Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan Buren Periode 2012-2015
Periode 2012-2015 “We gaan door op de ingeslagen weg”
1
Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan
“We gaan door op de ingeslagen weg” periode 2012-2015 Opgesteld door: E. Sielias, medewerker afdeling Ruimtelijk Beheer Versie: 10 mei 2012
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Verlengen looptijd GVVP Buren 2005 naar 2015 1.3 Handhaven doelstelling 1.4 Randvoorwaarden
3 3 3 3 3
2 INDELING GVVP 2.1 Onderdelen 2.2 Thema’s 2.3 Speerpunten 2.4 Uitvoeringsprogramma 2012-2015
4 4 4 6 8
Bijlage I Bijlage II Bijlage III Bijlage IV Bijlage V
Financiële verantwoording maatregelen GVVB 2005 periode 2005-2010 Evaluatie effecten infrastructurele verkeersveiligheidsprojecten GVVP Buren 2005 Verkeersveiligheidsmonitor 2006-2010 Overzicht uitvoeringsmaatregelen GVVB 2012-2015 Kaart ongevallenconcentraties 2006-2010 2 tot 5 geregistreerde letselongevallen
2
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Het gemeentelijk verkeer en vervoerplan Buren 2005 (GVVP) dateert uit 2005. In het plan is de visie op het verkeer in Buren voor 2015 beschreven. Het beleidsgedeelte is gebaseerd op de Nota Mobiliteit (2005) en het Provinciaal Verkeer en Vervoerplan II (2004). Deze plannen zijn nog steeds van toepassing. De raad heeft in 2005 de belangrijke beleidsuitgangspunten van het GVVP over bereikbaarheid, veiligheid, leefomgeving, parkeren en beheer vastgesteld. Ze heeft maatregelen en projecten (uitvoeringsprogramma 2005-2010) benoemd die bijdragen in het realiseren van de beleidsuitgangspunten. De looptijd (2005-2010) van het uitvoeringsprogramma is verstreken. Daarvoor is het noodzakelijk dat het uitvoeringsprogramma van het GVVB 2005 wordt geëvalueerd. De volgende evaluaties zijn uitgevoerd (bijlagen I, II en III): a. Overzicht verantwoording uitvoeringsmaatregelen GVVB 2005 over periode 2005-2010 (bijlage I) b. Evaluatie infrastructurele verkeersveiligheidsprojecten GVVP Buren 2005 (bijlage II) c. Verkeersveiligheidsmonitor gemeente Buren 2006-2010 (bijilage III) De drie evaluaties tonen aan dat er sprake is van een positieve bijdrage in de beleidsdoelstellingen. De aanvulling GVVP Buren 2005 II bestaat uit de onderdelen: 1. Verlenging looptijd GVVP Buren 2005 naar 2015 2. De speerpunten (raad geeft hierin nieuwe accenten voor uitvoeringsprogramma) 3. Het uitvoeringsprogramma 2012-2015 (apart bijgevoegd). 1.2. Verlengen looptijd GVVP Buren 2005 naar 2015. 1. De aanleiding voor het verlengen van het GVVP is drieledig: a. Volgens artikel 8 van de Planwet Verkeer en Vervoer is de gemeente verplicht om – zichtbaar een samenhangend en uitvoeringsgericht verkeer- en vervoerbeleid te voeren. Dit beleid kan worden weergegeven in een GVVP. b. In de afgelopen jaren zijn er diverse ontwikkelingen geweest op het gebied van verkeer en vervoer. In de speerpunten 1 t/m 8 wordt dit verduidelijkt.. c. De looptijd van het uitvoeringsprogramma is verlopen. Het is noodzakelijk om het GVVP 2005 te evalueren en te actualiseren. Gelet op de uitkomsten van de evaluaties van het GVVP is er geen aanleiding om een geheel nieuwe visie te ontwikkelen. 1.3 Handhaven doelstelling Het geactualiseerde GVVP geeft een visie op verkeer en vervoer in Buren voor in ieder geval de komende vier jaar (2015) Het geeft richting aan toekomstige (her)inrichtingen (van wegen) in de kernen en in het buitengebied. Bovendien vormt het een toetsingskader voor ruimtelijke ontwikkelingen. Doel van het GVVP is: het terugdringen van het aantal verkeerslachtoffers en verkeersongevallen zonder dat dit ten koste gaat van de bereikbaarheid en leefbaarheid. Het GVVP: 1. geeft een kader voor (verkeer)plannen: een samenhangend en richtinggevend verkeersbeleid; in dit geval continuering van het huidige beleid; 2. speelt in op ruimtelijke ontwikkelingen; 3. communiceert eenduidig en duidelijk naar de burger bij verkeersvragen/-problemen; 4. voldoet aan de Planwet Verkeer en Vervoer; 1.4 Randvoorwaarden Voor het GVVP Buren 2005 II gelden de volgende randvoorwaarden: 1. Het GVVP wordt geactualiseerd. Er is geen reden om een volledig nieuwe visie te ontwikkelen. 2. Buren gaat door met het landelijk concept Duurzaam Veilig; 3. Gemeentelijk beleid past in het landelijk beleid (Nota Mobiliteit) en provinciaal beleid (PVVP II);
3
4. Maatregelen moeten realiseerbaar zijn (ruimtelijk, kostentechnisch); 5. Afstemming met organisaties en andere wegbeheerders; 6. Afstemming met Structuurvisies, Dorpsvisies etc. Bewoners en bedrijven worden niet vooraf bij het proces betrokken. Er is geen dekking voor het uitvoeringsprogramma 2012-2015. Voor één maatregel is budget. Het college legt het GVVP Buren 2012-2015 vor aan de raad voorgelegd waarop de raad definitief een besluit neemt. 3. INDELING GVVP Buren 2012-2015 3.1 Onderdelen Het GVVP bestaat uit de onderdelen: 1. Kaders/beleid/Ruimtelijke Ontwikkelingen 2. Verkeer en vervoer huidige situatie/Evaluatie en knelpunten 3. Visie op het verkeer in Buren voor 2020 (speerpunten) 4. Projecten- en maatregeloverzicht Ad 1. Kaders/beleid/Ruimtelijke Ontwikkelingen We constateren dat het landelijk verkeersbeleid is beschreven in de Nota Mobiliteit en het provinciale beleid in het Gelderse PVVP. Hierop is het GVVB 2005 gebaseerd. Op deze twee punten is actualisatie niet nodig. Verder is het gemeentelijk beleid dat een relatie heeft met verkeer belangrijk, zoals het ruimtelijk ordeningsbeleid. Ad 2. Verkeer en vervoer huidige situatie/Evaluatie en knelpunten In de bijlagen I, II, en III is het GVVP Buren 2005 geëvalueerd. De financiën, het aantal maatregelen en de effecten van de maatregelen zijn onderzocht. Uit de verkeersveiligheidmonitor gemeente Buren 2006-2010 blijkt dat de verkeersveiligheid in het beheersgebied is toegenomen. Er is sprake van een positieve bijdrage in de beleidsdoelstellingen. Gelet op de uitkomsten wordt voorgesteld de looptijd van het GVVP Buren 2005 te verlengen met als werktitel “We gaan door op de ingeslagen weg”. Ook wordt aandacht besteedt aan de subjectieve verkeersonveiligheid en de wensen en ideeën van burgers, belangenpartijen etc. die tijdens een inloopavond en een reactieperiode aandacht vragen voor onderdelen van het GVVP Buren 2005. Ad 3. Visie op het verkeer in Buren voor 2020 (speerpunten) Op basis van het beleidsdeel en de evaluatie/inventarisatie worden enkele speerpunten beschreven waarop de gemeente (extra) in zou moeten zetten om haar doelstellingen te behalen. Op voorhand is al te zeggen dat in ieder geval o.a. de inrichting van de Tielsestraat/Prinses Beatrixstraat hierin naar voren komt. Ad 4. Projecten- en maatregeloverzicht In het derde deel van het GVVP wordt op basis van het beleid en de evaluatie/knelpuntenanalyse een maatregelenpakket opgesteld met daaraan gekoppeld een uitvoeringsprogramma voor de komende jaren. Dit uitvoeringsprogramma wordt geprioriteerd en er wordt een raming van de kosten gemaakt. De prioritering hangt onder andere af van de mogelijkheden in combinatie met onderhoud, (politieke) wensen, beschikbare budgetten en subsidiemogelijkheden. 3.2 Thema’s In het bestaande GVVP wordt de gemeentelijke visie op verkeer en vervoer tot 2015 beschreven. De beleidsuitgangspunten voor de volgende beleidsthema’s zijn beschreven: 1. Bereikbaarheid 2. Veiligheid; 3. Parkeren; 4. Leefomgeving; 5. Beheer.
4
In de navolgende paragrafen is het voorgaande uitgewerkt in de verkeersstructuur en aandachtsvelden (cursief zijn de beleidsuitgangspunten van het bestaande GVVP vermeld): Ad 1. Bereikbaarheid - Hoofdwegenstructuur/categorisering - Doorstroming - Openbaar vervoer (minimaal op gelijk niveau) - Fiets en voetganger (tussen elk dorp voet-fietsverbinding beleidsvisie recreatie en toerisme; ontbrekende schakels voorzien van fietsstroken/fietspaden, hoofdroutes, (o.a. schoolroutes) fiets-/voetpaden, (o.a. toeristische routes), bevorderen fietsgebruik) - Landbouwverkeer - Bewegwijzering/Toepassen ICT voor informatieoverdracht Ad 2. (Verkeers)veiligheid (30% minder zhsgew in 2020 t.o.v. 2002, veilige inrichting buitengebied, snel aanpakken meest onveilige locaties) - Objectieve onveiligheid (ongevallen) Er zijn geen black spots (ongevallenconcentraties) - Subjectieve onveiligheid (klachten) - Gedragsbeïnvloeding/verkeerseducatie - Kwetsbare verkeersdeelnemers (ouderen met elektrische fiets, scootmobielen) - Duurzaam Veilig - Externe veiligheid (gladheidbestrijding, routering gevaarlijke stoffen, etc.) Ad 3. Parkeren - parkeerplaatsen aanleggen conform behoefte - meer verantwoordelijkheid bij burger en ondernemer leggen (parkeren op eigen terrein) Autodichtheid: aantal auto’s per 100 inwoners (bron RIVM/CBS jaar Aantal inwoners Aantal auto’s per 100 inwoners 1999 24990 52 2000 25239 53 2001 25609 55 2002 25689 57 2003 25756 58 2004 25648 59 2005 25584 60 2006 25647 60 2007 25717 62 2008 25727 63 2009 25667 65 2010 25887 65 2011 26013 66 Ad 4. Leefomgeving (leefomgeving centraal bij maatregel) - Sociale veiligheid - Milieu/landschap (geluid, luchtkwaliteit) - Barrièrewerking doorgaande wegen - Shared Space - Nationaal Landschap - Landschapsontwikkelingsplan (cultuurhistorische waarden) Ad 5. Beheer - autoluwe wegen - door schaalvergroting landbouw pilot verharden bermen - landbouwroutes bepalen en afsluiten voor overig gemotoriseerd verkeer
5
3.3 Speerpunten (nieuwe ontwikkelingen) In dit deel komen de belangrijkste aandachtspunten voor de komende jaren aan bod. Dit zijn punten waar de gemeente specifiek op in moet zetten om de doelstellingen te bereiken. Ad. 1. Herijking grens bebouwde kommen. In 2008 zijn de grenzen van de bebouwde kom door de raad vastgesteld. Nadien zijn diverse bestemmingplannen herzien en woonwijken gerealiseerd. Door de grenzen van de bestemmingsplannen voor de kernen te toetsen aan de grenzen van de bebouwde kom wordt duidelijk of de komgrenzen binnen de verkeerswetgeving aangepast moeten worden. Voor een nieuwe categorisering/toetsing grens bebouw kom worden 50 uren geraamd. Ad. 2. Schoolroutes en schoolomgeving Vanuit scholen en ouders van schoolgaande kinderen komen regelmatig klachten over ‘verkeerschaos bij de school’ of uitingen van zorg met betrekking tot onveilige schoolroutes. De gemeente heeft in 2000 alle schoolomgevingen verkeersveilig aangepast. ‘Schoolroutes en schoolomgevingen’ blijft niettemin een belangrijk item. Dit onderwerp heeft duidelijk raakvlakken met gedragbeïnvloeding (Permanente Verkeerseducatie en Voorlichting op scholen). Ad. 3. Gedragsbeïnvloeding De gemeente ontvangt regelmatig klachten over te hard rijden en verzoeken voor snelheidsremmende maatregelen. Te hard rijden is een gedragskwestie. Tot op heden zijn veelal infrastructurele maatregelen getroffen om gedrag aan te passen (= curatief). Het blijkt echter onmogelijk om de wegen zodanig vorm te geven dat men zich altijd aan de maximumsnelheid houdt en zich verkeersveilig gedraagt. Daarnaast ontstaat natuurlijk discussie over het al dan niet realiseren van fysieke maatregelen. Daarom wordt voorgesteld om nog meer in te zetten op gedragsbeïnvloeding (ook een peiler van het Duurzaam Veilig concept) in de breedste zin van het woord. Educatie en voorlichting voor alle leeftijden weggebruikers is nodig van de ‘wieg tot aan de rollator’. Dit sluit ook prima aan bij het coalitieprogramma 2010-2014 “De burger is aan zet”. Ad 4. Duurzaamheid De gemeente zet in op duurzaamheid. Hierbij hoort het stimuleren van fietsen en openbaar vervoer. In Lienden en Beusichem zijn nieuwe abri’s geplaatst. Maurik en Buren (bedrijventerrein) volgen. De laatste “oude abri” in Zoelmond is ook aan vervanging toe. Niet alleen nieuwe en goede fietspaden, maar ook doorsteken en comfort zijn van belang bij het bevorderen van fietsverkeer. De elektrische auto is bovendien in opkomst. In Buren en Lienden zijn al voorzieningen, zoals oplaadpunten, gerealiseerd voor dit nieuwe vervoermiddel. Gedeeld autogebruik wordt ook gemotiveerd. Ad 5. Recreatief en toeristisch verkeer Het economisch belang van de toeristisch-recreatieve sector is voor de gemeente Buren van zeer groot belang. Aan toeristen en recreanten moet daarom goede (verkeers)voorzieningen geboden worden. Met name de toeristisch-recreatieve fietsroutes, parkeerruimte bij belangrijke voorzieningen, bereikbaarheid via O.V. etc. zijn hierbij van groot belang. Het Gelders Fiets Netwerk moet geactualiseerd worden. In regionaal verband vindt de afstemming tussen de verschillende routes plaats. Ook moeten de verschillende toeristischrecreatieve voorzieningen goed verwezen worden. Ontwikkelingen op ict-gebied (gsm-info) volgen en implementeren. Ad 6. Nationaal Landschap. De gemeente Buren vormt één groot Nationaal Landschap. We moeten zuinig zijn op de kwetsbare natuurgebieden (waar de natuurfunctie prioriteit heeft) en overige aantrekkelijke gebieden. Om deze gebieden een toeristische trekpleister te laten zijn is het van economisch belang dat deze gebieden goed bereikbaar en begaanbaar blijven zonder afbreuk te doen aan de natuurfunctie, de bereikbaarheid en de verkeersveiligheid. Ad 7. Inrichten 60 km zones, verharden wegbermen. Op basis van de verkeersongevallencijfers zijn er binnen de gemeente Buren geen hoge ongevalconcentraties. Er zijn geen black spots meer (Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid
6
Gelderland (ROVG) hanteert 6 letselongevallen per jaar). Er is sprake van een verdunning van de verkeersongevallenlocaties. In de periode 2006-2010 is 10% van de ernstige slachtoffers geregistreerd binnen de kom en 90% buiten de bebouwde kom. Op de kaart ongevallenconcentraties 2006-2010 zijn acht locaties in groen aangegeven waar tussen de 2 en 5 letselongevallen zijn geregistreerd. De gemeente heeft meer dan 300 kilometer plattelandsweg in zijn beheer. Die wegen moeten niet alleen goed begaanbaar zijn, maar ook veilig. Om in de toekomst voor de veiligheid in te staan, treft de gemeente op sommige plaatsen maatregelen. De maatregelen betreffen niet alleen snelheidsremmende maatregelen. De komende jaren willen we een aantal pilots uitvoeren om de wegbermen in het buitengebied te verharden. Het voornaamste voordeel is dat de wegen veiliger worden en bermen minder beschadigd worden voor de weggebruikers. De gebruikers van de gemeentelijke wegen zijn zeer divers: van ruiters tot motorrijders en van automobilisten tot skeelers of agrariërs. En allemaal hebben zij hun eigen belangen. Met het verder inrichten van de 60 km zone wordt een flinke stap op weg naar een veiliger weggebruik. Het mag duidelijk zijn dat er ook van de weggebruiker het een en ander wordt verwacht. Ad 8. Ontwikkeling belangrijke ontsluitingswegen. a. Gemeentelijke ontsluitingswegen. Binnen de gemeente Buren zijn een beperkt aantal ontsluitingswegen. Een belangrijke functie van deze wegen vormt het ontsluiten van het verkeer van de kern naar een provincialeweg/A15. Op deze wegen geldt een maximum snelheid van 50 km/u en het verkeersaanbod is groter dan op andere wegen. Deze wegen zijn breder en hebben voorrang boven 30 km wegen. Voor Maurik vormt de Tielsestraat/Prinses Marijkelaan een belangrijke ontsluitingsweg. Net zoals in Buren, Lienden en in Beusichem moet deze ontsluitingsweg zo ingericht worden dat deze voorrang heeft op de 30km-zijwegen. Ook de fietsstroken en de trottoirs moeten worden verbeterd. In het kader van regulier wegonderhoud wordt deze weg geasfalteerd. Om die reden is deze weg voor BDU-subsidie voorgedragen bij de regio. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van wegen met hoge verkeersintensiteiten. De ontsluitingswegen zijn in geel weergegeven. Overzicht verkeersintensiteiten gemeentelijke wegenstructuur per etmaal Nr.
Lokatie
1.
Beijerdstraat te Beusichem nabij N 320
snelheid 50 km
Jaartal 2007
Hoeveelheid verkeer 5856
2.
Veerweg Beusichem
60 km
2009
1685
3.
De Heuvel te Rijswijk
60 km
2006
1325
4.
Tielsestraat 11 Maurik in kom
50 km
2012
3201
5.
Tielsestraat 69 Maurik buitengebied
60 km
2012
3284
6.
Verbindingsweg Oost Maurik
50 km
2012
1351
7.
Rijnstraat te Eck en Wiel
60 km
2010
1662
8.
Veerweg Eck en Wiel
60 km
2011
2262
9.
Tielseweg 28a te Eck en Wiel
60 km
2007
6229
10.
Rijnstraat Ingen
60 km
2006
2055
11.
Vogelenzangseweg Lienden kom
50 km
2009
6176
12.
Vogelenzangseweg Lienden buitengebied
60 km
2012
3937
13.
Hogeweg 14 te Lienden
60 km
2011
2822
14.
Hennisdijk 8 Buren
60 km
2007
2139
15.
Kornedijk 17 Buren
60 km
2006
1818
16.
Burensedijk te Buren
60 km
2006
1409
17.
Grotebrugsegrindweg te Zoelen
60 km
2011
2295
Overzicht verkeersintensiteiten provinciale wegen per etmaal Nr. 18. 19. 20.
Lokatie snelheid N320 Culemborg-Kesteren (nabij De Heuvel)100 km N835 Zwarte Paard-Tiel (nabij Tielseweg) 80 km N834 Tiel-Buren-Asch (nabij Erichemseweg) 50 km
Jaartal 2011 2011 2011
Hoeveelheid verkeer 5110 6520 8860
7
b. Regionale ontsluitingswegen. Deze wegen zijn gelegen binnen verschillende gemeenten. Om die reden is het logisch dit via de regio op te pakken. In het programma Bereikbaar Rivierenland 2010-2014 is hierover het volgende opgenomen. Om ons gebied toegankelijk te houden is een goede doorstroming van het verkeer uitgangspunt. Sommige wegen slibben dicht en dreigen de leefbaarheid en het open karakter van Rivierenland aan te tasten. Denk daarbij aan de overgangen bij de Waal en Maas op de A50 en A2, de PWAbrug de Rijnbrug bij Kesteren en de toename van het vrachtverkeer op de A15. Als verkeer ergens vastloopt, bijvoorbeeld op de snelwegen, dan verspreidt het zich via andere routes. Hierdoor wordt de druk op provinciale wegen en uiteindelijk lokale wegen vergroot. Onderstaande projecten zijn in ontwikkeling binnen het programma Bereikbaarheid. 1. Rijnbrug te Rhenen. Door de filevorming bij de brug te Rhenen ontstaat sluipverkeer op de toeleidende wegen. Een extra/aangepaste verbinding over de Rijn om de A15 en A12 met elkaar te verbinden ontlast deze verkeersbrug. De N233 ter hoogte van Kesteren krijgt een andere ontsluiting door het aanpassen van de toe- en afritten. Dit heeft tot gevolg dat de Hogeweg in de gemeente Buren geen directe aansluiting meer heeft op de N233 richting Rhenen en het verkeer via Kesteren moet rijden. Vrachtverkeer vanaf de Marsdijk moet dan door de kern Kesteren. De provincies Utrecht en Gelderland gaan budget beschikbaar stellen om de doorstroming op de Rijnbrug te Rhenen te bevorderen. 2. Maatregelen om doorstroming verkeer A15 te bevorderen. In het programma Bereikbaar Rivierenland is dit een ontwikkelpunt. In de Regio Rivierenland Midden (Rijskwaterstraat gemeenten Tiel, Geldermalsen, Culemborg, Neerijnen, Buren) is een visie over de wegenstructuur ontwikkeld. De programmaraad Bereikbaarheid heeft kennis genomen van die visie waarin trekkers zijn benoemd om die visie te ontwikkelen. Mogelijke aanpassingen aan de lokale/regionale wegenstructuur om de doorstroming op de A15 te bevorderen worden voorgelegd aan Provincie Gelderland en Rijkswaterstraat die ook mee hebben gewerkt aan de tot standkoming van die visie. 3.4. Uitvoeringsprogramma 2012-2015 De looptijd (2005-2010) van het uitvoeringsprogramma is verstreken en moet worden verlengd en geactualiseerd. Het is van belang om voor het GVVP een uitvoeringsprogramma vast te stellen. Door maatregelen/projecten vooraf te benoemen is afstemming met de beheerprogramma’s mogelijk en kan achteraf verantwoording worden afgelegd. Projecten kunnen gecombineerd worden met onderhoudswerkzaamheden. Maar door maatregelen onderling te prioriteren kan bij het toevoegen van extra middelen snel bepaald worden welke projecten/maatregelen het eerst moeten worden uitgevoerd. In het uitvoeringsprogramma worden projecten en activiteiten benoemd die de gemeente de komende jaren moet uitvoeren om de doelstellingen te bereiken. Het uitvoeringsprogramma vloeit voort uit het beleidsdeel en het evaluatiedeel. ‘Werk met werk maken’ is daarbij het uitgangspunt. Het GVVP heeft een relatie met enkele bestaande beleidsstukken en uitvoeringsplannen. Deze stukken worden niet ter discussie gesteld in dit GVVP. Het betreft bijvoorbeeld de volgende plannen: 1. De beheersplannen Groen, Wegen en Riool; het gewenste kwaliteitsniveau van de openbare ruimte heeft consequenties voor bijvoorbeeld de verkeersveiligheid. 2. Bestemmingsplan Buitengebied; ontwikkelingen in het buitengebied worden getoetst aan het GVVP. 3. Structuurvisie 2009: in de structuurvisie worden afwegingen gemaakt voor het toekomstig ruimtelijk beleid op lokaal niveau. Vanzelfsprekend is verkeer- en vervoersbeleid hierin van groot belang.
8