k i j k e n
Achtergronden, opinies en verhalen over en uit het sociaal domein Fris denken & dwars kijken De eigen kracht van mensen en hun organisaties versterken, energie mobiliseren en een gezamenlijke focus ontwikkelen, dat is de missie en kwaliteit van Vondel & Nassau. Samen werkend met u pakken onze medewerkers organisatie- en samenlevingsvraagstukken resultaatgerichte op en aan. Hebt u collega's die Het Decor - Verruim(t) de horizon ook willen ontvangen? Mail dan even uw mailadres naar
[email protected] Wilt u Het Decor niet meer ontvangen dan is een berichtje naar hetzelfde mailadres voldoende.
Jaargang 2 | Aflevering 36
DWARS
16 oktober 2015
Gemeenten: woningen voor 10.000 vluchtelingen Bron: V&J 151012
baar zijn met Heumensoord bij Nijmegen, waar ruim 3000 mensen terechtkunnen. ‘Zodat we niet meer hoeven te slepen met mensen van sporthal naar sporthal’, aldus Dijkhoff. De gemeenVolgens staatssecretaris Klaas Dijkhoff (asiel) moet de huisvesten krijgen ook extra geld, zo is afgesproken. Hoeveel zal dit ting voor 10.000 mensen de ‘prop in het systeem’ wegnemen. najaar blijken. Verder wordt gekeken naar huisvesting in semiHet moet zorgen voor meer doorstroming. permanente woningen, en in leegstaande kantoren en andere gebouwen van het Rijk. Gemeenten gaan woningen zoeken voor 10.000 vluchtelingen met een verblijfsvergunning die nu nog in een asielzoekerscenProblemen niet meteen opgelost trum zitten. Die stap moet ervoor zorgen dat er plekken vrijkoDijkhoff en voorzitter Jan van Zanen van de Vereniging Nedermen in asielzoekerscentra, waar dan nieuwe vluchtelingen uit de landse Gemeenten erkennen dat de maatregelen de problemen noodopvang terechtkunnen. Dat is vrijdag afgesproken tijdens niet meteen zullen oplossen. Van Zanen zei dat is afgesproken topoverleg tussen premier Mark Rutte, andere ministers, de gedat gemeenten niet meer verrast zullen worden, zoals dat het meenten en de provincies. Drentse dorpje Oranje dinsdag overkwam. Dijkhoff dwong het dorp dinsdag om nog eens zevenhonderd extra vluchtelingen Prop in het systeem op te vangen, terwijl hij eerder beloofd had dat Oranje niet meer Volgens staatssecretaris Klaas Dijkhoff (asiel) moet de huisvesvluchtelingen zou krijgen dan de zevenhonderd die er al zaten. ting voor 10.000 mensen de ‘prop in het systeem’ wegnemen. Dijkhoffs boodschap leidde tot protest, zijn auto werd belaagd Het moet zorgen voor meer doorstroming. Daarvoor wordt ook door boze mensen. Dijkhoff benadrukte vrijdag dat hij een gekeken naar meer kleinschalige opvang, een uitdrukkelijke nieuw 'Oranje' wil voorkomen, maar uitsluiten kon hij het niet. wens van de gemeenten. De bewindsman en de voorzitters van de organisaties van de gemeenten en de provincies wezen op het belang van een gezamenlijke oplossing. Die is nodig omdat de vluchtelingencrisis tot steeds grotere problemen begint te leiden. Grote locaties noodopvang Voor de noodopvang gaan de provincies meer grote locaties zoeken die vergelijkJaargang 2 | aflevering 40 | pagina 1
Het Decor - verruim(t) de horizon
Proberen gelukkig te zijn met het ongelukkige
van het stadion wijd open. Iedereen komt in rep en roer. Bestuurders en werkers. Ook de tribunezitters Ik kan het niet – niet alleen vinden dat 1.000 excuses kunnen zijn om niks te doen, Door Peter Paul J. Doodkorte maar vinden dat geen optie. Ook, omdat zij heel goed kunnen invoelen wat het betekent om buitenspel te Hij zit op de tribune. Tien jaar lang al. Voor zich ontrolt zich dagelijks staan. Natuurlijk willen ook zij niet stilzwijgend toekijken. het spel. “Werk” spelen ze. Ooit speelde hij zelf ‘werk’. Met veel plezier en passie. Op zekere dag echter werd hem verteld dat er binnen het De nieuwe toestroom moet natuurlijk een plekje krijgen. En eten en werkteam geen plaats meer voor hem was. Dat is vervolgens zo geble- kleding moet geregeld worden. Alles en iedereen wordt gemobiliven. Dus zit hij op de tribune. En behoorlijk in de put; omdat hij ten seerd. Maar steeds nadrukkelijker ervaren de tribunezitters dat daarbij einde raad is. De problemen voortvloeien uit de versteeds over en voorbij hen gekeken wordt. Het organiseren van dat wijdering uit het werkteam zijn niet gering. Geen alles kost ook bakken met geld. Logisch; en terecht natuurlijk. Het geld werk, een schuld en gezondheidsklachten. blijkt er ook te zijn. Hij probeert het wel, gelukkig te zijn met het ongelukkig zijn. Maar het valt hem zwaar. Het niet mogen meespelen in het werkteam is daarbij nog niet eens het ergste. Wat knaagt en schrijnend grieft is het gevoel niet meer gezien te worden. Niet meer mee te tellen. Sinds hij dagelijks op de tribune zit wordt dat steeds erger. Steeds minder mensen lijken hem te (willen) kennen en ook zijn vriendenkring wordt ras kleiner. Zij willen en kunnen – vol passie – met elkaar spreken en pochen over de resultaten van de werkstrijd. En alles wat daarmee samenhangt. En, hoewel ze het niet zeggen, zijn ze willen liever niet horen van de problemen die de tribunezitters hebben. Het bestuur van de werkclub scandeert wel met grote regelmaat 'Iedereen aan het werk; iedereen kan wat', maar in de dagelijkse praktijk blijkt dat voor velen een achterhaalde slogan. Voor heel veel tribunezitters is het hebben en behouden van werk en inkomen structureel steeds moeilijker of onmogelijker geworden. Oudere en jongere beoefenaren van de werksport, freelancers en andere ZZP'ers weten dit al geruime tijd. De crisis heeft dit in de achterliggende jaren versterkt. De effecten daarvan verdampen langzaam, maar het aantal plaatsen in werkteams blijft toch achter. Weten en ervaren heel veel bankzitters. Dag in en dag uit. Terwijl de tribunezitters proberen gelukkig te zijn met het ongelukkig zijn, kloppen er plotsklaps aan de poorten van het werkstadion grote drommen nieuwe kandidaat spelers. De bestuurders van de werkclub zijn stevig verrast door zoveel belangstelling. En hoewel de tribunes redelijk vol zitten, zetten ze de poorten
ben: geborgenheid en veiligheid. Er toe doen; voor en met de ander. Meetellen en meedoen. Velen zijn daarnaar op zoek. Als het goed is kun je die vinden bij de mensen om je heen, bij je vrienden, bij je partner, in je gezin. In de straat, buurt en het dorp of de stad. In de samenleving. Het kan! Als wij iets vaker die ene vraag aan elkaar durven stellen: “Kun jij mij helpen?”
Meedoen en meetellen overwint alles. Het is de eerste erkenning die wij krijgen in het leven: dat wij gewenst zijn. Wij doen er dus verstandig aan om daaraan (meer) richting te geven. Vanuit een actuele en realistische werkelijkheid van een sterk veranderende samenleving. Elkaar waardering en erkenning géven is de meest effectieve manier om de verwoestende spiraal van tweespalt te doorbreken; en om zelf De tribunezitters voelen zich meer dan ooit buitenspel gezet. Bij de meer erkenning te krijgen. organisatie en uitvoering van alle extra activiteiten worden zij niet alleen niet betrokken of gevraagd. Ze worden zelfs ronduit geschof- We willen allemaal voelen dat we van belang zijn. Maar bij anderen feerd en gebruuskeerd. Door de hoogste bestuurders van de werkclub. zien we deze behoeftes te vaak over het hoofd. Terwijl het juist enorm Zij dapperen dat er voor de nieuwe instromers natuurlijk ook een plek kan helpen om zelf de eerste stap te zetten. Want mensen willen zich in het werkteam moet zijn. “Want.” zo betogen zij, “niets is zo depri- eerst begrepen voelen voordat ze bereid zijn zich te verplaatsen in de merend als jarenlang op je handen te moeten zitten. Niet mee te tel- gevoelens van de ander. len; niet mee te doen”. Tegelijkertijd wordt er druk gesproken over een passende plaats binnen het stadion voor de nieuwe toestromers. Voor Ongeveer tachtig procent van een conflict draait om erkenning. Weten de tribunezitters – zelf al jaren buitenspel gezet – neemt nu niet alleen wij uit onderzoek. Maar mensen hebben moeite om uit te spreken dat het perspectief op een plaatsje in het werkteam af. Zelfs hun tribune- ze erkenning willen. Je moet je er kwetsbaar voor opstellen. Erkenning plaats in het geding. Het voelt als mokerslagen in het gezicht. hoeft niet altijd heel groots te zijn. Het zit vooral in kleine, alledaagse dingen; iemand om zijn mening vragen, interesse tonen in wat iemand Het warme welkom en de aanvankelijke nieuwsgierigheid – ook bij de doet, terugkomen op wat iemand zei in een gesprek. Tribunezitters tribunezitters – verstilt eerst. Om vervolgens langzaam maar zeker om niet negeren, maar duidelijk maken dat zij nodig zijn. Gewoon, door ze te slaan in een groeiend en luider klinkend gevoel van ongenoegen. om hulp te vragen. Een beetje meer interesse van degenen die het Het neemt hand over hand toe. Onrust en tweespalt nemen bezit van dichtst bij staan zal de interesse voor de wereld vergroten. zowel de tribune als het speelveld. Een harde, kille, compassie- en empathieloze strijd tussen voor- en tegenstanders dreigt. De Dijk zingt prachtig de woorden die ons kunnen verleiden: "Ik kan het niet. Ik kan er niet omheen -Ik kan het niet Ik kan het niet alleen. Ik “Vluchten kan niet meer," zong ooit Frans Halsema. Vluchten! Het kan heb het geprobeerd. Gedaan wat ik kan; maar alles gaat verkeerd. Ik niet meer. Ik zou ook niet weten waar naar toe. Hoe ver moet je gaan? ben ook maar een man en ik kan het niet alleen. Elke morgen, ’s midIk zou niet weten waar naar toe. Het heeft ook geen enkele zin. dags, ’s avonds, maar vooral ’s nachts. Stel dat ik er wel en jij er niet was, dan was morgen, morgen waarschijnlijk weer zo’n dag." Wat zou Vluchten kan inderdaad niet meer, denk ik. En het hoeft ook niet. Na- de wereld anders zijn, als wij dat wat vaker zouden doen. Van mens tot tuurlijk, we leven in een wereld vol bedreigingen en onzekerheid. Een mens. wereld vol veiligheids-vergaderingslanden. Maar zij kunnen de dreiging en onzekerheid niet wegnemen. Het enige dat er overblijft is: ‘schuilen bij elkaar.’ Het oermensgelijk verlangen dat wij allemaal heb-
Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 2
Het Decor - verruim(t) de horizon Integratie vluchteling vooral lokale uitdaging Bron: essay 151009 In een essay in Binnenlands Bestuur van deze week schrijft universitair hoofddocent bestuurskunde Peter Scholten van de Erasmus Universiteit Rotterdam dat het maar de vraag is of lokale overheden momenteel voldoende toegerust en voorbereid zijn op de integratie van deze nieuwe migranten. Het huidige vluchtelingenvraagstuk is een integratievraagstuk in wording. Omdat integratie een lokaal proces is, maar ook omdat feitelijk nauwelijks nog sprake is van een nationaal integratiebeleid, zal dit vooral op de schouders van lokaal bestuur komen. In een essay in Binnenlands Bestuur van deze week schrijft universitair hoofddocent bestuurskunde Peter Scholten van de Erasmus Universiteit Rotterdam dat het maar de vraag is of lokale overheden momenteel voldoende toegerust en voorbereid zijn op de integratie van deze nieuwe migranten. Veel meer dan nieuwkomers die in de jaren ’80 of ’90 naar Nederland kwamen, zullen de vluchtelingen van nu op zichzelf zijn aangewezen om een plek in de samenleving te vinden.
meer naar school gaan en werk vinden.
geldruk in de curatieve zorg. De dag is bedoeld voor iedereen die ideeën heeft over en kan bijdragen aan het aanpakken van Arbeidsmarktkansen regeldruk in de curatieve zorg. In het bijzonder zorgprofessioZonder terug te vallen in een geïnstitutionaliseerd doelgroe- nals, stafmedewerkers en het middenmanagement. penbeleid van de vorige eeuw, zijn er diverse maatregelen mogelijk die feitelijk een tijdelijke intensivering van algemeen De bijeenkomst volgt op een recente kamerbrief over regelbeleid behelzen, gericht op de specifieke toestroom waarmee druk; wat we deze dag bespreken vormt input voor het vergemeenten zich momenteel geconfron- volgtraject. Tijdens de dag wordt de aanpak van regeldruk in teerd zien. Deze maatregelen hebben de zorg besproken, en staan we stil bij verbeteracties. Ook volgens de Rotterdamse bestuurskundige lanceert minister Schippers de Innovatieplaats Cure. Hierin is betrekking op het snel bevorderen van plaats voor vijftien experimenten met ‘regelarm’ werken. Deze taalonderwijs, het aanpassen van inbur- dag komen ook voorbeelden voorbij, waarin zorginstellingen geringsbeleid aan deze nieuwe doel- of andere zorgorganisaties laten zien hoe zij regeldruk vermingroep, het fors inzetten op arbeidsmarkt- deren. Deelnemers krijgen in deelsessies ervaringen en methoactivering – onder meer door werkstages dieken aangereikt om zelf regeldruk in hun organisatie aan te en creatieve vormen van arbeidsbemid- pakken. Want, zo blijkt uit onderzoek, regels komen lang niet deling – , huisvesting gericht op contact altijd ‘van buiten’. en arbeidsmarktkansen, en specifieke ondersteuning voor onderwijs. Aanmelden Het complete programma van de dag vindt u hier. Daar vindt u Negatieve beeldvorming ook de mogelijkheid om aan te melden. Deelname is koste‘Een les uit het verleden van het integratiebeleid is dat men loos. De organisatie streeft naar een evenwichtige verdeling geen overspannen verwachtingen moet hebben van wat over- van deelnemers uit diverse sectoren en beroepsgroepen. heidsbeleid op dit terrein direct kan verwezenlijken. Echter, het uitblijven van investeringen in integratie kan ertoe leiden dat men later de rekening gepresenteerd krijgt en er wellicht opnieuw een maatschappelijk debat over integratie nodig blijkt; ‘penny wise but pound foolish’, aldus Scholten. ‘Een gepaste aanpak van integratie kan er juist voor zorgen dat migranten een positieve bijdrage aan de samenleving leveren, dat negatieve beeldvorming wordt voorkomen, en dat de Nederlandse samenleving de kansen die de komst van vluchtelingen met zich meebrengt ook optimaal benut.’
Tijdig investeren Een visie op de integratie van vluchtelingen ontbreekt nog. Ongetwijfeld komt dit mede door de huidige focus op opvang, op de voortgaande vluchtelingenstroom zelf, en de instandhouding van de ‘mythe van tijdelijkheid.’ Echter, integratie is een zeer langdurig proces, en daarom is volgens Scholten het tijdig investeren in integratie geboden. Juist gegeven het grotendeels ontmantelde integratiebeleid, ligt er een belangrijke uitdaging voor het lokaal bestuur om aan vluchtelingen een Actiedag VWS: Merkbaar minder regeldruk realistisch perspectief op integratie te bieden. Het lokale ni- Nieuwsbericht Rijksoverheid 151009 veau, met name dan de steden, is ook het meest gepaste ni- Op 28 oktober aanstaande organiseert het ministerie van veau om integratie te bevorderen. Dat is waar migranten onder Volksgezondheid, Welzijn en Sport een bijeenkomst over re-
Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 3
Het Decor - verruim(t) de horizon Jongere vindt radicale groep ook gezellig
ideeën, maar worden daar niet nog extremer in. Ze vinden het Groep wel goed zo.' De drijvende kracht van jongeren om bij een terroristische Bron: onderzoek 151008 groep te blijven kan ook veranderen. 'Misschien waren dat We moeten niet alleen kijken naar de ideologie van een Islamieerst wel negatieve gevoelens over de maatschappij, maar tische Staat als drijfveer voor jongeren om zich aan te sluiten Hofstadgroep De onderzoeker sprak met een lid van later is bijvoorbeeld kameraadschap meer belangrijk. Ik denk bij een terroristische organisatie. de Hofstadgroep die hem uitlegde hoe dat die groepsdynamiek heel interessant is om naar te kijken. ‘Jongeren vinden zo’n radicale groep hij zover kwam dat hij daadwerkelijk een Om te kunnen signaleren, maar ook om meer preventiepunten in eerste instantie vaak gezellig.’ aanslag wilde plegen. 'Hij vertelde mij te vinden. Hoe sporen ze elkaar aan? Wat maakt dat de een radicalisering het verhaal dat hij vanwege zijn afkomst wel naar Syrië gaat en de ander niet? Welke rol heeft de leider maar geen stageplek kon vinden. Hij van de groep en waarom is hij juist de leider?' Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt ging vaker bidden in de moskee en dat er geen direct verband is tussen raakte in gesprek met iemand die hem Ontbinden radicale overtuigingen en het aansluiop een Koranvers wees. Hij ging zich Zo'n terroristische groep moet je niet alleen opbreken, maar ten bij een terroristische groep. Dat erin verdiepen en kwam zo via via bij de ook ontbinden, vindt Schuurman. 'Wanneer iemand uit zo'n Verruim het blikveld zegt Bart Schuurman, onderzoeker bij Hofstadgroep terecht. Een groep waarin groep stapt dan is het belangrijk om een alternatief te bieden het Centre for Terrorism & Counterhij zich in eerste instantie thuis voelde. om terugval te voorkomen. Misschien heeft iemand wel een terrorism aan de Universiteit van LeiOp dat moment vond hij nog niet dat hij vrouw en kinderen waarmee het contact is verslechterd of den. Jongeren doen dat om veel veraan het radicaliseren was. Pas gaandeweg kreeg hij extremisti- spreekt hij niet meer met familie. Help dan het contact verbeschillende redenen, zo legde de onderzoeker uit tijdens het sche ideeën. Uiteindelijk wilde hij een aanslag plegen, maar teren zodat er voor die persoon een goed netwerk is en dagSeminar Aanpak Radicalisering van Gemeente.nu op 8 oktober. werd hij voordat hij iets kon doen gearresteerd.' besteding.' Door alleen thuis te zitten wordt de verleiding alleen maar groter om weer zo'n groep op te zoeken, aldus de Ideologie Volgens Schuurman bekijken we radicalisering te veel van uit Jeugdhulpverleners zijn in veel verschillende regio's bezig met onderzoeker. één specifieke hoek: religie. Hierdoor missen we veel andere het voorkomen van radicalisering. Niet alleen in de gemeenten signalen en preventiepunten. 'Door niet alleen te kijken naar waarvan al bekend is dat jongeren naar Syrië zijn vertrokken de religieuze ideologie als drijfveer, kun je veel beter signale- zoals Amsterdam en Den Haag. Kan de jongerenwerker radicaren en aanpakken. Ja, het is een van de oorzaken van terroris- lisering herkennen? En kunnen zij radicalisering terugdringen? Lees meer in het dossier Radicalisering >> me, maar wordt nu vaak gezien als primaire verklaring.'
Gezelligheid 'Veel jongeren die zich bij een radicale groep aansluiten doen dat niet eens altijd vanuit een ideologie, maar vanwege de gezelligheid. Het is een groep waar ze zich thuis voelen. Ze vinden de mensen uit de groep aardig en ze kunnen zichzelf zijn.' Het kan even duren voordat ze ook het extremistische gedachtengoed van de groep overnemen en vaak gaan ze niet eens over op geweld, weet Schuurman. 'Sommigen blijven ook steken op een bepaald punt. Hebben misschien wel radicale
Stageplek Je wordt niet zomaar een terrorist, benadrukt Schuurman. 'Een complex probleem als radicalisering laat zich niet verklaren door het ontbreken van een stageplek. Er spelen veel meer factoren mee. Groei je op in armoede, heb je psychische problemen, zijn er belangrijke levensgebeurtenissen die meespelen of bepaalde karaktereigenschappen? Sommigen hebben een hang naar avontuur en vinden het gewoon "vet" om naar Syrië te gaan. Anderen lopen rond met existentiële vragen en zijn op zoek naar antwoorden. Een geloof met heel strenge regels kan dan heel duidelijk en fijn zijn.' Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 4
Het Decor - verruim(t) de horizon Overheden schouder aan schouder bij opvang vluchtelingen Bron: VNG 151009
Een parabel of gelijkenis is een kort verhaal, gewoonlijk gesitueerd in het dagelijks leven, dat dient om een religieus, moreel of filosofisch idee te illustreren. HET DECOR verzamelde een aantal van die mooie, korte inspirerende verhalen. Om te motiveren en te stimuleren om positiever te denken, te leven en te werken.
Een of velen Een groep leerlingen trainde onder leiding van een oude krijger. Op een ochtend, nadat hij hun oefeningen had gegeven die ze op de binnenplaats konden doen, ging de krijger naar binnen om zijn wapens schoon te maken. Na korte tijd begonnen de leerlingen te ruziën over bepaalde punten van de oefening. Sommigen van hen raakten zelfs slaags. Toen hij het lawaai hoorde, kwam de krijger naar de binnenplaats en in zijn aanwezigheid gingen de leerlingen uit elkaar. “Beng me een bundel takken uit de houtkelder,” zei de krijger tegen een leerling. De leerling keerde terug met een bundel takken die aan beide uiteinden bij elkaar gebonden waren zodat ze gemakkelijk te vervoeren waren. “Jullie, die zo vol energie zitten!” beval de strijder. “Wie van jullie kan deze bundel met zijn blote handen doorbreken?” Enkelen van de sterkere leerlingen probeerden de bundel te breken, maar tevergeefs. “Het is onmogelijk!” riepen ze. “Dat hangt van je standpunt af,” zei de strijder terwijl hij de bundel losmaakte en de takken een voor een brak totdat ze allemaal gebroken voor hem lagen. “Als je onderling ruzie maakt, zul je gemakkelijk verslagen worden, maar als je één front vormt, zul je onoverwinnelijk zijn!”
Meer inspirerende sprookjes en parabels vind je hier:
om statushouders te huisvesten. Daardoor kunnen meer mensen uit de asielzoekerscentra stromen. En dat zorgt er dan weer voor dat er minder crisis- en noodopvang Kabinet, IPO en VNG hebben 9 oktober bestuurlijk overnodig is. Dit komt het draagvlak onder gemeenten en legd over vluchtelingen en statushouders. De verschilbewoners ten goede. lende overheden hebben afgesproken schouder aan schouder op te trekken als het gaat om de aanpak van Ook zijn afspraken gemaakt over regionale spreiding van de problematiek rond de vluchtelingen en statushoude vluchtelingenopvang. In veel provincies zullen opders. vanglocaties komen vergelijkbaar met die in Nijmegen. Het kabinet, IPO en de VNG hebben vrijdagochtend 9 oktoBudget ber 2015 een bestuurlijk overleg Het budget voor de crisis- en gehad over vluchtelingen en noodopvang van vluchtelingen statushouders (mensen met een ligt bij het Rijk. De VNG gaat er verblijfsvergunning). dan ook van uit dat het kabinet alle kosten voor de crisis- en Bestuurlijk overleg noodopvang voor zijn rekening Bij het overleg waren namens neemt. Hier worden nog preciede VNG aanwezig voorzitter ze afspraken over gemaakt. Van Zanen, voorzitter van de taskforce asiel Wienen en de burgemeesters Aboutaleb en Crone, namens de proVoor de langere termijn hebben het kabinet en gemeenvincies Commissaris van de Koning Bijleveld en gedeputen ook afspraken gemaakt over onder andere maatteerde Geldhof en namens het kabinet premier Rutte, schappelijke begeleiding en onderwijs. Ook dit is van vice-premier Asscher, de ministers Blok en Plasterk en groot belang voor het genoemde draagvlak. staatssecretaris Dijkhoff. De financiële afspraken worden nader uitgewerkt en Gezamenlijke verantwoordelijkheid komen terug bij het najaarsakkoord. De verschillende overheden hebben afgesproken schouder aan schouder op te trekken als het gaat om de aanpak van de problematiek rond de vluchtelingen en statushouders. In deze gehele keten hebben zij weliswaar verschillende rollen maar bovenal een gezamenlijke verantwoordelijkheid en daarom trekken zij nog meer samen op. Meer mogelijkheden Met de nieuwe regeling Gemeentelijk Zelf Zorg Arrangement (GZZA) hebben gemeenten meer mogelijkheden Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 5
Het Decor - verruim(t) de horizon Kindgebonden budget telt gedeeltelijk mee voor alimentatie Bron: Hoge Raad 151009 De Hoge Raad heeft beslist dat bij de berekening van kinderalimentatie wel rekening moet worden gehouden met de ontvangst van het kindgebonden budget, maar alleen bij de vaststelling van de inkomsten van de alleenstaande ouder die het kind verzorg Het kindgebonden budget moet worden meegeteld in de berekening van de draagkracht van de ouder die het kindgebonden budget ontvangt. Dat heeft de Hoge Raad vandaag beslist in antwoord op een prejudiciële vraag van het gerechtshof Den Haag. Op 1 januari 2015 is de Wet Hervorming Kindregelingen in werking getreden. Bij deze wet zijn de regelingen met betrekking tot de bijdrage van de overheid in de kosten van verzorging en opvoeding van kinderen herzien. In dat kader is de 'alleenstaande ouderkop' geïntroduceerd als onderdeel van het kindgebonden budget. De alleenstaande ouderkop vervangt de voorheen bestaande alleenstaande oudertoeslag en alleenstaande ouderkorting. Een expertgroep van familierechters had geadviseerd het kindgebonden budget af te trekken van het bedrag dat nodig is om in de kosten van de kinderen te voorzien.
De alleenstaande-ouderkop werd beschouwd als een bijdrage in de kosten van het kind en niet als inkomen van de ouder bij wie het kind woont. Hierdoor bepaalden rechters dat sommige alimentatieplichtige ouders niets of bijna niets meer hoefden te betalen. INA Alimentatietool Het INA alimentatierekenprogramma is dé standaard voor de rechterlijke macht. Met INA kunt u draagkracht- en behoefte-
berekeningen maken, en de berekening en verdeling kosten 'Oproep tot participeren is risicovol' van de kinderen maken. Meer informatie >> Bron: oratie 151013 Want, zo vindt Hindriks, de kansen om een baan te krijgen of VVD wil af van term loverboy promotie te maken zijn bijvoorbeeld niet gelijk verdeeld tussen Bron: VVD 151009 rijk en arm of tussen mannen en vrouwen. Het kabinet moet de term 'loverboys' vervangen voor 'pooierboys'. Daarvoor pleit VVD-Kamerlid Brigitte van der Het is riskant om in een deels onrechtvaardige samenleving te Burg, in aanloop naar een debat over loverboyproblematiek, in benadrukken dat mensen hun individuele verantwoordelijkheid een interview met NU.nl. Het woord loverboy verhult volgens moeten nemen. Dat stelt Frank Hindriks in zijn oratie als hooghaar de ellende waar de slachtoffers mee te maken hebben. leraar ethiek, sociale en politieke filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen: ‘Gedeelde verantwoordelijkheid in een verdeelVandaag debatteert de Tweede Kamer over de de samenleving’. loverboys. Deze term wordt gebruikt voor mensenhandelaren en pooiers die jonge kwetsbare Niet gelijk meisjes verleiden tot een relatie met als doel haar Want, zo vindt Hindriks, de kansen om een baan te krijgen of tot prostitutie te dwingen. promotie te maken zijn bijvoorbeeld niet gelijk verdeeld tussen rijk en arm of tussen mannen en vrouwen. Door de nadruk te De VVD wil de term 'pooierboy' herintroduceren. leggen op individuele verantwoordelijkheid kan iemand die Deze benaming werd zeven jaar geleden al door niet volledig participeert makkelijk onterecht weggezet wortoenmalig minister van Justitie Ernst Hirsch-Ballin den als iemand die zijn of haar verantwoordelijkheid niet heeft voorgesteld. Ook hij vond loverboy veel te vrien- genomen. En dat maakt het alleen nog maar moeilijker om te delijk klinken. participeren. ‘Door mensen op te roepen hun verantwoordelijkheid te nemen kunnen we hen stigmatiseren: als je niet parMedia ticipeert, dan doe je kennelijk iets fout’, aldus Hindriks. De commissie 'Aanpak meisjesslachtoffers loverboys', onder leiding van oud-GroenLinks-Kamerlid Naïma Azough, onder- Participatieparadox schrijft de kritiek. "Loverboy klinkt veel te lieflijk.” Dat de term pooierboy niet is overgenomen, is volgens Azough te wijten Die oproep tot het nemen van verantwoordelijkheid in de huiaan het feit dat de media en betrokken instanties vasthielden dige maatschappij noemt hij een paradox van de participatieaan loverboy. Een nieuwe term van de ene op de andere dag maatschappij. Volgens Hindriks kan deze participatieparadox willen introduceren is niet effectief, stelt zij. een oproep tot participatie leiden tot uitsluiting. Om de paradox op te heffen moet een maatschappij gecreëerd worden Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) staat niet die niet verdeeld is, waarin iedereen gelijke kansen heeft. ‘Dit negatief tegenover het pleidooi van de VVD. "Als er ideeën zijn breed gedragen ideaal is iets dat we alleen samen kunnen beom met andere termen dezelfde of betere resultaten te berei- reiken’. Daarvoor moet de samenleving als geheel haar verantken in de aanpak van loverboys, staan we daar natuurlijk voor woordelijkheid nemen. ‘Pas als we die gedeelde verantwoordeopen", aldus de staatssecretaris. lijkheid hebben genomen is oproepen tot participatie zonder problemen’, aldus Hindriks. Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 6
Het Decor - verruim(t) de horizon De 11 grootste mythes en misverstanden over ADHD Bron: GGz-nieuws 151009 ADHD is een stoornis waarbij men problemen ervaart bij het concentreren, het vasthouden van aandacht, het beheersen van gedrag en men kan hyperactief zijn. Onderzoekers zijn niet helemaal zeker wat de oorzaak is van ADHD, maar ze denken dat het misschien te maken hebben met genen of de omgeving, of een combinatie van beide. Wat leven met ADHD misschien nog moeilijker maakt is de hoeveelheid verkeerde informatie en negatieve stereotypen over de diagnose. ADHD-patiënten worden vaak afgeschreven als over-gediagnosticeerd, ongedisciplineerd, of gewoon lui. De onderstaande lijst onderzoekt een aantal van deze mythes: 1) ADHD zit ‘tussen je oren’ Op een bepaalde manier, zit ADHD inderdaad ‘tussen je oren’ of beter gezegd in de hersenen. Onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde gebieden van de hersenen niet goed gesynchroniseerd zijn bij patiënten met de aandoening en hun algehele opbouw van het brein is anders dan mensen die het niet hebben. Hoewel veel mensen geloven dat ADHD is iets dat kinderen of ouders gebruiken als een excuus is dit ADHD aantoonbaar. 2) Alleen kinderen kunnen ADHD hebben. De aandoening komt vaker voor bij kinderen en tieners maar veel volwassenen hebben het ook. Je hebt meer kans als een kind te worden gediagnosticeerd, maar veel volwassenen worden in de leeftijd van 30 of zelfs ouder gediagnosticeerd. 3) Als je ADHD ben je lui en niet slim. Luiheid impliceert een persoon heeft de mogelijkheid om iets te doen, maar er geen energie in wil steken. Soms zijn mensen met ADHD juist het tegenovergestelde van lui. Daarnaast heeft de diagnose niets te maken met een verstandelijke vermogen, zoals veel mensen met ADHD zijn zeer slim en creatief. Ze werken alleen anders dan anderen.
4) Er is slechts één type ADHD. Er zijn eigenlijk drie hoofdcategorieën die onder onder de definitie van ADHD vallen: onoplettendheid, hyperactief-impulsief en de combinatie (wanneer de persoon alle drie de symptomen heeft: onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit). Er zijn ook verschillende niveaus van ADHD, sommige mensen hebben het in ernstigere mate dan anderen.
wassenen gediagnosticeerd met ADHD. Volgens een recente MIT-onderzoek verschillen de hersenen van volwassenen met ADHD van die van volwassenen die hun ADHD diagnose ontgroeiden als kinderen. 8) Alles wat je nodig hebt zijn medicijnen voor de behandeling van ADHD. Vaak wordt medicatie in de vorm van stimulerende middelen (Concerta, Ritalin) voorgeschreven om de ADHD symptomen te beteugelen. Meestal is een combinatie met gedragstherapie de meest effectieve manier voor de behandeling van ADHD.
5) Moeite om zich te concentreren betekent dat je ADHD hebt. Als je problemen hebt met concentratie, heb je niet automatisch ADHD. Concentratieproblemen overkomen voor ons allemaal, en er is een aantal factoren die daar aan kan bijdragen – zoals stress, angst, depressie, gebrek aan slaap of gebrek 9) ADHD wordt te vaak en te snel gediagnosticeerd aan lichamelijke activiteiten. Er is een discussie over de vraag of ADHD , vanwege de forse stijging van de aantallen in de afgelopen jaren, is overVolgens de DSM-5 moet een kind met zes of meer symptomen gediagnosticeerd. Hoewel de stijging evident is is niet mogelijk van onoplettendheid vertonen, en een volwassene vijf of meer, om te zeggen of deze toename komt door dat meer kinderen om de diagnose ADHD de krijgen. Dit zijn onder andere; geen ADHD hebben of dat er alleen meer kinderen werden gediaaandacht voor details, aandachtsproblemen op school, niet gnosticeerd. Het is ook aannemelijk dat veel ADHD-gevallen luisteren als je direct wordt aangesproken of vaak dingen ver- niet werden onderkend. liezen die nodig zijn voor school of andere taken. 10) Alleen jongens hebben ADHD. 6) ADHD kan worden genezen met goede ouderwetse discipli- Het kan zeker lijken dat jongens eerder hyperactief en makkene. lijker afgeleid zijn dan meisjes. Uit een enquête bleek dat 82 Het idee dat ADHD wordt veroorzaakt door slecht ouderschap procent van de leraren geloofden dat ADHD vaker voorkomt is een mythe. Discipline kan helpen voor diegene die zich wel bij jongens dan bij meisjes, en dat het moeilijk was om de kunnen concentreren, maar het is zeker niet het antwoord voor symptomen bij meisjes te herkennen. Maar ADHD wordt zowel ADHD. Ouders die proberen om de discipline te versterken, bij jongens als meisjes gediagnosticeerd, hoewel de prevalenzonder volledig de stoornis van hun kind te begrijpen, kunnen tie hoger is bij jongens (13,2 procent) in vergelijking met meisde situatie nog erger te maken. Kinderen met ADHD hebben jes (5,6 procent), de neiging om zeer emotioneel en gevoelig te reageren op spanningen. 11) Als je ADHD, je bent hyperactief. Het is niet zo dat je hyperactief gedrag moet vertonen om te 7) Kinderen ontgroeien ADHD. worden gediagnosticeerd. Dit kan ook als u alleen concentraSommige kinderen ontgroeien hun ADHD-symptomen, maar tieproblemen hebt. En niet alle mensen met veel energie en meer dan de helft heeft ook nog last van de stoornis in hun die over-actief zijn hebben ADHD. volwassenheid. Er zijn ongeveer 10 miljoen Amerikaanse volJaargang 2 | aflevering 40 | pagina 7
Het Decor - verruim(t) de horizon Zelforganisatie in arme wijken: geef bewonersbedrijven een kans!
kwetsbare bewoners die door markt noch gemeente goed ‘bediend’ worden.
Reinout Kleinhans, Wenda Doff, Maarten van Ham, Arie RoSommige bedrijven nemen tegen betaling mein 20150918
taken van gemeenten of woningcorporaties over zoals plantsoenbeheer, opknappen van kelderboxen, schoonmaken van portieken en zinvolle dagbestedingstrajecten voor werklozen. Andere nemen het beheer en exploitatie over van buurthuizen die op de nominatie voor sluiting staan. Daarmee Een weinig oplettende lezer kan uit het verhaal van Snel en worden bewonersbedrijven op lokaal niveau Engbersen concluderen dat bewoners in arme Rotterdamse een cruciale partij in het opvangen van de gevolgen van bewijken minder ‘participeren’ dan bewoners in welgestelde wijleidshervormingen en bezuinigingen. ken. Voor de ‘participatiesamenleving’ en de ‘doe-democratie’ zou dat slecht nieuws zijn. Bij nadere lezing blijkt dat, na corAmbtenarencultuur rectie voor sociaaleconomische kenmerken, respondenten uit In de afgelopen drie jaar volgden wij vele groepen bewoners in lage-inkomenswijken juist meer participeren dan hun counterhun poging om bewoners-bedrijven op te richten (Kleinhans parts in meer welgestelde wijken. De conclusie dat met burgere.a. 2015). Hierbij werkten we samen met het Landelijk Samenparticipatie ook de sociale ongelijkheid stijgt, is wat kort door werkingsverband Actieve Bewoners (LSA) en het ministerie van de bocht en wordt niet onderbouwd. Onderzoek van Schinkel Binnenlandse zaken. Wij concluderen dat bewonersbedrijven en anderen (2010) laat bovendien zien dat het aantal burgerveelbelovend zijn, maar nog wel last van ‘kinderziektes’ hebinitiatieven ongeveer gelijk verdeeld is over de stad. ben. Het opbouwen van een goed verdienmodel is lastig, waardoor het financiële perspectief van sommige bewonersbeBewonersbedrijven als reactie op een terugtredende overheid drijven verre van rooskleurig is. Enkele onderzochte gemeenWat ons betreft gaat het niet om de vraag naar meer of minten stelen zich zeer coöperatief op, maar er zijn er veel meer der participatie, maar om de mate waarin bewoners in kwetsdie soms onbedoeld, soms ook welbewust barrières opwerpen. bare wijken daadwerkelijk in staat zijn om de gevolgen van een Bewonersbedrijven stuiten, om met Ham en Van der Meer te terugtredende overheid op te vangen. Eén van de manieren spreken (2015, p. 136), op een ‘ambtenarencultuur’ die bestaat om dat te doen is gebaseerd op Engelse ervaringen met bewouit een mix van wantrouwen, neerbuigendheid, controle, onbenersbedrijven (community enterprises). Bewonersbedrijven zijn kendheid met een dienende rol en bezorgdheid bij het kleine (sociale) ondernemingen die door en voor buurtbewo‘loslaten’. ners gerund worden. De opbrengsten van hun activiteiten worden ingezet om maatschappelijke doelen te halen, zoals verbeDit ook tot frustratie van individuele gemeenteambtenaren die tering van de leefbaarheid of vermindering van sociaal isolebewonersbedrijven op weg willen helpen, maar vanuit hun ment van kwetsbare bewoners. Met verhuur van woon- en eigen organisatie geconfronteerd worden met tegenstrijdige werkruimtes in voormalige (school)gebouwen, boodschappenreacties. Bestuurswisselingen, personeelsverloop en tegenstrijtaxi’s, goedkope catering en advies richten zij zich op specifiedige belangen van gemeentelijke afdelingen helpen ook niet ke lokale behoeften van startende ondernemers, zzp’ers en mee. Erik Snel en Godfried Engbersen stellen dat de behoefte aan burgerinitiatieven het grootst is in kwetsbare wijken. Uit ons driejarig onderzoek blijkt dat wijkbewoners die initiatieven ontplooien geregeld op barrières stuiten. Gemeenten kunnen daar meer aan doen.
Regelgeving zit dwars Bewonersbedrijven bestaan bij de gratie van bezielde en actieve vrijwilligers. Het werven en vasthouden van vrijwilligers is echter geen sinecure (Van Bochove e.a. 2014). Met name de categorie van werkloze vrijwilligers bezorgt bewonersbedrijven hoofdbrekens. Werklozen die een uitkering ontvangen, mogen in principe vrijwilligerswerk doen, maar daar worden door het UWV strenge voorwaarden aan gesteld. Dat is voor bewonersbedrijven problematisch, omdat de inzet van vrijwilligers hiermee onberekenbaar wordt. Een ander pijnpunt is dat bewonersbedrijven (als stichting) vergoedingen kunnen uitkeren, die een welkome aanvulling bieden op het lage inkomen van sommige vrijwilligers. Hoewel over vergoedingen en sollicitatieplicht van werkloze uitkeringsgerechtigden met het UWV afspraken gemaakt kunnen worden, leidt dit tot twee netelige kwesties. Ten eerste kunnen binnen één bewonersbedrijf grote verschillen ontstaan tussen vergoedingen voor vrijwilligers. Erger is dat gemotiveerde vrijwilligers vrezen dat ze hun uitkering verliezen als ze zich inzetten voor bewonersbedrijven, en daarom bij voorbaat afzien van hun inzet. Daarmee krijgt de vurig gewenste ‘participatiesamenleving’ een flinke tik.
Vervolg op pagina 9
Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 8
Het Decor - verruim(t) de horizon Vervolg van pagina 8 Snel en Engbersen betogen dat overheden in wijken met veel ‘burgerkapitaal’ meer aan particuliere initiatieven kunnen overlaten, maar in kwetsbare wijken het buurthuis of de bibliotheek niet moeten sluiten. Wij willen deze stelling preciseren: geef bewoners(bedrijven) in arme wijken de ruimte om buurthuis of bibliotheek over te nemen, of bied leegstaande (school) gebouwen aan. Vraag geen marktconforme huren, maar lage huurprijzen of stel deze assets ‘om niet’ ter beschikking (zie ook Ham & Van der Meer 2015). Bewonersbedrijven die over gebouwen beschikken waarin zij ruimtes verhuren (bijvoorbeeld in Amersfoort, Arnhem, Emmen, Zaanstad) hebben een betere cash flow dan bewonersbedrijven met een verdienmodel dat primair op dienstverlening of overname van gemeentelijke taken gebaseerd is. Een gebouw is niet genoeg Het ideaal van zelforganisatie gaat uit van een afwezige inmenging van staat en markt (Uitermark, 2014). Bewonersbedrijven staan echter niet los van de markt, niet van de staat en niet van allerlei andere instituties. Zij zijn zeker in de opstartfase afhankelijk van startkapitaal en subsidies van de Postcodeloterij, Stichting Doen, het Oranjefonds en andere fondsen. Daarnaast vertellen geïnterviewde bewoners dat het zonder de deskundigheid van medewerkers van woningcorporaties, gemeenten en andere professionals, nooit gelukt was om zo ver te komen. Ook is de kans van slagen groter als er relaties zijn met bestaande organisaties in de wijk. Zoals ook Uitermark (2014) stelt is het institutioneel weefsel van belang en dat weefsel is niet per definitie zwakker in lage-inkomenswijken. Geduld is een schone zaak Ons onderzoek laat zien dat het opstarten van bewonersbedrijven en hun ontwikkeling tot sterke, lokaal gewortelde, economisch duurzame ondernemingen veel tijd in beslag neemt. Bij onze westerburen in Engeland deden community enterprises er tien tot dertig jaar (!) over om tot wasdom te komen (Bailey, 2012). Inmiddels zijn zij niet meer weg te denken uit
het lokale maatschappelijke speelveld.
Den Haag: Movisie en Ministerie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit besef verhoudt zich slecht tot het soms ‘hijgerige’ debat 5. Uitermark, J. (2014). Verlangen naar Wikitopia (oratie). Rotwaarin bijvoorbeeld door Jan Rotmans gesuggereerd wordt terdam: Erasmus Universiteit Rotterdam. dat fundamentele transities naar zelforganisatie van burgers zich in zeer rap tempo voltrekken. Wij stellen deze transities Samenwerking wijkverpleegkundigen en niet ter discussie, maar plaatsen wel kanttekeningen bij de gemeente Bron: Zorg voor Beter 151013 snelheid en bij de snel groeiende druk op bewonersbedrijven Wat zijn de voor- en nadelen van de samenwerking tussen om hun meerwaarde te laten zien. In veel gevallen is het daar wijkverpleegkundigen en de gemeente? Deze infographic nog te vroeg voor. Naar analogie van commerciële start-ups, geeft de ervaringen van 32 thuiszorgaanbieders weer over de waarvan de helft binnen een jaar stopt, zouden we ook moesamenwerking tussen wijkverpleegkundigen en het sociale ten accepteren dat bewonersbedrijven kunnen mislukken, domein (zoals Wmo-loket, Centrum voor Jeugd en Gezin, welmaar dat lijkt politiek geen optie. zijnsorganisaties). De resultaten geven thuiszorgaanbieders handvatten voor gesprek met gemeenten en verzekeraars over De komende jaren zullen ons leren in hoeverre bewonersbesamenwerkingsvormen en de positionering van de wijkverdrijven echt in staat zijn om de gevolgen van een terugtredenpleegkundige. de overheid op te vangen en maatschappelijke meerwaarde te creëren. Tot die tijd verdienen ze het voordeel van de twijfel en Wijkverpleegkundige heeft spilfunctie (een betere) ondersteuning. De wijkverpleegkundige staat volop in de belangstelling. Goede samenwerking in de wijk maakt het mogelijk het sociale Reinout Kleinhans, Wenda Doff, Maarten van Ham en Arie Rodomein (waaronder welzijnswerkers, wijkagenten, jeugdzorg, mein zijn werkzaam bij de Faculteit Bouwkunde (Afdeling OTB) vrijwilligers, onderwijs) en het medische domein (waaronder van de TU Delft. Het onderzoeksrapport van de auteurs is hier ziekenhuizen, huisartspraktijken, thuiszorg) met elkaar te verte downloaden. binden. Dit is nodig voor het verbeteren van de zorg voor cliënten en realiseren van zo efficiënt en effectief mogelijke Literatuur dienstverlening. De wijkverpleegkundige kan hierin een spil1. Bochove, M. van, Tonkens, E. & Verplanke, L. (Red.) (2014). functie vervullen. Deze infographic geeft inzicht in de eerste Kunnen we dat (niet) aan vrijwilligers-overlaten? Nieuwe ervaringen met deze nieuwe samenwerkingsvorm. verhoudingen tussen vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn. Den Haag: Platform 31. Bekijk de interactieve 2. Bailey, N. (2012). The Role, Organisation and Contribution infographic (pdf) of Community Enterprise to Urban Regeneration Policy in the UK. University of Westminster, Londen 3. Kleinhans, R., Doff, W., Romein, A. & Ham, M. van (2015). Project Kennisontwikkeling Experiment Bewonersbedrijven – Eindrapportage. Delft: Technische Universiteit Delft, Faculteit Bouwkunde, Afdeling OTB. 4. Ham, M. van & Meer, J. van der (2015). De ondernemende burger. De woelige wereld van lokale initiatieven. Utrecht/ Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 9
Het Decor - verruim(t) de horizon Week van het Passend Onderwijs: ‘Luisteren naar jongeren is vooral goed kijken’ Bron: Gemeente van de Toekomst 15`1013 Hoe dicht je in het onderwijs de kloven tussen bestuurders, hulpverleners en de groep waar het uiteindelijk om gaat: de jongeren? Er zit maar één ding op: ontmoet elkaar en leg contact. Het Afstemmingsoverleg Gemeenten Onderwijs (AGO) in Noord-Drenthe en Groningen organiseerde een dag met een De Wereld Draait Door-achtige talkshow. Ben Plandsoen, wethouder in Leek en voorzitter van het AGO: ‘Jongeren willen niet praten, maar laten zíen wat hen bezighoudt.’ Wat was het doel van de dag die jullie op 1 oktober organiseerden? ‘We wilden weten hoe jongeren alle veranderingen in het onderwijs en de (jeugd)zorg ervaren. En hoe we zo goed mogelijk maatwerk voor ze kunnen leveren. Je hoort voortdurend: om dat te kunnen doen, moet je de mensen om wie het gaat aan het woord laten. Dat is een gemeenplaats, maar in de praktijk blijkt dat moeilijker dan het lijkt. Hoe kun je dat het beste doen? Daar waren we ook naar op zoek. Als bestuurder zit je – soms ook onbewust – al snel vast in je eigen denkraam. En in regels, processen en allerlei belangen die meespelen. Voordat je het weet verlies je het primaire doel uit het oog. Daarom is het noodzakelijk dat je in contact blijft met je doelgroep.’ Zo’n 25 jongeren werkten mee aan de dag. Vijf van hen volgenden ’s ochtends een workshop, waarbij ze met moodboards lieten zien hoe ze de ondersteuning die ze in het dagelijks leven ontvangen, ervaren. De andere jongeren hielpen bij de organisatie en waren onder andere verantwoordelijk voor de catering. ‘s Middags gingen bestuurders en scholieren met elkaar in gesprek in een soort talkshow.
We hebben die dag daarom meteen afgesproken dat we als Visser, waarmee hij bedoelt dat taken en verantwoordelijkhebestuurders ieder een dag gaan meelopen met een van de den helder beschreven moeten zijn. ‘Scholen zijn er voor onjongeren.’ derwijs, niet voor het begeleiden van ingewikkelde gedragsproblemen, of het doen van ingewikkelde interventies in de ‘Op individueel niveau zeker. Er was een jongen die in gesprek thuissituatie. Onderwijs is geen hulpverleningsinstelling, wel raakte met de directeur van een opleiding waar hij naartoe hebben scholen de verantwoordelijk problemen te signaleren wilde. En een andere jongen was helemaal gefascineerd door en onder de aandacht te brengen van de jeugdhulp. Zegt een alle techniek die bij zo’n bijeenkomst komt kijken. Die heeft leerling na afloop van de les dat hij niet naar huis durft, dan is een stageplaats over gehouden bij het bedrijf dat daar tijdens het niet de taak van de mentor om even mee naar huis te lode dag verantwoordelijk voor was.’ pen om de thuissituatie te peilen. Dit is de taak van de jeugdhulpmedewerker.’
‘Onderwijs kan niet zonder jeugdhulp’ Bron: Gemeente van de Toekomst 151013 De scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs van het Samenwerkingsverband Zuid-Holland West en de jeugdhulp van de gemeenten Den Haag, Leidschendam, Voorburg en Rijswijk werken sinds dit schooljaar nog nauwer samen. ‘Leerlingen met problemen moeten hun diploma kunnen halen.’ ‘Onderwijs kan niet zonder jeugdhulp’, zegt Ger de Visser, beleidsmedewerker van het Samenwerkingsverband ZuidHolland West (SWVZHW). ‘Om leerlingen met problemen thuis of leerlingen die dreigen af te glijden naar het criminele circuit binnenboord te houden, is jeugdhulp nodig. Ondanks hun problemen is het belangrijk dat deze leerlingen toch een diploma kunnen halen.’
Komen we bij een ander belangrijk uitgangspunt. Op iedere school moet een vaste medewerker rondlopen. Deze functionaris, een schoolmaatschappelijk werk plusser, is een jeugdhulpmedewerker die het onderwijs kent en een intensieve samenwerkingsrelatie onderhoudt met de zorgcoordinator van de school, die belangrijk is in het vormgeven van het pedagogisch–didactische klimaat op school. De gemeenten hebben het aantal uren per school verhoogd, zodat deze medewerker op vaste tijden op school aanwezig kan zijn. Hierdoor krijgt deze functionaris meer vat op de kenmerken van de populatie, kan er preventiever worden gehandeld en verbetert de onderlinge communicatie. De eerste schil van de jeugdhulp bevindt zich dus in en om de school. Daarnaast zijn er zes speciale teams voor het voortgezet onderwijs in de drie gemeenten. Is er meer hulp nodig dan de schoolmaatschappelijk werk plusser kan bieden, zoals ambulante spoedhulp of GGZ-hulp, dan kan dit team snel gespecialiseerde zorg inzetten. De Visser: ‘Bureaucratische processen zijn niet meer nodig, dit team heeft mandaat. Natuurlijk zorgt de schoolmaatschappelijk werk plusser wel voor een warme overdracht, door de nieuwe hulpverleners bij de leerling te introduceren.’
Om zich hiervoor hard te maken werken de scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs binnen het SWVZHW en de jeugdhulp al samen sinds 2000. Nu de Wet op het Passend Onderwijs en de Jeugdwet van kracht zijn, valt op dat beide wetten min of meer dezelfde doelen formuleren, zoals: vroegsignalering, van probleemoplossend naar probleemvoorkomend en niet communiceren over maar met ouders. Een mooie aanleiding om te kijken hoe de organisatie en samen‘Luisteren naar jongeren is vooral goed kijken. Wij zijn als bewerking nóg beter kan. stuurders sterk op taal gericht. Maar daar hebben jongeren Binnen deze vernieuwde structuur krijgen professionals de vrije vaak niet zo’n behoefte aan. Die geven aan dat ze liever laten ‘Allereerst is het ontvlechtingsprincipe van belang’, zegt De ruimte. De Visser: ‘Professionals weten heel goed wat er gezien waar ze mee bezig zijn en waar ze behoefte aan hebben. daan moet worden om de samenwerking beter te organiseren.’ Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 10
Het Decor - verruim(t) de horizon Brede aanpak maakt beschut werk interessant Bron: nieuwsbericht 151012 Sleutelwoord: beschut werk ‘Doordat we die brede opdracht hebben gekregen van de gemeente Leiden, kunnen we de kosten omlaag brengen’, zegt directeur Bas van Drooge van DZB. Dat het inrichten van beschutte werkplaatsen nog niet zo soepel gaat, moge duidelijk zijn. 80 procent van de gemeenten weten niet precies wat ze met ermee aan moeten, wachten af en doen voorlopig nog weinig. Tussen twijfelaars en niet-willers is Leiden een uitzondering. Nooit meer een kans Over de vraag óf Leiden beschut werk ging inrichten voor mensen die ook met loonkostensubsidie en begeleiding niet een gewone baan kunnen doen, hoefden raad en college niet zo lang na te denken. ‘We vinden het belangrijk dat deze mensen mee doen. Ook vanuit de gedachte dat als ze thuis komen te zitten, ze nooit meer een kans zullen krijgen’, vertelt wethouder Marleen Damen (PvdA). Ook de vraag hoe dat er dan moest komen, was vrij snel beantwoord. De uitvoering van de gehele Participatiewet, inclusief beschut werk, werd toevertrouwd aan het Sw-bedrijf DZB. ‘De Participatiewet is slechts voor een deel nieuw’, legt Damen uit. ‘Re-integratie en de sociale werkvoorziening werd al gedaan door DZB en die deed dat tot ieders tevredenheid. Dus die nieuwe doelgroepen passen daar uitstekend in.’
doordat we ook beschut doen, hebben we een Sw-bedrijf dat door kan. We hoeven niet ons Sw-bedrijf af te bouwen omdat er geen nieuwe instroom van werknemers is.’ DZB draait al een aantal jaren zwarte cijfers. De nieuwe werknemers gaan niet bij het Sw-bedrijf aan de slag maar bij een speciaal opgerichte stichting. ‘Het is niet de bedoeling dat het ambtenaren worden’, aldus Van Drooge.
Extra kosten omlaag Beschut werk is duur, is de vrees in gemeenteland. Naast de rijkssubsidie is er per arbeidsplaats een tekort dat bijgelegd moet worden door de gemeente. Gemiddeld moest er in 2011 nog zo’n 9000 euro per beschutte arbeidsplaats bij, legt Van Drooge uit. Maar door slimme bedrijfsvoering heeft DZB die kosten flink omlaag weten te brengen tot zo’n 4000 euro per plaats vorig jaar. ‘De afgelopen jaren zijn we in het Sw-bedrijf al begonnen het werk anders in te richten’. Het geheim van de smid? Zorg voor toegevoegd waarde. Inpakwerk levert niet zoveel op. Maar door een hele productielijn op te starten, zijn ondernemers bereid tot betalen van grotere marges. Over een paar jaar hoopt DZB de kosten voor beschut naar slechts 2000 euro te krijgen. Ook door meer groepsdetacheringen te realiseren en door vooral kleine ondernemers te helpen met het opstarten van hun bedrijf.
Bedrijven moeten meer open staan voor werknemers met autisme Bron: nieuwsbericht 151009 Nu het aantal mensen met een Autisme Spectrum Stoornis stijgt, moeten bedrijven zich gaan verdiepen in het hoe en waarom van autisme en werkmogelijkheden creëren voor werknemers met autisme. Zoals bijvoorbeeld Microsoft, dat erom bekend staat vaak te werken met mensen met ASS. Speciale programma’s zoals Microsoft aanbiedt voor mensen met autisme worden steeds noodzakelijker, aangezien er alleen al in de Verenigde Staten jaarlijks 50.000 personen de volwassen leeftijd bereiken en dus de maatschappij in gaan. Recent onderzoek heeft aangetoond dat slechts 58% van de jong-volwassenen met autisme er in hun twintiger jaren in slaagt een betaalde baan te krijgen.
Het is daarom cruciaal om de ‘mindset’ van werkgevers te veranderen ten opzichte van mensen met ASS. Autistische mensen kunnen een waardevolle en unieke bijdrage leveren aan een bedrijf en de personeelsgroep. Echter, zich door het sollicitatieproces weten te navigeren is voor deze mensen vaak lastig. Recruiters zijn vaak aarzelend om iemand met ASS voor te stellen bij een werkgevers en kiezen daarom liever voor een kandidaat die minder goed gekwalificeerd is, maar wel makkeUWV lijker te ‘verkopen’. Het is belangrijk dat werkgevers hun voorNederland haalt de beoogde 1600 beschutte plekken dit jaar oordelen over werknemers met autisme aan de kant zetten en bij lange na niet. Ook in Leiden gaan ze de 15 plekken die gezich focussen op de geschiktheid van de sollicitant met autispland waren niet halen. Er zijn nu drie mensen aan het werk, me voor de functie. twee anderen volgen binnenkort. Hij gokt dat er aan het eind van het jaar acht plekken bezet zijn. ‘Maar dat ligt in ons geval Onderzoek toont aan dat mensen met autisme meestal standtot nog toe niet aan de te strenge keuring van het UWV, zoals vastig zijn en, eenmaal ergens werkzaam, niet snel weer zullen de kritiek van veel andere gemeenten. ‘Als het om de garantievertrekken. Bovendien neemt hun kwaliteit van leven erg toe banen gaat, vinden we dat het UWV te streng is, maar voor Overhead verdelen wanneer ze succesvol op de arbeidsmarkt kunnen participeren. beschut werk hebben tot nu toe alle drie de mensen die we ‘Doordat we die brede opdracht hebben gekregen van de geBenadrukt wordt dan ook dat de focus in de maatschappij zou aangedragen hebben de indicatie ook gekregen. Maar we hebmeente Leiden, kunnen we de kosten omlaag brengen’, zegt moeten komen te liggen op wat een werknemer met ASS alleben ze simpelweg nog niet aan de balie gehad, aldus Van directeur Bas van Drooge van DZB. ‘We kunnen de overhead maal wél kan, ipv waar hij moeite mee heeft. Drooge. verdelen over verschillend afdelingen – uiteraard naar rato - en Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 11
Het Decor - verruim(t) de horizon Welzijn. Zo kan ik ook meten waaraan onze inwoners behoefte hebben. Soms werken we in kleine groepen met inwoners, bijvoorbeeld bij assertiviteit, of om mensen te laten omschakelen 'van klacht Het Sociaal Team van de gemeente heeft geen gemakkelijke taak. naar kracht' en daarmee het heft in eigen hand te nemen. Ook hier Kan het team wel iets betekenen voor bijvoorbeeld ouderen, in ligt de nadruk op het versterken van het netwerk, omgaan met verdeze tijd van bezuinigingen in de zorg? Tijd voor een nadere kennislieservaringen, versterken van de eigen kracht, en making met de teamleden. het gevoel geven om weer van betekenis te zijn. We zien dat de kracht van een groep veel voorde'Als hulpverlener ben ik voortdurend bezig met len heeft: mensen krijgen snel meer zelfvertroumaatwerk en eigen kracht bij inwoners,' zegt wen en de mensen onderling geven elkaar inzicht Greeth Heijne over haar rol in het Sociaal Team. en steunen elkaar. Daarom verwijzen we vanuit Ze maakt deel uit van het team omdat zij deshet Sociaal Team nogal eens door naar zo'n kundig is op het gebied van maatschappelijke groep.' hulpverlening. Ze werkt voor de organisatie Socius, die daarin is gespecialiseerd. Die expertiLeren se brengt ze in het Sociaal Team. 'Wij willen een 'Wat zo mooi is aan het Sociaal Team? Dat collega's met verschillensamenleving waarin iedereen zo lang mogelijk kan meedoen. Dan is de ervaring en kennis nauw samenwerken: Wmo-consulenten, het belangrijk dat burgers ontdekken waar hun kracht ligt en hoe zij WWB-klantmanagers, leerplichtambtenaren, MEE, Stichting Welzijn, die kunnen gebruiken voor zichzelf en voor hun omgeving. We zien jeugd- en gezinscoaches, wijkverpleegkundige en MaatjeZ. Ik leer dat daardoor hun eigenwaarde groter wordt en dat ze gelukkiger veel van de anderen, we kunnen veel sneller afstemmen, helpen en zijn.' terugkoppelen. Soms is het voor de inwoner die zich meldt lastig om
Greeth Heijne: 'Op eigen kracht maakt mensen gelukkiger' Bron : Regio 151009
'Als maatschappelijk werkster werk ik al jaren samen met allerlei instellingen, denk aan Stichting Welzijn, Viva Zorggroep, Kennemerwonen, vluchtelingenorganisaties, GGZ, GGD, CJG, kerken, Veilig Thuis, huisartsen en politie. Die contacten komen in het Sociaal Team ruim van pas. Hiervóór was ik psychiatrisch verpleegkundige en ook deze werkervaring neem ik mee.' Hulp op maat Bent u inwoner en klopt u bij het Sociaal Team aan met een vraag, probleem of knelpunt, dan kan Greeth met u in gesprek gaan. Soms volgt er een terugkoppeling naar collega's van de WMO, WWB, Wijkverpleegkundigen en Jeugdwerkers met hun specifieke kennis. 'Gaat het bijvoorbeeld over echtscheidingen, werkloosheid of financiële problemen, dan kan ik het bespreken in het wekelijks Integraal spreekuur van de Sociaal Raadsvrouw van Socius. Daarnaast gaan wij als maatschappelijk werkers in gesprek over relatieproblematiek, opvoedingsondersteuning, rouwverwerking, etc. Bij andere problemen laten we mensen bijvoorbeeld via Socius een cursus volgen over gezondheid, financiën, wonen, zingeving, inspiratie, vriendschappen, etc. Ik geef zelf ook een aantal van die cursussen, waaronder dit najaar de vriendschapscursus, in samenwerking met St.
Bij het zoeken naar antwoorden en oplossingen gaat men uit van uw eigen kracht en verantwoordelijkheid. Wat kunt u zelf nog, wat kunt u regelen met familie en bijvoorbeeld buren? Dit alles moet wel goed bij u passen. In het Sociaal Team zitten medewerkers die allemaal ergens in gespecialiseerd zijn. Zij weten alles van werk en inkomen, de leerplicht, Wmo, ouderenvraagstukken, jeugdhulp, mantelzorgondersteuning, schuldhulpverlening et cetera. U bent daar dus aan het goede adres!
Goed netwerk onmisbaar voor aanpak radicalisering Bron: Ministerie van SZW 151013 Gemeenten hebben steun nodig van een goed netwerk van moskeebestuurders, docenten, jongerenwerkers en plaatselijke organisaties bij het herkennen en bestrijden van radicalisering van moslimjongeren. Dat schrijft minister Lodewijk Asscher van SZW in een brief aan de Tweede Kamer die 12 oktober is gepubliceerd.
te doorzien waar zijn vraag of probleem terecht komt. Maar omdat wij het in het team snel kunnen bespreken, kunnen we het ook snel op de goede plek laten oppakken. En kunnen we bepalen of er niet Asscher liet een quickscan uitvoeren onder 49 gemeenten en een grote literatuurstudie naar alles wat bekend is over doorméér - of iets anders - nodig is.' slaggevende gebeurtenissen in het radicaliseringsproces. Uit Groeien de quickscan bleek dat gemeenten hun kennis en ervaring graag willen delen met andere gemeenten. Het literatuuron'Ik zie dat onze rol als Sociaal Team blijft groeien. We bezoeken derzoek wijst uit dat er altijd meer dan één factor speelt als instellingen die ons vakgebied raken, om van hen te horen hoe en een jongere radicaliseert. Daarom is een goede samenwerking waarom ze hun taak op die manier doen. We gaan straks ook in de tussen gemeenten, beroepskrachten en maatschappelijke orkernen een zitting houden. Bij de inwoner om de hoek; dat verlaagt ganisaties cruciaal, aldus Asscher. Samen met jongerenwerkers, de drempel en brengt de hulp dichterbij.' docenten en andere sleutelfiguren wordt het onderzoek de komende tijd vertaald naar concrete adviezen. Sociaal Team is er voor u Heeft u een vraag over Wmo, jeugdhulp, werk en inkomen? Sinds begin dit jaar kunt u daarmee terecht bij het Sociaal Team. Het kan gaan over problemen in uw gezin door bijvoorbeeld een scheiding. Of een opvoedvraag, een probleem met de financiën, het zoeken naar een baan, of een vraag over hulp bij het huishouden. U kunt het Sociaal Team op werkdagen bereiken via tel. 140251, of emailen naar
[email protected]. U kunt op www.castricum.nl onder kopje Zorg ook zelf informatie vinden. Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 12
Het Decor - verruim(t) de horizon Brede aanpak maakt beschut werk interessant Bron: DZB 151010 ‘Doordat we die brede opdracht hebben gekregen van de gemeente Leiden, kunnen we de kosten omlaag brengen’, zegt directeur Bas van Drooge van DZB. Dat het inrichten van beschutte werkplaatsen nog niet zo soepel gaat, moge duidelijk zijn. 80 procent van de gemeenten weten niet precies wat ze met ermee aan moeten, wachten af en doen voorlopig nog weinig. Tussen twijfelaars en nietwillers is Leiden een uitzondering. Nooit meer een kans Over de vraag óf Leiden beschut werk ging inrichten voor mensen die ook met loonkostensubsidie en begeleiding niet een gewone baan kunnen doen, hoefden raad en college niet zo lang na te denken. ‘We vinden het belangrijk dat deze mensen mee doen. Ook vanuit de gedachte dat als ze thuis komen te zitten, ze nooit meer een kans zullen krijgen’, vertelt wethouder Marleen Damen (PvdA). Ook de vraag hoe dat er dan moest komen, was vrij snel beantwoord. De uitvoering van de gehele Participatiewet, inclusief beschut werk, werd toevertrouwd aan het Sw-bedrijf DZB. ‘De Participatiewet is slechts voor een deel nieuw’, legt Damen uit. ‘Re-integratie en de sociale werkvoorziening werd al gedaan door DZB en die deed dat tot ieders tevredenheid. Dus die nieuwe doelgroepen passen daar uitstekend in.’
stichting. ‘Het is niet de bedoeling dat het ambtenaren kwam de meerzorgregeling in de Wlz aan de orde. Daarin ontworden’, aldus Van Drooge. stond politiek draagvlak voor de visie van Per Saldo dat niet het zorgkantoor de toegang tot meerzorg zou moeten bepaExtra kosten omlaag len, maar het CIZ dat de gehele zorgvraag, inclusief meerzorg Beschut werk is duur, is de vrees in gemeenteland. Naast de in beeld zou moeten brengen. Het zorgkantoor zou zich moerijkssubsidie is er per arbeidsplaats een tekort dat bijgelegd ten beperken tot de beoordeling of de zorg die wordt ingemoet worden door de gemeente. Gemiddeld moest er in 2011 kocht doelmatig is en aansluit op de zorgvraag. nog zo’n 9000 euro per beschutte arbeidsplaats bij, legt Van Drooge uit. Maar door slimme bedrijfsvoering heeft DZB die Naast het punt van de indicatiestelling heeft Per Saldo erop kosten flink omlaag weten te brengen tot zo’n 4000 euro per gewezen dat de huidige zorgprofielen en de hiervan afgeleide plaats vorig jaar. ‘De afgelopen jaren zijn we in het Sw-bedrijf meerzorgregeling vooral gericht zijn op instellingszorg en onal begonnen het werk anders in te richten’. Het geheim van de voldoende aansluiten op zorg thuis. Budgethouders lopen smid? Zorg voor toegevoegd waarde. Inpakwerk levert niet daardoor het risico te weinig zorg te ontvangen, doordat zorgzoveel op. Maar door een hele productielijn op te starten, zijn profielen onvoldoende mogelijkheden bieden om voldoende ondernemers bereid tot betalen van grotere marges. Over een zorg thuis of in een kleinschalig wooninitiatief te ontvangen. paar jaar hoopt DZB de kosten voor beschut naar slechts 2000 Het debat leverde twee moties op. euro te krijgen. Ook door meer groepsdetacheringen te realiseren en door vooral kleine ondernemers te helpen met het PvdA en D66 opstarten van hun bedrijf. Laat het indicatiebesluit over meerzorg door het CIZ nemen.
UWV Nederland haalt de beoogde 1600 beschutte plekken dit jaar bij lange na niet. Ook in Leiden gaan ze de 15 plekken die gepland waren niet halen. Er zijn nu drie mensen aan het werk, twee anderen volgen binnenkort. Hij gokt dat er aan het eind van het jaar acht plekken bezet zijn. ‘Maar dat ligt in ons geval tot nog toe niet aan de te strenge keuring van het UWV, zoals de kritiek van veel andere gemeenten. ‘Als het om de garantiebanen gaat, vinden we dat het UWV te streng is, maar voor Overhead verdelen beschut werk hebben tot nu toe alle drie de mensen die we ‘Doordat we die brede opdracht hebben gekregen van de geaangedragen hebben de indicatie ook gekregen. Maar we hebmeente Leiden, kunnen we de kosten omlaag brengen’, zegt ben ze simpelweg nog niet aan de balie gehad, aldus Van directeur Bas van Drooge van DZB. ‘We kunnen de overhead Drooge. verdelen over verschillend afdelingen – uiteraard naar rato - en doordat we ook beschut doen, hebben we een Sw-bedrijf dat door kan. We hoeven niet ons Sw-bedrijf af te bouwen omdat VWS onderzoekt mogelijkheden tot aanpaser geen nieuwe instroom van werknemers is.’ DZB draait al een sing meerzorgregeling pgb-Wlz aantal jaren zwarte cijfers. De nieuwe werknemers gaan niet bij Bron: VWS 151009 het Sw-bedrijf aan de slag maar bij een speciaal opgerichte In een debat over de decentralisatie Wmo/Wlz deze week
CU De indicatie moet niet alleen aansluiten op instellingszorg, maar ook op kleinschaliger opgezette zorg, zowel voor pgb als voor zorg in natura, in instellingen en zorg thuis. VWS aan zet Van Rijn gaat Zorginstituut Nederland en de NZa om advies vragen over de rollen van CIZ en zorgkantoor bij meerzorg. De staatssecretaris zegde toe ook te zullen gaan beoordelen of zorgprofielen zicht geven op zorg die aansluit bij kleinschalig opgezette zorg. Beide ingediende moties worden aangehouden tot de brief van de staatssecretaris hierover is ontvangen. Daarnaast gaf Van Rijn aan dat het belangrijk is om de omstandigheden van de directe omgeving te laten meewegen bij de beoordeling of en in welke mate, er aanspraak kan worden gemaakt op meerzorg. Dat is niet de manier waarop het CIZ op dit moment indiceert. Ook dit aandachtspunt neemt hij mee in zijn afweging hoe om te gaan met de meerzorgregeling. Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 13
Het Decor - verruim(t) de horizon Meer sensibilisering nodig rond fenomeen van loverboys Bron: DS 151012 In de hele keten, van jeugdzorg en onderwijs over politie tot parket, is nood aan meer sensibilisering. Dat schrijft Myria, het Federaal Migratiecentrum, in zijn jaarverslag. ‘Zij treffen geen schuld en moeten behandeld worden als slachtoffers van mensenhandel’, zei Stef Janssens van Myria over slachtoffers van loverboys.
seld worden, ijvert Myria ervoor dat opvoeders hier meer oog voor hebben. ‘De jeugdsector is een ontbrekende schakel in de strijd tegen loverboys’, meent Myria. ‘Ook de jeugdbrigades van de lokale politie en de jeugdmagistraten moeten nog meer vertrouwd gemaakt worden met de indicatoren van mensenhandel.’ Janssens zei verheugd te zijn over de voorzetten die hiertoe gegeven zijn in het regeringsactieplan mensenhandel.
Kindhuwelijken Myria is een van de twee opvolgers Een tweede invalshoek van het van het Centrum voor Gelijkheid jaarverslag is de strijd tegen gevan Kansen en voor Racismebestrijdwongen en kindhuwelijken. Zulke ding. Bij de voorstelling van zijn huwelijken worden heel weinig jaarverslag vroeg het maandag ook geregistreerd, vanwege het gebrek om de jonge slachtoffers van die aan sensibilisering en vorming, loverboys niet te stigmatiseren. maar ook omdat deze gebeuren Janssens benadrukte ook dat het binnen de families. Sinds 2010 niet enkel om in het buitenland gaat het om 56 klachten bij de gerekruteerde meisjes gaat, maar politie. Ook hier is meer sensibilidat ook Belgische meisjes, uit alle sering nodig, vindt Myria. ‘Die lagen van de samenleving, slachtoffer worden. inspanningen voor professionelen moeten voortgezet worden’, meent Myria. Daarnaast pleit het centrum ook voor informatieNet als in landen als Roemenië, Hongarije of Albanië zijn het uitwisseling en samenwerking binnen de verschillende afdelinook in ons land kwetsbare meisjes die geronseld worden, en gen van een parket en specifieke acties binnen de Romaook in beide gevallen via zowel sociale media als jeugdinstelgemeenschap. lingen. Om hoeveel slachtoffers het gaat, geeft Myria niet mee in het jaarverslag. Er wordt wel een aantal vaststellingen over Het is binnen die gemeenschap, en de Afghaanse, dat gespecide slachtoffers meegegeven. Zoals bekend gaat het om meisaliseerde centra al verschillende kindhuwelijken vaststelden. jes die in een situatie van emotionele afhankelijkheid gedwonMyria beklemtoont wel dat de problematiek niet te beperken gen worden. ‘Zelfs in die mate dat ze tijdens een proces hun is tot een bepaalde groep, maar voorkomt bij verschillende loverboy blijven steunen’, aldus Janssens. groepen van buitenlandse herkomst. Eerder deze week maakte minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) bekend dat hij aan Child Focus gevraagd heeft om het fenomeen in kaart te brengen.
heeft ingericht is aan een heroverweging toe’, aldus voorzitter Gijs van Rozendaal: ‘Kinderen hebben recht op optimale ontwikkeling. Er is meer samenhang nodig in het aanbod en de mogelijkheid om gebruik te maken van kinderopvang moet worden vergroot. Integrale voorzieningen moeten voor alle kinderen van nul tot en met twaalf jaar mogelijk worden.’ 09 okt 2015 Reageer Een nieuwe organisatie, het kindcentrum, moet zowel onderwijs als kinderopvang gaan verzorgen. Kinderen moeten ook recht krijgen op een aantal uren opvang per week. Dat zegt Kindcentra 2020, een zogenoemde regiegroep die bestaat uit wethouders en bestuurders uit het primair onderwijs en de kinderopvang. Samenhang ‘De manier waarop Nederland onderwijs en kinderopvang heeft ingericht is aan een heroverweging toe’, aldus voorzitter Gijs van Rozendaal: ‘Kinderen hebben recht op optimale ontwikkeling. Er is meer samenhang nodig in het aanbod en de mogelijkheid om gebruik te maken van kinderopvang moet worden vergroot. Integrale voorzieningen moeten voor alle kinderen van nul tot en met twaalf jaar mogelijk worden.’ Plannen Vrijdag presenteert Kindcentra 2020 de plannen tijdens een symposium in Den Haag. Tweede Kamerleden van onder meer SP, VVD, PvdA en CDA zullen daar op de plannen reageren. Meer weten over kindcentra: Brecht Sies (
[email protected]) vertelt u graag de kansen en mogelijkheden.
Wethouders: 'Integreer opvang en onderwijs in Kindcentra' Bron: SZW 151012
Jeugdsector Sleutelwoord: kindcentra Omdat er ook rond Belgische jeugdinstellingen meisjes geron- ‘De manier waarop Nederland onderwijs en kinderopvang Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 14
Het Decor - verruim(t) de horizon
Een fris-dwarse blik
'Lobby van G4 in Den Haag is te machtig’ Bron: PvdA 151013
Volgens Astrid Oosenbrug (PvdA) hebben gemeenten in Den Haag 'geen gelijk speelveld'. om te lobbyen. Oosenbrug heeft samen met Lea Bouwmeester een aantal voorstellen ingediend om de lobby in Den Haag transparanter, toegankelijker en eerlijker te maken. PvdA'ers Lea Bouwmeester en Astrid Oosenbrug heeft een aantal voorstellen ingediend om de lobby in Den Haag transparanter, toegankelijker en eerlijker te maken. Volgens Oosenbrug is 'het speelveld' voor lobbyisten niet gelijk. 'De lobby van de G4 in Den Haag is heel machtig in vergelijking met kleinere gemeenten.'
baar wordt gemaakt welke belangen er zijn ingebracht en wat hiermee gedaan is. Ook moeten de agenda’s van de top van ministers, toezichthouders en uitvoeringsorganisaties via internet worden opengesteld. Daarnaast moet er een register komen waarin alle mensen met een lobbypas van de Kamer in te vinden zijn, alsmede alle oud-Kamerleden die als lobbyist werkzaam zijn en lobbyisten die zonder pas Kamerleden bezoeken. Onwenselijke beïnvloeding Oosenbrug noemt tegenover Binnenlands Bestuur de lobby van de tabaksindustrie op de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) als voorbeeld van onwenselijke beïnvloeding. 'In het internationale antirookverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie is afgesproken dat de tabaksindustrie niet mag lobbyen bij het ministerie van VWS. Wij hebben dat verdrag ondertekend. Nu lobbyen ze bij het ministerie van Financiën tegen lagere accijns. Deze lobby is geheim, we kennen de argumenten niet waardoor we moeilijk vanuit de inhoud kunnen reageren of controleren. Daarbij komt de gezondheidslobby daar niet binnen, dat is dus geen gelijk speelveld.'
Door alle gemeenten 'een eerlijke kans te geven op beïnvloeding van de overheid' wordt er volgens Oosenbrug meer rekening gehouden met verschil in grootte tussen diverse regio’s en streken. 'Dat is kwalitatief beter en ook eerlijker.’ Oosenbrug roept gemeenten en provincies op om vanuit hun wensen en ervaringen te reageren op het voorstel. ‘Hun input is heel belangrijk.'
Filmpje: wat bespreekt de Jeugdbeschermingstafel Friesland? Bron: Veilig Thuis 151013 Hoe werkt een jeugdbeschermingstafel en wie zitten erbij? Wat gebeurt er met een melding en hoe gaat het eraan toe? Enkele ‘hoofdpersonen’ van de Jeugdbeschermingstafel Friesland laten zien hoe het er in de praktijk aan toe gaat en wat ieders inbreng is. In het filmpje komen aan het woord: Lieve Reymen (voorzitter, onderzoeker Veilig Thuis), Wynanda Douma (adviesteam medewerker Raad voor de Kinderbescherming Noord), Elskea van der Net (onderzoeker Veilig Thuis), Margriet Postema (sociaal werker wijkteam Amaryllus) en de beide ouders van Lianne (36), moeder van Jeffry, Jadon en Milano.
Ongelijke lobby voor kleine en grote gemeenten Filmpje & verhaal Ook bij lokale overheden zoals provincies en gemeenten kunKijk hier naar het filmpje: 'Gluren bij de buren: Jeugdbeschernen er onwenselijke situaties ontstaan met lobbyisten, stelt mingstafel van Friesland' of lees hier hun verhaal. Oosenbrug. ‘Volgens Transparancy International is Nederland voor lobbyisten een speeltuin. Er gelden geen bijna geen regels. Dat geldt ook voor lokaal bestuur. De lobby van de vier grote steden (G4) in Den Haag is heel machtig in vergelijking met kleinere gemeenten. Om te voorkomen dat dit land wordt geregeerd door de G4 moeten we dit rechttrekken. Lobbyisten van grote gemeenten zitten aan tafel op de ministeries, hebben rechtstreeks contact met ambtenaren en politici. Lobbyisten van kleine gemeenten doen dat niet. Van een gelijk speelveld is dus geen sprake.
Transparantie en toegankelijkheid De initiatiefnota moet ervoor zorgen dat naast grote bedrijven, die vaak een sterke lobby hebben en veel invloed uitoefenen, ook andere partijen een eerlijke kans krijgen op beïnvloeding van politiek en bestuur. Dat kan bereikt worden door de momenten van beïnvloeding meer toegankelijke en transparant te maken, zo stellen Oosenbrug en Bouwmeester. De Kamerleden willen onder meer dat bij elk groot beleidsonderwerp open- Eerlijke kans
Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 15
Het Decor - verruim(t) de horiVerspilling in de gehandicaptenzorg door een onvruchtbare basis Blog | Door Nicole van Troost, orthopedagoog en begeleider. Kun je iets vertellen over ‘verspilling in de Awbz’, vroeg iemand mij. Waarmee, als ik het goed begreep, zorg-in-natura instellingen werden bedoeld. Nicole van Troost schrijft in haar weblog waar nog bespaard kan worden: door te gaan werken vanuit een menswaardige visie. Mijn gedachten gingen uit naar mijn ervaringen in zorgland, waaronder ook veel jaren in instellingen, op dagcentra, scholen, enzovoort. Ik heb er heel veel geleerd, vanaf het prille begin dat ik als 21-jarige, net afgestudeerde, binnen kwam lopen. De tien jaar daarvoor was ik op allerlei terreinen al actief als vrijwilligster voor mensen met een verstandelijke beperking, maar die jaren laat ik hier buiten beschouwing, omdat, gek genoeg, in het vrijwilligerswerk veel frisheid in werken te vinden was. Bovendien: kun je verspillen als vrijwilliger?
na men hem met geen mogelijkheid los kreeg. Het antwoord van de omgeving daarop was al jaren de volgende: men trok zijn broek naar beneden, zodat hij vanzelf de ander losliet om zijn broek omhoog te hijsen. En dit gebeurde ook midden op straat. Daar valt uw mond toch ook van open? Nazorg En nog niet zo lang geleden, trof het me in een instelling, dat, na een afzondering van een klant ( alarm, drie mensen ‘ingrijpend anders’ de klant in een afzonderingsruimte brengen ), de betrokken medewerkers volgens protocol allemaal nazorg kregen, maar toen de klant even later uit de afzonderingsruimte werd gehaald, ontbeerde het hem aan diezelfde zorg. En dat allemaal nog los van de vraag of afzonderen überhaupt een zinvolle zaak is, uiteraard. Natuurlijk mogen er dingen fout gaan, natuurlijk zijn we allemaal mensen. En ik probeer ervoor te waken dat mijn perceptie zo gekleurd is, dat ik alleen zie wat ik denk. Voor zover mogelijk… Ik weet ook dat ergens tegen vechten nergens toe leidt. Het is zoals het is. Maar dat brengt mij niet af van de overtuiging dat het heel anders kan, en dat blijf ik voorleven en propageren.
groepen, ‘medewerkers’ en ‘klanten’ en ga zo maar door. Dat leidt tot onveiligheid, angst en onbegrip en dat leidt helaas maar vaak genoeg tot frustratie, die geuit wordt in de vorm van agressie, zelfverwondend, agressief of extreem teruggetrokken gedrag. Onvruchtbare basis En dan komen er protocollen, formulieren die moeten worden ingevoerd, trainingen voor medewerkers, extra bezetting, middelen & maatregelen plus de daarbij behorende rapportage, langdurig zieken en ga zo maar door. Men verspilt de draagkracht van klanten en medewerkers, energie, tijd en aandacht, door te werken vanuit een onvruchtbare basis. En daarmee gaat een grote financiële verspilling gepaard. Opnieuw opbouwen Volgens mij zei Einstein zoiets als ‘Je kunt het systeem niet veranderen, als je niet snapt hoe het werkt’. En je kunt een systeem ook niet veranderen, binnen datzelfde systeem. Daarom geloof ik niet dat je dit soort zorg-in-natura van binnenuit nog kunt veranderen. Het moet vanaf de eerste steen opnieuw worden opgebouwd, figuurlijk in ieder geval.
Als zorgmedewerkers werkelijk de klant als medemens gaan In de klei zien, als er wordt geïnvesteerd in oprechte zelfreflectie en in In ‘zorg-in-natura’ werd de basis gelegd voor de werker, die ik Verspilling in de zorginstellingen/Awbz hangt volgens mij voor respectvolle omgang met de klant, in gedegen inhoudelijke nu ben. De professionele basis dan. Ik heb allerlei petten op een belangrijk deel samen met visie, mensvisie, hoe ga je met kennis, dan kan dit soort verspilling worden voorkomen. gehad, vaker niet die van orthopedagoog, dan wel. Dus zeg elkaar om? maar ‘met mijn voeten in de klei gestaan’. Zolang zorg-in-natura Gelijkwaardig (of welke) instellingen Mijn kritische houding, is er niet eentje vanuit een ivoren toren. Als klanten niet in de eerste plaats als gelijkwaardige persoon (dan ook) hier niet mee Ja, die kritische houding… Nogmaals: ik heb veel geleerd in worden gezien, als medewerkers niet ten diepste overtuigd zijn aan de slag gaan, kan er zorg-in-natura, maar de eerlijkheid gebied me te zeggen dat van hun dienstbare rol en met liefde naar een ander kijken, nog zoveel pragmatisch een handjevol mensen mijn voorbeeld was en dat ik ook veel dan ontstaat een cultuur, die onnodig leed met zich mee- worden bezuinigd, maar geleerd heb over hoe het volgens mij niet moet. brengt. levert dat in zowel menselijke- als financiële zin Pijnlijk Twee groepen niets substantieels op. Ik kan me een man herinneren, die soms om voor begeleiders Klanten worden niet gezien, hun behoeften worden niet geonduidelijke redenen, anderen hard en pijnlijk vastpakte, waarzien, er worden symptomen bestreden, er is sprake van twee Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 16
Het Decor - verruim(t) de horizon Seksualiteit en intimiteit binnen pleegzorg 29 oktober 2015 Organisator: Landelijk Pleegzorg Panel Plaats: Amsterdam Kosten: 25 euro (inclusief BTW) Website: pleegzorgpanel.nl Het doel van de werkconferentie is om de taboes te doorbreken door met elkaar praten over seksualiteit en intimiteit. Praktische handvatten worden aan zowel pleegouders, ouders, jongeren als pleegzorg-professionals aangereikt. En het is de bedoeling samen te ontdekken wat werkt in de pleegzorgpraktijk met inspirerende presentaties, pitches en actietafels.
Kinderwerkersdag 2015: Kijk eens wat ik kan!
Plaats: Utrecht Kosten: 269 euro (exclusief BTW) Website: www.hetjongekind.nl
Pleeggrootouderdag
Veel problemen waarmee kinderen en jongvolwassenen kampen, hebben te maken met hun vermogen om emoties wel of niet onder controle te houden. Ze kunnen bijvoorbeeld op basis van een kleine aanleiding een gigantische woedeuitbarsting krijgen, enorm verdrietig worden of heel erg bang. Of ze laten helemaal geen emoties zien. Op deze studiedag leer je over emoties, hoe emoties ontsporen en hoe je ze kunt Een formeel en informeel platform voor pleeg- helpen reguleren. groutouders die hun kleinkinderen opvoeden en voor werkers in de pleegzorg. De dag wordt geo- Gemeente als partner in onderwijskansen! pend door Fokke Witteveen van Trias. Ed Anker, 5 november 2015 wethouder te Zwolle, en auteur en redacteur René Clarijs hou- Organisator: Nederlands Jeugdinstituu den een referaat. Ook zijn er verschillende workshops. Plaats: Tiel Kosten: 50 euro Website: www.nji.nl Autisme in het mbo 4 november 2015 Organisator: Stichting Belangenbehartiging Pleeggrootouders Nederland Plaats: Zwolle Kosten: Geen kosten Website: pleeggrootouders.nl
2 november 2015\ Organisator: BVjong Plaats: Amersfoort Kosten: 100 euro (inclusief BTW) Website: www.kinderwerkwinkel.nl
4 november 2015 Organisator: Medilex Onderwijs Plaats: Utrecht Kosten: 375 euro (exclusief BTW) Website: medilexonderwijs.nl
Kinderwerkers hebben een lange traditie in het werken met kinderen in de buurt. Wat zijn de kernwaarden in het jeugdwerk? Hoe zorgen kinder- en jongerenwerkers voor een doorlopende lijn van peuterwerk tot jongerenwerk? Waar ligt het grensvlak tussen de zorg en de preventieve rol die kinderwerkers vervullen? Op deze 11e Kinderwerkersdag wisselen beroepskrachten ervaringen uit over wat werkt in werkateliers en staan elkaar met raad en daad bij.
Binnen het mbo groeit de groep studenten met autisme. De begeleiding van studenten met autisme vraagt specifieke kennis en vaardigheden. Onderwerpen op dit congres zijn hoe de informatieverwerking van een student met autisme werkt, welke problemen studenten met autisme ondervinden door het competentiegerichte onderwijs en hoe beroepskrachten in het mbo hun eigen grenzen bewaken in de begeleiding van een student met autisme.
Leve het jonge kind!
Emotieregulatie bij kinderen en jong volwassenen
3 november 2015 Organisator: Logacom
Organisator: Euregionaal Congresburo Plaats: Eindhoven Kosten: 295 euro (exclusief BTW) Website: congresburo.com
De vraag naar optimale samenwerking tussen onderwijs en gemeenten is door veranderende wetgeving en nieuwe inzichten zeer actueel. Daarbij gaat het ook over de samenwerking bij de overgang van mbo naar werk van jongeren in een kwetsbare positie. Op deze conferentie aandacht voor wat werkt in die gezamenlijke aanpak, wat het oplevert voor jongeren zelf en voor de kwaliteit van onderwijs en ondersteuning, en hoe de samenwerking tussen het mbo en de gemeente versterkt kan worden.
4 november 2015 Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 17
Het Decor - verruim(t) de horizon COLOFON Het Decor—verruim(t) de horizon is een digitaal informatie– en inspiratieschrift voor alle mensen en organisaties die betrokken zijn bij het werken met en voor mensen. Het Decor— verruim(t) de horizon verschijnt eenmaal per week; op vrijdag. Daarnaast is er eenmaal per week - op dinsdag - een nieuwsflits Fris denken en dwars kijken .
Vondel & Nassau is een zelfstandig onderdeel van de Kooyenga Groep en heeft zich gespecialiseerd in Advies, Oplossingen en Interim Management. Onze dienstverlening onderscheidt zich op basis van een persoonlijke aanpak, en concrete en toepasbare adviezen van zeer hoge kwaliteit. ‘ Mocht u vragen hebben over wat Vondel & Nassau voor u kan betekenen, dan zijn dit onze contactgegevens. Vondel & Nassau Postadres Postbus 87 | 9100 AB Dokkum
onbezorgde jeugd kind zijn is spelend leren binnen en over grenzen spartelend en stribbelend in waarde wassen met kleine stapjes tegelijk groter groeien
Met voor en door u geknipte informatie en inspiratie willen wij onze lezers en lezeressen inspireren en informeren. Wij willen zo bijdragen aan de duurzame vernieuwing van de organisatie van en de ondersteuning voor en door mensen. Daarbij staat het stimuleren en ondersteunen van talentontplooiing op strategisch, tactisch en zwaaien en zwieren zo hoog als je kunt uitvoerend niveau centraal.
rennen en springen van hot naar haar Wilt u een eigen bijdrage geplaatst zien? Of hebt van graven in het zand u nieuws te melden? Stuur dan een mailbericht naar klimmen in een boom met uw bijdrage of persbericht naar hameren en spijkeren
[email protected] en vliegen – vliegen zo hoog als je kunt Hebt u collega's die de nieuwsflits ook willen ontvangen? Mail dan even het mailadres van uw collega naar
[email protected]
het jonge leven ziet zich de speeltuin waarin het roetsjen mag van moment tot moment hinkelen en pinkelen van tuimelval tot buitelsprong en tijdens de salto denken alweer aan de volgende stunt
T 088 - 0305000 F 0519-220052 E
[email protected] Website: www.vondel-nassau.nl
en dan na een lange dag als de zon zucht…. over zoveel wervelwind ziet het onbezorgde leven lichtpuntjes in de maan die naar de dag van morgen het verlangen wakkeren
Jaargang 2 | aflevering 40 | pagina 18
