Gemeente Sint-Gillis Van Meenenplein 39 1060 Brussel
GEINTEGREERD CULTUURBELEIDSPLAN 2008 – 2013
Gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, Nederlandstalige Gemeentelijke Bibliotheek, Gemeenschapscentrum De Pianofabriek
Voorwoord Voorwoord van mevrouw Novalet-Van Vooren, schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden Gemeenschapsvorming is een onmisbaar fenomeen in het lokaal cultuurbeleid van SintGillis. Samen met de gemeentelijke diensten, het gemeenschapscentrum, de bibliotheek en het Schepencollege schrijven we niet alleen een plan op papier maar zijn we hier dagelijks aanwezig op het terrein. De talrijke gemeenschappen weten dat we er zijn en dat we hier met meer dan 140 nationaliteiten samenleven. De confrontatie met armoede in een gemeente waarvan de financiële situatie niet gemakkelijk is, verplicht ons om op een positieve wijze de handen uit de mouwen te steken en er onophoudend een steentje bij te dragen om mee te werken aan een beleid voor allen. Sint-Gillis komt naar buiten met een rijk patrimonium en een sterk genuanceerd cultureel imago dat we willen behouden. De uitstraling naar anderen en elders blijft belangrijk, evenals ons taalbeleid. De kinderen die dankzij de diensten Nederlandstalige Aangelegenheden en Openbaar Onderwijs Nederlands leren, voelen er zich thuis. De vele buurtfeesten, wijkcomités en verenigingen werken eraan om van onze gemeente niet alleen een dorp te maken waar het goed is om te leven, maar een dorp in de grootstad waar er plaats is voor samenleving en verdraagzaamheid. Dit vergt niet alleen moed en financiële middelen, wij komen er niet te kort aan creativiteit. We wensen in de komende jaren verder te gaan met het reeds begonnen werk en het eerste beleidsplan zo positief mogelijk verder te zetten. Mady Novalet-Van Vooren Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden
2
Voorwoord van de voorzitter van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek Als het geïntegreerd lokaal cultuurbeleidsplan in iets zou moeten slagen dan is het in het feit dat ze mensen de kansen geeft om elkaar te kunnen ontmoeten. Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek heeft het openstaan naar andere culturen als essentieel deel uitmakend van haar missie opgevat en probeert haar steentje bij te dragen om creativiteit tot ontplooiing te laten komen. Het probeert een open huis te zijn en gelooft in samenwerkingsverbanden. Daarom stapt het centrum met een eigen dynamiek mee in dit plan. Samen met de Dienst Vlaamse Aangelegenheden en de gemeentelijke Nederlandstalige bibliotheek, samen met Nederlandstalige verenigingen en scholen, maar ook met anderstalige instellingen willen we meewerken aan het aangenamer en leefbaarder maken van de gemeente. Binnen een multiculturele gemeente als Sint-Gillis blijft het belangrijk om het Nederlands ook als leeftaal te benadrukken. Zo zullen de Nederlandstaligen, maar ook al diegenen met een interesse voor het Nederlands, in deze gemeente mee tot hun recht kunnen komen. Jean Engelen Voorzitter van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek
3
Inleiding
De gemeenteraad van Sint-Gillis is op 30 mei 2002 ingestapt in het Decreet van 13 juli 2001 houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid. Sindsdien is een Nederlandstalig cultuurbeleid op niveau en op maat van de gemeente ontwikkeld en wordt er met jaarlijkse actieplannen gewerkt om de doelstellingen van het eerste cultuurbeleidsplan (2004 - 2007) te verwezenlijken. Dit plan gaat een stap verder: wat volgt is een geïntegreerd cultuurbeleidsplan met als doel een betere onderlinge afstemming tussen “officiële” Nederlandstalige culturele actoren: gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, gemeenschapscentrum De Pianofabriek en Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek. Omdat het gemeenschapscentrum niet onder gemeentelijke bevoegdheid valt, gaat deze geïntegreerde aanpak echter gepaard met de waarborg van een zekere graad van autonomie voor de voorgenoemde instellingen hoewel zij in dit beleidsplan de zelfde doelstellingen onderschrijven. Gemeente en gemeenschapscentrum zijn tot een consensus gekomen om de grote lijnen van het Nederlandstalig cultuurbeleid te schetsen, prioriteiten te stellen, ambities en keuzes te bepalen. Dit plan wordt door vier grote beginselen ondersteund: het wordt geschreven op maat van een “Zinneke” bevolking in de gemeente; het getuigt van een opening ten aanzien van andere gemeenschappen; het wijst erop dat een open geest en samenwerkingsverbanden noodzakelijk zijn om het Nederlandstalig cultuurbeleid tot een goed einde te brengen en, last but not least, het viseert een grotere coherentie tussen (sociaal -) culturele partners. Dit cultuurbeleidsplan valt niet uit de lucht: bijzondere aandacht werd geschonken aan het participatiegegeven. Bovendien sluit dit beleidsplan aan bij de gemeentelijke algemene beleidsnota (2006 - 2012) en bij het gemeentelijk ontwikkelingsplan. Het zoekt verder synergieën met de Vlaamse Gemeenschapscommissie - Beleidsplannen (Cultuur, Lokaal cultuurbeleid, Cultuurcentrum-Brussel, Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek en Streekgericht Bibliotheekbeleid 2006 - 2010) en met de Vlaamse GemeenschapscommissieBeleidsnota Cultuur, Jeugd en Sport (2005 - 2009). Dit plan wordt eveneens geformatteerd op het canvas uitgewerkt door de Vlaamse Gemeenschapscommissie en op de richtlijnen uiteengezet in het ministerieel besluit van 13 februari 2007 houdende wijziging van het ministerieel besluit van 29 mei 2002 houdende vastlegging van de structuur van een gemeentelijk cultuurbeleidsplan. Het cultuurbeleidsplan 2008 - 2013 bevat de volgende hoofdstukken: een situatieschets die een omschrijving van het (culturele) leven van Sint-Gillis brengt, een algemene visietekst, de algemene en concrete doelstellingen die de visietekst uitwerken, de instrumenten en middelen die nodig zijn om deze doelstellingen te realiseren en een verslag van het participatieproces. De gemeente Sint-Gillis dankt de Vlaamse Gemeenschapscommissie, VCOB en de vzw Cultuur Lokaal voor de organisatie van het opleidingstraject uitgewerkt voor de Brusselse gemeenten.
4
Hoofdstuk 1 Situatieschets: Sterktezwakteanalyse van de culturele en maatschappelijke situatie Beleidsplanning vertrekt vanuit een degelijke inventarisatie van het lokale culturele leven. Dit hoofdstuk brengt dan ook een omschrijving van het culturele leven van Sint-Gillis, geplaatst in de context van de historische, demografische en sociaal-economische realiteit die de gemeente kenmerkt. Een tweede beleidsplan werkt verder op de analyse van de verfijnde situatieschets uit het vorige beleidsplan. Daarbij wordt ook bijzondere aandacht besteed aan de evaluatie van het vorige beleidsplan. 1.1 Algemene kaart Sint-Gillis is één van de kleinste gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (252 ha) en ligt ten zuiden van de Brusselse Vijfhoek op een grondgebied dat zich uitstrekt van het Zuidstation tot aan de Louizalaan. Deze gemeente, tot 1800 “Obbrussel” genoemd en land van de Kuulkappers, ligt in de 19de eeuwse stadsuitbreiding die de Vijfhoek omringt (gemeente van de zogenaamde “eerste kroon”). De gemeente vormt een overgangszone tussen de arbeiderswijken in de Zennevallei en de burgerlijke woonwijken langsheen de Louizalaan. Deze duale sociale en geografische breuklijn die de gemeente nog steeds sterk kenmerkt, ligt aan de basis van de begrippen “laag” Sint-Gillis (het westelijke gedeelte dat aansluit op Anderlecht) en “hoog” Sint-Gillis (het oostelijke gedeelte dat aansluit op Elsene), die eveneens refereren naar het grote hoogteverschil tussen het Zuidstation (20m) en de gevangenis (85m). 1.1.1
Geografie
Het gemeentelijke ontwikkelingsplan heeft in 2004 de grenzen van de verschillende wijken herbekeken. De recentste indeling spreekt over 4 wijken: Zuid, Voorplein, Bethlehem en Louiza. Deze nieuwe indeling komt overeen met de verspreiding van de wijkantennes. De gemeente beschikt over een bijzondere openbare ruimte: een uitzonderlijk art-nouveau erfgoed, een gezellig straatleven, een Stadhuis-Museum en een aantal pleinen die de culturele ontmoeting kunnen stimuleren (Voorplein, Morichar, Bethleem). Sint-Gillis heeft niettemin zeer weinig groene ruimtes (uitgezonderd het park Pierre Paulus) en speelruimtes. Bovendien lopen drukke verkeersassen door de gemeente. De inwoners van Sint-Gillis kunnen echter het genot hebben van het aangrenzende park van Vorst. Het cultuurbeleid dient dus op deze feiten in te spelen om zijn positie in een grootstedelijke omgeving te kunnen bepalen. Sint-Gillis zit ook niet in zijn eentje op een eiland: de gemeente is omcirkeld door de gemeenten Vorst, Elsene, Anderlecht en Brussel-Stad. De dynamiek rond bovenlokale samenwerking op het cultureel vlak is op kleine schaal al aanwezig. De uitdaging voor het toekomstige cultuurbeleid bestaat erin om in deze versnipperde ruimtes toch bovenlokale samenwerkingsverbanden uit te werken en meer initiatieven op te zetten. Het College van Burgemeester en Schepenen pleit trouwens in zijn algemene beleidsnota 2006/2012 om “een samenwerking aan te gaan met onze buurgemeente, Vorst. Een samenwerking die niet alleen vruchten afwerpt voor beide gemeenten, maar één die tevens schaalvoordelen oplevert”. 1.1.2
Demografie & sociaal - economische context
Sint-Gillis telde 44752 inwoners op 31 december 20061. De bevolkingscijfers zijn dus de laatste jaren gestabiliseerd na een groei in het begin van het nieuwe millennium . Deze groei
1
2003: 44746. Statistische gegevens bevolkingsdienst
5
was “voor een groot deel een gevolg van de regularisatie van illegale vreemdelingen” 2. De bevolkingsdichtheidcoëfficiënt blijft dus ook zeer hoog (één van de hoogste in het Brussels Gewest) en bedraagt 177 inwoners per hectare. De gemiddelde bevolkingsdichtheid van het gewest bedraagt maar 60 inwoners per hectare3. Het internationale en multiculturele karakter van de gemeente is een vast gegeven. Men recenseert 148 verschillende nationaliteiten in de gemeente. Op een totale bevolking van 44752 inwoners zijn er 26222 Belgen, ofwel 58% van het totale aantal inwoners. De sterk vertegenwoordigde vreemde nationaliteiten zijn: Marokko (vooral in het westelijke deel van Sint-Gillis4), Spanje, Portugal, Frankrijk (vooral in het oosten5), Italië, Griekenland en Polen6. Bovendien zijn er bij diegenen die de Belgische nationaliteit bezitten veel inwoners die van allochtone herkomst zijn. De immigranten, ”die doorgaans minder gegoed zijn, vestigden zich in het lagergelegen deel van de gemeente, waar ze tegen een lagere prijs dan elders een bouwvallige woning vonden”7. De ligging en de geschiedenis liggen dus aan de basis van een duidelijke ruimtelijke en sociaal - economische differentiatie tussen de verschillende wijken binnen de gemeente. Zowel het gemiddeld als het mediaan inkomen ligt in Sint-Gillis een stuk lager dan in het Brussels Gewest8. Ook op het gebied van werkloosheid, woonkwaliteit en onderwijsniveau is de breuk zeer merkbaar 9. De ongeschoolden en laaggeschoolden (enkel een diploma van lager onderwijs) zijn “sterk vertegenwoordigd in het bijzonder in de Turkse en Marokkaanse wijken rond de binnenstad” (kaart 56). In Sint-Gillis “is er een significante ondervertegenwoordiging van personen met een diploma van hoger onderwijs”10. In zijn beleidsverklaring 2006/2012 pleit het College van Burgemeester en Schepenen echter voor “het instandhouden in onze wijken van een maatschappelijk evenwicht door met alle middelen de strijd aan te binden tegen het zich aftekenende dualisme in onze samenleving”11, wat ook een aandachtspunt moet zijn van een cultuurbeleid op maat geknipt voor alle inwoners van Sint-Gillis. Sint-Gillis heeft een zeer uitgesproken jonge bevolking12. 27.712 inwoners zijn minder dan 40 jaar, ofwel 62 % van de totale bevolking. De jongeren (0 tot 17 jaar) zijn vooral sterk vertegenwoordigd in de wijken van laag SintGillis. Jonge volwassenen (18 tot 34) daarentegen, vaak alleenstaanden met een hogere opleiding, zijn meer in hoog Sint-Gillis gehuisvest. Sint-Gillis telt trouwens meer éénpersoonshuishoudens dan gemiddeld in het Gewest. Het aandeel van de leeftijdscategorie senioren is zeer laag. Maar 4.687 inwoners zijn 65plussers, ofwel 10,5% van de totale bevolking. Dit is vaak het geval in de gemeenten van de eerste kroon waar “de proporties bejaarden zeer laag zijn, vaak minder dan 10 %”13
2 + 14000 op gewestelijke schaal in 2001 uit: D.Willaert, P.Deboosere, Buurtatlas van de bevolking van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bij de aanvang van de 21e eeuw, Nr.42, Uitgaven Iris, 2005, p.29 3 D.Willaert, P.Deboosere, Buurtatlas van de bevolking van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bij de aanvang van de 21e eeuw, Nr.42, Uitgaven Iris, 2005, p.24 4 idem, p.73, §2 5 ibidem, p.77 6 Nationaliteitenstatistieken bevolkingsdienst 31/12/2006. Deze landen tellen meer dan 500 onderdanen op het grondgebied van Sint-Gillis: Marokko: 2565 inw.; Spanje: 1893 inw.; Portugal: 2713 inw.; Frankrijk: 2513 inw.; Italië: 1681 inw.; Griekenland: 691 inw.; Polen: 978 inw. 7 Gemeentelijk Ontwikkelingsplan, blz. 6 8 Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, gemeente Sint-Gillis, fiche n°13, Editie 2006/1 9 idem, kaarten 55 en 56 p.112 en 115 10 D.Willaert, P.Deboosere, op.cit., p.122 11 Gemeentelijke beleidsverklaring 2006/2012, inleiding 12 Leeftijdspiramide bevolkingsdienst 31/12/2006 13 idem, p.45
6
leeftijdscategorie 0-19 20-40 40-64 65+ Totalen:
M 5.128 8.948 6.495 1.989 22.560
11,46% 19,99% 14,51% 4,44% 50,41%
V 4.848 8.788 5.858 2.698 22.192
10,83% 19,64% 13,09% 6,03% 49,59%
TOTAAL 9.976 17.736 12.353 4.687 44.752
22,29% 39,63% 27,60% 10,47% 100,00%
Sint-Gillis telt ook weinig Nederlandstaligen. Hoewel we over geen officiële betrouwbare statistieken beschikken mag men echter stellen dat er ongeveer 2500 Nederlandstaligen zijn, ofwel een kleine 6% op de totale bevolking van de gemeente. In werkelijkheid mag men echter stellen dat dit cijfer onderschat wordt daar nogal wat Nederlandstaligen in het bezit zijn van een Franstalige identiteitskaart. De Nederlandse taal is niettemin geen leeftaal in Sint-Gillis. Zelfs voor de kinderen uit het Nederlandstalig onderwijs is de Nederlandse taal geen huistaal maar vaak een tweede of zelfs een derde taal. Het Nederlands wordt als leertaal ervaren door deze kinderen. 1.2 Culturele kaart Naar aanleiding van het opstellen van dit plan wordt aandacht geschonken aan de evaluatie van het vorige cultuurbeleidsplan en meer algemeen aan de evaluatie van de evolutie van het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid. We stellen echter vast dat er weinig onderzoeksmateriaal beschikbaar is. Met de korte termijn van 4 jaar bestaan van het gemeentelijk lokaal cultuurbeleid in Sint-Gillis moet men ook rekening houden. In de praktijk werd het cultuurbeleidsplan in december 2004 goedgekeurd en men is pas in januari 2005 met jaarlijkse actieplannen beginnen werken. Als vertrekbasis voor de evaluatie van het lokaal cultuurbeleid grijpen we onder meer terug naar de oorspronkelijke doelstellingen van het vorige plan. 1.2.1
Nederlandstalige actoren
1.2.1.1 De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden bestaat sinds 2001 en heeft in 2003 een cultuurbeleidscoördinator aangeworven om in het Decreet Lokaal Cultuurbeleid te kunnen stappen. Een Nederlandstalig cultuurbeleid werd sindsdien vanuit de gemeente ontwikkeld. Deze belangrijke stap heeft de aandacht voor cultuurbeleid op gemeentelijk vlak vergroot. Het invoeren van beleidsplanning zette Nederlandstalige cultuur als gemeentelijke beleidsmaterie meer op het voorplan. De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden wordt meer en meer als volwaardige partner beschouwd binnen het gemeentebestuur in de planning en in de uitvoering van bestaande lokale (sociaal-) culturele initiatieven. Vaak wordt er voortaan aan deze gemeentelijke activiteiten ook een Nederlandstalig luik verbonden. De aangeworven cultuurbeleidscoördinator is de spilfiguur van het overleg tussen gemeente, gemeenschapscentrum en bibliotheek. Met het gemeenschapscentrum werden afspraken gemaakt in verband met de wijze van samenwerking. Hoewel doelstellingen en visie van het gemeentelijke cultuurbeleid en van het gemeenschapscentrum soms kunnen verschillen, werden projecten in samenwerking uitgevoerd. In die zin is doelstelling 1 van het vorige plan in zekere mate behaald. (Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis maakt actief deel uit van en versterkt het horizontale netwerk van lokale culturele actoren). Dit geïntegreerde plan 2008-2013 moet op termijn leiden tot een betere afstemming van de werkingen van de instellingen en tot een betere verstandhouding en open communicatie tussen partners in cultuur.
7
Uit de omgevingsanalyse blijkt dat Sint-Gillis bijna honderdvijftig verschillende nationaliteiten telt. Tijdens de vorige legislatuur werd vooral aandacht besteed aan het Lokaal Steunpunt voor etnische en culturele minderheden en aan de allochtone vrouwenwerking van het gemeenschapscentrum “CitaDelle”. Deze verenigingen werden jaarlijks fors financieel ondersteund. Ook in het kader van het plannen van kunstprojecten werd aandacht aan deze doelgroep besteed zodat kunst ook voor deze toegankelijk werd. (Doelstelling 3: Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid speelt in op het multiculturele karakter van SintGillis). De talrijke uitgevoerde projecten, namelijk Winterkleuren (wedstrijd en tentoonstelling voor jonge beeldende kunstenaars), Obbrussel Musica (reeks kamermuziekconcerten in bijzondere locaties), KunstiGebonden (tentoonstelling over boekbinden), het Nieuwjaarsconcert, rondleidingen in de gemeente, de deelname aan het Parcours d’artistes, het Atelier Amadeo (kunstactiviteiten voor kinderen), de door de gemeente ondersteunde kunstprojecten en acties rond duurzame ontwikkeling in de Sint-Gillisschool, Kroniek Bruxelloise (een artistiek buurtfeest), Salon Lavoir (interventies van choreografe en plastische kunstenaar in de lokale wasserij), de 11 juliviering, creativiteitsateliers voor kinderen, schaakavonden, taalateliers Nederlands voor kinderen, speelweken, theatervoorstellingen voor volwassenen en voor kinderen, het Sinterklaasfeest, de gids Wegwijs in Sint-Gillis, de deelname aan de bibliotheekweek, aan de jeugdboekenweek, de gedichtendag, de actie “Lezen in je gemeente», vertelzaterdagen in de bibliotheek … hebben hun bijdrage geleverd aan het versterken van de sociale cohesie in de gemeente. Verder moet onderzocht worden hoe het cultuurbeleid in de verschillende wijken van de gemeente aanwezig kan zijn zodat alle inwoners aan de projecten kunnen deelnemen en om de zichtbaarheid van het cultuurbeleid te verhogen. (Doelstelling 4: Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis richt sociaal-artistieke projecten in).Ook doelstelling 7 is in dit opzicht beslist behaald (Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid wil de sterke punten van Sint-Gillis beklemtonen: het bijzondere erfgoed, de openbare ruimte en het artistiek imago) Het vorige cultuurbeleidsplan had 4 categorieën doelgroepen aangeduid (Doelstelling 5: cultuurbeleid is ook doelgroepenbeleid), namelijk senioren, kinderen, jongeren en amateurskunstenaars. De doelgroepen kinderen en amateurkunstenaars zijn beslist bereikt (zie voorgenoemde projecten). In 2007 organiseerde het cultuurbeleid ook voor het eerst activiteiten in het kader van de Week voor amateurskunsten (WAK) Er moet verder onderzocht worden hoe de gemeente een waardig Nederlandstalig beleid voor jongeren (+12) en voor senioren kan ontwikkelen. Op het gebied van communicatie worden culturele manifestaties van de bibliotheek en van de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden aangekondigd in “Fabriekslawaai”, het tweemaandelijkse blad van het gemeenschapscentrum. Activiteiten van het gemeenschapscentrum krijgen een vaste stek in Info Culture, het blad van de gemeentelijke Dienst Cultuur. De versnippering van cultuurcommunicatie blijft echter een zwakte voor het cultuurbeleid. Er moet aan deze gezamenlijke communicatiestrategie en aan e-communicatie verder gewerkt worden. (Doelstelling 6: Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid werkt aan een goede cultuurcommunicatie). 1.2.1.2 De Nederlandstalige Gemeentelijke Bibliotheek Sinds 1 januari 2005 is de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek van Sint-Gillis erkend als plaatselijke openbare bibliotheek. Na de verhuis uit De Pianofabriek (wegens verbouwingswerken in het gemeenschapscentrum) wordt de bibliotheek tijdelijk gehuisvest in het Fontainashof. De definitieve locatie (Emile Feronstraat 173) zou in 2007 klaar moeten zijn, na de verbouwingswerken. Doelstelling 8 van het vorige cultuurbeleidsplan is bijgevolg beslist gehaald (De gemeente garandeert de uitvoering van het Nederlandstalige
8
cultuurbeleid en de oprichting van de Nederlandstalige, openbare, gemeentelijke bibliotheek). Deze nieuwe infrastructuur betekent een ongelooflijke opportuniteit voor het verder ontwikkelen van het lokaal cultuurbeleid. Er zijn twee afdelingen in de bibliotheek: een volwassenenafdeling en een afdeling voor de jeugd De bibliotheek werkt mee met SBB en met de Vlaamse Gemeenschapscommissie om een bibliotheek van de XXIste eeuw te worden (Doelstelling 1 bibliotheekbeleidsplan: Informatie en educatie): website, e-mailadres, aansluiting op BruNO (Brussels Netwerk Openbare Bibliotheken), computers ter beschikking van de gebruikers, enz. Naast de gewone uitleendienst worden ook andere diensten verleend aan het publiek zoals boekenpakketten, klas en groepsbezoeken en thematafels. De bibliotheek doet jaarlijks mee aan de jeugdboekenweek en aan de bibliotheekweek en organiseert vertelzaterdagen. (Doelstelling 2: ontmoeting en inspanning/ Doelstelling 3: cultuurparticipatie) De bibliotheek telt ongeveer 565 leden (uitgezonderd school- en groepsbezoeken). Opmerkelijk is weer het groot aantal kinderen en jongeren dat de bibliotheek bezoekt. Dit is een sterkte voor het cultuurbeleid. Het zeer geringe aantal senioren (65-plussers) dat momenteel bereikt wordt, is integendeel een zwakte voor het cultuurbeleid. 1.2.1.3 Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek De Pianofabriek is een pluralistische instelling van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel. Ze beschikt over ongeveer 4000 m² aan les- en vergaderlokalen, repetitieruimte en loges, een keuken, een polyvalente zaal, een onthaalbalie, een cafetaria, een binnenkoer en kantoorruimte. Elk jaar bezoeken ongeveer 45.000 mensen het centrum. De Pianofabriek vervult een aantal functies en wordt door verschillende overheden betoelaagd. In eerste instantie is De Pianofabriek erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie als gemeenschapscentrum van Sint-Gillis. Binnen deze opdracht krijgt De Pianofabriek van de VGC specifieke middelen om de jeugdwerking te realiseren. Ook vanuit de VGC krijgt De Pianofabriek middelen om samenlevingsinitiatieven, gericht op interculturele ontmoeting, op te zetten en te stimuleren. De Pianofabriek als culturencentrum speelt in op de mogelijkheden van een interculturele samenleving. Zij meent dat de actuele maatschappelijke diversiteit de basis vormt voor een solidaire samenleving waar de verschillen positief kunnen worden ervaren en gebruikt. Hiervoor ontwikkelt en steunt De Pianofabriek projecten die een antwoord bieden op vragen rond diversiteit, de discussie in een bredere context plaatsen en mensen beter tot hun recht laten komen. De activiteiten situeren zich op vlak van welzijn, onderwijs en cultuur. De Pianofabriek is ook erkend als lokaal steunpunt voor etnisch-culturele minderheden en wordt hiervoor met Vlaamse middelen gesubsidieerd. Hieruit is in 1995 een vrouwenwerking gegroeid, citaDelle, die gericht is op empowerment en responsabilisering van Noordafrikaanse vrouwen. In 2006 startte De Pianofabriek, eveneens met Vlaamse middelen, met het fair trade en biocafé Alcantara, als vormings- en tewerkstellingsproject, gekaderd binnen de principes van de sociale economie en eerlijke handel. Voor de beroepsopleiding licht- en geluidstechnieken, die samen met de VDAB wordt georganiseerd, komen er middelen vanuit Vlaanderen en ESF. De organisch gegroeide ondersteuning van artiesten is uitgegroeid tot een stevige artistieke werking. Sinds 2006 wordt deze artistieke werking van De Pianofabriek als kunstenwerkplaats gesubsidieerd binnen het Vlaamse kunstendecreet. De muziekeducatieve werking van De Pianofabriek, inclusief de opnamestudio, valt sinds 2007 binnen deze kunstenwerkplaats (vanaf 2008 ook financieel). De Pianofabriek heeft in totaal een 60-tal samenwerkingsverbanden met lokale en bovenlokale en/of gespecialiseerde verenigingen, organisaties en instellingen. Missie: De Pianofabriek wil het leven in de stad aangenamer maken door de deelname van burgers aan het maatschappelijk samenleven te vergemakkelijken en kwalitatief te verrijken. De Pianofabriek begeeft zich op verschillende terreinen: kunst en cultuur, educatie, informatie
9
en dienstverlening, belangenbehartiging, samenlevingsopbouw en maatschappelijke acties. In het bijzonder met vernieuwende en dus vaak creatief artistieke projecten die erop gericht zijn de stad aangenaam en verrassend te maken. De Pianofabriek biedt artiesten atelier-, oefen- en repetitieruimte. Er wordt professioneel samengewerkt op artistiek, technisch en administratief vlak. De Pianofabriek geeft kansen op zinvol werk door het organiseren van opleidingen in het verlengde van hun activiteiten en op maat van hun publiek, inspelend op actuele maatschappelijke ontwikkelingen. De Pianofabriek profileert zich met activiteiten die de maatschappelijke diversiteit ombouwen tot een meerwaarde, discriminaties wegwerken en de stedelijke dialoog bevorderen. De Pianofabriek geeft de voorkeur aan activiteiten met een ondersteunend karakter waarbij de stadsbewoner het initiatiefrecht behoudt, die een aanvullend karakter vertonen ten opzichte van het bestaande aanbod en vertrekken vanuit de behoefte of achteruitstelling van een individu of een groep. De Pianofabriek pleit voor een open en verdraagzame samenleving en bestrijdt elke vorm van racisme. 1.2.1.4 Het verenigingsleven Hoewel 38 verenigingen aan de gemeenschapsraad van het gemeenschapscentrum verbonden zijn stellen we vast dat er weinig Nederlandstalige verenigingen op het grondgebied van Sint-Gillis actief zijn. Dit is ongetwijfeld een zwakte voor het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid. Sint-Gillis heeft niettemin de laatste jaren individuen en verenigingen uit de buurt ondersteund en gestimuleerd om hun ideeën uit te voeren. De deur van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden is altijd open voor diegene die een cultureel project wil ontwikkelen. Jaarlijks krijgen ook een aantal verenigingen werkingssubsidies via de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden. In 2006 werd een organisatiegids bestemd voor verenigingen gepubliceerd. Deze gids is een handig instrument voor verenigingen en individuen die een evenement in de gemeente willen organiseren en is een mooi voorbeeld van de gemeentelijke realisaties voor het cultuurbeleid, in het bijzonder voor het verenigingsleven. (Doelstelling 3: het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis is laagdrempelig en stimuleert initiatieven van individuen en verenigingen). 1.2.1.5 Het Nederlandstalig Onderwijs Sint-Gillis heeft 2 Nederlandstalige scholen. Beide bieden zowel kleuter– als basisonderwijs aan. Ze behoren ieder tot een ander net. De school ‘De Bron’ (120 kleuters en evenveel kinderen in het lager onderwijs) met vestigingen in de Bronstraat en in de Merodestraat (de Merodevestiging wordt binnenkort vervangen door een nieuwe vestiging in de Engelandstraat) behoort tot het gemeenschapsonderwijs. De “Sint-Gillisschool”, in de Montenegrostraat (90 kleuters en 85 kinderen in het lager onderwijs), behoort tot het vrije net. Beide scholen hebben met elkaar gemeen dat hun leerlingen, op enkele uitzonderingen na, niet Nederlandstalig van oorsprong zijn. In beide scholen lopen dan ook heel wat programma’s rond taalstimulering. Op deze situatie wordt ingespeeld door gemeenschapscentrum de Pianofabriek en door de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden door extra culturele en kunsteducatieve activiteiten te organiseren. De Sint-Gillisschool werkt mee en is altijd bereid om een activiteit in haar agenda toe te voegen. Zij bezoekt ook regelmatig de bibliotheek. Wat de samenwerking met de school ‘De Bron” betreft, moeten we integendeel vaststellen dat deze minder vlot verloopt en dat de school haar culturele aanbod buiten de gemeentegrenzen zoekt. Beide scholen zijn vragende partij voor extra ondersteuning om na – en buitenschoolse activiteiten (zowel voor kleuters als voor kinderen uit het lager onderwijs) te kunnen organiseren. Dit is een opportuniteit en een uitdaging voor de komende jaren
10
1.2.1.6 Het overlegorgaan: de adviesraad voor cultuur De gemeentelijke adviesraad voor cultuur is hét platform van de lokale culturele actoren voor visieontwikkeling, informatie-uitwisseling en overleg over het lokaal cultuurbeleid. Het cultuurbeleidsplan, het jaarlijkse actieplan en het jaarverslag worden er voorbereid, geadviseerd en geëvalueerd. Ook de bijzondere en vernieuwende projecten (die vatbaar zijn voor subsidiëring door de Vlaamse Gemeenschapscommissie) worden er voorgelegd en geadviseerd. Deze adviesraad cultuur garandeert de participatie van de burger aan het lokaal cultuurbeleid en vergadert tenminste drie keer per jaar. De adviesraad voor het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid wordt samengesteld uit de verschillende gemeentelijke en Nederlandstalige culturele actoren die in Sint-Gillis actief zijn. Dit orgaan is een belangrijk instrument dat het lokaal cultuurbeleid moet sturen omdat het cultuuraanbod in een gemeente op de noden en behoeften van de bevolking moet inspelen. De adviesraad bestaat sinds 2004 en werd samengesteld volgens de bepalingen uit het werkingsreglement (bijlage 6 van het eerste cultuurbeleidsplan). De gemeente moet, in het kader van de beleidsvoorbereiding en evaluatie, advies vragen aan het adviesorgaan over alle aangelegenheden, bedoeld in artikel 4, 1° tot en met 10°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen (gemeenschapsmateries). Een huishoudelijk reglement werd voorbereid om de adviesraad op een efficiënte manier te laten werken. Dit reglement werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 1 december 2005. De adviesraad vergaderde op 14 april 2005, 18 oktober 2005, 19 december 2005, 30 maart 2006, 21 juni 2006, 19 november 2006 en op 13 maart 2007. Het proces van de adviesraad is dus in gang gezet. Wel hoeft er nog gewerkt te worden aan het dynamiseren van de raad. Het cultuurbeleid verlangt naar een gemotiveerde commissie, die haar taak met dynamisme en betrokkenheid ter harte neemt. De bijeenkomsten van de raad verliepen niettemin tot nu toe op een efficiënte manier. De discussies waren zinvol en verrijkend en leidden ook soms tot het ontwikkelen van gezamenlijke projecten. Positieve punten zijn: de goede vertegenwoordiging uit het gemeenschapscentrum, de grote betrokkenheid van de aanwezige deelnemers en het creatieve proces. Daarentegen is er een minderheid van leden die nooit deelneemt. Op 29 maart 2007 werd de nieuwe samenstelling en het nieuwe werkingsreglement van de adviesraad door de gemeenteraad goedgekeurd. Sindsdien vergaderde de adviesraad voor cultuur op 28 juni en 27 september 2007. 1.2.2
Relatie tot andere actoren
1.2.2.1 Le Service de la Culture De gemeentelijke Dienst Cultuur (Service de la Culture) staat in voor de organisatie van tal van culturele evenementen. Vermeldenswaardig zijn de juridische permanentie voor kunstenaars, de vele tentoonstellingen in het Pelgrimshuis en in het Volkshuis - meestal gewijd aan jonge beeldende kunstenaars - en de fameuze biënnale Parcours d’Artistes voornamelijk afgestemd op plastische kunsten. De gemeentepolitiek op het vlak van cultuur, beoogt een versterking van de identiteit van laag Sint-Gillis onder andere door de inplanting van het op til zijnde Culturenhuis in deze regio (Belgradostraat 120). Momenteel zijn werken aan de gang om het bestaande gebouw gebruiksklaar te maken. In het huis komt een polyvalente zaal die een antwoord wil bieden op de vraag naar lokalen voor allerlei activiteiten ingericht door de lokale verenigingen. Het beoogt een positieve dynamiek te brengen in een wijk met sociale problemen. De term ‘culturen’ verwijst naar de multiculturele identiteit van Sint-Gillis. Het Culturenhuis opende zijn deuren op 13 september 2007.
11
De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden is een volwaardige partner van de Dienst Cultuur geworden. Het cultuurbeleid heeft zich een plekje veroverd in de gemeente en aansluiting gevonden bij de traditionele gemeentelijke culturele activiteiten. (Doelstelling 3: Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid speelt in op het multiculturele karakter van Sint-Gillis). 1.2.2.2 Het “Centre Culturel Jacques Franck” Het Cultureel Centrum Jacques Franck heeft een uitstraling die tot ver over de gemeentegrenzen reikt met een kwaliteitsvol aanbod rond theater, film, dans, plastische kunsten en een jeugdprogrammering voor scholen. Om haar activiteiten bekend te maken heeft het centrum een eigen magazine “Le Jacques Franck”. Het centrum wordt gesubsidieerd door de Franse Gemeenschapscommissie en door de gemeente. Het CC Jacques Franck ligt op een steenworp van De Pianofabriek. Hoewel er geen structureel overleg is tussen beide is de onderlinge relatie positief en staat men open voor samenwerking, indien relevant. Beide organisaties zijn bijvoorbeeld partners in de voorbereidingen voor de Zinneke Parade. Beide centra hebben andere accenten in hun aanbod waardoor ze elk een eigen publiek hebben. 1.2.2.3 La Bibliothèque communale francophone De eerste volksbibliotheek heeft in Sint-Gillis de deuren geopend in 1865 in de Fortstraat. De bibliotheek kende sindsdien verschillende locaties. Sinds 1997 is ze centraal gelegen in de Romestraat, in de buurt van het aantrekkelijke Voorplein. Ze bevindt zich in een mooi gewezen industrieel gebouw opgetrokken in Art Deco, het Huis Hoguet, dat ook ruimte biedt aan La Maison du Livre. Er zijn contacten tussen de Nederlandstalige en Franstalige bibliotheken. Deze contacten kunnen alleen maar verrijkend zijn voor beide instellingen. 1.2.2.4 Franstalig Onderwijs Er zijn zeven gemeentelijke lagere en/of middelbare scholen in Sint-Gillis, daarnaast zijn er nog een aantal vrij gesubsidieerde scholen en scholen van het gemeenschapsonderwijs in de gemeente. Het publiek van deze scholen zien we immers als een mogelijke belangrijke doelgroep, partners zoals de Nederlandstalige bibliotheek en de Pianofabriek, die een Nederlandstalige omgeving kunnen zijn voor deze leerlingen, zijn belangrijke actoren binnen dit beleid. We denken bijvoorbeeld aan regelmatige bibliotheekbezoeken van geïnteresseerde klassen en het aanbrengen van Nederlandstalige lectuur voor deze scholen. Ook samenwerkingsverbanden met de Nederlandstalige scholen kunnen hier vruchtbaar zijn.
12
1.3 Schematisch SWOT-Analyse Sterktes
Zwaktes
bereidheid tot lokale samenwerking
Aantal Nederlandstaligen niet bereikt
geïntegreerd cultuurbeleidsplan
doelgroepen die minder bereikt worden: jongeren (12-18) en senioren Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden weinig Nederlandstalig verenigingsleven als Nederlandstalige culturele dienst, volwaardige partner binnen het gemeentebestuur/de aanwezigheid van de cultuurbeleidscoördinator verschillende werkingen van De versnipperde cultuurcommunicatie naar Pianofabriek (gemeenschapscentrum, publiek kunstenwerkplaats, interculturele werking, diversiteitswerking…) Sterk overlegorgaan: adviesraad voor Communicatie tussen partners cultuur beschikbaar budget Kwaliteit en verscheidenheid aan projecten sterke Franstalige cultuurdienst en cultureel centrum Heldere visie op leefomgeving/buurtgerichte werking Kansen
Bedreigingen
Intergemeentelijke/bovenlokale samenwerking
Nederlands is geen leeftaal voor de kinderen uit het Nederlandstalig onderwijs
bijzondere openbare ruimte
klein aantal Nederlandstaligen
Grootstedelijke initiatieven ingevuld kunnen worden
die
Nieuwe bibliotheek in laag Sint-Gillis Vernieuwde infrastructuur gemeenschapscentrum
van
lokaal geen gemeentelijk Nederlandstalig basisonderwijs / geen secundair Nederlandstalig onderwijs hoge bevolkingsdichtheid het hoge graad werkloosheid/Laag gemiddeld en mediaan inkomen
Centrale geografische positie in het Brussels laag gemiddeld onderwijsniveau van de Gewest bevolking rijk artistiek potentieel multiculturaliteit jonge bevolking mobiliteit en bereikbaarheid
13
Hoofdstuk 2: Visie Visie rond cultuur ontwikkelen is een cultuurbegrip definiëren. Een visie is het gewenste toekomstbeeld. Een visie schetst de doelstellingen die nagestreefd worden, geeft een beeld van het doelpubliek en van het cultuuraanbod en bepaalt een algemene werkwijze zodat de ambities van de gemeente op het gebied van cultuurbeleid zich tegen 2013 in een ideaal klimaat kunnen verwezenlijken. Cultuur is een ruim begrip…Cultuur is méér dan Kunst (en kunst). Cultuur is leefgewoonte. Cultuur is het samenleven van mensen, cultuur is de menselijke expressie. Cultuur is cement tussen mensen. Maar Cultuur is ook wat hen onderscheidt van andere mensen. Cultuur is tijd- en plaatsgebonden. Maar Cultuur evolueert met de tijd en met de omgeving. Cultuur is soms een erfenis. Maar cultuur kan je ook zelf kiezen of bepalen. Wat is dan cultuurbeleid voor Sint-Gillis? Wat volgt zijn de krachtlijnen van een lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid op maat van onze gemeente. De drie “officiële” Nederlandstalige culturele actoren (gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, gemeentelijke Bibliotheek en gemeenschapscentrum) werken samen aan het ontwikkelen van een geïntegreerd cultuurbeleid. Deze samenwerking is verrijkend voor alle partners en bewerkstelligt een grotere mobilisatiekracht voor het lokaal cultuurbeleid. Samenwerking betekent ook het nauwer aanhalen en de versterking van de lokale netwerken zodat infrastructuur en financiële middelen op een optimale en rationele wijze worden gebruikt. Het cultuurbeleid is een lokaal geschreven verhaal dat niettemin ook over de grenzen heen naar buurgemeenten en grootstedelijke initiatieven toekijkt, in een multicultureel, Europees en internationaal Brussel. Het cultuurbeleid heeft een brede democratische visie en beoogt het samenbrengen van de verschillende gemeenschappen: de Franstalige en Nederlandstalige gemeenschappen, maar ook de andere culturen. Omdat het in Sint-Gillis bruist van culturen, investeert het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid in diversiteit. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid in Sint-Gillis is dus erop gericht dat de Nederlandstalige inwoner en ieder die zich in het Nederlandstalig cultuurbeleid thuis voelt een cultuuraanbod op zijn maat vindt. Het cultuurbeleid zet dan ook samenwerkingsprojecten met andere gemeenschappen op het getouw. Informatie is de eerste stap naar cultuurparticipatie. Een doordacht communicatiebeleid zorgt ervoor dat iederéén weet wat er reilt en zeilt in de gemeente en dat álle inwoners bereikt kunnen worden. Een dergelijk communicatiebeleid kost inspanning én samenwerking tussen alle culturele actoren. Het cultuurbeleid slaat bruggen overheen de talen tussen de verschillende partners en rationaliseert de huidige versnipperde cultuurcommunicatie. Het verhogen van de cultuurparticipatie betekent ook naast financiële en drempelverlagingen het zoeken van een evenwicht in de algemene verhouding tussen de verschillende doelgroepen. Het culturele aanbod is dus voldoende gediversifieerd. Het Nederlandstalig cultuurbeleid ontwikkelt een publieksbeleid dat er op toeziet dat alle doelgroepen aan hun trekken komen, een moeilijke oefening die gezamenlijk door de drie grote partners moet gebeuren. Er bestaat ook een evenwichtige algemene verhouding tussen laagdrempelige initiatieven en projecten met een hoge artistieke waarde. De spanningsboog tussen Kunst en Volkscultuur is een prikkelende uitdaging voor de komende jaren. Het cultuurbeleid draagt op deze manier zijn steentje bij aan het versterken van de sociale cohesie. Cultuur wordt als hefboom beschouwd om het sociale weefsel te versterken. Gemeenschapscentrum, bibliotheek en
14
dienst Nederlandstalige Aangelegenheden werken een Nederlandstalig cultuurbeleid uit in respect voor andere culturen die voor het Nederlands en het Nederlandstalig cultuurbeleid interesse hebben. Sint-Gillis is een jonge gemeente. Het lokaal cultuurbeleid schenkt extra aandacht aan kinderen, jongeren, jonge gezinnen en scholen. “Cultuur als cement van jongsaf” is een begrip. Ook senioren vormen een belangrijke doelgroep voor het lokaal cultuurbeleid. Daarbij streeft het naar het stimuleren van de intergenerationele dimensie. Sint-Gillis heeft een rijk cultureel, sociaal - cultureel en artistiek potentieel. De drie actoren werken samen aan het opbouwen van een cultuurnetwerk waarin initiatieven van individuen en verenigingen zich kunnen ontplooien. Extra aandacht wordt geschonken aan professionele- en amateurkunstenaars. Ook sociaal-culturele verenigingen vormen een onmisbare schakel in het uitwerken van een gemeenschapsvormend cultureel leven in SintGillis. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt deze verenigingen financieel en op een logistieke wijze. De Nederlandse taal wordt een leeftaal in Sint-Gillis. De kennis en het gebruik van deze taal worden in de gemeente gestimuleerd zodat het Nederlands geen geïsoleerde taal blijft. Gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, gemeenschapscentrum en Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek creëren het kader waarin het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zich kan ontplooien. Het cultuurbeleid werkt samen met anderen, stimuleert deze en ontwikkelt zelf projecten om leemtes op te vullen. Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid in Sint-Gillis werkt dus eerst receptief en, indien en waar nodig, creatief.
15
Hoofdstuk 3: Strategische doelstellingen en operationele doelstellingen Dit hoofdstuk gaat in op de algemene en concrete doelstellingen. Het geheel van beleidsdoelstellingen vormt een gestructureerde en gedetailleerde uitwerking van de visietekst. Telkens wordt het onderscheid gemaakt tussen algemene of strategische en concrete doelstellingen. Een algemene doelstelling geeft een aspect weer van de gewenste situatie. Dit aspect wordt op haar beurt opgesplitst en geconcretiseerd in meerdere concrete doelstellingen. Concrete doelstellingen zijn dus onderdelen of nog, deelgebieden, van algemene of strategische beleidsdoelstellingen. 3.1 Samenwerking en complementariteit 3.1.1 Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren o
Bibliotheek, gemeenschapscentrum en gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden zijn geprivilegieerde en prioritaire partners en ontwikkelen een complementair sociaal - cultureel aanbod
o
De adviesraad cultuur, samengesteld uit een representatief panel van lokale Nederlandstalige actoren, fungeert als centraal dynamisch platform voor het plannen, het uitvoeren en de evaluatie van het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid
o
De cultuurbeleidscoördinator is de drijvende kracht van het overleg tussen prioritaire partners en tussen prioritaire partners en andere culturele actoren
3.1.2 Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zoekt aansluiting en samenwerking bij het lokaal cultuurbeleid van buurgemeenten
o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid vindt aansluiting bij grootstedelijke en gemeenschapsgebonden initiatieven en zorgt voor de lokale invulling ervan
o
De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek werkt mee aan regionale projecten en wordt definitief aangesloten op BruNO - Brussels Netwerk van Openbare Bibliotheken
3.2 Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het uitgesproken multiculturele karakter van de gemeente
16
3.2.1 Samenwerking met andere culturele actoren o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zoekt aansluiting bij de initiatieven ingericht door andere partners (Dienst Cultuur, gemeentelijke Franstalige bibliotheek, Cultureel Centrum Jacques Franck,…)
3.2.2 Samenwerking met anderstalige gemeenschappen o
De Nederlandstalige actoren werken samen met andere gemeenschappen
o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid gaat een samenwerking aan met het nieuwe gemeentelijke Culturenhuis
o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid vindt aansluiting bij activiteiten ingericht door de diversiteitswerking van De Pianofabriek
3.3 Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie Cultuur is voor iedereen. Er is ruimte voor cultuur en Cultuur. Cultuur brengt mensen samen en opent mogelijkheden om aan de samenleving te participeren o
De Nederlandstalige culturele infrastructuur is ingebed in een breder gemeentelijk cultureel landschap: Inwoners, scholen, verenigingen en andere organisaties kennen en/of vinden de weg naar de nieuwe infrastructuur van de gemeentelijke bibliotheek en van het gemeenschapscentrum. Deze infrastructuur fungeert als ontmoetingsruimte via kunst en cultuur
o
Het culturele aanbod reflecteert een evenwicht tussen enerzijds laagdrempelige activiteiten en anderzijds initiatieven van heel hoge artistieke waarde. Het cultuurbeleid brengt een minder begoed publiek naar cultuur
o
De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek investeert in de diversiteit van haar aanbod en ontwikkelt deze verder
o
De amateurskunsten vinden ook hun stek in het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid (zie ook 3.4.4)
o
De sociale samenhang wordt versterkt via (culturele) gemeenschapsvormende initiatieven via de projecten gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie
o
De openbare ruimte wordt benut om zichtbaarheid te bevorderen en om een laagdrempelig effect in cultuurbeleving te creëren
o
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Brussels Netwerk voor Kunsteducatie en Publieksbemiddeling
17
3.4 Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid heeft aandacht voor: 3.4.1
Kinderen, jongeren en jonge gezinnen o
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid brengt cultuur bij op jonge leeftijd via een kunsteducatief aanbod dat een multidisciplinaire en interculturele beleving van kunst en cultuur beoogt. Het cultuurbeleid werkt hiervoor samen met de Nederlandstalige kleuter- en basisscholen uit de gemeente.
o
Het cultuurbeleid heeft aandacht voor de bijzondere doelgroep jongeren (1218 j.). Ook deze groep krijgt de kans om deel te nemen aan buitenschoolse activiteiten waarbij het Nederlands de eerste en de gemeenschappelijke taal is. Dat aanbod wordt uitgewerkt op maat van de jongeren van Sint-Gillis
o
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid werkt samen met de gemeentelijke diensten jeugd en sport
o
De collectie jeugdboeken/ de jeugdafdeling van De Nederlandstalige bibliotheek wordt verder ontwikkeld
3.4.2 Senioren o
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid heeft aandacht voor senioren. De Nederlandstalige bibliotheek en het gemeenschapscentrum fungeren als ontmoetingscentra.
o
De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek verhoogt de participatiegraad van senioren door gerichte acties zoals het aanschaffen van groteletterboeken, Bib aan huis, evenementen in rusthuizen…
3.4.3 De intergenerationele dimensie o
3.4.4
Professionele - en amateurkunstenaars o
3.4.5
Naast de interculturele dimensie van onze samenleving is vandaag ook de intergenerationele dimensie aan de orde. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het bevorderen van de sociale samenhang tussen de jonge en de oudere generatie
Sint-Gillis heeft een rijk artistiek potentieel: Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt en stimuleert professioneleen amateurkunstenaars
Het verenigingsleven o
Sociaal-culturele verenigingen vormen een onmisbare schakel in het uitwerken van een gemeenschapsvormend cultureel leven in Sint-Gillis. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt deze verenigingen
18
3.5 De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal o
De kennis en het gebruik van de Nederlandse taal wordt bij kinderen en jongeren bevorderd via taallessen en buitenschoolse activiteiten die de taalvaardigheid bevorderen (zie ook 3.4.1)
o
De kennis en het gebruik van de Nederlandse taal wordt bij volwassenen bevorderd (in het bijzonder bij ouders van kinderen uit het Nederlandstalig onderwijs) via NT2 lessen (Nederlands als tweede taal / CVO Brussel) en conversatietafels in samenwerking met BruTaal
o
De NT2 collectie van de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek wordt verder ontwikkeld
o
Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Huis van het Nederlands
3.6 Cultuurbeleid is communicatiebeleid 3.6.1
3.6.2
Lokaal communicatiebeleid o
Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt aan de optimalisering van de cultuurcommunicatie via de bestaande bladen: Fabriekslawaai en Info Culture
o
Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt mee aan een lokaal gemeenschappelijk communicatiebeleid, samen met Nederlandstalige en Franstalige partners, via een gezamenlijke (elektronische) culturele agenda
Bovenlokaal communicatiebeleid o
Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met de Dienst Communicatie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en met hoofdstedelijke communicatiespelers TV-Brussel, FM-Brussel en Brussel Deze Week
o
Het Nederlandstalig cultuurbeleid verspreidt en promoot zijn activiteiten via de bestaande communicatienetwerken binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
19
Hoofdstuk 4: ondersteuning van het culturele werk door de gemeente: instrumenten en middelen Dit hoofdstuk gaat in op de beleidsinstrumenten. Beleidsinstrumenten zijn instrumenten of producten die worden ingezet om de beoogde doelstellingen te realiseren. De beleidsinstrumenten gaan over de manier waarop de doelstellingen zullen gerealiseerd worden. Daar waar doelstellingen spreken over het waarom, spreken beleidsinstrumenten over het hoe. Deze instrumenten worden in een niet-exhaustieve lijst opgesomd. 4.1 Beleidsinstrumenten Doelstelling Instrumenten Samenwerking en complementariteit
timing
Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren Bibliotheek, gemeenschapscentrum en gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden zijn geprivilegieerde en prioritaire partners en ontwikkelen een complementair sociaal - cultureel aanbod
Regelmatig overleg via beroepskrachtenoverleg programmatievergadering GC
informeel Vanaf 2008, en maandelijks
Samenwerking bij gezamenlijke initiatieven Vanaf 2008 (nieuwjaarsconcert, feest van de Vlaamse Gemeenschap, Week van Amateurkunsten,…) Bevordering van dialoog en openheid /// onder Nederlandstalige actoren
De adviesraad cultuur, samengesteld uit een representatief panel van lokale Nederlandstalige actoren, fungeert als centraal dynamisch platform voor het plannen, het uitvoeren en de evaluatie van het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid
Trimestriële vergadering Adviesraad cultuur
De cultuurbeleidscoördinator is de drijvende kracht van het overleg tussen prioritaire partners en tussen prioritaire partners en andere culturele actoren
Verduidelijking van de positie en van de rol /// van de cultuurbeleidscoördinator binnen eigen administratie en in de werking van het gemeenschapscentrum via de functiebeschrijving
geïntegreerd voortgangsrapport
van
actieplan
de Vanaf 2008, 3 X per jaar en Jaarlijks
Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje Het lokaal Nederlandstalig Maandelijkse vergadering van de Vanaf 2008, cultuurbeleid zoekt aansluiting en Brusselse cultuurbeleidscoördinatoren maandelijks samenwerking bij het lokaal Zoektocht naar mogelijke externe partners Vanaf 2008
20
cultuurbeleid van buurgemeenten
Wijkoverleg Sint-Gillis/Vorst door Schoolopbouwwerk
geïnitieerd
Het lokaal Nederlandstalig Opsporing en inrichting van activiteiten in Vanaf 2008 cultuurbeleid vindt aansluiting bij het kader van regionale initiatieven grootstedelijke en gemeenschapsgebonden initiatieven en zorgt voor de lokale invulling ervan
De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek werkt mee aan regionale projecten en wordt definitief aangesloten op BruNO - Brussels Netwerk van Openbare Bibliotheken
Samenwerking en overleg met Steunpunt Vanaf 2008 Brusselse Bibliotheken Definitieve aansluiting Netwerk/catalogus
op
BruNO
Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het uitgesproken multiculturele karakter van de gemeente Samenwerking met andere culturele actoren Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zoekt aansluiting bij de initiatieven ingericht door andere partners (Dienst Cultuur, gemeentelijke Franstalige bibliotheek, Cultureel Centrum Jacques Franck,…)
Oprichting van een Cultuur,Jeugd en Sport Vanaf 2008 Overleg, over de talen heen Regelmatig overleg en samenwerking bij Vanaf 2008 gezamenlijke activiteiten
Samenwerking met anderstalige gemeenschappen De Nederlandstalige werken samen met gemeenschappen
Het lokaal cultuurbeleid samenwerking nieuwe Culturenhuis
actoren Contact met verenigingen en leden uit Vanaf 2008 andere anderstalige gemeenschappen
Nederlandstalig Afspraken met Dienst Cultuur inzake Bij opening gaat een gebruik van infrastructuur Culturenhuis aan met het gemeentelijke
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid vindt aansluiting bij activiteiten ingericht door de diversiteitswerking werking van De Pianofabriek
Samenwerking met de diversiteitswerking Vanaf 2008 en de interculturele werking van De Pianofabriek Aanwezigheid van deze actoren op de adviesraad voor cultuur
21
Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie Cultuur is voor iedereen. Er is ruimte voor cultuur en Cultuur. Cultuur brengt mensen samen en opent mogelijkheden om aan de samenleving te participeren De Nederlandstalige culturele infrastructuur is ingebed in een breder gemeentelijk cultureel landschap: Inwoners, scholen, verenigingen en andere organisaties kennen en/of vinden de weg naar de nieuwe infrastructuur van de gemeentelijke bibliotheek en van het gemeenschapscentrum. Deze infrastructuur fungeert als ontmoetingsruimte via kunst en cultuur
Informatiecampagne rond opening van Bij opening nieuwe bibliotheek en heropening van het gemeenschapscentrum EN verdere promotieacties op langere Vanaf 2008 termijn De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden wil bepleiten bij de Bij opening Dienst Toerisme om culturele bewegwijzering binnen de gemeente te verwezenlijken
Het culturele aanbod reflecteert een evenwicht tussen enerzijds laagdrempelige activiteiten en anderzijds initiatieven van heel hoge artistieke waarde. Het cultuurbeleid brengt een minder begoed publiek naar cultuur
Toetsen van het jaarlijkse geïntegreerde Vanaf 2008 actieplan
De bibliotheek wordt zo ingericht dat ontmoeting bevorderd wordt
Gebruik van de cultuurwaardebon en van “article 27”
De Nederlandstalige Uitbreiding van de collectie (boeken en Vanaf 2008, gemeentelijke bibliotheek multimedia) in functie van het beschikbare jaarlijks investeert in de diversiteit van budget haar aanbod en ontwikkelt deze verder
De amateurskunsten vinden ook Deelname aan bestaande initiatieven voor Vanaf 2008 hun stek in het lokaal amateurskunsten (bv. Week van Nederlandstalig cultuurbeleid Amateurkunsten)
De sociale samenhang wordt versterkt via (culturele) gemeenschapsvormende initiatieven o.a. via de projecten gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie
Ondersteunen of organiseren van sociaal- Vanaf 2008 artistieke projecten met een vernieuwende aanpak die gemeenschapsvorming bevorderen
De openbare ruimte wordt benut Opzet van activiteiten in de openbare Vanaf 2008 om zichtbaarheid te bevorderen ruimte, in het bijzonder in het centrum van en om een laagdrempelig effect de gemeente in cultuurbeleving te creëren
22
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Brussels Netwerk voor Kunsteducatie en Publieksbemiddeling
Contacten worden gelegd met deze Vanaf 2008 organisatie en beogen een verhoogde betrokkenheid van burgers bij het lokaal cultuurbeleid
Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid heeft aandacht voor: Kinderen, jongeren en jonge gezinnen Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid brengt cultuur bij op jonge leeftijd via een kunsteducatief aanbod dat een multidisciplinaire en interculturele beleving van kunst en cultuur beoogt. Het cultuurbeleid werkt hiervoor samen met de Nederlandstalige kleuter- en basisscholen uit de gemeente.
Uitwerken van een schoolprogrammatie, Reeds vanaf buitenen naschoolse activiteiten, september bibliotheekbezoeken en 2007 gezinsvoorstellingen Samenwerking met Schoolopbouwwerk en deelname aan het wijkoverleg SintGillis/Vorst
Het cultuurbeleid heeft aandacht voor de bijzondere doelgroep jongeren (12-18 j.). Ook deze groep krijgt de kans om deel te nemen aan buitenschoolse activiteiten waarbij het Nederlands de eerste en de gemeenschappelijke taal is. Dat aanbod wordt uitgewerkt op maat van de jongeren van Sint-Gillis
Uitwerken van een eerst kleinschalig project voor jongeren: wekelijkse activiteiten in het Nederlands voor een kleine groep omkaderd door vrijwilligers Onderzoeksfase naar vraag en hiaten in het aanbod Start van een reguliere werking voor jongeren
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid werkt samen met de gemeentelijke diensten Jeugd en Sport
Oprichting van een Cultuur, Jeugd en /// Sport Overleg, over de talen heen Regelmatig overleg en samenwerking bij gezamenlijke activiteiten
Reeds vanaf september 2007 Vanaf 2008 In de loop van 2008
De collectie jeugdboeken/ de Uitbreiding van de collectie (boeken en Vanaf 2008, jeugdafdeling van De multimedia) in functie van het beschikbare jaarlijks Nederlandstalige bibliotheek budget wordt verder ontwikkeld Senioren Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid heeft aandacht voor senioren. De Nederlandstalige bibliotheek en het gemeenschapscentrum fungeren als ontmoetingscentra.
Uitwerken van aanbod op maat van Vanaf 2008 senioren in Sint-Gillis Toegankelijkheid en inrichting van de bibliotheek om ontmoeting te stimuleren
23
De Nederlandstalige Uitwerken van aanbod op maat van Vanaf 2008 gemeentelijke bibliotheek senioren in Sint-Gillis verhoogt de participatiegraad van senioren door gerichte acties zoals het aanschaffen van groteletterboeken, Bib aan huis, evenementen in rusthuizen… De intergenerationele dimensie Naast de interculturele dimensie Uitwerken van projecten die ontmoeting Vanaf 2008 van onze samenleving is tussen jonge en oude generaties vandaag ook de bevorderen intergenerationele dimensie aan de orde. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het bevorderen van de sociale samenhang tussen de jonge en de oude generatie Professionele- en amateurkunstenaars Sint-Gillis heeft een rijk artistiek potentieel: Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt en stimuleert professionele- en amateurkunstenaars
Contacten met creatieve individuen van de Vanaf 2008 gemeente, al dan niet professioneel Voeren van een ondersteunend en stimulerend beleid
Het verenigingsleven Sociaal-culturele verenigingen vormen een onmisbare schakel in het uitwerken van een gemeenschapsvormend cultureel leven in Sint-Gillis. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt deze verenigingen
Toekennen van projectgebondenwerkingssubsidies
en Vanaf 2008
Voeren van een stimulerend beleid
en
ondersteunend
De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal De kennis en het gebruik van de Inrichting en uitbreiding van taallessen en Reeds vanaf Nederlandse taal wordt bij Nederlandstalige culturele activiteiten September kinderen en jongeren bevorderd buiten de schooluren 2007 via taallessen en buitenschoolse activiteiten die de taalvaardigheid bevorderen
De kennis en het gebruik van de Bevordering en bekendmaking van: Nederlandse taal wordt bij Nt2 lessen volwassenen bevorderd (in het Conversatietafels bijzonder bij ouders van kinderen
Reeds vanaf september 2007
24
uit het Nederlandstalig onderwijs) via NT2 lessen (Nederlands als tweede taal / CVO-Brussel) en conversatietafels in samenwerking met BruTaal
De NT2 collectie van de Uitbreiding van de collectie (boeken en Vanaf 2008, Nederlandstalige gemeentelijke multimedia) in functie van het beschikbare jaarlijks bibliotheek wordt verder budget ontwikkeld Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Huis van het Nederlands Cultuurbeleid is communicatiebeleid Lokaal communicatiebeleid Het Nederlandstalig Deelname van cultuurbeleid werkt aan de cultuurbeleidscoördinator aan optimalisering van de redactievergadering van het GC cultuurcommunicatie via de bestaande bladen Fabriekslawaai en Info Culture Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt mee aan een lokaal gemeenschappelijk communicatiebeleid, samen met Nederlandstalige en Franstalige partners, via een gezamenlijke (elektronische) culturele agenda
de Vanaf 2008 de
Onderzoek naar efficiënte en gemeenschappelijke strategie voor cultuurcommunicatie Oprichting van een Cultuur, Jeugd en Sport Overleg, overheen de talen Houden en verspreiden van een gezamenlijke agenda
In de loop van 2008
Vanaf september 2008
Bovenlokaal communicatiebeleid Het Nederlandstalig cultuurbeleid Gerichte bekendmaking van activiteiten werkt samen met de Dienst Communicatie van de Vlaamse Houden en verspreiden van een Gemeenschapscommissie en gezamenlijke agenda met hoofdstedelijke communicatiespelers TV-Brussel, FM-Brussel en Brussel Deze Week
Vanaf 2008
Het Nederlandstalig cultuurbeleid Gerichte bekendmaking van activiteiten verspreidt en promoot zijn activiteiten via de bestaande communicatienetwerken binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Vanaf 2008
Vanaf september 2008
25
4.2 Beleidsmiddelen 4.2.1 Advisering De gemeentelijke adviesraad cultuur is hét platform van de lokale culturele actoren voor visieontwikkeling, informatie-uitwisseling en overleg over het lokaal cultuurbeleid. Het cultuurbeleidsplan, het jaarlijkse actieplan en het gemeenschappelijke voortgangsrapport worden er voorbereid, geadviseerd en geëvalueerd. Ook de projecten die gemeenschapsvorming, -opbouw, en –versterking bevorderen (die vatbaar zijn voor subsidiëring door de Vlaamse Gemeenschapscommissie) worden er voorgelegd en geadviseerd. Deze adviesraad cultuur wordt het centrale orgaan inzake participatie van de burger aan het lokaal cultuurbeleid. De adviesraad is samengesteld volgens de bepalingen van het decreet lokaal cultuurbeleid. (zie samenstelling en organiek reglement in bijlage). Het gemeenschapscentrum en de bibliotheek worden erin sterk vertegenwoordigd. De Vlaamse Gemeenschapscommissie wordt uitgenodigd om als waarnemer te zetelen. 4.2.2 Financiën 4.2.2.1. Gemeentebegroting De gemeente doet inspanningen om de uitvoering van het lokaal cultuurbeleid te garanderen en zorgt voor een evenwichtige verhouding tussen haar aandeel in de financiering en de geldelijke inbreng van beide instellingen: Vlaamse Gemeenschap en Vlaamse Gemeenschapscommissie, in de mate van de begrotingsmogelijkheden van het gemeentebestuur, rekening houdende met de sinds 2002 geleverde inspanningen en met de gewestelijke bepalingen over het gemeentelijke begrotingsbeleid. Hoewel er geen financieel meerjarenplan bestaat op niveau van de administratieve diensten ziet de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden erop toe dat het budget dat kan besteed worden aan sociaal-culturele, culturele en artistieke projecten ongeveer 25.000€ bedraagt. De gemeente voorziet ook een budget om de werking van de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek te verzekeren: jaarlijks besteedt zij 15.000€ aan de uitbreiding van de collectie en 6.500€ aan het organiseren van nevenactiviteiten. Hiernaast garandeert de gemeente nog subsidies voor de verenigingen ten belope van 5000,00€. De gemeente voorziet in haar begroting ook nog frankeringskosten, receptie- en representatiekosten, documentatie- en reiskosten voor de cultuurbeleidscoördinator en, in aparte begrotingsartikels, uitgaven voor telefoon, internet, elektriciteit, gas en water van de gemeentelijke bibliotheek, naast de gewone werkingskosten die nodig zijn voor een goed beheer van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden. Het lokaal cultuurbeleid kan ook op de medewerking van de gemeentelijke drukkerij rekenen voor het drukken van allerlei promotiemateriaal met het oog op het realiseren en het bevorderen van de cultuurcommunicatie. De gemeente garandeert ook de jaarlijks vastgelegde toelage toegekend aan het gemeenschapscentrum. Sinds 2005 bedraagt deze subsidie 6000,00€. Het toekennen van de jaarlijkse toelage belet het gemeenschapscentrum echter niet om, in onderling en voorafgaand akkoord met de gemeente, andere vormen van geldelijke tussenkomsten te verkrijgen in het kader van samenwerkingsprojecten. 4.2.2.2. Subsidies Vlaamse Gemeenschapscommissie en Vlaamse Gemeenschap Het Decreet Lokaal Cultuurbeleid voorziet dat de Vlaamse Gemeenschapscommissie de gemeente jaarlijks subsidies toekent ter ondersteuning van de uitvoering van het
26
cultuurbeleidsplan. In 2007 kon de gemeente Sint-Gillis maximaal rekenen op 13.280 € voor de uitvoering van de “bijzondere en vernieuwende projecten”. Dit bedrag werd berekend aan 1 euro per inwoner, naar de 30%-regel die van kracht is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het bedrag kan dus licht verschillen, afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. Om van de subsidies te kunnen genieten, dient jaarlijks een actieplan ingediend te worden waarin de doelstellingen van het cultuurbeleidsplan concreet vorm krijgen in projecten. De herziening van het Decreet Lokaal Cultuurbeleid voorziet dat deze “1 €subsidie” voortaan aan gemeenschapsvormende initiatieven dient besteed te worden. Vanaf 2008 zal de Vlaamse Gemeenschapscommissie dan ook dit nieuwe criterium hanteren voor het toekennen van de subsidie, namelijk het bevorderen van gemeenschapsvorming. De concrete invulling van het concept ‘gemeenschapsvorming’ dient verder uitgeklaard te worden door de subsidiërende overheid. Een nieuw subsidiereglement wordt dientengevolge vanaf 2008 ook van kracht waarin gesteld wordt dat “onder gemeenschapsvorming, opbouw en -versterking projecten worden begrepen die de kwaliteit en de samenhang van de lokale gemeenschap versterken” De Vlaamse Gemeenschap garandeert de volledige subsidiering van het loon van de cultuurbeleidscoördinator en komt gedeeltelijk tussen in de financiering van de lonen van het bibliotheekpersoneel. 4.2.2.3. Budget van de sociaal–culturele werking van het gemeenschapscentrum voor het jaar 2007 Het gemeenschapscentrum garandeert een sociaal-culturele werking waarbinnen de vooropgestelde doelstellingen in het cultuurbeleidsplan mee ter uitvoering worden gebracht. Om die doelstellingen te bereiken, heeft het gemeenschapscentrum een eigen budget. In 2007 ontvangt het gemeenschapscentrum van de Vlaamse Gemeenschapscommissie een subsidiebudget van 42.500 euro en een bijkomende subsidie van 6050 euro voor de kinderwerking. Van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden ontvangt het gemeenschapscentrum een subsidie van 6000 euro. Met die subsidies worden verschillende opdrachten van het gemeenschapscentrum gerealiseerd: sociaal-culturele activiteiten, cursussen, schoolprogrammatie, het Nieuwjaarsconcert, communicatieacties zoals het tijdschrift Fabriekslawaai en de programmabrochure, avond- en weekendonthaal,.. De totale programmatie hiervan is begroot op 54.450 euro. Opmerking: Enkele van de doelstellingen in het cultuurbeleidsplan worden financieel gerealiseerd vanuit andere budgetten binnen De Pianofabriek, vb. van het culturencentrum en de diversiteitswerking. Afhankelijk van de doelstellingen en acties, is dit dus geen volledig financieel overzicht van de middelen die De Pianofabriek investeert binnen de doelstellingen van het lokaal cultuurbeleidsplan. 4.2.3 Personeel 4.2.3.1 De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden De gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden beschikt over een diensthoofd (bestuurssecretaris), een cultuurbeleidscoördinator (bestuurssecretaris) en een administratieve medewerker (administratief adjunct) die voltijds aan de slag zijn. Het personeelskader van de bibliotheek bestaat uit een hoofdbibliothecaris (administratief secretaris - voltijds), een bibliotheekmedewerker (administratief secretaris – deeltijds) en een bibliotheekassistent (administratief assistent - voltijds) Het personeel van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden vormt één team dat voor cultuur- en bibliotheekbeleid zorgt.
27
4.2.3.2 Het gemeenschapscentrum Het lokaal cultuurbeleid kan vanuit het gemeenschapscentrum op de medewerking rekenen van: • •
een coördinator programmatie sociaal culturele werking en coördinatie communicatie (deeltijds) een programmator jeugd, maatschappelijke actie, informatie en onthaal (voltijds)
4.2.4 Infrastructuur Een overeenkomst in verband met het gebruik van de culturele infrastructuur van het VGCgemeenschapscentrum voor de uitvoering van het lokaal cultuurbeleid wordt bij dit plan gevoegd (zie bijlage). Deze overeenkomst stelt dat de modaliteiten voor het ter beschikking stellen van de infrastructuur van het VGC-gemeenschapscentrum jaarlijks, na overleg in de gemeentelijke adviesraad cultuur, in een afsprakennota vastgelegd worden. Voor de uitvoering van sommige projecten van het jaarlijkse actieplan kan het Nederlandstalig cultuurbeleid, in overleg met de Dienst Cultuur en met andere betrokken gemeentelijke diensten, ook gebruik maken van de gemeentelijke infrastructuur: de Nederlandstalige Bibliotheek, het Volkshuis, het Pelgrimshuis, de zalen van het Stadhuis en de openbare ruimte.
28
Hoofdstuk 5: Beschrijving van het participatieproces Volgens artikel 56, §1 en §2 van het Decreet Lokaal cultuurbeleid moet de gemeente met het oog op de organisatie van het overleg en de inspraak bij de voorbereiding en de evaluatie van het cultuurbeleid (inzonderheid bij de opmaak en de uitvoering van een gemeentelijk cultuurbeleidsplan) een ruim participatieproces organiseren. Dit kan via 2 kanalen: • via de adviesraad voor cultuur (Decreet, art.56, §1) • via tijdelijke overlegstructuren en activiteiten om de ruimere bevolking bij het proces te betrekken (art.56 §2) Het vijfde hoofdstuk omschrijft het participatieproces. Het geeft aan welke actoren betrokken werden bij de opmaak van het cultuurbeleidsplan van Sint-Gillis en welke partners bij de uitvoering en bij de evaluatie van het plan geconsulteerd zullen worden. 5.1 Opmaak van het cultuurbeleidsplan De opmaak van dit cultuurbeleidsplan is gebaseerd op een ruim participatieproces: 5.1.1 Stakeholderskaart/belangengroepenkaart Aan de hand van de opgemaakte stakeholderskaart van actoren aanwezig in Sint-Gillis is een voor de gemeente op maat geknipt participatieproces bij de planningsfase van het cultuurbeleidsplan uitgewerkt. Afhankelijk van de interesse voor cultuur en in functie van de impact op het cultuurbeleid werden actoren opgedeeld in categorieën die de verschillende niveaus van participatie reflecteren: mee weten, mee denken, mee werken. 5.1.1.1 The Keyplayers: mee werken Naast de Schepen en de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, de gemeentelijke bibliotheek en het gemeenschapscentrum De Pianofabriek spelen de beheerders van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek, de gemeenschapsraad, de gemeenteraad, de lokale gemeentelijke adviesraad cultuur, het beheersorgaan van de bibliotheek, het Lokaal Steunpunt voor etnische en culturele minderheden, de Nederlandstalige scholen en het Schoolopbouwwerk een prominente rol in de opmaak van het cultuurbeleidsplan. 5.1.1.2 Andere actoren : mee denken en mee weten De gemeentelijke Dienst Cultuur, het « Centre Culturel Jacques Franck”, de Franstalige gemeentelijke bibliotheek, de gemeentelijke jeugd en sportdienst, … zijn partners die ongetwijfeld betrokken moesten worden bij deze beleidsplanning. Verder werd er extra aandacht geschonken aan lokale verenigingen aangesloten bij het gemeenschapscentrum. 5.1.2 Concrete acties 5.1.2.1 Begeleidingstraject De gemeentelijke culturbeleidscoördinator, de cultuurfunctionaris van het gemeenschapscentrum en de hoofdbibliothecaris van de gemeentelijke bibliotheek volgden een driedaagse vorming ontwikkeld door steunpunten Cultuur Lokaal en het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB) als ondersteuningsaanbod voor het beleidsplanningsproces, in het bijzonder voor het participatieproces.
29
5.1.2.2 Informatiecampagne In eerste instantie werd een tweeledige informatiecampagne gezamenlijk gevoerd vanuit het gemeentebestuur en het gemeenschapscentrum: •
informeren van bestaande formele overlegorganen over de cultuurbeleidsplanning: adviesraad voor cultuur, beheersorgaan van de bibliotheek en beheerraad van het gemeenschapscentrum.
Raad van Bestuur gemeenschapscentrum adviesraad cultuur/beheersorgaan gemeenschapsraad Adviesraad cultuur
•
5 februari 2007 13 maart 2007 25 maart 2007 28 juni 2007
informeren van de ruimere bevolking via de gemeentelijke website, de website van het gemeenschapscentrum, informatiebladen...
Timing: februari – maart 2007 5.1.2.3 Persoonlijke gesprekken met beroepskrachten en partners in cultuur Het gemeentebestuur heeft geopteerd voor individuele gesprekken over het cultuurbeleid in Sint-Gillis met beroepskrachten en partners in cultuur omdat het niet eenvoudig is om Nederlandstaligen te bereiken in een meertalige en multiculturele gemeente. Er werd gezamenlijk nagegaan welke prioriteiten gesteld moesten worden. Hieronder is een lijst opgenomen van de verschillende gesprekken die plaatsvonden tussen april en juni 2007. Verantwoordelijke van de gemeentelijke Dienst Cultuur
18 april 2007 30 mei 2007
Directeur van het « Centre Culturel Jacques Franck »
20 juni 2007
Verantwoordelijke van de Franstalige gemeentelijke Bibliotheek
16 mei 2007
Directie van de “Sint-Gillisschool”
24 april 2007
Directie van de “Bronschool”
25 april 2007
Schepen van Jeugd
18 april 2007 30 mei 2007
Wijkoverleg Sint-Gillis/Vorst
22 mei 2007
30
Nederlandstalig gemeenteraadslid (Groen!)
3 mei 2007
Verantwoordelijke “Schoolopbouwwerk-Brussel”
2 mei 2007
Medewerker “Minderhedenwerking” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Medewerker “Interculturele werking” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Medewerker “Kunstenwerkplaats” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Timing: april/mei/juni 2007 5.1.2.4 Enquête Een enquête over het huidig aanbod van het Nederlandstalig cultuurbeleid werd voorbereid en verspreid in de gemeente via het blad Fabriekslawaai, de website van het gemeenschapscentrum, het emailadressenbestand en via brieven die samen met de uitnodiging voor het open Forum (zie 5.2.5) werden verstuurd. Uit deze enquête bleek dat:
• • • • • •
•
• •
De meerderheid van de bevraagden aan culturele activiteiten in Sint-Gillis deelnemen (35/50) De belangrijkste redenen om niet deel te nemen, zijn tijdsgebrek en geen interesse in het aanbod van Sint-Gillis. Van alle instellingen aanwezig in Sint-Gillis werden De Pianofabriek, het Stadhuis, het Volkshuis, Parcours d’artistes en CC Jacques Franck het vaakst vernoemd Het gemiddelde bedrag dat men uitgeeft in Sint-Gillis aan cultuur sterk van persoon tot persoon verschilt De kwaliteit van het cultureel aanbod over het algemeen goed bevonden wordt Hoewel een meerderheid vindt dat men voldoende op de hoogte is van het cultureel aanbod, meer dan één op vier mensen volgens hen niet voldoende wordt geïnformeerd. de meeste mensen geïnformeerd worden via Info Sint-Gillis, Fabriekslawaai en vooral de Agenda van Brussel Deze Week, affiches en flyers maar ook via mond aan mond reclame. De meerderheid vindt dat er een ander of uitgebreider aanbod moet zijn (39/50) De overgrote meerderheid van de bevraagden vindt dat de gemeente nog meer belang aan cultuur moet hechten.
Timing: april/mei 2007
31
5.1.2.5 Forum Een open forum over het Nederlandstalig cultuurbeleid werd georganiseerd op 9 mei 2007 in het gemeenschapscentrum De Pianofabriek voor alle inwoners van Sint-Gillis die vanuit beroep of vrije tijd interesse hebben voor cultuur. Naar aanleiding van dit Forum werd gepeild naar de visie van Nederlandstalige Sint-Gillenaren in verband met cultuur. De opkomst was bevredigend: 12 Nederlandstalige Sint-Gillenaren daagden op. De vier volgende vragen werden gesteld, gedebatteerd en antwoorden werden verwerkt in het verdere proces van cultuurbeleidsplanning:
•
Waar moet het cultuurbeleid in Sint-Gillis « van wakker liggen »?
•
Wat verstaat u onder « CULTUUR »?
•
Op welke manier kan Nederlandstalige cultuur bijdragen aan sociale samenhang in Sint-Gillis?
•
Wat is de rol van een Nederlandstalig cultuuraanbod voor de multiculturele samenleving in Sint-Gillis?
Naar aanleiding van deze avond werden samen met de deelnemers de volgende conclusies getrokken: •
Waar moet het cultuurbeleid in Sint-Gillis « van wakker liggen »?: a) het grensoverschrijdend aspect van cultuur: over de gemeentegrenzen (bovenlokaal werken) en over humane grenzen (interculturaliteit, intergenerationele werking, verleggen van socio-economische grenzen) b) de verbetering van de cultuurcommunicatie (innerlijke samenhang tussen culturele actoren, zichtbaarheid van de acties) c) de efficiëntie van de samenwerking tussen culturele actoren
•
Wat verstaat u onder « CULTUUR »? a) cultuur is de manier van leven eigen aan een bepaalde gemeenschap, cultuur kies je zelf b) cultuur is cement / sociaal gebonden c) cultuur is constant in ontwikkeling d) cultuur is de levensstijl, een heel ruim begrip e) cultuur is overgedragen en overdragen
•
Op welke manier kan Nederlandstalige cultuur bijdragen aan sociale samenhang in Sint-Gillis? a) Cultuur kan bijdragen aan sociale emancipatie via de taal b) Er moeten bruggen geslaan worden tussen verschillende culturen en tussen verschillende generaties c) Een laagdrempelig aanbod voor kinderen, jongeren, volwassenen is wenselijk zodat ze geprikkeld worden. (men moet toestappen naar mensen) d) De openbare ruimte van de gemeente moet meer benut worden
32
•
Wat is de rol van een Nederlandstalig cultuuraanbod voor de multiculturele samenleving in Sint-Gillis? a) Het ontwikkelen van multiculturele projecten: laagdrempelige acties die zich op ontmoeting focussen b) projecten ontwikkelen buiten de muren van een cultuurcentrum : park / plein / straatfeesten c) stimulatie van het gebruik van het Nederlands d) participatie aan cultuur in een familiale betrokkenheid e) breed publiek aantrekken
Timing: 9 mei 2007, 19 uur 5.2 Uitvoeringfase De uitvoering van het cultuurbeleidsplan zal vanaf 2008 geschieden via een gezamenlijk jaarlijks actieplan dat aan de gemeentelijke adviesraad cultuur voorgelegd zal worden voor advies. De adviesraad cultuur, samengesteld uit een representatief panel van lokale Nederlandstalige actoren, fungeert inderdaad als een centraal dynamisch platform voor het plannen, het uitvoeren en de evaluatie van het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid 5.3 Evaluatiefase Ook de evaluatie van het cultuurbeleidsplan en van zijn concretisering in de jaarlijkse actieplannen zal via de adviesraad cultuur geschieden. 5.4 Communicatie van het beleidsplan aan de bevolking Het plan wordt gepubliceerd in een bruikbaar formaat zodat de bevolking ervan kennis kan nemen. Het beleidsplan wordt ook geplaatst op de website van de gemeente en van het gemeenschapscentrum. Een communicatieactie wordt in gemeentelijke bladen gelanceerd (Info Sint-Gillis, Fabriekslawaai, Info Culture).
33
Inhoudstafel Voorwoord Inleiding Hoofdstuk 1: Situatieschets: maatschappelijke situatie
Sterktezwakteanalyse
van
de
1.1 Algemene kaart
p.2 p.4 culturele en p.5
1.1.1 Geografie 1.1.2 Demografie & sociaal-economische context 1.2 Culturele kaart 1.2.1
Nederlandstalige actoren
1.2.1.1 De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden 1.2.1.2 De Nederlandstalige gemeentelijke Bibliotheek 1.2.1.3 Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek 1.2.1.4 Het verenigingsleven 1.2.1.5 Het Nederlandstalig Onderwijs 1.2.1.6 Het overlegorgaan: de adviesraad voor cultuur 1.2.2
p.7
p.7 p.8 p.9 p.10 p.10 p.11
Relatie tot andere actoren
1.2.2.1 Le Service de la Culture 1.2.2.2 Het “Centre Culturel Jacques Franck” 1.2.2.3 La Bibliothèque communale francophone
p.11 p.12 p.12
1.3 Schematisch SWOT-Analyse
p.13
Hoofdstuk 2: Visie Hoofdstuk 3: Strategische doelstellingen en operationele doelstellingen
p.14
3.1 Samenwerking en complementariteit
p.16
3.1.1 Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren 3.1.2 Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje p.16 3.2 Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit
p.16
3.2.1 Samenwerking met andere culturele actoren 3.2.2 Samenwerking met andere gemeenschappen
p.17 p.17
3.3 Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie
p.17
3.4 Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid
p.18
3.4.1 Kinderen, jongeren en jonge gezinnen 3.4.2 Senioren 3.4.3 De intergenerationele dimensie 3.4.4 Professionele- en amateurkunstenaars 3.4.5 Het verenigingsleven
34
3.5 De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal
p.19
3.6 Cultuurbeleid is communicatiebeleid
p.19
3.6.1 Lokaal communicatiebeleid 3.6.2 Bovenlokaal communicatiebeleid Hoofdstuk 4: ondersteuning van het culturele werk door de gemeente: instrumenten en middelen 4.1 Beleidsinstrumenten
p.20
4.2 Beleidsmiddelen
p.26
4.2.1 Advisering
p.26
4.2.2 Financiën
p.26
4.2.2.1. Gemeentebegroting 4.2.2.2. Subsidies Vlaamse Gemeenschapscommissie 4.2.2.3. Budget van de sociaal–culturele werking van het gemeenschapscentrum voor het jaar 2007 4.2.3 Personeel
p.27
4.2.3.1 De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden 4.2.3.2 Het gemeenschapscentrum 4.2.4 Infrastructuur
p.28
Hoofdstuk 5: Beschrijving van het participatieproces
p.29
5.1 Opmaak van het cultuurbeleidsplan
p.29
5.1.1 Stakeholderskaart/belangengroepenkaart
p.29
5.1.1.1 The Keyplayers: mee werken 5.1.1.2 Andere actoren : mee denken en mee weten 5.1.2 Concrete acties 5.1.2.1 Begeleidingstraject 5.1.2.2 Informatiecampagne 5.1.2.3 Persoonlijke gesprekken met beroepskrachten en partners in cultuur 5.1.2.4 Enquête 5.1.2.5 Forum
p.29 p.29 p.30 p.30 p.31 p.32
5.2 Uitvoeringfase
p.33
5.3 Evaluatiefase
p.33
5.4 Communicatie van het beleidsplan aan de bevolking
p.33
Inhoudstafel
p.35
35
Bijlagen • • • • • • • •
De gemeenteraadsbeslissing houdende goedkeuring van het cultuurbeleidsplan De samenstelling van de adviesraad cultuur Het advies van de adviesraad cultuur over het cultuurbeleidsplan De samenstelling van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum Het advies van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum De samenstelling van het beheersorgaan van de bibliotheek Het advies van het beheersorgaan van de bibliotheek over het cultuurbeleidsplan De overeenkomst tussen gemeente en VGC
36
Bijlage 1: De gemeenteraadsbeslissing houdende goedkeuring van het cultuurbeleidsplan Bijlage 2: de samenstelling van de Adviesraad Cultuur De Adviesraad Cultuur is samengesteld uit volgende leden: •
•
• • • • •
• •
2 vertegenwoordigers van het culturele verenigingsleven van Sint-Gillis, leden van de gemeenschapsraad van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek en gehuisvest in Sint-Gillis; in de persoon van Karin Vyncke en Phylma Everduin; De voorzitter en de centrumverantwoordelijke van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek, of hun vertegenwoordigers; in de persoon van Jean Engelen en Geert Steendam; Het diensthoofd van de gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden of de vertegenwoordiger ervan; in de persoon van Marc Reniers; De minderhedenmedewerker en de interculturele medewerker van het centrum De Pianofabriek; in de persoon van Trees Candaele en Paul Van den Berghe; De coördinator van de Kunstenwerkplaats gehuisvest in het gemeenschapscentrum De Pianofabriek; in de persoon van Linda Suy; De hoofdbibliothecaris van de Nederlandstalige Gemeentelijke Bibliotheek of de afgevaardigde ervan; in de persoon van Roland Demailly; De vertegenwoordigers van de Nederlandstalige scholen gehuisvest in Sint-Gillis, of hun afgevaardigden; in de persoon van Bernadette Herremans en Anne-Marie Mox; Een afgevaardigde van de gemeentelijke Dienst Cultuur; in de persoon van Juliette Roussel; 3 deskundigen inzake cultuur, woonachtig in de gemeente; in de persoon van Frans Claus, Jean-Claude Geerinck en Stijn Kuppens
Zetelen als waarnemers: • •
De coördinator van het Nederlandstalig cultuurbeleid van de gemeente De Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden
De adviesraad cultuur is samengesteld zoals voorzien in artikel 56, 62 en 63 van het decreet van 13 juli 2001 houdende het stimuleren van een integraal en kwalitatief lokaal cultuurbeleid en zoals voorzien in het werkingsreglement voor de organisatie van het overleg en de inspraak naar aanleiding van het decreet op het geïntegreerd cultuurbeleid. De nieuwe samenstelling van de adviesraad en het werkingsreglement zijn goedgekeurd in een gemeenteraadsbeslissing van 29 maart 2007.
37
Bijlage 3: Het advies van de adviesraad cultuur over het cultuurbeleidsplan Bijlage 4: De samenstelling van de Raad van Bestuur van het Gemeenschapscentrum Rechtbank van koophandel Register der rechtspersonen vzw Britse Tweede legerlaan 148 1190 Vorst Ledenlijst algemene vergadering vzw De Pianofabriek fortstraat 35 1060 sint gillis Ondernemingsnummer: 0449928758 Statuten Belgisch staatsblad: 6043/93 dd 15 april 1993 Laatste wijzigingen BS 23.03/2004 nr 449928758 Volgende ledenlijst werd goedgekeurd op de algemene vergadering van 24 november 2007 Naam en voornaam
Adres
Vereniging of coöptatie
Functie
Jean Engelen
Krakeelstraat 1/100 – 1000 Brussel
Breinbrekers
Voorzitter
Cathy Van Keymeulen
Fernand Bernierstraat 29 1060 Sint-Gillis
Wereldwerkgroep
secretaris
Simon Hermans
Selderijstraat 16 1060 Brussel
gecoöpteerd
lid
Geert Vandenabeeele
Rogierlaan 86 1030 Brussel
gecoöpteerd
penningmeester
Nathalie Espeel
Gustave Defnetstraat 36 1060 Sint-Gillis
gecoöpteerd
waarnemer
Willem Stevens
Bordeauxstraat 32 1060 Sint-Gillis
gecoöpteerd
waarnemer
Mady Novalet Van Vooren
Munthofstraat 118 1060 Sint-Gillis
schepen
Waarnemer
Geert Steendam
E Bockstaellaan 72 1020 Brussel
centrumverantwoordelijke
Waarnemer
Yoris Vandenhoute
Canadastraat 53 1190 VORST
gecoöpteerd
lid
Ilse Thyssen
Rogierlaan 214 1030 Schaarbeek
Vlaamse Gemeenschapscommissie
waarnemer
Sergio Roberto Gratteri
Parklaan 88 1060 Sint-Gillis
gecoopteerd
lid
Griet Dobbelaere
Jourdanstraat 76 - 1060 Sint-Gillis
Gezinsbond
lid
Phylma Everduin
Charleroise Steenweg 163 1060 Sint-Gillis
gecoöpteerd
lid
38
Bijlage 5: Het advies van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum Het advies van de Raad van Bestuur van de Pianofabriek kan teruggevonden worden in het verslag van de Raad van Bestuur van 10 september, onder punt 3.
Verslag Raad van bestuur vzw De Pianofabriek – maandag 10 september ‘07 Aanwezig: Jean Engelen, Nathalie Espeel, Ilse Thyssen, Geert Steendam, Cathy Van Keymeulen, Simon Hermans, Yoris Vandenhoute, Stéphanie Bosmans, Sarah Verhees, Kirsten Saenen (verslag) Verontschuldigd: Willem Stevens, Geert Vandenabeele ?
Voorafgaande is er een gesprek met Eric Verrept, leidend ambtenaar van de VGC: 1. Voorstellingsronde Sarah Verhees volgt Stéphanie Bosmans op als cultuurbeleidscoördinator voor de gemeente Sint-Gillis. Sarah is ook verantwoordelijk voor de inhoudelijke coördinatie van de Dienst Vlaamse Aangelegenheden, Marc Reniers voor de administratieve coördinatie. Sarah was tot nu cultuurbeleidscoördinator in Elsene en woont zelf in Sint-Gillis.
[email protected]. 2. Subsidiedossiers De Pianofabriek Een aantal deelwerkingen van De Pianofabriek hebben de afgelopen maanden een beslissing afgewacht over de volgende subsidieperiode. De Kunstenwerkplaats is intussen zeker van de subsidies voor de periode 2008-2009. De muziekwerking is echter nog niet zeker van projectsubsidies voor dit jaar. Voor volgend jaar, wanneer deze werking niet alleen inhoudelijk, maar ook financieel onder de Kunstenwerkplaats valt, zijn de middelen al wel verzekerd. Voor de Minderhedenwerking, waar De Foyer het contract heeft verbroken en Trees Candaele ontslagen is, is een subsidieaanvraag ingediend bij het Kabinet Grouwels in Brussel. Er is nog geen definitieve beslissing, maar het dossier evolueert positief. Grouwels zou vanaf volgend jaar de werking overnemen. Sowieso wordt Trees via een ontslagprocedure uitbetaald tot december. De opleiding licht- en geluidstechnieken heeft wijzigingen ondergaan. Er zijn hervormingen doorgevoerd vanuit ESF/VDAB en intern is de opleiding dan ook aangepast. In eerste instantie is de nieuwe werking echter niet weerhouden voor subsidiëring vanaf september 2008. De overbrugging die we nu moeten maken voor de basisopleiding, is wel weerhouden. De opleiding studiotechniek zal vermoedelijk niet meer gesubsidieerd worden. Dat maakt dat er een tekort is van 15.000 euro. De optie om een lening af te sluiten om de module te financieren, zal worden overwogen. Het is ook mogelijk dat de opleiding nog wordt opgevist door de VDAB…afwachten dus. 3. Bespreking Lokaal cultuurbeleidsplan Sint-Gillis Stéphanie Bosmans, cultuurbeleidscoordinator, licht de beleidsinstrumenten en doelstellingen hierbij toe. De opmerkingen worden meegenomen; de aangepaste versie wordt als bijlage bij het verslag gevoegd. 39
Timing bespreking en goedkeuring cultuurbeleidsplan: - 27 september: adviesraad Cultuur - 4 oktober: beheerraad bibliotheek - midden oktober: College - eind oktober: gemeenteraad Opmerkingen, mededelingen: - elk jaar moeten cultuurbeleidcoördinator, bib en gemeenschapscentrum een gezamenlijk actieplan schrijven; - culturele signalisatie in de gemeente = belangrijk aandachtspunt! - Aanbod voor jongeren: op plaatsen in de gemeente die voor jongeren geschikt zijn. Pianofabriek is geen plek om een jeugdhuis te herbergen, wel: cursusaanbod; - Permanentie Huis van het Nederlands ook in De Pianofabriek?? In Elsene, Anderlecht,.. is dat het geval. - Ilse: Het psychotherapeutisch centrum Brussel Zuid heeft een geslaagd project rond ouders en kinderen gedaan (doelstelling in CBP: intergenerationeel werken). De Raad van Bestuur keurt het lokaal cultuurbeleidsplan Sint-Gillis goed mits inachtneming van de gemaakte opmerkingen. De cultuurbeleidscoördinator past dit aan in het cultuurbeleidsplan, alvorens deze door te sturen naar de beheerraad en de adviesraad cultuur. 4. Interne werking De Pianofabriek Louisa heeft ontslag genomen als conciërge. Hoewel ze het graag deed, had ze deze opdracht toch onderschat. We moeten iemand zoeken vanaf januari 2008. Cathy, Jean en Geert plannen nog een gesprek met Louisa. Data -18 september om 20u: info-avond over de audit, voor vrijwilligers-beheerders, in de Markten -19 september om 20u: debat over mobiliteit en leefbaarheid in Sint-Gillis, in De Pianofabriek (ikhv Week van Vervoering) -22 september vanaf 14u: seizoensopener De Pianofabriek met als afsluiter om 19u charangoconcert
40
Bijlage 6: De samenstelling van het beheersorgaan van de bibliotheek Het beheersorgaan van de Nederlandstalige gemeentelijke Bibliotheek dat een adviserende bevoegdheid heeft ten aanzien van de gemeentelijke overheid voor alle aspecten van het bibliotheekwerk en in het bijzonder voor het bibliotheekbeleidsplan in uitvoering van artikel 9 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 11 januari 2002, is als volgt samengesteld. 1. een vertegenwoordiger van het Nederlandstalig gemeenschapsonderwijs aanwezig op het grondgebied van Sint-Gillis; in de persoon van Bernadette Herremans; 2. een vertegenwoordiger van het Nederlandstalig Vrij Onderwijs aanwezig op het grondgebied van Sint-Gillis; in de persoon van Anne-Marie Mox; 3. het diensthoofd van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden van de gemeente Sint-Gillis; in de persoon van Marc Reniers; 4. de cultuurbeleidscoördinator van de gemeente Sint-Gillis; in de persoon van Sarah Verhees; 5. een vertegenwoordiger van de Dienst Cultuur van de gemeente Sint-Gillis; in de persoon van Cathérine Lehon, bibliothecaresse; 6. een vertegenwoordiger van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek; in de persoon van Jean Engelen; 7. drie vertegenwoordigers van de gebruikers van de bibliotheek; in de persoon van Simon Hermans, Sofie Temmerman en Liliane Decommere 8. een vertegenwoordiger van het Willemsfonds, Davidsfonds of Vermeylenfonds; in de persoon van Jean-Claude Geerinck; 9. een vertegenwoordiger van de vrouwenwerking van De Pianofabriek; in de persoon van Malika El M’rihi; De bibliothecaris is waarnemer in het beheersorgaan, alsook: 1. de schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden van de gemeente Sint-Gillis; in de persoon van Mady Novalet-Van Vooren 2. de gemeenteraadsleden van Nederlandse taalaanhorigheid; in de personen van Willem Stevens en Nathalie Espeel; Het secretariaat van dit beheersorgaan wordt waargenomen door de gemeentelijke bibliothecaris. De Raad van Beheer van de Nederlandstalige Gemeentelijke Openbare Bibliotheek is samengesteld volgens formule 9C overeenkomstig de bepalingen van het cultuurpactdecreet van 28.01.1974 - art.9; en de bepalingen van het decreet betreffende het lokaal cultuurbeleid van 13 juli 2001 – art. 10, §1,7. Het huishoudelijk reglement van de beheerraad werd goedgekeurd in de gemeenteraadsbeslissing van 27 september 2007.
41
Bijlage 7: Het advies van het beheersorgaan van de bibliotheek over het cultuurbeleidsplan Bijlage 8: De overeenkomst tussen gemeente en VGC
42