\
\ \
GEMEENTE
de de Hofnar 15 Postbus iqiOO 5550 GA Valkenswaard
VALKE NS WAARD
TT(040) 208 F (040) 204 58 '90 aetneente(5>vall<&nswaard.nl \
www.valkenswaard.nl
\
Dhr, E. Talpe, Fractie H&G
Afschrift:
\
Leden van de gemeenteraad van Valkenswaard
Kenmerk
14278/15824
Onderwerp
Artikel 41 vraag voorrang fietsers op rotondes (H&G)
Behandeld door
SJ.A. Montens
Bljlage(n)
Memo Voorrangssituatie fietsers op rotonde'
9 april 2015
Geachte heer Talpe, Op 21 maart 2015 heeft u op grond van artikel 41 van het Reglement van Orde schriftelijke vragen gesteld betreffende de voorrangssituatie van fietsers op rotondes. Deze vragen worden door ons navolgend beantwoord.
In bijgevoegde memo is tevens een meer gedetailleerde uitwerking van de antwoorden opgenomen.
1. In hoeverre zijn de rotondes met fietsvoorzieningen in Valkenswaard eenduidig ais het gaat om de voorrangssituatie van fietsers? Landelijk geldende richtlijnen van het CROW (Nationaal kennisplatform Verkeer, Vervoer en Infrastructuur) schrijven voor dat fietsers op vrijliggende fietsvoorzieningen bij rotondes binnen de bebouwde kom in de voorrang worden gesitueerd. Buiten de bebouwde kom dient de fietser voorrang te verlenen aan het gemotoriseerde verkeer. Alleen de rotondes
op de Zuidelijke Randweg (4x) wijken hiervan af. De rotondes liggen binnen de bebouwde kom maar de fietser moet er voorrang verlenen.
Hiervoor is bij de aanleg van de Zuidelijke Randweg bewust gekozen, onder andere vanwege de hoeveelheid vrachtverkeer op de Zuidelijke Randweg. Overigens zijn deze rotondes voldoende overzichtelijk en
duidelijk.
GEMEENTE
VA L K E N S WAARD
2, In hoeverre zijn de onder 1 genoemde rotondes eenduidig qua inrichting van de fietsvoorzieningen (bijvoorbeeld afstand fietspad tot rotonde), afwijkende kleur van de oversteek, etc.)? \ De rotondes binnen de gemeente zijn, met betrekking tot de \ voorrangssituaties, ingericht conform de geldende richtlijnen. De voorrangssituaties blijken duidelijk uit de inrichting. Bij de rotondes op de Zuidelijke Randweg en Maastrichterweg (fietser uit de voorrang) is de opstelruimte voor gemotoriseerd verkeer op enkele takken kleiner dan de gewenste 10 meter. De opstelruimte is echter groter dan 5 meter waardoor er altijd één auto kan opstellen.
3. De komende tijd wordt de rotonde op de Luikerweg opgeknapt en wordt de rotonde bij De Vest aangelegd. Op we/ke wijze wordt hierin voorzien in de voorrangssituatie (wie heeft er voorrang en de weg-inrichting) van de fietsers? • Uitgangspunt is dat de fietser op rotondes met vrijliggende fietsvoorzieningen binnen de bebouwde voorrang heeft. De gemeente kiest ervoor (ten behoeve van de verkeersveiligheid) om fietsers op meerstrooksrotondes binnen de bebouwde kom uit de voorrang te halen, De rotonde op het kruispunt Europalaan - De Vest wordt uitgevoerd als turborotonde. De fietser wordt uit de voorrang gesitueerd; • In het kader van de reconstructie van de Europalaan wordt ook een rotonde aangelegd op het kruispunt met de Bakkerstraat. Op deze rotonde heeft de fietser voorrang; • Eén van de nulplusmaatregelen in het kader van de aanleg van de Westparallel is de aanleg van een bypass op de rotonde Luikerweg Zuidelijke Randweg. In dat kader wordt bekeken of de fietsstructuur aangepast kan worden waardoor de fietser op de rotonde in de voorrang kan worden geplaatst; • Bij voorkeur heeft de fietser in de toekomst ook voorrang op de andere rotondes op de Zuidelijke Randweg. Hiervoor dient echter wel de fietsstructuur (vormgeving fietsvoorzieningen) ter plaatse aangepast te worden, hetgeen een ingrijpende aanpassing is (zowel ruimtelijk als financieel). Wanneer groot onderhoud op deze rotondes aan de orde is zal worden bekeken of deze aanpassingen meegenomen kunnen worden.
GEMEENTE.
VAL KE N S WAARD
Hoogachtend, namens burgemeester en wethouders van Valkenswaard,
.R. Appelmans
teammanager Team Ruimtelijke ontwikkeling en economie
de Hofiiar 15 Postbus 10100
5554 DA VALKENSWAARD T (040) 208 34 44 F (040) 204 58 90
MEMO van Cluster Verkeer Tel' 3688 Aan Fractie H&G Kopie aan Leden van de gemeenteraad onderwerp Voorrangssituatie fietsers op rotonde Datum 09-04-15
Kenmerk DEFINITIEF
Aanleiding Op 21 maart 2015 heeft de heer E. Talpe van de fractie H&G op grond van artikel 41 van het Reglement van Orde de volgende schriftelijke vragen gesteld betreffende de voorrangssituatie van fietsers op rotondes:
De voorrangssituatie met betrekking tot fietsers op rotondes in Nederland is lang niet altijd even duidelijk. Om misverstanden zoveel mogelijk te voorkomen is het, in elk geval binnen één gemeente, gewenst om rotondes met fletsvoorzieningen zoveel mogelijk eenduidig uit te voeren. Naar aanleiding hiervan heeft onze fractie de volgende vragen:
1. In hoeverre zijn de rotondes met fletsvoorzieningen in Valken sw aard eenduidig als het gaat om de voorrangssituatie van fietsers? 2. In hoeverre zijn de onder 1 genoemde rotondes eenduidig qua inrichting van de
fletsvoorzieningen (bijvoorbeeld afstand fietspad tot rotonde, afwijkende kleur van de oversteek, etc.)?
3. De komende tijd wordt de rotonde op de Luiker weg opgeknapt en wordt de rotonde bij De Vest aangelegd. Op welke wijze wordt hierin voorzien in de voorrangssituatie (wie heeft er voorrang en de weg-inrichting) van de fietsers?
In deze memo wordt nader ingegaan op de imichting van fletsvoorzieningen op rotondes en wordt antwoord gegeven op de geformuleerde vragen.
1
Inleiding Om eenheid te creëren in rotondes heeft het CROW (Nationaal kennisplatform Verkeer, Vervoer en Infrastructuur) richtlijnen uitgebracht voor de inrichting en uitrusting van rotondes. Hierbij wordt naast de maatvoering van ontwerpelementen ingegaan op de voorrangssituaties voor langzaam verkeer en kenmerken die bepalend zijn voor de herkenning van de van kracht zijnde voorrangsregeling.
Toetsingskader / gewenste vormgeving Om antwoord te kunnen geven op de vragen 1 en 2 is de imichting en uitrusting van rotondes binnen de gemeente, met betrekking tot fietsverkeer, getoetst. Dit is gedaan op basis van de gewenste vormgeving conform de richtlijnen van het CROW, aangevuld met
keuzes die de gemeente afwijkend van deze richtlijnen heeft gemaakt. Het toetsingskader bestaat uit de volgende onderdelen:
A. Voorrang • Fietsers op vrij liggende fietsvoorzieningen binnen de bebouwde kom in de voorrang;
• Fietsers op vrijliggende fietsvoorzieningen buiten de bebouwde kom uit de voorrang; • Vanuit verkeersveiligheidsoverwegingen de fietsers uit de voorrang op meerstrooksrotondes of turborotondes. B. Vormgevingfietsvoorzieningen • Op een rotonde met vrijliggend fietspad én de fietser in de voorrang, loopt het
fietspad volledig rond en evenwijdig aan de rijbaan op de rotonde; • Op een rotonde met vrijliggend fietspad én de fietser uit de voorrang, dient de fietser een duidelijke linksafbeweging te maken voorafgaand aan de oversteekbeweging; • Een rotonde met fietsstroken (aanliggende fietsvoorziening) verdient niet de voorkeur maar wordt soms toegepast in verband met de beschikbare ruimte. Ter verbetering van de verkeersveiligheid wordt op deze rotondes bij voorkeur
een fysieke scheiding toegepast tussen de rijbaan en de fietsstrook op de rotonde en ter plaatse van de toe- en afritten. Deze rotondevorm is overigens wel veiliger dan andere kruispuntvormen. C. Opstelruimte gemotoriseerd verkeer • Bij fietsers in de voorrang bedraagt de afstand tussen de rijbaan van de rotonde en de fietsoversteek 5,00 meter. Dit ter ondersteuning van de voorrangsregeling; • Bij fietsers uit de voorrang bedraagt de afstand tussen de rijbaan van de rotonde en de fietsoverstek bij voorkeur 10,00 meter. Dit om de voorrang voor het autoverkeer te benadrukken en juridisch juist te regelen.
D. Middengeleider • De middengeleider in de fietsoversteek dient minimaal 2,50 meter te zijn bij rotondes met de fietser in de voorrang;
• De middengeleider in de fietsoverstcek dient minimaal 3,00 meter te zijn bij rotondes met de fietser uit de voorrang; E. Markering • Ter hoogte van de fietsoversteek wordt op de rijbaan blokmarkering aangebracht bij rotondes met de fiets in de voorrang. Zowel op de toerit als op de afrit staan voor het fietspad haaientanden; • Ter hoogte van de fietsoversteek worden op de rijbaan kanalisatiestrepen aangebracht bij rotondes met de fietser uit de voorrang (of geen markering). Op het fietspad worden haaientanden aangebracht ter hoogte van het begin van
de oversteek en op de middengeleider; • Bij rotondes met fietsers in de voorrang wordt aanbevolen om op toeleidende fietspaden de voorrang tussen fietsers onderling te regelen met voorrangstekens op het wegdek. F. Bebording • Bij rotondes met de fietser in de voorrang wordt bord B6 (verleen voorrang)
aan de rechterzijde van de rijbaan geplaatst, vóór de eerste rij haaientanden; • Bij rotondes met de fietser uit de voorrang wordt bord B6 geplaatst aan de rechterzijde van het fietspad, direct vóór de fietsoversteek. •
G. Verhardingskleur
• Bij voorkeur wordt de (rode) verharding van het fietspad doorgetrokken over de toe- en afrit van de rotonde; • Ter plaatse van de fietsoversteek wordt de wegverharding doorgezet.
Rotondes in de gemeente Valkenswaard
Op dit moment zijn er op grondgebied van de gemeente Valkenswaard 11 rotondes gelegen. Daarvan zijn 9 rotondes in beheer van de gemeente en 2 rotondes in beheer van de provincie Noord-Brabant. Van deze 11 rotondes zijn er 9 gelegen binnen de bebouwde kom (waarvan 8 in beheer van de gemeente).Onderstaande tabel geeft een overzicht van de rotondes.
Locatie
Biiinen-Zbuitcn Wegbeheerder
Nr. Kruispunt
bebouwde kom
1 2
Tienendreef - Damianusdreef
Bibeko
Gemeente
Nieuwe Waalreseweg - De Weegbree
Bibeko
Gemeente
3
Nieuwe Waalreseweg - Kerkhofstraat
Bibeko
Gemeente
4 5 6 7
Leenderweg - Zuidelijke Randweg
Bibeko
Provincie
Zuidelijke Randweg - Molenstraat
Gemeente
8
Leenderweg - Brabantiaterrein
9
Leenderweg - John F. Kennedylaan
Bibeko Bibeko Bibeko Bibeko Bibeko
10 Luikerweg - Bergeijksedijk
Bubeko
Provincie
11 Maastrichterweg - Ahdijweg
Bubeko
Gemeente
Zuidelijke Randweg - Maastrichterweg Zuidelijke Randweg - Dragonder
3
Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente
Beoordeling rotondes Op basis van het hiervoor beschreven toetsingskader zijn de rotondes binnen de gemeente beoordeeld. De beoordeling is schematisch weergegeven in onderstaande tabel (V = conform richtlijn, X = niet conform richtlijn, - = niet van toepassing). Daarna volgt een korte beschrijving van de beoordeling.
Locatie Nr. Kruispunt
Beoordeling per onderdeel toetsingskader
A B c D E F G 1
Tienendreef - Damianusdreef
2
Nieuwe Waalreseweg - De Weegbree
3 4
Nieuwe Waalreseweg - Kerkhofstraat
5
Zuidelijke Randweg - Molenstraat
6 7 8 9 10 11
Zuidelijke Randweg - Maastrichterweg
Leenderweg - Zuidelijke Randweg
Zuidelijke Randweg - Dragonder Leenderweg - Brabantiaterrein Leenderweg - John F. Kennedylaan
Luikerweg - Bergeijksedijk Maastrichterweg - Abdijweg
V V V V V V X V X V X V X V V V V V V V V V
_
-
-
_
_
-
X X X X
V V V V
V V V V V
X X
V V V V V V V V V V V
V V V V V V V V V V V
_
_
V V V V V V V V
• Bij rotondes 1 t/m 3 is sprake van een fietsstrook op de rotonde. Derhalve zijn de onderdelen 'opstelruimte gemotoriseerd verkeer', 'middengeleider' en 'verhardingskleur' niet van toepassing. De overige onderdelen zijn conform de
richtlijnen uitgevoerd. De rotondes zijn voldoende duidelijk en herkenbaar; • De rotondes 4 t/m 7 (allen Zuidelijke Randweg) zijn gelegen binnen de bebouwde kom van Valkenswaard. In tegenstelling tot de richtlijnen is de fietser uit de voorrang. De rotondes zijn wel uitgevoerd conform de richtlijnen die gelden voor rotondes met de fietser uit de voorrang, met uitzondering van de opstelruimte voor gemotoriseerd verkeer;
• De rotondes 8 t/m 10 (8 en 9 zijn in 2014 gerealiseerd) zijn volledig conform de richtlijnen ingericht; • Bij rotonde 11 voldoen de opstelruimte voor gemotoriseerd verkeer en de breedte van de middengeleider niet aan de richtlijnen. De rotonde is wel voldoende
duidelijk en herkenbaar;
Vormgeving toekomstige rotondes Uitgangspunt is dat de fietser op rotondes binnen de bebouwde kom voorrang heeft, tenzij er sprake is van een meerstrooksrotonde of turborotonde. Dit uitgangspunt wordt als volgt
gehanteerd bij de (geplande) aanleg of reconstructie van rotondes in Valkenswaard: • Eén van de nulplusmaatregelen in het kader van de aanleg van de Westparallel is de aanleg van een bypass op de rotonde Luikerweg - Zuidelijke Randweg. In dat kader wordt bekeken of de fietsstructuur aangepast kan worden waardoor de fietser op de rotonde in de voorrang kan worden geplaatst;
• Bij voorkeur heeft de fietser in de toekomst ook voorrang op de andere rotondes op de Zuidelijke Randweg. Hiervoor dient echter wel de fietsstructuur (vormgeving fietsvoorzieningen) ter plaatse aangepast te worden, hetgeen een ingrijpende aanpassing is (zowel ruimtelijk als financieel). Wanneer groot onderhoud op deze rotondes aan de orde is zal worden bekeken of deze aanpassingen meegenomen kunnen worden; • In het kader van de reconstructie van de Europalaan wordt een tweetal rotondes aangelegd. Eén op het kruispunt met de Bakkerstraat en één op het kruispunt met De Vest. Op de rotonde Bakkerstraat is de fietser in de voorrang gesitueerd. De rotonde wordt volledig conform de richtlijnen uitgevoerd. De rotonde De Vest betreft, in verband met de verkeersafwikkeling, een turborotonde. De fietser is uit de voorrang gesitueerd. Ook deze rotonde wordt conform de richtlijnen uitgevoerd.
Beantwoording vragen 1. In hoeverre zijn de rotondes metfietsvoorzieningen in Vatkenswaard eenduidig als het gaat om de voorrangssituatie van fietsers?
Landelijk geldende richtlijnen van het CROW (Nationaal kennisplatform Verkeer, Vervoer en Infrastructuur) schrijven voor dat fietsers op vrij liggende fietsvoorzieningen bij rotondes binnen de bebouwde kom in de voorrang worden gesitueerd. Buiten de bebouwde kom dient de fietser voorrang te verlenen aan het
gemotoriseerde verkeer. Alleen de rotondes op de Zuidelijke Randweg (4x) wijken hiervan af. De rotondes liggen binnen de bebouwde kom maar de fietser moet er voorrang verlenen. Hiervoor is bij de aanleg van de Zuidelijke Randweg bewust gekozen, onder andere vanwege de hoeveelheid vrachtverkeer op de Zuidelijke
Randweg. Overigens zijn deze rotondes voldoende overzichtelijk en duidelijk. 2. In hoeverre zijn de onder 1 genoemde rotondes eenduidig qua inrichting van de
fietsvoorzieningen (bijvoorbeeld afstandfietspad tot rotonde, afwijkende kleur van de oversteek, etc.)? De rotondes binnen de gemeente zijn, met betrekking tot de voorrangssituaties,
ingericht conform de geldende richtlijnen. De voorrangssituaties blijken duidelijk uit de inrichting. Bij de rotondes op de Zuidelijke Randweg en Maastrichterweg (fietser uit de voorrang) is de opstelruimte voor gemotoriseerd op enkele takken kleine dan de gewenste 10 meter. De opstelruimte is echter groter dan 5 meter waardoor er altijd een auto kan opstellen.
5
3. De komende tijd wordt de rotonde op de Luikerweg opgeknapt en wordt de rotonde bij De Vest aangelegd. Op welke wijze wordt hierin voorzien in de voorrangssituatie (wie heeft er voorrang en de weg-inrichting) van de fietsers? • Uitgangspunt is dat de fietser op rotondes met vrij liggende fietsvoorzieningen binnen de bebouwde voorrang heeft. De gemeente kiest ervoor (ten behoeve van de verkeersveiligheid) om fietsers op meerstrooksrotondes binnen de bebouwde kom uit de voorrang te halen. De rotonde op het kruispunt Europalaan - De Vest wordt uitgevoerd als turborotonde. De fietser wordt uit de voorrang gesitueerd; • In het kader van de reconstructie van de Europalaan wordt ook een rotonde aangelegd op het kruispunt met de Bakkerstraat. Op deze rotonde heeft de fietser voorrang; • Eén van de nulplusmaatregelen in het kader van de aanleg van de Westparallel is de aanleg van een bypass op de rotonde Luikerweg - Zuidelijke Randweg. In dat kader wordt bekeken of de fietsstructuur aangepast kan worden waardoor de fietser op de rotonde in de voorrang kan worden geplaatst; • Bij voorkeur heeft de fietser in de toekomst ook voorrang op de andere rotondes op de Zuidelijke Randweg. Hiervoor dient echter wel de fietsstructuur (vormgeving fietsvoorzieningen) ter plaatse aangepast te worden, hetgeen een
ingrijpende aanpassing is (zowel ruimtelijk als financieel). Wanneer groot onderhoud op deze rotondes aan de orde is zal worden bekeken of deze aanpassingen meegenomen kunnen worden.
6
