van scholen. 2.6.1


De acties uit het Milieubeleidsplan ‘Stadsleven Natuurlijk 2005-2008’ zijn in het Milieuprogramma 2007 omvat 40 acties, uitgewerkt in circa 100 activiteiten. Over de uitvoering hiervan leggen we verantwoording af in het Milieujaarverslag 2007. De hoofdlijnen hiervan staan hieronder. Een stad die zich duurzaam ontwikkelt Duurzaamheid is een breed begrip. In de Duurzaamheidvisie van 2007 is de essentie ervan vastgelegd, namelijk dat (milieu)rekeningen niet worden afgewenteld op volgende generaties hier of elders. In Groningen ligt de focus op het handhaven en waar mogelijk verbeteren van de leefomgevingkwaliteit en het realiseren van een energietransitie. Dit raakt alle sectoren. De doorwerking van duurzaamheid in deze thema’s komt dan ook aan de orde in verschillende deelprogramma’s. Hieronder geven we aan wat we in 2007 wilden bereiken op het gebied van leefomgevingkwaliteit en energie. 1. De uitvoering van de 40 acties uit ‘Stadsleven Natuurlijk’ ligt op koers. 2. De uitvoering van het Klimaatplan ligt op koers. Met als specifieke indicatoren: inkoop van groene stroom door gemeente; opwekking duurzame energie. 3. De uitvoering van de activiteiten op het gebied van bodembescherming, bodembeheer en bodemsanering ligt op koers. 4. De stedelijke ecologische structuur is in 2020 voltooid. In 2010 zijn de knelpunten opgeheven en zijn er beheerplannen voor alle ecologisch waardevolle gebieden. 5. De ruimtelijke uitgangspunten van Groenbeleid zijn verankerd in een Groenstructuurplan. 6. Per saldo is sprake van een groei van het aantal soorten in de stedelijke ecologie, waarbij er extra aandacht is voor kwetsbare soorten.


76

7. Het waterbeheer is in 2020 in overeenstemming met de stroomgebiedvisies c.q. de waterbeheerplannen van de waterschappen. De waterstructuurplannen zijn voltooid. 8. Het draagvlak bij organisaties en burgers voor een vernieuwend waterbeheer is versterkt. Er is extra aandacht voor de rol van water in de openbare ruimte en de woonomgeving. 9. Terreinwinst: uiterlijk in 2008 is per cluster van bedrijventerreinen minimaal voor drie milieu- of duurzaamheidaspecten aantoonbare milieuwinst gerealiseerd. Het gaat hierbij om de aspecten energie, afval, water, bodem, verkeer & vervoer, efficiënt ruimtegebruik, groen op en rond bedrijventerreinen en milieu op bedrijfsniveau. 2.6.2


Nr.

Indicator

1.

Mate waarin de uitvoering van het milieubeleidsplan ‘Stadsleven Natuurlijk’ op koers ligt Mate waarin de uitvoering van het Klimaatplan op koers ligt Inkoop groene stroom door de gemeente Opwekking duurzame energie Mate waarin de activiteiten op het gebied van bodembescherming, bodembeheer en bodemsaneringen op koers liggen Behoud areaal binnenstedelijk groen: wel/niet gehaald? Groenstructuurplan Groei aantal soorten in de stedelijke ecologische structuur Waterbeheer conform stroomgebiedvisies en waterbeheerplan (percentage geeft mate van overeenstemming aan) Voortgang opstellen waterstructuurplannen Versterking draagvlak voor vernieuwend waterbeheer Terreinwinst: doelstelling verduurzaming wel/niet gehaald?

2.

3.

4. 5. 6. 7.

8. 9.

Streefcijfer Resultaat 2007 2007 100% ca. 90 % 100% 100%

ca. 90 % 100 % <1%

100%

90 % wel 90 % 75 % niet gering ca. 90 %

NB. De resultaten over 2007 worden uitgebreid verantwoord in het Milieujaarverslag 2007. Aan dat document wordt op dit moment nog gewerkt. De planning is erop gericht dat vaststelling in het college van B&W in juni 2008 kan plaatsvinden. Relevante kaderstellende nota’s Beleidskader Duurzaamstestad.Groningen.nl (raad december 2007) Routekaart Groningen Energieneutraal+ 2025 (raad december 2007) Duurzaamheidvisie Groningen (raad februari 2007) Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan (geactualiseerd, college 2007). Structuurvisie Stad op Scherp (concept) Groenstructuurplan (concept) Meerjarenprogramma Terreinwinst 2007-2009 Interim beleidslijn groepsrisico externe veiligheid (college 2006) Collegeprogramma 2006 – 2010; Sterk, sociaal, duurzaam (2006) Milieubeleidsplan ‘Stadsleven Natuurlijk 2005 t/m 2008’ (raad 2005) Bodemnota Groningen 2005 ‘Gebruik Centraal’ (raad 2005) Uitvoeringsprogramma bodem 2005-2009 (college 2005) Handhaven met beleid (college 2005) Rampenplan gemeente Groningen (raad 2004) Luchtnota (college 2004) Nota ‘Feesten in balans’ (evenementen) (raad 2003, bijstelling 2004) Handboek Groninger Woon Kwaliteit (raad 2003)


77

2.6.3

Wat hebben we ervoor gedaan?

Vergunningverlening & handhaving Mede om de administratieve lastendruk voor bedrijven te verminderen zijn en worden milieuregels voor bedrijven aangepast. Eind 2007 is de inwerkingtreding van het Besluit Algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim) voorbereid, dat per 1 januari 2008 in werking is getreden. In december 2007 zijn alle betrokken bedrijven in een brief van de gemeente geïnformeerd over de veranderingen. De invoering van de zg. Omgevingsvergunning (de wet Algemene bepalingen omgevingsrecht; Wabo) is uitgesteld tot 1 januari 2009. In het project Omgevingsvergunning is de uitvoering van die wet voorbereid, in samenwerking tussen RO/EZ, de HVD en de Milieudienst. In de voorbereiding op de handhaving van de omgevingsvergunning zijn voorstellen ontwikkeld over de samenwerking tussen Milieudienst, RO/EZ en de Hulpverleningsdienst bij toezicht en handhaving. Met het oog daarop zijn enkele projecten met gecoördineerd toezicht uitgevoerd. Resultaten 2007: 1. Nieuwe wetgeving (Barim) is geïmplementeerd in onze organisatie en werkwijze, mede om daarmee de dienstverlening aan bedrijven te optimaliseren. Bedrijven zijn hierover geïnformeerd. 2. De invoering van de Wabo wordt voorbereid in het concernbrede project Omgevingsvergunning. 3. Duurzaam c.q. maatschappelijk verantwoord ondernemen is gestimuleerd via ondersteuning van individuele initiatieven, acties en projecten (o.a. thema op de bedrijvencontactdagen). 4. Er zijn 23 milieuvergunningen verleend en 107 meldingen behandeld van milieurelevante bedrijfsactiviteiten. 5. Er zijn 465 controles bij bedrijven uitgevoerd; er is 51 keer een handhavinginstrument toegepast. 6. Er zijn 203 klachten over overlast door/bij bedrijven afgehandeld; het merendeel betreft geluid vanuit Horeca-inrichtingen. Leefomgevingkwaliteit (lucht, geluid en externe veiligheid) Lucht De gegevens over 2007 komen half 2008 beschikbaar. In 2007 is het Rapport luchtkwaliteit 2006 opgesteld. De luchtkwaliteit is in 2006 niet wezenlijk veranderd ten opzichte van 2005. De weersgesteldheid en de achtergrondconcentraties in Groningen kwamen in 2006 redelijk overeen met die in 2005. De verkeersintensiteiten in de stad zijn in 2006 hoger dan in 2005 met als gevolg hogere emissies. Hier staat tegenover dat het wagenpark gaandeweg wat schoner wordt. Per saldo leiden deze factoren ertoe dat de stedelijke luchtkwaliteit vrijwel gelijk is gebleven. Volgens het landelijk voorgeschreven model wordt in 2006 de plandrempel voor NO2 op de Stationsweg met een aantal µg/m3 overschreden. Sinds 2004 rijden hier 123 nieuwe bussen. Dit lijkt niet goed tot zijn recht te komen in de berekeningen. In de maanden februari t/m april 2007 zijn (net als in 2004) luchtkwaliteitsmetingen uitgevoerd in het Stationsgebied. De voorlopige resultaten laten een gunstiger beeld zien dan de modelberekeningen. De definitieve meetresultaten (die zijn gecorrigeerd op basis van de gemiddelde meteo-situatie in 2007) worden in april 2008 verwacht. In maart 2006 hebben het Kabinet, het bedrijfsleven, een 10-tal grote gemeenten en de VNG het Convenant milieuzonering ondertekend. Wij hebben in 2007 nut en noodzaak van een milieuzone voor vrachtauto’s in de binnenstad van Groningen onderzocht. Wij zullen uw raad binnenkort informeren over de resultaten hiervan. Resultaten 2007 1. In november 2007 is de Wet Luchtkwaliteit van kracht geworden. Een actualisatie van de ‘Luchtnota gemeente Groningen’ volgt nog. 2. De nieuwe concessieverlening OV (in 2009) is voorbereidt met als uitgangspunt de inzet van schonere bussen. De gemeente werkt aan een schoner gemeentelijk wagenpark conform de notitie ‘aardgas, tenzij…’.


78

3. Nut en noodzaak van invoering van een milieuzone in de Groninger binnenstad is onderzocht. Rapportage volgt in 2008. 4. Rapport luchtkwaliteit 2006 is opgesteld. Geluid Per 1 januari 2007 is de gewijzigde Wet geluidhinder in werking getreden. De bevoegdheid tot het vaststellen van hogere waarden voor de geluidbelasting op de gevels van woningen is hiermee gedecentraliseerd van de provincie (GS) naar de gemeente (B&W). Een dergelijk hogere-waardebesluit is vaak noodzakelijk om woningbouw mogelijk te maken op locaties naast drukke wegen of spoorwegen. De onderzoeken motiveringsplicht voor het vaststellen van hogere waarden voor de geluidbelasting is aangescherpt. Zonodig moet extra gevelisolatie worden voorgeschreven om te waarborgen dat er toch wordt voldaan aan de norm voor de geluidbelasting in de woning. Dit vergt de nodige extra menskracht. Wij hebben voor diverse locaties een (ontwerp) hogere waarde besluit vastgesteld of voorbereid (bijvoorbeeld voor studentenwoningen aan de Antillenstraat, parkappartementen in de Reitdiephaven, woningen en appartementen in het plangebied Kempkensberg/Engelse Kamp). Het ministerie van VROM heeft laten weten bij te willen dragen in de kosten van de sanering van het spoorweglawaai in de Lodewijkstraat. De uitvoering wordt voorbereid. In 2007 is circa 10.500 m2 aan stil asfalt toegepast op de Helperzoom (deels) en Hereweg (deels). Hiermee wordt (op relatief goedkope manier) het verkeerslawaai beperkt. Vanwege de kortere levensduur is stil asfalt duurder dan gewoon asfalt (meerkosten circa 0,85 euro/m2/jr.). Resultaten 2007 1. Akoestische kwaliteit is onderdeel van de toetsing van bouw-, ruimtelijke of verkeersplannen. 2. De nieuwe Wet geluidhinder is onderdeel geworden van onze werkwijze. 3. Het ministerie van VROM heeft laten weten bij te willen dragen in de kosten van gevelisolatie van 210 woningen in de Lodewijkstraat. De uitvoering is voorbereid. 4. De aanpassing van de Noorderhoogebrug is uitgesteld en daarmee ook de aanleg van geluidschermen. 5. In 2007 is ca 10.500 m2 stil asfalt aangebracht op de Helperzoom (deels) en Hereweg (deels). 6. De procedure voor aanpassing van de geluidszone industrielawaai ‘De Vogels’ is afgerond; voor het terrein Zuid Oost deels. Externe veiligheid De productie, de opslag, het transport en het gebruik van gevaarlijke stoffen kunnen risico’s met zich meebrengen voor de omgeving. Het externe veiligheidsbeleid beoogt deze risico’s zoveel mogelijk te verkleinen en te beheersen. De gemeente werkt nauw samen met de provincie, regionale brandweer (HVD) en regio’s bij de uitvoering van het beleid in het ‘Uitvoeringsprogramma externe veiligheid 2006-2010’. Conform ons interim-beleid externe veiligheid is het uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen (bijvoorbeeld de bouw van kantoren, scholen etc.) dat deze niet leiden tot onverantwoorde toename van het veiligheidsrisico. Bij het vaststellen van ruimtelijke plannen worden de vereiste veiligheidszones vastgelegd. De gemeente is bevoegd gezag (op grond van de Wet milieubeheer) voor ruim twintig risicobedrijven, waaronder de LPG-tankstations. Wij zien erop toe, dat deze voldoen aan het Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI), zowel bij de vergunningverlening als de handhaving. Resultaten 2007 1. BEVI wordt in acht genomen bij de vergunningverlening aan bedrijven en in ruimtelijke plannen (het vastleggen van veiligheidszones rond risicovolle activiteiten). 2. Gezamenlijk met anderen is uitvoering gegeven aan het provinciale ‘Uitvoeringsprogramma externe veiligheid 2006-2010’. Duurzame stedelijke ontwikkeling (o.a. duurzaam bouwen) en klimaatbeleid Om de energietransitie te realiseren, is een duurzame stedelijke ontwikkeling met een slimme en creatieve energie-infrastructuur onontbeerlijk. Voor ‘Meerstad’ is een programma voor duurzame stedelijke ontwikkeling opgesteld. Het energieplan voor Deelplan 1 is opgesteld in samenwerking met


79

marktpartijen. Uitgangspunten zijn kwaliteit, comfort en betaalbaar. Het concept omvat warmtepompen, goed geïsoleerde woningen, ventilatie met warmteterugwinning. Daarnaast is voorgesteld de haalbaarheid van een energie-exploitatiemaatschappij te onderzoeken. Het Klimaatplan 2003-2007 is in 2007 afgerond en gerapporteerd aan VROM. De uitvoering van de projecten lag over het algemeen goed op koers. Een aantal projecten loopt door of krijgt een vervolg in het kader van ons duurzaamheidprogramma. Het ministerie van VROM heeft ons opnieuw subsidie toegekend voor de periode september 2007 – september 2008. Deze subsidie wordt deels benut voor uitvoering van projecten en werkzaamheden die zijn gepland in het Jaarprogramma 2008 Duurzaamste Stad. Onze inzet is om op de Milieuboulevard een sterk energieconcept te realiseren met windturbines, groen gas en optimaal gebruik van restwarmte. In 2007 zijn de voorbereidingen gestart voor herziening van het Provinciaal Omgevings Plan II. In het POP-III zullen we opnieuw onze wens kenbaar maken voor windturbines op de Milieuboulevard. Resultaten 2007 1. Er is gewerkt aan een handreiking ‘duurzaamheidaspecten in bestemmingsplannen’. Deze handreiking wordt in 2008 afgerond. 2. Er is een plan van aanpak voor een duurzaam Meerstad opgesteld, inclusief onderzoek naar haalbaarheid van een EPL = 8,5. 3. Klimaatplan 2003-2007 (bestaande uit 51 taakstellingen met accent op energiebesparing bij gemeentelijke gebouwen, huishoudens en bedrijven) is afgerond en gerapporteerd. Vervolg Klimaatplan 2007/2008 is gestart. 4. Voor gemeentelijke gebouwen is een energiebesparingprogramma voorbereid. Er is een uitvoeringprogramma voor een duurzaam programma van eisen voor nieuwbouw van scholen opgesteld. De gemeente heeft een symposium over energiezuinige en gezonde scholen georganiseerd ter gelegenheid van de opening van de vensterschool in Gravenburg. 5. In 2007 zijn 10 scholen (met meerdere gebouwen) waterzijdig ingeregeld in het kader van het project Win-energie. AOC Terra voert voor dit project de monitoring uit. Ook dit jaar worden 10 scholen waterzijdig ingeregeld. De verwachting is dat in 2009 alle (openbare) scholen waterzijdig zijn ingeregeld of niet zijn ingeregeld in verband met renovatie, sloop, verkoop ed. 6. Het overleg met de provincie voor het scheppen van voorwaarden voor plaatsing van windturbines op de Milieuboulevard is voortgezet. Duurzaamheid In 2007 hebben wij zestigduizend euro bijgedragen aan het Energieconvenant (met de provincie, Gasunie en Nuon); gefinancierd uit het Duurzaamheidbudget. Hieruit worden diverse projecten in de stad gesubsidieerd. In samenwerking met de provincie is in oktober 2007 het project ‘Energie Beter’ van start gegaan. Dit project is gericht op energiebesparing bij (6.000) huishoudens met een lager inkomen. Hierbij worden 40 à 45 werkzoekenden/bijstandsgerechtigden opgeleid tot energieadviseur. De gemeente koopt sinds 2006 voor 100% groene stroom in (meerkosten vooralsnog 15 duizend euro per jaar). Het aandeel in Groningen opgewekte energie in het totale verbruik is nu minder dan 1%. Resultaten 2007 1. Er is een duurzaamheidvisie opgesteld dat zijn uitwerking heeft gekregen in het Beleidskader Duurzaamste Stad. Er is een expertmeeting georganiseerd om input en draagvlak te genereren voor de Routekaart Groningen Energieneutraal+ 2025. Mede aan de hand van de uitkomsten van de expertmeeting is er een routekaart Groningen Energieneutraal+ 2025 opgesteld. Er is een stadsdebat en er zijn op wijkniveau discussieavonden geweest in het kader van het inspraaktraject. 2. Het project ‘Energie Beter’ gericht op energiebesparing bij huishoudens met een lager inkomen’ is in oktober 2007 gestart en loopt door tot de zomer van 2008. 3. Er is geadviseerd over energiezuinige concepten voor de ontwikkeling van een appartementencomplex aan de Vondellaan, een studentenflat aan de Eendrachtskade, en de Montessorischool in Beijum.


80

4. 5.

6. 7.

Er is geadviseerd over de toepassing van warmtepompen in de Grunobuurt en op het Nelfterrein. Ten behoeve van de bouw van de Abel Tasman-toren is een energieconcept ontwikkeld. Maatregelen die worden toegepast zijn: warmtekoude opslag, afkoppeling regenwater, isolatie, balansventilatie met warmteterugwinning, 140 zonnecollectoren (280m2). Het project wordt gerealiseerd door een energie-exploitatiemaatschappij op te richten. Er is een haalbaarheidstudie voor het toepassen van restwarmte UMCG ten behoeve van omliggende nieuwbouw opgesteld. Er is een eerste kick off meeting georganiseerd onder de vlag van de Energy Taskforce van het Akkoord van Groningen om te komen tot een visieontwikkeling en implementatieplan voor Groen Gas (biomassa).

Milieucommunicatie In 2007 heeft de communicatie over milieu in het licht gestaan van de duurzaamheidambitie: energie besparen en kwaliteit van de leefomgeving. Er is een communicatiestrategie ingezet met als kernbegrippen ‘verbreden’ en ‘verbinden’ om bij te dragen in de duurzaamheidambitie van de stad. Het doel is zichtbaar maken welke duurzaamheidacties en -initiatieven in Groningen zijn, om ze op het podium te zetten (verbreden) en om zo veel mogelijk mensen mee te krijgen (verbinden). Hiermee geven we invulling aan het Verdrag van Aarhus (de Europese richtlijn over de toegang tot milieuinformatie), die voorschrijft dat de milieu-informatie actief en/of passief toegankelijk moet zijn voor het publiek. De mogelijkheden via internet zijn uitgebreid. Daarnaast worden ook andere instrumenten ingezet om de betrokkenheid bij en/of zorg voor de (natuurlijke) leefomgeving op peil te houden of te vergroten. Dan gaat het om LenteKriebels (de grote voorjaarsschoonmaak bewonersactie), milieuvoorlichting, Natuur- en MilieuEducatie (NME) en de Lokale Agenda 21e eeuw (LA21). In 2007 heeft de Consultatiegroep LA21, die betrokken was bij beleid en uitvoering, zichzelf opgeheven. Het vervolg op LA-21 en het stimuleren van lokale (kleinschalige) initiatieven is onderdeel van het toekomstige NDE-beleid en –communicatie. Medio 2007 is de site ‘www.duurzaamstestad.groningen.nl’ opgezet met actuele en concrete informatie over duurzaamheidacties in Groningen. Ook is een lokale tv-serie gestart over duurzaamheid in Groningen. Resultaten 2007 1. De site ‘www.duurzaamstestad.groningen.nl’ is van start gegaan. Deze site bevat actuele informatie over duurzaamheidacties en -projecten in de stad. Een serie van 10 afleveringen over duurzame acties en initiatieven in de stad op Oog-TV onder de noemer ‘Hou Wortol?!’ is gestart. 2. Studenten van de Hanzehogeschool hebben in het kader van hun opleiding een onderzoek gedaan naar ‘Duurzame communicatie’. 3. Er is voorlichting gegeven over afvalpreventie en –scheiding, gebruik van houtkachels e.d. middels een advertentieserie in de Gezinsbode. 4. Er zijn diverse NDE-activiteiten ondersteund. In 2007 is gewerkt aan het in beeld brengen van de consequenties van het besluit tot sluiting van het Natuurmuseum. In 2008 zal een voorstel aan de raad worden gedaan om de NDE-activiteiten anders te organiseren. 5. Vanuit de provincie is subsidie verkregen voor het opzetten van een project ‘Samen werken aan een duurzame stad’, gericht op toekomstige bewoners van Meerstad. 6. Opzetten van het project ‘Groningen Fair Trade Stad’, waarbij ondernemers en consumenten worden gestimuleerd producten aan te bieden c.q. te kopen vanuit eerlijke handel.


81

Bodem In ons Uitvoeringsprogramma bodem 2005-2009 hebben we bodemmiddelen toegekend aan afzonderlijke projecten. In december 2007 heeft de minister een brief aan de tweede kamer gestuurd over de voortgang van de bodemsaneringsoperatie. De claim van VROM over de ongerechtvaardigde verrijking is naar tevredenheid van het college afgewikkeld. In 2008 zal de finale afwikkeling zijn beslag krijgen. De inwerkingtreding van het Besluit bodemkwaliteit is wederom uitgesteld. Voor de toepassing van bouwstoffen, grond en baggerspecie was daarom het Bouwstoffenbesluit ook nog in 2007 van kracht. We hebben ter voorbereiding in 2007 de bodemkwaliteitskaart geactualiseerd. Resultaten 2007 1. Om de weg vrij te maken voor stedelijke ontwikkelingen zijn 13 nader bodemonderzoeken en 40 (deel)saneringen uitgevoerd. 2. Om mogelijke risicosituaties op te sporen zijn 4.981 historische/oriënterende bodemonderzoeken uitgevoerd. 3. Er zijn 11 tanksaneringen uitgevoerd van ondergrondse tanks bij particulieren. 4. Actualisatie van bodemkwaliteitskaart maar wegens uitstel van nieuwe regelgeving nog geen actualisatie van bodembeheerplan. 5. Er zijn 190 controles uitgevoerd in het kader van het Bouwstoffenbesluit en de Wet bodembescherming. 6. Er zijn 456 rapporten in ons digitale bodeminformatiesysteem ingevoerd. 7. Vragen over ‘bodem’ via de gemeentelijke website e-loket zijn adequaat beantwoord. Ecologie Twee belangrijke instrumenten voor de realisering van de stadsecologie zijn in 2007 gerealiseerd. Het doelsoortenbeleid is grotendeels afgerond met de vaststelling van de deelnota Noord. Daarnaast is de soortbescherming een regulier onderdeel van het (groen)beheer geworden met de invoering van de Gedragscode Bestendig Beheer, die inmiddels ook door het Ministerie LNV is goedgekeurd. Vooruitlopend op de regulering in een gedragscode zijn met de natuurorganisaties werkafspraken gemaakt over de uitvoering van de Flora en Faunawet bij de planvorming van de ruimtelijke projecten. In verband met de voorgenomen bouw op de Kempkensberg is voor het Sterrebos een nieuw integraal beheerplan gemaakt. Het concept voor het ecologisch beheerplan voor het Stadspark zal alsnog worden uitgebreid tot een integraal beheersplan voor het gehele park. Ten zuiden van het Stadspark zijn in samenwerking met Rijkswaterstaat twee faunakruisingen onder de A7 gerealiseerd. Ook het Euvelgunnetracé wordt voorzien van een faunatunnel. Aan het einde van het jaar is overeenstemming bereikt met het Groninger Landschap over de overdracht van de Hunzezone. In het kader van de Regiovisie is gestart met het opstellen van een visie voor de stadsrand Noordoost en het Reitdiepgebied / Koningslaagte. Resultaten 2007: - 3 knelpunten SES opgeheven; A7 - 2 concept ecologische beheerplannen (Sterrebos en Stadspark) - concept Groenstructuurvisie gereed voor inspraak Waterbeheer In verband met de noodzakelijke aanpassing aan de procedure van de Kaderrichtlijn Water is de realisering van het Groninger Water- en Rioleringsplan (GWRP) een half jaar uitgesteld. De uitvoeringsmaatregelen, die de KRW van de gemeente vraagt, kunnen daarmee in het GWRP opgenomen worden. De inventarisatie van de stedelijke waterberging is afgerond en zal in maatregelen en projecten voor het GWRP vertaald worden. Ook de resultaten van een inventarisatie naar de grondwatersituatie worden hierin verwerkt. Met de beide waterschappen worden afspraken gemaakt over de invoering van beheer en onderhoud van de watergangen, dat is afgestemd op de functies in het Waterplan. De uitvoering van waterstructuurplannen Noorddijk en Drentsche Aa is nog niet gestart. Wel zijn in Lewenborg en Beijum verbeteringen aan het watersysteem en de riolering uitgevoerd.


82

Resultaten 2007: Inventarisatie Stedelijke Waterberging en grondwatersituatie in de gemeente Terreinwinst Het programma Terreinwinst beoogt door een integrale aanpak en in nauwe samenwerking met de betrokken bedrijven(verenigingen) de kwaliteit van bedrijventerreinen duurzaam te verbeteren. Bij Terreinwinst worden milieuaspecten meegenomen zoals energie, afval, water, bodem, verkeer & vervoer, efficiënt ruimtegebruik en milieu op bedrijfsniveau. Als uitvloeisel van het Collegeprogramma is het onderwerp ‘het realiseren van groen op en rond bedrijventerreinen’ toegevoegd. In 2007 heeft het bedrijf Wolter&Dros de prijs voor ‘Duurzaamste ondernemer’ uitgereikt gekregen op de Bedrijvencontactdagen Noord-Nederland (Martiniplaza). Bedrijven hebben laten weten dat zij de gemeentelijke prijsvraag ervaren als een waardering voor hun inspanning op het gebied van duurzaamheid en energiebesparing. Op Westpoort is een Vereniging Parkmanagement Westpoort opgericht. We hebben hiermee een organisatievorm gevonden waarin ondernemers en gemeente duurzaam aan elkaar verbonden zijn. Hierdoor waarborgen we het beheer van het bedrijvenpark en het kwaliteitsniveau ervan. Resultaten 2007: 1. Invoeren parkmanagement op nieuwe terreinen en het integreren van duurzaamheid hierin, zoals het toepassen van een duurzaamheidscan bij nieuwvestiging. In 2007 is op Westpoort in nauw overleg de invoering van parkmanagement voorbereid in de vorm van een Vereniging Parkmanagement Westpoort. 2. Organiseren voorlichting over invoering Europese richtlijn energieprestatie bedrijfsgebouwen. Dit onderdeel is doorgeschoven naar 2008. 3. Uitreiking prijs ‘Duurzaamste Ondernemer Groningen 2007’. Deze prijsvraag is gewonnen door het bedrijf Wolter&Dros voor presentatie en toepassing van energiebesparing technieken in het nieuwe bedrijfspand van het bedrijf. 4. Voorlichtingsbijeenkomsten over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) op de bedrijventerreinen Corpus den Hoorn, Kranenburg en Zernike. 5. Faciliteren van bedrijven bij controle energiefacturen, uitvoering energiebesparingscans en collectieve inkoop (bijvoorbeeld de inkoop van groene stroom). Dit is een project geïnitieerd vanuit het Overleg Bedrijvenparken Groningen. 6. De haalbaarheid van het gebruik van restwarmte van de Vagron door enkele naburige bedrijven is onderzocht; de implementatie wordt voorbereid. 7. Voor het cluster West is een plan van aanpak Duurzaam Westpoort opgesteld. Er is een opzet gemaakt voor duurzaamheidscans voor zich nieuw vestigende bedrijven. Nieuw beleid 2007 Duurzaam Groningen Wij hebben in ons collegeprogramma aangegeven van Groningen de duurzaamste stad van Nederland te willen maken en energieneutraal te willen zijn in 2025. Uw raad heeft dit in februari 2007 onderschreven bij het vaststellen van de duurzaamheidvisie. Deze visie is uitgewerkt in het ‘Beleidskader duurzaamstestad.groningen.nl’ en de ‘Routekaart Groningen energieneutraal+ 2025’. Beide documenten zijn in december 2007 na inspraak definitief door de raad vastgesteld, samen met het Jaarprogramma Duurzaamste stad 2008. Beleidskader duurzaamstestad.Groningen.nl In het “Beleidskader duurzaamstestad.Groningen.nl” hebben wij beschreven hoe de stad en de leefomgeving duurzaam ontwikkeld kunnen worden en hoe we de stad klaar willen maken voor de effecten van de klimaatverandering. De speerpunten zijn energie (forse energiebesparing en gebruik van duurzame energiebronnen) en een optimale kwaliteit van de leefomgeving. We willen de stad zo ontwikkelen dat die leefbaar is en blijft voor de huidige en toekomstige generaties. Daarbij maken we


83

steeds een evenwichtige afweging tussen (tegenstrijdige) belangen, waarbij rekening wordt gehouden met de effecten ‘hier en nu’ en ‘daar en elders’. Routekaart Groningen energieneutraal+ 2025 Duurzaamheid komt o.a. tot uitdrukking in het klimaatbeleid, ofwel in energiebesparing en het gebruik van duurzame(re) energiebronnen. We willen de stad niet alleen duurzaam, maar ook klimaatbestendig maken. Dat doen we via een nieuw denkkader ‘de Groningse energieladder’. De routekaart Groningen energieneutraal+ 2025 bevat talloze acties voor het in gang zetten van energiebesparing en de overgang naar duurzame energiebronnen. Groninger Woonkwaliteit Het programma Groninger Woonkwaliteit richt zich op het stimuleren van energiemaatregelen en een gezond binnenmilieu in wijkvernieuwingsprojecten. In de afgelopen jaren zijn ruim 500 woningen aangepakt. In 2007 is de actualisatie van het GWK voorbereid. Hierbij is het onderdeel duurzaamheid ingebracht. Het nieuwe GWK zal begin 2008 worden ondertekend door betrokken partijen. 2.6.4 Wat heeft het gekost? Voor de uitvoering van de milieutaken, zoals tot nog toe vastgelegd in het Milieubeleidsplan en de milieuuitvoeringprogramma’s ‘Stadsleven Natuurlijk’, is jaarlijks een structureel bedrag van 156 duizend euro beschikbaar . De Raad heeft voor de ondersteuning van de uitvoering van het duurzaamheidbeleid (2007-2012) en verbetering van de leefomgevingkwaliteit een extra budget beschikbaar gesteld van 265 euro structureel en 3 miljoen euro incidenteel (Raadsbesluit febr. 2007). Hiervan is 160 euro structureel beschikbaar voor organisatorische maatregelen. Hiervoor is in 2007 een programmamanager duurzaamheid aangesteld en een Programmabureau Duurzaamste stad ingericht. De 3 miljoen euro wordt ingezet voor de ondersteuning van projecten en acties in het kader van de uitvoering van het duurzaamheidbeleid. Een onderdeel is onder meer het beschikbaar stellen van subsidies voor de aanleg van groene daken bij particulieren en energiescans bij MKB-bedrijven. Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 5.07 MD 7.08 RO/EZ 7.09 RO/EZ RO/EZ

Baten 5.07 7.08 7.09

MD RO/EZ RO/EZ RO/EZ


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Milieubeleid Geluidswering / Bodem Groen- en recreatievoorzieningen Overig Totaal lasten

892 35 0 447 1.374

1.433 0 0 447 1.880

1.222 0 34 577 1.833

-211 0 34 130 -47

Milieubeleid Geluidswering / Bodem Groen- en recreatievoorzieningen Overig Totaal baten

69 13 0 0 82

267 0 130 0 397

427 0 0 10 437

160 0 -130

-1.292

-1.483

-1.396

87

0 0

3.179 216

3.179 216

0 0

-1.292

-4.446

-4.359

87

Productgroep

Totaal saldi voor reserve mutaties Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen Totaal saldi na reserve mutaties


40

84

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 5.07 MD 7.02 RO/EZ 7.07 RO/EZ

Productgroep Duurzaam Groningen * Groninger Woonkwaliteit * Terreinwinst * Totaal nieuw beleid


Begroting 2007 (i) (s) 3.000 265 100 125 3.000 490

Realisatie 2007 (i) (s) 3.000 265 3.000 265

85

2.7

Onderwijs en Welzijn

Iedere inwoner van Groningen neemt op eigen wijze deel aan de Groningse samenleving; een deelname die zowel bij de eigen levenswijze aansluit als bij de gemeenschap. Meedoen in de samenleving kan op verschillende manieren. De belangrijkste is en blijft het hebben van werk. Om werk te verkrijgen is het behalen van een diploma wenselijk. Vandaar dat de eerste voorwaarde voor meedoen is: iedereen een startkwalificatie. Maar ook vrijetijdsbesteding, het doen van vrijwilligerswerk of het meedoen aan sociaal-culturele activiteiten zijn vormen van participatie. Het programma Onderwijs en Welzijn valt uiteen in twee deelprogramma’s omdat onze doelstellingen en activiteiten voor de groep tot 23 jaar van een andere aard zijn dan die voor de groep boven 23 jaar. Het eerste deelprogramma is Onderwijs en Jeugd, bestaande uit twee onderdelen: Integraal jeugdbeleid en Openbaar schoolbestuur. Het tweede deelprogramma is Zorg en Welzijn. Daarin onderscheiden we drie onderdelen: Vitale buurten, Zorgen voor Morgen en Uit de Goot. In vergelijking met de begroting 2007 hebben wij in de tekst een aantal aanscherpingen aangebracht. We hebben de beschrijvingen van de activiteiten nog nauwer gerelateerd aan de doelstellingen, zodat helder wordt wat we voor deze doelstellingen hebben gedaan. Dat heeft her en der tot wat aanpasisngen in de structuur van de tekst geleid. Dit heeft er concreet toe geleid dat de activiteiten voor het Integraal Jeugdbeleid en de Lokale Educatieve Agenda zoveel mogelijk geintegreerd en gerelateerd aan de doelstellingen die we beogen. 2.7.1


Een stad waarin iedereen meedoet en een startkwalificatie bezit Deelprogramma: Onderwijs en Jeugd Kerndoel van het onderwijs- en jeugdbeleid zijn: • Het ontplooien van talenten; het tegengaan van achterstanden en voorkomen van uitval; • Het ontwikkelen tot vrije, verantwoordelijke en democratische burgers(maatschappelijke binding); • Het bevorderen van een gezonde en veilige (school)omgeving. Om dit kerndoel te bereiken zijn zowel voor het openbaar schoolbestuur als het onderwijs- en jeugdbeleid een aantal subdoelen geformuleerd in de LEA (lokaal educatieve agenda): • Voorkomen en tegengaan van voortijdig schoolverlaten, waarbij het percentage (voortijdige) schoolverlaters zonder diploma daalt van 5,7 procent naar 4,5 procent in de periode tot 2010; • Zorgen dat het aantal jongeren van 15-22 jaar, dat ten hoogste beschikt over een VMBO-diploma in vergelijking met 2003 met 10 procent daalt in de periode tot 2010; • Bevorderen betere schoolprestaties in het basisonderwijs, zodat de Citoscore van leerlingen met een leerling-gewicht groter dan 1.00 in 2010 minimaal 5 procent dichter bij de score van 1.00 leerlingen ligt; • Verbeteren aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven; • Voorzien in voldoende en kwalitatief toereikende onderwijshuisvesting. Openbaar schoolbestuur: • Creëren van kansen door onderwijs op maat; • Waarborgen en voorwaarden voor de kwaliteit van onderwijs; • Adequaat personeelsbeleid; • Goede onderwijshuisvesting.


86

Deelprogramma: Welzijn en Zorg De drie kerndoelstellingen van het programma welzijn en zorg zijn: • het bevorderen van de participatie van kwetsbare groepen; • het stimuleren van sociale samenhang en leefbaarheid in wijken en buurten; • het tegengaan van marginalisering (in de goot raken). We stimuleren de sociale samenhang en leefbaarheid in wijken en buurten door: • het creëren van een netwerk van ontmoetingsplekken in iedere wijk (als functie); • het versterken van de civil society door het faciliteren en ondersteunen van vrijwilligers en hun organisaties en door het positioneren van welzijn in samenhang met zorg en wonen; • een eigentijdse invulling te geven aan het mobiliseren, organiseren en activeren van wijkbewoners; • het op gang houden van de dialoog tussen de verschillende bevolkingsgroepen in de stad en het stimuleren van de interculturalisatie. We bevorderen de participatie van kwetsbare groepen door: • het subsidiëren van een passend aanbod (activiteiten en vormen van dagbesteding) voor mensen die niet op eigen kracht kunnen participeren; • het versterken van de signaleringsfunctie. De twee subdoelstellingen van het programma Uit de Goot zijn: • Het aantal mensen dat niet “onder dak” is neemt af: we voorkomen dat kwetsbare groepen marginaliseren (in de goot raken) en leiden diegenen die in een dergelijke situatie zijn beland, terug; • Het aantal mensen op traject neemt toe. Kwetsbare groepen stellen we in staat de regie over hun eigen leven te voeren. Kaderstellende nota’s - Anders met minder: een visie op volwasseneneducatie, oktober 2004 - Uit de goot: over maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en verslavingszorg, december 2004 - Kadernota welzijn, december 2004 - Een gedeelde visie: voortgezet onderwijs, januari 2005 - Opgroeien met de Vensterschool, april 2005 - Opgroeien in Balans: beleidskader Integraal Jeugdbeleid 2005-2010, april 2005 - Welzijn, onderweg naar Maatschappelijke Ondersteuning, april 2005 - Lokale Kleur Bekennen (WMO notitie), juli 2005 - Accommodatienota Welzijn: Anders en beter, december 2005 - Zorgen voor Morgen 1: Wonen-welzijn-zorg voor ouderen – inventarisatie van welzijnsfuncties, februari 2005 - Zorgen voor Morgen 2: Uitwerking, visie en actieplan, februari 2006 - Samenspel en Samenspelen, beleidskader kinderwerk, april 2006 - WMO in Groningen: naar draagkracht en draagvlak!? 2006 - Kadernotitie Onderwijshuisvesting: 2006 - IHP Integraal Huisvesting Plan 2007-2010: 2006 - Nota huisvesting VMBO: 2006 - Hoodlijnennotitie WMO, mei 2007 - Nota Sociaal Kapitaal, november 2007


87

2.7.2


We geven dit jaar voor het eerst in deze inhoudelijke verantwoording een aantal indicatoren en de bijbehorende streefcijfers en kengetallen weer. Deze komen overeen met de prestatieafspraken in het kader van het Grote Stedenbeleid. Hierbij dient opgemerkt te worden dat we (nog) niet alle doelen in meetbare indicatoren hebben vertaald waardoor het geen compleet beeld verschaft. Bovendien geven de indicatoren weer wat het woord al zegt: een indicatie. Op basis van genoemde indicatoren kan worden geconcludeerd dat we op een aantal doelen goede resultaten boeken. Deelprogramma: Onderwijs en Jeugd Nr 1

2

Indicator percentage (voortijdige) schoolverlaters zonder diploma daalt van 5,7 procent naar 4,5 procent in de periode tot 2010. percentage (voortijdige) schoolverlaters zonder diploma dat een vervolgtraject volgt

Streefcijfer 4,5% (2010)

Resultaat 3,3% (2006/2007)

50% (2010)

84,4% (2006/2007)

Naast de indicatoren behorend bij de doelstellingen geven we hier ook de bereikcijfers weer: de aantallen personen die worden bereikt met de verschillende activiteiten. Nr 1

Activiteit Peuterspeelzaalwerk

Streefcijfer n.v.t.

2

Aantal doelgroepkinderen dat deelneemt aan voorschoolse educatie (VVE) Aantal leerlingen in schakelklas (2006/2007) Gezinscoach

280 (2009)

Resultaat 238 basisdagdelen 1550 peuters bezettingspercentage 90% 248 (2007)

n.v.t.

Minimaal 20 leerlingen

n.v.t.

Licht pedagogische hulpverlening nul tot 12 jaar Licht pedagogische hulpverlening 12 tot 19 jaar

n.v.t.

35 gezinnen (2007) eind 2007 nog 17 gezinnen in zorg 147 gezinnen (2007)

Registratie Zorg Advies Teams (ZAT)

n.v.t.

3 4

5 6

7

n.v.t.

62 gezinnen (2007) eind 2007 nog 18 gezinnen in zorg 228 meldingen (2006-2007)

Deelprogramma: Welzijn en Zorg Geconcludeerd kan worden dat we voldoen aan de streefcijfers voor 2009. Maar ook hierbij geldt: het is slechts een indicatie van wat er zich afspeelt binnen het deelterrein welzijn en zorg.


88

Nr 1

Indicator Het percentage overlastgevenden in maatschappelijke opvang

2

Aantal cliënten dat jaarlijks feitelijk wordt behandeld in ambulante verslavingszorg Gemiddelde verblijfsduur in maatschappelijke opvang

3

4

Percentage jeugdige en volwassen allochtone en autochtone veelplegers waarvoor een traject wordt aangeboden tov totale aantal geregistreerde jeugdige en volwassen veelplegers

Streefcijfer 2009 107 opvangplekken, 80 procent van overlastgevenden wordt geplaatst 2.024

Resultaat 107 opvangplekken. Alle plekken worden bezet door mensen die overlast geven (2007) 2.695, waarvan 1656 in gemeente Groningen (2006)

-

24-uursvoorziening: 30 plaatsen, maximale verblijfsduur 6 maanden; crisisopvang: 49 plaatsen, maximale verblijfsduur 3 maanden (2006) Totaal aantal veelplegers 664 (april 2007), hiervan zitten 537 in een traject (86 procent)

70 procent van de volwassen veelplegers krijgt een traject aangeboden 100 procent van de jeugdige veelplegers krijgt een traject aangeboden

Hieronder volgt een tabel met bereikcijfers van activiteiten in het kader van het beleidsprogramma welzijn en zorg. Nr 1 2 3 4

2.7.3

Activiteit Aantal deelnemers Educatief programma (2007) Aantal deelnemers ontwikkeltraject oudereducatie (2007) Aantal deelnemers ondersteuning vrijwilligers kinderactiviteiten (2007) Aantal geschoolde vrijwilligers tbv buurtbemiddeling (2007)

Streefcijfer n.v.t.

Resultaat 571 deelnemers

n.v.t.

16 deelnemers

n.v.t.

24 deelnemers

n.v.t.

16 vrijwilligers


Deelprogramma Onderwijs en Jeugd Bij de beschrijving van de activiteiten hanteren we de volgende tweedeling: • Integraal jeugdbeleid • Openbaar schoolbestuur. A. Activiteiten integraal jeugdbeleid 1. Tegengaan van achterstanden Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) In 2007 zijn vier varianten van Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) ontwikkeld, gerelateerd aan de zwaarte van de doelgroep per wijk/peuterspeelzaal. VVE is gericht op het voorkomen en verminderen van (taal)achterstanden bij twee tot vijf jarigen om zo de ontwikkelingskansen voor met name kinderen met risicofactoren te vergroten. Op 22 peuterspeelzalen zijn vanaf september 2007 32 extra


89

VVE dagdelen ingezet naast de reguliere 20 VVE dagdelen.. Daarnaast is in 2007 met behulp van landelijke subsidie een VVE-professionaliseringstraject (VVersterk) ontwikkeld dat met ingang van augustus 2007 is ingevoerd over de hele stad Groningen. Het unieke aan dit traject is de wijksgewijze aanpak; onderwijs, peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf (SKSG) nemen gezamenlijk deel. In 2007 heeft oriëntatie plaatsgevonden op het Familieleren. Familieleren is een combinatie van ontwikkelingsstimulering (nadruk op cognitieve ontwikkeling van kinderen), opvoedingsondersteuning (Opstap/Opstapje), en volwasseneneducatie. In schooljaar 2006-2007 is de pilot schakelklassen gecontinueerd. Deze pilot wordt in augustus 2008 afgerond en geëvalueerd. Met ingang van het schooljaar 2007-2008 is het aantal schakelklassen uitgebreid met 8 schakelklassen. Hiervan worden 6 schakelklassen uitgevoerd in combinatie met een bestaand VVE programma. Daarnaast zijn er twee schakelklassen specifiek bestemd voor nieuwkomers, waarvan één in combinatie met autochtone kinderen met een taalachterstand. Opvoedingsondersteuning In 2007 is met de COP groep, Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar, Jeugdgezondheidszorg 4-19 jaar, de MJD en Bureau Jeugdzorg een intentieverklaring ten behoeve van het realiseren van zes OKC’s in de stad afgesloten. In het OKC (Ouder Kind Centrum is het Gronings model voor Centrum voor Jeugd en Gezin) realiseren we een loket voor vragen over opvoedondersteuning waar ouders en professionals terechtkunnen. Vanaf augustus 2007 is gewerkt aan de openstelling van zes OKC’s in Beijum, Vinkhuizen, Paddepoel/Selwerd/Tuinwijk, Korrewegwijk/De Hoogte, Oosterpark en Lewenborg. Vier centra zijn inmiddels operationeel en volop in ontwikkeling. Ieder OKC heeft een ontmoetingsfunctie (inloop vier ochtenden per week) en een opvoedspreekuur minimaal 1 uur per week. Doelgroepouders worden gestimuleerd om een OKC te bezoeken. Ten behoeve van de algemene ontwikkeling van de OKC is een projectstructuur opgezet, bestaande uit een stuurgroep OKC, projectleider, ontwikkelteam OKC en het projectteam per wijk. Het bereik van het OKC wordt vooralsnog afzonderlijk bij de deelnemende partijen geregistreerd. De rijksimpulsmiddelen opvoeden gezinsondersteuning zijn in 2007 ingezet conform de afspraken met het rijk voor de volgende projecten: gezinscoach multi-probleemgezinnen, aanbod licht pedagogische hulpverlening nul tot 12 jarigen en 12 tot 19 jarigen, versterking Zorgadviesteams nul tot 12 jaar en de Antilliaanse probleemgezinnen en –meiden projecten. Zorgafstemming Binnen de zorginfrastructuur rond de OKC’s wordt uitvoering gegeven aan de vijf aan de jeugdzorg gerelateerde gemeentelijke functies: informeren, signaleren, toeleiden naar hulp, zorgen voor aanbod (licht) pedagogische hulp en zorgcoördinatie. Op bestuurlijk niveau is in 2007 een tweetal convenanten afgesloten, te weten een convenant over de aansluiting van taken tussen het lokale jeugdbeleid en jeugdzorg en het samenwerkingsconvenant zorgafstemming nul tot 12 jarigen. Naast deze zorgadviesteams op basisscholen bestaan er de netwerken 12+ en het meldpunt zorgafstemming risicojongeren (ZAR). Gezamenlijk zorgen deze voor een dekkende zorgstructuur. Eind 2007 zijn negen bovenschoolse zorgadviesteams (ZAT) en het protocol ketenzorg Multiprobleemgezinnen operationeel. Voor de coördinatie hiervan zijn bij de GGD twee zorgcoördinatoren aangesteld. 2. Bevorderen van maatschappelijke binding Vensterscholen Centraal in de activiteiten van de Vensterschool staat de uitvoering van het tweejarige programma Dagarrangementen en Combinatiefuncties. In dit programma zijn projecten samengebracht die gericht zijn op de versterking van het pedagogisch klimaat en de verbinding van binnenschools buitenschools - thuis. De projecten betreffen onder andere: continu rooster, pedagogische aanpak,


90

doorgaande leerlijn, sport, cultuur, ontwikkeling OKC’s en combinatiefuncties. In 2007 zijn 17 van de 18 projecten in uitvoering gebracht. Het programma Dagarrangementen en Combinatiefuncties is verlengd tot en met 31 december 2008. Na afloop van dit programma volgt een inhoudelijke en financiële evaluatie. Ter versterking van de ict mogelijkheden is als onderdeel van Stad en Stadhuis de pilot Virtuele Vensterschool gestart die begin 2007 is geëvalueerd. In 2007 is gewerkt aan een verbetering van de functionaliteit. Bij twee vensterscholen is deze aanpak geïmplementeerd. Actieve participatie Voor alle kinderen in de stad in de leeftijd van 4-12 jaar en vooral voor risicokinderen organiseren wij een aansprekend en geïntegreerd aanbod van gesubsidieerde vrijetijdsactiviteiten. De activiteiten, georganiseerd door de SKSG, hebben tot nu toe een bereik van tenminste een derde van alle kinderen in de stad (35 procent), waarvan een deel van de kinderen tot de categorie risicokinderen behoort. Natuurmuseum / Natuur- en duurzaamheidseducatie Op basis van een in het voorjaar van 2007 uitgevoerde evaluatie van de reorganisatie van het Natuurmuseum hebben wij uw raad voorgesteld om de werkmaatschappij Natuurmuseum Groningen, educatief centrum voor natuur en milieueducatie, per 31 december 2007 op te heffen. Volgend hieruit sloot ook het museumgebouw aan de Praediniussingel per 31 december 2007 haar deuren voor bezoekers. Daarnaast is opdracht gegeven om een nieuw natuur- en duurzaamheidseducatiebeleid (NDE) te ontwikkelen. Dit nieuwe beleid moet tot een groter bereik onder de doelgroep leiden. De uitgangspunten blijven dezelfde als voorheen: ondersteuning van het onderwijs en een wijken schoolgerichte aanpak. In november 2007 heeft uw raad de kaders voor het nieuwe NDEbeleid vastgesteld. NDE speelt zich voortaan af op drie niveau’s: ecologische basisvorming in het basisonderwijs, leren voor leefbaarheid in de wijken en leren voor duurzame ontwikkeling in het voortgezet onderwijs. Verder heeft uw raad toen besloten om in de begroting 2008 - naast het al beschikbare structurele bedrag van 425 duizend euro, nog eens 265 duizend euro per jaar extra voor dit doel uit te trekken. In april 2008 moeten de beleidskaders zijn uitgewerkt tot een uitvoeringsprogramma. Onder de aansturing van een tijdelijke directeur is er gedurende de tweede helft van 2007 gewerkt aan een werken ontruimingsplan voor de eerste maanden van 2008. Tevens zijn alle medewerkers van de werkmaatschappij aangemerkt als herplaatser per 1 januari 2008 en zal er met behulp van het Centrum Mobiliteit bemiddeld worden in de zoektocht naar nieuwe functies. Hiervoor is in goed overleg en met instemming van de ondernemingsraad een aantal spelregels vastgelegd, die bij deze zoektocht als leidraad c.q. ondersteuning dienen. Tenslotte is er een projectleider benoemd die zorg draagt voor het uitvoeringprogramma en de afstemming met alle betrokken (externe) instanties op het gebied van natuureducatie en duurzaamheid. Bezoekerscentrum Beijum. De herbouw van de boerderij in Beijum heeft vertraging opgelopen vanwege archeologische vondsten op de bouwplaats. 3. Bevorderen van een gezonde en veilige (school)omgeving Toezicht kwaliteit voorschoolse voorzieningen Kinderopvang In 2007 heeft de GGD 81 inspecties uitgevoerd in de stad in het kader van de Wet Kinderopvang. Daarvan waren 55 reguliere inspecties, 24 voorinspecties en 2 herinspecties. Het aantal voorinspecties komt overeen met de groei van het aantal kinderopvanglocaties in de stad in 2007, namelijk van 116 naar 140 (voornamelijk NSO’s/BSO’s). Alle nieuwe locaties hebben dus een voorinspectie gehad. Peuterspeelzalen


91

Voorts zijn 15 peuterspeelzalen (van de 39 in totaal) geïnspecteerd en is 1 bouwadvies uitgebracht. In overleg met de gemeente is een aantal inspecties van zowel kinderdagverblijven als peuterspeelzalen doorgeschoven naar 2008. Dit in verband met toename van het aantal te inspecteren locaties in de gehele provincie enerzijds en tijdelijke personele krapte anderzijds. Met betrekking tot het aantal geïnspecteerde peuterspeelzalen kan worden opgemerkt dat doorschuiving van een deel van de inspecties naar 2008 mede het gevolg is geweest van het feit dat een groot deel van de peuterspeelzalen onvoldoende voorbereid bleek. Dit ondanks uitgebreide voorlichting. Omdat het hier een nieuw fenomeen betrof hebben deze peuterspeelzalen een langere voorbereidingstijd gekregen dan gebruikelijk, maar daarmee kon de planning niet worden gehaald. Voorkomen ongezond gedrag Om ongezond gedrag te voorkomen en gezond gedrag te bevorderen, worden er tal van activiteiten uitgevoerd. Een groot deel vindt plaats in het kader van Bslim. Voor de uitgevoerde activiteiten van Bslim verwijzen we u naar 2.9.2, deelprogramma sport. Een ander beleidskader waarbinnen deze preventieve taak is belegd is het project Gezonde en Veilige school. In 2007 heeft een evaluatie van het in 2000 gestarte project plaatsgevonden. We beperken ons hier tot een aantal concrete resultaten in afgelopen schooljaar. In dat jaar zijn er in totaal 27 projecten uitgevoerd, waarvan 10 in het basisonderwijs, 6 in het speciaal onderwijs en 11 in het voorgezet onderwijs. Het totale subsidiebudget bedraagt 160 duizend euro. Belangrijke doelstelling van het project is dat scholen een visie ontwikkelen om een gezonde en veilige school te creëren. Dit komt tot uiting in visiedocumenten en plannen van aanpak die de deelnemende scholen in dit kader hebben opgesteld. Aandachtspunt binnen een dergelijk preventieproject is het meetbaar maken van de doelstellingen en resultaten. Naar aanleiding van de evaluatie hebben we de keuze gemaakt om door te gaan met drie thema’s, te weten pesten, genotmiddelen en seksualiteit. Bovendien is de opzet zodanig verbeterd dat resultaten meer zichtbaar worden. Daarnaast is besloten de subsidies te verstrekken aan de schoolbesturen in plaats van de individuele scholen. Deze opzet is in schooljaar 2007 - 2008 voor het eerst toegepast. Jeugd- en jongerenwerk Het samenbrengen van verschillende onderdelen van het jeugd- en jongerenwerk binnen één organisatie (Stichting) MJD begint vruchten af te werpen. De jeugd- en jongerenteams (JJT) dragen zorg voor een aansprekend activiteitenaanbod dat in hoofdzaak is gericht op de doelgroep risicojongeren. Door betere samenwerking en efficiëntere werkwijzen worden meer jongeren bereikt en meer jongeren effectief doorverwezen naar hulpverlening. We streven ernaar het huidige randgroepjongerenwerk en schoolmaatschappelijk werk op termijn onder te brengen in één organisatieonderdeel: jeugdmaatschappelijk werk. Ook willen we het straathoek werk meer armslag geven om in te kunnen spelen op de overlast van groepen jongeren in de openbare ruimte. Voorbeelden van projecten die in dit kader in 2007 worden uitgevoerd, zijn: 'Bekijk je wijk door de ogen van een ander' (Vinkhuizen), Paddepoel Palaver en op het terugdringen van overlast gerichte Corpus Paraat. Schoolmaatschappelijk werk In mei 2007 hebben we besloten de inzet van het schoolmaatschappelijk werk op alle scholen voor voortgezet onderwijs mogelijk te maken. Verder hebben we de voorbereidingen getroffen om dit met ingang van schooljaar 2007-2008 te implementeren. De eerste ervaringen met schoolmaatschappelijk werk op alle scholen worden medio 2008 gebruikt voor vervolgstappen in deze ontwikkeling. Rebound Het programma van het nieuwe Reboundproject voor tijdelijke opvang van gedragsmoeilijke leerlingen en leerlingen in crisissituaties is verder uitgewerkt in samenwerking met partners in de stad (Jeugdzorg, NPC, MJD jongerenwerk en sportbuurtwerkers en de Basegroep). Leerlingen volgen 4 extra middagen per week een programma op maat.


92

Jeugdige veelplegers Om te voorkomen dat jongeren in aanraking komen met criminaliteit is een brede aanpak noodzakelijk: tegengaan van schoolverzuim, inzet van jeugd- en jongerenteams en vroegsignalering in de 12+ netwerken. Het aantal jeugdige veelplegers schommelt de afgelopen jaren (2004-2006) rond de 15. In november 2007 waren er 10 jeugdige veelplegers. Hun begeleiding wordt verzorgd door Bureau Jeugdzorg Groningen, via de maatregel Jeugdreclassering of via een Onder Toezicht Stelling (OTS) in het civiele traject. Jeugdreclassering begeleidt jongeren en hun ouders na detentie, waarbij terugkeer naar school of werk en naar de samenleving voorop staan. Bij een OTS begeleidt de voogd de jongere. 4. Voorkomen en tegengaan van voortijdig schoolverlaten (uitval) Leerplicht Leerplicht en het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) zijn ook afgelopen schooljaar ingezet voor preventie en bestrijding van voortijdig schooluitval (VSV). We geven hier enkele opvallende activiteiten in het afgelopen schooljaar weer. Brug tussen VMBO en mbo In aansluiting op het Preventieproject is het pilotproject De Brug ontwikkeld. VMBO-leerlingen worden hierin een jaar lang intensief begeleid bij hun overstap naar het mbo, om uitval te voorkomen. Hierbij werken we samen met het Alfa-college en het Noorderpoortcollege. Vanaf januari 2007 worden 30 jongeren begeleid, waarvan het merendeel een vervolgopleiding is gaan volgen. Gezien het succes van de pilot wordt met de participerende partijen gesproken over een voortzetting. Digitaal melden en informatieuitwisseling In het afgelopen schooljaar is sterk ingezet op het digitaliseren van meldingen van scholen maar ook op samenwerkende instellingen binnen de zorgafstemming van risicojongeren. Vanaf 2006/2007 kan ook het primair onderwijs de verzuimmeldingen digitaal doorgeven via een verzuimsite. Deze site was al eerder in gebruik voor het voortgezet onderwijs. Vanuit het melden coördinatiepunt Zorgafstemming Risicojongeren (ZAR) is in mei 2007 een website opgestart waarop betrokken instellingen zoals politie, leerplicht en hulpverlening rechtstreeks risicojongeren kunnen melden. Met deze digitaliseringslag komen meldingen sneller binnen, waardoor de afhandelingstijd verkort kan worden. Daarnaast is een basis gelegd voor het gemakkelijker uitwisselen van informatie, wat uiteindelijk ten goede komt aan de begeleiding van de jongeren. Leerlingenvervoer Het leerlingenvervoer wordt uitgevoerd door Connexxion. In 2007 zijn 600 kinderen vervoerd, waarvan 445 met taxibusjes. De overigen maken gebruik van openbaar vervoer of eigen vervoer. 5. Verbeteren aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt (uitval voorkomen) In het kader van de aansluiting onderwijs/arbeidsmarkt, zijn er samen met Terreinwinst12 vijf activiteiten in 2007 uitgewerkt. Het beschikbare bedrag van 125 duizend euro is geheel besteed aan deze activiteiten. • Docentstages; • Onderzoek naar erkende leerbedrijven; • Site met Best Practices betreffende (onbetaalde) praktijk opdrachten; • Twee speeddate bijeenkomsten; • Open Dag Techniek. Verder is een nieuw idee ontwikkeld voor de begeleiding van leerlingen die zeer intensieve begeleiding nodig hebben bij het leren/werken. Dit project heet Samen Sterk en wordt bekostigd uit

12

Sinds 2002 werken bedrijvenverenigingen en de gemeente Groningen samen aan verbetering en kwaliteitsbehoud van de bedrijventerreinen. Terreinwinst is de naam waaronder alle activiteiten plaatsvinden.


93

een subsidie van de Taskforce Jeugdwerkloosheid. Hierbij begeleiden HBO studenten (als stage) MBO niveau 1 leerlingen, full-time Dit is tot dusver zeer succesvol. Ook is dit jaar een lesbrief ondernemerschap ontwikkeld voor het VMBO. De lesbrief is te gebruiken dwars door alle sectoren heen en stimuleert niet alleen het ondernemersschap maar ook een ondernemende houding. Dit leverde tevens een nominatie op voor de landelijke prijs Leren Ondernemen 2007. B. Activiteiten Werkmaatschappij Openbaar Onderwijs 2007 Voor een meer gedetailleerde verantwoording verwijzen we naar het schoolbestuurlijk jaarverslag Openbaar Onderwijs 2006-2007. Het gaat goed met het Openbaar Onderwijs: er is groei, het ziekteverzuim daalt, financieel staan we stevig, nieuwe taken in de buitenschoolse opvang krijgen vorm, 'zorgtaken krijgen steeds meer basis in de organisatie, het VMBO vernieuwt, kwaliteitszorg krijgt inhoud en de gemeenschappelijke organisatie wordt steeds meer zichtbaar. Het kan beter met het Openbaar Onderwijs: we missen teveel leerlingen in de overgang van Openbaar Primair Onderwijs (PO) naar het Openbaar Voortgezet Onderwijs (VO), het ziekteverzuim in het PO moet nog verder dalen, rendementen voor groepen leerlingen kunnen omhoog, de voornemens voor een heldere organisatie die voldoet aan de vereisten van 'governance' moeten inhoud krijgen, belemmeringen in de omvang van de huisvesting moeten geslecht worden. In dit verslag willen we reflecteren op het programma van 2007. Dit doen we aan de hand van de volgende vier thema’s: • creëren van kansen door onderwijs op maat • waarborgen en voorwaarden voor de kwaliteit van het onderwijs • adequaat personeelsbeleid • goede onderwijshuisvesting 1. Creëren van kansen door onderwijs op maat Vernieuwing zorgstructuren funderend onderwijs & inclusief onderwijs Primair Onderwijs Binnen het samenwerkingsverband Stad en Ommeland slagen we er al jaren in om relatief veel leerlingen binnen het regulier onderwijs op te vangen en dus weinig kinderen te verwijzen naar het speciaal onderwijs. Het deelnamepercentage ligt voor 2006-2007 op 1.76, terwijl het landelijk rond de 3 procent ligt. Sinds eind 2003 zijn we binnen het openbaar onderwijs door middel van het project ‘Drempels Weg’ bezig om inclusief onderwijs gestalte te geven. Inmiddels participeren acht scholen binnen dit project. Belangrijkste doel is kwalitatief goed onderwijs realiseren met een goed leerrendement voor alle leerlingen. In het schooljaar 2006-2007 vangt het reguliere openbaar basisonderwijs reeds 109 leerlingen met een ‘Rugzak’ op. Dit levert bijna zeven ton aan extra inkomsten op. Prestaties leerlingen op cognitief en sociaal-emotioneel terrein in het basisonderwijs Sinds twaalf jaren wordt er in de gemeente Groningen gewerkt aan een systematiek van kwaliteitsindicatoren. Deze kwaliteitsindicatoren bieden een overzicht van de leerprestaties en de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen in groep 4 en 8 van alle openbare basisscholen. Uit analyse van deze gegevens blijkt dat het gemiddelde verwijzingsniveau van groep 8 naar het voortgezet onderwijs constant gebleven is: gemiddeld komt dit uit op schooltype ‘gemengde en theoretische leerweg en HAVO’. De prestaties van de leerlingen in groep 4 zijn over de gehele linie iets lager dan de scores in 2006. De prestaties op de Cito Eindtoets zijn juist over de gehele linie (taal, rekenen, studievaardigheden, wereldoriëntatie) gestegen. De standaardscore is gestegen van 533,3 (2006) naar 534,8 (2007). Op sociaal-emotioneel vlak zijn de leerlingen op grond van het oordeel van de leerkracht én van de leerlingen zelf vooruit gegaan ten opzichte van 2006. Op alle getoetste terreinen (werkhouding, gedrag, emotionele stabiliteit en sociaal gedrag) zien we in 2007 een hogere score dan in 2006. Gemeenterekening 2007

94

Uitwerking ‘Samenwerking en vernieuwing in het VO’ De vernieuwing van het Voortgezet Onderwijs in de stad is een van onze belangrijke prioriteiten. In dit verband heeft het schoolbestuur het convenant ‘Kennis om te delen’ getekend. De aandacht voor het verbeteren van het imago en de inhoud van het VMBO heeft in dit jaar centraal gestaan. In de drie regio’s waar openbare scholen in het VMBO werkzaam zijn, zijn met andere schoolbesturen van VO en MBO onderwijskundige plannen ontwikkeld. Het hoofdaccent in deze plannen ligt in het ontwikkelen van competentiegericht onderwijs en doorlopende leerlijnen. Het technasium is op drie scholen (Zernike, Praedinius,Werkman), in verschillende stadia van ontwikkeling en uitvoering en er is begonnen met de bouw van drie werkplaatsen, zodat het technasiumonderwijs daadwerkelijk gefaciliteerd kan worden. Daarnaast wordt stadsbreed samengewerkt in de werkgroep ‘Samen over’ om de doorlopende leerlijn tussen PO en VO te waarborgen. Dat heeft geleid tot de ontwikkeling van een digitaal overdrachtsdossier. 2. Waarborgen en voorwaarden voor de kwaliteit van het onderwijs Discussie bestuursvorm openbaar onderwijs In 2007 hebben we ons intensief bezig gehouden met de vraag wat het openbaar onderwijs bijzonder maakt. Met een startnotitie als leidraad is gesproken met ouders, leerlingen en medewerkers. Onderwerpen daarin waren het onderwijs, de maatschappelijke verbinding, de medewerkers en passend onderwijs. Op basis van deze gesprekken is de startnotitie uitgewerkt in een visienota en onderliggende beleidsplannen. Managementstatuut & Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Primair Onderwijs (GMR PO) Door de discussie over de bestuursvorm is een managementstatuut, dat van rijkswege vereist wordt, wel voorbereid, maar nog niet definitief gemaakt. Wel is gestart met een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad in het Primair Onderwijs. Ook zijn de voorbereidingen gestart voor een GMR VO en nieuwe reglementen voor de Medezeggenschapsraden voor de scholen. Dit is om te voldoen aan de eisen van de nieuwe wet Medezeggenschap Scholen. Dienstverleningscontracten Vanaf het schooljaar 2005-2006 wordt in het voortgezet onderwijs gewerkt met dienstverleningscontracten. Het deel personeelsbeleid moet hierin nog opgenomen worden. Voor de dienstverleningscontracten PO geldt dat, gezien de discussie over de bestuursvorm van het openbaar onderwijs en andere wettelijke trajecten zoals bijv. het managementstatuut, alleen voorbereiding voor de contracten heeft plaatsgevonden. Tussenschoolse opvang (TMO/BSO) Voor het schoolbestuur bestaat m.i.v. 1 augustus 2006 de verantwoordelijkheid voor de tussenschoolse opvang. Per 1 augustus 2007 is dit verbreed naar voor- en naschoolse opvang. Het openbaar onderwijs ontwikkelt zich als kindorganisatie, waarin naast onderwijs een voor- en naschools aanbod is.. Er ontstaat zo een dagindeling waarbij onderwijs, opvang en vrije tijd op elkaar aansluiten. Ook voor medewerkers geeft dit meer perspectief door combinatiefuncties mogelijk te maken. We hebben er niet voor gekozen om als openbaar schoolbestuur de buitenschoolse opvang aan te bieden. Vanuit een strategische samenwerking met kinderopvangorganisaties wordt voor de lange termijn gewerkt aan een integraal en breed aanbod voor kinderen onder de paraplu van de Lokaal Educatieve Agenda.


95

Integraal instrument voor kwaliteitszorg, tevredenheidsonderzoek en visitatie PO De ontwikkeling van de kwaliteitszorg op de scholen voor primair onderwijs is beschreven in de nota ‘Kwaliteitszorg: keuzes voor de toekomst in samenhang’. In schooljaar 2006-2007 is ‘Werken met Kwaliteit’, een instrument voor integrale kwaliteitszorg, op alle basisscholen ingevoerd. Dit betekent dat alle scholen werken middels dezelfde systematiek op het terrein van kwaliteitszorg. Daarnaast is in het kader van ‘de school als Lerende Organisatie’ het project ‘collegiale visitatie & benchmarking’ zijn derde jaar ingaan met twee nieuwe scholenkoppels: Borgman/Catamaran en Doefmat/A.M.G. Schmidt. Deze vier scholen hebben, als pilotscholen binnen Drempels Weg, als gezamenlijk thema ‘inclusief onderwijs’ gekozen. Tenslotte hebben ruim de helft van de scholen een oudertevredenheidsonderzoek afgenomen en de resultaten hiervan verwerkt in het schoolplan voor de periode 2007-2011. Onderwijskwaliteit Voortgezet Onderwijs De praktijk van kwaliteitszorg in de scholen is geïnventariseerd met behulp van een scan die de zes VO-scholen hebben ontwikkeld. De scan levert een goed en compleet beeld op van de stand van zaken van kwaliteitszorg. De scan levert ook de input voor de kwaliteitsbeleidsplannen, die de VO-scholen hebben geschreven. Tenslotte hebben de scholen een keuze gemaakt voor het gezamenlijk instrument ‘VO-spiegel’ en gaan ze aan de slag met zelfevaluatie en visitatie. De ‘VO-spiegel’ is aanvullend op het huidige instrumentarium van de scholen en biedt maximale flexibiliteit. Daarnaast biedt het systeem mogelijkheden voor interne en externe benchmarking. 3. Adequaat personeelsbeleid Arbeidsomstandigheden en ziekteverzuim In de notitie “Verzuimbeleid is sturen op gezondheid” zijn gerichte maatregelen afgesproken om het ziekteverzuim in het openbaar onderwijs terug te dringen en de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Afgelopen schooljaar is o.a. een pilot ‘terugdringing ziekteverzuim en terugdringing ongewenste omgangsvormen’ gestart. De acties op dit terrein hebben geleid tot de volgende resultaten: • Het ziekteverzuimpercentage in het basisonderwijs is op 31 juli 2007 7,9 procent; • Het ziekteverzuimpercentage in het speciaal onderwijs is op 31 juli 2007 6,1 procent; • Het ziekteverzuimpercentage in het voortgezet onderwijs is op 31 juli 2007 5,3 procent. Personeels- en organisatieontwikkeling: competentiemanagement primair onderwijs De wet Beroepen in het Onderwijs (BiO) schrijft voor dat er bekwaamheidseisen komen als kwaliteitsnorm voor het onderwijspersoneel in basis, speciaal en voortgezet onderwijs. Voor het basisonderwijs zijn de volgende resultaten geboekt: • Op 75 procent van de scholen is het competentieprofiel voor de groepsleerkracht gereed; • Op 50 procent van de scholen is het competentieprofiel voor de directeur gereed; • 40 procent van de groepsleerkrachten beschikt over een ingevuld bekwaamheidsdossier. 4. Goede onderwijshuisvesting Duurzaam binnenklimaat Voor drie projecten is afgelopen jaar een projectplan gemaakt: WIN energie, CO2 OK en Houd Schoon. Het programma is naar aanleiding van belangstelling vanuit de gemeente Groningen ontwikkeld door Van Hall Larenstein training & consultancy, Milieufederatie Groningen en IVN Consulentschap. Het programma richt zich op leerkrachten, ondersteunend personeel, leerlingen en het gebouw van basisscholen. Onderhoud & schoolschoonmaak Het openbaar onderwijs streeft naar een veilige leer- en werkomgeving voor alle 16 duizend leerlingen en 1.900 personeelsleden. In de laatste drie tot vier jaar is de nadruk komen te liggen op extra Gemeenterekening 2007

96

inspanningen voor weten regelgeving/arbo en veiligheid. Om achterstand te voorkomen hebben we voor schooljaar 2006-2007, samen met de schooldirecties, een tienjarig onderhoudsplan gemaakt en is er twee ton euro extra uitgetrokken voor het onderhoud. Voor de schoonmaak is een breed kwaliteitssysteem opgezet om de controle op de schoonmaak een zo objectief mogelijk karakter te geven. Er worden extra preventieve maatregelen getroffen om het vuil buiten de schoolgebouwen te houden en de hygiëne te verbeteren. In 2007 zijn de toiletgroepen aangepakt. Deelprogramma Welzijn en Zorg Het tweede deelprogramma, Welzijn en Zorg, bestaat uit drie onderdelen: Vitale buurten, Zorgen voor morgen en Uit de Goot. Deze beleidsonderdelen vallen deels onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De WMO wordt in een aparte paragraaf in deze jaarrekening behandeld (paragraaf 3.10). We gaan in dit hoofdstuk wel in op de WMO pilot die OCSW heeft begeleid en de drie nieuwe subsidieregelingen voor OCSW die de WMO met zich mee heeft gebracht. Verder is in 2007 het Nieuw Lokaal Akkoord nader ingevuld. In 2008 ontvangt uw raad hierover een uitgebreide rapportage. Een aantal concrete activiteiten zijn in 2007 uitgevoerd, deze zijn in onderstaande tekst vermeld. Activiteiten in 2007 1. Vitale buurten Sociale cohesie en participatie In september 2007 is het project ‘proeftuin WMO Paddepoel’ afgerond. Doel van dit project was om in de wijk Paddepoel proefondervindelijk te bezien, en te meten, of de onderlinge samenhang door middel van een combinatie van opbouwwerk, sociale activering en vrijwilligerswerk effectief kon worden verbeterd. Stiel heeft in samenwerking met andere organisaties, zoals de MJD, Humanitas, woningbouwcorporaties en ouderenorganisaties door de inzet van opbouwwerkers gezorgd voor meer ontmoetingen tussen de bewoners van de wijk. Door samenwerking tussen de proeftuin en het project Samen Actief van SoZaWe hebben mensen met een uitkering vrijwilligerswerk kunnen doen in de wijk. In Lewenborg werden in dit kader via een dialoogmethode wijkbewoners en professionals betrokken bij het ontwikkelen van WMO-beleid op wijkniveau. In het WMO meerjarenprogramma ‘WMO.groningen.nl’ geven wij een vervolg aan de succesvolle onderdelen van deze WMO pilot. Om implementatie van het project in de wijk binnen het reguliere opbouwwerk te waarborgen, is vanuit het budget Nieuw Lokaal Akkoord subsidie verleend aan stichting Stiel voor een vervolg in de maanden oktober tot en met december 2007. Volwasseneneducatie Per 1 januari 2007 worden de middelen voor volwasseneneducatie uitgekeerd binnen GSB III als onderdeel van de brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV). De overgang naar GSB III heeft consequenties gehad voor het budget. Het budget voor volwasseneneducatie is met ongeveer 30 procent ten opzichte van 2006 afgenomen. De daling is vooral veroorzaakt door de uitname van middelen NT2 ten behoeve van de uitvoering van de Wet Inburgering. Inburgering (NT2onderwijs) maakte tot de invoering van de Wet Inburgering deel uit van het educatieaanbod dat met zogenaamde WEB-middelen werd gefinancierd. Op het moment dat de subsidieafspraken voor 2007 gemaakt werden, waren nog niet alle consequenties van de teruggang in subsidie bekend. In de eerste helft van 2007 hebben de ROC’s het educatiepakket uit 2006 ongewijzigd voortgezet. Gezien de teruggang in het budget en de bepalingen van het GSB is in de tweede helft van 2007 een aantal bijsturingsmaatregelen doorgevoerd.


97

Het educatieve programma 2007 bestond uit een aantal onderdelen: Sociale redzaamheid, Breed maatschappelijk functioneren, Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs en NT2 gericht op alfabetisering. Daarnaast is er in 2007 extra aandacht geweest voor ouderparticipatie op Vensterscholen en ondersteuning van het vrijwilligerswerk op wijkniveau. De volgende cursussen zijn uitgevoerd bij het Alfacollege: - Cursussen voor vrijwilligers voor Meer Bewegen voor Ouderen activiteiten - Ontwikkeltraject oudereducatie De trajecten ‘Ondersteuning vrijwilligers kinderactiviteiten’ en de training ‘vrijwillige gastvrouwen’ zijn nog in uitvoering.. Voor de training gastvrouwen is tot nu toe weinig belangstelling, slechts 5 vrouwen hebben meegedaan. Het tweede geplande traject is dan ook niet van start gegaan. Opbouwwerk In 2007 hebben we het opbouwwerk in de prioriteitswijken voortgezet. Hierbij vond in de Tuinwijk, de Hoogte, Beijum-Oost en de Wijert de ‘Heel de buurt’aanpak plaats, deels gefinancierd door de provincie. Incidenteel is ook opbouwwerk in Selwerd uitgevoerd. Naast het reguliere opbouwwerk zijn in 2007 diverse incidentele subsidies verleend voor projecten met als doel bewoners tijdelijk (extra) te ondersteunen. Voorbeelden hiervan zijn de ondersteuning van de Scheepsraad en het bestuur van BSV Corpus. Het project Buurtbemiddeling is in 2007 in de Indische Buurt/ de Hoogte uitgevoerd. Buurtbemiddeling is het bemiddelen door twee onafhankelijke, onpartijdige bemiddelaars tussen buren of personen uit een buurt die een conflict met elkaar hebben. De bemiddelaars zijn getrainde lokale vrijwilligers. Vanwege het succes in de Indische Buurt/ de Hoogte zijn er in 2007 plannen gemaakt om het project Buurtbemiddeling stedelijk in te voeren. Vanwege onvoldoende middelen is dit nog niet ten uitvoer gebracht. Ontmoetingsplekken en sociaal-culturele activiteiten Op 1 januari 2007 is - na een overgangsperiode - de accommodatienota Anders en Beter ingevoerd. Met de nota komen we tot een goed gespreid en algemeen toegankelijk aanbod van sociaal-culturele accommodaties (buurtcentra en speeltuinen) die op een verantwoorde wijze worden geëxploiteerd, beheerd en onderhouden. De voortgang hiervan wordt beschreven in de periodieke voortgangsrapportages die uw raad van ons ontvangt. Met de invoering van de accommodatienota hebben we het beheer van de accommodaties centraal geregeld bij de Werkprojecten Groep. Buurtcentra en speeltuinen krijgen volgens de normen van de nota Anders en beter uren beheer door de gemeente gesubsidieerd. Daarnaast kunnen besturen van accommodaties zelf nog extra beheer inkopen bij de Werkprojecten Groep. Uitzonderingen zijn gemaakt voor het beheer van een aantal Multifunctionele Centra (MFC’s), dat door hen zelf uitgevoerd kan worden. In 2007 hebben we het knelpunt in het beheer van de Strinke opgelost met incidentele middelen uit nieuw beleid. In 2007 zijn Sonde 2000 en buurtcentrum Tuinwijk gefuseerd. Drie buurtcentra in Beijum gingen samen verder in één nieuwe stichting. De samenwerking tussen de accommodaties vindt plaats op wijkniveau in de plangroepen van de Vensterscholen. Daar vindt afstemming van de activiteiten plaats. BSV Oosterpoort en BSV Kreukelhof hebben in 2007 subsidie ontvangen in het kader van de afbouwregeling van de accommodatienota Anders en Beter. Vroegsignaleren, interveniëren en activeren In 2007 hebben we een vervolg ontwikkeld op de interventieteam-methodiek in Beijum. Tevens zijn in enkele wijken al buurtteams actief en breiden we deze aanpak (op maat) uit naar andere wijken.


98

In 2007 is voor het eerst een jaarverslag van de vijf Meldpunten Overlast en Zorg uitgebracht, op basis van de verbeterde registratie. Het aantal meldingen is de afgelopen jaren nagenoeg gelijk gebleven en bedroeg in 2006 2934. Het aantal bellers was in dat jaar 2094; een aantal mensen heeft dus vaker dan een keer het Meldpunt Overlast en Zorg gebeld. Het aantal meldingen over 2007 is nog niet bekend. Vrijwilligers Het geld dat uw raad in 2006 voor Nieuw Beleid Vrijwilligers beschikbaar heeft gesteld, is gedeeltelijk in 2007 ingezet. De nota ‘Sociaal Kapitaal’ voor het vrijwilligersbeleid is in een actief proces tussen burgers en instellingen en gemeente in 2007 tot stand gekomen en in november 2007 vastgesteld door uw raad. Het vrijwilligersfonds is in 2007 opnieuw opgestart. Met behulp van middelen uit dit fonds en eventueel ondersteund door de Vrijwilligerszaak van Stiel kunnen burgers en vrijwilligers activiteiten realiseren die de sociale samenhang in onze stad ten goede komen. In 2007 is verder geïnvesteerd in de digitale vrijwilligersvacaturebank van stichting Stiel. 2. Zorgen voor Morgen: Wonen, zorg en welzijn voor ouderen Vooral op wijkniveau kan, conform de doelstelling van de WMO, door een combinatie van wonen, zorg en welzijn de participatie worden verbeterd. In februari 2006 heeft uw raad hiertoe de visie en het actieprogramma Zorgen voor Morgen 2 vastgesteld. Op basis daarvan maken we een invulling wat we in de stad als basisvoorzieningen willen en waar we de zogenoemde wijkservicegebieden willen realiseren. Dit in eerste instantie voor ouderen, maar waar het kan ook in combinatie met onze (toekomstige) inzet voor mensen met een beperking. In 2007 is een convenant ondertekend waarin 19 organisaties in de stad Groningen de afspraken hebben vastgelegd. Betrokken organisaties zijn het zorgkantoor, de woningbouwcorporaties, (thuis)zorginstellingen, Maatschappelijke Juridische Dienstverlening (MJD), Stichting Stiel, Humanitas, Novo en de Zijlen. Bij de ontwikkeling van beleid betrekken we bewoners. De middelen voor het Nieuw Lokaal Akkoord worden nadrukkelijk ingezet op basis van prioriteiten die de wijkbewoners zelf aangeven. In het kader van ‘Zorgen voor Morgen’ organiseren wij klankbordgroepen op wijkniveau voor het ontwikkelen van de wijkservicegebieden. In deze wijkservicegebieden worden de functies van de verschillende aanbieders op het gebied van welzijn, wonen en zorg in samenhang aangeboden. In vier wijken, te weten Corpus den Hoorn, De Wijert Noord, Vinkhuizen en Paddepoel zijn bij wijze van experiment een tweetal ketenondersteuners aangesteld, die de samenwerking moeten bevorderen en faciliteren. In Vinkhuizen, Paddepoel en Corpus den Hoorn zijn we gestart met steun- en informatiepunten voor alle vragen op het terrein van welzijn, wonen en zorg. Dit gebeurt in nauwe samenhang met het stedelijk lokale loket. In 2007 is in samenwerking met de dienst RO/EZ een convenant met alle bewonersorganisaties voorbereid. Hierin worden de afspraken tussen bewonersorganisaties en stadsbestuur vastgelegd. In 2007 is voor de groep alleenstaanden 75+ het huisbezoek gehandhaafd in de wijken Vinkhuizen, Paddepoel, Corpus den Hoorn Noord en de Wijert Noord. Er is een start gemaakt met het huisbezoek aan deze groep in de wijken Hoornse Meer en De Wijert Zuid. In Vinkhuizen is in 2006 een methodiek ontwikkeld voor de ondersteuning van mantelzorgers. Uitbreiding van deze methodiek naar de wijken Corpus den Hoorn, de Wijert Noord en Paddepoel stond voor 2007 gepland maar kon niet volledig doorgaan door uitvoeringsproblemen als gevolg van langdurige ziekte bij Humanitas. Er werden wel voorbereidingen getroffen voor deze uitbreiding. De plannen voor 2007 zullen in 2008 alsnog worden uitgevoerd. Hiermee hebben we de ondersteuning van mantelzorgers verbeterd en het gevaar van overbelasting tegengegaan. Ook in 2007 zijn ouderen door vrijwilligers van de vier Hulpdiensten ondersteund, zodat zij langer zelfstandig kunnen blijven wonen. De vrijwilligers van de Hulpdiensten werden bijgestaan door Humanitas. In 2007 heeft de Hulpdienst Noord-West zichzelf opgeheven. Humanitas neemt de werkzaamheden over. De Hulpdiensten Centrum en Noord-Oost zijn gefuseerd. In Paddepoel heeft


99

Humanitas de Hulpdienst samen met Stiel ter hand genomen. Er is gestart met de verbinding van de hulpdienstactiviteiten aan het nieuw ontwikkelde STIP. Over het algemeen is het aantal vrijwilligers bij de Hulpdiensten in 2007 afgenomen en heeft een groot deel van hen inmiddels een zeer hoge leeftijd bereikt, hetgeen zal betekenen dat het huidig aantal vrijwilligers verder zal afnemen. Het Gilde is een project van Humanitas met als doel 55+-ers de mogelijkheid te bieden om maatschappelijk actief te worden en te blijven door hun ervaring, kennis, deskundigheid aan anderen over te dragen. In de eerste zes maanden van 2007 heeft het Gilde met diverse activiteiten in totaal 715 mensen bereikt. Voorbeelden van activiteiten zijn de Stadsgidsen en het project Hanzestad Groningen, waarbij vrijwilligers met kennis van historie het verhaal over de ontstaansgeschiedenis van een aantal historische gebouwen in de stad vertellen en informatiebijeenkomsten worden georganiseerd. Wij voeren samen met de GGD de signalering en de aanpak van ouderenmishandeling uit. Hiertoe hebben we de netwerken op wijkniveau, waarvan de MJD trekker is, beter geëquipeerd door middel van voorlichting en deskundigheidheidsbevordering. 3. Uit de goot In 2007 hebben we een aanzet gemaakt voor een volledige herziening van Uit de Goot. In deze nota komen we tegemoet aan de wens van de staatssecretaris van VWS voor een plan van aanpak voor de doelgroep van de Maatschappelijke Opvang. Samenwerking en ketenafspraken Ook in 2007 hebben we op basis van goede samenwerking en korte lijnen de doelstellingen van “Uit de Goot” verder ingevuld. Vanuit de uitvoeringsinstellingen is gewerkt aan het verbeteren van de keten. Het aantal cliënten van de VNN en Toevluchtsoord is toegenomen. In het kader van de ‘dubbele diagnose’ en de invulling van de OGGz-activiteiten in stad en regio in het kader van de WMO is een goede samenwerking op gang gekomen tussen Lentis (voorheen GGz Groningen) en de VNN. Huisvesting kwetsbare personen Voor het huisvesten van kwetsbare personen die problemen hebben bij het zelfstandig wonen, overlast veroorzaken of dreigen te verloederen, bestaat de aanpak Huisvesting Kwetsbare Personen. Wanneer het gaat om ingewikkelde problematiek en bijvoorbeeld meerdere hulpverleners, dan doet Woonkans de trajectbegeleiding. Er is veel vraag naar deze dienstverlening en de begeleiding van de gezinnen loopt vaak langer door dan de oorspronkelijke planning. Om deze reden ontstond er een grote werkvoorraad. Samen met de corporaties is ervoor gekozen tijdelijk meer personeel in te zetten om deze voorraad weg te werken. Nazorg na detentie Per jaar komen circa 650 Groningse personen vanuit detentie weer in de Groningse samenleving. In de zomer van 2007 is een coördinatiepunt ‘Nazorg Detentie’ opgezet, om met de ex-gedetineerde voor te zorgen dat het wonen, eventuele zorg, id-documenten en een uitkering geregeld zijn. Dit coördinatiepunt wordt aanvankelijk voor één jaar met 40 duizend euro, - gefinancierd. Veelplegers Uit de totale groep veelplegers is door de politie, het OM en de reclassering regiobreed een lijst samengesteld van 130 zéér actieve veelplegers13 (waarvan ruim 100 in de stad), die naar verhouding verantwoordelijk zijn voor de meeste criminaliteit en overlast. Voor elk van deze 130 veelplegers is door deze organisaties en het gevangeniswezen één plan van aanpak afgesproken. Indien nodig wordt dat plan aangepast in het maandelijkse casusoverleg veelplegers, dat onder voorzitterschap staat van het OM.

13

Zeer actieve veelpleger: een persoon van 18 jaar of ouder die over een periode van 5 jaren (waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt), meer dan 10 PV’s tegen zich zag opgemaakt, waarvan tenminste 1 in het peiljaar.


100

Persoonlijk herstelplan (PHP) Een persoonlijk herstelplan is een sluitende aanpak op individueel niveau met als doel mensen zo snel mogelijk uit een langdurige, uitzichtloze en kostbare uitkeringssituatie te halen. Het aantal mensen met een Persoonlijk herstelplan is dit jaar toegenomen; in 2007 hebben 23 klanten een persoonlijk herstelplan gekregen (in 2006 15). Voor cliënten in de Top 15 en voor PHP-cliënten zijn extra casemanagers aangesteld. Samenwerkende instanties zijn Stichting Huis, MJD, VNN, Lentis, WPG en vanuit de gemeente HVD, OCSW en SOZAWE. Het blijft moeilijk alle organisaties ook te binden op de afspraken in de plannen. Om dit te verbeteren is een handboek ontwikkeld. Begin 2008 is een evaluatie afgerond. Op basis daarvan geven we richting aan de verdere invulling van de persoonlijk herstelplannen, die we in het kader van het Stedelijk Kompas gaan inzetten. Huiselijk geweld Het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) draaide in 2007 volledig. Er was een sterke stijging van aanmeldingen (rond de 700 gezinnen in 2007), waardoor de druk op het ASHG toenam. De gemeente Groningen heeft hiervoor in 2007 extra middelen ter beschikking gesteld. In 2007 is proefgedraaid met een monitor huiselijk geweld. De pilot daderaanpak is met goed resultaat afgerond. De aanpak heeft een nieuwe werkwijze ‘eerste hulp bij huiselijk geweld’ in Groningen opgeleverd. Bij deze aanpak is het de bedoeling dat direct na melding van huiselijk geweld de hulpverlening start. Dak- en thuislozenmonitor In december 2007 is de daken thuislozenmonitor 2006 gepresenteerd. Het totale aantal mensen dat met maatschappelijke opvang te maken heeft blijft stabiel op ongeveer 800. Hiervan komt het merendeel uit een van de noordelijke provincies. Jaarlijks heffen de in- en uitstroom van de daken thuislozen elkaar zo goed als op. Wel is er over de gehele periode tussen 2003 en 2006 een lichte toename in uitstroom te zien. Een grote groep (80 procent) van de dak -en thuislozen die uitstroomt uit de maatschappelijke opvang, zien we nooit terug (tot zover de monitor loopt). Twintig procent is na een half jaar of langer opnieuw genoodzaakt gebruik te maken van de maatschappelijke opvang. Op grond van een 80 procent uitstroom kan geconcludeerd worden dat de aanpak van de opvang succesvol is. Uitstroom en doorstroom voorzieningen bevorderen De vernieuwende werkwijze van de instellingen zullen pas zichtbaar zijn bij de monitor gegevens over 2008. Nieuw Beleid 2007-2010 Nieuwbouw VMBO en verbouwing Hoogkerk In 2007 is het stedenbouwkundig plan VMBO-Noordoost opgesteld. Hierbij is een uitvoerige procedure gehanteerd zodat bewoners optimaal bij de ontwikkeling hiervan zijn betrokken. In januari 2008 heeft uw raad dit plan vastgesteld. Voor de uitvoering van dit plan is een architectkeuze volgens Europese aanbesteding afgewikkeld. De architect is inmiddels in overleg met de scholen aan de slag. In het najaar van 2007 zijn de financiële kaders geactualiseerd en op basis daarvan heeft uw raad krediet beschikbaar gesteld voor de uitwerking van het stedenbouwkundig plan, de voorbereiding van de nieuwbouw VMBO-Noordoost en de realisering van het nieuwe, compacte sportpark Lewenborg. Eind 2007 is geld vrijgemaakt voor de verbouwing van de Vensterschool Hoogkerk. Met deze verbouwing lossen we het probleem in het beheer daar op. Schoolzwemmen In 2007 is 100 duizend euro extra beschikbaar gesteld voor schoolzwemmen. Dit bedrag is geheel besteed en daarnaast is een tekort ontstaan van 127 duizend euro.


101

Investeren in jeugd en jongeren Er is in de begroting 2007 extra geld uitgetrokken voor investeringen in jeugd en jongeren. om daarmee een aantal knelpunten op te lossen (520 duizend euro). Deze extra gelden zijn als volgt besteed: - integrale jeugdzorg (uitvoeren gemeentelijke verantwoordelijkheid voor nieuwe wettelijke taken op het gebied van de jeugdzorg: 120 duizend euro) - licht pedagogische hulpverlening (12+) (80 duizend euro) - Centra voor Jeugd en Gezin (uitvoeren loketfunctie: 100 duizend euro ) - uitbreiding van de formatie leerplicht (40 duizend euro) - sportcoördinatoren (handhaving deel bestaande inzet: 100 duizend euro) In 2007 is nieuw beleidsgeld ingezet voor het handhaven van sportcoördinatoren bij de Vensterscholen. - exploitatie van Vensterscholen (oplossen tekort op activiteiten en gebruik sportaccommodaties: 80 duizend euro) Sociale infrastructuur in prioriteitswijken In 2007 hebben we het knelpunt in het beheer van de Strinke opgelost met incidentele middelen uit nieuw beleid. Eind 2007 is geld vrijgemaakt voor de verbouwing van de Vensterschool Hoogkerk. Met deze verbouwing lossen we het probleem in het beheer daar op. Het onderdeel buurtconciërges van de Werkprojecten Groep hebben we in 2007 op hetzelfde niveau kunnen houden. In 2007 is het jaarlijkse budget voor bewonersondersteuning met 60 duizend euro verhoogd. Met dit extra geld kunnen meer activiteiten worden georganiseerd. In 2007 is 51 duizend euro uitgegeven aan onder andere de ondersteuning van de Woonschepenhaven, extra subsidie Buurtcentra Besturen Overleg Groningen (BBOG) en een bijdrage aan het project Samen Actief Beijum, uitgevoerd door Stiel. Stiel In 2006 kwam Stiel financieel in de problemen. Uw raad heeft toen incidenteel geld beschikbaar gesteld om het voortbestaan van de stichting te waarborgen. Eén van de oorzaken van de problemen was de te lage kostprijs. In 2007 is structureel 80 duizend euro beschikbaar gesteld, waardoor de activiteiten van het opbouwwerk en de Vrijwilligerszaak op het niveau van 2006 gehandhaafd konden worden. Wet maatschappelijke ondersteuning Op 1 januari 2007 is de Wet Maatschappelijke Onsdersteuning (WMO) ingevoerd. Daar waar mogelijk zijn de veranderingen die dit met zich mee heeft gebracht zoveel mogelijk geintgreerd in het bestaande beleid (bijvoorbeeld in ‘Zorgen voor Morgen). Zie hiervoor ook paragraaf 2.4.3. Daarnaast zijn er een drietal specifiek subsidieregelingen overgeheveld naar de gemeente. Het betreft de regelingen Coördinatie Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorgondersteuning (CVTM), Vorming Training en Advies vrijwilligers (VTA) en Diensten bij Wonen met Zorg,. Zoals door uw raad in december 2006 besloten zijn in 2007 de CVTM activiteiten van 2006 ook in 2007 gecontinueerd. Voor de vrijval in de CVTM middelen en de middelen voor Vorming, Training en Advies konden na overleg met het projectbureau WWZ gemeenten uit de provincie en instellingen subsidieverzoeken indienen voor eenmalige projecten. In 2007 heeft na intensief overleg de provincie voor 2008 de subsidiëring van het provinciaal coördinatiepunt mantelzorgondersteuning overgenomen. In 2008 besluit de provincie in haar nieuw te formuleren welzijnsbeleid of deze provinciale coördinatie ook in volgende jaren door haar gecontinueerd zal worden. De middelen voor de regeling Diensten bij Wonen met Zorg zijn voor circa de helft besteed aan het actualiseren van de Seniorenwijzer. De middelen zijn nu onderdeel van de integratie uitkering Wmo geworden. Zoals in het Meerjarenprogramma Wmo is opgenomen wordt met deze gelden in 2008 een nieuw wijkgericht dienstenaanbod ontwikkeld.


102

2.7.4


Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 6.01 OCSW 6.02 OCSW 6.03 OCSW 6.04 OCSW 6.05 OCSW 6.06 OCSW 6.07 OCSW 6.22 OCSW 6.25 OCSW 6.26 OCSW 6.27 OCSW 6.28 OCSW 6.29 OCSW 6.30 OCSW 6.31 OCSW 6.32 OCSW

Baten 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.22 6.25 6.26 6.27 6.28 6.29 6.30 6.31 6.32

OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW

Productgroep


Rekening 2007

Verschil

Basisonderwijs (Voortgezet) speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Huisvesting scholen Kansenbeleid / Vensterscholen Volwasseneneducatie Overige projecten onderwijs Emancipatiezaken Sociaal cultureel werk Kinderopvang Maatschappelijke dienstverlening Jeugdhulpverlening Ouderenbeleid Gehandicaptenbeleid Maatschappelijke opvang Verslaafdenhulpverlening Totaal lasten

37.888 12.793 46.866 12.445 3.722 3.883 4.809 283 10.503 3.859 2.404 1.011 989 41 7.066 3.500 152.062

39.309 13.075 51.593 16.062 6.066 1.710 5.264 408 13.007 4.092 2.557 1.241 1.085 121 10.006 3.476 169.072

50.233 18.925 56.921 14.879 6.151 1.767 5.331 418 12.641 5.322 2.538 1.564 1.051 120 10.130 3.476 191.469

10.924 5.850 5.328 -1.183 85 57 67 10 -366 1.230 -19 323 -34 -1 124 0 22.397

Basisonderwijs (Voortgezet) speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Huisvesting scholen Kansenbeleid / Vensterscholen Volwasseneneducatie Overige projecten onderwijs Emancipatiezaken Sociaal cultureel werk Kinderopvang Maatschappelijke dienstverlening Jeugdhulpverlening Ouderenbeleid Gehandicaptenbeleid Maatschappelijke opvang Verslaafdenhulpverlening Totaal baten

37.137 12.473 46.413 509 1.861 3.837 1.777 80 806 414 0 246 0 0 6.380 2.824 114.757

38.558 12.755 51.140 1.511 3.982 1.664 2.092 80 1.059 467 73 246 11 0 9.265 2.800 125.703

49.476 18.605 56.468 1.981 4.296 1.721 2.073 88 2.940 1.889 47 593 22 0 9.388 2.800 152.386

10.918 5.850 5.328 470 314 57 -19 8 1.881 1.422 -26 347 11 0 123 0 26.683


-37.305

-43.369

-39.083

4.286

0 390

0 3.166

0 3.166

0 0

-36.915

-40.203

-35.917

4.286

Reserve mutaties Totaal toevoegingen Totaal onttrekkingen Totaal saldi na reserve mutaties


103

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 6.28 OCSW 6.04 OCSW 6.07 OCSW 6.25 OCSW 6.25 6.25 4.08

Productgroep Project oud en neiuw (2006/2007) Nieuwbouw VMBO * Schoolzwemmen Investeren in jeugd en jongeren Sociale infrastructuur en OCSW prioriteitswijken OCSW Stiel HVD Invoeringskosten WMO * Totaal nieuw beleid

Begroting 2007 (i) (s) 30 550 100 520

Realisatie 2007 (i) (s) 30 0 100 520

500 80

308 80

300 400

1.680

300 400

938

Toelichting 6.01 Basisonderwijs 0,0 miljoen euro Voor de inhoudelijke prestaties verwijzen wij naar het schoolbestuurlijk jaarverslag. De afwijking ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door de introductie van de lumpsum in het afgelopen schooljaar. Deze nieuwe financiering heeft geleidt tot wijziging in de bijbehorende administratieve systematiek en de manier van interne verrekeningen tussen scholen en de bovenschoolse budgetten. Hierdoor worden zowel de baten als lasten ca 6 miljoen euro hoger. Daarnaast wordt de afwijking verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 4,6 miljoen euro. Deze wordt gecompenseerd door hogere rijksvergoedingen ad 3,4 miljoen euro en overige inkomsten derden ad 1,2 miljoen euro. 6.02 (voortgezet) speciaal onderwijs 0,0 miljoen euro Voor de inhoudelijke prestaties verwijzen wij naar het schoolbestuurlijk jaarverslag. De afwijking ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door de introductie van de lumpsum in het afgelopen schooljaar. Deze nieuwe financiering heeft geleidt tot wijziging in de bijbehorende administratieve systematiek en de manier van interne verrekeningen tussen scholen en de bovenschoolse budgetten. Hierdoor worden zowel de baten als lasten ca 1,3 miljoen euro hoger. Daarnaast wordt de afwijking verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 1,1 miljoen euro. Verder wordt door het openbaar onderwijs de administratie gevoerd van een aantal samenwerkingsverbanden waarbinnen ze als partner participeert. Deze lasten en baten ad 3,4 miljoen euro waren niet in de begroting opgenomen, maar komen wel in de rekening tot uitdrukking. 6.03 Voortgezet onderwijs 0,0 miljoen euro Voor de inhoudelijke prestaties verwijzen wij naar het schoolbestuurlijk jaarverslag. De afwijking wordt ten opzichte van de begroting wordt verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 600 duizend euro. De huisvestingslasten zijn 2,6 miljoen euro toegenomen door nieuwe projecten zoals Technasium en Praktijk gerichte leeromgeving op 3 VO-scholen. De overige exploitatielasten van de scholen zijn met 1,4 miljoen euro gestegen. Hiertegenover staan ook Rijksvergoedingen en overige baten. Verder wordt door het openbaar onderwijs de administratie gevoerd van een aantal samenwerkingsverbanden waarbinnen ze als partner participeert. Deze lasten en baten ad 700 duizend euro waren niet in de begroting opgenomen, maar komen wel in de rekening tot uitdrukking. 6.04 Huisvesting Scholen • Lasten De afwijking doet zich voornamelijk voor in kapitaallasten Nieuwbouw VMBO. In 2007 is het stedenbouwkundig plan opgesteld en zijn er, conform raadsvoorstel van 28/3/2007, aanpassingen bij VMBO scholen gerealiseerd. De verdere uitvoering van de nieuwbouw wordt in 2008 ter hand genomen conform raadsvoorstel van 28/11/2007 waarna hogere kapitaallasten worden gerealiseerd. • Baten Ultimo 2007 is een pand aan de Sumatralaan 18 verkocht. De verkoopopbrengst wordt gestort in een bestemmingsreserve (raadsbesluit 20/02/2008).


104

6.25 Sociaal cultureel werk Concernresultaat: • Nieuw beleid marktplaats • Nieuw beleid sociale infrastructuur • Verkoopopbrengst voormalige welzijnspanden Dienstresultaat: • Vrijval verbouw sociaal culturele accommodaties • Vrijval onderhoud sociaal culturele accommodaties • Afrekening subsidies voorgaande jaren • Overige afwijkingen

2,2 miljoen euro V 350 192 1.342

V V V

120 10 235 2

V V V N

De toezegging aan woningbouwvereniging IN voor het Ouder Kind Centrum van 350 duizend euro is inmiddels uitbetaald. Voor de verbouw van het Dok ten behoeve van de Marktplaats zijn voorbereidingskosten gemaakt in 2007 van in totaal 14 duizend euro. Dit bedrag is ten laste van het dienstresultaat gebracht. De incidentele vrijval voor de verbouwing van het DOK bedraagt derhalve 350 duizend euro. Wij stellen voor dit budget beschikbaar te houden en doen daarvoor een bestemmingsvoorstel. De vrijval op de beleidsmiddelen sociale infrastructuur wordt bepaald door eenmalige vrijval op het raadsvoorstel sociale infrastructuur in prioriteitswijken 134 duizend euro, vrijval bewonersorganisaties 48 duizend euro en vrijval buurtconciërges 10 duizend euro. Voor deze vrijval heeft uw raad 19 december 2007 een bestedingsvoorstel goedgekeurd. De gemeente Groningen heeft een drietal voormalig welzijnspanden verkocht. De netto opbrengst bedraagt 1,342 miljoen euro. In het kader van de accommodatienota voor welzijnsaccommodaties zijn structurele budgetten beschikbaar gesteld. Voor de categorieën verbouw en onderhoud is in totaal 130 duizend euro minder uitgegeven dan begroot. Op afrekening subsidies voorgaande jaren wordt een voordeel genoteerd van 235 duizend euro.

6.26 Kinderopvang 0,2 miljoen euro V Uit het rekeningsresultaat 2006 is 65 duizend euro beschikbaar gesteld om na de bouw van het jeugdcentrum van Jabalya te komen tot een goed jeugdbeleid. Gezien de onrustige situatie in de Gazastrook in Palestina in het afgelopen jaar is het niet mogelijk gebleken onze (morele) verplichtingen aan Jabalya na te komen. Naar het zich laat aanzien komt daar de komende jaren ook geen verbetering in. Om te voorkomen dat jaarlijks dit bestemmingsvoorstel moet worden doorgeschoven, stellen we voor een bestemmingsreserve in te stellen ten behoeve van het totstandbrenging van een goed jeugdbeleid in Jabalya. Zodra de situatie daar het toelaat willen wij onze inzet in Jabalya ten behoeve van de jeugd daar alsnog voorzetten. 6.28 Jeugdhulpverlening Baten In hoofdlijnen heeft overschrijding van de baten betrekking op: Niet begrote baten Antilliaanse risicojongeren 91 V Niet begrote bijdrage veiligheid nieuwe perspectieven 20 V Niet begrote bijdrage RO/EZ Oud en nieuw 16 V Overlopende post voorgaand jaar oud en nieuw 88 V Niet begrote bijdrage veiligheid supportersproject 14 V Overlopende post voorgaand jaar jeugdpeiling 18 V


105

Lasten In hoofdlijnen heeft overschrijding van de lasten betrekking op: Niet begrote lasten Antilliaanse risicojongeren 191 N Kosten oud en nieuw gedekt uit overlopende posten 104 N Kosten hoger door dotatie naar voorziening BDU 14 N Kosten gedekt door overlopende posten 21 N Overige 7V


106

2.8

Gezondheid

Een gezonde stad is een stad waarin iedere inwoner van Groningen een zo groot mogelijke kans op gezondheid heeft, waarin minder verschillen in gezondheid zijn, en waar inwoners meer jaren in gezondheid leven. Gemeenten kunnen daaraan bijdragen door beleid op diverse terreinen, dicht bij de burgers, en zijn daarom verantwoordelijk gemaakt voor het preventieve gezondheidsbeleid (Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid). Een gezonde stad is ook een stad waarin burgers die dat nodig hebben de noodzakelijke zorg en ondersteuning krijgen, zodat ze zoveel mogelijk maatschappelijk betrokken en actief kunnen blijven. Hoewel 'gezondheid' niet als zelfstandig thema in het collegeprogramma is opgenomen kunnen talloze bruggetjes tussen gezondheid en de college-speerpunten worden gelegd. Immers, de sociaaleconomische positie van mensen is een belangrijke voorspeller van hun gezondheid, en we zetten sterk in op bestrijding van armoede en sociale uitsluiting. Juist omdat gezondheid de resultante is van invloeden in de sfeer van leefstijl, sociale en fysieke omgeving en zorgaanbod en –gebruik, is een integrale aanpak van het gezondheidsbeleid nodig. In maart 2007 werd, na een interactief proces waarbij veldorganisaties, burgervertegenwoordigers en raadsfracties intensief waren betrokken, het programma ' Gezonder Zorgen II' door uw raad vastgesteld. In dit proces werden 'politieke' keuzes gemaakt voor prioritaire gezondheidsproblemen; gezondheid werd daarmee een serieus onderwerp van gemeentelijk beleid. Doelgroepen van beleid zijn vooral kinderen/jongeren en ouderen, en de meeste inzet vindt plaats in wijken of op scholen met de grootste gezondheidsproblemen, en die zijn gekoppeld aan de sociaaleconomische positie van mensen. In jaarprogramma's (die van 2007 en 2008 werden door het college in 2007 vastgesteld) worden de gemaakte keuzes uitgewerkt naar interventies, activiteiten en maatregelen. Waar mogelijk worden verbindingen gelegd met de WMO. De aard van het Groninger gezondheidsbeleid brengt met zich mee dat de uitvoering is belegd bij meerdere diensten: OCSW, SoZaWe, RO/EZ, Milieudienst en HVD/GGD. Deze laatste dienst verzorgt de programmacoördinatie. Voor de sturing en coördinatie van het programma zijn resp. een stuurgroep en een coördinatiegroep van de betrokken diensten in het leven geroepen. De doelen voor de WMO zijn gedestilleerd van de uitgangspunten van het collegeprogramma “ Sociaal, sterk en duurzaam” van de gemeente Groningen. De doelen zijn: • Bij de invoering van de WMO zetten we in op een integraal beleid op het gebied van participatie, wonen, zorg en welzijn. We willen een samenhangend aanbod van voorzieningen in de wijken, zodat ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen; • Bij de aanbesteding van diensten stellen we randvoorwaarden: keuzemogelijkheden voor de klanten en het behoud van de lokale en regionale infrastructuur en werkgelegenheid; • Er wordt naar gestreefd om het voorzieningenniveau op peil te houden en zo mogelijk uit te breiden. 2.8.1


Een gezonde stad • • • • •

We willen werken aan een gezonde fysieke en sociale leefomgeving Versterken van gezond gedrag Bieden van toegang tot zorgvoorzieningen voor kwetsbare groepen Terugdringen overgewicht 0-19 jaar Wijkgerichte aanpak van gezondheidsachterstanden in de stad


107

• • •

Realiseren van de integrale Jeugdgezondheidszorg (JGZ) 0-19 jarigen Zorgdragen voor een sluitende zorg voor moeilijk bereikbare doelgroepen en mensen zonder adequate hulpvraag. Bestrijden van (nieuwe) infectieziekten

WMO-doelen • Realiseren van één loket voor alle burgers van de stad Groningen, waarin hun zorgvraag of zorggerelateerde wonen en welzijnsvraag adequaat wordt beantwoord. • Zorgdragen voor een soepele overgang van de Huishoudelijke Verzorging onder de Wmo. • Wvg: de insteek is het continueren van het huidige beleid onder de nieuwe wet, Wmo. Kaderstellende nota’s - Uitvoeringsprogramma Gezonder Zorgen 2 - Sociale Pijler; MOP GSB-III - Stadsdeelprogramma 2005-2008, stadsdeelprogramma 2006-2009 en 12 wijken wijkvernieuwing - ‘Aander lu binnen ook lu’ - Meerjarenprogramma WMO Groningen, december 2007 - Opgroeien in balans: beleidskader integraal jeugdbeleid 2005 -2010 - Regiovisie OGGZ, december 2007 2.8.2


De doelen die we in het kader van ons gezondheidsbeleid hebben geformuleerd, zijn niet altijd smart te formuleren, te meten of evalueren. Effecten zijn meestal pas op de lange termijn te meten, en dan nog lang niet altijd toe te schrijven aan het door ons gevoerde beleid. We constateren dat VMBOleerlingen minder bewegen, minder vaak lid zijn van een sportclub en meer roken dan HAVO/VWO scholieren. Algemene conclusie was dat dergelijk risicogedrag met betrekking tot gezondheid zich concentreert in groepen en wijken met sociaal-economische achterstanden. We zien wel en positieve ontwikkeling voor bewegen en alcohol. Bij een aantal doelstellingen zal een inhoudelijke evaluatie plaatsvinden vanuit een meerjarenperspectief. Waar dat aan de orde is, zullen we het aangeven. Bij die doelen volstaan we dan ook grotendeels met het geven van informatie over de voortgang van de activiteiten onder “Wat hebben we daarvoor gedaan?”. Realiseren van de integrale Jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen Vanuit de gemeente Groningen is in 2007 veel inzet geweest om de integratie van de jeugdgezondheidszorg 0-4 en 4-19 jarigen in de provincie Groningen te realiseren, en te behouden voor het publieke domein. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen: in december 2007 heeft de bestuurscommissie GGD besloten tot de samenvoeging van de zorg voor 0-4 jarigen vanuit de St. Jeugdgezondheidszorg en de zorg voor 4-19 jarigen vanuit de GGD, onder de aansturing van de H&OG-regeling. Samenvoeging vindt plaats in 2009. Realiseren van één loket voor alle burgers van de Stad Groningen, waarin hun zorgvraag of zorggerelateerde wonen en welzijnsvraag wordt beantwoord. Met de invoering van de WMO per 1 januari 2007 is ook het Zorgloket gestart. Het Zorgloket is operationeel en redelijk bekend bij de burgers van de stad Groningen en wel specifiek bij onze doelgroep. Dit weten we ondermeer door het veelvuldige contact met cliëntenorganisaties, woningcorporaties e.a. in het werkveld. Daarnaast hebben we gezien dat de vragen van burgers aan het loket op het gebied van wonen, welzijn en zorg gesteld worden en door de medewerkers kunnen worden beantwoord. Toch willen in 2008 nog meer bekendheid geven aan het Zorgloket en de mogelijkheden van het loket.


108

Zorgdragen voor een soepele overgang van de Huishoudelijke Verzorging onder de WMO. De invoering van de HV is in Groningen goed verlopen. Succesfactoren hierin waren allereerst een zorgvuldige voorbereiding, zowel inhoudelijk (wat willen we) als procesmatig. Bij de uitwerking zijn de keuzes van de politiek vertaald in beleid en een bestek. In het bestek zijn hierbij keuzes gemaakt voor kwaliteit boven de prijs. Vooraf hebben wij aangegeven aan zorginstellingen dat wij als gemeente Groningen samenwerking tussen partijen zouden ambiëren (dit heeft geleid tot diverse vormen van samenwerking, onderaannemerschap e.d.). Deze keuze voor een beleidsarme overgang had twee beoogde doelen. In de eerste plaats kon de beschikbare capaciteit zich richten op het proces van invoering en het creëeren van de meeste waarborgen voor continuïteit voor de burger, vroegtijdig overleg met cliëntenorganisaties enzovoort. Daarnaast kon en veelvuldig worden gecommuniceerd met de zorgaanbieders over de ontwikkelingen en de te leveren kwaliteit. Daarnaast zijn de burgers zijn op verschillende manieren geïnformeerd. Zo zijn bij de start van de WMO, burgers individueel geïnformeerd met een brief, is een advertentie geplaatst in de Gezinsbode en is een WMO-krant verspreid. Daarna zijn regelmatig advertenties geplaatst in de Gezinsbode. Er is actief contact gezocht met nieuwe doelgroepen (zoals GGz-clienten en verstandelijk gehandicapten) en er zijn voorlichtingsbijeenkomsten gehouden voor groeperingen, STIP’s en instellingen zoals de Raad van Kerken en bewonersvergaderingen. Aan het einde van het jaar zijn alle cliënten individueel voorgelicht over het einde van het overgangsjaar van de WMO en de eventuele consequenties hiervan op individueel niveau. Wvg: de insteek is het continueren van het huidige beleid onder de nieuwe wet, WMO. Het huidige verstrekkingenbeleid is gecontinueerd en uitgebreid met de mogelijkheid van een PGB. Er zijn maar weinig mensen die tot nu toe gebruik maken van het PGB voor individuele voorzieningen. De invoering hiervan is goed verlopen, maar cliënten kiezen vaker voor een ‘verstrekking in natura’ 2.8.3


We willen werken aan een gezonde fysieke en sociale leefomgeving Het project “duurzaam binnenklimaat in de klas” is in uitvoering genomen. Er zijn metingen op alle openbare scholen (basis en voortgezet onderwijs) verricht en de deelnemende scholen hebben algemene adviezen over een gezond binnenmilieu ontvangen. De voorlichtingscampagne “Lekker Fris” is echter nog niet goed van de grond gekomen. Scholen tonen weinig belangstelling voor de voorlichtingscampagne. De ruimte die nodig is voor de bijbehorende expositie blijkt een van de struikelblokken te zijn. We onderzoeken de mogelijkheden voor een andere, meer compacte vorm. Het “Protocol opgelucht ademhalen” gericht op verbetering van het binnenmilieu op scholen, is vier keer in werking getreden. We hebben vier scholen gericht geadviseerd en we hebben maatregelen getroffen ter verbetering van het binnenklimaat. Om gerichter de desbetreffende kinderen en scholen te kunnen helpen wordt naast de samenwerking met Thuiszorg Groningen ook gewerkt aan samenwerking met de longverpleegkundigen van de Groninger Ziekenhuizen. Versterking gezond gedrag In 2007 is het verslavingspreventieprogramma ‘Ik wait wat ik dou’ uitgevoerd op 19 basisscholen. Er zijn 25 gastlessen door de GGD verzorgd. Dit programma richt zich op het geven van voorlichting over genotmiddelen, het bespreekbaar maken van dit onderwerp tussen ouders en kinderen en kinderen weerbaarder maken. Om ongezond gedrag te voorkomen is in de Korrewegwijk, Indische Buurt en de Hoogte, in de Hoogte en in Noorddijk het geïntegreerde programma ‘Bslim’ voortgezet. Daarnaast is Bslim uitgebreid naar de wijken Paddepoel/Selwerd/Tuinwijk en Hoogkerk. Voorbereiding van de uitbreiding naar meer wijken heeft plaatsgevonden. In deze wijken zal ook “Groningse Gruiten” (uitdelen van fruit en geven van voorlichting) worden uitgevoerd. .


109

Consultatieteam Pesten Het Consultatieteam Pesten (CTP) is in 2007 door vijf basisscholen en één school voor voortgezet onderwijs ingeschakeld bij complexe problemen op het gebied van pesten. Deze scholen zijn intensief begeleid door het CTP. In de Vensterschool Vinkhuizen is de training “Aanpak pestsituaties in de wijk” uitgevoerd. Verder hebben de Vensterscholen Koorenspoor en Selwerd/Paddepoel/Tuinwijk ondersteuning van het CTP gekregen bij de implementatie van het Pestprotocol. In augustus is de tweedaagse training “Plezier op school” uitgevoerd door het CTP in samenwerking met Lentis. Deze training is voor kinderen met sociaal risicogedrag, die op het punt staan naar het voortgezet onderwijs te gaan. Er zijn drie groepen gestart met in totaal 19 kinderen. Voor ouders is er vooraf een informatiebijeenkomst geweest en een follow-up bijeenkomst. Bieden van toegang tot zorgvoorzieningen voor kwetsbare groepen Halverwege de zomer liepen de wachtlijsten bij bureau Jeugdzorg dusdanig op dat hulpverleners aan de bel trokken. Zij gaven aan het niet langer wenselijk te vinden dat kinderen nog langer moesten wachten op zorg. In samenspraak met de provincie heeft de gemeente Groningen toen aangegeven dat zij op alle voorliggende voorzieningen extra inzet zou laten plegen om zo de ergste druk te verlichten. Hiervan is veel gebruik gemaakt en zo is door de gezamenlijke inspanning toch een groot aantal kinderen geholpen. Deze inzet heeft ook tot een apart Jeugdoverleg vanuit de VGG –de Groningen afdeling van de VNG- geleid, waardoor de positie van gemeenten op dit terrein is versterkt. Kinderfonds “Armoede en Gezondheid” De doelen die wij hebben met het Kinderfonds “Armoede en Gezondheid” zijn voor een groot deel behaald. Er is weer een groot aantal gezinnen geholpen door de bijdrage uit het fonds. De ouders zijn er blij mee en spreken hun tevredenheid uit over de afwikkeling . Ook dit jaar is een aantal positieve neveneffecten opgetreden. Medewerkers Jeugdgezondheidszorg geven aan dat zij zich bewuster zijn geworden van de financiële situatie van de gezinnen bij wie zij betrokken zijn. Ook zorgt het voor een ingang bij gezinnen, de bijdrage uit het Kinderfonds opent deuren die anders gesloten blijven. Er zijn in totaal 761aanvragen gedaan door 526 gezinnen. Er kunnen maximaal twee verstrekkingen per gezin plaatsvinden. De gemiddelde verstrekking bedraagt 100 euro. De meeste aanvragen hadden betrekking op een winterjas, schoenen, speelgoed e.d. De top drie van wijken met de meeste aanvragen zijn: Korrewegwijk /De Hoogte, de Oosterparkwijk en Paddepoel. Licht Pedagogische hulpverlening Ouders die in de gewone contactmomenten met de jeugdgezondheidszorg aangeven wat meer steun nodig te hebben bij de opvoeding van hun kind krijgen vanuit het LPH-team in maximaal tien huisbezoeken extra professionele ondersteuning, waarbij meestal gebruik wordt gemaakt van de methode Video Home Training. De uitvoering vindt plaats door pedagogisch medewerkers van de JGZ-organisatie van GGD en Stichting JGZ (Thuiszorg Groningen) en is bedoeld voor gezinnen met kinderen van 0-12 jaar in de zes prioriteitswijken. In het jaar 2007 zijn in totaal 93 gezinnen bereikt in de stad. Voor gezinnen met oudere kinderen is er een aanbod vanuit de MJD. De LPH is opgezet in de vorm van een project, gefinancierd met landelijke impulsmiddelen. Uit tevredenheidonderzoek dat in 2007 is verricht, blijkt dat bij een meerderheid van de gezinnen (85,7%) de hulpvraag (grotendeels) is beantwoord. Zorgafstemming Vanaf maart 2007 is een stedelijk dekkend netwerk zorgafstemming 0-12 jarigen gerealiseerd. Afspraken over verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in september 2007 vastgelegd in het samenwerkingconvenant zorgafstemming 0-12 jarigen. In de bijlage van dit convenant is tevens een praktische werkwijze opgenomen. Multiproblemgezinnen Op basis van de tussenevaluatie van het protocol ketenzorg multi-probleem gezinnen, waaruit een aantal administratieve knelpunten bleek, is de werkwijze aangescherpt. Er zijn in totaal 12 gezinnen in


110

het protocol opgenomen waarvan 6 gezinnen in 2007 nieuw zijn aangemeld. We hebben de knelpunten over ernstige, meervoudige gezinsproblematiek in kaart gebracht en hebben op basis van deze analyse een aanpak ontwikkeld om ook echt aan de slag te kunnen met Multi-probleemgezinnen. Dit zal, als pilot, eerst worden uitgevoerd in de krachtwijken. Voor deze pilot wordt nu financiering van het Rijk gevraagd. Terugdringen overgewicht jongeren Het project “Meten en wegen” is het afgelopen jaar uitgevoerd; doel van dit project is het overgewicht bij jongeren te stabiliseren. In de groepen 2 en 6 van het Basisonderwijs (Bao) en in de 2e klas van het Voortgezet onderwijs zijn alle leerlingen gewogen en gemeten door JGZ medewerkers. Daarnaast heeft er groepsvoorlichting plaatsgevonden aan alle leerlingen van groep 6 op alle basisscholen. Uit deze groepen is bij ongeveer 590 kinderen licht tot matig tot ernstig overgewicht geconstateerd (15% van de kinderen). Hiervan is voor nu (voornamelijk uit groep 6) bij 40 van deze kinderen een begeleidingstraject van start gegaan. Wijkgerichte aanpak van gezondheidsachterstanden in de stad De methodiek “wijkgericht werken aan gezondheidsachterstanden, ‘’Wijkslag’’, is in 2007 voorbereid en wordt in 2008 geïmplementeerd. In 2007 is er op landelijk niveau enige vertraging ontstaan in het ontwikkeltraject, waardoor het project feitelijk pas in januari 2008 van start zal gaan. Het inhoudelijk kader is Gezonder Zorgen 2. De Proeverij, een cursusaanbod vanuit het Alfacollege voor allochtone vrouwen, gericht op leefstijl en opvoeding, heeft in 2007 niet plaatsgevonden, maar er is gewerkt aan herijking van het project en de keuze van de doelgroep. Wel is er een aantal andere wijkgerichte activiteiten uitgevoerd met dezelfde doelstellingen: Indische Buurt Paraat (een project gericht op ondersteuning van probleemjongeren), het project Geschoolde Zorg (“bemoeizorg” door verpleegkundige op basisscholen), het project Maand van Liefde en Genot (een project gericht op seksualiteit en genotmiddelen), en het programma Bslim (gericht op het bevorderen van een sportieve gezonde leefstijl). Realiseren van de integrale Jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen Naast de besluitvorming om de 0-4jarigen zorg onder te brengen bij de GGD, zijn in 2007 in het kader van de verbetering van de ketenaanpak en de samenwerking binnen de integrale jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar een aantal vorderingen gemaakt door de ontwikkeling van de Ouderen Kindcentra. Een start is gemaakt met het in fases operationeel maken van de zes OKC’s in de wijken Beijum, Indische buurt, Lewenborg, Selwerd-Paddepoel-Tuinwijk, Oosterpark en Vinkhuizen op bestaande locaties (Consultatiebureau, de Vensterschool etc.). Zo krijgt het OKC al snel een gezicht in de wijk, zij het in eerst in het klein. Activiteiten die plaats vonden in het OKC zijn o.a. opvoedspreekuur, groepsconsultatiebureau, oudercursussen en groepsbijeenkomsten over specifieke thema’s, naast de ontmoetingsfunctie voor ouders. Zorgdragen voor een sluitende zorg voor moeilijk bereikbare doelgroepen en mensen zonder adequate hulpvraag In 2007 is vooral gewerkt aan vroegsignalering van mogelijk kwetsbare burgers. De OGGz heeft veel voorlichtingen gegeven aan onderhoudsmedewerkers van diverse woningbouwcorporaties, de dierenambulance, de milieudienst en het waterbedrijf. Dit resulteerde in een verhoging van het aantal vervuilingsmeldingen. Het aantal meldingen blijft in de afgelopen jaren verder vrijwel constant. Verder is een start gemaakt met gebiedsgericht werken om signalering van zorgwekkende situaties zo vroeg mogelijk te realiseren. Tot slot is het protocol “ongevraagd huisbezoek” vastgesteld, op grond waarvan toegang is geregeld voor zorgverleners in zorgwekkende situaties, met inachtneming van de rechten van betreffende burgers.


111

Frontoffice In de frontoffice, de 24-uursopvang voor mensen in psychische nood werden in totaal 31 personen gezien, fors minder dan de verwachting van ca. 400 per jaar. Dit betekent echter niet dat er niet meer zijn; de praktijk wijst uit dat ondanks herhaalde informatieronden een groot deel van de door de politie geziene gevallen worden doorgegeven naar de behandelende sector, zonder dat deze als FO-klant wordt geregistreerd. De tijdsinzet per casus is meestal fors door de complexiteit van de problematiek. De FO ruimte is in 2007 verhuisd naar het nieuwe cellencomplex aan de Hooghoudtstraat. Bestrijden van (nieuwe) infectieziekten In 2007 is gewerkt aan de versterking van de regionale samenwerking voor infectieziekten in NoordNederland (Groningen, Friesland en Drenthe). Zo is met betrekking tot laboratoriumdiagnostiek afgesproken om gelijk op te trekken. Hiertoe is een uniforme werkwijze vastgesteld. Met betrekking tot het registratiesysteem is, ten behoeve van uniforme registratie, ervoor gekozen om hetzelfde systeem te gebruiken binnen de noordelijke regio. In het kader van wetenschappelijk onderzoek is, samen met het RIVM/CIb een aantal IZB-onderzoeken uitgedacht. Deze onderzoeken worden gefinancierd door het RIVM/CIb. Het Lyme-onderzoek, een onderzoek naar de relatie tussen de ziekte van Lyme en het aanwezig zijn van teken op het lichaam, is in 2007 uitgevoerd. Enkele andere onderzoeken lopen nog. Omdat er sprake is van een landelijke verhoging van onveilig vrijen onder de jeugd, met een aantoonbare verhoging van het aantal SOA’s in deze groep, is het project “ De maand van Liefde en Genot” in 2007 aangeboden op alle VMBO-scholen (aantal: 7) en de buurtcentra (aantal: 6) in de prioritaire wijken. Het project richt zich op preventie en educatie m.b.t. seksualiteit en genotmiddelen. Verschillende activiteiten zijn aangeboden zoals gastlessen, weerbaarheidtrainingen, aanbieden voorlichtingsmateriaal. Daarnaast zijn JGZ medewerkers getraind in vroeg signaleren van risico’s en verbreden van hun kennis op SOA gebied, zodat zij het onderwerp mee kunnen nemen in hun reguliere werk op de scholen. De Straat Prostitutieactiviteiten, waarbij we wekelijks een medisch en een verpleegkundig spreekuur van ieder 2 uur houden, zijn voortgezet. In de spreekuren zijn mogelijkheden tot soa/hiv-onderzoek en andere ‘huisartsen’ ingrepen. Realiseren van één loket voor alle burgers van de Stad Groningen, waarin hun zorgvraag of zorggerelateerde wonen en welzijnsvraag wordt beantwoord. In het Zorgloket kunnen burgers terecht met hun vragen over zorg, wonen en welzijn. Het loket heeft een informatie- en adviesfunctie, waarbij we de klant altijd een stap verder willen helpen en zoveel mogelijk een antwoord willen geven op zijn of haar vraag. Om dat te realiseren hebben we met verschillende samenwerkingspartners afspraken gemaakt, zodat we kunnen zorgen voor een warme overdracht (de cliënt hoeft dan geen actie meer te ondernemen, maar wordt teruggebeld, aanvraag wordt ingezet enz.). Voor de cliëntondersteuning is samenwerking gezocht met MEE, MJD en Stip’s. De samenwerking van de GGD met het Centrum voor Indicatiestelling Zorg (CIZ) is vormgegeven door de werkprocessen uit te werken en samen te ontwikkelen. Daarnaast is – indien nodig - op cliëntniveau afstemming gezocht met het CIZ. Vanaf 1 januari 2008 vindt de samenwerking plaats vanuit het Zorgloket door ook AWBZ-aanvragen van de burgers van de stad in te nemen zodat zij bij ÷÷n loket terecht kunnen. Aan de nadere invulling van het loket, zoals de A-producten en e-loket) werken we in 2008. We doen nog onderzoek naar de A-producten en naar de gewenste werkwijze.

Zorgdragen voor een soepele overgang van de Huishoudelijke Verzorging onder de WMO. Met alle externe partners (zoals zorgaanbieders, CAK en Zorgkantoor) is regelmatig overleg gevoerd over de inhoud, het proces en control van de WMO-activiteiten die deze partners voor de GGD uitvoeren.


112

Elk kwartaal hebben wij aan uw raad gerapporteerd over de WMO. Zo is het aantal aanvragen, de doorlooptijden, het aantal uitstaande voorzieningen, welke kosten hiermee zijn gemoeid en het aantal klachten/bezwaren in beeld gebracht. Voor de evaluatie van één jaar Huishoudelijke verzorging (HHV) wordt nu een jaarrapportage gemaakt. Burgers zijn overwegend tevreden met de uitvoering van de HHV en de uitvoering van het Persoons Gebonden Budget (PGB), zo blijkt regelmatig uit gesprekken met cliëntenorganisaties en uit het lage aantal klachten. Het innen van de eigen bijdrage gebeurt door het CAK (Centraal Administratie Kantoor) en leidt soms tot ontevredenheid onder burgers. Gemeenten hebben hierop echter weinig sturing. De GGD blijft het probleem onder de aandacht brengen van het CAK en probeert hierop invloed uit te oefenen. Wvg: de insteek is het continueren van het huidige beleid onder de nieuwe wet, WMO. Bij een aanvraag voor een individuele voorziening wordt over de mogelijkheid voor een PGB voor informatie verstrekt. Bij de twee aanbestedingen die dit jaar hebben gespeeld, hulpmiddelen en vervoer, is veel nadruk gelegd op kwaliteit. Bij vervoer hebben we zoveel mogelijk geprobeerd ook rekening te houden met de wensen van de cliënten, dit door in het bestek op te nemen dat er maar twee personen op de achterbank kunnen zitten en na de offertefase is het maximaal aantal te reizen zones uitgebreid van 5 naar 6 zones. Ook hebben wij met de nieuwe vervoerder afspraken gemaakt over een verbetering van de terugbelservice. Bij de aanbesteding hulpmiddelen hebben we vooral ingestoken op vereenvoudiging van processen, waardoor de totale afdoeningtermijn sneller doorlopen wordt. Ook afspraken met betrekking tot het inzetten van hulpmiddelen vanuit het depot zijn aangescherpt, zodat het hergebruik van hulpmiddelen nog meer wordt gestimuleerd. Ook bij de woningaanpassingen worden de afspraken met de woningcorporaties gemaakt, die als doel hebben vereenvoudiging voor de cliënt en versnelde levering van de aanpassingen. Dit gaat vooral op bij eenvoudige woningaanpassingen. Tevens is er in 2007 een andere procedure voor de bemiddelen voor cliënten van rolstoeltoe- en doorgankelijke woningen afgesproken die moet leiden tot een snellere bemiddeling van cliënten. Middels de kwartaalrapportage WMO (individuele voorzieningen) wordt uw raad geïnformeerd over de realisatie van de uitgaven ten opzichte van de begroting.


113

2.8.4 Wat heeft het gekost? Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 4.05 HVD 4.06 HVD 4.07 HVD 4.08 HVD

Baten 4.05 4.06 4.07 4.08

HVD HVD HVD HVD

Productgroep


Rekening 2007

Verschil

Infectieziektenbestrijding Openbare gezondheidszorg Voorziening ouderen en gehandicapten Huishoudelijke verzorging Totaal lasten

3.134 17.646 12.502 0 33.282

4.262 11.024 15.250 17.207 47.743

4.693 12.056 13.338 15.355 45.442

431 1.032 -1.912 -1.852 -2.301

Infectieziektenbestrijding Openbare gezondheidszorg Voorziening ouderen en gehandicapten Huishoudelijke verzorging Totaal baten

2.307 14.323 73 0 16.703

3.379 7.440 2.489 2.540 15.848

3.670 8.381 2.375 2.735 17.161

291 941 -114 195 1.313

-16.579

-31.895

-28.281

3.614

66 379

731 1.126

731 1.126

0 0

-16.266

-31.500

-27.886

3.614


Toelichting 4.05 Infectieziektenbestrijding 0,1 miljoen euro N De extra lasten ad 431 duizend euro worden veroorzaakt door: • Nabetaling aan het ABP om pensioenaanspraken op peil te brengen vanwege de functiewaardering leiden tot een nadeel van 140 duizend euro. • Overige nadelen als gevolg van extra inzet op verschillende projecten zoals infectieziektenbestrijding en SOA/AIDS basistaken, TBC onderzoeken bedragen 291 duizend euro, deze worden aan de batenkant volledig vergoed. De extra baten ad 291 duizend euro worden veroorzaakt door: • Meer inzet op bovengenoemde projecten, dit leidt tot extra baten ad 291 duizend euro. 4.06 Openbare gezondheidszorg 0,1 miljoen euro N De extra lasten ad 1.032 duizend euro worden veroorzaakt door: • Extra lasten voor diverse projecten zoals RADS, jeugdgezondheidszorg e.d. bedragen 1.002 duizend euro. Voor het grootste deel worden deze lasten door baten afgedekt. • Het resterende nadeel ad 30 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen. De extra baten ad 941 duizend euro worden veroorzaakt door: • Meer inzet op bovengenoemde projecten, dit leidt tot extra baten ad 913 duizend euro. • Het resterende voordeel ad 28 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen. 4.07 Voorziening ouderen en gehandicapten 1,8 miljoen euro V De lagere lasten ad 1,9 miljoen euro worden veroorzaakt door: • Lagere uitgaven WVG-verstrekkingen van 1,6 miljoen euro; • Lagere apparaatskosten WVG van 244 duizend euro; • Het resterende voordeel ad 19 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen. De lagere baten ad 0,1miljoen euro worden veroorzaakt door: • Rente voordeel op de exploitatie van 108 duizend euro; Gemeenterekening 2007

114

• •

Lagere baten vanuit advisring ad 265 duizend euro; Het resterende voordeel ad 43 duizend euro wordt veroorzaakt door overige kleinere afwijkingen.

Toelichting lagere uitgaven WVG verstrekkingen: In onderstaande wordt nadere toelichting gegeven op de afwijkingen (toelichting afkomstig uit vierde kwartaalrapportage WMO 2007): Bedragen x duizend euro Wonen, vervoer, rolstoelen Verstrekkingen wonen Verstrekkingen vervoer Verstrekkingen rolstoelen Apparaatskosten wonen, vervoer, rolstoelen Totaal lasten WMO-WVG

Rekening 2007

Begroting 2007

2.500 3.000 1.700 3.600 10.800

2.500 3.300 2.800 3.800 12.400

Toelichting • De kosten voor woonvoorzieningen in 2007 zijn conform begroting. Het aantal aanvragen is vergelijkbaar met 2006; • De kosten voor vervoer blijven achter bij de begroting. Het aantal aanvragen collectief vervoer is met ruim 10% gedaald ten opzichte van 2006. Daarnaast is de BTW op de kosten voor collectief vervoer door een wijziging in de verordening teruggevorderd (150 duizend euro V). De kosten voor het collectief vervoer zijn vanaf september hoger. Het nieuwe contract met de vervoerder is duurder vanwege de aangepaste zone-indeling. Daarnaast heeft het College gekozen voor een uitbreiding van het bereik van 5 zones naar 6 zones; • Opnieuw blijven de kosten voor rolstoelen achter bij de begroting. Dit wordt onder meer veroorzaakt doordat het aantal rolstoelaanvragen met circa 15% is teruggelopen. Daarnaast zijn de kosten lager geworden als gevolg van prijsvoordelen door één contract voor onderhoud en aankoop/herverstrekking van rolstoelen. Waar nodig kopen we nieuw, maar in veel gevallen verstrekken we bestaan materiaal uit depot. In beide gevallen rekenen we financieel met de nieuwwaarde; • De begroting voor apparaatskosten voor de verstrekkingen van wonen, vervoer en rolstoelen is als gevolg van nominale compensatie en interne begrotingswijzigingen in de sfeer van overhead, 0,2 miljoen hoger dan in de vorige rapportage werd gepresenteerd. Ten opzichte van de bijgestelde begroting zijn de gerealiseerde uitgaven lager. Dit is het gevolg van het feit dat in de begroting nog rekening werd gehouden met onderhoud van het eigen ontwikkelde pakket VIA. De afdeling werkt inmiddels met een standaard pakket (GWS), waarvoor lagere onderhoudskosten nodig zijn. Maatregelen • De aangegane verplichtingen voor de woonvoorzieningen van voor 2005 (die al gedeeltelijk zijn opgeschoond) zullen in 2008 aan een nader onderzoek worden onderworpen. Hierdoor zal een reëler beeld van de aangegane verplichtingen in het resultaat 2008 worden weergegeven; • In de jaren 2008 en 2009 gaan we de opbouw van de geraamde verplichtingen voor rolstoelen (aantal herverstrekkingen) inzichtelijk maken. Hierdoor zullen we naar verwachting de begroting naar beneden toe bij kunnen stellen; • Wij zullen het verschil tussen de begrote inkomsten en de gerealiseerde inkomsten van het CAK analyseren. 4.08 Huishoudelijke verzorging 2,0 miljoen euro V De lagere lasten ad 1,8 miljoen euro worden veroorzaakt door: • Lagere verstrekkingen WMO huishoudelijke verzorging van 2,4 miljoen euro; • Hogere apparaatskosten van 0,5 miljoen euro; Gemeenterekening 2007

115

•

Het resterende nadeel wordt verklaard door overige kleinere afwijkingen van 36 duizend euro.

De extra baten ad 0,2 miljoen euro worden veroorzaakt door een claim op het ministerie van VWS in verband met hogere apparaatskosten dan door het rijk worden vergoed. Toelichting voordeel verstrekkingen WMO-Huishoudelijke verzorging (WMO-HV): (toelichting ontleend aan de vierde kwartaalrapportage WMO 2007): Bedragen x duizend euro

Rekening 2007

Begroting 2007

12.300 -2.200

15.000 -2.500

PGB verstrekkingen huish. verzorging (saldo)

1.800

1.500

Apparaatskosten huish. verzorging en loket

1.100

400

Af: Claim bij VWS m.b.t. apparaat

-700

Huishoudelijke verzorging Natura verstrekkingen huish. verzorging Af: Eigen bijdrage hierop

Aanloopkosten apparaat Totaal lasten WMO – HV

300

300

12.600

14.700

Toelichting • De apparaatskosten voor de huishoudelijke verzorging laten een tekort zien van 0,7 miljoen euro. In het kader van de monitoring gedurende de eerste 3 jaar van de Wmo zullen deze worden geclaimd bij het Ministerie. Op dit moment is onduidelijk of dit tekort daadwerkelijk in 2010 wordt gecompenseerd; • De eigen bijdrage wordt opgelegd, geïnd en afgedragen door het Centraal Administratie Kantoor Bijzondere Zorgkosten (CAK-BZ) in Den Haag. Dit is wettelijk bepaald door het rijk. Omdat het CAK de inkomensgegevens dient te ontvangen van de belastingdienst gaat er altijd enige tijd (soms enkele maanden) overheen, voordat het CAK een eigen bijdrage kan opleggen bij een nieuwe cliënt. Verder is de eigen bijdrage afhankelijk van de ingezette zorg; hierin is het CAK afhankelijk van de vierwekelijkse informatievoorziening van de zorginstellingen en loopt op die manier logischerwijs altijd enige tijd achter met de oplegging. Uit de nu verkregen managementinformatie van het CAK blijken de inkomsten van de eigen bijdrage voor Groningen uit te komen op 2,2 miljoen euro. In de begroting voor 2007 is uitgegaan van het door het Rijk genoemde bedrag in de septembercirculaire van 2,5 miljoen euro; • De kosten voor huishoudelijke verzorging in de vorm van een PGB zijn feitelijk een saldo van de kosten en de daarop ingehouden eigen bijdrage. Voor de gemeente Groningen verricht Menzis/Zorgkantoor de administratieve afhandeling van het PGB. Uit de informatie die wij van Menzis/Zorgkantoor ontvingen, blijkt dat de kosten op 1,8 miljoen euro uitkomen. Daarvan heeft ca. 1,5 miljoen euro betrekking op overgangscliënten en ca. 0,3 miljoen euro op nieuwe (door de gemeente) geïndiceerde cliënten. Betaling van het PGB gebeurt soms per jaar, soms per kwartaal en soms per maand, waardoor de verdeling over het jaar niet evenwichtig is; • Bij de apparaatskosten huishoudelijke verzorging en loket is rekening gehouden met een incidentele bijdrage (nieuw beleid) van 0,3 miljoen euro, gereserveerd door uw raad, voor incidentele meerkosten voor de uitvoering van de Wmo (implementatie van het nieuwe automatiseringssysteem GWS en de kosten herindicaties); Maatregelen • Wij zullen het verschil tussen de begrote inkomsten en de gerealiseerde inkomsten van het CAK analyseren; • Bij het bepalen van de reserves zal worden voorgesteld om rekening te houden met het tekort op de apparaatskosten voor de huishoudelijke verzorging.


116

2.9

Sport en Cultuur

Een van de stadsdoelen is dat we een stad willen die bruist op cultureel en sportief gebied. We doen dit door een divers aanbod van zowel sport en cultuur aan te bieden, danwel te faciliteren. Daarnaast willen we dat alle stadjers mee kunnen doen aan sportieve en culturele activiteiten en bieden we voor specifieke doelgroepen extra mogelijkheden om dit makkelijker te maken. Dit kunnen financiële maatregelen zijn waardoor activiteiten voor mensen met minder geld goedkoper worden, maar ook maatregelen waardoor het voor ouderen, allochtonen en mensen met een beperking of chronische aandoening makkelijker wordt om deel te nemen aan sportieve en culturele activiteiten. De activiteiten hiervoor vinden plaats binnen het programma sport en cultuur, waarvan per deelonderwerp een toelichting wordt gegeven. Bij de beschrijving zijn de doelstellingen leidend geweest. 2.9.1


Een stad die bruist op cultureel en sportief gebied • • •

De basisinfrastructuur (een divers en breed aanbod van kunst, cultuur, media en sport) op orde hebben; Versterken van deelname aan cultuur en sport (toeschouwer, beoefenaar); Grotere participatie van jonge Groningers (oog voor nieuw talent ) en onder groepen waarvoor dat niet vanzelf spreekt;

Kaderstellende nota’s - Sociale Pijler, Investeren in mensen en mogelijkheden, november 2003 - In naam van de Sport: Sportvisie, november 2003 - Project lokale omroep, december 2003 - Sturen op sportaccommodaties, mei 2004 - Richtingennotitie Sport, oktober 2004 - In het oog, in het hart: cultuurnota, november 2004 - Sport in Beeld: sportnota, maart 2005 - Ontwikkelingsplan Sport in Beeld, juli 2005 2.9.2


Hieronder volgt een overzicht van enkele meetbare indicatoren volgend uit bovengenoemde doelen. Deze indicatoren geven deels weer wat we hebben bereikt. Ten opzichte van eerdere jaren is het percentage jongeren dat sport in clubverband gestegen. Het aantal bezoekers aan Kardinge neemt af; het aantal toeschouwers van topsportwedstrijden neemt toe, hetgeen vooral toegerekend kan worden aan de toename bij voetbalwedstrijden. Daarnaast zijn enkele cijfers opgenomen die het bereik van specifieke activiteiten weergeven, zoals aantal projecten, deelnemers en verenigingen.


117

Deelprogramma Sport Nr 1 2 3 4 5 6 7.

Indicator Percentage jongeren 12-17 jr dat sport (in clubverband) (2006) Aantal bezoekers Sportcentrum Kardinge (2006) Aantal bezoekers topsportwedstrijden (2006-2007) Aantal bezoekers/deelnemers Talent Fever (festival bij EK onder de 21 jaar) Aantal B Slim projecten gedurende geheel 2007 Aantal deelnemers sport en spelinstuif (okt. 2006okt. 2007) Ondersteuning Huis van de Sport (2007)

Resultaat 60% 337.700 409.880 200.500/ 23.740 deelnemers 4 3.282 88 verenigingen 11 scholingsbijeenkomsten 1 sportcongres

Deelprogramma Cultuur Hieronder volgt een overzicht van bezoekers- en deelnemersaantallen van een aantal cultuurinstellingen in de stad. Instelling Groninger museum (2007) Noorderlicht (2007) - Manifestatie: Act of faith - Galerie Act of faith - Galerie overige Oosterpoort / stadsschouwburg (2007) Grand Theatre (2005 en 2006) Simplon (2007 t/m 3e kwartaal) Muziekschool (2007) - lessen hoofdlocatie - samenspelactiviteiten - Vensterschool Noorderslag (2007) - eurosonic - seminar 2.9.2

Bereik 195.000 bezoekers 14.000 bezoekers 5.500 bezoekers 8.700 bezoekers 264.465 bezoekers 14.000 bezoekers 18.363 bezoekers 1.759 leerlingen 366 leerlingen 3.779 leerlingen 5.100 bezoekers 7.550 bezoekers 2.200 bezoekers

Wat hebben we ervoor gedaan?

Deelprogramma: Sport In 2007 hebben we Sport in Beeld uitgevoerd en gerapporteerd. In november 2007 heeft uw raad de tussenrapportage ontvangen. Het overzicht met knelpunten is in 2007 voorbereid. In de nota Sport in Beeld proberen we knelpunten op de korte termijn op te lossen. We zijn in 2007 begonnen met het formuleren van een langetermijnvisie voor de periode 2010-2020. Activiteiten in 2007 Hieronder volgt een beschrijving van de activiteiten op het deelprogramma sport. Wij doen dit op basis van de genoemde doelstellingen.


118

1. De basisinfrastructuur op orde Accommodaties In 2007 hebben vijf sportverenigingen subsidie ontvangen voor aanpassingen en/ of verbeteringen aan hun clubgebouwen. Uw raad heeft één vereniging, de Knickerbokkers, een subsidie én gesubsidieerde lening verstrekt om het door brand verwoeste clubgebouw te vervangen. Afgelopen jaar hebben we op de sportparken 't Noorden en De Parrel kunstgrasvelden aangelegd. In 2007 heeft uw raad besloten dat sportpark Lewenborg niet zal worden opgeheven. De reden hiervan is dat de voorgenomen verhuizing van FC Lewenborg naar sportpark Kardinge niet doorgaat en zij dus op sportpark Lewenborg blijven voetballen. Dit betekent dat er geen kunstgrasveld op sportpark Kardinge aangelegd hoeft te worden. In 2007 heeft uw raad een onderzoek naar de zwemwaterbehoefte van ons ontvangen. De conclusie van het onderzoek is dat de huidige zwemwatercapaciteit voldoet. Uw raad heeft besloten deze capaciteit in stand te houden en het Helperbad daarom open te houden. Uw raad heeft eveneens besloten het Helperbad te laten renoveren. Subsidie- en tarievenstelsel In 2007 heeft uw raad het voorstel voor een nieuw tarieven- en subsidiestelsel voor de sport vastgesteld. In het voorstel zijn de door uw raad gestelde kaders opgenomen. Invoering van het nieuwe stelsel op 1 januari 2008 was niet haalbaar, onder meer in verband met de benodigde wijziging van de Algemene Subsidieverordening. De invoering van het nieuwe subsidie- en tarievenstelsel voor de sport vindt plaats op 1 augustus 2008. Debiteurenbeleid Om de relatie van de Werkmaatschappij Sport & Recreatie met de sportverenigingen te verzakelijken, zijn we afgelopen jaren begonnen met het aanscherpen van het debiteurenbeleid. We controleren regelmatiger de stand van zaken met betrekking tot de debiteuren en we houden ons stringenter aan de incassoprocedures. Versterken sportinfrastructuur: verenigingen, organisatie en ongebonden sporters Sportconsulenten van het Huis voor de Sport bieden advies en/of ondersteuning aan sportverenigingen. Daarnaast bieden wij sportverenigingen de mogelijkheid subsidie aan te vragen ten behoeve van de versterking van de verenigingsstructuur. In 2007 hebben drie verenigingen deze subsidie ontvangen. Openstelling openluchtbaden Papiermolen en Hoogkerk In 2007 zijn de openluchtbaden Papiermolen en Hoogkerk net als in 2006 incidenteel twee weken langer open geweest. De afgelopen jaren is hieraan behoefte vanwege de vaak natte zomers en het mooie weer eind augustus en begin september. De kosten van de langere openstelling van beide zwembaden hebben we gedekt uit nog niet bestede middelen voor de verbouw van het Helperbad. Aan het particuliere zwembad Hoogkerk is hiervoor een incidentele subsidie verleend. Recreatie Kerntaken rond het aantrekkelijk houden van recreatiegebieden zijn het beheer, onderhoud en ontwikkeling van de recreatiegebieden Ruskenveen, Kardinge en het Meerschap Paterswolde. In 2007 zijn voorbereidingen getroffen voor de verdere ontwikkeling van recreatiegebied Kardinge. 2. Versterken van deelname aan sport Stimulering sportdeelname jeugd en jongeren Door middel van ons sportstimuleringsprogramma willen we de sport en de gezonde effecten van sport versterken. Het sportstimuleringsprogramma is in principe voor alle Stadjers maar we geven de prioriteit aan de jeugdigen tot 20 jaar. Het programma houdt in dat ouders van kinderen tot vier jaar voorlichting krijgen over het belang van spelen en bewegen, dat kinderen van vier tot 12 jaar ondersteuning en begeleiding krijgen bij sporten en bewegen en dat aan jongeren van 12 tot 20 jaar, in


119

samenwerking met het voortgezet onderwijs en met de wijk, sportactiviteiten worden aangeboden. Deze activiteiten worden stadsbreed aangeboden door het Huis voor de Sport. Voor kinderen van vier tot 13 jaar zijn in de sporthallen van Hoogkerk, Beijum en Lewenborg in 2007 weer sporten spelinstuiven georganiseerd. Daarnaast heeft het Huis van de Sport in samenwerking met de Vensterscholen de Sportzapper ontwikkeld, om deze doelgroep kennis te laten maken met diverse sporten en sportverenigingen. Bslim Het Huis voor de Sport voert samen met de MJD en de schoolbesturen het project Bslim uit. In 2007 is het project Bslim in de wijken Oosterpark, Lewenborg, Beijum en Indische Buurt/ de Hoogte voortgezet. De looptijd van Bslim in deze wijken is van 2006 t/m 2009. In de uitwerking van Bslim zijn de doelen, effecten en resultaten vastgelegd die we de komende jaren realiseren op het gebied van sport en bewegen, gezonde voeding, fair play en professionalisering van vensterschool-instellingen. Eén van de activiteiten van Bslim is de realisatie van een Playground. Dit is een buitenruimte die helemaal is ingericht voor sportief gebruik en van waaruit gebruikers worden begeleid door een buurtsportwerker. We hebben in 2007 voorbereidingen getroffen voor de aanleg van de Cruyff Court in de Oosterparkwijk. In 2007 hebben we voor vijf wijken aanvragen ingediend bij het Rijk in het kader van de regeling Buurt Onderwijs Sport-impulsgelden (BOS). Deze aanvragen zijn gehonoreerd zodat we de middelen uit deze regeling kunnen inzetten voor uitbreiding van het Bslim project. Het betreft de wijken Vinkhuizen, Hoogkerk, Selwerd/Paddepoel/Tuinwijk, Corpus den Hoorn en de Wijert-Noord. Net als in de vier wijken waar Bslim in 2006 al gestart is, voeren in deze nieuwe wijken het Huis voor de Sport, de MJD en de Vensterscholen gezamenlijk het project uit. Het Rijk heeft voor de in 2007 gehonoreerde aanvragen 200 duizend euro per wijk gedurende vier jaar beschikbaar gesteld (50 duizend euro per jaar). Na een positief besluit van de wijkteams in de betrokken wijken wordt vanuit het Nieuw Lokaal Akkoord co-financiering beschikbaar gesteld. Sportcoördinatoren Vensterscholen In 2007 hebben wij uw raad een brief gestuurd over de nieuwe aanpak van wijkgerichte sportstimulering. Zowel het basisprogramma sportstimulering als het plusprogramma Bslim zijn gekoppeld aan de tien Vensterscholen van onze stad.

Sportdeelname specifieke groepen: ouderen, minderheden, sporters met een beperking De sportmogelijkheden voor ouderen, allochtonen en mensen met een beperking of chronische aandoening verbeteren we door: • Accommodaties toegankelijk te maken en houden voor iedereen; • Organisaties en projecten te ondersteunen die activiteiten organiseren voor deze doelgroepen. Voorbeelden hiervan zijn de activiteiten die diverse buurten wijkcentra hebben georganiseerd vanuit het programma Meer Bewegen voor Ouderen. De MJD faciliteert deze activiteiten met docenten. Verder heeft de voetbalvereniging Kids United uit Lewenborg subsidie van ons ontvangen. Deze voetbalvereniging richt zich op kinderen met een geestelijke handicap. 3. Oog voor nieuw talent EK tot 21 jaar Van 10 tot en met 23 juni 2007 vond in Nederland het UEFA EK onder de 21 jaar plaats. Groningen was daarbij een van de speelsteden. Naar aanleiding van dit voetbalevenement organiseerde de gemeente Groningen samen met de provincie een feestelijk festival: Talent Fever. Omdat het budget van het organiseren van evenementen beperkt was, is ervoor gekozen om bij de ontwikkeling van het randprogramma zoveel mogelijk aan te sluiten bij de reeds bestaande infrastructuur en reeds bestaande evenementen. In totaal zijn er 60 evenementen georganiseerd, enkele daarvan waren meerdaags. Publicitair heeft het EK veel gebracht. Zo zijn bijvoorbeeld alle wedstrijden live uitgezonden op de


120

televisie. Hoogtepunt van het EK tot 21 jaar was de finale op 23 juni. Deze vond plaats in een uitverkochte en zinderende Euroborg. Daarnaast vond die dag de Grande Finale op de Grote Markt plaats, waarbij zo’n 20 duizend mensen feestelijk het toernooi afsloten. Topsport In 2007 hebben we 10 topsportevenementen gesubsidieerd, waaronder de 4 Mijl van Groningen, Eurovoetbal en Indoor Atletiek. Groningen is vijfde geworden in de strijd om de titel ‘Topsportgemeente 2007’. Deze prijs, die tot doel heeft het topsportbeleid van gemeenten positief onder de aandacht te brengen, wordt jaarlijks uitgereikt aan de gemeente met de beste sportprestaties, gemeten over 36 nationale topsportcompetities en gerelateerd aan het aantal inwoners. Deelprogramma Cultuur Het deelprogramma Cultuur omvat alle inspanningen van de gemeente Groningen die een bijdrage leveren aan het realiseren van de doelstellingen uit de cultuurnota “In het oog, in het hart” en de nota Project lokale omroep. Ook de volksfeesten maken onderdeel uit van het deelprogramma Cultuur. De voorbereiding van de nieuwe cultuurnotaperiode, 2009-2012, is in 2007 ter hand genomen. Naast de inspanningen voor de Groningse cultuurnota heeft het College activiteiten ontplooid in directe samenwerking met GS van Groningen, maar ook in het verband van het Noordelijke cultuurconvenant: tussen de drie Noordelijke provincies, Gemeente Groningen, Gemeente Leeuwarden en het Rijk. Wij brachten de discussienotitie “Over de Grens” uit, waarin we onze speerpunten voor de nieuwe beleidsperiode aangaven. Op basis van deze nota is het culturele veld in Groningen uitgenodigd om een beleidsplan voor de periode 2009 tot en met 2012 in te dienen. Inmiddels hebben 60 instellingen een beleidsplan ingediend. Activiteiten in 2007 Hieronder worden de activiteiten die we vanuit het deelprogramma cultuur in 2007 hebben uitgevoerd beschreven. We doen dit aan de hand van eerdergenoemde doelstellingen. 1. Basisinfrastructuur op orde De kern van de infrastructuur bestaat uit een groot aantal instellingen, dat voor het aanbieden van hun culturele activiteiten subsidie ontvangt van de gemeente Groningen. In de toelichting worden de highlights en afwijkingen ten opzichte van de cultuurnota beschreven. Groninger Museum Het Groninger Museum heeft artistiek en financieel gezien een jaar gehad dat verliep volgens de planning. Er werden drie grote tentoonstellingen gehouden met werk van respectievelijk Gallen Kallela, Mariko Mori en Peter Struycken. In december 2007 opende de tentoonstelling Russische Sprookjes. Naast deze hoofdtentoonstellingen werden een aantal kleinere tentoonstellingen georganiseerd. Oosterpoort & Stadschouwburg In 2007 is overeenkomstig de besluitvorming een aantal deelprojecten voor onderhoud en vervanging van de gebouwentechniek en bouwkundige aanpassingen gerealiseerd. Tevens is een begin gemaakt met de aanpak van de theatertoerusting (licht en geluid) in beide gebouwen. Tot slot hebben wij een begin gemaakt met de verbetering van de publieksruimten en mogelijkheden van commerciële exploitatie. Verder is besloten tot aanpassing van de organisatie volgens het Transactiemodel. Met de invoering van dit organisatiemodel wordt de aansturing en inrichting van de organisatie en bedrijfsvoering van De Oosterpoort & de Stadsschouwburg geoptimaliseerd. Voortvloeiend uit een in 2006 beschikbaar gesteld budget (nieuw beleid) heeft het Koninklijk Concertgebouw Orkest op 27 september 2007 in De Oosterpoort een optreden verzorgd voor een uitverkochte zaal.


121

Simplon Het jaar 2007 was voor Simplon een roerig jaar met veel veranderingen. In februari 2007 verleende uw raad een incidentele subsidie van 230 duizend euro om het voortbestaan van Simplon te waarborgen. Met dit geld kon Simplon crediteuren betalen en een stap zetten om het eigen vermogen aan te zuiveren. In 2007 leverde Simplon ieder kwartaal een inhoudelijke en financiële rapportage. Hieruit blijkt dat het poppodium inhoudelijk op koers ligt met het gemeentelijke beleid. Financieel was de situatie het eerste halfjaar nog zorgelijk, maar inmiddels is duidelijk dat 2007 met een licht positief reesultaat van 28 duizend euro is afgesloten. Muziekschool De Stedelijke Muziekschool vervolgde de implementatie van het beleidsplan Muziek maken doe je samen. In het seizoen 2006/2007 lag het aantal leerlingen dat gebruik maakte van de lessen op de hoofdlocatie lager dan het jaar ervoor. Dit is toe te schrijven aan de vermindering van lesuren in verband met de bezuiniging. Het aantal leerlingen dat deelnam aan samenspelactiviteiten nam licht toe. Het aantal leerlingen dat in Vensterschoolverband werd bereikt nam eveneens toe. Noorderslag Het Noorderslagweekend was in 2007 weer succesvol. De bezoekers brachten een bezoek aan Noorderslag, Eurosonic of het Noorderslag seminar. Het aantal bezoekers aan dit weekend stijgt de afgelopen jaar flink; dit noordelijke festival geniet steeds meer landelijke en internationale bekendheid. Kunstraad De Kunstraad Groningen is in 2006 gestart. In 2007 heeft de Kunstraad Groningen voor de gemeente diverse taken uitgevoerd. De reguliere subsidie vanuit het Incidentenbudget 2007 is in zijn geheel besteed. Er werden 68 subsidieaanvragen door de Kunstraad gehonoreerd. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat het culturele veld de weg naar de Kunstraad heeft gevonden. De Kunstraad heeft in 2007 tevens een start gemaakt met twee trajecten voor de gemeente Groningen, te weten de visitatie van de kernvoorzieningen en de tussentijdse toetsing van organisaties die een beleidsplan hebben ingediend voor de Cultuurnota 2009-2012. Tenslotte heeft in 2007 een evaluatie van de Kunstraad plaatsgevonden. De reden voor deze evaluatie vormde signalen uit het veld over te lange doorlooptijden bij de behandeling van de subsidieaanvragen. Deze evaluatie heeft geleid tot het opstellen van een verbeterplan. Noorderlicht Begin december werden wij verrast door perspublicaties over financiële knelpunten bij Noorderlicht. In december nog hebben wij met het bestuur overleg gevoerd over de ontstane situatie. In ieder geval is de verwachting dat 2007 met een negatief saldo van 110 duizend euro zal worden afgesloten. In overleg met alle subsidiënten zal een oplossing moeten worden gevonden ter overbrugging van de nieuwe cultuurnota. Inhoudelijk gezien heeft Noorderlicht een goed jaar achter de rug. De manifestaties van Noorderlicht zijn door een gerenommeerd vaktijdschrift uitgeroepen tot één van de vijf meest succesvolle fotomanifestaties van de wereld. Centrum voor Beeldende Kunst In 2006 is een start gemaakt met een onderzoek naar de eventuele verzelfstandiging en versterking van de marktpositie van het Centrum Beeldende Kunst. In 2007 is de discussie afgerond en er is door uw raad besloten om het CBK als werkmaatschappij van de gemeente Groningen in stand te houden. Naast de reguliere activiteiten heeft het CBK in 2007 twee bijzondere projecten gerealiseerd: Atelier Meerstad en het Lichtkunstwerk op de Eelderbaan van Eric de Lyon. Openbare Bibliotheek De Openbare Bibliotheek is volop bezig de familiebibliotheken gestalte te geven. De bibliotheek heeft in 2007 verder gestalte gegeven aan de ombouw van de wijkfilialen. Inmiddels zijn het inhoudelijk concept en de collectie van de verschillende vestigingen aangepast. Het filiaal Noorderbad is in april 2007 gesloten. Verder zijn in september 2007 de openingstijden aangepast. Een aantal filialen heeft


122

inmiddels een avondopenstelling. Een knelpunt bij een aantal filialen is de gebouwensituatie. In een aantal stadsdelen is nog niet duidelijk hoe het wijkfiliaal gehuisvest zal worden. Dit speelt met name in Lewenborg en in Zuid. Op verzoek van de bibliotheek is de periode dat de door de gemeente verstrekte subsidie voor de frictiekosten ingezet mag worden verlengd. Tenslotte kan worden gemeld dat de zelfstandige stichting Openbare Bibliotheek Groningen (OBG) is opgegaan in Biblionet Groningen. Met Biblionet zijn afspraken gemaakt over de wijze van verantwoording van de inzet van de gemeentelijke middelen en de onderbrenging van het onroerend goed van de OBG.

2. Versterking deelname aan cultuur Om de deelname aan cultuur te vergroten zetten we in op drie pijlers: Actieplan cultuurbereik, cultuureducatie in het primair onderwijs en het bevorderen van amateurkunst. Achtereenvolgens wordt hiervan een beschrijving gegeven. Daarnaast worden in deze paragraaf enkele activiteiten genoemd ter bevordering van de deelname aan cultuur. a. Actieplan cultuurbereik Het actieplan cultuurbereik richt zich op drie onderdelen. Op de eerste plaats willen we meer jongeren met een lagere opleiding met cultuur in contact brengen. Ten tweede willen we meer laagdrempelige activiteiten in de wijken organiseren en ter derde willen we in het voortgezet onderwijs en met name in het VMBO cultuureducatie bevorderen. Meer VMBO-jongeren bereiken De instellingen die wij in het kader van deze doelstelling ondersteunen zijn het Kunstencentrum met het project YetSet, het Jonge Hartenfestival, New Attraction en Groverpop. In 2007 hebben twee instellingen die op dit gebied acteren knelpunten ondervonden. Om deze knelpunten op te lossen hebben we vanuit het Actieplan Cultuurbereik Groverpop extra ondersteund voor het organiseren en ondersteunen van activiteiten op gebied van (pop)muziek. Mede hierdoor zijn de taken zoals de wijkactiviteiten en activiteiten gericht op het bereik van de VMBO doelgroep volgens afspraak uitgevoerd. Ook New Attraction is extra ondersteund. Het festival heeft plaatsgevonden op zaterdag 7 juli bij de Kardingeplas. In 2007 is voor het eerst entree geheven. De omzet was echter laag in vergelijking met voorgaande jaren. Ook waren er minder bezoekers door het slechte weer. Zorgen voor een laagdrempelig aanbod In 2007 hebben Theater te water en MAF (Music and Fun) de gebruikelijke activiteiten uitgevoerd. Naast de subsidies aan deze organisaties hebben we in 2007 een incidentele subsidie verstrekt voor de organisatie van Noorderbattle door het Kunstencentrum. Belangrijk is dat de voorstellingen worden aangeboden in de wijkvernieuwingsgebieden, te weten in Vinkhuizen, Paddepoel-Zuid, Tuinwijk, Hoogkerk, Corpus den Hoorn, De Wijert-Noord, de Grunobuurt, Lewenborg, Beijum-Oost, Kostverloren, Oosterpark en Indische Buurt/De Hoogte. Structurele aandacht voor cultuur in het voortgezet onderwijs In het schooljaar 2007/2008 hebben 11 scholen voor voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs een plan ingediend en subsidie ontvangen voor het inzetten van een cultuurcoördinator op hun school. Het gaat om twee scholen in het middelbaar beroepsonderwijs, een school voor speciaal voortgezet onderwijs en acht scholen in het regulier voortgezet onderwijs. b. Cultuureducatie in het primair onderwijs Met de cultuurcoördinatoren in het basisonderwijs zetten we blijvend in op de cultuureducatie bij jongeren in het onderwijs. Het Kunstencentrum en het ABCG ondersteunen we om die cultuureducatie met een passend aanbod en een goede begeleiding stevig in te bedden. In het schooljaar 2006-2007 begeleidde het ABCG in totaal 22 basisscholen. Vijf hiervan waren nieuw ingestroomd. Vier scholen waren doorgestroomd naar het tweede begeleidingsjaar, negen scholen naar het derde


123

begeleidingsjaar. Er hebben nog vier scholen nazorg ontvangen. De scholen die in 2006-2007 zijn gestart hebben allen gekozen voor een drie-jarig traject. Daarnaast begeleidde het ABCG in 2006-2007 vier scholen voor speciaal basisonderwijs. Op basis van de ervaringen hiermee heeft het ABCG een plan van aanpak ontwikkeld voor de begeleiding van het speciaal onderwijs, waarmee het ABCG de komende jaren beter en efficiënter het speciaal onderwijs kan begeleiden bij het opzetten en uitvoeren van een schoolvisie en meerjarenplan op het gebied van cultuur. Specifieke projecten die het ABCG in 2006/2007 met deelnemende scholen heeft opgezet zijn bijvoorbeeld het gezamenlijk vensterwijkproject in Beijum en een bovenschools dansproject in vensterwijk Lewenborg. In het schooljaar 2007-2008 begeleidt het ABCG in totaal 26 scholen. Er zijn acht nieuwe basisscholen ingestroomd. Vijf scholen zijn doorgestroomd naar het tweede begeleidingsjaar, vier scholen naar het derde begeleidingsjaar. Negen scholen ontvangen nog nazorg. Het ABCG organiseerde en begeleidde vier ochtenden per jaar een bovenschools overleg met alle interne cultuurcoördinatoren met als doel het ontwikkelen van een platform voor coaching en uitwisseling van ervaringen. c. Amateurskunst Ter ondersteuning van de amateurgezelschappen bestaan er drie regelingen. De basisregeling amateurkunst is in 2007 goed verlopen; in totaal werd aan 94 amateurverenigingen een subsidie verstrekt. De regelingen op het gebied van huursubsidie Oosterpoort, investeringsbijdrage en presentatie werden niet geheel besteed. Op het budget voor kwaliteitsimpuls van amateurverenigingen is in 2007 geen beroep gedaan. De redenen hiervoor zijn onbekendheid van deze specifieke regelingen bij de amateurgezelschappen en daarnaast voldoen niet alle aanvragen aan de gestelde criteria. In het kader van de voorbereiding van de nieuwe cultuurnota zullen wij de huidige regelingen op het gebied van amateurkunst nader bezien. Werk en repetitie ruimten. De besteding van het budget heeft onder meer bij het Kunstencentrum Groningen, buro Gogo (versterking repetitieruimten voor popmuziek), De Oosterpoort (koorbanken), OOG TV en NP3 plaatsgevonden. Programmabudget De Oosterpoort en de Stadsschouwburg hebben een zogenaamd programmabudget waarmee voorstellingen en concerten die onvoldoende recette zullen opbrengen om de directe kosten te dekken, toch geprogrammeerd kunnen worden omwille van hun kunstzinnig belang. Daarnaast worden met het programmabudget de toegangsprijzen en dus de financiële drempel om evenementen te bezoeken relatief laag gehouden. Verder zijn de Oosterpoort en de Stadsschouwburg deelnemer in de Stadjerspas, CJP en CKV-vouchers. Studenten krijgen de CJP-korting als zij hun OV-kaart overleggen. Kinder- en jeugdvoorstellingen en -concerten worden bewust goedkoop aangeboden. 3. Oog voor nieuw talent Groningse Nieuwe, Stipendia en prijzen Met ingang van 2007 is de taak voor de verstrekking van opdrachtenbudget in het kader van de Groningse Nieuwe neergelegd bij de Kunstraad Groningen. Na afloop van de eerste ronde bleek dat er slechts een beperkte mate een beroep op dit budget gedaan werd. De oorzaak hiervan kan vooral worden gezocht in de gestelde criteria. In deze eerste ronde is op basis daarvan het merendeel van de aanvragen afgewezen. Vervolgens is besloten dat er een tweede ronde in 2007 zou worden gehouden. Er zijn in 2007 acht projecten gehonoreerd. In 2007 zijn er aantal stipendia toegekend. Er zijn twee Hendrik de Vriesstipendia toegekend, namelijk aan Joana Serrado en Jurre van den Berg. Zij kunnen met het stipendium hun literaire project realiseren en eind 2008 presenteren. Het George Verbergstipendium is op 2 oktober uitgereikt aan Jaime Ibanez. Hij wil met het stipendium een jaar door de Baltische Staten reizen om daarna een voorstelling te kunnen maken. De Andrea Elkenbrachtbeurs is in 2007 toegekend aan Fabricio Brusca.


124

Hij kan met de beurs enkele maanden naar New York om een aanvullende studie te volgen van diverse gerenommeerde gitaarmusici. Voorwaarde voor toekenning van de beurs is dat na afloop van de studie een concert in Groningen wordt verzorgd. De compositieopdracht hedendaagse muziek is toegekend aan Rob Zuidam. Nieuw beleid 2007 -2010 Knelpunten Sport in Beeld In de nota Sport in Beeld (maart 2005) constateerden wij dat het (groot) onderhoud van onze sportaccommodaties niet op orde is. Door een aantal ingrijpende herstructureringsmaatregelen, taakstellingen en het opstellen van een Meerjarig Investerings- en Onderhouds Programma (MIOP) proberen we dat het komende decennium weer in greep te krijgen (zie: Ontwikkelingsplan Sport in Beeld juli 2005). In november 2007 heeft uw raad de voortgangsrapportage Sport in Beeld besproken. We zijn in 2007 gestart met het in kaart brengen van de knelpunten. In februari 2008 zijn deze besproken in uw raad. In de begroting 2007 in aangegeven bij welke projecten de middelen nieuw beleid ingezet zouden worden. Het honk- en softbalveld is in 2007 gerealiseerd. Voor De Parrel en de coating van de Papiermolen zijn in 2007 de projectvoorbereidingen gestart en de verwachting is dat beide projecten in 2008 worden gerealiseerd. In het kader van de nota Sport op Orde zullen in 2008 was- en kleedaccommodaties inclusief teamlockers ten behoeve van sportpark Kardinge worden gerealiseerd. Ride for the roses In 2007 heeft de Ride for the Roses in Groningen plaatsgevonden. We hebben ter ondersteuning van dit sportevenement een incidentele subsidie van 10 duizend euro beschikbaar gesteld. Groninger Forum De plannen voor het Groninger Forum zijn in 2007 nader uitgewerkt in een eerste bedrijfsplan. Een andere belangrijke ontwikkeling afgelopen jaar is de keuze van het ontwerp en van de exploitatie. Gezien het feit dat er nog veel zaken nader uitgezocht en onderbouwd dienen te worden is dit ontwerp een eerste proeve. Daarnaast is in februari de directeur van het Forum met de werkzaamheden begonnen. Verder werd per 1 september 2007 de heer H. Alders voorzitter van de Raad van Toezicht. In 2007 werden een drietal projecten georganiseerd: Groningen in Alle Staten (rond de statenverkiezingen), De Grenzen van Europa (een cyclus van activiteiten over de EU) en Thuis in Groningen (een cyclus van activiteiten rond het thema wonen en leven in Groningen) Groninger Museum Het Groninger museum heeft te maken met stijgende kosten voor presentaties (hogere kosten bruiklenen, stijging verzekeringspremies en transportkosten). In de jaren 2006 en 2007 heeft de gemeente Groningen incidenteel extra middelen verstrekt als bijdrage in de exploitatie en de aanzuivering van het eigen vermogen van het museum. In 2007 was onze extra bijdrage 374 duizend euro. De provincie Groningen heeft met ingang van 1 januari 2007 de structurele subsidies met 150 duizend euro verhoogd. In onze begroting voor 2008 hebben wij een structurele verhoging van onze bijdrage met drie ton opgenomen. Uit de onderhoudspraktijk van de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat het Groninger Museum meer onderhoud vergt dan bij het opstellen van de meerjarenonderhoudsbegroting in 2001 werd verwacht. Dit is mede het gevolg van het bijzondere karakter van het gebouw en de inrichting. In 2006 werd een nieuw meerjarenonderhoudsplanning en –begroting opgesteld. In 2007 is het onderhoudsbudget met 140 duizend euro verhoogd. De dienst RO/EZ draagt in overleg met het museum zorg voor het onderhoud van het gebouw. Van het museum hebben we een financiële rapportage tot en met het derde kwartaal ontvangen. In deze rapportage spreekt het museum de verwachting uit dat 2007 zal worden afgesloten met een positief saldo waarmee het eigen vermogen van het museum deels aangezuiverd zal kunnen worden.


125

Oog-TV In de nota Mediabeleid 2007-2010 is besloten de subsidierelatie met OOG structureel te maken tot 2010. Het jaar 2007 was dan ook het eerste jaar dat OOG een structurele subsidie kreeg. OOG heeft daarmee op hetzelfde niveau kunnen functioneren als in de voorgaande periode. Volksfeesten In 2007 zijn de middelen volksfeesten op dezelfde wijze als in 2006 uitgegeven. De verschillende organisaties die activiteiten organiseren rond Koninginnedag, het Gronings ontzet en de activiteiten rond 4 en 5 mei hebben de gebruikelijke subsidies ontvangen. In afwachting van het evenementenbeleid is er geen apart beleid geformuleerd voor deze volksfeesten. Peter de Grote festival Het Peter de Grote festival wordt sinds 1997 door het Prins Claus Conservatorium georganiseerd. In de zomerperiode worden uitvoeringen van klassieke muziek op bijzondere locaties in en om de stad verzorgd. Pieter Roelfsconcert NNO Het Noord Nederlands Orkest (NNO) spant zich in om jongeren met klassieke muziek in aanraking te brengen. Daarvoor worden in samenwerking met de stichting Pieter Roelfs concerten georganiseerd die worden bezocht door een groot deel van de basisschoolleerlingen in Stad en provincie. Dit wordt voornamelijk door de provincie Groningen gefinancierd. In 2007 hebben wij, ter dekking van een incidenteel tekort, extra budget ter beschikking gesteld. Van de 23 voorstellingen hebben 6 voorstellingen plaatsgevonden in de Oosterpoort in de stad Groningen. Accres bibliotheek Bij de begroting 2005 is voor de OBG een budget van 200 duizend euro gereserveerd om de accreskorting in 2005 en 2006 te compenseren. Ook in 2007 is de bibliotheek met een bedrag van 100 duizend euro gecompenseerd voor de accreskorting in voorgaande jaren. Hiermee kan volgens opgave van de bibliotheek in haar halfjaarrapportage 2007 in 2007 een sluitende exploitatie op de gewone bedrijfsvoering worden gerealiseerd. Definitieve cijfers moeten we nog ontvangen. Overdracht synagoge Ons college heeft het principebesluit genomen de Folkingestraat Synagoge over te dragen van de gemeente (Dienst OCSW) naar de Stichting Oude Groninger Kerken. Deze overdracht heeft in 2007 nog niet plaatsgevonden. De Stichting Oude Groninger Kerken krijgt het eigendom van het pand, houdt het in stand en beheert het. Daartoe krijgt de Stichting Oude Groninger Kerken een subsidie van de gemeente Groningen (het bedrag dat tot op heden naar de Folkingestraat Synagoge gaat). De Stichting Folkingestraat Synagoge heeft het gebouw in gebruik. Deze stichting heeft twee taken: het organiseren van culturele activiteiten en het verhuren van de ruimten aan de joodse gemeente. De Stichting betaalt geen huur aan de Stichting Oude Groninger Kerken. Herinrichting Martinikerk De Stichting Martinikerk Groningen is dit voorjaar gestart met de uitvoering van een omvangrijke herinrichting van het interieur en de installaties in de verschillende ruimtes van de kerk. De kosten van deze herinrichting bedragen 1 miljoen euro die vooral door fondswerving zal worden gefinancierd.


126

2.9.3 Wat heeft het gekost? Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 6.08 OCSW 6.09 OCSW 6.11 OCSW 6.12 OCSW 6.13 OCSW 6.14 OCSW 6.15 OCSW 6.16 OCSW 6.17 OCSW 6.18 OCSW 6.19 OCSW 6.21 OCSW

Baten 6.08 6.09 6.11 6.12 6.13 6.14 6.15 6.16 6.17 6.18 6.19 6.21

OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Natuurmuseum Stedelijke Muziekschool Podiumkunsten Beeldende kunst en musea Film Letteren en bibliotheek Amateurkunst en kunsteducatie Overige culturele activiteiten (Sport)accommodaties Zwembaden en Kardinge Sportondersteuning Mediabeleid Totaal lasten

2.018 3.482 14.861 5.705 139 5.516 1.721 1.438 6.770 9.409 884 298 52.241

2.018 3.118 15.090 6.036 139 5.758 1.756 1.942 7.956 11.068 2.133 546 57.560

2.078 3.137 16.303 5.746 139 5.644 1.719 1.679 7.449 11.218 2.328 549 57.990

60 19 1.213 -290 0 -114 -37 -263 -507 150 195 3 430

Natuurmuseum Stedelijke Muziekschool Podiumkunsten Beeldende kunst en musea Film Letteren en bibliotheek Amateurkunst en kunsteducatie Overige culturele activiteiten (Sport)accommodaties Zwembaden en Kardinge Sportondersteuning Mediabeleid Totaal baten

345 870 6.572 1.293 0 0 221 61 1.990 3.134 60 91 14.637

242 506 6.430 1.242 0 130 171 61 3.143 3.754 769 0 16.448

287 505 7.560 1.256 0 2 185 442 2.997 4.133 930 0 18.296

45 -1 1.130 14 0 -128 14 381 -146 379 161 0 1.848

-37.604

-41.112

-39.694

1.418

0 672

2.775 2.624

2.775 2.624

0 0

-36.932

-41.263

-39.845

1.418

Productgroep


Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 6.17 OCSW 6.17 OCSW 6.16 OCSW 6.21 OCSW 7.27 RO/EZ 6.16 OCSW 6.14 OCSW 6.16 OCSW 6.16 OCSW 6.33 OCSW 9.02 BD 6.17 OCSW

Productgroep Sport in beeld (knelpunten) * Sport in beeld (investeringen) * Exploitatie Groninger Forum * OOG-TV Onderhoud museum Peter de Grote festival Accres bibliotheek Pieter Roelfsconcert NNO 2007 Ride for the roses Overdracht synagoge (afkoop) Herinrichten Martinikerk Kunstgras kardinge/Lewenborg Totaal nieuw beleid


Begroting 2007 (i)

(s) 500

750 250

Realisatie 2007 (i) 750 250

500 140 25 100 10 10 250 40 500 1.910

(s) 455

1.165

500 140 25 100 10 10 40 1.160

1.120

127

Toelichting 6.11 Podiumkunsten 0,1 miljoen euro N De overschrijding bij de productgroep Podiumkunsten kan grotendeels worden verklaard door de programmering van de werkmaatschappij de Oosterpoort & de Stadsschouwburg. Bij het opstellen van de begroting is deze voor een deel van het seizoen nog niet bekend. Het saldo is taakstellend, de totale baten en lasten zijn afhankelijk van de uiteindelijke programmering. 6.12 Beeldende kunst en musea 0,3 miljoen euro V Het resultaat op deze productgroep wordt in grote mate veroorzaakt doordat de begrote overdracht van de Synagoge niet heeft plaatsgevonden. Ons college heeft het principebesluit genomen de Folkingestraat Synagoge over te dragen aan de Stichting Oude Groninger Kerken. Voor achterstallig onderhoud is in het kader van incidenteel nieuw beleid 2007 250 duizend euro beschikbaar gesteld. De overdracht is nog niet gerealiseerd omdat er in het traject nog onderhandeld wordt over de rol en positie van gebruikers en huurders van het pand. Wij verwachten in 2008 tot afronding te kunnen komen en stellen uw raad dan ook voor het resultaat ad 250 duizend euro conform de tussentijdse resultaatbestemming te bestemmen voor hetzelfde doel. 6.16 Overige culturele activiteiten 0,6 miljoen euro V De afwijking op deze productgroep wordt vooral veroorzaakt door uitstel van het Nieuw Cultureel Festival (502 duizend euro voordelig). In het najaar van 2007 heeft ons college besloten het nieuwe culturele festival uit te stellen naar het najaar van 2009. De bij de tussentijdse resultaatbestemming voorziene voorbereidingskosten zijn nog niet gemaakt. Daarom wordt in de bestemmingsvoorstellen een hoger bedrag (502 - in plaats van 402 duizend euro) voorgesteld hiervoor te bestemmen. 6.17 (sport)accommodaties Het voordelig resultaat kan als volgt worden verklaard: • Incidentele vrijval nieuw beleid kunstgras Lewenborg • Vrijval nieuw beleid 2006 kunstgras Coendersborg • Effect toepassing sportbesluit op exploitatie 2007 • Overig met name energie

0,4 miljoen euro V 0,5 miljoen euro V 0,2 miljoen euro V 0,2 miljoen euro V 0,5 miljoen euro N

Kunstgras Lewenborg 0,5 miljoen euro V Incidenteel budget ad 500 duizend euro wordt betrokken bij de herstructurering van sportpark Lewenborg. De uitvoering is gepland in 2008 en volgende jaren. De planontwikkeling was nog niet zo ver gevorderd dat in 2007 met de aanleg van de kunstgrasvelden kon worden begonnen. Kunstgras Coendersborg 0,2 miljoen euro V Bij het raadsvoorstel over de herschikking van de sportparken het Noorden en de Parrel hebben wij u geïnformeerd over het kunstgras op sportpark Coendersborg. Ingevolge dat voorstel valt het door u op 11 december 2006 beschikbaar gestelde bedrag ad 200 duizend conform vigerende financieel beleid vrij ten behoeve van een integrale afweging. Toepassing sportbesluit 0,2 miljoen euro V In het kader van Sport op Orde wordt rekening gehouden met incidentele voordelige effecten door toepassing sportbesluit over de jaren 2002-2007. Voor 2007 is het effect op de exploitatie berekend op 200 duizend euro. Dit bedrag maakt onderdeel uit van het incidentele budget ad 617 duizend euro zoals dat is aangemerkt ter dekking van de incidentele tekorten in de komende jaren. Overig 0,5 miljoen euro N Het tekort op de exploitatie van de sportaccommodaties ad 545 duizend euro wordt in hoofdzaak verklaard door hogere energielasten van bijna 400 duizend euro. In combinatie met de productgroep zwembaden en sportcomplex Kardinge is sprake van een overschrijding van per saldo 130 duizend euro op de energielasten van de accommodaties van de werkmaatschappij sport en recreatie. Bij de berekening van de tekorten in het kader van sport op orde is rekening gehouden met een structureel hogere energielasten.


128

6.18 Zwembaden en Kardinge 0,2 miljoen euro V De afwijking heeft met name te maken met een hogere omzet van de horeca dan begroot. In verband hiermee zijn de lasten ook hoger dan geraamd. Dat de totale lasten qua overschrijding niet dezelfde omvang hebben dan het verschil op de baten komt doordat in 2007 voor kardinge/zwembaden lagere energielasten zijn geboekt.


129

2.10 Integratie Ongeveer 20 procent van de Groninger bevolking heeft een niet-nederlandse achtergrond. Dit draagt bij aan de diversiteit. Veel migranten redden zich prima in onze samenleving. Bepaalde groepen hebben echter meer moeite om er tussen te komen en actief mee te doen. Wat de oorzaak ook is, we willen dat iedereen goede kansen krijgt om te participeren en zich thuis te voelen. Dat is het doel van integratiebeleid. Met ingang van 2007 is een nieuw inburgeringsstelsel ingevoerd en geldt voor een deel van de allochtone Stadjers (nieuwkomers en oudkomers) een inburgeringsplicht. Door deze wet verandert de rol van de gemeentelijke overheid. Meer over inburgering treft u aan in het hoofdstuk Werk en Inkomen. 2.10.1


Een stad waarin iedereen geïntegreerd is • • • • • •

Zelfredzaamheid in economisch, sociaal en cultureel opzicht Minder achterstanden in werk en scholing bij migranten Minder taalachterstand. Meer migranten die zich een geaccepteerd lid voelen van de Groninger samenleving. Meer deelname van migranten aan het Groninger verenigingsleven. Interculturalisatie en antidiscriminatie: meer activiteiten waar brede groepen uit de Groninger samenleving aan meedoen.

We willen bereiken dat personen met een niet-nederlandse achtergrond zich thuis voelen in onze stad, er de weg weten en dezelfde kansen krijgen als andere stadjers. Dat is nog al te vaak niet vanzelfsprekend. Integratie is geen eenrichtingsverkeer. Dat betekent ook dat we verwachten dat autochtonen en maatschappelijke organisaties oog hebben voor de soms specifieke problemen van migranten en daar ook mee om weten te gaan. Onze prioriteit ligt bij het verbeteren van de positie van migranten op de arbeidsmarkt. De eerste opvang van nieuwkomers willen we zo verbeteren dat migranten een betere kennis hebben van de Nederlandse en Groningse samenleving en hun taalachterstand hebben weggewerkt. Verder stellen we ons ten doel dat migranten naar evenredigheid gebruik maken van de beschikbare voorzieningen en in staat zijn zich zoveel mogelijk op eigen kracht te ontwikkelen en actief deel uit te maken van hun wijk en de stad. Kaderstellende nota’s - Bruggen slaan, visie op integratie, november 2003 - Op eigen kracht, zelforganisaties, mei 2004 - Nota inburgeren in Groningen, december 2006 - Nu ritsen!, juni 2007 - Beleidsprogramma Antillianenbeleid 2008-2010, december 2007

2.10.2 Wat hebben we bereikt? Hieronder volgt een overzicht van meetbare indicatoren volgend uit bovengenoemde doelen. Een aantal kengetallen zijn afkomstig uit de minderhedenmonitor 2006. Deze indicatoren kunnen onder andere gekoppeld worden aan de doelen ‘minder achterstanden in werk, taal en scholing’. Uit deze kengetallen blijkt dat de verschillen tussen nederlanders en niet-nederlanders aanzienlijk zijn.


130

Verder zijn enkele cijfers toegevoegd die het aantal deelnemers, plaatsen of meldingen van specifieke projecten weergeven. Nr 1

Indicator Percentage werkloze allochtonen ten opzichte van werkloze autochtonen (2006)

2

Percentage voortijdig schoolverlaters bij allochtonen en autochtonen (2006)

3

Percentage bijstandsafhankelijkheid bij allochtonen en autochtonen (2006)

Autochtonen: 5% Turken en Surinamers: 18% Antillianen: 27%

4

Aantal deelnemers emancipatietrajecten (2007) Aantal meldingen en informatieverzoeken Discriminatie Meldpunt Groningen (2007) Aantal plaatsen in noodopvang van Stichting Transit (gefinancierd door gemeente Groningen) (2007) Aantal verstrekkingen ten behoeve van kinderen van hier niet rechtmatig verblijvende asielzoekers (2007)

152 vrouwen 24 mannen 84 meldingen 23 informatieverzoeken

5

6

7

Resultaat Autochtonen: 11% Turkse, Surinaamse en Zuid- en MiddenAmerikaanse achtergrond: +/- 25% Afrikaanse, Antilliaanse en Marokkaanse achtergrond: 33% Autochtonen: 1,1% Allochtonen: 1,5% (gemiddeld) Waarvan Antilliaans/Arubaans: 5% Marokkaans: 6,6% Surinaams: 5,6%

50 plaatsen

49 verstrekkingen

2.10.3 Wat hebben we daarvoor gedaan? Activiteiten in 2007 Uitvoeringsprogramma Integratie In 2007 is een start gemaakt met de uitvoering van het programma Integratie op basis van de nota Nu Ritsen! Deze nota is in juni 2007 vastgesteld als uitwerking van de visienota Bruggen Slaan. De activiteiten in het kader van de inburgering van nieuwkomers staan in het programma Werk en Inkomen. Emancipatie van allochtone vrouwen en meisjes In 2007 is het aanbod ter ondersteuning van de participatie en emancipatie van allochtone vrouwen met educatiemiddelen (de projecten Horizon, Sultanes, Chun Hui en Amazone voor allochtone vrouwen in de gemeente Groningen) voor het laatst uitgevoerd. De projecten in de huidige vorm stoppen per 1 januari 2008. Door de invoering van de Wet Inburgering en de daarmee gepaard gaande veranderingen in de regelgeving rond volwasseneneducatie is het juridisch niet mogelijk deze projecten te financieren zonder schending van de contracten met de uitvoerders van de inburgeringstrajecten. In 2007 is het Alfacollege gestart met de trainingen ‘Emancipatie allochtone mannen’ en de voorlichtingstraining ‘Allochtone mannen op sleutelposities’. Deze trainingen worden gegeven aan mannen ter ondersteuning van het emancipatieproces van (hun) vrouwen en zijn nog in uitvoering.


131

Nieuwkomers onder de 18 Voor nieuwkomers onder de 18 jaar die het Nederlands niet voldoende beheersen, bestaan speciale voorzieningen in het basis- en voortgezet onderwijs, de zogenoemde schakelgroepen voor nieuwkomers. Deze voorzieningen maken onderdeel uit van het Kansenbeleid. In hoofdstuk 2.7 Onderwijs en Welzijn vindt u een toelichting op de activiteiten. Subsidiëring zelforganisaties In 2007 hebben 19 zelforganisaties subsidie ontvangen met als totaalbedrag 140 duizend euro. Volgens schatting van de zelforganisaties bereiken zij in totaal zo’n 1600 minderheden (hierbij kunnen dubbeltellingen voorkomen). Antidiscriminatie Op basis van de nieuwe rijksregeling werken we samen met de provincie en andere gemeenten toe naar een structurele opzet voor het Discriminatie Meldpunt Groningen (DMG). Het DMG is verantwoordelijk voor de registratie en afhandeling van klachten over discriminatie in de provincie Groningen. Daarnaast worden voor de stad op basis van gegevens van het DMG analyses naar trends in soort discriminatiemeldingen gemaakt (naar etniciteit en religie). Indien mogelijk kunnen we met de betrokken organisaties een aanvullend aanbod bieden. AGORA Agora is opgericht als vervolg op het in 2005 opgeheven Minderhedenberaad. Agora, een netwerkorganisatie voor integratievraagstukken, is voor een periode van twee jaar ingesteld. In 2007 is de netwerkorganisatie Agora niet bij elkaar geweest. Eind 2007 zijn met alle leden van Agora gesprekken gevoerd over het niet van de grond komen van deze netwerkorganisatie. Momenteel wordt bekeken of de uitkomsten van de gesprekken voldoende aanleiding geven om een doorstart van Agora te rechtvaardigen en op welke manier zij verder kunnen gaan. Minderhedenmonitor De minderhedenmonitor is in 2007 verder uitgewerkt en de resultaten zijn in een onderzoeksrapport gelijktijdig met de nota Nu Ritsen! gepresenteerd. Deze monitor zien wij als een nulmeting. Het doel van de monitor is de maatschappelijke positie van minderheden in kaart te brengen op het gebied van zaken als werk, onderwijs en inburgering, inkomen en inkomensafhankelijkheid, hulpverlening en huisvesting. Asielzoekers en uitgeprocedeerden Ook in 2007 is noodopvang aan asielzoekers die nog in procedure zijn geboden. We financieren 50 plaatsen in de noodopvang van Stichting Transit. Tot nu toe hebben 15 personen in de noodopvang een verblijfstatus in het kader van de pardonregeling gekregen. Daarnaast worden kindertoelagen verstrekt behoeve van kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Tenslotte wordt ondersteuning gegeven aan Vluchtelingenwerk Groningen bij het uitvoeren van het project ‘Perspectief voor (ex)AMA’s’. Antillianen en Arubanen In 2007 is de Aanpak Antilliaanse risicojongeren nul tot 25 jaar voortgezet. De Verwijsindex Antillianen (VIA), die landelijke gegevensuitwisseling op individueel niveau mogelijk had moeten maken, is op grond van een rechterlijke uitspraak stilgelegd. De uitspraak van de rechter heeft vooralsnog geen consequenties voor de voortgang van de casusoverleggen. Het voorlichtingsproject Amor y Salu (GGD) is voortgezet evenals de aanpak Antillianen 23+ (de TOP 50). Er zijn voorbereidingen getroffen om te komen tot een Antilliaans platform, welke een brugfunctie vervult tussen de gemeente en de Antilliaanse gemeenschap.


132

Nieuw Beleid 2007-2010 Antilianenaanpak Voor de vervolgaanpak van Antillianen en Arubanen is in 2007 voor de komende drie jaar jaarlijks 425 duizend euro beschikbaar gesteld. Het straatteam van de MJD en de Ambientes zijn speerpunten in de vervolgaanpak Antillianen in de komende jaren. Het straatteam, dat met name opereert in Beijum Oost, begeleidt ruim 50 cliënten. De Ambientes in Beijum en Lewenborg bieden een ontmoetingsplek voor de doelgroep en spelen ook een rol in het voorkomen van overlast. In het beleidsprogramma Antillianenbeleid 2008-2010 dat in december 2007 is vastgesteld wordt nader ingegaan op huidige, gewenste en toekomstige activiteiten voor Antillianen en Arubanen. Emancipatie allochtone vrouwen In 2007 is het aanbod ter ondersteuning van de participatie en emancipatie van allochtone vrouwen met educatiemiddelen (de projecten Horizon, Sultanes, Chun Hui en Amazone voor allochtone vrouwen in de gemeente Groningen) voor het laatst uitgevoerd. De deelname hieraan is reeds eerder in het hoofdstuk beschreven. Noodopvang Asielzoekers In het kader van nieuw beleid is voor 2007 een bedrag van 365 duizend euro beschikbaar gesteld voor de noodopvang van asielzoekers. Deze middelen zijn besteed aan het bieden van noodopvang door Stichting Transit, de ondersteuning van opvang door particuliere comités, leefgeldverstrekking aan exAMA’s en het verstrekken van kindertoelagen ten behoeve van kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Knelpunten noodopvang Voor de extra kosten noodopvang is in 2007 250 duizend euro besteed. Dit bedrag is uitgegeven via de stichtingen INLIA/PCG, STAG en STAL. Integratie Hiervoor verwijzen wij naar de eerste alinea bij paragraaf 2.10.3. Ama’s Om specifieke knelpunten op te lossen is voor het laatste kwartaal van 2007 een extra bedrag van 110 duizend euro beschikbaar gesteld ten behoeve van de leefgeldverstrekking aan ex-AMA’s, de noodopvang en de kindertoelage.


133

2.10.3 Wat heeft het gekost? Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 6.24 OCSW 8.04 SZW

Baten 6.24 8.04

OCSW SZW


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Minderhedenbeleid Inburgering Totaal lasten

689 4.991 5.680

2.059 5.087 7.146

2.006 2.328 4.335

-53 -2.759 -2.811

Minderhedenbeleid Inburgering Totaal baten

130 5.040 5.170

130 5.209 5.339

154 2.462 2.616

24 -2.747 -2.723

-510

-1.807

-1.719

88

0 0

0 0

0 0

0 0

-510

-1.807

-1.719

88

Productgroep


Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 6.24 OCSW 6.24 OCSW 6.24 OCSW 6.24 OCSW OCSW OCSW

Productgroep Antillianenanpak * Emancipatie allochtone vrouwen * Noodopvang asielzoekers Ondersteuning STAG/STAL Integratie* AMA's Totaal nieuw beleid

Begroting 2007 (i) 425 75 365 250

(s) 50

Realisatie 2007 (i) 425 75 365 250

25 90 1.115

50

(s) 50

25 90 1.115

50

Toelichting 8.04 Inburgering 0,0 miljoen euro In 2007 heeft het Rijk het inburgeringsbeleid ingrijpend gewijzigd. Op1 januari 2007 is de Wet inburgering van kracht geworden. De financiering van de inburgering is onder het regiem van het Grote Stedenbeleid (de Brede Doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid 2005-2009 BDU-SIV) gebracht. In de loop van 2007 is een overgangsregeling van kracht geworden voor de inburgeraars die op 1 januari 2007 al op een inburgeringstraject waren geplaatst; de afrekening van hun trajecten tussen het Rijk en de gemeente is verdaagd naar 2008. In de tweede helft van het jaar presenteerde het Rijk het ‘Deltaplan inburgering’. En werd de Wet ter ‘Regeling nalatenschap oude vreemdelingenwet’ van kracht, bedoeld als oplossing voor het probleem van de al langdurig in Nederland verblijvende uitgeprocedeerde asielzoekers. Die regeling is ingegaan op 1 januari 2008. Mede door aanloopproblemen bij de door het Rijk als centrale organisatie ingezette IB-Groep, is de uitvoering van de Wet inburgering later van start gegaan en trager op gang gekomen dan gepland. Per saldo zijn daardoor in 2007 minder nieuwe inburgeringstrajecten gestart dan verwacht. De Rijksbijdragen voor de uitvoering van de Wi zijn geoormerkt voor inburgering. De in 2007 nog niet bestede inburgeringsgelden zijn toegevoegd aan de ‘voorziening uitvoering Wet inburgering’.


134

2.11 Algemene dekkingsmiddelen en post onvoorzien Niet alle lasten en baten (productgroepen) van de gemeentelijke organisatie kunnen worden toebedeeld aan de inhoudelijke programma’s. Het gaat hier voornamelijk om de lasten en baten van de concernafdelingen van de Bestuursdienst en een stuk van de DIA (facilitaire afdelingen en publieke dienstverlening). Deze baten en lasten maken we zichtbaar in dit afzonderlijke programma omdat verdeling van deze productgroepen over de voorgaande programma’s een redelijk willekeurige operatie zou worden. Binnen het programma ‘Overig’ maken we drie productgroepen afzonderlijk zichtbaar, de overige zijn in één onderdeel samengenomen. Ook staan bij dit programma de nieuw beleidsvoorstellen die niet onder één specifiek programma vallen. 2.11.1 Productgroepen programma Overig Bestaand beleid Prod.nr. Dienst Lasten 1.03 DIA 1.06 DIA 7.11 ROEZ

Baten 1.03 1.06 7.11


Actuele Begroting

Rekening 2007

Verschil

Burgerzaken Gemeentelijk Informatiecentrum Stadsdeelcoördinatie Overig interne productgroepen / stelposten Totaal lasten

6.392 2.013 4.665 118.061 131.131

6.455 2.036 5.081 98.740 112.312

7.078 1.956 4.246 96.525 109.805

623 -80 -835 -2.215 -2.507

DIA Burgerzaken DIA Gemeentelijk Informatiecentrum ROEZ Stadsdeelcoördinatie Overig interne productgroepen / stelposten Totaal baten

3.153 449 3.336 57.815 64.753

3.388 472 2.580 63.349 69.789

3.950 421 2.573 69.136 76.080

562 -51 -7 5.787 6.291

-66.378

-42.523

-33.726

8.797

685 7.234

10.441 32.931

10.441 32.931

0 0

-59.829

-20.033

-11.236

8.797

Productgroep


Nieuw beleid Prod.nr. Dienst 7.11 RO/EZ 1.05 DIA 1.13 DIA 9.02 BD 9.01 BD BD RO/EZ BD BD BD

Productgroep Lokaal akkoord - fysiek en sociaal * Bezwaarschriften Rechtspositie Knelpunten Stad en Stadhuis De stad als gastheer Nieuwjaarsreceptie Houtrot stadhuis Versterking control RO/EZ Informatiebeveiliging Kennisontwikkeling Externe betrekkingen Totaal nieuw beleid


Begroting 2007 (i) 1.000 90 200

(s) 500

Realisatie 2007 (i) 394 90 200

50 50 100

50 41 94

98 385 400 1.790

(s) 0

98 216 96

100 1.183

874

27 432

135

Stadsdeelcoördinatie 0,8 miljoen euro V Het voordelige resultaat stadsdeelcoördinatie ontstaat met name doordat een deel van de middelen nieuw beleid voor Nieuw Lokaal Akkoord in 2007 niet tot besteding gekomen is (1,1 miljoen euro). Daarnaast is er de toerekening van de apparaatskosten aan het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). Deze lasten mogen niet meer verrekend worden met dit fonds zodat er sprake is van ongedekte lasten van 279 duizend euro. Overige interne productgroepen 8,0 miljoen euro V Het voordeel op overige interne productgroepen ontstaat door een aantal afwijkingen: • Bij de Bestuursdienst staan middelen voor nieuw beleid gereserveerd die overgaan naar diensten nadat een raadsvoorstel met betrekking tot de uitvoering is opgesteld. Wanneer er voor deze middelen geen raadsvoorstel door diensten is opgesteld, ontstaat vrijval op de stelposten bij het concern. Deze vrijval bedraagt 3 miljoen euro; • De vrijval op nieuw beleid voor de Bestuursdienst zelf bedraagt 0,6 miljoen euro. Deze vrijval bestaat voornamelijk uit budgetten voor kennisontwikkeling en informatiebeveiliging. De bestedingen voor deze projecten zullen in 2008 plaatsvinden; • Op basis van aangiftegegevens voor het dienstjaar 2007 is er sprake van een voordelig resultaat 1,9 miljoen euro op het BTW-compensatiefonds. Dit bedrag zal worden toegevoegd aan de reserve BTW-compensatiefonds; • Bij dienst OCSW is in 2007 is een voordelig resultaat geboekt met betrekking tot de bedrijfsvoering en bijsturingmaatregelen van 0,8 miljoen euro; • De rente die ontvangen is op de exploitatierekening bij de Bestuursdienst was in 2007 hoger dan geraamd. Het saldo op de exploitatierekening is hoger dan voorgaande jaren. Dit leverde een voordeel op van 1 miljoen euro; • Van een aantal stelposten is bekend dat hier geen uitgaven voor gedaan zijn, dit betreffen de stelposten Ambulancedienst, Huisvesting gemeentelijke diensten, Inzet OZB, Areaaluitbreiding, Herverdeling ICT budgetten, Onvoorzien, Lokale beloningsruimte, Retour ontvangen stelposten diensten en Taakstellingen Concern. Dit resulteert in een voordeel van 1,2 miljoen euro; • Overige kleinere voor- en nadelen voor een totaalbedrag van 0,5 miljoen euro. 2.11.2 Algemene inkomsten In onderstaand overzicht hebben we de algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorzien afzonderlijk zichtbaar gemaakt en toegelicht. Bestaand beleid Prod.nr. Dienst 1.04 DIA 1.04 DIA 1.04 DIA 1.04 DIA Trea 9.04 BSD 9.03 BSD 9.03 BSD

Productgroep Onroerende zaakbelasting Roerende zaakbelasting Hondenbelasting Logiesbelasting Saldo financieringsfunctie Algemene uitkering Post onvoorzien Rente reserves Dividenden Totaal algemene inkomsten

Primitieve Begroting 42.398 47 620 590 1.319 199.510 -500 1.298 3.870 249.152

Actuele Begroting 41.870 47 620 590 1.312 215.435 -500 1.298 3.870 264.542

Rekening 2007 43.019 64 597 698 2.475 216.493 -464 2.526 17.933 283.341

Verschil 1.149 17 -23 108 1.163 1.058 36 1.228 14.063 18.799

OZB De meeropbrengst OZB bedraagt 1,2 miljoen euro. Dit bedrag kan worden onderverdeeld in: • extra volumegroei 250 duizend euro V • extra opbrengst door leegstandcontroles 200 duizend euro V • extra belastingcapaciteit (=totale waarde) 1.045 duizend euro V • nog te verwachten afwaarderingen als gevolg van bezwaren 345 duizend euro N 1.150 duizend euro V


136

Saldo financieringsfunctie Het resultaat op de financieringsfunctie van ruim 1,1 miljoen euro is voornamelijk ontstaan doordat de omvang van gemeentelijke reserves en voorzieningen gedurende 2007 hoger was dan geraamd. De financieringskosten zijn hierdoor 0,8 miljoen euro lager. Het resultaat op de korte mismatchfinanciering bedraagt 159 duizend euro nadelig. Door hogere berekende rentepercentages dan begroot is een voordeel behaald op de depositorente en rentevergoeding externe bankpositie van 0,5 miljoen euro. Het totale resultaat op de financieringsfunctie is als incidenteel aan te merken. Algemene uitkering Het voordelige resultaat op de algemene uitkering van 1,0 miljoen euro kan worden gesplitst naar: voorgaande jaren, landelijke ontwikkelingen, plaatselijke (volume) ontwikkelingen en integratieuitkeringen. •

•

•

•

Voorgaande jaren Bij nacalculatie is over 2005 69 duizend euro ontvangen. Over 2006 is 803 duizend euro terugbetaald. De terugbetaling was vooral het gevolg van het lager uitvallen van de rijksuitgaven, waardoor de behoedzaamheidsreserve slechts voor 12,8% tot uitkering kwam. Tezamen leidt dit tot een nadelig resultaat van 0,8 miljoen euro; Landelijke ontwikkelingen Per saldo is in 2007 de uitkeringsfactor 9 punten lager uitgekomen dan geraamd. Dit betekent een nadeel van 1,2 miljoen euro. De nominale compensatie over 2007 leidt tot een voordeel van 0,4 miljoen euro. Dit resulteert in een nadelig resultaat van 0,8 miljoen euro; Plaatselijke volume-ontwikkelingen De ontwikkelingen kunnen worden onderscheiden in inkomsten, sociale factoren, centrumfunctiefactoren en fysieke factoren. We lichten ze per onderdeel toe: - Inkomsten: een hogere ozb-capaciteit leidt tot een nadeel van 0,1 miljoen euro; - Sociaal: een nadeel van 2,1 miljoen euro komt voort uit een lager aantal inwoners dan geraamd en een forse afname van het aantal bijstandsontvangers; - Centrumfunctie: door een hoger aantal leerlingen dan geraamd ontstaat een voordeel van 1,5 miljoen euro; - Fysieke factoren: meer wooneenheden, een groter aandeel in ISV en meer bedrijfsvestigingen leiden tot een voordeel van 2,8 miljoen euro. Dit resulteert in een voordelig resultaat van 2,2 miljoen euro; Integratie-uitkeringen Het WMO-budget is met 0,4 miljoen euro verhoogd wegens nominale compensatie en extra middelen voor mantelzorg.

Post onvoorzien Onderstaande tabel geeft het verloop van de post onvoorzien over 2007 weer: Post onvoorzien in begroting 2007

500 duizend euro

Redding Simplon Afscheid CdK Alders Opvang zwerfdieren New Attraction Verdubbeling actie Jabalya Onderzoek bouwplan RUG Hortusbuurt Pendelbussen supportersstromen Onderzoek RO/EZ Europapark Noodopvang vreemdelingen

-190 duizend euro -3 duizend euro -30 duizend euro -15 duizend euro -3 duizend euro -15 duizend euro -8 duizend euro -150 duizend euro -50 duizend euro

Saldo


34 duizend euro

137

Rente reserves Van een aantal reserves en voorzieningen wordt de berekende rente niet toegevoegd maar afgeroomd ten gunste van het concern. Het totale incidentele voordeel daarop is 1,2 miljoen euro. Dividenden In 2007 is door de BNG een extra dividenduitkering gedaan aan aandeelhouders. Het voordeel dat hierdoor ontstaat bedraagt, onder aftrek van 2 nadelige ontwikkelingen 2,5 miljoen euro. Door Essent is 7,1 miljoen euro aan bijzonder dividend uitgekeerd i.v.m. de verkoop van Essent Kabelcom BV. Daarnaast levert het door Essent uitgekeerde buitengewoon en interim dividend een voordeel op van 4,4 miljoen euro. Het totale incidentele voordeel bedraagt 14,0 miljoen euro.


138

< rood tussenblad: 3. Paragrafen >


139


140

3.

Paragrafen

In het Besluit Begroting en verantwoording (BBV) wordt bepaald dat in de begroting zeven verplichte paragrafen worden opgenomen, waarin de beleidslijnen zijn vastgelegd met betrekking tot beheersmatige aspecten. Het doel van de paragrafen is om onderwerpen die verspreid in de begroting staan gebundeld weer te geven. Hiermee wordt van deze onderdelen een dwarsdoorsnede gegeven van alle programma’s. Naast de zeven verplichte paragrafen heeft uw raad ervoor gekozen om ook hier nog twee paragrafen aan toe te voegen. Dit zijn Stad en Stadhuis en het stadsdeelprogramma. Achtereenvolgens behandelen we de volgende paragrafen: • Lokale heffingen; • Weerstandsvermogen; • Onderhoud kapitaalgoederen; • Treasury; • Bedrijfsvoering; • Verbonden partijen; • Grondbeleid; • Stad en Stadhuis; • Stadsdeelprogramma; • WMO.


141

3.1

Lokale heffingen

De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van gemeenten. Naast het gebruikelijke overzicht van de eigen inkomsten geven we een korte beschrijving van ons beleid ten aanzien van de omvangrijkste heffingen. Een aanduiding van de lokale lastendruk is van belang voor de integrale afweging tussen beleid en inkomsten. We laten de kostendekkendheid van bepaalde tarieven zien en presenteren een vergelijking van de lokale lastendruk met andere grote gemeenten in Nederland. 3.1.1 Inkomsten Ieder jaar presenteren we een overzicht van de opbrengsten van de belangrijkste gemeentelijke belastingen, rechten en retributies. We vergelijken hierbij de gerealiseerde opbrengsten over 2007 met de primitief en actueel begrote opbrengsten. Bedragen x 1.000 euro Omschrijving OZB eigenaren + gebruikers Roerende zaakbelasting Afvalstoffenheffing Reinigingsrechten Rioolrechten Hondenbelasting Precariorechten Begrafenisrechten Bouwleges Leges brandweer Havengelden Leges burgerzaken Logiesbelasting Parkeergelden Totaal

Primitieve begroting 2007 42.398 47 23.042 266 11.130 620 385 1.408 5.283 60 71 2.150 590 7.322

Actuele begroting 2007 41.870 47 23.041 266 11.161 620 385 1.408 6.749 60 191 2.150 590 7.736

Rekening 2007 43.019 64 23.191 143 11.044 597 505 1.399 10.576 55 153 2.503 698 7.940

Afwijking 1.149 17 150 -123 -117 -23 120 -9 3.827 -5 -38 353 108 204

94.772

96.274

101.887

5.613

Onroerend zaakbelasting (OZB) De meeropbrengst Onroerend zaakbelasting van 1,1 miljoen euro bestaat uit een extra volumegroei van 250 duizend euro, een extra opbrengst door leegstandscontroles van 200 duizend euro en extra belastingcapaciteit van 700 duizend miljoen euro. De extra belastingcapaciteit is ontstaan doordat er bij de afwikkeling van bezwaarschriften tegen de WOZ-waarde minder is afgewaardeerd. Deze extra belastingcapaciteit als gevolg van een hogere economische waarde heeft een incidenteel karakter. Ieder jaar wordt de belastingcapaciteit opnieuw bepaald en worden de tarieven hierop gebaseerd. Rioolrechten De werkelijke rioolrechten zijn in 2007 0,1 miljoen euro lager dan in de begroting is opgenomen. Dit wordt veroorzaakt door oninbaarheid, kwijtschelding en verminderingen. Aangezien de productgroep Riolering wordt geëgaliseerd door de voorziening heeft dit geen gevolgen voor de kostendekkendheid. Deze is op basis van dit stelsel per definitie 100%.


142

Precariorechten De meeropbrengst met betrekking tot precario wordt veroorzaakt door meer ontvangen heffingen in het kader van Algemene plaatselijke verordening Groningen (met name gebruik gemeentegrond). De totaal ontvangen lokale heffingen van 505 duizend euro wegen niet op tegen de lasten. Hierdoor bedraagt de kostendekkendheid 85%. Bouwleges De meeropbrengst bouwleges ten opzichte van de begroting bedraagt 3,8 miljoen euro. Deze incidentele meeropbrengst wordt met name veroorzaakt door een toename van het aantal verleende vergunningen met betrekking tot bouwen kamerverhuurvergunningen. Het aantal verleende bouwvergunningen in de legescategorie >300 duizend euro en de categorie 200300 duizend euro dragen hoofdzakelijk aan de genoemde meeropbrengst bij. In de categorie >300 duizend euro is 2,7 miljoen euro leges gerealiseerd (aantal 6) en de in de categorie 200-300 duizend euro bedragen de opbrengsten 1,9 miljoen euro (aantal 8). Met betrekking tot de kamerverhuur wordt de toename van de legesinkomsten hoofdzakelijk veroorzaakt door het aantal meer verleende onttrekkingsvergunningen. In 2007 werden aan onttrekkingsvergunningen 342 duizend euro aan leges gerealiseerd. In 2006 was dit 141 duizend euro. Dit geldt ook voor de exploitatievergunning. In 2007 is 402 duizend euro aan leges gerealiseerd en in 2006 was dit 323 duizend euro. Burgerzaken Door extra afgifte van producten Burgerzaken is er ten opzichte van de begroting een extra opbrengst leges Burgerzaken van bruto 523 duizend euro. Daartegenover staat een extra afdracht van rijksleges van 170 duizend euro. Om deze extra inkomsten te genereren zijn extra uitvoeringskosten gemaakt (208 duizend euro), met name voor inhuur van extern personeel. 3.1.2

Beleid lokale heffingen

Hierna geven we een beknopte uiteenzetting van de realisatie van het gemeentelijke beleid met betrekking tot de belangrijkste lokale heffingen: Onroerende zaakbelastingen; Afvalstoffenheffing; Rioolrechten; Bouwleges; Onroerende zaakbelastingen De onroerende zaakbelasting is de belangrijkste gemeentelijke belasting, niet alleen wat betreft de omvang van de opbrengst, maar ook doordat deze opbrengst tot de algemene middelen behoort en dus naar eigen inzicht besteed kan worden. De hoogte van de aanslag is afhankelijk van de waarde van een pand en van de door uw raad vastgestelde tarieven. Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing is een bestemmingsheffing. Dit betekent dat de opbrengst niet naar de algemene middelen vloeit, maar ingezet wordt om de kosten te dekken van de afvalinzameling en – verwerking. Ons beleid is dat de kosten van afvalinzameling en –verwerking volledig moeten worden gedekt door opbrengsten uit de afvalstoffenheffing (100%-kostendekking). Sinds 2006 geldt er geen vast tarief per woning meer, maar bepaalt het aantal bewoners van een woning de hoogte van het tarief. Er wordt gedifferentieerd op basis van drie categorieën, namelijk éénpersoonshuishoudens, tweepersoonshuishoudens en huishoudens van drie of meer personen. Hiermee geven we invulling aan het principe ‘de vervuiler betaalt’. Rioolrechten De kosten voor het beheren en in standhouden van het rioolstelsel wordt door middel van het heffen van een rioolrecht verhaald. De opbrengst van de rioolrechten, met als uitgangspunt een 100%kostendekkendheid, is geoormerkt. Rioolrechten kunnen van de eigenaar (aansluitrecht) en van de


143

gebruiker (afvoerrecht) worden geheven. Wij kennen alleen het aansluitrecht, waarbij een vast bedrag per aansluiting in rekening wordt gebracht. Voor het rioolrecht verlenen we geen kwijtschelding. Bouwleges Ons beleid ten aanzien van bouwleges is eveneens 100%-kostendekkendheid. Vooraf is moeilijk te schatten, hoeveel de opbrengsten in enig jaar zullen bedragen doordat de omvang van bouwprojecten van jaar tot jaar sterk fluctueert. In 2001 is door uw raad besloten tot het instellen van een bestemmingsreserve om het risico van tegenvallende inkomsten zoveel mogelijk uit te sluiten. 3.1.3 Kwijtscheldingsbeleid De voorwaarden, waarbinnen gemeenten kwijtschelding van belastingen en heffingen mogen verlenen, zijn vastgelegd in de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. In Groningen komen de volgende belastingen en heffingen in aanmerking voor kwijtschelding: Hondenbelasting (maximaal 60% van tarief voor de eerste hond); Afvalstoffenheffing (maximaal 56% van de totale kosten). 3.1.4 Kostendekkendheid tarieven In onderstaande tabel zijn de belangrijkste dekkingspercentages weergegeven, qua streven, op begrotingsbasis in de begroting 2007 en qua realisatie in de rekening 2007. Omschrijving Havengelden Begrafenisrechten Riolering Bouwleges Leges brandweer Afvalstoffenheffing Reinigingsrechten Parkeergelden Leges burgerzaken: - Reisdocumenten - Inlichtingen/afschriften 2) - Overige documenten (VOG) - Rijbewijzen - Huwelijken 2) - Verblijfsdocumenten Leges burgerzaken gemiddeld

Streefpercentage 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 %

Begroting 2007 46% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Rekening 2007 85% 100% 100% 145% 100% 100% 83% 100%

1) 1) 1) 1) 1) 1) 100 % 1)

80% 60% 129% 143% 80% 77% 88% 2)

86% 56% 136% 229% 90% 86% 106% 2)

1). Voor de leges Burgerzaken geldt als uitgangspunt dat zij samen geheel kostendekkend zijn, voor die producten waarvoor de gemeente zelfstandig het tarief kan bepalen. 2). De voor begroting en rekening weergegeven percentages betreffen de totale kostendekkendheid, dus van de beïnvloedbare en niet beïnvloedbare tarieven bij elkaar.

Havengelden De in 2007 geplande overdracht van de kade Van Starkenborghkanaal aan de provincie Groningen is uitgesteld. Ook de verwachte terugloop in de beroepsvaart is grotendeels uitgebleven. De kostendekkendheid van 46% uit de begroting bedraagt daarom in de realisatie 85%. Ten opzichte van de actuele begroting zijn lagere opbrengsten gerealiseerd door het gefaseerde vertrek van bedrijven uit het Van Starkenborghkanaalgebied


144

Bouwleges Om een jojo-effect in de tarieven tegen te gaan, mogen incidententen geen rol spelen. Het inschatten van de opbrengsten vindt bij de begroting dan ook plaats op basis van een voortschrijdend gemiddelde over de afgelopen vijf jaar. De afwijking bij de jaarrekening wordt met name veroorzaakt door uitschieters in de categorieën groter dan 300 duizend euro en de categorie 200-300 duizend euro. Door deze (incidentele) meeropbrengsten ontstaat in de realisatie een kostendekkendheidspercentage van 145%. Reinigingsrechten De kostendekkendheid van de reinigingsrechten bedraagt 83%. Dit percentage is gebaseerd op de totale kosten van 208 duizend euro en de geraamde opbrengsten van 175 duizend euro. Leges Burgerzaken. Ingaande 2007 is de wijze van kostentoerekening bij de producten Burgerzaken veranderd. In tegenstelling tot de jaren daarvoor worden de kosten van de GBA (gemeentelijke basisadministratie) niet meer meegenomen bij de bepaling van de kostendekkendheid van de leges Burgerzaken. De kostendekkendheid steeg daardoor van 45% naar 86% (gebaseerd op cijfers 2006). De gemeente kan niet voor alle producten Burgerzaken zelfstandig het tarief bepalen en we hebben het dan over de kostendekkendheid van de beïnvloedbare en niet beïnvloedbare tarieven bij elkaar. Op begrotingsbasis 2007 was dit 88%, en op rekeningsbasis 2007 is dit uitgekomen op 106%. Het verschil tussen het geraamde en het werkelijke percentage kostendekkendheid wordt in hoofdzaak veroorzaakt door het product Rijbewijzen. De afgifte van rijbewijzen heeft te maken met een 10jaarscylus. In de eerste vijf jaren van deze cyclus worden jaarlijks minder rijbewijzen afgegeven dan gemiddeld en in de volgende vijf jaren meer dan gemiddeld. In 2006 was sprake van een naar verhouding laag volume van afgegeven rijbewijzen. In 2007 komen we weer ruim boven dit gemiddelde, om met ingang van 2012 er weer onder te zakken. In de begroting 2007 is nog rekening gehouden met de afgifte van 11.500 rijbewijzen. Het werkelijk aantal verstrekte rijbewijzen bedroeg echter 18.681, ruim 7.000 meer dan begroot. Waar de leges rijbewijzen al ruim kostendekkend zijn gaat de kostendekkendheid van alle producten samen omhoog tot 106%.


145

3.1.5 Lokale lastendruk De totale woonlasten per woning zijn gedefinieerd als het totaal van de onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolrechten. Zowel bij de begroting als bij de rekening maken we een vergelijking tussen de lokale lastendruk in Groningen en de 34 andere grote gemeenten. Gemeente Groningen 2006 Groningen 2007 Alkmaar Almere Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Assen Breda Delft Dordrecht Ede Eindhoven Emmen Enschede Haarlem Haarlemmermeer Heerlen Hilversum Leeuwarden Leiden Lelystad Maastricht Middelburg Nijmegen Rotterdam Den Haag Den Bosch Sittard-Geleen Tilburg Utrecht Venlo Zaanstad Zoetermeer Zwolle Gemiddelde *

OZB 204,85 202,99 167,21 211,09 225,61 135,40 219,09 319,01 183,29 184,66 218,07 170,27 240,18 167,90 254,82 224,40 193,64 243,20 178,25 210,44 193,67 361,20 288,80 202,04 156,54 350,90 171,04 133,38 206,24 234,06 171,33 205,85 218,58 204,47 295,82 222,71 200,00

Reinigingheffing 298,68 323,76 235,60 308,74 282,36 288,61 259,51 174,00 262,44 318,24 269,40 234,96 262,92 297,00 274,68 292,44 272,36 248,40 345,92 268,92 294,45 167,00 273,69 278,50 225,15 92,62 235,73 304,80 273,00 253,53 237,24 254,76 293,16 257,40 269,00 248,57 266,00

Rioolrechten

Woonlasten*

107,35 111,75 93,30 96,15 110,52 115,42 119,25 24,48 171,24 101,16 150,12 150,86 141,72 129,00 96,11 143,88 102,44 110,35 185,14 191,28 143,31 74,82 81,00 128,96 147,75 187,31 145,97 101,48 91,48 112,00 74,26 205,24 167,16 183,48 22,30 96,25 124,00

610,88 638,50 496,11 615,98 618,49 539,43 597,85 517,49 616,97 604,06 637,59 556,09 644,82 593,00 625,61 660,72 568,44 601,95 709,31 670,64 631,43 603,02 643,49 609,73 529,44 630,82 552,74 539,66 570,72 599,59 482,83 665,85 678,90 645,35 578.12 567,53 590,00

Woonlasten van meerpersoonshuishoudens in een woning met gemiddelde waarde. De woonlasten zijn berekend als de som van OZB, rioolrecht en reinigingsheffing, minus een eventuele heffingskorting.


146

3.2

Weerstandsvermogen

Deze paragraaf geeft de meest actuele stand van het weerstandsvermogen en de risico’s van de gemeente Groningen zoals bekend bij het opmaken van deze jaarrekening. Het weerstandsvermogen geeft de mate aan, waarin de gemeente in staat is om de risico’s (onverwachte financiële tegenvallers) op te vangen zonder dat het beleid moet worden gewijzigd. Het geeft inzicht in de robuustheid van de financiële positie van de gemeente. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de benodigde weerstandscapaciteit - de ingeschatte risico’s - en de beschikbare weerstandscapaciteit - de middelen die beschikbaar zijn om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen. Het weerstandsvermogen wordt gevormd door de aanwezige middelen om de nadelige gevolgen van risico’s op te vangen. In schema is dit als volgt weer te geven: Bekende risico’s

Beschikbare Middelen

Benodigde weerstandscapaciteit

Beschikbare weerstandscapaciteit

Weerstandsvermogen

3.2.1. Berekening weerstandsvermogen Uw raad heeft in november 2007 de nota Integraal risicomanagement in Groningen vastgesteld. Daarin is de methodiek en de berekeningswijze van de afzonderlijke delen van het weerstandsvermogen geëvalueerd en vastgelegd. Beschikbare weerstandscapaciteit Ratio weerstandsvermogen = Benodigde weerstandscapaciteit Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen dient te worden vastgesteld welke ratio de gemeente Groningen nastreeft. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van onderstaande waarderingstabel. Waardering A B C D E F

Ratio weerstandsvermogen > 2,0 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6

Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

Tabel uit nota “Integraal risicomanagement in Groningen”

De gemeente streeft na om de impact van de risico’s te minimaliseren. Dit betekent dat de gemeente Groningen een weerstandsvermogen nastreeft dat tenminste voldoende is. Dat betekent een ratio weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4 met als waardering “C”.


147

Weerstandsvermogen (* 1.000 euro) Benodigde weerstandscapaciteit [A] Beschikbare weerstandscapaciteit [B] Totaal lasten

Begroting 2007 121.800 80.700 790.420

Rekening 2007 114.100 79.600 834.000

15,4% 10,2%

13,7% 9,5%

0,66 -41.100

0,70 -34.500

Benodigde weerstandscapaciteit als % v.d. lasten Beschikbare weerstandscapaciteit als % v.d. lasten Ratio weerstandsvermogen Weerstandsvermogen B - A

De ratio van het weerstandsvermogen is 0,70. Daarmee hebben we de waardering E “onvoldoende”. Met andere woorden, de gemeente Groningen is niet in staat binnen de beschikbare reservepositie en middelen voor onvoorziene uitgaven de risico’s, zoals geïnventariseerd bij de rekening op te vangen binnen de huidige kaders. De beschikbare weerstandscapaciteit is kleiner dan de benodigde weerstandscapaciteit bij volledig voordoen, onder de waarschijnlijkheidsfactor van 90%, van alle geïnventariseerde risico’s. Het tekort bedraagt daarbij 34,5 miljoen euro. We zeggen dat de ratio weerstandsvermogen tussen de 1,00 en 1,40 moet zijn. Belangrijk is de aanvulling van de reserve grondzaken. Bij de begrotingsbehandeling 2008 is besloten om de toekomstige rekeningsresultaten onder andere hiervoor in te zetten. Bij de begroting 2008 is de reserve grondzaken aangevuld. Bij de begroting 2009 zullen we wederom een dotatie aan deze reserve doen. Onderstaande tabellen geven inzicht in de opbouw van de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit. Beschikbare weerstandscapaciteit Omschrijving belangrijkste aanwendbare reserves (afgerond * 1.000 euro) Vrij aanwendbare (bestemmings-) reserves 1. Algemene Egalisatie Reserve (AER) 2. Dienstegalisatiereserves 3. Grondexploitatie en grondbank 4. Reserve Meerstad 5. Bodemsanering 6. Euroborg 7. Overige reserves Totale reserves Post onvoorzien 2 x 500 Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit Omschrijving geïnventariseerde risico’s (afgerond * 1.000 euro) 1. Grondexploitatie 2. Meerstad 3. Martiniplaza 4. Meerjaren ontwikkelings programma 5. Lening Euroborg 6. Verkeer en vervoersprojecten 7. Parkeerbedrijf 8. WWB 9. Integrale aanpak oeverbeschoeiing 10. Bodemsanering 11. Incidentele financiering van structurele lasten Dienst Sociale zaken en werkgelegenheid 12. Overige risico’s Totale risico's Structureel maal factor 2 Waarschijnlijkheidsfactor 90% Benodigde weerstandscapaciteit (afgerond)


bedrag 12.000 11.100 24.400 8.800 4.300 9.300 8.700 78.600 1.000 79.600

incidenteel 68.000 8.800 1.800 1.900 9.300 6.900 0 6.400 4.100 700

structureel

0 6.100 114.000

1.350 2.050 6.400 12.800 11.500 114.100

102.600

3.000

148

Mutaties ten opzichte van de begroting 2007 Ten opzichte van de begroting 2007, het vorige document uit de planning & control cyclus, zijn de volgende veranderingen te benoemen: • Het weerstandsvermogen is verbeterd met 6,6 miljoen euro; o De benodigde weerstandscapaciteit is gedaald met 7,7 miljoen euro; o De beschikbare weerstandscapaciteit is gedaald met 1,1 miljoen euro. De daling van de benodigde weerstandscapaciteit met 7,7 miljoen euro wordt veroorzaakt door diverse mutaties. De risico’s zijn met 1,4 miljoen gedaald: • door het raadsbesluit “Sport op Orde’ (risico ‘Sport in Beeld’ begroting 2007) vervalt het risico ad 1,7 miljoen euro; • lagere risico’s bodemsanering ad 3,3 miljoen euro door afwikkeling van de claim van het ministerie van VROM; • toename risico Grondzaken ad 5 miljoen euro; • de overige risico’s zijn in totaal 1,4 miljoen euro lager. Door veranderende systematiek (kadernota “Herijking weerstandsvermogen) worden de structurele risico’s tweemaal meegerekend en wordt rekening gehouden met een waarschijnlijkheidsfactor van 90%. In de begroting 2007 is hiermee nog geen rekening gehouden. Nu passen we dit wel toe en komt de benodigde weerstandscapaciteit 6,3 miljoen euro lager uit. De daling van de beschikbare weerstandscapaciteit met 1,1 miljoen euro wordt veroorzaakt door kleine mutaties in de beschikbare reservecapaciteit. 3.2.2 Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit is het totaal aan middelen en mogelijkheden waarover de gemeente kan beschikken om eventueel optredende niet begrote kosten af te dekken, zonder invloed op de uitvoering het beleid. De middelen die door de gemeente Groningen tot de beschikbare weerstandscapaciteit worden gerekend zijn de: • Algemene Egalisatiereserve van het concern; • Egalisatiereserves van de diensten; • Bestemmingsreserves, waarvan de besteding door uw raad kan worden gewijzigd en waarvoor nog geen verplichtingen zijn aangegaan; • Post Onvoorzien in de begroting; Daarnaast is de onbenutte belastingcapaciteit in theorie eveneens onderdeel van de beschikbare weerstandscapaciteit. De wettelijk toegestane belastingcapaciteit van de gemeente Groningen is volledig benut. Ingaande 2008 is de maximering van de OZB-tarieven niet langer van toepassing. Echter, er geldt nu een macronorm. Overschrijding van deze norm kan leiden tot een uitname uit het gemeentefonds. 3.2.3. Benodigde weerstandcapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit wordt bepaald door: • de verwachte impact van de aanwezige risico’s; • de gewenste mate van zekerheid dat de risico’s kunnen worden opgevangen; • de mate waarin de risico’s al op andere wijze zijn afgedekt. De risico’s zijn geïnventariseerd en vervolgens is een inschatting gemaakt van de omvang en de kans van optreden (25%-50%-75%). De weging van het risico met de kans van optreden leidt tot het


149

geschatte risicobedrag. De risico’s van de grondexploitatie worden volgens de boxenmethode berekend en integraal in de benodigde weerstandscapaciteit opgenomen. Omdat de kans klein is dat áls de risico’s zich daadwerkelijk voordoen, dit allemaal tegelijkertijd gebeurt, corrigeren we de totaaltelling met een waarschijnlijkheidsfactor van 90%. Bovenstaand zijn de belangrijkste risico’s in de eerdere tabel al aangegeven. Hieronder worden deze en de andere majeure risico’s voor het concern en de diensten en de politiek relevante risico’s van de gemeente Groningen weergegeven en toegelicht. Ten slotte worden ook nog de voor het weerstandsvermogen relevante ontwikkelingen benoemd. Risico’s

Treasury Renterisico Programma Omschrijving

Risico Actie

Programma Overig Productgroep Financiering Lang Vermogen en Financiering Kort Vermogen De renteveronderstellingen voor de begroting zijn gebaseerd op de verwachte ontwikkeling van de rente zoals die bestaan bij de opstelling van het Meerjarenbeeld in het voorjaar. De werkelijke renteontwikkeling kan altijd hoger of lager uitvallen. Een beperkte afwijking doet zich dan ook altijd voor. Mutaties in de lange rente hebben gevolgen voor het resultaat van de Concern Treasury zelf. Mutaties in de korte rente worden doorgegeven aan de gemeentelijke diensten. Het risico op een netto voordelig resultaat is even groot als het risico op een netto nadelig resultaat. Bij een afwijking van de rente met 1% plus een nadeel op het in de begroting 2008 geraamde mismatchresultaat bedraagt het risico 1,2 miljoen euro. Geen.

Bestuursdienst BTW Compensatiefonds (BCF) Programma Omschrijving

Overig en algemene middelen In 2003 is het BCF ingesteld. Bij dit fonds kunnen gemeenten BTW declareren die ze hebben betaald bij het uitbesteden van werk. Voordien was dit niet mogelijk, met als gevolg dat het uitbesteden van taken altijd extra kosten meebracht omdat er BTW over moest worden betaald. Het was dan al snel voordeliger om het werk als gemeente zelf te verrichten. Doordat de betaalde BTW nu kan worden gedeclareerd, kan de afweging tussen zelf doen of uitbesteden op zuivere gronden (prijs-kwaliteitverhouding) plaatsvinden. Het was niet de bedoeling dat gemeenten per saldo hierop geld zouden overhouden: de operatie moest in zijn geheel budgettair neutraal zijn. Daarom werd tegelijkertijd een bedrag uit het gemeentefonds gehaald en in het BCF gestort. De uitkering uit het gemeentefonds voor de gemeente Groningen is met 14,7 miljoen euro verlaagd. Naar verwachting zal dat bedrag worden terugverdiend. Er zijn echter nogal wat complicerende factoren, zoals de nacalculatie van de uitname uit het gemeentefonds, het gerealiseerde eigen investeringsvolume, de fluctuaties in de omvang van de investeringen, de uitkeringsfactor, de compensabele btw in de oude en nieuwe investeringen en in de reserves & voorzieningen.


150

Risico

Actie

Op kasbasis bedroeg het negatief financiële risico t/m 2006 maximaal 0,8 miljoen euro, zijnde 4,54 euro per inwoner. Vanaf 2007 is het nadeel niet meer gemaximeerd en wordt de BTW volledig vergoed. Het positief financiële risico is niet begrensd. Op exploitatiebasis is het financiële risico niet begrensd, negatief noch positief. Het exploitatienadeel bedroeg in 2003 6,6 miljoen euro en is in 2007 gedaald tot 1,5 miljoen euro. Het nadeel zal jaarlijks met ruim 400 duizend euro verder afnemen en in 2012 omslaan in een voordeel. In 2011 zal de negatieve stand van de reserve het diepste punt hebben bereikt van 7,1 miljoen euro. De vanaf 2012 groeiende financiële voordelen zullen in 2018 resulteren in weer een positieve stand van de BCF-reserve. De effecten van de invoering van het BCF zijn budgettair neutraal in de begroting opgenomen. De ontvangsten zijn op kasbasis gemiddeld 4,75 miljoen euro hoger dan de korting op het gemeentefonds. Het voordeel op kasbasis betekent dat Groningen financieel voordeel haalt uit de invoering van het BCF. Het effect op kasbasis is op de lange termijn het structurele financiële voordeel. Het activaprobleem zorgt nu nog voor exploitatienadelen, die worden verrekend met de BCF-reserve. Daardoor is de stand van de reserve gedaald van 19,5 miljoen euro in 2003 naar een negatieve stand van 6,2 miljoen euro eind 2007. In 2006 is het BCF geëvalueerd en daarbij is gebleken dat gemeenten meer BTW declareren dan verwacht. Dat betekent in feite dat er te weinig uit het gemeentefonds is gehaald. Daarom is besloten tot een aanvullende uitname van 240 miljoen euro in de jaren 2007 t/m 2009. Voor Groningen 3 miljoen euro. De verwachting is dat de korting vanaf 2010 wordt teruggebracht tot 20 miljoen euro (voor Groningen 260 duizend euro), maar dat is afhankelijk van de definitieve besluitvorming van het nieuwe kabinet. Door de extra kortingen zou de negatieve stand van de reserve op het diepste punt 10 miljoen euro hoger zijn en het zou drie jaar langer duren voordat de reserve weer een positieve stand bereikt. Om deze extra negatieve ontwikkeling van de BCF-reserve te voorkomen en eerder de omslag naar positieve resultaten te bereiken is besloten de extra kortingen te dekken uit het accres gemeentefonds van die jaren. Een beperkte BCF-vereenvoudiging is ingaande 2007 gerealiseerd en een verdere vereenvoudiging wordt verwacht. Vanaf 2008 is de uitname uit het gemeentefonds anders verdeeld en is de uitname naar beneden bijgesteld in verband met de nettering van de specifieke uitkeringen. Voor Groningen een structureel voordeel van 1,8 miljoen euro, dat wordt verrekend met de BCF-reserve. Tenslotte kan nader onderzoek door de Belastingdienst tot correcties leiden. Elke Dienst is verantwoordelijk voor het eigen aandeel in de gemeentelijke opgaaf.

Verzelfstandiging/verbouw Martiniplaza Programma Omschrijving Risico

Actie

Overig en algemene middelen In het kader van de verzelfstandiging van Martiniplaza zijn twee Europese subsidies (ISPgelden en Efro-subsidie) ontvangen. De besluiten daartoe zijn in een juridische procedure aangevochten en de zaak is op dit moment, na terugverwijzing door de rechter, weer bij de bezwaarcommissie van de Provincie in behandeling. Ook wordt er door de Provincie onderzoek gedaan naar mogelijke staatssteun. De gevolgen kunnen pas na het definitieve oordeel worden ingeschat. Bovendien staat de mogelijkheid van het aantekenen van beroep nog open. De verwachting is dat in 2008 tot een uitspraak zal worden overgegaan. Het gedingbedrag is 3,6 miljoen euro. Na een nieuwe uitspraak op het bezwaar zal in overleg met de provincie Groningen en SNN worden bekeken welke noodzakelijke acties moeten worden ondernomen.

APPA pensioenen (pensioen wethouders) Programma

Overig en algemene middelen


151

Omschrijving

Risico

Actie

Met ingang van 2001 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de pensioenregeling van (oud) wethouders. Ook kunnen sinds dat jaar wethouders de opgebouwde waarde van hun pensioen bij hun aantreden overdragen aan hun nieuwe werkgever. In 2007 is een pensioenverzekering voor de huidige en toekomstige wethouders afgesloten. Om de kosten van een pensioenverzekering te dekken is in de begroting 2007 een structureel budget van 0,3 miljoen euro opgenomen. Eind 2006 heeft de commissie Dijkstal geadviseerd om in 2010 een ABP-pensioenfonds in het leven geroepen. Hierop vooruitlopend is door de gemeente Groningen een offerte aangevraagd bij ABP/Loyalis. De bovengenoemde 0,3 miljoen euro is voldoende om de pensioenlasten voor de komende jaren te dekken. In hoeverre dit bedrag afdoende is voor het mogelijk in te stellen landelijke pensioenfonds voor wethouders, valt op dit moment nog niet te zeggen. Op basis van de offerte van ABP/Loyalis is het mogelijk dat medio 2010 incidentele middelen nodig zijn voor de inleg van de reeds opgebouwde pensioenlasten voor oud-wethouders in het nieuwe pensioen fonds. Risicobedrag: 0,5 miljoen tot 1,0 miljoen euro. Volgen van de landelijke ontwikkeling.

Hulpverleningsdienst Onbeïnvloedbare kosten Versterkt Pensioen Brandweer Programma Omschrijving

Risico

Actie

Leefomgeving Onderdeel van het afschaffen van de FLO-regeling is een versterkte pensioenopbouw om eerder dan normaal op 62-jarige leeftijd met pensioen te kunnen. Dit zogenaamd versterkte pensioen moet nog verder worden uitgewerkt door het ABP, de VNG en de vakbonden. De kosten hiervan zijn nog niet in te schatten. Aangezien de versterkte pensioenopbouw onderdeel uitmaakt van de FLO-overgangsregeling is het echter vrijwel zeker dat het risico zal optreden. Voorlopig wordt het risico ingeschat op 25 % van het bedrag van de levensloopnabetalingen in 2007. Dit is 25 % * 600 duizend euro = 150 duizend euro. De kans wordt als ‘hoog’ (75 %) ingeschat. Ontwikkelingen in overleg tussen ABP, VNG en vakbonden volgen.

Ontwikkelingen Basisbrandweerzorg Programma Omschrijving

Risico

Leefomgeving Op het terrein van de Basisbrandweerzorg zijn veel gelijktijdige ontwikkelingen zonder dat de financiële consequenties allemaal duidelijk zijn. In de eerste plaats zijn door de wijziging van het arbeidstijdenbesluit de ploegen in de repressieve dienst uitgebreid, en zijn de medewerkers minder aanwezig op de kazerne. Een parallelle ontwikkeling die samenhangt met de inrichting van de ploegen en de bedrijfsvoering is de invoering van het Besluit Kwaliteit Brandweerpersoneel. Het is de bedoeling dat brandweermensen in het vervolg functiegericht worden opgeleid. Als gevolg van dit besluit vervallen een aantal brandweerrangen. Daarvoor in de plaats komt een aantal specialistische functies. Dit heeft zeer waarschijnlijk een herinrichting van het ‘functiegebouw’ tot gevolg, met consequenties voor de functiewaardering. De vakbonden hebben al bedongen dat het niet mag leiden tot een lagere inschaling. De combinatie van korter aanwezig zijn van het personeel en scherper geformuleerde landelijke prestatie- en kwaliteitseisen heeft verschillende gevolgen voor de bedrijfsvoering van de brandweer. Om de kwaliteit van de basisbrandweerzorg te kunnen behouden moet de komende jaren stevig worden ingezet op het opleiden en oefenen van de brandweermensen. Dit kan alleen worden gerealiseerd als een team instructeurs in dagdienst het opleiden en oefenen strak organiseert. Daarnaast moeten met name de leiding en het kader anders worden ingevuld. Omdat de ploegen groter zijn geworden en de kwaliteitseisen zwaarder moet de aansturing van de ploegen worden versterkt. De versterkte kwaliteitseisen en de in verband met de geschetste ontwikkelingen noodgedwongen aanpassingen in de bedrijfsvoering van de brandweer, betekenen bij elkaar een structureel risico van 200 duizend euro. De kans dat dit risico zich voordoet is hoog (75 %).


152

Actie

Voortgang in ontwikkelingen rond arbeidstijdenbesluit en besluit kwaliteit brandweerpersoneel volgen, en noodzakelijke veranderingen in bedrijfsvoering voorbereiden.

BDU Jeugd en Gezin Programma Omschrijving

Risico

Actie

Gezondheid De herverdelingen van middelen die zijn ondergebracht in de Brede doeluitkering centra jeugd en gezin (BDU CJG) zorgt voor minder besteedbare middelen in de regio en stad. Dit blijkt uit de bedragen die in de Staatscourant van 15 januari jl. hieromtrent bekend zijn gemaakt. De BDU bestaat uit de samenvoeging van bestaande specifieke uitkeringen voor jeugd- en gezinsbeleid. Dit zijn de RSU JGZ, de Opvoedimpuls, de middelen Motie Verhagen, de regeling Opvoeden in de buurt en de prenatale voorlichting (beide per 2009). Uit de verstrekte beschikking blijkt dat het bedrag voor het onderdeel JGZ van de BDU CJG ten opzichte van 2007 licht daalt in 2008 en sterk daalt vanaf 2009, namelijk met 663 duizend euro voor de hele provincie. De stad Groningen is een voordeelgemeente en krijgt meer middelen. Afhankelijk van de afspraken in H&OG verband over solidariteit kan dit een financieel effect hebben op de stad die het voordeel te boven gaat. Het uiteindelijke effect hangt af van de hoogte van de verschillende verdeelparameters, die worden gebruikt. Ontwikkelingen volgen en plan van aanpak opstellen om de neergang in bedragen op te vangen. Vanaf 1 januari 2009 wordt de uitvoering van het JGZ-beleid namelijk ondergebracht bij de GGD.

Forensische Geneeskunde Programma Omschrijving

Risico Actie

Programma

Gezondheid De politie zoekt naar een andere financieringsvorm voor de arrestantenzorg, waardoor de kans bestaat dat de GGD de taak Forensische geneeskunde niet meer goed in stand kan houden. Voor de arrestantenzorg in de provincie Groningen levert de GGD met de inzet van de forensische artsen medische zorg aan mensen die dat nodig hebben en door de politie in bewaring zijn gesteld. De politie betaalt voor deze zorg. Het gaat om de kosten van consulten, verwijzing en medicijnverstrekking. Deze kosten worden nu niet vergoed door de zorgverzekeraar omdat een arts van de GGD ze voorschrijft en niet de behandelend arts. Bij de kosten van medicijnen gaat het grotendeels om medicijnen die door de behandelend arts van de patiënt zijn voorgeschreven maar niet worden meegenomen ten tijde van de inbewaringstelling. De politie onderzoekt nu of ze de kosten van de medische zorg in de cellengang naar beneden kan krijgen door de medische zorg te laten verlenen door een externe partij, die afspraken heeft gemaakt met de zorgverzekeraars over vergoeding van een deel van deze kosten. De GGD heeft er belang bij om deze taak te behouden omdat een breed forensisch aanbod een bredere basis geeft, zowel inhoudelijk als financieel, aan de forensische geneeskunde. Tevens heeft de zorg in de cellengang raakvlakken met de andere preventieve (vangnet) taken van de GGD. De forensische geneeskundigen hebben een belangrijke signalerende rol op het terrein van de Openbare Gezondheidszorg door de hele provincie en zijn direct inzetbaar. Mocht de GGD de inkomsten van de medische zorg aan arrestanten verliezen dan valt een belangrijk deel van de basisinkomsten weg voor het in stand houden van de forensische geneeskunde. Het risico wordt ingeschat op ongeveer 100 duizend euro. In overleg met de politie het gezamenlijke belang benadrukken van het in stand houden van de forensische geneeskunde.

Dichtslibben keten Jeugdgezondheidszorg Gezondheid


153

Omschrijving

Risico Actie

Programma Omschrijving

Risico Actie


Risico

In het kader van Jeugdgezondheidszorg (JGZ) Nieuwe Stijl signaleert de GGD risicokinderen en kan de GGD een korte interventie doen om deze risico’s te ondervangen. Wanneer echter meer zorg noodzakelijk is, worden risicokinderen vooral doorverwezen naar Bureau Jeugdzorg. De GGD signaleert echter dat de doorverwijzing naar Bureau Jeugdzorg enige en vaak een behoorlijke tijd in beslag neemt. Door de wettelijke vangnetfunctie die de GGD vervuld moet de GGD dit ‘probleem’ tot die tijd op pakken om de jeugd niet in de kou te laten staan. Dit betekent dat onze JGZ-medewerkers meer tijd per kind besteden en de uitvoering van de landelijk verplichte contactmomenten onder druk komt te staan. De stagnatie van de invoering van het 13-jarigen contactmoment heeft met deze zorg te maken. 50 duizend euro (het aandeel van de stad in deze problematiek) Bij de afspraken rond Centra voor Jeugd en Gezin verwachten we afspraken te maken over een betere en directere aansluiting tussen voorliggende voorzieningen en Bureau Jeugdzorg.

Overdracht & afbouw Ambulancedienst Gezondheid De activiteiten van de ambulancedienst GGD zijn in 2006 overgegaan naar Ambulancezorg Groningen. Het personeel is in afwachting van duidelijkheid op het pensioen/FLO dossier gedetacheerd bij Ambulancezorg Groningen. De kosten voor de overdracht van het pensioen zijn voor een deel bekend (ruim 100 duizend euro). Maar ook hier speelt het aspect van het versterkt pensioen dat nog onbekend is een rol. Dit heeft tot gevolg dat het nog steeds niet duidelijk is of personeel wel of niet over zal gaan naar de Stichting Ambulancezorg Groningen. Het kan zijn dat het personeel vanuit de gemeente Groningen bij de Ambulancezorg Groningen gedetacheerd moeten blijven. Daarnaast loopt bij het college Sanering Ziekenhuisvoorziening de sanering van de Reserve Aanvaardbare Kosten. De uitkomsten hiervan staan nog niet vast. Omdat zowel de kosten van de pensioen-/FLOproblematiek als de dekking van de saneringsbijdrage onzeker zijn, bestaat de kans dat de hoogte van de saneringsbijdrage onvoldoende is om de kosten van de sociale paragraaf van de overgang te dekken. Voorlopig worden het risico en de kans van optreden ingeschat op 200 duizend euro respectievelijk 25 %. We zijn in overleg met Ambulancezorg Groningen en de pensioenfondsen om te bezien hoe de nieuwe situatie met het personeel vorm kunnen geven.

WMO/WVG – Uitvoeringskosten WMO & Zorgloket Gezondheid Huishoudelijke verzorging Het gehele werkterrein WMO/WVG kent nog vele haken en ogen en tal van ontwikkelingen die deels duidelijk zijn, maar soms ook volstrekt onvoorspelbaar (zie de uitspraken van de staatssecretaris begin 2008 over de vrije keuze van de burger voor HV1 of HV2). In het kader van de jaarrekening 2007 willen we slechts expliciet het risico benoemen voor de Uitvoeringskosten huishoudelijke verzorging en zorgloket. We hebben in dat jaar meer kosten gemaakt dan we hebben ontvangen van het rijk (700 duizend euro uitvoeringskosten + 200 duizend euro zorgloket). Dit is conform het landelijke beeld waarin de uitvoeringskosten WMO aanzienlijk hoger zijn dan de door het rijk toegekende budgetten. De kosten voor het zorgloket zijn in 2007 overigens afgedekt binnen de apparaatskosten voor de WVG. De staatssecretaris heeft echter afgesproken dat de uitvoeringskosten worden gemonitord en deze monitoring zal aan de orde komen in het bestuurlijk overleg tussen het kabinet en de VNG. Uitgangspunt is dat de gemeenten voldoende budget dienen te hebben om de WMO goed uit te voeren. tot nu toe gingen wij er vanuit dat we als gemeente voor het tekort zullen worden gecompenseerd. Maar doordat in 2007 bij veel gemeenten geld overblijft bij de uitvoering van de WMO wordt de kans groter dat we niet (geheel) worden gecompenseerd. Dat wordt pas medio 2009 duidelijk. De uitvoeringskosten die we vergoedt zouden willen krijgen bedragen tegen die – in 2009 tijd al bijna 3 miljoen euro.


154

Acties

Bij de bepaling van de resultaatbestemming en de benodigde reserve(s) of voorzieningen voor dit werkterrein rekening houden met het genoemde risico.

Milieudienst Programma

Onvoldoende middelen Bestemmingsreserve Bodemsanering Leefomgeving

Omschrijving

De Bestemmingsreserve Bodemsanering is bedoeld om claims van derden op te vangen en om personele kosten af te dekken. De jaarlijkse toevoeging aan de reserve is echter in enkele stappen verlaagd. In 2007 hebben we overeenstemming bereikt over de (grote) claim van het ministerie van verkeer ruimtelijke ordening en milieu (VROM) voor ongerechtvaardigde verrijking bodemsanering en de afgesproken betaling aan VROM verricht. In 2008 leidt dit tot (gelabelde) terugbetaling door VROM. Een deel van de terugbetaling moeten we –volgens de afspraken met VROM- besteden aan gemeentelijke projecten. Dit betekent dat we in 2008 nog financiële bijdragen verstrekken. De afgehandelde claim van VROM had betrekking op de uitvoering van ‘oude’ bodemsaneringsprojecten door de provincie Groningen (in het kader van de Wbbfinanciering). VROM blijft toezicht houden op de gemeentelijke ISV-bodemsaneringen (vanaf 2000). Hoewel de kans klein is dat VROM van deze projecten geld terugvordert, is het gewenst om de reserve op peil te houden om mogelijke claims op te kunnen vangen. Door de lagere voeding en de mogelijke aanschrijving door VROM voor ongerechtvaardigde verrijking is er minder buffer om eventuele schadeclaims en of tekorten bij saneringen op te vangen.

Risico Acties

Het risico bedraagt 2,8 miljoen euro. Zicht houden op terugbetaling door VROM in 2008; Bij uitputting van de reserve Bodemsanering zal een beroep moeten worden gedaan op de Algemene Egalisatie Reserve (AER).


Risico Actie


Programma Risico

Actie

Prestaties Meerjaren Ontwikkelings Programma (MOP) Leefomgeving Het niet halen van de met VROM afgesproken bodemprestaties (BPE’s) in het (MOP) Grote Steden Beleid 2005 tot en met 2009 (door uw raad vastgesteld in november 2004). Hierbij zijn we mede afhankelijk van de bodemsaneringsactiviteiten die door derden moeten worden opgepakt en bekostigd. Het naar rato van de behaalde bodemprestaties terugbetalen van de rijksmiddelen (7,7 miljoen euro) in 2010. De tussentijdse resultaten zijn besproken met SenterNovem/Bodem+. Afgesproken dat we de ontwikkelingen van 2008 nog afwachten. Daarnaast hebben we ingebracht om ook de uitvoering van onderzoeken te laten meewegen in de beoordeling, dit omdat in 2007-2008 het grootste deel van het budget opgaat aan onderzoek en niet aan saneringen. Daardoor komt aantal BPE’s in gevaar.

Ontwikkeling Grote Markt, Forum en Tramtrace. Leefomgeving/Vestigingsklimaat Ontwikkeling Grote Markt. De bouw van het Forum en het aanleggen van het tram tracé zal betekenen dat gedurende een lange periode de Grote Markt niet of gedeeltelijk te gebruiken is voor de markt en de kermis. Verder zal het inzamelen van huishoudelijk- en bedrijfsafval, het beheren van de openbare ruimte hier ook hinder van ondervinden Vestigingsklimaat Het financiële effect, lagere opbrengsten en hogere kosten, van deze ontwikkeling ramen wij op circa 300 duizend euro incidenteeel. Dit bedrag kunnen wij niet uit reguliere middelen dekken. Tekorten ten laste brengen van het project.


155

dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn Productgroep Omschrijving

Risico Actie

Frictiekosten dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn (reorganisatie en bezuiniging) Algemene baten en lasten Met de reorganisatie van de dienst kan op termijn de daaraan gekoppelde financiële taakstelling worden gerealiseerd. In de begroting 2007 is sprake van frictiekosten ad 930 duizend euro zijnde de loonkosten tot vertrekdatum. Op basis van actualisatie (gerealiseerde herplaatsingen) is bij de begroting 2008 nog sprake van frictiekosten ad 771 duizend euro. 771 duizend euro. In de Turap 2008-1 worden maatregelen getroffen om de hiermee gemoeide taakstelling incidenteel voor 2008 - in te vullen. Stijging bouwen energieprijzen


Risico

Actie

Diversen Energiekosten OCSW heeft een aandeel van ca 50% in het gemeentelijk energieverbruik. De energiekosten zijn in 2007 op dienstniveau met 575 duizend euro gestegen (19%) en op schoolbestuurlijk niveau met 200 duizend euro (45%)! Er wordt een onderzoek ingesteld naar de betrouwbaarheid van de cijfers, mogelijk is een vertekening ontstaan door voorschotnota’s. Niettemin moet in 2008 e.v. rekening worden gehouden met verdere prijsstijgingen. De kosten zijn in 2007 voor de schoolbestuurlijke budgetten ruim 13% hoger dan de begroting 2008 en voor de overige dienstbudgetten gemiddeld 14,5%. Het is onmogelijk deze prijsstijgingen volledig op te vangen met het nominale accres. Voor de resterende collegeperiode gaan wij uit van een structureel risico van ca. 12% (350 duizend euro op dienstniveau en 120 duizend euro op schoolbestuurlijk niveau). Bouwkosten Tussen de toekenning van investeringskredieten en de aanbesteding verstrijken bij grote gecompliceerde projecten vaak enige jaren. Door de wereldwijde vraag naar grondstoffen is er nu sprake van een kostenstijging die de trend met een factor 3 tot 4 overschrijdt. We houden er rekening mee dat projecten niet overeenkomstig het oorspronkelijk begrote bedrag gerealiseerd kunnen worden en er dus tussentijds inhoudelijke keuzes gemaakt moeten worden Voor wat betreft de energiekosten minimaal 350 duizend euro structureel op dienstniveau en 120 duizend euro op schoolbestuurlijk niveau. Binnen de gegeven budgettaire kaders zal mogelijk het bouw ambitieniveau moeten worden bijgesteld. Voor de energiekostenbeheersing zullen wij de control op het energieverbruik en de facturering aanscherpen. Daarnaast overwegen wij om investeringsmiddelen ter beschikking te stellen om energiebesparende projecten uit te kunnen voeren. Voor de bouwkosten willen we de tijd tussen planvorming, besluitvorming en aanbesteding tot een minimum beperken. Daarvoor is een verdere professionalisering van de projectorganisatie nodig en een optimalisering van de besluitvormingsprocedures.

Bedrijfsrisico’s werkmaatschappijen Programma Omschrijving

Risico Actie

Diversen De werkmaatschappijen zijn - zowel voor wat betreft hun kosten (inkoop producten en diensten), als hun baten (bezoekers aantallen, bestedingen per bezoeker) - afhankelijk van conjunctuur, demografische ontwikkelingen, gedrag van concurrenten en reguliere bedrijfsrisico’s. Het bedrag is berekend door een percentage te nemen van het tariefgerelateerde deel van de omzet. 1,1 miljoen euro Het risico wordt betrokken bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen.

Dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken Beheer houten wijkbruggen Programma

Leefomgeving


156

Omschrijving

Risico Actie

In de jaarrekening 2001 is de snelle terugloop in kwaliteit van ongeveer 100 houten bruggen als risico aangemerkt. De kwaliteit van de houten bruggen, vooral in het stadsdeel Noorddijk, loopt sneller terug dan met klein en/of regulier onderhoud kan worden opgevangen. Een totaalbeeld met plan van aanpak is in 2009 gereed. Kans van optreden: 25%. Jaarlijks worden de meest ernstige vervallen of door vandalisme en brandstichting beschadigde houten bruggen vervangen door stalen bruggen. De productgroep loopt hiermee echter structureel aan tegen een tekort (achteruitgang gaat sneller dan jaarlijkse vervangingsprogramma), mede gelet op het overig te onderhouden areaal. Dit tekort werd tot 2006 enigszins gecompenseerd door de meerjarenbeeldgelden. De inventarisatie “Beheer houten wijkbruggen” is gereed en zal in 2009 tot een beleidsnotitie worden uitgewerkt. Beheer “kruipende” landhoofden


Risico Actie

Leefomgeving In de jaarrekening 2001 is het risico van de zettingen van de landhoofden bij de oude bruggen (de zgn. “kruipende” landhoofden) door verkeersbelasting aangegeven. Bij de landhoofden zijn nulmetingen uitgevoerd, waarmee het referentiepunt is bepaald. Pas na een aantal jaren kan aan de hand van jaarlijkse metingen worden bepaald hoe snel de situatie rond deze landhoofden verslechtert. Het probleem doet zich op dit moment vooral bij de Abrug voor (zie hierna). Voor een viertal bruggen (Vissersbrug, Maagdenbrug, Trompbrug en Sint Jansbrug) geldt dat de kwaliteit van de landhoofden ook terugloopt. De kans van optreden bij deze vier bruggen wordt op 50% ingeschat, omvang risico 3 miljoen euro Door meting jaarlijkse verslechtering van landhoofden bewaken. Beheer “kruipende” landhoofden – A-Brug


Risico Actie

Leefomgeving Inspectie heeft uitgewezen dat één landhoofd 23 mm naar voren gekomen is en 69 mm naar beneden is gezakt. Met deze snelheid van bewegen is de verwachting dat het verzakte landhoofd er binnen 2 jaar voor zorgt dat de brug door klem zitten niet meer gedraaid kan worden. Ook de nabij gelegen kademuren zijn volgens de “integrale aanpak oeverbeschoeiing” dringend aan onderhoud toe. Voor het herstel van deze landhoofden zal op korte termijn 1 miljoen euro nodig zijn. Op korte termijn zal dit probleem verholpen moeten worden. Integrale aanpak oeverbeschoeiing


Risico

Leefomgeving Na 1994 zijn de krimpende financiële middelen voor de oeverbeschoeiingen grotendeels vervallen ten gunste van andere prioriteiten (onder andere voor civiele kunstwerken). De extra aandacht voor wateroverlast enerzijds en wonen aan het water anderzijds plaatst het onderhoud aan oeverbeschoeiing de laatste jaren in nieuw daglicht. Het ontbreken van structurele dekking voor groot onderhoud aan oeverbeschoeiing wordt hierbij in toenemende mate als knellend ervaren Kans van optreden 75%. Het gevaar zit in plotselinge en/of deformaties aan de oever, dan wel in de constructie. Gelet op de verantwoordelijkheid die de gemeente als beheerder heeft en de gevolgen die verzakking geeft voor aanliggende schepen, bewoners van schepen/oeverbebouwing, geparkeerde auto’s en het verkeer is inmiddels sprake van een aanzienlijk risico. Een adviesbureau heeft de financiële risico’s van het achterwege laten van onderhoudsmaatregelen in de rapportage “Risicoanalyse oeverbeschoeiingen gemeente Groningen” in beeld gebracht.


157

Actie


Risico Actie

De productgroep meet nu nog onderhoudsachterstanden aan de hand van gebruik (vaarklasse en intensiteit). Er wordt gewerkt aan een dekkend inspectieregime voor oeverbeschoeiing, met een koppeling naar de beheerkosten. De komende jaren moeten op basis van deze inspecties en een plan van aanpak voor een groot aantal locaties concrete plannen worden gemaakt. De totale kosten zijn begroot op bijna 10 miljoen euro, onder te verdelen in kosten voor vervanging, groot onderhoud en gevolgschade bij bezwijken van de oeverbeschoeiing. De noodzaak van maatregelen en het risico van achterstallig beheer en onderhoud wordt in de rapportage aangegeven. De problematiek van het achterstallig onderhoud aan de zware oeverbeschoeiingen is van een dusdanige omvang dat op korte termijn maatregelen nodig zijn. Uw raad heeft hiervoor in 2007 met beschikbaarstelling van 1 miljoen euro voor onder andere de Spilsluizen een eerste aanzet gegeven. Voor 2008 is er 3,7 miljoen euro gereserveerd voor aanpak oeverbescherming (kademuren). Door beschikbaarstelling en reservering van in totaal 4,7 miljoen euro bedraagt het restant risicobedrag 5,5 miljoen euro. In 2008 zal het plan van aanpak voor de overige locaties worden voorgelegd. Lening Euroborg Algemeen De Euroborg NV heeft één huurder, waardoor het risico bestaat dat de Euroborg NV niet aan haar financiële verplichtingen kan voldoen richting de gemeente Groningen. Daarom is in overleg met de accountant een risico van circa 10 miljoen euro opgenomen in de weerstandsparagraaf. Vanwege de verstrekte lening wordt het risico voor 100% meegenomen in de berekening van het weerstandsvermogen. N.v.t. Kade ophoging


Risico

Actie

Programma

Leefomgeving / Water Om te kunnen voldoen aan de veiligheidsnormen van het provinciaal Omgevingsplan (POP) heeft het Algemeen Bestuur van het Waterschap Hunze en Aa’s besloten tot het ophogen van alle (grond-)kaden in haar stroomgebied die lager liggen dan NAP +1,70 meter tot NAP +2,00 meter. Daarna zullen de (grond-)kaden liggend tussen NAP +1,70 meter en NAP +2,00 meter op de vereiste hoogte van NAP +2,00 meter worden gebracht. Een aantal van deze harde en zachte kaden vallen binnen de grenzen van de gemeente Groningen, van een deel daarvan is de gemeente kadastraal eigenaar. Van deze categorie (eigendom) geldt dat de gemeente de plicht heeft de kades in “goede conditie” te houden. Kans van optreden: 75%. Een gemeentelijke projectleider is aangesteld om via samenloop van werkzaamheden tussen gemeente en waterschap kosten te reduceren en een mogelijke claim voor de component achterstallig onderhoud te voorkomen. In 2004 is 500 duizend euro beschikbaar gesteld ter dekking van de gemeentelijke bijdrage aan kadeophoging (inclusief onderhoudsachterstand). In het actieprogramma “Kadeophoging” van het Waterschap Hunze en Aa’s zijn de tracés aangewezen die door ophoging aan nieuwe eisen van het Waterschap moeten voldoen. De gemeentelijke onderhoudsachterstanden aan die tracés zijn door de gemeente in kaart gebracht en dienen te worden bijgedragen aan de Waterschapsinspanning. Het gaat om een gemeentelijke bijdrage van 650 duizend euro. Met eenzelfde bedrag zal in het stroomgebied van het waterschap Noorderzijlvest rekening moeten worden gehouden. Dit waterschap heeft hier momenteel nog geen plannen voor en daarom wordt de kans van optreden hier op 25% ingeschat.

Uitleglocaties en binnenstedelijke ontwikkelingslocaties Diversen


158

omschrijving

Risico


Risico


Het doel van de bestemmingsreserve Grondzaken is het vormen van een toereikende buffer voor het opvangen van schommelingen op de grondexploitaties. Om de risico's die voortvloeien uit de grondexploitaties in uitleg- en binnenstedelijke ontwikkelingslocaties te kwantificeren wordt de boxenrisicomethode gehanteerd. Het risico op een plantekort kan voortvloeien uit vertraging in het uitgiftetempo van gronden, uitgifte van gronden tegen lagere grondprijzen dan in de exploitatiebegroting is voorzien, aanbesteding van civieltechnische werken, vertraging in het tempo van realisering etc. De minimale omvang van de risico’s die verband houden met uitleglocaties, binnenstedelijke ontwikkelingslocaties, plankostencomplexen en nog in exploitatie te nemen gronden bedraagt per 31 december 2007 68,0 miljoen euro (73 miljoen euro per 1 april 2007).De minimale omvang van de risico’s voor de grondexploitaties per 31 december 2007 kan momenteel aangegeven worden met bandbreedtes. Naar schatting zal het benodigde weerstandsvermogen aan het einde van 2007 zich bewegen in de range van 60 tot 75 miljoen euro. Rekening houdend met toekomstige onttrekkingen en verwachte resultaten bedraagt de geprognosticeerde omvang van de reserves grondzaken en grondbank 38 miljoen euro. Ten opzichte van de minimaal vereiste omvang bedraagt het tekort 22 tot 37 miljoen euro dat op een andere wijze moet worden gedekt. De berekening van het benodigde weerstandsvermogen met behulp van de boxenrisicomethode is gebaseerd op basis van kanspercentage vermenigvuldigd met de nog te verwachten omvang van de bij het risico behorende investering, opbrengst dan wel boekwaarde. Kans van optreden als resultante van de boxenrisicomethode: 100%. Het risicobedrag bedraagt 60 miljoen euro tot 75 miljoen euro waarvan 38 miljoen euro is afgedekt. Resteert een verwacht tekort tussen de 22 en 37 miljoen euro.

Verkeers- en vervoersprojecten Vestigingsklimaat / Stedelijke infrastructuur, Openbaar Vervoer, fiets Voor de projecten verkeer en vervoer (aanleg Berlagebrug, Transferium Hoogkerk etc.) is de omvang van de niet voorziene risico's in de exploitatie naar analogie van de uitgangspunten van de IFLO-norm als volgt berekend: • 10% van de positieve boekwaarde per project; • 10% van de nog te verrichten investeringen in de toekomst. De totale omvang van de niet voorziene risico's is gekwantificeerd op 6,9 miljoen euro en moet als buffer worden aangehouden voor hogere kosten dan wel lagere subsidieopbrengsten dan is voorzien in de exploitatiebegroting. Voor de verkeer en vervoersprojecten is geen risicoreserve aangelegd. De berekening van de noodzakelijke omvang van reserve is gebaseerd op basis van kanspercentage vermenigvuldigd met nog te verwachten investeringen, opbrengsten dan wel boekwaarde. Kans van optreden als resultante van de IFLO-norm methode: 100%. Risicobedrag 6,9 miljoen euro.

Parkeerbedrijf Vestigingsklimaat / Parkeerbedrijf Sinds 2002 exploiteert de gemeente Groningen ook parkeergarages. Met de bouw van de Damsterdiepgarage en de Cibogagarage in de komende jaren, is het totaal geïnvesteerd vermogen voor acht parkeergarages en zeven buurtstallingen ongeveer 100 miljoen euro.


159

Risico

Actie


Risico Actie

Kans van optreden: 100%. In de afgelopen periode heeft een uitgebreide oriëntatie plaatsgevonden op de toekomstige ontwikkelingen van het Parkeerbedrijf. De meerjarenbegroting is uitgewerkt en er is een pakket maatregelen ter verbetering van de exploitatie opgesteld. Voorts is de risicopositie van het parkeerbedrijf onderzocht en is gekeken naar het verschil tussen de opbrengstwaarde en investeringen / kosten. Het risico ten aanzien van het verschil tussen de opbrengstwaarde en investering is sterk afgenomen. In de meerjarenbegroting is rekening gehouden met het onderhoud van buurtstallingsgarages. Op de marktconforme abonnementsprijzen komen we in 2008 terug. De voorgestelde maatregelen zullen echter onvoldoende zijn om de aanloopverliezen te compenseren. De reserve zal na 2010 een negatieve stand bereiken. Omdat de reserve ook nodig is om de in de nota beschreven risico’s op te vangen, zal bij de begroting 2009 een voorstel worden gedaan. Uitgaande van 3 miljoen euro aan risico bij de belangrijkste garages wordt nu gerekend met een noodzakelijke buffer van 6 miljoen euro. Met het positieve resultaat over 2007 kan de reserve worden versterkt om dit risico op te vangen. De nota over het parkeerbedrijf is in het najaar aangeboden aan de gemeenteraad. Bij de begroting 2009 zal een voorstel worden gedaan over hoe we om willen gaan met de exploitatietekorten en de minimaal noodzakelijke buffer.

Meerstad Algemeen Voor de ontwikkeling van Meerstad is de gemeente een Publiek-Private-Samenwerking aangegaan met een aantal overheids- en marktpartijen. De gemeente is voor 25% aandeelhouder van de GEMM BV en GEMM CV met een aandelenkapitaal van totaal 125 duizend euro. Bovendien heeft de gemeente een achtergestelde geldlening verstrekt van 2,4 miljoen euro. Naast deze financiële inbreng staat de gemeente borg voor de geldleningen die de GEMM CV heeft aangetrokken. En wel voor maximaal 80% van de waarde van 70% van de totale grond, die de gemeente in eigendom heeft gekregen. De gemeente staat momenteel borg voor 207,2 miljoen euro. Voor het opvangen van deze financiële risico’s is het benodigde weerstandsvermogen op basis van een onderzoek van Ernst & Young vastgesteld op 8,6 miljoen euro bij de start en oplopend naar 12 miljoen euro in 2017. Op dit moment gaan wij uit van een risico van 8,8 miljoen euro. In de berekening van het weerstandsvermogen is dit bedrag volledig opgenomen. Om de risico’s in de grondexploitatie Meerstad te beheersen, zijn afspraken gemaakt in de samenwerkingsovereenkomst. De verantwoordelijkheid voor de beheersing van deze risico’s ligt in eerste instantie bij de directie en Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de GEMM. Als aandeelhouder zal de gemeente dit, samen met de andere deelnemende overheidspartijen die zijn vertegenwoordigd in de stichting ten behoeve van zeggenschap in GEMM Beheer BV en de stichting kapitaaldeelname in GEMM CV, nauwgezet volgen.

Dienst Sociale zaken en werkgelegenheid Risico Tekort op de uitvoeringskosten / incidentele financiering van structurele lasten Programma Omschrijving

Werk en Inkomen Bij de dienst Sociale zaken en werkgelegenheid wordt een deel van de structurele lasten gefinancierd met incidentele middelen. Gezien de huidige financieringsstructuur met betrekking tot de uitvoering van wet en regelgeving vinden wij het acceptabel dat een deel van de formatie wordt gefinancierd met (meerjarige) incidentele middelen. Verspreid over alle productgroepen van de dienst Sociale zaken en werkgelegenheid gaat het om de incidentele financiering van ongeveer 100 fte. Daarbij gaat het vooral om de kosten van de afdeling Weerwerk (circa 60 fte) en een deel van consulenten werk (circa 40 fte). De structurele lasten worden meerjarig incidenteel gefinancierd uit het WWBwerkdeel.


160

Risico

Actie

Programma Productgroep Omschrijving

Risico

Actie

Indien door de rijksoverheid wordt gekort op het WWB-werkdeel kan voor een deel van de vaste formatie de dekking wegvallen. Bovendien moeten wij voor declaratie uit het werkdeel bepaalde criteria toepassen. Blijkt dat wij dit niet op de juiste manier doen dan kan achteraf blijken dat een deel ten onrecht is gedeclareerd en mogelijk wordt teruggevorderd. Het gaat maximaal om ongeveer 5,4 miljoen euro. Wij schatten het risico in als ‘laag’ (= 25%), ofwel op 1,4 miljoen euro. Een interne werkgroep heeft de voorwaarden geformuleerd waaraan wij moeten voldoen om rechtmatig gebruik te maken van deze inkomstenbron. Wij achten verdere actie niet nodig.

Financiering Inkomensdeel Wet Werk en Bijstand (WWB-Inkomen) Werk en Inkomen Inkomen Op grond van de op 1 januari 2004 van kracht geworden Wet Werk en Bijstand loopt de gemeente een eigen risico bij een tekort op de bijstandsuitgaven tot 10% van het budget: voor 2007 maximaal 9,5 miljoen euro. Uw Raad heeft bij de vaststelling van de Jaarrekening 2004 aangegeven dat het risico voor 1 jaar moet worden afgedekt. Door de verwachte succesvolle uitvoering van de ‘Ontwikkelingsvisie Sociale zaken en werkgelegenheid 2006-2010’ verwachten wij dat het risico in de komende jaren daalt. Voor 2007 ligt het risico nog op 50%, in geld uitgedrukt 4,75 miljoen euro. Daarnaast kennen we nog het risico dat de foutscore op het gebied van rechtmatigheid boven de 1% uitkomt. In 2007 is dat waarschijnlijk het geval (1,06%). Dit te hoge percentage leidt overigens niet tot een terugvordering door het Rijk. Wel telt het percentage mee in het gemeentelijke beeld met betrekking tot rechtmatigheid. Dit kan gevolgen hebben voor de accountantsverklaring bij de gemeenterekening. De reserve WWB vertoont op dit moment een negatief beeld (0,2 miljoen euro). Om te zorgen voor het noodzakelijke niveau heeft uw raad bij het vaststellen van de begroting 2008 besloten een bedrag van 4,6 miljoen euro toe te voegen aan de reserve WWBInkomen.

Aanvullende uitkering WWB-Inkomen Programma Productgroep Omschrijving

Risico

Actie

Werk en Inkomen Inkomen Voor alle gemeenten geldt dat een beroep op een aanvullende uitkering kan worden gedaan als het tekort op het budget WWB-Inkomen meer bedraagt dan 10%. Of hiervan sprake is wordt beoordeeld aan de hand van de werkelijke netto bijstandsuitkeringslasten (uitgaven -/ontvangsten). Om in aanmerking te komen voor een aanvullende uitkering moet worden voldaan aan een aantal voorwaarden. Voor gemeenten met meer dan 40.000 inwoners gelden de volgende voorwaarden: • het tekort van meer dan 10% is niet het gevolg van een onrechtmatige uitvoering van de wet; • er moet sprake zijn van een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt; en • het tekort van meer dan 10% is niet het gevolg van de door college of de gemeenteraad gemaakte keuzes in beleid en uitvoering. Een speciale toetsingscommissie beoordeelt of een gemeente voldoet aan de voorwaarden en in aanmerking komt voor een aanvullende uitkering. Het risico bestaat dat een gemeente niet voldoet aan de voorwaarden en dus niet in aanmerking komt voor een aanvullende uitkering. Voor 2006 is ons tekort op het WWB-inkomensdeel groter dan 10% en houden we rekening met een aanvullende uitkering van 2,2 miljoen euro. Indien de toetsingscommissie van mening is dat we niet hebben voldaan aan de voorwaarden, betekent dit een extra nadeel van maximaal 2,2 miljoen euro. Gezien de uitspraak van de toetsingscommissie van het ministerie van Sociale zaken en werkgelegenheid schatten we het risico dat we de aanvullende bijdrage niet ontvangen als hoog in. De kans op voordoen is 75% Op 10 december 2007 is ons verzoek voor een aanvullende uitkering 2006 door de staatsecretaris afgewezen. Op 26 februari 2008 hebben wij een bezwaarschrift ingediend tegen dit besluit. Wij wachten de uitspraak af.


161

Ontwikkelingen Voor de paragraaf weerstandsvermogen relevante ontwikkelingen. Bestuursdienst Programma Omschrijving

Actie


Actie

Programma Bedrijfsvoering en organisatie ontwikkeling Overig en algemene middelen In 2007 is veel energie gestoken in het creëren van de belangrijkste randvoorwaarden en condities voor de uitvoering van het programma Bedrijfsvoering en Organisatie. Er is hard gewerkt aan de verbetering van de (programma)sturing; structurering van de financiële onderbouwing, en de programma organisatie. Ook werden de eerste projecten in uitvoering genomen. Dit heeft de nodige inspanning gekost, maar inmiddels zijn extra middelen beschikbaar en stuurt de programmaorganisatie op activiteiten. Er is voortvarend gestart met de verwezenlijking van een deel van de ambities van het programma Bedrijfsvoering en Organisatie. Slechts op onderdelen kwam de uitvoering wat langzaam opgang. De prioriteiten lagen bij de bedrijfskundige onderzoeken I&A (in samenhang met Informatiebeveiliging en Informatiearchitectuur) en Financiën. Het onderzoek professionalisering Personeelzaken werd afgerond. Doelbewust zijn veel medewerkers uit de diverse middelen functies van verschillende diensten betrokken bij de totstandkoming van de bedrijfskundige onderzoeken en de uitkomsten ervan. Vanwege de sterke samenhang met het programma Stad en Stadhuis, is eind 2007 een integrale stuurgroep samengesteld die verantwoordelijk is voor de overall sturing en uitvoering van beide programma’s. Door de methodieken die gehanteerd zijn bij de bedrijfskundige onderzoeken, is de bewustwording vergroot en draagvlak gecreëerd. De organisatie is klaar om grote stappen te zetten en zullen de resultaten van de bedrijfskundige onderzoeken van I&A, Financiën en Personeel, met vaart opgepakt en – in onderlinge samenhang – op de uitvoeringsagenda’s gezet worden. Op basis van de gerealiseerde onderzoeken zal een gezamenlijke visie op een duurzame Middelenfunctie opgesteld worden. Daarbij wordt ook een kader opgesteld voor de Middelenfunctie die centraal en decentraal als geheel bestuurbaar moet zijn. De nog uit te voeren onderzoeken en andere kennis over de organisatie (Facilitair) zullen aansluiten bij deze visie opdat een visie en kader voor de gehele middelenfunctie ontstaat. Daarbij zal elke verbetering verankerd moeten worden in de structuur van de (bestaande) bedrijfsvoering. Het komende jaar zal verder aandacht gegeven worden aan de operationalisering van de doelstelling en de 3 pijlers van het Programma Bedrijfsvoering en Organisatie (cultuur & professionalisering, processturing, communicatie & presentatie). Een belangrijk aandachtspunt, naast de regie op de informatiehuishouding, is de relatie met de informatievoorziening aan de raad. 1. 2008 zal het jaar worden van de activiteiten in de volle breedte van het programma.

Informatiebeveiliging Overig en algemene middelen In 2006 is een project gestart om de beveiliging van de gemeentelijke informatie op een hoger niveau te brengen is. Dit is noodzakelijk, omdat tests hebben uitgewezen dat de informatiebeveiliging verbetering behoeft. Ook de accountant heeft er bij de controle van de jaarrekening meermalen op gewezen dat de gemeente Groningen geen informatiebeveiligingsbeleid en geen calamiteitenplan heeft. Dit voorjaar is door uw raad een voorstel vastgesteld voor een beleidskader op het gebied van informatiebeveiliging, dat de basis vormt voor de verdere activiteiten van het project. Het project loopt ondertussen en heeft haar eerste producten opgeleverd. Volgens planning zal het project eind 2008 worden afgerond en daarna worden overgedragen aan de lijn organisatie.

Hulpverleningsdienst Project Wet Maatschappelijke Ondersteuning Programma Overig en algemene middelen


162

Omschrijving

Actie

De WMO is per 1-1-2007 ingevoerd. De belangrijkste opdracht voor 2007 was de nieuwe onderdelen van de WMO (met name de verstrekking van huishoudelijke verzorging) over te nemen en goed te implementeren. Deze nieuwe taak leverde vooral voor de Hulpverleningsdienst een uitbreiding op van werkzaamheden. De Bestuursdienst heeft een coördinerende rol voor de totale WMO en levert de projectleider en de communicatie voor dienstoverstijgende onderdelen van de WMO. Het jaar 2007 is beleidsmatig een overgangsjaar geweest. In de loop van 2007 is het nieuwe beleid geformuleerd op alle onderdelen van de WMO. De centrale doelstelling van de WMO is de participatie van alle inwoners aan de samenleving. Daarom is het afgelopen jaar veel energie gestoken in de contacten met de bewoners en hun organisaties. Zij zijn in de verschillende fasen gehoord en betrokken bij de beleidsvoorbereidingen. In het eerste half jaar van 2007 zijn de hoofdlijnen van het meerjarenbeleid voor de gehele WMO opgesteld. Deze zijn in het tweede gedeelte van het jaar uitgewerkt in het meerjarenprogramma WMO voor de jaren 2008 tot en met 2010. Er is gekozen voor 4 speerpunten: leefbare en toegankelijke stad, ondersteuning van mantelzorg, kwaliteit van dienstverlening en individuele voorzieningen. Voor een aantal prestatievelden uit de WMO hebben we besloten die te behandelen in afzonderlijke documenten zoals voor de OGGz, het jeugdbeleid en voor het gebied van maatschappelijke opvang, verslavingszorg en huiselijk geweld. Omdat er de komende tijd nog veel werkzaamheden zijn (aanpassen van het meerjarenprogramma na de inspraak, de coördinatie van de uitvoering van het meerjarenprogramma, het opstarten van het ‘inclusief beleid’ en de ontwikkelingen van de WMO) is besloten het project in ieder geval dit jaar nog voort te zetten. In 2008 wordt de integratie uitkering WMO volgens de objectieve verdeelcriteria ontvangen van het rijk. Voorgesteld wordt uit deze uitkering ook de projectkosten voor 2008 te financieren. De integratie uitkering is voorlopig verdeeld volgens de verdeling uit 2007, maar zal worden aangepast als het bestedingsvoorstel bij het meerjarenprogramma door uw raad is vastgesteld.

Actie

Organisatieontwikkeling GGD en JGZ Gezondheid Na lang beraad heeft de OR in het najaar van 2007 ingestemd met het uitvoeringsplan voor de reorganisatie van de GGD (Samen Zichtbaar Sterk). Die reorganisatie zal per 1 april aanstaande zijn doorgevoerd en afgerond, zonder verdere noemenswaardige hindernissen. Daarmee is de GGD organisatie op tijd heringericht om de volgende ontwikkeling met succes op te kunnen vangen. Het Bestuur van de H&OG heeft namelijk in december 2007 besloten dat de GGD per 1 januari 2009 de integrale JGZ voor alle kinderen (van 0 tot 19 jaar) moet gaan uitvoeren. Dat betekent dat per die datum de bijbehorende taken (en een groot deel van het personeel) van de Stichting JGZ zal worden overgenomen. Dat is voor de dienst een positieve impuls, die goed aansluit bij de ontwikkelingen van onze werkwijze en organisatie die nu in gang zijn gezet. Gelijktijdig zullen we ook het Elektronisch Kinddossier moeten invoeren en aansluiting zoeken bij de ontwikkelingen van de Centra voor Jeugd en Gezin in stads en Regio. Een lastige bijkomstigheid is dat, door de landelijke herverdeling van de middelen die geplaatst zijn in de Brede Doeluitkering CJG, de beschikbare middelen via andere kanalen beschikbaar moeten komen dan eerst het geval was. Daarbij is niet op voorhand duidelijk hoeveel geld er beschikbaar komt. Omschrijving actie / beheersmaatregelen

Programma

Aanloop naar de toekomst: Veiligheidsregio & Meldkamer Noord Nederland Leefomgeving



163

Omschrijving

Actie


Actie

Milieudienst Risico Programma

In 2007 heeft het regionale bestuur van de H&OG besloten om akkoord te gaan met het bundelen van alle meldkamers voor politie, brandweer en ambulancezorg in de drie noordelijke provincies. De nieuwe Meldkamer Noord Nederland (MkNN) zal medio 2010 in Drachten worden gehuisvest. Dat betekent dat de Hulpverleningsdienst haar beide meldkamers kwijtraakt. De bundeling zorgt voor efficiency voordelen en meer uniformiteit in de werkwijze. Verder heeft de regering het concept voor de nieuwe wet voor de Veiligheidsregio’s gepresenteerd en de minister heeft haar plannen bekend gemaakt om middels het aanbieden van convenanten en extra geld de regionalisering van de brandweer te bevorderen. Veel gemeenten in de regio lopen daar echter (nog) niet warm voor en het bestuur van de H&OG grijpt de nieuwe wet in eerste instantie aan om de reeds ingeslagen wegen in de Groningse aanpak van crisisbestrijding door te zetten en vooral in te steken in verdere kwaliteitsverbetering en nog betere samenwerking met de partners. De komst van de Veiligheidsregio beïnvloedt de werkzaamheden die onze dienst moet uitvoeren, maar heeft ook consequenties voor de rol van de voorzitter van de Veiligheidsregio, de burgemeester van de gemeente Groningen. Die krijgt in die positie meer “doorzettingsmacht” bij het aansturen van de brandweer in de regio en bij de rampenbestrijding. Omschrijving actie / beheersmaatregelen

Veiligheidsgelden en Oud SIV gelden binnen de Brede Doeluitkering 2005-2009 Divers Met ingang van 2010 is de huidige termijn van de Brede Doel Uitkering beëindigd. In de huidige periode zijn met name de veiligheidsgelden en oud SIV – gelden (ook vanuit het verleden) structureel weggezet. Op dit moment is het niet duidelijk of deze gelden in de huidige vorm weer beschikbaar gesteld zullen worden. Voor de dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn bedraagt het eventuele risico per 2010 1,9 miljoen euro Inclusief andere diensten gaat het hier om een bedrag van 2.6 miljoen euro. Vroegtijdig bij het concern aangegeven dat hier een knelpunt kan ontstaan. We zullen inventariseren welke activiteiten structureel van aard zijn en welke bedragen hiermee gemoeid zijn en als risico melden.

Nieuw fiscaal regime overheidsbedrijven Leefomgeving.

Omschrijving

Nieuw fiscaal regime voor overheidsbedrijven.

Risico

In een door de staatssecretaris opgestelde notitie worden de mogelijkheden verkend om een nieuw fiscaal regime voor overheidsbedrijven op te stellen. Voorlopig dient deze notitie als discussiestuk, maar duidelijk is wel dat de overheids(afval)-sector in de toekomst te maken krijgt met de vennootschapsbelasting. In de notitie worden vier varianten uitgewerkt. Eén van de varianten stelt voor om ook directe overheidsbedrijven te betrekken in de belastingplicht indien en voor zover zij een onderneming drijven. Deze variant zou van toepassing zijn op de commerciële activiteiten van de Milieudienst. De ‘winst’ van deze activiteiten dragen bij aan de financiering van andere Milieudienst activiteiten en vermindering van deze winst leidt tot een tekort op de concernbijdrage. Het belastingpercentage is circa. 25%. Dit betekent een (structureel) risico van ca. 400 duizend euro. Door de hevige concurrentie in de afvalverwerkende branche is het maar de vraag of we deze tegenvaller volledig kunnen doorberekenen. Om dit bedrag aan winst te verkrijgen dient de Milieudienst een omzet van het tienvoudige minimaal te realiseren. Tekorten incidenteel, een eerste jaar, opvangen uit de Algemene Bedrijfsreserve en opnemen in meerjarenbeeld op moment dat de maatregel van kracht wordt. (Geen beleidsvrijheid, geen keuze en onontkoombaar als de regelgeving wordt aangepast).

Actie


164

Wet ruimtelijke ordening (Wro) Programma Omschrijving

Actie

Ontwikkeling Programma Omschrijving

Actie


Actie

Op 1 juli 2008 wordt de Wro ingevoerd. Dit is een voor dienst Ruimtelijke ordening en economische zaken niet beïnvloedbare ontwikkeling; deze ontwikkeling is onontkoombaar en behoort niet tot de organisatiekosten. Risico’s bij onzorgvuldige implementatie van het nieuwe juridische instrumentarium: Geen bovenplanse kosten kunnen verhalen op initiatiefnemers Met Meerstad concurrerende woningbouw (bijvoorbeeld op Suikerunie terrein) Stagnerende gewenste ontwikkelingen wegens vervallen van 19.2 WRO Imagoschade wegens fouten als procedures voor verlening bouwvergunningen niet aan nieuwe Wro zijn aangepast Grex: voor kostenverhaal moet de gemeente vanaf de eerste planontwikkeling klaar zijn; niet klaar: geen kostenverhaal. Als er geen criteria ontwikkeld worden voor keuzes om al dan niet aan initiatieven mee te werken is er geen gelijke behandeling voor aanvragen. Voor de invoering binnen de dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken worden in projectvorm 31 noodzakelijke acties gebundeld. Voor inhuur van specifieke deskundigheid en capaciteit zijn extra middelen noodzakelijk waarvoor we een bestemmingsvoorstel doen. Invoering Participatiefonds Werk en Inkomen / Werk Het kabinet is voornemens per 1 januari 2009 het participatiefonds in het leven te roepen. Het participatiefonds beoogt de bundeling van diverse op re-integratie en participatie gerichte budgetten. De schotten tussen een aantal budgetten worden weggenomen. Gemeentelijke middelen op het gebied re-integratie (WWB-werkdeel), budgetten voor inburgering voor zover deze betrekking hebben op door gemeenten aan te bieden voorzieningen inburgering en middelen voor volwasseneneducatie zullen gebundeld worden in een participatiefonds (Bestuursakkoord Rijk en gemeenten, 4 juli 2007). Meer dan nu het geval is zullen gemeenten daarmee ruimte krijgen om maatwerk aan hun burgers te leveren en een samenhangende aanpak op het gebied van participatie te realiseren. Ter voorbereiding op de ontschotting van participatiebudgetten worden in maximaal 25 gemeenten ‘voorbereidingstrajecten’ participatiefonds gestart. De trajecten hebben tot doel gemeenten beleidsmatig en organisatorisch voor te bereiden op de ontschotting van de participatiebudgetten. Het samenvoegen van de budgetten vraagt om actie van twee diensten: de dienst Sociale zaken en werkgelegenheid en dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn. De dienst Sociale zaken en werkgelegenheid omdat zij de beschikking heeft over het werkdeel WWB en de budgetten voor inburgering, dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn omdat zij de beschikking heeft over het budget voor volwasseneducatie. Het opstarten van het voorbereidingstraject is op dit moment in volle gang. Deelname aan het voorbereidingstraject wordt financieel gecompenseerd.

Herhuisvesting dienst Sociale zaken en werkgelegenheid Productgroepen Inburgering, Inkomen, Werk en Zorg Het huurcontract van het pand Eendrachtskade z.z. 2 (de ‘Zwarte Doos’) loopt op 1 september 2011 af. Onderzoek heeft aangetoond dat het niet rendabel is om over te gaan tot het opwaarderen van het pand naar de eisen die aan een modern kantoorgebouw mogen worden gesteld. Het alternatief is nieuwbouw. Op de huidige locatie; op de locatie ‘Nelf’; of op een locatie in het Europapark. Met de nu in de begroting van de dienst Sociale zaken en werkgelegenheid beschikbare middelen kan de financiering niet worden gedekt. Aanvullende middelen zijn noodzakelijk. Omdat verhuizing naar eventuele nieuwbouw niet vóór 1 september 2011 is te realiseren, is gesproken met de verhuurder van de ‘Zwarte Doos’. De verhuurder bleek bereid om de in 2011 aflopende huurovereenkomst te verlengen met een periode van 1 à 2 jaar.


165

3.3

Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente Groningen heeft een oppervlakte van 8.400 hectare. Een deel hiervan is ons eigendom en daarmee komt ook het onderhoud voor onze rekening. Het gaat dan om wegen, groen, riolering, kunstwerken, water en overige kapitaalgoederen (vooral gebouwen). 3.3.1. Beheer Openbare Ruimte Groningen (BORG) Het beleid voor het niveau van onderhoud van de openbare ruimten is vastgelegd in het BORG (Beheer Openbare Ruimte Groningen). Hierin staan streefniveaus voor de onderhoudstoestand van te onderhouden openbare ruimten. Voor kapitaalgoederen die niet onder het BORG vallen, wordt door de diensten een onderhoudsplan opgesteld. In het programmadeel van deze jaarrekening wordt in het programma Leefomgeving ingegaan op het beheer en onderhoud van de openbare ruimte en infrastructuur. Per BORG-onderdeel worden hier enkele hoofdzaken beschreven. De BORG-schouw is in 2007 opnieuw grotendeels door inwoners van Groningen uitgevoerd. Stadsbreed blijkt daaruit dat in 89% van de waarnemingen wordt voldaan aan de beoogde BORGdoelstellingen. Omdat onderhoud een cyclisch proces is, wordt gestreefd naar een score van 90%. Met het resultaat in 2007 is dat bijna gehaald. Omdat de BORG-schouw en de enquete Leefbaarheid tweejaarlijks worden gehouden, is een vergelijking daarmee pas weer in 2008 mogelijk. Over de afgelopen jaren gaat de geleidelijke stijging van de scores uit de Borgschouw hand in hand met een gemiddelde toename van de tevredenheid over de leefbaarheid. De tevredenheid onze inwoners wordt tweejaarlijks gemeten in de Leefbaarheids- en Veiligheids monitor (L&V). Omdat de meting van 2008 nog niet beschikbaar is, refereren we aan de L&Vresultaten uit 2006. Uit de leefbaarheidsmonitor 2006 blijkt dat de tevredenheid over het onderhoud varieert tussen 80% voor wegen, 83% voor fietspaden, 65% voor trottoirs en 80% voor groenvoorzieningen en bomen. Ten opzichte van de leefbaarheidsmonitor 2004 is dat een verbetering van tussen de 1 en 4%. De mate van verloedering is in de L&V-monitor 2006 gelijk gebleven aan die van 2004. Groningen scoort daarin gunstiger (waarderingscijfer 6,6) dan het gemiddelde van steden met een vergelijkbare grootte. De overige steden, waarop het Grote Steden Beleid van toepassing is, scoren gemiddeld 5,85. Wegen Het wegenonderhoud, zoals in het Stadsdeelbeheerprogramma beschreven en geprogrammeerd, is nagenoeg uitgevoerd. Afwijkingen hebben plaatsgevonden door: - de uitvoering te combineren met verkeer- en vervoerprojecten. Hierdoor is het onderhoud van enkele wegen doorgeschoven naar 2008 (o.a. Bornholmstraat); - het programma te compenseren door voor 2008 geplande projecten vervroegd, in 2007, uit te voeren. Betere voorbereiding en afstemming van projecten met het Waterbedrijf Groningen en Essent leidden tot een gecombineerde aanpak, waardoor overlast tot een minimum kon worden beperkt en een beter eindresultaat is bereikt. Binnen het wegenonderhoud wordt, zoals besloten in de nota ‘Geluidreducerend asfalt in Groningen’, ook het aanbrengen van fluisterasfalt meegenomen. In 2007 is dit asfalt aangebracht op de Oosterhamriklaan en de Helperzoom. De Borgschouw in 2007 laat zien dat de kwaliteit van verhardingen gemiddeld vergelijkbaar is aan die van 2006. Rijbanen, trottoirs en fietspaden voldoen voor bijna 90% aan de beoogde kwaliteit.


166

Groen Het deelprogramma groen- en speelvoorzieningen omvat maatregelen uit het bomenstructuurplan, grootonderhoud aan beplantingen en speelvoorzieningen. In 2007 is de boomstructuur aan de Iepenlaan en Wilgentak verbeterd. In Zuid zijn onder andere de B.S.F. von Sutnerstraat, Dr. Willem Dreesstraat en Weremeus Buningstraat voorzien van een nieuwe bomenstructuur. In Noorddijk en Oude Wijken zijn veel kleinschalige bomenstructuurplanprojecten uitgevoerd. Bij het grootonderhoud aan groen lag het accent op renovatie van plantvakken in Beijum, Oost Indische Buurt en Korrewegbuurt. Ook hierbij ging het veelal om kleinschalige projecten. Daarnaast is er een visuele scheiding aangebracht tussen het Le Roy-gebied en de openbare ruimte door de aanleg van een pad langs de Stuurboordswal en het wilgenbos. Bij de speelvoorzieningen is vooral ingezet op het reguliere vervangingsprogramma van de speeltoestellen in de gehele stad. In de BORG-schouw 2007 scoort Groen als volgt: de bomen voldoen in 90% van de waarnemingen, beplanting en gras halen beide 87%. De speelvoorzieningen voldoen in 94% van de waarnemingen. Riolering Vanuit het Groninger Riolering Plan (GRP) zijn in 2007 diverse werkzaamheden uitgevoerd gericht op het beheer en onderhoud van de riolering. Naast het dagelijks onderhoud zijn er diverse projecten rioolvervanging geweest. Voorbeelden hiervan zijn de A-Kerkstraat en het Gedempte Zuiderdiep. Rioolrenovatie in het Blauwe Dorp is uitgesteld om deze werkzaamheden te combineren met de geplande wijkvernieuwing. De laatste deelprojecten van het project Waterslag (traject Hereweg/Helperzoom en aansluiting Sontweg) zijn in uitvoering gegaan. Verder is het project ‘Oplossen ongezuiverde lozingen door woonschepen’ in 2007 bestuurlijk afgerond. In 2008 wordt met de uitvoering gestart. De ongezuiverde lozingen van de volkstuinen Bruilweering zullen naar verwachting snel na de integrale aanpak problematiek Bruilweering worden opgepakt. Eind 2008 volgt er een nieuwe geïntegreerd Groninger Waterplan en Rioleringsplan 2008-2012. Kunstwerken Het vervangen van de slijtlagen op de Korrewegbruggen is uitgesteld naar 2008 door de slechte weersomstandigheden in het najaar. Kunstwerken voldoen in 94% van de waarnemingen aan de beoogde BORG-kwaliteit. Water De oevers van diverse waterwegen/kanaalvakken zijn hard aan onderhoud toe, zoals de oevers langs het Hoendiep en de Oosterhamrikkade. Er bestaat een risico op verzakkingen, waardoor langs liggende wegen en paden meeschuiven en de watergeulen ondieper kunnen worden. Dit grootonderhoud kan niet worden gefinancierd via de reguliere middelen voor onderhoud en beheer. De precieze omvang van het probleem is onderzocht en in beeld gebracht. In de gemeentebegroting 2007 en 2008 stelde uw raad respectievelijk 1 en 3,65 miljoen euro incidenteel voor dit doel beschikbaar. Helaas is het vanwege de vereiste monumentenvergunning niet gelukt om in 2007 met het herstel van de kademuur langs de Spilsluizen te starten. Na voltooiing van de voorbereiding zullen de werkzaamheden in 2008 kunnen beginnen. Met de Provincie hebben we een convenant ondertekend, waarbij wordt ingezet op een intensieve samenwerking bij de afstandsbediening van bruggen in de gemeente Groningen. In 2007 zijn de bruggen in het Winschoterdiep en de verst gelegen bruggen over het Reitdiep aangesloten. Ook is een gezamenlijke centrale post ten behoeve van de havenmeester op het havenkantoor in gebruik genomen.


167

Begraafplaatsen In 2007 is de informatiezuil op begraafplaats Selwerderhof in gebruik genomen. Deze zuil geeft uitgebreide informatie over de graven, zoals locatie, geboortejaar en -plaats van de overledene en de datum van overlijden.

Wegen Groen Begraafplaatsen Riolering Kunstwerken Water

Lasten Begroot 2007 6.708 12.525 2.546 10.433 1.972 3.326

Investeringen Gerealiseerd 2007 7.317 12.514 2.419 10.706 1.715 2.935

37.510

37.606

Lasten 2007 0 0 143 7.924 0 0

Investeringen Begroot 2007 0 0 304 7.105 0 0

8.067

7.409

Toelichtende tekst op bovenstaande tabel: Begraafplaatsen: De investeringsuitgaven betreffen het plaatsen van een infozuil met overkapping op de begraafplaats Selwerderhof, waarvoor in 2007 66 duizend euro beschikbaar is gesteld. De overige uitgaven betreffen de uitbreiding van de begraafcapaciteit van het Selwerderhof, waarvoor reeds in 2005 een krediet beschikbaar werd gesteld van 507 duizend euro. Riolering: Het beschikbaar gestelde krediet is in 2007 nog niet volledig uitgegeven. In 2008 zullen nog uitgaven gedaan worden in de bloemenbuurt. Door een benodigde monumentenvergunning was dat in 2007 nog niet mogelijk. 3.3.2. Onderhoud gebouwen In onderstaande tabel worden de boekwaarden van de gemeentelijke gebouwen weergegeven, met uitzondering van die bij de Bestuursdienst waar sprake is van de herbouwwaarde. Ook is vermeld of er een meerjarige onderhoudsplanning is en welke onderhoudsbedragen beschikbaar zijn. De verzekerende waarde geeft een schatting van de herbouwwaarde aan en is gelijk aan de WOZ-waarde. Dienst

Boekwaarde 01-01-2007

BSD DIA DSW HVD MD OCSW RO/EZ Totaal Verzekerde waarde:

29.508 15.136 6.346 10.445 7.068 107.545 15.651 191.699 736.048

Boekwaarde Meerjaren Voorziening Voorziening Onderhouds Onderhouds 31-12-2007 plan 01-01-2007 31-12-2007 budget budget Actuele Rekening begroting 2007 2007 29.508 aanwezig 0 50 191 214 15.022 aanwezig 795 1.020 348 421 6.388 aanwezig 0 0 255 256 10.628 aanwezig 703 658 374 314 6.881 aanwezig 1.436 1.557 385 226 106.996 aanwezig 2.817 4.926 8.436 7.587 16.507 aanwezig 1.093 1.408 713 907 191.930 6.844 9.619 10.702 9.925 536.705

Gemeentelijke gebouwen per dienst In deze paragraaf gaan we nader in op de onderhoudstoestand van en de knelpunten bij een aantal gemeentelijke panden. Uitgangspunt van het gemeentelijk huisvestingsbeleid is een centrale kaderstelling en een gedecentraliseerde uitwerking om zo effectief en efficiënt te kunnen opereren. Gemeenterekening 2007

168

Stadhuis, Goudkantoor en Waagstraatpand (Bestuursdienst) In de 1e helft van 2007 is het meerjaren onderhoudsprogramma voor het Stadhuis, Goudkantoor en de Waagstraat herijkt. Uit deze herijking is gebleken dat er structureel onvoldoende middelen beschikbaar zijn om het onderhoud op voldoende niveau uit te kunnen voeren. De Bestuursdienst heeft met ingang van 2008 structureel 30 duizend euro toegevoegd aan het huidige onderhoudsbudget van 86 duizend euro. Tevens wordt met ingang van 2008 de onderhoudsvoorziening weer gevoed waaruit de toekomstige onderhoudslasten kunnen worden gedekt. Museum (dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken) Voor het risico ‘Hoogwater Groninger Museum’ is in de voorziening Groninger Museum een bedrag opgenomen ter hoogte van 545 duizend euro (niet geïndexeerd). Het resterende bedrag is ter dekking van de overbrugging van ‘dure jaren’ in de onderhoudsplanning en voor onvoorziene tegenvallers buiten het planmatige onderhoud. Het onderhoud van het museum blijkt door de toegepaste architectuur en techniek complex. Daarom wordt er vanaf 2008 de onderhoudsplanning jaarlijks geactualiseerd. Grootonderhoud gebouwen dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken In 2007 is het Meerjaren onderhoudsplan gebouwen geactualiseerd. Bij het opstellen van het plan is gewerkt met de conditiemethodiek. Bij deze methodiek wordt aangegeven in welke toestand een bepaald object verkeerd. Hierbij worden zes kwalificaties gehanteerd: van uitstekend tot zeer slecht. Op dit moment bestaat er geen groot achterstallig onderhoud. Bij het opstellen van het plan was het noodzakelijk om het onderhoud aan objecten met de kwalificaties 1 t/m 3 (uitstekend tot redelijk) drie jaar naar achteren te schuiven. Anders zou de voorziening grootonderhoud niet toereikendheid zijn. Ten aanzien van de te slopen panden vindt alleen het minimaal noodzakelijke onderhoud plaats. De aankopen van dergelijke panden vindt plaats op grond van de door de Raad vastgestelde Verordening op de Grondbank. Het uitstellen van noodzakelijk onderhoud kan leiden tot achterstallig onderhoud wat niet wenselijk is. Bij de gemeentebegroting 2009 komen we hierop terug. Panden dienst Onderwijs Cultuur Sport en Welzijn De dienst Onderwijs cultuur sport en welzijn is in het bezit van een grote hoeveelheid kapitaalgoederen. De waarde daarvan kan worden bepaald op respectievelijk 107 miljoen euro (boekwaarde) en 338 miljoen euro (verzekerde waarde exclusief inventaris en schoolgebouwen bijzonder onderwijs). Schoolgebouwen In de begroting van 2007 zijn de budgetten voor het planmatig onderhoud van het basis-, speciaal-, en voorgezet onderwijs opgenomen. Dit budget is leidend voor de huisvestingplannen van de scholen. Gezien de realisatie op het onderhoud moeten we constateren dat een deel van het budget nog niet is uitgegeven in 2007. In het onderhoudsmeerjarenbeeld (10 jaar) is in beeld voor welke schoolgebouwen wanneer welke zaken moeten worden onderhouden of vervangen. Er is een achterstand in de uitvoering van projecten, maar daarmee nog geen sprake van achterstallig onderhoud. Bij de uitgevoerde projecten heeft de nadruk in 2007 gelegen op het verder oplossen van knelpunten uit de risico-inventarisatie (bijv. afschermen van radiatoren) en aanpassingen aan gebouwen in verband met het WIN-energie project. Vergoedingen onderhoud schoolgebouwen via programma onderwijshuisvesting In de onderwijswetgeving is de verantwoordelijkheid voor het onderhoud aan schoolgebouwen bij de schoolbesturen gelegd. Voor een aantal voorzieningen kunnen schoolbesturen een beroep doen op de


169

lokale overheid. Een deel van de gemeentelijke middelen voor onderwijshuisvesting is structureel beschikbaar voor het realiseren van voorzieningen in het basis, speciaal en voortgezet onderwijs. Het huidige onderhoudsniveau van de schoolgebouwen bevindt zich gemiddeld op een redelijk en verantwoord niveau. In 2007 zijn in het kader van het lokaal onderwijsbeleid geen onderhoudsaanvragen afgewezen op grond van budgettaire overwegingen. Een drietal ontwikkelingen zette het budget 2008 en volgende jaren voor de onderwijshuisvesting echter onder druk. De groei van het leerlingenaantal in de stad leidt tot een sterke vraag naar capaciteitsuitbreiding. Daarnaast werkt de rijksregelgeving met betrekking tot meer m2 per lokaal kostenverhogend en als laatste hebben de lokale overheid en de schoolbesturen ambities om de onderwijshuisvesting te verbeteren. Hierdoor ontstaat discrepantie tussen ambities en beschikbaar budget. De Oosterpoort en Stadsschouwburg We geven uitvoering aan het besluit Revitalisering Stadsschouwburg en Oosterpoort uit 2005. Met het totaal van deze investeringen wordt beoogd het achterstallig onderhoud bij met name De Oosterpoort weg te werken, de budgetten voor dagelijks onderhoud en vervangingsinvesteringen op peil te brengen en de publieksruimten van De Oosterpoort aan te passen aan de ‘eisen van deze tijd’. Het geheel is aangepakt als een totaalproject opgebouwd uit een groot aantal deelprojecten. De investeringen vinden plaats in de jaren 2006 tot en met 2009 vanuit taakstellende budgetten. De uitvoering van de deelprojecten vindt gespreid over meerdere jaren plaats. Op deelprojectniveau worden periodiek nacalculaties opgesteld. Sport op orde Een goede sportinfrastructuur is belangrijk voor het woon- en leefklimaat - en dus voor de aantrekkelijkheid - van onze stad. Deze sportinfrastructuur is nog niet volledig op orde gebleken. In 2005 moesten we constateren dat we een forse achterstand hadden in te lopen in de kwaliteit en de capaciteit van onze sportaccommodaties. In de nota ‘Sport in Beeld’ uit 2005 gaven we aan hoe we de sportinfrastructuur in Groningen op orde wilden brengen. In september 2007 ontving uw raad de tweede tussenrapportage, die in de raadscommissievergadering van 24 oktober 2007 werd besproken. Omdat we toen nog onvoldoende zicht hadden op diverse (financiële) ontwikkelingen, konden we u op dat moment nog niet een compleet overzicht geven van de geplande maatregelen en de financiering ervan voor 2008 en daarna. In de raadsvergadering van 20 februari 2008 is zowel de structurele als incidentele problematiek door uw raad vastgesteld en van een financiële dekking voorzien. Daarmee kan voor wat betreft de sportaccommodaties in deze collegeperiode de basis op orde worden gebracht. Dat betekent onder meer dat de vervanging van kunstgrasvelden structureel is geregeld. Voor de volledigheid wordt verwezen naar het raadsvoorstel ‘Sport op orde’. Huisvesting dienst Informatie en administratie Ten aanzien van de voorziening grootonderhoud gebouwen geldt vooralsnog dat omvang en voeding voldoende zijn om aan de in de geactualiseerde meerjarige onderhoudsplannen opgenomen verplichtingen van beide gebouwen te kunnen voldoen. Huisvesting Milieudienst Voor het onderhoud van de gebouwen van de Milieudienst zijn onderhoudsplannen opgesteld. In deze plannen wordt het regulier onderhoud en grootonderhoud apart benoemd. Voor het grootonderhoud is in overleg met de accountants een voorziening gevormd. Jaarlijks wordt een bedrag via de exploitatie toegevoegd aan deze voorziening.


170

Huisvesting dienst Sociale Werkvoorziening Stadspark De dienst Sociale Werkvoorziening Stadspark bekijkt jaarlijks op basis van een voortschrijdend meerjarig onderhoudsplan bij het opstellen van de begroting welke gelden in enig jaar noodzakelijk en beschikbaar zijn voor onderhoud. Daarbij is bij een sterk groeiende organisatie (meer medewerkers en gebouwen) de laatste jaren het onderhoudsbudget aanzienlijk gekrompen. Het klein onderhoud vraagt steeds meer, waardoor bepaalde klussen (vaak grootonderhoud) jaarlijks worden uitgesteld. Vooral de gebouwen op de hoofdlocatie geven veel zorg. Deze hebben een behoorlijke leeftijd bereikt (29-46 jaar), waardoor verregaande renovaties noodzakelijk zijn. Er wordt gewerkt aan een inventarisatie met oplossingsrichtingen, die in 2008 aan uw raad zal worden voorgelegd. Huisvesting Hulpverleningsdienst De planning grootonderhoud en de voorziening zijn actueel en op niveau.


171

3.4

Treasury

In het Treasurystatuut staan de uitgangspunten en doelstellingen voor het treasurybeleid vermeld. De uitvoering van het treasurybeleid komt in de Treasuryparagraaf in begroting en rekening aan de orde. 3.4.1

Algemene ontwikkelingen

Dit onderdeel schetst de belangrijkste interne en externe ontwikkelingen die invloed kunnen hebben op de treasuryfunctie. Treasurystatuut Vanaf 2002 is, telkens voor een termijn van twee jaren, een Treasurystatuut opgesteld en daarmee is voor de gemeente Groningen nadere invulling gegeven aan de wettelijke kaders van de wet Fido. Het Treasurystatuut 2006-2007 is in december 2005 vastgesteld. Op 19 december 2007 heeft de gemeenteraad het Treasurystatuut 2008-2009 vastgesteld. Kritisch bankieren Onder kritisch bankieren wordt verstaan het lenen bij banken die belegd geld gebruiken voor de financiering van projecten die in het teken staan van duurzaamheid, bescherming van het milieu en dergelijke. In Nederland kennen we twee banken die "kritisch" genoemd kunnen worden: ASN en Triodos. Op 30 maart 2005 heeft uw raad besloten om met ingang van 2005 voor 25 miljoen euro per jaar "kritische" leningen aan te trekken waarbij de rente maximaal 0,15% hoger mag zijn dan bij marktconforme leningen. In augustus 2007 is anticiperend op ontwikkelingen in de portefeuille in 2008 en 2009 een drietal leningen voor in totaal 35 miljoen euro met stortingsdata in 2008 en 2009 aangetrokken. Er is de ASN gevraagd om een offerte uit te brengen. De ASN heeft, gezien de onzekere marktsituatie op dat moment, besloten geen offerte uit te brengen. Er is geen offerte bij de Triodosbank gevraagd, omdat Triodos niet offreert op de grote volumes die de gemeente Groningen uit de markt wil halen. Beoordeling kredietwaardigheid bij tegenpartijen bij leningen u/g In de notitie “Beoordeling kredietwaardigheid tegenpartijen bij leningen u/g” is een werkwijze vastgelegd om het risico bij uitgezette leningen (leningen u/g) beter te monitoren en daardoor beter te beheersen. De werkwijze behelst dat aan de beleidsverantwoordelijke diensten is gevraagd om o.a. aan de hand van jaarcijfers van de tegenpartijen een analyse van de betreffende tegenpartij uit te voeren. Uiteindelijk wordt aan een tegenpartij een score variërend van 1 tot 5 toegekend waarbij 1 staat voor zeer onkredietwaardig en 5 voor zeer kredietwaardig. De beoordeling wordt bij nieuw te verstrekken leningen aan derden vooraf uitgevoerd. De kredietwaardigheid van tegenpartijen en daarmee het kredietrisico dat de gemeente loopt, wordt ook gevolgd. Hiertoe wordt het onderzoek jaarlijks herhaald. Uitkomst van de beoordeling 2007 is dat drie tegenpartijen aan wie leningen zijn verstrekt als niet kredietwaardig moeten worden beschouwd. Per ultimo 2007 is de boekwaarde van de drie leningen 1,81 miljoen euro. Op de totale uitgezette portefeuille per 31 december 2007 van 437,6 miljoen euro bedraagt dit risico 0,4%. 3.4.2

Rente ontwikkeling 2007

Het jaar 2007 mag voor wat betreft de financiële markten een turbulent jaar genoemd worden. Problemen op de Amerikaanse hypotheekmarkt (subprime hypotheken) hebben een kredietcrisis tot gevolg gehad. Dit heeft geleid tot een wereldwijde daling van de aandelenkoersen. De wereldwijde beursval versterkt de angst dat de problemen op de Amerikaanse hypotheekmarkt overslaan naar andere sectoren in de economie en dat dit zal leiden tot een recessie.


172

Lange rente De volgende grafiek laat het renteverloop van de lange rente (10-jaar SWAP) voor de periode 1 januari 2003 tot en met 31 december 2007 zien. Lange rente van 2003 t/m 2007

5,70 5,50 5,30 5,10 4,90 4,70 4,50 4,30 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30

ju li03 ok to be r03 ja nu ar i04 ap ril -0 4 ju li04 ok to be r04 ja nu ar i05 ap ril -0 5 ju li05 ok to be r05 ja nu ar i06 ap ril -0 6 ju li06 ok to be r06 ja nu ar i07 ap ril -0 7 ju li07 ok to be r07

i03

ap

ja nu ar

ril -0 3

3,10

10 jaars SWAP

De grafiek laat zien dat de lange rente vanaf einde 2005 een stijgende tendens vertoont. In de tweede helft van 2007 heeft zich een daling voorgedaan. De rest van 2007 hebben als gevolg van de turbulente markt, stijgingen en dalingen elkaar afgewisseld. Gehanteerde rentepercentages 2007: lange rente Rente langlopende leningen o/g 4,50 % Rente-omslagpercentage 4,20 % Rente reserves en voorzieningen 2,70 % Rente nieuwe investeringen 4,50 % In de begroting 2007 is verondersteld dat de stijging zich door zou zetten tot een niveau van ± 4,50% per ultimo 2007. Eind december 2007 lag het niveau van de 10 jaar SWAP bijna 20 basispunten hoger met 4,70%. In de tweede helft van 2007 hebben de financiële markten te lijden gehad van de gevolgen van de problemen op de Amerikaanse hypotheekmarkt (subprime hypotheken). Op de aandelenbeurzen werden grote dalingen afgewisseld met weer opkrabbelende koersen. Deze fluctuaties zijn ook in de lange rente terug te zien. Verwachting is dat de lange rente, na een daling in de eerste maanden van het jaar, zal uitkomen rond het niveau van ongeveer 4,50% per ultimo 2008 (10 jaar SWAP). Korte rente Het beeld van de korte rente is gebaseerd op cijfers van 3-maands EURIBOR. In de onderstaande grafiek zijn de gegevens vanaf 1 januari 2003 tot en met 31 december 2007 verwerkt. In de grafiek is te zien dat de korte rente vanaf medio 2003 stabiel is geweest rond het niveau van 2,10%, Vanaf december 2005 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de officiële rente in zes stappen verhoogd van 2,00% naar 4,00% per ultimo 2007. De 3-maands EURIBOR lag ultimo 2007 op 4,77%. Dit is aanzienlijk hoger dan in de begroting 2007 is verondersteld. De economische groei was in 2007 krachtiger dan bij opstelling van de begroting 2007 was gedacht. Hierdoor is de inflatie, vooral door


173

de sterk gestegen prijzen van energie, voedsel en grondstoffen, hoger dan gewenst. In de tweede helft van 2007 waren ook op de geldmarkt de gevolgen van de kredietcrisis zichtbaar. Het onderlinge wantrouwen tussen banken heeft de prijs voor kortlopende leningen sterk laten stijgen. Vanaf augustus 2007 hebben we zelfs te maken gehad met een inverse rentestructuur (geld met een rentetypische looptijd van minder dan een jaar is duurder dan geld met een langere rentetypische looptijd). Korte rente van 2003 t/m 2007 5,10 4,90 4,70 4,50 4,30 4,10 3,90 3,70 3,50 3,30 3,10 2,90 2,70 2,50 2,30 2,10

ja nu ar i03 ap ril -0 3 ju liok 0 3 to be r03 ja nu ar i04 ap ril -0 4 ju liok 0 4 to be rja 04 nu ar i05 ap ril -0 5 ju liok 0 5 to be rja 05 nu ar i06 ap ril -0 6 ju liok 0 to 6 be r06 ja nu ar i07 ap ril -0 7 ju liok 0 7 to be r07

1,90

3 maands Euribor

Evenals in voorgaande jaren is ook in 2007 een (limitatief) deel van de lange financieringsbehoefte gefinancierd met korte middelen. Bij deze vorm van financiering wordt overtollig kort vermogen niet uitgezet op de geldmarkt, maar ingezet ter dekking van de lange financieringsbehoefte. Dit levert rentevoordelen op. Met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en de ABN AMRO zijn overeenkomsten afgesloten om over het tegoed c.q. het tekort op de bankrekeningen van de gemeente Groningen een geldmarktconform tarief vergoed te krijgen c.q. te betalen. Vanaf begin september is twee keer een overschot aan kort geld uitgezet (in de vorm van een deposito) bij de IJslandse Landsbanki Islands HF. Deze bank voldoet uiteraard aan de vereiste rating voor kortgeldtransacties zoals die in het Treasurystatuut is vastgelegd. De vergoedingen die wij op deze deposito’s ontvangen, liggen bijna één procent hoger dan het gemiddeld ontvangen percentage van de BNG c.q. ABN AMRO. Gehanteerde rentepercentages 2007: korte rente Rente rekening-courant diensten / derden • Rente tegoedpositie (credit-% ultimo 2007) • Rente schuldpositie (debet-% ultimo 2007) • Rente schuldpositie GKB Rente kortgeldpositie/ deposito’s

3,50% 5,75% 2,50% 4,14%

Rente Omslag Percentage Het Rente Omslagpercentage (ROP) is van 2001 (6,70%) tot 2007 (4,20%) gestaag gedaald. In de begroting 2008 bedraagt het ROP 3,75%.


174

3.4.3

Risicobeheer

Dit onderdeel geeft een samenvatting van het risicoprofiel van de organisatie. Tevens wordt ingegaan op de gegevens die uit hoofde van de Wet Fido voor de toezichthouder nodig zijn. Limieten financiering Ter beperking van renterisico’s gelden voor zowel de korte als de lange geldpositie limieten. Het betreft hier wettelijke limieten en eigen limieten. De limieten zijn omschreven in het Treasurystatuut. Limietenoverzicht (bedragen in miljoenen euro)

2007

2006

Kasgeldlimiet Korte mismatch

74 101

79 101

Limieten lang geld Lange mismatch Renterisiconorm Vaste financiering Vervroegde aflossing langlopende leningen

17 71 100 -

17 67 100 -

Limieten kort geld

Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een wettelijke limiet en bepaalt de maximale omvang van de externe kortgeldpositie in enig jaar. De zogenaamde netto vlottende schuld van de gemeente mag maximaal 8,5% bedragen van het begrotingstotaal van de gemeentebegroting. Daarboven moet lang geld worden aangetrokken. In het overzicht hierna wordt de omvang van de vlottende middelen voor vier kwartalen getoetst aan de wettelijke limiet. De kasgeldlimiet 2007 bedraagt 74 miljoen euro en blijkt het hele jaar ruim te zijn onderschreden. Box 9. Kasgeldlimiet 2007

Omvang begroting per 1 januari 2007(=grondslag) (1) Toegestane kasgeldlimiet - in procenten van de grondslag - in bedrag (2) Omvang vlottende korte schuld - opgenomen gelden < 1 jaar - schuld in rekening-courant - gestorte gelden door derden < 1 jaar - overige geldleningen niet zijnde vaste schuld (3) Vlottende middelen - contante gelden in kas - tegoeden in rekening-courant - overige uitstaande gelden < 1 jaar Toets kasgeldlimiet (4) Totaal netto vlottende schuld (2) - (3) Toegestane kasgeldlimiet (1) Ruimte (+)/overschrijding (-): (1) - (4)


(bedragen x 1.000 euro) Kwartaal Kwartaal Kwartaal Kwartaal 1 2 3 4 866.555

866.555

866.555

866.555

8,5% 74.000 6.175 0 6.175 0

8,5% 74.000 3.286 0 3.286 0

8,5% 74.000 5.684 0 5.684 0

8,5% 74.000 9.330 0 5.330 4.000

0 46.024 0 46.024 0

0 86.998 0 86.998 0

0 82.367 0 17.367 65.000

0 72.254 0 13.254 59.000

-39.849 74.000 113.849

-83.712 74.000 157.712

-76.683 74.000 150.683

-62.924 74.000 136.924

175

Korte Mismatch-limiet Gedurende het jaar wordt een deel van de kortlopende middelen gebruikt voor dekking van het lange financieringstekort. Dit is voordelig omdat de korte rente over het algemeen lager is dan de lange rente. Omdat deze mismatch-financiering leidt tot een vergroting van het renterisico (het risico dat bij een stijgende of hoge rente geconsolideerd moet worden) mag maximaal 25% van de netto vaste schuld, ofwel 101 miljoen euro in 2007, met kort geld worden gefinancierd. In 2007 is er geen overschrijding van deze limiet geweest. Renterisiconorm De renterisiconorm is ook een wettelijke limiet en beperkt de vaste schuld die in enig jaar voor aflossing of renteherziening in aanmerking komt tot 20 % van de netto opgenomen vaste schuld. In box 10 wordt het renterisico op de vaste schuld berekend. Uit de berekening blijkt dat de renterisico’s op de vaste schuld in 2007 onder de wettelijke norm is gebleven. Box 10: Renterisiconorm en renterisico’s vaste schuld in 2007 1a 1b 2 3a 3b 4 5 6 7 8 9 10 10 7 11

Renteherziening op vaste schuld o/g Renteherziening op vaste schuld u/g Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b) Nieuw aangetrokken vaste schuld Nieuwe verstrekte lange leningen Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) Betaalde aflossingen (netto) Herfinanciering (laagste van 4 en 5) Renterisico op vaste schuld (2 + 6) Renterisiconorm Stand van de vaste schuld per primo (netto) Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage Renterisiconorm (8 * 9) Toets renterisiconorm Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld Ruimte (+) / Overschrijding (-): (10 - 7)

35.105 38.276 -3.171 42.163 2.163 40.000 45.143 40.000 36.829 353.945 20% 70.789 70.789 36.829 33.960

Lange mismatch-limiet Van de korte vermogensbehoefte mag een bedrag tot maximaal 5% van de netto opgenomen vaste schuld met langlopende leningen worden gefinancierd. Dit is in 2007 niet gebeurd. Vaste financiering De limiet vaste financiering is de limiet voor de jaarlijkse opname van langlopende leningen voor de vaste financiering van gemeentelijke activiteiten, en is in het Treasury Statuut 2006-2007 bepaald op 100 miljoen euro. In boekjaar 2007 is voor 40 miljoen euro aan consolidatieleningen aangetrokken. Vervroegde aflossing langlopende leningen In de begroting wordt jaarlijks een overzicht opgenomen van leningen met een mogelijkheid tot vervroegde aflossing. Dit overzicht is de limiet voor de omvang van te vervroegen aflossingen voor dat jaar. In 2007 zijn er geen consolidatieleningen vervroegd afgelost. Kredietrisico’s op verstrekte gelden Onderstaand overzicht geeft de kredietrisico’s op verstrekte gelden weer. Het betreft zowel verstrekte geldleningen als uitgezet kas- en callgeld en overige creditposities bij financiële instellingen. Hierbij zijn de uitgezette bedragen per risicogroep aangegeven.


176

Box 11. Kredietrisico op verstrekte gelden Risicogroep Gemeenten/provincies Overheidsbanken Woningcorporaties met garantie WSW Semi-overheidsinstellingen Kas- en callgeld- & creditposities bij Financiële instellingen (AA en hoger) Overige toegestane instellingen volgens Treasurystatuut Niet toegestane instellingen, volgens Treasurystatuut Totaal op 31 januari 2007

3.4.4

(bedragen x 1.000 euro) % Restant schuld 0 0,0% 0 0,0% 377.349 73,9% 15.575 3,1% 72.254 44.687 0 509.865

14,2% 8,8% 0,0% 100,0%

Gemeentefinanciering

Leningenportefeuille Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstelling en de grootte van de opgenomen (o/g) leningen. Box 12. Mutaties in leningenportefeuille (o/g) 2007 Stand per 1 januari 2007 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Stand per 31 december 2007

Bedrag 832.436 42.163 87.723 463 35.105 35.105 786.414

(bedragen x 1.000 euro) Gemiddelde rente 5,211% 3,985% 5,097% 5,816% 5,551% 4,331% 5,066%

De nieuwe leningen betreffen: • Drie consolidatieleningen voor in totaal 40 miljoen euro. Deze zijn al in 2006 aangetrokken; • Een vervolgfinanciering ten behoeve van een woningbouwcorporatie voor 0,4 miljoen euro; • Twee opgenomen leningen voor het doorlenen aan derden voor 1,8 miljoen euro. Uitzettingen Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstellingen en de grootte van de uitgezette (u/g) leningen Box 12. Mutaties in leningenportefeuille (u/g) 2007 Stand per 1 januari 2007 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Stand per 31 december 2007

Bedrag 478.491 2.163 42.579 463 38.276 38.276 437.612

(bedragen x 1.000 euro) Gemiddelde rente 5,458% 3,123% 5,315% 5,816% 7,006% 4,970% 5,309%

Er zijn in 2007 drie nieuwe leningen aan derden verstrekt: Een vervolgfinanciering aan woningbouwcorporatie Woonstade van 0,4 miljoen euro Een lening van 0,8 miljoen euro aan woningbouwcorporatie De Huismeesters ten behoeve van het voorzieningenpand Beijum Oost, conform raadsbesluit van 23 mei 2006. De lening is opgenomen bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten. Een lening van 1 miljoen euro aan Martiniplaza BV conform collegebesluit van 3 juli 2007.


177

3.5

Bedrijfsvoering, Griffie en Ombudsman

In deze paragraaf Bedrijfsvoering wordt op hoofdlijnen de realisatie van de organisatiedoelstellingen en de daarbij horende maatregelen voor 2007 toegelicht. Wat is er afgesproken? In 2007 heeft het programma Bedrijfsvoering en Organisatieontwikkeling vorm gekregen. Het programma Bedrijfsvoering en Organisatieontwikkeling draagt bij aan het verbeteren van de dienstverlening aan de burger door gezamenlijk én in samenhang te werken aan de professionalisering van de ondersteunende processen van de gemeente Groningen. In het verbeteren van de eigen organisatie is het waarborgen van gemeentebrede samenhang in de (be)sturing van het concern van belang, net als de effectiviteit van de manier van werken en effectieve samenwerking met de ketenpartners van de gemeente en kostenbewustzijn. Net als Stad en Stadhuis heeft B+O een streefbeeld voor 2010 (Het doel scherpt de middelen). Hierin staat dat de middelenfuncties (o.a. Financiën, P&O en I&A) van de gemeente als geheel in 2010 goed bestuurbaar en beïnvloedbaar zijn. Kernwoorden zijn standaardiseren, uniformeren en digitaliseren. Bedrijfsvoering en Organisatieontwikkeling is een meerjarenprogramma, waarbij de nadruk in 2007 lag op de voorbereidingen en analyses. Wat is er bereikt? In deze paragraaf Bedrijfsvoering doen wij verslag van de bereikte resultaten in 2007. De interim controle van de accountant heeft uitgewezen dat we op de goede weg zitten, maar dat het tijd wordt voor resultaten. De voorbereidende werkzaamheden die in 2007 zijn uitgevoerd, bieden een goede basis om die resultaten te realiseren. De resultaten van het programma Bedrijfsvoering en Organisatieontwikkeling, de ontwikkelingen in de organisatie en de speerpunten, gericht op rechtmatigheid, doelmatigheid, kostenbewustzijn en integriteit worden toegelicht in de paragrafen 3.5.1 tot en met 3.5.7. In paragraaf 3.5.8 lichten wij de personeelsformatie, de gemiddelde bezetting en de ontwikkeling van de loonkosten toe. Wij sluiten de paragraaf bedrijfsvoering af met een toelichting op de activiteiten van de Griffie en de Ombudsman. Samenwerking met het programma Stad en Stadhuis en wat betekent dat? De programma’s Stad en Stadhuis (S&S) en Bedrijfsvoering + Organisatieontwikkeling (B+O) streven een gezamenlijk doel na: het verbeteren van de dienstverlening aan de burger, het bestuur en de organisatie. Een gezamenlijk doel betekent veel samenwerken. Vaak zijn de successen van projecten van B+O randvoorwaardelijk voor het behalen van successen in projecten van S&S. Dat komt omdat het doel van Stad en Stadhuis - het verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening aan de burger en het verbeteren van de bereikbaarheid van de gemeentelijke organisatie – pas bereikt kan worden als de zaken ook intern goed op orde zijn. En op dat laatste concentreert B+O zich. Vanwege de benodigde samenhang in sturing én uitvoering is één integrale stuurgroep verantwoordelijk voor beide programma’s. 3.5.1. Ontwikkelingen op het personele vlak Arbo en arbeidsverzuim In 2007 is het nieuwe Arbo & Verzuimbeleid tot stand gekomen. Hierin ligt de nadruk op het versterken van de verzuimpreventie. Ook is per stap het hele ‘verzuim’-proces beschreven waarin, van de eerste ziektemelding tot en met twee jaar ziekte, de preventieve en curatieve interventies zijn opgenomen. Deze beschrijving dient als input voor het opzetten van een digitale verzuimassistent waarmee in 2007 een begin is gemaakt. Dit systeem ondersteunt leidinggevenden in hun rol als casemanager bij de begeleiding van zieke medewerkers. De doelstelling is om dit systeem na afronding van de aanbesteding, medio 2008 te implementeren en begin 2009 in gebruik te nemen.


178

In 2007 is ook het bestek opgesteld voor de aanbesteding van Arbozorg & Verzuimbeleid. Dit bestek bevat twee aparte percelen, over de Arbodienstverlening en het Bedrijfszorgpakket. Voor 7 maart 2008 konden organisaties zich inschrijven voor een van de percelen of voor beide. Per 1 augustus 2008 worden dan de nieuwe overeenkomsten afgesloten voor een periode van 2 jaar met een optionele verlenging van eveneens twee jaar. Arbeidsverzuim in 2007 Het arbeidsverzuim in Groningen is gestegen van gemiddeld 6,27% in 2006 naar 6,54 % in 2007. Daarmee wordt het streefcijfer van 6,57 % (7 % minus zwangerschap 0,43%) net gehaald, maar blijft Groningen achter ten opzichte van het gemiddelde landelijke verzuim van 5,6 % bij de 100.000+ gemeenten. De stijging is ontstaan in het laatste kwartaal 2007. Verzuimcijfers op concernniveau en per dienst:

Gemeente Groningen 2007

Meldingsfrequentie

Verzuim > 1 jaar

Streefcijfer

Maximaal 1,70 1,87 1,90 2,00 1,82 1,65 1,85 2,21 1,24 1,98 1,78

Maximaal 0,9% 1,04 0,85 2,61 0,79 0,64 0,33 1,82 3,36 0,54 1,00

Groningen 2007 Groningen 2006 Bestuursdienst Milieudienst OCSW RO/EZ SOZAWE DSW (alleen ambt.) DIA HVD

Verzuim < 1 jaar (excl. Zw-verlof) Maximaal 5,00% 5,50 5,43 4,12 6,63 5,29 5,20 5,89 6,19 4,87 5,50

Bruto verzuim maximaal (excl. Zwverlof) Maximaal 6,57% 6,54 6,27 6,73 7,42 5,93 5,53 7,71 9,55 5,41 6,50

De meldingsfrequentie bedraagt afgerond 1,9 en is nog steeds te hoog bij een streefcijfer van 1,7. Met een te hoge meldingsfrequentie gaat altijd een te hoog kort verzuim gepaard. Dit bedroeg in 2007 5,5% en blijft daarmee vrijwel gelijk aan 2006. Het verzuim langer dan 1 jaar is met 0,2% gestegen ten opzichte van 2006 en bedraagt over 2007 1,04%. Deze stijging bepaalt in grote mate het totale verzuim dat is gestegen met 0,27% ten opzichte van 2006. Het lang verzuim is in geringe mate werkgerelateerd en daardoor slecht beïnvloedbaar. Bij de Bestuursdienst is het verzuim langer dan 1 jaar, sterk gestegen met 1,8%. Dit wordt veroorzaakt door met name het feit dat drie medewerkers langer dan een jaar ziek zijn. De ziekte is niet arbeidsgerelateerd. Het kort verzuim is daarentegen met 1,7% fors gedaald waardoor het totale verzuim van de dienst vrijwel ongewijzigd blijft. Het verzuim van langer dan 1 jaar bij de dienst Sociale Zakan en Werk is ten opzichte van 2006 gestegen met 0,5%; het verzuim langer dan een jaar is met 0,7% gestegen. De dienst kent, na DSW Stadspark, het hoogste bruto verzuim. Bijna 90% van het langdurig verzuim werd veroorzaakt door met name lichamelijke klachten of ziekten. De dienst SoZaWe heeft dezelfde maatregelen als andere diensten genomen (verzuimmanagement trainingen, intern spreekuur bedrijfsarts, gesprekken met leidinggevenden) maar nog zonder het gewenste resultaat. Bij de DSW is de meldingsfrequentie sterk gedaald en is het bruto verzuim met 0,2% afgenomen maar nog steeds te hoog. Bij de Milieudienst is het verzuimpercentage, korter dan een jaar, gestegen met 0,6% ten opzichte van 2006. Het in 2004 bekroonde inzetbaarheidsbeleid van de Milieudienst zal nog stringenter worden toepast om uitvoerend personeel te herplaatsen. Bij de Hulpverleningsdienst is met name het verzuim langer dan een jaar licht gestegen (+ 0,3%) waarmee de dienst op 6,5% bruto verzuim eindigt.


179

De dienst OCSW heeft het verzuim aanzienlijk terug weten te dringen met 0,4% en bevindt zich nu in de laagste verzuimregionen, samen met de dienst RO/EZ (ondanks een stijging van het verzuim van 0,4%) en de DIA. De DIA is erin geslaagd om het verzuim, inclusief het kort verzuim, terug te dringen met 0,5% en heeft niet alleen het laagste verzuim van alle diensten maar scoort ook beter dan het totaal gemiddelde landelijk verzuim. Medewerkers jonger dan 30 jaar per 31-12-2007 In 2004 heeft het college de concerntaakstelling vastgesteld om per jaar minimaal 8 nieuwe medewerkers tot 30 jaar op HBO/WO niveau in te laten stromen in de organisatie (minimaal 1 jonge medewerker per dienst).

2003 2004 2005 2006 2007

Medewerkers < 30 jaar instroom aandeel in de organisatie 80 9,2% 35 8,7% 25 8,2% 33 4,.9% 53 166 mdw. = 4,9 %

Medewerkers < 30 jaar, HBO/WO instroom aandeel in de organisatie 18 3,9% 14 3,5% 6 3,5% 13 1,9% 26 75 mdw.= 2,2 %

In 2007 is het instroomstreefcijfer van minimaal 8 nieuwe medewerkers < 30 jaar op HBO/WO-niveau ruimschoots gehaald, een totaal van 26 personen, 13 meer dan in 2006. Het aandeel van medewerkers < 30 jaar in de organisatie is stabiel met 4,9%. Dit wordt verklaard door het feit dat de totale formatie van de gemeente Groningen is gedaald door uitstroom als gevolg van de bezuinigingen. De instroom van jongeren heeft deze uitstroom ten dele gecompenseerd. Het aandeel jonge medewerkers op HBO/WO-niveau in de organisatie is licht gestegen en bedraagt 2,2 %. Vrouwen in de organisatie per 31-12-2007 In 2003 zijn streefcijfers vastgesteld voor de getalsmatige verhouding tussen mannen en vrouwen in de organisatie: van alle medewerkers dient 50% vrouw te zijn en van alle medewerkers in schaal 12 en hoger 40% vrouw. In 2003 was van het gehele personeelsbestand 40% vrouw. Van de totale bezetting in schaal 12 en hoger was 20% vrouw. Per 31 december 2007 bedroegen deze cijfers respectievelijk 41,5% en in schaal 12 en hoger 24%. Ten opzichte van 2006 zijn deze percentages vrijwel ongewijzigd. In 2007 zijn 6 vrouwen aangesteld op schaalniveau 12 en hoger; van hen zijn er 5 intern doorgestroomd en is er 1 extern geworven. Dit is identiek aan de in- en doorstroom in 2006. Management Development In 2007 zijn er tien vacatures ontstaan voor sleutelfunctionarissen. Vijf vacatures zijn in 2007 ingevuld door benoeming van interne kandidaten. Eind 2007 waren er nog vijf vacatures voor sleutelfunctionarissen vacant. Drie sleutelfunctionarissen hebben de gemeente Groningen verlaten. In 2007 zijn twee leergangen van start gegaan: de leergang voor Management Development Kandidaten en de leergang voor afdelingshoofden. Op de MDK-leergang zijn zeven medewerkers gestart. Eén daarvan heeft inmiddels de gemeente Groningen verlaten. Er zijn elf deelnemers gestart met de leergang voor afdelingshoofden. In 2007 zijn er twee workshops aangeboden voor leidinggevenden. De workshop effectief leidinggeven is verplaatst naar 2008. De workshop verandermanagement vond plaats in november. De MD-Pool bestaat eind 2007 uit 35 sleutelfuncties, bezet door 30 sleutelfunctionarissen (72 % mannen, 28 % vrouwen). Integriteitsbeleid Met ingang van 1 maart 2006 is een aanpassing van de ambtenarenwet van kracht die overheidsinstellingen verplicht een actief integriteitsbeleid te voeren. In Groningen zijn relevante gedragsregels opgenomen in de Arbeidsvoorwaardenregeling Gemeente Groningen (ARG), nieuwe


180

medewerkers leggen de ambtseed af bij indiensttreding en AO/IC-procedures bevatten maatregelen ter beheersing van integriteitrisico’s. Ook in 2007 is geïnvesteerd in bewustwording en risicobeheersing. In alle diensten zijn bijeenkomsten georganiseerd rond het onderwerp integriteit, zowel in de managementteams als in de werkoverleggen. De gedragscode is stelselmatig uitgereikt aan de zittende en nieuwe medewerkers die tevens de ambtseed hebben afgelegd. Er lopen projecten ‘Gewenst Gedrag’ bij o.a. de dienst SoZaWe die gericht zijn op de onderlinge omgang van medewerkers met klanten. Op peildatum 31 december 2007 waren er 3220 medewerkers in vaste of tijdelijke dienst van de gemeente Groningen. Van hen hebben 2093 medewerkers (bron: EMIS) de ambtseed afgelegd waarvan 95 in het jaar 2007. De dienst DSW Stadspark heeft de gegevens over de ambtseed niet in EMIS geadministreerd; zij zal worden gemaand dit alsnog te doen. De dienst OCSW heeft recent een start gemaakt met de registratie en zal achterstanden inhalen. In 2007 zijn er in het totaal 9 incidenten gemeld, die variëren van diefstal tot ongeoorloofde afwezigheid en ongewenste omgangsvormen. De incidenten hebben geleid tot twee ontslagen, één voorwaardelijk ontslag, twee berispingen, één geldboete en drie oplossingen door gedragsverbetering. Alle gemelde nevenactiviteiten zijn getoetst waarna toestemming is afgegeven. Leeftijdsbewust personeelsbeleid Om tijdig te kunnen anticiperen op de toenemende vergrijzing en modernisering c.q. digitalisering van de organisatie, is in 2007 een concernkader ontwikkeld voor leeftijdsbewust personeelsbeleid. Kern van het leeftijdsbewust personeelsbeleid is: • Personeelsplanning: gericht op instroom van jonge medewerkers en doorstroom van medewerkers binnen de vacatureruimte die ontstaat door uittreding van oudere medewerkers of natuurlijk verloop en waarvoor geen herplaatsbare medewerkers beschikbaar zijn; • Personeelsontwikkeling: een intensievere aanpak gericht op de verbetering van de inzetbaarheid en mobiliteit van alle medewerkers. In 2007 zijn de volgende concrete maatregelen geformuleerd: • uiterlijk 1 juli 2008 is een personeelsplanning opgesteld voor de jaren 2009 tot 2012; • uiterlijk 1 juli 2008 zijn dienstgebonden actieplannen voor leeftijdsbewust personeelsbeleid opgesteld voor de jaren 2009 en 2010; • het Mobiliteitsbureau wordt omgevormd tot een Loopbaancentrum voor vacaturebemiddeling, loopbaanbegeleiding en opleidingsadvies voor alle medewerkers. Naast loopbaanadviseurs wordt tevens een opleidingsadviseur aangesteld. Het Loopbaancentrum is in januari 2009 operationeel; • voor 1 januari 2009 voeren alle diensten werkbelevingsonderzoeken uit; • het vorming- en opleidingsbudget van diensten voor 2008 en 2009 wordt verhoogd • naar tenminste 1,5 % van de loonsom; • de werving- en selectieprocedure wordt voor juli 2008 geactualiseerd; • de arbeidsmarktcommunicatie van de gemeente wordt verbeterd. Benoemingen in algemene dienst In 2007 is het gehele gemeentelijk personeel aangesteld “in algemene dienst”. Redenen hiervoor waren meer herkenbaarheid en bewustwording van het feit, dat de gemeente als één werkgever moet worden gezien. Tevens is de administratieve werkdruk enigermate ontlast doordat in plaats van met ontslagen benoemingsbesluiten te werken bij interne mobiliteit, kan worden volstaan met één overplaatsingsbesluit. 3.5.2. Informatisering en automatisering (I&A) Bedrijfskundig onderzoek I&A In 2007 is een onderzoek naar de organisatie en besturing van de I-functie (informatisering), mede in relatie tot de A-functie (Automatisering) uitgevoerd: het bedrijfskundig onderzoek I&A (BOIA). De complexiteit van de opgave vraagt om een duidelijke sturing en invulling van de verantwoordelijkheden en de kaders. De resultaten van dit onderzoek zullen worden verwerkt in een Uitvoeringsplan dat in 2008 wordt opgeleverd.


181

I-architectuur Om alle ontwikkelingen in samenhang te kunnen uitvoeren, is het van belang duidelijke kaders te hebben. Deze I-architectuur kaders zijn vastgelegd in vier bestemmingsplannen die in maart 2007 zijn vastgesteld door het AMT. De uitwerking van de I-architectuur is in 2007 met vaart opgepakt aan de hand van 15 deelprojecten, waarvan de resultaten voornamelijk zullen worden opgeleverd in 2008. In 2007 is besloten deel te nemen aan het landelijke samenwerkingsverband GovUnited. Daarnaast is de controltaak die ook bij het werken onder I-architectuur hoort, uitgevoerd, o.a. bij de aanschaf van het nieuwe subsidiesysteem (OCSW), de digitale verlofkaart (DSW,OCSW) en een projectregistratiesysteem (SOZAWE). Applicatie portfolio management Doel van dit project is het inzichtelijk maken wat een vermindering van het aantal applicaties voor invloed heeft op de licentie- en beheerskosten en op opleidingskosten van beheerders en gebruikers. In 2007 is een inventarisatie gedaan van alle applicaties bij diensten en concern en heeft een onderzoek naar de onderliggende contracten plaatsgevonden. Deze onderzoeken zijn begin 2008 afgerond en leiden tot aanbevelingen voor het vervolg: waar liggen saneringsmogelijkheden en hoe wordt voorkomen dat er weer een wildgroei aan applicaties ontstaat. Vernieuwing van de DIV De vernieuwing van de DIV is een belangrijk traject waarin de verschillende opgaven van het programma B&O én het Programma S&S samenkomen. Een concernbreed organisatieontwikkelingtraject waar het informatiebeheer centraal staat. In 2007 is het projectplan voor de Vernieuwing DIV vastgesteld, dat uit een 2-sporen aanpak bestaat. In het korte spoor I (2007 en 2008) worden beleid, instrumenten en procedures ontwikkeld. Ook wordt het DIV-personeel opgeleid om hun taak optimaal te kunnen uitoefenen in de digitalisering van de werkprocessen. In 2007 is het pakket van opleidingsmaatregelen aanbesteed en zijn deelnemers geselecteerd. Implementatie infrastructurele voorzieningen De CIO stelt als eisen aan haar ICT-infrastructuur dat deze zoveel mogelijk gebaseerd moet zijn op standaarden, efficiënt te beheren, toekomstvast en in staat moet zijn toekomstige ontwikkelingen en uitdagingen op een pro-actieve manier het hoofd te bieden. Ook moet de ICT-infrastructuur de basis vormen voor een betrouwbare informatievoorziening met een hoge beschikbaarheid. In 2007 is de CIO daarom overgegaan tot de invoering van een centraal digitaal dataopslagsysteem. Belangrijkste kenmerk hiervan is dat de digitale data op meerdere locaties zijn opgeslagen. Verlies van data ten gevolge van bijvoorbeeld een calamiteit is daardoor vrijwel uitgesloten. Ook is de kantoorautomatisering ingrijpend aangepast. Hier is een migratie uitgevoerd waardoor alle diensten nu gebruik maken van één beheeromgeving in plaats van acht verschillende, zoals in het verleden. Voor de overige informatiesystemen is in 2007 een start gemaakt met een vergelijkbaar project. Hierbij spelen de begrippen “consolidatie” en “virtualisatie” een hoofdrol. Doelstelling van dit project is om een uniform ingerichte server- en databaseomgeving in te richten die voldoet aan de eisen die een moderne ICT-organisatie daar aan stelt. Gezien de omvang van de gemeentelijke ICTinfastructuur is de verwachting dat dit project tot in 2009 door zal lopen. 3.5.3. Ontwikkelingen in de organisatie Digitalisering verlofkaarten Vooruitlopend op het Uitvoeringsplan Professionalisering van de personele functie is in 2007 een begin gemaakt met het project Digitalisering verlofkaarten. Bij de dienst OCSW is de voorbereiding gestart voor een pilot. De ervaringen die bij OCSW – en andere diensten die over de schouders van OCSW meekijken - worden opgedaan, vormen de basis voor het op te stellen programma van eisen voor een gemeentebreed digitaal verlofsysteem. Door middel van een traject van marktverkenning, zal op basis van het programma van eisen, een pakket geselecteerd worden dat op 1 januari 2009 operationeel moet zijn.


182

Sociaal Convenant. Er is in 2007 nog geen definitief Sociaal Convenant voor de periode 2008-2010 afgesloten met de vakorganisaties. Landelijke ontwikkelingen in de arbeidsvoorwaarden (met name de stagnatie van de Cao-gemeenten vanwege de problematiek met het FLO-overgangsrecht) hebben een vertragende invloed gehad op de totstandkoming van het nieuwe Convenant. Met de vakorganisaties zijn evenwel de uitgangspunten en contouren voor het nieuwe Convenant vastgesteld en de onderwerpen verkend. De onderwerpen zijn als volgt te benoemen: leeftijdsbewust personeelsbeleid, arbeidsvoorwaarden/rechtspositie, arbeidsomstandigheden/gezondheid en medezeggenschap/ participatie. De inzet van de gemeente als werkgever is erop gericht om voor de zomer 2008 tot een afronding en ondertekening van het Convenant met de vakorganisaties te komen. Samenwerking Ten Boer – Groningen Het jaar 2007 was het eerste implementatiejaar van de samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeenten Ten Boer en Groningen. Groningen heeft meer dan 41.700 uur werk van Ten Boer overgenomen, zowel op uitvoerend als op beleidsmatig niveau, alsmede 34 personeelsleden die per 1 januari 2007 in vaste dienst bij Groningen zijn getreden. De loket- en regiefunctie is in Ten Boer gebleven, maar taken worden door medewerkers in dienst van de gemeente Groningen uitgevoerd of voorbereid. In de rekening besteden we aandacht aan de realisatie van de urenbesteding en van de lasten en baten van de directe uitvoeringskosten. De afspraak is dat de gemeente Groningen na drie jaar ‘afrekent’ met de gemeente Ten Boer als grondslag voor de volgende drie jaar van het contract. In die drie jaar kunnen immers schommelingen plaatsvinden in de inzet van uren en directe uitvoeringskosten zoals strooizout en onderhoudsbudgetten. Bovendien konden enkele aanloop- of frictiekosten vooraf niet worden voorzien. Intern binnen de gemeente Groningen echter, bezien we jaarlijks bij de rekening welke diensten overschotten kennen en welke wellicht meer uren hebben geïnvesteerd dan geraamd. RESULTAAT x 1.000 euro Directe kosten Uren x tarief Totaal Aantal uren

DIA -62 1 -61

HVD 9 -21 -12

OCSW -15 -2 -17

ROEZ 32 55 87

SOZAWE n.v.t. 55 55

MD 8 72 80

BSD n.v.t. 20 20

Totaal -28 180 152

17

-399

-45

1.047

1.045

1.365

n.v.t.

3.030

Gemeentebreed zijn we tevreden met de positieve resultaten, naar inhoud en kwaliteit, als ook naar urenaantallen en financiën. Dit geldt zeker voor het eerste jaar van een voor beide gemeenten ingewikkeld traject. Het saldo van het overeengekomen aantal taakuren is positief, te weten ruim 3000 uur. Het saldo tekort aantal uren bij de Hulpverleningsdienst wordt veroorzaakt door substantieel meer aanvragen in het kader van de WMO en hoge bezoekersaantallen bij het WMO loket. De positieve uren saldi van de diensten RO/EZ, Sozawe en de Milieudienst worden veroorzaakt door met name minder inzet voor respectievelijk onderhoud riolering en woningbouwlocatie, bij Sozawe voor re-integratie activiteiten en algemene ondersteuning van klanten en bij de Milieudienst minder uren straatreiniging en vergunningverlening c.q. controle daarop. Verwacht wordt dat deze uren in 2008 e.v. wel zullen worden besteed aan de daarvoor bestemde taken. Het positief saldo van de taakuren levert een financieel saldo op van 180 duizend euro. Het saldo van de directe uitvoeringskosten is 28 duizend euro negatief. In wezen is dit saldo lager omdat naast de tekorten van de DIA (-62 duizend euro), de dienst nog een vordering op Ten Boer heeft opgenomen van 80 duizend euro. Het saldo tekort bij deze dienst, in totaal eigenlijk 142 duizend euro, wordt veroorzaakt door zeer hoge ICT lasten. Over aanvullende dekking door Ten Boer van dit tekort en nog enkele andere kostenposten, wordt met de gemeente Ten Boer onderhandeld. Vooralsnog gaan we niet intern tussen diensten verevenen maar reserveren we de overschotten in de dienstegalisatiereserves die na 3 jaar aangewend kunnen worden om dán resterende tekorten bij


183

diensten te compenseren. Met Ten Boer evalueren we de lasten en baten na het driejarige tijdvak van de samenwerkingsovereenkomst waarna de tarieven kunnen worden aangepast. Het bruto ziekteverzuim onder personeel dat uit Ten Boer in dienst is getreden bij de gemeente Groningen, bedraagt in 2007 ruim 8%. Dat is 1,5% hoger dan het Groningse brutoverzuim percentage. Dit hoge percentage wordt veroorzaakt door fysieke aandoeningen van enkele personen en zijn niet arbeidsgerelateerd. In beide gemeenten is grote tevredenheid over de manier van (samen)werken. Zo zijn de belastingaanslagen in Ten Boer tijdig en volledig verstuurd en heeft de kwaliteitsaudit op de Gemeentelijke BasisAdministratie van Ten Boer zeer goede resultaten opgeleverd. Eind 2007 hebben beide gemeenten afgesproken om in 2008 de afstemmingsprocessen vast te leggen in een borgingssyteem. Bezuinigingen In het totaal is in het jaar 2007 nog een aanzienlijk deel van de formatiereductie in het kader van de bezuinigingen uit de periode 2004-2006/7 gerealiseerd, te weten 46,7 fte. In de Voortgangsrapportage Bezuinigingen van september 2007, is melding gemaakt van nog 33 fte te bezuinigen formatieplaatsen. Dit aantal betreft voornamelijk herplaatsingkandidaten als effect van de bezuinigingen 2004-2006/7. Van de 33 fte zijn in de laatste maanden van 2007 nog 11,4 fte gerealiseerd zodat in het totaal 365,1 fte is gerealiseerd. Er resteert dus nog 21,6 fte bezuinigingstaakstelling. Dit laatste staartje is als volgt verdeeld over de diensten: de DIA moet nog 3,5 fte realiseren, Sozawe 4,5 fte, OCSW 12 fte en de dienst RO/EZ nog 2,6 fte. De dienst Sozawe neemt de resterende taakstelling op in de nieuwe bezuinigingen 2008-2012. Er is op een systematische manier geïnventariseerd en gerapporteerd over de realisatie van alle formeel vastgestelde bezuinigingen. In 2007 is twee maal een rapportage opgesteld voor het management en ons college. Wij informeren met deze rapportages vervolgens ook uw raad over de voortgang. De control op de bezuinigingen richt zich op de realisatie van de financiële taakstelling, de effecten op de formatie en op de beleidsmatige consequenties. Belangrijke afwijkingen of vertragingen in de realisatie zijn in de voortgangsrapportages vermeld, zonodig voorzien van een advies tot aanvullende besluitvorming. Het Sociaal Plan, dat in 2004 is vastgesteld als beleidskader voor de bezuinigingen 2004-2006/7, blijft geldig voor de aangewezen herplaatsingskandidaten, voor de personele bezuinigingen 2007-2010 bij het Natuurmuseum en voor hen die de gebruik maken van de garantieregeling FPU 16%. Met het flankerend beleid wordt de mobiliteit gestimuleerd en gefaciliteerd. Voor de coördinatie van de uitvoering van herplaatsingtrajecten, is het Mobiliteitsbureau van de DIA gecontinueerd. Het Centraal Meld- en Adviespunt (CMA) oefent nog steeds toezicht en controle uit op het gemeentelijk herplaatsingstraject en brengt adviezen hierover uit. Het CMA heeft in het verslagjaar 2007 twee zaken behandeld en hierover advies uitgebracht aan de gemeentesecretaris. In de eerste zaak is het advies van de mobiliteitscoördinator van de betrokken dienst om tot plaatsing van de voorgedragen kandidaat over te gaan, niet overgenomen. Niet voldoende aannemelijk was dat betrokkene binnen een jaar geschikt te maken viel voor de vrijgekomen functie. Er heeft dus geen plaatsing plaatsgevonden, waarna de betreffende vacature weer is opengesteld. De tweede zaak is niet-ontvankelijk verklaard, aangezien het geen plaatsing als zodanig betrof. 3.5.4. Financiën Bedrijfskundig onderzoek Financiën en Control In de tweede helft van 2007 en begin 2008 is een bedrijfskundig onderzoek uitgevoerd naar de financiële functie van de gemeente Groningen. Dit onderzoek heeft de volgende conclusies opgeleverd: • een beschrijving van de optimale gestandaardiseerde processen binnen de financiële functie; • een beschrijving van de eisen en wensen voor een nieuw financieel administratief systeem; Gemeenterekening 2007

184

de constatering dat een moderne financiële functie, die voorbereid is op de toekomst, kan worden bereikt door standaardisatie, een nieuw financieel systeem en concentratie van routinematige, registrerende en uitvoerende administratieve, niet diensteigen taken. Het rapport en de conclusies en aanbevelingen leiden tot een vervolg traject. Er zal een project worden gestart waarin de verbeterslagen worden uitgevoerd. Belangrijke onderdelen daarin zijn de nulmeting, het onderzoek naar de mogelijkheden van concentratie van taken en de vervanging van het financieel systeem. •

3.5.5. Inkoop In 2007 is het programma ‘Professionalisering Inkoop’ ingebed in het programma Bedrijfsvoering & Organisatieontwikkeling. Dit heeft geleid tot meer samenhang met de andere onderdelen van de bedrijfsvoering, met name waar het gaat om de raakpunten tussen inkoop, ICT en financiën. Het programma bestaat uit drie deelprojecten: Professionalisering van de inkoopfunctie en interne organisatie, Beleid & rechtmatigheid en het deelproject Invoering en Beheer Inkoopnet. In 2007 is –in het kader van de professionalisering- veel aandacht geschonken aan opzet en inrichting van de gemeentelijke inkooporganisatie. De gemeentelijke inkooporganisatie heeft opnieuw vorm gekregen en onduidelijkheid over besluitlijnen is weggenomen. De rechtmatigheid van inkoop heeft ook in 2007 veel aandacht gehad. Van de zijde van de accountant is meermalen opgemerkt dat centraal op concernniveau meer bevoegdheden zouden moeten worden neergelegd in het kader van control. Dit signaal is opgepikt en vertaald naar de inrichting van een planning en controlcyclus op inkoop. Deze cyclus is neergelegd in de notitie ‘Aanscherping inkoopbeleid’ die op 30 januari 2008 door uw raad is vastgesteld. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de P&C cyclus op inkoop met ingang van het jaar 2009 onderdeel wordt van het begrotingen jaarrekeningproces. Desalniettemin is al in 2007 een begin gemaakt met het opstellen van diensten concerninkoopjaarplannen voor het jaar 2008. In 2007 zijn een aantal grote concernaanbestedingen afgerond. Genoemd kunnen worden: schoonmaak; kantoormeubilair; reprografie; inlenen personeel van derden en beveiligingsdienstverlening. Hiermee is de achterstand bij afdoening van concernaanbestedingen vrijwel geheel weggewerkt. Inkoopnet wordt nu bij alle diensten gebruikt voor de aggregeerbare inkopen. DSW heeft volgens afspraak een eigen systeem. Een aantal diensten is al geheel over, de rest volgt in 2008, of –in specifieke omstandigheden- later. Veel aandacht is geschonken aan het verbeteren en digitaliseren van het factuurproces. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het programma ‘invoicing’, als onderdeel van inkoopnet. In het nieuwe inkoopbeleid is ook aandacht besteed aan duurzaamheid, het aannemen van werkzoekenden en de positie van het MKB. 3.5.6. Facilitaire zaken en huisvesting Eind 2007 zijn de laatste Meerjaren Onderhoudsplanningen (MJO) van OCSW in het facilitair management informatie systeem (FMIS) gezet. Dit betekent dat op dit moment van al het vastgoed van de Gemeente Groningen, de MJO planningen beschikbaar zijn. Deze planningen geven ons een goed inzicht in de kosten en onderhoudsbehoefte van het vastgoed. De panden van het kernvastgoed (de 24 kantoorpanden waarin ambtenaren zijn gehuisvest) worden begin 2008 opnieuw geschouwd. April 2008 zullen de geactualiseerde planningen in het FMIS zijn verwerkt. Tijdens het schouwen van de panden is ook een eenduidige kwaliteitmethodiek meegenomen. Met deze methodiek is de organisatie in staat voor het kernvastgoed de technische staat van bouwen installatieonderdelen op een objectieve manier vast te leggen, onafhankelijk van de invloed op de bedrijfsvoering. Sinds 1 mei 2007 is er een leverancier voor het onderhoud van alle gebouwgebonden installaties van het kernvastgoed. Alle gegevens met betrekking tot de installaties staan zijn ook verwerkt in het FMIS. De komende periode willen we meer informatie uit het FMIS gaan gebruiken voor gezamenlijke aanbestedingen. Vanaf eind 2007 loopt de gezamenlijke aanbesteding schilderwerk waarvoor een deel van de gegevens uit het FMIS is gehaald. In 2007 is voor het eerst meegedaan aan de trendrapportage facilitaire kengetallen van Capgemini. Met deze gegevens is het mogelijk te zien


185

hoe de diensten het onderling doen maar ook hoe de gemeente het doet ten opzichte van soortgelijke gemeenten. Voor 2008 doet de gemeente weer mee aan de trendrapportage. 3.5.7. Bestuurlijke en juridische zaken Rechtmatigheid Het belangrijkste speerpunt in 2007 en verder is de wijze waarop de aggregatie van de inkopen vorm wordt gegeven. De gemeente wordt vanuit het rechtmatigheidsperspectief als één aanbestedende organisatie beschouwd. Dit vereist een gezamenlijk inkoopbegroting van alle diensten tezamen, waarin vooraf eenduidig staat aangegeven welke inkoopbehoefte er bestaat. In 2007 hebben alle diensten een eigen inkoopbegroting opgesteld. Op grond hiervan wordt vervolgens de gezamenlijke inkoopbehoefte bepaald, worden inkoopcontracten afgesloten, vinden aanbestedingen plaats en worden afwijkingen hiervan, beargumenteerd. Niet alleen vanuit het rechtmatigheidsperspectief, maar ook in het kader van de doelmatigheid van de gemeentelijke inkooporganisatie zijn verdere ontwikkelingen op het gebied van inkoop gewenst. Voor de implementatie van de rechtmatigheid binnen de gemeente hebben we destijds een expertteam opgericht. Deze had zich ten doel gesteld om zichzelf overbodig te maken. Gezien de verwachte resultaten in 2007 (goedkeurende verklaring) is de verwachting dat het expertteam in 2008 niet langer als afzonderlijk expertteam in stand hoeft te blijven maar onderdeel uit gaat maken van het reguliere AO/IC overleg. Doelmatigheid- en doeltreffendheidsonderzoeken Het college onderzoekt periodiek de doelmatigheid en doeltreffendheid van het verrichte bestuur, conform de Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid van de gemeente Groningen, op basis van artikel 213A van de Gemeentewet. Het gaat hierbij om onderzoek door het college naar de doelmatigheid van (onderdelen van) de gemeentelijke organisatie en de uitvoering van taken door de gemeente en de doeltreffendheid van enkele delen van programma’s en paragrafen. Uw raad heeft in de bovenstaande verordening de kaders gesteld, die waarborgen dat de onderzoeksverplichting op een zinvolle wijze wordt ingevuld. Jaarlijks wordt in een onderzoeksplan de te onderzoeken onderwerpen vastgesteld. In de rekening wordt een stand van zaken gegeven omtrent de nog uitstaande onderzoeken. De nog openstaande onderzoeken zijn: • Fiets- en openbaar vervoergebruik in Groningen (2004) Uit de Stadsmonitor 2004 bleek dat het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer niet toeneemt. Het onderzoek daarnaar is inmiddels afgerond en aangeboden aan uw raad d.d. 31-05-07 onder nummer RO 07.1403144. • Effect woningmarkt monitor (2005) De gemeente Groningen volgt permanent de ontwikkelingen op de woningmarkt met een uitgebreid monitoringsysteem en diverse onderzoeken. Rapportage hierover vindt plaats in het Trendrapport Wonen, de Woningmarkt Monitor etc. Ook zijn de resultaten van de monitor vaak onderlegger voor diverse beleidsnota’s en projectadvisering. We hebben de effecten van de uitkomsten van de woningmarktonderzoeken op het beleid en de uitvoering onderzocht. Het woningmarktonderzoek is grotendeels afgerond en wordt momenteel geactualiseerd op basis van de laatste gegevens van 2007. Het onderzoek zal in het tweede kwartaal 2008 aan uw raad worden aangeboden. • Doeltreffendheid re-integratie voorzieningen (2006) Uit eerdere onderzoeken naar het effect van re-integratietrajecten komt naar voren dat het meeste succes kan worden behaald door zo snel mogelijk instrumenten in te zetten die tijdelijk zijn, die een werkcomponent bevatten en die worden gekoppeld aan een intensieve vorm van klantmanagement. Op Gemeenterekening 2007

186

basis hiervan is de aanpak ten aanzien van re-integratie trajecten gewijzigd. In het Onderzoeksplan 2006 is een onderzoek naar het succes van deze aanpak aangekondigd. In plaats van dit onderzoek ontwikkelt de dienst SOZAWE een re-integratie monitor, zodat de reintegratie-inspanningen permanent gevolgd kunnen worden. De monitor wordt u in 2008 aangeboden. • Jeugdvoorzieningen (2006) Uit de leefbaarheidmonitor blijkt dat slechts een kleine 40% van alle inwoners tevreden is over de voorzieningen voor jongeren. Onderzocht wordt hoe het komt dat slechts een klein deel van de inwoners hierover tevreden is. Dit onderzoek is nog niet gestart. De vertraging is gelegen in het feit dat zeer binnenkort nieuwe en betere informatie beschikbaar zal komen uit het onderzoek leefbaarheid en veiligheid 2006. Ook lijkt het de moeite waard om de uitkomsten van de jeugdpeiling 2006 hierin te betrekken. De waardering van jongeren zelf over de voorzieningen is ten opzichte van een aantal jaren geleden overigens verbeterd, zo blijkt uit de meest recente gegevens. De dienst rapporteert in 2008. • Benchmark afvalinzameling (2007) Financiële benchmark naar de inzameling van huishoudelijk afval bij 70 inzamelaars. Dit zal in het 2e kwartaal van 2008 in uw raad geagendeerd worden. • Daklozenmonitor 2006 (2007) De daklozenmonitor brengt het marginaliseringproces van daken thuislozen in beeld. De aandacht is gericht op preventie van de nazorg bij daken thuisloosheid. De monitor is aangeboden aan ons college op 18 december 2007 (OS 07.1545154). • Evaluatie Intense Stad (2007) Met de manifestatie “Intense Stad” is een groot aantal potentiële locaties in beeld gebracht voor verdichting en functiemenging. Na de tentoonstelling is een aantal projecten geselecteerd om in uitvoering te nemen. Het onderzoek richt zich op de vraag in hoeverre de doelstellingen van de “Intense Stad” zijn gerealiseerd. De rapportage is in december 2007 aan ons college aangeboden, gevolgd door aanbieding aan uw raad in 2008. • Evaluatie Meedoen (2007) Het project Meedoen richt zich op de groep bijstandscliënten, met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. In de evaluatie wordt gekeken in hoeverre de werkwijze die binnen het project Meedoen is gehanteerd, dienstbaar is aan de doelstelling van het college om meer stadjers actief te maken. De evaluatie is in maart 2008 aan uw raad aangeboden. 3.5.8. Personeelsformatie, bezetting en loonkosten In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de formatie en het personeel, uitgesplitst naar primitieve begroting van de toegekende formatie, actuele begroting van de formatie, en de gemiddelde personele bezetting en personele lasten (realisatie/rekening 2007). Het betreft hier uitsluitend het ambtelijk personeel dat in vaste of tijdelijke dienst is, exclusief het bestuur, de raad, onderwijs personeel en SW-personeel. In de fte en de bedragen van de bezetting bij de Rekening 2007 zijn ook de bovenformatieve fte en loonkosten meegerekend. In Staat B zijn deze gegevens uitgesplitst zodat boventalligheid volledig transparant wordt.


187

Dienst

BD DIA DSW HVD MD OCSW RO/EZ SOZAWE Totaal

Primitieve begroting Formatie 2007 fte lasten 11914 7.657 335 19.051 106 6.559 428 23.855 356 17.093 428 22.157 615 34.391 506 27.544 2.893

Bovenformatief personeel Totaal 59 Verhaal salaris Totaal

Actuele begroting Formatie 2007 fte Lasten 124 7.666 352 19.578 110 6.802 447 26.547 376 17.124 456 22.561 644 35.555 520 28.084

Rekening Bezetting 2007 fte lasten 114 7.553 318 18.401 109 6.832 445 25.979 341 16.479 395 21.507 591 33.396 534 28.788

158.307

3.030

163.917

2.847

158.935

2.957

49

3.219

62

4.343

-183

-527

-1.941

Voor de afzonderlijke diensten en het totale concern is een vergelijking gemaakt tussen primitieve begroting, actuele begroting en rekening 2007. Om te komen tot een evenwichtige vergelijking tussen het verslagjaar 2006 en 2007 wordt aansluitend het verschil tussen de primitieve begroting en rekening 2007 vergeleken met die van het jaar 2006. Actuele formatie en bezetting in fte: Onderstaand volgt een toelichting op de fte in de begrote formatie en in de werkelijke bezetting. Daarna worden de ontwikkelingen van de loonkosten toegelicht. Actuele formatie Gemeentebreed is de actueel toegestane formatie gestegen met 137 fte ten opzichte van de primitieve begrote formatie 2007. De 137 fte formatieve stijging bestaan uit 77 fte structurele toename en 60 fte tijdelijk. De stijging is op hoofdlijnen als volgt opgebouwd: Overgenomen taken en personeel van de gemeente Ten Boer CIO Repressieve dienst, ontvlechting meldkamer OGGz, forensische geneeskunde Locatiemanagers vensterscholen, leerlingzaken Beleidsfuncties duurzaamheid, Lokaal Akkoord, control Ondersteunende functies Structurele uitbreiding

32,0 fte 7,0 fte 10,0 fte 5,5 fte 7,5 fte 10,0 fte 5,0 fte 77,0 fte

De tijdelijke uitbreiding (60 fte) betreft overwegend projectgebonden functies zoals projectleiders en administratief personeel. De stijging wordt verderop in deze paragraaf per dienst gespecificeerd. De begrote loonkosten zijn door de formatieve stijging en geactualiseerde nominale compensatie verhoogd met 5,4 miljoen euro. Daarnaast is in de exploitatie (FIS) nog 59 fte, dat is 2,9 miljoen euro, aan boventalligheid primitief geraamd. In de actuele begroting zijn dat er 49 fte, 10 minder dan voorzien. Bezetting Het verschil van het aantal fte in de bezetting ten opzichte van de actuele begroting bedraagt -121 fte. Het gaat hier om vacatureruimte, zowel ten gevolge van uitstroom van medewerkers als wegens 14

Inclusief Griffie en Ombudsinstituut 7,5 fte


188

planmatig niet-ingevulde formatie, de flexibele schil. Meerdere diensten hanteren binnen de begroting een percentage van de formatie als ‘flexibele schil’. Dit houdt in dat de formatie niet wordt bezet met vast personeel maar met personeel van derden om bijvoorbeeld pieken in het werk op te vangen. De fte die als ‘flexibele schil’ in de begroting zijn opgenomen, zijn in de bezetting niet zichtbaar. Het verschil tussen de begrote formatie en de bezetting is de vacatureruimte. Immers, er drukt geen personeel op de begrote fte waardoor er ook geen kosten van eigen personeel zijn. De inhuur van personeel van derden wordt verderop in deze paragraaf nader toegelicht. In de totale bezetting zijn ook 62 fte bovenformatieve medewerkers en hun loonkosten opgenomen. Alleen in de bezetting, niet in de begroting. Immers, hun formatieplaats is opgeheven maar zij behoren wel tot de bezetting en staan dus nog op de loonlijst. De 62 fte bestaan uit 19,8 fte herplaatsingskandidaten bezuinigingen 2004-2006/7. De overige 42,2 fte betreft niet- bezuinigingen gerelateerde boventalligheid en komt voort uit kleinere reorganisaties en personele knelpunten. Bestuursdienst (excl. Bestuur en Raad): Het verschil tussen de primitieve en actuele begroting bedraagt een stijging van 5 fte; hiervan zijn 3 fte tijdelijk en 1 fte structureel (strategische externe betrekkingen). In de rekening is 7,8 fte minder opgenomen ten opzichte van de actuele begroting. Het betreft het saldo van 10 fte vacatures en 2,2 fte overbezetting ten behoeve van projectleiders. De 7,8 fte zijn vacatures binnen de Bestuursdienst waarvan het budget is aangewend om uitzendkrachten in te huren en vanuit andere diensten interimmanagers te detacheren of extern in te huren. DIA: Het verschil tussen de primitieve en actuele begroting bedraagt een stijging van 17 fte; hiervan zijn 4,3 fte tijdelijk en 12,7 fte structureel (7 fte CIO, 1 fte DAZ, 4,7 fte Ten Boer). De bezetting bedraagt 24 fte minder dan in de actuele begroting is voorzien. Dit is het saldo van 34 fte vacatures (vooral bij de CIO), verminderd met 10 fte bovenformatief personeel ten gevolge van de bezuinigingen. De kosten van personeel van derden bedroegen 3,9 miljoen euro (onder andere CIO 1,4 miljoen euro voor projecten, Commerciële Zaken 173 duizend euro voor advies bij aanbestedingen en Stad&Stadhuis 475 duizend euro voor externe deskundigheid, 800 duizend voor taxatie WOZ). De vacaturevrijval, begrote budgetten en opbrengsten uit projectgelden zijn ter dekking hiervan ingezet. DSW: De toegestane formatie bij de actuele begroting is ten opzichte van de primitief begrote formatie gestegen met 4 fte. Dit komt voort uit de tijdelijke aanpassing van de formatie op grond van het aantal fte SW-personeel. Voor de dienst DSW bedraagt het verschil tussen de bezetting en de actuele begroting 2007 in totaal + 5 fte, allen boventallige medewerkers. De DSW heeft een hoog positief saldo bij het inlenen van personeel van derden: ruim 1,5 miljoen euro positief. Deze inkomsten komen voort uit verhaalde salariskosten van WSW personeel (809 duizend euro), ambtelijk personeel (468 duizend euro) en met ingang van 2007 ook van Banenpoolers (1,3 miljoen euro). Hiertegenover staan de salarislasten die zijn opgenomen bij het ambtelijk personeel en het SW-personeel. HVD: De toegestane formatie is ten opzichte van de primitieve begroting 19 fte hoger en wordt veroorzaakt door de ontvlechting van Meldkamer en de maatregelen die zijn genomen in verband met het nieuwe Arbeidstijdenbesluit. De ontvlechting levert een toename op van 3,6 fte en het Arbeidstijdenbesluit heeft geleid tot uitbreiding van de repressieve dienst met 6 fte. Daarnaast is in 2007 de formatie uitgebreid met 1,6 fte Ten Boer en 4 fte OGGZ en forensische geneeskunde. Tot slot is administratief in de begroting het inlenen van personeel van derden in de formatie (flexibele schil) ondergebracht, in plaats van uitsluitend in FIS. Daarnaast valt de bezetting per saldo 13 fte hoger uit dan actueel begroot. Dit betreft bezuinigde formatie maar vertraagde uittreding van de Ambulancedienst naar de Regionale Ambulance Voorziening. Het personeel staat dus nog op de loonlijst. De loonkosten van de uitgestelde bezuinigingen worden evenwel gedeclareerd bij de nieuwe organisaties waar het personeel is gedetacheerd.


189

MD: De toegestane formatie bij de actuele begroting is ten opzichte van de primitief begrote formatie gestegen met 20 fte. Het betreft onder andere 3 fte Ten Boer, uitbreiding (1,5 fte) wegens het duurzaamheidsprogramma en tijdelijke inhuur. De gerealiseerde bezetting 2007 is 35 fte geringer dan actueel begroot. Dit betreft vacatures in onder andere de buitendienst en de milieu-inspecteurs- en adviseurs. De vacatureruimte wordt ingezet voor het inlenen van personeel van derden voor genoemde functies en voor het projecten als ‘Schoon, Heel & Veilig’ en ‘Goudgoed’. OCSW: De toegestane formatie bij de actuele begroting is ten opzichte van de primitieve begrote formatie met 28 fte gestegen. Deze bestaat, op hoofdlijnen, uit een structurele stijging met 4,6 fte Ten boer, 2,1 fte RMC-taken, 6 fte locatiemanagers Vensterscholen, 1,5 fte leerlingzaken, 3 fte directieondersteuning, 2 fte procesanalist en 1,5 fte OGGZ. De overige 7 fte betreffen tijdelijke uitbreidingen. De bezetting is 45 fte lager dan de actuele formatie en bestaat geheel uit vacatureruimte. In de loonkosten is er echter geen vrijval van loonkosten gerealiseerd. Dit wordt grotendeels verklaard door het feit dat de stijging van loonkosten niet is begroot in het actuele formatiebudget. De ontwikkeling van de loonkosten zal in de volgende paragraaf worden toegelicht. De kosten van personeel van derden (ruim 3,2 miljoen euro) zijn gedekt met de begrote vacatureruimte en inkomsten uit projecten. RO/EZ: De toegestane formatie volgens de actuele begroting is ten opzichte van de primitieve begroting gestegen met 29 fte. De structurele stijging bestaat uit ruim 15 fte Ten Boer, 1 fte programmamanager Lokaal Akkoord en nog 5 fte beleid en control. De overige 8 fte zijn tijdelijke formatieplaatsen in de ondersteunende sfeer. In de bezetting (591 fte + 7 fte boventalligheid) is 46 fte minder personeel verloond dan actueel begroot. Het betreft de vacatureruimte (2,2 miljoen euro) waarmee personeel van derden is ingehuurd. Daarnaast heeft de dienst nog een budget van ruim 700 duizend euro voor inhuur van derden zodat deze kosten (2,7 miljoen) geheel zijn opgevangen in de personeelsbegroting. SoZaWe: De toegestane formatie volgens de actuele begroting is ten opzichte van de primitieve begroting met 15 fte toegenomen. Dit betreft structurele uitbreiding met 2 fte GKB, ruim 2,7 fte Ten Boer, 1 fte Inkoop, 3 fte RCF en tijdelijke uitbreiding van 6,3 fte voor ondersteuning en projecten met bijbehorende financiering. In de bezetting is gemiddeld 19 fte meer aan personeel opgenomen dan in de actuele begroting. Deze overbezetting heeft betrekking op ingeleend personeel van derden voor projecten en voor vervanging van personeel i.v.m. ziekte, zwangerschapsverlof en ouderschapsverlof. De overbezetting wordt gecompenseerd met verhaalde salariskosten, gelden uit de voorziening Gestuurde Mobiliteit en projectgelden zoals het invoeringsbudget Wet Inburgering. Toelichting op de ontwikkeling van personeelskosten. Om de ontwikkeling van de personeelskosten te kunnen toelichten, vergelijken we eerst de ambtelijke personeelsformatie – en bezetting van 2007 met die van 2006. Daarna lichten wij de ontwikkeling toe van andere personeelskosten, zoals de kosten van voormalig personeel, onderwijs- en SW-personeel en tot slot de kosten van personeel van derden.

Personeel in dienst Totaal

Primitieve begroting 2006 Fte lasten 2.990 162.702

Fte 2.925

Rekening 2006 Lasten 157.001

Personeel in dienst Totaal

Primitieve begroting 2007 Fte lasten 2.895 158.307

Fte 2.909

Rekening 2007 Lasten 163.278


190

Loonkosten primitieve begroting 2007 versus loonkosten werkelijke bezetting 2007. De stijging van 4,9 miljoen euro wordt als volgt verklaard: Toename met 14 fte : 0,7 miljoen euro Extra stijging loonkosten 1,05% : 1,6 miljoen euro (primitief begroot 2,39 %) Incidentele stijgingen : 2,6 miljoen euro (compensatie zorgverzekering, toekenning periodieken en uitlooprang) Daarnaast heeft de reparatie van pensioenaanspraken ten gevolge van de vertraging in de functiewaardering, 2,7 miljoen euro gekost. Deze kosten zijn verantwoord onder ‘Overige personeelskosten’ in Staat B. Inkomsten uit salarisverhaal Tegenover de personeelskosten staan teruggevloeide salariskosten, die op grond van verhaal van ziektekosten en WAO-premies door uitkeringsinstanties zijn gerestitueerd. Dit verhaal leverde in 2007 1,9 miljoen euro op. Bij de rekening dient het salarisverhaal op de werkelijke loonkosten dus in mindering te worden gebracht. De diensten kunnen uit de hierdoor ontstane financiële ruimte vervangend personeel inhuren op basis van detacheringen en uitzendkrachten. Loonkosten primitieve begroting 2006 versus loonkosten primitieve begroting 2007 Ten opzichte van de primitieve begroting 2006 is de formatie in de primitieve begroting 2007 met 105 fte afgenomen, na reeds een enorme krimp in 2006 met 184 fte ten opzichte van 2005. De gedaalde loonkosten bedragen 4,4 miljoen euro en zijn als volgt opgebouwd: Afname met 105 fte : - 5,6 miljoen euro Stijging loonkosten 2007 : 1,2 miljoen euro (geraamd CAO en Sociale lasten 2,39 %) Loonkosten werkelijke bezetting 2007 versus loonkosten werkelijke bezetting 2006 De bezetting in 2007 (2.909 fte) ten opzichte van de bezetting 2006 (2.925 fte) is afgenomen met 16 fte. De loonkosten zijn gestegen met 6,2 miljoen en worden als volgt verklaard: Afname met 16 fte : - 0,9 miljoen euro Incidentele stijgingen : 1,7 miljoen euro (0,68% + compensatie zorgverzekering) Stijging van de loonkosten 2007 : 5,4 miljoen euro (werkelijk CAO en sociale lasten 3,44 %) Kosten voormalig personeel De kosten voormalig personeel in 2007 bedragen 6 miljoen euro en zijn 100 duizend euro hoger dan de kosten in 2006. De stijging is het saldo van het vervallen van IZA-premies gepensioneerden (1,5 miljoen) en een zeer grote stijging van de FPU-kosten en FLO-kosten, met vrijwel gelijke kosten voor wachtgelden. Kosten onderwijspersoneel De gemiddelde bezetting van het onderwijspersoneel (1.601 fte) is met 135 fte (8,8 miljoen euro) gestegen ten opzichte van de primitieve begroting. Dit wordt veroorzaakt doordat de lumpsum bekostiging van het personeel van en de inkomsten voor het primair en speciaal onderwijs pas in de loop van 2007 is vertaald naar de begroting van de gemeente. De stijging wordt ook verklaard door hogere lasten, voortkomend uit Cao-stijgingen. De stijgingen zijn gecompenseerd door hogere rijksbijdragen (overdrachten van het rijk). Kosten SW-personeel De loonkosten van SW-medewerkers (ruim 45 miljoen) zijn in 2007 1 miljoen euro hoger dan begroot. Dit wordt verklaard door het verschil tussen subsidie versus loonkosten, niet begrote premie-afdracht SW en een verhoging van de gemeentelijke bijdrage ten gevolge van een amendement Irrgang. Het aantal fte SW-personeel is vrijwel gelijk gebleven t.o.v. de begrote formatie (1.592 fte). De kosten van 150 fte WIW personeel (Sozawe) bedroegen in 2007 ruim 3,9 miljoen euro.


191

Kosten Personeel van derden De totale lasten en baten van personeel van derden zijn als volgt: x 1.000 euro Actuele begroting 2007 Rekening 2007 Verschil Lasten 15.616 24.936 9.320 Baten -4.500 -9.329 4.829 Saldo 11.116 15.606 4.491 Het saldo van de baten en lasten voor personeel van derden in 2007 bedraagt bijna 4,5 miljoen negatief. In verhouding tot het saldo in 2006 (9,5 miljoen negatief) is dat een daling van meer dan 50%. De totale kosten bedragen in 2007 bijna 25 miljoen euro. De lasten zijn afgedekt met op hoofdlijnen: • De inkomsten van de uitleen van gemeentelijk personeel aan externe organisaties of aan een andere dienst; dit bedraagt in 2007 gemeentebreed ruim 9,3 miljoen euro. Voorbeelden hiervan zijn: uitleen van personeel aan Stichting Weerwerk en inkomsten uit het vervangingsfonds onderwijs personeel bij OCSW; • Budget uit de vacatureruimte in de toegestane formatie ad bijna 6,8 miljoen (121 fte x ruim 56 duizend euro gemiddelde loonkosten 2007); • Financiële ruimte in de dienstbegrotingen voor inhuur van derden van ca. 1,5 miljoen; • Loonruimte ontstaan door verhaalde salariskosten van ruim 1,9 miljoen euro; • Projectbudgetten in de diensten ad 5,5 miljoen. 3.5.9. Griffie De navolgende bijdrage aan de rekening 2007 is geleverd door de Griffier en is opgesteld vanuit het perspectief van zijn functie. Ook in 2007, het eerste volledige nieuwe jaar voor de raad, heeft de raad stappen gezet in het verder versterken van zijn positie. Hoewel de raad voor een substantieel deel uit nieuwe leden bestaat, slaagde de raad er in goed zijn rol te pakken. Dat bleek met name in één van de belangrijkste debatten van het jaar, namelijk die over de kredietoverschrijding bij het Europapark. Toen deze overschrijding in mei 2007 aan het licht kwam, uitte de raad forse kritiek in de richting van het college van B&W over de wijze en het tijdstip waarop het was geïnformeerd over deze overschrijding. De raad stond erop om zelf mede vorm te geven aan de in te stellen onderzoekscommissie en mee te denken over de onderzoeksvragen. Dat heeft geresulteerd in het onderzoeksrapport van de commissie Anderson, dat door de raad in december is besproken. De discussie over dit thema en de wijze waarop de raad dit naar zich heeft toegetrokken, geven aan dat voor het college van B&W nu echt het nodige gaat veranderen. Het onderstreept hoe belangrijk het is dat de raad goed bediend wordt. De raad moet kunnen beschikken over relevante, volledige en tijdige informatie. Het veranderingstraject dat nu is ingezet als gevolg van de kredietoverschrijding bij Europapark, leidt er toe dat de raad daadwerkelijk beter bediend gaat worden. Dat komt ook het politieke debat ten goede. 3.5.10. Ombudsman De navolgende bijdrage aan de rekening 2007 is geleverd door de Ombudsman en is opgesteld vanuit het perspectief van deze functie. De Ombudsman behandelt klachten van burgers over de gemeente Groningen. De gedragingen van de gemeente worden getoetst aan normen van behoorlijkheid. De Ombudsman heeft oog en oor voor de burgers die er met de gemeente niet meer uitkomen en is onafhankelijk en onpartijdig. De werkzaamheden worden verricht door drie medewerkers. De Ombudsman, een juridisch onderzoeksmedewerker en een managementassistente. In 2007 kwamen 655 zogenaamde eerste meldingen binnen. Van de 655 eerste contacten hadden er 310 geen betrekking op de gemeente. Deze klachten gingen vooral over huisvestingzaken, de politie en juridische kwesties. Deze burgers zijn doorverwezen. De overige 345 zaken hadden betrekking op


192

de gemeente en kregen een vervolg in de zin van informatie of verwijzing (187x), een interventie (125x), een rapportage of eindrapport (26x) of een bemiddeling (3x). Daarnaast werden 4 algemene onderzoeken verricht. Ten opzichte van 2006 is het aantal interventies gedaald in 2007; respectievelijk 170 en 125. In ongeveer 2/3 van de gevallen kon het contact tussen de burger en de gemeente worden hersteld (een lichte vorm van bemiddeling), dan wel was nadere actie van de dienst noodzakelijk (reparatie, juiste informatie etc.) In circa 1/3 van de onderzochte zaken kon worden geconstateerd dat de gemeente correct had gehandeld. In 2007 zijn meer rapportages en eindrapporten uitgebracht dan in 2006 (26:15). Voor deze stijging bestaan de volgende verklaringen. Er worden meer zaken in de interne klachtenprocedure gebracht. Burgers die niet tevreden zijn over de afhandeling van hun klacht, kunnen zich vervolgens wenden tot de Ombudsman. Als blijkt dat de meningen van de gemeente en die van de burger tegenover elkaar (blijven) staan, wordt een officieel onderzoek gestart. Een aanpak via interventie is dan niet meer de aangewezen weg. Een tweede verklaring voor de stijging van het aantal formele onderzoeken, is de complexiteit van de klachten. Via een interventie die vaak verloopt via telefonisch verkeer, leent de zaak zich dan niet. Voor de betrokken medewerker en zijn management is het dan zeker op zijn plaats om tot een schriftelijk verweer te komen.


193

3.6

Verbonden partijen

De verbonden partijen van de gemeente zijn de deelnemingen (NV’s/BV’s), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen, waarin de gemeente een bestuurlijk èn een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van de deelneming of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Verbonden partijen voeren (deels) beleid uit dat de gemeente in principe ook zelf zou kunnen doen. De gemeente blijft echter eindverantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. In het duale stelsel heeft het college de bevoegdheid om tot deelnemingen te besluiten. Voor uw raad geldt er dan een kaderstellende en controlerende taak. In oktober 2003 heeft uw raad een nota Verbonden Partijen vastgesteld. In de nota wordt een kader aangedragen voor het aangaan van nieuwe deelnemingen en het voortzetten van een bestaande deelneming. Daarnaast zijn criteria ontwikkeld voor de vertegenwoordiging vanuit de gemeente: wie gaat onder welke voorwaarden de gemeente vertegenwoordigen in het bestuur van een private onderneming. Bij dit laatste is met name gekeken naar de belangenverstrengeling die kan optreden voor een bestuurder van de gemeente door tevens bestuurder van een NV. of BV. op te treden. Voorgeschreven is dat het college jaarlijks bij de rekening een overzicht van de verbonden partijen van de gemeente geeft, naar een aantal aspecten. In bijlage 7.11 treft u een geactualiseerd overzicht aan van de verbonden partijen van de gemeente. Realisatie beleid(svoornemens) 2007 Van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is in het kader van het ingezette beleid om de reserves van de BNG terug te brengen in 2007 een extra dividend ontvangen van ruim 2,9 miljoen euro. Als gevolg van een lager regulier dividend over 2007 alsmede een nadeel op de afwikkeling van het dividend over 2006 is er nog een voordelig resultaat ten opzichte van de begroting van ruim 2,5 miljoen euro. De relatie tussen de gemeente Groningen en het ambulancevervoer Groningen is gewijzigd. De rechtsvorm van 'ambulancevervoer Groningen' is inmiddels gewijzigd van een BV naar een stichting. Daarnaast is de gemeentelijke ambulancedienst onderdeel geworden van de stichting ambulancevervoer Groningen. Aan deze overgang zijn noch een financieel, noch een bestuurlijk belang verbonden. De conclusie is dat door de genoemde wijzigingen inmiddels geen sprake meer is van een verbonden partij in de zin van het besluit begroting en verantwoording (BBV). Het wetsvoorstel splitsing energiebedrijven is door de Eerste Kamer tegengehouden. Energiebedrijven worden in dat voorstel gesplitst in een netwerkgedeelte en in een producenten- en leveranciersgedeelte. Na die splitsing worden de aandelen in energiebedrijven vrij verhandelbaar. (wat nu dus niet het geval is) Essent beraad zich nu over toekomstige ontwikkelingen. Als aandeelhouder zullen wij eventuele ontwikkelingen blijven volgen. In 2007 is de gemeente Groningen door de overdracht van de G4-aandelen voor 100% eigenaar geworden van de NV Euroborg. Verder heeft het college van B&W besloten om het deelnemerschap in de Stichting GN-IX, Groningen Internet Exchange, te beëindigen. Met de waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest is de gemeente Groningen een gemeenschappelijke regeling aangegaan voor de aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de Individuele Behandeling van Afvalwater (IBA’s).


194

3.7

Grondbeleid

Visie en uitvoering De nota's grondbeleid, grondprijzenbeleid, richtlijnen herziening grondexploitaties en resultaatbepaling vormen de kaders voor het voeren van het gewenste ruimtelijk economisch beleid. Onderdeel daarvan betreft het realiseren van winsten daar waar het mogelijk is. Deze winsten worden onder meer ingezet om onrendabele ontwikkelingen elders in de stad te kunnen realiseren. Kern van de het grondbeleid is de keuze voor een actief grondbeleid dat gebaseerd is op het ruimtelijkeconomisch beleidskader zoals geformuleerd in het structuurplan De Stad van Straks en haar opvolgers. Een actief grondbeleid in specifieke gebieden en ontwikkelingszones betekent tegelijkertijd ook dat in een groot deel van de stad een ‘faciliterend grondbeleid’ wordt gevoerd. Samengevat: ‘een actief grondbeleid om ontwikkelingen te stimuleren en een faciliterend grondbeleid als de situatie het vraagt’. Planning en Control Van de afgesloten projecten in 2006 zijn in 2007 twee slotcalculaties aangeboden (Ruskenveen en Pure Westrand). De afgesloten projecten in 2007 zullen in het voorjaar van 2008 aan uw raad worden aangeboden. Weerstandsvermogen en resultaten De prognose van de te verwachten resultaten van de grondexploitaties en af te sluiten complexen bedraagt zes miljoen euro. Bij bepaling van het verwachte resultaat zijn de uitgangspunten gebruikt zoals deze zijn neergelegd in de nota resultaatbepaling Boxenmethode In de kadernota herijking weerstandsvermogen en risicomanagement is aangegeven dat de boxenrisicomethode gehanteerd zal gaan worden voor het bepalen van het weerstandsvermogen. De kadernota is op 20 december 2006 door uw raad vastgesteld. Het boxenmodel is een model voor het beheersen van een grondexploitatie. In hoofdlijnen is het model als volgt opgebouwd: • Er is een duidelijk onderscheid in de grondexploitaties tussen boekwaarde en aangegane verplichtingen (box 1), de nog te realiseren opbrengsten en investeringen waarover reeds besluitvorming door uw raad heeft plaatsgevonden (box 2) en kansen en risico’s waarmee geen rekening is gehouden in de grondexploitatie (box 3); • Het totaal van box 1 en box 2 en box 3 bepalen het resultaat van de grondexploitatie; • Elementen van box 3 kunnen pas na besluitvorming overgaan naar box 2; • Alleen vanuit box 1 kunnen werkzaamheden/activiteiten worden uitgevoerd; In de leidraad boxenmodel is het boxenmodel voor de grondexploitaties verder uitgewerkt. In de afgelopen periode is de risicoboxenmethode verder uitgewerkt..Voor de risico’s die in box 3 zijn staan zijn geen middelen opgenomen in de grondexploitatie. De boxenmethode kwantificeert en classificeert risico’s in de lopende grondexploitaties. Daarmee levert het belangrijke sturingsinformatie voor management en bestuur. De belangrijkste risicocategorieën zijn; • kosten van bouwen woonrijp maken; • vertraging in de gronduitgifte; • de- of inflatie grondopbrengsten; • projectspecifieke kosten en opbrengsten waarvan de kosten nog niet begroot of tentatief begroot zijn. De kans is wel reëel dat ze opgenomen worden in de grondexploitatie. Op basis van de in box 3 aangegeven risico’s bepalen we de noodzakelijke omvang van de egalisatiereserve.


195

Uitkomsten boxenmethode Voor alle grondexploitatieprojecten, waaronder de sleutelprojecten Westpoort, CiBoGa, Europapark en De Held 3 zijn de risico’s volgens de boxenmethode berekend. De minimale omvang van de risico’s bedraagt per 31 december 2007 68,0 miljoen euro (per 1 april 2007 73 miljoen euro). Dit vanwege vermindering van de risico’s op CiBoGa (twee miljoen euro) en Europapark (drie miljoen euro). De minimale omvang van de risico’s voor de grondexploitaties per 31 december 2007 kan momenteel aangegeven worden met bandbreedtes. Naar schatting zal het benodigde weerstandsvermogen aan het einde van 2007 zich bewegen in de range van 60 tot 75 miljoen euro. Rekening houdend met toekomstige onttrekkingen en verwachte resultaten bedraagt de geprognosticeerde omvang van de reserves grondzaken en grondbank 38 miljoen euro. Kortom, we hebben een tekort van 22 tot 37 miljoen euro op de reserve die nodig is voor het afdekken van de risico’s. Toelichting reserve Euroborg In januari 2003 heeft de gemeenteraad besloten aan de NV Euroborg een lening beschikbaar te stellen van 15,5 miljoen euro. Voor de dekking van het risico op de leningen is daarbij besloten om een bedrag van 11 miljoen euro te reserveren ten laste van de bestemmingsreserve grondzaken. Het bedrag van 11 miljoen euro is gereserveerd in de bestemmingsreserve Euroborg. Gezien de directe relatie tussen de bestemmingsreserve grondzaken en de Euroborg is besloten dat gerealiseerde rentes over de reserve en de eventuele overschotten teruggeboekt worden naar de reserve grondzaken. De stand na resultaatbestemming per 31 december 2007 bedraagt 10,2 miljoen euro. Het verwachte resultaat van 2007 bedraagt overeenkomstig de begroting, nihil. In het kader van de eindafrekening Euroborg wordt in 2008 nog 1 miljoen euro toegevoegd aan de reserve. De toereikendheid van de reserve zal beoordeeld worden aan de hand van taxaties omtrent de waarde van de zekerheden en de omstandigheden die ten grondslag liggen aan de lening. Toelichting reserve Meerstad Op 20 juli 2005 heeft uw raad besloten om in te stemmen met de samenwerkingsovereenkomst Meerstad en heeft tevens ingestemd met de vorming van een bestemmingsreserve Meerstad. In het raadsvoorstel is aangegeven dat op basis van het accountantsrapport in 2017 een weerstandsvermogen van circa 12 miljoen euro noodzakelijk is ter dekking van de risico’s. Rekening houdend met toekomstige rentebijschrijvingen bedraagt het benodigde startkapitaal in 2005 8,6 miljoen euro. Het saldo is bijeengebracht uit de verkoopopbrengst aandelen SIG die in januari 2006 is geëffectueerd. De stand van de reserve na resultaatbestemming 2006 bedraagt per 1 januari 2007 8,6 miljoen euro. Het resultaat van 2007 bedraagt 232 duizend euro, zodat de reserve per 31 december 2007 8,8 miljoen euro bedraagt De toereikendheid van de reserve zal beoordeeld worden met behulp van de rekenmethode die ten grondslag ligt aan de bepaling van de saldo van de reserve alsmede de taxaties van de zekerheden en omstandigheden op dat moment. Ten opzichte van de begrotingen zijn er geen wijzigingen opgetreden in het resultaat dan wel het verwachte eindsaldo per 31 december 2007.


196

3.8

Stad en Stadhuis

Algemeen In 2007 is gewerkt aan de realisatie van de visie op publieke dienstverlening zoals deze in 2006 door het college is vastgesteld. Deze visie is opgenomen in het collegeprogramma 2006-2010, waaraan het programma Stad & stadhuis met kracht uitvoering geeft. Stad & Stadhuis is een meerjarenprogramma. 3.8.1


Drie programmadoelen stonden centraal bij de uitvoering van het programma in het jaar 2007. • Dienstverlening vanuit perspectief van de burger. • Het doorontwikkelen van elektronische dienstverlening. • Groningen levert kwaliteit en maatwerk. 3.8.2


Stad & Stadhuis heeft door middel van verschillende projecten resultaten geboekt onder meer op het terrein van de directe dienstverlening aan de burger. De telefonische bereikbaarheid: in 98 procent van de gevallen krijgt de beller contact met een medewerker, die tijdig opneemt en vrijwel altijd goed verstaanbaar is. Ook is er een stijgende lijn in het geven van inhoudelijk antwoord (76 procent) en in het bieden van alternatieven als inhoudelijk geen antwoord gegeven kan worden (87 procent). De kwaliteit van brieven wordt jaarlijks onderzocht. In 2007 is voor het eerst aan burgers gevraagd wat zij van de brieven vinden die zij van de gemeente ontvangen. Het indicatieve onderzoek laat een positief resultaat zien: een gemiddelde waardering met het cijfer 7,3. Ook in 2007 is de tevredenheid van burgers over de dienstverlening aan de 14 publieksloketten weer gemeten. Op de onderzochte onderdelen vriendelijkheid, deskundigheid, duidelijkheid van de informatie en snelheid, geeft de burger een rapportcijfer van 7,9 tot 8,3. Het aantal bezoekers aan het eLoket is gestegen van 227 duizend in 2006 naar 270 duizend. Deze bezoekers hebben samen 255 duizend transacties verricht op het eLoket. De chatservice op de gemeentelijke website wint aan populariteit. In 2007 zijn meer dan 14.500 chatgesprekken gevoerd, die door de burgers hoog gewaardeerd worden (het cijfer 3,46 op een schaal van 4). 3.8.3


De burger als het vertrekpunt voor het inrichten van de dienstverlening Dit kernpunt gaat vooral over het realiseren van een passend en logisch geclusterd aanbod van dienstverlening (binnen de vier benoemde domeinen). Drie van de vier gestelde doelen (te weten: ontwikkelen domeinkenmerken, ontwikkelen van domeinvignetten, realiseren van een basispakket van diensten voor alle loketten) zijn niet gerealiseerd. De wijze om te komen tot realisatie van dit kernpunt is vanaf het vierde kwartaal van 2007 bijgesteld. Bijstelling was nodig omdat bleek dat niet alle plannen bijdroegen aan de realisatie van de gestelde doelen. Zo bleek uit onderzoek bijvoorbeeld dat de externe communicatie over domeinen niet aansloot bij de beleving van de burger. Eind 2007 zijn de voorbereidingen getroffen om het realiseren van een basispakket aan diensten voor alle loketten mogelijk te maken. Het vierde doel binnen dit kernpunt, het monitoren en verbeteren van de dienstverlening, is wel gerealiseerd en wordt in 2008 doorgezet, met meer aandacht voor de geconstateerde verbeterpunten binnen de gemeentelijke organisatie. Het doorontwikkelen van de elektronische dienstverlening Dit kernpunt gaat over het doorontwikkelen van internettoepassingen in de breedste zin van het woord. Door de samenhang en samenwerking met het programma B+O zijn in 2007 voorbereidingen getroffen op het gebied van de midoffice architectuur. Het eLoket is in 2007 als project binnen het programma S&S afgerond en is voortaan onderdeel van het eBureau. Een groot aantal zaken is in 2007


197

binnen het eLoket gerealiseerd. Zo wordt DigiD toegepast (er is echter nog geen koppeling met het GBA). Ook Digitaal@Work (digitaliseren van informatie en processen) heeft resultaten opgeleverd, waaronder de invoering van het BurgerServiceNummer (BSN), waardoor het op termijn mogelijk wordt voor burgers om eenmaal hun gegevens aan de overheid te verstrekken. Tot slot heeft het voorbereidende werk in 2007 ertoe geleid dat de aanbesteding van het nieuwe Content Management Systeem (CMS) in 2008 start. Groningen levert kwaliteit en maatwerk Bij kernpunt drie gaat het met name over de medewerkers aan de loketten (onder meer het belang van deskundigheid en de juiste motivatie) en over de relatie tussen medewerkers van de fronten backoffice. Ook het verminderen van het aantal telefoonnummers waarmee de burger de gemeente kan bereiken valt onder kernpunt drie. In 2007 zijn voorbereide werkzaamheden getroffen die kunnen leiden tot de professionalisering van de telefonie. 3.8.4 Wat heeft het gekost? De dekking voor het Stad en Stadhuis programmabudget is in 2007 uit de DIA begroting, de COP en ICT gelden en nieuw beleidsgeld gekomen. De gelden voor het programma S&S en die voor het programma B+O zitten in een gezamenlijk budget waarbij de verdeling tussen de beide onderdelen jaarlijks wordt vastgesteld. De begroting voor Stad en Stadhuis bedroeg in 2007 1,9 miljoen euro, in het laatste kwartaal bleek echter dat dit bedrag naar beneden moest worden bijgesteld naar 1,8 miljoen euro. Aangezien een groot deel van de uitvoering van het programma op dat moment in de tijd al gerealiseerd was, bleek een tekort voor het programma Stad en Stadhuis onvermijdelijk. Het uiteindelijke resultaat is op 138 duizend euro nadelig uitgekomen. Daarnaast is een deel van het budget voor nieuw beleid 2006, waarop een bestemming lag ten behoeve van de midoffice functionaliteit, in verband met vertraging in de analysefase van het project in 2007 opnieuw vrijgevallen. Dit bedrag, 126 duizend euro is via een tussentijdse resultaat bestemming 2007 voor bovengenoemd doel bestemd. Het rekeningresultaat voor beide programma’s tezamen laat een positief saldo zien van 13 duizend euro.


198

3.9

Stadsdeelprogramma

Algemene inleiding Met de uitvoering van stadsdeelprogramma 2007 zijn in de wijken, bovenop onze reguliere activiteiten, aanvullende fysieke en sociale maatregelen uitgevoerd. Het effect hiervan was dat we gewenste ontwikkelingen in de wijken hebben gestimuleerd en/of konden versnellen en snel konden inspelen op problemen die zich in de wijk voordeden. Daarnaast was het mogelijk vanuit het stadsdeelbudget bewonerswensen te honoreren. Met het stadsdeelprogramma hebben wij ook voor de wijk de stedelijke programma’s inzichtelijk gemaakt (via een CD-rom) en gezorgd voor de aansluiting van die stedelijke programma’s met de wijk. 3.9.1


Doelstelling voor 2007 en verdere jaren is om de wijk en de wijkaanpak meer centraal te stellen in de gemeentelijke inzet. Bewoners wordt de mogelijkheid geboden problemen en prioriteiten wat de leefbaarheid en veiligheid in de wijk betreft, naar voren te brengen. Zo willen we samen met alle partijen een voor de wijk passend pakket aan maatregelen ontwerpen. Nadrukkelijk wordt bij deze samenwerking bestuurlijke betrokkenheid gevraagd om wijkgerichte programma’s en afstemming tussen betrokken diensten te bereiken. In het stadsdeelprogramma heeft wijkvernieuwing de hoogste prioriteit. Diverse, hiervoor besproken, gemeenteprogramma’s worden met voorrang in de Groningse wijkvernieuwingswijken ingezet. Met het Nieuw Lokaal Akkoord zijn meer wijken in de aanpak betrokken en leggen we een duidelijker sociaal accent. De Binnenstad wordt daarnaast als brandpunt van stedelijke ontwikkeling in het stadsdeelprogramma meegenomen. Daarbij willen we de participatie van de burger bevorderen en bewonersorganisaties een belangrijke adviserende rol geven bij de besluitvorming. Over elk collegevoorstel dat een wijk raakt en dat aan uw raad wordt voorgelegd vragen we vooraf advies aan de wijk. 3.9.2


De wijk en de wijkaanpak hebben in 2007 in de spotlights gestaan. Het jaarlijkse stadsdeelprogramma 2007 is uitgevoerd. Met het stadsdeelprogramma geven wij telkens weer een belangrijke impuls aan de leefbaarheid van de wijken en verbeteren wij het wijksgewijs werken. Naast de uitvoering van het stadsdeelprogramma was de belangrijkste opgave in 2007 de uitvoering van het Nieuw Lokaal Akkoord (NLA). Wij hebben samen met de corporaties en de bewoners uit alle NLA wijken gesproken over het wijkperspectief en over de wensen van bewoners voor hun wijk. De wijkteams zijn samengesteld en aan het werk gegaan. De samenwerking tussen bewoners, corporaties en gemeente is hiermee in de hoogste versnelling gezet. Tegelijkertijd liep de uitvoering van het reguliere wijkvernieuwingsprogramma van zowel de sociale als fysieke wijkvernieuwing gewoon door. Dat is duidelijk te zien in de stad, onder andere Corpus den Hoorn en Paddepoel zijn ingrijpend veranderd. Die veranderingen beschrijven we hieronder. Ook bewonersparticipatie heeft in 2007 veel aandacht gehad. Het participeren van de burger is een belangrijk te realiseren doel uit het collegeprogramma. Het NLA, de voorbereidingen van het Convenant met de wijkorganisaties en de invoering van de participatieparagraaf, Doet Mee met een Goed Idee, de wijkbezoeken van het college, bewonersavonden over projecten en thema’s hebben in grote mate bijgedragen aan de doelstelling van de participerende burger. In deze jaarrekening verantwoorden wij ons over deze inzet van stadsdeelcoördinatie en de beschikbare middelen op de gebieden van: 1. Wijkvernieuwing, het NLA en de uitvoering van het stadsdeelprogramma. 2. Bewonersparticipatie. 3. Samenvatting van de besteding van de budgetten.


199

De wijkvernieuwing/Nieuw Lokaal Akkoord (NLA) De opgave voor 2007 was om het succes van de wijkvernieuwing een vervolg te geven en ervoor te zorgen dat het succes van de wijkvernieuwing beklijft. Met het NLA kregen we een instrument in handen waarmee we zowel in organisatorische als in financiële zin de wijkvernieuwing konden vervolgen en verbreden. Aan de bestaande 11 wijkvernieuwingsgebieden werden er 3 toegevoegd (Selwerd, Ulgersmaborg/Oosterhoogebrug en Kostverloren). De samenwerking tussen bewoners, corporaties en gemeente kreeg een belangrijke impuls en het werd mogelijk om de wijkvernieuwingsgebieden met vooral een fysiek programma te voorzien van een aanvullend sociaal wijkvernieuwingsprogramma. 3.9.3


Stadsdeel Oude Wijken De activiteiten in de Korrewegwijk en De Hoogte zijn in de achterliggende periode goeddeels bepaald door de aanwijzing van de wijken als Krachtwijken door minister Vogelaar. Veel energie is gericht geweest op het maken van de wijkactieplannen. Uit de leefbaarheidsmonitor blijkt dat de cijfers en gevoelens van onveiligheid hoog blijven in oude wijken. We zijn in gesprek met de politie over de oorzaken en mogelijke oplossingen. Via de ‘Heel de Buurt’-overleggen in de Hoogte en de Korrewegwijk, waarvan respectievelijk de raadsleden Inge Jongman en Linda Voortman voorzitter zijn, wordt bewonersparticipatie in beide wijken georganiseerd. Een aansprekend resultaat was de organisatie van een bewonersavond over de studentenhuisvesting. In de Oosterparkwijk is en wordt gewerkt aan: de aanleg van een Cruyff-court en omgeving, het verbeteren van de ontmoetingsruimte buitengebied JOP/herinrichting Oosterpark, Zorgen voor Morgen, de aanpak openbare ruimte Centrumzone en Irislaan Bloemenbuurt en een actualisering van het speelplekkenplan voor de Bloemenbuurt. De Vereniging Wijk Opbouw Oosterparkwijk (wijkorganisatie) heeft op dit moment geen bestuur. De verschillende buurtorganisaties hebben aangegeven via het ‘Heel de buurt’ overleg het contact met de gemeente te willen organiseren. In de Schilderswijk is vanaf de zomer een eetvoorziening voor oudere en kwetsbare mensen gestart in samenwerking met Stichting De Borg. Op 27 juni is het 10-jarig jubileum van de bewonersorganisatie Wijkgroep Kostverloren gevierd met een wijkfeest. De nieuwe speeltuin in het Van Ostadepark is in de zomer feestelijk geopend. Het wijkinformatiepunt is geëvalueerd en zal in afgeslankte vorm doorgaan. Verder zijn in de Schildersbuurt knelpunten voor fietsers geïnventariseerd, die in 2008 worden aangepakt. Tijdens ons bezoek in de Oranjebuurt is geconstateerd dat oversteken van de Prinsesseweg voor kinderen van de Nassauschool niet veilig genoeg is. Maatregelen ter verbetering zijn in voorbereiding. Het realiseren van een zichtlijn op het Reitdiep vanaf de Wilhelminakade is vertraagd en kan pas in 2008 worden gerealiseerd. In de Noorderplantsoenbuurt is het ver(nieuw)bouwplan van IN op Moesstraat 46 vrijwel afgerond. De bodemsanering op de bouwlocatie Tuinbouwdwarsstraat is vertraagd; de ver(nieuw) bouw moest worden uitgesteld. De upgrading van het Noorderstation en omgeving vordert gestaag. In 2007 zijn er nieuwe trappen gerealiseerd. Hortusbuurt Uw raad heeft een onderzoeksrapport besproken over de gang van zaken rond het bouwplan van de RUG in de Hortustuin. Door gerichte aandacht van alle betrokkenen wordt getracht overlast door bezoekers van De Open Hof terug te dringen. OCSW gaat door met de planvorming voor een nieuwe basisschool in de Violenstraat.


200

In 2007 heeft de politie voor het eerst snelheidscontroles uitgevoerd in een 30 kilometer gebied. Het betrof de Nieuwe Boteringestraat. Op basis van de ervaringen worden nadere verkeersmaatregelen getroffen. Parkcommissie Noorderplantsoen De werkwijze is geëvalueerd en aangepast: de jaarplanning is integraal en ambtenaren hebben nu de rol van adviseur en nemen formeel geen zitting meer in de commissie. Op advies van de Parkcommissie, zal de gemeente samen met de Stichting Noorderzon onderzoeken hoe de duurzaamheid van het Noorderzonfestival vorm kan krijgen. 3.9.4 Wat heeft het gekost? Het stadsdeelbudget 2007 voor Oude Wijken bedroeg 175 duizend euro en 415 duizend euro werd voor de wijkvernieuwing bestemd. In totaal was voor Oude Wijken 590 duizend euro beschikbaar. De uitgaven van het basisbudget betreffen vooral diverse kleine uitgaven voor plankosten, organisatiekosten en kosten in relatie tot het overleg met bewoners. Bij de besteding van de overige budgetten en bij de lopende afspraken is ook gebruik gemaakt van budgetten uit voorgaande jaren; dit omdat diverse projecten een langere ontwikkelings- en voorbereidingstijd vragen. Als bestedingen zijn te noemen diverse woonomgevingsplannen en het aanleggen van speelplekken. De volgende projecten en maatregelen zijn in 2007 in uitvoering gezet resp. gerealiseerd: Speelplekken Verkeersmaatregelen Herinrichting Atjehstraat Herinrichting J.H. Jansenstraat Voortuinen en spelen Bedumerstraat Kunstgras Kooykerplein Zorgen voor Morgen Oosterparkwijk

53 duizend euro 70 duizend euro 88 duizend euro 89 duieznd euro 85 duizend euro 25 duizend euro 180 duizend euro

Totaal

590 duizend euro

Stadsdeel Noordwest/Hoogkerk In het stadsdeel Noordwest/Hoogkerk wordt in vijf wijken gewerkt aan wijkvernieuwing: Selwerd, Paddepoel, Tuinwijk, Vinkhuizen en Hoogkerk-Zuid. In 2007 zijn voor deze wijken wijkperspectieven beschreven waarop de wijkvernieuwing zich zal gaan richten. In het kader van het NLA zijn er voor deze wijken wijkteams geformeerd. Zij houden zich bezig met de uitwerking van wijkvernieuwingsmaatregelen. De wijkvernieuwing in Vinkhuizen is vrijwel afgerond. In 2007 zijn de hoogbouwcomplexen Palladium en Fortuna gerealiseerd. Verder is de herinrichting van de Eelderbaanzone voltooid met onder andere een nieuwe kinderboerderij en een aansprekend kunst-/lichtproject. In Tuinwijk wordt sinds 2005 gewerkt aan de uitvoering van een wijkvernieuwingsplan. Een belangrijk onderdeel daarvan is de woningrenovatie in de Studentenbuurt die in 2007 is gestart. Het wijkteam NLA Tuinwijk heeft een informatiemarkt georganiseerd om de vragen van wijkbewoners op te halen. In Paddepoel-Zuid wordt al enige jaren gewerkt aan de wijkvernieuwing, met name in PaddepoelZuidwest. In 2007 is ook de wijkvernieuwing in Paddepoel-Zuidoost van start gegaan. De wijkvernieuwing in Hoogkerk-Zuid is al enige jaren in uitvoering. In 2007 is gestart met de verbouwing van de Gabrielflat, de Heijmansstade is opgeleverd en de planvorming voor de Centrumzone/Ploegschoollocatie is afgerond. In het stadsdeelprogramma Noordwest/Hoogkerk ligt het accent op de doelgroepen jongeren en ouderen. In alle wijken is gestart met B-Slim (buurtsportwerk) en is Zorgen voor Morgen in uitvoering gebracht. Er zijn onder andere twee steun- en informatiepunten (STIP) geopend in Vinkhuizen en


201

Paddepoel. In het gehele stadsdeel wordt een omvangrijk speelplekkenprogramma uitgevoerd: speelplekken worden opgeknapt en verbeterd en nieuwe voorzieningen gerealiseerd, onder andere een ontmoetingsplek voor jongeren in de Buitenhof. In Selwerd is in het afgelopen jaar stevig geïnvesteerd in het bevorderen van bewonersparticipatie en wordt gewerkt aan het opstellen van een nieuwe wijkvisie. De wijkraad wordt ondersteund door een wijkadviseur en het opbouwwerk. Er zijn vijf bewonersavonden georganiseerd om bewoners betrokken te krijgen voor de wijk waaraan zo’n 250 Selwerders hebben deelgenomen onder de projectnaam de Fanfare. Ook is het herinrichtingsplan voor de omgeving van de Vensterschool gereed gekomen. In Tuinwijk wordt al enige jaren een ‘Heel de Buurt’-overleg georganiseerd. Voorzitter in Tuinwijk is Rosita van Gijlswijk. Ook in Paddepoel is gewerkt aan bevordering van de bewonersparticipatie. Zo is extra opbouwwerk in het kader van een WMO-pilot voor Paddepoel-Zuid ingezet en heeft een wijkadviseur de wijkraad Paddepoel ondersteund. In alle deelbuurten zijn bewonersplatforms samengesteld en er is een ‘Heel de Wijk’-overleg gestart. Voorzitter van het ‘Heel de Wijk’-overleg Paddepoel is gemeenteraadslid Fien Slors. In Paddepoel-Zuid is een buurtteam actief dat zich richt op de aanpak van gezinsproblemen in dit deel van de wijk. Verder is ook in Paddepoel gewerkt aan het opstellen van een wijkvisie/totaalplan; het eerste concept is klaar. Voor Vinkhuizen is een nieuw bestemmingsplan vastgesteld, een belangrijke voorziening voor jongeren (de Wende) is voltooid, en ook in Vinkhuizen is een ‘Heel de Wijk’-overleg gestart. De voorzitter is gemeenteraadslid Mohammed Azghoughi. Hoogkerk heeft uit het geoormerkte budget voor sociale, culturele en sportactiviteiten in 2007 diverse maatregelen gefinancierd: onder andere de uitbreiding van speelvoorzieningen bij de vensterschool en inloopmiddagen voor kinderen in het jongerencentrum (de Matrix). Voor Hoogkerk-Zuid is een nieuw bestemmingsplan vastgesteld. 3.9.4 Wat heeft het gekost? Het stadsdeelbudget 2007 voor Noordwest/Hoogkerk bedraagt 615 duizend euro waarvan 315 duizend euro specifiek geoormerkt voor de (sociale) wijkvernieuwing. De volgende projecten en maatregelen zijn in 2007 uitvoering gezet resp. gerealiseerd: Planvoorbereiding wijkvisie Selwerd Diverse maatregelen openbare ruimte wijkvernieuwing Paddepoel Sociale programmering wijkvernieuwingswijken Noordwest/Hoogkerk Zorgen voor Morgen, extra inzet opbouwwerk, aanpak multiproblemgezinnen; programmering met dienst OCSW Bijdrage aan aanpak omgeving Aquamarijnflats Gamefitheater de Buitenhof Kinderboerderij Eelderbaan Sociaal/Culturele voorzieningen Hoogkerk; B-Slim, de Matrix Speelplekkenprogramma Noordwest/Hoogkerk Verbreding/ondersteuning bewonersparticipatie

40 duizend euro 125 duizend euro 150 duizend euro

35 duizend euro 30 duizend euro 25 duizend euro 25 duizend euro 30 duizend euro 155 duizend euro

Totaal

615 duizend euro

Stadsdeel Zuid Met het stadsdeelbudget Zuid van 2007 zijn maatregelen gerealiseerd op het gebied van verkeersveiligheid, kleine ingrepen in de openbare ruimte en het bestrijden van de meest storende graffiti in het stadsdeel. Verder zijn diverse acties op sociaal gebied in gang gezet zoals het bevorderen


202

van wijkcommunicatie door middel van de inzet van het wijkinternetcafé in Corpus den Hoorn, het verder ontwikkelen van de ‘Heel de buurt’-projecten in de Wijert en Corpus den Hoorn en het continueren van het project Zuid Paraat. Dit laatste is een projectvoortzetting van Corpus Paraat, een integrale aanpak van jongerenproblematiek in samenwerking met Politie, Justitie, gemeente en Hulpverlening. De ‘Heel de buurt’ projecten leiden tot meer participatie van bewoners; voorzitters van de ‘Heel de buurt’ groepen zijn de gemeenteraadsleden: Ad Prins in Corpus den Hoorn en Anneke Vos in De Wijert. Ook zijn met het stadsdeelbudget diverse speelvoorzieningen gerealiseerd en is het stadsdeelbasisbudget in 2007 ingezet om diverse wensen van bewoners uit het stadsdeel op een snelle manier te realiseren. Met betrekking tot de ambitieverhoging van de wijkvernieuwing zijn in Corpus den Hoorn de voorbereidingen gestart om te komen tot uitvoering van het kaderplan. Het gaat hierbij onder andere om de complete reconstructie van het Overwinningsplein en de rijbaan van de Laan van de Vrijheid. Verder gaat het vooral om het versterken van de ecologische- en groenstructuur van de wijk. Na een lange vertraging is de wijkvernieuwing in De Wijert nu op stoom gekomen. De nieuwbouw aan de Potgieterstraat is opgeleverd en de straat zelf heeft een herinrichting ondergaan. Voorbereidingen zijn getroffen voor de sloop en nieuwbouw van de Da Costastraat. In de plangroep wijkvernieuwing worden inmiddels plannen ontwikkeld om de ambitieverhoging van de wijkvernieuwing in De Wijert verder gestalte te geven. Wat heeft het gekost? Het stadsdeelbudget 2007 voor Zuid bedraagt 350 duizend euro. Daarnaast is voor de ambitieverhoging van de wijkvernieuwing in De Wijert en Corpus den Hoorn 125 duizend euro beschikbaar. De volgende projecten en maatregelen zijn in 2007 in uitvoering gezet respectievelijk gerealiseerd: Uitvoering kaderplan Corpus den Hoorn Uitvoering wijkvernieuwingsplan de Wijert Sociale maatregelen Zuid Paraat Flexibel beheer Hoorsemeer participatie Diverse uitvoeringsmaatregelen Maatregelen openbare ruimte, wijkinternetcafe, graffiti-aanpak ‘Heel de buurt’, speelvoorzieningen

62,5 duizend euro 62,5 duizend euro 25 duizend euro 50 duizend euro 25 duizend euro 10 duizend euro 40 duizend euro

Totaal

475 duizend euro

200 duizend euro

Stadsdeel Noorddijk De wijkvernieuwingsgebieden in het stadsdeel Noorddijk zijn Lewenborg en Beijum-Oost. In het kader van het NLA is in 2007 Ulgermaborg/Oosterhoogebrug als wijk hieraan toegevoegd. In Beijum-Oost zijn op allerlei thema’s werkgroepen met bewoners en professionals actief om plannen uit te werken maar ook om de handen uit de mouwen te steken. Naast de uitvoering van concrete projecten, is in 2007 extra aandacht uitgegaan naar het verbinden van de lopende programma sociale wijkvernieuwing aan het proces van het NLA. Om die reden zal een deel van het wijkvernieuwingsbudget 2007 samen met het NLA budget in 2008 worden vertaald naar een programma. Uit de monitorgegevens die voor de uitwerking van het NLA zijn verzameld, laat Lewenborg een positieve tendens zien, maar bewonersbetrokkenheid laat nog veel te wensen over. Behalve fysieke wijkvernieuwing in Lewenborg wordt nu ook gewerkt aan sociale projecten. Vanuit het NLA is een begin gemaakt met het opzetten van een ‘Heel de buurt’ structuur om de bewonersbetrokkenheid te vergroten. In Beijum-Oost is gemeenteraadslid Jan Seton en in Lewenborg is gemeenteraadslid Annie Postma de voorzitter van het kernteam ‘Heel de buurt’.


203

De afgelopen jaren verbetert met name de veiligheid in Beijum en sinds 2004 ook de leefbaarheid. Verloedering en overlast zijn afgenomen, de drugsoverlast zelfs zeer fors. Ondanks deze forse dalingen zijn er nog wel veel vernielingen en jongerenoverlast. In Noorddijk wonen relatief veel Antillianen en Arubanen. Vanuit het programma sociale wijkvernieuwing wordt in de Ambiènte programma en voorzieningen geïnvesteerd. Zo ook in het kindercarnaval in Beijum. Beijum De wijkvernieuwing in Beijum-Oost heeft zijn vruchten afgeworpen. Meest zichtbaar is het vernieuwde winkelplein Oost, dat in de zomer van 2007 in gebruik is genomen. Bewoners en ondernemers werken nu samen verder aan plannen voor meer bedrijvigheid en levendigheid op het plein. Niet alleen in Beijum-Oost zijn verbeteringen doorgevoerd. Ook de inrichting van het winkelcentrum West, de indeling van het parkeren en de omgeving rondom de waterpartij, is verbeterd. Overlast van groepen jongeren moet (mede) hiermee worden teruggedrongen. Met het project Samen Actief werken bijstandsgerechtigden en vrijwilligers samen aan de leefbaarheid in Beijum. Dat is een groot succes. In het wijkpark de Groene Long is een start gemaakt met realisering van een crossbaan voor jongeren, en het opknappen van de voorzieningen. Bewoners werken hier zelf zeer actief aan mee en steken concreet de handen uit de mouwen. Lewenborg Door stagnatie in de uitvoering van het opknappen van het winkelcentrum en de ontwikkeling van de Marktplaats zijn er minder projecten van de grond gekomen en daarmee minder uitgaven gedaan dan gepland. In Lewenborg is gestart met de 1e fase van het opknappen van het Le Roy-gebied, een groot groen gebied, in beheer bij bewoners. Voor Ulgersmaborg/Oosterhoogebrug wordt in het kader van het NLA met Woonstade gewerkt aan een programma voor ouderen in de wijk. Vanuit Zorgen voor Morgen wordt bekeken of er nieuwbouw mogelijk is voor deze doelgroep. Het wijkteam is gestart en is bezig de wijkagenda op te stellen. In de Hunze is aan het Heerdenpad een Jongerenontmoetings- en activiteitenplek (Joap) gerealiseerd. De komst van het bezoekerscentrum van Stichting Groninger Landschap aan de Wolddijk, geeft verkeersdruk in Noorderhoogebrug. Verbetering van de verkeersafwikkeling is ingezet in 2007. Voor de Woonschepenhaven maken de corporaties Nijestee en IN een wijkplan waarbij geïnvesteerd zal worden in zowel het opknappen van de haven als in het bouwen van ca. 250 woningen zodat het sociale verband in de haven wordt verbreed. Om de sociale structuur in de haven te verbeteren en de speeltuinvereniging beter te laten functioneren is extra begeleiding aan het bestuur geboden. Vanuit stadsdeelbudget en OCSW is deze inzet gezamenlijk bekostigd. Jongeren Belangrijke thema voor het gehele stadsdeel Noorddijk is ‘jongeren’. De laatste jeugdpeiling bevestigt dat voor een grote groep jongeren in Noorddijk geldt dat zij op meerdere leefgebieden aandacht en zorg behoeven. Gewerkt wordt aan het verbeteren van de voorzieningen voor jongeren op diverse onderdelen: het speelplekkenplan Noorddijk is in uitvoering, het (B-Slim) buurtsportwerk is gecontinueerd en er wordt verder gewerkt aan goede beschikbaarheid van de jongerenaccommodaties en het op peil houden van het Jeugd en Jongeren Team/Stedelijk Straathoek Team. Beheer/verkeer/veiligheid De jaren 70 en 80-wijken in Noorddijk blijven continu veel beheer en onderhoud vragen. Parkeerproblematiek blijft een thema en wordt meegenomen in het groot onderhoudsprogramma van Stadsbeheer en ad hoc in kleinere woonomgevingsplannen. Verder heeft het thema veiligheid de nodige aandacht. Er zijn inbraakpreventieprojecten gaande in Beijum. De verkeersveiligheidssituaties


204

rond scholen en in verblijfgebieden (30 en 50 kilometerzones) krijgen aandacht. Er is gewerkt aan sociaal veilige hoofdfietsroutes door de zichtbaarheid van de fietspaden te vergroten door onder andere verbetering van openbare verlichting en stevig snoeiwerk. Uit de posten Veiligheid en Flexibel beheer zijn deze projecten op dit gebied, samen met andere diensten of afdelingen uitgevoerd. Ook is het stadsdeelbudget gebruikt om diverse bewonersinitiatieven te ondersteunen. Wat heeft het gekost? Het stadsdeelbudget 2007 voor Noorddijk bedraagt 258 duizend euro en voor de wijkvernieuwing in Lewenborg en Beijum was 490 duizend euro beschikbaar. In Lewenborg is, naast de reservering voor grootonderhoud en herstructurering van het wijkpark Le Roy, de uitgestelde herstructurering van het winkelcentrum en Het Dok tot Marktplaats voorzien. Ten behoeve van de sociale wijkvernieuwing in Beijum wordt begin 2008 het conceptprogramma 2007-2008 geactualiseerd. Dit programma bevat een overzicht van het maatregelenpakket waarmee de sociale wijkvernieuwing in Beijum verder wordt verankerd. De volgende projecten en maatregelen zijn in 2007 in uitvoering gezet resp. gerealiseerd: Woonschepenhaven e.o. Veiligheid Speelplekkenplan Flexibel budget Beheer Basisbudget Wijkvernieuwing Lewenborg Wijkvernieuwing Beijum-Oost

22,5 duizend euro 28.duizend euro 50 duizend euro 22,5 duizend euro 120 duizend euro 130 duizend euro 375 duizend euro

Totaal

748 duizend euro

Stadsdeel Binnenstad Evaluatie binnenstadsvisie Hart in de Stad Voor de ontwikkeling en versterking van de binnenstad is Hart in de Stad sinds 2002 leidend geweest. Dat heeft tot mooie resultaten geleid: Fietsstad (2002), Veiligste Stad (2004) Hoffelijkste Stad (2005) en tot dit jaar mochten we ons De beste Binnenstad van Nederland noemen (2005-2007). Om onze ambities naar het nieuwe collegeprogramma te herijken is in 2007 hard gewerkt aan het voorbereiden van een nieuwe binnenstadsvisie. Daarin zijn bereikbaarheid, levendigheid, attractiviteit en duurzaamheid belangrijke ambities om alles wat Groningen te bieden heeft regionaal, nationaal en internationaal te laten zien. In de loop van 2008 zullen we, mede in het bredere kader van de nieuwe structuurvisie: De Stad op Scherp, met alle belanghebbenden in discussie gaan of we hiermee voor de komende 10 jaar voldoende programma maken voor de binnenstad en de stad. Grote Projecten 7 ontwerpen voor het Groninger Forum zijn in januari 2007 ter beoordeling aan het publiek en een commissie van deskundigen voorgelegd. NL Architects/bureau Bouwkunde kwam hieruit als grote winnaar naar voren. Uw raad heeft op 28 maart 2007 besloten om in te stemmen met de keuze van NL Architects/bureau Bouwkunde als architect voor het Groninger Forum. Voor de nieuwe oostwand is ontwikkelaar Volker Wessels de opdrachtgever. De eerste stap die is gezet is het opstellen van een programma met de functionele invulling van de oostwand en een voorstel voor het beeldkwaliteitsplan van de nieuwe bebouwing daarin. Met de start van de parkeergarage Damsterdiep, hervatting van het CiBoGa-project, planontwikkeling voor het Ebbingekwartier en niet in de laatste plaats de beslissing van uw raad om de tram terug in de (binnen)stad te brengen, is er de nodige dynamiek op het gebied van wonen, werken en (re-)creëren in en rond de binnenstad.


205

Toenemende bezoekersaantallen van winkelend publiek aan de binnenstad (4e best bezochte stad van Nederland) en het feit dat Groningen blijvend meer toeristen trekt voor kort verblijf geven en goede cijfers voor economische bereikbaarheid en dienstbaarheid van de gemeente geven aan dat de binnenstad het goed doet de laatste jaren. De samenwerking met GCC in diverse binnenstadsprojecten (Keurmerk Veilig Ondernemen, citystewards, evenementen als Wintercity en bloemenjaarmarkt) is prettig en constructief. In 2007 is hard gewerkt aan plannen om het comfort en de aantrekkelijkheid van de Westerhaven te verbeteren. In de Huiskamer wordt gewerkt aan projecten die een verdere plus zetten op de succesvolle reeks met onder andere graffitibestrijding en invoering en verbetering van de ondergrondse afvalinzameling. Met het project Stadsfietsen proberen we tot maatregelen te komen om de toegankelijkheid van de binnenstad te verbeteren. Met experimentele spitsrekken, rode lopers en gratis bewaakt stallen van fietsen wordt een optimale mix van maatregelen gezocht die bijdraagt aan een goed gebruik van de beperkte openbare ruimte. Ook de evaluatie van de verruimde mogelijkheid van uitstallingen en de uitstalregels heeft het afgelopen jaar geleid tot een voorstel voor een nieuw regiem waarin regels helderder worden en de uitstraling van de straten beter. Dat er genoeg te doen is in de stad bewijst de grote omvang van grote en kleine evenementen. Het voetbal EK onder 21 jaar, de 4 mijl, Eurosonic Noorderslag en Noorderlicht en de volkfeesten en kermissen leveren Groningen flinke promotie en trokken grote aantallen bezoekers die van Groningen genoten. Inmiddels is hard gewerkt aan de coördinatie om alle (top-)evenementen het komende jaar in tijd en plaats goed te accommoderen. Het gaat steeds beter met de leefbaarheid en veiligheid in het Centrum. De leefbaarheid ligt rond het stadsgemiddelde. Er is veel minder drugsoverlast dan in het verleden, en er wordt minder vernield. De veiligheid verbetert. Wel is steeds meer sprake van geluidsoverlast in de binnenstad vanwege muziekinstallaties. Ook de politie geeft aan dat overlast en criminaliteit goed beheersbaar zijn. De tevredenheid over jongerenvoorzieningen is gedaald. Aan de behoefte aan groene plekken en speelvoorzieningen wordt gewerkt. Plekken om enkele tientallen bomen in het centrum toe te voegen zijn geïnventariseerd en bij de Borgmanschool is een voetbalkooi ingericht. Daarmee geven we uitwerking aan het beschikbaar stellen van schoolpleinen voor de buurt, waar de openbare ruimte voor spelen gering is. Met collegebezoeken in Binnenstad-Oost en het A-kwartier is er gelegenheid geweest door te praten over onderwerpen die bewoners na aan het hart liggen als het gaat om de leefbaarheid en de veiligheid van de buurt. Wat heeft het gekost? Het stadsdeelbudget 2007 voor de Binnenstad betreft 450 duizend euro. De volgende projecten en maatregelen zijn in 2007 in uitvoering gezet resp. gerealiseerd: GCC, promotie, evenementen, bewonersoverleg Uriliften Westerhaven Voetbalkooi Borgmanschool Gelkingestraat Project Stadsfietsen

45 duizend euro 120 duizend euro 150 duizend euro 15 duizend euro 25 duizend euro 95 duizend euro

Totaal

450 duizend euro

Participatieparagraaf en Convenant In 2007 heeft uw raad besloten tot invoering van de participatieparagraaf. Tevens is door ons college het Convenant met de Wijkorganisaties voorbereid. Een en ander betekent dat zowel met de wijkorganisaties als in de ambtelijke organisatie intensief is gesproken over de consequenties van de invoering van zowel participatieparagraaf als het Convenant. Wij kunnen vaststellen dat het bij de


206

wijkorganisaties, het gemeentebestuur en de ambtelijke organisatie gaat om een leerproces, waarbij het uitgangspunt en streven is om de communicatie en samenwerking tussen partijen steeds beter te laten verlopen Informatievoorziening Een adequate informatievoorziening vanuit de gemeente is van het grootste belang voor het goed laten verlopen van de samenwerking tussen bewoners en gemeentelijke organisatie. Wij zijn gestart met de ontwikkeling van de wijkgerichte informatie via de gemeentelijk wijkwebsite www.mijnwijk.groningen.nl. Ook zijn in 2007 de informatiekanalen van de wijkorganisaties (wijkkranten en websites) ondersteund. De wijkwebsite van Hoogkerk is geëvalueerd en dat heeft er toe geleidt dat de VWH deze website verder zelfstandig gaat ontwikkelen. Doe mee met een Goed Idee Voorjaar 2007 is ‘Doe mee met een Goed Idee’ van start gegaan met een stadsbrede publiciteitscampagne. Met een Goed Idee willen we bewoners stimuleren om zelf en samen actief te worden voor de leefbaarheid in hun eigen wijk. Dat doen we door ideeën van bewoners voor activiteiten in de wijk te honoreren met een bedrag tot 1500 euro. Aanvragen voor straatfeesten zijn tot juli 2007 in de vorm van Straatfeestcheques uitgegeven, en daarna in het kader van ‘Goed Idee’ gehonoreerd. Wat heeft het gekost? In totaal is 35 duizend euro van het beschikbare budget van 255 duizend euro uitgekeerd aan bewoners voor een Goed Idee. Uw raad heeft hiervoor structureel 100 duizend euro beschikbaar gesteld en daaraan is vanuit de diverse stadsdeelbudgetten voor Goed Idee 155 duizend euro toegevoegd. Grote wijken kunnen daarmee 10 duizend euro verdelen, kleine wijken 5000 euro. Dit bedrag wordt jaarlijks aangezuiverd als het op is. Als er geen gebruik van wordt gemaakt in de ene wijk, dan kan het budget worden overgeheveld naar de andere wijk. Voorbeelden van Goede Ideeën worden als stimulans via Oog-tv en de site van een Goed Idee bekend gemaakt. Na dit eerste half jaar kunnen we concluderen dat ‘Een Goed Idee’ niet zo storm loopt als verwacht, maar wel op gang komt, en in diverse wijken en onder verschillende doelgroepen nog extra aandacht vraagt. In Vinkhuizen, Hoogkerk, Beijum en Lewenborg zijn relatief veel Goede Ideeën aangeleverd en is ongeveer de helft van het beschikbare bedrag uitgekeerd. In andere wijken loopt Goed Idee nog niet of nauwelijks. Een groot deel van de ideeën richt zich op straat- en wijkfeesten, maar ook andere ideeën zijn gehonoreerd, zoals een theaterconcert in de wijk, aanschaf van mussendakpannen, een buurtexpositie, een kledingreparatieproject, en dergelijke. Totalen stadsdeelbudget en wijkvernieuwing (in euro) De rekening 2007 vraagt uitsluitend om een verantwoording van de budgetten van 2007. Uw raad heeft voor de uitvoering van het programma ambitieverhoging wijkvernieuwing en het NLA meerjarige budgetten beschikbaar gesteld (zie de Staat P voor de verantwoording van de fysieke wijkvernieuwing). Wijkvernieuwing en het NLA bestaan uit complexe en vaak meerjarige processen in de wijk. De verantwoording op jaarbasis geeft daarom een beperkt beeld van de voorbereiding en uitvoering van de wijkvernieuwing. In 2007 is voorts veel tijd en capaciteit gaan zitten in het op gang brengen van het NLA. De samenwerking in de wijk tussen corporaties en gemeente is uitgebreid tegen het licht gehouden. Hiermee kwamen we echter ook aan de grenzen van onze eigen uitvoeringscapaciteit. Immers het op gang brengen van deze processen in de wijk hebben we met eigen inzet en capaciteit gedaan, dat is ten koste gegaan van onze uitvoeringscapaciteit, maar we hebben er hierdoor wel voor gezorgd dat de beschikbare budgetten vooral ook daar komen waarvoor ze zijn bedoeld; namelijk in de wijk voor de uitvoering van de wijkvernieuwing. Het perspectief voor de uitvoering van de projecten in 2008 is gunstig nu de wijkteams volop aan het werk zijn.


207

Financieel overzicht 2007 Stadsdeelbudget Algemeen Stadsdeel Binnenstad Stadsdeel Zuid Corpus den Hoorn De Wijert Stadsdeel Noorddijk Beijum Lewenborg Stadsdeel Noordwest Selwerd Paddepoel Sociale wijkvernieuwing Stadsdeel Oude wijken Soc. Vernieuwing(struc.) Indische Buurt De Hoogte Kostverloren Oosterparkwijk/Bloemenbuurt Totaal * **

Wijkvernieuwing

100.000 250.000 350.000 62.500 62.500 230.000 375.000 115.000 300.000 40.000 125.000 150.000 175.000

1.405.000

45.000 125.000 95.000 20.000 130.000 1.345.000

Uitgaven en lopende afspraken * 129.288** 204.000 62.500 62.500 336.550** 438.000** 143.000** 300.000 40.000 125.000 150.000 175.000 45.000 125.000 95.000 20.000 130.000 2.930.838

Zie ook in de tekst bij de respectievelijke stadsdelen, voor een verdeling van uitgaven en lopende afspraken. Hogere uitgaven dan begrote budgetten hangen samen met reserveringen uit het voorgaande jaar.


208

3.10 WMO De Wet Maatschapplelijke Ondersteuning (WMO) is per 1-1-2007 ingevoerd. De opdracht voor 2007 was de nieuwe onderdelen van de WMO en dan met name de verstrekking van huishoudelijke verzorging over te nemen en goed te implementeren. In de loop van 2007 is het nieuwe beleid geformuleerd op alle onderdelen van de WMO. 3.10.1 Wat wilden we bereiken? De centrale doelstelling van de WMO is voor ons de participatie van alle inwoners aan de samenleving. We willen dat iedereen, ook mensen met beperkingen, meedoen. Meedoen in het verenigingsleven, in sociale netwerken en in het vrijwilligerswerk. De meeste mensen kunnen dat op eigen kracht of met mensen uit hun directe leefomgeving. We willen bevorderen dat mensen naar elkaar omzien. Voor de mensen die het niet (helemaal) zelfstandig kunnen, willen wij passende ondersteuning aanbieden. 3.10.2 Wat hebben we bereikt in 2007? In het eerste half jaar van 2007 hebben we de hoofdlijnen van het meerjarenbeleid voor de gehele WMO opgesteld. Deze zijn in het tweede gedeelte van het jaar uitgewerkt in het meerjarenprogramma WMO voor de jaren 2008 tot en met 2010. Er is gekozen voor 4 speerpunten: leefbare en toegankelijke stad, ondersteuning van mantelzorg en vrijwilligerswerk, kwaliteit van dienstverlening en goede individuele voorzieningen. We hebben de verstrekking van huishoudelijke hulp binnen onze organisatie vormgegeven, het beleid op het gebied van vrijwilligerswerk vastgesteld en voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) is samen met de andere gemeenten een regionaal plan gemaakt. 3.10.3 Wat hebben we daarvoor gedaan? We hebben het afgelopen jaar veel energie gestoken in de contacten met de stad, met bewoners, met mensen met beperkingen en met hun organisaties. We hebben hen in de verschillende fasen gehoord en betrokken bij de beleidsvoorbereidingen. Voor de concrete activiteiten zoals de uitvoering van de huishoudelijke verzorging en de mantelzorgondersteuning, verwijzen we naar de betreffende onderdelen van de programma’s Onderwijs en Welzijn en Gezondheid. 3.10.4 Wat heeft het gekost? Voor de financiering van de WMO hebben we in 2007 voor het eerst een integratie-uitkering WMO ontvangen van ruim 15,7 miljoen euro. Verreweg het grootste deel was voor de uitvoering van de huishoudelijke verzorging, daarnaast voor de uitvoering van een vijftal subsidieregelingen. De middelen zijn conform de landelijke verdeling ondergebracht bij de diensten. De kosten van het WMO project (projectleider, secretariële ondersteuning en communicatie) zijn bekostigd uit het restant van de invoeringskosten, dat van 2006 is overgeheveld naar 2007 en is daarmee helemaal bestemd. Door de Hulpverleningsdienst en de dienst Onderwijs Cultuur Sport en Welzijn wordt gerapporteerd over de resultaten van 2007 op hun onderdelen van de WMO middelen. Op de balans is een vordering van 700 duizend euro opgenomen op het Rijk, omdat gerekend werd op een aanvullende compensatie voor uitvoeringskosten. Door de VNG en het Rijk zijn echter in april 2008 budgetafspraken gemaakt. Er zal geen aanvullende comensatie worden ontvangen. Het vervallen van de vordering zal in 2008 worden verantwoord.


209


210

< rood tussenblad: 4. Financieel Perspectief >


211


212

4.

Financieel perspectief

4.1

Financieel beeld 2007

Het financiële resultaat van de gemeente bedraagt in 2007 58,1 miljoen euro positief. De helft van het resultaat, 29,2 miljoen euro, wordt verklaard door ontvangen dividend Essent en BNG (14 miljoen euro) en nog niet besteed nieuw beleidsgeld (15,2 miljoen euro). Resultaat op nieuw beleidsgeld wordt veroorzaakt doordat de dekking en de uitvoering van de nieuwe beleidsplannen niet altijd gelijk loopt. Het totale resultaat ad 58,1 miljoen euro is voor het grootste gedeelte incidenteel. De volgende resultaten zijn structureel: OZB opbrengst Huurgarantie Oosterboog ISV apparaatskosten Prijscompensatie uitzendkrachten Huurgarantie Oosterboog

0,5 miljoen euro -0,2 miljoen euro -0,3 miljoen euro 0,1 miljoen euro -0,2 miljoen euro

Het structurele voordeel van 0,5 miljoen euro van de OZB opbrengst is voor de helft in de begroting 2008 verwerkt. De andere helft, 250 duizend euro, wordt in de begroting 2009 verwerkt. Onderstaande tabel geeft de verdeling van het totale resultaat van 58,1 miljoen euro weer naar de genoemde categorieën. De resultaten in de kolom rekening en VGR 2007-2 geven het resultaat weer ten opzichte van de actuele begroting. In de analyse van de resultaten zullen de afwijkingen ten opzichte van de voortgangsrapportage in hoofdlijnen worden aangegeven. Concernresultaat Dienstresultaat - waarvan regulier dienstresultaat - waarvan tgv/tlv concern Bijzonder resultaat

Rekening 2007 37,8 3,3 4,5 -1,2 17,0 58,1

VGR 2007-2 20,9 1,1 -0,6 1,7 4,8 26,8

Verschil 16,9 2,2 5,1 - 2,9 12,2 31,3

Analyse verschil met voortgangsrapportage 2007-2 Uiteraard hebben we ook gekeken naar de resultaten van de voortgangsrapportage 2007-2, zoals die toen - op peildatum 1 augustus 2007 - zijn geraamd. Het totaal resultaat voor 2007 is toen geprognosticeerd op 27,8 miljoen euro. Grofweg een kwart tot een derde van het verschil van 30 miljoen euro was voorzienbaar, zo is gebleken uit een analyse die we recent, dus achteraf, hebben laten maken. Het grootste deel, met extra dividenduitkeringen als opvallend voorbeeld, werd eerst bekend in het resterende deel van het kalenderjaar. We overwegen per einde van het kalenderjaar een “update van voortgangsrapportage 2007-2” te vervaardigen om beter te sturen op de overgang van voortgangsrapportage II naar rekening. Daarnaast blijven we inzetten op een strakkere planning van uitgaven voor nieuw beleid. Beide lijnen moeten als resultaat opleveren, dat de verschillen tussen voortgangsrapportage II en rekening kleiner worden, dan wel tijdiger verklaard. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u naar de raadsbrief ánalyse resultaatverschillen voortgangsrapportage II en jaarrekening 2007. Concernresultaat (V 37,8 miljoen euro) Het voordelige concernresultaat bedraagt 37,8 miljoen euro voordelig. Dit voordeel is het resultaat van diverse afwijkingen waarvan de volgende afwijkingen het belangrijkste zijn:


213

Nog niet besteed Nieuw beleid Algemene uitkering Dividend Essent en BNG OZB opbrengst BTW compensatiefonds Financieringsfunctie Rente reserves en voorzieningen Verkoopopbrengst school- en welzijnspanden Saldo overige voor- en nadelen

15,2 1,0 14,0 1,2 1,9 1,1 1,2 1,7 0,5

Totaal resultaat

37,8

Nog niet besteed Nieuw beleid V 15,2 Bij de begroting worden, voor het uitvoeren van nieuw beleid, middelen beschikbaar gesteld. De diensten hebben twee jaar de tijd om de middelen in te zetten voor het vastgestelde doel. Wanneer de middelen in een jaar niet worden besteed vallen deze middelen vrij in het resultaat. Voor bepaalde projecten is de tijdsperiode van twee jaar te kort. Zoals voor de projecten Grote Markt en Kolibri. Jaarlijks wordt structureel geld gespaard om te komen tot de benodigde dekking voor de investering. De jaarlijkse vrijval, gedurende de spaarperiode, wordt gestort in een reserve voor hetzelfde doel. De periode van twee jaar is ook te kort voor de nieuw beleidsgelden die we toekennen maar waarvan het tijdstip van besteding afhankelijk is van een derde. Denk daarbij aan de nieuw beleidsmiddelen “bijdrage ringwegen”. Algemene Uitkering V 1,0 Het voordeel op de algemene uitkering uit het gemeentefonds bedraagt 1,0 miljoen euro. Dat is ontstaan door bijstellingen van de uitkeringen 2005/2006 (-0,8 miljoen euro), landelijke ontwikkelingen (-0,8 miljoen euro), plaatselijke volumeontwikkelingen zoals actualisatie gemeentelijke belastingscapaciteit en fysieke factoren (2,2 miljoen euro) en door hogere integratieuitkeringen (0,4 miljoen euro). Dividend Essent en BNG V 14,0 Essent In de begroting 2007 is rekening gehouden met een opbrengst aan dividend Essent van 3,1 miljoen euro. Er is een voordeel gerealiseerd van 11,5 miljoen euro, waarvan gewoon dividend een voordeel oplevert van 0,4 miljoen euro, buitengewoon dividend een voordeel van 1,0 miljoen euro, bijzonder dividend (wegens verkoop Essent Kabelcom BV) 7 miljoen euro en er is nog 3,0 miljoen euro ontvangen aan interim dividend 2007. BNG Het voordelige resultaat van 2,5 miljoen euro op de dividenduitkering aandelenkapitaal BNG is opgebouwd uit: de tegenvallende dividenduitkering 2006 van -0,2 miljoen euro, een bijgestelde nadelige dividendopbrengst voor 2007 van -0,2 miljoen euro en een extra dividenduitkering 2007 van 2,9 miljoen euro. OZB opbrengst V 1,2 De meeropbrengsten OZB van 1,150 miljoen euro bestaan uit: • extra volumegroei • extra opbrengst door leegstandcontroles • extra belastingcapaciteit (= totale waarde) • nog te verwachten afwaarderingen als gevolg van bezwaren

V 250 V 200 V 1.045 N 345 V 1.150

BTW compensatiefonds V 1,9 Op basis van aangiftegegevens voor het dienstjaar 2007 is er 1,9 miljoen euro als extra inkomst verwerkt in de exploitatie.


214

Financieringsfunctie V 1,1 Het resultaat op de financieringsfunctie van 1,1 miljoen euro is voornamelijk ontstaan doordat de omvang van gemeentelijke reserves en voorzieningen gedurende 2007 hoger was dan geraamd. De financieringskosten zijn hierdoor 0,8 miljoen euro lager. Het resultaat op de korte mismatchfinanciering bedraagt -159 duizend euro. Door het uitzetten van overtollige gelden is een voordeel van 525 duizend euro gerealiseerd. Het totale resultaat op de financieringsfunctie is als incidenteel aan te merken. Rente reserves en voorzieningen V 1,2 Van een aantal reserves en voorzieningen wordt de berekende rente niet toegevoegd aan de reserve of voorziening, maar afgeroomd ten gunste van het concern. In de begroting 2007 is rekening gehouden met 1,3 miljoen euro. De feitelijke opbrengst was 2,5 miljoen euro en daarmee een voordeel van 1,2 miljoen euro. Verkoopresultaat gebouwen V 1,7 Drie voormalige welzijnspanden en een schoolgebouw aan de Sumatralaan zijn verkocht. Het verkoopresultaat is in totaal 1,7 miljoen euro. Diverse kleinere voordelen V 0,5 Dit is de optelling van 0,8 miljoen euro vrijval stelposten van het concern, -1,2 miljoen euro kosten van levensloop, flo en pensioen brandweer/ambulancedienst, 1,2 miljoen euro rente exploitatie, 0,5 miljoen euro betreffende vrijval voorziening stadsmeierrechten, negatief resultaat door de kosten voor het wegwerken van de wachtrijen DSW van 0,4 miljoen euro en een bedrag van in totaal -0,4 miljoen euro aan kleinere afwijkingen. Verschil met voortgangsrapportage 2007-2. Het verschil met het concernresultaat geprognosticeerd in de tweede voortgangsrapportage is 16,9 miljoen euro. Het verschil wordt vooral veroorzaakt door: Dividend Essent en BNG V 3,4 In december 2007 is een brief ontvangen over extra dividend Essent van 3 miljoen euro in verband met de verkoop van Kabelcom. Resultaat BTW-compensatiefonds V 1,7 Aan het eind het jaar wordt deze post geanalyseerd. Dit heeft als achterliggende reden dat pas aan het eind van het jaar alle feiten vastliggen én dat het resultaat op deze post wordt ontrokken of gedoteerd aan de in het leven geroepen voorziening. Algemene Uitkering V 1,5 Op basis van de septembercirculaire is de algemene uitkering opnieuw berekend en is het verschil met de 2e voortgangsrapportage 1,5 miljoen euro voordelig. Vrijval nieuw beleid V 6,1 In augustus was het voor alle projecten nog niet goed mogelijk te prognosticeren welke projecten wel en welke niet in 2007 uitgevoerd zouden worden. De inschatting in augustus 2007 blijkt nu te optimistisch. Rente reserves en voorzieningen 1,2 V Door de reserve stadsmeierrechten is de renteopbrengst op reserves en voorzieningen van voldoende omvang hoger dan verwacht. Bij de 2e voortgangsrapportage is verzuimd deze opbrengst te prognosticeren. Rente exploitatie V 0,6 Er is een wisselwerking tussen de rente op de exploitatie en de overboeking van het nieuw


215

beleidsgeld naar andere diensten. Doordat dit later of niet is gebeurd, is een extra voordeel ontstaan op de rente exploitatie. Mobiliteit Topkader N 0,6 In de laatste maanden van 2007 is aanmerkelijk meer budget uitgegeven aan interim management dan verwacht. Meeropbrengst OZB V 0,6 De meeropbrengst wordt veroorzaakt door:

100 duizend door extra volumegroei, 200 duizend door verscherpte leegstandcontrole (vanaf september), 300 duizend euro door een hogere belastingcapaciteit als gevolg van minder afwaarderingen.

Verkoopresultaat gebouwen V 1,7 Drie voormalige welzijnspanden en een schoolgebouw aan de Sumatralaan zijn verkocht. Diverse kleine afwijkingen 0,7 V Diverse kleinere afwijkingen van in totaal 0,7 miljoen voordelig.

Dienstresultaat (inclusief dienstresultaten t.l.v. of t.g.v. het concern) De dienstresultaten tellen op tot een voordeel van 3,3 miljoen euro. Eerder werd bij de voortgangsrapportage nog rekening gehouden met een totaal voordelig dienstresultaat van 1,1 miljoen euro. Het onderstaande overzicht geeft de verdeling van de 3,3 miljoen euro over de diensten weer. Ook zijn de verwachte resultaten van de voortgangsrapportage en de verschillen opgenomen. Dienst Treasury BD DIA DSW HVD MD OCSW RO/EZ SZW

Verschil Rekening 2007 VGR 2007- 2 0,0 0,0 0,0 0,2 0,3 -0,1 0,1 -0,8 0,9 0,1 -0,4 0,5 0,0 -0,7 0,7 0,6 0,0 0,6 1,6 0,5 1,1 0,5 2,4 -1,9 0,2 -0,2 0,4

Totaal

3,3

1,1

2,2

Hieronder worden de resultaten en/of de verschillen met de 2e voortgangsrapportage 2007 boven de 250 duizend euro toegelicht. dienst Informatie en Administratie Ten opzichte de voortgangsrapportage is het dienstresultaat 0,9 miljoen euro hoger. Dat verschil kan worden verklaard door: • De uitkomst van de CIO is 237 duizend euro voordeliger. Dit komt voornamelijk door hogere niet geraamde meeropbrengsten wegens extra opdrachten. Bij de 2e voortgangsrapportage is dit niet voorzien. • Bijdrage frictiekosten bezuinigingen van 275 duizend euro. Bij de 2e voortgangsrapportage is de aanwending van dit budget voor frictiekosten ten onrechte buiten beschouwing gebleven. • Verschillende overige afwijkingen leiden per saldo tot een voordeel van 0,4 miljoen euro.


216

Dienst Sociale werkvoorziening Ten opzichte van de voortgangsrapportage is het dienstresultaat 0,5 miljoen euro hoger. Dat verschil kan worden verklaard door het voordelige resultaat op de netto commerciële baten van 0,2

miljoen en een besparing op de ambtelijke loonkosten van 0,3 miljoen euro. Hulpverleningsdienst Ten opzichte van de voortgangsrapportage is het dienstresultaat 0,7 miljoen euro hoger. Bij de voortgangsrapportage is het totale nadeel van 0,6 miljoen euro vanwege de nabetaling aan het ABP in verband met functiewaardering als dienstnadeel genomen. Voor 300 duizend euro is alsnog dekking gevonden, 90 duizend euro door inzet van de voorziening functiewaardering, 165 duizend euro door toerekening van het evenredige deel aan de apparaatskosten WMO en ten slotte door een bijdrage van de regio voor het relevante deel van 45 duizend euro. Bij de voortgangsrapportage werd nog voor een bedrag van 0,4 miljoen euro overschrijdingen voorzien in de bedrijfsvoering. Door bijsturing en doordat dekking is gevonden in positieve afwijkingen elders in de exploitatie is het resultaat bij de rekening nihil. Milieudienst Het dienstresultaat is 0,6 miljoen voordelig. Ten opzicht van de 2e voortgangsrapportage is het resultaat 0,6 miljoen hoger. Het voordeel ontstaat voornamelijk bij de productgroep Straatreiniging en Afval. Onder deze productgroepen worden ook de commerciële activiteiten verantwoord die ten opzichte van de begroting een voordeel laten zien van 0,2 miljoen euro. De kosten voor het beheer van de openbare ruimte zijn in de werkelijkheid 0,4 miljoen euro lager dan begroot. De voordelen ontstaan onder andere door lagere doorberekende overheadkosten, lagere kosten winterdienstmaterieel en lagere vuilverwerkingkosten. Bij de 2e voortgangsrapportage waren deze voordelen niet geprognosticeerd. Dienst Onderwijs Cultuur Sport Welzijn Het voordelige dienstresultaat is 1,6 miljoen voordelig. Ten opzicht van de 2e voortgangsrapportage is het resultaat 1,1 miljoen hoger. In 2007 is een voordelig resultaat geboekt met betrekking tot de bedrijfsvoering en bijsturingmaatregelen van 0,8 miljoen euro. Dit betreft onder meer de extra gerealiseerde taakstellingen in het kader van de bezuinigingen ad 0,5 miljoen euro, een vergoeding van Ten Boer voor overhead en coördinatie en het bevriezen van budgetten door de aanvullende prijscompensatie in portefeuille te houden. In verband met besluitvormings- en aanbestedingsprocedures zijn onderdelen van het organisatieontwikkelingsplan vertraagd. Een bedrag van 0,3 miljoen euro kon niet meer in 2007 worden besteed. Aan afrekening subsidies voorgaande jaren wordt een voordeel genoteerd van 0,4 miljoen euro. Resteert een voordeel van 0,1 miljoen euro door diverse afwijkingen. Het verschil met de 2e voortgangsrapportage wordt veroorzaakt door het effect van het sportbesluit op de exploitatie 2007 van 0,2 miljoen euro en door een voordelig resultaat op de bedrijfsvoering van 0,7 miljoen euro. Dienst Ruimtelijke ordening en economische zaken Het voordelige dienstresultaat is 0,5 miljoen voordelig. Ten opzicht van de 2e voortgangsrapportage is het resultaat 1,8 miljoen lager. Het dienstresultaat bestaat uit diverse voor- en nadelen. De grootste worden hierna toegelicht. Het nadelige resultaat op organisatiekosten bedraagt 1,1 miljoen euro. Voor 0,9 miljoen euro heeft dit nadeel betrekking op een incidentele nabetaling aan het ABP vanwege functiewaardering. Het voordelige resultaat op de grondbank van 1,1 miljoen euro ontstaat door de 10% opslag van gronden uit grondbank I voor Meerstad en het Oosterhamriktracé. Het voordelig resultaat van 0,3 miljoen euro op handhaving komt ten eerste door meer precario-opbrengsten (120 duizend euro) dan geraamd voor het gebruik van gemeentegrond en ten tweede door een voordeel van 57 duizend euro voor reclamedragend straatmeubilair. Het resterende voordeel ontstaat door lagere personele lasten. Op het onderhoud van sportvelden is een voordeel van 0,4 miljoen euro gerealiseerd. Alle werkzaamheden voor onderhoud zijn in 2007 volgens afspraak uitgevoerd. Voor deze onderhoudswerkzaamheden wordt gebruik gemaakt van inhuurkrachten. Deze inhuur is goedkoper dan Gemeenterekening 2007

217

waarmee rekening is gehouden in de offerte. Het negatieve resultaat ISV van 0,6 miljoen euro is het saldo van rentetoevoeging (welke over de ISV-voorzieningen wordt berekend maar daar niet rechtstreeks aan mag worden toegevoegd) en een bijdrage aan een tweetal projecten. Resteert nog een voordelig resultaat van 0,4 miljoen euro en dat is een optelsom van diverse voor- en nadelen. Het verschil met de 2e voortgangsrapportage wordt vooral veroorzaakt door het feit dat de opbrengsten van de bouwleges bij de 2e voortgangsrapportage als dienstresultaat zijn gepresenteerd terwijl ze in de rekening bij de bijzondere resultaten worden meegenomen. Dienst Sociale Zaken en Werk Het voordelige dienstresultaat is 0,2 miljoen voordelig. Ten opzicht van de 2e voortgangsrapportage is het resultaat 0,4 miljoen hoger. De belangrijkste verklaringen hiervoor zijn: • een nadeel op de WWB vanwege hogere gemiddelde normuitkeringen en een bijstelling van het WWB-budget (per saldo nadelig 1,4 miljoen euro) • een voordeel op de overige uitkeringsregelingen van afgerond 0,4 miljoen euro voordelig, vooral veroorzaakt door een extra niet voorziene rijkssubsidie over zowel 2006 als 2007. • Extra inkomsten in verband met de uitvoering van diensten voor derden en niet geraamde projectinkomsten. Tevens is een deel het gevolg van vacatureruimte. Samen afgerond 1 miljoen euro voordelig. • Vrijval van een voorziening wachtgeld en mobiliteit van 0,3 miljoen euro. • Verschillende overige afwijkingen leiden per saldo tot een voordeel van 0,1 miljoen euro.

Dienstresultaat t.g.v. / t.l.v. concern Onder deze categorie worden resultaten verantwoord waarvoor met het bestuur de afspraak is gemaakt dat deze resultaten ten laste of ten gunste van het concernresultaat mogen komen. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van deze resultaten: Diverse SOZAWE SOZAWE SOZAWE OCSW RO/EZ RO/EZ RO/EZ Totaal

frictiekosten bezuinigingen/fpu (divers) Verstrekte uitkeringen aan vreemdelingen Voorziening asielzoekers Prijscompensatie uitzendkrachten Voormalig personeel Lening monumentenfonds Huurgarantie Oosterboog Apparaatskosten ISV

-0,4 -0,1 -0,2 0,1 -0,1 0,0 - 0,2 -0,3 -1,2

Frictiekosten bezuiniging Over het jaar 2007 zijn frictiekosten ontstaan bij de diensten tot een bedrag van 393 duizend euro. Deze dienstresultaten komen ten laste van het concern omdat we een concernreserve hebben waaruit de lasten gedekt dienen te worden Verstrekte uitkeringen aan vreemdelingen en voorziening asielzoekers Dit zijn kosten die gemaakt zijn door het verstrekken van uitkeringen aan vreemdelingen die hier vaak om humanitaire redenen verblijven maar geen recht hebben op een WWB uitkering. Daarnaast zijn de kosten van het aanhouden van de huurwoningen, waarin de asielzoekers wonen, veel hoger dan de ontvangen rijkssubsidie. Dit wordt vooral veroorzaakt door de bezettingsgraad. Prijscompensatie uitzendkrachten Sozawe heeft een paar jaar geleden structureel geld gekregen om de dure uitzendkrachten te kunnen betalen. Dit geld is niet mee nodig en valt vrij ten gunste van het concern.


218

Voormalig personeel Ten laste van de rekening van OCSW drukken nog de lasten van voormalig personeel. Afgesproken is dat het concern deze lasten vergoedt. Achtergestelde lening monumentenfonds Het Groninger monumentenfonds heeft een exploitatiesubsidie gekregen voor de betaling van de rente ad 142 duizend euro voor de achtergestelde lening. De subsidie kan tot een bedrag van 121 duizend euro worden gedekt uit de reserve. Het restant komt ten laste van het concern. Huurgarantie Oosterboog De kosten behorend bij de huurgarantie aan het ABP betreffende Oosterboog, de kantorenlocatie aan de Oosterstraat, kunnen tot maximaal 205 duizend euro gedeclareerd worden bij het concern. Apparaatskosten ISV De apparaatskosten ISV mogen, zolang geen structurele dekking is gevonden, ten laste worden gebracht van het concern Bijzonder resultaat Het bijzonder resultaat is in 2007 17,0 miljoen positief. In de voortgangsrapportage verwachtten we nog een voordeel van 4,8 miljoen euro, wat een resultaatverbetering van 12,2 miljoen euro betekent. Het bijzondere resultaat is als volgt opgebouwd:

Bedragen x 1.000 euro Stadjerspas WVG HV verstrekkingen Afvalstoffenheffing Stadsbeheer minus watermolen Grondzaken Volkshuisvesting Bouwleges Parkeren Onderhoud graven Kunst op Straat Bijzondere bijstand Schuldhulpverlening Chronisch zieken en gehandicapten Kinderopvang Totaal

Rekening 2007 38 1.671 2.085 597 1.186 2.679 1.459 3.208 1.637 49 61 840 1.294 11 124 16.939

VGR 2007-2 0 900 1.400 -12 145 1.417 98 0 -55 -47 59 936 0 0 0 4.841

WVG V 1,7 Het voordeel bij WVG-verstrekkingen is als volgt opgebouwd: Apparaatskosten V 244 WVG-verstrekkingen V 1.427 Totaal V 1.671


219

In onderstaande wordt nadere toelichting gegeven op de afwijkingen: Bedragen x 1.000 euro Begroting 2007 Wonen, vervoer, rolstoelen Verstrekkingen wonen Verstrekkingen vervoer Verstrekkingen rolstoelen Apparaatskosten wonen, vervoer, rolstoelen Totaal lasten WMO-WVG

2,5 3,3 2,8 3,8 12,4

Rekening 2007 2,5 3,0 1,7 3,6 10,8

Huishoudelijke verzorging V 2,1 Het voordeel op WMO – HV (huishoudelijke verzorging) bestaat volledig uit een voordeel op verstrekkingen. Hieronder wordt een nadere toelichting gegeven. Bedragen x 1.000 euro Huishoudelijke verzorging Natura verstrekkingen huish. verzorging Af: Eigen bijdrage hierop PGB verstrekkingen huish. verzorging (saldo) Apparaatskosten huish. verzorging en loket Af: Claim bij VWS m.b.t. apparaat Aanloopkosten apparaat Totaal lasten WMO - HV

Begroting 2007

Rekening 2007

15,0 -2,5 1,5 0,4

12,3 -2,2 1,8 1,1 -0,7 0,3 12,6

0,3 14,7

Grondzaken V 2,7 Het resultaat op grondzaken bestaat uit voor- en nadelen. De voordelen van in totaal 7,3 miljoen euro betreffen: 1 miljoen euro door verkoop Martinikerkhof, 1 miljoen euro voordeel op de grondexploitatie Hunzepark / Zilvermeer, 1 miljoen voordeel op de grondexploitatie Oosterparkstadion, 2,5 miljoen euro voordeel op Herontwikkeling Damsterdiep, 1,4 miljoen euro door een bijdrage Pure en diverse kleine voordelen van in totaal 0,4 miljoen euro. De nadelen van in totaal 4,6 miljoen euro betreffen: een afboeking van 3,1 miljoen euro inzake plankosten stationsgebied, een nadeel van 0,5 door nacalculatie grondexploitatie pure-westrand en een nadeel van 1 miljoen euro op de grondexploitatie Piccardthof. Stadsbeheer V 1,2 Onderhoud Stadsbeheer Naast regulier onderhoud BORG worden diverse projecten uitgevoerd bij Stadsbeheer. Het zijn vooral deze projecten, die over de jaargrens heenlopen, waardoor een voordelig resultaat ontstaat op BORG. In totaliteit is er van de beschikbare middelen in 2007 een bedrag van ruim 1,4 miljoen euro nog niet besteed. Het betreft de projecten: • Concourslaan (asfaltering zal in 2008 plaatsvinden, 247 duizend euro); • Korrewegbruggen (uitstel onderhoud wegens weeromstandigheden, 150 duizend euro); • Beijum West (openverhardingsbestek overloop 2008, 358 duizend euro); • Bomenstructuurplan (115 duizend euro); • Onderhoud wijkbruggen (267 duizend euro); • Groen uitvoeringsplan (195 duizend euro); • Diverse kleinere projecten (107 duizend euro). Op dezelfde wijze zijn vanuit voorgaande jaren projecten doorgelopen naar 2007. Hierdoor ontstaat een resultaat van 314 duizend euro nadelig. Op de reguliere BORG-activiteiten bedraagt het voordelige resultaat 577 duizend euro. Deze afwijking wordt veroorzaakt door seizoensinvloeden. De omvang van deze afwijking is in relatie tot de totale lasten BORG redelijk. Voorgaande afwijkingen bedragen in totaal 1,7 miljoen euro.


220

Watermolen Voor de werkzaamheden Watermolen zijn kosten gemaakt van 0,5 miljoen euro. Bij de bestemming van het resultaat bij de gemeenterekening wordt voorgesteld deze lasten te dekken uit het resultaat onderhoud Stadsbeheer. Volkshuisvesting V 1,5 Het stimuleringsfonds volkshuisvesting is een revolverend fonds, waaruit leningen worden verstrekt voor woningen. De verstrekte leningen komen als last naar voren en de ontvangen aflossingen als bate. Het resultaat van 1,5 miljoen euro wordt veroorzaakt doordat er per saldo meer is ontvangen als aflossing op leningen dan er is uitgegeven aan nieuwe leningen. Twee monumentenleningen (800 duizend) zijn uiteindelijk niet verstrekt. De verstrekking van deze leningen vindt plaats in 2008. Binnen de huidige begrotingssystematiek is deze afwijking niet beïnvloedbaar. Bouwleges V 3,2 De totale meeropbrengst bouwleges over 2007 bedraagt 3,2 miljoen euro. Dit is toe te schrijven aan incidentele meeropbrengsten door een aantal verleende bouwvergunningen met hoge legesbaten in de categorie tussen de 50 en 100 duizend euro en boven de 200 duizend euro. Parkeren V 1,6 Het resultaat op parkeren bedraagt 1,6 miljoen euro. Oorzaak hiervan is dat overeenstemming is bereikt over de berekeningswijze van de winstdelingen. Hierdoor is voor de parkeergarage Rademarkt 0,9 miljoen euro meer ontvangen over voorgaande jaren. Voor 2007 is een winstdeling van 0,3 miljoen euro gerealiseerd voor de Rademarkt. Hogere opbrengsten straatparkeren en een meevallende omzet Euroborggarage leiden tot een voordeel van 0,5 miljoen euro. Bijzondere bijstand V 0,8 Op de bijzondere bijstand zien we per saldo een voordelige afwijking van bijna 1,2 miljoen euro. Voor een belangrijk deel is dit het gevolg van de nog niet volledige besteding van de middelen die incidenteel beschikbaar zijn gesteld voor uitvoering van het Armoedepact. Van de beschikbare 0,9 miljoen euro is 150 duizend euro uitgegeven. Dit komt vooral omdat we in het najaar met de uitvoering zijn gestart. Verder zien we bij de individuele en collectieve bijzondere bijstand een voordelige afwijking van 0,4 miljoen euro. Deze afwijking wordt voornamelijk veroorzaakt door een incidenteel voordeel op de collectieve ziektekostenverzekering en door een positieve bijstelling van de voorziening dubieuze debiteuren. De afwijking op de kosten van de collectieve ziektekostenverzekering wordt nog nader geanalyseerd. Een gedeelte van het totale resultaat bijzondere bijstand wordt als concernresultaat gepresenteerd, omdat 0,35 miljoen nieuw beleidsgeld niet is besteed. Schuldhulpverlening V 1,3 Bij de schuldhulpverlening wordt ten opzichte van de begroting een voordeel behaald van bijna 1,3 miljoen euro. De voordelige afwijking is vooral het gevolg van de vrijval van de in het najaar van het Rijk beschikbaar gekomen middelen voor intensivering van schuldhulpverlening (0,8 miljoen euro) en de vrijval van het restant van de voorziening intensivering schuldhulpverlening (0,2 miljoen euro). Deze voorziening is in 2006 gevormd met de rijkssubsidie voor intensivering schuldhulpverlening. Verder zien we een stijging van de inkomsten in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP), de werkzaamheden voor de buitengemeenten en de budgetbeheerregeling (0,1 miljoen euro). Tenslotte hebben we de voorziening dubieuze debiteuren met 0,1 miljoen euro positief kunnen bijstellen en hadden we te maken met een vacatureruimte van ongeveer 0,1 miljoen euro. Afvalstoffenheffing V 0,6 Betreft het saldo van het product huishoudelijk afval. De laatste twee maanden van het jaar zijn er geen kwijtscheldingsverzoeken verwerkt. De reden hiervan is dat er een nieuw belastingsysteem is geïmplementeerd, waarbij tijdelijk is besloten om geen mutaties te verwerken. Op basis van de gegevens van voorgaande jaren verwachten wij een correctiepost van circa 0,4 miljoen euro.


221

Verschil met voortgangsrapportage 2007-2. Het verschil met het bijzonder resultaat geprognosticeerd in de tweede voortgangsrapportage is 12,1 miljoen euro. Het verschil wordt vooral veroorzaakt door: WMO – WVG verstrekkingen V 0,8 In de derde kwartaalrapportage WMO is de voortgangsrapportage II prognose al voor 0,5 miljoen euro aangepast en toegelicht. De overige 0,3 miljoen euro wordt veroorzaakt door het overgaan naar andere software welke lagere complementaire kosten met zich meebrengt. Ook nieuwe aanbestedingen en veranderingen in de vraag t.o.v. de voortgangsrapportage II prognose zijn hieraan debet. WMO – HV verstrekkingen V 0,7 In de derde kwartaalrapportage WMO is de voortgangsrapportage II prognose al voor 0,2 miljoen euro aangepast en toegelicht. 2007 Is het eerste jaar dat de taak wordt uitgevoerd. Voor de prognoses zijn we afhankelijk van de informatie van zorgaanbieders en het CAK. In de loop van het jaar werd deze informatie beter en vollediger. Er was onduidelijkheid over het aantal cliënten met betrekking tot lopende indicaties in relatie tot de ingezette zorg. Hierdoor is de groei te hoog ingeschat. Daarnaast liet het tweede half jaar een lichte verschuiving zien bij de instroom van nieuwe cliënten van HV2 naar HV1. Afvalstoffenheffing V 0,6 De laatste twee maanden van het jaar zijn geen kwijtscheldingsverzoeken verwerkt. De reden hiervan is dat er een nieuw belastingsysteem is geïmplementeerd waarbij is besloten om tijdelijk geen mutaties te verwerken. Deze mutatiestop leidt tot financiële gevolgen die pas begin 2008 bekend zijn. Het positieve resultaat wordt toegevoegd aan de Egalisatiereserve Afvalstoffenheffing. In 2008 zal het financiële effect bekend zijn van de mutatiestop. Op basis van de gegevens van voorgaande jaren verwachten wij een correctiepost van ca. 0,4 miljoen euro. Dit bedrag zal in 2008 onttrokken worden aan de Egalisatiereserve Afvalstoffenheffing. Blijft over 0,2 miljoen euro resultaat voordelig op huishoudelijk afval. Dit wordt veroorzaakt door lagere aangeboden tonnages afval en een hoge marktprijs voor oud papier. Stadsbeheer V 1,1 De afwijking van 1,1 miljoen euro op de onderhoudsbudgetten stadsbeheer is niet zozeer een gevolg van regulier onderhoud van BORG maar wel van projecten die over de jaargrens heenlopen, zoals Concourslaan (0,2 miljoen euro wegens asfaltering in 2008), Korrewegbruggen (0,2 miljoen euro wegens uitstel i.v.m. weersomstandigheden), Beijum West (0,4 miljoen euro openverhardingsbestek overloop naar 2008), Bomenstructuurplan (0,1 miljoen euro i.v.m. vertraging door afstemming met bewoners en vertraging vergunningsverleningen), onderhoud wijkbruggen (0,2 miljoen euro i.v.m. vertraging in besluitvorming en vertraging vergunningsverlening) en uitvoeringsplan groen (0,2 miljoen euro i.v.m. vertraging afstemming met bewoners en vertraging vergunningsverlening). Bij 2e turap is lastig in te schatten in hoeverre werkzaamheden in 2007 zullen worden uitgevoerd dan wel noodgedwongen zullen moeten worden doorgeschoven naar 2008. Grondzaken V 1,3 De afwijking van 1,3 miljoen euro op grondzaken wordt veroorzaakt door genomen resultaten in de grondexploitaties. Deze waren bij de 2e voortgangsrapportage niet voorzienbaar. Het betreft voordelen op Damsterdiep (2,5 miljoen euro) en Pure Westrand (1,4 miljoen euro). Voor beide projecten geldt dat de bijdrage vanuit reserve grondzaken niet zijn geboekt i.v.m. positieve boekwaarde van de complexen. Tegenover de voordelige afwijkingen van 3,9 miljoen euro staan nadelige afwijkingen van 2,3 miljoen euro op Stationsgebied (afboeking plankosten en rente) en van 0,3 miljoen euro op de complexen Zilvermeer, Winschoterdiep en Oosterparkstadion. Volkshuisvesting V 1,4 De afwijking van 1,4 miljoen euro op volkshuisvesting betreft het revolverend fonds waaruit leningen worden verstrekt voor woningen. Het resultaat wordt veroorzaakt doordat er per saldo meer is


222

ontvangen als aflossing op leningen dan er is uitgegeven aan nieuwe leningen. Twee monumentenleningen (0,8 miljoen euro) zijn uiteindelijk niet verstrekt in 2007, maar zullen worden verstrekt in 2008. Deze afwijking van 1,4 miljoen euro was bij 2e voortgangsrapportage niet voorzienbaar. Bouwleges V 3,2 In de 2e voortgangsrapportage is het resultaat bouwleges ad 2,4 miljoen euro verantwoord als dienstresultaat ten gunste van het concern. Het verschil met de rekening ad 0,8 miljoen euro voordelig moet dus worden verklaard. De afwijking van 0,8 miljoen euro op de bouwleges wordt vooral veroorzaakt binnen de opbrengstcategoriën 200-300 duizend euro en 50-100 duizend euro. Het gaat om leges die in de 2e helft van 2007 zijn onvangen en bij 2e voortgangsrapportage niet voorzienbaar waren. Parkeren V 1,7 De afwijking van 1,7 miljoen euro op parkeren wordt voor 1,2 miljoen euro veroorzaakt door de bereikte overeenstemming over de berekeningswijze van winstdelingen. Verder zijn de opbrengsten straatparkeren hoger uitgevallen en is er een meevallende omzet Euroborggarage. Bij de 2e voortgangsrapportage was deze afwijking van 1,7 miljoen euro niet te voorzien. Eerdervermelde overeenstemming werd pas bereikt na het opstellen van de voortgangsrapportage.


223

4.2

Financiële positie en knelpunten diensten

In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële positie van de diensten. Daarnaast geven we in deze paragraaf de stand van zaken ten aanzien van de financiële knelpunten zoals deze in de begroting 2007 zijn genoemd. Bestuursdienst Financiële positie: Over 2007 behaalde de bestuursdienst een positief resultaat van 0,2 miljoen euro. In de dienstegalisatiereserve deden zich over dit verslagjaar geen mutaties voor. De omvang van deze reserve is nagenoeg op het maximumniveau van 1,5% van de exploitatieopzet. Knelpunten: • Bij de bestuursdienst werk(t)en projectleiders, waarvoor geen structureel budget beschikbaar was. In de primitieve begroting 2007 werd dit opgelost door een onttrekking aan de dienstegalisatiereserve als bijdrage aan de exploitatie. Bij voortgangsrapportage2007-II is dit gelet op de prognose van een positief rekeningsresultaat teruggedraaid. In 2008 zal voor twee medewerkers budget of een andere functie moeten worden gevonden. •

Bij de BD-reorganisatie zijn twee medewerkers als herplaatsingskandidaten aangemerkt en bovenformatief geplaatst. In 2007 zijn de frictiekosten voor de helft gedekt. Het andere deel is afgedekt binnen het voordelige dienstresultaat. Voor het jaar 2008 moet nog gedeeltelijke dekking worden gevonden.

•

In 2006 en 2007 zette de Bestuursdienst de vrijval van de IZA-middelen in voor de bezuiniging ARBO/SAR en de gedeeltelijke dekking van de FPU-lasten. Zodra de vrijval van de IZAmiddelen voor de Bestuursdienst wordt beperkt, moet deze bezuiniging op een alternatieve manier worden ingevuld.

Dienst Informatie en Administratie Financiële positie: Er zijn in de afgelopen periode belangrijke resultaten geboekt om te komen tot een solide financiële positie van de dienst. Er is sprake van een sluitende begroting en er is enig weerstandsvermogen in de vorm van reserves. Ook zijn de bezuinigingstaakstellingen gerealiseerd. In absolute zin heeft de DIA op dit moment geen directe financiële problemen. Dienst Sociale Werkvoorziening Financiële positie: De stand van de algemene bedrijfsreserve per 31 december 2007 is nihil. De DSW beschikt daarmee niet over een buffer om onverwachte tegenvallers op te vangen. De financiële positie van de DSW valt daarmee nog steeds als bijzonder zwak en zorgwekkend te kwalificeren. Knelpunten: De huisvestingssituatie vormt in toenemende mate een belemmering bij zowel huidige alsmede toekomstige ontwikkelingen. Daarbij gaat het om: • Dienstverlening en arbeidsontwikkeling Door omslagen binnen de DSW-organisatie voldoet de huidige verdeling en hoeveelheid van productie- en kantoorruimtes niet meer aan de behoeftes en eisen die er aan gesteld worden. • arbo eisen in relatie tot de doelgroepen De DSW huisvesting voldoet aan de minimale Arbo eisen. Daarbij wordt echter geen rekening gehouden met een tweetal aspecten namelijk: − Het onvoldoende kunnen inspelen op de veelal complexe psychische problematiek van medewerkers die bij de DSW instromen (vooral locatie Peizerweg).


224

Om medewerkers te kunnen ontwikkelen naar het maximaal haalbare werkniveau (arbeidsontwikkeling) is een serieuze werkomgeving noodzakelijk. Vooral aan de Peizerweg is dit gelet op de ouderdom van het gebouw een groot probleem. • Financiën en milieu Het huisvesten van de DSW in verschillende panden is kostbaar en inefficiënt. Meer specifiek is daarbij het volgende van belang: − Peizerweg Het gebouw is voor wat betreft locatie in de stad ideaal voor zowel huidige als toekomstige medewerkers en andere doelgroepen. Door een veranderende vraag wordt de verdeling productie- en kantoorruimte aangepast, wat een negatieve invloed heeft op de logistieke indeling. Daarnaast is het gebouw energie onvriendelijk door de slechte isolatie. − Duinkerkenstraat Dit pand wordt vooral als kantoor en opslag gebruikt en voldoet. Het zou bedrijfseconomisch echter beter zijn deze activiteiten vanuit de Peizerweg uit te voeren. Gelet op het gebrek aan kantoorruimte is dit vooralsnog niet mogelijk. − Eenrumermaar Door opheffing van vooral het grafisch bedrijf komt dit pand binnen enige tijd vrij. Het pand is echter te klein om een bijdrage te leveren aan de huisvestingsproblemen −

Hulpverleningsdienst Financiële positie: De dienstexploitatie van de Hulpverleningsdienst laat voor 2007 een uitkomst zien van 41 duizend euro nadelig. Het voorstel voor resultaatbestemming is dit nadeel ten laste van de HVDegalisatiereserve te brengen. Bij honorering van dit voorstel resteert van de reserve nog 289 duizend euro. De maximale omvang van deze reserve is bepaald op 340 duizend euro. Knelpunten: • Kostenstijging CIO; Evenals in voorgaande jaren is in 2007 het structurele nadeel op de kosten CIO ten laste van de voorziening afgedekt. In de loop van 2007 is afgesproken dat de Hulpverleningsdienst voor 80 duizend euro gecompenseerd wordt om het nadeel structureel af te dekken. Gecombineerd met een eigen inspanning van de Hulpverleningsdienst is het knelpunt met ingang van 2008 hiermee opgelost. •

Kosten FPU; In 2007 is het nadeel op de FPU van 125 duizend euro dat voor de dienst resteert opnieuw incidenteel afgedekt. In de komende jaren zal dit nadeel geleidelijk teruglopen tot 0 in 2015.

•

Restant bezuinigingstaakstelling ambulancedienst; In 2007 was 90 duizend euro bezuinigingstaakstelling in verband met het afstoten van de ambulancedienst nog niet structureel ingevuld. Dit deel van de bezuinigingstaakstelling werd ingevuld met een stelpost die het concern hiervoor had staan. Tot 2007 gebeurde dit incidenteel. Vanaf 2008 is dit structureel in de begroting verwerkt.

•

Effecten functiewaardering; Bij de afhandeling van de jaarrekening 2006 is een voorziening gevormd van 90 duizend euro, omdat wij verwachtten dat we nog een nabetaling als gevolg van de functiewaardering moesten doen. Uiteindelijk bleek deze nabetaling veel hoger uit te vallen, doordat we te maken kregen met de nabetaling aan het ABP van 570 duizend euro. Deze hoge nabetaling is één van de belangrijkste oorzaken voor het nadelig dienst resultaat van de Hulpverleningsdienst over 2007.


225

Milieudienst Financiële positie: De financiële positie van de dienst is op dit moment goed. Mogelijk zal incidenteel een beroep worden gedaan op de bedrijfsreserve om de exploitatie sluitend te krijgen. Het niveau van de bedrijfsreserve bevindt zich boven het minimum. Knelpunten: De in de begroting genoemde financiële knelpunten, te weten de fietsenproblematiek en het verlenen van vergunningen evenementen, worden grotendeels door extra verkregen structureel geld opgelost. Voor 2008 en de komende jaren verwacht de Milieudienst de volgende knelpunten: • Nieuw fiscaal regime voor overheidsbedrijven, wat inhoudt dat ook overheidsinstanties die commerciële diensten verlenen naar verwachting gaan vallen onder de Wet Vennootschapsbelasting. Dit betekent een jaarlijkse aanslag van ca. 400 duizend euro. • Problemen bij de opslag van zout in de zoutloods. Er zal onderzoek plaatsvinden naar oplossingen. In het slechtste scenario moet de zoutloods worden vervangen door nieuwbouw. Betekent een aanzienlijke investering van ca. 260 duizend euro. • Ontwikkeling Grote Markt. Het is van belang om nu al te onderkennen dat de bouw van het Forum en de ontwikkeling van het tram tracé, waardoor de Grote Markt op de schop gaat, van invloed zal zijn op de organisatie van de markt en de kermis. Gevolg lagere opbrengsten (300 duizend euro). Dienst Onderwijs Cultuur Sport Welzijn Financiële positie: Een belangrijk speerpunt voor OCSW is het financieel weer op orde brengen van de begroting en het minimaal noodzakelijke weerstandsvermogen. De dienst heeft voor 2008 een sluitende begroting kunnen opstellen. Een belangrijke randvoorwaarde voor het realiseren van deze begroting in 2008 is, dat bestuur en medewerkers de bedrijfsmatige aanpak van de bedrijfsvoering onderschrijven. Concreet betekent dat een verzakelijking op diverse fronten, zoals een integrale kostprijstoerekening en het zichtbaar maken van subsidies die tot op heden ten laste van de bedrijfsvoeringbudgetten zijn genomen. De financiële positie is voor een groot deel afhankelijk van de mate en fasering waarin de diverse (bezuiniging)taakstellingen worden gerealiseerd. Hierover kan gemeld worden dat we flinke stappen gemaakt hebben. Gelet op de financiële knelpunten en risico’s geeft het weerstandsvermogen van de dienst OCSW aanleiding tot zorg. Enerzijds omdat het actuele risicoprofiel van de dienst niet goed meer aansluit op de huidige normen en anderzijds omdat zowel de egalisatiereserve als het integrale weerstandsvermogen van de dienst beneden het vereiste minimum niveau liggen. Knelpunten: De financiële positie van OCSW is nog steeds wankel. Van de bezuinigingtaakstelling moet structureel nog 408 duizend euro (dienstbegroting 2008) worden gerealiseerd. Op termijn worden knelpunten voorzien bij de onderwijshuisvesting. Daarnaast heeft OCSW met een groot gebouwenbestand (ca 250 panden) - met energieslurpers als ijsbaan, zwembaden en schouwburg – onevenredig veel last van de gevolgen van de sterke prijsstijgingen in de energie- en bouwsector. Wij hebben de MD en OCSW gevraagd ons te adviseren op welke wijze de energiekosten krachtig beheerst kunnen worden, mede in het kader van het thema duurzame stad. Dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken Financiële positie: De financiële positie geeft weer in welke mate de dienst RO/EZ de reguliere activiteiten binnen de beschikbare middelen kan uitvoeren. Voor 2007 is er afgesloten met een tekort van 1,1 miljoen euro op de organisatiekosten. Hiervan had 0,9 miljoen euro betrekking op een nabetaling aan het ABP wegens fuwa-effecten; dit nadeel is eenmalig. In 2007 is voor het eerst met een drie-compartimenten begroting gewerkt , waardoor scherper kan worden gestuurd op dekking vanuit investeringsprojecten (C1), concern (C2) dan wel werken voor Gemeenterekening 2007

226

derden (C3). Met name in compartiment 2 zaten enkele knelpunten, waardoor een tekort op de totale dekking is gerealiseerd van bijna 200 duizend euro. Inmiddels zijn voor 2008 besluiten genomen om de tekorten terug te dringen en ultimo 2008 uit te komen op een sluitende dekking van de organisatiekosten. Knelpunten: Voor de knelpunten verwijzen wij u naar paragraaf 3.7 Grondbeleid. Dienst Sociale Zaken en Werk Financiële positie: Zie knelpunten Knelpunten: WWB-inkomensdeel In het afgelopen jaar bedroeg ons tekort op de WWB-inkomensdeel 9,3 miljoen euro. Onze ambitie is erop gericht zoveel mogelijk mensen te laten participeren. Het liefst via een reguliere baan. Het aandeel van Groningen in het landelijk bijstandsvolume willen we terugbrengen van 2,82% in 2007 naar 2,42% in 2011. Dit betekent een netto terugloop van het aantal bijstandsgerechtigden met afgerond 2.500 klanten in vier jaar tijd. Op basis van deze ambities is ook de begroting 2008 opgesteld. In de begroting 2008 zijn we uitgegaan van een voordelig effect op het WWB-inkomensdeel van bijna 0,8 miljoen euro. Inmiddels moeten we op basis van meer recente gegevens deze raming bijstellen. De huidige prognose komt uit op een nadelig resultaat van bijna 2,2 miljoen euro. Per saldo levert dit ten opzichte van de begroting een nadeel op van 3 miljoen euro. Om het verwachte tekort voor 2008 te dekken kunnen we een beroep doen op de reserve WWB. Hierin zit aan het begin van 2008 4,4 miljoen euro. In de eerste voortgangsrapportage van 2008 komen we hierop terug. Tekort uitvoeringskosten Ten aanzien van de uitvoeringskosten hebben we een structureel tekort weg te werken van 4,3 miljoen euro. Dit tekort is voor een groot deel veroorzaakt door het wegvallen van meerjarige incidentele middelen uit het WWB inkomensdeel en de Agenda van de Toekomst ter dekking van structurele lasten. In het ontwikkelingsplan 2006-2010 van dienst Sociale Zaken en Werk hebben wij aangegeven hoe het tekort op de uitvoeringskosten zou kunnen worden opgelost. Van het tekort moet netto 1,4 miljoen euro worden opgelost via een vermindering van de formatie met 38 plaatsen. Een deel van deze krimp heeft te maken met de terugloop van het aantal bijstandsklanten. Omdat het aantal bijstandsklanten naar verwachting sterker terug zal lopen is de taakstellende formatievermindering verhoogd naar 53 plaatsen. Het uitvoeringsplan ligt nagenoeg op schema. Voor een bedrag van 2,5 miljoen euro zoeken we dekking binnen o.a. het werkdeel. In het afgelopen jaar hebben wij in het kader van het project “intensief begeleiden” 1,5 miljoen kunnen dekken. Voor 2008 zijn we bezig met de inventarisatie van uitvoeringskosten die onder het werkdeel kunnen worden gebracht. We houden er rekening mee dat niet het volledige bedrag aan noodzakelijke dekking uit het werkdeel kan worden gehaald. In dat geval moet een alternatief op tafel komen. Tenslotte wilden we 0,4 miljoen euro aan inkomsten genereren uit dienstverlening aan derden of door bijvoorbeeld uitbesteding van werkzaamheden dan wel samenwerking met andere partijen. Deze inschatting is aan de hoge kant geweest. Wij denken dat uit de genoemde bronnen hooguit een kwart van de raming te kunnen effectueren. Dit betekent dat wij naar alternatieven gaan zoeken. Kijken we iets verder vooruit dan worden we vanaf 2009 geconfronteerd met een efficiencykorting in het kader van de ketensamenwerking. De partijen CWI, UWV en gemeenten moeten efficiënter en effectiever worden ingericht. Arbeidsmarktbeleid en re-integratie worden samengebracht in één loket. Deze samenwerking moet uiteindelijk landelijk 190 miljoen euro opleveren. Hiervan komt 1/3 deel voor rekening van gemeenten, ofwel zo’n 63 miljoen. Ons aandeel hierin zal oplopen van 0,6 miljoen euro in 2009 naar 1,5 miljoen euro in 2012. Wij zijn inmiddels gestart met het onderzoeken van mogelijkheden.


227

Concern Treasury Financiële positie: De resultaten die door de Concern Treasury in 2007 zijn behaald zijn allen incidenteel. De werkbudgetten van de Concern Treasury zijn toereikend. De financiële positie is gezond te noemen. Er zijn dan ook geen financiële knelpunten.


228

4.3

Bezuinigingen

In 2007 hadden wij te maken met twee bezuinigingstaakstellingen. Ten eerste de afronding van de bezuinigingen 2004-2006 met een totaal bedrag van 44 miljoen euro en ca. 400 formatieplaatsen. Over de realisatie van deze taakstelling bent u vanaf 2005 periodiek door ons geïnformeerd. In de laatste voortgangsrapportage hebben wij u gemeld dat per 1 september 2007 in totaal 39 miljoen euro (89%) van de financiële taakstelling is gerealiseerd en 354 fte (91%) van de personele taakstelling. Ultimo 2007 is de stand van de formatie realisatie 365 fte. De nog openstaande maatregelen zijn door ons beoordeeld op realiseerbaarheid in 2008. Dat heeft geleid tot enkele bijstellingen. Over de voortgang bij de invulling van de resterende maatregelen zullen wij u in 2008 informeren. Het begrotingsjaar 2007 is ook het eerste jaar van de bezuinigingsperiode 2007-2010. U heeft in oktober de totale bezuinigingstaakstelling voor deze periode definitief bepaald op 8 miljoen euro. Ons voorstel voor de invulling van deze taakstelling heeft u overgenomen, met uitzondering van de maatregel invoeren van reclamebelasting (200 duizend euro per 2009) en het financiële effect van de sluiting van het Natuurmuseum (oplopend van 494 duizend euro in 2008 tot 716 duizend euro in 2010). Voor de invulling van taakstelling reclamebelastingen zullen wij u bij de begroting 2009 een alternatief voorstel voorleggen. Uw raad heeft aangegeven voorafgaand aan het definitief vaststellen van de bezuinigingsmaatregel sluiten Natuurmuseum eerst een uitgewerkt plan voor Natuur- en Milieueducatie te willen behandelen. Daarvoor ontvangt u van ons een voorstel ter behandeling in mei 2008. Bij de vastgestelde maatregelen zijn ca 37 formatieplaatsen betrokken. Het Sociaal Plan, dat in 2004 is vastgesteld als beleidskader voor de bezuinigingen 2004-2006, is ook van toepassing voor medewerkers die betrokken zijn bij de nieuwe bezuinigingsmaatregelen. De maatregelen die u voor 2007 heeft vastgesteld leveren een totale besparing op van 1,8 miljoen euro. Het betreft de volgende maatregelen: Wijziging financiering stadswachten, Verwerking inningskosten in de tarieven, ICT-apparatuur afschrijvingsduur, Budget personele knelpunten SOZAWE en Verhoging logiesbelasting. De financiële taakstellingen zijn volledig gerealiseerd in 2007. Deze maatregelen hebben geen formatie consequenties. Het totaal aan vastgestelde maatregelen is 0,8 miljoen euro meer dan de oorspronkelijk in het begrotingskader 2007 opgenomen taakstelling (1 miljoen euro). In december 2007 heeft u de tussentijdse resultaatsbestemming vastgesteld, inclusief het voorstel dit voordeel toe te voegen aan de bestemmingsreserve budget frictiekosten en flankerend beleid bezuinigingen 2007-2010.


229

4.4

Investeringen

In deze paragraaf gaan wij in op de in 2007 gerealiseerde investeringen in relatie tot de daarvoor beschikbaar gestelde kredieten. Basis hiervoor is bijlage 7.4 Overzicht Investeringen. Investeringsprojecten hebben over het algemeen een meerjarig karakter. Kredieten worden vaak voor de hele looptijd van het project verstrekt, zijn niet jaargebonden. Om een indruk te geven van de looptijden van de kredieten is, conform onze toezegging bij de jaarrekening 2006, in het Overzicht Investeringen (bijlage 7.4) de tijdsplanning van het krediet toegevoegd. Daarmee wordt bedoeld het jaar waarin het krediet door uw raad ter beschikking is gesteld tot en met het jaar dat het krediet naar verwachting financieel zal worden afgewikkeld. Te zien valt dat bijvoorbeeld in de sfeer van onderwijshuisvesting kredieten veelal een looptijd hebben van vier tot vijf jaar. Bij de verkeer- en vervoerprojecten van RO/EZ is de looptijd in veel gevallen tussen de zes en acht jaar, soms zelfs tot tien jaar. Tot die tijd blijven de kredieten dus open staan. Verder is het zo dat het overgrote deel van de kredieten pas in de loop van het jaar beschikbaar wordt gesteld. Van de 104,3 miljoen euro nieuwe kredieten in 2007 is alleen de 15,6 miljoen euro krediet voor routine-investeringen meteen bij de begroting vastgesteld, dus op 1 januari beschikbaar. De overige 88,7 miljoen euro is pas op afzonderlijke momenten in de loop van het jaar door uw raad toegekend, zelfs nog tot in de raad van december (de 11,2 miljoen euro krediet voor Transferium Hoogkerk). Van de kredieten die in de loop van het jaar door uw raad ter beschikking worden gesteld blijkt dan ook dat meestal het overgrote deel als restantkrediet overgaat naar het volgende jaar. Eind 2006 was er een bedrag aan restantkredieten van totaal 118,5 miljoen euro, eind 2007 is dit opgelopen naar 168,3 miljoen euro. De toename komt niet zozeer doordat er minder is geïnvesteerd als wel door de toename in de gevoteerde bedragen. In 2007 is voor 58,2 miljoen euro geïnvesteerd, tegenover 54,4 miljoen euro in 2006. Echter in 2007 is voor 104 miljoen euro aan nieuwe kredieten gevoteerd, terwijl in 2006 slechts voor 45 miljoen euro aan kredieten is gevoteerd. We gaan nu meer in detail in op het beeld van de investeringen. Bijlage 7.4 kan als volgt hier worden samengevat: Uitgaven

Bijdragen

Netto

118,5 104,3 222,8

25,5 12,0 37,5

93,0 92,3 185,3

58,1

12,9

45,2

Saldo over- c.q. onderschrijdingen

3,6

4,8

- 1,2

Restantkredieten over naar 2008

168,3

29,4

138,9

Beschikbare kredieten: - Restantkredieten uit voorgaande jaren - In 2007 nieuw gevoteerde kredieten Totaal beschikbaar Investeringen in 2007

Aan kredieten was in 2007 in totaal 222,8 miljoen euro beschikbaar: uit voorgaande jaren stond nog 118,5 miljoen euro open en uw raad heeft in 2007 voor 104,3 miljoen euro aan nieuwe kredieten beschikbaar gesteld. In 2007 is voor 58,1 miljoen euro aan investeringen verricht, waarvoor 12,9 miljoen euro aan bijdragen is ontvangen. Netto, dat wil zeggen uit middelen van de gemeente zelf, is er voor 45,2 miljoen euro geïnvesteerd. Investeringsprojecten hebben vaak een meerjarig karakter. Een bedrag van 168,3 miljoen euro aan kredieten met 29,4 miljoen euro aan geraamde bijdragen gaat over naar 2008 om in dat jaar of nog later afgewikkeld te worden. De activiteiten in het kader van grondexploitaties worden hier buiten beschouwing gelaten. Deze activiteiten worden in staat P (bijlage 7.4) van de rekening toegelicht. De belangrijkste onderdelen van dit beeld worden hieronder kort toegelicht.


230

4.4.1 Begin 2007 openstaande kredieten Op 1 januari 2007 stond voor 118,5 miljoen euro open aan kredieten uit vorige jaren. Deze waren als volgt over de diensten verdeeld. Restantkredieten voorgaande jaren SOZAWE DIA HVD

Bruto 0,5 2,0 1,2

MD OCSW RO/EZ Totaal

1,8 25,2 87,7 118,5

De 25,2 miljoen euro die begin 2007 bij OCSW openstond betrof vooral een hele serie kredieten voor onderwijshuisvesting (totaal ongeveer 19 miljoen euro), restantkredieten voor allerlei sportinvesteringen (3,7 miljoen euro) en een restantkrediet voor revitalisering van Oosterpoort en Stadsschouwburg (2 miljoen euro). De 87,7 miljoen euro aan restantkrediet bij RO/EZ betrof als grootste de kredieten voor Verkeer en Vervoer projecten (maatregelen Zuidelijke ringweg, reconstructie Noordelijke ringweg, Berlagebrug, totaal 61 miljoen euro), kredieten voor parkeervoorzieningen voor 5,1 miljoen euro, voor waterwegen voor 3,1 miljoen euro en voor rioleringen voor 11,8 miljoen euro. 4.4.2 Nieuwe kredieten In 2007 heeft uw raad voor 104,3 miljoen euro aan nieuwe kredieten gevoteerd, met daarbij 12,0 miljoen euro aan geraamde bijdragen. Nieuwe kredieten BD DIA HVD DSW MD SOZAWE OCSW RO/EZ Totaal

Bruto 0 7,6 0,4 1,5 4,8 0,4 16,5 73,1 104,3

Bijdragen

12,0 12,0

De 7,6 miljoen nieuw krediet bij de DIA betrof met name kredieten voor ICT investeringen (6,3 miljoen) en voor een nieuw belastingsysteem (0,6 miljoen euro). De 4,8 miljoen bij de Milieudienst betrof 1,8 miljoen euro voor de verdere aanleg van ondergrondse containers en 3,0 miljoen euro voor vervangingsinvesteringen in het materieel en het wagenpark. Bij OCSW is voor 16,5 miljoen euro aan nieuwe kredieten beschikbaar gesteld. Het betreft voor 5,7 miljoen euro kredieten voor de sportsector (kunstgrasvelden, sporthal Vinkhuizen, zwembaden de Parrel en de Papiermolen) en 10,8 miljoen euro voor een hele serie kredieten voor onderwijshuisvesting. De grootste daarvan is de nieuwbouw voor het VMBO van 4,2 miljoen. De 73,1 miljoen euro aan nieuwe kredieten bij RO/EZ betreft als grootste: • 11,2 miljoen euro voor het Transferium Hoogkerk; • 3,0 miljoen voor Kolibri; • 2,6 miljoen voor de ACM fietsbrug • 12,5 miljoen euro voor de parkeergarage op het Cibogaterrein; • 32,4 miljoen voor de Damsterdiep parkeergarage. • 7,9 miljoen voor sanering van rioleringen.


231

4.4.3 Investeringen in 2007 Met de beschikbare kredieten is in 2007 voor 58,1 miljoen euro geïnvesteerd, waarvoor 12,9 miljoen euro aan bijdragen is ontvangen. Investeringen 3,5 1,1 0,4 4,4 12,3 0,3 36,3 58,1

DIA DSW HVD MD OCSW SOZAWE RO/EZ Totaal

Bijdragen

0,5 4,6 7,7 12,9

De DIA heeft in 2007 3,5 miljoen euro geïnvesteerd, waarvan 1,9 miljoen euro in ICT investeringen en 1,2 miljoen euro voor de verbouw van de Prefectenhof. De 4,4 miljoen euro investeringen bij de MD betreft 1,2 miljoen euro voor ondergrondse containers en 3,2 miljoen euro voor diverse vervangingsinvesteringen. Bij OCSW is voor 12,3 miljoen euro geïnvesteerd. Voor 11,3 miljoen euro betreft dat een hele serie investeringen in onderwijshuisvesting. De grootste daarvan is de uitbreiding van de Bolster voor 2,4 miljoen euro. Daarnaast is er 1,0 miljoen euro aan investeringen in sfeer van sport, bijvoorbeeld voor de renovatie van de gemeentelijke zwembaden. De 36,3 miljoen euro die bij RO/EZ is geïnvesteerd betreft: • 13,1 miljoen euro voor parkeergarages (Cibogaterrein, Damsterdiep) en parkeervoorzieningen, • 12,1 miljoen euro voor allerlei projecten Verkeer en Vervoer (Noord-zuidroute, Transferium Hoogkerk, Zuidelijke ringweg, Berlagebrug, Transferium Haren) • 7,1 miljoen euro investeringen in riolering. • 1,7 miljoen euro aan huisvesting en dienstinvesteringen Over- en onderschrijdingen van kredieten In 2007 zijn kredieten voor een bedrag van in totaal 1,6 miljoen euro overschreden en voor 2,8 miljoen euro onderschreden. De overschrijdingen betreffen voornamelijk een bedrag van 0,9 miljoen euro in de sfeer van onderwijshuisvesting, waar echter lumpsumvergoedingen tegenover staan. 4.4.4

Restantkredieten over te boeken naar 2008

Voor 2007 staat aan het eind van het jaar nog 168,3 miljoen euro open, dat als restantkrediet overgaat naar 2008. DIA HVD MD OCSW SOZAWE RO/EZ Totaal

Bruto 5,0 1,2 2,7 34,0 0,5 124,6 168,3

Bijdragen

0,2 29,2 29,4

De 5,0 miljoen euro die eind 2007 bij de DIA nog open staat betreft voor 4,4 miljoen euro de afwikkeling van allerlei ICT-investeringen en voor 0,4 miljoen euro de afwikkeling van het krediet voor een nieuw belastingsysteem. De 2,7 miljoen euro die bij de MD openstaat betreft 0,7 miljoen euro voor ondergrondse containers en 2,0 miljoen euro voor de afwikkeling van kredieten voor routine investeringen.


232

De 34,0 miljoen euro die bij OCSW open staat betreft voor 8,5 miljoen euro kredieten in sport (aanleg kunstgrasvelden, verbouw sporthal Vinkhuizen, renovatie zwembaden de Parrel en de Papiermolen), voor 23,1 miljoen euro een hele serie restantkredieten voor onderwijshuisvesting (de grootste: 6,0 miljoen euro voor de nieuwbouw VMBO), en 2,0 miljoen euro krediet voor de revitalisering van Stadschouwburg en Oosterpoort. Van de 124,6 miljoen euro openstaande kredieten bij RO/EZ betreft 68,3 miljoen euro restantkredieten voor allerlei Verkeer en Vervoersprojecten. De grootste daarvan: 10,3 miljoen euro voor Transferium Hoogkerk, 23,2 miljoen euro voor de aanpak van de Zuidelijke Ringweg (de Langmangelden) en 20,3 miljoen euro voor de Berlagebrug. 36,9 miljoen euro betreft kredieten voor parkeervoorzieningen, met name voor de parkeergarages op het CiBoGa terrein (6,0 miljoen euro) en het Damsterdiep (28,6 miljoen euro). Verder is er nog 2,3 miljoen euro restantkrediet voor waterwegen en 16,8 miljoen euro voor de afwikkeling van rioleringsinvesteringen. Zoals in de inleiding van deze paragraaf aangegeven komt de toename in de openstaande kredieten van 2006 op 2007 niet zozeer doordat er minder is geïnvesteerd als wel door de toename in de gevoteerde bedragen. In 2007 is voor 58,2 miljoen euro geïnvesteerd, tegenover 54,4 miljoen euro in 2006. Echter in 2007 is voor 104 miljoen euro aan nieuwe kredieten gevoteerd, terwijl in 2006 slechts voor 45 miljoen euro aan kredieten is gevoteerd. 4.4.5 Slot- en nacalculaties Voor grondexploitaties en investeringsprojecten geldt de afspraak dat drie maanden na het financieel gereed komen van het project een slot- c.q. nacalculatie wordt aangeboden aan uw raad. Ten aanzien hiervan kan het volgende worden opgemerkt. OCSW: In december 2007 heeft uw raad de nacalculaties vastgesteld van: • de uitbreiding van Vensterschool Vinkhuizen; • nieuwbouw van de Wende; • verbouw en uitbreiding van de Beijumkorf; • verbouw van het Natuurmuseum; • nieuwbouw van 2 lokalen voor het Praedinius Gymnasium; • vervangende nieuwbouw voor de Leon van Gelder; • aanbouw voor de Annie M.G. Schmidtschool. In 2008 worden de nacalculaties aan uw raad voorgelegd van: • verbouw sportcentrum Kardinge, 1e helft 2008; • verbouw van de Swoaistee, 1e helft 2008; • Kunstgras sportpark Stadspark Velocitas, de 2e helft van 2008; • Honk- en softbalveld Corpus den Hoorn, de 2e helft van 2008; • Servicegebouw recreatiegebied Kardinge, de 2e helft van 2008; • nacalculatie van het schoolgebouw in Gravenburg, voor 1 januari 2009. RO/EZ: In februari 2007 zijn de slotcalculaties vastgesteld van: • Ruskenveen bedrijven; • Westrand Pure. In 2007 zijn de nacalculaties vastgesteld van de volgende maatregelen Verkeer- en vervoer: • Doorstroming Verbindingskanaalzone; • Kruising Korreweg; • Bornholmstraat fietsvoorzieningen; • Lage der AA.


233

De oorspronkelijk in december 2007 aangekondigde slot- en nacalculaties zullen in juni 2008 worden aangeboden aan uw raad. De reden van de verschuiving iin de tijd heeft als belangrijkste oorzaak dat bij een van de projecten de accountantscontrole naar een subsidie nog niet afgerond was. Hierdoor bestond nog een onvoldoende zekerheid over de desbetreffende opbrengsten. Slotcalculaties • Kranenburg bedrijven; • Vinkhuizen-zuid; • Veilingterrein; • Veenweg; • Winschoterdriehoek; • Europaweg benzinestations. Nacalculaties • Doorstromingsmaatregelen Hoendiep; • Doorstromingsmaatregelen Laan Corpus den Hoorn; • Kruising Hoendiep-Westelijke Ringweg; • Stadsbalkon. Verder zullen in 2008 de kredieten voor de rioleringsprojecten 2001 tot en met 2004 worden nagecalculeerd. Milieudienst: De voor het najaar van 2007 aangekondigde nacalculatie van het project ondergrondse containers heeft nog niet plaatsgevonden. De nacalculatie wordt nu in het tweede kwartaal van 2008 aangeboden.


234

4.5

Incidentele baten en lasten

Incidentele baten en lasten In het overzicht hieronder worden de incidentele baten- en lasten groter of gelijk aan 250 duizend euro weergegeven. Indien incidentele lasten worden gecompenseerd door incidentele baten dan worden die niet meegenomen in het overzicht omdat ze dan geen effect hebben op de financiële positie van de gemeente. Voor een nadere invulling van het begrip incidenteel geeft de BBV aan dat het gaat om incidentele baten en lasten die zich maximaal drie jaar voordoen. Een toelichting op deze posten kunt u vinden in hoofdstuk 4.1 financieel beeld. Bedragen x miljoen euro Omschrijving

bedrag Voordelig / nadelig

Nog niet besteed nieuw beleid 2007 en eerder Dividend Essent Dividend BNG Algemene Uitkering Wachtgelden Rente reserves en voorzieningen Mobiliteit Topkader Afwikkeling BTW Compensatiefonds Stelposten Concern Financiën en P&O extra opbrengst OZB incidenteel afwijkingen Facilitaire dienstverlening bijdrage frictiekosten bezuinigingen Nabetalingen levensloopregeling brandweer WVG verstrekkingen en apparaatskosten HV verstrekkingen Nabetaling ABP i.v.m. functieherwaardering Afvalstoffenheffing Straatreiniging Milieubeleid Beheren en Saneren Verkoop voormalig schoolgebouw Sumatralaan Verkoop voormalige welzijnspanden Vrijval kapitaallasten (overig) Stadsmeierrechten Bouwleges Stadsbeheer/onderhoudsbudgetten Watermolen Volkshuisvesting Parkeren Grondzaken Organisatiekosten RO/EZ Grondbank ISV Handhaving Onderhoud sportvelden Bijzondere bijstand Schuldhulpverlening vrijval voorziening wachtgeld en mobiliteit overige goederen en diensten derving inkomsten financieel perspectief 2006-2010 Sozawe

15,2 11,6 2,5 1,1 0,4 1,2 -0,6 1,9 1,2 0,7 0,4 0,3 -0,6 1,7 2,1 -2,7 0,6 0,7 0,4 -0,5 0,4 1,3 0,6 0,5 3,2 1,7 -0,5 1,5 1,6 2,7 -1,1 1,1 -0,6 0,3 0,4 0,8 1,3 0,6 0,3 -0,9

WWB-inkomensdeel

-0,8 N


V V V V V V N V V V V V V V V N V V V N V V V V V V N V V V N V N V V V V V V N

235

Omschrijving overige uitkeringsregelingen vrijval voorziening projectgelden Voorzieningen voor vreemdelingen en azielzoekers financieringsfunctie Totaal Incidentele baten en lasten


bedrag Voordelig / nadelig 0,4 0,6 -0,3 1,1 53,8

V V N V V

236

< rood tussenblad: 5. Balans >


237


238

5.

Balans per 31 december 2007

5.1

Balans

ACTIVA Vaste Activa Immateriële vaste activa -kosten sluiten geldleningen -kosten onderzoek en ontwikkeling Materiële vaste activa -investeringen met economisch nut -investeringen in openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa a. kapitaalverstrekkingen aan: 1. deelnemingen 2. gemeenschappelijke regelingen 3. overige verbonden partijen b. leningen aan: 1. woningbouwcorporaties 2. deelnemingen 3.overige verbonden partijen c. overige langlopende leningen d. overige uitzettingen > 1 jaar e. bijdragen aan activa van derden totaal vaste activa Vlottende activa voorraden a. gronden hulpstoffen 1. niet in expl. genomen bouwgrond 2. gronden hulpstoffen b. onderhanden werk c. gereed product en handelsgoederen d. vooruitbetalingen uitzettingen < 1 jaar a. vorderingen op openbare lichamen b. verstrekte kasgeldleningen c. rc-verhoudingen met niet-fin. instellingen d. overige vorderingen e. overige uitzettingen liquide middelen overlopende activa totaal vlottende activa Totaal Activa


31-12-2006

31-12-2007

594

297

384.037

400.881

96.422

95.551

14.535

14.559

125

125

405.591 52.333 10.538 20.588

375.280 47.004 9.850 17.505

4.685 989.449

4.666 965.718

107.753 284 64.023 1.871 1.777

100.482 246 45.685 1.200 152

20.205 2 8.057 60.089

28.568 59.001 0 47.341

23.005 30.674 317.739

13.690 30.106 326.474

1.307.188

1.292.192

1

2

3

4

5

6

239

PASSIVA Vaste Passiva Eigen vermogen a. reserves - algemene reserve - bestemmingsreserve voor egalisatie tarieven - overige bestemmingsreserves b. rekeningsresultaat 2006/7 voor bestemming Voorzieningen vaste schulden > 1 jaar a. obligatieleningen b. onderhandse leningen van: 1. binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 2. binnenlandse banken en ov. Fin. inst. 3. binnenlandse bedrijven 4. overigen binnenlandse sectoren 5. buitenlandse instellingen c. waarborgsommen totaal vaste passiva Vlottende passiva netto-vlottende schulden < 1 jaar a. kasgeldleningen o/g b. banken girosaldi c. overige schulden overlopende passiva totaal vlottende passiva Totaal Passiva Totaal borg- en garantstellingen


31-12-2006

31-12-2007

27.879 596 111.783 59.270 110.193

39.525 588 123.878 58.119 122.421

44.381 758.268

42.771 722.643

5.058 24.703 911 1.143.069

1.001 19.999 913 1.131.857

7

8 9

10 4.000

11

80.342 83.776 164.118

77.998 78.336 160.335

1.307.188

1.292.192

109.268

101.376

240

5.2

Toelichting op de balans

5.2.1 Immateriële vaste activa bedragen x 1.000 euro

31-12-2006

31-12-2007

594

297

Kosten onderzoek en ontwikkeling

Immateriële vaste activa zijn vaste activa die niet stoffelijk van aard zijn. De immateriële vaste activa bestaan volgens BBV uitsluitend uit kosten voor het sluiten van geldleningen en kosten voor onderzoek en ontwikkeling. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De daling van de immateriële vaste activa wordt veroorzaakt door de reguliere afschrijvingen gedurende het jaar.

5.2.2 Materiële vaste activa Materiële vaste activa


Vermeerderingen

Vermin- Afschrijving Boekwaarde deringen 2007 31-12-2007

Gronden en terreinen

24.951

845

131

780

Woonruimten

613

-

-

174

Bedrijfsgebouwen

229.349

24.936

2.513

9.636

Grond, weg & waterbouw kundige werken

79.309

7.313

1.420

1.143

Vervoersmiddelen

10.634

2.991

530

2.378

Machines apparaten en installaties

30.052

8.386

920

8.523

Totaal overige materiële vaste activa

105.550

19.631

14.987

4.991

84.059 10.717 28.994 105.203

Totaal materiële vaste activa waarvan economisch nut waarvan maatschappelijk nut

480.458 384.037 96.422

64.102 46.078 18.024

20.502 5.515 14.987

27.725 23.817 3.908

496.432 400.881 95.551

24.885 439 242.135 -

Materiële Vaste Activa worden conform het ”Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) 2004” opgenomen in twee gescheiden posten op de balans te weten: • Investeringen met economisch nut. Dit zijn investeringen in goederen die verhandelbaar zijn zoals gebouwen, voertuigen etc.; • Investeringen met maatschappelijk nut. Dit zijn investeringen in goederen die niet verhandelbaar zijn, zoals wegen, straten, bruggen etc. Infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals bv. wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken worden geactiveerd en afgeschreven in 10 - 40 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als


241

integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. Tot 2007 werden de investeringen met betrekking tot de infrastructurele projecten in uitvoering verantwoord onder de balanspost vlottende activa (“onderhanden werk”). Vanaf het verslag jaar 2007 worden de investeringen verantwoord onder investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut. Dit betekent een verschuiving van 2,6 miljoen euro van de balanspost vlottende activa. Voor 4,361 miljoen euro is er aan erfpacht uitgegeven. De uitgifte prijs van de eerste uitgifte geldt als verkrijgingprijs. 5.2.3 Financiële vaste activa Kapitaal verstrekkingen (bedragen x 1.000 euro) Omschrijving


Vermeerdering 2007

Vermindering 2007


- Aandelen NV Essent

3.825

3.825

- Aandelen Waterbedrijf Groningen

2.454

2.454

- Aandelen Martiniplaza BV

5.216

5.216

822

822

- Aandelen kapitaal CNG BV

1.190

1.190

- NV Wonen boven winkels

1.000

1.000

-BNG

- Euroborg

25

24

49

- Airport Eelde

1

1

-Overig

2

2

Totaal deelnemingen

14.535

24

0

14.559

aan overige verbonden partijen - St. t.b.v. kapitaaldeelname in GEMM CV - St. t.b.v. zeggenschap in GEMM Beheer BV

120

120

5

5

aan overige verbonden partijen

125

0

0

125


Uitgeleend 2007

Aflossing 2007


- Gem. woningbouw (tot 1985) - Gem. woningbouw (na 1985) Totaal woningbouwleningen

5.085 400.505 405.591

0 1.163 1.163

793 30.681 31.475

4.292 370.987 375.280

- Martiniplaza BV - Euroborg NV - ESSENT NV (v/h EGD) - NV Waterbedrijf Groningen Totaal deelnemingen

15.915 15.222 3.024 18.171 52.333

1.000 0 0 0 1.000

468 240 3.024 2.596 6.328

16.447 14.982 0 15.575 47.004

- SIG

4.846

0

280

4.566

- Monumentenfonds

1.000

0

0

1.000

771

0

25

746

1.544

0

381

1.163

2.375 10.536

0

688

2.375 9.850

Leningen

- Groninger Museum - ARCG - St. t.b.v. kapitaaldeelname in GEMM CV - Overige verbonden partijen


242


Uitgeleend 2007

Aflossing 2007


- Verpleeghuis Innersdijk - Bejaardenhuizen (Patrimonium & Huismeesters)

4.032

0

143

3.889

2.247

0

177

2.070

- Kinderopvang (st. Kinderopvang)

44

0

44

0

874

0

35

839

- Kunstencentrum Groningen

57

0

28

28

- Zwembad Hoogkerk - Multifunctioneel Centrum Engelbert - Overig (deposito ARCG & subsidie BSD)

243

0

15

228

575

0

24

551

4.334

0

4.084

250

- Lening Koks Herberg

28

0

0

28

- Onderwijshuisvesting

192

17

175

- Instellingen sport en welzijn

547

56

491

14

5

9

427

6.271

Leningen

- Simplon

- Instellingen kunst en cultuur - Stichting stimulering Volkshuisvesting - Groninger Monumenten Fonds NV - Uitstaande leningen cliënten GKB

4.750

- Overig Overige Langlopende leningen derden Totaal geldleningen 2006

1.948

1.000 1.584

872

874

1.000 1.582

66

88

60

94

20.588

2.908

5.990

17.505

489.047

5.072

44.480

449.639

Het BBV geeft een verplichte indeling aan naar bovenstaande onderdelen. De leningen aan de woningbouwcorporaties zijn verstrekt ten behoeve van nieuwbouw en verbeteringsprojecten in de sociale huursector. De leningen zijn door de gemeente aangetrokken op de kapitaalmarkt en onder dezelfde voorwaarden en bepalingen doorgeleend aan de corporaties. De leningen afgesloten voor 1 april 1994 worden gegarandeerd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw.

Bijdragen aan activa van derden


Parkeergarage Westerhaven Stripmuseum

vermeerdering 2007

vermindering 2007

4.223

Boekwaarde 31-12-2007 4.223

462

19

443

5.2.4 Voorraden bedragen x 1.000 euro a. grond en hulpstoffen 1. niet in exploitatie genomen bouwgrond 2. grond en hulpstoffen b. onderhandenwerk c. gereed product en handelsgoederen d. voorruitbetalingen


31-12-2006

31-12-2007

107.753 284 64.023 1.871 1.777

100.482 246 45.685 1.200 152

243

De voorraden grond en hulpstoffen hebben voornamelijk betrekking op grondstoffen, hulpstoffen, halffabricaten en gereed product bij de Dienst Sociale Werkvoorziening Stadspark, Milieudienst en de dienst RO/EZ. Het onderhanden werk heeft voornamelijk betrekking op van in exploitatie genomen bouw grond met daarnaast diverse lopende projecten. Voor specificatie verwijzen wij u naar bijlage 7.6. 5.2.5 Vorderingen en overlopende activa bedragen x 1.000 euro a. vorderingen op openbare lichamen b. verstrekte kasgeldleningen c. rc-verhouding met niet financiële instellingen d. overige vorderingen

31-12-2006 20.205 2 8.057 60.089

31-12-2007 28.568 59.001 0 47.687

31-12-2006 23.005

31-12-2007 13.690

5.2.6 Liquide middelen bedragen x 1.000 euro

Betreft de kas-, banken girosaldi van de diensten. 5.2.7 Eigen vermogen

bedragen x 1.000 euro Algemene Egalisatiereserve Dienst Egalisatiereserve Egalisatiereserve tarieven Overige bestemmingsreserve Totaal reserves

Saldo 31-12-2006

Bestemming resultaat 2006

18.814 9.661 596 111.187 140.256

20.880 12.211 -8 26.088 59.171

Toevoeging Onttrekking 5.292 1.568

16.147 12.754

22.576 29.436

35.972 64.873

Saldo 31-12-2007 28.839 10.686 588 123.879 163.991

De stijging van de reserves wordt voornamelijk verklaard doordat een groot deel van het resultaat 2006 bij bestemming is overgebracht is naar de reserves. Het resultaat over 2007 is nog niet verwerkt. Voor een uitgebreide detaillering en beschrijving van de reserves wordt verwezen naar het verloopoverzicht reserves en voorzieningen opgenomen in bijlage 7.1 van deze Gemeenterekening. bedragen x 1.000 euro rekeningsresultaat voor bestemming

31-12-2006 59.270

31-12-2007 58.169

Betreft het voordelig resultaat over 2007. Voor een specificatie wordt verwezen naar de programmarekening. Via een afzonderlijk voorstel zal de bestemming hiervoor nog door uw raad worden bepaald. 5.2.8 Voorzieningen bedragen x 1.000 euro Saldo 31-12-2006 110.193

Toevoeging 32.430

Onttrekking 17.757

Vrijval 2.445

Saldo 31-12-2007 122.421

Het voorzieningniveau is toegenomen met bijna 12 miljoen euro. De stijging van de voorzieningen wordt voornamelijk verklaard door toevoegingen aan de voorziening WWB-werk conform de meeneemregeling van het Rijk 8,7 miljoen euro, aan de voorziening investeringsbudget Stedelijke vernieuwing 2,8 miljoen euro, de voorziening Openbaar onderwijs 2,5 miljoen euro, de voorziening Openbaar voortgezet onderwijs 1,9 miljoen euro, de voorziening riolering (vervangingsinvesteringen) 1,2 miljoen euro. Voor een uitgebreide detaillering en beschrijving van de reserves wordt verwezen


244

naar het verloopoverzicht reserves en voorzieningen opgenomen in bijlage A van deze Gemeenterekening. 5.2.9 Langlopende schulden A. GELDLENINGEN


Opgenomen 2007

Aflossing Boekwaarde 2007 31-12-2007

3.363 34.728 6.291 44.381

-

37 1.394 179 1.610

3.325 33.334 6.112 42.771

93.690 23.500 339.959 29.500 2.460 710 268.447

41.413

4.311 1.500 46.508 15.632 169 20 9.647

89.379 22.000 293.452 13.868 2.291 690 300.213

758.267

750 42.163

77.787

750 722.643

Overige binnenlandse sectoren - ARCG - Overig Totaal overige binnenlandse sectoren

4.084 1.001 5.085

-

4.084 4.084

1.001 1.001

Buitenlandse instellingen - Berlin-Hannoversche Hypothekenbank AG - Wurttembergische Hypothekenbank AG Totaal buitenlandse instellingen

10.000 14.703 24.703

-

2.500 2.204 4.704

7.500 12.499 19.999

Omschrijving Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeraars - AEGON Asset Management - ING / Nationale Nederlanden - Overig Totaal binnenlandse pensioenfondsen en verzekeraars Binnenlandse banken en ov. financiële instellingen - ABN AMRO Bank NV - Algemene Spaarbank Nederland NV (ASN) - Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) - Rabobank - ING Bank - Nationaal Groenfonds - Nederlandse Waterschaps Bank - St. Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten Totaal binnenlandse banken en ov. financiële instellingen

De langlopende leningen zijn voor 449,6 miljoen euro opgenomen voor uitgezette leningen conform het overzicht financiële activa. Het overige deel bevat consolidatieleningen. De consolidatieleningen hebben betrekking op de financieringsbehoefte in de afgelopen jaren. De leningen die voor diensten/ derden zijn aangetrokken, worden onder nagenoeg dezelfde condities doorgeleend. De rentelast verbonden met alle vaste schulden bedraagt in totaal 40,7 miljoen euro over 2007.


245

WAARBORGSOMMEN - RO/EZ gebruik gemeentegrond - RO/EZ vergunningspas parkeren - RO/EZ overig - MD (benzinepasjes) - OCSW

Boekwaarde 31-12-2006 358 347 20 21 165

Opgenomen 2007

Aflossing 2007 67

40 1 30

Boekwaarde 31-12-2007 291 387 19 21 195

De gemeente vraagt voor diverse werkzaamheden waarborgsommen, die na afloop met de werkelijk gemaakte kosten worden verrekend. Ook wordt bij tijdelijk gebruik van gemeentegrond een waarborgsom verlangd. 5.2.10 Kortlopende schulden Netto vlottende schulden < 1 jaar a. kasgeldleningen b. banken girosaldi c. overige schulden

31-12-2006 0 0 80.344

31-12-2007 4.000 0 77.998

a. Dit zijn de opgenomen kasgeldleningen. b. Betreft de kas, bank en girosaldi van de diensten. c. Hieronder worden de kortlopende schulden aan publiekrechtelijke lichamen, aangegane verplichtingen en crediteuren derden opgenomen. Onder het BBV hoeft dit niet gesplitst op de balans te worden opgenomen. 5.2.11 Overlopende passiva

Overlopende passiva

31-12-2006 83.776

31-12-2007 78.336

Onder de overlopende passiva worden vooruit ontvangen bedragen, nog te ontvangen bedragen, kruisposten, en overige overlopende posten verantwoord.


246

5.2.12 Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Omschrijving St.Huize de Wijert St.verzorgingsfalt Vondellaan St.Hervormd bijz.jeugdwerk Groningen St.Ned.huisvesting Bejaarden St.Ned.huisvesting Bejaarden St.Verenigde Groninger Gasthuizen St.Verzorging & verpleging Maartenshof St.Verzorging & verpleging Maartenshof St.Chr.Verpleeghuis Coendershof St.Chr.Verpleeghuis Coendershof St.Chr.Verpleeghuis Coendershof Garantie aankoop eigen woning Woningaanpassing gehandicapten Garantie Woningverbetering NRF Totaal

Oorspronkelijk bedrag van de geldlening 1.044 2.723

Totaal van de gewone en Nieuwe Restant gewaarborgde buitengewone 31-12-2006 geldleningen aflossing 339 36 359 179

Restant 31-12-2007 303 180

79 2.496 395

6 325 169

2 156 19

4 169 150

2.723

545

68

477

1.702

654

60

594

3.313 908 2.042 1.134

1.275 227 619 430 102.447 138 1.735

116 52 111 62 6.807 31 194

1.159 175 508 368 95.640 107 1.541

18.559

109.268

7.893

101.376

0

Huurovereenkomsten Omschrijving Oosterboog Parkeergarage Westerhaven Parkeergarage Oosterpoort Eendrachtskade Zaagmuldersweg Waagstraat Europaweg Schoolgebouwen Totaal huurverplichtingen


Dienst RO/EZ RO/EZ RO/EZ SoZaWe SoZaWe Bestuursdienst OCSW OCSW

Bedrag per jaar 199 820 58 1.600 175 320 950 500 4.622

einde contract 2019 2030 2011 2011 2008 2010 2018 10 jaar

247


248

6.

Overige gegevens


249


250

6.1

Accountantsverklaring


251


252


253


254

6.2

Toelichting op de jaarrekening algemeen

De balans wordt opgesteld in overeenstemming met het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV), welke op een aantal uitzonderingen na is gebaseerd op de verslaggevingsvoorschriften volgens het burgerlijk wetboek, boek 2, titel 9. Binnen de gemeentebalans heeft eliminatie plaatsgevonden van de onderlinge vorderingen en schulden tussen concern en diensten en diensten onderling, bevoorschotting van voordelige en nadelige exploitatiesaldi en van de interne rekening-courantverhoudingen. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover ze op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen als zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Consolidatiegrondslag In de jaarrekening zijn begrepen de activa, passiva en resultaten van de volgende diensten: • Bestuursdienst • dienst Informatie en Administratie • Dienst Sociale werkvoorziening • Hulpverleningsdienst • Milieudienst • Onderwijs Cultuur Sport Welzijn • Ruimtelijke ordening en economische zaken • Sociale zaken en Werkgelegenheid De onderlinge vorderingen en schulden tussen bovengenoemde diensten zijn geëlimineerd. De deelnemingen zijn niet in de consolidatie betrokken, maar zijn opgenomen onder de financiële vaste activa. 6.2.2 Grondslagen voor waardering en resultaat De waarderingsgrondslagen van de jaarrekening van de Gemeente Groningen zijn in lijn met de BBV en de financiële verordening. Voor waardering wordt uitgegaan van de historische kostprijs tenzij anders vermeld. Activa en passiva worden opgenomen tegen nominale waarde. Kosten en opbrengsten worden verantwoord op basis van het baten en lasten stelsel. Winsten worden alleen in aanmerking genomen als ze gerealiseerd zijn. Verliezen en risico’s die hun oorsprong hebben voor het einde van het boekjaar, worden opgenomen als zij bekend zijn geworden voor opstelling van de jaarcijfers. Immateriële vaste activa De Immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijging- c.q. vervaardigingprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen. Materiële vaste activa De Materiële vaste activa zijn gewaardeerd op basis van verkrijgingprijs verminderd met de afschrijving en, voor zover van toepassing, bijzondere waardeverminderingen. De complexen worden gewaardeerd tegen historische kostprijs of lagere verwachte opbrengstwaarde. Het verwachte negatieve eindresultaat op verliesgevende plannen wordt contant gemaakt en gedekt middels bijdragen uit reserve. Het resultaat op winstgevende complexen wordt op jaarbasis bepaald door het saldo van de negatieve boekwaarde en de nog te maken kosten.

Afschrijven Gemeenterekening 2007

255

Investeringen worden lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Als uitzondering is annuïtaire afschrijving toegestaan voor: • Aanleg rioleringen en parkeergarages (gesloten financieringsstructuur); • Investeringen met specifieke (rijks)regelgeving. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering niet plaatsgevonden. Financiële vaste activa De onder de Financiële vaste activa opgenomen leningen verstrekt aan derden worden gewaardeerd tegen nominale waarden. De belangen in deelnemingen tegen verkrijgingprijs of marktwaarde als deze lager is als de verkrijgingprijs. Onderhanden werken De onderhanden werken zijn gewaardeerd tegen de vermoedelijke opbrengstwaarde (DSW) of tegen verkrijgingprijs van de nog niet voltooide opdrachten, vermindert met de voor deze opdrachten al ontvangen/ gedeclareerde subsidies (RO/EZ). Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs respectievelijk vaste verrekenprijs of marktwaarde als deze lager is dan de verkrijgingprijs. Vorderingen Vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, indien noodzakelijk vermindert met een voorziening voor oninbare bedragen. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en verliezen die zich hebben voorgedaan per balansdatum en waarvan de omvang redelijkerwijs kan worden geschat. De voorzieningen zijn opgenomen tegen nominale of contante waarde. Langlopende schulden Onder de langlopende schulden worden verstaan de schulden met een oorspronkelijke looptijd van één jaar of langer. De langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de oorspronkelijke waarde vermindert met de aflossingen. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Bepalingsgrondslagen resultaat Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Voor zover noodzakelijk zijn ten laste van de exploitatie voorzieningen getroffen voor: • Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang per balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs in te schatten; • Risico’s ter zake van verplichtingen waarvan de omvang redelijkerwijs in te schatten.


256

7.

Bijlagen


257


258

BD

ALGEMENE EGALISATIERESERVE Algemene egalisatiereserve (AER)

MD

BESTEMMINGSRESERVE EGALISATIE TARIEVEN Egalisatie afvalstoffenheffing

Treasury Treasury BD DIA DSW HVD HVD MD OCSW RO/EZ SOZAWE SOZAWE

BD BD BD BD BD BD BD BD BD BD BD BD BD DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA HVD HVD HVD HVD

18.814

20.880

Saldo 31-12 2007

Vrijval

Onttrekking

Toevoeging


Verloopoverzicht reserves en voorzieningen Saldo 01-01 2007

7.1

5.292

16.147

-

28.839

596

8-

-

-

-

588

DIENSTEGALISATIERESERVES Rente egalisatiereserve Egalisatiereserve Treasury Exploitatiereserve BD Dienst egalisatie reserve DIA Algemene reserve DSW Dienstegalisatiereserve HVD Egalisatiereserve WVG Algemene bedrijfsreserve Egalisatiereserve OCSW Algemene reserve bedrijfsvoering ROEZ Egalisatiereserve sozawe Bureau onderzoek

1.750 135 146 658 2.000 328 2.098 1.149 797 130 312 158

2 30 602 4.298 5.486 1.861 68-

56 31 1.476 5 -

2.000 528 4.295 4.396 1.535 -

-

1.750 135 146 658 330 2.184 1.254 800 2.696 643 90

BESTEMMINGSRESERVES OVERIGE Egalisatiereserve BTW-compensatiefonds Afkoopsom EGD / risico GKB Aandelen NV Essent Waterbedrijf Groningen Martiniplaza BV Rechtspositie raadsleden Bestuurlijke vernieuwing Mobiliteit topkader Kosten dualisering Nieuw beleid Microsoftlicenties Stadsmeierrechten Frictiekosten bezuinigingen 07-10 Herwaardering aandelen BNG Bestemmingsreserve dienstresultaten Innovatie tele- en datacommunicatie CIO Research en Development CIO reservering volume-egalisatie Automatisering belastingen Energiefonds Organisatieontwikkeling Klantgerichte publiekshal Uitvoering wet WOZ Verkiezingen Automatiseringsapparatuur WVG Overige bestemde reserves WVG Publieke dienstverlening Arbo

2.2793.055 3.825 2.444 5.216 15 68 653 245 4.599 170 750 216 278 225 50 401 179 50 32 412 285 467 932 38 23

470 7 2420 262.348 160 25.500 756 100100 210-

542 2.972 759 82 75 100 461 155 673 2 1

4.964 3.491 23 5.435 811 318 179 32 873 1.130 -

-

6.2312.536 3.825 2.444 5.216 22 44 673 196 1.512 330 25.500 759 750 161 360 200 250 83 50 230 10 932 40 24


259

Preventie brandweer Bodemsanering Vergunningsverlening/handhaving Duurzaamheid Energiefonds Onderwijshuisvesting Knelpunten instellingen Onderwijskansenbeleid Innovatiebudget Recreatiegebied Kardinge Stimuleringsfonds kinderen -12 Vensterschool Hoogkerk Vensterschool Vinkhuizen Huisvesting Semmelweisstraat Reserve nieuw beleid Sport in Beeld Bouwleges Herwaarderingsreserve erfpachtterreinen Fonds Economische Ontwikkelingen Grondbank Grondzaken Groninger archeologiefonds Kunst op straat Parkeren Stimuleringsfonds VHV Stimuleringsfonds bedrijven Afkoopsommen onderhoud graven Euroborg Reserve nieuw beleid Onderhoud Stadsbeheer Wonen boven winkels Groninger Monumentenfonds Stadsmeierrechten ISV BWS Gemeentegaranties Meerstad Minimabeleid Minimabeleid (GKB) WWB-inkomen (voorheen FWI) Agenda voor de toekomst ICT innovatief NPF Chronische zieken en gehandicapten Kinderopvang Totaal reserves


109 5.822 129 4.361 10 333 219 1.698 297 506 298 285 2.362 389 1.335 36 2.427 24.254 13 395 3.387 6.291 143 1.802 9.868 2.281 221 1.000 1.075 558 1.262 342 8.600 702 258 4.246 948 42 31 378 124 140.256

3 26 596 1.371511 2 2.678106 67 4511.541336 705511.0701.892 2944 470 3 25 110 74 583 59.171

3 2.085 3 3.000 179 50 2.725 6 66 4.992 1 62 53 2.610 75 440 78 31 232 17 73 1 1 44 -

3.619 35 675 43 640 49 19 22 35 935 528 4.675 170 57 61 181 501 67 4.579 948 950 -

-

29.509

64.946

-

Saldo 31-12 2007

Vrijval

Onttrekking

Toevoeging


Saldo 01-01 2007 HVD MD MD MD MD OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE

112 4.291 97 3.000 179 3.712 10 290 219 1.058 248 487 276 250 1.477 3.321 395 3619 2.495 21.893 50405 2.875 4.812 298 1.785 9.317 3.821 1.612 1.000 1.121 535 2.172 423 56 8.832 829 258 18643 32 55 124 163.990

260

HVD HVD HVD HVD HVD HVD HVD HVD HVD HVD MD MD MD MD MD OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW

Voorzieningen Rentelasten lening Bestuursdienst Nadelig saldo Zodiak Stimuleringsfonds inzetbaarheid Flankerend beleid Onderhoud gebouwen Grote Stedenbeleid III Pensioenen wethouders Gronet II Verzekeringen Onderhoud gebouwen Wachtgeld verplichting Risico FINN Thermiek BV Personeel Sluiting Grafisch bedrijf Herindicatie 2004/2005 Verandering Management Ambulancedienst Groot onderhoud Sontweg Groot onderhoud Hanzeplein Vergoeding overdracht hardware CIO Functiewaardering Aanvaardbare kosten ambulancedienst (RAK) Opbrengstresultaten ambulancedienst Aanbesteding vervoer Groot onderhoud Vinkhuizen Dubieuze debiteuren Frictie centrum indicatiestelling zorg (CIZ) Afbouw indicatieadvisering GSB-gelden Overuren brandweer a.g.v. arbeidstijdenbesluit Voorziening aanbesteding WMO-HV Voorziening versterkt pensioen brandweer Groot onderhoud gebouwen Sanering Beckerweg Bodemsanering Lodewijkstraat Klimaatplan Concernloket Openbaar basisonderwijs Openbaar (voortgezet) speciaal onderwijs Openbaar voortgezet onderwijs Openbaar voortgezet onderwijs herwaardering Kinderopvang Legaat Andrea Elkenbracht Legaat Henke Veldhuis Onderhoud vensterscholen Onderhoud gymnastieklokalen


49 1.393 1.681 1.240 285 203 60 325 795 18 60 18 4 75 100 25 2.355 343 300 234 90 2.142-

-

1 681 50 139 300 20 641 257 400 178 150 75 1135 -

10 228 731 69 113 722 32 308 6 2 18 75 100 25 212 91 80 180 90

95 -

-

Saldo 31-12 2007

Vrijval

Onttrekking

Toevoeging


Saldo 01-01 2007 Treasury BD BD BD BD BD BD DIA DIA DIA DIA DSW DSW DSW DSW DSW DSW DSW HVD HVD HVD HVD HVD HVD

40 1.165 1.536 1.171 50 311 503 80 244 1.020 110 54 16 164 150 75 2.143 241 255 54 2.142-

87 60 26

-

68 110 -

64 8 2

-

91 162 24

250 182 47

-

135 32

135 -

182 -

250 79

-

51 150 121 256 182 128 2.450 1.876

270 85 690 103 593 1.128 165

150 -

270 1.436 1.217 690 191 4.353 3.783 11.313 273 110 209 2 634 58

-

5 -

101 58

-

51 150 1.557 1.388 120 128 6.803 3.190 12.061 108 110 214 2 533 -

261

RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE

Groot onderhoud OP/SB Groot onderhoud Kardinge Onderhoud Muziekschool ADV sparen Wachtgeld voormalig personeel CBK Vervolgaanpak Antillianen en Arubanen Rijksbijdragen BDU 2005-2009 - via balans Wachtgeld ex personeel WING Onderhoud museum Besluit woninggebonden subsidies Slibsanering Fin. verplichtingen personeel buitenbezittingen Groot onderhoud Zuiderdiep Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Stadsmeierrechten Liquidatieoverschot BWS Geluidsreducerend asfalt Openbaar vervoer RGSHG RGSVH 1987 Volkshuisvesting Riolering (vervangingsinvesteringen) Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing II Grote Steden Beleid III Teerhoudend asfalt granulaat (TAG) Van Stadslicht Woningbouwaccelerator Wachtgeldverplichtingen intern Gestuurde mobiliteit Spaarverlof AvdT Schuldhulpverlening Bedrijfsverzamelgebouw AvdT Beijum-Oost Implementatiekosten WIK Oudkomers AvdT aansluiting SZW en zorg AvdT MJD Allochtonen AvdT Groningen@Work AvdT Preventie Trajectuitgaven AvdT Work Development AvdT kansen zien benutten AvdT GeldZ-Schuldpreventie Biba Bon Biba Bon Samenloop inburgering en re-integratie Regionalisering Sociale Recherche Hoogwaardig handhaven ESF Equal LZWJK Min Jus Nieuwkomers MinSZW Waterproof SZW IPW Meedoen Voorziening WWB-Werk G@W Voorz.onderh.gebouwen VZ st WW verm per


584 49 100 203 289 60 3.142 882 93 832 2.694 1.000 15 261 13.105 164 222 378 3.117 14 236 2.198 6.949 12.921 915 1.128 100 280 300 41 41 47 1.542 52 15 321 22 5 3 64 3 1.552 44 124 18.936 48 138 466

-

815 1.522 274 2.665 465 1

584 49 14 52 49 15 1.997 -

200 934 468 21 166 108 60 1.167 2.798 615 287 100 42 430 100 8.668 69 -

144 3.973 123 57 11 24 299 1.071 182 176 12 620 84 27 8 1 1 44 115 390 8 265

-

Saldo 31-12 2007

Vrijval

Onttrekking

Toevoeging


Saldo 01-01 2007 OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW RO/EZ RO/EZ RO/EZ RO/EZ

162 16

100 189 237 11 3.795 2.404 93 1.091 3.362 1.465

412 104 300 624 22 201

317 10.066 220 120 544 3.168 3 212 2.258 8.116 15.719 1.231 344 18 41 29 47 922 10 15 100 105 3 56 2 1.551 9 27.214 40 207 -

-

262

AvdT monitor kst. Baten ESF op weg naar werk ESF Bouw en Zorg NPF Verbindende schakel TS-SHV Pilot NO-Risk polis Groningen Werkt Implementatie Wet Inburgering Wet Inburgering ESF Groningen@Work Totaal voorzieningen


Saldo 31-12 2007

Vrijval

Onttrekking

Toevoeging


Saldo 01-01 2007 SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE SOZAWE

7 553 120 156 529 71 10 350 -

-

65 1.763 147

7 8 9 156 352 62 167 105

177 -

545 111 71 13 183 1.763 42

110.193

-

32.430

17.757

2.445

122.421

263

7.2

Toelichting reserves en voorzieningen

Reserves Naam

Doel

Concern Treasury Rente egalisatiereserve Opvangen renteschommelingen

Egalisatiereserve Treasury

BSD Algemene egalisatiereserve (AER)

Opvangen schommelingen in bedrijfsvoering, toekomstige investeringen en activiteiten ter versterking van de treasuryfunctie

Maximale omvang

1.750

135

a) Het opvangen van niet beïnvloedbare afwijkingen in de overheidsector. b) Het opvangen van excessieve risico's; ook vanuit de bedrijvensector. Het egaliseren van rekeningsverschillen in de Bestuursdienstexploitatie

12.000

Egalisatiereserve BTWcompensatiefonds

Het opvangen van het exploitatienadeel in de komende jaren.

-

Afkoopsom EGD / risico GKB

Compensatie voor wegvallen van de nominale afdracht van het EGG vanaf 1992. Onttrekking voor het afboeken van geactiveerde tekorten bij de dienst ROEZ in 2004.

-

Aandelen NV Essent

Tegenwaarde ontvangen aandelen EGD bij overgang EGG naar EGD (herwaardering).

-

Waterbedrijf Groningen

Herwaardering van de aandelen van het GWG

-

Martiniplaza BV

Herwaardering van de aandelen van de Martiniplaza BV

-

Exploitatiereserve BD


167

Stand ultimo 2007

Beoordeling niveau/ toelichting mutaties

1.750 De reserve is voldoende van omvang en zit op het vastgestelde maximum niveau. 135 De reserve is voldoende van omvang en zit op het vastgestelde maximum niveau.

28.839 De AER bevindt zich boven het gewenste niveau van 12 miljoen euro. Rekening houdend met de nog bestaande claims ten aanzien van de AER ligt het niveau nog ruim 2 miljoen hoger. 146 De voorgenomen dekking van de frictiekosten en de FPU-lasten zijn, na besluitvorming door uw raad teruggedraaid en betaald uit de exploitatie. -6.231 De reserve is van onvoldoende omvang. Er wordt een bestemmingsvoorstel gedaan ter hoogte van het verschil tussen het berekende en werkelijke exploitatieresultaat 2.536 De hoogte van de reserve correspondeert met het op te vangen budgettair effect door het wegvallen van de nominale afdracht van het EGG in het meerjarenbeeld. Jaarlijks wordt de vrijval toegevoegd van rente en afschrijving als gevolg van de afboeking van geactiveerde tekorten van RO/EZ. 3.825 Reserve is op peil. Intrinsieke waarde van 50 aandelen EGD van 77 duizend euro gebaseerd op de gekapitaliseerde overdrachtswaarde van het verkochte Gemeentelijk Energiebedrijf is volledig gedekt. 2.444 Reserve is op peil. Uit toetsing van de actuele waarde blijkt dat er geen aanleiding is om de boekwaarde te wijzigen. 5.216 Reserve is op peil. Uit toetsing van de actuele waarde blijkt dat er geen aanleiding is om de boekwaarde te wijzigen.

264

Maximale omvang

Naam

Doel

Rechtspositie raadsleden

Verbetering van de rechtspositie van raadsleden (RB: 14-06-1995, nr. 12).

-

Bestuurlijke vernieuwing

Verhoging van participatiegraad van burgers en (daardoor) versterking van het democratisch gehalte van de lokale samenleving. - Verbetering van kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en terugdringing bureaucratie. Financiële buffer voor het opvangen van kosten van loopbaanbeleid en mobiliteit van het topkader, die de afzonderlijke dienstbegrotingen te boven gaan.

-

Kosten dualisering

Het afdekken van incidentele lasten vanaf 2003 over de gewenste ondersteuning voor de raad (raadsgriffie) als gevolg van de invoering van het dualisme.

-

Nieuw beleid

De door uw raad vastgestelde maar in afwachting van definitieve planvorming nog niet naar diensten overgehevelde nieuw beleidsgelden apart van de AER zichtbaar houden.

-

Microsoftlicenties

In verband met mogelijke invoering van open source wordt het contract met Microsoft niet verlengd. De besparing wordt toegevoegd aan de reserve en dient als dekking als later alsnog een licentie met Microsoft afgesloten moet worden.

1.300

Stadsmeierrechten

In de reserve is de afkoopsom Stadsmeierrechten van 25,5 miljoen euro gestort. Hieruit worden door uw raad per dienstjaar vastgestelde bestedingsvoorstellen gefinancierd.

-

Frictiekosten bezuinigingen 07-10

Bij raadsbesluit van 19 december 2007 is deze reserve ingesteld. Doel is hieruit incidentele kosten te betalen die voortvloeien uit vastgestelde maatregelen van de bezuinigingstaakstelling 2007-2010.

-

Mobiliteit topkader


-

Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 22 Kosten van opleiding, kinderopvang en ziektekosten voor raadsleden lopen via de exploitatie. De reserve is alleen voor arbeidsbemiddeling en heeft inmiddels weer de afgesproken omvang. In 2007 is er in beperkte mate beroep gedaan op de hiervoor bestemde budgetten, waardoor de omvang onaangetast blijft. 44 De reserve is van voldoende omvang. Er staat geen referendum op het programma.

673 De omvang is op basis van gestelde richtlijnen voldoende. De bijdrage van diensten is 15% van de relevante loonsom van het management. Het verschil tussen deze bijdrage en de verstrekte bedragen wordt jaarlijks aan de reserve onttrokken cq toegevoegd. 196 De rente + afschrijvingen m.b.t. de investeringen 'inrichting fractiekamers & digitale voorzieningen raadszaal' komen ten laste van deze reserve. In 2008 worden nog enkele aanpassingen in de raadszaal verricht. De reserve is van voldoende omvang. 1.512 Door uw raad is vastgesteld welke projecten uit de reserve Nieuw Beleid gefinancierd dienen te worden. De omvang van de reserve komt daarmee overeen. Derhalve is de reserve van voldoende omvang. 330 Voor de jaarlijkse besparing in het meerjarenbeeld van 248 duizend euro zal samen met het exploitatieresultaat over 2007 een bestemmingsvoorstel worden gedaan. Uiteindelijk dient de reserve een omvang van 1,3 miljoen euro te hebben. 25.500 uw raad heeft een bestedingsplan voor de jaren 2008 t/m 2012 vastgesteld. De omvang van de reserve komt daarmee overeen en is dus voldoende. 759 Gestort en beschikbaar is het bedrag van al in 2007 gerealiseerde bezuinigingen die pas vanaf 2008 ingeboekt hoeven te worden. Volgens de huidige inzichten is het beschikbare bedrag voldoende om aanloopverliezen te kunnen betalen.

265

Naam DIA Dienst egalisatie reserve DIA Herwaardering aandelen BNG Bestemmingsreserve dienstresultaten

Innovatie tele- en datacommunicatie CIO Research en Development CIO reservering volume-egalisatie Automatisering belastingen Energiefonds

Organisatieontwikkeling Klantgerichte publiekshal

Uitvoering wet WOZ

Verkiezingen

Doel

Opvangen van schommelingen in dienstresultaten. Herwaardering van de nominale waarde van aandelen BNG. Aanpassingen van het voorzieningenniveau van de dienst voor Vorming en Opleiding en BVG. Tijdig kunnen inspelen op technologische ontwikkelingen van de telecommunicatie voorzieningen. Kunnen inspelen op technologische ontwikkelingen van de ICT voorzieningen. Buffer voor het opvangen van omzetschommelingen. Vervanging van de belastingsystemen. Het bevorderen van maatregelen die tot doel hebben het verminderen van energieverbruik en bevorderen van het toepassen van duurzame energie. Ontwikkelen en implementeren van een herziene visie van de organisatie en haar doelen. Aanpassen van de publiekshal wegens invoering afgifte parkeervergunningen en invoering nieuwe generatie reisdocumenten. Egalisatie projectkosten hertaxatie in het kader van project naar procesmatig werken. Egalisatie van de kosten van verkiezingen.

HVD Dienstegalisatiereserve Egalisatie schommelingen in HVD bedrijfsvoering.


Maximale omvang

685

Stand ultimo 2007


658

N.v.t.

750 Toereikend, geen vrijval mogelijk

N.v.t.

161 Toereikend

N.v.t.

360 Toereikend. Mutatie is geraamde dotatie 2007

250

200 Toereikend

250

250 Toereikend

N.v.t. N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

170-340

83 Toereikend. Restant wordt in 2008 benut 0 In 2007 overgeheveld naar de Milieudienst

50 gelet op het vervolgprogramma org. Ontwikkeling zal het resterende bedrag zeker benodigd zijn in 2008 0 Bestemmingsreserve is ingezet t.b.v. additionele activiteiten in het kader van de verbouw Prefectenhof cf. raadsnota en is opgeheven in 2007. 0 De geraamde onttrekking in verband met waarderen is in 2007 toereikend geweest. 230 Niveau voldoende

330 Wanneer het voorstel voor resultaatbestemming 2007 wordt gehonoreerd, wordt 12 duizend euro aan de reserve onttrokken voor het (vooralsnog) opvangen van het resultaat op de activiteiten voor ten Boer (N 12) en het afdekken van het overig nadelig dienstresultaat. Na resultaatverwerking bedraagt de egalisatiereserve dan 289 duizend euro. De door de raad vastgestelde norm voor de gewenste omvang van de reserve is 170 tot 340 duizend euro. Deze norm is echter gedateerd. In het licht van de ontwikkelingen waarmee de HVD wordt geconfronteerd is een minimale omvang van 0,5 miljoen euro gewenst. Aanpassing van de streefwaarde is een beslissing van de raad.

266

Naam

Doel

Egalisatiereserve WVG

Buffer voor het opvangen van schommelingen bij de uitvoering van de WVG.

Automatiseringsappara Reserve voor vervanging VGStuur WVG systeem voor de uitvoering van de WVG en voor aanpassingen van het maatwerk i.v.m. veranderingen in weten regelgeving

Maximale omvang 1.361

1.460

Overige bestemde reserves WVG

Diverse raadsbesluiten over inzet van WVG-middelen.

Afhankelij k van besluiten van de raad

Publieke dienstverlening

Financiering activiteiten in kader van publieke dienstverlening, als onderdeel van concernondermingsplan “van bolwerk naar netwerk”.

100


Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 2.184 De reserve die in de loop der jaren is opgebouwd voor het afdekken van schommelingen in de WVGverstrekkingen en –apparaatskosten bedraagt per 31-12-07 2,2 miljoen euro. Het voordelig resultaat op apparaats- en programakosten voor WVG en HV over 2007 bedraagt 3,6 miljoen euro. Dit bedrag wordt voor 0,7 miljoen euro positief beïnvloed door een claim op het ministerie van VWS betreffende de uitvoeringskosten op de WMO HVtaken. Het resultaat wordt gereserveerd om (een deel van) de claim op het ministerie van VWS af te dekken. Voor 2007 tot en met 2010 voorzien we namelijk een tekort op de uitvoeringskosten van ongeveer 1 miljoen euro per jaar. Zo hebben we in 2010 al een ‘claim’ van 3 miljoen euro opgebouwd. 10 In 2007 heeft de financiële aftwikkeling van de boekwaarde van VIA en van de invoeringskosten van GWS4All plaatsgevonden. De afdekking van de boekwaarde per 1-1-07 alsmede de afdekking van de kosten die nog in 2007 zijn gemaakt, heeft binnen de beschikbare middelen plaatsgevonden. Aan het eind van 2007 resteert een klein bedrag van 10 duizend euro. Oorzaak hiervan is dat voor onttrekking van dit bedrag in 2007 geen begrotingswijziging was vastgesteld. Het bedrag kan in 2008 ten gunste van de exploitatie worden gebracht. 932 Het betreft de bijdrage aan de nieuwbouw van 30 aangepaste woningen op het CiBoGa-terrein. Hiervoor zijn toezeggingen gedaan aan de initiatiefgroep Schots en scheef. Deze groep bestaat o.m. uit een aantal zwaar lichamelijk gehandicapte toekomstige bewoners. De gedane toezeggingen zijn ter grootte van het gereserveerde bedrag. 40 Uit de reserve worden de kosten van de coördinator publieke dienstverlening vergoed. Medio 2007 heeft deze functionaris de dient verlaten. Tot dan was voor zijn kosten alternatieve dekking. Daarom hoefde in 2007 geen beroep de reserve te worden gedaan. In 2008 zal naar verwachting wel een beroep op de reserve noodzakelijk zijn.

267

Maximale omvang

Naam

Doel

Arbo

Bekostiging van arbo-onderzoeken en beperkte arbo-voorzieningen door de HVD-arbo-coördinator.

25

Preventie brandweer

Uitbreiding gebruik applicatie RO/EZ bij HVD en milieudienst t.b.v. verbeteren brandveiligheid (272 duizend euro) en externe ondersteuning bij opstellen plan van aanpak brandveiligheid (57 duizend euro).

329

Opvangen en beheersbaar houden van bedrijfsrisico’s ten behoeve van de activiteiten van de Milieudienst, niet zijnde de activiteiten die gefinancierd worden uit de afvalstoffenheffing.

1.340

Egalisatie afvalstoffenheffing

Het opvangen van prijsschommelingen in het tarief van de afvalstoffenheffing. Voeding: overdekking van meer dan 100% in enig jaar van de afvalstoffenheffing als mede vrijval bij de Milieuboulevard.

Bodemsanering

Bestemd voor de kosten van bodemsaneringen die niet uit andere bronnen gefinancierd kunnen worden. Daarnaast is deze reserve specifiek bestemd voor het afdekken van eventuele schadeclaims betreffende in het verleden door de gemeente uitgegeven vervuilde grond, alsmede claims van het rijk in verband met ongerechtvaardigde

10% v/d begrote exploitatiel asten van inzameling huishoudel ijk afval (2.124 duizend euro) -

MD Algemene bedrijfsreserve


Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 24 Uit deze reserve worden kleinere arbo-investeringen n.a.v. onderzoek door de arbo-coördinator gefinancierd. 112 Het resterend bedrag per 31-12-07 is noodzakelijk voor het mobiel toegankelijk maken van gemeentelijke gegevens ten behoeve van vooral preventieve handhavingstaken. Hiervoor wordt in een samenwerking tussen de gemeente Groningen en de firma Centric een applicatie ontwikkeld. Het ontwikkelen testtraject heeft door diverse problemen een behoorlijke vertraging opgelopen. Afronding wordt nu in de loop van 2008 verwacht. Dan zal ook duidelijk moeten worden of de applicatie wel of niet breder zal worden ingezet. Onder aftrek van een subsidie uit het landelijk programma Handhaving op niveau ad 40 duziend euro bedragen de kosten van de pilot ten laste van de reserve 10 duizend euro. Bij succesvol verloop van de pilot zullen er voor een grotere gebruikersgroep mobiele apparaten aangeschaft moeten worden. De rest van de reserve is bestemd voor deze aanschaf, alsmede voor de dekking van interne projectleiding door de CIO. 1.254 De toevoeging betreft de rente (31 duizend euro). De onttrekking bestaat uit het begrote tekort (109 duizend euro).Naar verwachting zal de MD Vennootschapsbel. moeten gaan betalen voor de commerciële activiteiten. De maximale omvang willen wij verhogen tot 1.804 duizend euro. 588 Onttrekking 8 tekort rekening 2006. De berekende maximale omvang bedraagt 2.124. Op basis van toekomstige ontwikkelingen is het onzeker of het huidige niveau van de egalisatiereserve toereikend is.

4.291 Toevoegingen begroot (427 duizend euro), rente (157 duizend euro) en Vrom inzake ongerechtvaardigde verrijking (1,5 miljoen euro). Onttrekkingen begroot (115 duizend euro) Vrom inzake ongerechtvaardigde verrijking (1,5 miljoen euro) en financiering Europapark (2 miljoen euro). Bestemmingsvoorstel om

268

Naam

Doel

Maximale omvang

verrijking en de slibsanering.

Vergunningsverlening/ Opvangen tekorten bij de handhaving vergunning verlening en handhaving in komende jaren als gevolg van extra inzet om het zogenaamde "gezond verstand scenario" te kunnen uitvoeren. Duurzaamheid Voor de jaren 2007-2010 wordt deze bestemmingsreserve ingezet voor de uitvoering van het de door de raad goedgekeurde Duurzaamheidsprogramma, inclusief het projecten plan.

Energiefonds

OCSW Egalisatiereserve OCSW

Bestemmingsreserve voor de uitvoering van het energie project. Deze reserve is overgeheveld van de DIA naar de Milieudienst. Egalisatie van dienstresultaten van OCSW.

Beoordeling niveau/ toelichting mutaties 580 duizend euro te onttrekken aan de reserve ter dekking van de door de MD betaalde bijdrage aan Provincie en Noorderzijlvest voor sanering rioolpersleiding

250

-

-

800 - 1.600

Onderwijshuisvesting

Opvangen van risico's en het mogelijk maken van toekomstige investeringen. De voeding vindt plaats door incidentele overschotten en door verkoop gebouwen.

1.000 5.000

Knelpunten instellingen

Dekking onvoorziene knelpunten bij gesubsidieerde instellingen.

600

Onderwijskansenbeleid

Opvang schommelingen in noodzakelijk uitgavenniveau voor het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid.

-

Innovatiebudget

Buffer voor onderwijsvernieuwingsbeleid van de lokale overheid, waar als regel geen sprake is van structurele

-


Stand ultimo 2007

97 De begrote onttrekking van 35 duizend euro heeft plaatsgevonden De toevoeging van de rente (3 duizend euro) .

3.000 In december 2007 heeft de Raad ingestemd met het vormen van deze reserve. In 2007 hebben wij 3 miljoen euro ontvangen voor Duurzaamheid. Uit de reserve worden projecten gefinancierd die bijdragen om te komen tot een energie neutrale stad Het betreft ongeveer 200 projecten. 179 Deze reserve is bedoeld om onderzoeken van energiebesparing bij gemeentelijke gebouwen te financieren. 800 Evenals afgelopen jaar is het niveau onvoldoende. Kortheidshalve verwijzen we naar de toelichting op het weerstandsvermogen. Het tekort op het weerstandsvermogen bedraagt afgerond 674 duizend euro. 3.712 De onttrekkingen in 2007 hebben voor 500 duizend euro betrekking op de uitvoering van het programma onderwijshuisvesting 2007 en voor 175 duizend euro op aanpassingen bij VMBO-scholen. Het niveau van de reserve is onvoldoende op basis van het toekomstige ambitieniveau op het gebied van onderwijshuisvesting. In 2008 komen wij met een strategische verkenning financiering onderwijshuisvesting waarin de financiële positie voor onderwijshuisvesting wordt toegelicht en scenario’s worden uitgewerkt. 10

290 Voldoende gelet op planvorming. De onttrekking in 2007 ad 43 duizend euro is gepleegd ter dekking van de kosten die zijn gemaakt voor de totstandkoming van de Lokaal Educatieve Agenda. 219 Voldoende. Momenteel liggen er geen voorstellen die ten laste van deze reserve gebracht kunnen worden.

269

Naam

Doel

Maximale omvang

Stand ultimo 2007


financiering. Recreatiegebied Kardinge

Overloop gedurende een aantal jaren van beschikbare gelden voor de aanleg van het recreatiegebied Kardinge.

Stimuleringsfonds kinderen -12

De reserve is bedoeld voor overgangsregelingen voor gebruikers van subsidieplaatsen die buiten de werking van de Wet Kinderopvang vallen.

297

Vensterschool Hoogkerk

Dekking kapitaallast uitbreiding vensterschool Hoogkerk.

544


2.300

1.058 Deze reserve is voor toekomstige uitgaven voor inrichtingsplan van het recreatiegebied Kardinge. Op basis van het ontwikkelingsplan Kardinge heeft de gemeente een inspanningsverplichting ten aanzien van de verwerving van nieuwe gronden over de periode 20032018. De maximale omvang is gebaseerd op de verwerving van nieuwe gronden en uitvoering van maatregelen opgenomen in het inrichtingsplan Intensieve gebruikszone Kardinge. In het vastgestelde Ontwikkelingsplan Recreatiegebied Kardinge is bepaald dat de inspanningsverplichting ten aanzien van verwerving van nieuwe gronden ad 1,25 miljoen gedekt dient te worden uit deze reserve. Verder dient nog een stedenbouwkundig plan te worden ontwikkeld. Deze reserve is tevens bedoeld voor maatregelen die uit dit plan voortvloeien. In 2007 is aan deze reserve 610 duizend euro onttrokken als tijdelijke dekking voor de herstructurering van de sportparken Parrel en Noorden. Deze tijdelijke dekking zal in 2008 worden hersteld in verband met definitief uitsluitsel van de belastingdienst inzake het sportbesluit. Verder wordt voor een periode van 10 jaar een bedrag van 30 duizend euro per jaar ingezet ter dekking van de investering in het servicegebouw. 248 Niveau voldoende op basis van door de raad vastgesteld bestedingsplan voor de jaren 20072010. In 2007 is een bedrag van 49 duizend euro op grond van raadsbesluit aan deze reserve onttrokken. 487 In deze jaarrekening is een aantal beklemde reserves opgenomen. Deze reserves zijn op basis van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) ingesteld teneinde de kapitaallasten van de investeringen te dekken. Het niveau is voldoende om de kapitaallasten te dekken. Het gaat in deze jaarrekening om de volgende reserves:

270

Maximale omvang

Naam

Doel

Vensterschool Vinkhuizen

Dekking kapitaallast uitbreiding vensterschool Vinkhuizen.

320

Huisvesting Semmelweisstraat

Dekking kapitaallast tijdelijke huisvesting buurten speeltuinvereniging Corpus den Hoorn aan de Semmelweisstraat.

285

Reserve nieuw beleid

Nieuwbeleidsmiddelen die voor aankomende jaren beschikbaar is gesteld zijn in deze reserve opgenomen.

-

Sport in Beeld

Dekking kapitaallasten investeringen Sport in Beeld

-

De dienstegalisatiereserve is bedoeld voor het opvangen van schommelingen in dienstresultaten. In het kader van zelfbeheer moeten diensten zelf beïnvloedbare voor- en nadelen opvangen.

3.600

RO/EZ Egalisatiereserve dienst


Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 276 In deze jaarrekening is een aantal beklemde reserves opgenomen. Deze reserves zijn op basis van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) ingesteld teneinde de kapitaallasten van de investeringen te dekken. Het niveau is voldoende om de kapitaallasten te dekken. Het gaat in deze jaarrekening om de volgende reserves: 250 In deze jaarrekening is een aantal beklemde reserves opgenomen. Deze reserves zijn op basis van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) ingesteld teneinde de kapitaallasten van de investeringen te dekken. Het niveau is voldoende om de kapitaallasten te dekken. Het gaat in deze jaarrekening om de volgende reserves: 1.477 De reserve nieuw beleid bedroeg bij aanvang van het jaar 2007 een bedrag van 2,362 miljoen euro. De op grond van raadsbesluiten doorgevoerde mutaties bedragen 885 duizend euro. Het resterende bedrag ad 1,477 miljoen euro betreft: - Ombouw frictiekosten openbare bibliotheek 1 miljoen euro - Bezoekerscentrum Beijum 320 duizend euro - Taakstelling Simplon 82 duizend euro - De Steeg 25 duizend euro - Volksfeesten 50 duizend euro 3.321 In deze jaarrekening is een aantal beklemde reserves opgenomen. Deze reserves zijn op basis van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) ingesteld teneinde de kapitaallasten van de investeringen te dekken. Het niveau is voldoende om de kapitaallasten te dekken. Het gaat in deze jaarrekening om de volgende reserves: 2.696 Het dienstresultaat bedraagt 123 duizend euro nadelig. Per saldo resteert na verrekening van dit resultaat ruim 2,5 miljoen euro in de reserve.

271

Naam

Doel

Bouwleges

De bestemmingsreserve Bouwleges is bedoeld om risico’s voor tegenvallende inkomsten op te kunnen vangen. Voeding vindt plaats uit de bouwleges.

Maximale omvang 907

Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 395 De reserve heeft de maximale omvang nog niet bereikt. Het resultaat bouwleges bedraagt 3,3 miljoen euro.

Herwaarderingsreserve In 1998 heeft er een herwaardering erfpachtterreinen plaatsgevonden van het erfpachtterrein Zaagmuldersweg (stadion FC Groningen), in verband met de toekomstige verplaatsing van FC Groningen naar de Euroborg. Op het moment dat het terrein aan de Zaagmuldersweg in ontwikkeling wordt genomen, zal het bedrag weer worden teruggestort in de bestemmingsreserve Grondzaken. Fonds Economische De middelen worden breed ingezet Ontwikkelingen ter stimulering van de economische ontwikkelingen in de stad. De bestemmingsreserve wordt gebruikt om de overschotten of tekorten in een jaar te egaliseren.

-

-36 In 2006 abusievelijk onjuist afgewikkeld. Een te hoog bedrag is ten laste van deze reserve t.g.v. grondzaken geboekt. We stellen voor om dit bij de bestemming van het resultaat te corrigeren. De reserve is formeel al bij de jaarrekening 2006 opgeheven.

-

Grondbank

-

19 Jaarlijks wordt dit fonds gevoed door middel van een concernbijdrage gevoed en wordt er een programma opgesteld waar de gelden aan worden besteed. Na toevoeging van het rekeningresultaat 2007 van 100 duizend euro is de reserve toereikend om het programma 2008 te kunnen financieren. 2.495 Naast de rente is in het rekeningresultaat 2006 verwerkt ten gunste van deze reserve.

Grondzaken

Groninger archeologiefonds

Vanaf verslagjaar 2000 is besloten om de 10% opslag (circa 2 jaar rentelasten) over gronden zonder rentebijboeking, die gebruikt wordt ter financiering van de grondbankaankopen, afzonderlijk op de balans te presenteren. Vormen van een toereikende buffer voor het opvangen van exploitatieschommelingen op de grondexploitaties in de stadsuitleggebieden.

Deze reserve is bedoeld om grote en kostbare archeologische onderzoeken te kunnen bekostigen.


Minimaal 33.900 (incl. grondbank )

-

21.893 Met behulp van de boxenrisico methode is het benodigde weerstandsvermogen voor grondzaken becijferd op 68 miljoen euro. Per 31 december 2007 bedraagt het geprognosticeerde weerstandsvermogen 38 miljoen euro. Dit bedrag is inclusief 9 miljoen euro aan nieuw beleidsgelden 2008-2009. Derhalve een tekort van 30 miljoen euro. -50 De reserve is niet op niveau en heeft ultimo 2007 zelfs een negatieve stand. Dit onttrekking van 170 duizend euro voor de uitvoering van het archeologieprogramma is de oorzaak van dit tekort. Bij de resultaatbestemming wordt voorgesteld om het resultaat van 151 duizend euro toe te voegen aan de reserve. Daarnaast wordt voorgesteld om 91 duizend euro toe te voegen uit de meeropbrengst bouwleges.

272

Maximale omvang

Naam

Doel

Kunst op straat

Financieren van kunst bij nader te bepalen kunstprojecten in de openbare ruimte. Het fonds wordt beheerd door het Centrum Beeldende Kunst (CBK) en de dienst RO/EZ.

-

Parkeren

Deze reserve dient als egalisatiereserve voor de resultaten van het parkeerbedrijf.

-

Stimuleringsfonds VHV

Personen of instellingen de kans te geven onder aantrekkelijke voorwaarden geld te lenen voor initiatieven betreffende aanschaf van een pand, renovaties, woningaanpassingen, groot onderhoud, activiteiten in de gebouwde omgeving.

-

Stimuleringsfonds bedrijven

Het vestigen van structuurversterkende en werkgelegenheidsbevorderende bedrijven.

-

Afkoopsommen onderhoud graven

Veel nabestaanden kiezen voor het afkopen van het onderhoud van de graven in plaats van het jaarlijks te voldoen. Deze inkomsten worden gestort in deze bestemmingsreserve, zodat de rente daarvan kan worden aangewend voor het feitelijke onderhoud. In januari 2003 heeft de gemeenteraad besloten aan de NV Euroborg een lening beschikbaar te stellen van 15,45 miljoen euro. Voor de afdekking van onder andere dit risico is daarbij besloten een bedrag van 11 miljoen euro te reserveren ten laste van de bestemmingreserve Grondzaken.

-

Euroborg


11.000

Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 405 De reserve is niet op niveau. Voorgesteld wordt om het positief resultaat 2007 van 59 duizend euro (verschil van de mutatie begroot en realisatie) aan de reserve toe te voegen. In de stand ultimo 2007 is met een onttrekking van 57 duizend euro rekening gehouden. De lasten in 2007 ter hoogte van 211 duizend euro betreffen de jaarlijkse doorberekening van OCSW en de jaarlijkse bijdrage onderhoudskosten Stadsbeheer. De baten in 2007 van 213 duizend euro betreffen de ISV bijdrage Kunst op Straat en rente op de reserve. 2.875 Mutaties 2007 betreffen het resultaat 2006 (451 duizend euro negatief) en de begrote toevoeging over 2007 (61 duizend euro positief). De reserve is ultimo 2007 niet op niveau. Gezien de te verwachten aanloopverliezen van de nieuw te bouwen garages zal de reserve over enkele jaren onder het gewenste niveau zitten. 4.812 Na resultaatbestemming is de reserve op niveau om toekomstige revolverende leningen m.b.t. Wonen & Monumenten te kunnen blijven verstrekken en nog te betalen afdracht aflossing leningsdeel te kunnen blijven voldoen. De mutaties m.b.t. toevoeging reserve hebben betrekking op stortingen in het fonds door Monumenten, ontvangen rente en aflossingen leningen. De mutaties onttrekking reserve bestaan uit verstrekte leningen en betaalde afdracht aflossing leningsdeel. 298 De reserve is nog op peil om aan de lopende verplichtingen te kunnen voldoen. Gekeken moet worden hoe deze reserve in de toekomst gevoed moet worden. 1.785 Het resultaat op de productgroep begraafplaatsen wordt jaarlijks toegevoegd aan de reserve. In 2008 wordt de samenstelling van deze reserve nader onderbouwd.

9.317 De reserve is momenteel nog niet toereikend. In 2008 wordt door Euroborg NV een storting in het kader van de eindafrekening verricht waarmee de reserve weer op peil is.

273

Maximale omvang

Naam

Doel

Reserve nieuw beleid

In deze reserve zijn nog te besteden nieuw beleidsgelden opgenomen

0

Onderhoud Stadsbeheer

Het garanderen van de inzet van middelen voor het onderhoud van de stad

0

Wonen boven winkels

Bij de jaarrekening 2004 is besloten deze bestemmingsreserve te vormen als weerstandsvermogen voor de oprichting van de NV Wonen boven Winkels Groningen waar de gemeente in participeert. Deze reserve is gevormd als buffer voor de lening, die verstrekt is aan het Groninger Monumentenfonds.

0

Groninger Monumentenfonds

Stadsmeierrechten

1.000

0

ISV

Compensatie van de exploitatietekorten, als gevolg van de weggevallen inkomsten uit de opgeheven Stadsmeierrechten, middels rentebaten. Rente voorziening ISV

BWS

Rente voorziening BWS

0


0

Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 3.821 De volgende nieuwbeleidsmiddelen staan in de reserve: Iepenlaan (132 duizend euro), Oosterhanriktracee (1.232 duizend euro), Tram in stad en regio (1.246 duizend euro), Kolibri-transferium Haren (134 duizend euro), winkelcentra binnenstad (159 duizend euro), Reconstructie stadspark (92 duizend euro) en Lewenborg centrum (827 duizend euro). 1.612 Het betreft hier een reserve waarin de beschikbare middelen voor het onderhoud van de stad worden gereserveerd die nog niet zijn uitgegeven. In 2007 zijn de resultaten 2006 en de begrote resultaten 2007 ten gunste/laste van deze reserve gebracht. 1.000 De bestemmingsreserve is op niveau.

1.121 Mutatie onttrekking wordt veroorzaakt door verstrekte exploitatiesubsidie aan het GMF (conform overeenkomst lening) wegens het niet kunnen voldoen aan de rentebetaling van de achtergestelde lening, in de exploitatiebegroting is de rentebetaling wel meegenomen, baten niet gerealiseerd. Wanneer het tekort van 142 duizend euro voor 121 duizend euro met de reserve wordt verrekend, is de waarde van de reserve wederom gelijk aan de achtergestelde lening (1 miljoen euro) 535 De reserve is niet meer nodig. We stellen voor om het saldo beschikbaar te stellen aan het besteedbare resultaat. De reserve kan daarna worden opgeheven. 2.172 Het gaat hier om de rente over de voorziening ISV die niet mag worden toegevoegd aan de voorziening. In het programma ISV worden voorstellen opgenomen om dit geld in te zetten voor het uitvoeren van projecten. In 2007 is het resultaat 2006 (470 duizend euro) en toevoeging rente (440 duizend euro) opgenomen. 423 Bestemmingsreserve is op niveau. Conform besluit is het resultaat 2007 aan de reserve toe toegevoegd.

274

Naam

Doel

Gemeentegaranties

Conform de nota "Herpositionering van het Woonservice Centrum" is deze reserve ingesteld om eventuele claims gemeente garantie te kunnen opvangen. De raad heeft op 20 juli 2005 besloten om een weerstandsvermogen van 12 miljoen euro (2017) te vormen om risico's in de grondaankopen te kunnen opvangen.

Meerstad

SZW Egalisatiereserve

Bureau onderzoek Minimabeleid

Minimabeleid (GKB) WWB-inkomen (voorheen FWI) Agenda voor de toekomst ICT innovatief

NPF Chronische zieken en gehandicapten Kinderopvang

De reserve dient om toekomstige schommelingen in de exploitatie en daarmee samenhangende risico’s af te dekken. Fluctuaties in de exploitatie van de afdeling onderzoek af te dekken Onderbestedingen i.h.k.v. minimabeleid gereserveerd houden voor de doelgroep, o.a. ter dekking van tekorten Geoormerkt geld voor zorg c.q. schuldhulpverlening Ter dekking maximale eigen risico gedurende een jaar voor met name bijstandsuitgaven Dekking kosten personeel (drie jaar) en kinderopvang Ter dekking van ICT- uitgaven met een innovatief karakter die niet uit het reguliere automatiseringsbudget kunnen worden gedaan Opvangen van mogelijke tekorten in de exploitatie van het NPF Geoormerkt geld voor de doelgroep Chronisch zieken en gehandicapten Geoormerkt geld voor de kinderopvang


Maximale omvang 250

1.2000

1.000

158

Stand Beoordeling niveau/ ultimo toelichting mutaties 2007 56 De maximale omvang bedraagt 250 duizend euro. De toevoeging is naast toegerekende rente een jaarlijkse storting (10x) van 25 duizend euro . 8.832 De reserve is op dit moment op niveau. Jaarlijks wordt de rente aan de reserve toegevoegd om in 2017 op het dan gewenste niveau van 12 miljoen euro uit te komen.

643 minimale omvang is 500 duizend euro.

90 onvoldoende omvang

-

829 beoordeling niveau n.v.t.

-

258 voldoende omvang

4.600

-

50

-186 onvoldoende omvang. In 2008 is via nieuw beleid 4,6 miljoen euro toegevoegd voor risico’s WWB. 0 beoordeling niveau n.v.t. 43 beoordeling niveau n.v.t.

32 voldoende omvang

-


-


275

Voorzieningen Naam Concern Treasury Rentelasten lening Bestuursdienst BD Nadelig saldo Zodiak

Stimuleringsfonds inzetbaarheid

Flankerend beleid

Onderhoud gebouwen

Grote Stedenbeleid III

Pensioenen wethouders

DIA Gronet II

Verzekeringen Onderhoud gebouwen

Wachtgeld verplichting

Doel

Dekking niet te ontvangen rente van een hypothecaire lening u/g Compensatie voor financiële risico’s verbonden aan overname van stafpersoneel Zodiakgroep Bekostiging projecten:preventief voor risicogroepen, proactief voor doelgroepen van het diversiteitbeleid en curatief voor kosten personele knelpunten. Opvangen personele gevolgen van de bezuinigingsoperatie 20042006. Egalisatie groot onderhoud Bestuursdienstgebouwen (Oude Stadhuis en Goudkantoor). Verkregen middelen van Min van Binnenlandse Zaken reserveren voor uitvoering GSB-beleid De gemeente is wettelijk verplicht om pensioenlasten van voormalige wethouders te betalen. Om die lasten te kunnen betalen is een voorziening ingesteld. Dekking om mogelijke niet door te berekenen kosten van schades en verleggingen aan bekabeling op te vangen. Afdekken van eigen risico's bij schade-uitkeringen. Egalisatie van kosten van onderhoud van de twee gebouwen.

Afdekken van kosten van mogelijke wachtgeldverplichtingen.

DSW Risico FINN

Thermiek BV


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De voorziening is voldoende van omvang. 40

Op basis van herijking is de voorziening van 1.165 voldoende omvang. Mede gelet op de jaarlijkse dotatie van 681 1.536 duizend euro is de voorziening van voldoende omvang.

De voorziening is van voldoende omvang 1.171 Medio 2007 is een herzien groot50 onderhoudsplan vastgesteld. Voor de uitvoering daarvan is 50 duizend euro aan de voorziening toegevoegd. De voorziening is van voldoende omvang. 311 Bestedingen uit het Veiligheidsplan 05-09 zijn door de raad vastgesteld. De voorziening is op dit moment groot genoeg. 503 Er is nog onzekerheid over de exacte omvang van de claims van oud-wethouders.

Toereikend. Mutatie is geraamde toevoeging 80

Toereikend. Mutaties: geraamde toevoeging -/244 afwikkeling claims Aan de opbouw van deze voorziening liggen de 1.020 meerjarenonderhoudsplannen van beide gebouwen ten grondslag. Rekening houdend met de voeding de komende jaren wordt verwacht dat de omvang van voldoende niveau is. De voorziening wordt jaarlijks gevoed met een 110 op de te verwachten uitgaven afgestemde voeding. De omvang is voldoende. Voorziening inzake juridische procedure 54 externe administraties. De onttrekking van 6 duizend euro, betreft inkoopfacturen van een advocatenkantoor die de zaak in behandeling heeft. Voorziening bestemd voor de opvang van de 16 aanloopverliezen van het re-integratiebedrijf Thermiek BV. De voorziening is gevormd in 2001; de jaarlijkse mutatie is afhankelijk van de door Thermiek BV behaalde resultaten. Dit was in 2007 een voordeel van 2 duizend euro, waarmee de voorziening is afgenomen.

276

Naam

Doel

Personeel

Sluiting Grafisch bedrijf Herindicatie 2004/2005

Management

Opvangen van mogelijke kosten die voortvloeien uit de saneringsprocedure, die met het indienen van een saneringsaanvraag in december 2002 is ingezet.

Groot onderhoud Sontweg

Opvangen grote schommelingen in de onderhoudskosten van de Sontweg.

Groot onderhoud Hanzeplein

Opvangen grote schommelingen in de onderhoudskosten van het Hanzeplein

Vergoeding overdracht hardware CIO

Vergoeding voor overdracht hardware aan CIO en voor rente op boekwaarde PC Opvang eenmalige effecten nabetalingen in kader van functiewaardering

Functiewaardering

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 In 2005 is van Zodiak i.l. een bedrag ontvangen 164 van 4 duizend euro, voor de afwikkeling van premiebetalingen inzake 1 medewerkster aan het ABP. Tot dusverre hebben er nog geen betalingen plaatsgevonden. Van de Dia is 178 duizend euro ontvangen als tegemoetkoming in de salariskosten van 1 overgenomen medewerker. Deze voorziening loopt in 10 jaar af. 150 De in 2006 getroffen voorziening inzake - herindicaties is in 2007 door het ministerie afgerekend. De onttrekkingen bestaan uit gemaakte kosten - die voortvloeien uit de reorganisatie, aanpassing hoofdstructuur en uitvoeringskosten kweekvijverprogramma (assesments, coaching/outplacement en externe advisering). De onttrekkingen bestaan uit gemaakte kosten 75 die voortvloeien uit de reorganisatie, aanpassing hoofdstructuur en uitvoeringskosten kweekvijverprogramma (assesments, coaching/outplacement en externe advisering).

Verandering

HVD Ambulancedienst

Stand


Per 31-12-07 is de voorziening 2.143 ambulancedienst in absolute waarde gelijk aan de voorziening ‘reserve aanvaardbare kosten (RAK) ambulancedienst’. De voorziening dekt de negatieve stand van de ‘RAK ambulancedienst’ voorlopig af. De definitieve afwikkeling van de negatieve ‘RAK ambulancedienst’ vindt plaats door het college sanering ziekenhuisvoorzieningen. Op de Sontweg zijn in 2007 verschillende 241 periodieke onderhoudswerkzaamheden verricht. De kosten daarvan zijn onttrokken aan het onderhoudsfonds voor de Sontweg. Verder zijn in Fmis de onderhoudsramingen en -planingen vernieuwd. Tevens hebben we van het gebouw aan de Sontweg conditiemetingen op alle onderdelen. Hierdoor is de onderhoudskwaliteit van het gebouw objectief weergegeven. Op basis van bovenstaande moet nu worden bekeken of de voorziening Groot onderhoud op peil is. In 2007 zijn diverse periodieke 255 onderhoudskosten aan de voorziening onttrokken. Voor het Hanzeplein geld hetzelfde als boven bij de Sontweg omschreven waar het gaat over onderhoudsramingen, –planningen en conditiemetingen. De onttrekking aan de voorziening CIO betreft 54 het in 2006 incidenteel afdekken van de structurele meerkosten van CIO. De voorziening functiewaardering is in 2007 - ingezet om de nabetalingen aan het ABP voor het aanvullen van pensioenaanspraken in verband met de functieherwaardering gedeeltelijk af te dekken.

277

Naam

Doel

Aanvaardbare kosten ambulancedienst (RAK)

Voor de afwijking tussen gebudgetteerde kosten en werkelijke kosten wordt een reserve aanvaardbare kosten (RAK) gevormd. De RAK betreft een bestemmingsreserve.

Opbrengstresultaten ambulancedienst Aanbesteding vervoer

Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De stand sluit aan bij de laatst bij de 2.142- zorgautoriteit in oprichting (ZA i.o.) ingediende nacalculatie. In 2006 is de ambulancedienst overgegaan naar de stichting ambulancevervoer Groningen (STAG). De afdekking van de negatieve reserve is onderdeel van deze overgang. Hiervoor is een aanvraag ingediend bij het college sanering ziekenhuisvoorzieningen. Over deze aanvraag is nog geen definitieve uitspraak gedaan. De stand van de voorziening aanvaardbare kosten ambulancedienst is voorlopig afgedekt met de voorziening ambulancedienst (zie hiervoor). moet worden bezien in relatie tot de stand van de voorziening ambulancedienst (zie hierna). -

WVG heeft periodiek (maximaal 1 keer per 3 jaar, minimaal 1 keer per 5 jaar) te maken met aanbestedingen voor vervoer en hulpmiddelen

91

Groot onderhoud Vinkhuizen

Aan het gebouw in Vinkhuizen is geen groot 162 onderhoud verricht in dit boekjaar. Wel is het onderhoudsfonds gevuld met de jaarlijkse dotatie.

Dubieuze debiteuren

In 2008 gaan worden de onderhoudsramingen, 24 planningen en conditiemetingen in Fmis gebracht voor het gebouw in Vinkhuizen. Door de overdracht van AWBZ-taken aan het 250 CIZ zijn frictiekosten op het gebied van huisvesting (0,085 miljoen euro), wachtgeld management (0,115 miljoen euro) en loonkosten boventallig personeel (0,050 miljoen euro). Hiervoor is in 2006 een voorziening gevormd. De frictiekosten op het gebied van huisvesting en boventallig personeel zijn in 2007 met de voorziening afgedekt. De voorziening voor wachtgeld management is opgehoogd met 135 duizend euro. Besteding van de voorziening vindt plaats naar aanleiding van de uitkomst van een lopende rechtszaak. De voorziening is in 2007 besteed om de - frictie-effecten van het dalend aantal adviezen incidenteel op te vangen. Het betreft enerzijds in 2006 nog niet-bestede 79 middelen van GSB-gelden voor overgewicht. Hier gaat het om ‘Meet & weight’ en ‘B-slim kids’. In 2007 is hieraan 32 duizend euro toegevoegd. Dit betreft in 2007 nog niet uitgegeven kosten voor de aandachtsfunctionaris jeugdgezondheidszorg. De voorziening (stand per 1-1-2007: 270 - duizend euro) is ingezet om de nabetalingen in het kader van het arbeidstijdenbesluit gedeeltelijk op te vangen. De nabetalingen waren in totaal 557 duizend euro.

Frictie centrum indicatiestelling zorg (CIZ)

Afbouw indicatieadvisering GSB-gelden

Overuren brandweer a.g.v. arbeidstijdenbesluit

Afdekken van waarschijnlijke nabetalingsverplichting voor volgens het gewijzigde arbeidstijdenbesluit vanaf 1 juni 2006 gemiddeld 6 uur per week te veel gewerkte uren.


278

Naam

Doel

Voorziening In het kader van de WMO-HV aanbesteding WMO-HV moeten periodiek ( minimaal 1 keer per 4jaar) aanbestedingen worden gedaan voor uitbestede werkzaamheden huishoudelijke verzorging .

Voorziening versterkt pensioen brandweer

MD Groot onderhoud gebouwen

Sanering Beckerweg

Bodemsanering Lodewijkstraat

Klimaatplan

Onderdeel van het afschaffen van de FLO-regeling is een versterkte pensioenopbouw om eerder dan normaal op 62-jarige leeftijd met pensioen te kunnen. Dit zogenaamd versterkt pensioen moet nog verder worden uitgewerkt door het ABP, de VNG en de vakbonden. De kosten hiervan zijn nog niet in te schatten. Aangezien de versterkte pensioenopbouw onderdeel uitmaakt van de FLO-overgangsregeling is het echter vrijwel zeker dat het risico zal optreden. Derhalve wordt bij de jaarrekening 2007 een voorziening gevormd. Onderhoud kapitaalgoederen waarborgen. Voor het opvangen van overschrijdingen van onregelmatig gespreide kosten voor groot onderhoud wordt jaarlijks 80 duizend euro toegevoegd. Eeuwigdurende nazorg van de sanering van de locatie Beckerweg. Voeding: eenmalig bedrag ontvangen van de provincie (1,2 miljoen euro) waaraan jaarlijks rente moet worden toegevoegd om het fonds op niveau te houden. Uit deze baten moeten de kosten voor monitoring worden gefinancierd. Dekking van een deel van de kosten van de noodzakelijke bodemsanering van het project de Linie, te weten de voormalige locatie van de Milieudienst. Uitvoering programma klimaatplan gemeente Groningen 2003 t/m 2006, door middel van energiebesparende maatregelen. Subsidie (2004 t/m 2006) 415 duizend euro en overige subsidieverstrekkers waaronder Provincie Groningen, Energieconvenant Groningen, SenterNovem (totaal 197 duizend euro)


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De eerst komende aanbesteding betreft 51 uitbestede werkzaamheden voor de Persoonsgebondenbudgetten HV. De contracten met SVB en menzis lopen af. De contracten met de thuiszorgorganisaties lopen eveneens in 2008 af, maar kunnen verlengd worden met 2 x 1 jaar. De huidige stand van de voorziening, in combinatie met de begrote toekomstige stortingen, is voldoende om de kosten van de aanbestedingen in de komende jaren op te vangen. Of dit het eerstkomende jaar al het geval is, hangt ervan af of de contacten met de thuiszorgorganisaties verlengd worden of niet. NB. afspraak uitvoeringskosten met ministerie. Voorlopig wordt het risico ingeschat op 25 % 150 van het bedrag van de levensloopnabetalingen in 2007. Dit is 25 % * 600 duizend euro = 150 duizend euro. De hoogte van dit bedrag is erg onzeker. De kans dat het risico zich voordoet wordt echter als ‘hoog’ (75 %) ingeschat. Derhalve wordt bij de jaarrekening 2007 een voorziening gevormd.

Niveau zal toereikend zijn om de te verwachten 1.557 kosten van groot onderhoud in de toekomst te financieren. Dit geldt onder gelijkblijvende omstandigheden. De jaarlijkse toevoeging voor groot onderhoud bedraagt 121 duizend euro.

Voor de sanering Beckerweg zijn een aantal 1.388 installaties geplaatst. De onderhouds- en vervangingskosten zijn voor de langere termijn geïnventariseerd. Toevoeging jaarlijks van 249 duizend euro vereist om in de toekomst de kosten te betalen. De monitorkosten en de kosten inzet eigen personeel worden ontrokken aan de voorziening (85 duizend euro). Nu het project Europark is afgerond en dus alle - saneringen zijn uitgevoerd heeft de dienst RO/EZ ons een factuur gestuurd die ten laste van de voorziening is gebracht. Toevoeging betreft: bijdrage van 120 VROM/BANS 151 duizend euro (extern geld), dotatie uit exploitatie 31 duizend euro. De onttrekking 253 duizend euro bestaat uit uren eigen personeel en kosten van derden voor de uitvoering van de gestelde doelen bij Klimaatplan.

279

Naam

Doel

Concernloket

Het centraal afhandelen van aanvragen van vergunningen waarbij meerdere gemeenten in de Provincie Groningen zijn betrokken.

OCSW Openbaar basisonderwijs

Openbaar (voortgezet) speciaal onderwijs

Het bekostigingsstelsel voor het basisonderwijs gaat uit van fondsvorming. Voor de materiële component krijgt de gemeente als openbaar schoolbestuur jaarlijks een genormeerde, gemiddelde rijksvergoeding per programma van eisen. Een aantal van die programma's heeft betrekking op lang cyclische onderhoudsposten en op aangelegenheden met een lange afschrijvingstermijn. De voorzieningen zijn bedoeld ter dekking van verplichtingen en risico's omtrent geplande/verwachte uitgaven. Met ingang van augustus 2006 is het lumpsumbekostinging-stelsel ingevoerd. De invoering van het stelsel gaat gepaard met grotere beleidsvrijheid en ook met grotere risico's. De voorzieningen zijn noodzakelijk om ook hieraan gerelateerde schommelingen in de bedrijfsvoering op het personele/ materiële vlak op te vangen. Het bekostigingsstelsel voor het (voortgezet) speciaal onderwijs gaat uit van fondsvorming. Voor de materiële component krijgt de gemeente als openbaar schoolbestuur jaarlijks een genormeerde, gemiddelde rijksvergoeding per programma van eisen. Een aantal van die programma’s heeft betrekking op lang cyclische onderhoudsposten en op aangelegenheden met een lange afschrijvingstermijn. De voorzieningen zijn bedoeld ter dekking van verplichtingen en risico’s omtrent geplande/verwachte uitgaven. Met ingang van augustus 2006 is het nieuwe Lumpsumbekostigingstelsel ingevoerd. De invoering van het stelsel gaat gepaard met grotere beleidsvrijheid en ook met grotere risico’s. De voorzieningen zijn noodzakelijk om ook hieraan gerelateerde schommelingen in de bedrijfsvoering op het personele/materiële vlak op te vangen.


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 Dit project is gestart in augustus 2007. De 128 bijdrage van VROM betreft het hele boekjaar 2007. De toevoeging 128 duizend euro is bestemd voor de extra kosten die in 2008 zullen komen voor de uitvoering van dit project.

Een beoordeling van het niveau is voor de 6.803 gemeenterekening niet van toepassing omdat wij vooralsnog uitgaan van een gesloten financieel circuit.

Een beoordeling van het niveau is voor de 3.190 gemeenterekening niet van toepassing omdat wij vooralsnog uitgaan van een gesloten financieel circuit.

280

Naam

Doel

Openbaar voortgezet onderwijs

Opvangen van schommelingen in de bedrijfsvoering op het personele/materiële vlak. De invoering van de lumpsumfinanciering gaat gepaard met grotere beleidsvrijheid en ook met grotere risico’s. De voeding vindt plaats uit het niet bestede deel van de rijksvergoeding. Het bekostigingssysteem gaat nadrukkelijk uit van reservering. Openbaar voortgezet Ingesteld in verband met onderwijs herwaardering waardering activa bij invoering lumpsum 1996. Wordt jaarlijks afgeboekt door afschrijving op de betreffende activa. Kinderopvang Spreiding maatregelen over meerdere jaren in relatie met rijksstimuleringsmaatregelen Legaat Andrea Begaafde (oud)leerlingen van het Elkenbracht stedelijk conservatorium in de gelegenheid stellen een voortgezette muziekstudie in het buitenland te volgen. De kosten worden bestreden uit de rente van een beschikbaar gesteld legaat. Legaat Henke Veldhuis Financiering van schoolreisjes- en feestjes van scholen in de voormalige gemeente Noorddijk. De kosten worden bestreden uit de rente van een beschikbaar gesteld legaat. Onderhoud Opvangen schommelingen vensterscholen onderhoudsplanning. Onderhoud gymnastieklokalen

Het opvangen van groot onderhoud aan de gymnastieklokalen. Voeding geschiedt door voordelen in de exploitatie. Groot onderhoud OP/SB Het opvangen van toekomstig groot onderhoud aan de Oosterpoort/Stadsschouwburg. Groot onderhoud Het opvangen van toekomstig Kardinge groot onderhoud aan sportcentrum Kardinge. Onderhoud Het opvangen van toekomstig Muziekschool groot onderhoud aan de Muziekschool ADV sparen Door het sparen van ADV dagen, volgens door het concern opgestelde voorwaarden, kunnen medewerkers in de toekomst maximaal een jaar met betaald verlof. Vervanging is op deze wijze gegarandeerd door de bij de niet genoten ADV-dagen behorende loonsom toe te voegen aan deze voorziening. Wachtgeld voormalig Dekking van wachtgeldkosten van personeel CBK de voormalig directeur CBK. Vervolgaanpak Uitvoeren activiteiten ten behoeve Antillianen en Arubanen van Antillianen en Arubanen op basis bestedingsplan 2006.


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 Een beoordeling van het niveau is voor de 12.061 gemeenterekening niet van toepassing omdat wij uitgaan van een gesloten financieel circuit.

Een beoordeling van het niveau is voor de 108 gemeenterekening niet van toepassing omdat wij vooralsnog uitgaan van een gesloten financieel circuit. Niveau is voldoende. 110

214

2

Het niveau is voldoende op grond van de 533 meerjarenplanning voor het onderhoud. Deze voorzieningen zijn in 2007 op grond van - de vastgestelde onderhoudsplanning 2007 (MIOP) ingezet. Deze voorziening is in 2007 ingezet voor de - revitalisering van de Oosterpoort/Stadsschouwburg. Deze voorzieningen zijn in 2007 op grond van - de vastgestelde onderhoudsplanning 2007 (MIOP) ingezet. Het niveau is voldoende gelet op de 100 meerjarenonderhoudsplanning. Het niveau is voldoende. 189

Het niveau is voldoende. Jaarlijks worden de 237 vooraf bepaalde kosten ten laste van deze voorziening gebracht. Het niveau is voldoende gelet op het 11 bestedingsplan 2006. In 2007 is 49 duizend euro ingezet zodat nog 11 duizend euro resteert.

281

Naam

Doel

Rijksbijdragen

De BBV schrijft voor, dat gelden van derden die nog niet zijn besteed in een voorziening moeten worden opgenomen. Het doel is om na afrekening in de verantwoording niet aanvaarde bestedingen, terug te kunnen betalen.

BDU 2005-2009 - via balans Wachtgeld ex personeel WING

RO/EZ Onderhoud museum

Fin. verplichtingen personeel buitenbezittingen

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 Het niveau is hier niet van toepassing. Onder 3.795 deze voorzieningen zijn opgenomen: - de rijksbijdragen waarover op een later stadium de verantwoording zal moeten worden afgelegd aan het Rijk. - de rijksbijdragen die onder de Brede Doel Uitkering SIV 2005-2009 vallen. Deze rijksbijdragen moeten in 2010 worden afgerekend met het Rijk.

2.404 Per ultimo 2007 is het saldo van deze 93 voorziening 93 duizend euro. We sluiten mogelijke rechtspositionele verplichtingen jegens oud-medewerkers van WING op dit moment niet uit. Met het Groninger Museum is in 2001 een huurovereenkomst afgesloten. Hierin is vastgelegd welke bedragen het Groninger Museum moet betalen voor huur en onderhoud. Het verschil tussen deze bedragen en de werkelijke kosten wordt in de voorziening gestort. Daarnaast is als voeding aan de voorziening 140 duizend euro structureel beschikbaar.

Besluit woninggebonden Van het Rijk verkregen middelen subsidies in het kader van het Besluit woninggebonden subsidies, er zijn betalingsverplichtingen jegens derden te dekken uit deze voorziening.

Slibsanering

Stand

In 2003 is de voorziening Slibdepot geopend om de bijdrage van Stadsbeheer, te voldoen in 2005, in het saneringsplan verontreinigde waterbodems van 998 duizend euro te financieren. De voorziening wordt gevoed met de inkomsten, die worden verkregen met de exploitatie van het slibdepot. Dekking van de kosten van aanspraken van personeel van verkochte landbouwbedrijven en dekking van de kosten van toekomstige aanspraken van personeel van de op te heffen afdeling Stadsbezittingen.


Van dit bedrag is, conform het onderzoek 1.091 "Hoogwater Groninger Museum" in 2003, 545 duizend euro gereserveerd voor eventuele waterschade als gevolg van hoog water. Het resterende bedrag wordt gebruikt om "dure jaren" in de meerjaren onderhoudsplanning en onvoorziene tegenvallers op te kunnen vangen. De voorziening is toereikend.

De voorziening is toereikend. Onttrekkingen 3.362 van 2 miljoen euro betreft betalingen in het kader van de subsidieregeling (ingrijpende voorzieningen, sociale koop, sociale huur, huur woonwagens, huurverlagingtoeslag) en betalingen aan de RCG voor gemaakte kosten m.b.t. de uitvoering van de subsidieregeling. De toevoeging van 2,7 miljoen euro zijn de ontvangen rijksgelden t.b.v. uitvoering subsidieregeling. Conform besluitvorming is 465 duizend euro 1.465 vanuit de exploitatie slibdepot toegevoegd aan de voorziening, te weten 215 duizend euro voor de kosten van woonschepenverplaatsingen als gevolg van baggerwerkzaamheden in het kader van de waterbodemsanering (raadsbesluit 2111-2005) en 250 duizend euro bijdrage waterbodemsanering Hoendiep (raadsbesluit 23-05-2007). Hiermee is de voorziening op niveau. Alle financiële verplichtingen zijn afgehandeld - en dus kan de voorziening worden opgeheven. Het resterende bedrag is vrijgevallen ten gunste van het resultaat.

282

Naam

Doel

Groot onderhoud Zuiderdiep

De voorziening betreft de verplichting samenhangend met het in de tijd onregelmatig gespreid zijn van de kosten van groot onderhoud. Jaarlijks wordt een meerjarenplan opgesteld. De belangrijkste onderdelen zijn: schilderwerk binnen / buiten, bestrating en riolering gebouw Menno van Coehoorn, inspectie / onderhoud en vernieuwen van daken, aanbrengen van glas op de balustrades en vervangen van tapijt. Betreft nog niet bestede / toegewezen verkregen middelen van het Rijk onder stringente condities voor de richting van de aanwending (Wet op de Stads- en Dorpsvernieuwing). In 2004 heeft een definitieve afrekening met het Rijk plaatsgevonden voor het stadsvernieuwingsfonds. De voorziening wordt gevoed uit vooruitontvangen rijksbijdragen.

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing

Stadsmeierrechten

Liquidatieoverschot BWS

Uitgaven op het gebied van de volkshuisvesting, specifiek ISVachtige activiteiten met nadruk op herstructurering te dekken.

Geluidsreducerend asfalt Het reserveren van gelden voor de meerkosten van het onderhoud ten opzichte van de gebruikelijke traditionele asfaltwegen. Elk jaar zal een onderhoudsprogramma voor het ZOAB-areaal worden opgesteld en zullen mogelijk middelen hiervoor worden onttrokken uit de voorziening. De waardering van de voorziening is tegen contante waarde.

Openbaar vervoer

De gemeente is verplicht om over gelden van het Rijk die niet worden doorbetaald aan de vervoerder afzonderlijk te rapporteren. Daarnaast is het wenselijk om een reserve te openen om schommelingen in de hoogte van de Rijkssteun te kunnen opvangen, zodat voorkomen wordt dat deze schommelingen leiden tot aanpassingen van het vervoersvoorzieningenniveau.


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De voorziening is toereikend. Jaarlijks wordt er 317 200 duizend euro toegevoegd aan de voorziening. In 2007 is een onttrekking voor groot onderhoud gedaan van 144 duizend euro. Er is een meerjaren onderhoudsplan beschikbaar.

Op de voorziening worden de mutaties van de 10.066 rijksbijdrage verantwoord. Uit de voorziening is in 2007 onttrokken ten behoeve van een bijdrage aan groenvoorzieningen in wijkvernieuwingsprojecten onttrokken. Ook zijn bijdragen aan bodemsaneringsprojecten ten laste van de voorziening gekomen.

In de voorziening is een bedrag van 220 220 duizend euro gereserveerd voor de uiteindelijke afwikkeling van de Stadsmeierrechten. In 2007 zijn de resterende middelen uit de voorziening vrijgevallen ten gunste van het resultaat. De voorziening is toereikend. Onttrekkingen ad 120 123 duizend betreft uitgaven in het kader van het uitvoeringsbudget Zorgen voor Morgen, uitvoeringskosten Groninger Woonkwaliteit, subsidies studentenhuisvesting Stuwe en de organisatiekosten nieuwbouwbeurs.

In 2007 is de rente over de voorziening 10 544 duizend euro, een bijdrage uit het project Laan Corpus den Hoorn 32 duizend euro en een bijdrage aan dekking meerkosten stil asfalt vanuit ISV-1 (124 duizend euro) toegevoegd aan de voorziening. In 1999 is gestart met de aanleg van geluidreducerende dunne deklagen. De gemiddelde civieltechnische levensduur is 10 jaar. Dit betekent dat er de komende jaren afhankelijk van geluidsmetingen en/of visuele inspecties onttrekkingen aan de voorziening worden verricht. Voor 2008 staat de vervanging van het fluisterasfalt van de Rodeweg op het programma. De voorziening is toereikend. De gemeente 3.168 participeert in het OV-bureau Groningen Drenthe en is voor 21% risicodragend voor eventuele financieel deconfiture van dit bureau. Daarnaast kan de voorziening worden ingezet voor OV-infrastructuur. In 2008 zal een bijdrage worden gerealiseerd aan het project OV-as/Koeriersterweg.

283

Naam

Doel

RGSHG

Deze voorziening is in 1996 ingesteld. Per ultimo van dat jaar is er een duidelijk inzicht in de verliezen inzake de RGSHG. De komende 11 jaar zullen nog inkomsten van het Rijk en betaling aan subsidiënten plaatsvinden. Zowel door tijdsverschillen (tijdstip van ontvangst en uitgave) als volumeverschillen (verschil in ontvangsten en uitgaven) zullen in de toekomst verliezen ontstaan. De oorzaak van deze toekomstige verliezen (op kasbasis) ligt in het verleden. Onder de Regeling Geldelijke Steun Voorzieningen aan Huurwoningen (RGSVH) 1987 is subsidie toegekend aan de gemeente voor het aanbrengen van voorzieningen aan huurwoningen, in eigendom van een particuliere verhuurder. De regeling staat ook bekend als de Hoog Niveau Renovatieregeling. Het aantal gevallen waarin tot en met 2001 jaarlijks subsidie werd verstrekt door de gemeente Groningen was 18. De resterende looptijd is 10 jaar. Het doel is het afdekken van aanspraken, die kunnen voortvloeien uit de gemeentelijke risicopositie ten aanzien van woningbouwcorporaties, NV Wonen boven Winkels Groningen en gewaarborgde geldleningen (o.a. gemeentegaranties).

RGSVH 1987

Volkshuisvesting

Riolering (vervangingsinvestering en)

Egalisatie van de baten en lasten rioolheffing.

Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De voorziening is toereikend. Onttrekking en 3 toevoeging betreffen het verschil in lasten (subsidiebetalingen) en baten (ontvangsten Rijk). In 2007 zijn er relatief veel subsidieafkopen geweest waar geen Rijksbijdrage tegenover stond. Gezien het verloop van de lasten en baten van de nog resterende subsidiegevallen is de voorziening toereikend.

De voorziening is toereikend. Onttrekking ad 212 24 duizend betreft subsidiebetalingen in het kader van genoemde regeling.

De voorziening is toereikend. Toevoeging ad 2.258 60 duizend betreft de exploitatiebijdrage 2007 t.b.v. de voeding voorziening.

Om (al te grote) schommelingen in het tarief 8.116 voor het rioolrecht te voorkomen zijn reserveringen en voorzieningen (fondsvorming) wettelijk toegestaan. Het investeringsniveau kan jaarlijks sterk verschillen. De voorziening riolering betreft een voorziening als bedoeld in artikel 229b, tweede lid, Gemeentewet, voor toekomstige vervanging van het bestaande rioleringsstelsel. De hoogte van de voorziening riolering ultimo 2007 valt deels te verklaren door een waarschijnlijk te lage afdracht vanaf 2003 aan de BCF-egalisatiereserve (dit is onderwerp van onderzoek) en het niet volledig conform planning uitvoeren van het GRP 20032007 als gevolg van het meeliften met andere projecten (o.a. wijkvernieuwing). In 2008 zal een onderzoek worden uitgevoerd naar de onderhoudsplanning en de financiële beheersing van het programma riolering. Tevens zal in 2008 een nieuw GRP worden opgesteld.


284

Naam

Doel

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing II

De ontvangen bedragen betreffen nog niet bestede / toegewezen verkregen middelen van het Rijk onder stringente condities voor de richting van de aanwending. In het kader van de uitvoering van GSB III worden rijksbijdragen beschikbaar gesteld voor de pijler Economie. Hiervoor is een meerjarig EBP-programma opgesteld. De nog niet bestede middelen van het Rijk worden toegevoegd aan de voorziening voor de uitvoering van het resterende programma. De voorziening TAG is geopend om toekomstige verwerking van teerasfaltgranulaat, die vrij komt bij reconstructie werken, te kunnen bekostigen. Voeding van deze voorziening vindt plaats door middel van een bijdrage uit de verschillende werken. 27 september 2006 heeft de raad besloten om jaarlijks 100 duizend euro uit de exploitatiebegroting te reserveren voor het verbeteren van (middels toepassen van nieuwe technieken) en het verminderen van de exploitatiekosten Openbare Verlichting.

Grote Steden Beleid III

Teerhoudend asfalt granulaat (TAG)

Van Stadslicht

SZW Wachtgeldverplichtinge n intern Gestuurde mobiliteit Spaarverlof AvdT Schuldhulpverlening Bedrijfsverzamelgebouw AvdT Beijum-Oost

Implementatiekosten WIK Oudkomers

AvdT aansluiting SZW en zorg AvdT MJD Allochtonen

AvdT Groningen@Work

Ter dekking van wachtgelduitkeringen tijdelijk personeel. Niet bestede budgetten in het kader van gestuurde mobiliteit. Dekking vervangend personeel bij opname spaarverlof. Experiment Agenda voor de Toekomst : project: “Eigen schuld van de baan”. Vervolgsubsidie i.h.k.v. tijdelijke stimuleringsregeling SUWIbedrijfsverzamelgebouw. Experiment Agenda voor de Toekomst: project : “Sociale wijkvernieuwing Beijum-Oost. Ter dekking van invoeringskosten WWIK (Wet Werk en Inkomen Kunstenaars). Ter dekking van kosten duale trajecten voor oudkomers die een maatschappelijke achterstand situatie verkeren. Experiment Agenda voor de toekomst: project: “Aansluiting SOZAWE en Zorg/hulpverlening. Experiment Agenda voor de toekomst: project: “Diagnose en kennisontwikkeling allochtonen. Project i.h.k.v. Work-First gedachte mede financiering door experiment geld Agenda voor de Toekomst.


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 De toevoegingen 2007 hebben betrekking op 15.719 ontvangen uitkeringen van het Rijk. De onttrekkingen hebben betrekking op een groot aantal posten zoals herstructurering de Kring en wijkvernieuwing. De voorziening wordt gevoed door nog niet 1.231 bestede rijksmiddelen. In 2007 is het saldo tussen ontvangen subsidie en gemaakte kosten (615 duizend euro) toegevoegd aan de voorziening en zijn de gemaakte kosten ten laste van eerdere budgetjaren (299 duizend euro) ten laste van deze voorziening geboekt.

De grote onttrekking in 2007 betreffen de 344 kosten voor verwerking van teerhoudend asfaltgranulaat door Gruno. De afwikkeling van de voorziening vindt naar verwachting plaats eind 2008 / begin 2009. Naar verwachting is de voorziening voor 62 duizend euro ontoereikend. In 2008 wordt dit opgelost. De jaarlijkse storting van 100 duizend uit de 18 exploitatie is, conform de besluitvorming, toegevoegd aan de voorziening. De kosten voor de proefopstelling in de Marsstraat zijn ten laste van de voorziening gebracht.

beoordeling niveau: n.v.t. beoordeling niveau: n.v.t. niveau: conform prognose verplichtingen 41 beoordeling niveau : n.v.t. Mutaties: uitgaven 29 i.v.m. het project beoordeling niveau: n.v.t. 47 beoordeling niveau n.v.t. beoordeling niveau n.v.t. betreft nog niet ingezette rijksbijdragen 922

beoordeling niveau : n.v.t. Mutaties: uitgaven 10 i.v.m. het project beoordeling niveau n.v.t. beoordeling niveau n.v.t. -

285

Naam

Doel

AvdT Preventie Trajectuitgaven

Experiment Agenda voor de toekomst: project: “Preventie Traject uitval”. AvdT Work Experiment Agenda voor de Development toekomst: project: “Work Development Center Jonge Moeders”. AvdT kansen zien Experiment Agenda voor de benutten toekomst: project: ”Kansen zien en benutten”. AvdT GeldZExperiment Agenda voor de Schuldpreventie toekomst: project: “Preventieve schuldhulpverlening". Biba Bon Biba Bon Project huisvesting en begeleiding van Antilliaanse jongeren . Samenloop inburgering Project samenloop inburgering en en re-integratie re-integratie in het kader van het nieuwe inburgeringstelsel. Regionalisering Sociale Subsidie uitbreiding van het Recherche regionale opsporingssamenwerkingsverband. Hoogwaardig Subsidie hoogwaardig handhaven handhaven in het kader van een tijdelijke stimuleringsregeling. ESF Equal LZWJK Midden en hogere segmenten van de arbeidsmarkt toegankelijk maken voor oudkomers en nieuwkomers die daar competenties voor hebben. Min Jus Nieuwkomers Subsidie t.g.v. het aanbieden van inburgeringstrajecten aan nieuwkomers. MinSZW Waterproof Subsidie voor onderzoek naar schijnadressen respectievelijk woonfraude door uitkeringsklanten WWB. SZW IPW Meedoen Subsidie in het kader van het Innovatie Programma Wet Werk en Bijstand. Voorziening WWBVoorziening restant gelden volgens Werk meeneemregeling. G@W EBP gelden ten behoeve van de financiering van de voorbereidingskosten. Voorz.onderh.gebouwen Voorziening ten behoeve van onderhoud gebouw in 2011. VZ st WW verm per Betreft de voorziening voor voormalig personeel van Stichting Weerwerk. AvdT monitor kst. Baten Experiment Agenda voor de toekomst: project: "Maatschappelijke kosten en baten gesubsidieerde arbeid". ESF op weg naar werk Het project ondersteunt cliënten naar economische zelfstandigheid en is onderverdeeld naar de doelgroepen: jongeren, t/m MBOniveau, hoger opgeleiden en kunstenaars. ESF Bouw en Zorg Het project beoogt snelle plaatsing van werkzoekenden op regulier werk in de sectoren Bouw en Zorg en daarmee economische zelfstandigheid voor cliënten.


Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 beoordeling niveau : n.v.t. Mutaties: uitgaven 15 i.v.m. het project beoordeling niveau n.v.t. -

betreft nog niet ingezette rijkssubsidies 100 beoordeling niveau n.v.t. betreft nog niet ingezette rijkssubsidies 105 3 beoordeling niveau n.v.t. 56 beoordeling niveau n.v.t. 2 beoordeling niveau n.v.t. -

betreft nog niet ingezette rijksbijdragen 1.551 beoordeling niveau n.v.t. -

betreft nog niet ingezette rijkssubsidies 9 betreft nog niet ingezette rijkssubsidies 27.214 40 niveau voldoende 207 beoordeling niveau n.v.t. beoordeling niveau n.v.t. -

betreft nog niet ingezette Europese subsidie 545

betreft nog niet ingezette Europese subsidie 111

286

Naam

Doel

NPF Verbindende schakels TS-SHV

Stand

Beoordeling niveau en toelichting mutaties ultimo 2007 beoordeling niveau n.v.t. beoordeling niveau n.v.t. -

Pilot NO-Risk polis

Groningen Werkt

Implementatie Wet Inburgering Wet Inburgering

Tijdelijke ondersteunende maatregel voor werkgevers om te voorkomen dat werkgevers financiële risico's lopen wanneer jongeren verzuimen wegens ziekte. Experiment in het kader van de werkgeversbenadering tussen RO/EZ, DSW, OCSW, SOZAWE, CWI. Incidentele rijksbijdrage voor de implementatie van de Wet inburgering Rijksbijdrage voor de uitvoering van de Wet inburgering

betreft nog niet ingezette rijkssubsidies 71

13

betreft nog niet ingezette rijksbijdragen 183 betreft nog niet ingezette rijksbijdragen 1.763

ESF Groningen@Work 42


287

7.3

Subsidies en inkomensoverdrachten

bedragen x 1.000 euro

Subsidies Stichting GAVA Sociaal Fonds Overig Heroïneverstrekking Pedagogische ondersteuning JGZ Tegen haar wil trofee Fonds openbare geestelijke gezondheidszorg Patientenbeleid Stichting herdenking 4 mei Ned. vereniging ex-pol.gevangenen 5 mei comitée Groningen Oranjevereniging Vereniging nat. feesten Hoogkerk Vogelopvang Dierenambulance Oud papier KVVV (sponsorloop) (voortgezet) spec. onderwijs Voortgezet onderwijs Huisvesting scholen Kansenbeleid/ vensterscholen Volwasseneneducatie Overige projecten Stedelijke Muziekschool Podiumkunsten Beeldende kunst en musea Film en video Letteren en bibliotheek Amateurkunst en kunstzinnige vorming Overige culturele activiteiten Emancipatie en vrouwenzaken Internationale betrekkingen Zwembad Hoogkerk Sprotbeoefening/bevordering Meerschap Paterswolde Mediabeleid Minderheden Algemeen maatschappelijk werk Sociaal en cultureel werk Vrijwilligerswerk/sociale activering Buurt- en wijkcentra Bewonersondersteuning Jeugd- en jongerenwerk


Primitieve begroting

Actuele begroting

Rekening 2007

Toelichting

21 20 3 44 850 2 5 45

21 20 41 931 2 5 45

21 35 2 58 888 2 5 -

DIA DIA DIA Totaal DIA HVD HVD HVD HVD

6 908 8 2 21 21 2 7 12 181 254 175 1.392 3.837 1.215 1.304 4.070 89 5.358 1.548 1.329 233 116 108 247 453 196 482 2.269 321 790 3.568 913 2.447

6 989 8 2 21 21 2 7 12 181 254 1.595 1.588 1.664 1.186 1 1.442 4.106 89 5.470 1.443 472 351 109 108 254 435 1.438 2.410 180 1.292 3.284 1.093 2.589

6 901 8 14 364 2 388 38 173 1.596 878 1.664 1.163 1.462 4.005 89 5.469 1.397 1.015 351 108 125 220 449 1.427 2.418 201 1.290 3.112 1.093 2.589

HVD Totaal HVD MD MD MD MD MD MD MD MD MD Totaal MD OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW

288

bedragen x 1.000 euro Ouderenbeleid Gehandicaptenbeleid Jeugdhulpverlening Kinderopvang Maatschappelijke opvang Drugs en alcoholhulpverlening Gemeentelijke bijdrage Martiniplaza Sportstimulering BOS regeling Sportstimulering EJK <21 Diversen 4 mijl van Groningen APVV APVW Besluit woninggebonden subsidies Biomedcity BKC Breedband Centrummanagement Energy Valley Gehandicaptenregeling AGGA Groninger Congres Bureau ICT-platform Kinderboerderij Beestenborg Kinderboerderij Minerva Monumenten en monumentale waarden Ondernemersprijs Opplusregeling / ouderenvoorziening Platform GRAS Steunpunt Huren en blad Spijkerhard Stichting Marketing Groningen Informatiepunt DUBO (Stimuleringsimpulsen VHV) Studentenhuisvesting Stuwe regeling Groninger Monumenten Fonds exploitatiesubsidie Groninger Stad marathon

Ttoaal subsidies


Primitieve begroting 757 33 653 2.989 6.613 3.382 1.803 48.690 20 25 65 2.043 50 15 45 75 166 40 50 12 2 250 15 209 91 5 763 -

Actuele begroting 859 114 865 3.598 9.449 3.378 1.806 420 53.088 20 25 65 2.043 10 15 75 166 40 50 12 2 651 15 209 91 5 863 15

-

70 -

3.941

10 4.452

53.837

58.824

Rekening Toelichting 2007 828 OCSW 113 OCSW 739 OCSW 3.959 OCSW 8.858 OCSW 3.368 OCSW 1.818 OCSW 583 OCSW 31 OCSW 28 OCSW 52.657 Totaal OCSW RO/EZ 25 RO/EZ 69 RO/EZ 1.990 RO/EZ 10 RO/EZ 15 RO/EZ RO/EZ 75 RO/EZ 197 RO/EZ 40 RO/EZ 50 RO/EZ 12 RO/EZ 4 RO/EZ 662 RO/EZ 33 RO/EZ 102 RO/EZ 91 RO/EZ RO/EZ 863 RO/EZ 15 RO/EZ 58 95

RO/EZ RO/EZ

10 RO/EZ 4.416 Totaal RO/EZ 58.420

289

bedragen x 1.000 euro Overige inkomensoverdrachten Gem. regelingen BANN, RCG, Cevan Vergoeding raadsfracties Fractieondersteuning Groninger Archieven Verzekeringen schadeverhaal Rijksleges overige regelingen Schades aan derden Overige inkomensoverdrachten Provincie Groningen (persleiding) Claim Vrom Basisonderwijs (voortgezet) spec. onderwijs Voortgezet onderwijs Onderwijshuisvesting Overige projecten onderwijs Kansenbeleid/ vensterscholen Podium kunsten Beeldende kunst en musea Letteren en bibliotheek Amateurkunst Overige culturele activiteiten Bijdrage RCG Sportbeoefening/bevordering Spreekuur daken thuislozen Sportaccommodaties Zwembaden en Kardinge Meerschap Paterswolde Openluchtrecreatie Sociaal Cultureel Werk Kinderopvang Maatschappelijke opvang Verslaafdenhulpverlening Sportstimulering EJK < 21 Algemene baten en lasten Ten Boer: Uitvoeringskosten Bijdrage Instituut Bouwrecht Bijdragen uit Stadsdeelbudgetten Je treft 't in Groningen Noorderslag Stimuleringimpulsen VHV

Totaal overige inkomensoverdrachten


Primitieve begroting

Actuele begroting

Rekening 2007

211 70 248 529 1.783 974 2.757

163 70 248 481 1.783 974 2.757

156 64 203 423 1.834 2 1.034 2.870

1 1.710 48 110 23 84 1.976 1 300 75 18 23 417

27 129 156 175 1.883 1.170 39 100 300 40 825 48 114 77 3 453 154 13 5.394 1 300 75 18 8 402

5.679

9.190

Toelichting

BD BD BD Totaal BD DIA DIA DIA

Totaal DIA 27 MD MD 580 MD 1.501 MD 2.108 Totaal MD 282 OCSW 1.779 OCSW 509 OCSW 1.610 OCSW 1.152 OCSW 42 OCSW 100 OCSW 83 OCSW 18 OCSW 44 OCSW 390 OCSW 48 OCSW 67 OCSW OCSW 126 OCSW OCSW 465 OCSW 42 OCSW 194 OCSW 206 OCSW 591 OCSW 10 OCSW 13 OCSW 54 OCSW OCSW 8 OCSW 7.833 Totaal OCSW RO/EZ 422 RO/EZ 50 RO/EZ 18 RO/EZ 6 RO/EZ 496 Totaal RO/EZ 13.730

290

Overzicht investeringen


7.4

291

2005-2006

2007-2008

2006-2007

2007-2007

2007-2008

2007-2008

Hummingbird

ICT investeringen

Meubilair

Meubilair

Overige Routine investeringen

Software Belastingsysteem

2002-2009

2005-2009

2006-2009

2007-2010

C2000

Verbouw Sontweg

Overige routine < 2006

Routine-investeringen

Routine-investeringen

Totaal HVD

2005-2008

2005-2010

Website

Totaal DSW

Routine 2007

2007- 2007

2006-2007

Totaal DIA

2004-2008

ICT investeringen

3

afwikkeling

krediet t/m jaar van financ.

jaar van

TIJDSPLANNING KREDIET

verbouw Prefectenhof

Totaal BD


HVD

DSW

DIA

BD

1

2

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

0

2.137

0

160

658

1.232

26

61

0

7.862

302

545

4.400

2.615

4

Bruto

5

Bijdragen

KREDIETEN VOORGAANDE JAREN

0

0

0

0

985

78

907

0

5.818

126

545

3.120

2.027

6

Uitgaven

7

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

0

0

0

588

0

1.152

0

82

658

325

26

61

0

2.044

176

0

0

1.280

8

Bruto

9

0

0

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

10

0

389

389

1.500

1.500

7.642

608

248

484

6.302

Bruto

11

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

0

0

0

0

547

0

393

181

0

197

0

15

0

1.060

1.060

3.456

216

65

525

176

1.927

12

Uitgaven

IN 2007

13

40

0

40

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen

REALISATIE

0

0

41

0

41

0

0

0

0

0

0

0

0

1.280

0

1.280

15

Schrijding

schrijding

14

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

0

41

0

1.188

208

122

461

325

11

61

440

440

4.992

392

184

0

0

4.375

16

Bruto

17

292

0

0

0

0

Bijdragen

OVERBOEKING RESTANT NAAR 2008

2006-2007

2006-2008

2006-2008

2005-2008

ondergrondse containers 2006

vervangingsinvesteringen 2006



Verbouw sporthal Vinkhuizen

Kunstgras sportpark Stadspark Velocitas

Honk- en softbalveld Corpus den Hoorn

Kleedaccommodatie sportpark Kardinge

Renovatie De Parrel

Papiermolen

Herschikking spp Noorden/Parrel

Gymlokaal Agricolastraat

Bijdrage RO/EZ Gymlokalen

Aanpassing Karrepad

Uitbreiding J.Haydn

Nieuwbouw Gravenburg'01

Vervangende bouw Karrepad

Aanpassing Swoaistee

Aanpassing Driebond

530

530

530

530

530

530

421

421

421

421

421

421

421

421

Legionella en overig sportaccommodaties Zwembaden/Kardinge, renovatie Kardinge

2002-2007

2002-2007

2002-2007

2001-2010 2000/20042007

2001-2007

2000-2007

2000-2010

2006-2009

2007-2009

2007-2009

2007-2009

2007-2008

2007-2008

2007-2009

2004-2010

2004-2009

2007-2010


530

530

530

2007-2010

Totaal MD

2007-2008



OCSW

MD

afwikkeling


jaar van


ondergrondse containers 2007

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

48

37

2.602

5.768

488

30

0

545

1.300

18.036

1.506

5.316

2.313

1.524

939

540

Bruto

0

998

Bijdragen


43

0

2.665

4.303

169

0

84

15.970

1.134

3.476

1.982

524

522

448

Uitgaven

0

722

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

5

37

-63

1.466

320

30

0

460

1.300

2.066

372

1.840

331

1.000

417

92

Bruto

276

0

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

1.275

550

1.500

100

850

550

900

4.786

1.063

1.960

1.763

Bruto

0

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

37

1.466

129

12

346

22

4

461

34

4.392

0

767

336

92

625

1.501

1.071

Uitgaven

IN 2007

29

276

33

455

227

228

Bijdragen

REALISATIE

34

5

30

0

Schrijding

schrijding

0

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

320

493

2.446

550

1.488

100

504

528

896

1.605

338

2.689

331

233

81

0

665

687

692

Bruto

293

0

Bijdragen


INVESTERING

EN

Uitbreiding Swoaistee


Uitbreiding Haydnschool

Uitbr.Starter 2004

Uitbr.Pendinghe 2004 AMG Schmidt (hoofd) onderw.kundige vern. Borgman Warmoes onderwijskundige vern.

Ploeg onderwijskundige vernieuwing

Swoaistee Uitbreiding 17e-24e groep

De Vlint Uitbreiding: 4 groepen tijdelijk

Vlint onderwijskundige vernieuwing

Montessori Nieuwbouw

Uitbreiding Vensterschool Vinkhuizen Onderwijskundige vernieuwing Beijumkorf Uitbreiding Borgmanschool nevenvestiging

Uitbreiding Bredero

Onderwijskundige vernieuwing Bredero

Onderwijskundige vernieuwing Doefmat

Vervangende nieuwbouw van Liefland Onderwijskundige vernieuwing Pendighe

Uitbreiding Starter


Uitbreiding Gravenburg

Uitbreiding Beyumkorf

Uitbreiding Borgmanschool Onderwijskundige vernieuwing Catamaran

Onderwijskundige vernieuwing Starter

Voorbereidingskrediet Haydnschool

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421

421


421

421

421

421

421

421

Aanpassing Borgman

421

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

2007-2010

2006-2009

2007-2010

2007-2010

2007-2007

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2006-2007

2006-2007

2005-2007

2005-2009

2005-2009

2005-2007

2005-2008

2005-2009

2005-2009

2005-2009

2004-2007

2004-2010

2003-2010

2004-2007

2002/2004

2002-2006

afwikkeling


jaar van


72

1.456

250

162

72

826

72

72

57

83

72

900

1.701

72

296

1.372

72

72

72

415

568

133

240

1.313

244

Bruto

Bijdragen


313

835

331

1.189

244

Uitgaven

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

0

72

1.456

250

162

72

513

72

72

57

83

72

65

1.701

72

-35

1.372

72

72

72

415

568

133

240

124

Bruto

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

Bruto

102

72

422

669

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

11

627

999

155

176

72

211

93

1.332

240

Uitgaven

IN 2007

299

Bijdragen

REALISATIE

93

128

Schrijding

schrijding

42

364

415

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

102

72

72

411

457

95

162

72

513

72

72

57

1.490

72

40

72

72

72

568

133

124

Bruto

Bijdragen


294

Uitbreiding Gravenburg

Uitbreiding GSV

Uitbreiding Kompas

Aanpassing Vrije School

Uitbreiding Dom Helder Camara

Uitbreiding Anne Frank

Uitbr.Wegwijzer 2004

Nassauschool Uitbreiding 3 lokalen

Nassau onderwijskundige vernieuwing Wegwijzer onderwijskundige vernieuwing Anne Frank onderwijskundige vernieuwing

Uitbreiding Anne Frank

Uitbreiding speellokaal GSV Onderwijskundige vernieuwing Vrije School BO Onderwijskundige vernieuwing Hoeksteen Onderwijskundige vernieuwing Kleine Wereld Onderwijskundige vernieuwing Heerdstee

Uitbreiding Nassauschool

Terrein Anne Frank school Onderwijskundige vernieuwing J. Calvijn

Uitbreiding Sint Michaelschool

421

423

423

423

423

423

423

423

423

423

423

423

423

423


423

423

423

423

423

423

423

421

421

Uitbreiding Starter Onderwijskundige vernieuwing Tweemaster Vervangende Nieuwbouw BorgmanSchool

421

421

421

Onderwijskundige vernieuwing Joseph Haydn Onderwijskundige vernieuwing Oosterhoogebrug

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2006-2007

2006-2009

2006-2009

2005-2007

2005-2007

2005-2007

2005-2007

2004-2007

2003-2009

2003-2007

2002-2009

2001-2007

2000-2009

2007-2009

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

2007-2010

afwikkeling


jaar van


36

111

601

72

72

72

549

415

351

203

105

190

285

Bruto

Bijdragen


18

70

70

70

533

415

0

0

52

184

190

Uitgaven

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

18

111

601

2

2

2

16

0

351

203

53

5

95

Bruto

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

102

72

688

72

72

263

72

55

582

72

72

72

1.947

Bruto

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

36

36

36

18

108

63

Uitgaven

IN 2007

Bijdragen

REALISATIE

Schrijding

schrijding

2

2

2

16

203

5

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

263

72

55

582

36

36

36

3

601

351

53

32

1.947

102

72

688

72

72

Bruto

Bijdragen


295

INVESTERING

EN

Uitbreiding St.Michael Onderwijskundige vernieuwing Tamarisk

Onderwijskundige vernieuwing GSV

Uitbreiding van Liefland

Uitbreiding van Liefland

Uitbr.Liefland 2004

Aanpassing Tine Marcus

Aanpassing Wingerd

Uitbreiding Bolster

Terrein Bolster

Tine Marcus Uitbreiding 4 lokalen

Nieuwbouw van Heemskerckschool

Vervangende nieuwbouw Kimkiel

Uitbreiding De Bolster

Aanpassing Praedinius

423

423

431

431

431

433

433

433

433

433

433

433

433

441

Verbouw VMBO

Aanpassing nevenvest. Hamrik

Uitbr.Vrije Sch 2004

Gomarus magnoliastr Bouw gymlokaal

Uitbreiding Vensterschool Hoogkerk

Uitbreiding De Graafschool

Uitbreiding Meerpaal

Voorbereidingskrediet de Wingerd

441

441

443

443

443

480

433

433

433


Praedinius Capaciteitsuitbreiding

Nieuwbouw VMBO

441

423

423

Uitbreiding GSV Onderwijskundige vernieuwing St. Michael

423

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

2007-2007

2006-2009

2006-2007

2004-2008

2005-2009

2004-2007

2002-2007

2007-2007

2006-2010

2005-2007

2002-2008

2006-2009

2006-2009

2006-2009

2005-2007

2001-2009

2001-2007

2001-2009

2000-2007

2004-2010

2003-2010

2002-2010

2006-2009

2006-2007

2006-2009

2006-2009

2007-2010

afwikkeling


jaar van


111

511

1.799

776

2.080

19

1.800

317

179

2.470

435

103

505

55

420

455

472

258

671

439

72

72

36

72

Bruto

Bijdragen

45


1.364

0

2.063

10

0

16

-150

52

400

3

389

109

450

36

36

18

36

Uitgaven

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

111

511

435

776

17

9

1.800

317

163

2.470

585

51

105

52

31

346

21

258

671

439

36

36

18

36

Bruto

45

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

263

51

600

4.200

Bruto

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

51

511

600

308

2.350

90

36

132

Uitgaven

IN 2007

1.550

182

Bijdragen

REALISATIE

Schrijding

schrijding

17

9

9

15

31

21

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

111

435

776

6.000

163

120

2.135

51

52

346

258

671

621

36

18

36

131

Bruto

296

45

Bijdragen


INVESTERING

EN

Vervangende nieuwbouw Reitdiep

Aanpassingen Vensterschool Hoogkerk

Legionella schoolgebouwen

Nieuwbouw speeltuin West End Uitbreiding/verbouw speeltuin Resedastraat

Verbouw Apekooi Vinkhuizen

Nieuwbouw De Wende

Verbouw Semmelweisstraat

Muziekschool airco

Natuurmuseum

Uitbreiding Beijumkorf 2006

Meubilair (lumpsum)

ICT (Lumpsum)

Onderwijsleerpakket (Lumpsum)

Swoaistee Uitbreiding

ICT Kabelgoten (V)SO

Bijdrage onderhoudsreserve VO

Herinrichting Diamantlaan

Uitbreiding Werkman

Praedinius Verbouw Turfsingel'01

Reitdiep Eikenlaan'01

Röling Mondriaan'01

Werkman Hoofdlocatie I

441

480

480

630

630

630

630

511

514

420

420

420

420

420

430

440

440

440

440

440

440

440


630

Aanpassing Praedinius

441

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

2001-2008

2001-2008

2001-2008

2001-2008

2000-2007

2000-2008

doorlopend

2001-2008

2004-2008

doorlopend

doorlopend

doorlopend

2006-2007

2004-2008

2005-2007

2005-2007

2004-2007

2004-2007

2003-2007

2003-2007

2004-2008

2003-2008

2001-2008 2001/20042007

afwikkeling


jaar van


533

0

243

218

522

91

95

865

300

285

995

234

690

295

340

130

5.600

57

Bruto

0

27

27

522

471

Bijdragen


518

4

133

348

522

88

0

204

94

84

562

254

259

722

198

618

299

243

107

5.627

25

Uitgaven

522

284

27

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

16

-4

110

-131

0

2

0

-109

-94

-84

303

46

26

273

36

72

-3

97

23

-27

32

Bruto

187

27

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

Bruto

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

308

268

337

86

297

170

Uitgaven

IN 2007

347

57

84

27

Bijdragen

REALISATIE

308

268

337

24

3

46

26

36

72

Schrijding

schrijding

197

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

16

-4

110

216

0

2

-109

-37

217

97

23

0

32

Bruto

297

187

Bijdragen


INVESTERING

EN

Zernike Rummerinkhof

Praedinius kantine 2003

Reitdiep adm. ruimte 2003

Röling Belcamp studiehuis 2003

Werkman flyover 2003

Zernike verbouw 2003

440

440

440

440

440

440

440

2003-2008

2003-2008

2003-2008

2003-2008

2003-2008

2001-2008

2005-2007

2005-2008

2006 - 2009

2006 - 2009

2007 - 2009

2007 - 2008

Portofoons

Beamers

Meubilair

GWS4ALL Verbouw Werkmancollege Schoolstraat 2004

Gymzaal Zernike Tynaarlo

Vervangende nieuwbouw Reitdiep

440

440

440


2006 - 2008

Vervoermiddelen

2005-2007

2005-2008

2004-2008

2006 - 2008

2006 - 2008

Overige software

Kantine

2007 - 2009

Kantine

Meubilair

2005 - 2007

2005 - 2008

Vervoermiddelen

2003 - 2008

Uitbreiding Beijumkorf

420

Geldzorg

Uitbreiding AMG Schmidt

420

2005-2008

2004-2008

Stadspark prijspeil 1999

420

2003-2008

2001-2008

2003 - 2008

Meubilair primair onderwijs

420

GWS4ALL

ICT Kabelgoten BAO

420

2000/20052009

afwikkeling


jaar van


Gebruikersvergunningen VO

OP/SB Revitalisering

540

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

350

193

270

4

16

26

4

225

71

20

21

76

369

230

585

264

262

210

23

0

880

381

3.131

Bruto

Bijdragen


1.710

197

256

47

26

216

177

474

218

285

353

15

-50

565

194

76

781

268

1.112

Uitgaven

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

-1.360

-4

14

4

16

26

4

178

71

20

21

50

153

53

111

46

-23

-143

8

50

-565

-194

-76

99

113

2.019

Bruto

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

Bruto

150

225

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

17

13

178

72

Uitgaven

IN 2007

1.278

450

24

Bijdragen

REALISATIE

82

71

21

50

Schrijding

schrijding

115

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

-4

14

150

208

4

16

13

4

20

81

53

111

46

-23

-143

8

50

-170

-76

99

113

2.019

Bruto

Bijdragen


298

2005-2008

2001-2008

Doorstromingsmaatregelen Laan CdH

Koeriersterweg

340 1.950

2005-2011

2006-2011

2006-2010

1997-2008

2006-2011

2000-2008

Kolibri

OV-as busstation-CS Fietsbrug Aduarderdiep (MJP 20062009)

Westerhaven

Transferium Hoogkerk

Vri's

15.173

186

3.111

15.066

320

24.000

2003-2008

40

2004-2010

Woonschepenhaven

760

1.303

Berlagebrug

2004-2008

Diepenring

0

142

125

948

826

24.108

2.249

3.636

832

76.485

Bruto

0

1.850

10.729

1.750

0

320

8.342

7.866

0

760

567

0

0

0

0

0

13.780

1.795

0

3.265

0

2.091

Bijdragen


Stationsplein

2004-2008

2000-2008

BB Lage der A/Visserstraat

2005-2008

2005-2008

Doorstroming Hoendiep

2000-2008

1999-2008

Noord-Zuid route

Hereplein, Coney Island

1999-2008

Vinkhuizen Zuid

Diamantlaan fietsvoorzieningen

2004-2008

2007-2007

Dienst Investeringen 2007

2007-2008

afwikkeling


jaar van


Huisvesting Wijkposten

(excl. bouwgrondexploitatie en grondbank)

Totaal SOZAWE

Totaal OCSW


RO/EZ

SOZAWE

560

Servicegebouw recreatiegebied Kardinge

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

277

2.396

18.123

7

27

519

1.978

12.995

64

898

733

82

118

119

755

575

22.610

779

2.537

289

51.255

Uitgaven

49

2.131

13.296

630

928

9.427

47

761

451

243

50

72

19

49

17.604

389

1.000

0

1.555

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

-91

715

-3.057

1.943

313

-199

22.022

2.178

-24

-138

570

-82

24

6

193

251

1.498

1.470

1.099

543

25.230

Bruto

-49

-281

-2.567

1.750

0

-310

7.414

-1.561

-47

-1

116

-243

-50

-72

-19

-49

-3.824

1.406

2.265

0

536

Bijdragen

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

215

11.209

3.000

1.286

375

16.460

Bruto

0

7.371

1.246

0

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

0

1.645

87

206

90

205

1.677

955

46

4

61

0

0

32

155

50

1.301

-3

794

953

280

12.281

13

Uitgaven

IN 2007

0

187

0

0

0

-300

9

0

40

0

-30

0

0

189

0

0

0

0

26

1.012

0

4.636

Bijdragen

REALISATIE

0

142

1.368

Schrijding

schrijding

1.589

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

-91

10.279

-3.144

1.738

223

2.596

20.345

1.223

-70

-142

509

-82

24

-26

38

202

197

1.473

492

146

496

33.964

202

Bruto

299

-49

6.904

-2.567

1.750

0

1.236

7.405

-1.561

-87

-1

146

-243

-50

-261

-19

-49

-3.824

1.406

-26

1.253

0

232

Bijdragen


500 225

2006-2010

2004-2008

2004-2008

2004-2008

2004-2008

2005-2008

2007-2009

2007-2009

Fietsbrug ACM locatie (MJP 2006-2009)

Goln Raand

Westelijke Ringweg/Hoediep

Binnenstad Beter II

Transferium Haren

DV verkeersongevallenconcentraties

Stap op 2007-2008, Wensen van stadjers Aanpakschoolomgeving 2007 (uit struct 100)

0

98

0

0

25 2.456

2000-2010

2005-2010

2006-2008

2006-2010

2007-2009

afronden 30 km routes

Ciboga Circ.ter./gasfabr/bodenter.garage

Damsterdiepgarage Kleine verkeersm.week van de vooruitgang Reconstructie kruising Noordelijke Ringw

Stap op 2007-2008, Asfaltering fietspade


1.015

2007-2009

kleine infrastructurele aanpassingen

19.100

2007-2009

2007-2009

Bijdrage Projectorganisatie ZZL

2.456

471

16.945

2.456

25

544

2.155

2.456

2007-2009

Week van de vooruitgang 2007

217

2006-2009

Meerjarenbeeld Wegen 2006-2009

612

2005-2008

Meerjarenbeeld Wegen 2005-2008 829

2007-2009

30 km Engelbert, Middelbert, Dorkwerd

470

32.397

12.500

150

80

30

26

30

75

2008-2010

0

16

978

-336

-73

-357

0

169

2007-2009

28

7

978

2

-10

130

-40

-11

287

Fietsbrug Plataanlaan

25

336

1.889

957

332

94

528

9

708

3.195

570

40

545

2007-2009

25

16

978

0

1.816

600

0

500

49 19.634

Verkeerseducatie (uit inc.) Doorstr.Ln.CdH en V.Ketw.Verschuurlaan

556

16

978

710

3.185

700

534

385

580 24.824

-364

2004-2008

698 8.362

-167

2002-2008

406 11.362

364

Stationsweg-Verbindingskanaal

747 27.996

652

Lissabonstraat

36.186

0

986

2.553

Bruto

2003-2010

-367

Bijdragen

2001-2008

2.108

Bruto

Maatreg. Zuidelijke Ringweg (Langman)

7.310

Bijdragen

470

604

0

0

30

26

94

500

1.104

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

485

8.716

Uitgaven

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

2000-2008

6.943

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

2000-2008

10.824

Bruto


Verkeersveiligheid - Asfaltering fietspaden/fietstrook Hoendiep

afwikkeling


jaar van


OV-as Peizerweg

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

90

29

0

4.332

8.629

0

0

0

0

0

0

11

12

5

103

41

160

0

1.055

20

13

13

232

6

4

1.609

60

0

701

Uitgaven

IN 2007

90

0

0

563

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

87

0

160

0

1.081

118

0

0

0

-180

102

1.609

0

0

900

Bijdragen

REALISATIE

OnderSchrijding

Overschrijding

PROJECT GEREED

INDIEN

380

2.427

25

28.609

6.025

150

80

30

26

217

28

19

-12

70

-9

184

340

7

-77

-18

-23

118

2.282

-18

283

23.215

520

-167

1.407

Bruto

300

380

2.456

0

41

0

0

0

30

26

0

0

0

0

0

7

0

340

16

-103

-454

-73

-357

1.104

349

-102

18.025

49

-364

-1.267

Bijdragen


2005-2009

2006-2010

2006-2010

2006-2008

2006-2008

2006-2008

2002-2008

2005-2009

2006-2009

2001-2008

2002-2008

2003-2008

2004-2008

2005-2008

2006-2008

2007-2009

2008-2010

2005-2008

2007-2009

2003-2010

Meerjarenbeeld Kunstwerken 2006-2009

Meerjarenbeeld Waterbeh. 2006-2009

Havenkantoor verbouw

Bruggen afstandsbediening

Herinrichting Stadspark

Verbeteren vaartoer. Infra

Meerjarenbeeld Groen 2005-2008

Meerjarenbeeld Groen 2006-2009

Sanering riolering 2001








Selwerderhof uitbreiding veld 12

Selwerderhof Infozuil

Woonwagens (incl voetbalveld de kring)

348.666

TOTAAL GENERAAL


256.034

Totaal RO/EZ

898

584

0

0

10.962

9.837

5.690

5.764

6.353

6.979

977

875

218

454

328

300

80

689

579

540

97.719

95.628

77

454

328

300

2004-2008


230.162

168.339

925

330

6

3.445

4.938

5.458

5.092

5.607

5.245

281

741

250

347

76

4

0

206

348

407

919

72.194

70.638

156

140

544

606

91

136

0

33

226

318

118.504

87.695

-27

0

254

0

-6

7.517

4.899

232

672

746

1.734

696

134

-32

107

252

296

80

483

231

133

1.662

32

25.525

24.990

0

0

77

0

0

-156

-140

-544

-606

-91

-136

0

-33

-226

136

328

300

-35


2.581

48 194

2000-2008

Watergang

80

84

104.273

73.121

66

7.924

11.951

11.951

0

58.116

36.254

164

96

208

172

828

4.109

976

950

0

45

25

632

51

0

27

330

214

13

274

0

0

169

5

48

124

3

2005-2008

23

100

Parkeerman.apparatuur Zaanstraat

107

100

2005-2008

50

Uitgaven

2003-2008

50

Bijdragen

Parkeerman.apparatuur Oosterpark

Bruto

Parkeergarage Euroborg(incl.P2+P3)

-600

Bijdragen

0

2.323

Bruto

IN 2007

12.876

7.745

4

30

0

0

210

46

268

0

0

516

379

0

0

0

0

77

70

0

0

0

0

0

0

0

28

0

0

0

Bijdragen

REALISATIE

2007-2009 600

Bijdragen

GEVOTEERD KREDIET

IN 2007 NIEUW

2007-2009

23.101

Uitgaven

PER 1-1-2007

RESTANTKREDIET

Stap op 2007-2008, Fietsvriendelijke ver

159

Bijdragen

VOORGAANDE JAREN

REALISATIE

13

25.424

Bruto


2007-2009

afwikkeling


jaar van


Stap op 2007-2008, fietsparkeren papierm Stap op 2007-2008, communicatie en promotie

INVESTERING

EN

FUNCTIE

OMSCHRIJVING

DIENST

1.630

2.790

0

Schrijding

schrijding

0

Onder-

Over-

PROJECT GEREED

INDIEN

168.332

124.563

-191

-30

46

-172

7.090

3.408

3.924

-719

672

701

1.710

64

83

-32

80

-78

81

67

209

231

133

1.494

27

36

2.199

97

50

-13

Bruto

301

29.428

29.196

-4

-30

77

0

-210

-202

-408

-544

-606

-608

-515

0

-33

-226

136

251

230

0

0

0

0

-35

0

0

-628

100

50

0

Bijdragen


7.5

Overzicht begrotingsoverschrijdingen

Toelichting: In het kader van de begrotingsrechtmatigheid moet het college bij de jaarrekening inzicht geven in de begrotingsoverschrijdingen. Een begrotingsoverschrijding is een overschrijding van het lastentotaal van een productgroep. Bij een begrotingsoverschrijding wordt dus alleen de lastenkant van een begrotingspost bekeken, eventuele extra inkomsten worden niet meegenomen. Bij de jaarrekening moet het college een overzicht met begrotingsoverschrijdingen overleggen, met een toelichting over oorzaak en achtergronden. Met de vaststelling van de rekening stelt de raad tevens de begrotingsoverschrijdingen vast. In de raad van december 2005 heeft uw raad nadere invulling gegeven aan deze werkwijze door te besluiten dat alle begrotingsoverschrijdingen worden gepresenteerd, maar dat de overschrijdingen boven de 500 duizend euro van een toelichting worden voorzien, waarbij tevens de soort overschrijding naar de NIVRA indeling wordt vermeld. Omdat bij een begrotingsoverschrijding soms meerdere ontwikkelingen tegelijkertijd spelen, kan voorkomen dat in het overzicht een overschrijding meerdere NIVRA codes heeft. Toelichting NIVRA indeling: 1. Kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet. 2. Kostenoverschrijding die wordt gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft uw raad nog geen besluit genomen. 3. Kostenoverschrijding bij open einde (subsidie)regelingen. Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmaken van de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding. 4. Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die ten onrechte niet tijdig is gesignaleerd. 5. Kostenoverschrijding inzake activiteiten die niet past binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. 6. Kostenoverschrijding inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moet worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt. 7. Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren.


Begrotingsoverschrijdingen exploitatie Productgroep:

Actuele begroting lasten

Rekening lasten

Overschrijding

Soort NIVRA overschrijding

Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro

Bestuursdienst 9.01 Bestuursdienst

12.114

12.339

225

1

DIA 1.03 Burgerzaken

6.455

7.078

623

1

1.07 Groninger Archieven 1.08 Commerciële Zaken 1.11 Centrale ICT Organisatie

1.804 3.098 23.198

1.855 3.429 23.888

51 331 690

1 1 1

1.12 Overig en concerntaken

5.624

6.118

494

1

Concern Treasury 2.02 Financiering kort vermogen

3.122

5.100

1.978

1

Betreft categorie 1, kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten. In dit geval hogere rentebaten van 2.606.

16.840

18.300

1.460

1

De voornaamste reden is de gewijzigde wet arbeidstijden, betalingen voor de levensloopregeling van 716 duizend euro, de FLO van 143 duizend euro en de nabetalingen van 287 duizend euro zijn de voornaamste reden van overschrijding. Deze overschrijdingen vallen in nivracategorie 1, dekking door direct gerelateerde opbrengsten.

4.03 Meldkamer 4.04 Ambulancedienst

2.101 -

2.512 1.404

411 1.404

1 1

4.05 Infectieziektenbestrijding

4.262

4.693

431

2

HVD 4.01 Brandweer


De begrotingsoverschrijding van 623 duizend euro bij de productgroep Burgerzaken wordt veroorzaakt door de kosten van de verkiezing, de afdracht van rijksleges in verband met extra legesinkomsten voor producten Burgerzaken en de hogere uitvoeringskosten om de extra producten Burgerzaken te verstrekken. Deze extra lasten worden gecompenseerd door extra inkomsten.

De begrotingsoverschrijding van 690 duizend euro bij productgroep Centrale ICT Organisatie wordt in hoofdzaak veroorzaakt door inhuren van tijdelijk personeel voor extra opdrachten. Vanwege de extra opdrachten zijn er ook extra inkomsten.

Het betreft personele lasten voor de ambulancedienst deze worden bij de STAG gedeclareerd en vallen derhalve in nivra-categorie 1, dekking door direct gerelateerde opbrengsten.

303

Productgroep:

4.06 Openbare gezondheidszorg


Rekening lasten

Overschrijding

Soort NIVRA overschrijding 1.032 1

11.024

12.056

MD 5.03 Centrale werkplaats 5.06 Centraal meldpunt evenementen

2.034 557

2.072 599

38 42

1 1

5.09 Beheren en saneren

6.031

6.623

592

2

523

540

17

1

OCSW 6.01 Basisonderwijs

39.309

50.233

10.924

1

6.02 (voortgezet) speciaal onderwijs

13.075

18.925

5.850

1

5.04 Riolering & waterzuivering


Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro Hogere uitgaven doen zich in de verschillende producten voor, JGZ voor 222 duizend euro en de specifieke regiotaken 217 duizend euro zijn de meest prominente. Deze overschrijdingen vallen in nivra-categorie 1, dekking door direct gerelateerde opbrengsten.

De overschrijding van 0,6 miljoen euro bij productgroep Beheren en saneren betreft de bijdrage van 0,6 miljoen euro aan de Provincie Groningen en het Waterschap voor de rioolpersleiding. Deze bijdrage maakt deel uit van de overeenkomst die gesloten in met het ministerie van VROM inzake de claim ongerechtvaardigde verrijking.

De afwijking ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door de introductie van de lumpsum financiering en de bijbehorende administratieve systematiek met interne verrekeningen tussen scholen en bovenschoolse budgetten. Hierdoor worden zowel de baten als lasten ca 6 miljoen euro hoger. Daarnaast wordt de afwijking verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 4,6 miljoen euro. Deze wordt gecompenseerd door hogere rijksvergoedingen ad 3,4 miljoen euro en overige inkomsten derden ad 1,2 miljoen euro. De resterende afwijking in de baten en lasten ad 250 duizend euro wordt veroorzaakt door overige effecten. De afwijking ten opzichte van de begroting wordt veroorzaakt door de introductie van de lumpsum financiering en de bijbehorende administratieve systematiek met interne verrekeningen tussen SOscholen en bovenschoolse budgetten. Hierdoor worden zowel de baten als lasten ca 1,3 miljoen euro hoger. Daarnaast wordt de afwijking verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 1,1 miljoen euro. Verder wordt door de WMOO de administratie gevoerd van een aantal samenwerkingsverbanden. Deze

304

Productgroep:


Rekening lasten

Overschrijding


Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro lasten en baten ad 3,4 miljoen euro worden niet in de begroting opgenomen, maar komen wel in de rekening tot uitdrukking.

6.03 Voortgezet onderwijs

6.05 Vensterscholen 6.05 Kansenbeleid 6.06 Volwasseneneducatie 6.07 Overige onderwijsprojecten 6.08 Natuurmuseum 6.09 Stedelijke muziekschool 6.10 Martiniplaza


51.593

56.921

5.328

1

1.826 4.240 1.710 5.264 2.018 3.118 1.806

1.902 4.249 1.767 5.331 2.078 3.137 1.818

76 9 57 67 60 19 12

1 1 1 1 1 1 1

De afwijking wordt verklaard door hogere loonkosten (o.a. nieuwe CAO) ad 600 duizend euro. De huisvestingslasten zijn 2,6 miljoen euro toegenomen door nieuwe projecten zoals Technasium en Praktijk gerichte leeromgeving op 3 VO-scholen. De overige exploitatielasten van de scholen zijn met 1,4 miljoen euro gestegen. Hiertegenover staan ook Rijksvergoedingen en overige baten. Verder wordt door de WMOO de administratie gevoerd van een aantal samenwerkingsverbanden. Deze lasten en baten ad 700 duizend euro worden niet in de begroting opgenomen, maar komen wel in de rekening tot uitdrukking.

305

Productgroep:

6.11 Podiumkunsten

15.090

16.303


6.18 Zwembaden en Kardinge 6.19 Sportondersteuning 6.21 Mediabeleid 6.22 Emancipatiezaken 6.26 Kinderopvang

11.068 2.133 546 408 4.092

11.218 2.328 549 418 5.322

150 195 3 10 1.230

1 1 1 1 1

6.28 Jeugdhulpverlening 6.31 Maatschappelijke opvang

1.241 10.006

1.564 10.130

323 124

1 1



Rekening lasten

Overschrijding

Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro De overschrijding bij de productgroep Podiumkunsten kan grotendeels verklaard worden met de programmering van de werkmaatschappij de Oosterpoort & de Stadsschouwburg. Begrotingstechnisch wordt passend bij de aard van de bedrijfsvoering gestuurd op het programmeringsbudget: het saldo tussen de baten uit entreegelden en de kosten in de vorm van uitkoop en partage. Een realistische inschatting van het werkelijk niveau van de baten en lasten is voor de gemeentebegroting niet te realiseren. In theaterland is het gebruikelijk dat het seizoen loopt van najaar tot einde voorjaar. Dit betekent ten tijde van het opstellen van de begroting de programmering voor de eerste seizoenshelft van het volgend kalenderjaar nog niet bekend is. Dit wetende kan dus geen realistische inschatting gegeven kan worden van het te verwachten niveau van de baten en lasten. Slechts het saldo wordt als taakstellend in de begroting verwerkt.

Via het beleidsveld van kinderopvang is een aantal subsidies verstrekt die worden gedekt door andere productgroepen. Het gaat om onder meer VVE, opstap/opstapje, activiteiten vensterscholen en de vorming van OKC’s. Dit heeft geleid tot een interne administratieve verrekening tussen productgroepen en daardoor een administratieve verhoging van de lasten en baten.

306

Productgroep:

6.33 Algemene baten en lasten


Rekening lasten

Overschrijding


21.212

22.409

RO/EZ 7.02 Woningbouwlocatie

2.399

27.673

25.274

1

7.07 Bedrijventerreinen / kantoren

5.780

6.735

955

1

-

34

34

1

6.708

7.317

609

1

10.433 3.217 1.147 82

10.706 3.359 1.156 3.573

273 142 9 3.491

1 1 1 1

7.09 Groen- en recreatievoorzieningen 7.13 Wegen

7.16 Riolering 7.17 Verkeersvoorzieningen 7.18 Beheer 7.22 Buitenbezittingen


Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro Hoewel op deze productgroep sprake is van een overschrijding op het lastenniveau is het rekeningresultaat positief. De lasten worden dus meer dan gecompenseerd door baten. De overschrijding op de lasten kent een diversiteit aan oorzaken en kan als volgt worden gerangschikt: - inhuur personeel gedekt door inkomsten (met name concern en scholen) 0,5 miljoen; - doorsluizen rijksmiddelen Brede Doeluitkering voor zover deze niet betrekking hebben de productgroepen van OCSW 0,2 miljoen; - diverse interne verrekeningen met budgettair neutraal effect ad 0,5 miljoen; zowel de lasten als baten zijn hierdoor 0,5 miljoen hoger.

De baten en lasten van de samenwerkingsovereenkomst met Meerstad zijn in de begroting niet geraamd. Hierdoor zijn de baten en lasten 25,5 miljoen euro hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door het saldo van een aantal posten waaronder de lasten voor de afwaardering van de plankosten van het stationsgebied zuid ad 3,1 miljoen euro. Deze overschrijding wordt ondermeer verlaagd door niet ingezette middelen nieuw beleid investeringsprogramma fysiek ad 1,4 miljoen euro. De lastenoverschrijding wordt veroorzaakt door niet begrote lasten voor herstel van sleuven en breekgaten (280 duizend euro) en het gecombineerd uitvoeren van bestekken voor wegen en riolering (734 duizend euro: baten en lasten).

De hogere baten en lasten betreffende de afwikkeling stadsmeierrechten. Uit de Rijksvergoeding is een bedrag van 3,5 miljoen euro als bate verantwoord. De uitbetaling stadsmeierrechten bedragen 3,1 miljoen euro.

307

Productgroep:


Rekening lasten

Overschrijding


Overig vestigingsklimaat

8.356

19.128

Overig leefomgeving

1.853

4.512

2.659

1

Overig duurzame ontwikkeling Overig woonklimaat

447 5.618

577 5.717

130 99

1 1


Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro De verschillen in lasten en baten worden grotendeels verklaard door de administratieve verwerking van ISV subsidies, die begroting technisch verwerkt zijn bij de functionele productgroepen, waar ze betrekking op hebben. Om overzicht op het totaal te houden zijn de totaalbedragen in een aparte productgroep verwerkt (hogere lasten en baten van 9,861 miljoen euro). De verschillen in lasten en baten worden grotendeels verklaard door de administratieve verwerking van ISV subsidies, die begroting technisch verwerkt zijn bij de functionele productgroepen, waar ze betrekking op hebben. Om overzicht op het totaal te houden zijn de totaalbedragen in een aparte productgroep verwerkt (hogere lasten en baten van 9,861 miljoen euro).

308

Begrotingsoverschrijdingen op investeringen Productgroep:

OCSW Uitbreiding OBS Starter Stadspark Uitbreiding AMG Schmidt/speeltuin WestEnd Vervangende nieuwbouw Karrepad Uitbreiding OBS De Vlint Uitbreiding Borgmanschool nevenvestiging Uitbreiding Beijumkorf Uitbreiding Swoaistee Nieuwbouw Reitdiep (Leon van Gelder) ICT, leermiddelen, meubilair primair onderwijs Nieuwbouw De Wende


Rekening lasten

Overschrijding


1.323

1.399

76

843 2.602 296

1.016 2.636 424

173 34 128

83 -

176 115 37

93 115 37

5.950 1.356

6.229 2.166

279 810

1

995

1.019

24

1

15.066

18.210

3.144

1


5.690

6.409

719

1

Woonwagens Sanering riolering 2008 Verkeersveiligheid Diepenring Verkeersregel installaties Hereplein, Coney Island Bruggen afstandsbediening Transferium Haren Woonschepenhaven Verbeteren vaartoer. Infra Selwerderhof Infozuil Koeriersterweg Westelijke Ringweg/Hoediep Binnenstad Beter II Stationsweg-Verbindingskanaal Aanpak schoolomgeving fietsparkeren papiermolen Fietsbrug Plataanlaan Verkeerseducatie (uit inc.)

898 485 760 186 328 978 40 218 66 125 3.185 710 534 50 94

1.089 172 652 902 277 82 406 1.055 110 250 96 151 3.208 728 552 67 13 12 103

191 172 167 142 91 82 78 77 70 32 30 26 23 18 18 17 13 12 9

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

RO/EZ Westerhaven


Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen > 500 duizend euro

1 1 1 1 1 1 1 1 Volledig gedekt door rijksinkomsten.

slotcalculatie in 2004: overschrijding in 2006 gemeld en wordt veroorzaakt door extra werkzaamheden m.b.t. infrastructuur. Hier staat RWS subsidies tegenover Door extra werkzaamheden in opdracht van derden zijn de uitgaven overschreden hier staan ook extra opbrengsten tegenover

309

7.6

Staat P

Geactiveerde grondexploitaties (balanspost voorraden) Investeringen

Boekwaarde

uitgaven

grondexploitaties

Bedragen x 1.000 euro

2BB01 2BB05 2BB08 2BB18 2BB25 2BB33 2BB34 2BB39 2BB40 2BB41 2BB43 2BB46 2BB47 2BB48 2BB50 2BB51 2BB52 2BB54 2BB55 2BB56 2BB58 2BB59 2BB64 2BB67 2BB95 2BC22 2BC32 2BC43 2BC44 2BC49 2BC56 2BC57 2BC58 2BC59 2BC60 2BC62 2BC63 2BC69 2BC72 2BC77 2BC87 2BC88 2BC90 2BC91 2BC95 2BC96 2BE01

Martini Trade Park Winschoterdiep A Euvelgunne Hunzepark/Zilvermeer Driebond A I De Held I Ruskenveen-Wonen Eemspoort De Held Ii Kranenburg (Bedrijv) Piccardth.Pl./Terbln Reitdiep-Dorkwerd Groot Picc.Hof Plkst Zernike Ruskenveen-Bedrijven Ruskenveen-Voorzien. Nrdzdroute (Ruskenv) De Wende Starkenborgh Noorderhoogebrug Bdr Hoogkerk-West Milieuboulevard Ii Groningen-Oost De Held Iii Hergebruik Grond Ciboga Westerhaven Centrumz. Vinkhuizen Rabenhauptterrein Vbk Cult./E'Weg Alg. Stationsgebied Zuid Veilingterr. Peizerw Europapark Oosterhamr.Boulevard Helpermaar Martinizkh-Swietenln Cdhoorn Noord 2X20 Tranferium Hoogkerk Herstr.Lewenborg Ennamlocatie Hereweg Veenweg 2 (Eimers Lo V.Swietenl.1 (Alo-Lo Herstr.De Kring Grote Markt Na 21-02 Oosterparkstadion Expl. Stadsvern. Alg Bk Euvelgunne


31-12-2006

-148 -159 91 -777 -621 -83 128 -3.205 -357 111 -820 -77 28 6.712 679 -390 -2.273 315 -248 83 22.880 920 3.509 962 -315 -1.525 -390 -128 -40 54 3.024 2.805 -5.651 373 1.341 -2.489 133 216 16 -192 996 15 178 2.112 1.687 -97 102

2007

-6 453 4 965 -29 -4 5 113 -5 519 88 3.137 2 1.790 30 -19 1.301 -275 -1 6 8.522 150 -1.108 510 500 -179 87 318 -2 2 129 29 -235 -134 4.111 703 6 1.645 138 1 491 1 946 1.690 1.966 -4 5

inkom-

Correctie extra

sten

Comptabele

2007

Mutaties 2006 Reeds in begin Boekwaarde verwerkt

0 1.070 0 1.004 526 0 0 2.194 0 2.015 -186 4.287 0 1.151 306 0 0 39 0 75 1.581 0 2.538 2.041 709 9.757 0 0 19 0 3.153 4.101 -180 -751 4.879 4 0 1.835 2.705 0 821 0 1.022 868 6.924 0 0

Boekwaarde

31-12-2007

-154 -776 95 -817 -1.176 -87 133 -5.286 -362 -1.385 -547 -1.227 30 7.352 403 -408 -971 1 -249 15 29.822 1.071 -137 -569 -524 -11.461 -303 190 -61 56 0 -1.267 -5.706 990 573 -1.789 139 26 -2.550 -192 666 16 103 2.933 -3.271 -101 106

310


Boekwaarde

uitgaven

grondexploitaties


2BE15 2BE19 2BE22 2BE33 2BE37 2BE39 2BE40 2BE41 2BE44 2BE45 2BE46 2BE47 2BE49 2BE51 2BE52 2BE53 2BE55 2BE96 2BE99 2BK01 2BK02 2BK03 2BK04 2BK12 2BK13 2BN01 2BN02 2BN03 2BN04 2BN06 2BN07 2BN08 2BN09 2BN10 2BN11 2BN12 2BN13 2BN14 2BN15 2BN16 2BN17 2BN18 2BN19 2BN20 2BN21 2BN22 2BN23 2BN24 2BN25 2BN26

Bk Peizerweg Bk Ulgersmaweg Bk Kraanvogelstraat Bk Donderslaan Bk Zomerlaan Bk Aduard.Diepst.Weg Bk Diamantlaan A.D. Bk Antillenstraat Bk Ulgersmaweg 2+5 Bk Paradijsvogelstr. Bk Ulgersmaweg/Beckw Bk Venstersch. Opark Bk Ulg.Weg (Korrebr) Bk Melisseweg Bk Lewenborg '97 Bk Vinkhuizen '97 Bk Westerbroek Bk Expl.Lasten (Alg) Bk Algemene Dienst Corp.Herstr.L'Borg Corp.Herstr.P'Poel Corp.Herstr.Vinkhuiz Corp.Herstr.Cdh Inbr Corp.Herstr.Vinkh.Rm Corp.Herst.P'Poel Zo Houtunie Ikea Sontw.(Nwbouw) Eemskanaalzone Rev.Ulgersmaweg Rev.W'Diep/Eemskn.Zo Winschoter Driehoek Pure Groningen Hoendiep herontw. Damsterdiep Reitdpzone WRW Reitdiep 3/4 Eur.park Euroborg Eur.park De Linie Eur.park Kantoren Eur.park Station Eur.park Skivijver Eemskan. Nrdzijde Kliefdiep won.b.lok. C den Hoorn kaderpl. Beyum winkelcentrum Peizerhove won.b.lok Europaweg benzstat Gravenbrg venstersch Overwinningsplein Hoendiep-Nrd Westprt


31-12-2006

106 26 -90 -18 152 513 730 -39 173 120 69 -68 237 -112 227 356 2.532 371 -574 2.639 -2.608 2.046 15 752 1.445 -63 -251 -129 -129 -19 -799 720 -144 1.331 216 129 11.428 5.690 11.895 1.784 302 208 -287 44 -122 113 221 -177 -466 142

2007

4 1 -4 -1 7 22 31 -1 7 5 22 68 10 112 10 15 110 118 283 2.758 1.468 216 -15 27 848 12 251 42 55 150 -8 30 17 2.309 -33 46 2.099 1.296 1.239 1.192 593 18 83 3 201 142 795 702 164 116

inkom-

Correctie extra

sten

Comptabele

2007


43 10 0 0 0 1 0 5 70 0 0 0 0 0 0 20 0 0 -19 155 2.052 72 0 3.255 1.811 293 0 -293 0 89 0 647 125 1.766 0 0 0 5.538 1.534 12 1.000 0 220 0 106 350 1.196 789 891 1.215

Boekwaarde

31-12-2007

68 17 -94 -19 158 534 761 -45 111 125 91 0 247 0 237 351 2.642 488 -272 5.241 -3.192 2.190 0 -2.476 483 -344 1 207 -74 41 -807 103 -252 1.875 184 175 13.527 1.448 11.601 2.964 -105 227 -424 47 -27 -95 -180 -264 -1.193 -957

311


Boekwaarde

uitgaven

grondexploitaties


2BN27 2BN28 2BN29 2BN30 2BN31 2BN32 2BN33 2BN34 2BN35 2BN36 2BN37 2BN38 2BN39 2BN41 2BN42 2BN43 2BN44 2BN45 2BP01 2BP02 2BP03 2BR02 Overig

Hoornsediep 89 Ophogen Kades Winkelcentr.Beijum-O Kempkensberg/Engelse Bornholmstraat Noord Kluiverboom Ontwikkelingslocatie De Brugwachter Bornholmstraat Zuid Gideon Zuid GYAS-Woningbouwontwi De Havens Montessorisch.Beijum Antillenstraat Drieh. Peiz./Zuiderw Oosterhamriktracé/Wa Oosterhamriktracé/De Vinkh. Zilverlaan Hotelschoollok. Van Iddekingeweg/Luy Achter de Reitdijk Meerstad diversen

Extra comptabel Extra comptabel

Nog te boeken inkoop facturen correctie resultaat apparaatskosten

Totaal staatP boekwaarde/uitgaven/ inkomsten 31-12-2007


31-12-2006

2007

inkom-

Correctie extra

sten

Comptabele

2007


0 0 717 0 509 177 -765 0 75 0 12 0 0 2.103 0 0 0 0 0 10 13 0 422

Boekwaarde

31-12-2007

-18 20 -284 446 37 41 -410 -34 10 -12 8 -240 57 1.556 0 0 0 0 47 -26 64 -1.927 -57

18 6 1.095 442 255 245 541 71 75 136 4 -5 119 345 9 163 52 27 3 36 118 1.901 270

1.400

700

-1.400

0 26 94 888 -218 109 897 37 10 124 0 -245 176 -202 9 163 52 27 50 0 169 -26 -209 0 700

-635

0

635

0

70.168

52.621

-765

41.296

80.727

312

Grondexploitaties te verrekenen met ISV Investeringen grondexploitaties

Boekwaarde uitgaven 31-12-2006 2007 jaarrekening

inkomsten 2007

te verrekenen met ISV ultima september 2007

0 0 0 0 0 0 0

2 16 17 2 7 0 44

2 16 17 2 7 0 44

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

398 685 -126 24 9 369 36 0 2.082 160

398 685 -126 24 9 369 36 0 2.082 160

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Bedragen x 1.000 euro 2BD30 2BD52 2BD60 2BD84 2BD96

Moluksewijk Hoogkerk Zuiderkruislaan(Scho Vechtstraat-Gadoterr Agricolastraat 30/32 Bouwlocaties overig

totaal woningbouwlocaties 2BL01 2BL02 2BL03 2BL04 2BL05 2BL06 2BL07 2BL08 2BL12 2BL13

Corp.Herstr.L'Borg Corp.Herstr.P'Poel Corp.Herstr.Vinkhuiz Corp.Herstr.Cdh Inbr Corp.Herstr.Wijert Corp.Herstr.O'Park Corp.Herst.Hoogkerk Corp.Herstr.Grunobuu Corp.Herstr.Vinkh.Rm Corp.Herstr.Paddepzo

0

0

totaal wijkvernieuwing

0

3.639

3.639

0

Totaal grondexploitatie verrekend met ISV

0

3.683

3.683

0


313

7.7

Exploitatierekening 2007

Baten: Niet in te delen inkomsten Rente Goederen en diensten Belastingen Overdrachten Voorzieningen Totaal baten

Primitieve begroting 2007 11.577 36.876 148.068 43.655 541.773 0 780.846

Actuele begroting 2007 4.449 32.648 177.898 43.127 550.814 246 813.181

Rekening 2007 0 49.304 195.344 44.378 560.048 2.445 851.519

Lasten: Niet in te delen uitgaven Salarissen en sociale lasten Personeel van derden Rente en afschrijving Goederen en diensten Overdrachten Voorzieningen Totaal lasten

Primitieve begroting 2007 46.583 284.720 8.144 73.566 139.712 226.382 15.353 794.459

Actuele begroting 2007 23.782 292.991 12.344 72.426 182.117 248.195 16.763 848.618

Rekening 2007 0 299.406 24.935 68.086 158.236 246.166 32.009 828.838

-13.618

-35.437

-35.437

0

0

58.119

Mutatie in reserves Saldo

Niet in te delen inkomsten Hier worden binnen de begroting de inkomsten geboekt, die niet onder een andere inkomstenrekening zijn te rangschikken. In de realisatie is dit conform het besluit begroting en verantwoording niet toegestaan. In 2007 werd het grootste deel van deze post gevormd door het nog niet opgenomen Nieuw Beleid in de begroting. Rente Hieronder vallen de rente-inkomsten van belegde overtollige kasmiddelen, rente van verstrekte korten langlopende geldleningen, enzovoorts. Specificatie:

Rente Rente langlopende leningen u/g Rente kas-/callgeldlening u/g Rente consumptief krediet Overig waaronder dividenden Totaal

Primitieve begroting 2007 28.641 3.468 600 4.167 36.876

Actuele begroting 2007 28.710 3.468 600 3.870 36.648

Rekening 2007 26.854 4.242 240 17.968 49.304

Het voordeel op dividend bij de Bestuursdienst bestaat uit een gewoon dividend 0,4 miljoen euro, een buitengewoon dividend van 1 miljoen euro, een bijzonder dividend in verband met de verkoop Essent


314

Kabelcom BV van 7,1 miljoen euro en een interim dividend van 3 miljoen euro. De DIA heeft een voordeel van 2,5 miljoen euro op de dividenduitkering van het aandelenkapitaal BNG. Goederen en diensten. In de post Goederen en diensten worden in tegenstelling tot voorgaande jaren conform het Besluit Begroting en Verantwoording de leges en de heffingen opgenomen. Tevens vind u hier de vergoeding voor het beschikbaar stellen van personeel aan derden, ontvangen huren en pachten, de verkoopopbrengst van gronden, andere onroerende zaken en buitengebruik gestelde duurzame goederen, alsmede de opbrengsten wegens verkoop van goederen en diensten verantwoord. Goederen en diensten Vergoeding voor personeel Huren en pachten Leges en Heffingen Overige goederen en diensten Totaal

Primitieve begroting 2007 3.173 9.939 51.117 83.839 148.068

Actuele begroting 2007 4.500 10.034 53.147 110.217 177.898

Rekening 2007 9.329 9.673 57.499 118.843 195.344

De baten stijgen in de jaarrekening ten opzichte van de actuele begroting van 2007. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door een stijging bij de dienst RO/EZ ten opzichte van actuele begroting 2007 door ontvangen voorschotten van gronden voor de realisatie van Meerstad (25,5 miljoen euro). Belastingen Onroerend zaak belasting Hondenbelasting Logiesbelasting roerende zaak belasting Totaal

Primitieve begroting 2007 41.298 620 590 47 42.555

Actuele begroting 2007

Rekening 2007

41.870 620 590 47 43.127

43.019 597 698 64 44.378

De stijging van de opbrengst belastingen wordt voornamelijk gerealiseerd bij de OZB. Overdrachten De Algemene Uitkering en de specifieke uitkeringen van het rijk (onderwijs, bijstand) worden hierop verantwoord. De opbrengsten over 2007 zijn met 9,2 miljoen gestegen ten opzichte van de actuele begroting 2007. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het salderen van meer en minder inkomsten. De Hulpverleningsdienst heeft een verlaging van 0,5 miljoen euro. OCSW heeft een meeropbrengst van 14,7 miljoen euro als gevolg van de WMO. Bij ROEZ zijn 8,1 miljoen euro minder inkomsten voornamelijk door lagere bijdrage ISV en het budget voor de SoZaWe van het Rijk voor de bijstandsuitkeringen is opwaarts bijgesteld met 4 miljoen euro. Tevens is er meer aflossing van leenbijstand dan verwacht en zijn de verhaalsinkomsten hoger dan begroot (0,7 miljoen euro). Reserveringen In het kader van nieuwe wetgeving BBV-2004 mogen er geen onttrekkingen van voorzieningen meer via de exploitatie lopen. Uitgaven worden rechtstreeks ten laste van de voorzieningen gebracht. Ten opzichte van de begroting is 2,2 miljoen extra vrijgevallen uit de voorzieningen. Voor nadere toelichting verwijzen wij naar bijlage 7.2 toelichting reserves en voorzieningen. Niet in te delen uitgaven Hier worden de lasten in de begroting opgenomen, die niet onder een andere categorie zijn te rangschikken. Conform het BBV 2004 mag hier geen realisatie op worden verantwoord.


315

Salarissen en sociale lasten Zie ook het overzicht personele sterkte en personeelslasten (Staat B) en paragraaf 3.5 bedrijfsvoering voor toelichting. Salarissen en sociale lasten

Personeel in dienst Bovenformatief Verhaal salaris B&W Gemeenteraad Onderwijspersoneel WSW-WIW personeel Voormalig personeel Totaal

primitieve formatie Begroting 2007 fte 2.893 59 0 46 1.466 1.593 145 6.202

Personeel van derden Uitzendkrachten/gedetacheerd inleen Adviseurs/interim management overig

Actuele formatie Begroting 2007

lasten 158.307 2.957 -183 1.616 72.630 44.412 4.981 284.720

fte 3.030 49 0 46 1.506 1.561 143 6.335

Primitieve begroting 2007 6.045 2.099

lasten 163.917 3.219 -527 1.616 76.747 42.520 5.499 292.991

Bezetting Rekening 2007 fte 2.847 62 0 46 1.601 1.592 191 6.339

Actuele begroting 2007 6.687 8.929

lasten 158.935 4.343 -1.941 1.593 81.436 49.040 6.000 299.406

Rekening 2007 17.213 7.723

Rente en afschrijving De daling van de afschrijvingskosten heeft geen specifieke oorzaak en is evenredig over de diensten verdeeld. Voor specificatie hiervan verwijzen naar het overzicht geactiveerde kapitaaluitgaven.

Rente en afschrijving Afschrijvingen Rente Totaal

Primitieve begroting 2007 27.721 45.845 73.566

Actuele begroting 2007 28.324 44.102 72.426

Rekening 2007 27.724 40.362 68.086

Goederen en diensten Hieronder vallen de aankoop van goederen en diensten, energiekosten, duurzame goederen, specifieke gebruiks-/verbruiksgoederen, uitbestede werkzaamheden, huren en pachten, verzekeringen, vergoedingen en overige diensten. De lasten van overige goederen en diensten dalen met 23 miljoen euro ten opzichte van de actuele begroting 2007. Deze worden voornamelijk veroorzaakt door de eliminatie van interne lasten, deze waren in de actuele begroting voornamelijk opgenomen onder overige goederen en diensten. Overdrachten Tot de inkomens- en vermogensoverdrachten behoren ondermeer de subsidies aan instellingen/organisaties en de uitkeringen op grond van de bijstandsregelingen. De lasten van overdrachten dalen met 2 miljoen euro ten opzichte van de actuele begroting 2007. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een saldering van diverse posten. Reserveringen Hieronder zijn opgenomen de dotaties aan de voorzieningen. Toevoegingen aan reserves vinden als gevolg van nieuwe regelgeving plaats buiten de exploitatie om. Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves betreffen altijd resultaatbestemming. Onttrekkingen aan voorzieningen vinden rechtstreeks plaats op de voorziening. Zie ook het overzicht reserves en voorzieningen.


316

7.8

Totaaloverzicht productgroepen per programma

Dienst

Productgroep

Lasten

Baten

Saldo

Mutatie Reserves

Saldo

Programma Werk en inkomen 8.01 8.02 8.03

SZW Inkomen SZW Werk SZW Zorg SZW Taakstellingen 3.01 DSW Sociale werkvoorziening Totaal Werk en inkomen

132.611 65.595 14.543 0 68.168 280.917

107.374 57.130 5.397 0 62.428 232.329

-25.237 -8.466 -9.146 0 -5.740 -48.588

4.739 1.218 1.914 0 2.000 9.871

-20.498 -7.248 -7.232 0 -3.740 -38.717

6.496 6.735 694 1.818 146 2.377 10.196 3.573 352 2.118 19.128 53.633

2.475 1.128 599 12 0 759 11.309 4.022 3.026 1.946 10.415 35.690

-4.021 -5.607 -95 -1.806 -146 -1.618 1.113 449 2.674 -172 -8.713 -17.943

806 3.638 1 0 0 -2.778 1.061 67 -66 -506 65 2.288

-3.215 -1.969 -94 -1.806 -146 -4.396 2.174 516 2.608 -678 -8.648 -15.655

27.903 6.342 2.072 540 599

31.746 1.083 2.094 300 333

3.843 -5.259 22 -240 -266

106 144 4 0 6

3.949 -5.115 26 -240 -260

1.781 6.623 0 1.648 7.317 12.514 1.715 10.706 3.359 1.156 1.702 2.935 2.419 18.300 3.631 2.512 1.404 4.512 121.690

338 3.012 0 117 1.383 1.858 59 11.214 194 176 1.352 1.246 1.485 4.913 2.942 1.908 1.212 4.383 73.347

-1.443 -3.611 0 -1.531 -5.934 -10.656 -1.656 507 -3.165 -980 -350 -1.689 -934 -13.387 -689 -604 -192 -129 -48.344

43 1.543 0 265 0 501 0 0 0 0 0 0 -53 0 0 0 0 -51 2.508

-1.400 -2.068 0 -1.266 -5.934 -10.155 -1.656 507 -3.165 -980 -350 -1.689 -987 -13.387 -689 -604 -192 -180 -45.836

Programma Vestigingsklimaat 7.12 7.07 5.05 6.10 6.23 7.05 7.06 7.22 7.24 7.27

RO/EZ Economisch Business Plan RO/EZ Bedrijventerreinen / kantoren MD Marktwezen OCSW Handel en ambacht OCSW Internationale betrekkingen RO/EZ Verkeer en vervoer RO/EZ Parkeerbedrijf RO/EZ Buitenbezittingen RO/EZ In expl. Te nemen eigendommen RO/EZ Binnenbezittingen RO/EZ Overig Totaal Vestigingsklimaat Programma Leefomgeving 5.01 5.02 5.03 5.04 5.06

MD MD MD MD MD

Afval Straatreiniging Centrale werkplaats Riolering en waterzuivering Centraal meldpunt evenementen

5.08 5.09 5.10 6.20 7.13 7.14 7.15 7.16 7.17 7.18 7.19 7.20 7.21 4.01 4.02 4.03 4.04

MD Vergunningverlening/controle/handhaving MD Beheren en saneren MD Niet in te delen kosten OCSW Openluchtrecreatie RO/EZ Wegen RO/EZ Groen- en speelvoorzieningen RO/EZ Kunstwerken RO/EZ Riolering RO/EZ Verkeersvoorzieningen RO/EZ Beheer RO/EZ Handhaving RO/EZ Water RO/EZ Begraafplaatsen HVD Brandweer HVD Rampenbestrijding HVD Meldkamer HVD Ambulancedienst RO/EZ Overig Totaal Leefomgeving


317

Dienst

Productgroep

Lasten

Baten

Saldo

Mutatie Reserves

Saldo

Programma Woonklimaat 7.02 7.03 7.04

RO/EZ Woningbouwlocaties RO/EZ Particuliere woningverbetering RO/EZ Bouwtoezicht

Monumenten en RO/EZ archeologie/cultuurhistorie RO/EZ Woonwagenvoorzieningen RO/EZ Erfpachtterrein RO/EZ Wijkvernieuwing RO/EZ Overig Totaal Woonklimaat 7.10 7.23 7.26 7.34

27.673 2.823 8.225

28.289 4.061 11.343

616 1.238 3.118

-1.787 -171 -6

-1.171 1.067 3.112

2.448 548 623 4.928 5.717 52.985

1.302 358 836 4.393 517 51.100

-1.146 -190 213 -535 -5.200 -1.885

94 0 -121 -240 64 -2.167

-1.052 -190 92 -775 -5.136 -4.052

1.222 0 34 577 1.833

427 0 0 10 437

-795 0 -34 -567 -1.396

-2.963 0 0 0 -2.963

-3.758 0 -34 -567 -4.359

50.233 18.925 56.921 14.879 6.151 1.767 5.331 418 12.641 5.322 2.538 1.564 1.051 120 10.130 3.476 191.469

49.476 18.605 56.468 1.981 4.296 1.721 2.073 88 2.940 1.889 47 593 22 0 9.388 2.800 152.386

-757 -320 -453 -12.898 -1.855 -46 -3.258 -330 -9.701 -3.434 -2.492 -971 -1.030 -120 -741 -676 -39.083

0 0 0 1.517 62 0 0 0 1.249 80 0 30 148 80 0 0 3.166

-757 -320 -453 -11.381 -1.793 -46 -3.258 -330 -8.452 -3.354 -2.492 -941 -882 -40 -741 -676 -35.917

4.693 12.056

3.670 8.381

-1.023 -3.675

0 -2

-1.023 -3.677

13.338 15.355 45.442

2.375 2.735 17.161

-10.963 -12.620 -28.281

397 0 395

-10.566 -12.620 -27.886

2.078 3.137 16.303 5.746 139

287 505 7.560 1.256 0

-1.791 -2.631 -8.743 -4.490 -139

191 0 82 399 0

-1.600 -2.631 -8.661 -4.091 -139

Programma Duurzame Ontwikkeling 5.07 7.08 7.09

MD Milieubeleid RO/EZ Geluidswering / Bodem RO/EZ Groen- en recreatievoorzieningen RO/EZ Overig Totaal Duurzame ontwikkeling Programma Onderwijs en welzijn 6.01 OCSW Basisonderwijs 6.02 OCSW (Voortgezet) speciaal onderwijs 6.03 OCSW Voortgezet onderwijs 6.04 OCSW Huisvesting scholen 6.05 OCSW Kansenbeleid / Vensterscholen 6.06 OCSW Volwasseneneducatie 6.07 OCSW Overige projecten onderwijs 6.22 OCSW Emancipatiezaken 6.25 OCSW Sociaal cultureel werk 6.26 OCSW Kinderopvang 6.27 OCSW Maatschappelijke dienstverlening 6.28 OCSW Jeugdhulpverlening 6.29 OCSW Ouderenbeleid 6.30 OCSW Gehandicaptenbeleid 6.31 OCSW Maatschappelijke opvang 6.32 OCSW Verslaafdenhulpverlening Totaal Onderwijs en welzijn Programma Gezondheid 4.05 4.06

HVD HVD

Infectieziektenbestrijding Openbare gezondheidszorg

4.07 HVD Voorziening ouderen en gehandicapten 4.08 HVD Huishoudelijke verzorging Totaal Gezondheid Programma Sport en cultuur 6.08 6.09 6.11 6.12 6.13

OCSW OCSW OCSW OCSW OCSW

Natuurmuseum Stedelijke Muziekschool Podiumkunsten Beeldende kunst en musea Film


318

Dienst Productgroep 6.14 OCSW Letteren en bibliotheek 6.15 OCSW Amateurkunst en kunsteducatie 6.16 OCSW Overige culturele activiteiten 6.17 OCSW (Sport)accommodaties 6.18 OCSW Zwembaden en Kardinge 6.19 OCSW Sportondersteuning 6.21 OCSW Mediabeleid Totaal Sport en Cultuur

Lasten 5.644 1.719 1.679 7.449 11.218 2.328 549 57.990

Baten 2 185 442 2.997 4.133 930 0 18.296

Mutatie Saldo Reserves -5.642 0 -1.534 20 -1.238 452 -4.453 -1.850 -7.085 75 -1.398 480 -549 0 -39.694 -151

Saldo -5.642 -1.514 -786 -6.303 -7.010 -918 -549 -39.845

Programma Integratie 6.24 OCSW Minderhedenbeleid 8.04 SZW Inburgering Totaal Integratie

2.006 2.328 4.335

154 2.462 2.616

-1.853 134 -1.719

0 0 0

-1.853 134 -1.719

1.591 7.078 7.849 1.605 1.956 1.855 3.429 2.891 1.117 23.888 6.118 1.994 4.246 22.409 12.339 2.820 3.129 3.467 24 109.805

1.032 3.950 3.895 1.055 421 0 1.786 2.991 22 24.552 4.085 91 2.573 21.621 2.249 2 5.696 0 59 76.080

-559 -3.128 -3.954 -550 -1.535 -1.855 -1.643 100 -1.095 664 -2.033 -1.903 -1.673 -789 -10.090 -2.818 2.567 -3.467 35 -33.726

0 -155 730 0 0 0 314 0 0 -82 407 126 0 658 237 0 20.179 79 -3 22.490

-559 -3.283 -3.224 -550 -1.535 -1.855 -1.329 100 -1.095 582 -1.626 -1.777 -1.673 -131 -9.853 -2.818 22.746 -3.388 32 -11.236

0 0 0 0 56.754 0 464

43.019 64 597 698 2.475 216.493 -464 2.526 17.933 283.341

0 0 0 0 0 0 0

57.218

43.019 64 597 698 59.229 216.493 0 2.526 17.933 340.559

0 0

43.019 64 597 698 2.475 216.493 -464 2.526 17.933 283.341

977.317

1.000.001

22.684

35.437

58.121

Programma's Overig 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 7.11 6.33 9.01 9.02 9.03 9.05

DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA DIA RO/EZ OCSW BSD BSD BSD BSD RO/EZ Totaal Overig

Mobiliteit en consultancy Burgerzaken Belastingen Dienstverlening arbeidszaken Gemeentelijk Informatiecentrum Gemeentearchief Commerciële zaken Verzekering en verhaalszaken Rechtsbescherming Centrale ICT Organisatie Totaal overig en concerntaken Stad en stadhuis Stadsdeelcoordinatie Algemene baten en lasten Bestuursdienst Bestuur Concernstelposten Volksvertegenwoordiging Overig

Algemene inkomsten en post onvoorzien 1.04 1.04 1.04 1.04

DIA DIA DIA DIA ADF BSD BSD BSD

Onroerende zaakbelasting Roerende zaakbelasting Hondenbelasting Logiesbelasting Saldo financieringsfunctie 9.04 Algemene Uitkering 9.03 Post onvoorzien 9.03 Rente reserves Dividenden Totaal algemene inkomsten en post onvoorzien

Totaal lasten en baten 2007


319

7.9

Totaaloverzicht Nieuw Beleid

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst

Productgroep

Programma Werk en Inkomen 3.01 DSW Begrotingstekort DSW 8.01 SOZAWE WWB-Inkomen 8.01 SOZAWE Motie fonds armoede 8.04 SOZAWE Bijzondere bijstand 2007 * Totaal programma Werk en Inkomen Programma Vestigingsklimaat RO/EZ Grote Markt * RO/EZ Kolibri * RO/EZ Eemskanaal / Europapark / Westpoort * 7.05 RO/EZ Bijdrage ringwegen 7.05 RO/EZ Fietsnota * 7.05 RO/EZ Fietsnota * 7.05 RO/EZ Transferium Hoogkerk / HOV-as * 7.05 RO/EZ Budget verkeersmaatregelen reconstructies * 7.05 RO/EZ Damsterdiep * 7.12 RO/EZ Activiteitenbudget EBP 7.12 RO/EZ Personeelskosten EBP 7.12 RO/EZ Kennisontwikkeling * 7.12 RO/EZ Marketing Groningen 9.01 BD Akkoord van Groningen 9.02 BD Externe betrekkingen Totaal programma Vestigingsklimaat Programma Leefomgeving 4.01 HVD Begroting brandweer 4.01 HVD Brandweer nieuwe effecten CAO 4.06 HVD Forensisch frontoffice politiebureau 4.02 HVD Ambtenaar rampenbestrijding 5.02 MD Fietsenbeheer 5.02 MD Beheer en onderhoud openb ruimte 7.18 RO/EZ Beheer en onderhoud openbare ruimte 7.20 RO/EZ Oeverbeschoeïngen * Totaal programma Leefomgeving Programma Woonklimaat 7.11 RO/EZ Lokaal akkoord - fysiek en sociaal * 7.02 RO/EZ Reserve Grondzaken * 7.02 RO/EZ Woningbouwproductie * MD+RO/EZ Budget buurt-, wijken kleinsch. evenementen * 7.10 RO/EZ Archeologische inzet binnenstad * Totaal programma Woonklimaat Programma Duurzame ontwikkeling 5.07 MD Duurzaam Groningen * 7.02 RO/EZ Groninger Woonkwaliteit * 7.07 RO/EZ Terreinwinst * Totaal programma Duurzame ontwikkeling


Begroting 2007 (i) (s)

2.000 4.320 50 6.370

2.000

300 2.300

Realisatie 2007 (i) (s)

1.925 4.320 50

2.000

60 2.060

6.295

400 300 300 454 2.000

91 238 317

79 79 100

40 100

78 400

78 400

250 100 268 200 50 3.472

1.586

250 100 268 176 9 1.508

559

75 350 30 80 100 225 1.775 1.000 3.000

1.000 2.500 0

1.000 4.500

3.000

3.000

635

500

75 160 30 80 100 125 1.775 143 2.043

394 2.500

250 100

850

265 100 125 490

445

102 0

141 3.035

3.000

3.000

102

265 265

320

Nieuw beleid Prod.nr. Dienst Productgroep Programma Onderwijs en Welzijn 6.28 OCSW Project oud en nieuw (2006/2007) 6.04 OCSW Nieuwbouw VMBO * 6.07 OCSW Schoolzwemmen 6.25 OCSW Investeren in jeugd en jongeren 6.25 OCSW Sociale infrastructuur en prioriteitswijken 6.25 OCSW Stiel 4.08 HVD Invoeringskosten WMO * Totaal programma Onderwijs en Welzijn Programma Sport en Cultuur 6.17 OCSW Sport in beeld (knelpunten) * 6.17 OCSW Sport in beeld (investeringen) * 6.16 OCSW Exploitatie Groninger Forum * 6.21 OCSW OOG-TV 7.27 RO/EZ Onderhoud museum 6.16 OCSW Peter de Grote festival 6.14 OCSW Accres bibliotheek 6.16 OCSW Pieter Roelfsconcert NNO 2007 6.16 OCSW Ride for the roses 6.33 OCSW Overdracht synagoge (afkoop) 9.02 BD Herinrichten Martinikerk 6.17 OCSW Kunstgras Kardinge/Lewenborg Totaal programma Sport en Cultuur Programma Integratie 6.24 OCSW Antillianenaanpak * 6.24 OCSW Emancipatie allochtone vrouwen * 6.24 OCSW Noodopvang asielzoekers 6.24 OCSW Ondersteuning STAG/STAL OCSW Integratie* OCSW AMA's Totaal programma Integratie Programma Overig 1.05 DIA Bezwaarschriften Rechtspositie 1.13 DIA Knelpunten Stad en Stadhuis 9.02 BD De stad als gastheer 9.01 BD Nieuwjaarsreceptie BD Houtrot stadhuis RO/EZ Versterking control RO/EZ BD Informatiebeveiliging BD Kennisontwikkeling BD Externe betrekkingen Totaal programma Overig

Totaal Nieuw Beleid 2006


Begroting 2007 (i) (s)

Realisatie 2007 (i) (s)

30 550

30 -

100

100 520 500

520 308

80 300 400

1.650

80 300 400

500 750 250

455 750 250

500 140 25 100 10 10 250 40 500 1.910

425 75 365 250

1.165

50

500 140 25 100 10 10 40 1.160

425 75 365 250

25 90 1.205

75

90 200

50

75

90 200

100

50 41 94

98 385 400

24.247

1.120

25 90 1.205

50 50

390

938

98 216 96

100 583

9.334

480

27 432

19.126

5.996

321

7.10 Onderhoudsgegevens gemeentelijke gebouwen

Bestuursdienst

herbouwwaarde herbouwwaarde Meerjaren Voorziening plan

Oude Stadhuis Goudkantoor

1-1-2007

31-12-2007

27.770 1.738

27.770 1.738

ultimo 2007 aanwezig aanwezig

50

Onderhouds budget

(bedragen x 1.000 euro) Onderhouds budget

Begroting 2007 181 10

Rekening 2007 205 9

Nb. De Voorziening onderhoud gebouwen is voor zowel het Oude Stadhuis als voor het Goudkantoor. Nb. De boekwaarde van beide objecten is 0 euro. Totaal 29.508 29.508 50 Verzekerde waarde: 29.512

Dienst Informatie

Boekwaarde

en Administratie

1-1-2007

191

214

Onderhouds budget Begroting 2007

Onderhouds budget Rekening 2007

1.020 1.020

348 348

421,004 421

Boekwaarde Meerjaren Voorziening plan 31-12-2007 ultimo 2007

Onderhouds budget Begroting 2007 210 40 0 3 1 1 0

Onderhouds budget Rekening 2007 205 45 1 3 1 1 0

Boekwaarde Meerjaren Voorziening plan 31-12-2007 ultimo 2007

Trompsingel Prefectenhof Samen

3.429 11.707

3.282 11.740

Totaal Verzekerde waarde:

15.136 19.949

15.022

Dienst Sociale

Boekwaarde

Werkvoorziening Peizerweg Eenrumermaar Helene Swarthlaan Iepenlaan Concourslaan Corpus den Hoorn Travertijnstraat Totaal

1-1-2007 4.363 1.915 0 29 18 21 0

4.498 1.845 0 27 0 18 0

aanwezig aanwezig

aanwezig aanwezig aanwezig aanwezig aanwezig aanwezig aanwezig

6.346 6.388 255 256 Verzekerde waarde: 22.940 De DSW bekijkt jaarlijks vooraf bij het opstellen van de begroting op basis van een voortschrijdend meerjarig onderhoudsplan welke gelden in enig jaar noodzakelijk en beschikbaar zijn voor oh.. Daarbij is bij een sterk groeiende organisatie (meer medewerkers en gebouwen) de laatste jaren het onderhoudsbudget aanzienlijk gekrompen. Het klein onderhoud vraagt steeds meer, waardoor bepaalde klussen (vaak groot onderhoud) jaarlijks worden uitgesteld. Vooral de gebouwen op de hoofdlocatie geven veel zorg. Deze hebben een behoorlijke leeftijd bereikt (30-47 jaar) waardoor verregaande renovaties ZEER noodzakelijk zijn.


322

Hulpverleningsdienst

Gebouw Sontweg 10 Gebouw Hanzeplein 120 Verbouw Hanzeplein 125 (drugsverslaving) Gebouw Diamantlaan Verzekerde waarde:

Milieudienst

Boekwaarde

Boekwaarde Meerjaren plan

2.143 7.003

2.915 6.476

241 255


0 1.299 10.445 34.752

0 1.237 10.628

162 658

31 374

21 314

Voorziening

Onderhouds budget

Onderhouds budget

ultimo 2007


Rekening 2007 202 24

385

226

Voorziening

Onderhouds budget

Onderhouds budget

ultimo 2007

Begroting 2007 3.765 316 177 53 90

Rekening 2007 2.963 276 130 65 80

160 3.519 356 8.436

204 3.506 363 7.587

Voorziening

Onderhouds budget

Onderhouds budget

ultimo 2007


Rekening 2007 69 26

30 75 265 248 713

30 75 494 213 907

Boekwaarde


4.899 1.218 951 7.068

4.804 1.177 900 6.881

Verzekerde waarde:

23.308

Verzekerde waarde:

Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken Begraafplaatsen Huisvesting Gothenburgweg Wijkposten (incl. havenkantoor) Huisvesting Zuiderdiep Groninger Museum Regulier onderhoud Verzekerde waarde:


Rekening 2007 148 145

ultimo 2007

Duinkerkenstraat Wijkpost Vinkhuizen Afvalbrengstation Totaal

Openbaar onderwijs Oosterpoort/Stadschouwburg Vensterscholen Muziekschool Natuurmuseum Voormalige schoolgebouwen MIOP Sport en Recreatie Welzijnsaccommodaties

Onderhouds budget

31-12-2007

31-12-2007

en Welzijn

Onderhouds budget

1-1-2007

1-1-2007

Onderwijs Cultuur Sport

Voorziening

Boekwaarde

aanwezig aanwezig


1-1-2007

31-12-2007

51.242 6.673 7.452 229 415

52.912 6.238 7.348 204 457

10 jaar 10 jaar 10 jaar 10 jaar n.v.t.

605 35.539 5.390 107.545 337.611

570 33.991 5.276 106.996

10 jaar 10 jaar 10 jaar

Boekwaarde


1-1-2007

31-12-2007

1.862 3.610

1.780 3.511

ja ja

632 9.547 0

1.809 9.407

ja ja Ja

15.651 68.633

16.507

4.093 533 100

200 4.926

317 1.091 1.408

323

7.11 Lijst met verbonden partijen Bestuursdienst NV’s en BV’s NV Waterbedrijf Groningen • Het betreft het Waterbedrijf te Groningen. • Het openbaar belang wordt vertegenwoordigd middels levering aan ruim 260.000 aansluitingen in de provincie Groningen en Eelde en Paterswolde. • Het belang bedraagt 68 aandelen à 36 duizend euro en 5 aandelen à 5 honderd euro. • Het eigen vermogen begin 2007 was 34,5 miljoen euro. Het vreemd vermogen begin 2007 was 62,3 miljoen euro. Het nettoresultaat 2006 bedroeg 4,9 miljoen euro. • De gemeente levert één van de commissarissen. Martiniplaza BV • Het betreft Martiniplaza te Groningen. • Het openbaar belang betreft het bevorderen van cultuur in de meest brede zin van het woord, het aanbieden van een zalencomplex voor sportactiviteiten. • Het belang bedraagt 1.800 aandelen à duizend euro (bestaande uit 1799 gewone aandelen en 1 prioriteitsaandeel van 1 duizend euro nominaal). • Er hebben zich geen veranderingen voorgedaan gedurende het jaar. • Het eigen vermogen begin 2007 was 6,5 miljoen euro. Het vreemd vermogen begin 2006 was 21,5 miljoen euro, het vreemd vermogen eind 2007 is nog niet bekend. Het nettoresultaat 2006 bedroeg 805 duizend euro voordelig. • De gemeente heeft het recht één commissaris te benoemen. NV Essent • Het betreft NV Essent te Groningen. • Het openbaar belang betreft de levering van gas, elektriciteit, onderhoud en kabelcomproducten aan bedrijven en particulieren. • Het aandelen belang bedraagt 28 aandelen à 76.510 euro en 22 aandelen à 76.510 euro. • Het eigen vermogen begin 2007 was 3,4 miljard euro. Het vreemd vermogen begin 2007 was 6,6 miljard euro. Het resultaat over 2006 bedroeg 761 miljoen euro positief.

Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Regio Centraal Groningen • Het openbare belang betreft de bestuurlijke samenwerking om de kwaliteit van de regio Centraal Groningen te behouden en te ontwikkelen. • Er hebben zich geen veranderingen voorgedaan in de regeling. • Het eigen vermogen begin 2007 was 358 duizend euro. Het vreemd vermogen begin 2007 was 838 duizend euro. Het resultaat over 2006 was 18 duizend euro positief. • De gemeente levert leden in het dagelijks bestuur en in het algemeen bestuur.


324

Gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie • Het betreft de Stichting Bestuursacademie Nederland (in 2004 ontstaan vanuit onder meer de Bestuursacademie Noord-Nederland) te Zwolle, die cursussen geeft en opleidingen verzorgt. • Het algemeen belang is het kunnen beschikken als gemeente over goed opgeleide en gekwalificeerde ambtenaren. • Er hebben zich geen veranderingen voorgedaan in het verslagjaar. • Het eigen vermogen begin 2007 was 929 duizend euro. Het vreemd vermogen begin 2007 was 382 duizend euro. Het resultaat over 2006 bedroeg 4 duizend euro nadelig. Gemeenschappelijke regeling Centrum voor Automatisering Noord-Nederland (CEVAN) • Betreft het CEVAN Automatiseringsdiensten i.l. te Groningen. • Er hebben zich geen veranderingen voorgedaan. • Het eigen vermogen begin 2007 was 342 duizend euro. Het vreemd vermogen begin 2007 was 25 duizend euro. Het nettoresultaat over 2006 bedroeg 51 duizend voordelig. • De gemeente levert één lid in het College van Vereffenaars. IZA Nederland • Betreft het Instituut Zorgverzekering Ambtenaren te Nieuwegein. • IZA was zorgverzekeraar specifiek voor ambtenaren. • Er hebben zich in 2007 geen veranderingen voorgedaan. Overige Oikocredit • In 2004 heeft de gemeente (ten laste van de algemene egalisatiereserve) 50 certificaten aangekocht voor een bedrag van 10 duizend euro. • De certificaten staan wel op de balans in de gemeenterekening, maar zijn niet van een waarde voorzien. DIA BV’s en NV’s NV Bank Nederlandse Gemeenten te Den Haag • Dit betreft een bank voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. • Het eigen vermogen eind 2006 bedraagt 2,6 miljard euro, het vreemd vermogen 87,5 miljard euro. Het resultaat over 2006 bedroeg 255 miljoen euro. • Er hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in het belang. Stichtingen met daarin een financieel belang Stichting Sociaal Fonds Groningen te Groningen • Dit betreft een stichting voor het ondersteunen van gemeenteambtenaren en van aan Groningen gelieerde instellingen. • Het eigen vermogen eind 2006 bedroeg 202 duizend euro, het vreemd vermogen 76 duizend euro, het resultaat 2006 bedroeg 2 duizend euro positief. • Het bestuur van de stichting bestaat uit de wethouder Financiën van de gemeente, een raadslid en enkele ambtenaren. Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Groninger Archieven te Groningen • Betreft een regeling met dienstverlening op het gebied van historische informatie over Stad en Lande van Groningen. • Het eigen vermogen eind 2006 bedroeg 369 duizend euro, het vreemd vermogen 1, 576 miljoen euro. Het resultaat over 2006 was 39 duizend euro positief.


325

DSW BV’s en NV’s Thermiek BV • Betreft een 100% deelneming via DSW Stadspark; de Algemeen Directeur DSW is de directeur. • Deze onderneming is destijds overgenomen om activiteiten te kunnen ontplooien op de reintegratiemarkt. Er hebben zich gedurende het jaar geen veranderingen voorgedaan in de zeggenschap. • Het eigen vermogen van de deelneming bedraagt per 31 december 2007 23 duizend euro negatief. Het resultaat over 2007 was 2 duizend euro positief. HVD Stichtingen met daarin een financieel belang Medische Opvang Asielzoekers Noord Nederland • Het medische opvang Asielzoekers Noord Nederland is opgericht conform het contract met Centraal Opvangorgaan Asielzoekers (COA). • Op grond van het contract is sprake van volledige financiering van de activiteiten door het COA Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling hulpverlening en openbare gezondheidszorg • Het openbaar belang wordt behartigd door het uitvoering geven aan repressieve en preventieve brandbestrijding, hulpverlening bij ongevallen en rampen, bescherming en bevordering van de gezondheid van de bevolking en afstemming in de ambulancehulpverlening. • De bijdragen die de gemeenten verschuldigd zijn, worden vastgesteld door de lasten, na aftrek van eventuele andere baten, om te slaan over de deelnemende gemeenten naar rato van het inwonertal per 1 januari van het jaar waarop de betaling der bijdragen betrekking heeft. • Het eigen vermogen per 31 december 2006 bedraagt 457 duizend euro, het vreemd vermogen 19.369 duizend euro. Het resultaat over 2006 bedroeg 76 duizend euro voordelig. MD Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Afvalverwijdering Regio Centraal Groningen (ARCG) • Het lichaam heeft ten doel de behartiging van de belangen van preventie, en het op milieuhygiënisch verantwoorde wijze beheren van (afval)stoffen afkomstig uit de gemeenten in de regio, het bevorderen van overheidsinvloed op de sturing van afvalstoffen en het ketenbeheer en mogelijk andere milieu- en reinigingstaken. • Er zijn geen mutaties gedurende het jaar in de zeggenschap/deelname. • Het eigen vermogen per 31 december 2007 bedraagt 3,6 miljoen euro, het vreemd vermogen 10,3 miljoen euro (inclusief 6,6 miljoen euro aan voorzieningen) en het resultaat bedraagt 0,1 miljoen euro.


326

OCSW Stichtingen met daarin een financieel belang Stichting gebouw Kardinge te Groningen • Met ingang van 1/1/2004 is het eigendom van het gebouw Kardinge overgedragen aan de gemeente Groningen, dienst OCSW. Hiermee is het openbaar belang van de stichting komen te vervallen. • Er is vanaf 1 januari 2004 sprake van een stichting in liquidatie. De eindcontrole van de Belastingdienst heeft plaatsgevonden en heeft niet geleid tot een naheffing. De stichting zal zo spoedig mogelijk worden geliquideerd. • Geschat wordt een eigen vermogen van circa 101 duizend euro en een vreemd vermogen van nihil. • Resultaat 2007: Nul. Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Meerschap Paterswolde • Behartiging van de belangen van recreatie, landschapsverzorging en natuurbescherming in het gebied. • Er hebben zich gedurende het begrotingsjaar geen veranderingen voorgedaan. • Het Meerschap had op 1 januari 2008 een eigen vermogen van 476 duizend euro, een vreemd vermogen lang van 1,1.miljoen euro en een vreemd vermogen kort van 112 duizend euro (kortlopende bankschuld en nog te betalen bedragen). • Het resultaat over 2007 bedraagt 28 duizend euro positief (concept, na bestemming ) RO/EZ De definitieve jaarcijfers 2006 zijn bij de verbonden partijen weergegeven, tenzij anders is aangegeven. NV’s en BV’s NV Groningen Airport Eelde (GAE) te Eelde • Het openbaar belang van de luchthaven is de bereikbaarheid door de lucht van vestigingsplaats Groningen; • Het belang van de gemeente is uitgebreid met de overdracht van aandelen voor 1 euro van het rijk naar de regionale partijen, waaronder de gemeente; • Het eigen vermogen GAE bedroeg 12,034 miljoen euro; • Het vreemd vermogen van GAE bedroeg 24,515 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 628 duizend euro negatief. Jaarlijks doen betrokken overheden een storting ten gunste van het eigen vermogen van 1,021 miljoen euro. De gemeente Groningen draagt 26% = 264 duizend euro bij. Euroborg NV te Groningen • Het openbaar belang van de Euroborg is de landmark in de ontwikkeling van het Europapark, de sportvoorziening voor betaald voetbal in Groningen; • Het belang van de gemeente is 100% van de aandelen, zijnde de nominale waarde van 48 duizend euro; • Op 1 juli 2003 heeft de gemeente heeft een annuïtaire lening verstrekt van 4,056 miljoen euro met een looptijd van 32 jaar. Op 15 augustus 2005 is de looptijd gewijzigd in 30 jaar. Per zelfde datum is een aanvullende annuïtaire lening verstrekt van 11,394 miljoen euro met een looptijd van 30 jaar. De restschuld van deze lening bedraagt 15,221 miljoen euro. Gemeenterekening 2007

327

• • •

Het eigen vermogen Euroborg bedroeg 85 duizend euro; Het vreemd vermogen van Euroborg bedroeg 19,329 miljoen euro; Het resultaat bedroeg 191 duizend euro negatief.

NV Groninger Monumentenfonds te Groningen • De gemeente participeert in de NV met een achtergestelde lening van 1 miljoen euro uit de AER , ingangsdatum 23 december 2004, looptijd 20 jaar, restschuld 1 miljoen euro. De provincie Groningen zal daarnaast een achtergestelde leningfaciliteit verstrekken van 500 duizend euro, looptijd 20 jaar; • Het eigen vermogen per 31 december 2006 bedroeg 1,107 miljoen euro; • Het vreemd vermogen per 31 december 2006 bedroeg 1,442 miljoen euro; • Het resultaat per 31 december 2006 bedroeg 11 duizend euro positief.

NV Wonen boven Winkels te Groningen • Het openbaar belang van de NV is het vormgeven van een deel van de gemeentelijke volkshuisvestingstaak door het realiseren van 200 wooneenheden in de binnenstad boven winkels in de komende tien jaar, al dan niet in combinatie met andere functies; • Het eigen vermogen bedroeg 3,056 miljoen euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 4,536 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 76 duizend euro negatief. Community Network Noord Nederland BV te Groningen • De gemeente is sinds 2005 aandeelhouder van de BV; • De andere aandeelhouders zijn SIG Real Estate BV en de stichting Administratiekantoor, die certificaten van aandelen beheert namens de HanzeHogeschool, Biblionet en de Rijksuniversiteit Groningen; • Het CNNN BV is 100% eigenaar van dochtermaatschappij CNG BV, die exploitatie van het glasvezelnetwerk in Groningen uitvoert; • Het eigen vermogen van de CNNN BV bedroeg 1,932 miljoen euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 1,317 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 75 duizend euro positief. Stichtingen met daarin financieel belang: Stichting SIG te Groningen • De gemeente Groningen heeft de Stichting SIG opgericht met als doel het beheren en ontwikkelen van bedrijfsgebouwen. Deze stichting beheert de aandelen van de SIG Real Estate BV; • De gemeente heeft een achtergestelde lening verstrekt . Per 31 december is de restschuld 4,846 miljoen euro. De geldleningen worden uiterlijk 2014 afgelost. • Het eigen vermogen bedroeg 37,368 miljoen euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 128,159 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 7,075 miljoen euro positief.

Stichting Chinapark te Haren • De Stichting Chinapark beheerde het Chinapark, annex aan de Hortus. In 2003 is het Chinapark verkocht aan de RUG en de stichting heeft hierbij bedongen dat het Chinapark nog minimaal tot 2012 in stand wordt gehouden; • Het eigen vermogen bedroeg per 31 december 2007 32 duizend euro; • Het vreemd vermogen bedroeg per 31 december 2007 0 euro; • Het resultaat bedroeg over 2007 329 euro positief.


328

Stichting GN-IX, Groningen Internet Exchange te Groningen • De GN-IX is een door noordelijke overheden opgezette en gecontroleerde neutrale marktplaats voor internetverkeer, met als doelstelling om het noordelijke bedrijfsleven tegen gunstige (marktconforme) voorwaarden internetdiensten te kunnen laten afnemen en aanbieden. Op 9 oktober 2007 heeft het college van B&W besloten de participatie in de stichting te beëindigen. • Het eigen vermogen bedroeg 149 duizend euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 951 duizend euro; • Het resultaat bedroeg 94 duizend euro positief. Stichting KUUB te Groningen • Stichting KUUB is een centrum voor Particuliere Bouw in Groningen. De stichting heeft samen met de Gemeente Groningen en woningcorporatie Nijestee een contract gesloten; • Stichting KUUB is opgericht om het projectmatig particulier opdrachtgeverschap in Groningen en omgeving te faciliteren en te stimuleren; • Om de stichting van de grond te krijgen is eenmalig een lening verstrekt door de Stichting Volkshuisvesting Nederland, uit gelden beschikbaar voor de gemeente Groningen, met 50% achtervang van Nijestee van 340 duizend euro en af te lossen in zeven jaar; • Voor de voorfinanciering van KUUB-projecten heeft het college van B&W in april 2006 een overbruggingskrediet van maximaal 300 duizend euro beschikbaar gesteld uit het Stimuleringsfonds Wonen en Monumenten. Over de leningsvoorwaarden is overleg; • Het eigen vermogen bedroeg 0 euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 567 duizend euro; • Het resultaat bedroeg 337 duizend euro negatief.

Stichting ten behoeve van kapitaaldeelname in de GEMM CV (Grond Exploitatie Maatschappij Meerstad) te Groningen • De stichting zal optreden als Commanditaire Vennoot van GEMM (Commandite Stichting Kapitaal) en heeft ten doel de belangen van de gemeente Groningen, de gemeente Slochteren, het Bureau Beheer Landbouwgronden en de provincie Groningen te bundelen en te behartigen ten opzichte van GEMM CV; • De overheidspartijen nemen deel voor een bedrag van 240 duizend euro in de GEMM CV, waarin de gemeente Groningen de helft heeft bijgedragen; • De stichting heeft aan GEMM CV een achtergestelde lening verstrekt van 4,75 miljoen euro, waarvan 2,375 miljoen euro door de gemeente Groningen is verstrekt; • Het eigen vermogen bedroeg 240 duizend euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 5,065 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 292 duizend euro positief. Stichting ten behoeve van bundeling van zeggenschap in GEMM Beheer BV (Grond Exploitatie Maatschappij Meerstad) te Groningen • De stichting heeft ten doel de belangen van de gemeente Groningen, de gemeente Slochteren, het Bureau Beheer Landbouwgronden en de provincie Groningen te bundelen en te behartigen ten opzichte van GEMM Beheer BV en GEMM; • De stichting neemt deel voor een bedrag van 10 duizend euro in de GEMM Beheer BV, waarin de gemeente Groningen de helft heeft bijgedragen; • De stichting houdt en administreert de aandelen GEMM Beheer; • Het eigen vermogen bedroeg 10 duizend euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 0 euro; • Het resultaat bedroeg 5 euro negatief.


329

Gemeenschappelijke regelingen GR Bedrijvenpark Rengers te Groningen • De Gemeenschappelijke Regeling Rengers is in 1994 samen met de gemeenten Slochteren en Hoogezand opgericht met als doel het bevorderen van de economische ontwikkeling en werkgelegenheid rond het stedelijk knooppunt Groningen door middel van het gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig en uit financieel-economisch oogpunt aanvaardbaar intergemeentelijk bedrijvenpark Rengers (gelegen bij Hoogezand); • Het bedrijventerrein biedt ruimte voor transport, industrie, groothandel en dienstverlening; • De exploitatie in de GR van het bedrijventerrein t/m fase 2 zal naar verwachting een positief resultaat opleveren van 1,7 miljoen euro. • Het eigen vermogen bedroeg 0 euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 7 duizend euro; • Het resultaat bedroeg 402 duizend euro positief.

GR Eems Dollard Regio te Leer (Bondsrepubliek Duitsland) • De GR EDR wil ertoe bijdragen dat negatieve aspecten, die voortvloeien uit de perifere ligging in het desbetreffende land en de situatie in een (voormalig) grensgebied, worden weggenomen en dat de voordelen van een aaneengroeiend Europa worden erkend en benut; • De jaarlijks bijdrage bedraagt 12 duizend euro. • Het eigen vermogen bedroeg 360 duizend euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 1,783 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 8 duizend euro positief;

GR OV-bureau Groningen Drenthe te Assen • Het OV-bureau, een initiatief van de provincies Groningen en Drenthe en de gemeente Groningen, is verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in Groningen en Drenthe. Het OV-bureau stuurt de vervoerders aan en geeft het openbaar vervoer vorm. Het OV-bureau is verantwoordelijk voor het beheer van de concessies, voor toekomstige aanbestedingen en voor de ontwikkeling van het openbaar vervoer; • De bijdrage aan de exploitatie van het OV-bureau door de gemeente Groningen bedraagt in 2008 153 duizend euro; • Het eigen vermogen bedroeg 0 euro; • Het vreemd vermogen bedroeg 10,630 miljoen euro; • Het resultaat bedroeg 0 euro positief.

GR Individuele Behandeling van Afvalwater (IBA) met de waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest te Groningen • De GR IBA is opgericht in 2007 en is een initiatief van de gemeente Groningen en de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s. Vanuit de publieke verantwoordelijkheid van deze partijen wordt zo invulling gegeven aan hun zorg voor de lozingen van die percelen, waarvoor de gemeente op grond van het ontheffingenbeleid van de provincie geen riolering behoeft aan te leggen; • Doel is het maken van afspraken over de afbakening van de verantwoordelijkheden van gemeente en waterschap met betrekking tot de aanleg en instandhouding, de eigendom en het beheer en onderhoud van IBA’s; • Door het opstarten van de gemeenschappelijke regeling in 2007 komen er uiteraard geen jaarcijfers 2006 beschikbaar.


330

SOZAWE Stichtingen met daarin een financieel belang Stichting Weerwerk Groningen • De stichting heeft ten doel het binnen de gemeente Groningen en directe omgeving aanbieden van re-integratievoorzieningen aan personen uit de doelgroep, zoals deze is omschreven in de WWB en de re-integratieverordening van de gemeente Groningen. De stichting tracht de doelstellingen te realiseren onder meer door het aanbieden van een dienstverband voor bepaalde tijd aan personen, behorend tot de doelgroep en het detacheren van werknemers bij werkgevers in de collectieve en in de marktsector. • Het eigen vermogen per 31 december 2007 bedraagt 1 miljoen euro. Het resultaat over 2007 bedraagt 0,4 miljoen euro positief. • Het bestuur van de stichting wordt gevormd door ambtenaren van de dienst.


331

10 Regionale melden coördinatiecentra


OCW

Wet educatie en beroepsonderwijs, Wet expertisecentra Wet op het voortgezet onderwijs, Uitvoeringsregeling Regionale melden 11 Geldstroom Beeldende Kunst en Bekostigingsbesluit cultuuruitingen art 41 en 45 Vormgeving 2005-2008 (GBKV) Ministeriële Regeling uitkeringen cultuurbereik 2005-2008

OCW

Regeling opvang asielzoekers

Departement

Opvang asielzoekers

Nummer

1

Juridische grondslag (2)

JUS

Specifieke uitkering (1)

7.12 SISA bijlage

Gemeenten en provincies

Provincies

Gemeenten

Jaarlijks

2008

Jaarlijks

In euro’s (het Jaarlijks totaal van: het door de provincie zelf bestede bedrag en het bedrag dat provincies samen met gemeenten hebben besteed)

GBKV: correctie over In euro's autonome bijdragen provincies incl. bijdragen in samenwerking met gemeenten voorgaand GBKV onbestede In euro's middelen van ontvangen rijksmiddelen

GBKV: autonome bijdragen provincies incl. bijdragen in samenwerking met gemeenten

2007

Jaarlijks

Jaarlijks

Frequentie (jaar-rekening) (B)

In euro’s (in het Jaarlijks verantwoording sjaar bestede bedrag)

GBKV: correctie over In euro's autonome bijdragen gemeenten, voor zover niet in samenwerking met provinicie voorgaand jaar

GBKV: autonome bijdragen gemeenten, voor zover niet in samenwerking met provincie

In euro’s

Totaal declarabele In euro’s uitgaven Beginstand In euro's voorziening/overlopend e post

Ontvanger (C)

Gemeenten

Indicatoren (3) Totaal declarabele verstrekkingen aan asielzoekers

Toelichting per indicator (A)

Gemeenten

Beginstand jaar t (6) 515.887

Besteed t.l.v. rijksmiddelen (9) 561.733

81.573

Overige besteding (10) 0

738.316

Te verrekeen met het Rijk (11) 0

332

Overige (12) 0

0

R

R

R

R

R

R

R

R

Aard Controle (14)

Toelichting afwijking (13)

Overige ontvangsten (8)

Beschikking Rijk (7)

Realisatie (5)

Afspraak (4)

13 Versterking cultuureducatie in het primair onderwijs 2005-2007 (CPO)

16 Regeling dagarrangementen en combinatiefuncties

18 Brede scholen/ sportaccommodaties

25 Bodemsanering

OCW

OCW

OCW

VROM


12 Actieplan Cultuurbereik 20052008 (APCB)

OCW



2007

2007

2007

2007

Stand voorziening Wbb In euro’s ultimo 2005 (eenmalig en inclusief Fonds Economische Structuurversterking (FES)) Stand voorziening Wbb In euro’s ultimo 2006 (eenmalig en inclusief FES) Stand voorziening FES In euro’s ultimo 2005 (eenmalig) Stand voorziening FES In euro’s ultimo 2006 (eenmalig)

Provincies en gemeenten

Wet bodembescherming (Wbb) Besluit financiële bepalingen bodemsanering, Regeling financiële bepalingen bodemsanering;

In aantal Jaarlijks afgeronde projecten, 0 aangeven als er geen is afgerond

2009

aantal gerealiseerde In aantallen combinatiefuncties (Over de hele looptijd) Verklaring van gemeente dat project is gerealiseerd cf toekenningbesluit

2009

Jaarlijks Jaarlijks

In euro’s In euro’s In aantallen

Aantal gerealiseerde dagarrangementen (over de hele looptijd)

Jaarlijks

In euro’s

2007

In euro’s

Jaarlijks

2007

In euro’s

Besteed bedrag aan overhead (2006) Besteed bedrag aan cofinanciering (2006) In euro’s

2007

In euro’s

Besteed bedrag aan directe activiteiten (2006)

Besteed bedrag aan directe activiteiten Besteed bedrag aan overhead Besteed bedrag aan cofinanciering Totaal besteed bedrag

2007

2008

In euro's

In euro’s

stand van de voorziening ultimo 2006

CPO: onbestede middelen van ontvangen rijksmiddelen.

Jaarlijks

APCB: correcties over In euro's eigen bijdrage gemeente/provincie voorgaand jaar APCB: onbestede In euro's middelen van ontvangen Rijksmiddelen 2008

Jaarlijks

In euro's

APCB: eigen matchingsbijdrage gemeente/provincie

Regeling stimulering Gemeenten aanpassing huisvesting brede scholen en aanpassing sportaccommodaties i.v.m. multifunctioneel gebruik

Regeling dagarrangementen Gemeenten en combinatiefuncties. (Zie gewijzigde regeling 23 mei 2007)

Bekostigingsbesluit cultuuruitingen art 41 en 45 Ministeriële Regeling uitkeringen cultuurbereik 2005-2008.

4

0

0

1

0

0

0

0

87.398

31.227

0

511.784

0

511.784

0

0

281.481

0

279.000

0

0

0

R

R

R

R

R

333

D2

D2

R

R

R

R

R

R

R

R

R

R

R

R

27 Subsidieregeling sanering verkeerslawaai

29 BIRK

30 Klimaatconvenant BANS

VROM

VROM

VROM


26 Externe veiligheid

VROM

Provincies

Provincies, gemeenten en gem.reg.



Subsidieregeling programmafinanciering Externe Veiligheid (EV)beleid en andere overheden 2006-2010

Wet milieubeheer Wet geluidhinder Besluit milieusubsidies Besluit geluidhinder

Besluit op de Ruimtelijke Ordening 1985

Subsidieregeling BANS klimaatconvenant

Na afloop van de programmap eriode Na afloop van de programmap eriode

3

3

3

In %

In aantallen

In m

In aantallen

Aantal afgeronde projecten Totale, rechtstreeks In euro’s aan de uitvoering van het plan van aanpak toe te rekenen en door de aanvrager tot subsidieverlening gemaakte en betaalde kosten Aantal conform de In aantallen beschikking gerealiseerde prestaties en doelen

In euro’s

Wel = 1 Niet = 0

Met het Rijk te verrekenen investeringskosten

Verklaring dat subsidievoorwaarden zijn nagekomen en prestatie is geleverd

Bestede bedragen t/m In euro's 2006 Aantal afgeronde In aantallen projecten

Besteed bedrag t.l.v. In euro’s EV Besteed bedrag: t.l.v. In euro’s rijksmiddelen (kolom 9) en t.l.v. overige middelen (kolom 10)

% budget t.b.v. in dienst nemen vast personeel EV

Aantal m gesaneerd verontreinigd grondwater (inclusief SEB) Aantal b.p.e (inclusief SEB)

3

Aantal m gesaneerde In m grond (inclusief SEB)

Na afronding van een project

Jaarlijks

Na afloop van het project

Na afloop van een project

Na afronding van een project

Na afronding van project

2007

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Na afloop van de programmap eriode


In m²

Aantal m gesaneerd oppervlak (inclusief SEB)

2


In aantallen

Aantal bodemonderzoeken (inclusief SEB)

Jaarlijks Jaarlijks Na afloop van de programmap eriode

In euro’s In euro’s In aantallen

Besteed bedrag Wbb Besteed bedrag FES Aantal saneringen (inclusief SEB)

17

0

0

0

0

0

0

0

0,00

0,00

0,00

0

0

0

232.333

54.168

97.040

100

44.938 0

0

0

0

R

R

334

D1

R

R

D1

R

R

R

D2

D1

D1

D1

D1

D1

R R D1

37 Impuls budget stedelijke vernieuwing

38A Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV)

WWI

WWI


32 Antilliaanse jongeren

WWI

Gemeenten

Gemeenten

Programmagemeenten

Privaatrechtelijke overeenkomsten tussen gemeenten en het Rijk

Besluit impulsbudget stedelijke vernieuwing 2006 tot en met 2009

Wet Stedelijke vernieuwing, e e art 13, 1 lid en 2 lid a. Gemeenten bedoeld als in Wet stedelijke vernieuwing art 5, 2e lid of art 6 3e lid, onder a (programmagemeenten)

In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In euro's In aantallen

10 20 30 40 50 60 70 80 90 10 0 11 0 12 0 13 0 14 0 15 0 16 0 17 0 18 0 19 0 20 0 21 0 22 0 23 0 24 0 25 0 26 0 27 0 28 0 29 0 30 0

In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen

Doelstellingen en In aantallen prestatieafspraken die met het Rijk respectievelijk de provincies zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogram ma

Totaal besteed bedrag In euro's t/m 2007 impulsbudget stedelijke vernieuwing

10 20 30 40 50 Besteed bedrag In de beschikking genoemde doelstellingen

Output (conform de In aantallen tussen de gemeente en het Rijk gemaakte afspraken)

2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009

2009

Jaarlijks

2008 2008 2008 2008 2008 Jaarlijks Eenmalig na afronding van het project

2008

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0

61.686

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

335

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1

D1

R

D1 D1 D1 D1 D1 R D1

D1

Gemeenten G31

Besluit brede doeluitkering 39 Brede doeluitkering Sociaal, integratie en veiligheid (GSB/SIV) sociaal, integratie en veiligheid (SIV) Uitvoeringsregeling brede doeluitkering sociaal, integratie en veiligheid


WWI

Provincies

Jaarlijks

Correctie over besteed In euro's bedrag investering stedelijke vernieuwing voorgaand Project-gemeenten Bedrag voorjaar stedelijke In euro's vernieuwing verkregen van provincies (investeringsbudget)

In aantallen

Verplichtingen opgelegd door provincie

10 20 30 40 50 60 70 80 90 10 0

Doelstellingen en Verschillen per prestatieafspraken die gemeenten met het Rijk zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogram ma en vastgelegd in het GSB-convenant per stad (prestatielijst)

Eindsaldo ISV In euro’s In euro’s Totaal investeringsbedrag ISV II, verdeeld over nietrechtstreekse gemeenten

na afloop projectperiod e

In aantallen

Activiteiten stedelijke vernieuwing

2009 (optioneel per jaar in te vullen) Besteed bedrag optioneel ivm verrekensyst ematiek

2010 Jaarlijks

na afloop projectperiod e

Jaarlijks

Correctie over bedrag In euro's voor stedelijke vernieuwing verkregen van provincies (investeringsbudget voorgaand jaar)

Jaarlijks

2009 Jaarlijks

In euro’s In euro’s

Eindsaldo ISV I Besteed bedrag investeringsbudget stedelijke vernieuwing

38C Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV)

38B Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV)

In aantallen / 2009 euro's (verschillen per gemeenten)

Verplichtingen / afspraken met VROM n.a.v. eindsaldo investeringstijdvak ISV I

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

10.101.000

0 0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

336

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1

D1

R R

D1

D1

R

R

R

R R

D1: aantallen R:euro’s


2009 (optioneel per jaar in te vullen)


Inburgeringsplichtigen In aantallen en vrijwillige inburgeraars voor wie voor de eerste keer een gecombineerde inburgeringsvoorzienin g is vastgesteld


Inburgeringsplichtingen In aantallen en vrijwillige inburgeraars voor wie voor de eerste keer een inburgeringsvoorzienin g is vastgesteld en die uiterlijk 31 december 2009 hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen

11 0 12 0 13 0 14 0 15 0 16 0 17 0 18 0 19 0 20 0 21 0 22 0 23 0 24 0 25 0 26 0 27 0 28 0 29 0 30 0 31 0 32 0 33 0 34 0 35 0 Onderdeel inburgering BDU Gemeenten G31 Inburgeringsplichtigen In aantallen SIV: Regeling inburgering Gen vrijwillige 31 inburgeraars voor wie voor de eerste keer een inburgeringsvoorzienin g is vastgelegd

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

337

D1

D1

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1







2009 optioneel per jaar in te vullen.

2009 optioneel per jaar in te vullen.

Inburgeringsplichtigen In aantallen en in euro's en vrijwillige inburgeraars voor wie voor de eerste keer een gecombineerde inburgeringsvoorzienin g is vastgesteld en die uiterlijk 31 december 2009 hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen

Aantal In aantallen en inburgeringsplichtigen in euro's en vrijwillige inburgeraars dat op 1 januari 2007 deelneemt aan opleidigen educatie in de zin van de WEB en de omvang van het bedrag benodigd om deze opleidingen educatie in 2007 te bekostigen

Bekend gemaakte In aantallen handhavingsbeschikkin gen en verstrekte kennisgevingen aan inburgersingsplichtigen Geestelijk bedienaren In aantallen voor wie voor de eerste keer een inburgeringsvoorzienin g is vastgesteld Geestelijk bedienaren In aantallen die na vaststelling van de inburgeringsvoorzienin g hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen Geestelijk bedienaren In aantallen die na vaststelling van de inburgeringsvoorzienin g hebben deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen In 2006 en 2007 In aantallen afgegeven beschikkingen voor inburgeringsprogramm a’s aan nieuwkomers in de zin van de Win

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

338

D1

D1

D1

D1

D1

D1: aantallen R:euro’s

D1


2009 optioneel per jaar in te vullen. 2009 (optioneel per jaar in te vullen)




jaarlijks

jaarlijks

jaarlijks

jaarlijks

In 2006, 2007, en 2008 In aantallen afgegeven verklaringen aan nieuwkomers in de zin van de Win Aantal allochtone In aantallen vrouwen categorie ‘uitkeringsgerechtigd’ met wie in 2006 een overeenkomst als bedoeld in art 8 van de regeling is gesloten Aantal allochtonen In aantallen vrouwen, categorie ‘uitkeringsgerechtigd’, dat voor 1 januari 2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen In aantallen Aantal allochtone vrouwen categorie ‘nietwerkend en nietuitkeringsgerechtig’ met wie in 2006 een overeenkomst als bedoeld in art. 8 van de regeling is gesloten Aantal allochtone In aantallen vrouwen categorie ‘nietwerkend en nietuitkeringsgerechtig’ dat voor 1 januari 2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen. Totaal besteed bedrag In euro’s (inclusief inburgering) Correctie over besteed In euro’s bedrag voorgaand jaar In euro’s

Betaalde BTW (recht op bijdrage uit BTWcompensatiefonds) Correctie over betaalde In euro’s BTW (recht op bijdrage uit BTWcompensatiefonds) voorgaand jaar

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

79.416

21.187.441

0

-739

0

0

0

0

0

R

R

R

R

339

D1

D1

D1

D1

D1

47 Wet Sociale Werkvoorziening


SZW

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Wet Sociale Werkvoorziening Gemeenten (NB voor gemeenten waarbij de uitkering voor de WSW in 2007 werd verstrekt aan een gem. reg. geldt een afwijkende aanlevering, zie website BZK)

061680 060003 060106 060005 061876 061663 060010 061651 060114 060014 060015 060017 060063 060118 060018 060022 060080 060995 060024 060025 061987 061731 061699 060085 060765 060439 060039 060040 060090 060037 060009 061730 060047 061701 060052 060053 060056

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking dan wel een arbeidsovereenkomst heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2007

In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

In aantallen. De Jaarlijks CBSberichtgeversco de dient als naam van de gemeente te worden gehanteerd

1,000 1,000 9,000 11,000 1,000 6,000 7,000 7,000 1,000 1.798,000 4,000 22,250 1,000 1,000 52,250 17,000 1,000 1,000 9,000 3,000 2,000 1,000 17,000 2,000 2,000 1,000 1,000 15,000 8,000 5,000 9,000 8,000 5,250 1,000 4,250 11,000 12,250 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1

D1

340


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

In aantallen. De Jaarlijks CBSberichtgeversco de dient als naam van de gemeente te worden gehanteerd In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen

Het aantal gerealiseerde arbeidsjaren in begeleid werken van geïndiceerde bewoners per gemeente in 2007

60048 61699 60037 60014 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

Jaarlijks

In aantallen

Totale realisatie in 2007 uitgedrukt in standaardeenheden

Jaarlijks

In aantallen

Aantal mensen dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand

0,150 0,630 0,090 45,410 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000

1.610,050

97,840

341

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1

D1

D1

D1

49 Wet Werk en Bijstand (inkomensdeel)

SZW


Wet Werk en Bijstand (werkdeel)

48 WWIK

SZW

Wet Werk en Bijstand

Gemeenten

Wet Werk en Inkomen Gemeenten Kunstenaars (WWIK), art 46

50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Jaarlijks

Jaarlijks

In euro's kasstelsel


In euro’s 2007 kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen) In euro’s 2007 kasstelsel (bij tekort een negatief bedrag invullen)

Totaal ontvangsten (niet-Rijk) van derden inkomensdeel. Categorie 65 jr en ouder Totaal ontvangsten (niet-Rijk) inkomensdeel. Categorie jonger dan 65 jaar Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2006 naar 2007

Meeneemregeling: overheveling overschot/tekort van 2007 naar 2008

Omvang van het in In euro's 2006 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid niet kan worden vastgesteld

2007

2007

Jaarlijks

Jaarlijks

In euro's inkomensdeel kasstelsel categorie jonger dan 65 jaar

Totaal uitgaven In euro's werkdeel kasstelsel Omvang van het in In euro's 2007 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid nog niet kan worden vastgesteld.

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks


In euro's kasstelsel In aantallen

Totaal ontvangsten (W)WIK (niet-Rijk) Aantal WWIKgerechtigden ultimo jaar Totaal uitgaven inkomensdeel Categorie 65 jr en Totaal uitgaven

In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In aantallen In euro's kasstelsel

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Totaal uitgaven uitkeringen WWIK

216

0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000

-4.892.994

-34.745

-88.939

108.929.350

1.522.429

2.038.749

42.206.810

0

74.000

27.214.574

18.545.807

R

R

R

R

R

342

Nvt

Nvt

Nvt

Nvt

R

R

D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 R

51 IOAZ

52 Tijdelijke subsidieregeling Schuldhulpverlening 2006

53 Leerwerk-trajecten

54 Subsidiekader no- riskpolis in G34

55 Bijstandverlening Zelfstandigen

SZW

SZW

SZW

SZW

SZW


50 IOAW

SZW

Gemeenten

Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen 2004 art 54

Subsidiekader No-riskpolis in Gemeenten G34 G34

Tijdelijke stimuleringsregeling Gemeenten leer-werktrajecten

Tijdelijke subsidieregeling Schuldhulpverlening 2006, art 11

Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ), art 54

Wet inkomensvoorziening Gemeenten oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), art 54

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro’s kasstelsel In euro's

Jaarlijks

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel

In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel In euro's kasstelsel

Totaal ontvangsten uitkeringen Bbz (excl. Bob) (excl. Rijk) Totaal ontvangsten kapitaalverstrekking Bbz (excl. Rijk) Totaal uitvoeringskosten Bbz 2004 (excl. Bob) Totaal uitgaven uitkeringen Bob Totaal ontvangsten Bob (excl. Rijk) Totaal uitvoeringskosten Bob


Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

In euro's

225

2

Eenmalig na afronding project Jaarlijks

2

Eenmalig na afronding project

2007

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

In aantallen

Totaal uitgaven kapitaal-verstrekking Bbz 2004

Totaal uitgegeven polissen Terug te betalen aan rijk Totaal uitgaven uitkeringen Bbz 2004 (excl. Bob)

Totaal terug te betalen In euro's aan Rijk Aantal personen welke In aantallen een certificaat of diploma hebben behaald, dan wel ten minste 80% van de overeengekomen scholingsduur van het leer-/werktraject feitelijk scholing hebben gevolgd én welke tijdens het leer/werktraject ten minste 12 maanden in Gerealiseerde In aantallen uitstroom

Ontvangsten IOAZ (niet-Rijk) Uitvoeringskosten IOAZ Totaal uitgaven

Ontvangsten IOAW (niet-Rijk) Uitgaven IOAZ

Totaal ontvangsten (niet-Rijk) werkdeel Terug te betalen aan Rijk Uitgaven IOAW

2

2

2

-6.906

-474.800

-26.173

-408

-58.176

-1.063.917

0

3.463

429.839

1.082.431

2.404.349

529.377

0

271.125

1.015.534

69.615

0

0

R

R

R

R

R

R

R

R

R

R

343

D1

R

R

R

R

R

R

R

R

R

R

Besteed bedrag

Verklaring van Wel=1 gemeente waaruit blijkt Niet=0 dat de activiteiten waarvoor de uitkering is verstrekt zijn uitgevoerd Besteed bedrag

Tijdelijke stimuleringsregeling Gemeenten lokale opvoedondersteuning en gezinsondersteuning

Tijdelijke stimuleringsregeling Provincies en buurt, onderwijs en sport gemeenten

Regeling experimenten WMO Gem.reg en gemeenten

66 Regeling opvoedondersteuning

68 Regeling Buurt, Onderwijs en Sport (‘BOS’)

69 Experimenten WMO

72 Specifieke uitkering jeugdgezondheids-zorg

VWS

VWS

VWS


Gemeenten

Geen indicatoren

N.v.t.

In euro’s

In euro’s

N.v.t.

Jaarlijks

Eenmalig na afronding

Jaarlijks

2007

In euro’s

VWS

Gemaakte kosten van oprichting en uitbreiding vóór 1 januari 2006 (zie art. 4.2)

2007

65 Advies- en steunpunten huiselijk Tijdelijke stimuleringsregeling Gemeenten advies- en steunpunten geweld huiselijk geweld

VWS

Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

Jaarlijks

In euro’s (optelling van de kosten van alle jaren samen)

In aantallen In euro's In aantallen

Behandelplaatsen Besteed bedrag Gerealiseerde behandelplaatsen Totale werkelijk gemaakte kosten (zie art. 4.1), dus inclusief de kosten genoemd in art. 4.2.

Convenanten

64 Heroïne-experimenten

VWS

Gemeenten

In euro's

Besteed bedrag

Regeling heroïnebehandeling Gemeenten

63 Ministeriële regeling heroïnebehandeling

VWS

In euro’s (kasstelsel) Voldaan aan Wel=1 voorwaarden gesteld in Niet=0 de beschikking

Besteed bedrag

Beschikkingen

Gemeenten

59 Subsidies Programma ‘Verbindende Schakels 20062007’

SZW

0

15

35

0

15

35

1

90.812

386.400

120.160

535.360

577.425

310.986

186.667

344

N.v.t.

R

R

R

R

R

R R R

R

R

R

Departement

Nummer

76 Besluit subsidie stadsecono mie GSB III

Specifieke uitkering

Indicatoren (2)

Jaarlijks

Afspraak(3)

1 Verbeteren innovatief I jaarlijkse vermogen toename bedrijfsleven gestarte (techno) bedrijven 5%. II groei werkgelegenh eid kansrijke sectoren 2% sneller dan landelijk gemiddelde. In 2009: 10%

Doelstellingen en prestatieafspraken die met het Rijk zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogra mma en vastgelegd in het GSBconvenant per stad (prestatielijst); art 4

Art. 10 lid 2: Betaalde BTW (recht op bijdrage uit BTWcompensatiefonds)


EZ

Geplande bestedingen totaal (4)

2.000.000

Jaarlijks

1.854.960

145.040 0

1.335.507

In ieder geval Jaarlijks in jaarrekening 2009 (vul een nul in, indien u in 2007 niets wilt verantwoorde n)

54.700

Geplande bestedingen Rijk (5) Jaarlijks

Jaarlijks

Geplande bestedingen gemeente (6)

0

Realisatie (7)

Jaarlijks

Besteed bedrag t/m jaar t-1 (8)

Begroot bedrag

Besteed bedrag in jaar t (9) 735.200

Jaarlijks

Besteed bedrag t/m jaar t (10) 2.070.707

Jaarlijks

Bijdrage t.l.v. gemeente t/m jaar t (11) 1.046.712

Jaarlijks

Bijdrage t.l.v. Rijk t/m jaar t (12) 1.023.995

Jaarlijks

Toelichting afwijking (14) 0

Jaarrekening 2009 (vul een nul in, indien u in 2007 niets wilt verantwoorden)

0

345

Alleen in jaarrekening 2010 indien afspraken niet zijn gerealiseerd (vul een nul in, indien u in 2007 niets wilt verantwoorden)

Nog te besteden bedragen (16) Ontvangsten (15)

Bijdrage t.l.v. rijk in jaar t (13)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

70

80

90

10 0

11 0

12 0

13 0

14 0

15 0

16 0

17 0

18 0

19 0

20 0

21 0

22 0

23 0

24 0

25 0


0

60

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

3.725.000 0

1.950.000

I aansluiting bij nationaal bedrijvenloket , poortmodel B. II ondernemerst evredenheid 6.7

5 Opgenomen in MOP: 0 geen GSBIII, wel gemeentelijk deel

2.250.000

50 hectare

3 Herstructurering bedrijventerreinen 4 Dienstverlening

575.000

I ambitie jaarlijkse groei minimaal 2% In 2009: 10% groei tov nulsituatie

2 Toerisme

763.810

1.964.075

436.465

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

3.725.000 0

1.186.190 0

285.925 0

138.535 0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

703.697

164.785

599.638

380.587

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

348.502

121.823

258.124

176.126

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.052.199

286.608

857.762

556.713

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1.052.199 0

161.495

599.638

256.126

125.113

258.124

300.587

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

346

77 TOPPERregeling

1 ZO GroningenMeerstad 1-3091: Revitalisering Winschoterdiep Eemskanaal Totale kosten 7.739.000 totale opbrengsten 3.400.000

Totaal opp. Bedrijvengebi ed is 550 ha

Afspraken, kosten en Jaarlijks opbrengsten per aantal ha project


EZ

1983000

Jaarlijks per project de totaal gemaakte en betaalde subsidiabele kosten

584000

Jaarlijks per project de totaal gemaakte en betaalde subsidiabele kosten Per project de totale marktco nforme gerealis eerde (en bij afrondin g project vermeer derd met de nog te ontvang en) opbreng sten, de ontvang en (en bij afrondin g project te vermeer deren met de toegeze gde maar nog niet ontvang 0 511000

Bij afronding project (vul een nul in, indien u in 2007 niets wilt verantwoorden)

347

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40


0

4

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

3

0

0

2 ZO GroningenTotaal opp. Meerstad 1-4954: Bedrijvengebi verbeteren ed is 550 ha bereikbaarheid en aanpak verloedering Gideonterrein. Totale kosten 8.084.000 totale opbrengsten 2.052.000

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

348

7.13 Staat B Totaal

Primitieve

Actuele

Rekening 2007

begroting 2007 begroting 2007 Toegestane Toegestane Gemiddelde personele (begrote) (begrote) formatie bezetting formatie fte euro fte euro fte euro Personeel in dienst aanstellingsvorm Vast Tijdelijk Vast Tijdelijk Overig (stage/wiw) Totaal personeel in dienst

Soort formatie Vast Tijdelijk Overig Totaal

2.851 156.775 10 130 22 1.193 2 103 7 106 2.893 158.307

2.936 31 45 8 10 3.030

159.606 875 2.698 397 341 163.917

2.743 33 43 15 13 2.847

154.014 1.502 2.157 690 572 158.935

49

3.219

62

4.343

Bovenformatief personeel in de bezetting met dekking FIS Aantal en kosten

59

Personeel van derden: * tlv vacatureruimte en begrote kostenpost in FIS Uitzendkrachten/gedetacheerd inleen Adviseurs/interim mgt./overig: inleen AF:Gedetacheerd uitleen Totaal personeel van derden Verhaal salaris Verhaal salaris

2.957

6.011 2.099 -3.173 4.937

6.687 8.929 -4.500 11.116

17.213 7.723 -9.329 15.606

0

-183

0

-527

0

-1.941

20 61 54

990 1.927 1.139

16 61 52

971 1.854 1.491

16 61 85

584 1.983 1.858

10 145

925 4.981

14 143

1.183 5.499

29 191

1.575 6.000

0 0 0

2.911 256 412 3.579

0 0 0

2.853 241 4.086 7.180

0 0 0

3.255 513 7.324 11.092

Bestuur WSW/ WIW Onderwijs

46 1.593 1.466

1.616 44.412 72.630

46 1.561 1.506

1.616 42.520 76.747

46 1.592 1.601

1.593 49.040 81.436

Totaal generaal fte en lasten

4.677 293.236

4.780

311.287

4.738

326.104

Voormalig personeel Wachtgelden (conform EMIS) FLO FPU (16% gem. aanvulling +compensatie pensioen) Overig Totaal voormalig personeel Overige personeelskosten Vorming en opleiding Werving en selectie Vergoedingen Totaal overige personeelskosten


7.14 Lijst met afkortingen A ABCG ABP ABW AER ADF AMA AMT AO/IC ARCG ARG AWBZ AU AVA B BBZ BBV BCF BD BDU BIEO BIRK BKV BLS BNG BOB BOM BORG BOS BTB BTW BVO BZK C CAO CBK CBS CIZ COELO CIO CMA CMC

Advies- en Begeleidingscentrum Groningen Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds Algemene Bijstandswet Algemene Egalisatiereserve Administratieve Dienst Financiering Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker Algemeen Management Team Administratieve Organisatie/ Interne Controle Afvalverwijdering Regio Centraal Groningen Ambtenaren Reglement Groningen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Algemene Uitkering Algemene Vergadering van Aandeelhouders Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen Besluit Begroting en Verantwoording BTW Compensatie Fonds Bestuursdienst Brede Doel Uitkering Begroting in een oogopslag Budget Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit Beeldende kunst en vormgeving Besluit Locatiegebonden Subsidies Bank Nederlandse Gemeenten Bedrijfsomgevingsbeleid Belasting op Milieugrondslag Beheer Openbare Ruimte Groningen buurt, onderwijs en sport Bereikbaar, Toegankelijk en Bruikbaar Belasting Toegevoegde Waarde Bruto vloeroppervlak Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Collectieve Arbeidsovereenkomst Centrum Beeldende Kunst Centraal Bureau Statistiek Centrum Indicatiestelling Zorg Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden Centrale ICT Organisatie Centraal Meld- en Adviespunt Centrum voor Mobiliteit en Consultancy


CNG COP CPB CT CWI D DIA DIFTAR DIV DSW DUBO DVO E EBP EFRO EGG EMIS EMU ESF F FIDO FIS FLO FSS FSV fte FPU FUWA FVW G G-27 GBA GKB GCC GDU GF GGD GGZ GHOR GIC GIS GMF GN-IX GO GSB

Community Network Groningen Concern OndernemingsPlan Centraal Plan Bureau Concern Treasury Centrum voor Werk en Inkomen Dienst Informatie en Administratie Gedifferentieerde tarieven Documentaire Informatie Voorziening Dienst Sociale Werkvoorziening "Stadspark" Duurzaam bouwen Dienstverleningsovereenkomst Economisch Business Plan Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Elektriciteitsbedrijf Gemeente Groningen Employee Management Information System Europese Monetaire Unie Europees Structuurfonds Financiering Decentrale Overheden Financieel Informatie Systeem Functioneel Leeftijdsontslag Fonds Sociale Structuurversterking Fonds Sociale Vernieuwing Fulltime equivalent Flexibel Pensioen en Uittreden Functiewaardering Financiële Verhoudings Wet 27 grootste gemeenten Gemeentelijke Basisadministratie Groninger Krediet Bank Groningen City Club Gemeentelijke Doeluitkering Gemeentefonds Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Geestelijke Gezondheidszorg Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen Gemeentelijk Informatie Centrum Geografisch InformatieSysteem Groningen Monumenten Fonds Groningen Internet Exchange Georganiseerd Overleg Grote Stedenbeleid


351

GUP H H&OG HVD HOV I IB IBG ID-baan ICES ICF ICG ICT IFLO ILG IPO IPSV IRC IST ISV IZA IT IVB IZA J JGZ JJT K KVK L LA21 LISV M MBO MD MDW MKB MOA MOP N NAM NAP NFVW NME

Groenuitvoeringsplan Hulpverlening en Openbare Gezondheidszorg (gemeenschappelijke regeling) Hulpverleningsdienst Hoogwaardig Openbaar Vervoer Inlichtingenbureau Informatisering Beheer Groep Instroom en Doorstroom Interdepartementale Commissie voor Economische Structuur International Classification of Functions, Disabalities and Impairments Informatie Centrum Gezondheid Informatie- en communicatietechnologie Inspectie Financiën Lokale en provinciale Overheden Investeringsbudget Landelijk Gebied Interprovinciaal Overleg InnovatieProgramma Stedelijke Vernieuwing Interne Rekening Courant Information Society Technologies Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Instituut Zorgverzekering Ambtenaren Informatietechnologie Integraal Veiligheidsbeleid Interim-regeling Ziektekosten voor Ambtenaren Jeugdgezondheidszorg Jeugd en Jongerenteams Kamer van Koophandel Lokale agenda 21ste eeuw Landelijk Instituut Sociale Verzekeringen Middelbaar Beroeps Onderwijs Milieudienst Marktwerking, Deregulering, Wetgevingskwaliteit Midden- en kleinbedrijf Medische Opvang Asielzoekers Meerjaren ontwikkelings / onderhouds programma Nederlandse Aardolie Maatschappij Nieuw Amsterdams Peil Nieuwe Financiële Verhoudingswet Natuur & Milieu Educatie


352

NNO NT2 NUG/An w O OALT OBAZ OCSW O/g OGGz OKZ OenO OOG OPSB OZB P P&A PIOFA P&O P&R PM PPS PURE R RAV ROA RCG REP RIVM RIO RMC RO/EZ ROP ROC RUG S SBW SDC SIG SOZAWE SSP STAG STOV SUWI SVF

Noord Nederlands Orkest Nederlands als Tweede taal Niet UitkeringsGerechtigden/ Algemene NabestaandeWet

Opleidingen Allochtone Levende Talen Onze Buurt Aan Zet Dienst Onderwijs Cultuur Sport Welzijn Opgenomen (leningen) Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Ouder en Kindzorg Opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering Omroep Organisatie Groningen Oosterpoort / Stadsschouwburg Onroerend Zaakbelasting Post en Administratie Personeel Informatie Organisatie Financiën Administratie Personeel en Organisatie Park en Ride Pro Memorie Publiek private Samenwerking Planning with water in Urban-Rural Environments Regionale Ambulance Voorzieningen Regeling Opvang Asielzoekers Regio Centraal Groningen Regionaal Educatief Plan Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Regionaal Indicatie Orgaan Regionaal Meld en Coördinatiefunctie Dienst Ruimtelijke Ordening en Economische Zaken Rente Omslagpercentage Regionaal Opleidingscentrum Rijks Universiteit Groningen Vakdirectie Stadsontwikkeling, Bouwen en Wonen (RO/EZ) Stadsdeelcoördinatie Stichting Industrie- en Handelgebouwen Groningen Dienst Sociale Zaken en Werk Sociaal Structuur Plan Stichting Ambulancevervoer Groningen Stadsgewestelijk Openbaar Vervoer Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen Stadsvernieuwingsfonds


353

SWI T TMO U UF U/g UWV V VAVO Verdi VIP-EZ VMBO VNG VO VROM VVTV VWS W WBK WBO WEB WFA WIK WIW WMO WMOO Wopt WOZ WSNP WSR WSW WVG WWB

Samenwerking Werk en Inkomen Tussen de middag opvang Uitkeringsfactor Uitgezette (leningen) Uitvoering Werknemers Verzekeringen Voortgezet Algemeen Volwassenenonderwijs Verkeer en Vervoer:regionaal, decentraal, integraal Verbeter en Innovatieprogramma Economische Zaken Voorbereidend middelbaar- en beroepsonderwijs Vereniging Nederlandse Gemeenten Voortgezet Onderwijs Verkeer Ruimtelijke Ordening en Milieu Voorlopige vergunning tot verblijf Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet Basisvoorziening Kinderopvang Wet op de Bejaardenoorden Wet Educatie en Beroepsonderwijs Wet Financiering ABW Wet Inkomensvoorziening Kunstenaars Wet Inschakeling Werkzoekenden Wet Maatschappelijke Ondersteuning Werkmaatschappij Openbaar Onderwijs Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens Waardering Onroerende Zaken Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen Werkmaatschappij Sport en Recreatie Wet Sociale Werkvoorziening Wet Voorzieningen Gehandicapten Wet Werk en Bijstand


354

Gemeenterekening 2007

Recommend Documents