Gemeentelijk dienstverleningsklimaat in de Achterhoek Onderzoek naar het oordeel van het bedrijfsleven over het dienstverleningsklimaat in de Achterhoek
Pagina 1 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Colofon Uitgever: Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Kronenburgsingel 525 Postbus 9292 6800 KZ Arnhem internet: www.kvk.nl Auteur: Drs. E.A.F. Hammink, beleidsmedewerker Voor vragen en/of opmerkingen kunt u contact opnemen met: Drs. P.A. Belo, beleidsadviseur T (026) 353 89 70 F (026) 353 89 53 Email:
[email protected]
Arnhem, oktober 2009
2009 Kamer van Koophandel voor Centraal Gelderland Het gebruik van cijfers en/of tekst als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Vermenigvuldigen en/of openbaarmaking in welke vorm ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. De Kamer van Koophandel Centraal Gelderland aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten of andere onvolkomenheden in deze publicatie.
Pagina 2 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Samenvatting In dit rapport staan de resultaten beschreven die voortkomen uit de enquête die afgenomen is onder ondernemers uit de Regio Achterhoek. Doel van dit onderzoek is het in beeld brengen van het ondernemingsklimaat en het verbeteren en optimaliseren van het ondernemingsklimaat. Aangezien dit onderzoek één keer per drie jaar wordt uitgevoerd, kunnen tevens ontwikkelingen in de tijd inzichtelijk worden gemaakt. Vanwege de gemeentelijke herindeling van 2005 wordt in dit rapport 2009 alleen vergeleken met 2006. Op deze manier zijn de scores van acht gemeenten op de verschillende indicatoren duidelijk vergelijkbaar. Er zijn ongeveer 3.500 enquêtes uitgezet waarvan er 1.226 ingevuld retour gekomen zijn. Dit komt overeen met een respons van 32,6%. Afgezet tegen de voorgaande metingen is dit responspercentage hoog te noemen. Een groot gedeelte van de respondenten is afkomstig uit de sectoren bouwnijverheid, zakelijke dienstverlening en de detailhandel. Deze bedrijven behoren voornamelijk tot de categorieën eenmansbedrijven en bedrijven met 2 tot 9 werknemers. Het ondernemingsklimaat bestaat uit meerdere factoren, zoals gemeentelijke dienstverlening, regelgeving, woonomgeving etc. Aan de ondernemers is hun mening gevraagd met betrekking tot het ondernemingsklimaat als geheel, de gemeentelijke dienstverlening en de verschillende onderdelen daarvan. Een overzicht van de scores van de Achterhoek in het jaar 2009 ten opzichte van het jaar 2006 is hieronder te zien. Een 1 is zeer slecht en een 10 is zeer goed. Een 5,5 is als een voldoende bestempeld. Hieruit blijkt dat slechts vier beoordelingen in 2009 hoger zijn ten opzichte van de meting in 2006. Wel dient hierbij opgemerkt te worden dat twee van de indicatoren die hoger beoordeelt worden algemene graadmeters zijn, namelijk, het ondernemersklimaat als geheel en de dienstverlening in het algemeen.
Pagina 3 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Ondernemersklimaat en gemeentelijke dienstverlening Achterhoek 2009 t.o.v. 2006 Ondernemingsklimaat als geheel Aandacht voor verbeteren ondernemingsklimaat Dienstverlening in het algemeen Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Vindbaarheid van het juiste loket Openingstijden van het gemeentehuis Telefonische bereikbaarheid Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Dienstverlening bedrijfscontactfunctionaris Lokale lasten
1
2
3
4 2006
5
6
7
8
9
10
2009
De tijdsduur van het afhandelen van een bouwvergunning is – wanneer extremen buiten beschouwing worden gelaten – gemiddeld 15,2 weken. Dit is in lijn met de uitkomsten in 2006. De waardering over de afhandeling en de tijdsduur daarvan is licht verbeterd, namelijk van een 4,6 in 2006 naar een 4,8 in 2009. Ondernemers besteden gemiddeld 7,5 dagen aan het verkrijgen van een bouwvergunning. Dat is minder lang dan in 2006 toen men hiervoor 8,8 dagen nodig had. Bij het verkrijgen van een bouwvergunning maakt 74,9% van de bedrijven gebruik van externe ondersteuning. De afhandeling van een milieuvergunningaanvraag duurt gemiddeld 20,5 weken. Dit is 2,8 weken korter dan in 2006. De afhandeling in 2009 wordt beoordeeld met een krappe voldoende, namelijk een 5,5. In 2006 werd het beoordeeld met een 4,6. De ondernemers besteden gemiddeld 5,0 dagen werkdagen aan het verkrijgen van een milieuvergunning. Dit is minder dan de 9,0 dagen die eraan besteed werden in 2006. De tijdsinzet wordt beoordeeld met een 5,6. Hierbij maakt 69,4% van de bedrijven gebruik van externe ondersteuning. Een combinatie van een aanvraag van zowel een bouwvergunning als een milieuvergunning komt niet veel voor. In hoofdstuk 6 wordt per gemeente in de Regio Achterhoek nader ingegaan hoe ze scoren op de verschillende vragen die gesteld zijn in de enquête. Deze analyse laat zien dat er veel veranderingen nodig zijn voor de meeste gemeenten in de gemeentelijke dienstverlening om het ondernemingsklimaat in de Achterhoek te verbeteren. Samengevat kan worden dat bijna alle gemeenten achteruit gaan met hun scores op de verschillende onderdelen. De gemeente Aalten laat een sterke verbetering zien ten opzichte van het vorige meetpunt. Echter, voor alle
Pagina 4 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
gemeenten geldt dat er veel winst valt te behalen indien de afhandeling van vergunningen, vragen en klachten sneller, transparanter en correct behandeld en gecommuniceerd worden. De meeste ondernemers vinden dat gemeenten, net als bij de vorige meting, aandacht moeten besteden aan de thema‟s “promotie/acquisitiebeleid gericht op bedrijven en instellingen” en “beleid voor ontwikkeling en herstructurering bedrijfslocaties”. Als laatste is gevraagd of de ondernemers nog specifieke vragen en/of opmerkingen hebben. Veel voorkomende antwoorden zijn dat de gemeente meer moet meedenken/communiceren/samenwerken met de ondernemers, de verloedering die leegstand met zich meebrengt moet tegengaan en dat er meer transparantie moet bestaan ten aanzien van het te voeren beleid en de gemeentelijke organisatie.
Pagina 5 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Inhoudsopgave Samenvatting ..........................................................................................................................................................3 Hoofdstuk 1 Inleiding .............................................................................................................................................8 Hoofdstuk 2 Algemene Analyse ...........................................................................................................................9 2.1 Sectorindeling..........................................................................................................................................9 2.2 Bedrijfsgrootte .........................................................................................................................................9 3.3 Vestigingslokatie ................................................................................................................................... 10 Hoofdstuk 3 Ondernemingsklimaat ................................................................................................................... 11 3.1 Ondernemingsklimaat als geheel .......................................................................................................... 11 3.2 Aandacht voor verbeteren ondernemingsklimaat .................................................................................. 12 Hoofdstuk 4 Kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening .......................................................................... 13 4.1 Algemene dienstverlening ..................................................................................................................... 13 4.2 Interne afstemming bij vergunningaanvraag.......................................................................................... 13 4.3 Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag ............................................................... 14 4.4 Vindbaarheid van het juiste loket ........................................................................................................... 14 4.5 Openingstijden gemeente...................................................................................................................... 15 4.6 Telefonische bereikbaarheid ................................................................................................................. 15 4.7 Nakomen van afspraken........................................................................................................................ 16 4.8 Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening ..................................................................... 16 4.9 Duidelijkheid van gemeentelijke organisatie .......................................................................................... 17 4.10 Duidelijkheid van gemeentelijk beleid .................................................................................................. 17 4.11 Informatie over gemeentelijke beleid en regelgeving .......................................................................... 18 4.12 Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen .................................................................... 18 4.13 Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen .................................................................... 19 4.14 Kennisniveau ambtenaren ................................................................................................................... 19 4.15 Inlevingsvermogen bestuurders .......................................................................................................... 20 4.16 Snelheid beantwoorden van vragen .................................................................................................... 20 4.17 Bekendheid functie bedrijfscontactfunctionaris.................................................................................... 21 4.18 Dienstverlening bedrijfscontactfunctionaris ......................................................................................... 21 Hoofdstuk 5 Vergunningverlening ..................................................................................................................... 22 5.1 Bouwvergunning .................................................................................................................................... 22 5.2 Milieuvergunning ................................................................................................................................... 22 5.3 Combinatie bouw- en milieuvergunning ................................................................................................ 23 5.4 Overig contact gemeente ...................................................................................................................... 23 Hoofdstuk 6 Economische thema’s binnen het gemeentelijk beleid .............................................................. 24 6.1 Lokale lasten ......................................................................................................................................... 24 6.2 Aandachtspunten .................................................................................................................................. 24 6.3 Vestigingsplaatsfactoren ....................................................................................................................... 25 6.4 Vragen/opmerkingen over het gemeentelijk beleid ................................................................................ 25 Hoofdstuk 7 Uitwerking per gemeente .............................................................................................................. 26 7.1 Aalten ................................................................................................................................................... 27 7.2 Berkelland ............................................................................................................................................. 29 7.3 Bronckhorst ........................................................................................................................................... 31 7.4 Doetinchem ........................................................................................................................................... 33 7.5 Montferland ........................................................................................................................................... 35 7.6 Oost Gelre ............................................................................................................................................. 37 7.7 Oude IJsselstreek .................................................................................................................................. 39 7.8 Winterswijk ............................................................................................................................................ 41
Pagina 6 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 8 Conclusies en aanbevelingen ....................................................................................................... 43 Bijlage I Enquêteformulier .................................................................................................................................. 45 Bijlage II Steekproefmethodiek .......................................................................................................................... 51
Pagina 7 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 1 Inleiding Elke drie jaar wordt in de Regio Achterhoek onderzoek gedaan naar het gemeentelijk ondernemingsklimaat in de Achterhoek. In 2009 is dit onderzoek herhaalt. Het doel van deze herhaalde onderzoeken is het verbeteren en optimaliseren van het ondernemingsklimaat en het inzichtelijk maken van deze ontwikkelingen. In 2000 heeft er reeds een nulmeting plaatsgevonden en in 2003 is het onderzoek ook gedaan. Toentertijd is dit gebeurd op basis van de toenmalige gemeenten. In 2005 heeft een gemeentelijke herindeling plaatsgevonden. Daarom is gekozen om in deze uitgave 2009 te vergelijken met 2006. Methodiek De methode die gebruikt is bij de uitvoering van dit onderzoek is dezelfde als bij de voorgaande onderzoeken. De dataverzameling is gebeurd aan de hand van een schriftelijke enquête (zie bijlage I). Voor het versturen van deze enquête is gebruik gemaakt van het adressen uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland. Hieruit zijn de bedrijven geselecteerd die economisch actief zijn (geen lege BV‟s etc.). De uiteindelijke keuze van de adressen is bepaald aan de hand van een aselecte steekproef. In totaal zijn er 3.761 enquêtes verstuurd waarvan er, na een herinneringsmailing, 1.226 bruikbare anonieme enquêtes zijn geretourneerd. De totale respons bedraagt 32,6%. Statistisch gezien is de respons ruim voldoende om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over het ondernemersklimaat in de Achterhoek. Aangezien de respons over de gemeenten goed is verdeeld, is de representativiteit van de resultaten bij alle gemeenten goed. In bijlage II is een overzicht weergegeven van de respons en betrouwbaarheid per gemeente en de Achterhoek als geheel. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt een algemeen beeld gegeven van de respondenten. Hierin komen de onderwerpen sectorindeling, bedrijfsgrootte en vestigingslocatie aan bod. Vervolgens zal in hoofdstuk 3 de waardering van de ondernemers over het gemeentelijk ondernemingsklimaat in het geheel worden besproken. De verschillende factoren die betrekking hebben op de gemeentelijke dienstverlening zullen in hoofdstuk 4 aan de orde komen. In hoofdstuk 5 komt de vergunningverlening aan bod en in hoofdstuk 6 worden enkele economische thema‟s van het gemeentelijk beleid besproken. Alvorens tot een conclusie te komen in hoofdstuk 8, zijn in hoofdstuk 7 de resultaten per gemeenten uitgewerkt, met daarin de aandachtspunten voor de betreffende gemeente. Ten slotte is in de bijlage de enquête opgenomen (bijlage I) evenals de kwantitatieve verdeling van de respons (bijlage II).
Pagina 8 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 2 Algemene Analyse 2.1 Sectorindeling Hieronder wordt een overzicht gegeven van de verdeling van de bedrijven die aan het onderzoek hebben meegewerkt over de verschillende sectoren. In vergelijking de respons van het onderzoek van 2006, is de respons vanuit de zakelijke dienstverlening groter. De respons van de geënquêteerde ondernemers laat een overeenkomstig beeld zien naar sectorsamenstelling zoals die in de Achterhoek geldt.
Sector samenstelling respons onderzoek Achterhoek 3,2%
5,7%
Industrie
9,9%
Bouw nijverheid
4,8%
Groothandel 2,7%
Horeca 20,6%
Financiële diensten Detailhandel Zakelijke diensten
20,4%
Vervoer + communicatie Overig 6,0%
Landbouw
5,8% 16,8%
Gezondheidszorg
4,3%
2.2 Bedrijfsgrootte Uit de samenstelling van de respondenten blijkt dat het kleinbedrijf sterk vertegenwoordigd is. Ruim de helft van het aantal respondenten bestaat uit 1 werkzame persoon. Een derde heeft een bedrijfsgrootte van twee tot negen werkzame personen. De overige respons vertegenwoordigt meer dan tien werkzame personen.
Respons naar bedrijfsgrootte 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1 fte
Pagina 9 van 51
2-9 fte
10-49 fte
>50 fte
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
2.3 Vestigingslokatie De bedrijven die deel hebben genomen aan dit onderzoek zijn verdeeld over een aantal typen vestigingslokaties, te weten centrumlokatie, woonwijk, bedrijventerrein, buitengebied of elders. Binnen de categorie elders is de vraag vaak zo ingevuld (bijvoorbeeld: thuis) dat het antwoord op meerdere manieren interpreteerbaar is. Ten opzichte van de vorige meting is de respons vanuit de bedrijven die in het centrum gevestigd zijn gedaald en die in een woonwijk gevestigd zijn juist gestegen.
Respons naar vestigingsplaats 40% 30% 20% 10% 0% centrumlokatie
woonwijk
bedrijventerrein
buitengebied
elders
De respons per gemeente laat een vrij evenredig beeld zien. Van de totale respons is 15% afkomstig uit de gemeente Aalten (183 respondenten). De gemeente Oude IJsselstreek is goed voor 133 respondenten. Dat komt neer op 11% van de totale respons.
Respons per gemeente 12%
15% Aalten Berkelland
11%
Bronckhorst 12%
Doetinchem Montferland Oost Gelre
14%
Oude IJsselstreek 12%
12%
Winterswijk
12%
N=1226
Pagina 10 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 3 Ondernemingsklimaat “Het ondernemingsklimaat is het geheel van factoren dat invloed uitoefent op de bereidheid van ondernemingen om 1 te investeren.” Enkele van deze factoren zijn: gemeentelijke dienstverlening, regelgeving, woonomgeving, economisch beleid, verkeersstromen, lokale lasten etc. In dit hoofdstuk zal kort ingegaan worden op de mening van de ondernemers over het ondernemingsklimaat als geheel. Hierbij staan centraal: De waardering van de ondernemers over het ondernemingsklimaat in zijn totaliteit; Het oordeel van de ondernemers over de mate waarin de gemeente aandacht heeft voor het verbeteren van het ondernemingsklimaat. Vervolgens wordt in hoofdstuk 4 de waardering van de ondernemers weergegeven over enkele individuele factoren die invloed hebben op het ondernemingsklimaat als geheel en die gerelateerd zijn aan de dienstverlening van de gemeente. Aan de ondernemers is gevraagd om hun waardering uit te drukken in een cijfer tussen 1 en 10. De cijfers zijn als volgt te interpreteren: < 4,5 ruim onvoldoende 4,5 tot 5,5 onvoldoende 5,5 tot 6,5 voldoende 6,5 tot 7,5 ruim voldoende 7,5 tot 8,5 goed > 8,5 uitstekend De cijfers worden vergeleken met de scores die de gemeenten behaalden in het onderzoek van 2006. Verder wordt bij elke indicator de gemiddelde score van de acht gemeenten voor 2006 en 2009 weergegeven. 3.1 Ondernemingsklimaat als geheel Indien gekeken wordt naar de acht gemeenten in 2009 (zie onderstaande figuur), dan scoren de helft van de gemeenten boven het gemiddelde (6,1). Ten opzichte van de vorige meting kent de gemeente Aalten de grootste stijging in de waardering voor het ondernemersklimaat en Winterswijk de grootste daling. De gemeenten Bronckhorst en Aalten komen als beste uit de bus.
Waardering ondernemersklimaat per gemeente 2009 t.o.v. 2006
1
Ac ht er ho ek
te rs w ijk
ud e
W in
tre ek se ls Ijs
os t O 2009
O
2006
G el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
8 7 6 5 4 3
www.vandale.nl
Pagina 11 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
3.2 Aandacht voor verbeteren ondernemingsklimaat De ondernemers is gevraagd of zij vinden dat de gemeente veel aandacht besteed aan het verbeteren van het ondernemersklimaat. Bij een goed ondernemingsklimaat is de aandacht voor verbetering weliswaar minder belangrijk, gezien de uitkomsten echter is er bij elke gemeente nog reden te bezien waar er verbeteringen mogelijk zijn. Veel gemeenten besteden volgens de ondernemers onvoldoende aandacht aan het verbeteren van het ondernemingsklimaat. In 2009 is de gemiddelde score ten opzichte van 2006 gezakt van een 5,1 naar een 4,9. Zeven van de acht gemeenten noteren in 2009 een slechter cijfer dan in 2006. De enige gemeente die flink in score vooruit is gegaan, namelijk van een 4,1 naar een 5,6, is de gemeente Aalten. Hiermee gaan ze van slechts scorende gemeente naar de gemeente die de hoogste waardering krijgt. Hierbij dient opgemerkt te worden dat een 5,6 nog steeds aandacht behoeft.
Mate waarin aandacht besteed wordt aan het verbeteren van het ondernemersklimaat 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
Pagina 12 van 51
te rs w ijk
Ac ht er ho ek
Ijs ud e
W in
tre ek se ls
G os t O 2009
O
2006
el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 4 Kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening Het oordeel over het ondernemingsklimaat wordt mede bepaald door de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening. Het is dus belangrijk dat de ondernemers tevreden zijn over deze dienstverlening. Allereerst wordt de waardering van de ondernemers over de dienstverlening in het algemeen besproken. Vervolgens komen de verschillende onderdelen van de gemeentelijke dienstverlening aan bod zoals bereikbaarheid, duidelijkheid, mate van nakomen van afspraken etc. 4.1 Algemene dienstverlening Allereerst wordt gekeken naar de scores van de acht gemeenten op het vlak van de algemene dienstverlening. Algemeen gezien is er sprake van een toename in de waardering hiervan (van een 5,7 naar een 5,9). Vijf van de acht gemeenten laten een stijging noteren waarbij de gemeente Aalten de duidelijkste positieve uitschieter is. Vier van de acht gemeenten scoren lager dan een zes.
Dienstverlening in het algemeen 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Ac ht er ho ek
i jk W in te rs w
ud e
Ij s se ls tre ek
el re os tG
2009
O
2006
O
M on t fe rl a nd
oe ti n ch em D
Br on ck ho rs t
Be rk
Aa l te n
el la nd
3
4.2 Interne afstemming bij vergunningaanvraag In de onderstaande grafiek zijn de scores van de gemeenten weergegeven zoals ze scoren op de interne afstemming als er een vergunningaanvraag volgt. Zeven van de acht gemeenten laten een achteruitgang zien. Vier gemeenten (Berkelland, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek) scoren op dit onderdeel zelfs een ruime onvoldoende. De gemeente Aalten laat als enige gemeente een vooruitgang zien en heeft zelfs de hoogste score. Echter met een oordeel van 5,0 is dit nog steeds onvoldoende.
Interne afstemming bij vergunningaanvraag 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
Pagina 13 van 51
te rs w ijk
Ac ht er ho ek
Ijs ud e
W in
tre ek se ls
G os t O 2009
O
2006
el re
nd on tfe rla M
Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
Aa lte
n
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.3 Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Bij het verlenen van een vergunning komt de ondernemer direct in contact met de gemeente. Hierdoor heeft dit onderdeel veel invloed op de indruk die de ondernemer van een gemeente heeft. In 2006 scoren de gemeenten gemiddeld onvoldoende: 5,4. In 2009 zakt dit beeld naar beneden en geven de respondenten gemiddeld een 4,5. Zeven van de acht gemeenten worden op dit onderdeel minder goed beoordeeld. Positieve uitzondering is wederom de gemeente Aalten die een 5,2 scoort.
Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek se ls Ijs
O ud e
2006
G el re
nd
O os t
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
2009
4.4 Vindbaarheid van het juiste loket De Achterhoek scoort met een gemiddelde van 6,2 een tiende lager dan in 2006. De verschillende gemeenten laten dan ook een wisselend beeld zien. De ene helft van de gemeenten laat een vooruitgang zien terwijl de andere helft een achteruitgang noteert. De fluctuaties zijn echter klein. De gemeente Aalten laat de grootste vooruitgang zien, Doetinchem daarentegen de grootste achteruitgang.
Vindbaarheid van het juiste loket 2009 t.o.v. 2006
Pagina 14 van 51
W in te rs w ijk Ac ht er ho ek
ud e O
2009
se ls tre ek Ijs
os t
G el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
Aa lte n
8 7 6 5 4 3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.5 Openingstijden gemeente De gemiddelde score in 2009 is nagenoeg gelijk aan die van 2006. Met een gemiddelde van 5,9 scoren de gemeenten een voldoende op deze indicator. De gemeenten Bronckhorst (6,2) en Winterswijk (6,4) zitten zelfs boven de 6,0. De gemeente Aalten laat de grootste winst op dit onderdeel noteren, bij de vorige meting scoorden ze nog een onvoldoende op dit vlak. De gemeente Oude IJsselstreek levert wat score betreft de meeste waardering in.
Openingstijden gemeente 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
te rs w ijk
Ac ht er ho ek
Ijs
W in
tre ek se ls
G os t O
O ud e
2006
el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
2009
4.6 Telefonische bereikbaarheid De score met betrekking tot de telefonische bereikbaarheid van de verschillende gemeenten is de afgelopen drie jaar gelijk gebleven met een 5,7. In vijf van de acht gemeenten is er echter sprake van een teruggang van de score op dit onderdeel.
Telefonische bereikbaarheid juiste personen 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Pagina 15 van 51
ud e O
2009
W in te rs w ijk Ac ht er ho ek
Ijs
os t
se ls
G
tre ek
el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.7 Nakomen van afspraken Het gemiddelde oordeel over de mate waarin de gemeente haar afspraken nakomt, is in de Achterhoekse gemeenten in 2009 gedaald naar een onvoldoende (5,4). Deze score bedroeg in 2006 gemiddeld nog 5,8 en was daarmee dus nog net voldoende. Zes van de acht gemeenten in de Achterhoek laten op dit onderdeel een achteruitgang zien. De twee gemeenten die progressie noteren zijn de gemeente Montferland en Aalten.
Mate waarin afspraken worden nagekomen 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek se ls Ijs
os t O
O ud e
2006
G el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
2009
4.8 Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Het oordeel over de mogelijkheid om klachten te uiten naar de gemeenten in de regio Achterhoek is ten opzichte van 2006 gedaald met 0,3 punten. Zeven gemeenten vallen terug met het oordeel dat de respondenten gaven. Met name in de gemeente Oude IJsselstreek is een sterke achteruitgang op dit punt zichtbaar. Zes van de acht gemeenten scoren een onvoldoende. Twee gemeenten halen een krappe voldoende.
Mogelijkheid om klachten te uiten over dienstverlening 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Pagina 16 van 51
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek
ud e O
2009
se ls Ijs
os t
G el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.9 Duidelijkheid van gemeentelijke organisatie De daling van de scores van voornamelijk de gemeenten Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Oost Gelre en Oude IJsselstreek heeft geleid tot een lager gemiddelde van de Achterhoek (van 5,4 in 2006 naar 5,2 in 2009). Vooral de achteruitgang van de gemeente Oude IJsselstreek is opvallend. In 2006 hadden ze op dit onderdeel nog de hoogste waardering (5,9). Nu geven 90 respondenten aan dat de score nog slechts 4,9 is. De gemeente Aalten gaat van een 4,7 naar een 5,5. Vijf gemeenten halen een onvoldoende terwijl er drie een krappe voldoende halen.
Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie 2009 t.o.v. 2006
Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie 2006
6
Aa l te n
5 4
el la nd Be rk
Aa l te n
3
Be Br rk on el ck la ho nd rs Br t on D oe ck ho ti n rs ch t em Do M et on in t fe ch em rl a nd M on O tfe os rla tG nd el O re ud O e os Ij s tG se ls el tre Oud re ek e Ij ss W el in st te re rs ek w i jk W Ac in te ht rs er w ho ijk ek
7 6 5 4 3
7
2006
2009
4.10 Duidelijkheid van gemeentelijk beleid De waardering van de bedrijven over de duidelijkheid van het gemeentelijk beleid is over het algemeen laag. Zo laten zes van acht gemeenten op dit onderdeel een achteruitgang zien en scoren ze een onvoldoende. Alleen de gemeente Winterswijk (5,8) en de gemeente Aalten (5,7) noteren een kleine voldoende.
Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
Pagina 17 van 51
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek
ud e O
2009
se ls Ijs
os t
G el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.11 Informatie over gemeentelijke beleid en regelgeving Met een gemiddelde van 5,2 scoort de Achterhoek op dit onderdeel wederom lager dan de metingen in 2006. Vijf van de acht gemeenten hebben een onvoldoende behaald, slechts drie scoren een magere voldoende. Alleen de gemeenten Winterswijk en Aalten kennen een verbetering in het verstrekken van informatie over beleid en regelgeving door de gemeente.
Informatie over het gemeentelijk beleid en regelgeving 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
ud e
Ijs se ls tre ek W in te rs w ijk Ac ht er ho ek
el re G os t
2009
O
2006
O
on tfe rla nd M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
4.12 Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen De mogelijkheid om met ambtenaren in contact te komen wordt in de Achterhoekse gemeenten met een 5,5 lager gewaardeerd dan in 2006 toen het gemiddelde nog 5,9 was. Zeven van de acht gemeenten zorgen voor deze daling. Deze daling komt voornamelijk sterk tot uitdrukking in de gemeenten Oude IJsselstreek, Doetinchem en Berkelland.
Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Br on ck ho rs t D oe ti n ch em M on t fe rl a nd O os tG el O re ud e Ij s se ls tre ek W in te rs w i jk Ac ht er ho ek
el la nd Be rk
Aa l te n
3
2006
Pagina 18 van 51
2009
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.13 Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Het gemiddelde van de Achterhoek is de afgelopen drie jaar gedaald ten opzichte van de voorgaande meting in 2006. Deze ontwikkeling is terug te zien bij zeven van de acht verschillende gemeenten. In 2006 had de gemeente Winterswijk nog de hoogste score wat betreft de mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen. In 2009 is deze plek overgenomen door de gemeente Aalten. De gemeente Berkelland heeft als enige gemeente een ruime onvoldoende op deze indicator.
Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek se ls Ijs
os t O
O ud e
2006
G el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
2009
4.14 Kennisniveau ambtenaren Het kennisniveau van de ambtenaren kent een lagere score ten opzichte van de meting drie jaar geleden. Deze gaat namelijk van een 5,7 naar een 5,1. Bij zeven van de acht gemeenten is het kennisniveau van de ambtenaren daadwerkelijk lager beoordeeld dan in 2006. Positieve uitzondering is wederom de gemeente Aalten die van een 5,1 naar een 5,8 gaat. Bij de helft van de gemeenten beoordelen de ondernemers het kennisniveau van de ambtenaren onder de vijf.
Kennisniveau ambtenaren 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Pagina 19 van 51
Ac ht er ho ek
te rs w ijk
ud e O
2009
W in
Ijs
os t
se ls
G
tre ek
el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.15 Inlevingsvermogen bestuurders Het inlevingsvermogen van bestuurders wordt bij zeven van de acht gemeenten lager beoordeeld dan in 2006. De helft van de gemeenten scoren een ruime onvoldoende (lager dan een 4,5). Vooral de scores van de gemeenten Oude IJsselstreek, Berkelland, Doetinchem en Montferland laten een grote daling zien. Het gemiddelde van de Achterhoek (4,7) is hierdoor met 0,4 punten gedaald. Voor veel gemeenten blijft het inlevingsvermogen van bestuurders een aandachtspunt. De gemeente Aalten heeft ook op dit onderdeel een verbeterslag gemaakt.
Inlevingsvermogen bestuurders 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
te rs w ijk
Ac ht er ho ek
Ijs
W in
tre ek se ls
G os t O
O ud e
2006
el re
nd on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
2009
4.16 Snelheid beantwoorden van vragen De gemiddelde score die de ondernemers in de Achterhoek toekennen aan de snelheid waarmee vragen beantwoord worden, is gedaald naar een 4,8 ten opzicht van een score van 5,1 in 2006. Zes van de acht gemeenten krijgen van de respondenten een lagere waardering voor de snelheid waarmee vragen beantwoord worden. Deze daling komt vooral voor rekening van de gemeenten Oude IJsselstreek, Berkelland en Doetinchem. In de gemeenten Aalten en Oost Gelre stijgt de waardering.
Snelheid waarmee vragen worden beantwoord 2009 t.o.v. 2006 6 5 4
Pagina 20 van 51
Ac ht er ho ek
te rs w ijk W in
tre ek
ud e O
2009
se ls Ijs
os t
G el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
4.17 Bekendheid functie bedrijfscontactfunctionaris 23% van de ondernemers in de Achterhoek kent de functie bedrijfscontactfunctionaris. 72% van de ondernemers geeft aan deze functie niet te kennen. In de gemeente Montferland is de bekendheid van de bedrijfscontactfunctionaris met 29% het grootst. In de gemeente Doetinchem is deze het kleinst met 16%. Voor alle gemeenten geldt dat een grotere bekendheid wenselijk is.
Bekendheid bedrijfscontactfunctionaris 2009
W in te rs w ijk
ud e
weet niet
IJ ss el st re ek
el re G os t O
on tfe rla nd
nee
O
ja
M
Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
Aa lte
n
100% 80% 60% 40% 20% 0%
4.18 Dienstverlening bedrijfscontactfunctionaris Ten opzichte van 2006 wordt de dienstverlening van de bedrijfscontactfunctionaris 0,2 punten lager beoordeeld. In de helft van de gemeenten wordt de dienstverlening door de respondenten lager gewaardeerd. De gemeente Oude IJsselstreek is de enige gemeente die een onvoldoende (van een 6,6 naar een 5,3) krijgt. De dienstverlening stijgt in vier gemeenten.
Dienstverlening bedrijfscontactfunctionaris 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Pagina 21 van 51
Ac ht er ho ek
te rs w ij k W in
el re IJ ss el st re ek
O
2009
ud e
os t
G
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 5 Vergunningverlening Een snelle en goede afhandeling van een vergunning aanvraag heeft een positieve invloed op het ondernemingsklimaat. Vandaar dat in dit hoofdstuk weergegeven wordt hoe de ondernemers de afhandeling van aanvragen door gemeenten ervaren. Hier volgt een overzicht in algemene zin. Gemeente specifieke informatie staat vermeld in hoofdstuk 7. Drie type aanvragen zullen hier besproken worden, namelijk: Bouwvergunning Milieuvergunning Combinatie van bouw- en milieuvergunning. 5.1 Bouwvergunning Na aanvraag dient een „standaard‟ bouwvergunning dient door de gemeente in 12 weken te worden afgehandeld. Bij een kleine aanvraag (bijvoorbeeld voor een dakkapel) wordt een termijn aangehouden van 6 weken. Wanneer daarentegen de aanvraag gecompliceerd is, kan het college van B&W besluiten de reactietermijn met 6 weken te verlengen (tot 18 weken). Wanneer een „standaard‟ aanvraag compleet is ingediend en niet in strijd is met het bestemmingsplan, wordt de bouwvergunning vanuit rechtswege verleend. Aan de ondernemers is gevraagd of zij na 1 januari 2007 één of meerdere aanvragen voor een bouwvergunning bij de gemeente hebben ingediend. Hierop heeft 15,1% bevestigend geantwoord, waar dit aandeel in 2006 14,0% bedroeg. Van degenen die een vergunning hebben aangevraagd kon tweederde (68%) aangeven hoe lang de aanvraag heeft geduurd. Bij het buiten beschouwing laten van een 11-tal extreme gevallen (langer dan een jaar) duurt het afhandelen van een aanvraag gemiddeld 15,2 weken. Wanneer de extremen worden meegenomen is de aanvraag langer 8,6 weken langer dan in 2006. Uitgaande dat er enkel standaardaanvragen zijn gedaan, is 57% van de aanvragen op tijd afgehandeld. De waardering voor de snelheid van afhandeling wordt, ondanks een geringe stijging, als onvoldoende beoordeeld. Uit de antwoorden is verder gebleken dat 74,9% van de ondernemers gebruik maken van een externe deskundige bij het aanvragen van een vergunning. De ondernemers zijn (wellicht hierdoor) in 2009 1,3 dagen minder kwijt aan het aanvragen van een bouwvergunning. Gemiddeld is een ondernemer hieraan nu 7,5 dagen kwijt, waar dit in 2006 nog 8,8 dagen vergde. 5.2 Milieuvergunning Bij de aanvraag van een milieuvergunning wordt een afhandelingtermijn gehanteerd van maximaal een half jaar. Het aantal aanvragen voor milieuvergunningen na 1 januari 2007 is veel lager dan het aantal aanvragen voor bouwvergunningen. 7,2% van de ondernemers in de Achterhoek vroeg een milieuvergunning aan na 1 januari 2007. In de meting van 2006 diende 7,8% een milieuaanvraag in. Het afhandelen van deze aanvragen duurde gemiddeld 20,5 weken, wat 2,8 weken korter is dan de gemiddelde afhandeltijd in 2006. Het gemiddelde rapportcijfer voor deze aanvraagtijd steeg van een 4,6 in 2006 naar een 5,5 in 2009. De tijdsinzet van de bedrijven voor het verkrijgen van een milieuvergunning bedraagt gemiddeld 5,0 dagen; dit is een afname van 4,0 dagen ten opzichte van 2006. De respondenten beoordelen deze tijdsinzet met een 5,6, wat 1,0 punt hoger is dan in 2006. Van diegenen die een milieuvergunning hebben aangevraagd heeft 69,4% gebruik gemaakt van de ondersteuning door externe deskundigen. Dit is 2,4% meer dan in 2006. Opvallend is dat het aanvragen van een milieuvergunning in tijdsduur afneemt terwijl die voor de bouwvergunningen toeneemt.
Pagina 22 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
5.3 Combinatie bouw- en milieuvergunning Soms is het vereist om naast een bouwvergunning ook een milieuvergunning te hebben. De bouwvergunning wordt dan pas verleend als de milieuvergunning van kracht is. Uit de antwoorden is echter gebleken dat deze combinatie van vergunningaanvragen niet vaak voorkomt. Voor de gehele Achterhoek gaat het om 27 respondenten. De cijfers over tijdsinzet en tijdsduur dienen dus met enige terughoudendheid worden bekeken. De gemiddelde afhandelingtijd voor een bouw- milieuvergunning bedraagt 22,3 weken. Dit is 9,9 weken korter dan in 2006 het geval was. De afstemming tussen bouw en milieuvergunningen wordt door de ondernemers met een 4,0 als onvoldoende beoordeeld. Dit is 0,6 punten lager dan in 2006. 5.4 Overig contact gemeente 34% van de respondenten heeft op een andere wijze contact gehad met de gemeente. De onderstaande grafiek geeft inzicht op welke antwoordcategorieën de meeste respons is gekomen. 23% van de ondervraagden had contact met de gemeente vanwege een ruimtelijke ordeningskwestie. Ook voor een vergunningskwestie werd vaak met de gemeente van gedachten gewisseld. De gegeven antwoorden zijn erg divers en vallen daarom onder de categorie overig. Diverse redenen vallen hieronder zoals het aanvragen van informatie, vragen over belastingen, het aankaarten van diverse problemen etc.
Reden contact gemeente 40% 30% 20% 10%
Pagina 23 van 51
ve rig O
li c ht /g el u st ve rla O
,H C on tro le
id
an dh av in g
k at ie em Pa rk ee rp ro bl
kw es tie R O
Ve rg un ni
ng
sk w es tie
0%
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 6 Economische thema’s binnen het gemeentelijk beleid Het ondernemingsklimaat wordt naast gemeentelijke dienstverlening en regelgeving ook bepaald door het gemeentelijk beleid. Hieronder worden twee beleidsthema‟s besproken die veel invloed hebben op het ondernemingsklimaat, te weten lokale lasten en aandachtspunten vanuit de gemeente. 6.1 Lokale lasten Aan de bedrijven is gevraagd of zij de omvang van de lokale lasten in verhouding vinden staan met de geleverde diensten van de gemeente. Een lage score staat voor onredelijke lasten en een hoge score geeft aan dat de lasten als redelijk worden ervaren. Uit de gegevens die de respondenten verstrekt hebben kan geconcludeerd worden dat de perceptie die de lastendruk met zich meebrengt per gemeente als redelijk wordt beschouwd. In de voorgaande meting was het rapportcijfer een 5,4. In 2009 is dit cijfer een 5,6. In zeven van de acht gemeenten liggen de scores net op een voldoende (van een 5,6 tot een 5,9). Alleen de gemeente Berkelland scoort met een 4,8 een onvoldoende. Bij het interpreteren van de gegevens moet niet worden vergeten dat het voor ondernemers moeilijk is om de verhouding tussen de hoogte van de lasten en de geleverde tegenprestatie te bepalen. Verder is het mogelijk dat ondernemers weinig zicht hebben op de precieze hoogte van de lokale lasten.
Lokale lasten afgezet tegen de diensten van de gemeente 2009 t.o.v. 2006 7 6 5 4
Ac ht er ho ek
te rs w ijk
ud e O
2009
W in
Ijs
os t
se ls
G
tre ek
el re
nd 2006
O
on tfe rla M
Aa lte
n Be rk el la nd Br on ck ho rs t D oe tin ch em
3
6.2 Aandachtspunten Aan de ondernemers is gevraagd aan welke thema‟s de gemeente aandacht zou moeten besteden. Hierbij konden zij kiezen uit: Promotie/acquisitiebeleid gericht op bedrijven en instellingen Beleid voor ontwikkeling en herstructurering bedrijfslocaties Toeristisch beleid Arbeidsmarktbeleid Samenwerking met andere gemeenten Sluitingstijd horeca Koopzondagen detailhandel Plattelandsontwikkeling Overig, te weten … Bij de meeste ondernemers gaat de voorkeur uit naar ‘promotie/acquisitiebeleid gericht op bedrijven en instellingen’ (34,7%) en ‘beleid voor ontwikkeling en herstructurering bedrijfslocaties’ (29,0%). Een thema dat volgens de ondernemers geen prioriteit heeft, is de ‘sluitingstijden horeca’ (6,5%). Dit laatst is verklaarbaar omdat dit aspect op een klein deel van de respondenten van toepassing is.
Pagina 24 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
6.3 Vestigingsplaatsfactoren De respondenten is gevraagd welke vestigingsfactoren ze van belang vinden. Ruim de helft van de ondernemers heeft op deze vraag gereageerd. Veel voorkomende antwoorden zijn antwoorden die met de infrastructuur te maken hebben, zoals bereikbaarheid, parkeermogelijkheden, zichtbaarheid en de bewegwijzering. 6.4 Vragen/opmerkingen over het gemeentelijk beleid In de laatste vraag van de enquête is gevraagd of de ondernemers nog specifieke vragen of opmerkingen hebben over het beleid dat de gemeente voert voor bedrijven. 77,7% van de ondervraagden heeft bij deze vraag een of meerdere vragen of opmerkingen ingevuld. De reacties verschilden niet veel met die van 2006. Opmerkingen met de strekking dat de gemeente niet mee denkt/-leeft met ondernemers komen veel voor. Andere veel voorkomende antwoorden zijn: Mensen wensen meer transparantie; Gemeente heeft een slecht beleid/geen visie; Bedrijven hebben weinig contact met de gemeente; Indien er contact is, is communicatie een aandachtspunt; De gemeente is log en traag. De respondenten geven regelmatig aan dat er überhaupt geen contact is met de gemeente. Dit is vaak ook niet nodig. Enkele ondernemers geven aan dat men tevreden is. Veel antwoorden hebben betrekking op de gemeente waarin het bedrijf gevestigd is. Daarom zullen de opmerkingen in het volgende hoofdstuk per gemeente nader worden besproken. Indien gewenst kan de input van de respondenten op deze vraag geraadpleegd worden.
Pagina 25 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 7 Uitwerking per gemeente In dit hoofdstuk worden de waarderingen van de ondernemers per gemeente besproken. Daarbij worden de uitkomsten benadrukt die afwijken van het gemiddelde (zie voorgaande hoofdstukken). Per gemeente worden aandachtspunten aangegeven. De vetgedrukte aandachtspunten zijn de onderdelen waarop de gemeente een onvoldoende heeft behaald. Bij de verder genoemde aandachtspunten ligt de score tussen een 5,5 en een 6,0. De niet genoemde punten behaalden een score van boven de 6,0, wat betekent dat het verbeteren van deze punten geen prioriteit heeft, maar ze wel degelijk voor verbetering vatbaar zijn. De vragen die betrekking hebben op de afhandeling van een bouw- en/of een milieuvergunning hebben over het algemeen per gemeente een lage respons. Deze resultaten dienen dan ook met enige terughoudendheid te worden bekeken. Tevens moet opgemerkt worden dat bij „specifieke vragen/opmerkingen over het beleid van de gemeente‟ ook opmerkingen zijn opgenomen die slechts door één ondernemer zijn gemaakt. Wanneer er in dit hoofdstuk over ´de respondenten´ wordt gesproken, worden hiermee de respondenten van de betreffende gemeente bedoeld, tenzij anders vermeld.
Pagina 26 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.1 Aalten
Algemeen In de gemeente Aalten is het merendeel van de respons (net als 2006) afkomstig uit de bouwnijverheid, detailhandel en de zakelijke dienstverlening. Verder zijn het voornamelijk zelfstandige ondernemers (54,6%) die hebben gereageerd en de ondernemingen met de 2 tot 9 full time medewerkers (28,7%).
Respons Aalten naar sector 2,7% 3,3% 4,4%
Industrie
11,0%
Bouw nijverheid
1,6%
Groothandel Horeca
15,4%
Financiële diensten 28,0%
Detailhandel Zakelijke diensten Vervoer + communicatie Overig
18,7%
3,3%
Landbouw
6,0% Aalten 5,5% Respons naar bedrijfsgrootte
Gezondheidszorg
4,0% 12,6%
1 fte 2-9 fte 10-49 fte
54,6%
>50 fte
28,7%
2
Aandachtspunten dienstverlening: Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Openingstijden van het gemeentehuis Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Kennisniveau ambtenaren Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven 2
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 27 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen
Had de gemeente Aalten bij de vorige meting 14 onvoldoendes op het gebied van de gemeentelijke dienstverlening. In 2009 zijn dit er nog 2. De gemeente Aalten is er de afgelopen jaren in geslaagd een behoorlijke kwaliteitsverbeteringslag te maken. Bouwvergunning Van de respondenten heeft 17,1% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 11,5 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 6,0 (bij de vorige meting was dit nog een diepe onvoldoende (3,5)). De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 4,1 werkdagen en wordt met een 6,1 beoordeeld. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 65,5% gebruik gemaakt van ondersteuning van externe deskundigen. Milieuvergunning 12,2% van de respondenten uit Aalten heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 21,9 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 5,4. De bedrijven zijn gemiddeld 4,1 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 5,4. Van deze bedrijven heeft 54,5% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 16,2 weken in beslag. De ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 5,5. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 29,1% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Aalten Kwestie: Vergunning
30,6%
Ruimtelijke Ordening
24,5%
Parkeerproblematiek
8,2%
Controle, Handhaving
8,2%
Overlast licht/geluid
2,0%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Op het gebied van milieu-eisen ambachtsbedrijven niet gelijk stellen aan industrie; Snelheid maken met rondweg vanuit Varsseveld ten westen van Aalten; Klantvriendelijkheid; Gemeente bestaat vooral uit agrariërs; dat heeft invloed op beleid en regelgeving; Veel leegstand doordat de jeugd Aalten verlaat.
Pagina 28 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.2 Berkelland
Algemeen In de gemeente Berkelland hebben voornamelijk ondernemers uit de zakelijke dienstverlening, de detailhandel en de bouwnijverheid deelgenomen aan het onderzoek. Verder is 54,3% van de respondenten een eenmansbedrijf en 32,9% is een ondernemer met 2 tot 9 werknemers.
Respons Berkelland naar sector
2,1% 12,7%
Industrie
9,2%
Bouw nijverheid Groothandel
3,5%
15,5%
Horeca
3,5%
Financiële diensten Detailhandel 5,6%
Zakelijke diensten
3,5%
Vervoer + communicatie
23,9%
Overig
2,1%
Landbouw 18,3%
Gezondheidszorg
Respons Berkelland naar bedrijfsgrootte
9,3%
3,6%
1 fte 2-9 fte 54,3%
10-49 fte
32,9%
>50 fte
3
Aandachtspunten dienstverlening : Dienstverlening in het algemeen Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven
3
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 29 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Telefonische bereikbaarheid Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Vindbaarheid van het juiste loket
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 16,3% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 11,9 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 5,1. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 3,9 werkdagen en wordt met een 5,1 slecht beoordeeld. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 71,4% gebruik gemaakt van de ondersteuning van externe deskundigen. Milieuvergunning 6,1% van de respondenten uit Berkelland heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 21,9 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 6,2. De bedrijven zijn gemiddeld 2,0 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet eveneens met een 6,4. Van deze bedrijven heeft 33,3% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 11,8 weken in beslag. De ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 5,3. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 38,5% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Berkelland Kwestie: Vergunning overig
21,2%
Ruimtelijke Ordening
26,9%
Parkeerproblematiek
5,8%
Controle, Handhaving
5,8%
Overlast licht/geluid
5,8%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Communicatie kan beter; Meedenken met de ondernemers; Grote boerenbedrijven mogen van alles; de kleintjes krijgen weinig voor elkaar; Leegstand, verval, verloedering Nieuwstraat:
Pagina 30 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.3 Bronckhorst
Algemeen Van de respondenten in de gemeente Bronckhorst is een groot aandeel afkomstig uit de zakelijke dienstverlening, de bouwnijverheid en de detailhandel. Verder zijn het vooral de eenmansbedrijven (de helft) en de bedrijven met 2 tot 9 werknemers (33,6%) die hebben gereageerd.
Respons Bronckhorst naar sector
10,5%
2,1%
Industrie
9,8%
Bouw nijverheid
3,5%
Groothandel
2,1%
16,8%
Horeca Financiële diensten Detailhandel Zakelijke diensten
4,9%
22,4%
Vervoer + communicatie Overig
9,1%
Landbouw
3,5%
15,4%
Gezondheidszorg
Respons Bronckhorst naar bedrijfsgrootte
3,0% 13,4%
1 fte 2-9 fte
50,0%
10-49 fte >50 fte
33,6%
4
Aandachtspunten dienstverlening: Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Mate waarin afspraken worden nagekomen Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie 4
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 31 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Telefonische bereikbaarheid Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 14,5% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 13,3 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 5,4. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 4,4 werkdagen en wordt beoordeeld met een 5,5. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 68,4% gebruik gemaakt van ondersteuning van externe deskundigen om een bouwvergunning te krijgen. Milieuvergunning 9,2% van de respondenten uit Bronckhorst heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 16,0 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 5,5. De bedrijven zijn gemiddeld 4,7 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 5,9. Van deze bedrijven heeft 83,3% bij de aanvraag van de vergunning ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 33,3 weken in beslag. De ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 5,0. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 39,0% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Bronckhorst Kwestie: Vergunning overig
20,4%
Ruimtelijke Ordening
20,4%
Parkeerproblematiek
2,0%
Controle, Handhaving
8,2%
Overlast licht/geluid
4,1%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Inspraaktermijnen verkorten; Toerisme en recreatie staan op 1, bedrijven en industrie worden als last gezien; Woningbouwbeleid krijgt te weinig aandacht: ontvolking en achteruitgang dreigt; Gemeente weert middenstand door middel van hoge lasten en hoge huurkosten; Te weinig regionale samenwerking en overleg.
Pagina 32 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.4 Doetinchem
Algemeen In de gemeente Doetinchem zijn de sectoren zakelijke dienstverlening, de bouw en de detailhandel het meest vertegenwoordigd in de respons. Het zijn vooral de eenmansbedrijven (45,7%) en de ondernemers met 2 tot 9 werknemers (35,7%) die hebben deelgenomen aan het onderzoek. Respons Doetinchem naar sector 5,7% 1,4%
Industrie
10,0%
5,0%
Bouw nijverheid
2,1%
Groothandel 15,0%
Horeca Financiële diensten Detailhandel
25,0%
Zakelijke diensten
8,6%
Vervoer + communicatie Overig
5,0% 12,9%
Landbouw
9,3%
Gezondheidszorg
Respons Doetinchem naar bedrijfsgrootte
0,7% 17,9%
1 fte 45,7%
2-9 fte 10-49 fte >50 fte
35,7%
5
Aandachtspunten dienstverlening : Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Telefonische bereikbaarheid Mate waarin afspraken worden nagekomen 5
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 33 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Dienstverlening in het algemeen Vindbaarheid van het juiste loket Openingstijden van het gemeentehuis
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 13,7% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 23,7 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 4,2. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 13,0 werkdagen en wordt beoordeeld met een 4,2. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 85,0% gebruik gemaakt van ondersteuning door externe deskundigen. Milieuvergunning 3,4% van de respondenten uit Doetinchem heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 24,0 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 6,0. De bedrijven zijn gemiddeld 13,5 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 5,0. Van deze bedrijven heeft 80,0% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 20,7 weken in beslag. De ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 6,0. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen ook deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 31,7% Van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Doetinchem Kwestie: Vergunning overig
17,5%
Ruimtelijke Ordening
17,5%
Parkeerproblematiek
15,0%
Controle, Handhaving
5,0%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Meer vrijheid, meer ruimte geven aan bedrijven om te ontwikkelen; Er komen te weinig mensen winkelen in Doetinchem; Er wordt teveel gedacht vanuit procedures, te weinig vanuit initiatieven: Teveel regels, te weinig faciliterend.
Pagina 34 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.5 Montferland
Algemeen In de gemeente Montferland zijn het voornamelijk de ondernemers in de detailhandel, de zakelijke dienstverlening en de bouw die hebben deelgenomen aan het onderzoek. Verder zijn de eenmansbedrijven (50,4%) en de ondernemers met 2 tot 9 werknemers (36,0%) ruim vertegenwoordigd. Respons Montferland naar sector 2,9% 3,6%
Industrie
7,3%
5,8%
Bouw nijverheid
5,1%
Groothandel
19,0%
Horeca Financiële diensten Detailhandel
19,0%
3,6%
Zakelijke diensten Vervoer + communicatie
8,0%
Overig Landbouw
3,6% 21,9%
Gezondheidszorg
Respons Montferland naar bedrijfsgrootte
11,5%
2,2%
1 f te 2-9 f te
50,4%
10-49 f te >50 f te
36,0%
6
Aandachtspunten dienstverlening : Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden
6
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 35 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Dienstverlening in het algemeen Openingstijden van het gemeentehuis Telefonische bereikbaarheid Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 13,3% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 27,9 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Door de ondernemers wordt deze tijdsduur met een 3,1 ruim onvoldoende beoordeeld. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 16,0 werkdagen en wordt met een 4,1 eveneens ver benedenmaats geacht. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 89,5% gebruik gemaakt van ondersteuning door externe deskundigen. Milieuvergunning 8,4% van de respondenten uit Montferland heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 21,3 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 4,3. De bedrijven zijn gemiddeld 2,8 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 6,5. Van deze bedrijven heeft 100,0% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 22,8 weken in beslag. De ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 4,6. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 31,3% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Montferland Kwestie: Vergunning overig
33,3%
Ruimtelijke Ordening
19,4%
Controle, Handhaving
13,9%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente De gemeente heeft teveel plannen die onbetaalbaar zijn; Eigen belang van de gemeente regeert te veel; Plaatselijke bedrijven meer betrekken bij ontwikkelingen, realisatie van aanbestedingen en werken; Voorkom verloedering van het buitengebied door de project ontwikkelaren die boerderijen opkopen; Organisatie koopzondagen verloopt slecht.
Pagina 36 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.6 Oost Gelre
Algemeen De respons in de gemeente Oost Gelre is voornamelijk afkomstig uit de sectoren zakelijke dienstverlening, de bouwnijverheid en de detailhandel. Verder zijn de eenmansbedrijven (49,7%) en de ondernemers met 2 tot 9 werknemers (33,3%) ruim vertegenwoordigd in het onderzoek.
Respons Oost Gelre naar sector 3,5% 3,5% Industrie
8,8%
4,1%
Bouw nijverheid
1,8%
Groothandel 19,3%
Horeca Financiële diensten Detailhandel
26,9%
Zakelijke diensten Vervoer + communicatie
9,4%
Overig 5,8% 15,2%
Landbouw
1,8%
Gezondheidszorg
Respons Oost Gelre naar bedrijfsgrootte
2,9% 14,0%
1 fte 2-9 fte
49,7%
10-49 fte >50 fte 33,3%
7
Aandachtspunten dienstverlening : Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving
7
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 37 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Openingstijden van het gemeentehuis Mate waarin afspraken worden nagekomen Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 19,0% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 12,9 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 5,2. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 5,5 werkdagen en wordt beoordeeld met een 5,3. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 75,0% gebruik gemaakt van ondersteuning door externe deskundigen. Milieuvergunning 5,2% van de respondenten uit Oost Gelre heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 6,0 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 6,4. De bedrijven zijn gemiddeld 4,6 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 7,0. Van deze bedrijven heeft 77,8% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 19,0 weken in beslag. Twee ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 2,0. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 34,9% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Oost Gelre Kwestie: Vergunning overig
22,2%
Ruimtelijke Ordening
14,8%
Parkeerproblematiek
3,7%
Controle, Handhaving
11,1%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Aandachtspunt is de samenwerking tussen gemeente en bedrijven; Ontwikkelingsmogelijkheden voor de agrarische bedrijven beperkt door de bestemmingsplannen; Provinciaal en gemeentelijk beleid overlappen elkaar; Meer meedenken, vrijheid geven en transparant zijn naar bedrijven in plaats van rem vormen.
Pagina 38 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.7 Oude IJsselstreek
Algemeen In de gemeente Oude IJsselstreek zijn de sectoren bouwnijverheid, de zakelijke dienstverlening en de detailhandel oververtegenwoordigd. Verder is 45,4% van de respondenten zelfstandig ondernemer en 38,5% heeft 2 tot 9 werknemers in dienst. Respons Oude Ijsselstreek naar sector
4,6%
6,2%
Industrie
13,1%
Bouw nijverheid
4,6%
Groothandel
3,1%
Horeca Financiële diensten 22,3%
Detailhandel
17,7%
Zakelijke diensten Vervoer + communicatie Overig
5,4%
Landbouw
3,8%
16,2%
Gezondheidszorg
3,1%
Respons Oude IJsselstreek naar bedrijfsgrootte
5,4% 10,8%
1 fte 45,4%
2-9 fte 10-49 fte >50 fte
38,5%
8
Aandachtspunten dienstverlening : Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie
8
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 39 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren Dienstverlening in het algemeen Openingstijden van het gemeentehuis Telefonische bereikbaarheid
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 15,9% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 13,5 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 4,0. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 5,9 werkdagen en wordt beoordeeld met een 5,1. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 81,0% gebruik gemaakt van ondersteuning door externe deskundigen. Milieuvergunning 9,8% van de respondenten uit Oude IJsselstreek heeft na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 11,0 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 5,3. De bedrijven zijn gemiddeld 3,2 werkdagen bezig met het verkrijgen van een milieuvergunning. Zij beoordelen deze tijdsinzet met een 4,8. Van deze bedrijven heeft 66,7% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 19,0 weken in beslag. Twee ondernemers beoordelen deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 1,5. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 38,0% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Oude IJsselstreek Kwestie: Vergunning overig
23,9%
Ruimtelijke Ordening
26,1%
Controle, Handhaving
13,0%
Overlast licht/geluid
2,2%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente Meer persoonlijke, bedrijfsvriendelijke benadering door de gemeente; Het scheppen van werkgelegenheid, huizen bouwen volgt dan vanzelf; Ten dienste staan van de gemeenschap i.p.v. tegenwerken door onder andere herhaalde procedurefouten; Snelweg Varsseveld – Enschede moet feit worden; Communicatie.
Pagina 40 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.8 Winterswijk Algemeen In de gemeente Winterswijk is de respons vooral verkregen in de sectoren bouwnijverheid, de detailhandel en de zakelijke dienstverlening. De meeste respondenten zijn verder eenmansbedrijven (51,4%) en ondernemers met 2 tot 9 werknemers (28,8%). Respons Winterswijk naar sector
5,4% 2,0%
Industrie
10,1%
7,4%
Bouw nijverheid Groothandel
2,7%
Horeca Financiële diensten
26,8%
12,8%
Detailhandel Zakelijke diensten Vervoer + communicatie Overig
15,4%
Landbouw
7,4% 4,7%
5,4%
Gezondheidszorg
Respons Winterswijk naar bedrijfsgrootte
1,4% 18,5%
1 fte 2-9 fte 51,4%
10-49 fte >50 fte
28,8%
9
Aandachtspunten dienstverlening : Interne afstemming bij vergunningaanvraag Communicatie met het bedrijfsleven bij vergunningaanvraag Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijfsleven Snelheid waarmee vragen beantwoord worden Mate waarin afspraken worden nagekomen Mogelijkheden om klachten te uiten over dienstverlening Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie Duidelijkheid van gemeentelijk beleid en regelgeving
9
De dikgedrukte aandachtspunten behoeven – gezien het oordeel van de ondernemers – de meeste aandacht.
Pagina 41 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Informatie over gemeentelijk beleid en regelgeving Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen Kennisniveau ambtenaren
Bouwvergunning Van de respondenten heeft 9,9% na 1 januari 2007 een bouwvergunning aangevraagd. De afhandeling van de aanvraag (tijdsduur vanaf indiening tot besluit) neemt gemiddeld 13,0 weken in beslag wanneer de extreme gevallen (aanvragen langer dan een jaar) buiten beschouwing worden gelaten. Deze tijdsduur wordt door de ondernemers beoordeeld met een 5,3. De tijdsinzet van bedrijven bedraagt gemiddeld 7,2 werkdagen en wordt beoordeeld met een 5,8. Van de bedrijven die een bouwvergunning hebben aangevraagd heeft 64,3% gebruik gemaakt van ondersteuning door externe deskundigen. Milieuvergunning 5 respondenten uit Winterswijk (3,3%) hebben na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd. Zij geven aan dat de afhandeling van de aanvraag gemiddeld 40,0 weken duurt. De respondenten beoordelen deze tijdsduur met een 4,7. Hoe lang de bedrijven bezig zijn met het verkrijgen van een milieuvergunning is onbekend. Hier zijn geen antwoorden gegeven. Zij beoordelen deze onbekende tijdsinzet met een 3,5. Van deze bedrijven heeft 75,0% ondersteuning gekregen van externe deskundigen. Aangezien hier sprake is van een gering aantal aanvragen, dienen deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Combinatie bouw- en milieuvergunning De afhandeling van de aanvraag van een bouw- en milieuvergunning neemt gemiddeld 36,0 weken in beslag. Eén ondernemer beoordeelt deze tijdsduur en de afstemming tussen beide aanvragen met een 2,0. Aangezien hier sprake is van enkele aanvraag, dienen ook deze resultaten met enige terughoudendheid te worden bekeken. Aanleiding voor contact met de gemeente 28,8% van de respondenten heeft, afgezien van een aanvraag van een bouw- of milieuvergunning, sinds 2007 op enige wijze contact met de gemeente gehad. Aanleiding van dit contact concentreerde zich vooral rondom de volgende punten:
Aanleiding contact gemeente Winterswijk Kwestie: Vergunning overig
12,8%
Ruimtelijke Ordening
35,9%
Parkeerproblematiek
2,6%
Controle, Handhaving
2,6%
Vragen/opmerkingen van één of meerdere ondernemers over het beleid van de gemeente De inkomsten in de detailhandel worden minder en de kosten hoger; kan gemeente meedenken?; Samenwerking, transparante politiek, vertrouwen en afspraak is afspraak; Gedraai van gemeentelijk beleid is funest voor ondernemer; Gemeente moet gaan durven handhaven; nu is er veel oneerlijke concurrentie van stichtingen en verenigingen etc. ten opzichte van de horeca. Gemeente is druk met eigen projecten; ondernemers met goede ideeën moeten hierdoor lang wachten en worden slecht geholpen.
Pagina 42 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Hoofdstuk 8 Conclusies en aanbevelingen Conclusies Een groot gedeelte van de respondenten komt uit de sectoren bouwnijverheid, zakelijke dienstverlening en de detailhandel en heeft een tot negen werkzame personen. Vooraf werd verondersteld dat na de herindeling van 2005 de scores in 2009 beter zouden zijn dan in 2006. In 2006 was de herindeling net achter de rug en kon er voor ondernemers enige onduidelijkheid zijn ontstaan. In 2009 mag worden verwacht dat de herindeling niet meer vertekent werkt op de uitkomsten. Verrassend is het daarom dat het dienstverleningsklimaat in grote lijn minder goed wordt beoordeeld. Een eerste opvallende conclusie van het onderzoek uit 2009 is dat de scores van de Achterhoek op bijna alle onderdelen, helaas, slechter waren dan in 2006. Vreemd genoeg is de beoordeling van het ondernemingsklimaat als geheel door de Achterhoekse ondernemers in de afgelopen drie jaren niet veranderd (6,1). Een plausibele verklaring is dat mensen die weinig/geen contact hebben gehad met de gemeente het ondernemersklimaat als verbeterd ervaren, waar mensen die regelmatig in contact met de gemeente zijn geweest dit negatiever beoordelen. De sterkste dalingen van de gemiddelde scores vinden plaats op de onderdelen `interne afstemming bij vergunningaanvraag´ (cijfer: 4,4), `communicatie met het bedrijfsleven bij een vergunningaanvraag´ (4,5), `mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen´ (5,1) en het `kennisniveau van de ambtenaren´ (5,1). Deze onderdelen hebben ook de laagste scores. Een daling van een half punt of meer is op deze onderdelen geen uitzondering. De algemene gevolgtrekking is dat 12 van de 20 onderdelen een onvoldoende scoren (lager dan 5,5), waar dit aantal in 2006 nog op 8 lag. Bij de conclusie uit 2006 viel af te leiden dat er op verschillende onderdelen verbetering nodig was. Nu, in 2009, valt deze conclusie wederom te trekken en is deze toepasbaar op meer indicatoren. Per gemeente staan de indicatoren die aandacht nodig hebben, vermeldt in hoofdstuk 7. Een tweede conclusie valt te trekken op het gebied van de vergunningaanvragen. Gemiddeld is de vergunningaanvraag langer dan de termijn die voor een „standaard‟ aanvraag van een bouwvergunning geldt. De waardering voor de afthandelingssnelheid wordt door de ondernemers dan ook als onvoldoende beoordeeld. De tijdsduur van afhandeling die een milieuvergunning met zich meebrengt is korter geworden. Dit brengt een waardering met zich mee die van een onvoldoende in 2006 naar een krappe voldoende in 2009 gaat. Voor beide aanvragen geldt dat de ondernemers minder tijd kwijt zijn en dat in bijna drie kwart van de gevallen een externe deskundige wordt ingeschakeld voor de aanvraag. Een verbetering van de afstemming tussen de verschillende afdelingen van de gemeente en de communicatie richting het bedrijfsleven kunnen bijdragen aan het versnellen van deze procedures. Dit zal enerzijds leiden tot een beter wederzijds inlevingsvermogen tussen de ambtenaren en ondernemers, en anderzijds tot een verbetering van het kennisniveau en de vaardigheden van ambtenaren en bestuurders. Dit alles moet zich uiteindelijk uiten in een vruchtbaarder ondernemingsklimaat. Wat lokale lasten betreft mag de conclusie getrokken worden dat deze, afgezet tegen de diensten die de gemeente levert, licht in waardering is toegenomen. Aan promotie en acquisitie zouden de gemeenten meer aandacht moeten besteden. Zo ook aan de ontwikkeling en herstructurering van bedrijfslocaties. Ten slotte is de conclusie op het gebied van vestigingsfactoren vooral georiënteerd op de infrastructurele mogelijkheden. In het laatste hoofdstuk waar de uitwerking per gemeente staat beschreven, staan de indicatoren op het gebied van de dienstverlening die aandacht nodig hebben specifiek vermeld. Zo kan er een beeld gekregen worden waar per gemeente de meeste winst te halen valt.
Pagina 43 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Aanbevelingen Gezien de algemene neerwaartse tendens in de Achterhoekse gemeenten zijn er veel aandachtspunten voor de gemeenten om het ondernemingsklimaat in de Achterhoek te verbeteren. Hierbij is er een aantal aandachtsgebieden specifiek te benoemen: Het verbeteren van de communicatie en interne afstemming wat betreft regelgeving en beleid. Zorg voor één duidelijk aanspreekpunt voor de afhandeling van aanvragen van vergunningen; Het voeren van een transparant onafhankelijk beleid; Een snellere en (kennis) correcte afhandeling van vergunningen, vragen en klachten; Het inlevingsvermogen en de samenwerking richting de ondernemer verbeteren. Draag hierbij zorg dat de bedrijfscontactfunctionaris goed bekend is onder ondernemers.
Pagina 44 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage I Enquêteformulier
Onderzoek gemeentelijk ondernemingsklimaat Achterhoek 2009
enquêteformulier
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Pagina 45 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Onderzoek gemeentelijk ondernemingsklimaat Achterhoek
I Algemeen 1.
In welke plaats en gemeente is uw bedrijf gevestigd? Plaats:………………………………………Gemeente:…………………………………….
2.
Tot welke sector behoort uw bedrijf? industrie bouwnijverheid (inclusief installatiebedrijven) groothandel horeca financiële dienstverlening
3.
Hoeveel arbeidsplaatsen (in fte‟s) heeft uw vestiging op dit moment, inclusief uzelf? 1 arbeidsplaats 2-9 arbeidsplaatsen
4.
detailhandel en reparatie van consumentenartikelen verhuur/handel in onroerend goed, verhuur roerende goederen en zakelijke dienstverlening vervoer, opslag en communicatie overig, namelijk ………………………………….. ………………………………………………………….
10-49 arbeidsplaatsen >50 arbeidsplaatsen weet niet/geen antwoord
Is uw bedrijf/instelling gevestigd:
op een centrumlocatie in een woonwijk op een bedrijventerreinlocatie elders, namelijk …………………………………………………………………………………………………..
II Regelgeving Bouwvergunning 5. Heeft uw bedrijf/instelling na 1 januari 2007 een of meerdere bouwvergunningen aangevraagd in uw gemeente? (bij meerdere aanvragen gaat het steeds om de meest recente aanvraag)
Ja nee weet niet/geen antwoord 6.
ga verder met vraag 11 ga verder met vraag 11
Hoeveel weken heeft het afhandelen van de bouwvergunning in totaal geduurd, vanaf het moment van indiening van de aanvraag tot het besluit over de aanvraag? …... weken weet niet/geen antwoord
Pagina 46 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
7.
Kunt u een rapportcijfer geven voor de tijdsduur van indiening van de aanvraag tot het besluit over de aanvraag (1=zeer slecht, 10=zeer goed) Rapportcijfer …....
8.
Kunt u inschatten hoeveel volledige werkdagen uw bedrijf bezig is geweest met werkzaamheden voor het verkrijgen van de bouwvergunning? …... volledige werkdagen weet niet/geen antwoord
9.
Kunt u een rapportcijfer geven voor deze tijdsinzet (1=zeer onredelijk, 10=zeer redelijk) Rapportcijfer …….
10.
Heeft u voor het verkrijgen van de bouwvergunning gebruik moeten maken van ondersteuning door externe deskundigen? Ja Nee weet niet/geen antwoord
Milieuvergunning
11.
Heeft uw bedrijf/instelling na 1 januari 2007 een milieuvergunning aangevraagd in uw gemeente? (bij meerdere aanvragen gaat het steeds om de meest recente aanvraag Ja nee weet niet/geen antwoord
12.
ga verder met vraag 19 ga verder met vraag 19
Hoeveel weken heeft het afhandelen van de milieuvergunning in totaal geduurd, vanaf het moment van indiening van de aanvraag tot het besluit over de aanvraag? …... weken weet niet/geen antwoord
13.
Kunt u een rapportcijfer geven voor de tijdsduur van indiening van de aanvraag tot het besluit over de aanvraag (1=zeer slecht, 10=zeer goed) Rapportcijfer …...
14.
Kunt u inschatten hoeveel volledige werkdagen uw bedrijf bezig is geweest met werkzaamheden voor het verkrijgen van de milieuvergunning? ..…. volledige werkdagen weet niet/geen antwoord
Pagina 47 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
15.
Kunt u een rapportcijfer geven voor deze tijdsinzet (1=zeer onredelijk, 10=zeer redelijk) Rapportcijfer …..
16.
Heeft u voor het verkrijgen van de milieuvergunning gebruik moeten maken van ondersteuning door externe deskundigen? Ja Nee weet niet/geen antwoord
Indien u zowel een milieuvergunning als een bouwvergunning heeft aangevraagd ga dan verder met vraag 17, indien u geen bouwvergunning heeft aangevraagd ga dan verder met vraag 19. Afstemming bouw- en milieuvergunning
17.
Kunt u zeggen hoeveel weken het afhandelen van de bouw- en milieuvergunning in totaal heeft geduurd? (bij meerdere aanvragen gaat het steeds om de meest recente aanvraag) ….... weken (1 decimaal) weet niet/geen antwoord
18.
19.
Kunt u een rapportcijfer geven voor de afstemming tussen de bouw- en milieuvergunning en de tijdsduur van indiening van de aanvragen tot het besluit over de aanvragen (1=zeer slecht, 10=zeer goed) Rapportcijfer …... Heeft uw bedrijf/instelling na 1 januari 2007 op een andere wijze contact gehad met de gemeente? Ja Nee weet niet/geen antwoord
20.
ga verder met vraag 21 ga verder met vraag 21
Wat was de aanleiding voor dit contact? ……………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………….
III Lokale lasten 21.
Kunt u een rapportcijfer geven voor de totale omvang van de jaarlijks terugkomende lokale lasten, zoals de onroerend-zaakbelasting, leges en rioolrechten, in relatie tot de diensten die de gemeente u hiervoor verleent (1=zeer onredelijk, 10=zeer redelijk) Rapportcijfer ….., evt. toelichting ……………………………………………………………………….. ……………………………………………………..………………… ………………………………………………………………………..
Pagina 48 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
IV Kwaliteit van dienstverlening De volgende vragen hebben betrekking op de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening. 22.
Kunt u een rapportcijfer geven voor de dienstverlening in het algemeen van uw gemeente aan ondernemers/instellingen (1=zeer slecht, 10=zeer goed) Rapportcijfer …….
23.
Genoemd wordt een aantal aspecten van gemeentelijke dienstverlening. Kunt u steeds voor elk aspect een rapportcijfer geven? (1=zeer slecht, 10=zeer goed, 0=geen oordeel)
Rapportcijfer Specifieke vergunningaanvraag a. Interne afstemming van de gemeente tussen afdelingen bij vergunningaanvraag ………. b. Communicatie met het bedrijfsleven/instellingen bij vergunningaanvraag ………. Bereikbaarheid c. Vindbaarheid van het juiste loket d. Openingstijden gemeente e. Telefonische bereikbaarheid juiste personen
………. ………. ……….
Betrouwbaarheid f. Mate waarin afspraken worden nagekomen g. Mogelijkheden om klachten te uiten over gemeentelijke dienstverlening h. Duidelijkheid van de gemeentelijke organisatie
………. ………. ……….
Communicatie met bedrijfsleven i. Duidelijkheid van het gemeentelijk beleid en regelgeving j. Informatie over het gemeentelijk beleid en regelgeving richting bedrijven/instellingen k. Mogelijkheden om met ambtenaren in contact te komen l. Mogelijkheden om met bestuurders in contact te komen
………. ………. ………. ……….
Kennis en vaardigheden m. Kennisniveau ambtenaren n. Inlevingsvermogen van bestuurders in problematiek bedrijven/instelling
………. ……….
Snelheid en geloofwaardigheid o Snelheid waarmee vragen/verzoeken worden beantwoord p. Mate waarin er aandacht wordt besteed aan het verbeteren van het ondernemingsklimaat in uw gemeente
………. ……….
24.
Bent u bekend met de functie bedrijfscontactfunctionaris binnen uw eigen gemeente? Ja Nee weet niet/geen antwoord
25
ga verder met vraag 26 ga verder met vraag 26
Kunt u een rapportcijfer geven voor de dienstverlening door de bedrijfscontactfunctionaris? (1=zeer slecht, 10=zeer goed) Rapportcijfer ….….
Pagina 49 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
V Lokale beleidsinitiatieven 26.
Hieronder worden een aantal thema‟s van economisch beleid genoemd. Aan welke thema‟s zou uw gemeente aandacht moeten besteden? (aankruisen waar voorkeur naar uitgaat, max. 2 thema‟s)
a. b. c. d. e. f. g. h.
Promotie/acquisitiebeleid gericht op bedrijven en instellingen Beleid voor ontwikkeling en herstructurering bedrijfslocaties Toeristisch beleid Arbeidsmarktbeleid Samenwerking met andere gemeenten Sluitingstijden horeca Koopzondagen detailhandel Plattelandsontwikkeling
i.
Overig, te weten ………………………………………………………………………………..
VI Economisch klimaat en afsluiting 27.
Kunt u een algemeen rapportcijfer geven voor het ondernemingsklimaat in uw gemeente? (1=zeer slecht, 10=zeer goed) …... rapportcijfer
28.
Welke vestigingsplaatsfactoren vindt u van belang? ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………….. …... …………………………………………………………………………………………………………………….
29.
Heeft u, los van de vragen, nog specifieke vragen of opmerkingen over het beleid dat uw gemeente voert voor bedrijven? ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………….……………………………………………………………………………………………………..……… ………….…………………………………………………………………………………………………..………… ………………………………………………………………………………………………………….………..…… Hartelijk dank voor het invullen van deze enquête! U kunt de enquête in de bijgevoegde antwoordenvelop retourneren. Een postzegel is niet nodig.
Pagina 50 van 51
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Bijlage II Steekproefmethodiek De steekproefgrootte is berekend volgens de binominale steekproefmethode, waarbij is uitgegaan van een betrouwbaarheid van 90% en een onnauwkeurigheidsmarge van 7,5%. De totale respons groot genoeg om uitspraken over de Achterhoek te kunnen doen met een betrouwbaarheid van 99,5%. De betrouwbaarheid valt weliswaar iets lager uit wanneer er uitspraken gedaan worden over een specifieke gemeente, maar er kunnen ook op gemeenteniveau betrouwbare uitspraken worden gedaan. Een overzicht van de respons van de oude en nieuwe gemeenten en het betrouwbaarheidspercentage per gemeente en van de Achterhoek in het geheel staan in het onderstaande schema.
Gemeenten 2009 Aalten
183
±95%
Berkelland
148
90-95%
Bronckhorst
145
±95%
Doetinchem
147
90-95%
Montferland
143
90-95%
Oost Gelre
175
±95%
Oude IJsselstreek
133
90-95%
Winterswijk
152
±95%
1226
99,5%
Totaal Achterhoek
Pagina 51 van 51
Betrouwbaarheid (bij Respons benadering)
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland