Gemeente Menameradiel

Gemeente Menameradiel

Jaarstukken 2011

Jaarverslag 2011

Inhoudsopgave 1

Inleiding ............................................................................................................................. 7 Leeswijzer Jaarstukken 2011 Menameradiel ..................................................................... 9

2

Jaarverslag ...................................................................................................................... 11

2.1

Overzicht algemene dekkingsmiddelen............................................................................ 43

2.2

Onvoorzien ...................................................................................................................... 45

3

Paragrafen....................................................................................................................... 47 Lokale heffingen ................................................................................................................................ 49 Weerstandsvermogen ....................................................................................................................... 53 Onderhoud kapitaalgoederen ............................................................................................................ 61 Financiering ....................................................................................................................................... 65 Bedrijfsvoering ................................................................................................................................... 69 Verbonden partijen ............................................................................................................................ 71 Grondbeleid ....................................................................................................................................... 76

4

Jaarrekening 2011 ........................................................................................................... 79

4.1

Balans per 31 december.................................................................................................. 81

4.2

Programmarekening over begrotingsjaar ......................................................................... 85

4.3

Toelichtingen ................................................................................................................... 89

4.4

Toelichting op de balans .................................................................................................. 95

4.5

Toelichting op de programmarekening........................................................................... 109

4.6

Algemene dekkingsmiddelen ......................................................................................... 127

4.7

Analyse begrotingsafwijkingen....................................................................................... 133

5

Bijlagen.......................................................................................................................... 137

5.1

Bijlage 1 Overzicht afschrijvingstermijnen ...................................................................... 139

5.2

Bijlage 2 Overzicht gewaarborgde geldleningen ............................................................ 145

5.3

Bijlage 3 Verantwoording specifieke uitkeringen ............................................................ 151

6

Accountantsverklaring.................................................................................................... 169

5

6

1 Inleiding De verantwoording over het in het jaar 2011 gevoerde beleid wordt hierna via de programmaverantwoording en de paragrafen afgelegd. Er wordt voortdurend aan gewerkt om de kwaliteit te verbeteren, een en ander mede aan de hand van de door de accountant gemaakte opmerkingen naar aanleiding van de controle van de rekening over afgelopen jaren. Hoewel nog niet alles op het gewenste kwaliteitsniveau ligt heeft er toch een verbetering plaats gevonden. In de komende jaren zal er hard gewerkt blijven worden aan een verdergaande kwaliteitsverbetering. De opzet van de rekening is nu gelijk aan die van de begroting, dit conform de voorschriften. Een nieuw onderdeel in de rekening betreft de verantwoording van specifieke uitkeringen. Met ingang van het verslagjaar 2006 werden in het kader van het SiSa (Single information Single audit) voor 29 specifieke uitkeringen geen aparte accountantsverklaringen meer gevraagd, maar vond verantwoording en controle door de accountant plaats door opname van de voor de gemeente relevante uitkering(en) in een speciale bijlage bij de rekening. Met ingang van het verslagjaar 2010 is dit aantal tot rond de 100 gestegen. Nieuw is dat de verantwoording van de specifieke uitkeringen nu volgens de gemeentelijke boekhoudregels plaats vind. Tot en met 2009 vond de verantwoording plaats volgens het kas-verplichtingenstelsel zoals dit door het rijk werd gehanteerd. Bovendien is SiSa tussen mede-overheden voor de specifieke uitkeringen sociale zekerheid ingevoerd. In 2008 is een wereldwijde kredietcrisis ontstaan. Voor de gemeente had dit vooralsnog geen gevolgen. De beleggingsstrategie was en is prudent. Volgens het treasurystatuut mogen overtollige middelen uitsluitend uitgezet worden bij instellingen met minimaal een AA-rating. De gemeente zet, mede op grond van het met de BNG gesloten raamcontract, de gelden uitsluitend uit bij de BNG. De BNG heeft een AAA-rating. In het verslagjaar is het raamcontract met de BNG herzien. Verder is het op basis van het treasurystatuut niet toegestaan om gelden in aandelen te beleggen. De kredietcrisis is overgegaan in een economische crisis, die onder andere tot gevolg heeft dat de woningmarkt is ingestort. Dit heeft er toe geleid dat er vrijwel geen bouwactiviteiten meer plaatsvinden en er derhalve nagenoeg geen bouwgrond meer wordt verkocht. Besloten is dan ook om een tweetal exploitaties, te weten Dronryp-Fûgellân en Dronryp Harnzertrekfeart, elk in twee delen te knippen. Het uitgenomen deel zal vooralsnog niet in exploitatie worden genomen. Verder zal de gemeente de gevolgen gaan ondervinden van de benodigde rijksbezuinigingen in de komende jaren. In 2009 heeft de rekenkamercommissie van de gemeente Ferwerderadiel, Het Bildt, Menameradiel en Leeuwarderadeel een onderzoek naar de financiële soliditeit in de Middelsee gemeenten gedaan. Naar aanleiding van de aanbevelingen in dit onderzoek is de jaarrekening op onderdelen aangepast. Dit betreft met name de layout, waarbij vooral aandacht is geschonken aan een betere leesbaarheid van de tabellen en een overzichtelijker opbouw van de balans en programmarekening. Bij de toelichting op de activa in de balans is zoveel mogelijk aangegeven of de investering is afgerond of dat het krediet opnieuw beschikbaar is in het volgende jaar. Naar aanleiding van een opmerking van de accountant is met ingang van het vorige verslagjaar een overzicht opgenomen waarin per reserve of voorziening vermeld is hoe deze ontstaan is en wat het doel is van de onderhavige reserve of voorziening. De jaarrekening sluit met een voordelig resultaat van € 1.516.626,79 tegen een voordelig resultaat van € 511.910,19 in het vorige boekjaar. De verklaring van het resultaat blijkt uit het hierna volgende overzicht:

7

Resultaat 2011 (Bedragen * € 1.000) Lasten 2011

22.975

Baten 2011

23.648

Resultaat voor bestemming

673

Reeds toegevoegd aan reserves

-187

Reeds onttrokken aan reserves

1.031

Per saldo onttrokken (saldo 980)

844

Resultaat nog te bestemmen

1.517


=

Saldo huishoudboekje (970)

Toevoegingen / onttrekkingen

=

Mutaties spaarrekening (980)

Eigen vermogen Stand reserves 1 - 1 - 2011

8.433

Tussentijds onttrokken (saldo 980)

-844

Nog te bestemmen resultaat 2011

1.517

Stand van de reserves 31 - 12 - 2011

9.106

Analyse Resultaat nog te bestemmen

1.517

(Bedragen * € 1.000) Najaarsnota 2011

154

8e begrotingswijziging

201

Sociale Dienst

67

Onderuitputting kapitaallasten

128

Bestuursorganen - 001

29 Onderuitputting salarissen B&W /lagere verzekeringspremie APPA

Bestuursondersteuning B&W - 002

13 Onderuitputting salaris GS/AD

Burgerzaken - 003

17 Lagere bureaukosten

Baten secretarieleges - 004

9 Hogere opbrengst leges burgerzaken

Bestuursondersteuning raad - 006

12 Lagere kosten rekenkamer

Wegen, straten en pleinen - 210

46 Lagere onderh.kstn OL / herstr-verg.

Sport - 530

44 Onderschrijding buitenschilderwerk sporthal

Speelplaatsen - 580

29 Subsidie NW-Fryslan

Kwijtschelding - 614

10 Minder gehonoreerde aanvragen dan geraamd

Collectieve /prev gezondheidsdienst - 714

18 Lagere bijdrage aan de HVD, adviescie OGGZ

JGZ - 715+716

72 Lagere bijdrage aan de HVD

Bouwvergunningen - 822+823

18 Lagere advieskosten / hogere leges bouwverg.

Baten geldleningen - 914

38 Hoger bedrag bespaarde rente zulks ivm met betere liquiditeitspositie dan geraamd Hogere AU ontstaan door mutaties dec 259 circulaire

Algemene uitkering - 921

(techn corr) + aanpassing verdeelmaatst Onderuitputting onvoorziene uitgaven - 922

80

Diverse posten + saldo kostenplaatsen - 960

274 1.517

8

Leeswijzer Jaarstukken 2011 Menameradiel Vernieuwd De Jaarstukken 2011 zijn qua vormgeving vrijwel gelijk aan die van 2010. De doorgevoerde wijzigingen ten opzichte van de jaarstukken van voorgaande jaren hebben hun vruchten afgeworpen. De reden van de wijzigingen was dat uit onderzoek van de rekenkamercommissie was gebleken dat de leesbaarheid op onderdelen niet altijd even duidelijk was. Met name is aandacht geschonken aan het overzichtelijker maken van de opgenomen tabellen, terwijl ook minder gebruik is gemaakt van vergaande onderverdeling in subparagrafen. Op basis van de voorschriften dienen de jaarrekening en de begroting qua indeling op elkaar aan te sluiten. Samengevat gaat het hierbij om de volgende onderdelen: 1. de consistentie: per programmaonderdeel is aangegeven “Wat wilden we bereiken”, “Wat hebben we bereikt” en “Wat hebben we daarvoor gedaan”. 2. de meetbaarheid: de te bereiken maatschappelijke effecten en de te leveren prestaties zijn waar mogelijk meetbaar gemaakt met effecten prestatie-indicatoren. Voor zover aanwezig zijn tegenover de begrote indicatoren de werkelijke indicatoren afgezet. Sinds vorig verslagjaar is, op aandringen van de accountant, een overzicht toegevoegd van de reserves en voorzieningen. Hierin is van elke reserve en voorziening in het kort aangegeven hoe deze is ontstaan en wat het doel hiervan is. Met de nieuwe opzet wordt beoogd dat de raad na afloop van het boekjaar beter in staat is het gerealiseerde beleid te controleren en evalueren. Rijpen Wij zijn ons ervan bewust, dat de nieuwe systematiek in de praktijk nog zal moeten 'rijpen'. Ook zijn sommige programma's op onderdelen nog voor verbetering vatbaar. Zo ontbreken hier en daar nog indicatoren, omdat de gegevens nu nog niet bekend zijn. Hoofdlijnen De Jaarstukken hebben als doel verantwoording af te leggen. Via de programmaverantwoording worden de resultaten vergeleken met de beoogde maatschappelijke effecten. De raad kan zo beoordelen of hij tevreden is met wat is bereikt. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het gebruik van indicatoren. Via de programmarekening wordt een korte verklaring gegeven van de verschillen tussen de raming na begroting en de gerealiseerde bedragen. Indicatoren Nagenoeg elk programmaonderdeel is voorzien van effecten prestatie-indicatoren. Een effectindicator maakt de beoogde maatschappelijke effecten meetbaar. Naast objectieve (bijv. het aantal deelnemende scholen aan het actieplan Permanente Verkeerseducatie), kennen we subjectieve effectindicatoren, ook wel belevingsindicatoren genoemd (bijv. de waardering door de burger van de gemeentelijke dienstverlening). Deze indicatoren kunnen periodiek worden gemeten. Soms ontbreken deze indicatoren, omdat metingen nu nog niet overal plaatsvinden. Behalve effectindicatoren zijn ook prestatie-indicatoren opgenomen. Deze hebben een directe relatie met de inspanningen van de organisatie en zeggen iets over de prestaties en de dienstverlening van de gemeente.

9

10

2 Jaarverslag

11

12

Programma 1 Bestuur Missie / programmadoelstelling De inzet van de gemeente Menameradiel is er op gericht een gemeentelijke dienstverlening te realiseren volgens de eisen die daaraan gesteld mogen worden ten einde de lokale gemeenschap van Menameradiel zo goed mogelijk te kunnen bedienen.

Context en achtergrond Dit hoofdstuk heeft betrekking op het bestuur van de gemeente en de organisatie. Daarbij gaat het om begrippen als democratie, lokale autonomie, verantwoording, integriteit, dualisme, intergemeentelijke samenwerking maar ook om dienstverlening, klachtenafhandeling en transparantie.

Collegeprogramma In het collegeprogramma 2010 -2014 is een aantal ambities neergelegd voor de lopende bestuursperiode. Er wordt een klantgerichte organisatie nagestreefd waarbij kwaliteit en een positief werkklimaat voor de medewerkers voorop staan. Vanuit het oogpunt van meer gemeentelijke regievoering, moet via een afgewogen uitbestedingsbeleid zorgvuldig omgegaan worden met het inhuren van externe adviseurs. Kwalitatieve en/of kwantitatieve krapte zal eerst binnen het Middelseeverband opgelost moeten worden.

Ontwikkelingen Helder is dat de komende tijd er cruciale ontwikkelingen zullen spelen. Allereerst de discussie omtrent de bestuurskracht. De gemeente Menameradiel kiest voor behoud van zelfstandigheid door de bestuurskracht te versterken door samen te werken met de andere Middelseepartners. In 2012 zal de samenwerking worden geëvalueerd en bekeken of deze samenwerking een afdoende middel is om de gemeentelijke bestuurskracht te versterken. Daarnaast speelt de financiële ruimte voor de gemeenten, of beter gezegd, het gebrek daar aan. Onmiskenbaar is dat de gemeenten in Nederland door het Rijk gekort zullen worden. Onduidelijk is slechts nog de mate waarin. De verwachting is dat deze bezuiniging op het gemeentefonds fors zal zijn en tegelijkertijd de lasten van de sociale dienst zullen toenemen. De gemeente zal de komende tijd moeten bekijken hoe de te verwachten bezuinigingen binnen de eigen begroting kunnen worden ingevuld. Los van de Friese bestuurskrachtdiscussie en de Rijksbezuinigingen zijn er ook andere ontwikkelingen die het nodige van bestuur en organisatie vragen. Met name wettelijke ontwikkelingen zoals de Wabo, maar ook de verplichte ICT ontwikkelingen zullen moeten worden opgevangen en ingebed in de eigen organisatie.

Programmaonderdelen 1. Openbaar bestuur 2. Dienstverlening 3. Intergemeentelijke samenwerking

13

1. Openbaar bestuur Wat wilden we bereiken?

Wat hebben we bereikt?

Wat hebben we ervoor gedaan?

Verkiezingen die vlekkeloos verlopen met voldoende deelname

Verkiezingen Provinciale Staten 2011 zijn in onze gemeente goed verlopen. Het opkomstpercentage bedroeg 56,26% De voorbereidingen om te komen tot besluiten met een zo breed mogelijk draagvlak is goed geregeld

14 stembureau’s ingericht met elk 3 leden

De burger kan zijn of haar visie vooraf in het besluitvormingsproces duidelijk kenbaar maken

Volgens wettelijk normen en waar mogelijk bij de voorbereiding van beleid worden burgers in staat gesteld inspraak te geven

2. Dienstverlening Wat wilden we bereiken?



Verbetering digitale dienstverlening

De koppelingen tussen de wettelijk verplichte basisregistraties GBA, BAG en WOZ zijn gerealiseerd Processen zijn herontworpen Aansluiting berichtenbox Mijn Overheid gerealiseerd. 170 gemeentelijke producten beschreven op gemeentelijke website (gereed maart 2012)

In 2011 is ten behoeve van de Middelsee gemeenten een informatiemanager aangesteld

Verbetering beschikbaarheid digitale diensten

Doorvoering Melddesksysteem

Van de 1230 binnengekomen meldingen is 98% afgehandeld.

Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting

Beschrijvingen gemeentelijke producten digitaal

P

Aantal producten dat digitaal verkrijgbaar is

p

90% ingediende meldingen via Melddesk wordt afgedaan binnen 4 weken

p

beschrijvingen digitale producten via gemeentelijke website Digitaal aanvragen producten Via melddesksysteem

In 2011 is het project het project DOT (digitaal optimaal toegankelijk) opgestart. 170 productbeschrijvingen worden aangepast op B1 niveau (eenvoudig Nederlands) - Bijeenkomsten Werkgroep Melddesk. - Bijeenkomst/instructie voor alle gebruikers. - Kwartaal rapportage MT en college

11 (2006)

Streefwaarde 2011 60

Gerealiseerd 2011 170

0 (2006)

14

14

4 wkn

77% in 4 wkn

3. Intergemeentelijke samenwerking Wat wilden we bereiken?



Behoud van de gemeentelijke zelfstandigheid en door samen te werken binnen het Middelseeverband

In Middelseeverband kon geen eensluidend standpunt worden bereikt over de bestuurlijke toekomst. Op onderdelen wordt wel samengewerkt Handhavingsbureau, ICT, veiligheid, digitale dienstverlening, Centrum voor jeugd en Gezin etc.

Verschillende projecten zijn opgestart die voor de individuele gemeenten qua kennis en capaciteit niet te realiseren zijn. Dit zijn veelal (digitale) projecten met een wettelijke verplichting, Bv. BAG, Wabo, Maar ook in het kader van de nieuwe crisisbeheersing (Oranje kolom) is de samenwerking in Middelseeverband gezocht.

14

Wat heeft het gekost?

Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 2.595.286 2.584.983 2.667.801 210.303 214.553 219.139 2.374.680 2.453.248 2.376.147

15

Programma 2 Veiligheid Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil een veilige gemeente zijn. Een gemeente waarin buren elkaar kunnen aanspreken, waarin inwoners zich beschermd weten, waarin regels gehandhaafd worden en waarin ernstige calamiteiten achterwege blijven.

Context en achtergrond Veiligheid kan worden onderverdeeld in sociale en fysieke veiligheid. Sociale veiligheid heeft betrekking op criminaliteit, op ernstige vormen van overlast en op subjectieve gevoelens van (on)veiligheid (een veilig gevoel). Fysieke veiligheid heeft betrekking op brandveiligheid, externe veiligheid (zicht op risico’s voor de omgeving van inrichtingen die omgaan met gevaarlijke stoffen) en beheersing van rampen en crises.

Collegeprogramma Het college houdt toezicht op de vergunningverlening en de handhaving hiervan. Het college voert regelmatig overleg met de dorpsbelangen van de diverse dorpen om vroegtijdig te kunnen inspelen op mogelijke wensen en klachten van de inwoners. Met regelmaat vindt overleg plaats tussen politie, gemeente, jongerenwerker en andere organisaties van de veiligheidsketen om overlastsituaties in kaart te brengen en adequaat te kunnen optreden.

Ontwikkelingen In het kader van de Middelseesamenwerking zal het taakveld Rampenbestrijding en Integrale Veiligheidszorg in 2011 gebundeld worden. Dat betekent dat voor alle vier Middelseegemeenten één ambtenaar full time met IVZ bezig is en één ambtenaar full time bezig is met Rampenbestrijding. Voor wat betreft de Brandweerzorg kan verwezen worden naar het beleidsplan Brandweerzorg. Een ontwikkeling welke voor volgend jaar speelt is de invoering van de zogenaamde Oranje Kolom. Dat betekent dat de rampenbestrijdingscapaciteit verder geprofessionaliseerd wordt. Binnen de regio Fryslân zijn er afspraken gemaakt over de inrichting van deze Oranje Kolom, de kosten daarvan bedragen € 1,56 per inwoner

Kaderstellende beleidsnota's 1. 2. 3.

Notitie Integrale Veiligheidszorg Menaldumadeel 2005 ‘De veiligheidsketen verbonden’ d.d. 20 oktober 2005 (wordt in 2011 geactualiseerd) Beleidsplan brandweerzorg NW-Fryslân 2009 – 2013 Rapportage CapGemini en bijbehorend Plan van Aanpak

Programmaonderdelen Het programma Veiligheid kent de onderdelen: 1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid); 2. Sociale veiligheid (handhaving Algemene Plaatselijke Verordening); 3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding).

1. Fysieke veiligheid (onderdeel brandveiligheid) Wat wilden we bereiken?



Voorkomen en beperken van slacht-

Per 1 januari 2008 zijn wij een ge-

Kwalitatief verbeteren van de oefe-

16

offers en/of schade ten gevolge van branden en ongevallen en explosiegevaar

meenschappelijke regeling aangegaan met acht brandweerorganisaties van de volgende gemeenten:Vlieland, Terschelling, Harlingen, Franekeradeel, het Bildt, Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel en Menameradiel.

Het opleidingsniveau op niveau houden en kwalitatief verbeteren

Omschrijving

E/P

brandweeroefeningen organiseren werven vrijwilligers

P P

Bron

Nulmeting (2006) 48 uur 29

ningen met meer de nadruk op evalueren. Het begeleiden van het volgen van opleidingen. Het beheren van materiele zaken. Het ondersteunen van de brandweerkorpsen. Het tot standkomen van het plan tot het beheersen van de brandveiligheidsrisico’s in NWF 2011-2014 en met de nota aantoonbaar paraat materieelvoorziening en operationele sterkte van brandweer NWF en het uitwerken volgens Cap Gemini in het uitwerken van de 90 normen (maatregelen plan van aanpak kwaliteitsverbetering brandweerzorg NWF Een vrijwilliger van de groep Marsum is opgeleid tot bevelvoerder waarmee die groep op 3 bevelvoerders is gekomen. Twee adspiranten vervolgden hun opleiding van manschappen (groep Menaam) De chauffeurs opleiding (groot rijbewijs, chauffeursdiploma en pompbediende) is op niveau gebracht. RSTV avond georganiseerd om de vrijwilliger bekend te maken met het lezen van rook ICET dag georganiseerd om de technische hulpverlening op orde te houden Het oefenen in realistische oefencentra is aangepakt

Streefwaarde 2011 70 uur 31

Gerealiseerd 2011 70 uur 27

2. Sociale veiligheid Wat wilden we bereiken?



Gezamenlijk Integraal Veiligheidsbeleid Middelsee Gemeenten

Een kadernota Integraal Veiligheidsbeleid Middelsee Gemeenten 20112014

In samenwerking nota Integraal Veiligheidsbeleid Middelsee gemeenten 2011-2014 ontwikkeld

3. Fysieke veiligheid (onderdeel rampenbestrijding) Wat wilden we bereiken? Een crisisplan voor de vier Middelseegemeenten

Wat hebben we bereikt? -

een actueel Risicoprofiel; een actueel vastgesteld Crisisplan Fryslân en taakorganisaties voor de rampenbestrijding binnen de Middelseegemeenten.

17

Wat hebben we ervoor gedaan? Door Veiligheidsbureau Middelsee de taakorganisaties naar de normen van Crisisplan Fryslan ingericht


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 726.410 743.485 701.688 3.900 2.900 3.635 739.585 698.788 722.775

18

Programma 3 Verkeer en openbare ruimte Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil een duurzaam en adequaat beheer van de openbare ruimte en een verkeersveilige woonomgeving.

Herinrichting van It Bosk in 2010

Context en achtergrond Dit programma heeft zowel betrekking op verkeer en vervoer als het beheer van de openbare ruimte. Verkeer & vervoer richt zich vooral op een verkeersveilige inrichting en de functie en het gebruik van de openbare ruimte. Beheer is gerelateerd aan de zorg en het behoud van die openbare ruimte. De openbare ruimte van de gemeente Menameradiel bestaat onder andere uit: • 1.198.472 m² verhardingen • 650.000 m² groen • 13.000 stuks bomen • 16.000 m² water • 2680 Lichtmasten • 23 bruggen, 37 fiets-/voetgangersbruggen en 8 duikerbruggen • 30 picknick banken en 33 afvalbakken

Collegeprogramma In het collegeakkoord 2010-2014 wordt de ambitie uitgesproken om het onderhoud(sniveau) op een acceptabel peil te brengen en de ontstane winterschade te herstellen. Ten aanzien van het in 2009 vastgestelde gemeentelijk verkeer en vervoersplan wordt een nadere heroverweging voorgesteld. Deze heroverweging heeft vooral betrekking op het GVVP uitvoeringsprogramma 20102013. In 2008 is een begin gemaakt met het clusterbeheer van de buitendienst. Dit houdt in dat de gemeentelijke openbare ruimte is opgedeeld in 4 clusters. In 2009 zijn twee clusterbeheerders benoemd, aangestuurd door één centrale coördinator. In 2010 wordt dit clusterbeheer gecompleteerd naar 4 clusterbeheerders. De bestuurlijk gewenste kwaliteit van de openbare ruimte is in 2007 door de raad vastgesteld. De ervaringen van het gekozen kwaliteitsniveau in 2008 hebben geleid tot de keuze voor een inhaalslag op het gebied van onkruidbeheersing, deze inhaalslag is uitgevoerd in 2009. Voor 2010 is gekozen om het kwaliteitsniveau van de inhaalslag onkruidbeheersing eenmalig te continueren. Door omvorming van borders naar gras en het volplanten, evaluatie van de werkzaamheden in 2010 met de aannemers en tijdige aanbesteding 2011 zal getracht worden de kosten beter te beheersen. Begin 2011 is opnieuw de gewenste kwaliteit voor het openbaar groen door de raad vastgesteld. Voor de meeste structuur elementen is gekozen is voor kwaliteitsniveau ‘Basis’. Voor wegen is in 2007 voor een overwegend lage kwaliteit gekozen. Begin 2011 heeft de raad besloten deze kwaliteitskeuze te handhaven. Bij deze keuze stelt men zich tot doel met de beschikbare budgetten voor planmatig- en inhaalslagonderhoud het gewenste resultaat te bereiken.

19

Men gaat er daarbij van uit dat er in de jaren 2012 t/m 2014 dezelfde forse aanbestedingsvoordelen zullen zijn als in de recente jaren. Het Gemeentelijk Verkeer en Vervoersplan 2008-2012 is begin 2009 vastgesteld. Vanuit dit beleidsplan is een uitvoeringsprogramma gedestilleerd voor de jaren 2010- 2013. In het voorjaar van 2010 is door het toenmalige college het programma voor de uitvoering van werken en acties in dat jaar vastgesteld.

Ontwikkelingen Openbaar vervoer: bushaltevoorzieningen (34 stuks) zijn in 2011 verbeterd en toegankelijk gemaakt voor o.a. rolstoel en minder validen. Versterking samenwerking: zowel binnen als buiten de organisatie wordt nadrukkelijker samengewerkt op het gebied van onderhoud en inrichting van de openbare ruimte. Hiermee wordt efficiëntie vergroot en komen werken effectiever tot stand. De afdelingen Beheer en VROM fuseren tot één afdeling die zich richt op de functie en het gebruik van de openbare ruimte. Middelseesamenwerking De asfaltwerkzaamheden, zowel onderhoud als reconstructie, zijn in 2011 gezamelijk met de andere drie gemeenten in Middelseeverband aanbesteed. Eind 2011 is besloten dit in 2012 niet voort te zetten. Uitvoering gemeentelijke taak Als gevolg van vooral de economische crisis van de recente jaren en het gehanteerde aanbestedingsbeleid m.b.t. werkzaamheden aan verhardingen verandert de samenwerking tussen uitvoerende aannemer en gemeente. Besteksvoorbereiding, toezicht (controle op behalen van vereiste kwaliteit) en financiële afrekening vergen steeds meer tijd en aandacht. Noordwesttangent: in 2011 heeft de provincie het bestek voor de aanleg van het Noordwesttangent (NWT) op de markt gebracht. Eind 2012 zal het werk worden afgerond. De overeenkomst met betrekking tot het afwaarderen van het traject Bitgummole – Marsum – Leeuwarden naar een 60km zone blijft ongewijzigd. De verkeerstechnische aanpak is onderdeel van het rehabilitatieonderhoud van deze weg en is in 2011 uitgevoerd.

Kaderstellende beleidsnota's • • • • • • •

Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan (2008 - 2012) Uitvoeringsprogramma GVVP (herzien in 2010) Flora & Faunawet APV BOR-keuze 2007 Kadernota Openbare Verlichting ( 2007) Uitvoeringsplan Openbare Verlichting (2009)

Programmaonderdelen Het programma verkeer en openbare ruimte kent de onderdelen: 1. Verkeer & vervoer, verkeersveiligheid 2. Beheer openbaar groen 3. Beheer openbare wegen, kunstwerken, gladheidbestrijding 4. Beheer openbare verlichting 5. Beheer schoon en vuilwaterafvoer, en oppervlaktewater

1. Verkeer en vervoer Wat wilden we bereiken?



Duurzaam verkeersveilig Menaldumadeel, o.a. door integrale aanpak samen met wegbeheer en nieuwe werken Gevolgen tracé Haak en Noord West

Ca. 80% van het gemeentelijk wegenareaal is gecategoriseerd en veelal sober heringericht als ETW of GOW Gemeente onderdeel van projectbu-

In kader wegonderhoud, reconstructies of herinrichting zijn diverse wegen ingericht als ETW of GOW

20

Meedenken / bepalen over ontwikke-

Tangent duurzaam inpassen in landschappelijke omgeving, passend bij vigerend verkeer en vervoersbeleid Verbetering en bevordering gebruik en toegankelijkheid openbaar vervoer Verbetering en bevordering gebruik (recreatieve) wandel en fietspaden

reau en daarmee invloed op ontwikkeling. samenwerkingsverband Nieuw stroomland. Ca. 65% van bushaltes zijn toegankelijk

lingen rond Haak

Uitbreiding fietsvoorziening m.b.t. fietspont Keimptille, wijziging fietsroute rond Berltsum. voorzien in ontbrekende schaken hoofdfietsroute Leeuwarden – Jellum

Uitbreiding fietsaanwijzers ten behoeve fietspont, en fietsroutes rond Berltsum. Aanleg fietspad tussen Boksum en Jellum

Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting

Deelname PVE (verkeersveiligheidlabel) Halteplan (streefwaarde 44% van totale areaal)

P P

ROF Gem.

2007/1 2007/0

Uitvoering halteplan Menameradiel

Streefwaarde 2011 2 scholen 60% van alle haltes

Gerealiseerd 2011 3 scholen Ca. 65% van haltes

2. Beheer openbaar groen Wat wilden we bereiken?



Het kwaliteitsniveau van het openbaar groen gekozen door de raad (overwegend ‘Basis’).

-

- Onderhoud bos, bosschages, bomen, beplantingsvakken en gras.

In 2011 zijn 179 stuks meldingen over het openbaar groen binnen gekomen. - In de dorpen is de kwaliteit overwegend ‘Basis’ geweest. - Door de bewoners wordt het onderhoud van het groen met een 6,0 beoordeeld*. * Bron: J. Nugteren, Leefbaarheidsmonitor, juli 2011

3. Beheer openbare wegen, kunstwerken en openbare verlichting Wat wilden we bereiken?



Een beheersbare kwaliteit van de openbare wegen

Zeer waarschijnlijk een deels (gezien ontoereikend budget) beheersbare kwaliteit ** Middels het meerjarenprogramma wegreconstructies is de inhaalslag redelijk maar niet voldoende op schema. De oorspronkelijke doelstelling was de inhaalslag eind 2012 voltooid te hebben. Ten opzichte van 2006 is er (peiljaar 2010) een energiebesparing van 10% gerealiseerd. Veel projecten lopen door t/m 2012. Wanneer alle project van het uitvoeringsplan/ beleidsplan zijn uitgevoerd kan er een beter beeld gegeven worden van hoeveel energie er bespaard wordt.

Uitvoeren van planmatig onderhoud en wegreconstructies

Een verkeersveilige en sociaal veilige openbare verlichting waarbij het buitengebied zo weinig mogelijk verlicht zal worden en een energiebesparing van 50% ten opzichte van peiljaar 2006 nagestreefd wordt

-weghalen overbodige verlichting buitengebied; -vervangen oude verlichting met hoog vermogen door nieuwe zuinige verlichting. -LED-pilots, nieuwe technieken -Updaten lichtmastbestand

** In het voorjaar van 2013 zal, mede op basis van een inspectie van het totale wegen-areaal, meer duidelijkheid gegeven kunnen worden. Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting

inhaalslag wegen

P

BOR

2008/50%

21

Streefwaarde 2011 70%

Gerealiseerd 2011 65%


Lasten Baten Saldo


22

Programma 4 Lokale economie Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil de huidige lokale economie en werkgelegenheid behouden en versterken.

Context en achtergrond Het aantal bedrijven, ongeveer 450, binnen onze gemeente blijft op een vrij constant niveau. Veel ondernemers hebben een sociale binding met onze gemeente. Het type onderneming is een mix van kleine en middelgrote bedrijven in zowel de traditionele sectoren van bouwen metaalnijverheid en transport als kleine gespecialiseerde en veelal vernieuwende bedrijven. Een voorbeeld van die laatste is de glastuinbouw, een sector die ook qua werkgelegenheid van belang is. Een trend die waarneembaar is, is die van de eenmanszaken en zzp’ers in allerlei branches. Veelal gaat het om bedrijven die ter plaatse werkzaamheden verrichten en waarbij de ruimtebehoefte beperkt blijft tot ruimte voor opstal en stalling van materiaal/materieel. Er is vooral vraag naar kavels tussen 1.000 en 2.500 m2, bij voorkeur met de mogelijkheid bij het bedrijf te wonen. Voor de kleinere bedrijven voorzien ook bedrijfsverzamelgebouwen in een behoefte. Een sector van toenemend economisch belang is die van recreatie en toerisme. Dronryp heeft de positie bedrijfsconcentratiekern in het Streekplan van de Provincie Fryslân. De gemeente Menameradiel ligt in de Westergozone, één van de twee economische kernzones van Fryslân.

Collegeprogramma Behoud van de lokale economie vinden wij erg belangrijk. Wij willen blijven investeren in een goede relatie met het bedrijfsleven in Menameradiel. De portefeuillehouder economische zaken heeft regelmatig overleg met de Commerciële club Menameradiel en het bedrijfsleven heeft een vaste contactpersoon binnen de gemeentelijke organisatie. Regelmatig bezoekt het college bedrijven in Menameradiel. Naast het behoud van de huidige bedrijven liggen er voor Menameradiel ook kansen om te groeien. Met name kleinschalige bedrijvigheid en aan recreatie en toerisme gerelateerde bedrijvigheid kunnen zich in de toekomst ontwikkelen tot een nieuwe economische motor. Om de economische effecten van de toeristisch-recreatieve voorzieningen binnen onze gemeente beter te benutten is een samenhangend toeristisch-recreatief beleid in de maak. Dit beleid zal gericht zijn op het versterken, stimuleren en optimaal benutten van de voorzieningen zodat meer toeristen en recreanten onze gemeente bezoeken. Dit laatste heeft een positief effect op de lokale economie, qua werkgelegenheid en het versterken van de huidige lokale economie. Ook de regionale samenwerking in Westergozone verband draagt bij aan een beter ondernemersklimaat; hiermee kunnen interessante bedrijfsinitiatieven financieel en organisatorisch gestimuleerd worden. Een uitbreiding van het bedrijventerreinen in Dronryp (bedrijfsconcentratiekern) en Berltsum, beide gericht op lichte bedrijvigheid en de mogelijkheid tot wonen bij het bedrijf, moet nieuwe kansen bieden.

Ontwikkelingen Bestaande bedrijven die willen uitbreiden of verplaatsen zullen wij actief van dienst zijn. Het bedrijventerrein in Menaam is vrijwel uitverkocht. In 2011 is op hoofdlijnen instemming verkregen over de uitbreiding in Dronryp. Hiervoor wordt een plan voorbereid. Bestuurlijk overleg heeft ook plaatsgevonden over de voormalige locatie Empatec in Menaam, waar een particuliere vastgoedinvesteerder ruimte wil creëren voor ongeveer 8 bedrijven. Voor Berltsum wordt fase III in studie genomen. Wij staan open voor initiatieven op het gebied van recreatie en toerisme en waar nodig willen wij deze initiatieven ondersteunen. In Westergoverband zullen wij hier aandacht voor blijven vragen omdat we van mening zijn dat hier groeikansen liggen. De Kleiroute en de Elfstedenvaarroute

23

bieden mogelijkheden en deze worden vanuit de markt ook opgepakt. Een ontwikkeling op het snijvlak van recreatie, leefbaarheid en dorpsvernieuwing zijn de plannen van de Stichting Voortvarend Berltsum voor een herinrichting met een eigentijdse invulling van het voormalige veilingterrein De Pôlle. Deze plannen, ontwikkeld door eigen ondernemers, kunnen een belangrijke stimulans voor Berltsum betekenen en worden betrokken bij de herinrichting van de Pôlle. Om het aanbod in kwalitatieve en kwantitatieve zin beter af te stemmen en overaanbod te voorkomen zijn in 2011 provinciebreed Regionale bedrijventerreinenplannen opgesteld. Menameradiel valt in de regio Noordwest Fryslân en heeft in het plan voldoende ontwikkelruimte gekregen om in de gemeentelijke vraag te voorzien.

Kaderstellende beleidsnota's • • •

De Westergozone in perspectief 2007-2011, 2007 Streekplan Fryslân 2007, Om de kwaliteit fan de romte, 2007 Toeristisch-recreatief beleidsplan

Programmaonderdelen 1. 2. 3. 4.

Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen Benutten van de ligging in en deelname aan de Westergozone Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen Bevorderen ondernemersklimaat

1. Zorgen voor voldoende aanbod van bedrijventerreinen Wat wilden we bereiken?



beschikking over voldoende aanbod van bedrijventerrein in alle daartoe aangewezen kernen, aansluitend bij zowel de lokale als de gemeentelijke vraag aanbod van bedrijventerrein onder marktconforme voorwaarden

Eind 2011 nog 1 kavel te koop op het bedrijventerrein Menaam en voorbereidingen getroffen voor Dronryp en Menaam (locatie Empatec) Een marktconforme grondprijs

tot ontwikkeling brengen van Dronryp als bedrijfsconcentratiekern

In 2011 is de pilot “bedrijventerreinen in het groen”, waar Dronryp-West fase 3 deel van uitmaakt, verder gebracht. Er is met de provincie overeenstemming op hoofdlijnen. Beleid en voorwaarden zijn gelijk gebleven

Tal van voorbereidingshandelingen om te komen tot ontwikkeling; aanvragers voor een kavel te woord gestaan en een kavel verkocht (Menaam) In 2010 zijn de grondprijzen met 5% verhoogd, waarbij aansluiting is gezocht met de tarieven in de regio; de raad heeft ingestemd met de Notitie regionale bedrijventerreinen Bestuurlijk overleg gepleegd over de voortgang van de locatie Dronryp West .

duidelijke en efficiënte (planologische) voorwaarden en een duidelijk uitgifte beleid Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting

Aantal ha. beschikbaar terrein Berltsum Aantal ha. beschikbaar terrein Menaam Aantal ha. beschikbaar terrein Dronryp Grondprijs; gemiddelde grondprijs in de regio = 100

P P P E

Gem. Gem. Gem. KvK

2007: 0 2007: 2,2 2007: 0 2007: 100

De voorwaarden en het uitgiftebeleid gehanteerd

Streefwaarde 2011 2,5 0,2 4,5 95-105

Gerealiseerd 2011 0 0.2 0 105

2. Benutten van de ligging in en deelname aan de Westergozone Wat wilden we bereiken?



stimuleren van economische ontwikkeling in de Westergozone

Gemeente en een aantal ondernemers draaien mee in de projecten die mede vanuit de Westergozone betaald worden Deelname aan diverse activiteiten en projecten van het Projectbureau

Projecten voorbereid en uitgevoerd

meerwaarde ontlenen aan de positie (ligging in en deelname aan) binnen

24

Deelgenomen aan overleggen en onderzoeken die economische

de Westergozone Meer betrokkenheid van de ondernemer door aanpassing van de overlegstructuur In 2011 het realiseren van een provinciaal projectbureau samen met de kernzone A7

Westergozone Meer betrokkenheid van de ondernemers De projectbureaus A7-zone Landstad Fryslân en Westergoze zijn per 1 januari 2011 samengevoegd tot één projectbureau. De economische activiteiten vinden nu plaats vanuit een centrale locatie in het gebouw van de Kamer van Koophandel en het projectbureau maakt deel uit van het Ondernemersplein fan Fryslân

stimulans ten doel hebben Frequent overleg met de Commerciële Club Menameradiel (CCM) Hier is besluitvorming van de provincie aan vooraf gegaan; daar heeft de gemeente zich aan gecomitteerd.

3. Op orde houden van bestaande bedrijventerreinen Wat wilden we bereiken?



goed fysiek ondernemersklimaat efficiëntie door terreinbeheer en functionele samenwerking tussen bedrijven

een goed fysiek ondernemersklimaat Efficiënt terreinbeheer

Regulier onderhoud Aansluiten bij bestaande initiatieven voor terreinbeheer

Omschrijving

E/P

Uitvoering schouw Uitgevoerde verbeterpunten in % van de totale lijst van verbeterpunten

P P

Bron

Nulmeting 2007: 0 2007: 0

Streefwaarde 2011 1 65

Gerealiseerd 2011 0 0

4. Bevorderen ondernemersklimaat Wat wilden we bereiken?



een ondernemersklimaat waarbinnen naar aard en schaal passende lokale initiatieven tot ontplooiing kunnen komen specifieke aandacht voor doelgroepen (starters) een goede verstandhouding tussen (georganiseerde) ondernemers en de gemeente

een ondernemersklimaat waarbinnen naar aard en schaal passende lokale initiatieven tot ontplooiing kunnen komen Specifieke aandacht voor starters

meedenken over vestigings- en uitbreidingsmogelijkheden

bevorderen werkgelegenheid (direct en indirect) in de toeristisch-recreatieve sector

Een basis voor een samenhangend toeristisch-recreatief beleid is vastgesteld

een goede verstandhouding tussen (georganiseerde) ondernemers en de gemeente

Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting

Aantal keren bestuurlijk overleg Werkgelegenheid in recreatie en toerisme Opstellen toeristisch-recreatief beleid

E P P

Gem. Gem. Gem.

2007: 4

Geven van voorlichting aan starters Regelmatig ambtelijk en bestuurlijk overleg met de CCM en andere vertegenwoordigers van ondernemers Uitvoering van het toeristisch recretief beleid, met aandacht voor en sturing op de economische werkgelegenheidseffecten Streefwaarde 2011 4 n.b. 1

Gerealiseerd 2011 2 n.b. 1


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 119.849 139.722 799.209 20.393 47.554 646.056 99.456 92.168 153.153

25

Programma 5 Onderwijs Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil: • leerlingen in staat stellen het basisonderwijs zo dicht mogelijk bij huis te kunnen volgen; • een adequate invulling geven aan de huidige schoolgebouwen met het oog op dalende leerlingaantallen. • het leerplichtverzuim tot een minimum beperken. Schoolkaatsdag te Bitgum

Context en achtergrond Er zijn 13 basisscholen in de gemeente, waarvan zes openbare basisscholen en één algemeen bijzondere basisschool (ondergebracht bij Onderwijsgroep Fier), vijf protestants christelijke basisscholen en één katholieke basisschool. De uitvoering van de leerplicht is ondergebracht bij de gemeente Leeuwarden. Er worden 10 uren leerplicht per week ingehuurd.

Collegeprogramma Het college heeft in zijn programma opgenomen dat er in Berltsum een brede school zal komen. Inmiddels heeft de raad in de kadernota een bedrag beschikbaar gesteld voor de brede school.

Ontwikkelingen Voor de periode 2010-2014 is al bekend dat er wederom rijksgelden voor onderwijsachterstandenbeleid voor Menameradiel beschikbaar zullen zijn. De hoogte van het bedrag is nog niet bekend. In overleg met de peuterspeelzalen en de kinderopvang zal de gemeente met de beschikbare middelen een invulling geven aan het onderwijsachterstandenbeleid. In/bij de scholen in Deinum, Marsum, Berltsum, Menaam en Bitgummole zijn lytse biebs ondergebracht. In Boksum is de lytse bieb gevestigd in het dorpshuis. In totaal gaat het om zes lytse biebs die onderdak in de school of dorpshuis hebben gekregen. Kinderen kunnen hier elk moment boeken lenen. Er zijn vaste tijden waarop de lytse bieb ook open is voor volwassenen.

De gemeente is inmiddels gestart met de voorbereidingen voor een brede school in Berltsum. De verwachting is dat de brede school zal worden opgeleverd medio 2013/2014. De leerlingprognoses, die in 2009 zijn opgesteld, tonen aan dat de leerlingaantallen in Menameradiel de komende jaren aanzienlijk zullen dalen. Er is op dit moment al een aantal scholen dat te maken heeft met leegstand. Dit zal de komende jaren alleen maar toenemen. De verwachting is dat rond 2023 het leerlingaantal zal zijn gedaald met ruim 20% procent ten opzichte van de leerlingaantallen in 2007. Op dit moment worden lege lokalen opgevuld met o.a. lytse biebs, peuteropvang en kinderopvang. Op dit moment beraden wij ons gezamenlijk met de betrokken maatschappelijke organisaties, operend in onze gemeente, ( schoolbesturen, stichting Welzijn Middelsee, Kinderopvang etc.) om in de toekomst een passende invulling aan de schoolgebouwen te kunnen geven. Het is niet ondenkbaar dat de terugloop van leerlingen op de langere termijn kan leiden tot sluiting van scholen.

26

Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Middelsee draait inmiddels volledig. In het CJG Middelsee werken verschillende partners samen om ervoor te zorgen dat het aanbod toegankelijker wordt en dat kinderen/ouders met hulpvragen op een goede manier worden geholpen.

Kaderstellende beleidsnota's • Integraal Huisvestingsplan 2008. • Verordening Huisvesting 2005. • Verordening Leerlingenvervoer 2006.

Programmaonderdelen 1. Onderwijshuisvesting. 2. Onderwijsachterstandenbeleid. 3. Leerplicht.

1. Onderwijshuisvesting Wat wilden we bereiken?



Binnen de kaders van weten regelgeving en beschikbare middelen houden we in samenwerking met de schoolbesturen huisvestingsvoorzieningen in stand die voor langere tijd geschikt zijn om te gebruiken ten behoeve van het onderwijsproces.

De schoolgebouwen in Menameradiel staan er bouwkundig goed voor.

Diverse schoolgebouwen hebben verbouwingen/reparaties ondergaan.

2. Onderwijsachterstandenbeleid Wat wilden we bereiken?



Vermindering van onderwijsachterstanden Elke leerling een passende vorm van onderwijs aanbieden

Een grote groep peuters extra hulp aangeboden die dit nodig hebben. Leerlingen passend onderwijs aangeboden, binnen de beschikbare middelen.

Middelen ingezet voor onderwijsachterstanden. Goed overleg gevoerd met de scholen.

Omschrijving

E/P

Aantal peuters dat gebruik maakt van het derde dagdeel op de peuterspeelzaal

P

Bron

Nulmeting (2008) 17



3. Leerplicht Wat wilden we bereiken?



Zoveel mogelijk leerlingen deel laten nemen aan onderwijs

Zoveel mogelijk leerlingen deel laten nemen aan onderwijs.

Extra inzet MBO-leerplichtambtenaar

Omschrijving

E/P

Bron

Nulmeting (2006/2007) 70

Aantal bemiddelingen leerplicht




Lasten Baten Saldo


27

Programma 6 Cultuur, recreatie en sport Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil dat inwoners (jong en oud) toegang hebben tot een breed aanbod aan culturele- en recreatieve voorzieningen en activiteiten. De gemeente Menameradiel wil dat inwoners (jong en oud) toegang hebben tot een verscheidenheid aan sportvoorzieningen omdat ze het belangrijk vindt dat mensen in het kader van gezondheid en sociale participatie aan sport doen. Schoolsportdag 2011 op sportcomplex de Koekoek Berltsum.

Context en achtergrond Onze gemeente heeft een bloeiend verenigingsleven met veel actieve vrijwilligers. Onze gemeente heeft in het bijzonder een rijk amateurmuziek- en toneelklimaat. De gemeente Menameradiel werkt met de gemeenten Het Bildt, Leeuwarderadeel en Ferwerderadiel samen in het breedtesportproject Go4sport. Go4sport doet aan sportstimulering, speciaal voor de jeugd. Daarnaast worden sportverenigingen ondersteund.

Collegeprogramma Zolang het zwembad op Schatzenburg open is geeft de gemeente subsidie op het zwemabonnement. Na 2012 (einde contract) wil de gemeente geen bemoeienis meer hebben met het zwembad en er dus ook niet in investeren. Het collegeprogramma vraagt op het gebied van recreatie aandacht voor de recreatieve functie van het gietwaterproject.

Ontwikkelingen Wat recreatie betreft is een beweging aan de gang om ons gebied aantrekkelijker te maken als recreatiegebied voor zowel inwoners als mensen van buiten de gemeente. Gemeente, bedrijven en particulieren werken hierin meer en meer samen. Voorbeelden zijn het bevaarbaar maken voor pleziervaart van vaarwegen (Kleiroute, Elfsteden-vaarroute), het ontsluiten van oude paden, het realiseren van voorzieningen (aanlegplaatsen, pleisterplaatsen, enzovoort) en het zichtbaar maken van die voorzieningen (bewegwijzering). Ook het verbeteren en vernieuwen van de wandel- en fietsroutes zijn actueel. Daarnaast is de gemeente in 2011 lid geworden van de VVVFryslân. Door dit lidmaatschap participeert Menameradiel met veel Friese gemeenten om Fryslân toeristisch gezien vooruit te helpen. Door betere samenwerking tussen overheid, VVV en ondernemers willen we dit bewerkstelligen. Dankzij de inspanningen van de Stichting Federatie Muziekverenigingen Menameradiel is het aantal deelnemers aan het muziekonderwijs in 2011 weer gestegen. In Marsum, Menaam, Bitgummole, Boksum, Deinum en Berltsum zijn lytse biebs ingericht. Er is een onderzoek gaande naar de mogelijkheden voor de bibliotheek in Dronryp. De algemene subsidieverordening zal worden aangepast specifiek voor de dorpshuizen. Er zal meer gekeken worden naar de functie die het dorpshuis heeft in een dorp. Het beheer en groot onderhoud van de speeltuinen in Menameradiel is ondergebracht bij Stichting Wonen Noordwest Friesland.

28

Sanitair en warmwatervoorziening in de Roelengahal zijn gerenoveerd. Er ligt een onderzoeksrapport over de mogelijkheden voor de Roelengahal op de lange termijn. Op basis van dit rapport worden voorstellen voorbereid. De sport groeit in de gemeente. Hierdoor raken we op verschillende velden aan de grenzen van de capaciteit.

Kaderstellende beleidsnota’s • • • • • • • • •

Subsidieverordening gemeente Menaldumadeel (2005); Beleidsregels Welzijn (2008); Beleidskader Welzijn (2005); Intentieverklaring over het gebruik van het Fries (2006); GO4Sport projectplan (2003-2009); Elts in byb, 2009 Taalnota (2010) Sportnota (2010) Recreatie- en toerismebeleid

Programmaonderdelen Het programma Cultuur, Recreatie en Sport kent de volgende onderdelen: 1. Kunst en Cultuur; 2. Recreatie; 3. Sport.

1. Kunst en Cultuur Wat wilden we bereiken?



Wij willen een breed aanbod aan culturele voorzieningen en de toegankelijkheid ervan handhaven

Door subsidies voor culturele activiteiten kon de intreeprijs laag worden gehouden.

Wij willen het bibliotheekwerk in de gemeente inzetten om de individuele ontwikkeling van de inwoners van de gemeente te stimuleren

Een zo breed mogelijk aanbod binnen de financiële middelen, zodat de functie van de bibliotheek toegankelijk blijft.

Diverse culturele incidentele activiteiten gesubsidieerd. Vijf tentoonstellingen georganiseerd in het gemeentekantoor. Subsidie uitgekeerd aan alle muziekverenigingen en koren. De 6 ‘lytse biebs’ en één bibliotheek in Dronryp gehandhaafd.

Omschrijving

E/P

Bron Subs. formulieren

Nulmeting (2008) 173



Het aantal deelnemers aan het muziekonderwijs Het aantal muziek-, toneel-, volksdans en zangverenigingen

P P

idem

33

31

32

2. Recreatie Wat wilden we bereiken?



Wij willen de recreatieve voorzieningen in de gemeente zo goed mogelijk onderhouden en waar dat mogelijk is uitbreiden Wij willen dat de recreatieve sector meer directe en indirecte werkgelegenheid gaat opleveren

11-stedenvaarroute in gemeente is aangelegd met steigers in Berltsum en Wier.

Baggeren en bevaarbaar maken route. Sluis bij Wier aangelegd. Aanlegsteiger bij Berltsum en bij Wier. In Menameradiel is de route klaar.

Nog niet te meten wat het effect van de 11-stedenvaarroute is. Route is nog niet opengesteld. Toeristen en recreanten kunnen er nog niet volledig doorheen varen. Door lidmaatschap VVV-Fryslân

29

Lid geworden van de VVV-Fryslân

moet er een betere samenwerking komen tussen overheid, vvv en ondernemers om zo er economisch gezien ook meer voordeel uit te halen.

3. Sport Wat wilden we bereiken?



Door specifiek aandacht te schenken aan doelgroepen proberen zoveel mogelijk inwoners aan het sporten en bewegen te krijgen Het niveau van de sportvoorzieningen zoveel mogelijk op peil houden

Met name aandacht besteed aan sport en bewegen van schoolgaande kinderen.

In samenwerking met GO4Sport sportactiviteiten georganiseerd op scholen samen met de sportverenigingen uit de buurt. Investeringsubsidie uitgekeerd voor accommodatie sc Berlikum en tennisvereniging Schatzenburg.

Kwalitatief goede velden en accommodaties.

Omschrijving

E/P

Bron

Aantal uren dat de sporthal in gebruik is

P

Subs. formulieren





Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 1.018.927 1.286.987 1.092.751 56.023 61.760 65.327 962.904 1.225.227 1.027.424

30

Programma 7 Werk en inkomen Missie / programmadoelstelling De inzet van de gemeente Menameradiel is er op gericht een gemeentelijke dienstverlening te realiseren volgens de eisen die daaraan gesteld mogen worden ten einde de lokale gemeenschap van Menameradiel zo goed mogelijk te kunnen bedienen.

Context en achtergrond De gemeente Menameradiel neemt deel aan de Dienst SoZaWe die voor acht gemeenten de Wet Werk en Bijstand, aanverwante wetten en de prestatievelden 5 (Het bevorderen van deelname aan het maatschappelijke verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem) en 6 (Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer) van de Wet maatschappelijke ondersteuning uitvoert. De dienst probeert daarbij zoveel mogelijk samenwerking te zoeken met diverse partners uit het bedrijfsleven. De dienst vergroot hiermee het aanbod aan werkervaringsplaatsen, stageplaatsen, vrijwilligerswerk, cursussen, enzovoort.

Ontwikkelingen Samenvoeging van de budgetten voor re-integratie, inburgering en volwasseneneducatie biedt meer mogelijkheden voor uitstroom van bijstandsgerechtigden en combinaties van trajecten (Participatiebudget). Toename van de zorgvraag door vergrijzing en door een autonome toename van de zorgvraag. De dienst is door zes van de acht aangesloten gemeenten gevraagd 10% te bezuinigen op zowel programma- als apparaatskosten.

Programmaonderdelen Het programma Werk en inkomen kent de volgende onderdelen: 1 Werk 2 Inkomen

1. Werk Wat wilden we bereiken?



Het cliëntenbestand in 2011 zo laag mogelijk proberen te houden en streven naar een verlaging (geldt voor totale werkgebied van de dienst SoZaWe).

Het cliëntenbestand is in 2011 (van 137 naar 147). Dit is waarschijnlijk een gevolg van de crisis. Mensen die, als gevolg van ontslag, eerst nog aanspraak konden maken op ww, stromen nu door naar de bijstand.

We hebben geprobeerd de instroom van nieuwe clienten zoveel mogelijk te beperken (d.m.v. een actieve poortwachter). Verder hebben we ons best gedaan de doorstroom van clienten te bevorderen (d.m.v. reintegratie- en leertrajecten) en de uitstroom te bevorderen (d.m.v. een intensieve samenwerking tussen verschillende partners (Dienst SoZaWe, CWI, UWV), geldt voor het totale werkgebied van de Dienst

31

De zelfredzaamheid en participatie van cliënten vergroten.

Mensen hebben zoveel mogelijk deelgenomen aan het maatschappelijk leven.

Omschrijving

E/P

streefaantal uitstroom cliënten

P

Bron


SoZaWe). Mensen die niet direct of moeilijk bemiddelbaar waren voor een baan mee laten draaien in vrijwilligersprojecten. Streefwaarde 2011 100


2. Inkomen Wat wilden we bereiken?



Zorgdragen voor een uitkering wanneer mensen (nog) niet zelf in de kosten voor levensonderhoud kunnen voorzien. Het aantal uitkeringsgerechtigden zo klein mogelijk houden.

We hebben zorg gedragen voor een uitkering wanneer dit nodig was.

Op een rechtmatige en efficiente wijze WWB-uitkeringen toegekend en verstrekt.

We hebben daarbij geprobeerd het aantal uitkeringsgerechtigden zo klein mogelijk te houden.

Het aantal toegekende uitkeringsaanvragen geprobeerd terug te dringen (actieve poortwachter).


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 4.499.238 3.807.542 3.805.288 3.192.896 3.104.063 3.152.638 1.306.342 703.479 652.650

32

Programma 8 Welzijn en zorg Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil dat alle burgers van de gemeente op een zo gelijkwaardig mogelijke wijze kunnen deelnemen aan de samenleving door toegankelijke zorgen welzijnsvoorzieningen, het stimuleren van ontmoeting, sociale samenhang en vrijwilligerswerk. Opening Centrum voor Jeugd en Gezin Middelsee 31 mei 2010.

Context en achtergrond Welzijn staat sterk onder invloed van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning en de uitvoering die de gemeenten daar aan moeten geven. Gevolg hiervan is dat op een andere manier naar de verschillende beleidsterreinen van welzijn moet worden gekeken.

Collegeprogramma In het collegeprogramma zijn geen specifieke aandachtspunten of ambities benoemd voor zorg en welzijn. Dit betekent dat vooreerst op de ingeslagen weg kan worden verder gegaan.

Ontwikkelingen Het omtinkersconcept dat door middel van integrale cliëntondersteuning / keukentafelgesprekken invulling geeft aan de gemeentelijke informatie- en adviestaak in de Wmo krijgt steeds vastere vormen. Er is een omtinkersteam dat als uitvalsbasis een ruimte in het Groen Kruisgebouw in Berltsum heeft. De verbinding met de vrijwilligerscentrale is gelegd. Daarnaast is het omtinkersteam vijf dagen per week te bereiken via één telefoonnummer. Het is nu zaak om nog meer bekendheid te geven aan het omtinkersconcept en de mogelijkheden daarvan voor onze inwoners. De gemeente krijgt er op het gebied van zorg steeds meer taken bij. Alles wat door het Rijk uit de AWBZ wordt bezuinigd, wordt de gemeente geacht in de Wmo te regelen. Het is een uitdaging om met de partners van omtinkerij te bekijken hoe we dat zo goed mogelijk kunnen opvangen. Op 31 mei 2010 is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Middelsee van start gegaan. In het CJG Middelsee werken verschillende partners samen om ervoor te zorgen dat het aanbod toegankelijker wordt en dat kinderen/ouders met hulpvragen op een goede manier worden geholpen. Er is sprake van dat ook de jeugdzorg (nu een taak van de provincie) naar de gemeente wordt overgeheveld. Deze taak zal dan bij het Centrum voor Jeugd en Gezin terecht komen. Het is daarom zaak het CJG Middelsee de komende tijd uit te bouwen naar een stevig netwerk dat berekend is op extra taken. Per 1 augustus 2010 is de Wet Oké in werking getreden. Deze wet heeft de harmonisatie van peuterspeelzaalwerk met kinderopvang als doel. Belangrijkste veranderingen in het peuterspeelzaalwerk zijn de leidster/kind ratio (wordt 1 op 8, is nu nog 1 op 15) en de inspectie van huisvesting door de GGD. Beide brengen extra kosten met zich mee. In de wet Kinderopvang is de stelselwijziging gastouders opgenomen. Dit betekent dat gastouders voortaan aan opleidingseisen moeten voldoen, door de GGD worden geïnspecteerd en moeten worden opgenomen in een landelijk register kinderopvang (LRK). Deze maatregel brengt extra kosten voor de gemeente met zich mee (inspecties). In totaal zijn er circa 100 gastouders actief in onze gemeente.

33

Peuterspeelzaalwerk en kinderopvang maken steeds meer gebruik van leegstaande lokalen in basisscholen.

Kaderstellende beleidsnota's • • • • • • •

Integrale Nota Jeugdbeleid (Een goed jeugdbeleid begint thuis, 8 december 2005) Visiedocument annex Beleidsplan WMO (Dienst SoZaWe en gemeenten, 6 juni 2006) Beleidskader Welzijn (2005) Subsidieverordening en beleidsregels Welzijn (17 maart 2005) Nota Ouderenbeleid (2002) Wmo-beleidsplan De krêft fan minsken (2008) Gezondheidsnota Sûn de klok rûn (2009)

Programmaonderdelen Het programma Welzijn en zorg kent de onderdelen: 1. Maatschappelijke zorg 2. Sociaal-cultureel werk (jeugd- en jongerenwerk en dorpshuizen) 3. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk 4.Jeugdgezondheidszorg

1. Maatschappelijke zorg Wat wilden we bereiken?



Een lokaal netwerk van zorg en dienstverlening.

De basis voor een lokaal netwerk van zorg en dienstverlening is gelegd.

Een aanbod aan voorzieningen dat toegankelijk en flexibel is.

Voor inwoners van Menameradiel is er een goede en gemakkelijke toegang tot het aanbod van diensten op het gebied van zorg en welzijn. Zorgaanbieders en vrijwilligers werken samen in het netwerk.

Het gerealiseerde omtinkersteam waarin de functies van ouderenadviseur, wijkverpleegkundige, maatschappelijk werker, klantadviseur en opvoedondersteuner zijn gebundeld, is verder doorontwikkeld. De omtinkers hebben een training van vier dagdelen gevolgd. De bereikbaarheid van de omtinkers is verbeterd. Zij zijn nu vijf dagen in de week van 9.00 tot 12.00 uur bereikbaar via één telefoonnummer. Door een nauwe samenwerking tussen de omtinkers en de vrijwilligerscentrale kunnen er meer alternatieve oplossingen aangeboden worden.

Inwoners van de gemeente Menameradiel participeren in de samenleving op een manier die bij hen past.

2. Sociaal-cultureel werk Wat wilden we bereiken?



Voorzieningen voor jeugd (consultatiebureau, kinderopvang, peuterspeelzaal, basisonderwijs, voortgezet onderwijs) sluiten op elkaar aan waardoor er een goed netwerk ontstaat waarbinnen wordt samengewerkt Een voor jongeren aantrekkelijk voorzieningenaanbod binnen de gemeente realiseren

Deze organisaties werken sinds 2010 samen binnen het Centrum Jeugd en Gezin (CJG). De samenwerking verloopt tussen de partijen verloopt goed. De organisatie weten elkaar steeds beter te vinden.

Het gehele jaar periodiek samenwerkingsoverleggen georganiseerd tussen de professionals binnen het CJG.

Kwalitatief goed speeltuinen en diverse sportactiviteiten in de buurt.

Renovatie speeltuinen in samenwerking met Wonen Noordwest Friesland. Sportactiviteiten geornaniseerd door commissie schoolsport, GO4Sport en het jongerenwerk.

Omschrijving

E/P

Bron

Aantal lokale activiteiten waarin de jongerenwerker een bijdrage levert

P

jongerenwerker

34

Nulmeting (2009) 2

Streefwaarde 2011 3

Gerealiseerd 2011 4

3. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Wat wilden we bereiken?



Kwalitatief goede voorzieningen (kinderopvang en peuterspeelzalen) in de gemeente Menameradiel

Kwalitatief goede voorzieningen voor kinderopvang en gastouders.

Wat het peuterspeelzaalwerk betreft uitgaan van minimaal ambitieniveau 1 en streven naar ambitieniveau 2 in 2012(conform Handleiding Peuterspeelzaalwerk van de VNG, 2005)

Alle peuterspeelzalen voldoen aan niveau 1 en op twee locatie niveau 2.

Alle kinderopvang voorzieningen en alle gastouders zijn geïnspecteerd. Ze voldoen aan de gestelde eisen van de wet kinderopvang. Op twee locaties VVE aanbieden.

Omschrijving

E/P

Bron

aantal peuterspeelzalen dat werkt met ambitieniveau 2

P

SWM

Nulmeting (2009) 0

Streefwaarde 2011 1

Gerealiseerd 2011 2

4. Jeugdgezondheidszorg Wat wilden we bereiken?



Verandering van gedrag bewerkstelligen bij jongeren die overmatig alcohol gebruiken

Jongeren en ouders geïnformeerd over de gevaren van alcoholgebruik.

Jongeren met problemen zo snel, zo efficiënt en zo passend mogelijk helpen

Een steeds beter functionerend CJG.

Tijdens de groep 7 gesprekken op de basisschool heeft de schoolarts met ouders en kind gesproken over de gevaren. Voorlichtingbijeenkomst georganiseerd voor ouders en informatie toegezonden. Het CJG onder de aandacht gebracht in gemeentekranten en dmv campagne week van de opvoeding. Bijeenkomst puberbrein georganiseerd.

Omschrijving

E/P

Bron

Aantal scholen met een schooltuinproject

P

gemeente

Nulmeting (2010) 1

Aantal vragen binnengekomen bij www.cgjmiddelsee.nl.

E

inwoners

0

Streefwaarde 2011 3

Gerealiseerd 2011 2

50

Website: Mail en telefonisch 40


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 3.593.265 4.744.030 4.924.800 1.370.239 1.428.839 1.887.302 2.223.026 3.315.191 3.037.498

35

Programma 9 Milieu

Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil samen met de inwoners streven naar een veilige, milieubewuste duurzame leefomgeving.

Context en achtergrond De aandacht voor de aspecten die ons milieu bepalen neemt toe. Milieubeleid is al jaren verweven in landelijk, provinciaal en gemeentelijk beleid. Milieubeleid op het gebied van bodem, water en geluid is wettelijk verplicht. Naast de vele landelijke normen die er zijn om milieuveiligheid op een zo hoog mogelijk plan te regelen, komen er steeds meer beleidsvoornemens die juist gemeenten een eigen aandeel geven in de ontwikkeling en realisering nieuwe mogelijkheden. Zo wil het kabinet in 2020 30% minder CO2-uitstoot in vergelijking met 1990. Energiebesparing moet naar 2% per jaar groeien en het gebruik van duurzame energie in 2020 moet zijn opgelopen naar 20% van het totaal. Daarvoor is bijvoorbeeld de Subsidie Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK) voor gemeenten in het leven geroepen.

Collegeprogramma De oprichting van een gemeentelijk energiebedrijf heeft geen prioriteit in deze college periode. De gemeente zal geen medewerking verlenen aan zoutwinning in de gemeente en opslag van CO2.

Ontwikkelingen Sinds juni 2006 zijn er aanzetten gegeven om bovenstaande zaken aan te pakken. Zo wordt de afvalverwerking goedkoper voor de burger en groeit het milieurendement. Met de ondertekening van het Noordelijk Energie Akkoord hebben we de intentie de EPC-norm terug te dringen. In 2009 is een start gemaakt met de uitvoering van in totaal 11 duurzame projecten in het kader van de verkregen subsidie Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK). In 2011 zijn de meeste projecten afgerond. Het project “Besparen op Maat” is gestart in 2011, maar loopt door in 2012.

Kaderstellende beleidsnota's • • • • • • • • • • • •

Jaarlijkse Milieu uitvoeringsprogramma (MUP); Convenant Handhaving Middelseegemeenten 2007; Integraal Handhavingbeleidsplan 2011-2015 Middelsee gemeenten; Noordelijk Energieakkoord 2008 Onderzoek afvalscheiding en afvalpreventie 2005 Plan van aanpak Zwerfafval september 2007 Gemeentelijk rioleringsplan 2008 t/m 2012 Waterplan Middelsee 2010 Kadernota Openbare Verlichting Gem. Menaldumadeel d.d. 5 juli 2007 Uitvoeringsplan Openbare Verlichting 29 januari 2009 Bodembeleidsplan februari 2007; Bodembeleid (Impuls Lokaal Bodembeheer);

Programmaonderdelen 1. Afvalverwijdering en verwerking 2. Riolering en waterzuivering 3. Milieubeheer

36

1. Afvalverwijdering en verwerking Wat wilden we bereiken?



Minimaal 60% van het huishoudelijke afval gescheiden in te zamelen ten behoeve van nuttige toepassing conform de doelstelling van het landelijke afvalbeheersplan behouden Landelijke normering afvalscheiding per component nastreven Handhaven en mogelijk lokaal verbeteren van de schoonheidsgraad A

Zie het onderstaande overzicht

Bewustwordingcampagnes zoals in 2011/2012 de campagne van Omrin en Wecycle “lekker stuk”. Scheiden van apparaten in het afval

Zie het onderstaande overzicht

In 2011 geen bijzondere acties

Het verminderen van zwerfafval

Onderzoek naar mogelijkheden om zwerfafval te verminderen

Omschrijving

E/P

Bron

hh-restafval (inclusief grof hh-afval) GFT-afval Oud papier en karton Verpakkingsglas Textiel KCA WEB (= wit- en bruingoed) Grof restafval

P P P P P P P P

Omrin Omrin Omrin Omrin Omrin Omrin Omrin Omrin

Nulmeting (2010) 67 80 76 87 56 97 52 88

Landelijke Norm Afvalscheiding LAP (60) LAP (55) LAP (85) LAP (90) LAP (50) LAP (90) LAP (90) LAP (75)

Streefwaarde 2011 67 80 85 90 56 97 90 75

Gerealiseerd 2011 67 85 77 82 55 98 50 82

2. Riolering en waterzuivering Wat wilden we bereiken?



Realisatie van integraal waterbeheer volgens het GRP

Realisatie van dit werkterrein is een doorlopende actie

Uitvoering van beleid en realisatie van GRP-doelen en projecten

Omschrijving

E/P

Bron

Afkoppelen verhard oppervlak

P

GRP

Nulmeting (2010) p.m.

Streefwaarde 2011 p.m.

Gerealiseerd 2011 4 hectare

3. Milieubeheer Wat wilden we bereiken?



goede milieukwaliteit nastreven en daarmee een bijdrage leveren aan een duurzame leefomgeving op basis van gezond en veilig, energie en klimaat, natuur

Projecten SLOK zijn grotendeels afgerond. Enkele projecten, zoals “besparen op maat” lopen nog door in 2012.

SLOK-projecten uitgevoerd.

Omschrijving

E/P

Bron

Uit te voeren Integrale controles

P

Uit te voeren hercontroles

P

Sanctionerende handhaving

P

Klachten bedrijven

E

Klachten niet-inrichting gebonden

E

Percentage bereikte scholen

P

Voorlichtingsactie

P

Werkprogramma Handhaving 2009 Werkprogramma Handhaving 2009 Werkprogramma Handhaving 2009 milieujaarverslag 2009 Milieujaarverslag 2009 Jaarverslag Steunpunt NME MUP

37

Nulmeting (2009) 77



23

23

23

2

2

3

5

5

11

40

50

3

100

100

n.v.t

1

1

1


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 2.794.767 2.637.775 2.784.964 2.625.288 2.676.393 2.707.731 12.487 108.571 87.036

38

Programma 10 Bouwen en ruimte Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil samen met haar inwoners, dorpsbelangen en woningbouwcorporaties een woonomgeving realiseren waarin iedereen zich thuis voelt

Menameradiel timmert aan de weg

Context en achtergrond Het inwoneraantal van de kernen is de laatste jaren afgenomen en is nu stabiel. De verwachting is dat de vraag naar woningen de komende jaren zal afvlakken, maar, aansluitend bij de landelijke trend tot gezinsverdunning, per saldo redelijk op peil zal blijven. Hierbij zal met name vraag blijven naar levensloopbestendige woningen en starterswoningen, waarbij de kwaliteit van de woningen belangrijker is dan de kwantiteit. Op dit moment bestaat bijna een kwart van het woningaanbod uit huurwoningen. Deze zijn voor het overgrote deel Wonen Noordwest Friesland. In 2009 heeft de gemeente haar woonvisie geactualiseerd, mede op basis van het Woningbehoefteonderzoek (Wobof) van de provincie Fryslân. In de woonvisie is vastgelegd hoeveel woningen er de komende jaren worden gerealiseerd en waar deze worden gesitueerd. De woonvisie is tot stand gekomen in overleg met het Bestuurlijk Overleg Stadsregio Leeuwarden (BOSL). De hieruit voortgekomen contingenten zijn voor Menameradiel met name gericht op doelgroepen zoals ouderen en starters. De afgelopen jaren zijn er de nodige uitbreidingslocaties rondom de dorpen ingevuld of bestemd; de komende jaren zal de nadruk liggen op inbreiding en herstructurering. Vrijwel alle bestemmingsplannen van onze gemeente zijn de afgelopen jaren geactualiseerd en de meeste zijn nu ook gedigitaliseerd. Hiermee wordt voldaan aan de eisen uit de Wet ruimtelijke ordening die het vervaardigen van digitale plannen per 1 januari 2010 verplicht stelt. Gesteld kan worden dat we de beschikking hebben over een actueel beleidsmatig en juridisch kader.

Collegeprogramma Inbreiding en herstructuring staat de komende jaren centraal. Wij willen kritisch naar de dorpsstructuren kijken als het woningbouw betreft. Bij particuliere grondexploitaties willen wij meer sturen op kwaliteit door middel van het vooraf stellen van duidelijke kaders aan de ontwikkelaars. In toekomstige nieuwbouwplannen moeten voldoende huur- , levensloopbestendig en betaalbare woningen worden gerealiseerd. Daarnaast willen wij meer aandacht voor het aspect duurzaamheid, met name ten aanzien van het energieverbruik. Wij hebben regelmatig contact met woningbouwcorporaties en als uitvloeisel van de nieuwe Woonvisie zullen prestatie-afspraken met hen worden gemaakt.

Ontwikkelingen Afgesproken is dat de raad in 2010 aan de slag gaat met het opstellen van een structuurvisie. Deze moet een beleidsmatig kader bieden voor de ruimtelijke ontwikkeling van zowel de kernen als het landelijk gebied. Dit zowel voor de gebieden waar de komende jaren veranderingen zullen optreden, als voor de gebieden die te maken zullen krijgen met stagnatie als gevolg van het verwachte einde van de groei van de bevolkingsomvang. Voor het gebied rondom de Haak om Leeuwarden wordt door de aldaar samenwerkende gemeenten en de provincie de gebiedsvisie

39

Nieuw-Stroomland opgesteld. Een uitvloeisel daarvan is de in 2009 gereedgekomen Landschapsvisie Deinum-Marsum-Ritsumasyl. In 2011 zal verder worden gewerkt aan een aantal herstructurerings- en inbreidingslocaties, zoals Kúkshiem en de Ljouwertertrekwei in Dronryp, De Pôlle in Berltsum en Wassenaar in Bitgummole, alsmede de uitbreidingslocatie De Boech-Súd in Menaam. Voor wat betreft de uitbreidingslocaties staan Fûgellân fase 3 in Dronryp en Bitgumerdyk-East in Menaam voor de langere termijn op de rol. Door de verruiming van de wetgeving die betrekking heeft op geluidsbelasting rond militaire luchthavens onderzoeken wij nieuwbouwmogelijkheden op open plekken in Ingelum en Marsum. Bij al deze projecten zullen de betreffende dorpsbelangen betrokken blijven en duidelijk is dat gelet op de verwachte demografische ontwikkelingen de nadruk nog meer zal komen te liggen op bouwen voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Voor wat betreft de bestemmingsplannen en alles wat daarmee samenhangt worden de gevolgen van de nieuwe Wro manifest: meer, maar vlottere bestemmingsplanprocedures vanwege de afschaffing van de meeste vrijstellingsprocedures, en de invoering van de digitaal opgestelde bestemmingsplannen.

Kaderstellende beleidsnota's • Rijk: Nota Ruimte 2005 • Provincie: Streekplan Fryslân 2006, vastgesteld door GS bij besluit van 13 december 2006 • Landschapsontwikkelingsplan 2005 , in opdracht van het BOSL, burgemeester en wethouders d.d. 12 april 2005; • Regiovisie Westergozone, raad 18 december 2003; • Welstandsnota, raad 24 juni 2004, geactualiseerd najaar 2008 • Geactualiseerde bestemmingsplannen; • College actieprogramma 2010; • Hoofdlijnennotitie gebiedsontwikkeling Nieuw Stroomland, 2008 • Landschapsvisie Deinum-Marssum-Ritsumasyl (in wording najaar 2009) • SGBO-onderzoek “bevolking en voorzieningen in 2016”, februari 2003; • Woningbehoeftenonderzoek Fryslân 2007; • Woonplan 2009; • Intentieovereenkomst met Wonen Noordwest Friesland, 2004; • Energieakkoord Noord Nederland, 2008

Programmaonderdelen Het programma Bouwen en ruimte kent de volgende onderdelen: 1. Wonen in de kernen; 2. Volkshuisvesting.

1. Wonen in de kernen Wat wilden we bereiken?



Optimale woon- en leefomgeving

Optimale woon- en leefomgeving

Bouwen levensloopbestendige en energiezuinige woningen

Een aantal energiezuinige woningen (projecten Dronryp) zijn gerealiseerd

Een actueel en accuraat beleidsmatig en juridisch kader

Alle bestemmingsplannen zijn geactualiseerd

Plannen ontwikkeld voor functieverandering De markt vragen mee te werken aan dit soort initiatieven; het Bouwbesluit en het convenant Duurzaam Bouwen zijn hierin leidend Ook plan Schatzenburg is in 2011 afgerond

Wat wilden we bereiken?



Goede huisvesting voor diverse doelgroepen (starters/senioren) in onze

Goede huisvesting voor de diverse doelgroepen

Bouwen voor doelgroepen

2. Volkshuisvesting

40

gemeente Handhaven huidig leegstandsniveau Een actueel en accuraat beleidsmatig kader (woonvisie)

Omschrijving

Het leegstandsniveau is gehandhaafd De Woonvisie is in november 2009 door de raad als beleidskader vastgesteld E/P

“aanhaken” bij het Wobof * P Woningen voor starters P Woningen voor senioren P Leegstand P Energiezuinige woningen P Levensloopbestendige woningen P • = levert informatie op voor komende jaren

Bron

Nulmeting (2007)

Wobof Wobof Wobof Wobof Wobof Wobof

Overleg en afspraken met de corporaties De vastgestelde Woonvisie wordt gebruikt bij toekomstige planvorming

Streefwaarde 2011 -7 14 0-10 15 7

Gerealiseerd 2011 -6 29 0-10 43 5

NB Toevoeging aan de woningvoorraad: 45 minus 10 onttrekkingen = 35 De 6 starterswoningen betreffen de woningen op de inbreidingslocatie aan de Ljouwertertrekwei in Dronryp. De 29 woningen voor senioren zijn gerealiseerd in het appartementencomplex Kúkshiem in Dronryp. Energiezuinige woningen: de woningen die in 2011 zijn gebouwd zijn alle vergund onder het Bouwbesluit waar de norm voor energiezuinigheid dermate is dat alle gebouwde woningen het predicaat ‘energiezuinig’ kunnen voeren. Levensloopbestendig: wij scharen de gebouwde woningen aan de Fuormanderij in Bitgummole hieronder.


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie na wijziging begrotingsjaar voor wijziging 927.687 1.344.795 1.313.921 262.768 584.043 538.849 664.919 760.752 775.071

41

Programma 11 Financiering en algemene dekkingsmiddelen Missie / programmadoelstelling De gemeente Menameradiel wil een duurzaam sluitende begroting realiseren welke de basis is voor de realisatie van het gemeentelijk beleid in concrete en zichtbare resultaten.

Context en achtergrond Het financiële beleid stoelt op een reëel sluitende begroting en een eveneens sluitend meerjarenperspectief. Structurele lasten moeten worden gedekt uit structurele middelen, op deze manier kunnen nieuwe projecten langdurig in stand worden gehouden. De lastenstijgingen voor de burgers worden zoveel mogelijk beperkt. Voor het rioolrecht, de afvalstoffenheffing en leges geldt dat kostendekkende tarieven worden gehanteerd.

Kaders Algemene kaders (gelden voor alle programma's en producten): Beleidskader Begroting 2011 Meerjarenraming 2011 – 2014 Kadernota 2010 opmaat programmabegroting 2011 Besluit begroting en Verantwoording Treasurystatuut Financiële verordening (art. 212 GW) Controleverordening (art. 213 GW) Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid (art. 213a GW) Nota reserves en voorzieningen Nota activerings- en afschrijvingsbeleid Nota lokale heffingen Nota weerstandsvermogen Verordening op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen Verordening op de heffing en invordering van leges (Tarieventabel) Verordening op de heffing en invordering forensenbelasting

Jaar 2011 2011 2011 2003 2005 2004 2003 2004 2011 2011 2005 2009 2011 2011 2001


Lasten Baten Saldo

Raming begrotingsjaar Raming begrotingsjaar Realisatie voor wijziging na wijziging begrotingsjaar 1.129.964 1.730.217 2.629.863 15.425.596 13.274.857 15.163.852 -12.144.893 -13.433.635 -12.795.732

42

2.1 Overzicht algemene dekkingsmiddelen Realisatie Begrotingsjaar

Lokale middelen, waarvan de besteding niet gebonden is

Raming Begrotingsjaar na wijziging

Raming Begrotingsjaar voor wijziging

1.563.901

1.562.780

1.519.780

11.742.211

11.482.224

11.262.724

185.189

174.862

71.362

0

pm

p.m.

Compensabele BTW versus uitkering uit BTW compensatiefonds

p.m.

p.m.

p.m.

Overige algemene dekkingsmiddelen

270.233

232.667

232.667

13.761.534,00

13.452.533,00

13.086.533,00

Algemene uitkeringen

Dividend

Saldo van de financieringsfunctie

Totaal

43

44

2.2 Onvoorzien Raming Begrotingsjaar na wijziging

Gebruik onvoorzien

Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Programma 8 Programma 9 Programma 10 Programma 11 -

Bestuur Veiligheid Verkeer en openbare ruimte Lokale economie Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Werk en inkomen Welzijn en zorg Milieu Bouwen en ruimte Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal onvoorzien

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -125.153 -125.153

Raming Begrotingsjaar voor wijziging 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -663.262 -663.262

In de primitieve begroting wordt de post onvoorzien geraamd onder programma 11. Via begrotingswijzigingen wordt de post onvoorzien verdeeld over de verschillende programma's. Aan het einde van het begrotingsjaar vervalt een eventueel restant van de post onvoorzien naar het resultaat voor bestemming (algemene dekkingsmiddelen). De post onvoorzien maakt onderdeel uit van programma 11 vandaar dat de raming onvoorzien in de primitieve begroting (raming begrotingsjaar voor wijziging) staat geraamd onder financiering en algemene dekkingsmiddelen.

45

46

3 Paragrafen

47

48

Lokale heffingen Inleiding Deze paragraaf heeft betrekking op belastingen en heffingen. De belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeenten. De paragraaf lokale heffingen bevat een verantwoording van beleidsvoornemens en geeft een overzicht op hoofdlijnen van de diverse belastingen en heffingen. De lokale lasten zijn een integraal onderdeel van het gemeentelijk beleid. Ook het kwijtscheldingsbeleid maakt hier deel van uit. Hierna wordt verder ingegaan op de ontwikkelingen in de lokale heffingen in 2011 en het in 2011 gerealiseerde kwijtscheldingsbeleid. Tevens kan nog worden verwezen naar de bij besluit van 22 december 2005, nr. 7 door uw raad vastgestelde “Nota lokale heffingen 2005”. Onderstaand is een overzicht (tabel 1.) van de opbrengsten weergegeven: Tabel 1. – Overzicht van belastingen heffingenopbrengst 2011 (excl. opbrengsten invordering). Nr.: Belastingsoort: Raming na Rekening 2011: wijziging 2011: 1. Onroerende zaakbelastingen € 1.561.030,00 € 1.561.614,00 2. Forensenbelasting € 1.750,00 € 1.800,00 3. Afvalstoffenheffing € 1.312.500,00 € 1.297.780,00 4. Rioolrechten € 1.197.260,00 € 1.252.115,00 5. Leges burgerzaken € 210.303,00 € 218.807,00 6. Leges bouwvergunningen € 90.250,00 € 95.225,00 Totaal € 4.373.093,00 € 4.427.341,00 Belastingbeleid 2011. In het kader van het dekkingsplan is in 2011 gekozen voor een verhoging van de opbrengst OZB (excl. Autonome ontwikkelingen) ten opzichte van 2010 met 3,5%. Wat betreft de heffingen wordt in principe zoveel mogelijk gestreefd naar volledige kostendekkendheid met in achtneming van de vergelijkbare tarieven in de buurgemeenten. Overzicht lokale heffingen/belastingen Onroerende zaakbelastingen Voor het belastingjaar 2011 gold de getaxeerde waarde naar de waardepeildatum 1-1-2010. Als gevolg van de herwaardering naar de waardepeildatum 1-1-2010 is de waarde van woningen gemiddeld met 1,74% gedaald en die van niet-woningen met gemiddeld 3,4% gestegen. De tarieven voor 2011 zijn aangepast, zie hiervoor onder Belastingbeleid 2011, en zijn als zodanig verwerkt in het tarievenoverzicht (tabel 2). Afvalstoffenheffing De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn met het oog op de ontwikkeling van de lokale lastendruk en de verwachte tariefsverlagingen vuilverwerking in 2011 als gevolg van de inwerkingstelling van de REC verlaagd met € 10,00 voor een meerpersoonshuishouden en € 7,50 voor een éénpersoonshuishouden. Op rekeningsbasis is het geraamde tekort ad. € 101.981,00 uitgekomen op een tekort ad. € 65.487,00 als gevolg van lagere kosten afvalverwijdering dan geraamd (o.m. lager aantal tonnages vuil en een lagere interne ureninzet dan geraamd). Het bedrag van de onderdekking is op grond van de Nota reserves en voorzieningen 2011 onttrokken aan de voorziening afvalstoffenheffing.

49

Rioolheffing De rioolheffing is in het kader van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) volledig kostendekkend. Als gevolg van een wijziging van de Gemeentewet in 2008 is met ingang van 2010 een nieuwe Verordening rioolheffing vastgesteld. In de rioolheffing worden de kosten voortvloeiend uit de verbreding van de gemeentelijke watertaken gedekt. Tevens is in de nieuwe verordening gevolg gegeven aan de wens van de gemeenteraad om differentiatie in de tarieven aan te brengen. Naast meer tariefdifferentiatie is nog een aantal uitgangspunten geformuleerd als: de kostenveroorzaker betaalt, eenvoud/uitvoerbaarheid en stabiliteit van inkomsten. De tarieven zijn naast een indexatie van 2%, op grond van het GRP met 3% extra verhoogd. Een en ander heeft geleid tot de volgende tarievenstructuur (2010 tussen haakjes): 1. een tarief ad. € 66,00 ( € 63,00) per jaar voor het gebruik van elk perceel; 2. een tarief ad. € 112,00 ( € 107,00) per aansluiting per jaar voor het gebruik van elk perceel, van waaruit een eenpersoonshuishouding afvalwater kan afvoeren; 3. een tarief ad. € 163,00 ( € 155,00) per aansluiting per jaar voor het gebruik van elk perceel, van waaruit een meerpersoonshuishouding afvalwater kan afvoeren; 4. een tarief ad. € 238,00 ( € 226,00) per aansluiting per jaar voor het gebruik van elk perceel, van waaruit bedrijfsafvalwater kan worden afgevoerd. De hogere opbrengst ten opzichte van de raming is per saldo het gevolg van de (nietbijgeraamde) tariefsverhoging per 1-1-2011 alsmede minder aansluitingen dan geraamd. Leges De leges zijn kostengeoriënteerd. De heffingen in de tarieventabel zijn over het algemeen verhoogd met 2% ten opzichte van de tarieven 2010. Tevens zijn bepaalde leges gekoppeld aan maximaal, door het Rijk vastgestelde, te heffen bedragen (o.a. leges reisdocumenten etc.). Tabel 2. – Tarievenoverzicht.

OZB eigenaren woningen percentage van de heffingsmaatstaf. OZB gebruikers niet-woningen percentage van de heffingsmaatstaf. OZB eigenaren niet-woningen percentage van de heffingsmaatstaf. Afvalstoffenheffing éénpersoonshuishouding Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouding Rioolheffing éénpersoonshuishouding Rioolheffing meerpersoonshuishouding

Tarief 2010: 0,1063%

Tarief 2011: 0,1122%

Stijging 2011 t.o.v. 2010: 3,5%1

0,1300%

0,1220%

3,5%1

0,1650%

0,1628%

3,5%1

€ 194,25 € 259,00 € 170,00 € 218,00

€ 186,75 € 249,00 € 178,00 € 229,00

-3.86% -3,86% 4,71% 5,05%

-1 Betreft de stijging van de opbrengst OZB vóór autonome ontwikkelingen (toename aantal objecten/verbouw /wijziging heffingsmaatstaf).

Lokale lastendruk De lokale lastendruk wordt uitgedrukt in de gemiddelde woonlasten per huishouden (meerpersoons) op basis van de OZB, afvalstoffenheffing en het rioolrecht. In tabel 3. wordt de lokale lastendruk in Menameradiel weergegeven, alsmede ter vergelijking die van enkele regiogemeenten (de gegevens zijn ontleend aan de “Atlas van de lokale lasten 2011” van het COELO te Groningen).

50

Tabel 3. – Lokale lastendruk (meerpersoonshuishouden). Gemeente: Afvalstoffenheff Rioolrecht: Onroerende Totaal: ing: zaakbelasting: Ferwerderadiel € 286,00 € 202,00 € 223,00 € 711,00 Franekeradeel € 233,00 € 231,00 € 204,00 € 668,00 Harlingen € 238,00 € 182,00 € 171,00 € 591,00 Het Bildt € 258,00 € 164,00 € 233,00 € 655,00 Leeuwarderadeel € 257,00 € 216,00 € 328,00 € 801,00 Littenseradiel € 263,00 € 208,00 € 240,00 € 711,00 Menameradiel € 249,00 € 229,00 € 211,00 € 689,00 Kwijtscheldingsbeleid In 2011 zijn 7 (2010: 5) aanvragen kwijtschelding OZB en 175 (2010: 187) aanvragen kwijtschelding afvalstoffenheffing/rioolrecht ingediend. Van deze aanvragen zijn uiteindelijk 7 (2010: 5) respectievelijk 155 (2010:164) gehonoreerd tot een totaalbedrag ad. € 63.008,00 (2010: € 68.053,00). Of een belastingplichtige in aanmerking komt voor kwijtschelding, wordt beoordeeld aan de hand van een inkomens- en vermogenstoets op grond van door het Rijk vastgestelde normen. De kosten van bestaan (bijstandsnorm) die daarbij worden gehanteerd, zijn vastgesteld op 100%.

51

52

Weerstandsvermogen Inleiding Het weerstandsvermogen is gedefinieerd als “het vermogen van de gemeente Menameradiel om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten”. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit (dat zijn de middelen waarover de gemeente beschikt/kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Een (net) sluitende begroting zonder weerstandsvermogen houdt in dat iedere tegenvaller een probleem gaat opleveren. In dat geval staat het te voeren beleid van de gemeente onder druk. De behoefte aan weerstandsvermogen is afhankelijk van de risico’s die een organisatie loopt. De basis voor het berekenen van het weerstandsvermogen vormt een inventarisatie van risico’s, het zogenaamde risicoprofiel. Conform de Nota weerstandsvermogen en risicomanagement moet voor ieder risico het financiële gevolg in beeld worden gebracht. De kans vermenigvuldigt met het financiële gevolg is nodig voor de berekening van het weerstandsvermogen (zie tabel 1) Voor het beheersen van risico’s moet een keuze worden gemaakt uit de volgende vier maatregelen: vermijden, verminderen, overdragen of accepteren. Als een risico niet wordt vermeden, verminderd of worden overgedragen, dan wordt een risico geaccepteerd en zal de eventuele financiële schade volledig middels de weerstandscapaciteit moeten worden afgedekt.

Inventarisatie risico’s 1.

Budgettaire risico’s a. Open-eind regelingen Open-eind regelingen houden voor de gemeente financiële risico’s in. Te rekenen tot de uitgaven met een open-eind regeling zijn onder meer: - bijstandsuitgaven; - kosten sociale werkvoorziening; - kosten leerlingenvervoer; - kosten huisvestingsvoorzieningen onderwijs; - kosten uitvoering WVG; - kosten WMO. Kans: De taken bijstand, uitvoering WVG en de WMO zijn ondergebracht bij de dienst SOZAWE. De risico’s zitten bij de dienst SOZAWE, echter de gemeente blijft verantwoordelijk voor bijgaande taken. De sociale werkvoorziening wordt uitgevoerd door de Gemeenschappelijke regeling Fryslân West. Ook hier geldt dat de risico’s zitten bij de werkvoorziening echter de gemeente blijft verantwoordelijk. De huisvestingsvoorzieningen wordt voor wat betreft het groot onderhoud afgedekt middels een voorziening groot onderhoud. De investeringen aangaande de huisvestingsvoorzieningen onderwijs worden meegenomen op de lijst van investeringen. b. Decentralisatie Veelal in overleg met de VNG wordt van rijkswege gewerkt aan een verdergaande decentralisatie van taken. Deze decentralisatie gaat in de meeste gevallen gepaard met budgettaire kortingen en overheveling van risico's (nieuwe open-eind regelingen). Kans: Een tijdige inschatting van decentralisatie risico's is in voorkomende gevallen gewenst.

53

c.

Bouwgrondexploitatie Voor wat betreft de risico’s bouwgrondexploitatie kan worden verwezen naar de paragraaf Grondbeleid welke onderdeel uitmaakt van de programmarekening 2011.

d.

Lonen en prijzen De voeding van het gemeentefonds is gekoppeld aan de gecorrigeerde netto rijksuitgaven. Dit houdt in, dat, indien de rijksuitgaven voor lonen stijgen dit doorwerkt naar het gemeentefonds. Op dit gebied loopt de gemeente het risico van ondercompensatie, daar de verhouding tussen loon- en prijsgevoelige uitgaven van het Rijk en de gemeenten niet gelijk is. Bij het rijk is de loongevoeligheid hoger dan bij de gemeenten. De normeringmethodiek is tijdelijk van 2010 tot en met 2011 buiten werking gesteld, zulks met het oog op de bezuinigingen. Na de totstandkoming van het kabinet RutteVerhagen is afgesproken de normeringmethodiek te herstellen ingaande 2012.

e.

Schadeclaims/rechtsgedingen Zowel uit rechtmatig als uit onrechtmatig overheidshandelen kan een schadeclaim voortvloeien. De Algemene wet bestuursrecht legt overigens grote nadruk op het zorgvuldig (overheids)handelen. Preventie kan de risico's beperken. In 2011 heeft de gemeente 3 schadeclaims uitbetaald (€ 1.255,00), momenteel loopt er nog 1 claim.

f.

Rente Mutaties in de rentestand kunnen leiden tot budgettaire mee- of tegenvallers. Bij het investeringsplan 2011-2014 is uitgegaan van een rente van 4,75 %, verder zijn renterisico's zoveel mogelijk beperkt door leningen aan te gaan zonder renteherziening gedurende de looptijd (25 jaar rentevast). Voor de rente welke wordt bijgeschreven op de reserves wordt een percentage van 2% gehanteerd, zulks conform de kadernota 2010 (percentage is conform prijsmutatie netto materiële consumptie in de junicirculaire).

g.

Gemeentelijke garantstellingen/onderhandse geldleningen In het kader van de privatisering van het sportcomplex Beetgum / Beetgumermolen is een garantstelling aan de Beheerscommissie aldaar verstrekt. Tevens zijn onderhandse geldleningen verstrekt aan de Stichting Palet (voorheen de Stichting Aldereinsoarch Menameradiel) om de risico's hierop te beperken is destijds op alle eigendommen van laatstgenoemde stichting het recht van hypotheek gevestigd. Aangaande de garantstellingen ten behoeve van de Woningstichting achten wij, gelet op het balanstotaal en de solvabiliteit van de stichting, het risico zeer beperkt. Tevens is een garantielening-regeling getroffen met betrekking tot aan te gane zogenaamde "achtergestelde" leningen voor bedrijven die zich vestigen op het tuinbouwgebied te Berlikum en voor bedrijven die zich vestigen op het bedrijventerrein DronrijpWest. Overigens is deze regeling slechts enkele malen toegepast (zie bijlage F van de productenrealisatie 2011). Voor het geval de gemeente wordt aangesproken voor een garantstelling is een bestemmingsreserve gevormd (stand 1 januari 2011: €124.900,00). In 2011 is de gemeente niet aangesproken voor een garantstelling.

54

h.

Reserves Ten behoeve van het sluitend maken van de begroting wordt in principe niet meer over de algemene reserves beschikt. De rente van de voorzieningen wordt ten gunste van de exploitatie gebracht en kan worden aangewend voor eenmalige bestedingen. Als gevolg van deze handelwijze kan over de voorzieningen en genoemde reserves worden beschikt zonder structurele budgettaire consequenties.

i.

Algemene uitkering Sinds enkele jaren is de hoogte van het gemeentefonds gekoppeld aan de gecorrigeerde netto-rijksuitgaven, de zogenaamde normeringsmethodiek. In de praktijk is echter gebleken dat deze nieuwe systematiek leidt tot uitvoeringsproblemen. Indien zich een overschrijding of een onderuitputting voordoet op de rijksbegroting, dan heeft dat invloed op het gemeentefonds. In het verleden is de kans op een onderuitputting groter gebleken dan de kans op een overschrijding. Het effect van onderuitputting is dat het ingecalculeerde accres (uitzetting) lager uitkomt dan de geraamde accressen; de onderuitputting wordt immers pas aan het eind of na afloop van het begrotingsjaar zichtbaar. Voor de jaren 2010 en 2011 is de normeringsmethodiek buiten werking gesteld. De verantwoorde algemene uitkering uit het gemeentefonds is gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie ter zake, zijnde de decembercirculaire 2011. De belangrijkste ontwikkelingen sedert de vaststelling van de laatste raming voor het boekjaar zijn: de afrekening van voorgaande jaren (2009 / 2010); Wijziging uitkeringsfactor (technische correctie GF); aanpassing verdeelmaatstaven op basis van de realiteit (bijstandsgerechtigden/lage inkomens/uitkeringsontvangers).

j.

In de uitvoeringssfeer van de ruimtelijke ordening In vervolg op het onder punt f. beschreven onderdeel noemen wij de tendens van het toenemende aantal aanvragen in de vorm van planschade, een mogelijkheid die de (nieuwe) Wet ruimtelijke ordening biedt (afdeling 6.1, Tegemoetkoming in schade). In de (nieuwe) Wro is inmiddels ingevoerd dat men binnen 5 jaren een claim kan indienen en tevens is er sprake van een maatschappelijk risico van 2%. Teneinde de risico’s van dit soort claims vooraf goed in beeld te krijgen in zowel de eigen als de particuliere exploitaties wordt op voorhand een risicoanalyse gemaakt. Het risico wordt dan in de betreffende exploitatie gebracht en afgedekt. In geval van particuliere exploitaties kan dan een kostenverhaalsovereenkomst worden gesloten. In het boekjaar werden 2 aanvragen tot planschade ingediend waarvan 1 werd gehonoreerd. Het totale bedrag aan planschade dat werd uitgekeerd in het boekjaar bedraagt € 7.163,00, overigens zijn deze kosten volledig door derden vergoed.

k.

Afschaffing onroerende zaakbelastingen voor woningen Op basis van het regeerakkoord van het kabinet Balkenende II is het gebruikersdeel van de onroerende zaakbelastingen voor woningen met ingang van 2006 komen te vervallen. Een van de uitgangspunten hierbij is dat de gemeenten voor het deels wegvallen van de belastingopbrengst via het Gemeentefonds worden gecompenseerd. Dergelijke veranderingen brengen herverdelingseffecten met zich mee. De gemeente Menameradiel behoort tot de categorie van nadeelgemeenten. Om de herverdeeleffecten te beperken is een suppletieregeling in het leven geroepen waarbij in het eerste jaar (2006) de voordelen van de voordeelgemeenten worden verevend met de nadelen van de nadeelgemeenten. De suppletieuitkering OZB voor 2011 is gelijk aan de suppletieuitkering 2010.

55

l.

Herverdeeleffecten 2008. De aanpassing van het verdeelstelsel in 2008 leidt tot herverdeeleffecten. Deze herverdeeleffecten zijn het gevolg van de nieuwe verdeelformule voor de cluster Openbare Orde en Veiligheid, een nieuwe uitneemformule voor het BTW-compensatiefonds, de invoering van het objectieve verdeelmodel WMO en een definitiewijziging van besteedbare inkomen de maatstaf huishoudens met een laag inkomen. De gemeente Menameradiel behoort tot de categorie van voordeelgemeenten. Om de herverdeeleffecten te beperken is een suppletieregeling in het leven geroepen waarbij in het eerste jaar (2008) de voordelen van de voordeelgemeenten worden verevend met de nadelen van de nadeelgemeenten.

m.

Invoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Onder sub. b. is ingegaan op de risico’s van decentralisatie in zijn algemeenheid. Met betrekking tot de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning in 2006 wensen wij echter nader stil te staan. Het kabinet heeft delen van bestaande wetten op het gebied van zorg en welzijn in de WMO geïntegreerd. Het gaat hierbij om zeer ingrijpende ontwikkelingen met grote gevolgen voor zowel burgers als gemeenten. Het kabinetsbeleid is gericht op een nieuw stelsel voor langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. De WMO laat de lichtere vormen van hulp en ondersteuning door gemeenten organiseren. Delen van de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) , de gehele Welzijnswet en de Wet voorzieningen gehandicapten (WVG) zijn in de WMO geïntegreerd. De financiering van de WMO vond plaats in 2011 middels een integratie-uitkering.

2.

Risico’s op eigendommen Ons inziens wordt op de eigendommen weinig of geen risico gelopen, de boekwaarden van de eigendommen zijn reëel. Tevens zijn de eigendommen tegen branden stormschade verzekerd. De afschrijvingsduur van de eigendommen loopt in de pas met de economische c.q. technische levensduur.

3.

Risico’s in samenhang met (interne) organisatie Met betrekking tot de (interne) organisatie doet zich een aantal risico's voor, zo is de gemeente zelf risicodrager bij ziekte en kunnen zich risico’s voordoen bij moeilijk vervulbare vacatures. De interne controle binnen de afdeling Middelen voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Ook de automatisering heeft zijn kwetsbare kanten. Te denken valt hierbij aan de infiltratie van virussen. Overigens worden alle externe informatiedragers gescand op virussen.

Weerstandscapaciteit De vrije financiële middelen die de gemeente kan inzetten voor het dekken van tegenvallers wordt de weerstandscapaciteit genoemd. De weerstandscapaciteit bestaat uit vier componenten: 1 het eigen vermogen 2 de voorzieningen 3 de onbenutte belastingcapaciteit 4 de ruimte op de begroting Het eigen vermogen De gemeente heeft op 1 januari 2011 een eigen vermogen van € 7.921.364,00, waarvan de hoogte van de algemene reserve I € 2.435.668,00 bedraagt en de hoogte van de algemene reserve II € 3.178.338,00 bedraagt. Het totaal van de bestemmingreserves bedraagt € 2.307.358,00. Aangezien de raad de bestemming van de bestemmingsreserves kan veranderen behoren ook deze reserves tot de weerstandscapaciteit. 56

De voorzieningen Voor een aantal financiële risico’s die zijn te voorzien en waarvan de omvang kan worden geschat, zijn toereikende voorzieningen gevormd. Met het oog op de nota “Reserves en voorzieningen” welke door uw raad in 2007 is vastgesteld is er een inventarisatie gehouden. Voor wat betreft het gedeelte voorzieningen kan worden verwezen naar deze nota. Conform verordening 212 biedt het college tenminste eenmaal in de vier jaar een (bijgestelde) nota aan, deze nota is in 2011 de raad aangeboden en vastgesteld (rbsl dd 17 februari 2012 nr. 7). De onbenutte belastingcapaciteit De gemeente Menameradiel kan haar belastingen verhogen en haar heffingen kostendekkend maken om financiële tegenvallers op te vangen. Het verschil tussen de fictieve opbrengsten bij maximale heffings- en belastingtarieven en de begrote opbrengsten is de onbenutte belastingcapaciteit. Wat betreft de heffingen zijn wij aan regels gebonden: de tarieven mogen maximaal kostendekkend zijn, waarbij voor de reinigings- en rioolrechten de compensabele BTW in de tarieven mag worden doorberekend. De berekening voor de onbenutte belastingcapaciteit is als volgt: (De artikel 12-norm van de Nieuwe Financiële Verhoudingswet kan worden gezien als het minimale tarief dat de gemeente moet hanteren om haar onbenutte belastingcapaciteit te berekenen. Dit tarief moet de gemeente immers minimaal hanteren, wanneer het steun wil in de vorm van de art 12-status). Opbrengst

Norm

Hogere(+) cq lagere (-) opbrengst

Onroerende zaakbelasting Totale opbrengst OZB

€ 1.564

-waarde OZB capaciteit woonruimten niet woonruimten Eigenaren

€ 1.040.060 € 156.329 € 1.168

- 0,0935 % vd WOZ (w) - 0,1253 % vd WOZ (nw) Gebruikers

€ 120.977

- 0,1010 % vd WOZ-waarde (NW) Rioolrechten -Netto uitgaven riolering

€ 122

€ 274

€ 1.271

€0

€ 1.271 € 1.174

(excl. verfijnings-riolering) - norm: 100% dekking - Middels de voorziening rioolheffing wordt 100% dekking bereikt Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten

€ 1.298

57

-Netto uitgaven huisvuil

€ 1.194

- Compensable BTW

€ 200

- Middels de voorziening afvalstoffenheffing wordt 100% dekking bereikt Totaaltelling

€ 4.229

€ 1.394

€ 0

€ 3.955

+ € 274

De gemeente heft boven (+) cq onder (-) de normen voor artikel 12-gemeenten

In het bestuursakkoord met de VNG van 4 juni 2007 zijn afspraken gemaakt over het lokaal belastinggebied van gemeenten. Door het vervallen van de minimum en maximum tarieven zijn de gemeenten weer vrij in het bepalen van de hoogte van de OZB tarieven. Het vervallen van de OZB normering mag niet leiden tot een onevenredige collectieve lastendruk. Het instellen van de macronorm moet dat voorkomen. Het gebruikersdeel van de OZB-woningen is met ingang van 2006 afgeschaft.

Risico’s in relatie tot het weerstandsvermogen Geconstateerd kan worden dat het weerstandsvermogen is toegenomen ten opzichte van het vorig begrotingsjaar. De middelen om de risico’s op te kunnen vangen achten wij derhalve in voldoende mate aanwezig. Tabel 1 Risico

Geschat financieel gevolg bij voordoen. Bij Kans reguliere risico's is de manier van dekking aangegeven

Reele financieel gevolg (kans x financieel gevolg)

Open-eind regelingen * Bijstandsuitgaven * Kosten sociale werkvoorzieningn * Kosten WVG * Kosten WMO * Kn huisvestingsvoorzieningen onderwijs * Decentralisatie

Taak ondergebracht bij SoZaWe Taak ondergebracht bij SoZaWe Taak ondergebracht bij SoZaWe Taak ondergebracht bij SoZaWe Worden meegenomen op de lijst van investeringen Tijdige inschatting risico's is gewenst

-

Bouwgrondexploitatie

Zie paragraaf grondbeleid

-

Lonen en prijzen

Compensatie via AU - risico van ondercompensatie

-

Schadeclaims / rechtsgedingen

Verzekering - eigen risico van € 5.000

-

Rente

Risico's zoveel mogelijk beperkt door het aangaan van langlopende geldleningen

-

Gemeentelijke garantstellingen / onderhandse geldleningen

Bestemmingsreserve

-

Algemene uitkering

Koppeling aan gecorrigeerde netto-rijksuitgaven.

-

Uitvoeringssfeer ruimtelijke ordening

Risico planschade kan worden afgedekt door het

-

58

Risico

Afschaffing OZB voor woningen

Geschat financieel gevolg bij voordoen. Bij Kans reguliere risico's is de manier van dekking aangegeven inbrengen en afdekken van een risico in de exploitatie Beperking herverdeeleffecten dmv suppletieuitkering

Reele financieel gevolg (kans x financieel gevolg) -

Herverdeeleffecten 2008

Beperking herverdeeleffecten dmv suppletieuitkering

-

Invoering WMO

Financiering dmv integratieuitkering WMO

-

Risico's op eigendommen

Verzekering

-

59

60

Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen In deze paragraaf wordt ingegaan op het beleid en de daaruit voortvloeiende uitvoering en financiële consequenties met betrekking tot de kapitaalgoederen van de gemeente, zoals de kosten van instandhouding van wegen inclusief kunstwerken, riolering, water, groen en gebouwen. De basis van de gewenste fysieke kwaliteit van de openbare ruimte vormt de zogenaamde Beheer Openbare ruimte - systematiek (BOR-systematiek) . De ambitie is door de raad (voorlopig) bepaald op een ‘herziene versoberde ambitie’. In de systematiek zijn doorgaande wegen in het buitengebied toegevoegd als structuurelement. De instandhoudingkosten vinden hun basis in de verschillende onderhoudsplannen. De gemeente Menameradiel beschikt hiervoor over beheerplannen op het gebied van wegen (GBI-wegen), kunstwerken (NEBEST), groen (GBI-groen), riolering (GBI-riolering) en gebouwen. Ten aanzien van de GBI-toepassingen geldt dat deze grafisch georiënteerd zijn. Een verdere ontwikkeling op het gebied van beheersoftware met een duidelijker relatie tussen de gewenste kwaliteit en de kosten daarvan (GBI-crystal) wordt voorzien.

Wegen Met deze uitgesproken kwaliteitsambitie en de gecreëerde financiële mogelijkheden is gewerkt aan de 4e jaarschijf van het meerjarige inhaalslagprogramma wegonderhoud 2008 t/m 2012 . Aspecten die in de uitvoering van 2011 zijn betrokken, zijn o.a. de opnames van de actuele kwaliteit, combinatiemogelijkheden met andere werkzaamheden, combinaties van wegvakken, beheerstrategie en inspelen op duurzaam veilig en het Gemeentelijke Verkeer en Vervoer Plan (GVVP 2009-2012). Een belangrijk onderdeel hiervan is de implementatie van het categoriseringsplan voor het buitengebied, de gebiedsontsluitings- en erftoegangswegen. Door de afweging op deze vele aspecten was sprake van een complex proces, maar dat heeft wel geleid tot een integrale afweging van prioriteiten in de uitvoering.

Gebouwen Het totale areaal is de afgelopen jaren afgenomen voor de gemeente Menameradiel. Hieronder worden de mutaties en verbouwingen beschreven. De bibliotheek van Berltsum staat sinds 2010 in de verkoop gezet omdat in Dronrijp een centrale bibliotheek moet worden gerealiseerd. In 2011 heeft dat geleid tot kijkers, maar geen koper. Er is gewerkt aan de uitwerking van het project Brede school in Berltsum. Dit betekent dat we in Berltsum in 2011 geen of minimaal onderhoud aan de volgende gebouwen hebben uitgevoerd: gymlokaal, bibliotheek en jeugdsociëteit. Activiteiten als vervangen/vernieuwen, die voor rekening van de gemeente zijn, zullen we voor de komende jaren voor de beide basisscholen eerst uitstellen. Uiteraard zullen wel onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd worden indien het achterwege laten daarvan gevaar voor de gebruikers/bewoners kan opleveren.

Sport (sportvelden en terreinen) Nadat in 2010 op het sportcomplex Schatzenburg een kunstgrasvoetbalveld is aangelegd is de oefenhoek op sportcomplex Schatzenburg in 2011 gerenoveerd. In 2011 zijn op alle sportvelden reguliere onderhoudswerkzaamden uitgevoerd.

61

Groen In 2011 is voor openbaar groen gekozen om dit overwegend op kwaliteitsniveau ‘Basis’ te onderhouden. Voor dit onderhoud is het benodigde structurele budget beschikbaar. Daarnaast wordt geld besteed om jaarlijks een deel van de beplantingsvakken (2,5%) te renoveren. Het reguliere onderhoud is uitgevoerd door een deel in clusters aan te besteden en een deel door de eigen buitendienst te laten uitvoeren De uitbestede werkzaamheden zijn middels een beeldbestek op de markt gebracht. Voor de iepziektebestrijding heeft de gemeente een meerjarige overeenkomst met de Stichting Iepenwacht Fryslân. De bestrijding in onze gemeente bleek effectief: de iepziekte bedraagt 1% van het iepenbestand (provinciale norm is 1,5 %).

Kunstwerken (bruggen) In 2011 is een nieuwe meerjarenplanning in ontwerp vastgesteld t.b.v. waarbij de kosten inzichtelijk zijn gemaakt wat betreft onderhoud en vervanging van de kunstwerken.

Openbare verlichting Beleidsmatig wordt gewerkt op basis van het uitvoeringsplan van de kadernota Openbare Verlichting. Doel van dit plan is een energiebesparing te bereiken.

Riool en Water De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 5 juni 2008 het derde Gemeentelijk Rioleringsplan (hierna te noemen GRP III) voor de periode 2008 t/m 2012 vastgesteld. In het GRP III is het kaderstellend beleid voor de rioleringszorg in de gemeente vastgelegd. Het GRP III is een overgangs GRP. Dit is het gevolg van enerzijds klimaatveranderingen met als resultaat meer hevige regenval die leidt tot meer (dreigende) 'water-op-straat' situaties. Anderzijds vraagt het nieuwe europees, rijks- en het provinciaal beleid voor het stedelijk waterbeheer om een koerswijziging. Het gaat daarbij met name om de invoering van de Waterwet en de Wet Gemeentelijke Watertaken, de uitvoering van het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW), het Waterbeheer 21e eeuw en essentiële onderdelen van de Europese kaderrichtlijn water (KRW). Om efficiënt invulling te kunnen geven aan deze nieuwe koers is in het GRP III een uitgebreid onderzoeksprogramma opgenomen om de bouwstenen voor het nieuwe GRP IV, dat in 2012 opgesteld zal moeten worden, te actualiseren.

Aanleg van nieuwe riolering bij bestaande bebouwing In het buitengebied zijn de volgende nieuwe aansluitingen gerealiseerd: Hatsum 15 st. In voorbereiding genomen: Boksum 8 aansluitingen Sânwei Menaam 7 aansluitingen; Menaam camping en de Swanneblom 3 aansluitingen.

Afkoppelplan Gemeentebreed is in 2008 een afkoppelplan opgesteld voor 14 kernen in de gemeente. Uit deze studie is gebleken dat nagenoeg al het afvoerend verhard oppervalk in de kernen afkoppelbaar is (93%). Afkoppelen is geen doel op zich. Daarom is specifiek gekeken naar afkoppelkansen die mee kunnen liften met andere werkzaamheden (wegen of rioolreconstructie) of afkoppelkansen die eenvoudig gerealiseerd kunnen worden (grote dakoppervlakken). Gemeentebreed is sprake van 18% realistisch afkoppelbaar verhard oppervlak (circa 18 hectare).

Optimalisatiestudie Afvalwatersysteem Menameradiel In 2008 is in nauwe samenwerking met Wetterskip Fryslân een quick-scan optimalisatiestudie afvalwatersysteem uitgevoerd. In deze studie zijn de mogelijkheden tot optimalisatie in de afvalwaterketen onderzocht. Hiervoor is met eenvoudige modelberekeningen de vuilemissie bepaald. Als gevolg van de toename van het afvoerend verhard oppervlak is gemeentebreed de emissie fors hoger dan de referentie-emissie. Bij de kernen Dronryp en Menaam is sprake van de grootste afwijking.

62

Op basis van deze studie is afgesproken de verdere invulling en prioritering van de verbeteringsmaatregelen in het planvormingtraject van de basisrioleringsplannen op te pakken. Logischerwijs krijgt de actualisatie van de plannen voor de kernen Dronryp en Menaam hierbij voorrang.

Optimalisatiestudie nieuwe stijl Noordwest Fryslân Samen met de gemeenten Noordwest Fryslân bestaande uit 4 zuiveringskringen en Wetterskip Fryslân zijn we in 2010 gestart met de optimalisatiestudie nieuwe stijl. De reden van de studie is te onderzoeken of de zuivering St.-Annaparochie beter gerenoveerd dan wel geamoveerd kan worden. Bij amovering van St.-Annaparochie zal het afvalwater verdeeld moeten worden over de overige zuiveringskringen. Er zal dus antwoord moeten komen op de consequenties van renovatie dan wel amovering op financiële, milieu en duurzaamheidaspecten. Uiteindelijk zal er per zuiveringskring een afvalakkoord opgesteld worden.

Rioolbeheerplan Om de kwaliteit van de riolen te bewaken worden jaarlijks rioolinspecties uitgevoerd. De resultaten worden vertaald in een operationele meerjarenplanning. In 2011 zijn extra rioolinspecties uitgevoerd welke dienen als basis voor de nieuwe werken en de basisrioleringsplannen.

Overdracht stedelijk water In 2010 is de overdracht stedelijk water vastgesteld. In 2011 zal Wetterskip Fryslân starten met de voorbereidingen voor het oplossen van het achterstallig onderhoud.

Waterplan In 2011 is gewerkt aan de uitwerking van het waterplan Middelsee. Dit plan beschrijft de(bestaande) beleidsvoornemens en legt de planvorming voor de uitvoering van de gemeentelijke watertaken vast voor de periode van 2010-2015.

Onderhoud & vervanging reparatie, renovatie & vervanging riolering in 2010: • Vervanging vrijverval riolering: Buorren/Dok te Berltsum [500 m¹]; • Hobbemasingel te Dronryp [115 m¹]; • Vervangen riolering en aanleg RWA riool Sminiawei, S.Leostrjitte, J. Bakkerstrjitte Menaam [650 m¹]; • Diverse kleine rioolvervangingen (ad hoc); Uitvoering reiniging en inspectie.

63

64

Financiering Inleiding In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. De uitvoering van de gemeentelijke financieringsfunctie dient plaats te vinden binnen de kaders zoals gesteld in de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). In deze wet staan vooral transparantie en risicobeheersing centraal. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in voorschriften voor een verplicht Treasury Statuut alsmede een treasury- c.q. financieringsparagraaf in begroting en rekening. Het begrip treasury kan worden gedefinieerd als het besturen en beheersen, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Meer concreet gaat het om financiering van het beleid tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd, en het daarbij afdekken van met name rente- en kredietrisico’s. Benadrukt wordt dat de doelstelling van de treasuryfunctie, zoals vastgelegd in het Treasurystatuut van de gemeente Menameradiel, is dat deze uitsluitend de publieke taak dient en dat een prudent beleid gevoerd wordt binnen de kaders die zijn gesteld in de Wet fido. De belangrijkste doelstellingen van de treasuryfunctie betreffen het beheersen van de financiële risico’s (zoals renterisico’s, liquiditeitsrisico’s en kredietrisico’s), het minimaliseren van de rentekosten van de leningen en het optimaliseren van het rendement van de beschikbare liquiditeiten.

Algemene ontwikkelingen In het jaar 2011 zijn er geen wijzigingen in de treasuryfunctie of –organisatie opgetreden. De Bank Nederlandse Gemeenten bleef als huisbankier fungeren, terwijl daarnaast een aantal financiële zaken via de plaatselijke bank geregeld is. Het betalingsverkeer loopt uitsluitend via de Bank Nederlandse Gemeenten. Als gevolg van een wijziging in de dienstverlening van de BNG met ingang van 1 januari 2002 is de mogelijkheid om zelf overtollige middelen uit te zetten of korte middelen aan te trekken zeer ingeperkt. Dit wordt met name veroorzaakt door het optrekken van de minimumgrens van uit te zetten dan wel aan te trekken middelen. Was deze grens € 136.134,00, met ingang van genoemde datum is dit € 1.000.000,00 geworden. Om aan dit bezwaar tegemoet te komen is er met de BNG een raamcontract gesloten, waarbij “automatisch” mutaties in rekening-courant van en naar daggeld plaats vinden. Hierbij worden andere, lagere, grenzen gesteld, zodat er toch enig rentevoordeel valt te behalen, maar duidelijk is dat dit minder is dan op de “oude” manier mogelijk was. Met deze overeenkomst wordt aangesloten bij de eis dat het uitzetten van tijdelijk overtollig middelen een prudent karakter heeft en niet gericht is op het genereren van inkomen door het lopen van overmatige risico's. De gemeente had dankzij deze handelswijze dan ook geen gelden uitstaan bij banken die “omgevallen” zijn. In 2010 is de financieringsovereenkomst met de BNG opnieuw verlengd. In het vorige verslagjaar had de gemeente een langlopende geldlening aangetrokken van € 10.000.000,00. Dit ter financiering van de investeringen in de komende jaren. De eerste stortingsdatum was 1 april 2011 en vervolgens 1 september 2011, 1 december 2011 en de laatste is op 2 april 2012. Het rentepercentage van de lening bedraagt 4,2% en staat vast gedurende de gehele looptijd van 25 jaar. De kasgeldlimiet (het bedrag waaronder de gemeente nog met kort geld kan financieren) ligt op € 1.788.226,00.

65

KASGELDLIMIET PER 31-12-2011 Kasgeldlimiet Omvang begroting per 1 januari 2011 Kasgeldlimiet in procenten van de grondslag Kasgeldlimiet in bedrag

21.038 8,50% 1.788 BUDGET Jaar

Vlottende schuld Opgenomen gelden < 1 jaar Schuld in rekening-courant Gestorte gelden door derden < 1 jaar Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld Totaal vlottende schuld Vlottende middelen Uitgeleende gelden < 1 jaar Contante gelden in kas Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar Totaal vlottende middelen Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld Toegestane kasgeldlimiet Ruimte (+) / Overschrijding (-)

(Bedragen x EUR 1.000) REALISATIE Kwartaal 1: jan-mrt 2: apr-jun 3: jul-sep 4: okt-dec Jaar

1.500

0 2.169 0 0 2.169

0 1.522 0 0 1.522

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 923 0 0 923

4.000

0 0 159 0 159

0 0 86 0 86

0 0 1.293 0 1.293

0 0 3.271 0 3.271

0 0 1.202 0 1.202

-2.500 1.788 4.288

2.010 1.788 -222

1.437 1.788 351

-1.293 1.788 3.081

-3.271 1.788 5.060

-279 1.788 2.068

Risicobeheer De belangrijkste onderdelen van het risicobeheer binnen de gemeente betreffen het renterisicobeheer en het kredietrisicobeheer.

Renterisicobeheer Hieronder wordt verstaan het gevaar van ongewenste veranderingen van de (financiële) resultaten van de gemeente door rentewijzigingen. Dit risico is voor de gemeente beperkt aangezien de leningenportefeuille bestaat uit vastrentende (veelal 25-jaar rentevast periode) leningen. Één lening, waarvan de rente na 10 jaar wel herzien kan worden, betreft een lening welke is doorverstrekt aan een derde (St. Palet). De herziening heeft plaatsgevonden in 2005. Het rentepercentage is daarbij gewijzigd van 7,41 in 3,73. In het verslagjaar is door de St. Palet een van de leningen vervroegd volledig afgelost. Hierna volgt een overzicht van de mutaties in de leningenportefeuille, het gemiddelde rentepercentage, alsmede de invloed hierop van de mutaties

66

MUTATIES VASTE SCHULD IN 2011 (Bedragen x EUR 1.000) Bedrag

Beginstand per 1 januari 2011 Nieuwe leningen

Gemiddelde

Invloed op

rente

gem. rente

18.980

4,41%

7.500

4,20%

-0,06%

Reguliere aflossingen

-827

4,82%

-0,02%

Vervroegde aflossingen

0

0,00%

0,00%

Renteaanpassing (oud percentage)

0

0,00%

0,00%

Renteaanpassing (nieuw percentage)

0

0,00%

0,00%

Omzetting vast naar vlottend

0

0,00%

0,00%

Omzetting vlottend naar vast

0

0,00%

0,00%

25.653

4,33%

-0,07%

Eindstand per 31 december 2011

Zoals bij algemene ontwikkelingen is vermeld is in het verslagjaar een nieuwe lening aangetrokken. Op basis van de BNG Infoservice Nieuwsbrief wordt een overzicht bijgehouden van het verloop van de rente van een 25-jarige lening, waarvan de rente gedurende de looptijd vast is. Het gemiddelde rentepercentage over 2011 bedroeg 4,36 met een hoogste rentepercentage van 4,99 en een laagste van 3,67. Over 2010 waren deze percentages respectievelijk 4,15, 4,61 en 3,49. Grafisch was het verloop als volgt:

Percentage

Renteverloop 25-jarige vaste geldlening in 2010 en 2011

5,45 5,35 5,25 5,15 5,05 4,95 4,85 4,75 4,65 4,55 4,45 4,35 4,25 4,15 4,05 3,95 3,85 3,75 3,65 3,55 3,45

2011 2010

1

3

5

7

9

11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37

39

41

43

45

47

49

51

Weken

Kredietrisicobeheer Hieronder wordt verstaan de risico’s op een waardedaling van een vordering ten gevolge van het niet (tijdig) na kunnen komen van de verplichtingen door de tegenpartij als gevolg van insolventie of deficit.

67

Aan vaste uitzettingen heeft de gemeente wegens uitzettingen in het kader van de publieke taak een bedrag van € 208.500,00. De belangrijkste uitzettingen betreffen aandelen BNG, deelname BV Fryslân Miljeu, deelname CV Zeehaven Harlingen en aansluiting Gemeentelijke Kredietbank Friesland. In het vorige verslagjaar werd de verkoop van Essent aan RWE geëffectueerd. Een aantal onderdelen was niet betrokken in de verkoop en voor die onderdelen is de gemeente mede-eigenares gebleven. Het betreft de volgende onderdelen: - Enexis Holding N.V. - Essent Milieu Holding B.V. (nieuwe naam: Attero) - Publiek Belang Electriciteitsproductie B.V. (centrale Borssele). Verder zijn er (renteloze) leningen aan verenigingen verstrekt en hypothecaire leningen aan personeelsleden. Het risico voor de gemeente is beperkt.

Renterisico van de vlottende schuld c.q. de kasgeldlimiet De omvang van de begroting per 1 januari 2011 bedroeg € 21.037.951,00. De kasgeldlimiet volgens artikel 3 van de Wet financiering decentrale overheden en artikel 2 van de Uitvoeringsregeling Financiering decentrale overheden bedraagt met ingang van 2003 8,5% (was 8,2%) van de omvang van de begroting per 1 januari, derhalve € 1.788.226,00. Uitgaven kunnen derhalve tot dit bedrag gefinancierd worden met vlottende middelen. Is dit niet toereikend dan zal een langlopende geldlening aangetrokken dienen te worden. RENTERISICONORM EN RENTERISICO'S VAN DE VASTE SCHULD PER 31-12-2011 2011 Renterisico op vaste schuld

realisatie

1a. Renteherziening op vaste schuld o/g

0

1b. Renteherziening op vaste schuld u/g

0

2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b)

0

3a. Nieuw aangetrokken vaste schuld (o/g)

7.500

3b. Nieuw verstrekte lange leningen (u/g)

0

4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b)

7.500

5. Betaalde aflossingen

827

6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5)

827

7. Renterisico op vaste schuld (2 + 6)

827

Renterisiconorm 8. Stand van de vaste schuld per 1 januari

18.980

9. Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 10. Renterisiconorm

20% 3.796

Toets Renterisiconorm 10. Renterisiconorm

3.796

7. Renterisico op vaste schuld

827

11. Ruimte(+) / Overschrijding(-) (10 - 7)

2.969

68

Bedrijfsvoering Kengetallen organisatie 2011 Personeelsformatie Op 31 december 2011 is de personeelsformatie 66,53 fte. Het aantal medewerkers met een aanstelling is op 31 december 2011 76, te weten 26 vrouwen en 50 mannen. Personeelssterkte per salarisschaal Salarisschaal 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Aantal medewerkers 0 (1)* 5 (5) 10 (10) 6 (7) 11 (12) 8 (8) 12 (13) 16 (16) 4 (3) 2 (2) 1 (1) 0 *cijfers 2010

Leeftijdsopbouw personeel per leeftijdscategorie Leeftijdscategorie 0-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60>

Aantal medewerkers 1 (1fte) (1)* 11 (10,2 fte) (10) 15 (13,2 fte) (15) 20 (18,1 fte) (25) 18 (16,3 fte) (16) 9 (7,9 fte) (8)

In- en uitstroom In 2011 zijn 5 medewerkers uitgestroomd en 4 vacatures ingevuld (Romte 2, Welzijn 1 en Algemeen directeur/gemeentesecretaris 1). Drie van de nieuwe medewerkers hebben een aanstelling in vaste dienst gekregen. Eén medewerker heeft een tijdelijke aanstelling gekregen. Er zijn twee stageplaatsen aangeboden in 2011.

Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage over 2011 is 3,9%. Met een meldingfrequentie van 1,3 (=het aantal keren dat een medewerker zich gemiddeld ziek meldt per jaar) en een gemiddelde verzuimduur van 14,4 dagen. Het totale verzuim is ten opzichte van 2010 met 1,5% gedaald (ziekteverzuimpercentage over 2010: 5,4%). Landelijk is het gemiddelde verzuim van de decentrale overheid over 2011 nog niet bekend. Afgezet tegen Gemeentelijke verzuimnorm (GVN) 2010 (3,9%) kan geconstateerd worden dat het verzuim gelijk is. (Bron: gemeentelijke verzuimnorm 2010 A+O Fonds).

69

70

Verbonden partijen Inleiding Verbonden partijen zijn rechtspersonen (zowel publiekrechtelijk als privaatrechtelijk) waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Dat zijn deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: het hebben van zeggenschap van de gemeente in een derde partij, hetzij omdat de gemeente een zetel in het bestuur heeft, hetzij omdat ze via aandelen mee kan stemmen. Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente financieel belang heeft in een derde partij, als de gemeente de middelen die aan die partij ter beschikking zijn gesteld niet terug krijgt bij faillissement van de partij of indien financiële problemen bij de derde partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Het verstrekken van subsidie, ook al gaat het om omvangrijke bedragen, valt niet onder het begrip financieel belang. De gemeenteraad heeft een kaderstellende en controlerende taak op de vraag of de doelstellingen van de verbonden partij nog steeds overeenkomt met de doelstellingen van de gemeente of dat de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partij gerealiseerd worden.

Algemeen beleid t.a.v. verbonden partijen Op diverse terreinen vindt intergemeentelijke samenwerking plaats. Meestal is de aanleiding voor deze samenwerking gelegen in het feit dat op die wijze beter in oplossingen voor problemen kan worden voorzien. De vorm van samenwerking is hetzij in de vorm van een gemeenschappelijke regeling (publiekrechtelijk) hetzij in de vorm van een privaatrechtelijke regeling (met name bij nutsbedrijven). Daarnaast worden minder formele bestuursconvenanten gesloten (publiekrechtelijke afspraken). Publiekrechtelijke partijen: Partij:

Hoofdlijnen beleidstaken:

Bestuursacademie Noord Nederland. Gemeenschappelijke regeling aan-gegaan bij raadsbesluit van 20 april 1989, nr. 7. Bij raadsbesluit van 20 juni 2002, nr. 9 ingestemd met wijziging en deelname aan Gemeenschappelijke regeling garantievoorziening voormalige Bestuursacade-mie Noord Nederland. Waarbij tevens toetreding tot Steunvereniging Bestuursacademie. Bestuurlijk Overleg Stadsregio Leeuwarden (BOSL), aangegaan bij raadsbesluit van 27-5-1999 (Bestuursconvenant). Bij raadsbesluit van 10-12-2009, nr.10 verlengd voor de periode 2010-2020.

De gemeenschappelijke regeling fungeert na privatisering als een vangnetvoorziening voor doorlopende werkge-versverplichtingen van de “oude” gemeenschappelijke regeling. Deelnemende gemeenten: de gemeenten van de provincies Drenthe, Groningen en Fryslân.

Het Bestuurlijk Overleg draagt zorg voor de coördinatie en de uitvoering van de afspraken zoals neergelegd in het Regioconvenant Leeuwarden 2010-2020. Het betreft hier de navolgende taken op het gebied van: - wonen;

Relatie met doelstellingen programma en visie op de verbonden partij in relatie tot realisatie van deze doelstellingen: Geen.

01 – Bestuur; 03 – Verkeer en openbare ruimte; 04 – Lokale economie; 10 – Bouwen en ruimte. Visie: continuering van het convenant.

71

Gemeentelijke bijdrage/deelneming:

Jaarlijkse bijdrage in de vangnetvoorziening maximaal € 0,07 per inwoner. Jaarlijkse bijdrage aan de Steunvereniging Bestuursacademie € 778,50. In 2011 geen bijdrage verleend. Wegens liquidatie Vereniging Bestuursacademie Nederland teruggave vermogen ad. € 477,00.

In 2011 is een bedrag ad € 37.368,53 bijgedragen in het fonds.

Partij:


Relatie met doelstellingen programma en visie op de verbonden partij in relatie tot realisatie van deze doelstellingen:

woon- en leefomgeving; voorzieningen en groene verbindingen stad-platteland; - kennis en economie. Ten behoeve van de uitvoering van projecten is een fonds ingesteld, hetwelk wordt gevuld door gemeentelijke bijdragen. Deelnemende gemeenten: Boarnsterhim, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Tytsjerksteradiel. Centrum voor AutomatiseDe gemeenschappelijke Geen. ring Noord Nederland (CE- regeling is in liquidatie en VAN is geliquideerd per 1-1- handelt de werkgeversver1992). Gemeenschappelijke plichtingen af van het voorregeling oorspronkelijk malig personeel van het aangegaan bij raadsbesluit CEVAN. van 27-5-1971, nr. 2-IIe. Deelnemende gemeenten: vrijwel alle gemeenten van de provincies Drenthe, Groningen en Fryslân.


-

Westergozone , samenwerkingsovereenkomst, aangegaan bij raadsbesluit van 30-11-1995, nr. 7. De samenwerking is bij collegebesluit van 20 januari 1998, nr. 10 en 19 februari 2008, nr. 5 gecontinueerd. (Convenant Westergozône 2007 – 2013).

Het doel van het samenwerkingsverband is verbetering van de werkgelegenheidssituatie, versterking van de economische structuur op zowel de middellange als de lange termijn en het benutten van de ontwikkelingspotenties. Deelnemende partijen: provincie Fryslân, de gemeenten Leeuwarden, Menameradiel, Franekeradeel en Harlingen. Gemeenschappelijke Rege- Het doel van de gemeenling Brandweer Noordwest schappelijke regeling is het Fryslân aangegaan bij bundelen van het beroepsraadsbesluit van 15 februari personeel en het afspreken 2007, nr. 7 ( principebesluit en realiseren van een ge). Datum van ingang 1 mei zamenlijk kwaliteitsniveau 2008. voor de brandweren van de deelnemende gemeenten. Deelnemende gemeenten: het Bildt, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Harlingen, Leeuwarderadeel, Menameradiel, Terschelling en Vlieland. Gemeenschappelijke rege- Het doel van de gemeenling Hulpverleningsdienst schappelijke regeling is het Fryslân, aangegaan bij behartigen van belangen raadsbesluit van 18 mei van de deelnemende ge2006, nr. 7. Datum van meenten in het samenweringang 1 januari 2007, tege- kingsgebied op de terreinen lijkertijd zijn per die datum van: opgeheven de gemeena. Collectieve preventieve

Jaarlijkse bijdrage € 0,10 per inwoner is € 1.336,64 (inclusief verrekening compensabele BTW).

04 – Lokale economie. Visie: continuering van de samenwerkingsovereenkomst.

De bijdrage 2011 bedroeg per saldo totaal € 13.656,88 ten behoeve van kosten projectbureau en programmakosten diverse projecten(inclusief verrekening compensabele BTW).

02 – Veiligheid. Visie: blijven deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling.

De bijdrage 2011 bedroeg € 169.928,00 (inclusief verrekening compensabele BTW).

02 – Veiligheid. 08 – Welzijn en zorg. Visie: blijven deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling.

De gemeentelijke bijdrage bedroeg in 2011 voor het onderdeel GGD en Brandweer € 439.809,00 (incl. jeugdgezondheidszorg/bureau bevolkingszorg) respectievelijk € 75.819,00.

72

Partij:


volksgezondheid en infectieziektenbestrijding; b. Brandweerzorg; c. Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; d. Rampen- en crisisbestrijding; e. Het instandhouden en beheren van een gemeenschappelijke meldkamer. Deelnemende gemeenten: alle gemeenten in de provincie Fryslân. Convenant Openbaar PriHet doel van het convenant mair Onderwijs G4, aange- is het vergroten van de gaan bij raadsbesluit van 20 samenwerking op het terfebruari 2003, nr. 13. Per 1 rein van het openbaar prijanuari 2008 is het Ondermair onderwijs in de vier wijsbureau verzelfstandigd. gemeenten het Bildt, FerThans Onderwijsgroep werderadiel, LeeuwarderaStichting Fier. deel en Menameradiel. Gemeenschappelijke rege- Het doel van de gemeenling van de Dienst Sociale schappelijke regeling is Zaken en Werkgelegenheid uitvoering van diverse wetNoordwest Fryslân, aange- ten in het kader van de gaan bij raadsbesluit van sociale zekerheid waarvan 17-9-1998. de uitvoering aan de gemeenten is opgedragen. Deelnemende gemeenten: het Bildt, Franekeradeel, Harlingen, Menameradiel en Vlieland. Met ingang van 2005 zijn tevens toegetreden de gemeenten Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel en Terschelling. Werkvoorzieningschap Het doel van de gemeenFryslân-west. Gemeenschappelijke regeling is het schappelijke regeling, aan- op een bedrijfsmatig vergegaan bij raadsbesluit van antwoorde wijze doen uit14-11-2001, nr. 3. (fusie voeren van taken van en tussen de voormalige werk- voor de deelnemende gevoorzieningschappen Wes- meenten op het terrein van tergo Bedrijven en de Marde gesubsidieerde arbeid. relân groep). Deelnemende gemeenten: Súdwest Fryslân, Skasterlân, Lemsterland, Littenseradiel, Gaasterlân/Sleat, Franekeradeel, Harlingen, het Bildt, Menameradiel, Boarnsterhim, Leeuwarderadeel, Terschelling en Vlieland. Regio Noord-Friesland. Het doel van de gemeenGemeenschappelijke rege- schappelijke regeling is het ling, aangegaan als “Rege- behartigen van de belangen ling Regio Leeuwarden” bij van het milieubeheer en het raadsbesluit van 16 augus- budgethouderschap Besluit tus 1973, nr. 12, bij raadsWoninggebonden Subsidies



05 – Onderwijs. Visie: Afbouw van de financiële deelneming middels de “bruidsschatregeling”.

De bijdrage op grond van de bruidsschatregeling is in 2011 € 157.320,00 rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht.

schappelijke regelingen Brandweer Fryslân en Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Fryslân.

07 – Werk en inkomen; De gemeentelijke bijdrage 08 – Welzijn en zorg. in de apparaatskosten beVisie: blijven deelnemen droeg in 2011 € 883.230,00. aan de gemeenschappelijke regeling.

07 – Werk en inkomen. Visie: blijven deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling.

De gemeentelijke bijdrage bedroeg in 2011 € 500,00 per geplaatste werknemer afkomstig uit deze gemeente ( inclusief elders geplaatsten). Bijdrage 2011 totaal: € 28.500,00 ( 57 fte’s)

09 – Milieu; 10 – Bouwen en ruimte. Visie: blijven deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling.

De gemeentelijke bijdrage bedroeg in 2011 € 7.781,00 ten behoeve van de algemene dienst en € 4.118,00 ten behoeve van volkshuisvesting.

73

Partij:


besluit van 16 augustus 1979, nr. 18 gecontinueerd onder de naam Regio Friesland-Noord ; bij raadsbesluit van 17 december 1998, nr. 4. gereduceerd tot de taken Milieuadviesdienst en budgethouderschap Besluit Woninggebonden Subsidies

voor zover dit een behartiging op regionaal niveau vraagt. Deelnemende gemeenten: Ameland, het Bildt, Boarnsterhim, Dantumadeel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Franekeradeel, Harlingen, Kollumerland c.a., Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Menameradiel, Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland. Het doel van de gemeenschappelijke regeling is het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van de bouwkunstige en landschappelijke schoonheid in de provincie Fryslân. Deelnemende gemeenten: alle Friese gemeenten.

Hûs en Hiem (welstandszorg). Gemeenschappelijke regeling, aangegaan bij raadsbesluit van 17 maart 1983, nr. 7., de regeling is aangepast met ingang van 1994.



10 – Bouwen en ruimte. Visie: blijven deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling.

De gemeenschappelijke regeling brengt kostendekkende tarieven in rekening. Tekorten die niet kunnen worden bestreden uit reserves worden op basis van het inwonertal van het desbetreffende jaar omgeslagen over de deelnemende gemeenten.

Privaatrechtelijke partijen: Partij:


Relatie met doelstellingen programma en visie op de verbonden partij in relatie tot realisatie van deze doelstellingen: Geen. Eén van de bedrijven waarin wordt deelgenomen na verkoop Essent. Deelneming per 1-10-2009.

Enexis Holding B.V. te ‘s- Eigendom en beheer netHertogenbosch werk kabels en leidingen.


Gestort aandelenkapitaal € 10.102,00. Ontvangen dividenduitkering € 6.324,59. Rentevergoeding brugleningen € 9.108,32 Essent Milieu Holding N.V. Verwerking van huishoude- Geen. Gestort aandelenkapitaal (Attero) te Arnhem lijk en bedrijfsafval. Eén van de bedrijven € 1.955,00. Ontvangen diviwaarin wordt deelgenomen denduitkering € 816,60. na verkoop Essent. Deelneming per 1-10-2009. Publiek Belang Elektriciteits- Elektriciteitsproductie Geen. Gestort aandelenkapitaal productie B.V. te ‘s-Hertogen- (energiecentrale). Eén van de bedrijven € 4.236,00. Ontvangen divibosch waarin wordt deelgenomen denduitkering € 1.632,83. na verkoop Essent. DeelInterim dividend (boekneming per 1-10-2009. waarde winst) opbrengst Verkoop in 2011. verkoop PBE € 89.865,33. Diverse geringe deelneminBehartiging belangen. Geen. Gestort aandelenkapitaal gen ter afhandeling transactie totaal € 8,00 ( 4 maal verkoop Essent. € 2,00). Uitkering Escrow € 7.672,24. N.V. Bank Nederlandse GeDe BNG is de bank van en Gelet op de wijze waarop Gestort aandelenkapitaal meenten, voorheen Gevoor overheden en instelde BNG het openbaar 24.375 aandelen à € 2,50 = meentelijke Credietbank, Den lingen voor het maatschap- belang behartigt, is het aan € 60.937,50 is 0,04377% in Haag opgericht bij akte van pelijk belang. Met gespeci- te bevelen om het aandehet totaal vermogen en 23 december 1914. aliseerde financiële dienst- lenbezit een duurzaam aanspraak op dividend. verlening draagt de BNG bij karakter te laten behouden. Stemrecht één stem per aan zo laag mogelijke kosaandeel. Er hebben zich geen veranderingen voorten van maatschappelijke

74

Partij:



voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. Haventerreinontwikkeling Harlingen C.V., deelname bij raadsbesluit 21 januari 1999, nr. 3.

Versterken Westergozone. Deelnemende partijen: Provincie Fryslân en de gemeenten Harlingen, Franekeradeel, Menameradiel en Leeuwarden. Haventerreinontwikkeling Versterken Westergozone. Harlingen B.V., deelname bij Deelnemende partijen: raadsbesluit 21 januari 1999, Provincie Fryslân en de nr. 3. gemeenten Harlingen, Franekeradeel, Menameradiel en Leeuwarden. Stichting tot behoud van MoBeheer 5-tal kerktorens numenten in de gemeente (Bitgum, Deinum, Dronryp, Menaldumadeel, opgericht per Ingelum en Marsum). 14 december 1988. De voorzitter wordt voorgedragen door en uit de raad, gemeente verstrekt budgetsubsidie en ambtelijke ondersteuning. N.V. Fryslân Miljeu en B.V. Het bevorderen van het Fryslân Miljeu Noordwest hergebruik en nuttige toe(privatisering huisvuilophaalpassing van goederen en dienst ), opgericht per 1 jagrondstoffen, die anders als nuari 1999, deelname bij afvalstoffen zouden worden raadsbesluit van 17 december gestort en verbrand en 1998, nr. 14. hiermede verband houdende activiteiten. N.V. Afvalsturing Friesland, Het voorkomen van het opgericht per 1 januari 1995 ontstaan van afvalstoffen voortvloeiend uit het Opendan wel te komen tot een baar Lichaam Afvalverwijdedoelmatige en uit een oogring Friesland (OLAF). Deelpunt van milieuhygiëne name bij raadsbesluit van 15 verantwoorde wijze van september 1994, nr. 14. overslag, transport, bewerking, verwerking van afvalstoffen. Deelnemende partijen: alle Friese gemeenten.

75

03 – Lokale economie.


gedaan in het belang dat de gemeente in de BNG heeft. Uitkering regulier dividend 2010 € 56.062,50. Gestort aandelenkapitaal € 45.378,02. Geen dividend uitgekeerd.

03 – Lokale economie.

Gestort aandelenkapitaal € 3.630,24. Geen dividend uitgekeerd.

06 – Cultuur, recreatie en sport. Visie: blijvend subsidiëren.

Gemeentelijk budgetsubsidie 2011 € 34.061,00.

09 – Milieu. Visie: Blijvend deelnemen aan zowel N.V. Fryslân Miljeu als BV Fryslân Miljeu Noordwest.

Gestort aandelenkapitaal € 24.980,60, deelname in de algemene reserve € 9.558,43. Ontvangen dividend in 2011 ad. € 12.277,00.

09 – Milieu. Visie: Blijvend deelnemen aan N.V. Afvalsturing Friesland.

Gestort aandelenkapitaal ƒ 45.000,00 ( € 20.420,11). In 2011 ontvangen primair dividend € 1.429,00.

Grondbeleid Algemeen Het grondbeleid en de grondposities van de lagere overheid zijn het afgelopen jaar 2011 regelmatig in het nieuws geweest. Ook wij hebben ons grondbeleid en onze grondpositie aan een nadere beschouwing onderworpen, wat geleid heeft tot een notitie d.d. 19 januari 2012 welke notitie in de raadscommissie van 23 februari 2012 voor kennisgeving is aangenomen. Samengevat komen wij tot het volgende standpunt: 1. er is geen reden de nota grondbeleid te wijzigen, aan te vullen dan wel in trekken omdat wij niet voornemens zijn aankopen te doen en bij een aanvaardbaar prijsniveau overgaan tot verkoop van niet strategisch gelegen gronden; de overige nog bij ons in eigendom zijnde grond is zodanig gelegen dat het geen aanbeveling verdient tot verkoop over te gaan; 2. de exploitatiegebieden Dronryp-Fûgellân en Dronryp-Harnzertrekfeart per ultimo 2011 op te knippen in twee fasen, waarbij voor Fûgellân het volgende geldt: 1.61.65 ha in exploitatie nemen en circa 5 ha waarderen tegen de agrarische waarde van € 3,50 per m2 en voor Harnzertrekfeart het volgende geldt: 3.99.55 ha in exploitatie nemen en 5 ha waarderen tegen de agrarische waarde van € 3,50 per m2; 3. de rente van de afgewaardeerde gronden van deze exploitatiegebieden met ingang van 2012 ten laste van de exploitatie (begroting/rekening) te nemen; 4. in de jaarrekening 2011 voor afwaardering van Dronryp-Harnzertrekfeart fase II en het perceel grond gelegen aan de Aldeleane te Deinum een voorziening te treffen van totaal € 133.242,00 namelijk respectievelijk € 106.868,00 en € 26.374,00; 5. de “reserve aftopping boekwaarde gronden Dronryp-west fase 3” groot € 135.138,00 (na rentebijschrijving 2011) per ultimo 2011 te laten “vrijvallen”. Ook wij moeten constateren dat de uitgifte van bouwen bedrijventerreinen stagneert en dat de crisis in de bouwen woningmarkt onze gemeente niet voorbij gaat. Toch kunnen wij ons gelukkig prijzen dat er in 2011 nog 43 zijn gebouwd, waarvan 29 woningen in Dronryp – Kúkshiem. Gelet op het beperkt aantal complexen dat de gemeente momenteel zelf exploiteert en de financiële stand van zaken daarbij in acht nemende, zijn de risico’s niet noemenswaardig. De grotere uitbreidingsprojecten zijn in handen van projectontwikkelaars waarbij met de gemeente samenwerking- of exploitatieovereenkomsten zijn gesloten. Door de afspraken in die overeenkomsten zijn de risico’s voor de gemeente minimaal.

Bouwgrondexploitaties Bedrijventerreinen.

Berltsum - Tichelersdyk 3 Deze ontwikkeling hangt samen met de eigendomssituatie. Een aantal ondernemers heeft een deel van de gronden in eigendom en willen graag samen met de gemeente deze locatie tot ontwikkeling brengen. Het risico van deze voorgenomen exploitatie is laag. Het ligt niet in de lijn van de verwachting dat er binnen afzienbare tijd tot een exploitatie van dit gebied zal worden gekomen.

Dronryp - Harnzertrekfeart 3 Er wordt gekeken naar een afronding van het bedrijventerrein. Op basis van de inmiddels afgeronde pilot landschappelijk inpassing zal getracht worden een zo goed mogelijke invulling van dit gebied te realiseren.

76

Het huidige exploitatiegebied zal in twee fasen worden opgeknipt. Fase I betreft een oppervlakte van circa 3.99.55 ha, wat de komende jaren in exploitatie wordt genomen. Fase II, het restant, groot circa 5.00.00 ha., wordt buiten exploitatie gehouden. De grond in fase II wordt gewaardeerd tegen agrarische waarde ad € 3,50 per m² (totaal € 175.000,00). Met ingang van 2012 wordt de rente, toe te rekenen aan dit gedeelte ten laste van de exploitatie (begroting/rekening) genomen. Fase I wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs ( € 5,64 per m²). Deze boekwaarde wordt meegenomen in de kostprijscalculatie van het gebied, jaarlijks vindt rentebijschrijving plaats. Als gevolg van waardering van fase II tegen agrarische waarde zal een voorziening moeten worden getroffen in de jaarrekening 2011 ad € 106.868,00.

Menaam Noord 1 Er zijn geen bouwactiviteiten geweest in 2011. Er resteert nog één uit te geven kavel, waarvan de verwachting is dat deze kavel in 2012 wordt verkocht. Op dit moment kan worden vastgesteld dat er al een positief resultaat is. Er is geen risico op de exploitatie. Wij zijn voornemens de exploitatie in 2012 af te sluiten.

Menaam Noord 2 Er is nog één kavel te koop, waarvan de verwachting is dat deze in 2012 wordt verkocht. De exploitatieberekening laat zien dat er een positief resultaat verwacht wordt van € 140.000,00. Wij zijn voornemens de exploitatie in 2012 af te sluiten. Woningbouw.

Menaam - De Boech sud. In fase 1 moet nog steeds één vrije kavel (particuliere woningbouw) verkocht worden evenals het terrein ten behoeve van het appartementencomplex. Dit is in handen van de projectontwikkelaar. De kavels die bestemd zijn voor de projectontwikkelaar, zijn nog niet verkocht. Door de afspraken in de samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en projectontwikkelaar en het feit dat de gemeente zelf bijna alle kavels verkocht heeft, zijn er voor ons geen risico’s.

Wier - Lautawei Op 31 december 2011 kan er nog één kavel verkocht worden en laat de exploitatie een positief resultaat zien. Er worden geen risico’s verwacht. Wij zijn voornemens deze exploitatie in 2012 af te sluiten.

Dronryp - Fûgellân Het huidige exploitatiegebied Dronryp-Fûgellân groot 6.61.65 ha. met een boekwaarde per ultimo 2011 ad. € 754.386,00 wordt opgeknipt in twee fasen. Fase I betreft een oppervlakte van circa 1.61.65 ha. hetwelk de komende jaren in exploitatie wordt genomen/blijft. Fase II, het restant, groot circa 5.00.00 ha., wordt tot fase I is gerealiseerd buiten exploitatie gehouden. De grond in fase II wordt gewaardeerd tegen agrarische waarde ad. € 3,50 per m² (totaal € 175.000,00), met ingang van 2012 wordt de rente, toe te rekenen aan dit gedeelte, ten laste van de algemene exploitatie genomen. De restant boekwaarde van het gebied ( € 579.386,00) wordt in de kostprijscalculatie van fase I mee genomen en afgedekt in de bouwterreinprijs. Voor fase I vindt rentebijschrijving plaats.

Menaam Bitgumerdyk De gronden voor deze exploitatie zijn aangekocht. De boekwaarde van deze grond komt op een bedrag van € 6,91 p/m2 (is verkrijgingsprijs). Tot er ontwikkelingen plaatsvinden wordt de rente over de boekwaarde ten laste van de exploitatie genomen. Uitgangspunt is minimaal een kostendekkende exploitatie op termijn.

77

Bitgummole – Fuormanderij (locatie Wassenaar) Dit complex wordt ontwikkeld door een particuliere partij. In 2009 is de exploitatieovereenkomst ondertekend. In 2010 is gestart met de bouwactiviteiten. Risico’s zijn voor de gemeente niet noemenswaardig.

Berltsum - De Pôlle De gemeente heeft op 18 december 2007 een exploitatieovereenkomst gesloten met de Ontwikkelcombinatie De Pôlle (OCP). Op basis van deze overeenkomst ontwikkelt OCP voor eigen rekening en risico het betreffende plangebied. De gemeente is eigenaar van een deel van de te ontwikkelen gronden. Voor een drietal gemeentelijke eigendommen (totale koopprijs € 1.733.000) is in afzonderlijke raamovereenkomsten (14 december 2005, 15 december 2006 en 3 december 2007) bepaald dat de OCP deze gronden budgettair neutraal (€ 1.733.000) van de gemeente overneemt. Gedurende de tijd dat deze gronden nog in eigendom van de gemeente zijn, betaalt de OCP de gemeente een rentevergoeding. Voor overige bepalingen omtrent grondtransacties verwijzen wij u naar artikel 6 en artikel 7 van de exploitatieovereenkomst. De gemeente Menameradiel heeft een voorziening van € 1 miljoen voor een bijdrage in een mogelijk plantekort. De provincie Fryslân heeft een maximale ISV subsidie toegekend ad € 1 miljoen (brief ontvangen op 16 september 2009). Het vorenstaande betekent dat in beginsel € 2 miljoen aan publieke gelden voor het project ter beschikking staan. In een worst-case scenario komt de ontwikkeling van het gebied niet van de grond en/of gaat de OCP voortijdig failliet. In die gevallen zal de exploitatieovereenkomst moeten worden aangepast of ontbonden. De publieke middelen kunnen dan worden aangewend voor sloop, sanering en afboeking dan wel verkoop van gemeentelijke eigendommen.

78

4 Jaarrekening 2011

79

80

4.1 Balans per 31 december

81

Balans per 31 december ACTIVA (bedragen x € 1.000) Vaste activa

Ultimo 2011

Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut - overige investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut

Ultimo 2010

13.642 6.360

12.828 5.609 20.002

Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen Overige langlopende leningen u/g

400 9.870

Totaal vaste activa

18.437

404 10.668 10.270

11.072

30.272

29.509

Vlottende activa Voorraden Grond- en hulpstoffen - niet in exploitatie genomen gronden Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie

2.591 -155

2.370 -288 2.437

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen

1.993 3.311

2.082

2.321 1.167 5.304

3.488

4.954

159

518

430

Totaal vlottende activa

13.182

6.034

Totaal-generaal

43.485

35.668

Liquide middelen Bank- en girosaldi Overlopende activa

82

Balans per 31 december PASSIVA (bedragen x € 1.000) Vaste passiva

Ultimo 2011

Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves - voor egalisatie van tarieven - overige bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat

Ultimo 2010

5.610

5.614

1.978 1.517

2.307 512 9.105

8.433

4.027

4.280

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en overige financiële instellingen

25.653

18.980

Totaal vaste passiva

38.785

31.693

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Overige schulden

1.834

3.602

Overlopende passiva

2.866

373

Totaal vlottende passiva

4.700

3.975

43.485

35.668

4 8.480

7 9.972

Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

Vlottende passiva

Totaal-generaal Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen

83

84

4.2 Programmarekening over begrotingsjaar

85

86

Programmarekening over begrotingsjaar Raming begrotingsjaar na wijziging Omschrijving programma Programma 1 - Bestuur Programma 2 - Veiligheid Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport Programma 7 - Werk en inkomen Programma 8 - Welzijn en zorg Programma 9 - Milieu Programma 10 - Bouwen en ruimte Programma 11 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekking aan reserves Programma 1 - Bestuur Programma 2 - Veiligheid

Realisatie begrotingsjaar

Baten 215 3

Lasten 2.668 702

Saldo 2.453 699

Baten 219 4

Lasten 2.595 726

Saldo 2.376 723

8 48 6

2.901 140 1.190

2.893 92 1.183

26 646 6

2.838 799 1.159

2.812 153 1.152

62 3.104 1.429 2.676 584

1.287 3.808 4.763 2.785 1.345

1.225 703 3.334 109 761

65 3.153 1.887 2.708 539

1.093 3.805 4.925 2.795 1.314

1.027 653 3.037 87 775

13.827 21.961

1.607 23.194

-12.221 1.232

14.394 23.647

926 22.975

-13.468 -672

0 -40

64

40

0 -64

Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs

334

-334 0 0

96

-96 0 0

Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport Programma 7 - Werk en inkomen Programma 8 - Welzijn en zorg Programma 9 - Milieu Programma 10 - Bouwen en ruimte

282

-282 0 -405 0 -6

249

-249 0 -231 0 -138

-205 -1.273 -41

254 1.031 24.679

Programma 11 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen Sub-totaal mutaties reserves Resultaat na bestemming

405 6 329 1.396 23.358

87

123 123 23.317

231 138 187 187 23.162

-67 -844 -1.517

88

4.3 Toelichtingen

89

90

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit Begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft.

Invoering BBV Met ingang van 1 januari 2004 is het Besluit Begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) in werking getreden en is het Besluit Comptabiliteitsvoorschriften 1995 (CV95) vervallen. Dat heeft ertoe geleid dat de verslaggeving flink is veranderd. Niet alleen de vormgeving moest worden aangepast, er waren ook waarderingswijzigingen die in 2004 tot incidentele lasten en baten hebben geleid. Zo moesten bijvoorbeeld onterecht geactiveerde activa vervroegd en/of volledig afgeschreven worden of rechtstreeks ten laste van de exploitatie worden gebracht. De invoering van het SiSa (Single information Single audit) leidde in 2006 tot een aanpassing van de voorschriften. Ook in 2007 zijn de voorschriften aangepast, ondermeer door het opnemen van een bepaling met betrekking tot het EMU-saldo en een wijziging met betrekking tot onderdelen van de balans. Het aantal regelingen dat nu onder de SiSa valt is gestegen tot rond de 100.

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden (in principe) toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Hierbij kan gedacht worden aan componenten als ziektekostenpremies t.b.v. gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. Een uitzondering wordt gemaakt indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisatie). In zo’n geval dient er wel een verplichting gevormd te worden.

Balans Vaste activa Op grond van artikel 59 BBV wordt er onderscheid gemaakt tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Onder dit laatste worden investeringen verstaan die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten.

91

In de raad van 30 oktober 2003 is de nota activerings- en afschrijvingsbeleid vastgesteld. In deze nota, die (vanzelfsprekend) aansluit op het BBV, wordt inzicht gegeven in het proces van activeren van investeringen, de daarmee samenhangende kapitaallasten, alsmede de gehanteerde afschrijvingsmethoden en afschrijvingstermijnen. Voor een overzicht van de gehanteerde afschrijvingstermijnen zij verwezen naar de betreffende bijlage.

Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijging- c.q. vervaardigingprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De investeringen worden lineair afgeschreven.

Materiële vaste activa met economisch nut Overige investeringen met een economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden zijn op de desbetreffende investering in mindering gebracht. In de betreffende gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Op de investeringen wordt lineair afgeschreven, met uitzondering van de investeringen in hard- en software. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. De investeringen worden zowel lineair als annuïtair (ondermeer investeringen in hard- en software) afgeschreven.

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Overeenkomstig de in de raad van 30 oktober 2003 vastgestelde nota activerings- en afschrijvingsbeleid worden infrastructurele werken, zoals bijv. wegen, bruggen, enz. geactiveerd en afgeschreven in 25 jaar. De ondergrond van de werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd en dus ook afgeschreven.

Financiële vaste activa Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (dit zijn kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs van de aandelen. Bijdragen aan activa van derden betreft uitsluitend bijdragen tot instandhouding van monumenten. De geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd op het bedrag van de verleende bijdragen verminderd met afschrijvingen. De afschrijvingstermijn bedraagt 25 jaar.

Vlottende activa Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs. Deze omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten.

92

Winsten uit grondexploitatiekosten worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daar geen sprake van is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingprijs in mindering gebracht.

Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden tegen de nominale waarde opgenomen.

Voorzieningen In de raad van 17 februari 2011 is de herziene nota reserves en voorzieningen vastgesteld. In deze nota, die (vanzelfsprekend) aansluit op het BBV, wordt inzicht gegeven in de uitgangspunten die gehanteerd worden voor het vormen van reserves en voorzieningen. Voor de voorzieningen zijn beheersplannen aanwezig, welke periodiek herzien worden. Op de voorzieningen wordt, conform de voorschriften, geen rente bijgeschreven. De pensioenverplichting, alsmede de wachtgeldvoorziening, voor de wethouders is op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd.

Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Borg- en garantstellingen Voor leningen, die door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is nadere informatie opgenomen.

93

94

4.4 Toelichting op de balans

95

96

Toelichting op de balans per 31 december Algemeen In de raadsvergadering van 29 september 2011, nr. 8 is besloten van het voordelig resultaat van de jaarrekening 2010 ad € 511.910,19 aan te wenden voor het aanvullen van de Algemene Reserve nr. II, dit als versterking van het weerstandsvermogen gelet op de onzekere tijden in verband met de economische crisis. In de hierna volgende toelichting zijn alle bedragen in duizenden euro.

Activa Vaste activa Materiële vaste activa De post materiële vaste activa wordt onderscheiden in:

Overige investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut

2011 13.643

2010 12.828

6.360

5.609

De post overige investeringen met een economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:

Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa

2011 1.770 0 7.097 6 591 4.179

2010 1.695 17 7.176 10 586 3.344

De post “Overige materiële vaste activa” bestaat uit: Automatisering Rioleringen c.a.

19 4.160

0 3.344

Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de immateriële activa met een economisch nut gedurende het jaar 2011 Boekwaarden Investeringen

Desinveste-

01-01-2011 Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa

1.695

148 360

3.344

986 1.663

31-12-2011 0

17

421

7.097

4

6

165

591

32

97

1.770

2

169

12.828

Boekwaarden

15

10 586

Afschrijving Extra afschr 73

17 7.176

Bijdragen

ringen van derden

151

4.179

816

13.643

De belangrijkste (des-)investeringen waren:

Omvorming trainingsveld Schatzenburg¹ Omvorming natuurgrasveld onderlaag² Verkoop woning Dronryp Verkoop brandweergarage Menaam Vernieuwbouw brandweergarage Marsum² Onderwijskundige vernieuwingen 2010¹ Onderwijskundige vernieuwingen Eben Haëzer¹ Nieuwbouw Brede school Berltsum² Vervanging tractie/div. apparatuur 2010¹ Vervanging tractie/div. apparatuur 2011² Vervanging vrachtauto 2011² Vervanging hard- en software 2011 ICT Middelsee¹ Vuilwater Sminiawei/S. Leostrj./J. Bakkerstrj.² Riolering Hobbemasingel, Dronryp²/3 Riolering Dronryp-oost²/3 Riolering buitengebied Boksum²/3 Reconstructie Riolering Schatzenburg²/3 Damwand Oost-Indische Opvaart, Berltsum² Riolering sociaal plein, Marsum²/3 Riolering Sânwei, Menaam²/3

Beschikbaar gesteld krediet in 2011 35 130 0 0 46 174 35 3.958 20 65 135 30 0 40 1.618 90 227 625 250 130

Werkelijk besteed in 2011

Cumulatief besteed t/m 2011

35 113 15 17 42 177 35 107 19 53 55 28 58 100 303 60 117 32 81 122

35 270 15 17 87 177 35 107 75 53 55 28 422 210 335 60 117 32 81 122

¹ De betreffende investering is afgerond. ² Het verschil tussen beschikbaar gesteld krediet en werkelijk besteed is in 2012 opnieuw beschikbaar gesteld. 3

In de staat C wordt de investering als volgt verdeeld: 40% vuilwater, 57% schoonwater en 3% grondwater

Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut gedurende het jaar 2011: Boekwaarden Investeringen

Desinveste-

01-01-2011 Grond-, wegen waterbouwkundige werken

5.609

Bijdragen

Afschrijving Extra afschr

ringen van derden 1.948

773

Boekwaarden 31-12-2011

422

6.360

De belangrijkste investeringen waren: Beschikbaar gesteld krediet in 2011 52 340 417 146 314 735 157 146

Aanpassing It Bosk, Bitgummole² Fietspad Boskum-Jellum² Subsidie fietspad Boskum-Jellum² Reconstructie wegen 2010² Reconstr. Ingelumerdyk, Bitgummole² Reconstructie wegen 2011² Halteplan OV Fryslân 2009 Subsidie halteplan OV Fryslân 2009

98



52 338 250 55 298 723 180 177

314 285 137 322 723 60

Beschikbaar gesteld krediet in 2011 0 261 313 237 150

ISV, Bitgummole Subsidie ISV, Bitgummole² Dronryp, Kukshiem² Subsidie Dronryp, Kukshiem Aanleg dorpsplein/multif. speelv. Berltsum



16 190 86 156 151

510 156 151

¹ De betreffende investering is afgerond. ² Het verschil tussen beschikbaar gesteld krediet en werkelijk besteed is in 2012 opnieuw beschikbaar gesteld.

Financiële vaste activa De post financiële vaste activa wordt onderscheiden in:

Kapitaalverstrekkingen aan: Deelnemingen Leningen aan: Overige langlopende geldleningen u/g

2011

2010

400

404

9.870

10.668

Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2011: Boekwaarden Investeringen

Desinveste-

01-01-2011

Bijdragen


ringen van derden


Kapitaalverstrekkingen aan: Deelnemingen Leningen aan: Overige langlopende leningen u/g

404

4

400

10.668

122

293

383

9.870

11.072

126

293

383

10.270


Boekwaarden

De post verminderingen betreft de aflossing op de verstrekte leningen. De post Overige langlopende geldlening u/g kan als volgt worden uitgesplitst: Boekwaarden Investeringen

Desinveste-

01-01-2011 Hypotheken personeelsleden Renteloze lening St. Westergozone Leningen div. sportverenigingen Leningen muziekverenigingen St. Molens/Luniastate/De Swanneblom Palet

Bijdragen

ringen van derden

1.724

122

31-12-2011 30

1.572

7

3

3

97

4

93

7

1

6

52

8

8.782

246

383

8.152

292

383

9.870

10.668

122

44

Van de aan de St. Palet verstrekte geldleningen is in 2011 een lening vervroegd volledig afgelost.

99

Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: 2011 2010 Niet in exploitatie genomen bouwgronden 2.591 2.370 Onderhanden werk, waaronder in bouwgronden in exploitatie -155 -288 Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2011: Boekwaarden Investeringen

Desinveste-

01-01-2011 Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

Bijdragen


ringen van derden


2.370

477

256

2.591

-288

356

222

-155

2.082

833

478

2.436

Als gevolg van afrondingsverschillen is de boekwaarde 31-12-2011 van Onderhanden werk afwijkend van de som van de onderscheiden posten.

Als gevolg van de economische situatie en de vooruitzichten daarin is bij b & w-besluit van 24 januari 2012, nr. 10 is ondermeer besloten bedrijfsterrein Dronryp-Harnzertrekfeart en bouwgrondexploitatie Dronryp-Fûgellân I in twee delen op te knippen. - Niet in exploitatie genomen bouwgronden: opknippen bedrijfsterrein Dronryp-Harnzertrekfeart in twee fasen. Dit betekent een desinvestering van € 239.000,00 (5 ha tegen de verkrijgingsprijs ad € 5,64) voor fase I en een investering van € 282.000,00 voor fase II (waardering tegen agrarische waarde ad € 3,50, alsmede treffen van een voorziening voor het verschil tussen de beide waardes). Tevens is onder de investeringen de inbreng van Dronryp-Fûgellân fase II (€ 175.000,00) verantwoord. - Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie: opknippen bouwgrondexploitatie Dronryp-Fûgellân I, desinvestering € 146.000,00. De investering onder dit onderdeel betreft bouwgrondexploitatie Menaldum-zuid ad € 350.000,00. Tevens is onder de desinvestering de verkoop van een bouwterrein bedrijfsterrein Menaldumnoord, fase II ad € 73.600,00 verantwoord. Voor een nader overzicht van de bouwgrondexploitaties wordt verder verwezen naar de paragraaf Grondbeleid.

Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden:

Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen

2011 1.945 3.311

2010 2.161 1.327

De post Vorderingen op openbare lichamen is als volgt opgebouwd: Stand 31-12 Af: voorziening Vordering Verkoop Vennootschap B.V.

1.993 48

2.248 87

Liquide middelen 100

Banksaldi Girosaldi

2011 4.907 47

2010 44 115

2011 49 469

2010 39 266

Overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen

Passiva Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: 2011 5.610 1.978 1.517

Algemene reserve Bestemmingsreserves Resultaat

2010 5.614 2.307 512

Het verloop in 2011 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven. Reserves Saldo 01-01-2011

Toevoegingen Verminderingen RekeningRentebij- saldo ttv Bestemming Vrijval tgv vrijval tgv Saldo schrijving reserves resultaat exploitatie reserves 31-12-2011 tlv exploitatie

Algemene reserve I 2.436 Algemene reserve II 3.178 64 Bestemmingsreserve kleine investeringen 57 1 Bestemmingsreserve defibrillatoren 23 Bestemmingsreserve sociaal PGB 10 Reserve gemeentelijke garantstellingen 2 (algemeen) 125 Reserve huisvesting gemeentelijk apparaat 23 Best. res. dekking kapitaallasten brandweergarage Menaam 543 26 Aftopping boekwaarde gronden Dronrypwest fase 3 133 3 Reserve GOA 63 1 Best. res. dekking kapitaallasten sporthal 420 20 Bestemmingsreserve groenvoorziening Beetgum-Beetgumermolen 90 2 Bestemmingsres bevaarbaarmaken Noordelijke elfstedenvaarroute 100 2 Bestemmingsreserve WMO 3 Bestemmingsreserve stimulering lokale klimaatinitiatieven 40 1 Reserve actualisering bestemmingsplannen 300 Reserve hoogniveaurenovatie 16 Reserve BTW-compensatiefonds 363 totaal 7.921 123 Als gevolg van het afronden op € 1.000 ontstaan er verschillen in de tellingen

101

559

626 5 23

2.436 3.175 53 0 10

23

127 0

40

528

135

0 64 407

33

92 91 3 17

17

11 0 57

559

2 48 1.031

300 13 315 7.589

Voor wat betreft de toelichting aangaande de aard en reden van iedere reserve kan worden verwezen naar de Nota reserves en voorzieningen 2011 welke is vastgesteld in de raadsvergadering dd 17/2/2011. In onderstaand overzicht worden de mutaties op de betrokken reserves toegelicht.

Beginstand 3.178

Algemene reserve II Rente Resultaat rekening 2011 Toevoegingen obv nota reserves en voorzieningen Overheveling bestemmingsreserve defibrillatoren Overheveling reserve huisvesting gemeentelijk apparaat

Toevoe- Vermindeging ring Eindstand 623 626 3.175 64 512

24 23

Meerkosten ambitie openbaar groen scenario 3 Investeringssubsidie speeltuin Deinum Investering EGEM-I Opstarten inrichten kleine bibs WMO Subsidie IT String Boksum Sun de klok run Renovatie clubgebouw Afkoop FPU ambtenaren Betreft realisatieplan EGEM-I / BETER (incidentele kosten 2011) Bestemmingsreserve kleine investeringen

94 21 8 70 20 193 15 30 55 120 57

Rente Parkeerplaatsen aan de Buorren te Skingen Subsidie dorpsbelang Dronrijp terugplaatsen torenspits Puoldyk Dronrijp Bestemmingsreserve defibrillatoren

1 1

53

2 3 23

24

Rente Overheveling deel reserve naar de ARII obv nota reserves en voorzieningen Bestemmingsreserve sociaal PGB

5

0

24 10

10

Rente Reserve gemeentelijke garantstellingen

125 Rente

Reserve huisvesting gemeentelijk apparaat

2 2

23

23

Rente Overheveling deel reserve naar de ARII obv nota reserves en voorzieningen Reserve dk kapitaallasten brandweergarage Menaldum

543

133

Rente Bestemmingsres bevaarbaarmaken Noordelijke elfstedenvaarroute Rente

102

3 3

63

1 1

420

20 20

Rente Onttrekking bedrag aan kapitaallasten Bestemmingsreserve groenvoorziening Beetgum-Beetgumermolen

40

528

135

0

135

Rente Bestemmingsreserve investering dekking kapitaallasten sporthal

26 26

40

Rente Vrijval reserve "Aftopping boekwaardegronden Dronrijp west fase 3 " (zie B&W-besluit 23 januari 2012 aangaande grondbeleid/grondpositie) Reserve GOA

0

23

Rente Onttrekking bedrag aan kapitaallasten Aftopping boekwaardegronden Dronrijp west fase 3

127

64

33

407

33 90 100

2 2 2 2

92 91

11

Toevoeging

Beginstand Bijdrage elfstedenvaarroute 2011 Bestemmingsreserve WMO

Vermindering Eindstand 91

3

3

Rente Beschikking obv nota reserves en voorzieningen 2011

0

3

Bestemmingsreserve stimulering lokale klimaatinitiatieven

40

18 1 17

Rente Betreft resultaat exploitatie (opbrengst decentralisatieuitkering -/- uitgaven) Reserve actualisering bestemmingsplannen

57

300

300

Rente Reserve hoogniveaurenovatie Rente Betreft bijdr geldelijke steun verb particuliere woningen (afkoopbedrag RGSVH) Reserve BTW-compensatiefonds Beschikking heeft betrekking op het activaprobleem oude investeringen.

16

2

13

363

2 48 48

315

Voorzieningen 2011 3.979

Voorzieningen

2010 4.280

Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven Voorzieningen

Saldo Toevoegingen 01-01-2011

5.006.300 – Huisvesting Voorziening onderhoud gemeentekantoor (nieuw) Voorziening onderhoud gemeentekantoor (oud)

6 8

Vrijval tgv exploitatie

Aanwending Saldo 31-12-2011

6 5

3

5.010.100 - Gemeentewerf Voorziening onderhoud gemeentewerf

21

5.010.200 - Brandweerkazerne Voorziening onderhoud brandweerkazerne

31

3

28

81

4

77

1

21

5.010.300 - Gymnastieklokalen Voorziening onderhoud gymnastieklokalen 5.100.500 - Beheer binnen Voorziening afvloeiing personeel

144

49

95

001 - Bestuursorganen Wachtgeldvoorziening wethouders

335

105

229

210 - Wegen, straten en pleinen Voorziening onderhoud fietsenstallingen Onderhoudsvoorziening openbare verlichting

3 143

320 - Industrieterrein Marssum Oost

36

36

Voorziening afwaarding Dronryp Harnsertrekfeart (Fase II)

107

103

3 210

67

0 107

Voorzieningen

Saldo Toevoegingen 01-01-2011

330 - Nutsbedrijven Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap B.V.

Vrijval tgv exploitatie

Aanwending Saldo 31-12-2011

87

39

48

Voorziening groot onderhoud CBS

506

57

450

480 - Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs Voorziening bruidsschat

314

423 - Bijzonder basisonderwijs, onderwijshuisvesting

510 - Openbaar bibliotheekwerk Voorziening onderhoud bibliotheek

26

157

157

6

32

530 - Uitvoering sportbeleid

4

1

Onderhoudsvoorziening sporthal

5

630 - Sociaal cultureel werk Voorziening onderhoud jeugdsocieteit

8

3

11

650 - Kinderopvang Voorziening onderhoud peuterspeelzalen

8

1

8

721 - Afvalverwijdering en verwerking 283

65

218

722 - Rioleringen en waterzuivering Onderhoudsvoorziening riool

1.291

4

1.287

830 - Bouwgrondexploitatie Berlikum De Polle

1.000

Voorziening afvalstoffenheffing

1.000

913 - Overige financiele middelen

voorziening i.v.m. afwaarding boekwaarde bouwgronden Voorziening onderhoud woningen

5

960 - Saldo van kostenplaatsen Voorziening voormalig personeel

28

Totaal voorzieningen Af: voorziening Vordering Verkoop Vennootschap B.V. (correctie op de post Vordering openbare lichamen) Totaal

4.367

26 3

26 8

214

179

28

0

375

4.027

87 4.280

48 3.979

Voor wat betreft de toelichting aangaande de aard en reden van iedere voorziening kan worden verwezen naar de Nota reserves en voorzieningen 2011 welke is vastgesteld in de raadsvergadering dd 03/2/2011. In onderstaand overzicht worden de mutaties op de betrokken voorzieningen toegelicht.

Beginstand Voorziening onderhoud gemeentekantoor (nieuw)

6

104

Toevoeging

Vermindering 0

Eindstand 0

6

Beginstand Voorziening onderhoud gemeentekantoor (oud) Beschikking voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

8

Voorziening onderhoud gemeentewerf Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

21

Voorziening onderhoud brandweerkazerne Beschikking voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

31

Voorziening onderhoud gymnastieklokalen Beschikking voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

Toevoeging

Vermindering

Eindstand

0

3 3

5

0

0

21

0

3 3

28

81

0

4 4

77

144

0

49 49

95

Wachtgeldvoorziening wethouders Uitgaven wachtgeldverplichtingen vm wethouders

335

0

105 105

229

Voorziening onderhoud fietsenstallingen Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud

3

0 0

0

3

Onderhoudsvoorziening openbare verlichting Dotatie voorziening conform exploitatieresultaat

143

67 67

0

210

Voorziening afwikkeling bouwgrondexploitatie Marssum Oost (Herstraat)werkzaamheden tlv Marssum Oost

36

0

36 36

0

Voorziening afwaarding Dronryp Harnsertrekfeart (Fase II) Treffen voorziening ivm afwaardering

0

107 107

0

107

Voorziening op vordering Verkoop Vennootschap B.V. Eerste vrijval General Escrow (agv de vervolgtransactie Essent aan RWE)

87

0

39 39

48

314

0

157 157

157

Voorziening groot onderhoud CBS Saldo exploitatie ( toevoeging voorziening o.b.v. m² -/- uitgaven)

506

0

57 57

450

Voorziening onderhoud bibliotheek Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

26

6 6

0

32

5

0

4 4

1

Voorziening onderhoud jeugdsocieteit Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

8

3 3

0

11

Voorziening onderhoud peuterspeelzalen Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

8

1 1

0

8

Voorziening afvalstoffenheffing Beschikking voorziening conform exploitatieresultaat

283

0

65 65

218

Onderhoudsvoorziening riool Beschikking onderhoudsvoorziening riool conform resultaat exploitatie

1.291

0

4 4

1.287

Voorziening Berlikum De Polle

1.000

Voorziening afvloeiing personeel

0

Uitkeringen obv WW

Voorziening bruidsschat Betreft vergoeding aan stichting BOPO

Onderhoudsvoorziening sporthal Beschikking voorziening conform begroting

1.000

Voorziening onderhoud woningen Dotatie voorziening conform nota gebouwenonderhoud - onderhoud

5

3 3

0

8

Voorziening i.v.m. afwaarding boekwaarde bouwgronden Treffen voorziening ivm afwaardering

0

26 26

0

26

105

Beginstand Voorziening voormalig personeel Inzet voorziening bij de tussenrekening voormalig personeel

Toevoeging

Vermindering

Eindstand

28

0

28 28

0

4.367

214

555

4.027

Hierna volgt een toelichting op het ontstaan en het doel van de reserves en voorzieningen: Toelichting op de reserves: De algemene reserve I is in het verleden ontstaan door rekeningsoverschotten dan wel toevoegingen als gevolg van boekwaardewinsten op eigendommen. Algemene reserve II Reserve is ontstaan door toevoegingen als gevolg van batige rekeningsaldi, boekwaardewinsten op verkopen als aandelen Frigem, Waterleiding Friesland, Telekabel, Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Reserve gemeentelijke Reserve is gevormd om risico’s af te dekken in het kader van verstrekte garanties ten behoeve garantstellingen (algemeen) van geldleningen en achtergestelde geldleningen in het kader van startende ondernemers en tuinders. Bestemmingsreserve kleine Reserve is gevormd om kosten van kleine investeringen zoals genoemd in de diverse dorpsvisies investeringen te dekken. Hiermede wordt voorkomen dat dit soort uitgaven wordt geactiveerd. Bestemmingsreserve Reserve is gevormd bij raadsbesluit van 30-10-2008 (amendement GB) bij bestemming defibrillatoren rekeningsresultaat 2007. Bestemmingsreserve sociaal PGB Reserve is gevormd bij raadsbesluit van 30-10-2008 (amendement PvdA) bij bestemming rekeningsresultaat 2007. Reserve huisvesting gemeentelijk Reserve is gevormd door dotaties (“sparen”) ten laste van de exploitatie alsmede door apparaat toevoeging van gelimiteerde bedragen uit batige rekeningsaldi om nieuwbouw betaalbaar te maken, na realisatie van de nieuwbouw is het restant bestemd om te worden aangewend ter dekking van aan het gemeentehuis/kantoor gerelateerde kosten (plein 1843, kunstwerk en noodstroomvoorziening) Reserve dekking kapitaallasten Reserve is gevormd in 2009 ten laste van de Algemene reserve II en ten laste van de brandweergarage Menaam egalisatiereserve exploitatie gemeentelijk woningbezit. Reserve aftopping boekwaarde De voorziening afwikkeling bedrijventerrein Dronryp-west is niet meer aktueel. gronden Dronryp-west fase 3 Bestemmingsreserve GOA Reserve is ontstaan door niet-bestede eigen middelen beleid gemeentelijke onderwijsachterstanden te reserveren voor toekomstige uitgaven op dit beleidsterrein. Bestemmingsreserve dekking Reserve is in 2007 gevormd ter dekking van de kapitaallasten die voortvloeien uit de aankoop kapitaallasten sporthal c.a. van de sporthal Schatzenburg. Bestemmingsreserve Reserve is ontstaan door de grond van de bouwgrondexploitatie Bitgummole – Bosklân, zonder groenvoorziening Bitgum – boekwaarde, tegen agrarische waarde in te brengen. Bitgummole Bestemmingsreserve bevaarbaar Reserve is gevormd ten laste van de Algemene Reserve nr. II. maken Noordelijke elfstedenvaarroute fase 2 Bestemmingsreserve WMO Reserve is gevormd ten laste van niet besteed budget 2006 t.b.v. mantelzorg en vrijwilligerswerk. Bestemmingsreserve stimulering Reserve is gevormd uit niet bestede SLOK-subsidie. lokale klimaatinitiatieven Reserve actualisering Reserve is gevormd ter dekking van kosten van bestemmingsplannen die niet binnen de bestemmingsplannen bouwgrondexploitatie vallen, voeding van de reserve: opbrengst verkoop “overhoeken”. Reserve hoogrenovatie Reserve is ontstaan door afkoop van de desbetreffende rijksregeling ten behoeve van een tweetal gevallen één daarvan is afgekocht de ander heeft gekozen voor continuering van de jaarlijkse bijdrage. Reserve BTW - compensatiefonds Vorming gevolg van netto-raming (exclusief BTW) lasten 2003. Algemene Reserve I

106

Toelichting op de voorzieningen: Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( gemeentewerf artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud brand Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( weerkazernes artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( gymnastieklokalen artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Wachtgeldvoorziening Op grond van de voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording) is de gemeente gehouden wethouders een voorziening te treffen voor wachtgelden van wethouders; op grond van jaarlijkse herberekeningen zal een toevoeging moeten plaatsvinden. Voorziening afvloeiing Op grond van de voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording) is de gemeente gehouden gemeentesecretaris een voorziening te treffen voor wachtgeldverplichtingen; op grond van jaarlijkse herberekeningen zal een toevoeging moeten plaatsvinden. Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( fietsenstalling artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud openbare Bij de vaststelling van de Kadernota 2007 is besloten ten behoeve van het groot onderhoud en de verlichting vervanging van lichtarmaturen jaarlijks € 75.000,00 te doteren aan een onderhoudsvoorziening openbare verlichting Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening Marsum-oost In 2008 is de bouwgrondexploitatie Marsum-oost (bedrijfsterrein) afgesloten en is voor de nog te (bedrijfsterrein) maken kosten een voorziening getroffen. Voorziening afwaardering Dronryp In 2011 is deze voorziening gevormd in verband met afwaardering van deze exploitatie tot Harnzertrekfeart (fase II) agrarische waarde. Voorziening op vordering Verkoop Voorziening is gevormd in verband met verkoop aandelen Essent. Vennootschap B.V. Voorziening groot onderhoud Na overheveling van de specifieke onderwijsuitkering naar het Gemeentefonds vindt op basis van CBS het aantal vierkante meters een dotatie plaats t.b.v. onderhoud, schade en onderwijskundige aanpassingen. Voorziening Bruidschat Bij raadsbesluit van 29 november 2007, nr. 7 is ten behoeve van de verzelfstandiging van het openbaar basisonderwijs ten laste van de Algemene Reserve nr. II een voorziening bruidschat gevormd uit te keren in 5 jaarlijkse termijnen (aflopend). Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( bibliotheken artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud sporthal Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( jeugdsociëteit artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening onderhoud Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( peuterspeelzaal artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening afvalstoffenheffing Voorziening is ontstaan als gevolg van hogere baten dan lasten m.b.t. de vuilafvoer en – verwerking. Voorziening rioolheffing Voorziening is ontstaan in het kader van het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP). Voorziening Berltsum De Polle Bij raadsbesluit van 8 december 2005, nr. 13 is besloten een voorziening te treffen ter grootte van € 850.000,00 als subsidie in het tekort van de particuliere grondexploitatie De Polle te Berltsum, zulks om tevens een provinciale bijdrage veilig te stellen (koppelsubsidie), later aanvullende dotatie ad. € 150.000,00. Voorziening onderhoud woningen Vorming ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten, zoals groot onderhoud ( artikel 44, lid 1c BBV ) Beleid overeenkomstig paragraaf onderhoud kapitaalgoederen. Voorziening i.v.m. afwaardering In 2011 is deze voorziening gevormd in verband met afwaardering van een perceel grond te boekwaarde bouwgronden Deinum tot agrarische waarde. Voorziening voormalig personeel Voorziening is gevormd ter dekking van FPU-verplichtingen 2010 Voorziening onderhoud gemeentehuis

Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar Het in de balans opgenomen bedrag aan langlopende schulden is als volgt:

107

2011 25.653

Onderhandse leningen van binnenlandse banken

2010 18.980

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2010:

Onderhandse leningen

Saldo 01-01-2011

Vermeerderingen

Aflossingen

Saldo 31-12-2011

18.980

7.500

827

25.653

2011 1.834 2.866

2010 3.602 373

2011 1.834 0

2010 2.094 1.508

De rentelast over het verslagjaar bedroeg € 950.213,05

Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

Schulden < 1 jaar Overlopende passiva

Kortlopende schulden Het in de balans opgenomen bedrag betreft:

Overige schulden Banksaldi

Overlopende passiva De specificatie van de overlopende passiva is als volgt: 2011 2.501 365

Vooruit ontvangen bedragen Nog te betalen bedragen

2010 39 334

Onder de Overlopend Activa/Passiva zijn de niet-bestede rijksmiddelen verantwoord. Het verloop hiervan is als volgt: Saldo 01-01-2011 JGZ (uniform/maatwerk)

100

Senter Novem

125

Toevoeging

Aanwending

Saldo 31-12-2011 100

0 125

108

4.5 Toelichting op de programmarekening

109

110

Programma 1 Bestuur De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Bestuur Productnummers 001 002 003 004 005 006

Omschrijving

Portefeuillehouder

Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van B & W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie)

Productnummers

001 Bestuursorganen 002 Bestuursondersteuning college van B & W 003 Burgerzaken 004 Baten secretarieleges burgerzaken 005 Bestuurlijke samenwerking 006 Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie) Lasten

Raming begrotingsjaar voor wijziging

Delft-Jaasma, G. van Delft-Jaasma, G. van Delft-Jaasma, G. van Pen, L. Delft-Jaasma, G. van Delft-Jaasma, G. van

Raming Realisatie begrotings- begrotingsjaar na jaar wijziging

Resultaat realisatie/ begroting na wijziging

669.514

720.781

691.981

28.800 V

985.289 511.745 18.550 198.920

1.020.122 544.143 0 170.701

989.539 551.582 0 173.994

30.583 7.439 0 3.293

200.966

212.055

188.190

23.864 V

2.584.983

2.667.801

2.595.286

72.515 V 332 V

V N N

001 Bestuursorganen 002 Bestuursondersteuning college van B & W 003 Burgerzaken 004 Baten secretarieleges burgerzaken 005 Bestuurlijke samenwerking 006 Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie)

0

0

332

0 0 210.303 0

0 4.250 210.303 0

0 0 218.807 0

0

0

0

Baten

210.303

214.553

219.139

4.586 V

2.374.680

2.453.248

2.376.147

77.101 V


0 4.250 8.504 0

N V -

0 -

Toelichting op de verschillen per productnummer: 001

De belangrijkste oorzaken van het voordelig verschil waren de lagere uitgaven fractievergoedingen (€ 5.000,00), lagere reis- en verblijfkosten (€ 1.700,00), alsmede een restitutie verzekeringspremie pensioenopbouw (€ 9.100,00).

002

De belangrijkste oorzaak van het voordeel betreft de lagere salariskosten (€ 12.600,00) van de voormalige gemeentesecretaris/algemeen directeur.

005

Met name de kosten van een quickscan en de kosten van een kwartiermaker zorgden voor hogere uitgaven op dit onderdeel (totaal rond 10.600,00). Tegenover deze hogere uitgaven stond een lagere bijdrage Westergozone (€ 8.400,00).

111

006

Tegenover de lagere salariskosten griffier (€ 10.600,00) door een uitkering van het UWV stonden hogere kosten van vervanging (€ 6.900,00). De kosten lokale rekenkamer(functie) vielen € 6.900,00 lager uit, de accountantskosten waren € 2.500,00 hoger

112

Programma 2 Veiligheid De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Veiligheid ProductOmschrijving nummers 120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid Productnummers

Portefeuillehouder Delft-Jaasma, G. van Delft-Jaasma, G. van




120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid

645.328 98.158

628.415 73.274

601.166 125.244

27.248 V 51.970 N

Lasten

743.485

701.688

726.410

24.722 N

120 Brandweer en rampenbestrijding 140 Openbare orde en veiligheid

2.000 1.900

1.000 1.900

796 2.839

204 N 939 V

Baten

3.900

2.900

3.635

735 V

739.585

698.788

722.775

23.987 N



De onderschrijding is per saldo ontstaan door lagere kapitaallasten en hogere vergoedingen aan vrijwilligers in verband met tweezijdig aanrijden in de dagsituatie, en een lagere bijdrage aan de HVD.

140

In het kader van de werkzaamheden met betrekking tot de APV is een groot aantal uren door de afdeling Beheer binnen hieraan besteed, te weten € 50.900,00 (rond 785 uren).

113

Programma 3 Verkeer en openbare ruimte De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Verkeer en openbare ruimte Productnummers 210 211 240 560

Omschrijving

Portefeuillehouder

Wegen,straten en pleinen Verkeersmaatregelen ter land Waterkering,afwatering en landaanwinning Openbaar groen en openluchtrecreatie

Productnummers


Asperen, M van Asperen, M van Asperen, M van Asperen, M van Raming Realisatie begrotings- begrotingsjaar na jaar wijziging


210 Wegen,straten en pleinen 211 Verkeersmaatregelen ter land 240 Waterkering,afwatering en landaanwinning 550 Natuurbescherming 560 Openbaar groen en openluchtrecreatie

1.693.473 170.832

1.752.376 146.902

1.662.533 161.599

89.843 V 14.698 N

121.103 0 698.111

129.320 0 871.943

132.934 0 880.594

3.614 N 0 8.651 N

Lasten

2.683.518

2.900.540

2.837.661

62.879 V

210 Wegen,straten en pleinen 211 Verkeersmaatregelen ter land 240 Waterkering,afwatering en landaanwinning 550 Natuurbescherming 560 Openbaar groen en openluchtrecreatie

3.500 0

5.610 1.400

17.966 1.775

12.356 V 375 V

0 0 0

0 0 500

5.547 0 728

5.547 V 0 228 V

Baten

3.500

7.510

26.017

18.507 V

2.680.018

2.893.030

2.811.644

81.386 V



Er is ca. 50% minder materieel van derden ingehuurd en de variabele winterkosten zijn beperkt gebleven a.g.v. de milde winterperioden in het jaar 2011 Herstraatvergoedingen over meerdere jaren door nutsbedrijven aan gemeente en nog niet uitgevoerd hebben van restantwerkzaamheden t.b.v. het optimaliseren van het WIONproces Lagere onderhoudskosten openbare verlichting en lagere kosten doordat er in 2011 geen gebruik is gemaakt van het deel (€13.714,-) Uitvoeringsplan OV.

211

Door weersomstandigheden minder onderhoud uitgevoerd. De toerekening van de uren was € 17.300,00 hoger dan geraamd.

240 De hogere inkomsten worden veroorzaakt door een niet-geraamde vergoeding van het Wetterskip ad € 5.500,00.

114

Programma 4 Lokale economie De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Lokale economie ProductOmschrijving nummers 320 Industrie 341 Overige agrarische zaken,jacht en visserij Productnummers

Portefeuillehouder Asperen, M van Delft-Jaasma, G. van




320 Industrie 341 Overige agrarische zaken,jacht en visserij

116.072

139.592

798.647

659.055 N

3.777

130

562

432 N

Lasten

119.849

139.722

799.209

659.487 N

320 Industrie 341 Overige agrarische zaken,jacht en visserij

20.393

47.554

646.056

598.502 V

0

0

0

Baten

20.393

47.554

646.056

598.502 V


99.456

92.168

153.153

60.985 V

0 -


Per saldo een onderschrijding als gevolg van een lagere toerekening uren Romte en lagere uitgaven economisch beleidsplan. Op grond van financiële rechtmatigheid is er een knip gemaakt in een aantal exploitatiegebieden,te weten Dronryp-Fûgellân en Dronryp-Harnzertrekfeart (Zie B&Wrapport dd 19 januari 2012 aangaande Grondbeleid/grondpositie). Voor het overige volstaat het met te verwijzen naar de paragraaf grondbeleid die behoort bij de programrekening 2011

115

Programma 5 Onderwijs De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Onderwijs ProductOmschrijving nummers 423 Bijzonder basisonderwijs,onderw.huisvesting 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 482 Volwasseneneducatie Productnummers

420 Openbaar basisonderwijs,excl.huisvesting 421 Openbaar basisonderwijs,onderw.huisvesting 422 Bijzonder basisonderwijs,excl.huisvesting 423 Bijzonder basisonderwijs,onderw.huisvesting 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 482 Volwasseneneducatie Lasten


Portefeuillehouder Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A.



0

0

0

0 -

0 0

0 0

0 0

0 0 -

453.297

595.744

561.824

33.920 V

563.575 82.387

590.099 3.701

592.710 4.164

2.611 N 463 N

1.099.259

1.189.544

1.158.698

30.846 V

0

0

0

0 -

0 0

0 0

0 0

0 0 -

420 Openbaar basisonderwijs,excl.huisvesting 421 Openbaar basisonderwijs,onderw.huisvesting 422 Bijzonder basisonderwijs,excl.huisvesting 423 Bijzonder basisonderwijs,onderw.huisvesting 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 482 Volwasseneneducatie

0

0

0

0 -

17.784 0

6.364 0

6.364 0

0 0 -

Baten

17.784

6.364

6.364

0 -

1.081.475

1.183.180

1.152.335


Toelichting op de verschillen per productnummer: Er zijn geen verschillen.

116

30.846 V

Programma 6 Cultuur, recreatie en sport De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Cultuur, recreatie en sport Productnummers 510 511 530 531 540 541 580

Omschrijving Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Oudheidkunde/musea Overige recreatieve voorzieningen

Productnummers

510 511 530 531 540 541 580

Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Oudheidkunde/musea Overige recreatieve voorzieningen

Lasten 510 511 530 531 540 541 580

Portefeuillehouder Asperen, M van Asperen, M van Pen, L. Pen, L. Asperen, M van Delft-Jaasma, G. van Asperen, M van



297.352 59.979 190.966 326.298 59.015 60.427 24.891

361.650 58.128 294.382 302.015 62.697 160.843 47.273

360.084 58.128 238.508 295.709 56.140 66.743 17.439

1.018.927

1.286.987

1.092.751

6.500 0 19.938 21.145 1.266 7.174 0

9.500 0 19.938 23.882 1.266 7.174 0

11.599 0 28.517 16.771 1.266 7.174 0

2.099 0 8.579 7.111 0 0 0

56.023

61.760

65.327

3.567 V

962.904

1.225.227

1.027.424

197.803 V

Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Groene sportvelden en terreinen Kunst Oudheidkunde/musea Overige recreatieve voorzieningen

Baten Resultaat voor bestemming


1.566 0 55.874 6.306 6.557 94.100 29.834

194.236 V


Onderschrijding als gevolg van deels uitgekeerde investeringsubsidie tennisvereniging Schatzenburg en het niet volledig uitbetalen van subsidie sc Berlikum, alsmede een onderschrijding op het buitenschilderwerk van de sporthal in 2011.

531

€ 7.000 nog te innen huur ivm nog vast te stellen huurovereenkomsten voetbal Schatzenburg (kunstgrasveld).

540

Onderschrijding als gevolg van minder uitgaven project invoer fryske plaknammen dan geraamd, het project is in 2011 afgesloten.

580

Voordeel als gevolg van niet geraamde vergoeding ad € 25.000,00 voor verbetering speeltuinen van Wonen Noordwest Friesland.

117

V V V V V V

V V N -

Programma 7 Werk en inkomen De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Werk en inkomen Productnummers 310 610 611 614

Omschrijving Handel en ambacht Inkomen Werk Gemeentelijk minimabeleid

Productnummers

310 610 611 614

Portefeuillehouder

Handel en ambacht Inkomen Werk Gemeentelijk minimabeleid

Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Raming begrotingsjaar voor wijziging



1.214 2.231.932 2.026.838 239.254

1.214 2.150.934 1.367.777 287.617

1.214 2.240.378 1.288.587 275.109

Lasten

4.499.238

3.807.542

3.805.288

310 610 611 614

1.214 1.864.762 1.326.920 0

1.214 1.775.929 1.326.920 0

2.566 1.892.314 1.257.758 0

Baten

3.192.896

3.104.063

3.152.638

48.575 V


1.306.342

703.479

652.650

50.829 V

Handel en ambacht Inkomen Werk Gemeentelijk minimabeleid

0 89.444 79.190 12.508

2.254 V 1.352 116.385 69.162 0

Toelichting op de verschillen per productnummer: 610/ Voor de toelichting wordt verwezen naar de jaarrekening van de Dienst SoZaWe 614 Noardwest Fryslân. 611 De ontvangst is cf de beschikking dd 15-10-2010, taakstelling 48,85 arbeidsjaren ad € 25.758,00, welke ook is doorbetaald. Daarnaast is aan Fryslân-West een bedrag ad € 500,00 per werknemer vergoed. Dit betreft 57 personen. Geraamd was 49 arbeidsjaren ad € 27.080,00, 61 personen ad € 500,00 en 3 personen ad € 3.000,00.

118

V N V V

V V N -

Programma 8 Welzijn en zorg De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Welzijn en zorg Productnummers 620 621 622 623 630 650 652 714 715 716 724

Omschrijving

Portefeuillehouder

Maatschappelijke zorg Vreemdelingen Huishoudelijke verzorging Participatiebudget Sociaal cultureel werk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg van de Centra voor jeugd en gezin WMO van de Centra voor jeugd en gezin Gemeentelijke graven

Productnummers

620 621 622 623 630 650 652 714 715


Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Dijkstra, A. Delft-Jaasma, G. van



Maatschappelijke zorg Vreemdelingen Huishoudelijke verzorging Participatiebudget Sociaal cultureel werk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg van de Centra voor jeugd en gezin 716 WMO van de Centra voor jeugd en gezin 724 Gemeentelijke graven

876.920 31.743 1.159.297 0 80.877 185.774 754.685 85.760

899.159 0 1.184.191 826.099 436.555 193.210 680.785 102.059

1.304.412 0 1.105.953 884.573 285.809 212.770 687.344 83.860

345.743 70.850 1.617

349.753 70.850 1.370

310.697 48.804 577

39.056 V 22.046 V 792 V

Lasten

3.593.265

4.744.030

4.924.800

180.769 N

591.134 0 0 516.696 0 0 0 0

596.134 0 0 570.296 0 0 0 0

995.576 0 25.400 593.453 0 0 0 0

191.559 70.850 0

191.559 70.850 0

179.472 93.401 0

12.087 N 22.551 V 0 -

Baten

1.370.239

1.428.839

1.887.302

458.463 V


2.223.026

3.315.191

3.037.498

277.693 V

620 621 622 623 630 650 652 714 715

Maatschappelijke zorg Vreemdelingen Huishoudelijke verzorging Participatiebudget Sociaal cultureel werk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg van de Centra voor jeugd en gezin 716 WMO van de Centra voor jeugd en gezin 724 Gemeentelijke graven

Toelichting op de verschillen per productnummer:

119

405.253 0 78.238 58.474 150.745 19.560 6.559 18.199

399.442 0 25.400 23.157 0 0 0 0

N V N V N N V

V V V -

620

622

630

650 714

715

716

Saldo van bijgaand product is nagenoeg identiek. Het verschil tussen raming na wijziging en de jaarrekening bij zowel de lasten als de baten wordt veroorzaakt door de extra aflossing ad € 383.300,00 op een aan de St. Palet verstrekte geldlening. Op deze post staat nog een restant van het incidentele bedrag dat bij de kadernota 2008 voor Omtinkerij beschikbaar is gesteld. Dit restant is in 2011 niet gebruikt omdat de kosten konden worden betaald uit een provinciaal subsidie. Tegenover de uitgaven staat een beschikking over de AR II. - niet het gehele budget voor vrijwillig jeugdwerk is uitgekeerd, daarnaast is minder geld uitgegeven van het activiteiten budget jongeren dan begroot. - meer uren besteed aan onderhoud gebouw Berttsum (Piipskoft) Overschrijding als gevolg van verplichte inspectie van gastouders (toetsingkader B, thuisbezoek), alsmede niet geraamde kosten inspecties peuterspeelzalen. Er is minder geld uigegeven aan het uitvoeringsprogramma ‘sûn de klok run’ dan begroot. Eveneens is in 2011 een niet geraamd bedrag aan compensabele BTW ontvangen van de HVD (Hulpverleningsdienst Fryslân). Onderschrijding als gevolg van een lagere bijdrage aan de HVD (Hulpverleningsdienst Fryslân), alsmede een lagere doeluitkering. Ook is de toerekening van de uren afdeling welzijn lager dan geraamd. Voordeel als gevolg van een hogere doeluitkering dan de raming alsmede lagere uitgaven. De lagere uitgaven worden met name veroorzaakt door diverse balansoverboekingen voorgaande jaren .

Voor de overige toelichting wordt verwezen naar de jaarrekening van de Dienst SoZaWe Noardwest Fryslân.

120

Programma 9 Milieu De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Milieu Productnummers 721 722 723 725 726 729 730 731

Omschrijving Afvalverwijdering en verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolrechten Huishoudelijk / bedrijfsafvalwater Hemelwater Grondwater

Productnummers

721 722 723 725 726 729 730 731


Afvalverwijdering en verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolrechten Huishoudelijk / bedrijfsafvalwater Hemelwater Grondwater

Lasten 721 722 723 725 726 729 730 731

Portefeuillehouder

Afvalverwijdering en verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolrechten Huishoudelijk / bedrijfsafvalwater Hemelwater Grondwater

Baten

Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L.


1.215.009 0 328.814

1.273.211 0 423.316

1.194.307 0 430.293

0 0 711.450 338.173 44.328

0 0 707.645 336.684 44.107

0 0 806.199 320.981 42.988

2.637.775

2.784.964

2.794.767

9.803 N

55.028 0 0

108.528 0 51.105

90.152 0 53.604

18.376 N 0 2.499 V

1.369.000 1.201.260 0 0 0

1.315.500 1.201.260 0 0 0

1.303.814 1.260.160 0 0 0

11.686 58.900 0 0 0

2.625.288

2.676.393

2.707.731

31.338 V

12.487

108.571

87.036

21.535 V



Directe kosten: Lagere kosten door geen inhuur van personeel derden (€ 5.000) Indirecte kosten: Lagere kosten door lagere toerekening uren ROMTE (€ 44.700) Opbrengsten: Hogere opbrengsten


1. Ontvangst dividend over 2010 van Omrin

121

78.904 V 0 6.976 N 0 0 98.554 15.704 1.120

N V V

N V -

2. Hogere vergoeding Textielinzameling 3. Er vindt verevening plaats via de voorziening afvalstoffenheffing in relatie met de opbrengsten 723

Hogere kosten als gevolg van onverwachtse tegenvallers tijdens de sanering aan de St. Janswei te Deinum (nadeel € 23.096,55) Onderschrijding door subsidievoorschot van € 8000,00 van Provinsje Fryslân voor project “Besparen op Maat”. Lagere kosten doordat uitbetalen van subsidie van project “Besparen op Maat” vooral in 2012 zal plaatsvinden. De onderbesteding SLOK is toegevoegd aan de bestemmingsreserve (zie product 980)

729

Het betreft hier correctieboekingen die zijn overgeboekt van product 722. In de nieuwe verantwoordingsstructuur worden de kosten versleuteld via een vaste verdeelfactor over de producten 729, 730 en 731. De uitgaven waren hier abusievelijk geboekt, want waren geraamd op de kostenplaats riolering. Hogere kosten welke worden veroorzaakt door meer planvoorbereiding (nadelig € 53.514) als voorloper op uit te voeren concrete projecten

730

Evenals hiervoor vermeld bij 729 betreft het hier een correctieboeking van € 17.625, overboeking naar andere nummers van riolering. Lagere (indirecte) kosten met een voordeel van € 15.701, wegens minder toerekening aan dit product

122

Programma 10 Bouwen en ruimte De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Bouwen en ruimte Productnummers 810 820 821 822 823 830

Omschrijving Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

Productnummers

810 820 821 822 823 830

Portefeuillehouder

Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Raming begrotingsjaar voor wijziging



200.210 12.770 176.754 439.706 0 98.246

211.811 12.770 169.527 442.802 0 507.884

278.985 12.865 167.757 387.434 350 466.530

Lasten

927.687

1.344.795

1.138.921

810 820 821 822 823 830

9.000 0 0 3.250 161.250 89.268

-2.255 0 0 4.550 90.250 491.498

5.736 0 0 3.837 95.225 434.051

7.991 0 0 713 4.975 57.447

Baten

262.768

584.043

538.849

45.194 N


664.919

760.752

775.071

14.319 N

Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

67.173 95 1.770 55.369 350 41.354

30.875 V


822

823

Er is gewerkt aan een aantal projecten, waarbij meer uren (€ -54.944) specifiek zijn toegerekend, te noemen vallen bestemmingsplan en handhaving Schatzenburg, een aantal complexe handhavingzaken, problematiek glastuinbouw Berltsum, bedrijventerrein Dronrijp West fase 3 (provinciale pilot), krimp en demografische ontwikkelingen tot en met Haak en Gebiedsontwikkeling Nieuw Stroomland Daarnaast zijn de directe kosten hoger, omdat er sprake is van voorgeschoten kosten van planherzieningen waarvan de kosten op initiatiefnemers worden verhaald, welke ontvangsten in 2012 zullen plaats vinden (ca. € 8.500) de overige kosten vloeien voort uit extra bemoeienis met juridisch advies inzake complexe handhavingtrajecten Per saldo Nadelig:€ 59.182 Een combinatie van minder inhuur personeel (€ 3.834), lagere advieskosten wegens minder bouwplannen (€ 8.222), lagere overige uitgaven (€ 3.604) en minder urentoerekening aan dit product (€ 39.270) Per saldo Voordelig: € 54.656 Legesontvangst (na fors neerwaartse bijstelling primitieve begroting) is toch nog meegevallen 123

N N V V N V

V N V N

830

Per saldo Voordelig € 4.625 Deze categorie omvat de bouwgrondexploitaties van woningbouw. Uitgangspunt is dat de grondexploitaties op de langere duur budgettair-neutraal verlopen. Wettelijk uitgangspunt is afronding binnen een periode van ongeveer 10 jaren, re rekenen vanaf startdatum exploitatie. De kosten gaan bij grondexploitaties altijd voor de baten uit. Eerst vinden de uitgaven plaats en daarna worden de inkomsten pas gegenereerd. Aan het eind van de exploitatie kan pas de balans worden opgemaakt. Voor het overige verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid. Per saldo Nadelig € 16.093

124

Programma 11 Financiering en algemene dekkingsmiddelen De volgende producten vormen gezamenlijk het programma Financiering en algemene dekkingsmiddelen Productnummers 330 911 913 914 921 930 931 932 935 940 960 980 990

Omschrijving Nutsbedrijven Geldleningen en uitzettingen < dan 1 jaar Overige financiele middelen Geldleningen en uitzettingen > dan 1 jaar Algemene uitkeringen Uitvoering Wet WOZ Baten onroerende- zaakbel., gebruikers Baten onroerende- zaakbel., eigenaren Baten forensenbelasting Heffing en invordering gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen Mutaties reserves i.v.m. hfdf. 0 t/m 9 Saldo rekening baten/lasten, na bestemming

Productnummers

330 911 913 914 921 922 930 931 932 935 940 960 970 980 990

Nutsbedrijven Geldleningen en uitzettingen < dan 1 jaar Overige financiele middelen Geldleningen en uitzettingen > dan 1 jaar Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten onroerende- zaakbel., gebruikers Baten onroerende- zaakbel., eigenaren Baten forensenbelasting Heffing en invordering gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen Saldo rekening baten en lasten, voor bestemming Mutaties reserves i.v.m. hfdf. 0 t/m 9 Saldo rekening baten/lasten, na bestemming

Lasten 330 911 913 914 921 922 930 931 932 935

Portefeuillehouder

Nutsbedrijven Geldleningen en uitzettingen < dan 1 jaar Overige financiele middelen Geldleningen en uitzettingen > dan 1 jaar Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten onroerende- zaakbel., gebruikers Baten onroerende- zaakbel., eigenaren Baten forensenbelasting


Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L. Pen, L.



7.901 0 83.771 0 2.594 663.262 190.172 0 0 0

7.901 0 100.525 0 0 79.733 183.427 0 0 0

7.831 0 124.116 0 454 0 178.684 0 0 0

20.542 63.235

17.105 863.314

22.851 592.349

5.746 N 270.965 V

0 98.488

0 123.488

0 186.951

0 63.463 N

0

354.725

1.516.627

1.161.902 N

1.129.964

1.730.217

2.629.863

899.646 N

18.000 0 100.685 232.667 11.262.724 0 0 150.530 1.371.500 1.750

153.000 0 352.185 232.667 11.482.224 0 0 148.530 1.416.500 1.750

154.394 0 362.068 270.633 11.742.211 0 119 148.802 1.418.989 1.800

125

70 0 23.591 0 454 79.733 4.742 0 0 0

1.394 0 9.883 37.966 259.987 0 119 272 2.489 50

V N N V V -

V V V V V V V V

940 Heffing en invordering gemeentelijke belastingen 960 Saldo van kostenplaatsen 970 Saldo rekening baten en lasten, voor bestemming 980 Mutaties reserves i.v.m. hfdf. 0 t/m 9 990 Saldo rekening baten/lasten, na bestemming Baten Resultaat voor bestemming

0 0

0 0

0 295.174

0 295.174 V

0 130.750

0 1.376.996

0 1.031.406

0 345.590 N

6.251

0

0

13.274.857

15.163.852

15.425.596

261.744 V

-12.144.893

-13.433.635

-12.795.732

637.902 N

0 -


Hogere kosten dan geraamd als gevolg van het treffen van een voorziening in verband met afwaardering boekwaarden bouwgronden.

914

De hogere opbrengst heeft te maken met een hoger bedrag bespaarde rente, dit in verband met een betere vermogenspositie op 1 januari 2011 dan geraamd.

921

Het verschil sedert de laatste wijziging van de raming is ontstaan door mutaties uit de decembercirculaire 2011 i.c. een technische correctie, daarnaast zijn er verdeelmaatstaven aangepast (bijstandsgerechtigden / lage inkomens / uitkeringsontvangers)

922

Betreft onderuitputting van de post onvoorzien.

960

Betreft het saldo van de kostenplaatsen, als gevolg van verschil tussen geraamde en gerealiseerde productieve uren.

980

Lagere mutaties reserves dan geraamd, vnl. als gevolg van onderuitputting van uitgaven die ten laste van reserves worden gebracht.

126

4.6 Algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen De gemeente Menameradiel kent de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen: Realisatie Raming begrotingsjaar: begrotingsjaar na wijziging: Onroerende zaakbelastingen* € 1.561.614,00 € 1.561.030,00 Forensenbelasting* € 1.800,00 € 1.750,00 * exclusief opbrengsten dwanginvordering

Raming Incidenteel begroting voor gerealiseerd in wijziging: het boekjaar: € 1.520.030,00 -€ 1.750,00 --

Algemene uitkeringen De verantwoorde algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds zijn gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie ter zake, zijnde de Basisgegevens gemeentefonds 2011 van het Ministerie van BZK. De raming in de primitieve begroting was gebaseerd op de door de raad vastgestelde uitgangspunten en de meicirculaire 2010, bij de raming na wijziging werd uitgegaan van de septembercirculaire 2011 alsmede van ten tijde van de najaarsnota bekende afrekeningen van voorgaande jaren.

Algemene uitkering 2011 Algemene uitkering 2010 Algemene uitkering 2009 Totaal algemene uitkering Integratie-uitkeringen 2011 Integratie-uitkeringen 2010 Integratie-uitkeringen 2009 Totaal integratie-uitkeringen

Realisatie begrotingsjaar:

Raming begrotingsjaar na wijziging:

€ 10.314.594,00 € 117.670,00 € 44.751,00 € 10.477.015,00 € 1.291.170,00 € 25.987,00€ 12,00 € 1.265.195,00

€ 10.205.556,00 € 11.638,00 € 0,00 € 10.217.194,00 € 1.257.861,00 € 7.300,00 -€ 1.265.161,00

Raming begrotingsjaar voor wijziging: € 10.004.863,00 --€ 10.004.863,00 € 1.257.861,00 --€ 1.257.861,00

Het verschil sedert de laatste wijziging van de raming van de Algemene Uitkering is voornamelijk ontstaan door wijziging van de uitkeringsfactor vanaf 2009 als gevolg van een technische correctie van het Gemeentefonds met € 39 miljoen (decembercirculaire 2011). Daarnaast zijn diverse aantallen verdeelmaatstaven in 2010 en 2011 aangepast. Dit betreft onder andere een stijging van het aantal “bijstandsgerechtigden”, “lage inkomens” en “uitkeringsontvangers”. Een lagere Integratie-uitkering WMO 2010 wordt gecompenseerd door een hogere Integratieuitkering WMO 2011.

Dividend

Publiek Belang

Raming Raming Realisatie Incidenteel begrotingsjaar begrotingsjaar begrotingsjaar gerealiseerd voor wijziging na wijziging in het boekjaar * * 91.497

127

Raming Raming Realisatie Incidenteel begrotingsjaar begrotingsjaar begrotingsjaar gerealiseerd voor wijziging na wijziging in het boekjaar * * 6.324 * * 9.108 * * 7.672 18.000* 115.000* 816 1.429 1.429 1.429 2.418 2.418 12.277 49.515 56.015 56.063

Enexis Vordering op Enexis B.V. CBL Vennootschap B.V. Attero Afvalsturing Friesland NV Fryslân Miljeu Bank Nederlandse Gemeenten * Het ramingsbedrag betreft het totaal aan dividend van deze posten

Overige algemene dekkingsmiddelen De gemeente rekent rentelasten toe aan de kostenplaats kapitaallasten. Daarbij wordt ook rente gecalculeerd over het werkzame eigen vermogen van de gemeente. Aangezien de gecalculeerde rente over het eigen vermogen niet daadwerkelijk betaald hoeft te worden, vloeit deze terug in de gemeentelijke baten. De toerekening is overeenkomstig de nota Reserves en voorzieningen.

Post onvoorzien jaarrekening 2011 In de primitieve begroting is in programma 11 de post onvoorziene uitgaven opgenomen ad € 496.315,00. De raming van deze post in de primitieve begroting is als volgt samengesteld:

000.00 Structureel onvoorzien: 000.01 Jaarlijkse middelen algemeen

45.464 389.358

000.02 Reserveringen

77.000

000.03 Eenmalige middelen

85.466

000.04 Nieuw beleid

36.974

000.05 Personele knelpunten

29.000

Totaal

663.262

In het begrotingsjaar zijn de volgende begrotingswijzigingen ten laste van de onvoorziene uitgaven gebracht: Begrotingswijziging in Nr.

Onderwerp

raadsvergadering d.d.

000.00 Structureel onvoorzien 4

Betreft ICT Middelsee

5 6

Bedrag 45.464

16 juni 2011

-10.965

Betreft vervanging tractie (nieuwe vrachtauto)

29 september 2011

-18.486

Betreft herinrichting voorterrein Schatzenburg

29 september 2011

-2.188

Stand raming begroting na wijziging per 8 december 2011

13.825

000.01 Jaarlijkse middelen algemeen

389.358

1

Onderwijskundige vernieuwing 2011 is vervallen (OBS De Romte)

17 februari 2011

-12.832

2

Betreft reconstructie diverse wegen 2011

17 februari 2011

-61.500

Betreft onderwijskundige vernieuwingen 2011

-3.220

Betreft aanleg dorpsplein / MFC speelveld de Koekoek Rentevoordeel vaste geldlening wordt hier onttrokken en toegev aan eenmalige midd 3

Betreft kosten nieuwbouw BREDE school Berltsum

-328 -28.809 28 april 2011

128

-215.631

Begrotingswijziging in Nr. 5

Onderwerp


Betreft kosten hard- en software 2011

29 september 2011

Betreft Sociaal Plein Marsum

8

-13.120 -2.574

Betreft vervanging tractie

-18.486

Betreft oscillerend kanon (brandweer)

8 december 2011

-1.420 13.353

000.02 Reserveringen

77.000

Betreft inzet post reserveringen in de najaarsnota 2011

10 november 2011

-77.000 0

Stand raming begroting na wijziging per 8 december 2011 000.03 Eenmalige middelen 2

-18.085

Betreft 1e fase Halteplan


7

Bedrag

85.466

Betreft toev rente reconstructie wegen 2011

17 februari 2011

Betreft toev rente onderwijskundige vernieuwingen 2011 Betreft toev rente aanleg dorpsplein / multifunctioneel speelveld de Koekoek

15.750 735 84

Het rentevoordeel agv het aangaan van een vaste geldlening

3

wordt hier toegevoegd en onttrokken aan jaarlijkse middelen alg

28.809

Betreft implementatiekosten Burgernet

-7.000

Betreft toev rente nieuwbouw BREDE school Berltsum

28 april 2011

Betreft schadevergoeding aan gemeenteambtenaar

5

83.116 -2.000

Betreft kosten outplacement gewezen wethouders

-14.815

Betreft kosten GBI-pakket kunstwerken

-11.543

Betreft kosten leefbaarheidsonderzoek

-5.000

Betreft kosten verv huidige griffier inzake ouderschapsverlof Betreft kosten benchmarking publiekszaken in combinatie Waarstaatjegemeente

-9.500

Betreft toev rente 1e fase Halteplan

-6.375 29 september 2011

659

Betreft toev rente Sociaal Plein Marsum

3.360

Betreft toev rente vervanging tractie (vrachtauto

2.101

Betreft toev rente vervanging tractie 2011

2.101

Betreft bijdrage structuurvisie Nieuw Stroomland

-5.000

Betreft nettokosten vervanging griffier

-16.400 -28.667

7

Betreft bodemsanering ST Janswei Deinum Betreft inzet (deels) post eenmalige middelen in verband met najaarsnota 2011

10 november 2011

8

Betreft toev rente oscillerend waterkanon

8 december 2011

-50.000 210

Betreft kosten informatiemanager Middelsee

-8.000

Betreft kosten outplacement oud-wethouder

-2.650

Betreft meerkosten vieren oudjaarwisseling

-310

Betreft kosten toekomstvisie basisscholen

-17.500

Betreft kosten herziening welstandsnota

-4.500

Betreft makelaarskosten ivm verkoop woning

-2.500

Betreft kosten onderzoek “Waarstaatjegemeente”

-1.500

Betreft kosten hekwerk gemeentewerf

-7.250


21.881

000.04 Nieuw beleid 2

Betreft structurele kosten Burgernet

3

Betreft structurele kosten uitbreiding communicatie

36.974

129

17 februari 2011

-2.800

28 april 2011

-3.500

Begrotingswijziging in Nr.

Onderwerp



30.674

000.05 Personele knelpunten 7

Bedrag

29.000

Betreft inzet post personele knelpunten in de najaarsnota 2011

10 november 2011

-29.000


0

Totaal

79.733

Overzicht incidentele baten en lasten Op grond van BBV-artikel 19, lid c is in de begroting een overzicht van de incidentele baten en lasten gegeven. Conform BBV-artikel 28, lid c moet in de toelichting op de programmarekening eveneens zo'n overzicht worden opgenomen. Door onderstaande vergelijking van de realisatie van de incidentele baten en lasten met de begrotingscijfers (na wijziging) ontstaat een (totaal)inzicht in de feitelijke afwijking van hetgeen werd begroot en ook in hetgeen alsnog - na het einde van het begrotingsjaar - bij het opstellen en analyseren van de jaarrekeningcijfers als een incidentele bate dan wel last is gesignaleerd. De kolom begrotingsjaar voor wijziging (primitieve begroting) is leeg, dit vanwege het gegeven dat de ramingen in de primitieve begroting van de gemeente Menameradiel in principe structureel zijn.

Incidentele lasten

Realisatie *

Raming begrotingsjaar


begrotingsjaar

na wijziging

voor wijziging

Programma 1 - Bestuur

-23.715

Programma 2 - Veiligheid

-55.600

Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte

-95.769

Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs

-7.700

Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport

-73.900

Programma 7 - Werk en inkomen

27.290

Programma 8 - Welzijn en zorg

-111.547

Programma 9 - Milieu

-104.005

Programma 10 - Bouwen en ruimte

4.275

Programma 11 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen

-186.951

-55.517

Totaal

-186.951

-496.188

De incidentele last als gevolg van de kadernota 2011 =

-€ 103.700

De incidentele last als gevolg van de najaarsnota 2011 =

-€ 269.000

Gevolgen mutaties reserves (980) =

-€ 186.951

-€ 123.488

-€ 186.951

-€ 496.188

Mutaties post onvoorzien eenmalige middelen (922) =

€0

130

0

Incidentele baten

Realisatie *



begrotingsjaar

na wijziging

voor wijziging

Programma 1 - Bestuur Programma 2 - Veiligheid

63.698

39.058

Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte

96.213

338.224

Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs

-11.420

Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport

248.719

287.428

231.072

464.032

Programma 10 - Bouwen en ruimte

137.557

-73.921

Programma 11 - Financiering en algemene

254.146

919.696

1.031.405

1.925.369

Programma 7 - Werk en inkomen

-88.833

Programma 8 - Welzijn en zorg Programma 9 - Milieu

51.105

Totaal De incidentele bate als gevolg van de kadernota 2011 =

€0

De incidentele bate als gevolg van de najaarsnota 2011 =

€ 529.073

Gevolgen mutaties reserves (980) =

€ 1.031.405

€ 1.396.296

€ 1.031.405

€ 1.925.369

Mutaties post onvoorzien eenmalige middelen (922) =

€0

* In de kolom realisatie zijn alleen de gevolgen mutaties reserves aangegeven, de overige mutaties kunnen niet uit de boekhouding worden verkregen.

131

0

132

4.7 Analyse begrotingsafwijkingen

133

134

Analyse begrotingsafwijkingen Begroting na wijziging

Rekening

Afwijking

Omschrijving programma Lasten Programma 1 - Bestuur Programma 2 - Veiligheid

2.668 702

2.595 726

-73 25

Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs

2.901 140 1.190

2.838 799 1.159

-63 659 -31

Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport Programma 7 - Werk en inkomen Programma 8 - Welzijn en zorg Programma 9 - Milieu Programma 10 - Bouwen en ruimte

1.287 3.808 4.763 2.785 1.345

1.093 3.805 4.925 2.795 1.314

-194 -2 161 10 -31

1.607 23.194

926 22.975

-680 -219

215 3

219 4

5 1

8 48 6

26 646 6

19 599 0

62 3.104 1.429 2.676 584

65 3.153 1.887 2.708 539

4 49 458 31 -45

13.827 21.961

14.394 23.647

567 1.686


1.232

-672

-1.904

Sub-totaal mutaties reserves Resultaat na bestemming

-1.232 0

-844 -1.517

388 -1.517

Programma 11 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal van de lasten Baten Programma 1 - Bestuur Programma 2 - Veiligheid Programma 3 - Verkeer en openbare ruimte Programma 4 - Lokale economie Programma 5 - Onderwijs Programma 6 - Cultuur, recreatie en sport Programma 7 - Werk en inkomen Programma 8 - Welzijn en zorg Programma 9 - Milieu Programma 10 - Bouwen en ruimte Programma 11 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen Saldo van de baten

135

136

5 Bijlagen

137

138

5.1 Bijlage 1 Overzicht afschrijvingstermijnen

139

140

Soort investering

Jaren

1. Immateriële activa Maximale termijn volgens BBV: 5 jaar 1.1 Ontwikkelings- en onderzoekskosten 1.2 Kosten sluiten geldleningen/disagio

5 5

Materiële activa Maximale termijn: niet wettelijk vastgesteld 2. Investeringen in materiële vaste activa met een economisch nut 2.1 Huisvesting en inrichting 2.1.1 Gebouwen

ondergrond opstal (permanent) opstal (semi-permanent) verbouwing opstallen technische installaties

2.1.2 Verbouwingen/techn. Installaties 2.1.3 Vaste inrichting/stoffering 2.1.4 Meubilair inventaris 2.1.5 Koelkast/vrieskast/overige keukeninventaris 2.1.6 Energiebesparende maatregelen 2.1.7 Zonwering 2.1.8 Sanitair 2.1.9 Kozijnen 2.1.10 Isolatie/ventilatie 2.1.11 Boeidelen 2.2 Installaties 2.2.1 Lift-, cv- en lichtinstallaties 2.2.2 Lichtdrukmachines/archiefsystemen/verkeerslichten Belijningsmachines/geluidmeetapparatuur 2.2.3 Kantoorapparatuur

15 10 Kasregisters Foto- en videoapparatuur

2.2.4 Storingsmelders (riolering) 2.2.5 Telefooninstallaties/bekabeling data- en telecomnet 2.2.6 Nutsvoorzieningen (o.a. markten) 2.2.7 Bliksemafleiders

Borden Veiligheidsmaatregelen

2.3.5 Parkeervoorzieningen 2.3.6 Begraafplaatsen

Grondwerken

141

5 5 8 15 10

2.3 Infrastructurele voorzieningen 2.3.1 Grondwerken 2.3.2 Sloopwerken 2.3.3 Rioleringen Renovatie/vervanging (Voor vervanging van rioleringen is voorzien in het gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). Bezinkbassins (geb deel) In lijn met het besluit zoals het is geformuleerd Bezinkbassins (mech dl) in artikel 4 van deze notitie worden investeringen in het riool niet geactiveerd en daarmee ook niet afgeschreven) Drukriolering (pompen) Drukriolering (pompputten) Drukriolering (persleidingen) Putten Rioolgemalen (gebouw) Rioolgemalen (pompen) 2.3.4 Verkeersregelingen

0 40 15 20 15 15 15 10 15 20 20 20 15 15

30 60

Drainage 10 20 10

2.4 Voertuigen 2.4.1 Brandblusvoertuigen 2.4.2 Vrachtauto's 2.4.3 Bestelauto's 2.4.4 Tractoren 2.4.5 Aanhangwagens

15 9 7 7 10

2.5 Brandblusmiddelen 2.5.1 Verbindingsmiddelen (alarmontvangers/portofoons etc.) 2.5.2 Bluskleding/helmen 2.5.3 Overige materialen 2.5.4 Brandkranen 2.5.5 Aanduiding bluswatervoorziening

7 7 10

2.6 Onderwijsvoorzieningen 2.6.1 Onderwijsleerpakket 2.6.2 Meubilair 2.6.3 Leermiddelen 2.6.4 Beveiliging schoolgebouwen 2.6.5 Noodlokalen 2.6.6 Verandering inrichting 2.6.7 Permanente voorzieningen/ aanpassingen en ov. Onderhoud opstal

10 15 20 40

2.7 Sportvoorzieningen 2.7.1 Bouw/renovatie gymlokalen/sporthallen/zwembaden etc. 2.7.2 Bouw kleedaccommodaties 2.7.3 Installaties 2.7.4 Inrichtingskosten sportaccommodaties 2.7.5 Gymnastiekmaterialen 2.7.6 Afrasteringen en ballenvangers 2.7.7 Lichtinstallatie sportaccommodaties 2.7.8 Kunstgrasvelden 2.7.9 Sportterreinen / -velden (aanleg) Gras – onderbouw Gras – toplaag Kunstgras – onderbouw Kunstgras – toplaag Drainage

40 40 15 20 10 15 25 20 40 20 30 15 15

2.8 Materiaal buitendienst 2.8.1 Wijkcontainers 2.8.2 Minicontainers 2.8.3 Bedrijfsafvalcontainers 2.8.4 Prikrol 2.8.5 Beregeningsinstallatie 2.8.6 Trilplaat 2.8.7 Maaimachines 2.8.8 Kooimaaier

10 10 5 5

2.9 Automatisering 2.9.1 Software / hardware 2.9.2 Gebruiksrechten 2.9.3 Implementatie- en opleidingskosten 3 Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut 3.1 Infrastructurele voorzieningen 3.1.1 Wegen, straten en pleinen Aanleg (asfaltverharding) Aanleg (elementverharding) Reconstructie/herinrichting Reconstructie (beton)

142

5

20 25 25 40

3.1.2 Openbare verlichting

Armaturen Lantaarnpalen Combinatie (onderverdeling) Beton 40 Hout 20

3.1.3 Kunstwerken (bruggen, viaducten etc.) 3.1.4 Straatmeubilair 3.1.5 Openbaar groen 3.1.6 Monumenten

Overige voorzieningen Aanleg Inrichting Toestellen

3.1.7 Speeltuinen

3.1.8 Abri's 3.2 Waterbeheer 3.2.1 Aanleg vaarten/vijverpartijen 3.2.2 Haven- en sluiswerken 3.2.3 Beschoeiingen/ overige voorzieningen 3.2.4 Binnenhavens 3.2.5 Aanlegsteigers N.B. Bovengenoemde opsomming is niet uitputtend.

143

15 10 10

144

5.2 Bijlage 2 Overzicht gewaarborgde geldleningen

145

146

Staat gewaarborgde geldleningen N r

Oorspronkelij k bedrag van de geldlening

Doel van de geldlening

Naam van de geldnemer

Gevallen van gemeenschappelijke waarborging van de geldlening

Namen van de andere borgen

1 1

2 3 249.579,12 Bouw 30 bejaardenwoninge n te Menaldum en Beetgumermolen

4 Stichting Bejaardenzorg Menaldumade el

2

113.445,05 Bouw 30 bejaardenwoninge n te Menaldum en Beetgumermolen

5

Datum en nummer

Grondslag of Raadsbesluit renteperc. v/d geldlening dat door de gemeente wordt gewaarborgd

6

Renteperc en-tage

Goedkeurings besluit

Restantbedrag van de geldlening aan het begin van het dienstjaar

Totaal

Waarvan door de gemeente gewaarborgd

11

Bedrag van de in de loop van het dienstjaar te waarborgen/ gewaarbordegeldle ningen

12

Totaalbedrag Restantbedrag van de van de geldlening aan het einde van gewone en het dienstjaar buitengewone aflossing Totaal (10 + 12 + 13)


13 10.693,35

14 94.541,19

15 94.541,19

7 26-03-1968, nr. 13

8 03-04-1968, nr. 4334

9 6,625

10 105.234,54

Stichting Bejaardenzorg Menaldumade el

26-11-1968, nr. 6

05-12-1968, nr. 15446

6,625

55.979,86

4.123,99

51.855,87

51.855,87

3

1.588.230,76 Renovatie diensten-centrum Orxma-state, Graldastate en bejaardenwoningen Marssum

Stichting Bejaardenzorg Menaldumade el

19-11-1992, nr. 7

03-12-1992, nr. 65216

8,5

780.922,93

780.922,93

0,00

0,00

4

687.952,14 Bouw 12 sociale huurwoningen te Menaldum en Dronrijp

Woningstichtin g Noord-West Friesland

15-101992,nr. 16

29-10-1992 (v.k.a.)

8

647.845,59

4.436,32

643.409,27

643.409,27

2.331.951,31 Herfinanciering vijf Woningstichtin rijksleningen g Noord-West woningbouw Friesland

18-021993,nr. 14

03-03-1993 (v.k.a.)

4,25

1.422.192,17

152.978,01

1.269.214,16

1.269.214,16

5

147

N r






1 6

2 3 1.547.390,54 Herfinanciering ge-meente- en rijks-leningen, aankoop 3 woningen te Marssum, verbetering 16 woningen te Boksum

4 Woningstichtin g Noord-West Friesland

7

1.325.038,23 Herfinanciering rijksleningen woningbouw

8

5

Datum en nummer


6

Renteperc en-tage


7 11-111993,nr. 13

8 24-11-1993,nr. BW93/62.073


16-021993,nr. 18

394.788,79 Bouw 6 huurwoningen te Deinum


9

2.763.304,69 herfinanciering

1 0

947.700,75 herfinanciering


Totaal

11

12



13 77.497,99

14 644.521,94

15 644.521,94

4,31

10 722.019,93

24-03-1993,nr. BW93/73.353

4,44

872.115,73

46.256,48

825.859,25

825.859,25

25-01-1996 nr. 11

V.K.A.BW9559573

3,64

287.424,71

13.589,95

273.834,76

273.834,76


09-04-1998 nr. 13

V.K.A. M09862.881

5,61

1.233.524,46

178.586,54

1.054.937,92

1.054.937,92


25-06-1998 nr. 14

V.K.A. M09873.677

5,18

96.961,93

96.961,93

0,00

0,00

148

9



N r






1 1 1

2 3 45.378,02 bouw/verbouw

4 Stichting Beheerscomm issie It Bosk

1 2

90.756,04 Vestiging tuinbouwbedrijf

1 3

56.722,53 Vestiging tuinbouwbedrijf

5

Datum en nummer


6

Renteperc en-tage



Totaal


11


12



13 2.268,92

14 6.242,64

15 6.242,64

7 18-02-1999 nr. 9

8 V.K.A. M09924717

9 4,495

10 8.511,56

Vastgoed de Groene Tuin BV

04-04-2000 (besl. B&W)

V.K.A. 03-052000

4,8

60.256,04

60.256,04

0,00

0,00

Dili Onroerend,Be rlikum

15-04-2001 (besl. B&W)

V.K.A. 28-062001 454162

29.647,53

5.700,00

23.947,53

23.947,53

Stichting Hotzumer Manege

31-05-2001 nr. 19

V.K.A. 05-072001 455083

6,3

68.000,00

4.000,00

64.000,00

64.000,00

1 4

102.100,55 Bouw rijhal en kantine

1 5

3.350.000,00 Overname 104 woningen van Woonpalet

Woningstichtin g NoordoWest Friesland

20-12-2002 (besl. B&W)

5,1

2.875.023,99

73.786,51

2.801.237,48

2.801.237,48

1 6

650.000,00 Herfinanciering


20-12-2002 (besl. B&W)

5,15

572.017,54

13.550,27

558.467,27

558.467,27

1 7

52.802,02 Overname tuinbouwbedrijf

Kwekerij Noord Friesland (Zijlstra)

BW 25-10-96 (besl. B&W)

5,9

35.280,00

35.280,00

35.280,00

149

N r






1 1 8

1 9

2 3 90.000,00 Vestiging tuinbouwbedrijf

4 C.W. Overbeek Poortugaal

Datum en nummer


5

6

7 11-03-2003 (besl. B&W)

Renteperc en-tage


8


Totaal

9 3,611(var)

Iepenwacht


10 90.000,00


11

12



14 88.000,00

15 88.000,00

44.330,00

44.330,00

8.479.679,28

8.479.679,28

13 2.000,00

44.330,00 TOTAAL

10.007.288,51

0,00

1.527.609,23

Staat van gewaarborgde geldleningen voor het verkrijgen en verbeteren van eigen woningen Bedrag van de in de loop van het dienstjaar gewaarborgde geldleningen

Aflossingen in de loop van het dienstjaar

Restantbedrag van de geldlenigen aan het begin van het dienstjaar 1 a. met 100% deelneming van het rijk 7.383,67 b. met 50% deelneming van het rijk

2

3

0,00

2.943,43

Restantbed Toelichting rag van de geldleninge n aan het einde van het dienstjaar 4

5

4.440,24 Met ingang van 1 januari 1995 volledige risico overgedragen aan de Stichting Waarborgdfonds Eigen Woningen

150

5.3 Bijlage 3 Verantwoording specifieke uitkeringen

151

152

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer Specifieke uitkering

Departement BZ K

C7C Investering stedelijke vernieuwing (ISV)

Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Provinciale beschikking en/of verordening

I N D I C A T O R E N Besteding Overige Toelichting 2011 ten bestedingen afwijking laste van 2011 provinciale middelen

Eindverantw oording Ja/Nee

Aard controle n.v.t.

Aard controle R

Projectgemeenten (SiSa tussen medeoverheden )

Aard controle R

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

Aard controle Aard n.v.t. controle n.v.t. Zie Nota batenlastenstelse l

1 710819 Kukshiem Dronryp

€ 42.873

€ 42.873

Nee

Aard controle R €0

2 749719 ISV2 Beetg.molen

€ 108.300

€ 189.888

Ja

€0

3 1) brief Provincie Fryslân d.d. 28 september 2009 met als kenmerk 008496449 toezegging voorschot € 10,000,--. 2) brief Provincie Fryslân d.d. 31 maart 2011 met als kenmerk 00943748 toezegging € 51.104,--. In totaal dus: € 61.104,-- ISVII budget. Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

€ 39.717

€0

Ja

€0

Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenninge n? Ja / Nee

Alleen in te vullen na afloop project

Alleen in te vullen na afloop project

Toelichting afwijking

Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverhei d in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen

Afspraak

Realisatie Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project Aard controle D1

Aard controle D1

153


opnemen.

1 2 3 OC W

D2

Onderwijsacht erstandenbelei d niet-GSB 2006-2010 (OAB) Besluit vaststelling doelstelling en bekostiging Onderwijsachter standenbeleid 2006-2010 (art 4 t/m 10) Schakelklassen, artikel 166 van de Wet op het primair Onderwijs Besluit basisvoorwaard en kwaliteit voorschoolse educatie Gemeenten, niet G-31

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lagere vaststelling van een in de besteding 2010 voor overige of coördinerende activiteiten inzake onderwijsachterstandenbel eid opgenomen voorlopige toekenning.

Bij een lagere vaststelling een negatief bedrag opnemen, bij een hogere vaststelling een positief bedrag opnemen. Wanneer er in 2010 geen voorlopige toekenningen verantwoord zijn kan een 0 ingevuld worden. Aard controle R

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lager e vaststelling van een in de besteding 2010 aan voorschools e educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lager e vaststelling van een in de besteding 2010 aan schakelklass en educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lager e vaststelling van een in de besteding 2010 aan vroegschools e educatie educatie opgenomen voorlopige toekenning.

Bij een lagere vaststelling een negatief bedrag opnemen, bij een hogere vaststelling een positief bedrag opnemen. Wanneer er in 2010 geen voorlopige toekenninge n verantwoord zijn kan een 0 ingevuld worden.



Aard controle R

Aard controle R

Correctie in de besteding 2010 ivm een hogere/lager e vaststelling van een in de besteding 2010 aan voorschools e educatie voor verlaging ouderbijdrag e van doelgroepkin deren op de peuterspeelz aal opgenomen voorlopige toekenning.

Bij een lagere vaststelling een negatief bedrag opnemen, bij een hogere vaststelling een positief bedrag opnemen. Wanneer er in 2010 geen voorlopige toekenninge n verantwoord Aard controle zijn kan een R 0 ingevuld worden. Aard controle R

154

Toelichting correctie Alleen invullen wanneer er bij de indicatoren 1 t/m 5 iets anders dan een 0 is verantwoor d.

OC W

D5

Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009 Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009

€0

€0

Besteding 2011 ten laste van rijksmiddelen

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenninge n? Ja / Nee

Let op: Alleen bestedingen die betrekking hebben op de periode vóór 4 september 2011 mogen verantwoord worden. Aard controle R

Gemeenten

€ 162.246 Brinnummer

€0

Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverhei d in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen. Nee Alle activiteiten afgerond Ja/Nee?

Aard controle n.v.t. Aard controle D2

Toelichting per brinnummer welke activiteit(en) niet zijn afgerond en daarbij het bijbehorende bedrag exclusief 40% cofinancierin g noemen Aard controle n.v.t.

OC W

D9

1 18111-04KJ, 18111-04KE, 18111-18PU, 18111-18SR Onderwijsacht Besteding 2011 aan erstandenbelei voorzieningen voor d (OAB) 2011voorschoolse educatie die 2014 voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Aard controle R Gemeenten

€0

Ja Besteding 2011 aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO) Aard controle R

€0

155

Besteding 2011 aan afspraken over vooren vroegschool se educatie met bevoegde gezagsorgan en van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelz alen (conform artikel 167 WPO) Aard controle R € 29.953

€0

€0

&I M

E27 B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer

Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

Provinciale beschikking en/of verordening


Gemeenten (SiSa tussen medeoverhede n)

SZ W

Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen

Overige bestedingen 2011

Toelichting afwijking

Aard controle R

Aard controle Aard n.v.t. controle n.v.t.

Aard controle R

Eindverantw oording Ja/Nee

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt Zie Nota batenlastenstelse l

1 821075 Fietspad Boksum 2 832760 Fietspad Boksum

€ 95.277

€ 142.840

Nee


€ 40.000

€ 60.000

Nee

€0

3 00954436 Halteplan 4 00980298 Halteplan

€ 78.000

€ 55.000

Ja

€0

€ 20.800

€ 14.654

Ja

€0

€ 78.000

€ 55.000

Ja

€0

5 00983658 Halteplan G1C Wet sociale Het totaal aantal -1 werkvoorzienin geïndiceerde inwoners per g (Wsw) gemeente dat een dienstbetrekking heeft of Wet sociale op de wachtlijst staat en werkvoorziening beschikbaar is om een (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste Gemeenten die lid, of artikel 7 van de wet uitvoering in te aanvaarden op 31 2011 geheel of december 2011; gedeeltelijk hebben exclusief geldstroom uitbesteed aan openbaar lichaam een Openbaar lichaam o.g.v. Aard controle R Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemers bestand in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren;

exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle R

0

0

156

SZ W

SZ W

G1C Wet sociale Het totaal aantal -2 werkvoorzienin geïndiceerde inwoners per g (Wsw) gemeente dat een dienstbetrekking heeft of Wet sociale op de wachtlijst staat en werkvoorziening beschikbaar is om een (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste Gemeenten die lid, of artikel 7 van de wet uitvoering in te aanvaarden op 31 2010 geheel of december 2010; gedeeltelijk hebben inclusief geldstroom uitbesteed aan openbaar lichaam een Openbaar lichaam o.g.v. Aard controle R Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G1B + deel gemeente uit 2010 regeling G1C-1) G2C I Gebundelde -1 uitkering op grond van artikel 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand

64,25 Besteding 2011 algemene bijstand

exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

I. 2 Wet investeren in jongeren (WIJ) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemers bestand in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerd e arbeidsplaat sen voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief geldstroom openbaar lichaam

inclusief deel inclusief deel openbare openbare lichamen lichamen

Aard controle R

1,04 Baten 2011 algemene bijstand (excl. Rijk) exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€0

€0

Besteding 2011 WIJ

Baten 2011 WIJ (excl. Rijk)



€0

€0

157

Het totaal aantal gerealiseerd e begeleid werkenplekk en voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

Aard controle R

Aard controle R

47,45

2,63

l.3 Wet inkomensvoorz iening oudere en gedeeltelijk arbeidsongesc hikte werkloze werknemers (IOAW)

Besteding 2011 IOAW


Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011. l.4 Wet inkomensvoorz iening oudere en gedeeltelijk arbeidsongesc hikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)Gemeent en die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

l.5 Besluit bijstandverleni ng zelfstandigen 2004 levensonderho ud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004)

Baten 2011 IOAW (excl. Rijk) exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€0

€0

Besteding 2011 IOAZexclusief geldstroom openbaar lichaamAard controle n.v.t.

Baten 2011 IOAZ (excl. Rijk)exclusie f geldstroom openbaar lichaamAard controle n.v.t.

€0

€0

Besteding 2011 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Baten 2011 Bbz 2004 levensonder houd beginnende zelfstandige n


exclusief geldstroom openbaar lichaam

Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.


€0

€0

158

l.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011. G2C I Gebundelde -2 uitkering op grond van artikel 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand

Besteding 2011 WWIK


€0

€0

Besteding 2010 algemene bijstand

Baten 2010 algemene bijstand (excl. Rijk)

inclusief deel openbaar lichaam

Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)



Wet werk en Aard controle n.v.t. bijstand (WWB)

l.2 Wet investeren in jongeren (WIJ)

Baten 2011 WWIK (excl. Rijk)

inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€ 1.303.569

€ 53.185

Besteding 2010 WIJ

Baten 2010 WIJ (excl. Rijk)



159

l.3 Wet inkomensvoorz iening oudere en gedeeltelijk arbeidsongesc hikte werkloze werknemers (IOAW)

€ 119.896

€ 65

Besteding 2010 IOAW

Baten 2010 IOAW (excl. Rijk)



Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1) l.4 Wet inkomensvoorz iening oudere en gedeeltelijk arbeidsongesc hikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)Gemeent en die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)


€ 104.748

€0

Besteding 2010 IOAZinclusief deel openbaar lichaamAard controle n.v.t.

Baten 2010 IOAZ (excl. Rijk)inclusief deel openbaar lichaamAard controle n.v.t.

€ 38.430

€0

160

l.5 Besluit bijstandverleni ng zelfstandigen 2004 levensonderho ud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004)

Besteding 2010 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.


Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1) l.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)

Baten 2010 Bbz 2004 levensonder houd beginnende zelfstandige n


€ 66.102

€ 718

Besteding 2010 WWIK

Baten 2010 WWIK (excl. Rijk)



€0

€0

161

SZ W

G3C Besluit -1 bijstandverleni ng zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderho ud beginnende zelfstandigen)

Besteding 2011 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob),

Besteding 2011 kapitaalverst rekking (excl. Bob),

Baten 2011 levensonder houd gevestigde zelfstandige n (excl. Bob) (excl. Rijk),

Baten 2011 kapitaalverstr ekking (excl. Bob) (excl. Rijk),




Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R Aard controle R

€0

€0

€0

€0

Baten 2011 Bob (excl. Rijk),

Besteding 2011 aan uitvoeringsk osten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004,


Besluit bijstandverlenin g zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.


€0

exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle R €0

162

Besteding 2011 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob),


€0

Besteding 2011 Bob,


€0

G3C Besluit -2 bijstandverleni ng zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderho ud beginnende zelfstandigen)

Besteding 2010 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob)

Besteding 2010 kapitaalverst rekking (excl. Bob)

inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R

Besluit bijstandverlenin g zelfstandigen (Bbz) 2004

Baten 2010 levensonder houd gevestigde zelfstandige n (excl. Bob) (excl. Rijk)

Baten 2010 kapitaalverstr ekking (excl. Bob) (excl. Rijk)

Besteding 2010 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)

Besteding 2010 Bob

inclusief deel inclusief deel openbaar openbaar lichaam lichaam Aard controle Aard R Aard controle R controle R

inclusief deel inclusief deel inclusief deel openbaar openbaar openbaar lichaam lichaam lichaam Aard controle R

Aard controle R

€ 68.591

€ 20.000

€0

€ 21.662

Baten 2010 Bob (excl. Rijk)inclusief deel openbaar lichaamAard controle R

Besteding 2010 aan uitvoeringsk osten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004inclusief deel openbaar lichaamAard controle R

Bestedingen van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt,in clusief deel openbaar lichaamZie Nota batenlastenstelsel Aard controle R

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt ,inclusief deel openbaar lichaamZie Nota batenlastenstelsel Aard controle R

€0

€0

€0

€0


163

€ 15.102

€0

SZ W

G5C Wet -1 participatiebud get (WPB)

Besteding 2011 participatiebudget, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Wet participatiebudg et (WPB) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

Waarvan besteding 2011 van educatie bij roc's, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Baten 2011 (niet-Rijk) participatieb udget, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Waarvan baten 2011 van educatie bij roc’s, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Het aantal in 2011 gerealiseerd e duurzame plaatsingen naar werk van inactieven

Besteding 2011 Regelluw



Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving , bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald,

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het praktijkdeel van het inburgering sexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald,

Dit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te Dit worden onderdeel door de moet door gemeenten alle die in 2010 gemeenten duurzame worden plaatsingen ingevuld. van Indien inactieven ingevuld met naar werk een nul, dan hebben Aard controle bestaat er gerealiseer R voor 2012 d en geen recht verantwoor op regelluwe d aan het bestedingsru Rijk. imte

€0

€ 79.405

€0

€0

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een inburgeringsvoorziening is overeengekomen,

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een duale inburgerings voorziening of een taalkennisvo orziening heeftvastges teld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgerings voorziening of een taalkennisvo orziening is overeengeko men,

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het elektronisch praktijkexam en, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald,

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald,

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

164

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).


Indicator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering Aard controle (ISI). D1 Aard controle D1

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoor den op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

0

0

0

0

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald,

Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten basisvaardig heden.

Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten vavo.

Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde vavodiploma's.

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

Aard controle D1

G5C Wet -2 participatiebud get (WPB) Wet participatiebudg et (WPB)

0

0

0

Besteding 2010 participatiebudget

Waarvan besteding 2010 van educatie bij roc's

Baten 2010 (niet-Rijk) participatieb udget

Waarvan baten 2010 van educatie bij roc’s


Aard controle D1 0

Reservering sregeling: overheveling overschot/te kort van 2010 naar inclusief deel inclusief deel inclusief deel 2011 openbaar openbaar openbaar Omvang van lichaam lichaam lichaam het in het jaar 2010 Aard Aard Aard controle niet-bestede controle R controle R R bedrag dat wordt gereserveer d voor het participatieb udget van 2011. Dit bedrag is exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte niet heeft besteed aan educatie bij een roc; hiervoor geldt geen reserverings regeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevord erd door het rijk). óf Omvang van het in het jaar 2010 rechtmatig bestede bedrag participatieb

165

0

Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde NT2certificaten, dat niet meetelt bij de outputverdeelmaat staven uit de verdeelsleut el van Onze Minister voor Immigratie, Aard controle Integratie en D1 Asiel.

0

Aard controle R Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G5B + deel gemeente uit 2010 regeling G5C-1)

Aard controle D1

0

Terug te betalen aan rijk Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het in het jaar 2010 nietbestede bedrag voor zover dat de reservering sregeling overschrijdt, alsmede het in het jaar 2010 ten onrechte nietbestede bedrag aan educatie bij roc’s Aard controle R

udget als voorschot op het participatieb udget van 2011 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Aard controle R

€ 554.086

€0

166

€ 43.667

€0

€0

€0

Het aantal in 2010 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er voor 2011 geen recht op regelluwe bestedingsruimteinclusief deel openbaar lichaamAard controle R

Besteding 2010 RegelluwDit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te worden door de gemeenten die in 2009 duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.inclusief deel openbaar lichaamAard controle R

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een inburgerings voorziening heeft vastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een inburgerings voorziening is overeengeko meninclusief deel openbaar lichaamIndic ator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).Aard controle D1

0

0

1

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het praktijkdeel van het inburgerings examen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het staatsexame n NT2 I of II heeft behaald

inclusief deel openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar Indicator lichaam verantwoord en op basis Indicator van verantwoord gegevens in en op basis het van Informatie gegevens in Systeem het Inburgering Informatie (ISI). Systeem

167

Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een duale inburgerings voorziening of een taalkennisvo orziening heeftvastgest eld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgerings voorziening of een taalkennisvo orziening is overeengeko meninclusief deel openbaar lichaamIndic ator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).Aard controle D1 11

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het elektronisch praktijkexam en, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaaldinclu sief deel openbaar lichaamIndic ator verantwoord en op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).Aard controle D1

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaaldincl usief deel openbaar lichaamIndi cator verantwoor den op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).Aard controle D1

2

3

Inburgering (ISI).

Aard controle D1

Aard controle D1

4 SZ W

G6

Schuldhulpverl ening

2

2

Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

Aard controle R

Zie Nota batenlastenstelsel

Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee

Besteding 2011 Aard controle R

Kaderwet SZWsubsidies Gemeenten € 54.686 VW S

H10 Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG) Tijdelijke regeling CJG Gemeenten

Aard controle R

Aard controle D1

€ 359.501

€0

168

Ja

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenninge n? Ja / Nee Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverhei d in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen. Ja

6 Accountantsverklaring

169

170

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van de gemeente Menameradiel te Menaam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de programmarekening over begrotingsjaar 2011 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving, de Sisa-bijlage en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het college van Burgemeester en Wethouders Het college van Burgemeester en Wethouders is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Tevens is het college van Burgemeester en Wethouders verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de begroting en met de in de relevante weten regelgeving opgenomen bepalingen. Het college van Burgemeester en Wethouders is daarnaast verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, tweede lid, van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden en het controleprotocol die d.d. 31 januari 2008 vastgesteld is door de gemeenteraad van de gemeente Menameradiel. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente Menameradiel. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Menameradiel gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten, inclusief toevoegingen aan reserves. Deze goedkeuringstolerantie is d.d. 31 januari 2008 vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Menameradiel. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van de activa en passiva van de gemeente Menameradiel per 31 december 2011 en van de baten en lasten over 2011 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens.

171

Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 213, lid 3, onder d, Gemeentewet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Leeuwarden, 26 april 2012

Ernst & Young Accountants LLP

w.g. D.E. Engwerda RA

172

Aldus vastgesteld door de raad der gemeente Menameradiel in zijn openbare vergadering van 21 juni 2012.

de griffier,

de voorzitter, 173

Gemeente Menameradiel

Recommend Documents