www.doenker.be
GELD
Tijs Vastesaeger ,
[email protected]
www.doenker.be
Hoeveel geld heb je nodig? • • • • •
Voor je zaak Om van te leven Om te investeren Om te starten …
www.doenker.be
Waar ga je geld halen? • Uit je ac,viteiten – Loon, winst, kosten vergoeding
• Leningen – Win-‐win – Bij de bank
• Investeerders – Aandeelhouders?
www.doenker.be
Geld halen uit je ac,viteiten • • • •
Winst (baten) Loon Kostenvergoedingen Overdracht van rechten
www.doenker.be
Baten / winst • Dit is de winst die je maakt door de verkoop van producten of diensten die je levert Heel vaak wordt verwezen naar de Return on Investment of ROI. Daarmee bedoelen ze: hoeveel brengt het op om in iets te investeren
www.doenker.be
Voorbeeld ROI • Je laat 1000 T-‐shirts maken, ze kosten je 7,8 euro per exemplaar • Je verkoopt de T-‐shirts aan 15 euro per stuk. • Je return on investment is: 15.000 euro -‐ 7.800 euro= 7.200 euro
www.doenker.be
Loon • Zijn alle vergoedingen die je krijgt voor presta1es die je levert in opdracht van iemand.
www.doenker.be
Voorbeeld loon • Iemand wil 1000 T-‐shirts laten maken. Aan jou wordt gevraag om een design te maken voor de T-‐shirts. • Je werkt voor een grafisch bureau en verdient er 20 euro bruto per uur • Je ontvangt dus een vergoeding van 80 euro.
www.doenker.be
Kostenvergoeding • Kan forfaitair – Kleine vergoedings regel
• Of voor reële kosten – Effec,ef gemaakte kosten
www.doenker.be
MAAR • Er is nog al,jd zoiets als ‘belas,ngen’ • En sociale bijdragen • En BTW
www.doenker.be
Vergoedingen BATEN
LONEN
KOSTEN-‐ VERGOEDINGEN
Sociale bijdragen Rechts-‐ persoon?
Belas1ngen
neGo www.doenker.be
Bruto => neco • Inkomsten als werknemer? • Inkomsten als zelfstandige?
www.doenker.be
WERKNEMER • Werkgever houdt alles in • Jij krijgt een neco loon.
• Stel dat jij 1261 euro per maand neco wil verdienen: hoeveel kost je dan aan je werkgever?
www.doenker.be
Neco => Loonkost omschrijving
Bedrag
Loonkost
2209
RSZ Werkgever
548
Brutoloon
1661
RSZ Werknemer
217
Bedrijfsvoorheffing
183
Nettoloon
1261
www.doenker.be
ZELFSTANDIGE • De belas,ngen van zelfstandigen zijn exact hetzelfde als die van werknemers:
www.doenker.be
ZELFSTANDIGE • De sociale bijdragen zijn echter anders: 22% ipv 40% Maar: -‐ Zelfstandigen bij bijberoep (geen minimum) -‐ In hoofdberoep (minimum 650, 34 euro/ kwartaal)
www.doenker.be
Overdracht van rechten • • • •
Auteursrechten op je ontwerpen Licen,e (= geschreven overeenkomst) Roerende inkomsten Bevrijdende voorheffing van 15%
www.doenker.be
BTW • Wanneer word je BTW-‐plich,g – Kunstbeoefening = economische ac,viteit – Levert goederen &/of diensten die in BTW-‐ wetboek zijn omschreven – Je kunstbeoefening/-‐crea,e gebeurt regelma,g – Het gebeurt op zelfstandige basis
www.doenker.be
Wanneer hoeveel BTW aanrekenen? • Al of niet vrijstelling – Kleine ondernemingsregel (omzet <5.580 euro) – Vrijgesteld in Art 44: (optredens voor organisatoren, onderwijs voor onderwijsinstellingen, etc, royal,es)
• 21% of 6% – Verkoop van kunstwerken: 6% – Verhuur van kunstwerken: 21% – Restaura,e van kunstwerken: 21% – Overdracht auteursrecht: 6% www.doenker.be
ROI • 1000 T-‐shirts: 15.000 euro omschrijving
Bedrag
Verkoop T-shirts
15.000
BTW 21%
3.150
Bruto ontvangsten
11.850
KOSTEN
7.800
Belasting (min. 25% op 4050)
1.012
Netto winst
3.038
www.doenker.be
BREAKEVEN? • Hoeveel van de 1.000 T-‐shirts moeten verkocht zijn om break-‐even te draaien? • Formule: kosten / inkomst per exemplaar • Bv. 7800 / 15 euro (-‐ 21%) • 7800 / 12,4 = 629
www.doenker.be
Prijselas,citeit • Hoe duur mag iets zijn? • Stel dat door de T-‐shirts aan 20 euro te verkopen er 10% minder mensen 1 kopen, maken we dan meer of minder winst?
www.doenker.be
Prijselas,citeit • Normaal: – 629 T-‐shirts à 12,4 (ex BTW) : 7800 euro Stel 10% minder -‐ 566 T-‐shirts à 16,5 (ex BTW): 9.339 euro
www.doenker.be
Prijselas,citeit • Stel dat door de T-‐shirts aan 30 euro te verkopen, nog slechts 1 op 2 mensen overtuigd zijn? • 314 T-‐shirts à 24,79 = 7.784 euro
www.doenker.be
Prijselas,citeit • MAAR: stel dat we er dan maar 500 zouden laten maken? • Verkoop 314 T-‐shirts: 7.784 euro • Kostprijs 500 T-‐shirts à 7,8 euro = 3900 euro Het breakeven punt ligt op: 158 T-‐shirts (31% van de oplage ipv 63% van de oplage) www.doenker.be
De prak,jk • • • •
Fase 1: onkostenvergoeding / geen winst Fase 2: via tussenschakel (SBK) Fase 3: zelfstandige bijberoep > hoofdberoep Fase 4: rechtspersoon (eBVBA)
www.doenker.be
ONDERNEMEN • Financiële planning – Investeringen – Cash-‐flow – Kapitaal
www.doenker.be
Kapitaal JAAR 1
JAAR 2
JAAR 3
Uitgaven Afschrijving keramiek oven Aankoop klei Aankoop verf Kosten elektriciteit Communicatie SUBTOTAAL
3000 200 300 300 600 4400
3000 250 300 350 80 3980
3000 400 400 400 80 4280
Inkomsten Verkoop keramiek Tassen Kommen SUBTOTAAL
480 560 1040
960 2240 3200
1600 3360 4960
-3360
-780
680
RESULTAAT
www.doenker.be
CASH Uitgaven Afschrijving keramiek oven Aankoop klei Aankoop verf Kosten elektriciteit Communicatie SUBTOTAAL Inkomsten Verkoop keramiek Tassen Kommen SUBTOTAAL RESULTAAT
JAAR 1
JAAR 2
JAAR 3
9000 200 300 300 600 10400
0 250 300 350 80 980
0 400 400 400 80 1280
480 560 1040
960 2240 3200
1600 3360 4960
-9360
2220
3680
www.doenker.be
7. Risico’s 1. Schat de verschillende soorten risico’s in (zowel intern als extern) 2. Schat het effect van de verschillende risico’s in Worst case Base Case Best Case
www.doenker.be
7. Risico’s
www.doenker.be
8. Financiering • Kapitaalbronnen
www.doenker.be
8. Financiering
www.doenker.be
schema,sch Ar,s,eke presta,e kostenvergoedingen Reëele vergoeding
Forfaitaire vergoeding
KVR
Geen kostenvergoeding Inkomsten-‐ belas,ng Roerende inkomsten Onroerende inkomsten
Sociale zekerheid Ar1s1ek in opdracht Werknemer of zelfstandige
Diverse inkomsten Beroeps-‐ inkomsten
www.doenker.be
schema,sch Niet-‐ Ar,s,eke presta,e
kostenvergoedingen Reële vergoeding
Forfaitaire vergoeding Vrijwilligers vergoeding
Geen kostenvergoeding Inkomsten-‐ belas,ng Roerende inkomsten Onroerende inkomsten Diverse inkomsten Beroeps-‐ inkomsten
Sociale zekerheid Ar1s1ek in opdracht Gezag: Werknemer Geen gezag: zelfstandige of occasioneel
www.doenker.be
schema,sch Ar,s,eke presta,e kostenvergoedingen Reële vergoeding
Forfaitaire vergoeding
KVR
Geen kostenvergoeding Inkomsten-‐ belas,ng Roerende inkomsten Onroerende inkomsten
Sociale zekerheid Ar1s1ek in opdracht Werknemer of zelfstandige
Diverse inkomsten Beroeps-‐ inkomsten
www.doenker.be
