Gebruikershandleiding Noorderpoort Muntinglaan

Gebruikershandleiding

Noorderpoort Muntinglaan

Datum: 03-07-2015 Status: Definitief Auteurs: S. Wijbenga (elektra) en M. Cornel (Werktuigbouwkunde)

INHOUDSOPGAVE

1. Inleiding ................................................................................................................................... 4 1.1 Gebouw ......................................................................................................................................... 5 2. Informatie over gebouwinstallaties ........................................................................................... 7 2.1 Gebouwgebruikers ........................................................................................................................ 7 2.1.1 Klimaatbeheersing algemeen theoriegebouw ....................................................................... 7 2.1.2 Klimaatinstallatie lokalen eerste en tweede etage: ............................................................... 8 2.1.3 Klimaatinstallatie centrale ruimten begane grond: Verwarming:.......................................... 8 2.1.4 Klimaatinstallatie ruimten medewerkers onderwijs Verwarming: ....................................... 8 2.1.5 Toiletten ................................................................................................................................. 9 2.1.6 Patchruimte tweede etage ..................................................................................................... 9 2.1.7 Patchruimte entresol .............................................................................................................. 9 2.2 Praktijkhal: ................................................................................................................................... 10 2.2.1 Luchtbehandeling: .................................................................................................................... 10 Warmtewiel praktijkhal ................................................................................................................. 10 Verwarming praktijkhal ................................................................................................................. 10 2.2.2 Verwarming luchtbehandeling ............................................................................................. 10 2.2.3 Verwarming stralingspanelen en radiatoren:....................................................................... 11 2.2.4 Koeling: ................................................................................................................................. 11 2.3 Verlichting ................................................................................................................................... 12 2.4 Gebouwbeheerder ...................................................................................................................... 14 2.4.1 Gebouwbeheersysteem ....................................................................................................... 14 2.4.2 Bediening klimaatbeheersing ............................................................................................... 14 2.4.5 Beheer/onderhoud klimaatbeheersing & elektrotechnische installaties ............................ 16 2.5 Bediening bouwkundige onderdelen .......................................................................................... 17 2.5.1 Bediening kip ramen............................................................................................................. 17 2.5.2 Bediening val ramen ............................................................................................................. 17 2.5.3 Tourniquet. ........................................................................................................................... 17 2.5.4 Sectionaal deuren. ................................................................................................................ 17 2.5.5 SALTO bediening binnendeuren. ......................................................................................... 17 2.5.6 Rolluik tpv keuken. ............................................................................................................... 17 2.6 Reiniging en onderhoudsvoorschriften gevelonderdelen ........................................................... 18 Aluminium gevelpanelen begane grond ....................................................................................... 18 2.5.1 Onderhoudsvoorschriften. ................................................................................................... 19 2.5.2 Vouwwanden op de 1e en 2e verdieping. ............................................................................. 20

....................................................................................................................................................... 20 3. Optreden bij calamiteiten ....................................................................................................... 22 3.1 Gebouwgebruikers ...................................................................................................................... 22 3.2 Gebouwbeheerder ...................................................................................................................... 23 4. Beleid ten aanzien van energiebesparing en milieuzorg ........................................................... 24 4.1 Gebouwgebruikers ...................................................................................................................... 24 4.1.1 Subbemetering ..................................................................................................................... 24 4.1.2 Aanwezigheidsmelders ......................................................................................................... 24 4.1.3 Drukvlakschakelaar............................................................................................................... 24 4.1.4 Zonwering ............................................................................................................................. 24 4.1.5 Bedien PC.............................................................................................................................. 24 4.2 Gebouwbeheerder ...................................................................................................................... 25 4.2.2 Energiedoelstellingen ........................................................................................................... 25 4.2.5 Waterverbruik ...................................................................................................................... 25 5. Waterverbruik ........................................................................................................................ 26 5.1 Gebouwgebruikers ...................................................................................................................... 26 5.1.1 Waterbesparende sanitaire voorzieningen .......................................................................... 26 5.2 Gebouwbeheerder ...................................................................................................................... 27 5.2.1 Subbemetering ..................................................................................................................... 27 5.2.2 Lekdetectie hoofdwateraansluiting...................................................................................... 28 5.2.3 Legionellawetgeving ............................................................................................................. 29 6. Overwegingen bij herinrichting van ruimten ............................................................................ 30 6.1 Gebouwgebruikers ...................................................................................................................... 30 6.1.1 installaties............................................................................................................................. 30 7. Meldingsprocedure................................................................................................................. 31 7.1 Gebouwbeheer ............................................................................................................................ 31 8. Training & Informatiebijeenkomsten ....................................................................................... 32 9. Verwijzingen & referenties...................................................................................................... 32 10. Algemene zaken ................................................................................................................... 32

1. Inleiding Deze gebruikershandeling is geschreven door Bam Techniek regio Noordoost, en is gericht aan zowel de niet technische onderlegde gebouwgebruiker als de gebouwbeheerder van het Noorderpoort te Groningen. Doel van deze handleiding is dat de gebruikers van het gebouw weten welke installaties aanwezig zijn, hoe deze te bedienen zijn en hoe er efficiënt mee omgegaan dient te worden.

1.1 Gebouw Het gebouw bestaat uit twee bouwdelen, te weten het theoriegebouw en het praktijkgebouw. Het theoriegebouw bestaat uit vier bouwlagen met een oppervlakte van 5400 m2. In de kelder is zowel een opslagfunctie en een fietsenkelder voor leerlingen en docenten ondergebracht. Deze kelder wordt voorzien van een elektrisch verwarmde hellingbaan waardoor de kelder ook middels een kleine vrachtwagen bereikbaar is. De begane grond wordt gekenmerkt door een centrale hal (wit) welke tevens als kantine wordt gebruikt en zijn kantoorfuncties (oranje) ondergebracht. In de kantine is tevens een keukenfunctie opgenomen. De begane grond is ten slotte voorzien van een sanitaire groep (geel). Zie figuur 1.

Figuur 1 Begane grond theoriegebouw

De eerste verdieping wordt bereikt via twee centrale trappenhuizen aan de westzijde en de noordzijde van het gebouw en een lift welke ook aan de noordzijde is gelegen. Tevens is de 1e verdieping bereikbaar via de centrale trap aan de zuidzijde van het gebouw. Op deze verdieping zijn zowel onderwijsfuncties (rood) en kantoorfuncties (oranje) ondergebracht. Daarnaast is op deze verdieping een sanitaire groep (geel) en een technische ruimte (lichtblauw) opgenomen. Zie figuur 2.

e

Figuur 2 1 verdieping theoriegebouw

Net als de eerste verdieping wordt de tweede verdieping bereikt via de twee centrale trappenhuizen aan de westzijde en de noordzijde van het gebouw en een lift welke ook aan de noordzijde is gelegen. Op deze verdieping zijn onderwijsfuncties (rood) ondergebracht. Tevens is op deze verdieping een sanitaire groep (geel) en een technische ruimte (lichtblauw) opgenomen. Zie figuur 3.

e

Figuur 3 2 verdieping theoriegebouw

Het praktijkgebouw bestaat uit één bouwlaag met een oppervlakte van 2350 m2. Dit bouwdeel herbergt zowel onderwijsfuncties (rood), kantoorfuncties (donkerblauw), een keukenfunctie (groen), een sanitaire groep (geel) en een technische ruimte (lichtblauw). Zie figuur 4.

Figuur 4 Begane grond praktijkgebouw

2. Informatie over gebouwinstallaties De school van Noorderpoort te Groningen is voorzien van een Priva gebouwbeheerssysteem. Dit systeem wordt gebruikt voor het schakelen van de verwarming, koeling en luchtbehandeling. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe voor de gebouwgebruikers de aanwezige installaties te bedienen zijn, zodat deze installaties efficiënt functioneren.

2.1 Gebouwgebruikers 2.1.1 Klimaatbeheersing algemeen theoriegebouw Algemeen verwarming Theoriegebouw: De verwarming van het theoriegebouw wordt centraal geregeld. Door middel van een tijdschakeling en een ingestelde stooklijn. Algemeen koeling/ventilatie theoriegebouw: De centrale koeling van het theoriegebouw vind plaats middels de luchtbehandeling. De centraal opgestelde luchtbehandelingskast staat in verbinding met de centraal opgestelde koelmachine. Indien er koude vraag is gaat de koelmachine aan en wordt de verse lucht afgekoeld tot een temperatuur welke wordt bepaald door middel van een stooklijn. De luchtbehandelingskast is verder voorzien van een warmtewiel. Dit warmtewiel haalt de energie uit de afgezogen lucht Temperatuurregeling luchtbehandeling theoriegebouw: De temperatuurregeling regelt op de gewenste- en gemeten inblaastemperatuur. Afhankelijk van de buitentemperatuur wordt door middel van een stooklijn de gewenste inblaastemperatuur berekend. Deze berekening is te begrenzen tussen een minimum- en maximum waarde. Om tijdens de opstart van de luchtbehandeling vorstgevaar te voorkomen wordt er vertraagd opgestart en zal de afsluiter van de verwarmer vrijgegeven worden. De afsluiter wordt vrijgegeven wanneer de buitentemperatuur en de retourwatertemperatuur van de verwarmer onder een in te stellen waarde zijn gedaald. De normale regeling treedt weer in werking wanneer de retourwatertemperatuur boven de ingestelde waarde stijgt. De buitenluchtkleppen blijven gedurende deze tijd gesloten. Tijdens de vertraagde opstartperiode zal de inblaastemperatuur een instelbare tijd op een verhoogde waarde worden geregeld. Om, na de vertraagde opstartperiode, een zo geleidelijk mogelijke terug regeling naar de normale bedrijfssituatie te laten verlopen, kan de inblaastemperatuur met ééntiende graad verlaagd worden per een in te stellen tijdseenheid. Warmtewiel theoriegebouw: Tijdens bedrijf wordt de regelaar geregeld met een minimum in te stellen regelbereik. Buiten bedrijf wordt de regelaar naar 0% gestuurd. Het periodiek draaien en het daarbij behorende toerentalpercentage van het warmtewiel is instelbaar. De functie van de energieterugwinning wordt afhankelijk van het in te stellen verschil (dT) tussen de buitentemperatuur en de retourluchttemperatuur bepaald. De energieterugwinning werkt als verwarmer indien de buitentemperatuur een instelbare waarde lager is dan de retourluchttemperatuur. De energieterugwinning werkt als koeler indien de buitentemperatuur een instelbare waarde hoger is dan de retourluchttemperatuur. Indien de energieterugwinning niet nuttig als verwarmer of koeler te gebruiken is (neutraal), wordt deze naar zijn minimum stand gestuurd. De berekende stand van het warmtewiel wordt o.b.v. de berekende- en gemeten inblaastemperatuur door een PID-regelaar bepaald. Zowel voor de verwarming als voor de koeling is een PID-regelaar opgenomen. De bedrijfsuren worden cumulatief geregistreerd.

2.1.2 Klimaatinstallatie lokalen eerste en tweede etage: Verwarming: De hoofdverwarming vindt plaats middels radiatoren, de radiatoren worden weersafhankelijk geregeld met een geoptimaliseerd tijdprogramma. De radiatoren zijn na te regelen door middel van een thermostaatafsluiter. In hoofdstuk 2.4 van deze handleiding kunt u terug vinden hoe de instelling te veranderen zijn. Ventilatie/koeling: De lucht wordt in de zomer bij een buitentemperatuur van 28°C middels het warmtewiel en de koelsectie afgekoeld tot 18 °C. In de winter wordt de lucht bij een buitentemperatuur van -10°C opgewarmd tot 20 °C. De voor-geconditioneerde lucht wordt vervolgens ingeblazen middels halfronde luchtslangen. De lucht wordt centraal afgezogen in de trappenhuizen waar het via overstroomroosters komt. Middels VAV-regelaars en open/dicht kleppen in de hoofdkanalen wordt geschakeld tussen verschillende bedrijfstoestanden. Deze bedrijfstoestanden zijn: - Bedrijfstoestand 1: Lokalen in bedrijf en centraal gebied buiten bedrijf (buiten pauzes). - Bedrijfstoestand 2: Lokalen buiten bedrijf en centraal gebied in bedrijf (tijdens pauzes). - Bedrijfstoestand 3: Alles buiten bedrijf m.u.v. facilitair 1e verdieping (tijdens zomervakantie). 2.1.3 Klimaatinstallatie centrale ruimten begane grond: Verwarming: De centrale ruimten op de begane grond worden verwarmd middels radiatoren. De receptie wordt verwarmd middels een stralingsbuis. De radiatoren begane grond centraal gebied wordt per oriëntatie middels een smoorschakeling gestuurd door ruimteopnemers nageregeld. De radiatoren worden tevens voorzien van thermostaatknoppen vanwege architectonische redenen. Deze thermostaatknoppen worden volledig opengezet zodat de naregeling hiervan geen hinder ondervindt. Koeling/ventilatie De lucht wordt in de zomer bij een buitentemperatuur van 28 °C middels het warmtewiel en de koelsectie afgekoeld tot 18 °C. In de winter wordt de lucht bij een buitentemperatuur van -10 °C opgewarmd tot 20°C. De voor-geconditioneerde lucht wordt vervolgens ingeblazen middels lijnroosters. De lucht wordt centraal afgezogen in de trappenhuizen waar het via overstroomroosters komt. Middels VAV-regelaars en open/dicht kleppen in de hoofdkanalen wordt geschakeld tussen verschillende bedrijfstoestanden. Deze bedrijfstoestanden zijn: - Bedrijfstoestand 1: Lokalen in bedrijf en centraal gebied buiten bedrijf (buiten pauzes). - Bedrijfstoestand 2: Lokalen buiten bedrijf en centraal gebied in bedrijf (tijdens pauzes). - Bedrijfstoestand 3: Alles buiten bedrijf m.u.v. facilitair 1e verdieping (tijdens zomervakantie). 2.1.4 Klimaatinstallatie ruimten medewerkers onderwijs Verwarming: De hoofdverwarming vindt plaats middels radiatoren, de radiatoren worden weersafhankelijk geregeld met een geoptimaliseerd tijdprogramma. De radiatoren zijn na te regelen door middel van thermostaatafsluiter. In hoofdstuk 2.4 van deze handleiding kunt u terug vinden hoe de instelling te veranderen zijn. Ventilatie/koeling: De lucht wordt in de zomer bij een buitentemperatuur van 28 °C middels het warmtewiel en de koelsectie afgekoeld tot 18°C. In de winter wordt de lucht bij een buitentemperatuur van -10 °C opgewarmd tot 20 °C. De voor-geconditioneerde lucht wordt vervolgens ingeblazen in de ruimten. In ruimte 1.025, 1.050, 0.065 middels halfronde luchtslangen en in de overige ruimten middels plafondroosters. De lucht van de kantoorruimten op de eerste etage wordt centraal afgezogen in de

trappenhuizen waar het via overstroomroosters komt. De kantoorruimten op de begane grond worden centraal afgezogen via ruimte 0.065. Verder zijn er in ruimte 1.050 en 1.025 airco units gemonteerd voor extra koeling. De airco’s zijn te bedienen via een bedraad touchscreen met thermostaat. 2.1.5 Toiletten Er wordt een deel van de lucht afgezogen via de toiletten. Er wordt geen lucht ingeblazen in de toiletten. Deze lucht komt via overstroom onder de deuren door het toilet in. Hierdoor wordt het klimaat op aangename temperatuur gehouden en wordt er gezorgd voor voldoende ventilatiehoeveelheid. 2.1.6 Patchruimte tweede etage In de patchruimte op de tweede etage is een airco unit gemonteerd voor koeling van de ruimte. De airco’s zijn te bedienen via een bedraad touchscreen met thermostaat. 2.1.7 Patchruimte entresol In de patchruimte op de entresol is een airco unit gemonteerd voor koeling van de ruimte. De airco’s zijn te bedienen via een bedraad touchscreen met thermostaat.

2.2 Praktijkhal: 2.2.1 Luchtbehandeling: Het praktijkgebouw is ook voorzien van een luchtbehandelingskast op het dak. Via luchtkanalen wordt geconditioneerde ventilatielucht via luchtkanalen getransporteerd en middels luchtslangen of roosters ingeblazen. Via de centrale verkeersruimte wordt retourlucht centraal afgezogen. De sanitaire groep en de opslag voor recyclebaar afval worden afgezogen middels dakventilatoren. De inpandige autostalling wordt ook afgezogen middels een dakventilator. Ten slotte wordt de keuken ook afgezogen middels een dakventilator. De luchtbehandelingskast wordt geschakeld op twee bedrijfstoestanden op basis van het gebruik van de keuken. Als de dakventilator van de keuken wordt ingeschakeld zal de retourventilator van de luchtbehandelingskast terug toeren. De luchtbehandelingskast wordt zowel in de toevoer en de retour geregeld op constante debiet. De toevoerlucht wordt geregeld op inblaastemperatuur. Warmtewiel praktijkhal Tijdens bedrijf wordt de regelaar geregeld met een minimum in te stellen regelbereik. Buiten bedrijf wordt de regelaar naar 0% gestuurd. Het periodiek draaien en het daarbij behorende toerentalpercentage van het warmtewiel is instelbaar. De functie van de energieterugwinning wordt afhankelijk van het in te stellen verschil (dT) tussen de buitentemperatuur en de retourlucht temperatuur bepaald. De energieterugwinning werkt als verwarmer indien de buitentemperatuur een instelbare waarde lager is dan de retourluchttemperatuur. De energieterugwinning werkt als koeler indien de buitentemperatuur een instelbare waarde hoger is dan de retourluchttemperatuur. Indien de energieterugwinning niet nuttig als verwarmer of koeler te gebruiken is (neutraal), wordt deze naar zijn minimum stand gestuurd. De berekende stand van het warmtewiel wordt o.b.v. de berekende- en gemeten inblaastemperatuur door een PID-regelaar bepaald. Zowel voor de verwarming als voor de koeling is een PID-regelaar opgenomen. De bedrijfsuren worden cumulatief geregistreerd. Verwarming praktijkhal De cascade-opstelling van het praktijkgebouw is gesitueerd in de technische ruimte op de begane grond. Via verschillende groepen wordt warmte getransporteerd naar de verschillende afgifteapparaten. De afgifteapparaten bestaan uit radiatoren (geregeld middels thermostaatknoppen), stralingspanelen (geregeld middels ruimtethermostaten) en een luchtverwarmer in de luchtbehandelingskast op het praktijkgebouw. 2.2.2 Verwarming luchtbehandeling De temperatuurregeling regelt op de gewenste- en gemeten inblaastemperatuur. Afhankelijk van de buitentemperatuur wordt door middel van een stooklijn de gewenste inblaastemperatuur berekend. Deze berekening is te begrenzen tussen een minimum- en maximum waarde. Om tijdens de opstart van de luchtbehandeling vorstgevaar te voorkomen wordt er vertraagd opgestart en zal de afsluiter van de verwarmer vrijgegeven worden. De afsluiter wordt vrijgegeven wanneer de buitentemperatuur en de retourwatertemperatuur van de verwarmer onder een in te stellen waarde zijn gedaald. De normale regeling treedt weer in werking wanneer de retourwatertemperatuur boven de ingestelde waarde stijgt. De buitenluchtkleppen blijven gedurende deze tijd gesloten. Tijdens de vertraagde opstartperiode zal de inblaastemperatuur een instelbare tijd op een verhoogde waarde worden geregeld. Om, na de vertraagde opstartperiode, een zo geleidelijk mogelijk terug regeling naar de normale bedrijfssituatie te laten verlopen, kan de inblaastemperatuur met ééntiende graad verlaagd worden per een in te stellen tijdseenheid.

2.2.3 Verwarming stralingspanelen en radiatoren: De stralingspanelen worden per ruimte nageregeld middels een smoorschakeling met uitzondering van ruimte 0.210 welke twee groepen met stralingspanelen heeft die elk worden aangestuurd middels een aparte ruimtethermostaat. De radiatoren op deze groep worden middels thermostaatknoppen nageregeld. 2.2.4 Koeling: In het praktijkgebouw is geen centraal koelsysteem aanwezig. Alleen het geconditioneerde kantoor en de patch ruimte worden gekoeld door middel van een split systeem. In hoofdstuk 2.4 kunt u terug vinden hoe deze unit bediend dient te worden.

2.3 Verlichting Kantoorruimten De verlichting wordt in- en uitgeschakeld middels deze aanwezigheidsmelder. Indien er gedurende dertig minuten geen beweging wordt waargenomen, dan zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. In nabijheid van de toegangsdeur is een drukvlakschakelaar geplaatst waarmee de verlichting handmatig kan worden in- en uitgeschakeld. Dit zorgt ervoor dat er een losse beamer geplaatst kan worden indien gewenst. Vergader- / spreekruimten De verlichting wordt in- en uitgeschakeld middels deze aanwezigheidsmelder. Indien er gedurende dertig minuten geen beweging wordt waargenomen, dan zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. In nabijheid van de toegangsdeur is een drukvlakschakelaar geplaatst waarmee de verlichting handmatig kan worden in- en uitgeschakeld. Dit zorgt ervoor dat er een losse beamer geplaatst kan worden indien gewenst. Algemene ruimten Entree Bij binnenkomst zal de gebruiker de inbraakbeveiliging uitschakelen. Bij het uitschakelen van de inbraakbeveiliging zal er een deel van de verlichting gaan branden welke de looproute naar de conciërge ruimte voorziet. Vervolgens kan er hier vanaf de overige verlichting zoals hier onder nader omschreven kan worden geschakeld. Gangen De gangen worden geschakeld vanaf de conciërge ruimte in de kantine. Hier is in de wandgoot een schakelpaneel opgenomen waarmee de gangen per verdieping te schakelen zijn. Dit is een handmatige actie en er wordt niet geschakeld op basis van aanwezigheid. De gangen zijn voorzien van noodverlichting en vluchtwegaanduiding. Dit geeft de gebruiker de mogelijkheid om de dichtstbijzijnde vluchtroute ten alle tijden te kunnen bereiken. Toiletten In de toiletten is per voorruimte een aanwezigheidsmelder in het plafond geplaatst. De verlichting zal worden aan- en uitgeschakeld middels deze aanwezigheidsmelder. Indien er gedurende vijftien minuten geen beweging wordt waargenomen, zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. Kantine Voor het schakelen van de kantine is in de conciërge ruimte een schakelpaneel opgenomen. Dit biedt de mogelijkheid om negen verschillende groepen armaturen individueel te schakelen en dimmen. Het pricipe van de schakeling is alsvolgt. 1. Als de knop wordt in gedrukt van een scene schakelt de verlichting in op 100% 2. Wordt de knop van de scene vast gehouden dan dimt deze terug tot op het moment van los laten (van 100% naar 0%) 3. Wordt de knop vervolgens nogmaals vast gehouden dan dimt deze de ander kant op (+/- 0% naar 100%) 4. Bij korstondig indrukken schakel de verlichting uit (of in zie stap 1) Wordt de 0 toets ingedrukt zal er een veegpulse worden afgegeven en de kantine verlichting worden gedimd.

Overige ruimten Praktijklokalen De verlichting wordt in- en uitgeschakeld middels deze aanwezigheidsmelder. Indien er gedurende dertig minuten geen beweging wordt waargenomen, dan zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. In nabijheid van de toegangsdeur is een drukvlakschakelaar geplaatst waarmee de verlichting gedeeltelijk handmatig kan worden in- en uitgeschakeld. Hiermee wordt een bordschakeling gegenereerd zodat ter plaatse van het smartboard geen verlichting brand. Technische ruimte In de technische ruimte is een aanwezigheidsmelder in het plafond geplaatst. De verlichting zal worden aan- en uitgeschakeld middels deze aanwezigheidsmelder. Indien er gedurende vijftien minuten geen beweging wordt waargenomen, zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. Kunstwerk verlichting Voor de verlichting van het kunstwerk is een vaste voeding opgenomen in de 2e verdieping. Dit houdt in dat de verlichting continu brand tenzij er een schakeling is opgenomen in het kunstwerk.

2.4 Gebouwbeheerder 2.4.1 Gebouwbeheersysteem Naast de regelingen, zoals reeds eerder genoemd, is er in het gebouw ook een bedien PC geïnstalleerd. Via de PC kunnen gegevens uitgelezen worden. Indien noodzakelijk kunnen instellingen aangepast worden. Onderstaande gegevens zijn bij deze bedien PC ingesteld:  Datum en tijd  Tijdprogrammering per installatiedeel  Actuele waarden van de installaties  De ingestelde waarden van de installaties  Actuele storingen  Bemetering tapwater Voor de regeltechnische installaties zijn diverse zelfstandige installaties aanwezig. 2.4.2 Bediening klimaatbeheersing

Tijdprogramma met optimalisering: De schakeltijden zijn van maandag t/m zondag in te stellen, tussen de ingestelde tijdstippen zal het tijdprogramma ingeschakeld worden. De optimale starttijd is naast de gemeten buitentemperatuur ook afhankelijk van de gewenste en gemeten ruimtetemperatuur en de gewenste begintijd. De regeling zal dus eerder inkomen naarmate het verschil tussen de gewenste en gemeten ruimtetemperatuur groter is. Indien de gemeten ruimtetemperatuur kleiner wordt dan het ingestelde minimum ruimtetemperatuur, zal het tijdprogramma worden ingeschakeld. Wanneer de gemeten ruimtetemperatuur weer boven de ingestelde minimum waarde komt zal het tijdprogramma weer uitgeschakeld worden. Tevens zal er bij een ingeschakeld overwerk signaal, indien het tijdprogramma niet is ingeschakeld, het tijdprogramma worden ingeschakeld. Gedurende een vakantieperiode of vrije dag zal het tijdprogramma niet ingeschakeld worden.

Buitentemperatuur schakeling In beide gebouwen is een buitentemperatuuropnemer aanwezig. Hiervan wordt altijd de laagste waarde gebruikt. Bij een opnemer storing wordt alleen gekeken naar de opnemer die nog goed is. Bij een buitentemperatuur lager dan 5°C worden de pompen die vrij kunnen draaien ingeschakeld. Boven de 6°C gaan de pompen weer automatisch draaien. Bij een buitentemperatuur hoger dan 19°C wordt de zomergrens ingeschakeld en de warmtevraag geblokkeerd en onder de 18°C weer vrijgegeven. De temperatuur instellingen voor het in- en uitschakelen van de vorst- en zomergrens met de bijbehorende vertragingstijden zijn instelbaar.

Vakantie programma Gedurende de ingestelde vakantiedag(en), bijvoorbeeld op 28-03, zal het tijdprogramma niet ingeschakeld worden. Na het verstrijken van deze dag wordt de instelling automatisch verwijderd. Gedurende de ingestelde vakantieperiode(s), bijvoorbeeld van 30-03 t/m 31-03, zal het tijdprogramma niet ingeschakeld worden. Na het verstrijken van deze periode worden de instellingen automatisch verwijderd. Er kunnen maximaal 10 dagen en 10 perioden ingevoerd worden.

Bediening CV- ketel De ketelregeling is vooraf ingesteld d.m.v. een stooklijn. Deze regelt op de buitentemperatuur d.m.v. een buitenvoeler. Deze ketel is vooraf ingesteld door Bam Techniek en is niet bedienbaar.

Bediening luchtbehandelingskast(en) De centrale luchtbehandelingskasten bevinden zich op het dak. Deze luchtbehandelingskasten verzorgen de ventilatie behoefte in het gebouw, op constante druk. Het eventueel verstellen van deze waarden mag alleen door BAM Bouw en Techniek worden uitgevoerd.

Bediening thermostaat werkplaats De werkplaats ruimtetemperatuur is berekend en ingesteld op maximaal 18°C. In de werkplaats is een thermostaat geplaatst, zodat hier de verwarming afzonderlijk geregeld kan worden. Mocht het in de werkplaats te warm worden, kan middels deze thermostaat de temperatuur worden bijgesteld.

Bediening thermostaatknoppen: De hoofdverwarming vindt plaats middels radiatoren, de radiatoren worden weersafhankelijk geregeld met een geoptimaliseerd tijdprogramma. De radiatoren zijn na te regelen door middel van een thermostaatafsluiter. De thermostaatafsluiters zijn zo uitgevoerd dat de

instellingen niet te veranderen zijn zonder de benodigde sleutels. Met de benodigde sleutels (zoals geleverd door BAM Bouw en Techniek) kan de instelling als volgt aangepast worden: 1: Verwijder de afsluitdop met een kleine schroevendraaier (afbeelding 7) 2: Stel de gewenste waarde in door in de opening aan de voorzijde de door BAM Bouw en Techniek geleverde instelsleutel te steken wanneer de instelsleutel is ingestoken wordt de instelling zichtbaar. De instelling zijn verdeeld in 5 kentallen: kental 1 komt overeen met 8 °C kental 2 komt overeen met 16°C, kental 3 komt overeen met 20°C, kental 4 komt overeen met 24°C, kental 5 komt overeen met 26°C. 3: Verwijder de instelsleutel en plaats de afsluitdop weer terug.

Bediening airco’s: Er zijn in totaal 6 split systemen geïnstalleerd in de ruimtes: Kantoorruimte 1.050, kantoorruimte 1.025, patchruimte praktijkgebouw, patchruimte theoriegebouw 2e etage, patchruimte theoriegebouw entresol, en in het geconditioneerde kantoor van het praktijkgebouw. De airco’s zijn te bedienen via een bedraad touchscreen met thermostaat. De instelmogelijkheden zijn hieronder weergegeven.

2.4.5 Beheer/onderhoud klimaatbeheersing & elektrotechnische installaties Voor de installaties die gerealiseerd zijn in het gebouw van het Noorderpoort te Groningen kan een onderhoudsstrategie worden opgesteld volgens de uitgangspunten in ISO 15686-1. De onderhoudsstrategie is erop gericht het gebouw zowel economisch, onderhoud technisch, functioneel, als ecologisch op een zo efficiënt mogelijk niveau in stand te houden. Centraal uitgangspunt hierbij is dat er op een dusdanige manier onderhoud moet worden uitgevoerd, dat het gebouw ook daadwerkelijk zijn beoogde levensduur kan behalen, zonder dat dit tot buitenproportionele kosten of bouwkundige ingrepen zal leiden

Regulier en dagelijks onderhoud Het reguliere onderhoud aan de installaties, zoals de jaarlijkse inspecties en vervanging van slijtageonderdelen als V-snaren van luchtbehandelingskasten, vervanging van filters, zal in één of meerdere onderhoudscontracten worden uitgezet bij de installateur Bam Techniek. Zij zijn mede auteur van dit onderhoudsplan en hebben kennisgeving genomen van het reguliere

onderhoud. Er zal onderhoudswerkzaamheden aan de onderstaande installaties uitgevoerd moeten worden. Maandelijkse check:  Waterdruk controle van de CV- ketel  Temperatuur controle van iedere boiler op 60°C  Sifons checken  Filters van de luchtbehandelingskasten Jaarlijkse check:  Onderhoud CV- ketel(s)  Luchtbehandelingskast  Airco (dak)  Ventilatiesysteem  Inlaatcombinatie van de boilers  Keerkleppen algemeen

Advies De jaarlijkse onderhoudswerkzaamheden laten uitvoeren door een gespecialiseerd en STEKgecertificeerd installatiebedrijf, genaamd BAM Bouw en Techniek.

2.5 Bediening bouwkundige onderdelen 2.5.1 Bediening kip ramen De kip ramen in de buitengevels op de begane grond kunnen open door de raamhendel een kwart slag te draaien: • Sluitstand, hendel naar onder • Kipstand, kwart slag omhoog • Draaistand IS NIET mogelijk 2.5.2 Bediening val ramen De valramen in de buitengevels op de verdiepingen kunnen geopend worden dmv een slingerstang. Per vertrek is 1 slingerstang aanwezig. (GEZE slingerstang 50856 tbv OL90) Naar links draaien zal de valraam openen en naar rechts draaien wordt de valraam gesloten. 2.5.3 Tourniquet. Zie bijlage … (Record - Gebruikershandleiding Tourniquet) 2.5.4 Sectionaal deuren. Zie bijlage … (Record - Gebruikershandleiding Overhead deuren) 2.5.5 SALTO bediening binnendeuren. Zie bijlage … (Software handleiding - Ned.).Bij vragen of problemen kan men contact opnemen met de Firma Raadsma (dhr. P. van der Wijk), (tel.: 0519 - 292 325) 2.5.6 Rolluik tpv keuken. Zie bijlage … (GNS Brinkman)

2.6 Reiniging en onderhoudsvoorschriften gevelonderdelen Enkel glas Minstens twee maal per jaar de ramen van boven naar beneden wassen met overvloedig water om krassen te voorkomen. Bij gebruik van een reinigingsmiddel zijn alleen nietkrassende en neutrale middelen (pH waarde tussen 6 en 8) toegestaan. Voor gecoat glas gelden afwijkende voorschriften. Deze worden op aanvraag verstrekt. Isolerend glas Minstens twee maal per jaar de ramen van boven naar beneden wassen met overvloedig water om krassen te voorkomen. Bij gebruik van een reinigingsmiddel zijn alleen nietkrassende en neutrale middelen (pH waarde tussen 6 en 8) toegestaan. Voor zelfreinigend of aan de buitenzijde gecoat glas gelden afwijkende voorschriften. Bij plaatsing worden deze voorschriften apart meegeleverd. Aluminium geveldelen Bij het wassen van de ramen met een zachte doek en overvloedig water het aluminium schoonmaken. Bij gebruik van een reinigingsmiddel zijn alleen niet-krassende en neutrale middelen (pH waarde tussen 6 en 8) toegestaan. Ondanks zorgvuldige reiniging met de juiste frequentie zal een laklaag en anodiseerlaag van het aluminium verouderen en daardoor een deel van de glans en kleur verliezen. Dit geldt met name voor geveldelen die door de zon worden beschenen. Behandeling met een conserverende was (b.v. autowas) wordt daarom aanbevolen. Hang- & sluitwerk; Hardglazen draai- en schuifdeuren, douchedeuren Het beslag met warm water en een zachte doek (microvezel) afnemen en laten drogen. Bij gebruik van een reinigingsmiddel zijn alleen niet-krassende en neutrale middelen (pH waarde tussen 6 en 8) toegestaan. Hang- & sluitwerk; Aluminium ramen, schuif- en draaideuren Ten minste één maal per jaar dient hang- en sluitwerk gecontroleerd en gesmeerd te worden. Mechanische aandrijvingen zoals vloerveerpotten, deurdrangers, automatische schuifdeuren en tourniquets moeten bij veelvuldig gebruik met een hogere frequentie onderhouden worden. Bij automatische schuifdeuren en tourniquets is een service-contract mogelijk. Uw aanspreekpunt bij Balink Glas & Aluminium (tel. 0513 - 62 24 88) kan u hierover verder informeren.

Aluminium gevelpanelen begane grond De beheerder/eigenaar dient TSV (leverancier panelen, tel.: 0599 - 650 778) twee weken vooraf in te lichten omtrent de datum van reinigen, zodat de te gebruiken schoonmaakmiddelen door TSV en zijn vennootschappen kunnen worden goedgekeurd. Indien de beheerder/eigenaar de reinigingsprocedure niet volgens voorgaande procedure uitvoert, is de garantieverklaring per directe

datum van rechtswege ontbonden zonder verder schriftelijke melding van TSV en zijn Vennootschappen kan de beheerder/eigenaar daaraan geen enkel recht meer ontlenen. (voor verder info zie de bijlage… (garantieverklaring TSV)) 2.5.1 Onderhoudsvoorschriften. Bij de diverse onderdelen zijn onderhoudscontracten af te sluiten het is aan de gebruiker/beheerder of deze worden afgesloten. De keuze heeft invloed op de garantieperiode(n).

2.5.2 Vouwwanden op de 1e en 2e verdieping. Bediening:

Onderhoud: Laminaat in de brede zin van het woord (melamine, CPL, HPL, Fineer) kan het best worden gereinigd met behulp van heet water en zeep. Hardnekkige vlekken, vervuiling etc. kunnen worden verwijderd met behulp van heet water en een oplossing van soda en zeep. Indien hiermee niet het gewenste resultaat wordt behaald, raadpleeg dan eerst Spijker B.V. voor een gericht advies. Wij adviseren om in geen geval te experimenteren. Bij zeer intensief contact verdient het aanbeveling het oppervlak b.v. 1x per maand te reinigen met heet water en een oplossing van soda en zeep. Hierdoor wordt het oppervlak geneutraliseerd en kan normaal onderhoud en reinigen geschieden met heet water en zeep. In alle gevallen dient het oppervlak te worden nagewassen met heet en schoon water en dient het oppervlak te worden droog gewreven met een schone en zachte doek.

Gebruik nimmer schuursponsjes en of schuurmiddel, daar deze het oppervlak zullen beschadigen, waardoor reiniging op termijn vrijwel onmiddellijk onmogelijk zijn. Gebruik nimmer reinigingsmiddelen op siliconenbasis, meubelwas etc.. Dergelijke middelen kunnen tot verkleuring van het oppervlak leiden en maken het oppervlak zo vet, dat op termijn normale reiniging niet meer mogelijk is. Contact informatie Bouwkundig (storingen, garanties, etc.) Contact informatie bij eventuele storingen en garanties dan kan men contact opnemen met Trebbe Oost & Noord (dhr. F. Schutte, tel.: 088 - 259 0354).

3. Optreden bij calamiteiten In dit hoofdstuk is voor de gebruikers een vluchtplan van het gebouw te vinden. Voor de beheerder is gedetailleerde informatie over de aard en de locatie van nood- en brandbestrijdingsinstallaties, de dichtstbijzijnde nooduitgangen en de locatie van EHBO- apparatuur te vinden.

3.1 Gebouwgebruikers In het ontruimingsplan is de procedure voor ontruiming beschreven inclusief de taakverdeling tussen BHV en andere uitvoerenden. Verzamelplaatsen zijn aangegeven middels borden, zie plattegrond. In elke gebruiksruimte is een plattegrond aanwezig waarop de aanbevolen vlucht-/looproute naar de dichtst nabijgelegen nooduitgang is aangegeven. Voor de brandbestrijding wordt gebruik gemaakt van brandslanghaspels en een gecertificeerd volautomatische sprinkler installatie. Deze brandslanghaspels mogen alleen in gevallen van brand blussen worden gebruikt en dienen daarbuiten verzegeld te zijn om oneigenlijk gebruik tegen te gaan. Vanuit centraal Noorderpoort beleid zijn beschikbaar: -Calamiteiten- & Crisis beleid, samengevat in een map (BIJLAGE X). Toelichting: Naast beschrijving van het betreffende beleid zijn hierin een aantal checklisten verzameld en wordt verwezen naar relevante naslagdocumenten en websites. Aanvullen is een handzame populaire versie (BIJLAGE X) beschikbaar. -Bedrijfshulpverleningsplan en Ontruimingsplan Noorderpoort samengevat in een document (BIJLAGE X) Toelichting: Naast beschrijving van het betreffende beleid wordt verwezen naar Namen & Adressen, Gegevens gebouw, BHV-organisatie, BHV-middelen, Ontruimingsplan en Voorlichting & Instructies aan medewerkers en studenten. Het geheel is aangevuld met relevante Bijlagen. In het ontruimingsplan is de procedure voor ontruiming beschreven inclusief de taakverdeling tussen BHV en andere uitvoerenden. Verzamelplaatsen zijn aangegeven middels borden, zie plattegrond. In elke gebruiksruimte is een plattegrond aanwezig waarop de aanbevolen vlucht-/looproute naar de dichtst nabijgelegen nooduitgang is aangegeven. Voor de brandbestrijding wordt gebruik gemaakt van brandslanghaspels en een gecertificeerd volautomatische sprinkler installatie. Deze voorzieningen zijn aangevuld met losse brandblusmiddelen. Deze brandslanghaspels mogen alleen in gevallen van brand blussen worden gebruikt en dienen daarbuiten verzegeld te zijn om oneigenlijk gebruik tegen te gaan.

3.2 Gebouwbeheerder In aanvulling op de informatie voor “Gebouwgebruikers” is voor de gebouwbeheerders documentatie beschikbaar van de brandveiligheid van de nieuwbouw, zoals opgesteld door de brandveiligheidsadviseur in kader aanvraag omgevingsvergunning en nadere uitwerking. In betreffende UPD (Uitgangspuntendocument – BIJLAGE X versie december 2013) zijn de volgende systemen beschreven: - Brandmeldinstallatie - Ontruimingsinstallatie sprinklerinstallatie - Vastopgestelde brandbeheersings- en brandblussystemen.

4. Beleid ten aanzien van energiebesparing en milieuzorg In dit hoofdstuk is informatie te vinden over de energiezuinige voorzieningen in het gebouw en het beheren van deze voorzieningen. Voor de gebruikers is een handleiding van de voorzieningen te vinden. Voor de beheerder is informatie te vinden over de toegepaste bemetering en subbemeteringen hoe deze bemetering kan worden gebruikt voor het bewaken, registeren en presenteren van het water- en energieverbruik aan belanghebbenden te vinden.

4.1 Gebouwgebruikers De volgende energiezuinige voorzieningen zijn opgenomen in het gebouw:  water  Aanwezigheidsmelders  Bedien PC (regeltechniek) 4.1.1 Subbemetering Voor de water installaties zijn diverse meters opgenomen in het gebouw Door middel van de submeters valt in kaart te brengen waar precies een hoeveelheid energie wordt gebruikt. Deze meters zijn uit te lezen door de gebouwbeheerder. 4.1.2 Aanwezigheidsmelders De verlichting wordt aan- en uitgeschakeld middels aanwezigheidsmelders. Indien er gedurende dertig minuten geen beweging wordt waargenomen, dan zal de verlichting automatisch worden uitgeschakeld. 4.1.3 Drukvlakschakelaar Voor het gedeeltelijk uitschakelen van de verlichting is een drukvlakschakelaar in de diverse ruimten opgenomen. Hiermee wordt een bord/ beamer schakeling gecreëerd zodat de algemene verlichting geen invloed heeft op de capaciteit van de projectapparatuur. 4.1.4 Zonwering De zonwering wordt lokaal bediend door middel van drukkers. Deze geven de mogelijkheid om per ruimte de zonwering te laten bedienen. Voor de centrale sturing is in de conciërge ruimte een schakelaar per windrichting opgenomen. Daarnaast is er per windrichting een glazenwasschakelaar opgenomen zodat de buiten zonwering kan worden uitgeschakeld tijdens werkzaamheden. Om te voorkomen dat de zonwering defect raakt voor invloeden van buitenaf is er op het dak een weerstation opgenomen. Dit station meet de lichtintensiteit, wind en regen. Mocht het weerstation een grenswaarde bereiken zal deze de zonwering automatisch centraal opsturen. Vervolgens in de zonwering zolang dit aanhoudt niet lokaal te bedienen. 4.1.5 Bedien PC De gehele GBS-installatie kan worden gestuurd via een Bedien PC; deze wordt geplaatst bij de receptie. Vanaf deze PC kan men weergeven wat het energieverbruik is of de storingsmeldingen vanuit de regelinstallatie kunnen worden weergeven.

4.2 Gebouwbeheerder Op de bedien pc zijn per verbruiksmeters de volgende standen af te lezen: - Huidige tellerstand - Weekverbruik - Maandverbruik - Jaarverbruik. 4.2.2 Energiedoelstellingen Het pand is ontworpen aan de hand van het Cradle to Cradle principe. Wat letterlijk betekent van wieg tot wieg. Er is naar de toegepaste materialen gekeken of ze duurzaam zijn en te hergebruiken. Verder heeft het pand een BREEAM Good certificaat. BREEAM-NL is een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen. 4.2.5 Waterverbruik Voor waterbesparing, waterverbruik en monitoring wordt verwezen naar hoofdstuk 5. Waterverbruik.

5. Waterverbruik In dit hoofdstuk staat, voor de gebouwgebruiker, informatie omtrent de waterbesparende voorzieningen in het gebouw en het beheren hiervan. Voor de gebouwbeheerder zijn de belangrijkste installaties, bedieningsinstrumenten en het gebruik ervan omschreven.

5.1 Gebouwgebruikers 5.1.1 Waterbesparende sanitaire voorzieningen Alle waterkranen, urinoirs, toiletten en douches zijn in waterbesparende uitvoering gerealiseerd. Deze uitvoering gebruikt minder drinkwater dan standaardvoorzieningen met gelijkwaardige functies. Aangezien waterbesparing een belangrijk duurzaam aspect is, zijn er in het gebouw sanitaire voorzieningen als waterkranen, urinoirs, toiletten en douches gerealiseerd dat minder drinkwater gebruikt dan standaardvoorzieningen met gelijkwaardige functies. Er zijn urinoirs toegepast met waterbesparende technologie. Door nieuwe urinoirsifons te ontwikkelen, is het spoelvolume terug gebracht van 3 naar 1 liter. De toiletreservoirs zijn ingesteld op 6 liter spoeling, tevens zijn ze voorzien van een bespaarknop 4 liter.

5.2 Gebouwbeheerder 5.2.1 Subbemetering Elke watermeter is voorbereid om registratie op afstand uit te kunnen voeren door middel van een gepulst uitgangssignaal. Voor de volgende onderdelen is een watermeter opgenomen:

Koudwater:  Centrale meter  keuken  theoriegebouw  Praktijkgebouw Watermeter met puls

Bemetering waterinstallatie:

5.2.2 Lekdetectie hoofdwateraansluiting Tevens is er een lekdetectiesysteem geïnstalleerd op de aansluitleiding van het gebouw, dit ter beperking van de gevolgen van grote lekkages die anders onopgemerkt blijven.

5.2.3 Legionellawetgeving In 1999 vond een Legionella-uitbraak plaats na afloop van de Westfriese Flora in Bovenkarspel. Voor het eerst werd Nederland geconfronteerd met de gevolgen van een grootschalige Legionella besmetting. Ter voorkoming van herhaling van dergelijke situaties heeft het ministerie van VROM in oktober 2000 de Tijdelijke Regeling Legionellapreventie in Leidingwater opgesteld. Op 18 oktober 2004 is deze tijdelijke regeling omgezet in een Algemene Maatregel van Bestuur. Per 1 juli 2011 is de nieuwe Drinkwaterwet inwerking getreden. Deze wet volgt de bestaande Waterleidingwet op. In de Drinkwaterwet zijn een aantal hoog risico voorzieningen vast gelegd, waar kans op het ontstaan van besmettingen door de aard van de installatie of de kenmerken van gebruikers groter is. Deze groep is verplicht een risicoanalyse en beheersplan te laten opstellen en half jaarlijks Legionellamonsters te laten nemen en te laten analyseren in een laboratorium. Daarnaast moeten zij de in het beheersplan voorgeschreven maatregelen uitvoeren. Risicoanalyses en beheersplannen mogen vanaf 1 juli 2011 alleen worden uitgevoerd door een BRL 6010 gecertificeerde partij. Deze verplichting geldt voor de volgende groepen: - Ziekenhuisvoorzieningen - Zorginstellingen - Gebouwen met een logiesfunctie - Opvangcentra voor asielzoekers - Gebouwen met een celfunctie - Badinrichtingen - Kampeerterreinen - Jachthavens - Truckstops - Bed & Breakfast voorzieningen. (met meer dan 5 bedden) (Voorschrift ISSO 55.1) Voor de overige instellingen geldt een zorgplicht. Deze houdt in, dat zij ervoor moeten zorg dragen dat leidingwater aan hun gebruikers beschikbaar gesteld wordt dat voldoet aan de eisen zoals hieraan zijn gesteld in het Waterleidingbesluit. Omdat dit o.a. inhoudt dat er geen grenswaarde overschrijdende hoeveelheden Legionella in het water mogen zitten, is het voor alle organisaties belangrijk een actief Legionellapreventiebeleid te hanteren. Naast de waterbesparende voorzieningen is er zorgvuldig naar de legionellabeheersing gekeken. Hiermee is in preventieve zin rekening mee gehouden in het ontwerp en is daardoor niet risicovol. Het beheersplan legionellabestrijding is vervat in een POI, waarin de periodiek te ondernemen acties staan vermeld inclusief de daarvoor verantwoordelijke functionaris. Belangrijke aandachtpunten zijn:  Bij afgedopte en niet gebruikte leidingdelen dient de dode leiding geheel worden weggenomen inclusief T-stuk.  Lengte alle uittapleidingen <5 meter.  Voorkom opwarmen/onvoldoende afkoelen van water na tapping tgv hoge ruimtetemperaturen en langdurige stagnatie/stilstand. Maximumeis 25°C.  Voorkom langdurige stagnatie/stilstand in uittapleidingen.  Spoelen en controleren van weinig gebruikte tappunten  Keerklep van de brandslaghaspels  Boilers controleren op > 60°C

6. Overwegingen bij herinrichting van ruimten In dit hoofdstuk is voor de gebruikers informatie te vinden over de invloed van een gewijzigde opstelling van meubilair in een ruimte. Voor de gebouwbeheerder is informatie te vinden omtrent milieukundige aspecten die gepaard gaan met een herinrichting. Zoals energieverbruik, (her)gebruik van duurzame materialen, de invloed van een hogere bezettingsgraad op het binnenklimaat en op het welzijn van de gebruikers.

6.1 Gebouwgebruikers 6.1.1 installaties De verwarming in het gebouw geschiedt door middel van radiatoren en ventilatielucht. De installaties zijn zo ontworpen dat er een optimum gevonden is in flexibiliteit, zodat eventuele toekomstige veranderingen tamelijk eenvoudig door te voeren zijn. Daarnaast zijn componenten van elektrische-, w-installaties (installaties, riolering, water, lucht, verwarming, koeling) bereikbaar en demontabel, zodat aanpassingen relatief eenvoudig mogelijk zijn bij nieuwe wensen en indelingswijzigingen. Voor de elektrotechnische installatie is een gedeelte stekkerbaar uitgevoerd. Dit heeft betrekking op de verlichting in alle ruimten, wandcontactdozen in de wandgoten en de regelinstallatie. Deze onderdelen worden gevoed door middel van een vlakband kabel. Deze bekabeling kenmerkt zit door het flexibel bij kunnen plaatsen van componenten zoals aansluitingen van de verlichting. Mocht er een wand verplaatsen of bijkomen dan is de installatie simpel aan te passen met een aantal GST stekkers. Er zijn uitgangspunten bepaald waaraan de ruimten voor het dagelijks gebruik moeten voldoen. Deze uitgangspunten zijn gebaseerd op het aantal vaste werkplekken per ruimte. De capaciteit en uitvoering van de voorzieningen qua verlichting en luchtbeheersing zijn op deze vastgestelde werkplekken gebaseerd. Het is daarom niet toegestaan in ruimten meer vaste werkplekken te creëren zonder inhoudelijk overleg met de beheerder van het gebouw om de gevolgen en de eventueel uit te voeren aanpassingen vast te stellen. Vanwege de zeer uitgebreide technische voorzieningen in het gebouw is het verboden zonder overleg met de gebouwbeheerder in wanden en vloeren te boren.

7. Meldingsprocedure In dit hoofdstuk zijn voor de gebouwgebruikers contactgegevens van de gebouwbeheerder, de technische dienst, de receptie en gegevens van eventuele medegebruikers van het gebouw te vinden. Voor de gebouwbeheerder zijn contactgegevens van installateurs/leveranciers van installaties te vinden. Verstoringen aan installaties worden volgens onderstaand stappenplan verholpen/opgelost. Storingen aan installaties of onderdelen daarvan worden doorgegeven aan de betrokken beheerder. 2) Deze beheerder bepaalt of de storing zelf verholpen/opgelost kan worden. 3) Kan een storing niet zelf worden opgelost, dan moet de reparatie worden uitbesteed aan het bedrijf waarmee daarvoor een contract is aangegaan. 4) Het bedrijf dat de storing oplost, rapporteert de uitgevoerde werkzaamheden aan de beheerder.  Interne storingen kunnen alleen intern opgelost worden als het een elektrische storing is.  Storingen aan de gas- en watersystemen worden altijd via de betrokken beheerder uitbesteed aan het bedrijf waarmee we als gebruiker een contract zijn aangegaan.  Er zijn contracten aangegaan betreffen het onderhoud aan de cv en de airconditioning. Voor storingen dient in eerste instantie en bij voorkeur gebruik gemaakt te worden van deze contractanten. De contracten worden beheerd door de gebouwbeheerder. 1)

7.1 Gebouwbeheer Onderstaand contactgegevens van installateurs/leveranciers van diverse installaties. Installateur BAM Bouw en Techniek – Regio Noord Rouaanstraat 3 9723 CA Groningen

Contactpersoon: .. Dennes berends Telefoonnummer: 050 599 4995 E-mail: [email protected]

8. Training & Informatiebijeenkomsten Informatie betreffende het dagelijks gebruik van de gebouwen en bediening van installaties is belangrijk om de gebruiksfuncties van het gebouw te waarborgen. Daarom worden nieuwe gebruikers voor de ingebruikname voorgelicht over de regels met betrekking tot het gebruik. Omdat de gebouwbeheerder en gebruiker onderdeel uitmaken van dezelfde organisatie is dagelijks toezicht aanwezig bij vragen omtrent gebruik. De installateur kan hierin een rol vervullen.

9. Verwijzingen & referenties Gerelateerde informatie kan verkregen worden bij:  www.breeam.nl  www.bambouwentechniek.nl

10. Algemene zaken Eventuele sparingen maken in constructieve onderdelen Naar aanleiding van de renovatie is het gebouw constructief “extreem” veranderd, het boren van sparingen in constructieve onderdelen moet voorgelegd worden bij de constructeur. Bij de aanvraag van een sparing bij de constructeur de sparingstekening van de installateur meesturen dit om de constructeur voldoende te informeren over de aanwezige sparingen. Hoofdconstructeur: Wassenaar Ingenieurs (tel.: 050 - 534 7345). Omdat de gebruiker en eigenaar onderdeel uitmaken van de zelfde organisatie, zijn hier geen aanvullingen gedaan. De gebruiker heeft aangegeven dat voldoende gebruiksinformatie voorhanden is in deze opgestelde gebruikershandleiding.