Gelderse Energievouchers en Gelderse Businesscases
4 december 2014, Arnhem
Inhoud 1
Inleiding
2
2
Energievouchers
3
2.1
Windpark Netterden
3
2.2
Levering van elektriciteit uit afval
4
2.3
Integrale energieaanpak
4
2.4
Elektriciteit uit gas m.b.v. brandstofcel
5
2.5
Energiebesparingsmaatregelen
6
2.6
Inventariseren van maatregelen
6
2.7
Energienotaloze woning
7
2.8
Warm bouwen
8
2.9
Lage temperatuur plafondverwarming
9
2.10
Vergisten van plastic disposables
10
2.11
Productie groengas uit afval
11
2.12
WKK's met onbalansprijzen
12
2.13
Elektriciteit uit levende planten
13
3
Businesscases
14
3.1
Bio-energiecentrale met smart grid
14
3.2
Energiefabriek, slibverwerking en fosfaatwinning
14
3.3
ESCo energetische renovaties woningbouw
15
3.4
Verduurzaming vastgoed Wageningen
15
3.5
Kwaliteit schoolgebouwen Geldermalsen
16
3.6
Duurzame energie uit afvalriet
16
3.7
Samen stoken op streekhout
17
3.8
Collectieve pelletketel De Hoef
17
3.9
Haalbaarheidsonderzoek grootschalig PV Keijenberg
18
3.10
TPN-West Energieneutraal
18
3.11
Biogascentrale Harderwijk
19
3.12
Windpark den Tol
19
3.13
Bedrijfsplan Duurzaam Energie-initiatief Barneveld
20
3.14
Energiebesparing Driestroom
20
3.15
NL Solarpark De Kwekerij
21
3.16
Businesscase warmteproductie uit regionale houtige biomassa
21
1
Inleiding Veruit de meeste energie die we gebruiken (circa 93%) komt van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en kolen. Deze fossiele brandstoffen zijn verantwoordelijk voor de uitstoot van broeikasgassen, bovendien veroorzaken ze de nodige vervuiling en raken ze op. Het huidige systeem van energievoorziening is toe aan verandering. Een energietransitie! Om de energietransitie te versnellen stelt de provincie Gelderland subsidies beschikbaar in de vorm van energievouchers. In dit boekje treft u een overzicht aan van initiatieven die in het kader van de energietransitie in 2013 en 2014 ondersteuning hebben gekregen van de provincie Gelderland. Het betreft hier initiatieven die financiering hebben ontvangen voor het inkopen van kennis, middels een energievoucher en voor het inhuren van extern advies voor het opstellen van een businesscase, met als doel om de haalbaarheid van het initiatief te toetsen. Om de transitie naar meer hernieuwbare energie te stimuleren hebben de provincie Gelderland en GreenTechAlliances, powered by kiEMT een bijeenkomst georganiseerd, waarbij de (voorlopige) resultaten centraal staan. In dit kader is het onderstaande boekje opgesteld. Provincie Gelderland en Stichting kiEMT wensen u veel leesplezier toe.
Harry de Vries, directeur Stichting kiEMT
2
2
Gelderse Energievouchers Provincie Gelderland heeft voor organisaties die actief zijn in de sector Energie- en Milieutechnologie (EMT) een subsidie beschikbaar gesteld in de vorm van energievouchers. GreenTechAlliances, powered by kiEMT mag deze vouchers uitreiken. Afgelopen jaar heeft GreenTechAlliances Energievouchers uitgereikt aan 13 Gelderse organisaties. Deze Energievouchers werden door organisaties gebruikt om een haalbaarheidsonderzoek uit te laten voeren naar de implementatie van energiebesparende maatregelen of hernieuwbare energie binnen de eigen organisatie.
2.1 Windpark Netterden Contactgegevens Bedrijf:
Windpark den Tol Exploitatie B.V.
Contactpersoon:
Frank Simmes
E-mail:
[email protected]
Samenvatting Uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek waarbij wordt onderzocht of het mogelijk is een windpark te realiseren met een opgesteld vermogen van rond de 30 megawatt. Wanneer blijkt dat het project haalbaar is, dan is Windpark den Tol Exploitatie B.V. voornemens het project te exploiteren. De voucher wordt gebruikt voor onderzoek naar de mogelijke verstoring van de prestaties van vast opgestelde Defensie radarsystemen, voor archeologisch onderzoek en voor onderzoek naar wind en slagschaduw. Ook op gebied van natuur en milieu zijn er tal van haalbaarheidsstudies gedaan, om te onderzoeken of een windpark in Netterden tot de mogelijkheden behoort. Bijdrage aan energietransitie De verwachte bijdrage aan energietransitie is de opwekking van 324 terajoule hernieuwbare energie met behulp van wind.
3
2.2 Levering van elektriciteit uit afval Contactgegevens Bedrijf:
ARN B.V.
Contactpersoon:
Jan Hendriks
E-mail:
[email protected]
Samenvatting ARN B.V. heeft zich vanaf haar oprichting ontwikkeld van een afvalverwerker naar een energieproducent. Tot op heden wordt de energie in hoofdzaak omgezet in elektriciteit dat wordt ingevoerd in het lokale net. De warmte wordt geleverd aan de nabijgelegen waterzuivering. ARN B.V. wil zich richten op de levering van hoogwaardige energie in de vorm van stroom aan nabijgelegen industrie, mogelijk als opmaat naar een smart grid. De voucher wordt ingezet om de haalbaarheid te onderzoeken. Bijdrage aan energietransitie De afzet en het gebruik van de stroom leidt tot een hogere besparing op CO 2emissie reductie.
2.3 Integrale energieaanpak Contactgegevens Bedrijf:
Koninklijke Burgers’ Zoo
Contactpersoon:
Gerard Groenendijk
E-mail:
[email protected]
Samenvatting Koninklijke Burgers’ Zoo is in de loop van haar bestaan project-georiënteerd uitgegroeid tot wat de dierentuin nu is. Energetisch en klimaat technisch zijn er diverse goede oplossingen gerealiseerd. Met een goed totaaloverzicht en een geïntegreerd klimaat- en energiemanagementsysteem kan optimaal gebruik worden gemaakt van de synergiemogelijkheden binnen de locatie. De energievoucher maakt het mogelijk om op korte termijn de opdracht te geven tot het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar de mogelijkheden van energie, de kosten, de CO2-reducties en naar de oplossingsscenario’s. Bijdrage aan energietransitie Door een integrale aanpak kan naar verwachting op korte termijn 20% en op langere termijn tot zeker 50% op energie worden bespaard; wat resulteert in een substantiële reductie van de CO2-emissies.
4
2.4 Elektriciteit uit gas m.b.v.
brandstofcel Contactgegevens Bedrijf:
Mts. R.D. & D.A. & S.L. & A.J. van Tuijl
Contactpersoon:
Rochus van Tuijl
E-mail:
[email protected]
Samenvatting De onderneming kweekt op 3 vestigingen Chrysanten. Het plan is om 30% van de benodigde energie in te kopen via het net en de overige 70% zelf op te wekken. Helaas komt het rendement van WKK steeds meer onder druk te staan. De laatste jaren is het belichtingsniveau voor chrysanten steeds hoger geworden waardoor warmte genoeg voorradig is. Het teveel aan warmte wordt m.b.v. een WKK omgezet in gas en terug geleverd aan het net. Door de hoge gasprijzen is dit niet meer rendabel. Een alternatief voor het terug leveren van gas is de brandstofcel. De brandstofcel is een machine die middels een gesloten chemisch proces gas omzet in elektriciteit. Wanneer je uit een m3 gas meer elektriciteit kunt halen werkt dat kostprijs-verlagend. Bijkomend voordeel is dat er behalve warmte ook zeer zuivere CO2 en schoon water vrijkomt. Bijdrage aan energietransitie Efficiëntere opwekking van elektriciteit uit gas.
5
2.5 Energiebesparingsmaatregelen Contactgegevens Bedrijf:
Schut Papier
Contactpersoon:
René Kort
E-mail:
[email protected]
Samenvatting Schut Papier gebruikt voor haar producten biobased grondstoffen en ontwikkelt zich hierin steeds verder. Bij deze duurzame ontwikkeling en uitstraling hoort ook een duurzaam energiegebruik op de locatie. Gezien de leeftijd van gebouwen en machinepark vraagt energiebesparing een gedegen, professionele en geïntegreerde aanpak. De aanpak bestaat uit het doorlopen van de volgende achtereenvolgende stappen: inventariseren en analyseren, efficiencyverbetering, tussen evaluatie met go on/stop moment, duurzame energie, presentatie resultaten en opstellen uitvoeringsplan en jaarlijkse monitoring van de resultaten. De voucher wordt ingezet om dit onderzoeksproces te doorlopen. Het resultaat is een overzicht waaruit blijkt welke maatregelen Schut Papier energie kan besparen en vervolgens welke mogelijkheden er zijn om volkomen energieneutraal te produceren. Bijdrage aan energietransitie Naar verwachting kan met het doorlopen van het proces op termijn 44,6 terajoule en circa 4.300 ton CO2 door Schut Papier worden bespaard.
2.6 Inventariseren van maatregelen Contactgegevens Bedrijf:
TANATEX Chemicals B.V.
Contactpersoon:
Dick Uitendaal
E-mail:
[email protected]
Samenvatting TANATEX wil een onderzoek laten uitvoeren om de energiebesparende maatregelen in kaart te brengen. Daarbij dient per maatregel inzichtelijk te worden gemaakt wat de omvang van de te behalen besparing is, hoe groot het investeringsbedrag is en hoelang de terugverdientijd is. Zelf beschikt TANATEX niet over de benodigde expertise. Aangezien het een chemisch bedrijf betreft zijn de proceslijnen complex, hierdoor zijn de onderzoekskosten hoger. De voucher zal daarom worden gebruikt om het onderzoek te laten uitvoeren door een extern bedrijf dat hierin is gespecialiseerd. Bijdrage aan energietransitie De verwachte bijdrage bedraagt 5 tot 7% reductie op het totale energieverbruik. Dit komt ongeveer overeen met een energiereductie van 1 tot 1,5 terajoule per jaar.
6
2.7 Energienotaloze woning Contactgegevens Bedrijf:
Plegt-Vos Stoffels
Contactpersoon:
Martin Weghorst
E-mail:
[email protected]
Samenvatting Plegt-Vos Stoffels is een bouwbedrijf en projectontwikkelaar en werkt veelvuldig samen met een aantal marktpartijen. Vanuit de markt is de vraag ontstaan om NOM(nul op meter)-woningen te ontwikkelen. Een onderzoek dient te worden uitgevoerd naar de haalbaarheid van een geïntegreerd concept voor NOMwoningen, waarbij verschillende opties naast elkaar worden gezet (onder meer extra isolatie, collectief systeem, extra PV). Het onderzoek dient onder meer in te gaan op de bouwkundige, bouwfysische en installatietechnische aspecten van het concept. Daarnaast ook financiering, risico's voor bewoners en monitoring van prestaties. Plegt-Vos Stoffels wil vervolgens garanties geven voor de gebruiksfase, en zich daarmee onderscheiden ten opzichte van andere bedrijven. Bijdrage aan energietransitie Doelstelling is om 250 woningen te bouwen/renoveren in Gelderland. Dit levert naar verwachting een besparing van circa 15,5 terajoule op.
7
2.8 WarmBouwen Contactgegevens Bedrijf:
Dinkelpad B.V.
Contactpersoon:
Sander Martens
E-mail:
[email protected]
Samenvatting WarmBouwen maakt gebruik van oneindig voorradige energie in de aarde. Door deze gratis energie (warmte) in de gevel te brengen wordt voorkomen dat kostbare, opgewekte energie weglekt door de gevel. WarmBouwen maakt een dunne gevelopbouw mogelijk waarin doorgaans een equivalente Rc waarde >5.0 op de gevel is te behalen. Door in de zomer warmte in te winnen en die in de winter te gebruiken is deze warmte gratis. Met een gesloten lus kan zo een relatief hoge temperatuur (>20°C) in de gevel worden gebracht. De resterende interne warmtevraag is dan nihil. Bijdrage aan energietransitie WarmBouwen maakt het mogelijk om met een matig geïsoleerde, lucht- en dampopen bouwwijze, met gebruikmaking van voldoende PV panelen en zon thermische collectoren van ‘0 op de meter’, all-electric klimaatbeheersing te realiseren.
8
2.9 Lage temperatuur
plafondverwarming Contactgegevens Bedrijf:
VBI Ontwikkeling B.V.
Contactpersoon:
Ronald Klein-Holte
E-mail:
[email protected]
Samenvatting In dit onderzoek wordt de technische/economische haalbaarheid onderzocht van een nieuwe vloer die is ontwikkeld door VBI. De vloer is geschikt voor lage temperatuurverwarming en biedt daarnaast – ten opzichte van traditionele vloerverwarming – een aantal voordelen met betrekking tot warmteafgifte, prefabricage, minder materiaalgebruik en sneller monteren op de bouwplaats. Het gaat bij de technische haalbaarheid vooral om het afgiftepatroon van de warmte naar de begane gronden en de verdieping, de regeling van de warmteafgifte van de vloer en het te bereiken comfortniveau. De economische haalbaarheid heeft betrekking op de kosten/baten van de vloer ten opzichte van alternatieve warmteafgiftesystemen. Bijdrage aan energietransitie De verwachte bijdrage is een energiebesparingsgroei van 8 terajoule per jaar.
9
2.10 Vergisten van plastic disposables Contactgegevens Bedrijf:
Rijnstate
Contactpersoon:
Royan van Velse
E-mail:
[email protected]
Samenvatting In het Rijnstate ziekenhuis worden veel plastic disposables gebruikt. Daarnaast worden ook producten gebruikt die disposable gemaakt zouden kunnen worden, maar die nu worden schoongemaakt. Denk hierbij aan chirurgische wegwerpkleding, koffiebekers maar ook een bedpo. Tezamen leveren al deze producten een grote hoeveelheid afval en schoonmaakkosten op. Daaruit kwam de gedachte dit soort producten te maken van een biologisch afbreekbaar materiaal dat in een Pharmafilter® proces samen met ander organisch afval vergist zou kunnen worden tot biogas. Inzicht ontbreekt over welke producten commercieel beschikbaar zijn, dan wel commercieel gemaakt zouden kunnen worden op basis van de huidige stand van de techniek. Rijnstate laat met behulp van de voucher onderzoeken welke geschikte biologisch afbreekbare producten ingezet zouden kunnen worden in het vergistingsproces. Bijdrage aan energietransitie De verwachte bijdrage is 10 terajoule per 1.000 ton voor biogas.
10
2.11 Productie groengas uit afval Contactgegevens Bedrijf:
ARN B.V.
Contactpersoon:
Jan Hendriks
E-mail:
[email protected]
Samenvatting ARN B.V. maakt uitsluitend gebruik van secundaire brandstoffen, die grotendeels zelf worden geproduceerd door opwerking van afvalstoffen. In deze haalbaarheidsstudie gaat het om na te gaan of het in de praktijk mogelijk is een sterke verhoging van de productie en invoering van groengas van 1,3 miljoen Nm3 per jaar te realiseren. Dit is nodig om de GFT-vergistingsinstallatie rendabel te maken. Het project moet de haalbaarheid van deze verbetering voor de komende 10 jaar aantonen in de praktijk. Het verwerken en vergisten van GFT en zeker de productie daaruit van groengas is een nieuwe activiteit van ARN B.V. Het ontbreekt aan specifieke ervaring op dit terrein. De voucher wordt gebruikt om de haalbaarheid te onderzoeken en te komen tot een doorstart van een project dat momenteel financieel niet rendabel is. Bijdrage aan energietransitie Een verhoging van de groengas productie met 800.000 Nm3 groengas per jaar, dit komt overeen met een duurzame opwekking van 25,3 terajoule hernieuwbare energie per jaar.
11
2.12 WKK's met onbalansprijzen Contactgegevens Bedrijf:
Waterschap Rijn en IJssel
Contactpersoon:
Coert Petri
E-mail:
[email protected]
Samenvatting Het sturen van warmtekrachtkoppelingen op basis van onbalansprijzen is nieuw voor gistingen bij rioolwaterzuiveringen (RWZI’s). Er zijn nog diverse vraagtekens bij de technische en financiële haalbaarheid van dit concept. Door dit concept uit te werken voor vier RWZI’s die onderling verschillen qua grootte, installatie en locatie, kan een meer robuuste uitspraak worden gedaan over de financiële en technische haalbaarheid van dit concept. Door het inzetten van een voucher kan meer zicht worden verkregen op de eerste businesscase met dit concept. Bijdrage aan energietransitie Het project levert niet direct een energiebesparing of hernieuwbare energie op. Het is een noodzakelijk onderdeel – en een van de weinige duurzame alternatieven – om het toenemende verschil tussen vraag en aanbod van elektriciteit op het elektriciteitsnet door windmolens en zonnepanelen op te vangen.
12
2.13 Elektriciteit uit levende planten Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Ede & Gemeente Wageningen
Contactpersoon:
Erik van Tol/Paul Volleman
E-mail:
[email protected]/
[email protected]
Samenvatting De unieke en innovatieve technologie, waarbij elektriciteit wordt geproduceerd met levende planten, werd ontwikkeld aan Wageningen University en wordt gecommercialiseerd door Plant-e. De haalbaarheid is getoetst bij twee systemen, in Zaanstad en in Ede. Het systeem kan onder andere toegepast worden op rotondes, om hiermee verlichting op de rotonde te laten branden. Om te beoordelen hoeveel elektriciteit er geproduceerd kan worden op een rotonde van 100 m² en hoeveel verlichting hierop kan worden aangesloten is een haalbaarheidsonderzoek nodig. Dit haalbaarheidsonderzoek heeft als doel om te bepalen of de toepassing op rotondes energetisch en economisch rendabel kunnen worden en welke beperkingen en bottlenecks hieraan gekoppeld zijn. Voor dit haalbaarheidsonderzoek wordt de voucher ingezet. Bijdrage aan energietransitie Het systeem kan tot 1,2 kg CO2 per geproduceerde kWh vastleggen in de groei van de plant. Dit zou voor de rotonde betekenen dat 1.200 tot 2.400 kg CO 2 kan worden vastgelegd op de rotonde. Bovendien wordt bij grijze stroom productie ongeveer 0,65 kg CO2 per geproduceerde kWh uitgestoten, die dus ook vermeden wordt. Het positieve CO2 effect van dit systeem komt daarmee op 1.850-3.050 kg CO2 per jaar voor de gehele rotonde.
13
3
Businesscases Subsidie kan worden aangevraagd voor het inhuren van extern advies voor het opstellen van een businesscase. Het gaat daarbij om businesscases voor nieuw te ontwikkelen installaties en energie-infrastructuur die energiebesparing realiseren en/of hernieuwbare energie opwekken. Ook businesscases voor de ontwikkeling van nieuwe organisatievormen die zich richten op energiebesparing of hernieuwbare energie, lokale energiebedrijven en Energie Service Companies komen in aanmerking voor subsidie.
3.1 Bio-energiecentrale met smart grid Contactgegevens Bedrijf:
Bio-energie De Vallei
Contactpersoon:
Valentijn Kleijnen
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Bio-energie De Vallei wil het warmtenet de komende jaren uitbreiden met minimaal nog eens 3.000 woningen (fase 2. e.v.) en wil vanuit een bedrijfsmatige aanpak een businesscase voor verschillende deelprojecten ontwikkelen. Op basis van deze businesscase moet een investeringsbeslissing kunnen worden genomen en financiering worden aangetrokken die hiervoor nodig is.
3.2 Energiefabriek, slibverwerking en fosfaatwinning Contactgegevens Bedrijf:
Waterschap Rijn en IJssel
Contactpersoon:
Coert Petri
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Met de realisatie van de eerste Energie- fosfaatfabriek in het beheersgebied van WRIJ in Olburgen staat nu de tweede op de rol. Hierbij lijkt het centraal gaan verwerken van zuiveringsslib de grote aanjager om dit te gaan behalen. De biogasproductie kan hierbij met meer dan 1 miljoen m3 per jaar toenemen. Het gaat om het vaststellen van een locatie (keuze uit vier), een keuze uit de technieken (destructie slib) ter verbetering van de gisting, de benodigde aanpassingen op de betrokken RWZI’s, het vaststellen van fosfaatterugwinning en het opstellen van een kostenberekening met terugverdientijden (diverse varianten).
14
3.3 ESCo energetische renovaties
woningbouw Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Zutphen
Contactpersoon:
Marnix van Os
Informatie:
[email protected]
Samenvatting In Zutphen werkt een consortium van partijen aan het energetisch renoveren van 4.000 woningen. Uniek is de nauwe samenwerking van het consortium: bouwbedrijven, installateurs, financiele instellingen, overheden en sociale werkvoorziening (25% van de uitvoerende werkzaamheden worden door mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt uitgevoerd) die geleid heeft tot dit product. Het consortium kwam na een grondige analyse van de markt tot de conclusie dat een geheel andere aanpak nodig was dan tot op heden gebruikelijk: Een ESCo voor de woonconsument. Met ondersteuning van de provincie Gelderland is een businesscase uitgewerkt, waarbij een aantal financieel technische belemmeringen zijn onderzocht. Vervolg: In een pilot met blok-voor-blok aanpak in Deventer zijn de belemmeringen grotendeels weggenomen. In Lochem en Zutphen starten in 2015 projecten met 50 woningen op basis van de ervaring in Deventer. De voorbereidingen voor de volgende fase naar 200 woningen en meer zijn reeds gestart. Landelijk en Europees is er veel belangstelling voor dit product.
3.4 Verduurzaming vastgoed Wageningen Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Wageningen
Contactpersoon:
Sanne Meelker
Informatie:
[email protected]
Samenvatting In kaart brengen van de mogelijkheden het gemeentelijk vastgoed Klimaatneutraal te maken. Onderzoek naar financieringsmogelijkheden verduurzaming gemeentelijk vastgoed. Het onderzoek was onderdeel van een grotere nota Vastgoed. De gemeente staat positief tegenover het uitvoeren van de in het rapport genoemde maatregelen en zou dit willen doen uit eigen middelen. Het eerste kwartaal van 2015 wordt een plan hiervoor aan de raad voorgelegd.
15
3.5 Kwaliteit schoolgebouwen
Geldermalsen Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Geldermalsen
Contactpersoon:
Cor van Tilborg
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Businessplan opstellen voor 20 scholen in Neerijnen en Geldermalsen zodat helder wordt wat er technisch, organisatorisch en financieel mogelijk is om te gaan verduurzamen en daarmee toekomstbestendig te worden. Op basis van de uitgevoerde marktconsultatie hebben uiteindelijk twee consortia een businessplan ontwikkeld, ieder met eigen accenten. 1. Het consortium “Slimme Scholen” heeft 3 scenario’s ontwikkeld, waarvan er twee levensvatbaar zijn: “Duurzaam Verbeteren” en het “Slimme Scholen” scenario. Het scenario Duurzaam Verbeteren levert daarin een bijdrage aan het verduurzamen van de scholen en het terugbrengen van de kosten met een consortium als samenwerkingspartner. 2. Het consortium “1000-scholen” heeft gekeken naar ‘duurzaam gezond’ en ‘duurzaam toekomstbestendig’ maken van de scholen. Dit consortium concludeert dat het onderwijs tegen acceptabele huisvestingkosten toekomstbestendig kan blijven voortbestaan, ook in kleine dorpskernen. Dit zorgt voor behoud van lokale vitaliteit en leefbaarheid. De gemeente en de schoolbesturen zullen gezamenlijk een vervolgproces moeten afspreken om te komen tot resultaten.
3.6 Duurzame energie uit afvalriet Contactgegevens Bedrijf:
Knibbelberg B.V.
Contactpersoon:
Jan van Wincoop
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Het opstellen van een businesscase ten behoeve van het onderzoeken en vaststellen van de mogelijkheid van het verwerken van afvalriet van daken en van natuurgebieden tot grondstof voor hernieuwbare energieproductie. Het betreft hier zeer vervuild afvalriet wat vrijkomt bij het opdekken/ vervangen van rieten daken en riet wat vrijkomt bij het beheren van natuurgebieden. Deze stromen worden nu veelal gestort als verontreinigd bouw/ sloop afval, dan wel afgezet als compost. De (nu nog) afvalstromen kunnen door middel van een zelf ontwikkelde machinelijn in zijn geheel ontdaan worden van alle vervuiling. Hierna kan het materiaal worden toegepast als stalstrooisel of als grondstof voor hernieuwbare duurzame energie. Voor dit laatste worden momenteel diverse testen uitgevoerd.
16
3.7 Samen stoken op streekhout Contactgegevens Bedrijf:
Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek (VALA)
Contactpersoon:
Jac Duivenvoorden
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Ontwikkelen businesscase om samen met alle houtsnipperleveranciers de energetische waarde van houtsnippers uit de Achterhoek maximaal te benutten ten behoeve van groene, duurzame warmtevoorziening in de Achterhoek en financiering (zonder subsidie) van landschapsonderhoud.
3.8 Collectieve pelletketel De Hoef Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Wageningen
Contactpersoon:
Sanne Meelker
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Opstellen van een businessplan voor een collectieve pelletgestookte warmtevoorziening die deel uitmaakt van een project waarin het energieneutraal maken van 80 woningen in de bestaande wijk De Hoef werd onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd door een alliantie van bedrijven en bewoners. Op basis van het businessplan moet een investering kunnen worden gerealiseerd voor een pelletketel met warmtenet met voldoende aansluitingen. De Hoef is een wijk met alleen particulier woningbezit. Voor de studie bestond het idee dat aansluiting op een centrale pelletketel ook mogelijk zou zijn als niet alle huishoudens direct zouden deelnemen. Het onderzoek liet echter zien dat voor een rendabele businesscase alle 80 huishoudens in één keer aangesloten dienen te worden. Tevens was het advies dat de bewoners van de wijk zelf actief zouden participeren in de businesscase om investeerders meer vertrouwen te bieden. De wijkbewoners bleken hier nog niet voldoende voor te zijn georganiseerd. Er is besloten eerst aan de slag te gaan met de voorgestelde energetische besparingsmaatregelen en het idee van een collectieve pelletketel mogelijk weer op te pakken als de wijk voldoende georganiseerd is.
17
3.9 Haalbaarheidsonderzoek
grootschalig PV Keijenberg Contactgegevens Bedrijf:
Aannemersbedrijf Roseboom Ede B.V.
Contactpersoon:
Theo Droogendijk
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Het onderzoeken van de technische en economische haalbaarheid van een grootschalige PV-installatie op voormalig vuilstortplaats De Keijenberg te Wageningen. Doelgroep zijn belangstellenden voor PV met salderen op afstand (postcoderoos).
3.10 TPN-West Energieneutraal Contactgegevens Bedrijf:
Bedrijvenvereniging TPN-West
Contactpersoon:
Harrie Arends
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Het bedrijventerrein Trade Port Nijmegen West (TPN-West) kenmerkt zich door een grote pluriformiteit aan bedrijvigheid: transport, dienstverlening, (fijn)metaal, energieproductie en zware industrie. Dat manifesteert zich in een grote variatie in energievraag- en aanbod. Dit zowel per locatie en in de tijd bezien. Uniek is de situering van een warmtenet dwars over het bedrijventerrein. Het project is erop gericht energievraag- en aanbod te kwantificeren en op basis van het verworven inzicht daar een goede 'match' tussen te realiseren. Daarbij worden de infrastructurele opties meegenomen. En natuurlijk wordt energiebesparing niet vergeten. Het project omvat in concreto het uitvoeren van energiescans bij 20 bedrijven en het komen tot 5 businesscases, waaronder één in relatie tot warmte/koude; één over smart grids en één over zonne-energiesystemen. Het project wordt gesteund door de provincie Gelderland, de Stadsregio Arnhem Nijmegen, de gemeenten Nijmegen en Beuningen en netbeheerder Alliander.
18
3.11 Biogascentrale Harderwijk Contactgegevens Bedrijf:
Waterschap Vallei en Veluwe
Contactpersoon:
Arjan Budding
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Businesscase uitwerken voor een samenwerking tussen Bakker Energie en Waterschap Vallei en Veluwe. Doel van de samenwerking is grootschalig biogas gaan produceren door vergisting van organische reststromen. Het geproduceerde biogas zal na opwerking tot de juiste kwaliteit weer in het aardgasnet worden toegevoegd. In de businesscase wordt onderzocht onder welke voorwaarden het project tot uitvoering kan komen. Hierbij zullen naast de economische uitkomsten zeker ook de aspecten rondom juridische vorm van de samenwerking en de haalbaarheid binnen vergunningen aan bod komen.
3.12 Windpark den Tol Contactgegevens Bedrijf:
Windpark den Tol Exploitatie B.V.
Contactpersoon:
Frank Simmes
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Om een dergelijk project (35 tot 45 miljoen) op een verantwoorde manier te financieren, is er veel expertise nodig. Een businesscase voor zo'n project moet staan als een huis wil je goede rentetarieven en dergelijke kunnen afdwingen bij banken of andere financiers. Hiervoor dient de nodig expertise te worden ingeschakeld. Begeleiding in de aanbesteding is vooral belangrijk om de voorwaarden die verschillende aanbieders hanteren goed met elkaar te kunnen vergelijken. Financiële en juridische adviseurs zijn belangrijk om contracten door te spitten. Belangrijk is dat verborgen risico's zichtbaar worden. Pas als alles goed in beeld is kom je tot een goed businessplan dat rijp is voor onderhandeling met potentiële financiers.
19
3.13 Bedrijfsplan Duurzaam Energie-
initiatief Barneveld Contactgegevens Bedrijf:
Gemeente Barneveld
Contactpersoon:
Marlies Knol
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Een groep ondernemers heeft samen met Woningstichting Barneveld en de gemeente Barneveld het initiatief genomen te onderzoeken of het haalbaar is om een eigen lokaal energiebedrijf en/of investeringsfonds op te richten. Zij denken daarbij aan een professionele organisatie met een breed draagvlak in de Barneveldse samenleving. Momenteel onderzoekt bureau Trinergie of een dergelijk bedrijf aantoonbare meerwaarde heeft voor Barneveldse energieprojecten. Uit het onderzoek moet blijken of er voldoende draagvlak is bij belanghebbenden en of het aannemelijk is dat er een haalbare businesscase mogelijk is voor een dergelijk energiebedrijf. Als dit het geval is vindt in de fase daarna de nadere uitwerking van het bedrijfsplan voor het lokaal energiebedrijf plaats.
3.14 Energiebesparing De Driestroom Contactgegevens Bedrijf:
Stichting Driestroom
Contactpersoon:
Sjoerd Anema
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Het gaat bij de businesscase Energiebesparing Zorginstelling De Driestroom om een combinatie van bouwtechnische, installatietechnische en gedragsmaatregelen. De methodiek die zal worden ontwikkeld in afstemming met twee woningbouwlocaties zal ook voor andere zorgorganisaties en woningcorporaties bruikbaar zijn, om te komen tot energiebesparing via techniek en gedrag. De doelstelling is minimaal 20% besparing op het huidige energieverbruik. Een tweetal zorglocaties voor jongeren (Bemmel en Schuytgraaf) van de betreffende locaties vormen het uitgangspunt voor methodiekontwikkeling en de businesscase. De Driestroom zal de opgedane kennis en ervaring toepassen op andere locaties van De Driestroom.
20
3.15 NL Solarpark De Kwekerij Contactgegevens Bedrijf:
NL Solarpark De Kwekerij B.V.
Contactpersoon:
Ton Koenders
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Ontwikkelen businesscase ten behoeve van het realiseren van het project: eerste NL Greenlabel gecertificeerde duurzame, grootschalige solarpark in een tuinomgeving ter wereld, mogelijk gefinancierd door omwonenden op basis van participatie in een coöperatieve vereniging. Het park komt in Hengelo (GLD), op 7,5 ha gemeentegrond waar oorspronkelijk woningbouw zou plaatsvinden. Nu wordt het een recreatief park waar energieopwekking d.m.v. zon PV is ingepast in het landschap. Met een capaciteit van 2 megawatt wordt de Kwekerij het, op dit moment, grootste solarpark van Nederland. afname via postcoderoos-model, bereik circa 11.000 huishoudens.
3.16 Businesscase warmteproductie
uit regionale houtige biomassa Contactgegevens Bedrijf:
Energiebedrijf Thermo Bello B.V.
Contactpersoon:
Gerwin Verschuur
Informatie:
[email protected]
Samenvatting Om een businesscase met betrekking tot warmteproductie uit regionale biomassa te maken is het nodig om op de lange termijn zekerheden te krijgen over de beschikbaarheid en levering van houtige biomassa van een constante kwaliteit en concurrerende prijs (ten opzichte van gas). Daarvoor is het nodig om een waardeketen te vormen waarin de belangen gebundeld worden van grondeigenaren, terreinbeheerders, verwerkers van biomassa en gebruikers van de houtsnippers. De biomassa gaat uiteindelijk houtgestookte ketels in. Als er geen brandstof is of de brander gaat kapot, dan hebben gebruikers geen warmte. In Culemborg zijn de eindgebruikers bewoners van een wijk en leerlingen van een school. De hele waardeketen dient op voldoende kwantiteit en kwaliteit gericht te zijn. In dit project gaan we zo'n waardenetwerk inrichten met partijen in de regio West-Betuwe. Daarmee vervangen we gas door een hernieuwbare energiebron, versterken we de werkgelegenheid in de regio, en dragen we bij aan duurzaam landschapsbeheer en brengen we houtige biomassa uit de regio tot waarde.
21